Centraal Bureau voor de Statistiek Economie, Bedrijven en Nationale rekeningen Sector: Economische Bedrijfsstatistieken Heerlen
Evaluatie Nederlandse handel en investeringen met Latijns-Amerika 2002-2011
Projectnummer: BPA-nummer: Datum:
Kennisgeving: De in dit rapport weergegeven opvattingen zijn die van de auteurs en komen niet noodzakelijk overeen met het beleid van het Centraal Bureau voor de Statistiek. CBO-210525 24 juli 2012
Tweede concept Eindrapport Evaluatie Nederlandse handel en investeringen met Latijns-Amerika 2002-2011
Door: Jamie Baltus Marjolijn Jaarsma Centraal Bureau voor de Statistiek
Juli 2012
CBS-weg 11, 6412 EX Heerlen Nederland Tel.nr.: (045) 570 60 00 www.cbs.nl 2
Inhoudsopgave Introductie................................................................................................................................. 8 1. Data en methoden........................................................................................................... 10 1.1. Internationale handel in goederen ............................................................................ 10 1.1.1. Populatie........................................................................................................... 10 1.1.2. Koppelresultaat................................................................................................. 11 1.1.3. Data beschrijving.............................................................................................. 12 1.2. Internationale investeringen ..................................................................................... 14 2. Trends in de handel tussen Nederland en Latijns-Amerika ...................................... 16 2.1. Export ....................................................................................................................... 16 2.1.1. Algemene trends............................................................................................... 16 2.1.2. Stratificatie naar verhandeld product ............................................................... 20 2.1.3. Stratificatie naar bedrijfssector......................................................................... 25 2.1.4. Stratificatie naar grootteklassen ....................................................................... 28 2.2. Import ....................................................................................................................... 33 2.2.1. Algemene trends............................................................................................... 33 2.2.2. Stratificatie naar verhandeld product ............................................................... 37 2.2.3. Stratificatie naar bedrijfssector......................................................................... 42 2.2.4. Stratificatie naar grootteklassen ....................................................................... 45 2.3. Handelsbalans........................................................................................................... 50 3. Investeringen................................................................................................................... 55 3.1. Inward FATS............................................................................................................ 55 3.2. Outward FATS ......................................................................................................... 56 4. Samenvatting .................................................................................................................. 58 5. Referenties....................................................................................................................... 61
3
Grafieken
Grafiek 1 – Totale export Latijns-Amerika.............................................................................. 18 Grafiek 2 – Reële wisselkoers (bron Eurostat)......................................................................... 18 Grafiek 3 - Top 5 bestemmingslanden 2002 naar uitvoerwaarde ............................................ 20 Grafiek 4 - Top 5 bestemmingslanden 2011 naar uitvoerwaarde ............................................ 20 Grafiek 5 - Uitvoer volgens SITC ............................................................................................ 21 Grafiek 6 - Top 5 verhandelde productgroepen 2002 naar uitvoerwaarde............................... 21 Grafiek 7 - Top 5 verhandelde productgroepen 2011 naar uitvoerwaarde............................... 21 Grafiek 8 - Ontwikkeling top vijf verhandelde export producten ............................................ 22 Grafiek 9 - Aandeel top 3 exportgoederen in totale export...................................................... 24 Grafiek 10 - Uitvoer volgens SBI ............................................................................................ 26 Grafiek 11 - Top 3 sectoren in totale export 2002 ................................................................... 27 Grafiek 12 - Top 3 sectoren in totale export 2011 ................................................................... 27 Grafiek 13 - Ontwikkeling vijf exportsectoren ........................................................................ 27 Grafiek 14 - Uitvoer volgens grootteklasse.............................................................................. 29 Grafiek 15 - Verdeling export naar grootteklasse 2002 ........................................................... 29 Grafiek 16 - Verdeling export naar grootteklasse 2011 ........................................................... 29 Grafiek 17 - Ontwikkeling export grootteklassen .................................................................... 30 Grafiek 18 - Ontwikkeling exportproductgoederen naar grootteklassen ................................. 32 Grafiek 19 - Totale invoer Latijns-Amerika............................................................................. 35 Grafiek 20 – Reële wisselkoers (bron Eurostat)....................................................................... 35 Grafiek 21 – Top 5 herkomstlanden 2002................................................................................ 37 Grafiek 22 - Top 5 herkomstlanden 2011 ................................................................................ 37 Grafiek 23 - Invoer volgens SITC............................................................................................ 38 Grafiek 24 - Top 5 importproducten 2002 ............................................................................... 38 Grafiek 25 - Top 5 importproducten 2011 ............................................................................... 38 Grafiek 26 - Ontwikkeling top vijf verhandelde importproducten .......................................... 39 Grafiek 27 - Aandeel top 3 importproducten in totale import.................................................. 41 Grafiek 28 - Invoer volgens SBI .............................................................................................. 43 Grafiek 29 - Top 3 sectoren in totale import 2002................................................................... 44 Grafiek 30 - Top 3 sectoren in totale import 2011................................................................... 44 Grafiek 31 – Ontwikkeling vijf importsectoren ....................................................................... 44 Grafiek 32 - Invoer naar grootteklasse ..................................................................................... 45 Grafiek 33 - Verdeling import naar grootteklasse 2002........................................................... 46 Grafiek 34 - Verdeling import naar grootteklasse 2011........................................................... 46 Grafiek 35 - Ontwikkeling import grootteklassen.................................................................... 47 Grafiek 36 - Ontwikkeling importproductgoederen naar grootteklassen................................. 49 Grafiek 37 - Aandelen handelsstromen in totale handel .......................................................... 51 Grafiek 38 - Samenstelling grootteklassen in handel 2002...................................................... 53 Grafiek 39 - Samenstelling grootteklassen in handel 2011...................................................... 54
4
Tabellen Tabel 1 - Landen ...................................................................................................................... 12 Tabel 2 – Classificatie naar verhandeld product ...................................................................... 13 Tabel 3 – Classificatie naar bedrijfssector ............................................................................... 14 Tabel 4 – Grootteklassen.......................................................................................................... 14 Tabel 5 – Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika ................................... 17 Tabel 6 – Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika ................................... 19 Tabel 7 – Top 3 exportgoederen naar de top 5 bestemmingslanden ........................................ 23 Tabel 8 – Uitvoer volgens van Marrewijk classificatie............................................................ 25 Tabel 9 – Uitvoer volgens grootteklassen ................................................................................ 31 Tabel 10 – Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland ............................... 34 Tabel 11 – Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland ............................... 36 Tabel 12 – Top 3 importgoederen naar de top 5 herkomstlanden............................................ 40 Tabel 13 – Invoer volgens van Marrewijk classificatie ........................................................... 42 Tabel 14 – Invoer volgens grootteklassen................................................................................ 48 Tabel 15 – Internationale handel in goederen door Nederland met Latijns-Amerika.............. 51 Tabel 16 – Internationale handel uitgesplitst naar landen........................................................ 52 Tabel 17 – Inward FATS, 2008................................................................................................ 55 Tabel 18 – Inward FATS, 2009................................................................................................ 56 Tabel 19 – Outward FATS, 2008 ............................................................................................. 57 Tabel 20 – Outward FATS, 2009 ............................................................................................. 57
5
Annex Annex 1: Tabellen Nederlandse handel met Latijns-Amerika Annex 2: Tabellen Nederlandse investeringen met Latijns-Amerika
6
Afkortingenlijst ABR BE CBS DNB FATS MKB OECD OG R&D SBI
-
SITC
-
UCI
-
Algemeen Bedrijven Register Bedrijfseenheid Centraal Bureau voor de Statistiek De Nederlandsche Bank Foreign Affiliate Statistics Midden-klein bedrijven Organisation for Economic Co-operation and Development Ondernemingsgroep Research and Development Standaard bedrijfsindeling gebaseerd op 1993 met het cijfer duidend op het niveau Standard International Trade Classification met het cijfer duidend op het niveau Ultimate Controlling Institutional unit
7
Introductie Markthervormingen die in enkele landen gestart zijn gedurende de jaren zeventig hebben geleid tot fundamentele veranderingen in Latijns-Amerika. Dit ging gepaard met transformaties in de wereldeconomie. In de jaren tachtig vonden deze markthervormingen plaats over de gehele regio. Deze hervormingen waren voornamelijk gefocust op macroeconomische stabiliteit, zoals het in toom houden van de inflatie in de jaren negentig (Ocampo & Vallejo, 2012), het begrotingstekort en reële devaluaties (Grilli, 2005). Daarbij dienden de hervormingen tevens voor een terugkeer naar micro-economische efficiëntie door middel van liberalisering van de economie, privatisering en deregulatie van de productie na de schuldcrisis die gaande was gedurende de eerste helft van de jaren tachtig (Grilli, 2005). Dit alles heeft voor het merendeel van de regio geleid tot exportdynamiek, de mogelijkheid tot het aantrekken van buitenlands kapitaal en de internationalisering van enkele grote Latijns-Amerikaanse bedrijven (Ocampo & Vallejo, 2012). Vooral tijdens de jaren negentig was de exportgroei in termen van volume substantieel; de groei was voor Chili, Mexico en een aantal Midden-Amerikaanse landen bijna op gelijk niveau met de groei in Azië (Grilli, 2005). Echter de crisis beginnend in Argentinië in het jaar 2001 zorgde dat de handel over de regio erg kromp in de jaren die volgden (Hansen, 2003). Sociale onrust, stagnerende groei, politieke instabiliteit, verhoogde overheidsregulatie en gelimiteerde kredietverschaffing bij de private sector waren het gevolg. Vooral Venezuela raakte in een diepe recessie, terwijl Chili en Mexico nog een goede verwachting hadden voor handel in 2004 (Hansen, 2003). De economische groei nam echter weer toe over de periode 2003-2008 voor LatijnsAmerika door meer remittances vanuit het buitenland (het zenden van geld naar het thuisland) en een toename in goederenprijzen vanwege de internationalisering (Hansen, 2003). Deze toenemende integratie van Latijns-Amerika in de wereld heeft er toe geleid dat er behoefte is aan reflectie op de huidige en toekomstige relatie van Nederland met LatijnsAmerika (IOB, 2012). Daar komt bij dat het Nederlands buitenlands beleid meer gefocust is op economische diplomatie. Economische diplomatie zou een belangrijk element zijn in het verhogen van het exportvolume naar opkomende economieën en in de relatie met andere landen waar Nederland een intensieve handelsrelatie mee heeft (IOB, 2012).
8
Dit rapport heeft als doel om inzicht te geven over de huidige situatie in 2002 ten opzichte van 2011 in de Nederlandse handel en investeringen met Latijns-Amerika. De tussentijdse schommelingen zullen enkel geanalyseerd worden voor de handelstroom zonder verdere stratificaties. Het rapport legt een basis voor een verdere analyse van het effect van economische diplomatie op de handelsstroom. Voor de handel zal niet enkel gekeken worden naar de totale importwaarde en exportwaarde en het aantal bedrijven dat hierbij betrokken is, maar ook naar een minder geaggregeerd niveau. Zo zullen de waarden en aantallen gestratificeerd worden naar het verhandelde product, de bedrijfssectoren en de grootteklassen (gebaseerd op het aantal werknemers). Voor de investeringen zal er voornamelijk gefocust worden op de investeringen uit Latijns-Amerika in Nederland voor de jaren 2008 en 2009. Aangezien de intensiteit van de relaties tussen Nederland en de Latijns-Amerikaanse landen verschilt, zal er een focus liggen op slechts enkele landen, namelijk Argentinië, Brazilië, Chili, Colombia, Mexico en Venezuela. Het rapport is als volgt georganiseerd. In sectie 1 zullen de databronnen en de methodologie uiteengezet worden. Hierop volgend zal de handelsrelatie
worden
geanalyseerd, waarbij eerst wordt gekeken naar elke stroom afzonderlijk en daarna naar de handelsbalans. In sectie 3 zal er een beschrijving gegeven worden van de deelnemingen tussen Nederland en Latijns-Amerika gevolgd door een samenvatting in sectie 4.
9
1. Data en methoden
1.1. Internationale handel in goederen De statistiek internationale handel in goederen beschrijft de omvang en de waarde van de Nederlandse handel in goederen met het buitenland. Deze handel wordt op maandbasis uitgesplitst naar ongeveer 9.000 goederensoorten en 250 landen. Het CBS ontvangt informatie over internationale handel tussen EU-landen door middel van een integrale uitvraag van bedrijven met een handelswaarde die tenminste 900.000 euro bedraagt. Bedrijven met handel onder deze waarneemdrempel worden bijgeschat op basis van hun aangifte intracommunautaire handel bij de belastingdienst. Gegevens over de handel van Nederlandse bedrijven met landen buiten de EU ontvangt het CBS grotendeels rechtstreeks van de douane. Een klein aantal bedrijven heeft een vergunning om direct hun handelsgegevens aan het CBS te leveren, zonder tussenkomst van de douane. Meer informatie over de waarnemingsmethode bij de statistiek internationale handel in goederen is te vinden op de CBS-website, via de link http://www.cbs.nl/nlNL/menu/themas/internationale-handel/methoden/default.htm
1.1.1. Populatie De populatie van de internationale handelsstatistiek betreft Nederlandse btw- en douanenummers waarvan bekend is dat ze handel met het buitenland hebben. Dit zijn zowel bedrijven die in Nederland economisch actief zijn, als ook buitenlandse bedrijven zonder vestiging in Nederland maar die wel via Nederland handelen. De afgelopen jaren heeft het CBS veel werk gestoken in het koppelen van administratieve eenheden en statistische eenheden. Een statistische eenheid is een voor de statistiek relevante afbakening van een bedrijf, die niet noodzakelijkerwijs overeenkomt met de juridische structuur van een bedrijf. Het CBS typeert een bedrijf als de feitelijke transactor in het productieproces, die gekenmerkt wordt door autonomie, beschrijfbaarheid en externe gerichtheid. Deze populatie van bedrijfseenheden inclusief hun kenmerken (grootte, activiteit etcetera) wordt bijgehouden in het Algemeen Bedrijven Register (ABR).
10
1.1.2. Koppelresultaat Vanaf verslagjaar 2002 is het CBS in staat om de btw- en douanenummers van de statistiek internationale handel aan de bedrijfseenheden in het ABR te koppelen. Echter, vanaf 2009 zijn de resultaten van de koppeling meer valide. Circa 82 procent van de totale Nederlandse invoerwaarde en 77 procent van de export in 2009 is te koppelen aan een bedrijfseenheid in het ABR. Deze percentages zijn ongeveer identiek in voorgaande en tevens in latere jaren. Dat een gedeelte van de internationale handel niet koppelt aan een bedrijfseenheid in het ABR kan meerdere oorzaken hebben. De belangrijkste reden is dat alleen bedrijven met (voldoende) economische activiteit in Nederland in het ABR worden opgenomen. Buitenlandse bedrijven die alleen een Nederlands btw-nummer hebben, maar geen vestiging in Nederland hebben, zijn wél in staat om internationale handel met of via Nederland te drijven, maar behoren niet tot de Nederlandse bedrijvenpopulatie. Het gedeelte van de internationale handel dat niet gekoppeld kon worden aan de bedrijfseenheden van het ABR zijn weggelaten uit de resultaten. Immers, zonder deze koppeling is het niet mogelijk inzicht te krijgen in de kenmerken van deze bedrijven. Dit maakt het stratificeren problematisch. Een consequentie hiervan is dat de vermelde resultaten een minimumschatting zijn van het totaal aantal handelaren evenals de totale omvang van de handel met Latijns-Amerika. Hoewel sommige bedrijven weliswaar koppelen met een bepaalde bedrijfseenheid betekent dit niet automatisch dat de gegeven handelseenheid reeël is. Er zijn een aantal redenen te noemen waarom koppeldata voorzichtig geïnterpreteerd moet worden, bijvoorbeeld: 1. Logistieke dienstverleners. Deze bedrijven voeren namens hun klanten goederen in en uit. De in- en uitvoer wordt soms door de logistieke dienstverlener opgegeven, maar zou eigenlijk moeten worden toegeschreven aan hun klanten. 2. De in- en uitvoer van gas en elektriciteit wordt gemeten via de netwerkbeheerders. Omdat door een uitzondering in de BTW-wetgeving deze stromen niet vermeld hoeven te worden op de BTW-aangifte is het CBS niet in staat de handelaren in gas en elektriciteit te traceren. Om toch een goede schatting te geven van de juiste hoeveelheden in- en uitgevoerd gas en elektriciteit worden de netwerkbeheerders uitgevraagd. De gasexport zal hierdoor worden toegewezen aan het gastransport bedrijf, niet aan degene die het gas uit de grond haalt of aan een eventuele tussenhandelaar.
11
3. Groothandel. Veel handel loopt via groothandelaren. Zij hebben relatief weinig met de eigenlijke productie van goederen te maken, des te meer met de handel erin. Daarbij komt het voor dat de waarde van de handelsstroom gelijk is aan nul. Dit kan verscheidene oorzaken hebben, namelijk missende gegevens, foutief gerapporteerde waarden en het feit dat een ondernemingengroep (OG) kan bestaan uit meerdere bedrijfseenheden. Deze observaties zijn eveneens weggelaten uit de analyse. Dit is gerechtvaardigd wanneer de handelswaarde over meerdere bedrijfseenheden verdeeld moet worden aan de hand van het aantal werkende personen, economische activiteit of een combinatie hiervan. Hierdoor kan een bedrijfseenheid wel als handelaar aangemerkt worden, terwijl de handel in feite verwaarloosbaar is. Echter, wanneer dit niet de oorzaak is, kan de omissie van deze observaties leiden tot vertekening van de resultaten. Het is dus mogelijk dat de aantallen en de waarden naar of vanuit een Latijns-Amerikaans land meer onderschat worden dan dat naar of vanuit een ander Latijns-Amerikaans land. Tevens zijn de economische waarde van de handelsstroom beneden 1 euro weggelaten, omdat er een grote waarschijnlijkheid is dat dit tevens veroorzaakt wordt door het feit dat een ondernemingsgroep uit meerdere bedrijfseenheden kan bestaan.
1.1.3. Data beschrijving In deze subsectie zullen de variabelen meer worden toegelicht. Jaar: De tijdsspanne onder beschouwing is 2002-2011 voor de Nederlandse handel met Latijns-Amerika. Voor investeringen wordt enkel een beschrijving van de jaren 2008 en 2009 gegeven. Handelsstroom: De handelsstroom is de import of de export uitgedrukt in miljoenen euro’s. Bedrijfseenheid: De feitelijke transactor in het productieproces, die gekenmerkt wordt door autonomie, beschrijfbaarheid en externe gerichtheid. Landen: Focus ligt op de Nederlandse handel en investeringen met LatijnsAmerika. Landen die vallen onder Latijns-Amerika zijn weergegeven in tabel 1. Landen Argentinië
Colombia
Guatemala
Nicaragua
Bolivia
Costa Rica
Honduras
Panama
Peru Uruguay
Brazilië
Ecuador
Mexico
Paraguay
Venezuela
Chili
El Salvador
Tabel 1 - Landen
12
Verhandelde producten: Het type product dat verhandeld wordt, zal volgens twee verschillende classificaties ingedeeld worden. Allereerst kan het product geclassificeerd worden volgens Standard International Trade Classification, welke verschillende aggregatieniveaus hanteert. De handelsstromen zullen voornamelijk gestratificeerd worden op 1-digit niveau. Ten tweede kan het product getypeerd worden volgens de Van Marrewijk (2002) classificatie. Deze classificatie deelt goederen in aan de hand van de mate van factorgebruik. De beschrijving van beide classificaties zijn weergegeven in tabel 2. Classificatie naar verhandeld product SITC 1-digit 0 Voeding en levende dieren
van Marrewijk A Primary products
1 Dranken en tabak
B Natural-resource intensive products
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
C Unskilled-labour intensive products
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
D Technology intensive products
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
E Human-capital intensive products
5 Chemische producten
U Unknown
6 Fabrikaten 7 Machines en vervoermateriaal 8 Diverse gefabriceerde goederen 9 Niet afzonderljk genoemde goederen
Tabel 2 – Classificatie naar verhandeld product
Bedrijfssectoren: De sector van de bedrijven die handelen, zal volgens twee verschillende
classificaties
ingedeeld
worden.
Allereerst
kan
de
sector
geclassificeerd worden volgens de Standaard Bedrijven Indeling, welke verschillende aggregatieniveaus hanteert. De handelsstromen zullen voornamelijk gestratificeerd worden op het meest geaggregeerde niveau. De indeling van de SBI is in de periode 2006-2008 aangepast, waardoor het mogelijk is dat sommige bedrijfseenheden een andere code toegekend hebben gekregen. Om te zorgen dat de resultaten eenduidig zijn, is er voor gekozen om voor alle jaren de SBI classificatie van 1993 te gebruiken. Ten tweede kan het product getypeerd worden volgens de OECD classificatie. Deze classificatie deelt bedrijven in aan de hand van de mate van technologie. De beschrijving van beide classificaties zijn weergegeven in tabel 3.
13
Classificatie naar bedrijfssector SBI
OECD
A Landbouw, jacht en bosbouw
High-technology
B Visserij
Medium-high-technology
C Winning van delfstoffen
Medium-low-technology
D Industrie E Productie en distributie van en handel in
Low-technology
elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca
Knowledge-intensive services Less knowledge-intensive services Rest
I Vervoer, opslag en communicatie J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening L Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Q Extra-territoriale lichamen en organisaties Overig
Tabel 3 – Classificatie naar bedrijfssector
Grootteklassen: Bedrijven worden ingedeeld in grootteklassen om te analyseren of Nederlandse handel met Latijns-Amerika voornamelijk gedaan wordt door het MKB of door grote bedrijven. Deze indeling wordt gedaan in termen van het aantal werknemers dat een bedrijf in dienst heeft. Tabel 4 geeft de uitsplitsing weer. Grootteklassen
Klein Middel Groot
Aantal werkende personen 0 tot en met 49 50 tot en met 249 250 en meer
Tabel 4 – Grootteklassen
1.2. Internationale investeringen Investeringen worden gezien als de bijdrage aan de economie door middel van productie door bedrijfseenheden, welke in een ander land gevestigd zijn dan de institutionele bedrijfseenheid waar strategische beslissingen genomen worden en die de zeggenschap heeft. De statistiek die dit beschrijft, genaamd FATS, is gemaakt op basis van bestaande statistieken (productiestatistieken,
werkgelegenheidsstatistieken,
investeringsstatistieken
en
R&D
statistieken) in combinatie met gegevens van de Ultimate Controlling Institutional unit (UCI) 14
over de betrokken bedrijven. De UCI is de eenheid van waaruit wereldwijd de strategische beslissingen (bijvoorbeeld benoemingen directeuren, investeringen) genomen worden voor de onderliggende ondernemingen. Dit hoeft dus niet gelijk te zijn aan de residentie van de eigenaar van het bedrijf. De data worden gepresenteerd per land waar de UCI zetelt. De FATS beschrijft alle niet financiële bedrijven (sectorgroep K), waarbij de activiteiten in de landbouw (sectorgroep A) en visserij (sectorgroep B), openbaar bestuur, huishoudens en extraterritoriale organisaties en lichamen (SBI 2008 sectie B t/m S exclusief K en O) buiten beschouwing worden gelaten. Voor de Inward FATS is de populatie meer beperkt. De populatie omvat SBI sectie B t/m N exclusief K. Voor de Inward FATS, namelijk de activiteiten van bedrijven in het binnenland waarover een institutionele eenheid in het buitenland zeggenschap heeft, worden de ondernemingen waargenomen door middel van: 1. Voor de grootste bedrijven in Nederland wordt de UCI met behulp van een enquête bepaald. 2. Door raadpleging van de commerciële bron ‘Dun&Bradstreet’. 3. Enkele gevallen worden bepaald door eigen onderzoek. 4. Voor alle bedrijven die niet waargenomen werden in 1 tot en met 3 wordt de assumptie gehanteerd dat de UCI Nederland is. De resultaten van de Inward FATS worden niet enkel bijgeschat, maar ook opgehoogd. Voor de Outward FATS, namelijk de activiteiten van bedrijven in het buitenland waarover een institutionele eenheid in Nederland zeggenschap heeft, worden de ondernemingen waargenomen door middel van: 1. Een enquête bij grote niet financiële ondernemingen. 2. Bijschatting van de kleinere niet financiële ondernemingen op basis van ontvangen data van de belastingdienst. 3. Door DNB aangeleverde relevante analyse over de financiële ondernemingen.
