Extra ster-tijd Een intensieve aanpak maakt het verschil
Al vanaf kern start wordt extra ster-tijd beschreven in de handleiding. Ingrid van Loosbroek
In dit artikel gaan we nader in op deze extra ster-tijd en is te lezen hoe u op een effectieve manier met de extra ster-tijd kunt omgaan.
Wat is extra ster-tijd? Het maan-niveau werkt aan de beheersing van de doelen van groep 3 (leerjaar 1 in Vlaanderen). Binnen dit niveau hanteren we twee aanpakken: de maan-aanpak en de ster-aanpak. Leerlingen van de ster-aanpak hebben meer instructie en begeleide inoefening nodig om de doelen van het maan-niveau te behalen. Binnen het directe instructiemodel, waar kinderen op een actieve manier betrokken zijn, krijgt dit gestalte in de lesfase ‘verlengde instructie’ en valt het onder de reguliere onderwijstijd van taal en lezen. Veilig leren lezen volgt het advies van de PO-raad voor de omvang van de reguliere lestijd. De basisles, het basiskwartier en de integratieles komen dagelijks terug en vormen samen deze reguliere onderwijstijd. Daarnaast biedt Veilig leren lezen extra ster-tijd. Deze
Voor wie is de extra ster-tijd bedoeld?
extra ster-tijd is een extra instructie- en oefenkwartier per
Allereerst is het belangrijk om op grond van observaties
dag, afgestemd op de onderwijsbehoefte van kinderen die
en toetsen te signaleren welke kinderen in aanmerking
dreigen uit te vallen. Dit sluit aan bij het protocol ‘Ernstige
komen voor intensivering van het onderwijsaanbod tech-
leesproblemen en dyslexie’ dat adviseert om de leertijd
nisch lezen, spelling of woordenschat. Door de ontwikke-
van risicolezers uit te breiden met minimaal één uur per
ling goed in kaart te brengen, is het inzicht in wat kinderen
week, verspreid over meerdere momenten. Het is bewe-
nodig hebben optimaal. Het kernplan is een uitstekend
zen dat risicolezers baat hebben bij intensivering van de
hulpmiddel om het onderwijs voor de komende tijd te
aanpak naast de reguliere onderwijstijd voor taal en lezen.
plannen. Per kern biedt het plan aandachtspunten en han-
Vroegtijdige interventie kan veel problemen voorkomen.
delingstips voor de ster-aanpak voor elk van de genoemde
Inhoud extra ster-tijd
vakgebieden. Afhankelijk van de onderwijsbehoefte van kinderen kiest u voor een extra ster-tijd technisch lezen,
De extra ster-tijd is vanaf kern start uitgeschreven voor
spelling en/of woordenschat. Het groepje kinderen van de
technisch lezen, spelling en woordenschat. Iedere ster-tijd
extra ster-aanpak hoeft dus geen vast groepje te zijn voor
omvat een kwartier. Vanaf kern 1 zijn dagelijks twee extra
alle ster-tijden. Een kind dat baat heeft bij intensivering
ster-tijdmomenten beschreven:
van de woordenschat, heeft niet zonder meer extra onder-
• technisch lezen of spelling;
wijstijd voor lezen nodig. Houd dus goed voor ogen welke
• woordenschat.
kinderen welke extra ster-tijd nodig hebben.
Veilig leren lezen • Digiregie • Artikelen • © Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg • blad 1 van 6
Criteria kern start
sterke opbouw in de leerlijn woordenschat en de automa-
In kern start zijn gegevens van het vorige schooljaar van
tiseerlijn technisch lezen en spelling. Risicolezers profite-
belang om te weten welke kinderen behoefte hebben aan
ren hiervan optimaal mits ze voldoende oefentijd krijgen.
de extra ster-aanpak.
Een voorbeeld:
Voor de extra stertijd technisch lezen en spelling zijn be-
Na afloop van de basisles en het basiskwartier conclu-
langrijke criteria:
deert u dat bepaalde leerlingen van de ster-aanpak de
•W ie kent nauwelijks een letter, ondanks aandacht hier-
pagina uit Veilig & vlot met de afbeeldingen ‘krul’ (goed)
voor in de vorige groep? •W ie heeft moeite met het auditief analyseren van mkm-woorden?
en ‘klokje’(vlot) nog niet goed en vlot kunnen lezen. Het is verstandig om de extra ster-tijd technisch lezen hiervoor te benutten en aan de slag te gaan met ‘voor-koor’ en zelf
Voor de extra ster-tijd woordenschat is uiteraard de woor-
lezen. Om variatie in de oefenvormen aan te brengen zijn
denschat van de kinderen leidend.
oefenvarianten beschreven (Oefenvarianten Veilig & vlot), te vinden in digiregie/lesgeven/extra materiaal.
