Executele, vereffening en bewind 13 oktober 2015 M.J.P. (Mathieu) Schipper en mw. K van Barneveld Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
Onderlinge verhouding
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
Executele
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
Voor 2003 in wet executeur testamentair, nu executeur Positie veel sterker: “Bezit” van executeur niet langer inbreuk op rechten legitimaris (HR 24 februari 1933, NJ 1933, 645, Bünker/A’damsche Bank) Afzonderlijke afdeling in wet: art .142-152 Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
4
Casus Anton staat in het testament van Ben genoemd als executeur. De twee erfgenamen zijn Chris en Dirk. Na het overlijden van Ben heeft Anton nog niet van zich laten horen. Kunnen Chris en Dirk het huis van Ben verkopen? Wat nu als Anton zich weigert uit te spreken over zijn aanstelling?
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
5
Benoeming: • bij notarieel of onderhands testament • niet langer bij codicil (voorkoming onjuiste verkl. van erfrecht) Erflater kan bevoegdheden geven tot: • assumptie en subrogatie • benoeming nieuwe executeur door Kantonrechter Aanvaarding benoeming: • kan pas na overlijden • eventueel termijn voor aanvaarding via Kantonrechter
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
6
Geen executeurschap voor: • Handelingsonbekwamen; • Personen met vermogen onder meerderjarigenbewind; • Gefailleerden en WSNP’ers.
Wel voor: • Notaris bij wie testament is gepasseerd;
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
7
Taken executeur 1. Beheren goederen nalatenschap 2. Voldoen schulden nalatenschap 3. Uitvoeren testamentaire lasten NB. art. 144: regelend recht, beheer is standaard Bevoegdheden kunnen naar believen ingeperkt door testateur Bij toegekend beheer slechts uitbreiding o.g.v. art. 145-147 Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
8
Informatieplicht • Erfgenamen inlichtingen verschaffen, art. 148 • Legatarissen informeren, art. 119 • Legitimarissen inzage verlenen en afschriften verstrekken art. 78 • Evt. verplichte bevestiging middels boedelbeschrijving art. 78 lid 2
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
9
Casus Anton aanvaardt zijn taak, maar blijkt c.q. blijft een lastig mannetje volgens C & D. Zij weten via 'google' dat de taak van de executeur eindigt als het komt tot vereffening en denken erover om beneficiair te aanvaarden zodat zij vereffenaar zijn en er dus wordt vereffend. Exit Anton?
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
10
Einde taak Gebruikelijke gevallen (voltooiing, overlijden, faill.) maar ook bij: vereffening volgens de wet (sub d) zie art. 202
Ontslag door Kantonrechter (sub f) en wel: • op eigen verzoek • wegens gewichtige redenen (evt. na schorsing)
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
11
Vereffening Wettelijk kader: art. 202-226 Definitie: gereedmaken van de nalatenschap voor verdeling
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
12
Vereffening
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
Wanneer? Art. 202 beneficiaire aanvaarding (erfgenamen van rechtswege vereffenaar art. 195) benoeming vereffenaar door Rechtbank (vereffenaar treedt in plaats erfgenamen)
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
14
Casus Marja en haar twee minderjarige kinderen erven allemaal 1/3e deel van de nalatenschap van oom Peter. Dient vereffening plaats te vinden? Zo ja, ook als deze positief is? Stel Peter was de vader en heeft zijn kinderen onterfd. Marja beroept zich voor hen op de LP. Hoe is de situatie dan?
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
15
Uitzonderingen: • afdoende bevoegde executeur toont aan nalatenschap ruimschoots toereikend voor voldoening schulden (202 lid 1 sub a) • saldo is positief en wettelijk vertegenwoordiger die beneficiair heeft aanvaard verzoekt Kantonrechter om ontheffing 202 lid 2 • bij wettelijke verdeling tenzij lle beneficiair heeft aanvaard 202 lid 3 Oplossing casus: kinderen LP = geen erfgenaam = geen beneficiaire aanvaarding, dus geen vereffening, dus geen ontheffing Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
16
Benoeming vereffenaar door Rechtbank: art. 203. bij beneficiaire aanvaarding op verzoek van: • erfgenaam, (geen toetsingscriteria) • belanghebbende of OM (wel criteria) art. 204 buiten beneficiaire aanvaarding: • vijf groepen van personen kunnen aanvragen • verschillende toetsingscriteria art. 205 vereffening op verzoek benadeelde privé crediteur verwerpende erfgenaam zelfs in plaats van erfgenamen i.v.m. belangenverstrengeling Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
17
Taak vereffenaar Beheren en vereffenen bij uitvoering: vertegenwoordiger erfgenamen in en buiten rechte
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
18
Procedure van vereffening • • • • • •
Boedelbeschrijving Oproeping schuldeisers Tegeldemaking goederen R&V en uitdelingslijst Uitkering en nagekomen crediteuren Nadien: afgifte van het overschot
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
19
Opheffing vereffening en kosteloze vereffening
Art. 209
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
Aanwijzingen Art. 210
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
“Lichte” vereffening
Art. 221
Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
Titel 3.7 grotendeels n.v.t.
Art. 222: Geen verdeling gedurende veffening Executele, vereffening en verdeling Mr. M.J.P. Schipper
Testamentair bewind
• • • • •
Afdeling 7, artt. 153 t/m 181 1. algemene bepalingen 2. de bewindvoerder 3. de gevolgen van het bewind 4. einde van het bewind
• Van toepassing op alle vormen van testamentair bewind: • - Rechthebbende mist bevoegdheid onder bewind staande goed(eren) te beheren;
• -Wordt niet handelingsonbekwaam, maar kan betreffende goederen gewoonlijk niet beheren en er evenmin over beschikken
O.b.w. gestelde vermogen is afgescheiden • (HR 11 september 1992, NJ 1992/730). • Dus niet vatbaar voor verhaal schulden uit de wet, alimentatie
Vier soorten • 1. Ten behoeve van rechthebbende zelf, bijv. bescherming tegen zichzelf • 2. Bescherming ene rechthebbende tegen andere, bijv. vruchtgebruiker vs. rechthebbende
• Bewind m.b.t. voorwaardeijke making • bijv. fidei-commis de residuo • 4. Bewind in gemeenschappelijk belang • bijv. bewind over gehele nalp.
• Rechtsgevolgen verschillen al naar gelang het soort bewind dat is ingesteld
Art 171, boetseerartikel • Lid 1, bij testament kunnen bevoegdheden en verplichtingen voor bewindvoerder uitgebreid of beperkt worden • Lid 2, wijzigingsmogelijkheid voor Kantonrechter op grond van onvoorziene omstandigheden
Afwikkelingsbewind • Is voorbeeld van uitbreiding (niet standaard) • Bewindvoerder kan opgedragen worden nalatenschap te verdelen • Legitimaris behoeft een bewind, anders dan een executele niet te accepteren • N.B. art. 4:178
Afwikkelingsbewind II • Legitimaris behoeft een bewind, anders dan een executele niet te accepteren. • N.B. is een beroep verstandig? Zie ook art. 4:178
Bedankt voor uw aandacht