Fase C LOL. Gids voor de Ontwikkelaar Stichting Entreprenasium. Versie 0.1: februari 2013

N

W

Fase C

O

Z

LOL Gids voor de Ontwikkelaar

Versie 0.1: februari 2013

© 2013 Stichting Entreprenasium

Inleiding

2

Inleiding_________________ Doelen___________________ Stakeholders______________ Middelen_________________ Strategie_________________

2 3 4 5 6

Doel Doel van het entreprenasium

is leerlingen te leren ondernemend te leren (zie ook ‘LOL’). Als je hier meer over wilt weten bekijk dan de Entreegids Ondernemend Leren. Het programma van het Entreprenasium bestaat uit een aantal fasen. In elke fase worden ter verdieping modules aangeboden.

Ontwikkelaar

Een ontwikkelaar op het entreprenasium heeft onder ander als taak modules te ontwikkelen. Dat kan zijn een nieuwe module opzetten of een bestaande module verbeteren. Elke ontwikkelaar zal in het kader van zijn professionalisering een keer een eigen module hebben toegevoegd. Met deze module levert de school mede recht haar cooperatieve bijdrage aan de CVE. GIDS Paragraaf

icatie

f Le

hie

Fee

Strate

alu

ati

e

M

tie

va

oti

Doelstelling

Product

ers em

Ev

Pla

nn

De eln

Toetsin

g

Lemonade

Belangen

ing

n

Doele

Pilot in the plane

VAKDOCENT

Goedkeuring Ruimte Vertrouwen Leerstof Advies Bewaking Feedback

Organisatie

Lean Startup

nis

Voelen Denken Organiseren

Ontwikkelpunten Onderwijsfuncties Projectonderdelen

Leerdoelen

Voorken

Tactieken

ing

5. Strategie

Vaardigheden Leermiddelen Good practices

IB Model You

t

en

em

ag

an

eit M

Integrit gie

pat

en

Gereedschap

HOE

4. Middelen

Leiderschap

mun Com ctie Refle

Voorkennis Leerstof Experts

Em

db

Bronnen

Zorg

Module

Kenmerken Voorlichting Offerte

ie

ntat

Orië

Stephen Covey

Middelen

Klant

Entrepreneur

ria ite

Teamvorming Coöperatief leren Inbreng

Crazy quilt

Cr

Partners

atie

e trol

Bewustwording Leerstijl Talent

Organis

eit

vit

ecti

Eff

Con

Entrepreneur

Affordable loss

eit vit ati

Bewijzen

Advocaat Rechter Getuige

LEERLING Leerprestaties Leerobjecten Goodwill ECTS Omzet Verbreding Verdieping Passie

Cre

Integer Specifiek Meetbaar

Bird in the hand

Oef

Criteria

WIE

3. Stakeholders

Persoonsdoelen Leerdoelen Projectdoelen

WAT

Doelen

Onderdeel

ack

Onderwerp

2. Opbrengst

BEGELEIDER

0. Hoofdstuk

Steun Supervisie Aandacht Overzicht

1. Inleiding

EXPERT Motivatie

Format Het format voor deze modules wordt visueel inzichtelijk

gemaakt op een modulekaart. Deze kaart is leidraad voor de ontwikkeling van de modules.

Modules

3 Module

Een van de taken van een ontwikkelaar is een nieuwe module te ontwikkelen die volledig past bij doel en werkwijze van het entreprenasium.

VMBO 1 VMBO 2 - 3

VWO 1 VWO 2

HAVO 2

HAVO1

deze handleiding en de toelichting op de modulekaart wordt inzichtelijk gemaakt waar de ontwikkelaar verantwoordelijk voor is.

Modules (voorbeeld uitwerking) 60 Entrepreneurship 1

3

1 1

1 1 1 1

MBO 1

HAVO 3

VWO 3

Criteria

Creativiteit Plannen Offerte

Fase

2

Module Module Module

1

Module

1 1

= Periode in een leerjaar (3 in dit voorbeeld)

LOL 1

10

Jij de Baas

Entree 1

15

1 = Aantal ECTS (x 28 studiebelastingsuren VWO leerling) IB = International Business NPD = New Product Design = Module gericht op persoon en maatschappij = Module gericht op ondernemen = Module gericht op onderwijs en leren = Fase in de ontwikkeling van een entreprenasiast

Jij de Baas 1

Onderbouw

P e r s oo n s doLeerlijnen e l Met

Metalol Reflectie Assertiviteit Productiesoftware Begroting

2

Modulair leren Duurzaam ondernemen

2

Verkopen

1

2

Hoger scoren Samenwerken De geschiedenis van je bedrijfstak

1

Practical IB English

1 1

Onderzoek 1 1 2

IB Research IB Creativity Product Development & Innovation

IB vrije keuze 2

IB Marketing

2

IB Market Research

1 1 1 1

1

IB vrije keuze

1

IB vrije keuze

1

IB Mathematics I IB Mathematics II IB Mathematics III IB English Advanced IB English Intermediate IB English Plus NPD Idea’s NPD Concepts NPD Technics