Criteria kern 1 In kern 1 zijn belangrijke criteria voor de extra ster-tijd technisch lezen en spelling: • Wie beheerst de aangeleerde letters niet? • Wie heeft moeite om met de aangeleerde letters woorden te lezen? Wie komt niet tot synthese? • Wie heeft moeite met het auditief analyseren van mkm-woorden? Het advies is om risicolezers na iedere kern te toetsen zodat u de ontwikkeling op de voet kunt volgen en goed onderwijsaanbod kunt plannen.
Planning extra ster-tijd Plan extra ster-tijden op het weekrooster en in het kernplan. Bedenk dat deze extra ster-tijd buiten de reguliere lestijden gepland moet worden. Zorg voor een goede inhoudelijke afstemming indien een andere leerkracht de
Aandachtspunten extra ster-tijd technisch lezen en spelling
extra ster-tijd begeleidt. Omdat het cruciaal is dat kinderen eenzelfde strategie aangereikt krijgen en de leerkracht
Leerkracht als model
op de hoogte is van de vorderingen, heeft het de voorkeur
Als kinderen nog veel spellend lezen, is het van belang dat
dat u zelf de extra ster-tijd begeleidt. Houd het groepje
in de extra ster-tijd zoemend ‘voor-koor-zelf’ wordt gele-
van de extra ster-aanpak klein (bij technisch lezen en spel-
zen. Kinderen moeten horen en zien hoe u het aanpakt,
ling maximaal 4 kinderen, bij woordenschat maximaal 6
zodat ze de strategie kunnen overnemen. Let erop dat
kinderen), zodat voldoende interactie plaatsvindt.
voldoende woorden achter elkaar worden voorgelezen zo-
Flexibel omgaan met beschrijvingen Ga flexibel om met de beschrijvingen van de extra ster-tijd.
dat kinderen woorden echt zelf lezen en ze niet oproepen vanuit hun auditieve geheugen. Meer informatie hierover staat in het artikel ‘Zoemend lezen’.
Het is belangrijk om het onderwijs optimaal af te stemmen op de leerbehoeften van de kinderen. Beschouw de
Leest het kind voldoende?
beschrijvingen van de extra ster-tijd daarom als een bron-
Behalve luisteren hoe u het lezen voordoet, moeten risico-
nenboek waaruit geput kan worden en neem de vrijheid
lezers vooral ook veel zelf hardop lezen tijdens de extra
om dit naar eigen inzicht aan te passen, afhankelijk van
ster-tijd, zodat u hoort hoe het kind leest en directe onder-
datgene wat u in de reguliere les hebt waargenomen.
steuning kunt bieden. Ook hiervoor staan veel tips in het
Veilig leren lezen heeft een vernieuwde didactiek met een
artikel ‘Zoemend lezen’.
Veilig leren lezen • Digiregie • Artikelen • © Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg • blad 2 van 6
Kijk kritisch naar de effectieve leestijd. Extra werkbladen
• Rubriceerdictee in combinatie met woordkaartjes. Aan-
inzetten in extra oefentijd is minder effectief voor de auto-
gezien technisch lezen en spelling elkaar positief beïn-
matisering van het lezen dan insteken op ‘voor-koor-zelf’-
vloeden, is het rubriceerdictee in combinatie met woord-
lezen onder uw begeleiding.
kaartjes een krachtige oefenvorm: de koppeling tussen lezen en spelling is dan nog sterker aanwezig. Maak
Motivatie
woordkaartjes van de drie typen woorden. Een kind
Het is belangrijk dat het kind gemotiveerd blijft om te le-
wijst de goede kolom aan bij het horen van een woord.
zen. Door intensieve begeleiding te geven, voorkomt u dat
Het woordkaartje wordt in de kolom gelegd. Na afloop
kinderen een te grote achterstand oplopen in hun techni-
leest het kind de woorden per kolom. De woordkaartjes
sche leesvaardigheid. Het gevoel bekwaam te zijn, komt
worden door elkaar geschud en het kind leest de woord-
de motivatie ten goede. Daarnaast kan het motiverend
kaartjes opnieuw, maar nu door elkaar. Hierna volgt het
werken dat een kind een tekst, die het goed heeft geoe-
dictee. Na afloop van het dictee worden de geschreven
fend, mag voorlezen in de klas of aan een kleuter.
woorden nog een keer gelezen.
