EVALUATIE VAN 1 JAAR SALDUZ- WET Kwantitatief luik Studiedag « ’t Salduz beter gaan ?! Hoe de toekomstige ‘EU-richtlijnen’ implementeren in onze regelgeving? »
DSB Marie FRANSSENS
27 maart 2013
Inleiding kwantitatief luik • Cijfers geanalyseerd uit ISLP-FEEDIS, webapplicatie, JIOR en REA-TPI – Cijfers JIOR aangevuld met individuele registraties onderzoeksrechters en jaarstatistieken VBSW – Cijfers REA-TPI pas vanaf juni 2012
• Voorzichtigheid geboden bij interpretatie cijfergegevens → Zeggen cijfers iets over de werkelijkheid of over de registratie?
1
Salduz-wet bij politie Cijfers uit: ISLP-FEEDIS & webapplicatie permanentiedienst balie
ISLP-FEEDIS Webapplicatie
Aantal politieverhoren (N =1.943.602 ) Aantal politieverhoren per categorie (2012)
Verhoor cat. IV; 48.285; 2,5%
Verhoor cat. Ibis; 57.822; 3,0%
Onbekende cat.; 61.950; 3,2%
Verhoor cat. III; 211.799; 10,9%
Verhoor cat. II; 377.997; 19,4%
Verhoor cat. I; 1.185.749; 61,0%
Webapplicatie: 46.665 eerste politieverhoren gearresteerde verdachten
2
ISLP-FEEDIS Aantal verhoren per categorie van verhoor opgesplitst naar lokale en federale politie Aantal politieverhoren (2012) Verhoor cat. I Federale Politie Lokale Politie Verhoor cat. II Federale Politie Lokale Politie Verhoor cat. III Federale Politie Lokale Politie Verhoor cat. IV Federale Politie Lokale Politie Verhoor cat. Ibis Federale Politie Lokale Politie Verhoor cat. onbekend Federale Politie Lokale Politie Totaal Federale Politie Lokale Politie
Freq
%
1.185.749 32.608 1.153.141 377.997 1.998 375.999 211.799 7.382 204.417 48.285 5.183 43.102 57.822 6.879 50.943 61.950 2.015 59.935 1.943.602 56.065 1.887.537
100% 2,7% 97,3% 100% 0,5% 99,5% 100% 3,5% 96,5% 100% 10,7% 89,3% 100% 11,9% 88,1% 100% 3,3% 96,7% 100% 2,9% 97,1%
ISLP-FEEDIS Webapplicatie
Verhouding meerderjarigen en minderjarigen
Eerste verhoren verdachten - verhouding meerderjarig - minderjarig weergegeven per categorie (2012)
6.608; 13,7%
1.305; 2,7%
6.329; 13,2%
2; 0,0%
20.157; 9,5%
2; 0,0%
14.106; 3,7%
1.999; 0,5% 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
361.892; 95,7%
191.640; 90,5%
41.675; 86,3%
40.293; 84,1%
Verhoor cat. II (ISLP/FEEDIS)
Verhoor cat. III (ISLP/FEEDIS)
Verhoor cat. IV (ISLP/FEEDIS)
Verhoor cat. IV (webapplicatie)
Meerderjarig
Minderjarig
Onbekend
3
ISLP-FEEDIS Webapplicatie Moment van verhoor bij eerste verhoren van verdachten Eerste verhoor verdachten - Verhouding dag/nacht/week/weekend weergegeven per categorie (2012)
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
28.354; 7,5%
6.663; 3,1%
50.005; 13,2%
18.626; 8,8% 21.444; 10,1%
49.339; 13,1%
Overdag in de week
4.543; 9,5%
14.165; 29,3%
13.967; 29,1%
6.040; 12,5%
7.221; 15,1%
22.182; 45,9%
22.196; 46,3%
Verhoor cat. IV (ISLP/FEEDIS)
Verhoor cat. IV (webapplicatie)
's Nachts in de week
's Nachts in het weekend
165.066; 77,9%
250.317; 66,2%
Verhoor cat. II (ISLP/FEEDIS)
5.895; 12,2%
Verhoor cat. III (ISLP/FEEDIS) Overdag in het weekend
ISLP-FEEDIS manuele registratie
Beroep op zwijgrecht bij verhoren van verdachten – lokale politie Beroep op zwijgrecht bij verhoren door lokale politie (2012) Verhoor categorie II Verhoor categorie III Verhoor categorie IV
Freq
%
Aantal verhoren
1.912 576 346
0,5% 0,3% 0,8%
375.999 204.417 43.102
Beroep op zwijgrecht bij verhoren van verdachten van categorie III en IV – FGP Antwerpen •
In de periode januari - mei 2012 beriepen 2 van 135 verdachten van cat. III (1,5%) en 32 van de 188 verdachten van cat. IV (17%) zich op hun zwijgrecht
