FACT: van organisatiemodel naar effectieve interventies Bauke Koekkoek & Karin van Montfoort-de Rave Lectoraat Sociale en Methodische Aspecten van Psychiatrische zorg, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Pro Persona, Arnhem & IrisZorg, Nijmegen
F-ACT Congres 2015
Inhoudsopgave • • • • •
waarom onderzoek naar FACT? stappenplan onderzoek methode resultaten (voorlopige) conclusies
Samenwerking • • • •
dr. Bea Tiemens (Pro Persona/Indigo) Marlies van Bemmel, docent HAN/SPV studenten minor Sociale Psychiatrie deelnemende FACT-teams • Pro Persona • Iriszorg • GGNet • Vincent van Gogh
Nog even kort: wat is FACT? • • • •
organisatiemodel voor mensen met EPA precieze richtlijnen over waaraan een team moet voldoen verzameling van losse interventies… …die onderling samenhangen
Wat levert het op? • •
duidelijk wat zorg voor EPA moet inhouden hogere kwaliteit van zorg
maar… • •
veelomvattend en relatief kostbaar weinig bewijs voor effectiviteit
Inhoudelijke vragen •
wat doen FACT-professionals precies? • welke activiteiten voeren ze uit? • aan welke doelen werken ze met de cliënt?
•
wat uit het FACT-pakket werkt het beste?
•
wat zijn de werkzame ingrediënten van FACT?
Onderzoek tot nu toe •
Tom Burns (over ACT): • huisbezoek/outreachende zorg werkt • integratie sociale en medische zorg werkt • Nugter e.a. (2015; over FACT): • betere uitkomsten • Norlander & Norden (2014-2015): • geen betere uitkomsten > we weten het niet
Hoe komen we verder? •
RCT naar groot model is lastig • duur • vooral: onduidelijk wat dan werkt • alternatief: FACT precies beschrijven • professionals • tijd • activiteiten • doelen
Stappenplan (model > kernel) • • • •
beschrijving van de activiteiten in FACT-teams precies beschrijven van de kleinste onderdelen van FACT effectiviteit van de bestanddelen afzonderlijk onderzoeken database van de bestanddelen maken
Methode – stappen 1) 2) 3) 4)
ontwerp van een observatie-instrument observaties door studenten in aantal FACT-teams analyse en beschrijving van activiteiten e.d. verfijning van observatie-instrument • feedback studenten en professionals • betrouwbaarheidsonderzoek • eigen data 5) herhaling van stap 2-4
Methode 2 – Proces • • • • •
studenten HAN (3e en 4e jaars, specialisatie psychiatrie, ervaring in stage of werk) training onderdeel van minor Sociale Psychiatrie 10 dagen meelopen met alle disciplines in team jaarlijks ca. 7-10 teams, periode oktober-januari begeleiding op werkvloer door contactpersoon
Methode 3 – Instrument Achtergrond
Cliënt
Activiteiten
• • • •
• Demografisch • Diagnose • Fase behandeling • Juridische status
• Soort activiteit • Leefgebied • Doel
Team Discipline Locatie Duur contact
Resultaten 2013-2015 15 studenten
1279 activiteiten
10 FACT-teams
861 FACT-cliënten 139 professionals
Resultaten – teams • • • • •
10 teams, 8 FACT-certificering 6 GGZ, 3 verslavingszorg, 1 OGGZ Gemiddeld 10 medewerkers - 13.3 fte Verpleegkundigen, SPV & MWD - 6.6 fte Ervaringsdeskundige in 6 teams Arts - 0.3 fte (verslavingszorg) Psychiater - 0.8 fte (GGZ)
Resultaten – demografie cliënten • • •
•
56% man 45 jaar 74% langer dan 5 jaar in zorg • GGZ 81.3% • Verslavingszorg 57.6% 86% vrijwillig • OGGZ 62.0%
Resultaten – diagnoses cliënten Diagnose AS I Psychotische stoornis Bipolaire stoornis Angststoornis Depressieve stoornis Verslaving ADHD PTSS
% 44.3 5.5 5.5 13.8 51.3 5.7 6.0
Diagnose AS II Verstandelijke beperking Antisociale PS Borderline PS Narcistische PS PS NAO
% 9.5 5.5 12.8 2.0 17.1
Samengevat – teams en doelgroep • •
veel diversiteit – het FACT-team bestaat niet verschillende professionals werken met …verschillende cliënten en voeren mogelijk ook …verschillende activiteiten uit?
