Evolutie in het lesgeven van VGT Studiedag VGTC Hilde Nyffels 08 november 2008 Lessius Hogeschool, Antwerpen
Ervaring evolutie Nmg VGT
April 1994 : Fevlado Vrije
gebarencursus
1994 : studieweek Bristol 1994 : cursus grammatica van de VBGT (Vlaams-Belgische Gebarentaal) door dr. Myriam Vermeerbergen 1994 : een week op bezoek Gallaudet
Ervaring evolutie Nmg VGT
1994-1995 : mijn intrede als lesgever Nmg in tolkenschool Gent Geen
deelname gebarencommissie Pas terug van Bristol + eerste kennismaking met de grammatica van de Vlaams-Belgische Gebarentaal Vooraf geen begeleiding en/of pedagogische opleiding. Onzeker om les te geven Minderwaardigheidsgevoel
Ervaring evolutie Nmg VGT Wrevel
ontstaan grammatica Nmg = Nederlands + meeste gebarenlexicon wordt niet gebruikt bij dovengemeenschap.
Zelfstudie
Lessenpakket
nog gebaseerd op Nmg
lesgevers moesten zelf lessenpakket VGT ontwikkelen Geen didactische kennis, geen pedagogische begeleiding Nog onvoldoende inzicht op de grammatica van de VBGT Geen of weinig ondersteuning
Ervaring evolutie Nmg VGT
Pas vanaf 1998 : ondersteuning voor het aanmaken van lessenpakket vrije gebarencursus. 2000 : lessenpakket voor lesgevers en cursisten door VGTC Jaar 2000 : aanwerving nieuwe lesgevers VGT in tolkenopleiding Meer
ervaring uitwisselen van de lessen Steun van lesgevers (VGT als vreemde taal) met pedagogische kennis
Ervaring evolutie Nmg VGT
2001-2004 : St-Gregoriuscollege Gentbrugge, afdeling Doven – type 7 Klasassistent,
opvoedster Lesgeven aan horende ouders van dove kinderen/jongeren ism St. Lievenspoort
2005-2007 : GPB-opleiding Opleiding
= meer praktijkgericht Maar wel inzicht in didactiek + nut van leerplan mist taaldidactiek en studie rond taal VGT als vreemde taal
Ervaring evolutie Nmg VGT
2004 tot nu : Fevlado-Diversus Opleiding,
begeleiden en adviseren dove lesgevers VGT-cursus (als vreemde taal) Observatie lessen VGT-cursus door lesgevers VGT-cursus
Historiek
1981 : oprichting tolkenopleiding Gent (Nmg) 1981 : oprichting Vrije Gebarencursussen (Nmg) 1988 : oprichting tolkenopleiding Mechelen (Nmg)
1994 : Dove lesgevers krijgen les “grammatica van de Vlaams-Belgische Gebarentaal” door dr. Myriam Vermeerbergen April 1994 : “Horizonproject” - studieweek in het Deaf Centre, Bristol, voor dove lesgevers
Historiek
1994 : bezoek dovenuniversiteit Gaullaudet Schooljaar 1994 – 1995 : Vlaams-Belgische Gebarentaal in tolkenopleiding Gent Schooljaar ’98-’99 : lesgevers vrije gebarencursus geven VBGT-cursus Schooljaar ’98 : project socrates “opleiding voor volwassen dove lesgevers”, docente Anne-Mette Baden van Denemarken.
Historiek
Schooljaar 2005 – 2007 : enkele lesgevers VGT volgen GPB-opleiding Vanaf 2006 jaarlijks : opleiding “Grammatica van de VGT” voor lesgevers VGT door FevladoDiversus
Reden van evolutie Nmg VGT
Nationale studiedag (20 oktober 1979) Besluitsvorming
: communicatiesysteem voor doven : Nederlands met Gebaren
Reden van het ontstaan van Nmg Onderwijs
aan Dove kinderen Promoten als goede communicatiemiddelen voor volwassen doven (overtuiging van integratiebevordering) geen effect
Reden van evolutie Nmg VGT
Gevolg
Dove lesgevers geven les Nmg zowel in de tolkenopleiding als in de vrije gebarencursus Profiel lesgevers : VGT als eerste taal Eerstvolgende jaren na invoering Nmg : dove lesgevers VGT tolkenopleiding kennen “weinig” problemen
door deelname gebarencommissie niet taalbewust onderzoek “grammatica van Vlaams-Belgische Gebarentaal” nog niet verspreid. Overtuiging dat Nmg beste communicatiemiddel is
Reden van evolutie Nmg VGT
1994 : studieweek in Bristol + aantal lessen grammatica van de Vlaams-Belgische Gebarentaal Deelname
: lesgevers VGT als moedertaal zowel van de tolkenopleiding als van de vrije gebarencursussen Reeds kadercursus door Fevlado (1991-1992 en 1992-1993) gevolgd Bewustwording van hun eigen taal, nl VGT, als echte taal en hun eigen cultuur
Reden van evolutie Nmg VGT Dovengemeenschap
en lesgevers aanvaarden Nmg niet als onze communicatiesysteem
Gebruik van Nmg verloopt langzaam Gesproken taal en gebarentaal gaat ongeveer even snel. Dankzij de grammaticale structuur van gebarentaal (vb. simultaniteit van de gebaren, ruimtegebruik,..) Bij Nmg : aantasting van ‘gebarendeel’ = door de traagheid bij het maken van gebaren, wordt veel gebaren weggelaten.