VWO 4

Middenbouw

MBO 2

HAVO 4

1

10

MBO 3

IB Law

2

IB Demography

1

IB vrije keuze

1

IB vrije keuze

2

IB History of Free Market & Democracy

2

IB Globalization

1

IB vrije keuze

3

IB vrije profielkeuze

1


Uitvoering 1 1

2

Bovenbouw

HBO 1

1

2

2

IB Plan IB Attitude IB Model

1

11

1

Plan 1

10

HBO 1

VWO 5

Programma

• L O L : d e m o d u l e s z o r g e n ervoor dat het ontwerp van het onderwijs een zo goed mogelijke integratie biedt van persoonlijke ontwikkeling, onderwijs en ondernemerschap. • Effectuation: de modules zijn mede opgezet vanuit de principes van effectuation. Deze principes zijn ook leidend in de uitvoering van het project. Dit betekent ook dat elke module getoetst wordt aan de klant (de leerling) en in de praktijk. Bovendien wordt de module opgezet door entrepreneurexperts, onderwijsexperts etc. • Self-Guided Discovery: de module wordt dusdanig geschreven dat de leerling (de klant) verleid wordt om de module te volgen. • Zelfsturing: de module beschrijft mogelijke werkwijzen die zijn afgestemd op verschillende leertactieken. Er wordt dus alleen concreet benoemd wat je moet leren en slechts manieren/ middelen aangeboden waarmee de leerling het kan aanpakken. • SLIM: Leerdoelen zijn SLIM (Specifiek, geLimiteerd, Integer en Meetbaar) geformuleerd. • Modulair leren: de module is flexibel inzetbaar en niet strak gebonden aan andere modules. • Consistentie: de modules zijn inhoudelijk consistent met de modules Plannen, Offerte, Metalol, Modulair leren, Hoger scoren en Reflectie. IB Performance IB Management

3 3 3

IB Accountancy

3 3 3

IB IB IB IB IB IB

Mathematics English Management and Organization Economy History Geography

Diploma 1 1 3

IB Reflective Essay IB Ethics IB vrije profielkeuze

3


Stakeholders

4

Voordat we verder ingaan op de inhoud en de totstandkoming van de inhoud van deze modules beschrijven we de rollen binnen de ontwikkeling.

CVE De opdrachtgever is de Coöperatieve Vereniging Entreprenasium

U.A. (CVE). Zij biedt: • Een handleiding ten behoeve van de ontwikkeling van entreprenasiummodules en andere ondersteunde handleidingen. • Het aanleveren van leerdoelen per module, tot stand gekomen in samenwerking met betrokkenen uit het veld en uit het vervolgonderwijs. • Het eventueel aanbieden van stagiaires om in de ontwikkeling te ondersteunen • Het verzorgen van de ‘startpakketmodules oftewel de oranje modules in de LOL-fase. • Adviezen van door de CVE aangewezen adviseurs.

Rol

De ontwikkelaar ontwikkelt en test de module op een verplicht om modules GIDSentreprenasium als begeleider. Leerlingen zijn nietEXPERT te doen maar worden daartoe verleid. Experts, zoals ondernemers uit Motivatie de omgeving, worden ingevlogen om een bijdrage te leveren vanuit hun 1. Inleiding specifieke expertise als ondernemer. Die inhoudelijke deskundigheid Onderwerp wordt dus niet van de ontwikkelaar verwacht, maar wel dat deze deskundigen benadert en Bird in the hand Doelen erbij betrekt.

BEGE

0. Hoofdstuk

Paragraaf

Onderdeel

5. Strategie


Entrepreneur


Partners


Klant


Bronnen


Gereedschap


Tactieken


Organisatie


Affordable loss

Crazy quilt Stephen Covey

Fe

Bewijzen

HOE

4. Middelen


WIE

3. Stakeholders

Criteria

IB Model You

Toetsing

2. Opbrengst

WAT


Lean Startup Lemonade Pilot in the plane

VAKD

Middelen

5 Modules

Op het entreprenasium worden de leerdoelen uit het programma gegroepeerd in modules. Zo’n module kent een bepaalde studiebelasting. Deze wordt net als in het hoger onderwijs uitgedrukt in ECTS.