Resultaten – activiteiten •
gemiddelde duur 26.8 minuten (SD 14.8) • cliëntcontacten: 34.5 minuten (SD 23.5)
•
soort activiteiten Huisbezoek 42.0% • cliëntcontact 57.3% Polikliniek 39.1% • systeemcontact 2.0% • contact met andere professionals 30.4%
Resultaten – soort activiteiten •
indeling activiteiten in 6 hoofdgroepen • • • • • •
•
Monitoren / controleren Verpleegkundige / medische handeling Coördineren van zorg Praktische ondersteuning Gesprek met cliënt Gesprek met familie / systeem of sociale omgeving
en vervolgens in subgroepen
Resultaten – activiteiten Monitoren / controleren
• Middelengebruik • Inname medicatie • ADL / leefomgeving • Dagstructuur • Sociale omgeving / overlast
Coördineren van zorg
• FACT-bord overleg • Afspraken maken met cliënt • Overleg met professional (in- of extern) • Administratie: aanvraag indicatie, uitschrijfbrief, etc. • Behandelplan op- en bijstellen
Resultaten - activiteiten Activiteit
%
Coördineren van zorg Monitoren / controleren Verpleegkundige / medische handeling Gesprek met cliënt Gesprek met systeemleden Praktische ondersteuning van cliënt
42.6 7.3 9.4 30.5 4.4 5.8
Samengevat – activiteiten • verschil tussen cliëntengroepen • veel verschil tussen teams geen verschil tussen professionals •
vrij weinig activiteiten worden veel uitgevoerd. toeval of dagelijkse praktijk? bias?
Resultaten – gesprekken Tweetrapsraket: • indeling naar aard van gesprek (7 keuzes) • vervolgens gebruikte technieken (8 keuzes)
Resultaten – gesprek cliënt Aard gesprek Vergroten van begrip en inzicht in bepaalde situaties Cliënt helpen dingen in zijn/haar leven te veranderen Cliënt helpen vaardigheden te verwerven Geven van informatie aan cliënt Verkrijgen van informatie van cliënt Hanteerbaar maken van een crisissituatie Anders..
% 17.1 14.2 2.6 17.3 33.2 4.3 11.3
Resultaten – gesprek cliënt Technieken gesprek Vragen stellen Betrokkenheid tonen Uitleg geven Bespreken van recente gebeurtenis/stressor Motiveren tot ander gedrag Positief bekrachtigen Geruststellen Empathie tonen Gedachtenpatronen ter discussie stellen
% 25.1 12.3 15.4 8.7 4.5 8.0 5.4 6.7 3.2
Voorlopige conclusie – gesprekken •
trend bij aard en techniek: informatie verkrijgen door vragen stellen
•
verdere analyse nodig: meer verfijning • professional • cliënt • etc.
Stappenplan: hoever zijn we? • • • •
beschrijving van de activiteiten in FACT-teams precies beschrijven van de kleinste onderdelen van FACT effectiviteit van de bestanddelen afzonderlijk onderzoeken database van de bestanddelen maken
Conclusie – project tot nu toe • •
enkele conclusies – vooral nieuwe vragen veel activiteiten komen vaak voor • zijn dat de essentiële? • of is meetinstrument nog te grof? • veel data, maar nog niet genoeg om heel precies te kunnen kijken • project gaat door: op procesniveau goed voor studenten en teams
Dank voor uw aandacht
[email protected] [email protected] www.han.nl/smapz http://www.mgvonline.nl/artikelen/grote-lijnenkleine-stapjes/