15
2. Trends in de handel tussen Nederland en Latijns-Amerika 2.1. Export 2.1.1. Algemene trends De waarde van de uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika is toegenomen met 177,24 procent in de periode 2002-2011 (zie tabel 5). De uitsplitsing naar individuele Latijns-Amerikaanse landen toont dat enkel de uitvoer naar Costa Rica zich negatief ontwikkelde met 59,27 procent over dezelfde periode. Hansen (2003) verklaarde dat Venezuela in een diepe recessie raakte, dit is inderdaad zichtbaar aan de daling van de exportwaarde van 2002 naar 2003. Deze daling is gelijk aan dertig procent en is 52 procentpunten lager dan de gemiddelde jaarlijkse groei over de gehele periode. Na 2003 stijgt de export naar Venezuela dan ook gestaag. De economische en financiële crisis in 2009 heeft tot een wereldwijde recessie geleid. Dit is tevens terug te zien in een krimp van de waarde van de uitvoer van goederen naar LatijnsAmerika in die periode. Ook de krimp van de Nederlandse economie in 2003, welke volgde op de al magere jaren in 2001 en 2002, is terug te zien in de totale waarde van de uitvoer naar Latijns-Amerika. Dit heeft mede te maken gehad met de opgelopen koers van de euro ten opzichte van de dollar en de aanwezigheid van internationale spanningen en onzekerheid (CBS, 2004). Niet voor ieder land vindt er een afname in de uitvoerwaarde van goederen plaats in de jaren 2003 en 2009; slechts een minderheid van de Latijns-Amerikaanse landen ondervindt deze afname. Voor sommige landen is er geen sprake van een afname, maar van een afnemende groei (zoals Chili, Costa Rica en Guatemala). De daling in het totaal doet zich voor vanwege de lagere exportwaarde naar de belangrijkste bestemmingslanden. Voor 2003 leidt vooral de lagere waarde van 2003 ten opzichte van 2002 naar Brazilië, Mexico en Venezuela tot een afname van het totaal. Voor 2009 ligt de oorzaak grotendeels in de uitvoer naar Mexico.
16
Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika Aandeel 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's Argentinië Bolivia
75,41
102,70
167,46
121,05
135,54
192,57
186,35
229,11
577,75
339,08
groei 20022011
van totaal %
%
6,78
349,65
5,23
5,27
4,29
7,12
6,63
6,90
10,15
12,17
16,45
22,90
0,46
337,70
Brazilië
565,82
418,30
471,29
545,71
639,72
846,95
902,19
915,03
1.433,94
1.518,36
30,37
168,35
Chili
155,46
159,74
203,03
174,74
276,85
361,46
163,78
190,25
226,90
292,39
5,85
88,08
70,61
78,51
109,58
82,28
88,14
148,41
131,85
153,84
215,53
228,25
4,57
223,24
Colombia Costa Rica
118,56
128,13
101,60
51,89
95,69
95,20
77,95
75,43
52,10
48,29
0,97
-59,27
Ecuador
47,88
51,85
56,11
35,14
33,11
52,37
57,07
87,30
58,77
80,51
1,61
68,14
El Salvador
12,65
10,36
9,84
8,43
19,20
15,46
14,88
17,07
16,30
21,02
0,42
66,21
Guatemala
21,22
24,03
28,60
27,44
40,91
43,62
29,31
51,82
46,12
37,30
0,75
75,74
Honduras
19,52
19,09
16,07
15,75
23,56
19,07
20,37
27,24
20,54
21,24
0,42
8,78
527,10
406,63
475,78
546,75
1.067,51
1.280,97
1.804,61
1.375,60
1.614,09
1.677,93
33,56
218,33
Mexico Nicaragua
3,12
3,95
3,40
4,35
6,65
5,61
7,16
6,34
11,24
6,38
0,13
104,46
Panama
21,08
19,01
22,86
29,65
29,06
41,29
45,04
46,31
69,07
128,43
2,57
509,21
Paraguay
5,48
3,17
4,33
4,69
5,03
8,70
17,96
11,04
24,66
29,24
0,58
433,29
Peru
38,74
46,47
38,96
48,46
52,87
73,13
73,32
75,69
126,00
118,64
2,37
206,30
Uruguay
20,10
19,74
16,43
17,35
22,45
32,54
32,50
29,65
46,43
105,85
2,12
426,68
Venezuela
95,42
67,06
80,08
118,56
119,03
203,16
228,05
287,39
360,67
323,95
6,48
239,50
1.803,41
1.564,02
1.809,71
1.839,35
2.661,95
3.427,43
3.802,55
3.591,29
4.916,56
4.999,78
Totaal
177,24
Tabel 5 – Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika
Hoe de groei van export in verhouding is met de totale exportwaarde over de afgelopen jaren is weergegeven in grafiek 1. De hoogste groei vond plaats in 2006, echter de scherpste helling van de exportwaarde is van 2009 naar 2010. Een verklaring hiervoor is de mate waarin de groei veroorzaakt wordt door een toe- en afname van het exportvolume relatief tot een toeof afname van internationale prijzen van goederen. Doordat er geen specifieke data beschikbaar is van het exportvolume naar Latijns-Amerika en door de problematiek met de eenheid waarin volume gemeten wordt, is het niet mogelijk om een conclusie te trekken betreffende het aandeel van exportvolume en internationale prijzen in de exportgroei. Wel is er aan de hand van grafiek 2 te zien dat er schommelingen zijn in de wisselkoers welke een effect hebben op de relatieve prijzen en hierdoor een effect hebben op het concurrentievermogen van de Nederlandse export.
17
Totale export Latijns-Amerika
Reele w isselkoers (basisjaar 1999)
50,0
5.250
40,0
4.500
114
30,0
3.750
112
20,0
3.000
110
10,0
2.250 1.500
0,0 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
116
108 106 104
-10,0
750
-20,0
0
102 Tijd (in jaren)
Percentage groei, linker as Miljoenen euro's, rechter as
100 0 20
2
0 20
3
04 005 006 007 008 009 010 011 20 2 2 2 2 2 2 2
Grafiek 1 – Totale export Latijns-Amerika Grafiek 2 – Reële wisselkoers (bron Eurostat)
De hypothese is dat hoe hoger de waarde van de export naar een individueel land, hoe groter het aantal bedrijven dat exporteert naar dat land. Het totaal in tabel 6 geeft het daadwerkelijk aantal exporterende bedrijven aan in Nederland ongeacht het (de) bestemmingsland(en) van de goederenstroom. Dit is lager dan de som van de landen en komt door de mogelijkheid dat een bedrijf naar meerdere landen kan exporteren in hetzelfde jaar. De kolom met het aandeel van het totaal in 2011 geeft het percentage van het totaal aantal bedrijven dat exporteert naar een bepaald Latijns-Amerikaans land. Dit telt echter niet op tot honderd procent. De hypothese dat bij een stijging van de waarde van de uitvoer er een groter aantal bedrijven actief is, wordt op totaal niveau bevestigd. Er vindt een toename van 15,52 procent plaats in het aantal bedrijven dat naar Latijns-Amerika exporteert. Dit groeipercentage is weliswaar lager dan de groei van de waarde van de uitvoer naar Latijns-Amerika over de periode 2002-2011. Hierdoor kan er geconcludeerd worden dat de gemiddelde exportwaarde per bedrijf naar Latijns-Amerika is toegenomen. De hypothese wordt niet bevestigd op landenniveau, aangezien het aantal bedrijven dat naar Ecuador, El Salvador, Guatemala, Honduras en Venezuela exporteert, afneemt ten opzichte van een toename van de waarde van de export. Hoewel het aantal bedrijven dat exporteert naar Latijns-Amerika over de gehele periode toeneemt, is er een daling ten opzichte van het voorgaande jaar zichtbaar voor de jaren 2003, 2004 en 2010 (zie tabel 6). De daling in 2004 en 2010 kan gerelateerd worden aan de
18
financiële crisis en de krimp van de Nederlandse economie in 2003, echter met een vertraging. In 2003 is de daling een uitwerking van de magere jaren in 2001 en 2002. Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika groei 2002-
Aandeel 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
van totaal
in aantallen Argentinie
641
699
801
765
752
973
1013
1134
898
902
2011 %
%
25,67
40,72
Bolivia
174
166
178
176
182
267
251
249
201
223
6,35
28,16
Brazilie
1370
1264
1277
1306
1370
1673
1886
1928
1558
1630
46,39
18,98
Chili
883
902
835
882
904
1110
1222
1263
1007
1013
28,83
14,72
Colombia
557
535
552
612
618
816
816
881
779
691
19,66
24,06
Costa Rica
400
415
342
345
360
392
410
463
416
363
10,33
-9,25
Ecuador
406
434
425
414
399
452
415
446
379
345
9,82
-15,02
El Salvador
186
176
196
201
187
189
136
198
185
132
3,76
-29,03
Guatemala
268
282
276
295
271
331
280
315
313
246
7,00
-8,21
Honduras
164
148
139
135
122
164
174
156
149
113
3,22
-31,10
1153
1178
1089
1073
1122
1458
1623
1678
1315
1240
35,29
7,55
70
93
71
93
85
112
121
100
83
84
2,39
20,00
Panama
356
340
342
405
402
490
501
548
428
439
12,49
23,31
Paraguay
144
102
123
126
114
152
177
194
202
265
7,54
84,03
Peru
480
483
500
488
527
686
757
762
731
613
17,44
27,71
Uruguay
301
252
250
262
288
361
380
421
404
335
9,53
11,30
12,72
-32,17
Mexico Nicaragua
Venezuela Totaal
659
457
522
548
509
688
681
646
506
447
3.042
2.929
2.928
3.026
3.069
3.812
4.235
4.389
3.518
3.514
15,52
Tabel 6 – Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika
Grafiek 3 geeft de vijf belangrijkste Latijns-Amerikaanse handelspartners weer van Nederland in termen van export. Deze vijf landen zijn tevens de enige Latijns-Amerikaanse landen welke meer dan vijf procent aandeel hadden qua uitvoerwaarde ten opzichte van het totaal. De vergelijking tussen de vijf belangrijkste handelspartners in termen van export in 2002 met 2011 toont dat het aandeel naar Brazilië kleiner is geworden ten opzichte van het aandeel naar Mexico (zie grafiek 4). Ook het aandeel naar Chili is kleiner geworden, hoewel deze nog bij de vijf belangrijkste handelspartners hoort in 2011. Opmerkelijk is dat Costa Rica in 2002 bij de vijf belangrijkste handelspartners hoort. Zoals beschreven in de introductie was er in Argentinië in 2001 een crisis. Dit kan een mogelijke verklaring zijn voor het feit dat Argentinië niet behoort tot de top vijf handelspartners in het jaar 2002, maar wel in het jaar 2011. Als de top vijf bestemmingslanden qua exportwaarde vergeleken wordt met de top vijf bestemmingslanden qua het aantal bedrijven dat naar die landen exporteert in 2011 zitten vier van de vijf landen in de top van beide. De hypothese wordt hierdoor wederom bevestigd.
19
Top 5 bestem m ingslanden 2011
Top 5 bestem m ingslanden 2002 4%
17%
21%
32%
7%
6%
30%
5%
6%
34%
9%
29% Argentinië
Brazilië
Argentinie
Brazilie
Chili
Mexico
Chili
Mexico
Venezuela
Overig Latijns-Amerika
Venezuela
Overig Latijns-Amerika
Grafiek 3 - Top 5 bestemmingslanden 2002 naar uitvoerwaarde Grafiek 4 - Top 5 bestemmingslanden 2011 naar uitvoerwaarde
Naast het vergelijken van de absolute waarden van de landen en het aandeel van deze waarde relatief tot de totale exportwaarde kan er tevens gekeken worden naar de groei van de export naar elk afzonderlijk land over de gehele tijdsperiode. Opgelet dient te worden met conclusies die hieruit getrokken worden, gezien het feit dat een verandering van honderd procent een absolute stijging kan zijn van één euro naar twee euro, maar tevens van duizend euro naar tweeduizend euro. Een hoge groei kan wel een indicatie zijn van een hogere exportwaarde in de toekomst. De landen met de hoogste groei zijn respectievelijk Panama, Paraguay en Uruguay. Bij alle drie is echter niet sprake van een trend, maar eerder van een levelverschuiving. De gemiddelde groei van de exportwaarde naar ieder land toont dat deze het hoogst is voor Argentinië en Paraguay. Enkel voor Costa Rica is er een negatieve gemiddelde groei. 2.1.2. Stratificatie naar verhandeld product De totale exportwaarde wordt in deze alinea verder uitgesplitst worden naar verhandeld product conform de SITC1 classificatie. Voor de top vijf landen qua exportwaarde in 2011 (Argentinië, Brazilië, Chili, Mexico en Venezuela) wordt deze uitsplitsing ook gedaan. De andere landen worden geaggregeerd naar overig Latijns-Amerika. De totalen van ieder land komen overeen met de eerder gevonden waarden onder subsectie 2.1.1. De uitgebreide tabel die bij deze sectie hoort, is meegenomen in de annex. In 2011 is het aandeel van de productgroep minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3), de productgroep chemische producten (productgroep 5) en de productgroep machines en vervoermateriaal (productgroep 7) in de totale exportwaarde het
20
grootste. In grafiek 5 is de evolutie over tijd van deze verhandelde productgroepen en het totaal gegeven. Het verschil tussen de minimale en maximale waarde van minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) is groter dan bij de andere productgroepen.
Economischewaarde(in miljoenen euro's)
Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Am erika volgens SITC 5000
2000
4500
1800
4000
1600
3500
1400
3000
1200
2500
1000
2000
800
1500
600
1000
400
500
200
Totaal (linker y-as) Productgroep 3 Productgroep 5 Productgroep 7
0
Overige productgroepen
0 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Tijd (in jare n)
Grafiek 5 - Uitvoer volgens SITC
Grafiek 6 en 7 kijken naar het aandeel van de top 5 geëxporteerde productgroepen voor beide jaren. Vooral het aandeel van voeding en levende dieren (productgroep 0) in de totale export naar Latijns-Amerika is ten opzichte van 2002 substantieel gedaald. Daarentegen is het aandeel van chemische producten (productgroep 5) en van minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) substantieel toegenomen. Top 5 verhandelde productgroepen in totale exportw aarde in 2011
Top 5 verhandelde productgroepen in totale exportw aarde in 2002 10%
9%
12%
6%
10%
27% 24%
22%
7%
7% 39%
27%
Productgroep 3
Productgroep 0
Productgroep 3
Productgroep 5
Productgroep 6
Productgroep 5
Productgroep 6
Productgroep 7
Overige productgroepen
Productgroep 7
Overige productgroepen
Productgroep 0
Grafiek 6 - Top 5 verhandelde productgroepen 2002 naar uitvoerwaarde Grafiek 7 - Top 5 verhandelde productgroepen 2011 naar uitvoerwaarde
21
Wanneer dit per land bekeken wordt, zijn er significante verschillen in de waarde van de export van verschillende productgroepen zichtbaar (zie grafiek 8). Zo bestaat een groot deel van de exportwaarde in 2011 naar Mexico uit minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3). Dit ook ten opzichte van andere Latijns-Amerikaanse bestemmingslanden. Voor Chili in 2011 wordt het grootste deel van de exportwaarde bepaald door machines en vervoermateriaal (productgroep 7), dit in tegenstelling met de andere landen. Een ander opmerkelijk aspect is de stijging van het aandeel van chemische producten (productgroep 5) in de exportwaarde naar Venezuela. Evolutie top vijf ve rhande lde producte n naar land 100% 90% 80% 70%
Overige productgroepen
60%
Productgroep 7
50%
Productgroep 6
40%
Productgroep 5
30%
Productgroep 3
20%
Productgroep 0
10% 0% 2002
2011
Argentinië
2002
2011
Brazilië
2002
2011
2002
Chili
2011
Mexico
2002
2011
Venezuela
2002
2011
Totaal
Grafiek 8 - Ontwikkeling top vijf verhandelde export producten
Om een beter beeld te krijgen van de concentratie in de export is de top drie goederen die het grootste aandeel hebben in de exportwaarde naar de top vijf bestemmingslanden in 2011 gegeven in tabel 7. Met uitzondering van Chili worden in 2011 vooral, conform de SITC 2 classificatie, ruwe aardolie en aardolieproducten en medicinale en farmaceutische producten geëxporteerd. De export naar Chili bestaat grotendeels uit machines en vervoermateriaal (productgroep 7). Over de tijdsperiode heen kan er geconstateerd worden dat er een verschuiving is van het soort exportgoederen. In 2002 hadden chemische producten (productgroep 5) een groter aandeel in de totale exportwaarde dan in 2011.
22
Top 3 exportgoederen naar de top 5 bestemmingslanden (SITC,2), 2002-2011 Argentinie
Brazilie
2002
2011
2002
2011
in miljoenen euro's Totaal
30,61
Totaal
148,34
3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten 5.4 Medicinale en farmaceutische producten 5.6 Kunstmatige meststoffen
5.4 Medicinale en farmaceutische producten 5.1 Organische chemische producten 5.7 Kunststof in primaire vormen
Totaal
208,19
7.7 Elektrische apparaten, n.a.g. 5.4 Medicinale en farmaceutische producten 5.1 Organische chemische
Totaal
5.4 Medicinale en farmaceutische producten 3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten 5.1 Organische chemische
producten
Chili 2011
76,11
producten
Mexico
2002
Totaal
605,19
Totaal
2002
122,90
5.3 Kleur-, looi- en verfstoffen
7.9 Ander vervoermaterieel
5.4 Medicinale en farmaceutische producten 7.7 Elektrische apparaten, n.a.g.
7.2 Gespecialiseerde machines 7.7 Elektrische apparaten, n.a.g.
Totaal
2011
232,68
5.4 Medicinale en farmaceutische producten 5.1 Organische chemische producten 3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten
Totaal
1.207,15
3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten 5.4 Medicinale en farmaceutische producten 6.7 IJzer en staal
Venezuela 2002
Totaal
2011
35,23
0.2 Zuivelproducten en eieren
Totaal
212,24
5.4 Medicinale en
5.4 Medicinale en farmaceutische producten 5.1 Organische chemische
farmaceutische producten 5.1 Organische chemische producten
producten 3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten
Tabel 7 – Top 3 exportgoederen naar de top 5 bestemmingslanden
Export diversificatie wordt beschouwd als een significante factor voor langdurige economisch groei. Een grotere ontwikkeling zou geassocieerd zijn met groeiende export diversificatie, echter wetenschappelijke bevindingen zijn tegenstrijdig (Illescas & Jaramillo, 2011). Om te meten of de export in 2011 meer geconcentreerd is ten opzichte van 2002 wordt er gekeken naar het aandeel van de exportwaarde van de top drie in de totale exportwaarde voor beide jaren. Tussen de 40 en 72 procent van de totale exportwaarde van Nederland naar een top vijf Latijns-Amerikaans land wordt bepaald door de top 3 exportgoederen in 2011. Vergeleken met 2002 is het totale aandeel van de exportwaarde van de top 3 in de totale exportwaarde hoger. Het bereik van de percentages was tussen de 37 naar 49 procent in 2002. Dit impliceert dat de totale export naar de top vijf bestemmingslanden meer geconcentreerd is 23
geworden. Tevens maakt Nederland meer onderscheid tussen de bestemmingslanden wat betreft de mate van exportconcentratie; er is een toenemend bereik tussen het minimale en maximale percentage in 2011 ten opzichte van 2002. Grafiek 9 splitst dit verder uit naar de top vijf. Geconcludeerd kan worden dat het aandeel van de exportwaarde van de top drie goederen naar vier van de vijf landen is toegenomen, en dus meer geconcentreerd is. Aandeel top 3 exportgoederen in totale exportw aarde 80
Aandeel (in %)
70 60 50
Aandeel 2002
40
Aandeel 2011
30 20 10 0
Argentinie
Brazilie
Chili
Mexico
Venezuela
Grafiek 9 - Aandeel top 3 exportgoederen in totale export
Alleen de exportwaarde van de productgroep dierlijke en plantaardige oliën (productgroep 4) daalt tussen 2002 en 2011. Dit geldt voor zowel voor heel Latijns-Amerika als voor ieder land afzonderlijk. Naar geheel Latijns-Amerika groeien de exportwaarden van de productgroepen minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) en dranken en tabak (productgroep 1) en niet afzonderlijke genoemde goederen (productgroep 9) het meest. Deze laatste twee productgroepen zijn in absolute waarde relatief gezien wel klein. Er zit geen consistentie naar de verschillende landen betreffende grootste groei. De enorme groei van export van minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) komt door de groei van export naar Argentinië, Brazilië en Mexico. Een andere classificatie die gehanteerd wordt om soorten goederen te onderscheiden, is de classificatie van Van Marrewijk. Deze classificatie deelt goederen in aan de hand van de mate van factorgebruik. Tabel 8 laat zien dat het grootste aandeel in de exportwaarde naar geheel Latijns-Amerika en naar de individuele landen, op Mexico na, gevormd wordt door de export van technologie-intensieve goederen. Hierna volgen de elementaire goederen en de human capital-intensieve goederen. Aangezien de exportwaarde naar Mexico grotendeels bepaald wordt door de export van minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) is het niet opmerkelijk dat Mexico het grootste aandeel heeft in elementaire goederen. De verdeling overde verschillende productengroepen in 2002 komt veel overeen met die in 2011.