EXPERT

Paragraaf Onderdeel


Bij een module liggen de leerdoelen vast. De leerlingen bepalen zelf de manier waarop zij deze leerdoelen bereiken, mits ze daardoor LEERL een beter leerresultaat Bird in the hand behalen dan wanneer ze het Leerprestat voorgeschreven pad volgen Leerobject Affordable loss Goodwill (zoals beschreven wordt in ECTS de module Hoger Scoren). Omzet Verbreding De leerlingen zullen aan de Verdieping Crazy quilt leerdoelen persoonsdoelen Passie en project/bedrijfsdoelen Stephen Covey koppelen.

WAT


L e e r do e l e n

Steun Supervisie Aandacht Overzicht

0. Hoofdstuk

BEGELEIDER

Organis

atie

it

ite

tie

nica

f

Le

e

ntati

Orië

Zor g

Em

e

ba

gie

Strate

Fe

Doelstelling

s

nn

Le f

thie

Strate

gie

Fee

ati

e

M

tie

va

oti

Doelstelling

ers

em

alu

eln

Ev

Product

Pla

nn

De

Toetsin

g

Lemonade

Belangen

ing

n

Doele

Pilot in the plane

Goedkeuring Ruimte Vertrouwen Leerstof Advies Bewaking Feedback

Organisatie

Leerdoelen

Con Voorke nnis



Lean Startup

t

en

em

ag

an

eit M

Integrit

ing

Tactieken

IB Model You

Leiderschap

ie


Com mun icat

Gereedschap

ctie Refle


pa

db

Bronnen

Em

Middelen


Zorg

ria

Klant

ie

ntat

Orië

Stephen Covey

ite


Entrepreneur

Cr

Partners

Crazy quilt

e trol


atie

it ite tiv

Entrepreneur

Leerprestaties Leerobjecten Goodwill ECTS Omzet Verbreding Verdieping Passie

Organis

eit

ivit

ect

Eff

ea Cr


Affordable loss

en Oef

Bewijzen

Bird in the hand

ack

Criteria


Doelen

Module

Doelen

ing

Goedkeuring Ruimte Vertrouwen Leerstof Steun Advies Supervisie Bewaking Aandacht Overzicht Feedback

Onderdeel


HOE

5. Strategie

er eln

Pla

Deze steun vormt de smeerolie van het leerproces. De grootste uitdaging van LEERLING de hulptroepen is echter om de passie, als voornaamste brandstof, op een hoog niveau te houden. De ontwikkelaar aan het entreprenasium organiseert de hier genoemde steun. Hij start daarmee door er in de gids op te wijzen. In deze handleiding focussen we op het maken van zo’n gids (het linker donkergroene vlak uit de modulekaart). VAKDOCENT WIE

4. Middelen

em

ie

at

iv

ot

M

De

Toetsing

tie

Middelen

ua

ole ntr

al

WAT

3. Stakeholders

0. Hoofdstuk

Paragraaf

Onderwerp

2. Opbrengst

Ev

Co

Motivatie

Belangen

Product

VAKDOCENT EXPERT BEGELEIDER

GIDS 1. Inleiding

nnis


Leerdoelen

Voorke


ing

ed

fen


De leerling kan bij het ontwerpen en IB Model You Startup uitvoeren van zijnLean leerroute i n i e d e r g e v aLemonade l steun verwachten van experts, Pilot in the plane begeleiders en vakdocenten.

HOE


Mo to r

it M

Integrite

t

en

em

ag

an

ria

ck

thi

ite

pa

Oe


Leiderschap

mu

Com

Refl

ecti

e

Entrepreneur

Cr


WIE


it


ite

tiv

ea Cr

tiv

ec Eff

Strategie

6

Start

Leerlingen komen in aanraking met een module doordat ze herkennen tijdens een bepaald project aan een specifiek onderwerp te werken. Met de aan dat onderwerp gewijde module kunnen ze hun projectinspanning optimaliseren door het onderwerp in het project uit te diepen en te verbreden, zodat het project nog meer kwaliteit krijgt. Een andere mogelijkheid is dat een leerling zich bewust wordt dat zijn bedrijf gebaat is bij een ontwikkeling op een bepaald gebied. Verder kan het zijn dat een leerling de wijze waarop in het regulier onderwijs met een bepaald onderwerp wordt omgegaan dusdanig slecht bij hem of haar vindt passen dat hij op zoek gaat naar een project dat wél zijn bedrijf en passie weerspiegelt. De minst intrinsiek gemotiveerde start is als een leerling merkt dat hij niet aan de verplichte studietempo van het entreprenasium voldoet en dan maar een module kiest.

