Fact sheet november 2011
Ondernemerschap in Westpoort Westpoort is het haven-, industrie- en kantorengebied aan de westkant van Amsterdam. Hoewel er in Westpoort weinig ondernemingen te vinden zijn, zijn er veel personen werkzaam. Daarnaast kennen de bedrijven een zeer hoge omzet. Ook kent het gebied weinig dynamiek, zijn er meer opheffingen dan starters, maar wel veel snelle groeiers.
Ondernemerschap in Westpoort In deze factsheet kijken we in hoeverre onderne
Vestigingen en ondernemingen in Westpoort
merschap in Westpoort zich verhoudt tot onder
Om de mate van ondernemerschap per stadsdeel
nemerschap in de stadsdelen en Amsterdam als
te bestuderen kijken we eerst naar alle vestigingen.
geheel. Zo wordt bijvoorbeeld gekeken of de
In Westpoort bevinden zich in 2010 2.165 vesti
gemiddelde bedrijfsgrootte van vestigingen in
gingen. Tien jaar geleden waren hier 1.486 ves
Westpoort anders is dan in de rest van de stad
tigingen. Het aantal vestigingen is in tien jaar
en of er zich tussen de sectoren verschuivingen
tijd met 46% toegenomen. In de stad als geheel
hebben voorgedaan in de afgelopen 10 jaar.
groeide het aantal vestigingen in die periode met bijna 50% tot 80.575 vestigingen in 2010.
Ondernemers in Westpoort, 2010
Ondernemers in Amsterdam, 2010
6%
3% 24%
7%
Centrum Zuid West
9%
Oost Nieuw-West Noord Zuidoost
13%
22%
Westpoort
16%
bron: O+S
quartaire sector, maar het gaat hier wel om grote
Gemiddelde bedrijfsgrootte (o.b.v. werkzame personen), 2000-2010
werkgevers zoals De Belastingdienst, CWI en
30
diverse onderwijsinstellingen. Min de quartaire sectoren komen we dan uiteindelijk in 2010 uit op
25
2
2.090 ondernemingen en voor de stad op 72.342
20
ondernemingen. Dit betekent dat een kleine 3% van alle ondernemingen in Amsterdam te vinden
15
zijn in Westpoort.
10
Bedrijven in Westpoort zijn groot
5
In Westpoort zijn de bedrijven gemiddeld een 0
Westpoort 2000
Zuidoost
NieuwWest
Oost
Centrum
Zuid
Noord
West
Amsterdam
2010
bron: O+S
stuk groter dan in de stad als geheel. Vooral mid delgrote bedrijven met 10 tot 99 werkzame per sonen zijn oververtegenwoordigd in Westpoort met 25% in Westpoort ten opzichte van 6% in de
Vestigingen versus ondernemingen
stad. Ook middelkleine bedrijven (2 tot 10 werkzame
Het totale aantal vestigingen biedt echter een
personen) en grote bedrijven (100+ personen)
overschatting van het werkelijke aantal onder
zijn meer dan gemiddeld aanwezig in Westpoort
nemers. Niet alle vestigingen worden namelijk
met respectievelijk 41% en 4% in Westpoort
gerund door een ondernemer. Om een realisti
tegen 27% en 1% in heel Amsterdam. Een
scher beeld van het aantal ondernemers te
persoonsbedrijven daarentegen zijn juist onder
schetsen, definiëren wij (pragmatisch) het aantal
vertegenwoordigd met 29% in Westpoort tegen
ondernemingen als alle vestigingen minus de
66% in heel Amsterdam.
quartaire sector. Voor Westpoort maakt dit weinig verschil. Slechts 75 vestigingen horen tot de
Toch worden de bedrijven hier – net als in de rest van de stad – kleiner: In 2000 waren in Westpoort gemiddeld 26,5 personen werkzaam in een
Aandeel vestigingen naar grootteklasse, 2010 (procenten)
vestiging. In 2010 is dat gedaald naar gemiddeld 22,0 werkzame personen.