Zorg ervoor dat het kind tijdens de integratielessen lezen
• Voor de letters b, ui en ei zijn steunkaarten ontworpen.
kan lezen in verschillende soorten leesboekjes. De aanvul-
In het artikel ‘Steunkaarten’ is deze aanpak verder be-
lende leesseries bieden een schat aan boeken waaruit het
schreven.
kind zelf een keuze kan maken.
Enkele tips bij hardnekkige letterfouten • Maak een kopie van een pagina van Veilig & vlot en laat
Extra tips voor de aanvankelijke fase
het kind de woorden met de doelletter markeren. Voor-
Ondanks het zoemend ‘voor-koor’-lezen zullen er
dat de hele pagina van Veilig & vlot wordt gelezen, is het
aanvankelijk kinderen zijn, die deze strategie nog
goed om eerst de gemarkeerde woorden te lezen.
niet zelfstandig kunnen overnemen. Wees hier niet ongerust over: het is een heel natuurlijk proces dat kinderen spellend of gedeeltelijk spellend lezen. Het doel van het zoemend ‘voor-koor’-lezen is om kinderen te stimuleren geleidelijk aan meer synthese toe te passen.
Indien een kind een woord deels zoemend en deels spellend leest (bijv. r-aaaaam) is het belangrijk dat het kind het woord nog een keer leest zodat het woord verklankt wordt met volledige synthese (rraaaam of raam). Als het woord volledig zoemend is gelezen, hoeft het woord hierna niet meer herhaald te worden. Het is immers al gelezen in volledige synthese. • Rubriceerdictee. We nemen als voorbeeld een kind dat de letters m en n verwisselt. Maak een tabel met drie
Zoals in het artikel ‘Zoemend lezen’ is vermeld,
kolommen: boven de eerste kolom staat ‘m’, boven de
is het van belang om het spellend lezen niet af te
middelste kolom niets en boven de derde kolom ‘n’. Dic-
keuren. Kinderen mogen niet het gevoel krijgen
teer drie typen woorden: woorden met ‘m’, woorden zon-
dat ze het niet goed doen. Dit is niet goed voor hun
der ‘m’ en zonder ‘n’ en woorden met een ‘n’. Het kind
zelfvertrouwen en motivatie. Zorg voor een positieve
hanteert het stappenplan spelling en schrijft de woorden
benadering waarin veel ruimte is voor complimen-
in de goede kolom. Na afloop leest het de woorden. Dit
ten. Geef een compliment als het kind bijvoorbeeld
kan uiteraard ook met een groepje kinderen.
Veilig leren lezen • Digiregie • Artikelen • © Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg • blad 3 van 6
de woorden goed aanwijst en goed meedoet met het
tussen korte, lange en tweetekenklinkers? De articu-
zoemend ‘voor-koor’-lezen maar ook als het kind de
latiebeschrijvingen van alle letters in één overzicht
middelste en laatste letter al zoemend aan elkaar
kunt u vinden in digiregie/lesgeven/extra materiaal.
kan zeggen, maar de eerste letter nog niet zoemend
Indien de letterkaartjes verspreid op de tafel liggen
aan de middelste letter kan verbinden. Kan een kind
– maar uiteraard wel zo dat alle kinderen de goede
de letters goed benoemen maar komt het nog niet
lettervorm zien – kan de spelvorm ‘Ik ben de juf/
tot synthese? Prijs het kind dat het de letters kent en
meester’ ingezet worden. Een kind noemt een klank,
help vervolgens met de synthese.
een ander kind mag de corresponderende letter pakken. Het kind dat voor leerkracht speelt mag zeggen
Steunkaart Leesstrategieën
of het goed of fout is. Als de letterbordkaartjes wor-
Op de steunkaart ‘Leesstrategieën’ (digiregie/les-
den gebruikt, mag het kaartje bij de goede familie
geven/extra materiaal) staan de verschillende lees-
geplaatst worden. Na afloop kunnen de letters in
strategieën afgebeeld. Het geeft de kinderen inzicht
de families herhaald worden. Herhaal de letters het
in de verschillende manieren van lezen zonder er
liefst meerdere malen op een dag met kinderen die
een oordeel over te vellen. Tegen de kinderen kan in
veel moeite hebben met teken-klankkoppeling.