24
Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika volgens van Marrewijk classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's
totaal
2011 %
%
ARGENTINIE Totaal goederen
75,41
102,70
167,46
121,05
135,54
192,57
186,35
229,11
577,75
339,08
100,00
349,65
Primary products
11,16
5,61
8,08
8,02
10,01
52,85
30,48
89,92
403,34
102,10
30,11
814,63
Natural-resource intensive products
0,69
1,50
0,78
1,56
2,68
1,88
7,11
1,72
2,41
2,73
0,81
295,58
Unskilled-labour intensive products
2,13
2,47
1,87
1,92
3,28
3,47
5,54
4,92
4,32
3,56
1,05
66,86
53,37
76,85
137,55
91,47
104,30
109,62
119,13
116,04
142,53
207,67
61,25
289,15
Human-capital intensive products
8,00
16,21
19,10
17,52
14,55
24,21
23,36
15,85
24,24
22,69
6,69
183,73
Unknown
0,06
0,07
0,07
0,58
0,72
0,55
0,72
0,67
0,90
0,31
0,09
464,84
Totaal goederen
565,82
418,30
471,29
545,71
639,72
846,95
902,19
915,03
1.433,94
1.518,36
100,00
168,35
Primary products
127,24
52,09
65,93
47,92
48,08
178,29
105,54
148,79
428,39
346,16
22,80
172,04
Natural-resource intensive products
16,99
29,02
16,92
24,88
37,17
70,25
50,16
32,54
64,46
13,73
0,90
-19,15
Unskilled-labour intensive products
12,04
9,06
9,81
11,97
15,09
23,00
21,97
14,60
33,42
26,24
1,73
117,99
361,19
266,37
294,76
360,58
451,41
476,72
626,31
643,34
784,43
1.017,52
67,01
181,72
47,34
60,73
82,73
98,64
85,71
94,88
95,27
73,82
119,61
112,16
7,39
136,92
1,02
1,04
1,15
1,71
2,27
3,81
2,94
1,94
3,63
2,55
0,17
150,07
Totaal goederen
155,46
159,74
203,03
174,74
276,85
361,46
163,78
190,25
226,90
292,39
100,00
88,08
Primary products
20,42
18,40
21,25
17,12
57,33
36,74
24,70
51,95
32,89
40,80
13,96
99,86
0,75
0,63
0,94
0,62
1,06
1,09
1,65
1,85
1,51
2,26
0,77
200,32
Technology intensive products
BRAZILIE
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
CHILI
Natural-resource intensive products Unskilled-labour intensive products
2,53
2,42
2,26
2,72
3,15
85,58
6,07
4,23
5,43
3,92
1,34
54,83
Technology intensive products
55,12
61,14
110,18
78,83
126,26
161,12
99,05
97,22
144,49
204,44
69,92
270,89
Human-capital intensive products
76,59
77,15
68,39
74,68
88,48
76,49
30,82
34,66
42,29
40,59
13,88
-47,00
0,05
0,01
0,02
0,78
0,57
0,44
1,49
0,35
0,29
0,37
0,13
715,43
Totaal goederen
527,10
406,63
475,78
546,75
1.067,51
1.280,97
1.804,61
1.375,60
1.614,09
1.677,93
100,00
218,33
Primary products
132,09
67,46
81,59
194,35
623,90
801,78
1.245,15
834,45
1.105,03
1.122,30
66,89
749,66
Natural-resource intensive products
7,51
4,49
7,60
11,89
10,69
14,47
15,15
8,59
11,17
12,08
0,72
60,86
Unskilled-labour intensive products
12,58
6,47
10,45
20,74
23,17
25,42
23,16
24,20
21,47
28,72
1,71
128,30
328,55
286,84
336,52
261,40
334,67
370,78
397,26
437,21
388,72
367,23
21,89
11,77
46,26
41,23
39,48
57,42
74,89
67,98
123,69
70,88
87,53
147,48
8,79
218,82
0,12
0,14
0,13
0,97
0,18
0,54
0,21
0,27
0,18
0,13
0,01
6,32
Totaal goederen
95,42
67,06
80,08
118,56
119,03
203,16
228,05
287,39
360,67
323,95
100,00
239,50
Primary products
34,61
32,25
26,58
14,88
36,77
61,12
58,72
59,32
36,13
61,32
18,93
77,15
0,77
0,37
0,62
2,83
2,07
4,12
2,67
2,13
0,93
2,82
0,87
266,79
Unknown
MEXICO
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
VENEZUELA
Natural-resource intensive products Unskilled-labour intensive products
0,91
0,38
0,53
0,64
0,86
1,30
2,99
1,50
0,45
0,80
0,25
-11,80
Technology intensive products
46,45
27,68
42,03
87,56
63,58
123,06
145,19
211,69
302,92
236,41
72,98
408,94
Human-capital intensive products
12,62
6,33
10,29
12,58
15,63
13,38
18,38
12,61
20,22
22,51
6,95
78,36
0,06
0,05
0,03
0,06
0,12
0,18
0,10
0,13
0,02
0,10
0,03
65,22
Totaal goederen
384,21
409,57
412,07
332,55
423,30
542,31
517,57
593,90
703,20
848,06
100,00
120,73
Primary products
147,21
138,70
118,66
68,34
95,88
151,01
125,01
160,02
138,95
198,37
23,39
34,76
1,57
1,72
1,72
2,21
2,55
3,86
3,06
2,62
3,48
3,09
0,36
97,02 1.772,67
Unknown
OVERIG LATIJNS-AMERIKA
Natural-resource intensive products Unskilled-labour intensive products
4,56
5,24
5,56
6,99
6,16
8,81
9,08
12,83
18,70
85,34
10,06
172,67
205,75
229,57
170,55
214,66
282,46
268,70
306,25
405,62
426,48
50,29
147,00
57,98
58,00
56,30
80,11
100,93
90,10
107,79
108,98
134,22
131,43
15,50
126,68
0,23
0,16
0,26
4,35
3,12
6,07
3,93
3,21
2,23
3,36
0,40
1.384,83
Totaal goederen
1.803,41
1.564,02
1.809,71
1.839,35
2.661,95
3.427,43
3.802,55
3.591,29
4.916,56
4.999,78
100,00
177,24
Primary products
472,73
314,51
322,09
350,63
871,96
1.281,80
1.589,60
1.344,45
2.144,75
1.871,05
37,42
295,80
Natural-resource intensive products
28,27
37,73
28,57
43,98
56,23
95,66
79,80
49,45
83,96
36,71
0,73
29,82
Unskilled-labour intensive products
34,75
26,04
30,49
44,98
51,71
147,58
68,81
62,28
83,78
148,57
2,97
327,60
1.017,35
924,63
1.150,61
1.050,38
1.294,88
1.523,76
1.655,64
1.811,74
2.168,72
2.459,76
49,20
141,78
248,79
259,64
276,29
340,94
380,19
367,04
399,31
316,80
428,11
476,87
9,54
91,67
1,53
1,46
1,66
8,44
6,98
11,59
9,39
6,57
7,25
6,82
0,14
347,06
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
TOTAAL
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
Tabel 8 – Uitvoer volgens van Marrewijk classificatie
2.1.3. Stratificatie naar bedrijfssector In deze alinea wordt de totale exportwaarde verder uitgesplitst naar bedrijfssector conform de SBI1 classificatie. Voor de top vijf landen qua exportwaarde in 2011, namelijk Argentinië, Brazilië, Chili, Mexico en Venezuela, wordt deze uitsplitsing ook gedaan. De rest van de
25
landen wordt geaggregeerd naar overig Latijns-Amerika. De totalen van iedere landseenheid komen overeen met de eerder gevonden waarden onder subsectie 2.1.1. De tabel die bij deze sectie hoort, is meegenomen in de annex. In 2011 wordt het grootste deel van de exportwaarde gerealiseerd door bedrijven actief in de sectoren industrie (sectorgroep D), reparatie van consumentenartikelen en handel (sectorgroep G) en vervoer, opslag en communicatie (sectorgroep I). In grafiek 10 is de ontwikkeling door de tijd van de verhandelde waarde door deze sectoren en de totaal verhandelde waarde afgebeeld. Er is een positieve trend van de economische waarde van exporterende bedrijven in elke sectorspecificatie. Daarbij komt dat het aandeel van de drie onderscheiden sectoren ook het grootst was in 2002.
Economischewaarde(inmiljoeneneuro's)
Uitvoe r van goe de re n van Ne de rland naar Latijns -Am e rik a volge ns SBI 5.000
2.000
4.500
1.800
4.000
1.600
3.500
1.400
3.000
1.200
2.500
1.000
2.000
800
1.500
600
1.000
400
500
200
0
Totaal (linker y-as) Sectorgroep D Sectorgroep G Sectorgroep I Overige sectorgroepen
0 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Tijd (in jar e n)
Grafiek 10 - Uitvoer volgens SBI
Grafiek 11 en 12 laten het aandeel van de top 3 bedrijfssectoren in 2011 zien voor beide jaren. Vooral het aandeel van bedrijven in de industrie (sectorgroep D) in de totale exporthandel is ten opzichte van 2002 substantieel gedaald. Daarentegen is het aandeel van bedrijven actief in vervoer, opslag en communicatie (sectorgroep I) en reparatie van consumentenartikelen en handel (sectorgroep G) substantieel toegenomen.
26
Top 3 bedrijfssectoren in totale exportw aarde in 2011
Top 3 bedrijfssectoren in totale exportw aarde in 2002 8%
10%
21%
37%
30% 54%
17%
23% Sectorgroep D
Sectorgroep G
Sectorgroep D
Sectorgroep G
Sectorgroep I
Overige sectorgroepen
Sectorgroep I
Overige sectorgroepen
Grafiek 11 - Top 3 sectoren in totale export 2002 Grafiek 12 - Top 3 sectoren in totale export 2011
Wanneer dit per land bekeken wordt, zijn er significante verschillen in de waarde van de export van verschillende sectoren zichtbaar (zie grafiek 13). Zo komt een groot deel van de exportwaarde in 2011 naar Chili voor rekening van bedrijven in openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen (sectorgroep L). Niet alleen is het percentage in 2011 groot ten opzichte van de andere landen, maar het is het enige land waar een stijging in deze sector zichtbaar is. Een ander opmerkelijk aspect is dat voornamelijk bedrijven in de sector verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening (sectorgroep K) een grote bijdrage hebben aan de totale exportwaarde van Argentinië. Evolutie vijf s e ctore n naar land
100% 90% 80% 70%
Overige sectorgroepen
60%
Sectorgroep L Sectorgroep K
50%
Sectorgroep I
40%
Sectorgroep G Sectorgroep D
30% 20% 10% 0% 2002
2011
Argentinië
2002
2011
Brazilië
2002
2011
Chili
2002
2011
Mexico
2002
2011
Venezuela
2002
2011
Totaal
Grafiek 13 - Ontwikkeling vijf exportsectoren
27
Wanneer de top drie productengoederen wordt vergeleken met de top 3 bedrijfssectoren in de handel voldoet dit aan de verwachting. Immers, als de exportwaarde van een bepaald product hoog is, zou de exportwaarde in desbetreffende sector waar het goed geproduceerd wordt tevens hoog moeten zijn. In de annex is tevens een tabel toegevoegd met een andere classificatie van bedrijfsgroepen, namelijk de classificatie van de OECD. Deze classificatie deelt bedrijven in aan de hand van de mate van technologie. De conclusies die hieruit getrokken kunnen worden komen overeen met eerder getrokken conclusies aan de hand van de SBI classificatie en de verhandelde goederen classificaties.
2.1.4. Stratificatie naar grootteklassen De totale exportwaarde wordt verder uitgesplitst naar grootteklasse. Voor de top vijf landen qua exportwaarde in 2011 (Argentinië, Brazilië, Chili, Mexico en Venezuela) wordt deze uitsplitsing ook gedaan. De rest van de landen wordt geaggregeerd naar overig LatijnsAmerika. De totalen van ieder land komen overeen met de eerder gevonden waarden onder subsectie 2.1.1. De tabel die bij deze sectie hoort, is meegenomen in de annex. In 2011 is het aandeel van grote bedrijven in de totale exportwaarde het grootst. In grafiek 14 is de ontwikkeling in de tijd van de verhandelde waarde door kleine, middelgrote en grote bedrijven en de totaal verhandelde waarde. Er is een positieve trend van de exportwaarde van exporterende bedrijven voor elke grootteklasse. Daarbij komt dat het aandeel van grootteklasse groot ook het grootst was in 2002. Opvallend is de opkomst van de middelgrote bedrijven ten opzichte van de grote bedrijven eind 2005 en de terugval in 2011.
28
Economische waarde (in miljoenen euro's)
Uitvoer van goe de ren van Ne derland naar Latijns-Am erika naar groottek las se n
6.000
3.000
5.000
2.500
4.000
2.000 Totaal (linker y-as) Klein
3.000
1.500
2.000
1.000
1.000
500
0
Middel Groot
0 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Tijd (in jare n)
Grafiek 14 - Uitvoer volgens grootteklasse
Grafiek 15 en 16 laten de verdeling zien van de exportwaarde naar grootteklassen in 2011 voor beide jaren. Het aandeel van bedrijven in de grote en kleine grootteklasse in de totale exportwaarde is afgenomen. Het aandeel van de middenklasse is met twaalf procentpunt gestegen, ten koste van zowel de kleine als de grote bedrijven. Verdeling in exportw aarde naar grootteklasse in 2002 22%
Verdeling in exportw aarde naar grootteklasse in 2011 15%
45% 50%
40%
28%
klein
middel
groot
klein
middel
groot
Grafiek 15 - Verdeling export naar grootteklasse 2002 Grafiek 16 - Verdeling export naar grootteklasse 2011
Wanneer dit per land bekeken wordt, zijn er significante verschillen in de waarde van de export van verschillende grootteklassen zichtbaar (zie grafiek 17). In 2002 hadden de grote bedrijven het grootste aandeel in de totale exportwaarde met uitzondering van overig LatijnsAmerika. Vergeleken met 2011 bleef de verhouding voor veel landen vrijwel gelijk. Merkwaardig is dat er naar Chili een afname heeft plaatsgevonden in de exportwaarde
29
gegenereerd door grote bedrijven en dat het grootste aandeel in de totale exportwaarde van kleine bedrijven komt. Naar Mexico is er daarentegen een afname in de exportwaarde gegenereerd door grootteklasse klein en wordt het grootste aandeel geleverd door grootteklasse middel. Evolutie grootte k las s e n naar land 100% 90% 80% 70% 60%
groot middel
50%
klein
40% 30% 20% 10% 0% 2002
2011
Argentinië
2002
2011
Brazilië
2002
2011 Chili
2002
2011
Mexico
2002
2011
Venezuela
2002
2011
Totaal
Grafiek 17 - Ontwikkeling export grootteklassen
Tabel 9 geeft het aantal exporterende bedrijven onderverdeeld in grootteklassen weer. Het aantal kleine bedrijven dat exporteert naar Latijns-Amerika is het grootste, terwijl de exportwaarde en het aandeel in de totale exportwaarde het kleinst was in beide jaren. Uitzondering hierop is de export naar Chili en Mexico in 2011 en naar overig LatijnsAmerika in 2002. Export met als bestemmingsland Venezuela toont een negatieve groei in het aantal bedrijven in elke grootteklasse in tegenstelling tot de positieve groei van de exportwaarde in elke grootteklasse. De gemiddelde exportwaarde naar Venezuela per grootteklasse neemt daardoor toe. Er is een afname in het aantal grote bedrijven met export naar Chili. Dit komt overeen met de daling in de exportwaarde van grote bedrijven. Tevens is er voor Brazilië een vermindering van het aantal grote exporteurs. Ondanks de dalingen stijgt het aantal bedrijven in elke grootteklasse exporterend naar Latijns-Amerika wel. De grootste verandering in aantal bedrijven is in grootteklasse middel gevolgd door klein en groot.
30
Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika, volgens grootteklassen Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
totaal
2011
in aantallen
%
%
ARGENTINIE Totaal
641
699
801
765
752
973
1.013
1.134
898
902
100,00
40,72
Klein
308
320
366
357
352
448
509
570
422
435
48,23
41,23
Middel
191
226
267
249
240
330
327
385
305
315
34,92
64,92
Groot
142
153
168
159
160
195
177
179
171
152
16,85
7,04
Totaal
1.370
1.264
1.277
1.306
1.370
1.673
1.886
1.928
1.558
1.630
100,00
18,98
Klein
718
637
647
688
733
852
1043
1055
791
881
54,05
22,70
Middel
432
421
424
416
413
563
580
615
520
533
32,70
23,38
Groot
220
206
206
202
224
258
263
258
247
216
13,25
-1,82
BRAZILIE
CHILI Totaal
883
902
835
882
904
1.110
1.222
1.263
1.007
1.013
100,00
14,72
Klein
464
454
400
460
473
565
679
700
521
548
54,10
18,10
Middel
260
288
276
275
289
373
366
375
326
320
31,59
23,08
Groot
159
160
159
147
142
172
177
188
160
145
14,31
-8,81
Totaal
1.153
1.178
1.089
1.073
1.122
1.458
1.623
1.678
1.315
1.240
100,00
7,55
Klein
599
603
549
535
579
748
906
867
657
605
48,79
1,00
Middel
374
388
368
353
370
495
507
583
442
438
35,32
17,11
Groot
180
187
172
185
173
215
210
228
216
197
15,89
9,44
MEXICO
VENEZUELA Totaal
659
457
522
548
509
688
681
646
506
447
100,00
-32,17
Klein
322
186
228
234
221
299
339
294
207
177
39,60
-45,03
Middel
202
159
181
193
170
253
224
235
188
167
37,36
-17,33
Groot
135
112
113
121
118
136
118
117
111
103
23,04
-23,70
OVERIG LATIJNS-AMERIKA Totaal
1.499
1.433
1.451
1.560
1.634
2.013
2.167
2.262
1.869
1.797
100,00
19,88
Klein
886
811
840
953
1003
1198
1381
1382
1104
1091
60,71
23,14
Middel
412
416
413
410
418
550
521
611
530
499
27,77
21,12
Groot
201
206
198
197
213
265
265
269
235
207
11,52
2,99
Totaal
3.042
2.929
2.928
3.026
3.069
3.812
4.235
4.389
3.518
3.514
100,00
15,52
Klein
1940
1787
1825
1966
1971
2393
2821
2834
2175
2243
63,83
15,62
Middel
789
835
797
763
787
1018
1008
1154
970
950
27,03
20,41
Groot
313
307
306
297
311
401
406
401
373
321
9,13
2,56
TOTAAL
Tabel 9 – Uitvoer volgens grootteklassen
Tevens is gekeken naar de productgroepen die door de verscheidene grootteklassen worden geëxporteerd. Het totaal toont dat er een verschuiving is geweest in het type product dat geëxporteerd wordt, de exportwaarde wordt minder bepaald door de export van producten uit de productgroep chemische producten (productgroep 5) en meer uit de productgroep minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3). Er is een verschil zichtbaar tussen de exportwaarde van productgroepen die door de verschillende type bedrijven geëxporteerd worden (zie grafiek 18). Zo worden voornamelijk machines en vervoermateriaal (productgroep 7) door kleine bedrijven uitgevoerd, terwijl minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) voor rekening van middelgrote bedrijven komt. Chemische producten (productgroep 5) worden voornamelijk door grote bedrijven uitgevoerd. Het aandeel van minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) van de totale exportwaarde is het hoogst voor grootteklasse middel in 2011. Dit is tevens de enige grootteklasse die een stijging in deze productgroep laat 31
zien. Het aandeel van voeding en levende dieren (productgroep 0) in de totale exportwaarde is sterk verminderd in 2011 ten opzichte van 2002. Per grootteklasse is er een groei zichtbaar in de totale exportwaarde van de goederen, ondanks negatieve groei in de exportwaarde van verscheidene productgroepen voor sommige grootteklassen. Evolutie pr oductgroe pe n naar gr ootte k las s e n
100%
80% Overige productgroepen 60%
Productgroep 7 Productgroep 6 Productgroep 5 Productgroep 3
40%
Productgroep 0 20%
0% 2002
2011 Klein
2002
2011
2002
Middel
2011 Groot
2002
2011 Totaal
Grafiek 18 - Ontwikkeling exportproductgoederen naar grootteklassen
Wanneer deze resultaten naast de resultaten van de stratificaties naar de SITC en grootteklasse met als uitgangspunt bestemmingsland worden gelegd, kunnen er een aantal conclusies worden getrokken. Allereerst droegen middelgrote exporteurs naar Mexico significant veel bij aan de totale exportwaarde, ook in vergelijking met de andere landenspecificaties. Dit zou betekenen dat wanneer enkel gekeken wordt naar de exportwaarde van een productgroep voor een bepaalde grootteklasse er verwacht wordt dat de exportwaarde naar Mexico voornamelijk komt door de productgroepen minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3), chemische producten (productgroep 5) en machines en vervoermateriaal (productgroep 7). Uit de stratificaties naar SITC met als uitgangspunt bestemmingsland is inderdaad een groot aandeel in de exportwaarde naar Mexico bepaald door minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3). Ten tweede was het aandeel van machines en vervoermateriaal (productgroep 7) in de totale exportwaarde naar Chili aanzienlijk. De stratificatie naar grootteklasse met als uitgangspunt bestemmmingsland laat zien dat kleine bedrijven de meeste waarde exporteren. Aan de hand van de stratificatie naar SITC met als uitgangspunt grootteklasse wordt dit bevestigd. Uit deze twee conclusies kan een derde conclusie getrokken worden; hoe groter het aandeel dat een
32
bepaalde productgroep én een bepaalde grootteklasse heeft in de totale exportwaarde naar een specifiek land, hoe waarschijnlijker de handel geconcentreerd is. Naast een positieve groei in exportwaarde voor iedere grootteklasse is er ook een positieve groei van het aantal exporterende bedrijven in iedere grootteklasse. Het aantal bedrijven in grootteklasse klein is het grootst, gevolgd door grootteklasse middel. De groei in grootteklasse klein en middel is tevens hoger dan de groei in grootteklasse groot. Voor alle grootteklassen is het aantal bedrijven dat chemische producten (productgroep 5), fabrikaten (productgroep 6), machines en vervoermateriaal (productgroep 7) en diverse gefabriceerde goederen (productgroep 8) exporteert, het grootst. Er vindt een afname plaats in het aantal bedrijven dat goederen uit de productgroep grondstoffen (productgroep 2), eetbaar, behalve brandstoffen en dierlijke en plantaardige oliën (productgroep 4) exporteert. Echter vindt er alleen voor bedrijven in grootteklasse middel en groot een afname plaats in de exportwaarde van dierlijke en plantaardige oliën (productgroep 4).
2.2. Import 2.2.1. Algemene trends De invoerwaarde van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland is toegenomen van 5,2 miljard naar ruim 10,6 miljard per jaar (zie tabel 10). Dit is een groei van 106,24 procent. De uitsplitsing naar individuele Latijns-Amerikaanse landen toont aan dat er enkel voor de invoer vanuit Costa Rica een negatieve groei van 77,05 procent is over dezelfde periode. Net zoals met de export naar Latijns-Amerika is er tevens een stijging van de handel zichtbaar over de periode 2003-2008. Import vanuit Venezuela neemt tussen 2003 en 2004 toe, maar in mindere mate dan de gehele periode. De gemiddelde groei is ongeveer 45 procent terwijl de toename tussen 2003 en 2004 rond de acht procent zit. Hansen(2003) wijdt dit aan de Argentijnse crisis. De economische en financiële crisis heeft tot een wereldwijde recessie in 2009 geleid. Dit is tevens terug te zien in een krimp van de invoerwaarde van goederen vanuit LatijnsAmerika. Ook de krimp van de Nederlandse economie in 2003, welke volgde op de al magere jaren in 2001 en 2002 is terug te zien in de totale economische waarde van de invoer vanuit Latijns-Amerika. Tevens is er een krimp te zien in 2006 ten opzichte van 2005. Deze is echter volledig te wijten aan het wegvallen van ruim een miljard aan import uit Costa Rica. Niet voor ieder herkomstland vindt er een afname plaats in invoerwaarde van goederen in de jaren 2003 en 2009; slechts voor een minderheid van de Latijns-Amerikaanse landen vindt
33
deze daling plaats met uitzondering van 2009. De daling in het totaal doet zich voor vanwege de daling van de importwaarde vanuit de belangrijkste herkomstlanden in 2002. Voor 2003 zorgt de krimp in invoer uit Argentinië, Costa Rica en Mexico tot een afname van het totaal. In 2009 is dit voornamelijk een daling in de invoer vanuit Brazilië, Chili, Colombia, Mexico, Peru en Venezuela. Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland Aandeel 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's Argentinië
625,24
543,57
475,06
703,56
733,32
841,47
1.354,30
1.376,29
1.352,66
1.429,05
groei 2002-
van totaal
2011 %
%
13,40
128,56
6,60
7,22
10,34
8,50
14,54
18,42
29,84
36,37
26,06
21,08
0,20
219,09
1.912,29
1.955,97
2.301,61
2.355,53
2.450,91
3.314,92
4.342,37
3.504,83
3.926,88
4.797,22
45,00
150,86
Chili
354,80
365,44
704,98
1.077,87
1.322,54
1.405,04
855,13
680,47
768,52
846,35
7,94
138,55
Colombia
163,46
175,47
206,87
319,99
327,90
608,30
612,07
493,72
506,45
702,47
6,59
329,74
1.182,28
987,83
1.177,67
1.388,46
234,45
232,44
257,65
255,18
295,74
271,34
2,55
-77,05
60,12
52,19
71,63
98,71
101,22
124,04
134,40
148,96
175,77
195,81
1,84
225,72 365,77
Bolivia Brazilië
Costa Rica Ecuador El Salvador
2,93
3,65
3,60
5,78
5,48
3,71
19,96
11,99
8,67
13,65
0,13
Guatemala
51,94
52,59
56,71
56,80
70,41
64,19
96,04
94,82
66,13
85,82
0,81
65,22
Honduras
30,52
22,68
28,41
32,19
53,41
55,39
37,49
40,27
39,85
71,24
0,67
133,44
510,75
449,38
380,63
457,67
500,99
705,94
1.118,19
982,17
1.455,74
1.216,46
11,41
138,17
6,10
4,19
5,95
4,37
5,71
7,58
39,24
24,08
6,10
29,85
0,28
389,26
Panama
10,22
12,01
16,55
12,61
47,72
44,45
55,36
35,27
23,74
34,58
0,32
238,29
Paraguay
50,90
56,42
68,40
61,80
56,83
63,81
94,44
85,26
190,53
124,25
1,17
144,11
Peru
56,95
107,92
97,41
141,51
182,66
226,20
224,59
195,96
257,69
311,99
2,93
447,86
Uruguay
31,71
53,64
52,04
42,90
47,51
70,19
111,14
113,42
153,96
75,09
0,70
136,81
112,55
151,33
162,15
580,84
714,56
703,08
951,49
187,44
186,41
434,75
4,08
286,29
5.169,34
5.001,49
5.819,99
7.349,09
6.870,17
8.489,15
10.333,71
8.266,49
9.440,89
10.661,00
Mexico Nicaragua
Venezuela Totaal
106,24
Tabel 10 – Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland
Hoe de groei van import uit Latijns-Amerika zich verhoudt tot de totale import uit LatijnsAmerika over de afgelopen jaren is weergegeven in grafiek 19. De grootste groei vindt plaats tussen het jaar 2004 naar 2005, echter de scherpste helling van de importwaarde is van 2006 naar 2008. Een verklaring hiervoor is de mate waarin de groei veroorzaakt wordt door een toe- en afname van het importvolume relatief tot een toe- of afname van internationale prijzen van goederen. Doordat er geen specifieke data beschikbaar is van het importvolume naar Latijns-Amerika en door de problematiek met de eenheid waarin volume gemeten wordt, is het niet mogelijk om een conclusie te trekken betreffende het aandeel van importvolume en internationale prijzen in de importgroei. Wel is er aan de hand van grafiek 20 te zien dat er schommelingen zijn in de wisselkoers welke een effect hebben op de relatieve prijzen en hierdoor een effect hebben op het concurrentievermogen van de Nederlandse import.