Nederland
Weinig zzp’ers in Westpoort Zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) vormen
Amsterdam
een specifieke groep eenpersoonsbedrijven. Zzp’ers werken voor eigen risico en vaak voor meerdere opdrachtgevers. O+S benadert de
Westpoort
zzp’ers in Amsterdam met het aantal eenper 0
20 1 persoon
40 2-9 personen
60
% 100
80
10-99 personen
Aantal zzp’ers per stadsdeel, 2010 x 1.000
8 7 6 5 4 3 2 1 0
Zuid
West
Centrum
Oost
Nieuw-West
Noord
Zuidoost
zaak. In 2010 zijn er naar schatting 42.000 zzp’ers in Amsterdam. In Westpoort zijn ongeveer 288
100+ personen bron: O+S
9
soonsvestigingen met de rechtsvorm eenmans
Westpoort bron: O+S
zzp’ers gevestigd.
Groothandel en Industrie oververtegenwoordigd in Westpoort
Aandeel sectoren naar stadsdeel (o.b.v. vestigingen), 2010 (procenten) 35
%
De sectoren groothandel, industrie, bouw, finan
30
ciële industrie en energie zijn oververtegenwoor
25
digd in Westpoort. Vooral horeca, detailhandel en cultuur en recreatie zijn hier juist minder dan
20
gemiddeld te vinden.
15
Net als in de rest van de stad gaat het in
10
Westpoort goed met de zakelijke diensten en al
5
helemaal met de cultuur- en recreatiesector (waar onder een deel van de creatieve industrie valt).
0 zakelijke diensten
groothandel
overig
industrie, bouw, energie
financiële diensten
cultuur, recreatie
detailhandel
horeca
gestegen met respectievelijk 8,7% en 22,8% ten
Amsterdam
Westpoort
In beide sectoren is het aantal ondernemers flink
bron: O+S
opzichte van 2000. Net als in andere stadsdelen is het aantal ondernemers in de financiële diensten iets gedaald.
Sectorale veranderingen (o.b.v. vestigingen), 2000-2010 (procenten) 35
%
30 25 20 15 10 5 0 –5
cultuur, recreatie
zakelijke diensten
groothandel
industrie, bouw, energie
horeca
overig
financiële diensten
detailhandel
Amsterdam
Westpoort
bron: O+S
Starters en opheffingen in Westpoort en Amsterdam, 2004-2010 Westpoort
Amsterdam 9.000
250
8.000 200
7.000 6.000
150
5.000 4.000
100
3.000 2.000
50
1.000 0
0 2004 starters
2005
2006
opheffingen
2007
2008
2009
2010
2004 starters
2005
2006
opheffingen
2007
2008
2009
2010 bron: O+S
3
Ondernemers in schuldhulpverleningtrajecten bij DWI, 2011
4
in traject (abs.)
aangevraagd (abs.) aandeel in traject (%)
Centrum
23
30
77
Nieuw-West
59
101
58
Noord
43
67
64
Oost
40
54
74
West
46
71
65
Zuid
64
99
65
Zuidoost
44
62
71 100
onbekend
1
1
eindtotaal
320
485
66 bron: DWI
Dynamiek De bedrijvigheid in Westpoort vertoont minder
Meeste potentie voor kleine bedrijven
dynamiek dan de andere stadsdelen. In 2010 telt
O+S heeft de groeipotentie van bedrijven onder
het stadsdeel 99 starters tegen 161 opheffingen.
zocht. In de stadsbrede factsheet is vermeld dat
Dit wil dus zeggen dat er jaarlijks meer bedrijven
de meeste potentie te vinden is bij bedrijven in
verdwijnen dan bij komen. Een klein deel hiervan
de middencategorie. Hoewel in Westpoort ook
(22) betrof faillissementen; 1,0% alle vestigingen
relatief veel snelle groeiers1 te vinden zijn in deze
in dit stadsdeel in dit jaar.
middencategorie, doen met name de kleinste bedrijven (met 1 werkzame persoon) het erg goed. Westpoort telt echter weinig kleine bedrij
Snel groeiende ondernemingen naar grootteklasse als percentage van totaal, 2008 14
ven wat een ietwat vertekend beeld geeft. Verder laat de figuur ook zien dat in Westpoort relatief
%
meer snelle groeiers zijn in de kleine en midden
12
categorie.