de eerste kernen bijvoorbeeld gezegd worden: “Bij
Indien een kind zelfstandig een woord moet lezen
‘voor- en koor’-lezen, lezen we zoemend. Als je zelf
en de letterkennis nog niet volledig geautomatiseerd
leest en het lukt niet meteen zoemend is het hele-
is, laat u het benoemen van de letters door het kind
maal niet erg om eerst de losse letters te zeggen.
voorafgaan aan het zoemend lezen of geeft u het
Het is al heel knap wanneer je zelf een woord kunt
kind eerst tijd om naar de letters te kijken.
lezen!” worden tijdens het lezen in de extra ster-tijd. Na het
Een kind noemt de letters maar komt niet tot synthese
lezen van een woord mag het kind het woord achter
Het is uiterst zinvol om direct na het flitsen van de
het goede plaatje leggen, corresponderend met de
letters, enkele analyse- en syntheseoefeningen met
gebruikte leesstrategie. Hierna kunt u samen met de
deze letters en klanken te doen. Het is goed om te
kinderen de woorden die spellend worden gelezen,
starten met een analyseoefening die wordt gevolgd
zoemend ‘voor-koor-zelf’ lezen.
door een leesoefening. Spelling en technisch lezen
Vanaf kern 3 of 4 kan deze steunkaart ook ingezet
ondersteunen elkaar immers.
Letterkennis
Voorbeeld: Noem het woord ‘mis’ (zonder het te
Een voorwaarde om te kunnen lezen, is dat kinderen
laten zien), kinderen zeggen het na en analyseren
de letters kennen. Als het kind de aangeleerde letters
de klanken m/i/s. Hierna wordt het woord gemaakt
niet beheerst, is het van groot belang om vanaf de
met de letters. Als u met een groter groepje werkt,
start de letterkennis flink te oefenen. Dit kan via de
kunnen alle kinderen het woord maken met de mag-
Leerkrachtassistent met de modules ‘Letters oefenen’
netische letterdoos. Het woord wordt nu gelezen.
en ‘Letters flitsen’. Daarnaast kunt u het letterbord en
Het is handig om met leesstroken te werken waarop
de losse letterkaartjes gebruiken.
de woorden staan, die u gaat gebruiken. Deze lees-
Tijdens de verlengde instructie of extra ster-tijd is
stroken zijn te downloaden via digiregie/lesgeven/
het van belang de letters die niet goed beheerst
extra materiaal. U kunt een strook van een plastic
worden opnieuw alzijdig te verkennen via luisteren,
map (doorzichtig of licht getint) gebruiken om het
kijken, voelen van de articulatie en ordenen. Laat de
zoemend lezen visueel te ondersteunen. Deze plas-
klank en de daaraan gekoppelde letter leven en pas
tic schuif ligt op alle letters, behalve de eerste letter.
deze stappen toe tijdens het oefenen met de losse
“Zet je mond klaar en zoemen maar”. De schuif
letterkaartjes en het letterbord. Vraag bij ‘luisteren’
wordt van links naar rechts verplaatst: mmmiiis.
bijvoorbeeld door waar je de klank hoort (vooraan/
Qua opbouw is het goed om te starten met woorden
achteraan/midden), leg de aandacht op wat je voelt
die uit twee letters bestaan. Als het lukt om deze
bij de klank (articulatie) en ontdek bij welke familie
woorden te zoemen, komen woorden van drie letters
de letter hoort. Ontdekt het kind het onderscheid
aan bod.
Veilig leren lezen • Digiregie • Artikelen • © Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg • blad 4 van 6
Nadat u een vijftal woorden met de kinderen op deze
woord als ‘raam’, kunt u de analyse opbouwen door
wijze hebt doorgenomen, is het aan te raden deze
het kind via zoemend zeggen eerst de klanken te
woorden opnieuw, in een steeds wisselende volgorde,
laten ontdekken in het km-stukje: “Welke klanken
zoemend te lezen met de schuif. Afhankelijk van het
hoor je in ‘aam’?”. Vervolgens in het mk-stukje:
niveau van de kinderen kunt u zoemend ‘voor-koor-
“Welke klanken hoor je in ‘raa’? Nu gaan we op-
zelf’ per woord te werk gaan (om zeker succes te
nieuw goed luisteren naar ‘raam’. Zoem het woord
hebben) of om de beurt een kind zelfstandig laten
en hak het maar.”