34
T ot ale impo rt Lat ijns- A merika
Reele w isselkoers (basisjaar 1999)
30,0
11.500
25,0
10.350
116
20,0
9.200
114
15,0
8.050
112
10,0
6.900
110
5,0
5.750
108
0,0
4.600
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
-5,0
3.450
-10,0
2.300
-15,0
1.150
-20,0
0
Tijd (in jaren)
Percentage groei, linker as
106 104 102 100 0 20
2
0 20
3
04 005 006 007 008 009 010 011 20 2 2 2 2 2 2 2
M iljoenen euro's, rechter as
Grafiek 19 - Totale invoer Latijns-Amerika Grafiek 20 – Reële wisselkoers (bron Eurostat)
De hypothese is dat hoe hoger de importwaarde vanuit een individueel land, hoe meer bedrijven importeren vanuit dat land. Wel is het mogelijk dat een bepaald bedrijf vanuit meerdere landen importeert. Het totaal in tabel 11 is hiervoor aangepast en geeft het daadwerkelijk aantal importerende bedrijven aan in Nederland ongeacht het (de) herkomstland(en) van de goederenstroom. De kolom met het aandeel van het totaal in 2011 geeft het percentage van het totaal aantal bedrijven dat importeert vanuit een bepaald LatijnsAmerikaans land. De hypothese dat bij een stijging van de importwaarde er een groter aantal bedrijven actief is, wordt op totaal niveau, net als voor de export, bevestigd. Er is tussen 2002 en 2011 een toename van 44,81 procent in het aantal bedrijven dat vanuit Latijns-Amerika importeert. Dit groeipercentage is weliswaar lager dan de groei van de invoerwaarde vanuit Latijns-Amerika over de periode 2002-2011. Hierdoor kan er geconcludeerd worden dat de gemiddelde importwaarde per bedrijf vanuit Latijns-Amerika in die periode is toegenomen. De hypothese gaat niet voor ieder land op. Het aantal importeurs vanuit Argentinië, Bolivia en Venezuela neemt, ondanks een stijgende importwaarde, namelijk af. Hoewel het aantal importeurs vanuit Latijns-Amerika over de gehele periode toeneemt, is er een daling ten opzichte van het voorgaande jaar zichtbaar in 2010 en 2011. De daling van 2010 kan gerelateerd worden aan de financiële crisis, echter met een vertraging. De daling in
35
2011
is
mogelijk
nog
een
doorwerking
van
de
financiële
crisis.
Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland Aandeel 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in aantallen Argentinie Bolivia
761
782
729
799
934
1239
1377
1493
776
745
groei 2002-
van totaal
2011 %
%
15,00
-2,10
70
60
70
46
52
83
79
62
73
60
1,21
-14,29
1485
1607
1755
1808
1838
2650
2573
2680
2014
1902
38,29
28,08
Chili
504
556
582
640
601
871
798
909
656
779
15,68
54,56
Colombia
356
317
390
408
368
517
485
539
425
410
8,25
15,17 35,15
Brazilie
Costa Rica
293
273
304
312
343
424
414
488
434
396
7,97
Ecuador
283
247
285
340
333
361
341
307
302
285
5,74
0,71
El Salvador
79
62
106
72
100
111
111
129
114
109
2,19
37,97
Guatemala
189
172
177
174
196
261
219
238
206
211
4,25
11,64
Honduras
196
141
173
140
152
211
259
255
198
238
4,79
21,43
Mexico
977
1182
1287
1301
1384
1841
1971
2106
1900
1871
37,67
91,50
38
72
68
44
38
66
72
77
63
106
2,13
178,95
Panama
86
131
102
151
197
234
248
349
196
191
3,85
122,09
Paraguay
52
43
32
43
40
79
65
181
112
81
1,63
55,77
Peru
272
288
317
301
354
440
479
461
439
462
9,30
69,85
Uruguay
202
223
187
130
235
386
454
365
207
229
4,61
13,37
Venezuela
183
165
195
159
142
213
196
171
120
119
2,40
-34,97
3.430
3.675
3.894
4.123
4.311
5.677
5.858
6.113
5.054
4.967
Nicaragua
Totaal
44,81
Tabel 11 – Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland
Grafiek 21 geeft de vijf belangrijkste handelspartners weer in termen van import. Deze vijf landen zijn tevens de enige Latijns-Amerikaanse landen met een importaandeel van meer dan vijf procent van het totaal. De vergelijking tussen de vijf belangrijkste handelspartners in termen van import in 2011 met 2002 toont dat het aandeel van vier van de vijf landen in 2011 is toegenomen (zie grafiek 22). Vooral het invoeraandeel vanuit Brazilië is toegenomen, namelijk van 37 naar 45 procent. Opmerkelijk is dat Costa Rica in 2011 niet meer bij de vijf belangrijkste handelspartners hoort terwijl het land qua herkomstland op nummer twee stond in 2002. In plaats van Costa Rica staat Colombia nu in de top vijf importlanden. Als de top vijf herkomstlanden qua importwaarde vergeleken wordt met de top vijf herkomstlanden qua het aantal bedrijven dat vanuit die landen importeert in 2011 zitten vier van de vijf landen in de top van beide.
36
Top 5 herkom stlanden 2011
Top 5 herkom stlanden 2002 12%
16%
13%
31% 11%
37%
7%
10%
45%
8%
3%
7%
Argentinie
Brazilie
Colombia
Chili
Colombia
Overig Latijns-Amerika
Mexico
Overig Latijns-Amerika
Argentinie
Brazilie
Chili Mexico
Grafiek 21 – Top 5 herkomstlanden 2002 Grafiek 22 - Top 5 herkomstlanden 2011
Naast het vergelijken van de absolute waarden van de landen en het ratio van deze waarde relatief tot de totale importwaarde kan er tevens gekeken worden naar de groei van de import vanuit elk afzonderlijk land over de gehele tijdsperiode. Opgelet dient te worden met conclusies die hieruit getrokken worden, gezien het feit dat een verandering van honderd procent een absolute stijging kan zijn van een euro naar twee euro, maar tevens van duizend euro naar tweeduizend euro. Een hoge groei kan wel een indicatie zijn van een hogere economische waarde van import in de toekomst. De landen met de hoogste importgroei zijn respectievelijk Peru, Nicaragua en El Salvador.
2.2.2. Stratificatie naar verhandeld product De totale importwaarde wordt verder uitgesplitst naar verhandeld product conform de SITC1 classificatie. Voor de top vijf landen qua importwaarde in 2011, namelijk Argentinië, Brazilië, Chili, Colombia en Mexico, wordt deze uitsplitsing ook gedaan. De rest van de landen wordt geaggregeerd naar overig Latijns-Amerika. De totalen van ieder land komen overeen met de eerder gevonden waarden onder subsectie 2.2.1. De tabel die bij deze sectie hoort, is meegenomen in de annex. In 2011 is de importwaarde van de productgroep voeding en levende dieren (productgroep 0) (productgroep 0), de productgroep grondstoffen (productgroep 2), eetbaar, behalve brandstoffen en de productgroep minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) het grootst. In grafiek 23 is de ontwikkeling van deze verhandelde productgroepen en de totaal verhandelde waarde afgebeeld. Het verschil tussen de minimale
37
en maximale waarde van voeding en levende dieren (productgroep 0) is groter dan bij de andere productgroepen. Invoe r van goe de re n vanuit Latijns -Am e rik a naar Ne de rland volge ns SITC 12.000
4.500
Economischewaare(inmiljoeneneuro's)
4.000 10.000 3.500 8.000
3.000
Totaal (linker y-as) Productgroep 0
2.500 6.000 2.000 4.000
Productgroep 2 Productgroep 3 Overige productgroepen
1.500 1.000
2.000 500 0
0 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Tijd (in jare n)
Grafiek 23 - Invoer volgens SITC
Grafiek 24 en 25 laten de top 5 verhandelde productgroepen zien voor 2002 en 2011. Vooral het aandeel van machines en vervoermateriaal (productgroep 7) in de totale import is ten opzichte van 2002 substantieel gedaald. Daarentegen is het aandeel van voeding en levende dieren (productgroep 0) en van minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) substantieel toegenomen. Top 5 verhandelde productgroepen in totale im portw aarde in 2002 12%
Top 5 verhandelde productgroepen in totale im portw aarde in 2011
14% 29%
36%
8%
27%
10%
6%
22%
13% 19%
4%
Productgroep 0
Productgroep 2
Productgroep 3 Productgroep 7
Productgroep 0
Productgroep 2
Productgroep 6
Productgroep 3
Productgroep 6
Overige productgroepen
Productgroep 7
Overige productgroepen
Grafiek 24 - Top 5 importproducten 2002 Grafiek 25 - Top 5 importproducten 2011
38
Wanneer dit per land bekeken wordt, zijn er significante verschillen in de importwaarde van verschillende productgroepen zichtbaar (zie grafiek 26). Zo bestaat een groot deel van de importwaarde uit Mexico uit machines en vervoermateriaal (productgroep 7). Voor Colombia wordt het grootste deel van de importwaarde in beide jaren bepaald door minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3), dit in tegenstelling tot andere landen. Een ander opmerkelijk aspect is het aandeel van de overige productgroepen van Argentinië en Mexico ten opzichte van het totaal. Dit aandeel wordt respectievelijk door de productgroep chemische producten (productgroep 5) en diverse gefabriceerde goederen (productgroep 8) bepaald. Evolutie top vijf verhandelde producten naar land 100% 90% 80% Overige productgroepen 70%
Productgroep 7 Productgroep 6
60%
Productgroep 3
50%
Productgroep 2 40%
Productgroep 0
30% 20% 10% 0% 2002
2011
Argentinië
2002
2011
Brazilië
2002
2011 Chili
2002
2011
Colombia
2002
2011
Mexico
2002
2011
Totaal
Grafiek 26 - Ontwikkeling top vijf verhandelde importproducten
Om een beter beeld te krijgen van het type goed, is de top drie goederen met het hoogste aandeel in de totale importwaarde gegeven voor de top vijf herkomstlanden in tabel 12. Er is geen productengroep die uit alle vijf de herkomstlanden in 2011 geïmporteerd wordt. De import vanuit Colombia bestaat grotendeels uit minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3). Over de tijdsperiode heen kan er geconstateerd worden dat er geen zichtbare verschuiving is in het soort goed dat geïmporteerd wordt.
39
Top 3 im portgoederen naar de top 5 herkom stlanden (SITC,2), 2002-2011 Argentinie
Brazilie
2002
2011
2002
2011
in m iljoenen euro's Totaal
423,54
Totaal
979,16
Totaal
1.259,46
Totaal
1.941,36
0.8 Veevoeder, m .u.v. niet
0.8 V eevoeder, m .u.v. niet
2.2 Oliehoudende zaden en vruchten
0.8 V eevoeder, m .u.v. niet
gem alen granen 4.2 Plantaardige vette oliën
gem alen granen 5.9 A ndere chem ische producten,
0.5 Groenten en fruit
gem alen granen 2.8 M etaalertsen en m etaalafvallen
2.2 Oliehoudende zaden en
n.a.g. 2.2 O liehoudende zaden en
0.8 Veevoeder, m .u.v. niet
0.5 G roenten en fruit
vruchten
vruchten
gem alen granen
Colom bia
Chili 2002
Totaal
2011
265,61
Totaal
2002
531,34
Totaal
2011
130,20
Totaal
567,41
0.5 Groenten en fruit
0.5 G roenten en fruit
3.2 Steenkool, cokes en briketten
3.2 S teenkool, cokes en briketten
6.8 Non-ferrom etalen
2.8 Metaalertsen en m etaalafvallen
6.7 IJzer en staal
1.1 Dranken
6.8 Non-ferrom etalen
2.9 Andere ruwe dierlijke en plantaardige producten 3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten
3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten
M exico 2002
Totaal
2011
269,62
7.5 Kantoor- en autom atische gegevensverwerkende m achines 8.7 Instrum enten en apparaten voor beroepsuitoefening, wetenschap, n.a.g. 5.1 Organische chem ische producten
Totaal
768,51
7.6 Toestellen voor telecom m unicatie en voor opnem en en weergeven van geluid 8.7 Instrum enten en apparaten voor beroepsuitoefening, wetenschap, n.a.g. 0.5 G roenten en fruit
Tabel 12 – Top 3 importgoederen naar de top 5 herkomstlanden
Om te meten of de import in 2011 meer geconcentreerd is ten opzichte van 2002 wordt er gekeken naar het aandeel dat de top drie producten vormt in de totale importwaarde voor beide jaren. Tussen de 40 en 81 procent van de totale importwaarde vanuit de top vijf LatijnsAmerikaanse landen wordt bepaald door de top drie importgoederen in 2011. Vergeleken met 2002 is het aandeel van de importwaarde van de top drie in de totale importwaarde iets minder groot. Het bereik van de percentages was van 53 naar 80 procent in 2002. Dit impliceert dat de totale import vanuit de top vijf bestemmingslanden iets meer gedivergeerd is. Tevens maakt Nederland meer onderscheid tussen de herkomstlanden betreffende de mate van importconcentratie; er is een toenemend bereik tussen de minimale en maximale percentage in 2011 ten opzichte van 2002. Grafiek 27 splitst dit verder uit naar de top vijf importlanden. Geconcludeerd kan worden dat het aandeel van de importwaarde van de top
40
drie goederen vanuit drie van de vijf landen toegenomen is, dus meer geconcentreerd is. Dit geldt voornamelijk voor Mexico. Voor import vanuit Brazilië en Chili geldt dit niet.
Aandeel (in %)
Aandeel top 3 importgoederen in totale importwaarde 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
Aandeel 2002 Aandeel 2011
Argentinië
Brazilië
Chili
Colombia
Mexico
Grafiek 27 - Aandeel top 3 importproducten in totale import
Een andere classificatie die gehanteerd wordt om soorten goederen te onderscheiden, is de classificatie van Van Marrewijk. Deze classificatie deelt goederen in aan de hand van de mate van factorgebruik. Tabel 13 laat zien dat de op het niveau van geheel Latijns-Amerika en voor alle landen, op Mexico na, het grootste aandeel van de importwaarde ligt in de import van elementaire goederen. Op het niveau van Latijns-Amerika is er over de jaren een verschuiving zichtbaar van natuurlijke bronnen intensieve goederen naar menselijk kapitaal intensieve goederen. Dit komt voornamelijk door de verandering in de import van goederen vanuit Brazilië. Gezien de importwaarde vanuit Mexico grotendeels bepaald werd door de import van machines en vervoermateriaal (productgroep 7) is het niet opmerkelijk dat Mexico het grootste aandeel heeft in technologie intensieve goederen. De distributie over de verschillende productengroepen in 2011 komt veel overeen met die in 2002.
41
Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland volgens van Marrewijk classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's
totaal
2011 %
% 128,56
ARGENTINIE Totaal goederen
625,24
543,57
475,06
703,56
733,32
841,47
1.354,30
1.376,29
1.352,66
1.429,05
100,00
Primary products
585,39
518,13
450,55
672,77
696,25
787,15
1.275,97
997,02
1.070,55
1.117,99
78,23
90,98
7,12
5,66
2,67
3,66
7,74
4,24
2,89
2,45
3,51
1,20
0,08
-83,11
Natural-resource intensive products Unskilled-labour intensive products
0,51
0,70
0,85
0,79
0,94
0,97
1,28
1,06
1,20
0,47
0,03
-7,07
Technology intensive products
19,55
9,65
12,15
15,79
14,71
36,48
57,16
366,50
272,77
306,52
21,45
1.468,10
Human-capital intensive products
12,67
9,43
8,84
10,55
13,69
12,63
17,00
9,26
4,63
2,86
0,20
-77,42
0,01
0,00
0,00
0,00
Unknown
0,00
BRAZILIE Totaal goederen
1.912,29
1.955,97
2.301,61
2.355,53
2.450,91
3.314,92
4.342,37
3.504,83
3.926,88
4.797,22
100,00
150,86
Primary products
1.618,39
1.623,10
1.876,09
1.909,35
1.852,31
2.555,29
3.496,95
2.833,78
3.283,77
3.759,43
78,37
132,30
Natural-resource intensive products
115,59
124,51
195,57
194,60
305,41
330,53
175,50
54,97
105,82
125,28
2,61
8,39
Unskilled-labour intensive products
52,52
50,17
65,59
70,12
70,18
62,67
60,15
45,43
35,82
27,98
0,58
-46,72
Technology intensive products
97,67
121,63
126,69
135,37
162,80
290,90
503,19
508,02
420,39
359,96
7,50
268,54
Human-capital intensive products
28,12
36,55
37,66
46,08
60,22
75,53
106,58
62,64
81,07
524,56
10,93
1.765,72
0,01
0,00
0,01
0,01
0,01
0,00
0,00
0,00
0,00
-22,60
Unknown
CHILI Totaal goederen
354,80
365,44
704,98
1.077,87
1.322,54
1.405,04
855,13
680,47
768,52
846,35
100,00
138,55
Primary products
212,51
243,83
448,62
669,32
530,57
581,41
646,20
576,79
620,42
628,15
74,22
195,58
Natural-resource intensive products
117,40
106,92
206,87
315,82
597,85
687,03
184,95
80,79
122,21
178,15
21,05
51,74
Unskilled-labour intensive products
0,15
0,22
0,04
0,04
0,03
0,09
0,10
0,45
0,10
0,03
0,00
-77,20
Technology intensive products
21,73
13,86
47,60
91,66
193,54
135,72
21,17
19,78
23,72
37,55
4,44
72,81
Human-capital intensive products
3,00
0,62
1,83
0,92
0,55
0,79
2,71
2,66
2,08
2,47
0,29
-17,65
Unknown
0,00
0,00
0,01
0,10
0,00
0,00
0,00
0,00
-15,22 329,74
COLOMBIA Totaal goederen
163,46
175,47
206,87
319,99
327,90
608,30
612,07
493,72
506,45
702,47
100,00
Primary products
156,10
159,37
194,81
299,19
309,03
581,47
570,53
460,53
430,34
596,99
84,98
282,45
2,64
6,45
6,28
13,05
15,33
15,04
33,60
17,07
56,16
89,22
12,70
3.282,93
Natural-resource intensive products Unskilled-labour intensive products
2,17
1,57
0,88
1,80
1,31
1,21
1,35
2,00
1,75
2,70
0,38
24,38
Technology intensive products
2,41
7,68
4,00
5,25
1,78
9,96
5,91
13,23
16,21
11,56
1,64
380,14
Human-capital intensive products
0,15
0,39
0,90
0,61
0,66
0,81
1,78
1,39
0,20
831,49
0,03
0,06
0,21
0,61
0,09
61,07 138,17
Unknown
0,69
0,45
0,00
0,00
MEXICO Totaal goederen
510,75
449,38
380,63
457,67
500,99
705,94
1.118,19
982,17
1.455,74
1.216,46
100,00
Primary products
56,68
44,83
61,35
61,22
121,04
235,44
372,62
149,20
223,12
225,12
18,51
297,19
5,13
3,21
2,85
6,12
8,98
21,97
8,08
19,02
18,78
13,09
1,08
155,21
Natural-resource intensive products Unskilled-labour intensive products
14,43
8,80
10,94
10,29
7,34
13,24
17,18
21,49
26,24
22,62
1,86
56,78
413,35
379,25
291,79
366,63
346,46
416,04
688,94
733,60
1.051,17
873,08
71,77
111,22
21,16
13,26
13,70
13,31
16,50
18,98
30,00
57,03
134,48
79,21
6,51
274,40
0,00
0,03
0,00
0,09
0,68
0,26
1,37
1,83
1,93
3,33
0,27
172.845,64
Totaal goederen
1.602,81
1.511,65
1.750,85
2.434,48
1.534,50
1.613,49
2.051,65
1.229,01
1.430,65
1.669,44
100,00
4,16
Primary products
473,46
505,03
575,51
927,66
1.174,76
1.202,96
1.639,52
954,72
1.192,95
1.388,83
83,19
193,33
Natural-resource intensive products
18,75
46,62
49,96
71,53
131,96
157,86
62,68
43,06
73,58
63,37
3,80
237,99
Unskilled-labour intensive products
11,51
7,62
8,03
7,84
7,91
8,07
10,15
6,49
10,96
31,73
1,90
175,74
1.095,49
946,92
1.113,78
1.423,18
200,52
229,57
327,90
214,41
144,27
157,64
9,44
-85,61
3,60
5,47
3,57
3,54
19,35
15,02
11,39
10,32
8,72
27,88
1,67
673,90
0,73
0,00
0,00
0,00
0,00
0,17
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
OVERIG LATIJNS-AMERIKA
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
0,00
TOTAAL Totaal goederen
5.169,34
5.001,49
5.819,99
7.349,09
6.870,17
8.489,15
10.333,71
8.266,49
9.440,89
10.661,00
100,00
106,24
Primary products
3.102,53
3.094,29
3.606,94
4.539,52
4.683,96
5.943,72
8.001,78
5.972,05
6.821,15
7.716,52
72,38
148,72
Natural-resource intensive products
266,62
293,36
464,20
604,78
1.067,28
1.216,67
467,70
217,36
380,07
470,31
4,41
76,40
Unskilled-labour intensive products
81,29
69,09
86,32
90,88
87,69
86,25
90,21
76,92
76,08
85,54
0,80
5,23
1.650,20
1.478,98
1.596,02
2.037,88
919,80
1.118,67
1.604,28
1.855,55
1.928,53
1.746,31
16,38
5,82
68,69
65,72
66,50
75,09
110,75
123,56
168,33
142,72
232,76
638,38
5,99
829,37
0,01
0,04
0,01
0,93
0,69
0,26
1,41
1,90
2,30
3,95
0,04
33.427,95
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
Tabel 13 – Invoer volgens van Marrewijk classificatie
2.2.3. Stratificatie naar bedrijfssector De totale importwaarde wordt verder uitgesplitst naar bedrijfssector conform de SBI1 classificatie. Voor de top vijf landen qua importwaarde in 2011, namelijk Argentinië, Brazilië, Chili, Colombia en Mexico, wordt deze uitsplitsing ook gedaan. De rest van de landen wordt geaggregeerd naar overig Latijns-Amerika. De totalen van ieder land komen overeen met de eerder gevonden waarden onder subsectie 2.2.1. De tabel die bij deze sectie hoort is opgenomen in de annex. 42
In 2011 is het aandeel van bedrijven in de sectoren industrie (sectorgroep D), reparatie van consumentenartikelen en handel (sectorgroep G) en vervoer, opslag en communicatie (sectorgroep I) in de totale importwaarde het grootst. In grafiek 28 is de ontwikkeling door de tijd van de verhandelde invoerwaarde door deze sectoren en de totale invoer uit LatijnsAmerika gegeven. Er is een positieve trend in de invoerwaarde van importerende bedrijven in elke sectorspecificatie. Daar komt bij dat het aandeel van de drie onderscheiden sectoren ook het grootst was in 2002.