Gidsen

De taak van de ontwikkelaar is dus alle zaken aan bod te laten komen die van belang zijn voor een leerling die zelf zijn onderwijs inricht aan bod te laten komen, en wel op een niet-instructieve maar verwijzende en verleidende manier. De leerling zal voor een wegwijzer openstaan indien hij daar behoefte aan heeft. Meestal zal dat pas zijn nadat hij de neus heeft gestoten na een zelf gekozen avontuur (discovery). De leerling zal zich dan bij de begeleider melden en die kan dan doorverwijzen naar een gids waarin de leerling eerst zelf kan ontdekken wat er volgens hem of haar aan de hand is en wat beter kan (self-guided discovery). Men noemt deze aanpak wel eens backward design omdat men in het onderwijs vaak vanuit een instructie werkt in plaats van ernaar toe. Vanuit design thinking is echter de entreprenasiumaanpak een veel betere.

Legenda

Om niet in de routebeschrijving te verdwalen, is elke gids op dezelfde wijze ingedeeld. Deze indeling suggereert overigens niet een stapsgewijze aanpak. Het is een naslagwerk waar door de ordening makkelijk in kan worden gezocht, maar waarin tegelijkertijd ook op een doorlopende wijze gelezen kan worden door die leerlingen die een stijl van leren hebben die daarbij past. De gids is ingedeeld in vaste hoofdstukken en paragrafen. Elke paragraaf wordt belicht vanuit een persoonlijk/maatschappelijk, een onderwijskundige en ondernemend gezichtspunt. Dit leidt tot een lijst met onderdelen die in elke gids terugkomen.

7

Checklist

Voldoet aan Entreprenasium principes: LOL

De modules zorgen ervoor dat het ontwerp van het onderwijs een zo goed mogelijke integratie biedt van persoonlijke ontwikkeling, onderwijs en ondernemerschap.

Self Guided Discovery

De module wordt dusdanig geschreven dat de leerling (de klant) verleid wordt om de module te volgen. De module beschrijft mogelijke werkwijzen die zijn afgestemd op verschillende leertactieken. Er wordt dus alleen concreet benoemd wat je moet leren en slechts manieren/ middelen aangeboden waarmee de leerling het kan aanpakken.

Modulair

De module is flexibel inzetbaar en niet strak gebonden aan andere modules.

Consistentie

De modules zijn inhoudelijk consistent met de modules Plannen, Offerte, Metalol, Modulair leren, Hoger scoren en Reflectie.

Ondernemend

De modules stimuleren ondernemend gedrag vanuit kennis en theorie van succesvollle entrepreneurs en gaan uit van een productieve leerstijl

Hoofd hart en handen

De module beschrijft niet alleen de harde benodigde kennis maar verbindt dit aan het hart en de handen, ook wel overeenkomsting met de 21st century skills.

Maatschappelijk

De module stimuleert maatschappelijk bewustzijn. Dit komt terug in de leerdoelen.

Aanpak volgens Entreprenasium werkwijze: Ondernemend

Bij het ontwikkelen van de modules worden altijd de stakeholders getoest en betrokken. De leerling, een expert over het onderwerp en een onderwijsexpert. Bij het ontwikkelen van de modules wordt eerst een prototype gemaakt en getest bij de leerling voodat de final versie online komt te staan.

Gelijke processen

Wat je schrijft heb je ook zelf uitgeprobeerd. Reflecteer ook zelf tijdens het schrijven op de processen en neem deze leerervaringen tijdens de ontwikkeling.

Taal

Niets moet, alles kan en mag. Concepten in plaats van begrippen. Omdat we innovaties willen stimuleren en geen kopiegedrag zoals dat men dat van een begrip verwacht. Een concept is een eigen visie op het geleerde en een eigen (succesvolle) toepassing

Hoofdstukken en paragrafen Inleiding

voorkennis nodig uit andere modules? beschrijft de motivatie? (verleiden tot leren; waarom deze module) Beschrijving van het onderwerp?

Opbrengst

doelen zijn SLIM geformuleerd? doelen bevatten zowel cognitieve als affectieve componenten? doelen zijn maatschappelijk en duurzaam?

criteria bewijzen

opsomming van concepten in subdoelen? wie is de rechter (beoordelaar)? specifieke eisen bewijsvoering?

Stakeholders

welke partners kunnen ingeschakeld worden? wat weten we over de klant (docent) zoals voorkeuren, interesses etc. Entrepreneur: stimuleert het zelfanalyse?

Middelen

kosteloos inzetbaar? Zo niet, duidelijk aangegeven? Inzetbaar voor andere modules?

Strategie

tips voor passende tactieken? tips voor leerplan? tips voor leeractiteiten?

COLOFON Publicatie van de Stichting Entreprenasium Inhoud en vormgeving Rob Slagter Iris Hermens met medewerking van Arjan Kraak

Uitgave Februari 2013

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of op enige manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, or otherwise, without the prior written permission of the publisher. Entreprenasium ® © Copyright Stichting Entreprenasium, 2013

Fase C LOL. Gids voor de Ontwikkelaar Stichting Entreprenasium. Versie 0.1: februari 2013

Recommend Documents