lezen. Stimuleer andere kinderen door hen te laten
Vaak is het zo dat kinderen wel gedeeltelijk klanken
ontdekken of het kind dat aan de beurt is de eerste
kunnen benoemen in een woord maar niet allemaal.
letter direct zoemt. Geef veel complimenten en laat
Zo kan het voorkomen dat ze bij het woord ‘raak’
de kinderen elkaar complimenten geven!
aangeven dat ze de klanken ‘raa’ en ‘k’ horen na
Voor kinderen die moeilijkheden ervaren met deze
het nazeggen en zoemen. Een lege hakstrook met
stappen kunt u starten met woorden die goed te
hetzelfde aantal vakjes als het aantal klanken in een
zoemen zijn (bijv. waar de letter ‘k’ of ‘p’ achteraan
woord is een goed hulpmiddel (digiregie/lesgeven/
staat en niet vooraan, en de andere letters van kern
extra materiaal). U gaat dan als volgt te werk. “Heel
start i-m-s en aa-r-e-v van kern 1). Nadat u hebt
goed, ‘-k’ hoor je achteraan.” Laat tegelijkertijd de
geoefend met de letters ‘k’ en ‘p’ achteraan, oefent
letter zien en leg deze in het laatste vakje van een
u woorden die beginnen met deze letters. U kunt
lege hakstrook met drie vakjes. “En welke klanken
ze op zich niet lang aanhouden maar u kunt wel de
hoor je in ‘rraaaa’? Luister eens goed mee en zoem
uitspraak vertragen. Daar gaat het bij het zoemend
maar mee: ‘rrrraaaaa’.” Bij ‘rrr’ wijst u het eerst vakje
lezen om. Zet de mond klaar voor de eerste letter,
aan en bij ‘aaaa’ is de vinger naar het tweede vakje
bekijk de tweede letter en zoemen maar.
geschoven. Als het kind na herhaaldelijk zoemen
Een kind kan de woorden die intensief geoefend
nog steeds niet tot de afzonderlijke klanken komt,
zijn, eventueel in een woordendoosje doen en deze
‘modelt’ u en ondersteunt u tegelijk met de letters.
vaker herhalen zodat het steeds beter gaat. De inhoud van het doosje kan groeien.
Andere zinvolle activiteiten • Herhaal via de Leerkrachtassistent de module
Een kind komt niet tot auditieve analyse
‘Zoekwoorden maken’ en laat de kinderen actief
Een goede tussenstap is om het woord eerst te zoe-
meedoen met de magnetische letterdoos. Na af-
men zodat de klanken beter hoorbaar zijn. Wanneer
loop leest u deze woorden zoemend ‘voor-koor’ en
kinderen het woord zelf zoemend zeggen, en dus
laat u de woorden enkele malen zelfstandig lezen.
vertraagd uitspreken, bevordert dit hun natuurlijk
• Leesblad van de week: herhaald lezen van een
klankbewustzijn. Zo voelen en horen ze makkelijker
automatiseerpagina uit Veilig & vlot (met klok en
welke klanken in het woord zitten (bijv. aaaapp).
krul): hierin zijn woorden opgenomen t/m één kern
Nadat het woord zoemend is gezegd en de klanken
terug. Deze pagina laat u herhaald oefenen met
ontdekt zijn, hakt het kind het woord in klanken.
een leesmaatje en als het kan ook thuis. Hiervoor
Ondersteun de klanken na het hakken steeds met
kan het ‘Registratieblad zelf oefenen met Veilig &
letters (bijv. van het letterbord of de letterdoos)
vlot’ gebruikt worden. Om variatie in oefenvormen
omdat de afzonderlijke letters symboliseren om
aan te brengen kunt u putten uit ‘Oefenvarianten
hoeveel klanken het gaat. Klanken zijn immers bij
Veilig & vlot’. Deze zijn beide te vinden in digire-
het uitspreken van een woord niet als aparte stukjes
gie/lesgeven/extra materiaal.
hoorbaar.