Economischewaarde(inmiljoeneneuro's)
Invoe r van goe de r e n vanuit Latijns -Anm e r ik a naar Ne de rland volge ns SBI
12.000
6.000
10.000
5.000
8.000
4.000
6.000
3.000
4.000
2.000
2.000
1.000
0
Totaal (linker y-as) Sectorgroep D Sectorgroep G Sectorgroep I Overige sectorgroepen
0 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Tijd (in jar e n)
Grafiek 28 - Invoer volgens SBI
Grafiek 29 en 30 kijken naar het aandeel van de top 3 bedrijfssectoren in 2011 voor beide jaren. Vooral het aandeel van bedrijven in de industrie (sectorgroep D) in de totale import is ten opzichte van 2002 substantieel gedaald. Daarentegen is het aandeel van bedrijven in vervoer, opslag en communicatie (sectorgroep I) en overige sectorgroepen gestegen.
43
Top 3 bedrijfssectoren in totale importw aarde in 2002 4%
Top 3 bedrijfssectoren in totale im portw aarde in 2011 8% 23%
18% 30% 23%
48%
46%
Sectorgroep D
Sectorgroep G
Sectorgroep D
Sectorgroep G
Sectorgroep I
Overige sectorgroepen
Sectorgroep I
Overige sectorgroepen
Grafiek 29 - Top 3 sectoren in totale import 2002 Grafiek 30 - Top 3 sectoren in totale import 2011
Wanneer dit per land bekeken wordt, zijn er significante verschillen in de waarde van de import van verschillende sectoren zichtbaar (zie grafiek 31). Zo is een deel van de importwaarde in beide jaren vanuit Colombia bepaald door de import van bedrijven in productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water (sectorgroep E). Niet alleen is het percentage in 2011 groot ten opzichte van de andere landen, maar het is ook het enige land waar een stijging zichtbaar is. Een ander opmerkelijk aspect is dat voornamelijk bedrijven in de sector reparatie van consumentenartikelen en handel (sectorgroep G) een grote bijdrage hebben aan de totale importwaarde van Argentinië. Evolutie vijf sectoren naar land 100% 90% 80% 70%
Overige sectorgroepen Sectorgroep K Sectorgroep I Sectorgroep G
60% 50%
Sectorgroep E Sectorgroep D
40% 30% 20% 10% 0% 2002
2011
Argentinië
2002
2011
Brazilië
2002
2011
Chili
2002
2011
Colombia
2002
2011
Mexico
2002
2011
Totaal
Grafiek 31 – Ontwikkeling vijf importsectoren
Wanneer de top drie productgoederen wordt vergeleken met de top drie bedrijfssectoren in de handel voldoet dit deels aan de verwachting. Immers, als de importwaarde van een bepaald
44
product hoog is, zou de importwaarde in desbetreffende sector waar het goed gebruikt wordt tevens hoog moeten zijn. In de annex is tevens een tabel toegevoegd met een andere classificatie van bedrijfsgroepen, namelijk de classificatie van de OECD. Deze classificatie deelt bedrijven in aan de hand van de mate van technologie. De conclusies die hieruit getrokken kunnen worden komen overeen met eerder getrokken conclusies aan de hand van de SBI classificatie en de verhandelde goederenclassificaties.
2.2.4. Stratificatie naar grootteklassen De totale import kan verder worden uitgesplitst naar grootteklasse. Voor de top vijf landen qua importwaarde in 2011 wordt deze uitsplitsing ook gedaan. De rest van de landen wordt geaggregeerd naar overig Latijns-Amerika. De totalen van ieder land komen overeen met de eerder gevonden waarden onder subsectie 2.2.1. De tabel die bij deze sectie hoort, is meegenomen in de annex. In 2011 is het aandeel van grote bedrijven in de invoer uit Latijns-Amerika het grootst. In grafiek 32 is de ontwikkeling door de tijd van de verhandelde waarde per grootteklasse en de totale waarde gegeven. Er is een positieve trend van de invoerwaarde voor elke grootteklasse. Daarbij komt dat het aandeel van grootteklasse klein het grootst was in 2002. Opvallend is de terugval van de importomvang van de middelgrote bedrijven in 2006 na een relatief sterke ontwikkeling in de jaren ervoor. Invoer van goederen van Nederland naar Latijns-Am erika naar groottek lasse n
5.000
12.000
4.500
Economischewaarde(in miljoenen euro's)
10.000 4.000 3.500 8.000
Totaal (linker y-as) 3.000
Klein Middel
6.000
2.500
Groot
2.000 4.000 1.500 1.000 2.000 500 0
0 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Tijd (in jare n)
Grafiek 32 - Invoer naar grootteklasse
45
Grafiek 33 en 34 kijken naar het aandeel van de grootteklassen voor beide jaren. Het aandeel van kleine bedrijven in de totale importwaarde is afgenomen ten gunste van de middelgrote en grote bedrijven. Verdeling in im portw aarde naar grootteklasse in 2002
Verdeling in im portw aarde naar grootteklasse in 2011
35%
37%
39% 51%
10%
28% Klein
Middel
Groot
Klein
Middel
Groot
Grafiek 33 - Verdeling import naar grootteklasse 2002 Grafiek 34 - Verdeling import naar grootteklasse 2011
Wanneer dit per land bekeken wordt, zijn er significante verschillen in de waarde van de import van verschillende grootteklassen zichtbaar (zie grafiek 35). De enige zichtbare trend is dat het aandeel van de grootteklasse midden in de totale importwaarde gestegen is in 2011 ten opzichte van 2002. De import gedaan door de verschillende grootteklassen is afhankelijk van het Latijns-Amerikaanse land in de bilaterale relatie. Opvallend is dat de geïmporteerde waarde vanuit Argentinië in 2011 door middelgrote bedrijven het grootst was. Dit in vergelijking met het feit dat dit in 2002 grootteklasse klein was. Beide percentages zijn uitzonderlijk vergeleken met andere herkomstlanden. Tevens valt op dat het merendeel van de geïmporteerde waarde vanuit Mexico voor rekening van grote bedrijven komt, en dat dit voor Colombia juist kleine bedrijven zijn, hoewel dit aandeel tussen 2002 en 2011 is afgenomen.
46
Evolutie grootte k las s e n naar land 100% 90% 80% 70% 60%
Groot Middel
50%
Klein
40% 30% 20% 10% 0% 2002
2011
Argentinië
2002
2011
2002
Brazilië
2011 Chili
2002
2011
Colombia
2002
2011
2002
Mexico
2011
Totaal
Grafiek 35 - Ontwikkeling import grootteklassen
Tabel 13 geeft het aantal importeurs naar grootteklasse weer. Voor het totaal en voor alle landen is het aantal bedrijven in grootteklasse klein het grootst, terwijl de importwaarde en het aandeel in de totale importwaarde enkel voor Brazilië en Colombia het grootst is. Het aantal importerende bedrijven vanuit Argentinië vertoonde een negatieve groei, vooral in het aantal grote bedrijven. Import vanuit Colombia toont een afname in het aantal bedrijven in grootteklasse groot. Ondanks de dalingen stijgt het aantal importeurs in elke grootteklasse op het niveau van Latijns-Amerika wel.
47
Invoer van goederen van Latijns-Amerika naar Nederland, volgens grootteklassen Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
totaal
2011
in aantallen
%
% -2,10
ARGENTINIE Totaal
761
782
729
799
934
1.239
1.377
1.493
776
745
100,00
Klein
503
520
516
564
655
918
1090
1183
527
506
67,92
0,60
Middel
154
161
126
119
171
211
175
200
171
153
20,54
-0,65
Groot
104
101
87
116
108
110
112
110
78
86
11,54
-17,31
Totaal
1.485
1.607
1.755
1.808
1.838
2.650
2.573
2.680
2.014
1.902
100,00
28,08
Klein
973
1080
1207
1236
1268
1901
1871
1938
1348
1272
66,88
30,73
Middel
324
323
331
338
363
477
432
476
401
399
20,98
23,15
Groot
188
204
217
234
207
272
270
266
265
231
12,15
22,87 243,65
BRAZILIE
CHILI Totaal
504
556
582
640
601
871
798
909
656
1.732
100,00
Klein
317
355
388
426
409
586
547
582
416
1.001
57,79
215,77
Middel
113
120
122
125
123
172
166
210
150
477
27,54
322,12
Groot
74
81
72
89
69
113
85
117
90
254
14,67
243,24 15,17
COLOMBIA Totaal
356
317
390
408
368
517
485
539
425
410
100,00
Klein
210
203
241
268
237
319
315
336
254
242
59,02
15,24
Middel
78
71
88
88
91
119
102
133
116
116
28,29
48,72
Groot
68
43
61
52
40
79
68
70
55
52
12,68
-23,53
Totaal
977
1.182
1.287
1.301
1.384
1.841
1.971
2.106
1.900
1.871
100,00
91,50
Klein
576
703
758
782
842
1116
1256
1313
1167
1155
61,73
100,52
MEXICO
Middel
245
308
342
340
360
468
459
527
453
477
25,49
94,69
Groot
156
171
187
179
182
257
256
266
280
239
12,77
53,21 34,81
OVERIG LATIJNS-AMERIKA Totaal
1.198
1.201
1.257
1.250
1.421
1.872
2.003
2.073
1.676
1.615
100,00
Klein
834
826
871
898
1039
1333
1494
1479
1162
1121
69,41
34,41
Middel
231
234
240
225
255
363
340
400
336
331
20,50
43,29
Groot
133
141
146
127
127
176
169
194
178
163
10,09
22,56
Totaal
3.430
3.675
3.894
4.123
4.311
5.677
5.858
6.113
5.054
4.967
100,00
44,81
Klein
2419
2604
2815
3021
3164
4148
4415
4460
3580
3545
71,37
46,55
Middel
669
720
719
723
788
1050
964
1148
980
983
19,79
46,94
Groot
342
351
360
379
359
479
479
505
494
439
8,84
28,36
TOTAAL
Tabel 14 – Invoer volgens grootteklassen
Tevens zijn de productgroepen uitgesplitst naar grootteklassen. Het totaal toont dat er een verschuiving is geweest in het type product dat geïmporteerd wordt. De importwaarde wordt minder bepaald door producten uit de productgroep machines en vervoermateriaal (productgroep 7) en meer uit de productgroep minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3). Er is een verschil zichtbaar tussen de importwaarde van productgroepen die door verschillende grootteklassen geïmporteerd worden (zie grafiek 36). Zo wordt voornamelijk de productgroep voeding en levende dieren (productgroep 0) door kleine en middelgrote bedrijven ingevoerd, terwijl de productgroep minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) voornamelijk door middelgrote en grote bedrijven ingevoerd wordt. Het aandeel van machines en vervoermateriaal (productgroep 7) van de totale importwaarde is het grootst voor grote bedrijven in 2011 en dit is tevens de enige grootteklasse die hier meer van importeert. Totaal gezien is er wel een afname in de
48
importwaarde van machines en vervoermateriaal (productgroep 7). Per grootteklasse is er een groei zichtbaar in de totale importwaarde van de goederen, ondanks negatieve groei in de importwaarde van verscheidene productgroepen voor sommige grootteklassen.
Evolutie productgroe pe n naar grootte k las s e 100%
80% Overige productgroepen 60%
Productgroep 7 Productgroep 6 Productgroep 3 Productgroep 2
40%
Productgroep 0 20%
0% 2002
2011 Klein
2002
2011
2002
Middel
2011 Groot
2002
2011 Totaal
Grafiek 36 - Ontwikkeling importproductgoederen naar grootteklassen
Wanneer deze resultaten vergeleken worden met de resultaten van de stratificaties naar de SITC en grootteklasse met als uitgangspunt herkomstland kunnen er een aantal conclusies worden getrokken. Allereerst droegen grote bedrijven met als partnerland Mexico significant veel bij aan de totale importwaarde, ook in vergelijking met de andere landen. Dit zou betekenen dat wanneer enkel gekeken wordt naar de importwaarde van een productgroep voor een bepaalde grootteklasse er verwacht wordt dat de importwaarde vanuit Mexico voornamelijk komt door de productgroepen grondstoffen (productgroep 2), minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) en machines en vervoermateriaal (productgroep 7). Uit de stratificaties naar SITC met als uitgangspunt herkomstland is inderdaad een groot aandeel in de importwaarde vanuit Mexico bepaald door machines en vervoermateriaal (productgroep 7). Ten tweede was het aandeel van minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) in de totale importwaarde vanuit Colombia aanzienlijk. De stratificatie naar grootteklasse en herkomstland laat zien dat kleine bedrijven de meeste waarde daar vandaan importeren. Echter aan de hand van de stratificatie naar SITC met als uitgangspunt grootteklasse wordt er verwacht dat of grootteklasse middel en/of groot het meeste waarde importeren of dat het aandeel van minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) in de totale importwaarde vanuit Colombia substantieel minder
49
is. De import vanuit Colombia is dus niet naar verwachting. Uit deze twee conclusies kan een derde conclusie getrokken worden; hoe groter het aandeel dat een bepaalde productgroep en het aandeel een bepaalde grootteklasse heeft in de totale importwaarde vanuit een specifiek land, hoe waarschijnlijker de handel geconcentreerd is. Naast een positieve groei in importwaarde voor iedere grootteklasse is er ook een positieve groei van het aantal importerende bedrijven in iedere grootteklasse. Het aantal bedrijven in grootteklasse klein is het grootst, gevolgd door grootteklasse middel. De groei in grootteklasse klein en middel is grofweg twintig procent hoger dan de groei in grootteklasse groot. Voor alle grootteklassen is het aantal bedrijven dat fabrikaten (productgroep 6), machines en vervoermateriaal (productgroep 7) en diverse gefabriceerde goederen (productgroep 8) importeert het grootst. Er vindt een afname plaats in het aantal bedrijven dat goederen uit de productengroep grondstoffen (productgroep 2), eetbaar, behalve brandstoffen en dierlijke en plantaardige oliën (productgroep 4) importeert.
2.3. Handelsbalans Deze sectie geeft weer hoe de import vanuit en de export naar Latijns-Amerika zich tot elkaar verhouden. Er zal een beschrijvend totaalbeeld gegeven worden en er zal nadruk gelegd worden op de handelsstromen in termen van miljoenen euro’s in plaats van op het aantal bedrijven dat gemoeid is met deze handel. De handel met Latijns-Amerika is voornamelijk importgericht. De waarde van de importstroom in miljoenen euro’s is grofweg tweemaal de waarde van de exportstroom naar Latijns-Amerika (zie tabel 15). Er is een negatieve groei van de handelsstromen in 2003 en 2009 ten opzichte van het jaar daarvoor. Enkel import heeft een additionele negatieve groei in 2006. Ten opzichte van 2003 is de waarde van zowel de in- en uitvoer in 2011 hoger en is dit in de tussenliggende jaren niet hoger geweest.
50
Internationale handel in goederen door Nederland met Latijns-Amerika Import
Export
miljoenen euro's
% miljoenen euro's
%
2003
5.001,49
-3,25
1.564,02
-13,27
2004
5.819,99
16,37
1.809,71
15,71
2005
7.349,09
26,27
1.839,35
1,64
2006
6.870,17
-6,52
2.661,95
44,72
2007
8.489,15
23,57
3.427,43
28,76
2008
10.333,71
21,73
3.802,55
10,94
2009
8.266,49
-20,00
3.591,29
-5,56
2010
9.440,89
14,21
4.916,56
36,90
2011
10.661,00
12,92
4.999,78
1,69
Tabel 15 – Internationale handel in goederen door Nederland met Latijns-Amerika
Grafiek 37 geeft de waarde weer van de import- en de exportstroom in de totale handelsstroom over de jaren heen. Daarbij geeft de donkerblauwe lijn de handelsbalans in absolute waarde weer. De handelsbalans is het verschil tussen de totale importwaarde en de totale exportwaarde. Een negatieve waarde houdt in dat Nederland meer importeert vanuit Latijns-Amerika dan dat Nederland exporteert. Over de jaren neemt het handelstekort toe met enkele vermindering van dit tekort in de jaren 2006 en 2009-2010. Door de jaren heen is er een negatieve trend in de handelsbalans. Hande l in goe de re n als e e n de e l van de totale hande l 12.000
0
-1.000
10.000
-2.000 8.000 -3.000
Import Export
6.000
Handelsbalans, rechter as
-4.000 4.000 -5.000 2.000
-6.000
0
-7.000 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
Grafiek 37 - Aandelen handelsstromen in totale handel
Wanneer de stromen uitgesplitst worden naar de individuele landen van Latijns-Amerika wordt
zichtbaar
dat
de
belangrijkste
herkomstlanden
tevens
de
belangrijkste
bestemmingslanden zijn (zie tabel 15). In 2002 zijn dit Brazilië, Chili, Costa Rica en Mexico. In 2011 heeft Argentinië de plaats van Costa Rica overgenomen. Enkel voor de handel met 51
Costa Rica is er een negatieve groei in de waarde van beide stromen. De groei in exportwaarde naar Chili is kleiner dan de groei in importwaarde vanuit Chili. Dit is tegenovergesteld voor Argentinië, Brazilië en Mexico. Internationale handel in goederen door Nederland uitgesplitst naar Latijns-Amerikaanse landen Import
Export
2002
2005
2008
2011
miljoenen euro's Argentinië
Handelsbalans
2002
2005
2008
2011
2002
2005
2008
2011 -1.089,97
miljoenen euro's
625,24
703,56
1.354,30
1.429,05
75,41
121,05
186,35
339,08
-549,83
-582,50
-1.167,95
6,60
8,50
29,84
21,08
5,23
7,12
10,15
22,90
-1,37
-1,37
-19,69
1,83
1.912,29
2.355,53
4.342,37
4.797,22
565,82
545,71
902,19
1.518,36
-1.346,47 -1.809,82
-3.440,18
-3.278,86
Chili
354,80
1.077,87
855,13
846,35
155,46
174,74
163,78
292,39
-199,34
-903,13
-691,35
-553,96
Colombia
163,46
319,99
612,07
702,47
70,61
82,28
131,85
228,25
-92,85
-237,71
-480,21
-474,22
1.182,28
1.388,46
257,65
271,34
118,56
51,89
77,95
48,29
-1.063,72 -1.336,57
-179,70
-223,04
60,12
98,71
134,40
195,81
47,88
35,14
57,07
80,51
-12,23
-63,58
-77,34
-115,30
El Salvador
2,93
5,78
19,96
13,65
12,65
8,43
14,88
21,02
9,72
2,65
-5,08
7,37
Guatemala
51,94
56,80
96,04
85,82
21,22
27,44
29,31
37,30
-30,72
-29,36
-66,73
-48,52
Bolivia Brazilië
Costa Rica Ecuador
Honduras Mexico Nicaragua
30,52
32,19
37,49
71,24
19,52
15,75
20,37
21,24
-10,99
-16,44
-17,12
-50,00
510,75
457,67
1.118,19
1.216,46
527,10
546,75
1.804,61
1.677,93
16,36
89,08
686,42
461,47 -23,47
6,10
4,37
39,24
29,85
3,12
4,35
7,16
6,38
-2,98
-0,02
-32,08
Panama
10,22
12,61
55,36
34,58
21,08
29,65
45,04
128,43
10,86
17,04
-10,32
93,85
Paraguay
50,90
61,80
94,44
124,25
5,48
4,69
17,96
29,24
-45,42
-57,10
-76,48
-95,01
Peru
56,95
141,51
224,59
311,99
38,74
48,46
73,32
118,64
-18,21
-93,05
-151,26
-193,34
Uruguay
31,71
42,90
111,14
75,09
20,10
17,35
32,50
105,85
-11,61
-25,56
-78,65
30,76
112,55
580,84
951,49
434,75
95,42
118,56
228,05
323,95
-17,13
-462,29
-723,44
-110,80
Venezuela
Tabel 16 – Internationale handel uitgesplitst naar landen
Totaal gezien zijn er meer bedrijven die importeren vanuit Latijns-Amerika dan bedrijven die exporteren, hoewel het aantal bedrijven voor beide handelsstromen over de jaren groeit. De groei is weliswaar groter voor het aantal bedrijven dat invoert dan het aantal dat uitvoert. Opmerkelijk is dat het aantal bedrijven met als herkomst- of bestemmingsland Venezuela afneemt. Als laatste is het aantal bedrijven dat handelt met Argentinië, Brazilië, Chili, Colombia en Mexico het grootst. Wanneer de handelsstromen afzonderlijk worden uitgesplitst naar productgroepen kan er geconcludeerd worden dat er zowel minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) geëxporteerd als geïmporteerd wordt. Verder worden er voornamelijk chemische producten (productgroep 5) (productgroep 5) en machines en vervoermateriaal (productgroep 7) geëxporteerd, en voeding en levende dieren (productgroep 0) en grondstoffen (productgroep 2) geïmporteerd. Dit verschilt wel per land. De classificatie van Van Marrewijk laat zien dat voor beide handelsstromen met LatijnsAmerika de waarde vooral komt van primaire goederen, technologie-intensieve goederen en menselijk kapitaalintensieve goederen. De aandelen van deze goedsoorten hebben een verschillende verdeling afhankelijk van de handelsstroom. Er worden meer primaire goederen ingevoerd dan uitgevoerd, terwijl meer technologie-intensieve goederen worden uitgevoerd
52
dan ingevoerd. Dit geldt voornamelijk voor handel met Argentinië, Brazilië en Chili. Handel met Mexico is het tegenovergestelde hiervan. De sectoren waarin bedrijven behoren die handelen met Latijns-Amerika zijn identiek voor import en export. De drie sectoren die het meeste aandeel hebben in de totale handelswaarde in 2002 en 2011 zijn industrie (sectorgroep D), reparatie van consumentenartikelen en handel (sectorgroep G) en vervoer, opslag en communicatie (sectorgroep I). Wat meer van de importwaarde gaat naar de sector reparatie van consumentenartikelen en handel (sectorgroep G). De exportwaarde komt meer vanuit de industrie (sectorgroep D). Grafieken 38 en 39 geven het aandeel weer van de grootteklassen in de totale import- en export vanuit/naar verschillende Latijns-Amerikaanse landen. In 2002 zijn het vooral kleine bedrijven die vanuit overig Latijns-Amerika importeren, terwijl middelgrote en grote bedrijven voornamelijk uit Brazilië invoeren. De exportstroom in 2002 gaat voor elke grootteklasse voornamelijk naar overig Latijns-Amerika, Mexico en Brazilië. In 2011 importeren kleine bedrijven voornamelijk vanuit Brazilië. Voor grootteklasse middel en groot blijft Brazilië het grootste aandeel hebben in de totale importwaarde. De export voor grootteklasse middel is meer geconcentreerd richting Mexico in 2011 ten opzichte van 2002. Het aandeel naar Mexico voor de andere grootteklassen neemt wel af. Sam e ns te lling grootte k las s e n in hande l 2002 100% 90% 80% 70% Overig Latijns-Amerika
60%
Mexico
50%
Chili Brazilië
40%
A rgentinië
30% 20% 10% 0% Klein
Middel
Groot
Import
Klein
Middel
Groot
Export
Grafiek 38 - Samenstelling grootteklassen in handel 2002
53
Sam e ns te llling grootte k las s e n in hande l 2011
100% 90% 80% 70% Overig Latijns-Amerika
60%
Mexico Chili
50%
Brazilië
40%
A rgentinië
30% 20% 10% 0% Klein
Middel
Groot
Import
Klein
Middel
Groot
Export
Grafiek 39 - Samenstelling grootteklassen in handel 2011
54
3. Investeringen In deze sectie wordt een analyse gedaan van de Nederlandse investeringen met LatijnsAmerika. Zoals beschreven bij de methoden en data sectie verschillen de bedrijfssectoren die meegenomen worden in de bepaling van de investering tussen de inward en de outward FATS, waardoor het niet mogelijk is deze met elkaar te vergelijken. Er zal dus enkel een overzicht verschaft worden van het aantal bedrijven, het aantal werkzame personen en de omzet in de jaren 2008 en 2009. Daarbij zal er enkel een statische, comparatieve analyse gedaan worden en zal een trendanalyse pas mogelijk zijn wanneer data voor meerdere jaren beschikbaar is. Wellicht geven de jaren 2008 en 2009 een vertekend beeld vanwege de financiële crisis. 3.1. Inward FATS Gezien het aantal dochterbedrijven in Nederland met een ‘moeder’ in Latijns-Amerika klein is, is het niet mogelijk om de inward FATS uit te splitsen naar ieder Latijns-Amerikaans land in verband met de geheimhouding. Enkel voor Brazilië is er een uitsplitsing gedaan voor zover mogelijk. Het aantal dochterbedrijven in Nederland is onveranderd in 2009 ten opzichte van 2008, het aantal dochterbedrijven met een moeder in Brazilië is daarentegen toegenomen. Er is wel een verandering zichtbaar in het totaal aantal werkzame personen; er vindt een afname plaats van 40,31 procent. Het aantal werkzame personen wordt gemeten in voltijd equivalenten. De omzet is tevens afgenomen, namelijk met 19,47 procent. Wanneer dit uitgesplitst wordt naar Brazilië en overig Latijns-Amerika is er echter wel een toename zichtbaar in de omzet van dochterbedrijven met een moederbedrijf in Brazilië ten opzichte van de afname in omzet voor overig Latijns-Amerika. Dit is respectievelijk een toename van 23,63 procent en een afname van -69,04 procent. Voor de jaren 2008 en 2009 is er verschuiving van het aantal dochterbedrijven en omzet met een moederbedrijf in overig Latijns-Amerika zichtbaar naar Brazilië. De rol van Brazilië in de investeringen is dus toegenomen over de twee jaren onder beschouwing. Investeringen van Latijns-Amerika naar Nederland, 2008 Aantal bedrijven Aantal werkzame personen
Omzet x1000
Brazilië Overig Latijns-Amerika Totaal
8
x
84.728
8
x
73.696
16
511
158.424
Tabel 17 – Inward FATS, 2008
55
Investeringen van Latijns-Amerika naar Nederland, 2009 Aantal bedrijven Aantal werkzame personen
Omzet
Brazilië
104.752
x1000 Overig Latijns-Amerika Totaal
9
x
7
x
22.814
16
305
127.566
Tabel 18 – Inward FATS, 2009
3.2. Outward FATS Het aantal dochterbedrijven in Latijns-Amerika met een ‘moeder’ in Nederland is gestegen in 2009 ten opzichte van 2008. Er is een toename van 13,64 procent. In verband met geheimhouding is de uitsplitsing naar ieder land in Latijns-Amerika niet identiek voor beide jaren. Wel is het mogelijk om de landen die vallen onder de geheimhouding mee te nemen als overig Latijns-Amerika, echter verschilt deze groep in beide jaren. Wanneer er gekeken wordt naar de landen die niet onder de geheimhouding vallen in beide jaren, is de toename voor ieder land met uitzondering van Peru zichtbaar. De grootste toename in het aantal dochterbedrijven is in Brazilië en Mexico. Naast een toename in het aantal dochterbedrijven is er ook een kleine toename in het aantal werkzame personen met 4,6 procent. Het aantal werkzame personen wordt gemeten in voltijd equivalenten. Aangezien het aantal werkzame personen in mindere mate toeneemt dan het aantal bedrijven kan geconcludeerd worden dat het aantal werkzame personen gemiddeld per bedrijf afneemt voor geheel Latijns-Amerika. Op landniveau is er voor de landen Colombia, Guatemala, Mexico en Panama een afname in het aantal werkzame personen. Hoewel er een stijging is in het aantal bedrijven en werkzame personen is er een afname in de totale omzet van 22,65 procent. Hieruit kan geconcludeerd worden dat de gemiddelde omzet per dochterbedrijf en per werknemer daalt. In Colombia, Guatemala en Uruguay stijgt de omzet, waaruit geconcludeerd kan worden dat er in die landen met uitzondering van Uruguay een toename is in de gemiddelde omzet per dochterbedrijf.