4
ISLP-FEEDIS Webapplicatie Gemiddelde duur van verhoren verdachten en prestaties advocaten bij verhoren categorie IV ISLP/FEEDIS
Webapplicatie
Gemiddelde duur van verhoor uitgedrukt in minuten (2012) (zonder verhoren >10u) Verhoor cat. II 18 Federale Politie 36 Lokale Politie 18 Verhoor cat. III 31 Federale Politie 84 Lokale Politie 29 Verhoor cat. IV 59 Federale Politie 108 Lokale Politie 52
Prestaties advocaten bij verhoren categorie IV (januari - december 2012) gemiddelde duur in minuten Reistijd 30 Wachttijd advocaat 43 Telefonisch afstandscontact 10 Vertrouwelijk consult ter plaatse 20 Telefonisch vertrouwelijk consult 10 Plaatsvervangende telefonische consultatie 11 Bijkomend vertrouwelijk consult 14 Bijstand bij eerste verhoor 68
ISLP-FEEDIS Beroep op bijstand advocaat door meerderjarige verdachten van categorie IV Afstand versus beroep op bijstand door meerderjarige verdachten categorie IV 2; 0,0%
100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
4; 0,0% 3096;17,2%
7.920; 33,4%
2.458;13,7%
15.804; 66,6%
12.395; 69,1%
12.399; 69,1%
Algemeen (jan-juli 2012)
Voorafgaand vertrouwelijk overleg (aug-dec 2012)
Bijstand tijdens verhoor (aug-dec 2012)
5.545; 30,9%
Bijstand
Afstand
Onbekend
5
Webapplicatie Beroep op bijstand advocaat door meerderjarige verdachten van categorie IV Verhouding tussen beroep op bijstand en afstand bij eerste verhoren gearresteerde meerderjarige verdachten (juli - dec 2012; N = 20.816) 100% 90%
16; 0,1%
4.358; 20,9%
80% 1.373; 6,6% 70% 60% 50% 40% 15.069; 72,4% 30% 20% 10% 0%
Verdachte doet afstand van vertrouwelijk overleg én bijstand tijdens verhoor Verdachte doet enkel afstand van bijstand tijdens verhoor Verdachte doet enkel afstand van vertrouwelijk overleg Verdachte wenst bijstand advocaat (vertrouwelijk overleg en bijstand tijdens verhoor)
Webapplicatie Effectiviteit permanentiedienst balie Effectiviteit permanentiedienst balie eerste verhoren gearresteerde verdachten (2012)
60% 40%
15.996; 58,7%
17.920; 86,7% 10.222; 37,5%
20%
17.879; 37,3% 1.037; 3,8%
869; 4,2%
80%
1906; 4,0%
1.883; 9,1%
100%
28.142; 58,7%
0% Nederlandstalig België
Franstalig België
België
Geen advocaat gevonden Advocaat gevonden via Salduz BJB noodnummer Advocaat gevonden via permanentiedienst
6
Webapplicatie Beschikbare advocaten Salduz-permanentie Maandelijkse evolutie aantal unieke advocaten ingeschreven voor de Salduz-permanentie (2012) 1800
1500
1200
900
600
300
0
Jan
Feb
Mrt
Apr
Mei
Juni
Juli
Aug
Sept
Okt
Nov
Dec
Nederlandstalig België
800
694
627
406
343
346
422
461
566
637
579
509
Franstalig België
406
376
324
40
16
16
108
116
102
119
93
76
1.206
1.070
951
446
359
362
530
577
668
756
672
585
Nationaal
Webapplicatie Advocaat eigen keuze Advocaat eigen keuze gevraagd (N = 4.234) voor de eerste en (eventuele) navolgende verhoren van gearresteerde verdachten (april - december 2012)
1.010; 23,9%
1.770; 41,8%
Advocaat eigen keuze neemt niet deel aan de Salduzpermanentie Advocaat eigen keuze werd niet bereikt
710; 16,8%
Advocaat eigen keuze heeft geaccepteerd Advocaat eigen keuze heeft niet geaccepteerd 744; 17,6%
7
Webapplicatie Beroep op tolk Tijdens maanden april december werd in 20,2% van alle verhoren van categorie IV een tolk opgeroepen
Taal waarvoor tolk werd opgevraagd bij eerste en navolgende verhoren Freq gearresteerde verdachten (april december 2012) Arabisch Frans Roemeens Pools Nederlands Engels Bulgaars Russisch Servisch Albanees Spaans Turks Italiaans Andere Totaal