Het kind doet een succeservaring op omdat het
Start met woorden die uit twee klanken bestaan en
steeds beter zal gaan. Misschien vindt het kind het
bouw dit op naar woorden die uit drie klanken be-
wel motiverend om de geoefende pagina voor te
staan. Wanneer u werkt met de klanken p, t, k is het
lezen aan de groep of aan een kleuter?
belangrijk deze eerst achteraan te laten ontdekken
• H erhaalpagina (dobbelsteen met 1 stip) en basis-
en dan pas vooraan.
pagina (dobbelsteen met 2 stippen) van Veilig ge-
Wanneer kinderen moeite hebben met een mkm-
speld, onder begeleiding van de leerkracht. Denk
Veilig leren lezen • Digiregie • Artikelen • © Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg • blad 5 van 6
aan het stappenplan spelling. Na afloop worden
Afstemming met ouders
alle woorden nog een keer zoemend ‘voor-koor’
De intensieve aanpak kan nog verder worden geïntensi-
gelezen. Wie kan het zelf?
veerd door ouders er bewust bij te betrekken. Betrokken
•E xtra oefenen met de leerlingsoftware in de Speel-
ouders leveren een positieve bijdrage in de ontwikkeling
tuin, met technisch lezen en spelling, is aan te
van hun kind.
bevelen. Zowel op school en, als er sprake is van
Hoe vaker een risicolezer leest, hoe beter dit nu eenmaal
een thuisabonnement, ook thuis.
is. In Digiregie is het registratieformulier ‘Zelf oefenen met Veilig & vlot’ te vinden. Dit hulpmiddel voor herhaald
Aandachtspunten extra ster-tijd woordenschat
lezen slaat een brug tussen school en thuis en kan de leesmotivatie verhogen. Kinderen kunnen bijvoorbeeld vijf keer registreren aan wie ze een pagina uit Veilig & vlot
Vaak zijn de extra ster-tijden een extra herhaling van
hebben voorgelezen en het ingevulde formulier aan de
woorden die in de integratielessen aan de orde zijn ge-
leerkracht laten zien. Ook is het belangrijk dat de ouders
weest. Herhaling is immers ook bij woordenschat de beste
weten hoe ze hun kind kunnen begeleiden tijdens het
remedie. Soms wordt gekozen voor woorden die wel in de
lezen: zoemend lezen in plaats van hakken en plakken.
software maar niet in de woordenschatlessen aan de orde
Naast Veilig & vlot is het lekker lezen in andere leesboek-
komen.
jes uiteraard van groot belang voor het leesplezier. Varieer
Naast de extra ster-tijd is het aan te bevelen om kinderen
in soorten boeken en laat het kind vooral zelf een boek
met een beperkte woordenschat zeer regelmatig met de
kiezen.
oefensoftware woordenschat te laten werken.
Indien de thuissoftware beschikbaar is, is dit natuurlijk ook een zeer stimulerende leeromgeving voor het kind. In
Veel taalzwakke kinderen in de groep?
de thuissoftware zijn de leerlijnen technisch lezen, spel-
Juist voor groepen waarin veel kinderen zitten met een an-
ling, begrijpend lezen en woordenschat verwerkt.
dere taalachtergrond of een taalzwakke thuissituatie kunt u ervoor kiezen om de suggesties van de extra ster-tijd uit
Als een kind zelf gaat lezen, stop dan niet met voorlezen
te voeren met de hele groep. In de adviezen van de PO-
uit een voorleesboek. Voorlezen is voor ieder kind goed
raad wat betreft lestijden voor taal wordt immers de sug-
om het begrijpend luisteren te ontwikkelen. Dit heeft weer
gestie gegeven om de reguliere lestijd voor deze kinderen
een positieve invloed op het begrijpend lezen. Voor kinde-
uit te breiden met een uur extra per week. Dat kan met een
ren met een beperkte woordenschat is het voorlezen extra
klein groepje, maar kan natuurlijk ook met de hele groep.
belangrijk en is het goed om ouders dit te adviseren. De
De suggesties bij de extra ster-tijd zijn dan uitstekend
module ‘Woordenschat’ van de thuissoftware kan ook een
bruikbaar, net als de module ‘Woordenhulp’ van de Leer-
goede oefening zijn voor ouders die problemen hebben
krachtassistent. In deze module is een directe koppeling
met de Nederlandse taal. Stimuleer deze ouders om dit
gemaakt met de resultaten van de oefensoftware woor-
thuis samen met hun kind te doen.
denschat waardoor u direct, in woord en beeld, gericht kunt oefenen met woorden die minder goed gekend zijn.
Veilig leren lezen • Digiregie • Artikelen • © Uitgeverij Zwijsen B.V., Tilburg • blad 6 van 6