56
Investeringen van Nederland naar Latijns-Amerika, 2008 Aantal bedrijven Aantal werkzame personen
Omzet x1000
Argentinië
85
13.292
7.758.237
163
40.006
18.693.458
Chili
47
3.471
2.286.370
Colombia
23
6.290
534.238
Brazilië
Guatemala
6
175
78.154
Mexico
99
13.266
2.547.839
Panama
14
699
1.623.188
Peru
19
611
222.395
Uruguay
19
525
199.713
Venezuela
21
4.514
834.936
Overig Latijns-Amerika
32
3.707
840.101
528
86.556
35.618.629
Investeringen van Nederland naar Latijns-Amerika, 2009 Aantal bedrijven Aantal werkzame personen
Omzet
Totaal Tabel 19 – Outward FATS, 2008
x1000 Argentinië Brazilië
87
14.239
5.734.476
189
42.056
14.217.405
Chili
49
4.235
1.585.451
Colombia
24
6.208
620.660
Costa Rica
12
955
125.539
Guatemala Mexico
4
162
80.677
125
12.574
2.040.115
Panama
16
596
1.254.165
Peru
18
1.059
187.798
Uruguay
20
647
208.339
Overig Latijns-Amerika
56
7.805
1.497.970
600
90.536
27.552.595
Totaal Tabel 20 – Outward FATS, 2009
57
4. Samenvatting De Nederlandse handel met Latijns-Amerika over de periode 2002-2011 is voor beide handelsstromen gegroeid in termen van waarde en het aantal bedrijven dat handelt. De groei in de exportwaarde is groter ten opzichte van de importwaarde. Daarentegen is de groei in het aantal importeurs groter dan het aantal exporteurs. Zichtbaar is dat de handel vooral met bepaalde Latijns-Amerikaanse landen gevoerd wordt, namelijk met Argentinië, Brazilië, Chili en Mexico. Niet enkel is de handelswaarde afhankelijk van het Latijns-Amerikaanse land, maar ook van de staat van de Nederlandse economie. Zo is er een daling voor beide handelsstromen in de jaren 2003 en 2009. Het type product dat verhandeld wordt, verschild tussen de invoer en de uitvoer. Tevens is dit afhankelijk van de handelsrelatie. Uitvoer is voornamelijk in technologie-intensieve goederen. Het grootste aandeel van de uitvoer is bepaald door de productgroepen minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3), chemische producten (productgroep 5) (productgroep 5) en machines en vervoermateriaal (productgroep 7). De uitvoer naar Chili wordt gekenmerkt door het grote aandeel van machines en vervoermateriaal (productgroep 7). Daarnaast is de uitvoer naar Mexico vooral in elementaire goederen in tegenstelling tot de relatief technologie-intensieve uitvoer naar de rest van Latijns-Amerika. Tevens concentreerde de export zich meer met uitzondering van de relatie met Chili. Invoer is voornamelijk in elementaire goederen. Het grootste aandeel van de invoer is bepaald door de productgroepen voeding en levende dieren (productgroep 0), minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) en grondstoffen (productgroep 2). De invoer vanuit Argentinië wordt gekenmerkt door het grote aandeel van voeding en levende dieren (productgroep 0). Daarnaast is de invoer vanuit Mexico vooral in technologieintensieve goederen in tegenstelling tot de relatief elementaire goederen invoer vanuit de rest van Latijns-Amerika. Tevens is de import minder geconcentreerd uit Brazilië en Chili. Het grootste deel van de handelswaarde wordt gerealiseerd door bedrijven actief in de sectoren industrie (sectorgroep D), reparatie van consumentenartikelen en handel (sectorgroep G) en vervoer, opslag en communicatie (sectorgroep I). Dit is het geval voor zowel de export als de import. Niet enkel is het verhandelde product verschillend per handelsrelatie, ook het aandeel van de sectoren in de handelswaarden verschilt. Zo komt een groot deel van de exportwaarde voor rekening van bedrijven in openbaar bestuur, overheidsdiensten en 58
verplichte sociale verzekeringen (productgroep L) in de handelsrelatie met Chili. Daarnaast zijn de bedrijven die exporteren naar Argentinië voornamelijk actief in de sector verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening (sectorgroep K) relatief tot het type bedrijf dat exporteert naar de rest van Latijns-Amerika. Qua import is het aandeel van bedrijven in de sector productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water (sectorgroep E) in de totale importwaarde vanuit Colombia hoog relatief tot de import vanuit andere Latijns-Amerikaanse landen. Voor Argentinië zijn dit bedrijven uit de sector reparatie van consumentenartikelen en handel (sectorgroep G). Vooral grote bedrijven handelen met Latijns-Amerika. Export naar Chili en Mexico is hierop een uitzondering. Het grootste aandeel daar wordt bepaald door kleine bedrijven en middelgrote bedrijven. Er is verschil in het type product dat wordt geëxporteerd door de verschillende grootteklassen. Zo worden voornamelijk machines en vervoermateriaal (productgroep 7) uitgevoerd door kleine bedrijven, terwijl minerale brandstoffen, smeermiddelen en dergelijke (productgroep 3) vooral uitgevoerd wordt door middelgrote bedrijven. Invoer vanuit Argentinië en Colombia onderscheidt zich van de import vanuit de rest van Latijns-Amerika. Het grootste aandeel in de totale importwaarde is van kleine bedrijven voor beide landen. Tevens is er een verschil in het type product dat wordt geïmporteerd door de verschillende grootteklassen. Kleine en middelgrote bedrijven importeren voornamelijk voeding en levende dieren (productgroep 0), terwijl grote bedrijven voornamelijk machines en vervoermateriaal (productgroep 7). Hoewel de grootste groei is in export, is de handel met Latijns-Amerika voornamelijk importgericht. Niet enkel is de importwaarde hoger dan de exportwaarde, tevens is het aantal bedrijven dat importeert groter dan het bedrijven dat exporteert. Investeringen vanuit Latijns-Amerika in Nederland zijn in 2009 afgenomen ten opzichte van 2008 in termen van omzet en het aantal werkzame personen. Het aantal dochterbedrijven in Nederland is weliswaar onveranderd. Tevens heeft Brazilië een grotere rol in het totaal in 2009 ten opzichte van 2008. Voor de investeringen vanuit Nederland in Latijns-Amerika is er een toename in het aantal dochterbedrijven en het aantal werkzame personen. De omzet daarentegen is afgenomen. Uitsplitsing naar individuele Latijns-Amerikaanse landen toont echter wel verschillen. De landen waarmee Nederland een intensieve handelsrelatie heeft in 59
termen van waarde zijn tevens de landen die het grootste aandeel hebben in de investeringen in en vanuit Nederland.
60
5. Referenties CBS (2004). De Nederlandse Economie 2003. Den Haag/Heerlen. Eurostat (2012). Statistics Database – Economy & Finance. Grilli, E., (2005). Political economy and economic development in Latin America in the second half of the 20th century. Journal of policy modelling, 27, pp. 1-31. Hansen, F., (2003). Latin America: Economic growth and trade after Argentina. Business Credit, July/August 2003. Illescas, J. & Jaramillo, C.F., (2011). Export growth and diversification. Working paper Worldbank. Marrewijk, C. van, (2002). International trade and the world economy, Oxford University Press, Oxford. IOB (2012). Evaluatieonderzoek ‘Het buitenlands beleid van Nederland ten aanzien van Latijns-Amerika’. Ocampo, J.A. & Vallejo, J., (2012). Economic growth, equity and human development in Latin America. Journal of human development and capabilities, Vol.13, No.1, pp. 107-133.
61
Annex I Export Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika Aandeel 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's Argentinië
75,41
Bolivia
102,70
167,46
121,05
135,54
192,57
186,35
229,11
577,75
groei 2002-
van totaal
339,08
2011 %
%
6,78
349,65
5,23
5,27
4,29
7,12
6,63
6,90
10,15
12,17
16,45
22,90
0,46
337,70
Brazilië
565,82
418,30
471,29
545,71
639,72
846,95
902,19
915,03
1.433,94
1.518,36
30,37
168,35
Chili
155,46
159,74
203,03
174,74
276,85
361,46
163,78
190,25
226,90
292,39
5,85
88,08
70,61
78,51
109,58
82,28
88,14
148,41
131,85
153,84
215,53
228,25
4,57
223,24 -59,27
Colombia Costa Rica
118,56
128,13
101,60
51,89
95,69
95,20
77,95
75,43
52,10
48,29
0,97
Ecuador
47,88
51,85
56,11
35,14
33,11
52,37
57,07
87,30
58,77
80,51
1,61
68,14
El Salvador
12,65
10,36
9,84
8,43
19,20
15,46
14,88
17,07
16,30
21,02
0,42
66,21
Guatemala
21,22
24,03
28,60
27,44
40,91
43,62
29,31
51,82
46,12
37,30
0,75
75,74
Honduras
19,52
19,09
16,07
15,75
23,56
19,07
20,37
27,24
20,54
21,24
0,42
8,78
527,10
406,63
475,78
546,75
1.067,51
1.280,97
1.804,61
1.375,60
1.614,09
1.677,93
33,56
218,33
Mexico Nicaragua Panama Paraguay
3,12
3,95
3,40
4,35
6,65
5,61
7,16
6,34
11,24
6,38
0,13
104,46
21,08
19,01
22,86
29,65
29,06
41,29
45,04
46,31
69,07
128,43
2,57
509,21
5,48
3,17
4,33
4,69
5,03
8,70
17,96
11,04
24,66
29,24
0,58
433,29
Peru
38,74
46,47
38,96
48,46
52,87
73,13
73,32
75,69
126,00
118,64
2,37
206,30
Uruguay
20,10
19,74
16,43
17,35
22,45
32,54
32,50
29,65
46,43
105,85
2,12
426,68
Venezuela
95,42
67,06
80,08
118,56
119,03
203,16
228,05
287,39
360,67
323,95
6,48
239,50
1.803,41
1.564,02
1.809,71
1.839,35
2.661,95
3.427,43
3.802,55
3.591,29
4.916,56
4.999,78
Totaal
177,24
Top 3 exportgoederen naar de top 5 bestemmingslanden (SITC,2), 2002-2011 Argentinie
Brazilie
2002
2011
2011
2002
in miljoenen euro's Totaal
30,61
Totaal
5.4 Medicinale en farmaceutische producten 5.1 Organische chemische producten 5.7 Kunststof in primaire vormen
148,34
3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten 5.4 Medicinale en farmaceutische producten 5.6 Kunstmatige meststoffen
Totaal
208,19
7.7 Elektrische apparaten, n.a.g. 5.4 Medicinale en farmaceutische producten 5.1 Organische chemische
Totaal
5.4 Medicinale en farmaceutische producten 3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten 5.1 Organische chemische
producten
Chili 2011
76,11
producten
Mexico
2002
Totaal
605,19
Totaal
2002
122,90
5.3 Kleur-, looi- en verfstoffen
7.9 Ander vervoermaterieel
5.4 Medicinale en farmaceutische producten 7.7 Elektrische apparaten, n.a.g.
7.2 Gespecialiseerde machines 7.7 Elektrische apparaten, n.a.g.
Totaal
2011
232,68
5.4 Medicinale en farmaceutische producten 5.1 Organische chemische producten 3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten
Totaal
1.207,15
3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten 5.4 Medicinale en farmaceutische producten 6.7 IJzer en staal
Venezuela 2002
Totaal
2011
35,23
0.2 Zuivelproducten en eieren
Totaal
212,24
5.4 Medicinale en
5.4 Medicinale en farmaceutische producten 5.1 Organische chemische
farmaceutische producten 5.1 Organische chemische producten
producten 3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten
62
Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika volgens SITC classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's
totaal
2011 %
%
ARGENTINIE Totaal goederen
75,41
102,70
167,46
121,05
135,54
192,57
186,35
229,11
577,75
339,08
100,00
349,65
0 Voeding en levende dieren
5,00
3,04
4,12
3,00
4,64
7,75
8,54
8,40
10,53
12,42
3,66
148,35
1 Dranken en tabak
0,72
0,24
0,49
0,72
1,13
1,48
1,89
2,16
3,68
2,23
0,66
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
3,92
1,49
2,38
4,09
3,92
4,77
4,81
5,23
6,47
6,48
1,91
65,18
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
0,13
0,04
0,80
0,06
0,27
38,83
15,21
74,10
382,64
80,91
23,86
60367,47
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
1,39
0,80
0,29
0,16
0,05
0,03
0,03
0,04
0,03
0,07
0,02
-94,78
41,31
48,89
53,65
55,73
66,76
68,85
72,06
68,24
89,21
108,04
5 Chemische producten 6 Fabrikaten
31,86
211,42
161,54
5,44
9,21
8,63
11,15
11,97
14,36
19,36
11,05
13,15
13,61
4,01
149,94
10,31
26,13
83,36
32,45
32,29
34,85
39,67
39,58
48,29
89,66
26,44
769,51
8 Diverse gefabriceerde goederen
7,13
12,80
13,66
13,12
13,79
21,13
24,07
19,65
22,85
25,35
7,48
255,81
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
0,06
0,07
0,07
0,58
0,72
0,55
0,72
0,67
0,90
0,31
0,09
464,84
565,82
418,30
471,29
545,71
639,72
846,95
902,19
915,03
1.433,94
1.518,36
100,00
42,36
29,44
31,34
30,22
25,22
49,21
41,84
48,08
80,81
75,00
4,94
77,05
1,61
0,70
2,03
3,27
5,84
9,61
14,09
10,51
14,76
28,53
1,88
1669,49
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
27,25
16,66
8,55
12,83
13,84
16,83
20,81
23,83
28,90
38,54
2,54
41,44
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
54,07
3,85
22,50
0,97
1,93
101,95
27,86
65,79
302,60
203,10
13,38
275,65
1,95
1,45
1,50
0,63
1,25
0,69
0,94
0,59
1,31
0,99
0,07
-49,30
202,90
176,18
181,61
184,11
265,37
315,26
394,89
399,38
463,57
578,94
38,13
185,34
36,67
40,85
41,40
63,40
80,96
98,08
91,51
53,61
81,34
88,85
5,85
142,28
163,77
113,41
123,23
169,05
185,38
193,15
237,32
223,89
345,21
386,75
25,47
34,21
34,74
57,98
79,50
57,66
58,37
69,98
87,42
111,79
115,12
7,58
236,46
1,02
1,04
1,15
1,71
2,27
3,81
2,94
1,94
3,63
2,55
0,17
150,07
155,46
159,74
203,03
174,74
276,85
361,46
163,78
190,25
226,90
292,39
100,00
88,08
12,44
13,31
11,87
11,14
9,72
16,47
14,89
16,99
19,81
26,31
9,00
111,45
7 Machines en vervoermateriaal
BRAZILIE Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten 5 Chemische producten 6 Fabrikaten 7 Machines en vervoermateriaal 8 Diverse gefabriceerde goederen 9 Niet afzonderljk genoemde goederen
168,35
136,15
CHILI Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak
0,45
0,54
1,08
0,80
1,10
4,11
1,22
2,70
2,78
0,95
516,48
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
3,80
3,37
5,76
3,93
6,96
9,06
5,26
5,37
9,75
10,38
3,55
173,00
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
2,63
0,18
0,63
0,35
39,53
10,02
0,31
28,25
0,28
1,17
0,40
-55,42 -84,98
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
0,81
1,09
1,00
1,91
0,90
0,31
0,10
0,14
0,12
0,34
0,16
0,06
5 Chemische producten
88,75
93,28
87,68
79,07
103,76
73,89
35,18
38,26
46,13
51,11
17,48
-42,42
6 Fabrikaten
10,83
15,38
15,76
18,10
15,65
19,17
25,85
27,46
26,19
29,05
9,94
168,19
7 Machines en vervoermateriaal
52,91
28,77
24,41
69,95
43,19
88,19
209,52
63,50
59,45
100,83
154,72
8 Diverse gefabriceerde goederen
6,64
8,27
8,38
16,48
11,34
21,70
13,06
12,80
20,56
16,33
5,59
146,03
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
0,05
0,01
0,02
0,78
0,57
0,44
1,49
0,35
0,29
0,37
0,13
715,43
437,77
527,10
406,63
475,78
546,75
1.067,51
1.280,97
1.804,61
1.375,60
1.614,09
1.677,93
100,00
218,33
65,14
51,68
34,09
41,20
24,56
53,97
47,23
34,21
48,09
58,94
3,51
MEXICO Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak 2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen 3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d. 4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten 5 Chemische producten 6 Fabrikaten 7 Machines en vervoermateriaal 8 Diverse gefabriceerde goederen 9 Niet afzonderljk genoemde goederen
-9,52
2,20
0,76
2,48
2,26
2,48
4,32
3,88
4,64
4,62
2,78
0,17
26,44
11,15
13,22
17,23
22,30
28,67
30,49
34,27
31,59
43,56
44,25
2,64
296,92
26,94
127,99
567,62
712,54
1.158,92
763,77
1.008,44
1.015,97
60,55
1911,56
50,51
0,23
3,10
1,57
0,85
0,60
0,57
0,47
0,85
0,24
0,33
0,36
0,02
219,27
177,31
202,69
175,39
222,88
249,19
270,67
289,44
259,07
198,81
11,85
-9,33
28,14
19,64
22,08
48,56
57,88
48,12
97,35
47,32
77,35
110,20
6,57
291,60
-88,28
117,76
117,76
142,70
78,72
112,89
124,55
150,11
157,92
120,69
189,85
11,31
61,22
29,72
24,31
26,58
48,77
49,78
56,80
41,12
46,20
51,77
56,64
3,38
90,55
0,12
0,14
0,13
0,97
0,18
0,54
0,21
0,27
0,18
0,13
0,01
6,32
95,42
67,06
80,08
118,56
119,03
203,16
228,05
287,39
360,67
323,95
100,00
239,50
26,64
10,72
19,71
11,87
23,92
33,29
55,08
41,65
30,69
VENEZUELA Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren
27,44
8,47
1 Dranken en tabak
0,58
0,94