1.814 1.490 1.472 440 423 285 273 208 203 181 169 160 117 872 8.107
% 22,4% 18,4% 18,2% 5,4% 5,2% 3,5% 3,4% 2,6% 2,5% 2,2% 2,1% 2,0% 1,4% 10,8% 100%
Salduz-wet bij het Openbaar Ministerie Cijfers uit: REA-TPI
8
REA-TPI Specifieke Salduzregistratie OM Toepassing Salduz-rechten tijdens verhoor categorie IV door politie (juni - december 2012) Geen vertrouwelijk overleg en/of bijstand van advocaat op beslissing PK Inlichten vertrouwenspersoon uitgesteld op beslissing PK Politieverhoor onmogelijk door toedoen advocaat Vertrouwelijk overleg onmogelijk door infrastructuur Verhoor bij politie en/of onderzoeksrechter in aanwezigheid van PK
Freq
%*
376 10 1.007 131 16
1,29% 0,03% 3,45% 0,45% 0,05%
* % tov totaal aantal politieverhoren cat. IV in juni - december 2012 (ISLP/FEEDIS)
Toepassing Salduz-rechten tijdens verhoor bij voorleiding PK (juni - december 2012) Vertrouwelijk overleg en/of bijstand heeft plaatsgevonden Betrokkene ziet af van vertrouwelijk overleg en/of bijstand Geen vertrouwelijk overleg en/of bijstand van advocaat op beslissing PK Inlichten vertrouwenspersoon uitgesteld op vraag PK Verhoor onmogelijk door toedoen advocaat Vertrouwelijk overleg onmogelijk door infrastructuur
Freq
%*
1.691 558 231 1 238 28
67,42% 22,25% 9,21% 0,04% 9,49% 1,12%
* % tov schatting totaal aantal voorleidingen bij PK in juni-december 2012 (REA/TPI)
Salduz-wet bij de onderzoeksrechters Cijfers uit: JIOR Individuele registraties onderzoeksrechters Jaarstatistieken VBSW REA/TPI
9
JIOR
Bijstand advocaat bij verhoor onderzoeksrechter
Evolutie effectieve bijstand advocaat bij verhoor OR in kader van art. 16 WVH (januari - december 2012) 100,0%
Vlaanderen 80,0%
Wallonië
60,0% 40,0%
Brussel 20,0% 0,0%
jan
feb
ma
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
Vlaanderen 84,1% 86,6% 82,5% 80,8% 84,4% 76,9% 77,5% 79,7% 81,5% 80,9% 81,8% 82,8% Wallonië
80,5% 80,6% 74,1% 27,1% 29,7% 35,8% 71,1% 60,4% 72,3% 75,7% 64,9% 70,6%
Brussel
81,1% 67,1% 96,2% 42,3% 45,6% 46,3% 55,0% 48,1% 47,8% 42,7% 20,9% 23,8%
Vlaanderen: effectieve bijstand berekend op 77% verhoren OR Wallonië: effectieve bijstand berekend op 83% verhoren OR Brussel: effectieve bijstand berekend op 26% verhoren OR
JIOR ind. registratie OR
Beschikking weigering recht op bijstand • 100 keer in 7 gerechtelijke arrondissementen (individuele registratie: 6 van 54 OR)
Beschikking uitstel recht op inlichten vertrouwenspersoon • 20 in 6 gerechtelijke arrondissementen (individuele registratie: 2 van 54 OR)
10
Bevel tot verlenging arrestatietermijn
JIOR ind. registratie OR Totaal aantal bevelen tot verlenging in 2012 Gerechtelijk arrondissement Frequentie Brussel 4 Nijvel 21 Leuven 2 Antwerpen 3 Turnhout 11 Mechelen 9 Hasselt 13 Tongeren 2 Luik 6 Namen 6 Aarlen 5 Verviers 2 Neufchâteau 1 Charleroi 6 Doornik 1 Bergen 3 Brugge 9 Kortrijk 1 Veurne 4 Dendermonde 1 Totaal 110
JIOR, ind. registratie OR, jaarstat. VBSW, REA-TPI
Aanhoudingsbevelen Evolutie van het gemiddeld aantal aanhoudingsbevelen per registrerende OR op jaarbasis 105 100 95 90 85 80 75 70
95
99 96
94 101 96
95 98 94
2010
2011
92 90
85
65 60
2009
JIOR en manuele registratie
JIOR
VBSW
2012 REA-TPI
11
JIOR, ind. registratie OR, jaarstatistieken VBSW Vrijheid onder voorwaarden Evolutie van het gemiddeld aantal VOV per registrerende onderzoeksrechter op jaarbasis 40 35 30 25 20 15 10 5 0
35 33
2009
28
31
27
26
2010 JIOR en manuele registratie
29
2011 JIOR
2012 VBSW
12