Gevolg : moeilijk te volgen gesprek
Profiel lesgevers in Vlaanderen
Vóór het jaar 2000 Zowel
in de vrije gebarencursus als in de tolkenopleiding : Lesgevers VGT als moedertaal, behalve in tolkenopleiding Mechelen Afkomstig van dovenschool, slechts enkelen op latere leeftijd geïntegreerd in regulier onderwijs Geen of weinig pedagogische kennis sommigen doofbewust en/of taalbewust (na opleiding)
Profiel lesgevers in Vlaanderen
Na 2000 In
de tolkenopleiding
Vooral lesgevers VGT als moedertaal En/of horende lesgever afgestudeerd met diploma tolk VGT als vreemde taal
Gebarencursus
georganiseerd door Cultuur voor Doven/Fevlado-Diversus vzw
Lesgevers VGT als moedertaal Nooit geïntegreerd in gewoon onderwijs Op latere leeftijd geïntegreerd in gewoon onderwijs
Profiel lesgevers in Vlaanderen
Lesgevers VGT als vreemde taal
Oraal doven die op latere leeftijd in dovengemeenschap leven en zich ook thuis voelen
laatste jaar ook lesgevers VGT als moedertaal met CI, maar leeft in dovengemeenschap.
Profiel lesgevers in Vlaanderen BuLo
of BuSo afdeling doven of type 7
Klasassistent VGT als moedertaal Klasassistent VGT als vreemde taal Gediplomeerde leerkracht met diploma tolk VGT als vreemde taal Gediplomeerde leerkracht zonder diploma tolk VGT Gediplomeerde leerkracht VGT als moedertaal
Doelgroep
Opleiding tolk VGT Tolk
VGT Werk
Gon-begeleiding Klastitularis bij afdeling doven in BuSo of BuLo Opvoeders/opvoedsters werkzaam in BuSo of BuLo Werk in sociale sector
Familie Coda
(in geringe mate)
Doelgroep
Cursus VGT georganiseerd door FevladoDiversus Interesse
in die taal Werk in sociale sector Communiceren met familie die doof is Doofgewordenen met familie
Doelgroep
BuLo of BuSo Dove
kinderen/jongeren van dove ouders (= moedertaal) Dove kinderen/jongeren van horende ouders Dove kinderen/jongeren van andere origine die op jonge leeftijd VGT gebruiken Dove kinderen/jongeren van andere origine die op latere leeftijd VGT gebruiken
Taalkennis
Lesgevers VGT als moedertaal Die
vroeger enkel in dovenschool verbleven
Gebruikt vlot gebarentaal Vooral kennis van gebruik van lexicon Kan gemakkelijk fouten verbeteren
Meeste groep : na het volgen van opleiding grammatica nog verdere begeleiding nodig
Taalkennis Die
op latere leeftijd naar reguliere school zijn gegaan en Coda’s Gebruikt vlot VGT Na opleiding grammatica VGT of op zelfstandige basis grammatica gestudeerd kan zelfstandig uitleg geven
Kan meer uitleg geven dan wat er van grammatica VGT tot op heden werd onderzocht
Kan feedback geven Wel nood aan uitwisseling met andere lesgevers VGT als moedertaal
Taalkennis
Lesgevers VGT als vreemde taal Voldoende kennis VGT Participatie dovengemeenschap belangrijk ! Kennis grammatica VGT enkel wat er onderzocht
werd of door observatie bij dove personen nood aan uitwisseling van docenten VGT als moedertaal Kan feedback geven vooral bij het aflezen van een verhaal VGT samenwerking met Dove personen is noodzakelijk Kan ook al dan niet foute feedback geven bij productie van een verhaal door studenten die VGT wil aanleren als vreemde taal
Pedagogische kennis
Algemeen : Opleiding
VGT als moedertaal ?? geen onderzoek didactiek in VGT als taal Weinig didactische materialen en/of handleidingen in omloop aangepast aan doelgroep
Pedagogische kennis
Lesgevers VGT als moedertaal Geen
didactische kennis
kan lesgeven met behulp van bestaande handleiding cursus VGT en voorafgaande opleiding zelfstandig les voorbereiden gaat moeilijker Sommigen kan zelfstandig les voorbereiden
Jarenlange ervaring Hogere studies Toch nood aan uitwisselen met andere docenten
Pedagogische kennis Lesgevers
VGT als moedertaal die GPBopleiding hebben genoten GPB meer gericht op praktijkervaring Kan zelfstandig les voorbereiden Didactiek in taal blijft een moeilijkheid
VGT als vreemde taal VGT als moedertaal Onderzoek en opleiding ontbreekt
Uitwisselen met lesgever VGT als moedertaal noodzakelijk
Pedagogische kennis Dove
lesgevers VGT als moedertaal met lerarendiploma Horende lesgevers VGT als vreemde taal (tolkenopleiding of BuSo/BuLo)
Taaldidactiek VGT (moedertaal of vreemde taal) ? Cursisten VGT als vreemde taal Kinderen/jongeren VGT als moedertaal
Participatie in Dovengemeenschap Enkel participatie in dovengemeenschap betekent niet altijd doofbewust ! Opleiding dovencultuur/deafstudie noodzakelijk om bewustmaking van eigen cultuur en taal
In
Vlaanderen geen onderzoek
Houding
Hangt af van participatie in dovengemeenschap of taalbewust Identificatie Welke …
kennis hebben de lesgevers ?
Besluit
Dringend nood aan opleiding(-en) VGT
als moedertaal
Voor doelgroep dove kinderen
VGT
als vreemde taal
Voor doelgroep dove volwassenen (orale doven) Voor doelgroep cursisten die VGT als vreemde taal willen leren.
Besluit Taaldidactiek Dovencultuur
of deafstudie
Bedankt voor uw aandacht Zijn er nog vragen ?