10
Gemiddelde omzet hoog
8
De vitaliteit van de stadsdelen op gebied van
6
ondernemerschap is ook af te lezen aan de
4
omzetcijfers. Hoe groter de omzet van de onder
2
nemers in een stadsdeel, hoe beter het met de bedrijven gaat. Hiervoor maken we gebruik van
0 Westpoort 1 werkzame persoon
cijfers van de Belastingdienst die omzetgegevens
Amsterdam 2-50 werkzame personen
51-100 werkzame personen bron: O+S
beschikbaar heeft gesteld. De gemiddelde omzet per aangifte bedroeg in Westpoort 1.099.330 euro.2 Dit bedrag is een gevolg van een aantal (zeer) grote ondernemingen dat in Westpoort gevestigd is.
Gemiddelde omzet per aangifte, 2010 (x 1.000 euro) 1.200
x 1.000 euro
1.000 800 600 400 200 0 Westpoort
Zuidoost
Zuid
Centrum
Noord
Nieuw-West
Oost
West
Amsterdam bron: Belastingdienst
Omzet naar sector als percentage van Westpoort, 2010 (procenten) 40
%
35 30
5
25 20 15 10 5 0
zakelijke dienstverlening
handel
Westpoort
transport en opslag
bouw
industrie
fianciële dienstverlening
autohandel
Amsterdam
medische non-profit dienstverlening
horeca
persoonlijke dienstverlening
landbouw
bron: Belastingdienst
Zakelijke dienstverlening grootste bijdrage aan omzet3
van de totale omzet van Westpoort. Deze sector
Op basis van het totale aantal belastingaangiftes
gelijking tot heel Amsterdam. Handel, transport
van Westpoort kan ook bepaald worden welke
en opslag en bouw zijn samen goed voor de helft
sectoren de meeste omzet genereren. De zakelij
(48%) van de omzet. Zoals te verwachten is hore
ke dienstverlening levert iets meer dan een kwart
ca zwaar ondervertegenwoordigd in Westpoort.
is voor Westpoort echter minder belangrijk in ver
Omzetgegevens Belastingdienst De Belastingdienst heeft omzetgegevens voor de jaren 2008, 2009 en 2010 beschikbaar gesteld, uitgesplitst naar stadsdeel, voor het MKB. De omzetcijfers variëren van jaar op jaar. Dit heeft een aantal oorzaken. In de eerste plaats is het aantal ondernemers dat omzetbelasting betaalt niet constant. Er is dynamiek als gevolg van bedrijven die gestart worden, ermee ophouden of verhuizen. In de tweede plaats kan de totale omzet van jaar tot jaar verschillen omdat niet elke ondernemer elk jaar even trouw hun omzetgegevens doorgeven aan de Belastingdienst maar ook omdat bedrijven het ene jaar beter draaien dan het andere jaar. Bovendien heeft de bedrijfsdynamiek (bedrijven die starten, ophouden of verhuizen) ook invloed op de hoogte van de omzet. In deze factsheet worden daarom geen absolute omzetcijfers gebruikt, maar percentages en
Colofon
Oudezijds Voorburgwal 300 1012 GL Amsterdam Telefoon 020 251 0333
de gemiddelde omzet per aangifte.
Noten 1
[email protected] www.os.amsterdam.nl
Onder snelle groeiers verstaan we (in het verlengde van EIM) bedrijven die in 3 jaar tijd 40% in omvang zijn toegenomen.
Fax 020 251 0444
2
Omdat de totale omzet afhankelijk is van het aantal aangiften levert de gemiddelde omzet per aangever een beter beeld op
Auteurs: Drs. Rogier van der Groep Drs. Carine van Oosteren Jeroen Loman in opdracht van Economische Zaken
van de economische vitaliteit van het stadsdeel.
3
De omzetcijfers van de Belastingdienst omvatten alle onder nemers, ook diegenen die tot de quartaire sector horen.