0,72
0,55
0,77
0,68
0,95
0,50
0,74
1,09
0,34
87,95
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
1,19
1,34
2,55
1,81
2,50
3,02
2,59
2,19
2,66
3,31
1,02
178,88
5,80
19,05
9,55
24,08
9,09
407,86
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d. 4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
3,37
0,47
0,06
14,98
1,97
29,44
2,99
0,41
0,19
0,22
0,17
0,04
0,05
0,04
0,01
0,07
0,04
0,01
-89,89
5 Chemische producten
29,32
18,11
26,11
41,08
35,91
78,20
108,09
178,75
276,62
190,24
58,73
548,78
6 Fabrikaten
10,52
3,95
6,18
11,06
11,74
14,68
17,84
9,53
10,85
16,66
5,14
58,42
7 Machines en vervoermateriaal
16,83
10,07
14,09
36,80
31,38
44,64
37,85
35,28
25,98
48,74
15,04
189,63
4,08
2,64
7,10
14,67
3,11
4,33
5,45
4,36
11,07
6,90
2,13
68,98
8 Diverse gefabriceerde goederen 9 Niet afzonderljk genoemde goederen
0,06
0,05
0,03
0,06
0,12
0,18
0,10
0,13
0,02
0,10
0,03
65,22
384,21
409,57
412,07
332,55
423,30
542,31
517,57
593,90
703,20
848,06
100,00
120,73
63,24
52,79
47,59
39,35
35,94
58,16
61,08
OVERIG LATIJNS-AMERIKA Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak 2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen 3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
52,88
49,62
82,36
9,71
30,22
2,82
3,21
2,03
2,51
5,82
9,07
9,35
8,16
11,52
11,94
1,41
323,25
11,65
12,47
14,21
15,33
21,55
21,65
31,84
38,85
46,45
36,76
4,33
215,41
7,88
-2,35
1,07
1,67
2,49
1,57
0,82
0,39
0,28
0,37
0,34
0,50
0,06
-52,77
132,02
129,65
118,19
110,68
146,54
156,55
158,07
199,28
204,03
197,79
23,32
49,82
6 Fabrikaten
29,35
36,71
31,94
53,14
69,61
52,52
59,29
55,02
63,27
72,30
8,53
146,30
7 Machines en vervoermateriaal
55,47
77,39
121,79
67,69
77,66
137,45
119,85
119,58
232,69
324,01
38,21
484,16
8 Diverse gefabriceerde goederen
19,93
26,97
21,23
28,35
30,50
38,71
51,42
56,79
62,03
54,11
6,38
171,44
0,23
0,16
0,26
4,35
3,12
6,07
3,93
3,21
2,23
1,49
0,18
559,02
1.803,41
1.564,02
1.809,71
1.839,35
2.661,95
3.427,43
3.802,55
3.591,29
4.916,56
4.999,78
100,00
177,24
214,83
160,98
148,74
136,78
124,00
218,85
228,65
202,19
239,55
282,46
5,65
31,48
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten 5 Chemische producten
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
68,42
68,56
52,34
9,58
31,75
61,75
22,45
59,77
31,03
66,82
TOTAAL Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak 2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen 3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d. 4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
8,38
6,39
8,83
10,12
16,85
26,25
34,28
27,19
38,01
49,34
0,99
488,82
58,96
48,54
50,67
60,29
77,44
85,82
99,58
107,05
137,80
139,71
2,79
136,96
27,95
669,70
181,55
91,91
106,59
139,43
650,64
949,16
1.224,80
1.006,66
1.726,96
1.397,40
9,01
6,69
7,27
4,02
3,04
1,72
2,29
1,37
2,42
2,14
0,04
5 Chemische producten
713,57
643,41
669,94
646,07
841,22
941,93
1.038,96
1.173,35
1.338,64
1.324,93
26,50
85,68
6 Fabrikaten
120,96
125,73
125,98
205,42
247,81
246,93
311,20
204,01
272,16
330,67
6,61
173,37
7 Machines en vervoermateriaal
392,90
369,17
555,13
427,90
527,79
744,15
648,30
635,70
873,70
1.193,72
23,88
203,82
8 Diverse gefabriceerde goederen
101,72
109,73
134,92
200,90
166,18
201,03
205,10
227,22
280,06
274,45
5,49
169,81
1,53
1,46
1,66
8,44
6,98
11,59
9,39
6,57
7,25
4,95
0,10
224,72
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
-76,31
63
Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika, volgens grootteklassen Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's
totaal
2011 %
%
ARGENTINIE Totaal
75,41
102,70
167,46
121,05
135,54
192,57
186,35
229,11
577,75
339,08
100,00
349,65
Klein
16,99
25,51
26,58
29,51
28,63
31,70
46,08
65,53
152,60
84,50
24,92
397,45
Middel
27,01
27,22
46,90
41,24
52,52
54,96
68,14
76,47
273,10
95,69
28,22
254,24
Groot
31,41
49,97
93,98
50,30
54,39
105,92
72,13
87,11
152,05
158,89
46,86
405,85
Totaal
565,82
418,30
471,29
545,71
639,72
846,95
902,19
915,03
1.433,94
1.518,36
100,00
168,35
Klein
99,03
83,44
95,07
71,04
77,49
101,14
119,85
105,59
214,14
173,36
11,42
75,06
Middel
118,24
123,25
136,33
201,04
229,71
340,05
388,43
368,63
648,58
545,96
35,96
361,72
Groot
348,55
211,61
239,90
273,63
332,52
405,76
393,91
440,82
571,22
799,05
52,63
129,25
Totaal
155,46
159,74
203,03
174,74
276,85
361,46
163,78
190,25
226,90
292,39
100,00
88,08
Klein
23,56
26,20
30,71
23,56
113,44
185,07
54,60
57,95
82,74
137,20
46,92
482,34
BRAZILIE
CHILI
Middel
26,53
31,88
34,28
44,67
41,80
44,20
44,38
50,23
58,35
56,09
19,18
111,44
Groot
105,37
101,67
138,04
106,51
121,61
132,19
64,80
82,08
85,81
99,11
33,90
-5,95
Totaal
527,10
406,63
475,78
546,75
1.067,51
1.280,97
1.804,61
1.375,60
1.614,09
1.677,93
100,00
218,33
Klein
133,33
117,87
163,16
128,63
73,29
122,80
574,76
124,16
328,86
127,61
7,61
-4,29
Middel
147,76
73,70
101,42
216,93
775,81
851,18
848,94
887,43
1.030,73
952,19
56,75
544,43
Groot
246,02
215,06
211,19
201,19
218,42
306,99
380,91
364,02
254,51
598,14
35,65
143,13
MEXICO
VENEZUELA Totaal
95,42
67,06
80,08
118,56
119,03
203,16
228,05
287,39
360,67
323,95
100,00
239,50
Klein
22,44
11,26
21,93
16,69
31,23
63,19
52,62
39,77
33,16
48,14
14,86
114,51
Middel
22,54
29,05
23,29
37,29
44,27
53,64
82,92
143,78
229,39
52,18
16,11
131,56
Groot
50,44
26,75
34,86
64,58
43,53
86,33
92,51
103,84
98,13
223,62
69,03
343,34
OVERIG LATIJNS-AMERIKA Totaal
384,21
409,57
412,07
332,55
423,30
542,31
517,57
593,90
703,20
848,06
100,00
120,73
Klein
105,57
109,35
98,58
103,81
103,39
141,32
143,48
167,11
202,99
193,53
22,82
83,32
Middel
157,26
153,16
141,00
90,49
168,14
233,88
214,21
239,88
262,77
295,17
34,81
87,70
Groot
121,38
147,06
172,48
138,25
151,77
167,11
159,88
186,92
237,44
359,36
42,37
196,07
Totaal
1.803,41
1.564,02
1.809,71
1.839,35
2.661,95
3.427,43
3.802,55
3.591,29
4.916,56
4.999,78
100,00
177,24
Klein
400,91
373,63
436,04
373,24
427,47
645,21
991,39
560,10
1.014,49
764,34
15,29
90,65
Middel
499,33
438,27
483,23
631,65
1.312,25
1.577,91
1.647,02
1.766,41
2.502,93
1.997,27
39,95
299,99
Groot
903,17
752,13
890,45
834,46
922,23
1.204,30
1.164,14
1.264,78
1.399,15
2.238,17
44,77
147,81
TOTAAL
64
Aantallen bedrijven naar grootteklasse en SITC classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in aantallen
totaal
2011 %
%
KLEIN Totaal 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak 2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen 3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
1940
1787
1825
1966
1971
2393
2821
2834
2175
2243
100,00
136
128
155
118
105
137
136
137
187
126
5,62
-7,35
18
14
17
9
12
23
22
15
23
14
0,62
-22,22
211
193
220
236
207
254
256
274
192
157
7,00
-25,59
1,78
-2,44
36
30
22
14
11
11
9
15
17
15
0,67
-58,33
5 Chemische producten
391
361
334
328
311
379
420
450
367
347
15,47
-11,25
6 Fabrikaten
412
326
362
372
381
455
551
636
403
470
20,95
14,08
7 Machines en vervoermateriaal
864
807
852
924
965
1.267
1.479
1.492
1.150
1.198
53,41
38,66
8 Diverse gefabriceerde goederen
480
482
456
427
458
585
747
742
541
554
24,70
15,42
48
49
44
100
98
117
99
83
61
77
3,43
60,42
789
835
797
763
787
1018
1008
1154
970
950
100,00
20,41
0 Voeding en levende dieren
71
73
67
62
65
71
66
75
95
78
8,21
1 Dranken en tabak
18
17
19
18
23
25
19
19
23
17
1,79
-5,56
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
69
68
70
66
57
64
61
83
78
56
5,89
-18,84
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
41
46
49
36
32
45
32
78
56
40
15,62
MIDDEL Totaal
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
2,21
-12,50
24
18
9
7
7
5
7
12
12
5
0,53
-79,17
5 Chemische producten
214
202
188
187
182
250
252
265
240
217
22,84
1,40
6 Fabrikaten
250
239
224
231
225
310
270
359
281
279
29,37
11,60
7 Machines en vervoermateriaal
374
374
386
347
381
522
539
628
528
519
54,63
8 Diverse gefabriceerde goederen
257
293
275
237
242
332
339
422
307
273
28,74
6,23
32
25
26
33
23
48
30
25
22
24
2,53
-25,00
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
24
20
23
23
28
20
19
26
29
21
9,86
38,77
GROOT 313
307
306
297
311
401
406
401
373
321
100,00
2,56
0 Voeding en levende dieren
47
45
48
47
44
51
40
52
60
55
17,13
17,02
1 Dranken en tabak
16
15
17
22
19
22
21
22
24
18
5,61
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
34
28
26
35
31
33
29
26
25
22
6,85
-35,29
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
8
13
18
11
15
17
14
23
24
17
5,30
112,50
Totaal
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
12,50
25
18
11
9
10
7
6
6
6
7
2,18
-72,00
5 Chemische producten
117
116
106
112
103
127
141
140
141
122
38,01
4,27
6 Fabrikaten
116
111
131
118
119
138
135
146
149
122
38,01
5,17
7 Machines en vervoermateriaal
136
140
160
136
153
204
218
224
227
176
54,83
29,41
8 Diverse gefabriceerde goederen
135
129
120
109
122
160
142
170
156
127
39,56
-5,93
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
32
27
34
28
18
32
19
8
7
14
4,36
-56,25
3.042
2.929
2.928
3.026
3.069
3.812
4.235
4.389
3.518
3.514
100,00
15,52
254
246
270
227
214
259
242
264
342
259
7,37
1,97
52
46
53
49
54
70
62
56
70
49
1,39
-5,77
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
314
289
316
337
295
351
346
383
295
235
6,69
-25,16
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
73
79
90
70
75
82
65
127
109
78
2,22
6,85
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
85
66
42
30
28
23
22
33
35
27
0,77
-68,24
TOTAAL Totaal 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak
5 Chemische producten
813
855
686
19,52
-4,99
778
676
717
721
725
903
956
1.141
833
871
24,79
11,95
1.374
1.321
1.398
1.407
1.499
1.993
2.236
2.344
1.905
1.893
53,87
37,77
8 Diverse gefabriceerde goederen
872
904
851
773
822
1.077
1.228
1.334
1.004
954
27,15
9,40
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
112
101
104
161
139
197
148
116
90
115
3,27
2,68
6 Fabrikaten 7 Machines en vervoermateriaal
722
679
628
627
596
756
748
65
Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika volgens SBI classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's
totaal
2011 %
%
100,00
349,65
0,77
827,95
ARGENTINIE Totaal sectoren A Landbouw, jacht en bosbouw
75,41
102,70
167,46
121,05
135,54
192,57
186,35
229,11
577,75
339,08
0,28
0,38
0,46
0,59
0,66
0,83
1,54
1,74
1,75
2,63
B Visserij C Winning van delfstoffen D Industrie E Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca
0,00
0,00
0,00
0,01
0,01
0,03
0,12
0,14
0,12
0,10
0,13
0,41
0,12
14.826,60
37,32
52,25
70,69
72,80
68,92
76,35
93,67
81,49
106,80
150,86
44,49
304,21
0,64
1,70
0,01
0,00
0,00
0,03
0,03
0,00
-100,00
0,00
0,51
0,05
0,15
0,11
0,38
0,14
5,42
0,09 0,67
0,12
0,03
9.058,43
25,83
19,45
24,98
26,82
43,81
42,27
46,34
70,40
188,35
93,40
27,55
261,61
0,00
0,00
0,00
0,01
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
I Vervoer, opslag en communicatie
5,74
19,67
61,20
15,19
9,44
50,68
22,14
61,60
276,07
36,90
10,88
542,96
J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening
0,28
0,13
0,11
0,08
0,28
0,16
1,97
1,39
0,21
0,01
0,00
-95,41
5,27
8,60
9,94
5,36
12,17
21,72
20,16
6,73
3,44
54,52
16,08
935,45
0,02
0,22
0,00
0,00
0,00
0,12
L Openbaar bestuur, overheidsdiensten
0,00
en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening
0,01
0,00
0,00
0,00
0,04
0,01
0,00 497,98
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,05
0,00
0,01
0,00
0,04
0,01
0,01
0,04
0,01
0,00
0,02
0,19
0,13
0,18
0,05
291,47
565,82
418,30
471,29
545,71
639,72
846,95
902,19
915,03
1.433,94
1.518,36
100,00
168,35
5,03
7,78
5,51
BRAZILIE Totaal sectoren
5,19
6,98
9,69
10,49
18,40
B Visserij
0,28
0,03
0,17
0,00
0,01
0,01
0,00
-100,00
C Winning van delfstoffen
0,17
0,73
0,56
0,08
3,43
0,73
0,64
0,90
44,02
3,24
0,21
1.769,90
D Industrie E Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca
356,56
250,89
256,06
298,06
365,18
428,07
479,38
530,11
695,86
654,42
43,10
83,54
3,20
3,93
0,01
0,00
0,00
0,10
0,03
0,05
0,00
7,38
0,49
130,67
I Vervoer, opslag en communicatie
A Landbouw, jacht en bosbouw
J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening L Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Overig
4,59
5,03
1,21
254,43
0,04
0,04
0,96
0,12
0,40
1,91
0,96
0,88
2,88
5,82
0,38
15.067,90
72,22
71,35
103,74
137,29
125,90
155,40
249,55
245,73
353,78
446,05
29,38
517,60
0,18
1,73
1,12
10,51
8,76
0,35
0,40
0,03
0,00
0,02
0,00
-87,67
98,09
70,76
83,81
79,65
111,70
176,01
80,31
81,52
295,37
300,96
19,82
206,81
1,91
0,82
0,30
0,14
0,15
1,26
2,41
1,65
2,57
0,86
0,06
-55,14
27,85
13,36
19,65
11,87
18,47
75,35
80,67
43,68
27,71
80,01
5,27
187,32
0,01
0,00
0,00
0,11
0,00
0,00
0,01
0,07
0,04
0,02
0,03
0,06
0,06
0,02
0,03
0,01
0,05
0,05
0,00
0,00
0,03
0,00
3.650,75
0,02
0,08
0,02
0,15
0,01
77.005,23
0,09
0,67
0,67
1,02
0,88
0,06
1.118,78
2,64
0,11
0,04
0,23
0,14
0,01
142,95
0,00
-100,00
0,00
CHILI Totaal sectoren A Landbouw, jacht en bosbouw
155,46
159,74
203,03
174,74
276,85
361,46
163,78
190,25
226,90
292,39
100,00
88,08
1,06
1,11
1,68
1,30
5,32
6,68
2,98
2,60
6,26
5,89
2,01
457,50
0,00
0,00
0,09
0,05
0,16
0,06
0,13
0,24
0,18
0,18
0,22
1,06
0,36
1.058,80
D Industrie E Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca
60,01
62,32
75,50
79,76
0,21
89,79
94,69
81,46
109,51
108,52
128,29
43,88
113,79
B Visserij C Winning van delfstoffen
0,03
0,00
0,00
0,00
4,05
6,65
6,05
0,01
0,02
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
-100,00
0,15
0,23
0,01
0,15
0,11
1,18
0,22
0,40
0,02
1,10
0,38
649,93
22,81
22,75
23,70
29,30
27,13
42,68
52,62
49,87
64,28
74,73
25,56
227,63
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,35
0,35
0,12
0,00
-100,00
I Vervoer, opslag en communicatie
62,55
64,72
94,01
62,61
73,52
57,67
8,66
20,37
8,55
3,60
1,23
-94,24
J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening
0,14
0,05
0,01
0,10
0,10
0,69
0,10
0,13
0,07
0,16
0,05
13,23
4,55
1,50
1,91
1,23
42,42
14,63
15,22
6,23
7,12
7,53
2,58
65,59
38,27
142,52
9.512.124,72
L Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening
0,00
0,00 0,00
0,00
1,94
0,62
31,73
69,70
23,84
0,00
0,04
0,06
0,25
0,09
0,00
0,01
0,03
0,00
0,00
0,01
0,12
0,02
0,00
0,05
0,00
0,00
-73,94
0,05
0,35
0,00
0,01
0,00
0,00
0,03
0,18
0,01
0,07
0,02
34,58
527,10
406,63
475,78
546,75
1.067,51
1.280,97
1.804,61
1.375,60
1.614,09
1.677,93
100,00
218,33
3,27
2,70
5,11
6,95
5,81
7,70
10,12
9,85
16,61
26,71
1,59
717,70
MEXICO Totaal sectoren A Landbouw, jacht en bosbouw
0,01
B Visserij
0,03
0,14
0,00
0,00
0,15
0,42
0,20
0,80
0,25
0,52
1,70
0,67
167,44
0,34
0,02
124,26
D Industrie E Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca
309,21
226,44
222,48
251,71
245,30
264,62
355,90
404,04
283,72
401,17
23,91
29,74
C Winning van delfstoffen
0,00
0,00
0,00
0,00
0,05
0,02
0,02
0,00
0,00
-100,00
1,12
1,83
2,06
4,31
2,13
4,61
4,62
8,86
9,80
11,19
0,67
903,04
81,97
75,38
134,43
102,87
259,03
233,83
286,06
257,83
332,63
148,24
8,83
80,85
10,55
0,02
2,53
0,09
6,28
0,00
0,00
0,02
0,00
-99,78
I Vervoer, opslag en communicatie
92,01
80,86
86,31
168,64
534,07
728,78
1.109,78
669,05
784,81
995,51
59,33
981,96
J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening
0,68
0,43
0,32
0,27
0,57
4,54
0,64
2,22
1,01
0,94
0,06
38,44
27,45
18,26
21,82
10,74
13,96
36,16
35,54
22,71
18,03
93,76
5,59
241,58
0,00
0,00
0,00
0,00
0,03
0,00
220.494,18
0,00
-100,00
L Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Overig
0,00
0,00
0,00
0,00
0,31
0,01
0,06
0,01
0,01
0,01
0,04
0,00
0,06
0,00
0,01
0,00
-0,11
0,12
0,22
0,18
0,37
0,08
0,12
0,09
0,29
0,04
0,01
0,00
-91,51
0,00
-100,00
0,58
0,00
0,00 .
0,00
0,00
66
VENEZUELA 95,42
67,06
80,08
118,56
119,03
203,16
228,05
287,39
360,67
323,95
A Landbouw, jacht en bosbouw
0,59
0,04
0,23
0,26
0,63
0,13
0,31
0,76
0,52
0,50
B Visserij
0,02
C Winning van delfstoffen
0,18
0,55
0,23
0,35
0,32
0,09
0,18
0,29
0,42
0,19
0,06
5,64
56,17
28,63
43,47
79,38
68,35
86,30
127,55
110,15
79,87
115,68
35,71
105,93
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
-100,00
0,01
0,01
0,00
0,03
0,01
0,07
0,50
0,21
0,26
0,05
0,02
449,44
24,65
10,83
20,15
19,50
31,51
58,82
72,46
100,95
193,44
135,97
41,97
451,66
0,01
0,00
0,00
0,00
0,00
Totaal sectoren
D Industrie E Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca
0,00
0,00
100,00
239,50
0,16
-15,37
0,00
-100,00
I Vervoer, opslag en communicatie
8,83
22,77
12,32
15,67
15,63
49,92
18,54
62,96
83,42
54,26
16,75
514,58
J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening
0,08
0,06
0,11
0,03
0,01
0,16
0,13
0,12
0,00
0,00
0,00
-97,08
4,88
4,17
3,55
3,33
2,57
7,63
8,36
11,90
2,74
17,29
5,34
254,34
L Openbaar bestuur, overheidsdiensten
0,00
en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs
0,00
0,00
N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,02
0,04
0,01
0,01
0,01
0,00
0,00
0,01
0,00
0,00
0,00
0,00
384,21
409,57
412,07
0,00
566,64
0,00
-100,00
0,00
126,68
0,00
-100,00
OVERIG LATIJNS-AMERIKA 332,55
423,30
542,31
517,57
593,90
703,20
848,06
A Landbouw, jacht en bosbouw
4,77
3,68
4,56
4,85
10,66
10,78
15,91
15,09
30,02
27,06
B Visserij
0,02
0,00
0,03
0,03
0,21
0,12
0,03
0,03
0,11
C Winning van delfstoffen
0,19
0,15
0,18
0,24
0,48
0,70
1,04
0,55
0,88
D Industrie E Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca
157,06
173,15
160,91
188,97
186,45
191,39
196,39
240,96
297,41
10,45
9,55
7,36
0,00
0,00
0,04
0,60
0,01
I Vervoer, opslag en communicatie
Totaal sectoren
J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening
100,00
120,73
3,19
467,21
0,00
-100,00
1,32
0,16
602,54
424,87
50,10
170,52
0,00
-100,00 1.565,11
0,48
0,53
0,40
2,64
4,39
4,79
8,03
2,46
2,28
7,92
0,93
86,76
76,27
81,39
80,19
147,41
169,33
210,79
235,10
253,42
248,11
29,26
185,98
0,00
0,00
0,00
0,02
0,06
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
308,74
109,10
124,83
140,96
41,64
55,80
133,04
39,22
56,39
69,88
102,61
12,10
-5,94
0,25
0,83
0,11
0,32
1,41
4,31
3,29
7,72
5,27
0,31
0,04
25,64
14,94
20,50
16,09
13,56
16,26
26,28
41,96
33,61
18,17
34,92
4,12
133,66
0,00
0,00
1,40
0,08
1,29
24,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,01
0,00
0,00
L Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs
0,02
N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Overige
0,00
299,68
0,00
-100,00
0,03
0,03
0,02
0,02
0,07
0,08
0,12
0,05
0,05
0,05
0,01
52,80
0,13
0,05
0,06
0,06
0,09
0,07
0,11
0,63
1,70
0,88
0,10
572,46
0,00
-100,00
0,02
TOTAAL Totaal sectoren A Landbouw, jacht en bosbouw B Visserij
1.803,41
1.564,02
1.809,71
1.839,35
2.661,95
3.427,43
3.802,55
3.591,29
4.916,56
4.999,78
100,00
15,16
12,49
17,07
21,73
28,59
31,15
37,83
39,74
65,65
81,18
1,62
435,44
0,32
0,04
0,03
0,41
0,27
0,12
0,18
0,04
0,12
0,00
0,00
-100,00
177,24
733,65
0,79
1,90
1,34
1,56
4,72
2,41
3,85
2,69
213,12
6,56
0,13
D Industrie E Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca
976,32
793,68
829,12
970,69
1.023,99
1.141,42
1.334,35
1.476,26
1.572,18
1.875,29
37,51
92,08
18,34
21,82
13,42
0,01
0,02
0,22
0,68
0,09
0,09
7,38
0,15
-59,75
I Vervoer, opslag en communicatie
C Winning van delfstoffen
J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening L Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs
1,79
3,14
3,49
7,40
7,16
12,94
14,47
18,24
15,90
26,20
0,52
1.366,11
314,24
276,04
388,40
395,96
634,80
702,33
917,82
959,88
1.385,90
1.146,50
22,93
264,85
10,72
1,75
3,66
10,62
15,10
0,72
0,75
0,15
0,00
0,05
0,00
-99,53
376,32
383,61
478,61
383,40
800,16
1.196,10
1.278,67
951,89
1.518,10
1.493,85
29,88
296,97
3,32
2,32
0,96
0,94
2,51
11,12
8,53
13,24
9,13
2,27
0,05
-31,61
84,94
66,39
72,97
46,09
105,85
181,77
201,91
124,86
77,22
288,04
5,76
239,12
0,00
38,38
143,95
1,92
55,73
69,76
0,00
N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Overige
1,40
3.079.961,41
0,02
0,00
0,31
0,00
0,01
0,00
0,03
0,12
0,20
0,45
0,01
2.206,43
0,13
0,16
0,00
0,05
0,00
0,06
0,15
0,33
0,82
2,29
0,86
1,12
0,96
0,02
643,71
0,41
0,66
0,29
0,50
0,23
2,83
0,35
1,32
2,11
1,28
0,03
212,97
0,60
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
-100,00
Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika groei 2002-
Aandeel van 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in aantallen Argentinie
641
699
801
765
752
973
1013
1134
898
902
totaal
2011 %
%
25,67
40,72 28,16
Bolivia
174
166
178
176
182
267
251
249
201
223
6,35
Brazilie
1370
1264
1277
1306
1370
1673
1886
1928
1558
1630
46,39
18,98
Chili
883
902
835
882
904
1110
1222
1263
1007
1013
28,83
14,72
Colombia
557
535
552
612
618
816
816
881
779
691
19,66
24,06
Costa Rica
400
415
342
345
360
392
410
463
416
363
10,33
-9,25
Ecuador
406
434
425
414
399
452
415
446
379
345
9,82
-15,02
El Salvador
186
176
196
201
187
189
136
198
185
132
3,76
-29,03
Guatemala
268
282
276
295
271
331
280
315
313
246
7,00
-8,21
Honduras
164
148
139
135
122
164
174
156
149
113
3,22
-31,10
1153
1178
1089
1073
1623
1678
1315
1240
Mexico
1122
1458
70
93
71
93
85
112
121
100
83
84
2,39
20,00
Panama
356
340
342
405
402
490
501
548
428
439
12,49
23,31
Paraguay
144
102
123
126
114
152
177
194
202
265
7,54
84,03
Peru
480
483
500
488
527
686
757
762
731
613
17,44
27,71
Nicaragua
Uruguay Venezuela Totaal
301
252
250
262
288
361
380
421
404
35,29
7,55
335
9,53
11,30
659
457
522
548
509
688
681
646
506
447
12,72
-32,17
3.042
2.929
2.928
3.026
3.069
3.812
4.235
4.389
3.518
3.514
15,52
67
Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika, volgens grootteklassen Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in aantallen
totaal
2011 %
%
ARGENTINIE Totaal
641
699
801
765
752
973
1.013
1.134
898
902
100,00
40,72
Klein
308
320
366
357
352
448
509
570
422
435
48,23
41,23
Middel
191
226
267
249
240
330
327
385
305
315
34,92
64,92
Groot
142
153
168
159
160
195
177
179
171
152
16,85
7,04
Totaal
1.370
1.264
1.277
1.306
1.370
1.673
1.886
1.928
1.558
1.630
100,00
18,98
Klein
718
637
647
688
733
852
1043
1055
791
881
54,05
22,70
Middel
432
421
424
416
413
563
580
615
520
533
32,70
23,38
Groot
220
206
206
202
224
258
263
258
247
216
13,25
-1,82
Totaal
883
902
835
882
904
1.110
1.222
1.263
1.007
1.013
100,00
14,72
Klein
464
454
400
460
473
565
679
700
521
548
54,10
18,10
Middel
260
288
276
275
289
373
366
375
326
320
31,59
23,08
Groot
159
160
159
147
142
172
177
188
160
145
14,31
-8,81
Totaal
1.153
1.178
1.089
1.073
1.122
1.458
1.623
1.678
1.315
1.240
100,00
7,55
Klein
599
603
549
535
579
748
906
867
657
605
48,79
1,00
Middel
374
388
368
353
370
495
507
583
442
438
35,32
17,11
Groot
180
187
172
185
173
215
210
228
216
197
15,89
9,44
Totaal
659
457
522
548
509
688
681
646
506
447
100,00
-32,17
Klein
322
186
228
234
221
299
339
294
207
177
39,60
-45,03
Middel
202
159
181
193
170
253
224
235
188
167
37,36
-17,33
Groot
135
112
113
121
118
136
118
117
111
103
23,04
-23,70
BRAZILIE
CHILI
MEXICO
VENEZUELA
OVERIG LATIJNS-AMERIKA Totaal
1.499
1.433
1.451
1.560
1.634
2.013
2.167
2.262
1.869
1.797
100,00
19,88
Klein
886
811
840
953
1003
1198
1381
1382
1104
1091
60,71
23,14
Middel
412
416
413
410
418
550
521
611
530
499
27,77
21,12
Groot
201
206
198
197
213
265
265
269
235
207
11,52
2,99
Totaal
3.042
2.929
2.928
3.026
3.069
3.812
4.235
4.389
3.518
3.514
100,00
15,52
Klein
1940
1787
1825
1966
1971
2393
2821
2834
2175
2243
63,83
15,62
Middel
789
835
797
763
787
1018
1008
1154
970
950
27,03
20,41
Groot
313
307
306
297
311
401
406
401
373
321
9,13
2,56
TOTAAL
68
Uitvoer van goederen Nederland naar Latijns-Amerika naar grootteklasse en SITC classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's
totaal
2011 %
%
KLEIN Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak 2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
400,91
373,63
436,04
373,24
427,47
645,21
991,39
560,10
1.014,49
764,34
100,00
90,65
42,41
35,50
40,35
39,95
34,36
45,32
63,49
41,01
42,64
31,94
4,18
-24,67
1,45
0,19
0,62
0,84
3,16
5,70
3,96
10,40
9,97
2,79
0,37
92,27
41,11
29,05
28,32
33,25
49,54
39,59
50,54
64,52
51,39
68,90
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
7,45
3,84
3,87
3,77
40,38
92,66
509,42
114,06
460,29
64,47
8,44
765,82
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
0,29
0,42
0,40
0,14
0,71
0,42
0,91
0,69
1,23
1,00
0,13
239,55
161,77
171,08
178,63
149,68
5 Chemische producten
83,12
52,86
60,56
68,41
88,69
129,70
9,01
16,97
67,62
-19,82
6 Fabrikaten
24,89
30,65
34,04
24,31
30,43
36,35
59,83
55,95
48,51
62,56
8,18
151,36
7 Machines en vervoermateriaal
97,52
69,67
121,52
93,10
152,81
317,18
183,21
163,06
270,01
325,14
42,54
233,41
8 Diverse gefabriceerde goederen
23,24
32,87
28,02
24,85
29,15
50,08
53,39
38,71
37,29
74,78
9,78
221,84
0,80
0,37
0,27
3,36
3,81
5,07
6,07
3,30
4,48
3,04
0,40
281,44
499,33
438,27
483,23
631,65
1.312,25
1.577,91
1.647,02
1.766,41
2.502,93
1.997,27
100,00
299,99
71,32
63,25
52,93
32,39
39,71
66,59
58,09
70,87
44,07
93,27
4,67
3,78
3,50
3,40
3,30
7,00
7,74
8,35
8,48
12,38
14,45
0,72
282,54
10,63
12,02
9,24
13,19
10,24
27,55
38,28
28,80
74,26
40,71
2,04
282,99
687,39
1.101,34
49,03
748,78
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
MIDDEL Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak 2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen 3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d. 4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten 5 Chemische producten 6 Fabrikaten
115,36
70,02
44,36
100,89
587,64
747,42
602,21
979,16
30,78
6,59
3,09
1,85
1,03
0,90
0,62
1,14
0,61
1,09
0,95
0,05
153,90
146,71
182,75
223,82
390,39
404,35
555,97
579,96
800,97
218,79
10,95
42,17
35,38
36,47
41,30
58,36
50,54
69,01
93,44
71,41
90,61
125,23
6,27
253,99
-85,59
17,21
7 Machines en vervoermateriaal
75,81
75,10
99,91
106,08
123,94
135,82
167,24
176,15
215,38
343,76
8 Diverse gefabriceerde goederen
26,53
28,01
47,35
88,75
99,78
113,64
120,62
140,61
160,41
179,07
8,97
574,89
0,04
0,08
0,13
3,84
2,09
5,17
1,68
2,14
2,42
1,87
0,09
4.514,96
903,17
752,13
890,45
834,46
922,23
1.204,30
1.164,14
1.264,78
1.399,15
2.238,17
100,00
147,81
101,11
62,23
55,46
64,44
49,93
106,94
107,07
90,31
152,85
157,25
7,03
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
353,45
GROOT Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren
55,53
1 Dranken en tabak
3,15
2,70
4,80
5,98
6,70
12,82
21,97
8,31
15,67
32,10
1,43
918,89
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
7,22
7,47
13,11
13,85
17,65
18,68
10,77
13,73
12,15
30,09
1,34
316,71
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d. 4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten 5 Chemische producten 6 Fabrikaten 7 Machines en vervoermateriaal 8 Diverse gefabriceerde goederen 9 Niet afzonderljk genoemde goederen
58,74
18,05
58,36
34,77
22,62
109,08
113,18
205,21
165,33
353,76
15,81
502,22
2,13
3,18
5,02
2,85
1,43
0,68
0,24
0,07
0,11
0,19
0,01
-91,26
397,91
325,62
308,55
272,57
367,72
484,72
422,43
524,98
448,98
976,43
43,63
145,39
60,69
58,61
50,63
122,75
166,84
141,56
157,93
76,65
133,05
142,88
6,38
135,40
219,57
224,40
333,70
228,72
251,04
291,16
297,85
296,49
388,31
524,82
23,45
139,02
51,95
48,85
59,55
87,29
37,25
37,31
31,09
47,90
82,36
20,61
0,92
-60,33
0,69
1,01
1,26
1,24
1,07
1,35
1,63
1,13
0,36
0,04
0,00
-93,69
1.803,41
1.564,02
1.809,71
1.839,35
2.661,95
3.427,43
3.802,55
3.591,29
4.916,56
4.999,78
100,00
177,24
214,83
160,98
148,74
136,78
124,00
218,85
228,65
202,19
239,55
282,46
5,65
31,48
8,38
6,39
8,83
10,12
16,85
26,25
34,28
27,19
38,01
49,34
0,99
488,82
TOTAAL Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak 2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
58,96
48,54
50,67
60,29
77,44
85,82
99,58
107,05
137,80
139,71
2,79
136,96
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
181,55
91,91
106,59
139,43
650,64
949,16
1.224,80
1.006,66
1.726,96
1.397,40
27,95
669,70
9,01
6,69
7,27
4,02
3,04
1,72
2,29
1,37
2,42
2,14
0,04
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
-76,31
5 Chemische producten
713,57
643,41
669,94
646,07
841,22
941,93
1.038,96
1.173,35
1.338,64
1.324,93
26,50
85,68
6 Fabrikaten
120,96
125,73
125,98
205,42
247,81
246,93
311,20
204,01
272,16
330,67
6,61
173,37
7 Machines en vervoermateriaal
392,90
369,17
555,13
427,90
527,79
744,15
648,30
635,70
873,70
1.193,72
23,88
203,82
8 Diverse gefabriceerde goederen
101,72
109,73
134,92
200,90
166,18
201,03
205,10
227,22
280,06
274,45
5,49
169,81
1,53
1,46
1,66
8,44
6,98
11,59
9,39
6,57
7,25
4,95
0,10
224,72
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
69
Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika volgens OECD classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's
totaal
2011 %
% 349,65
ARGENTINIE Totaal sectoren High-technology Medium-high-technology Medium-low-technology
75,41
102,70
167,46
121,05
135,54
192,57
186,35
229,11
577,75
339,08
100,00
24,49
34,71
34,91
48,16
39,58
31,86
34,49
39,89
59,31
78,18
23,06
219,27
2,56
4,09
21,56
7,76
9,43
10,24
15,08
14,77
19,96
40,79
12,03
1.496,23
13,48
4,33
5,72
11,36
3,35
364,42
Low-technology
7,83
8,32
8,99
8,99
13,30
24,99
30,61
22,50
21,81
20,52
6,05
162,03
Knowledge-intensive services
5,57
8,68
10,09
5,55
12,37
21,87
22,25
8,34
3,90
54,19
15,98
872,45
31,58
39,18
86,16
41,94
53,36
92,98
68,60
132,02
464,42
130,87
38,60
314,34
0,93
2,59
0,52
0,76
0,89
1,38
1,83
7,26
2,63
3,16
0,93
239,46
565,82 244,50
418,30 144,96
471,29 153,02
545,71 156,38
639,72 186,72
846,95 167,18
902,19 179,79
915,03 228,11
1.433,94 304,31
1.518,36 329,38
100,00 21,69
168,35 34,71
Medium-high-technology
31,20
29,81
41,28
66,43
80,59
85,34
122,06
122,98
197,23
205,03
13,50
557,17
Medium-low-technology
27,81
36,93
29,49
40,46
53,37
88,35
92,84
93,71
102,54
38,60
2,54
Low-technology
53,04
39,18
32,27
34,79
44,51
87,20
84,69
85,32
91,78
81,41
5,36
53,48
Knowledge-intensive services
30,63
14,26
19,94
12,39
22,05
86,51
91,68
56,87
31,13
83,22
5,48
171,70
169,75
143,83
188,73
227,11
243,14
324,61
322,51
316,51
649,57
745,87
49,12
339,40
8,88
9,32
6,56
8,15
9,34
7,77
8,62
11,53
57,39
34,84
2,29
292,24
155,46
159,74
203,03
174,74
276,85
361,46
163,78
190,25
226,90
292,39
100,00
88,08
26,84
25,40
26,85
28,15
34,60
18,22
17,11
25,65
34,57
47,91
16,39
78,52
9,12
10,75
22,05
21,47
25,74
39,55
27,43
32,80
Less knowledge-intensive services Rest
2,45
5,13
5,23
7,89
6,61
9,27
BRAZILIE Totaal sectoren High-technology
Less knowledge-intensive services Rest
38,81
CHILI Totaal sectoren High-technology Medium-high-technology Medium-low-technology Low-technology Knowledge-intensive services Less knowledge-intensive services Rest
27,71
28,96
11,22
259,68
5,13
5,77
5,44
7,51
7,06
6,12
7,56
24,74
10,77
15,74
5,38
206,82
18,92
20,39
21,17
22,62
22,39
30,80
29,07
30,15
35,76
31,83
10,89
68,26
4,65
1,88
1,84
1,50
80,85
164,93
16,47
7,22
38,98
77,55
26,52
1.567,32
85,46
87,52
117,80
91,76
100,61
93,73
62,46
70,34
72,89
78,49
26,85
-8,15
5,34
8,03
7,89
1,73
5,61
8,11
3,39
3,19
6,51
8,06
2,75
50,78
527,10
1.614,09
1.677,93
100,00
MEXICO Totaal sectoren
406,63
475,78
546,75
1.067,51
1.280,97
1.804,61
1.375,60
182,83
136,81
133,12
121,03
93,29
87,97
75,30
123,92
98,08
108,75
6,48
-40,52
Medium-high-technology
49,95
29,09
30,95
37,70
48,78
46,09
83,59
79,73
55,55
103,93
6,19
108,09
Medium-low-technology
23,84
17,05
25,90
50,34
67,30
52,24
112,88
128,59
54,87
95,60
5,70
301,07
Low-technology
52,59
43,49
32,51
42,64
35,93
78,32
84,13
71,81
75,23
92,90
5,54
76,63
Knowledge-intensive services
28,29
18,79
22,48
10,94
14,46
40,69
35,29
25,22
19,33
98,38
5,86
247,73
184,49
156,43
223,44
272,04
799,53
962,78
1.396,83
926,93
1.117,19
1.140,14
67,95
518,00
5,11
4,96
7,37
12,05
8,22
12,88
16,59
19,40
193,85
38,24
2,28
647,91
High-technology
Less knowledge-intensive services Rest
218,33
VENEZUELA Totaal sectoren High-technology
95,42 22,85
67,06 11,55
80,08 18,53
118,56 50,90
119,03 29,34
203,16 14,04
228,05 18,52
287,39 22,19
360,67 30,29
323,95 44,53
100,00 13,75
239,50 94,85
Medium-high-technology
6,49
4,03
5,04
9,94
10,22
20,99
19,18
13,59
13,33
17,09
5,27
163,14
Medium-low-technology
10,44
3,54
4,16
6,42
8,59
13,17
15,54
7,55
8,50
38,76
11,96
271,35
Low-technology
16,39
9,51
15,74
12,13
20,20
38,10
74,31
66,82
27,75
15,30
4,72
-6,62
Knowledge-intensive services Less knowledge-intensive services Rest
4,96
4,23
3,67
3,24
2,58
8,33
8,55
12,06
2,69
17,38
5,37
250,11
33,48
33,61
32,48
35,30
47,15
108,23
90,96
163,92
276,91
190,14
58,70
467,96
0,80
0,59
0,46
0,64
0,96
0,29
0,98
1,26
1,20
0,74
0,23
-7,37
384,21
409,57
412,07
332,55
423,30
542,31
517,57
848,06
100,00
OVERIG LATIJNS-AMERIKA Totaal sectoren
593,90
703,20
High-technology
74,66
80,59
80,01
83,44
63,64
56,30
55,57
91,46
142,62
154,06
18,17
106,34
Medium-high-technology
20,73
25,90
24,01
22,50
28,39
32,69
36,56
38,47
69,47
169,21
19,95
716,10
Medium-low-technology
14,58
20,63
15,26
40,00
50,41
22,07
18,02
35,37
28,37
39,00
4,60
167,44
Low-technology
47,08
46,03
41,63
43,04
44,01
80,33
86,24
75,65
56,96
62,60
7,38
32,98
Knowledge-intensive services
15,53
22,51
17,51
14,29
17,67
32,26
45,95
43,14
49,35
36,78
4,34
136,86
195,70
200,00
221,11
121,51
203,43
302,24
249,63
291,66
323,14
350,12
41,28
78,90
15,92
13,90
12,53
7,77
15,74
16,41
25,60
18,15
33,29
36,30
4,28
128,00
Less knowledge-intensive services Rest
120,73
TOTAAL Totaal sectoren
1.803,41
1.564,02
1.809,71
1.839,35
2.661,95
3.427,43
3.802,55
3.591,29
4.916,56
4.999,78
100,00
High-technology
576,18
434,02
446,44
488,06
447,17
375,58
380,79
531,22
669,17
762,82
15,26
32,39
Medium-high-technology
120,05
103,68
144,88
165,79
203,13
234,90
304,18
298,49
382,96
568,85
11,38
373,86 183,78
Medium-low-technology Low-technology Knowledge-intensive services Less knowledge-intensive services Rest
177,24
84,24
89,06
85,49
152,62
193,35
191,21
260,32
294,29
210,76
239,06
4,78
195,85
166,93
152,31
164,21
180,34
339,74
389,06
352,26
309,28
304,56
6,09
89,64
70,36
75,53
47,91
149,98
354,59
220,20
152,86
145,37
367,51
7,35
309,99
700,46
660,59
869,72
789,65
1.447,21
1.884,58
2.190,98
1.901,39
2.904,13
2.635,64
52,72
276,27
36,99
39,40
35,35
31,10
40,77
46,84
57,02
60,79
294,88
121,33
2,43
228,00
55,51
70
Uitvoer van goederen van Nederland naar Latijns-Amerika volgens van Marrewijk classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
totaal
2011
in miljoenen euro's
%
%
ARGENTINIE Totaal goederen
75,41
102,70
167,46
121,05
135,54
192,57
186,35
229,11
577,75
339,08
100,00
349,65
Primary products
11,16
5,61
8,08
8,02
10,01
52,85
30,48
89,92
403,34
102,10
30,11
814,63
0,69
1,50
0,78
1,56
2,68
1,88
7,11
1,72
2,41
2,73
0,81
Natural-resource intensive products Unskilled-labour intensive products Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
295,58
2,13
2,47
1,87
1,92
3,28
3,47
5,54
4,92
4,32
3,56
1,05
66,86
53,37
76,85
137,55
91,47
104,30
109,62
119,13
116,04
142,53
207,67
61,25
289,15
8,00
16,21
19,10
17,52
14,55
24,21
23,36
15,85
24,24
22,69
6,69
183,73
0,06
0,07
0,07
0,58
0,72
0,55
0,72
0,67
0,90
0,31
0,09
464,84
Totaal goederen
565,82
418,30
471,29
545,71
639,72
846,95
902,19
915,03
1.433,94
1.518,36
100,00
168,35
Primary products
172,04
BRAZILIE 127,24
52,09
65,93
47,92
48,08
178,29
105,54
148,79
428,39
346,16
22,80
Natural-resource intensive products
16,99
29,02
16,92
24,88
37,17
70,25
50,16
32,54
64,46
13,73
0,90
-19,15
Unskilled-labour intensive products
12,04
9,06
9,81
11,97
15,09
23,00
21,97
14,60
33,42
26,24
1,73
117,99
361,19
266,37
294,76
360,58
451,41
476,72
626,31
643,34
784,43
1.017,52
67,01
181,72
47,34
60,73
82,73
98,64
85,71
94,88
95,27
73,82
119,61
112,16
7,39
136,92
1,02
1,04
1,15
1,71
2,27
3,81
2,94
1,94
3,63
2,55
0,17
150,07
Totaal goederen
155,46
159,74
203,03
174,74
276,85
361,46
163,78
190,25
226,90
292,39
100,00
Primary products
20,42
18,40
21,25
17,12
57,33
36,74
24,70
51,95
32,89
40,80
13,96
99,86
0,75
0,63
0,94
0,62
1,06
1,09
1,65
1,85
1,51
2,26
0,77
200,32
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
CHILI
Natural-resource intensive products Unskilled-labour intensive products
88,08
2,53
2,42
2,26
2,72
3,15
85,58
6,07
4,23
5,43
3,92
1,34
54,83
Technology intensive products
55,12
61,14
110,18
78,83
126,26
161,12
99,05
97,22
144,49
204,44
69,92
270,89
Human-capital intensive products
76,59
77,15
68,39
74,68
88,48
76,49
30,82
34,66
42,29
40,59
13,88
-47,00
0,05
0,01
0,02
0,78
0,57
0,44
1,49
0,35
0,29
0,37
0,13
715,43
Totaal goederen
Unknown
527,10
406,63
475,78
546,75
1.067,51
1.280,97
1.804,61
1.375,60
1.614,09
1.677,93
100,00
218,33
Primary products
749,66
MEXICO 132,09
67,46
81,59
194,35
623,90
801,78
1.245,15
834,45
1.105,03
1.122,30
66,89
Natural-resource intensive products
7,51
4,49
7,60
11,89
10,69
14,47
15,15
8,59
11,17
12,08
0,72
60,86
Unskilled-labour intensive products
12,58
6,47
10,45
20,74
23,17
25,42
23,16
24,20
21,47
28,72
1,71
128,30
328,55
286,84
336,52
261,40
334,67
370,78
397,26
437,21
388,72
367,23
21,89
11,77
46,26
41,23
39,48
57,42
74,89
67,98
123,69
70,88
87,53
147,48
8,79
218,82
0,12
0,14
0,13
0,97
0,18
0,54
0,21
0,27
0,18
0,13
0,01
6,32 239,50
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
VENEZUELA Totaal goederen
95,42
67,06
80,08
118,56
119,03
203,16
228,05
287,39
360,67
323,95
100,00
Primary products
34,61
32,25
26,58
14,88
36,77
61,12
58,72
59,32
36,13
61,32
18,93
77,15
0,77
0,37
0,62
2,83
2,07
4,12
2,67
2,13
0,93
2,82
0,87
266,79
Natural-resource intensive products Unskilled-labour intensive products
0,91
0,38
0,53
0,64
0,86
1,30
2,99
1,50
0,45
0,80
0,25
-11,80
Technology intensive products
46,45
27,68
42,03
87,56
63,58
123,06
145,19
211,69
302,92
236,41
72,98
408,94
Human-capital intensive products
12,62
6,33
10,29
12,58
15,63
13,38
18,38
12,61
20,22
22,51
6,95
78,36
0,06
0,05
0,03
0,06
0,12
0,18
0,10
0,13
0,02
0,10
0,03
65,22
Totaal goederen
384,21
409,57
412,07
332,55
423,30
542,31
517,57
593,90
703,20
848,06
100,00
120,73
Primary products
160,02
138,95
198,37
23,39
Unknown
OVERIG LATIJNS-AMERIKA 147,21
138,70
118,66
68,34
95,88
151,01
125,01
Natural-resource intensive products
1,57
1,72
1,72
2,21
2,55
3,86
3,06
2,62
3,48
3,09
0,36
97,02
Unskilled-labour intensive products
4,56
5,24
5,56
6,99
6,16
8,81
9,08
12,83
18,70
85,34
10,06
1.772,67
172,67
205,75
229,57
170,55
214,66
282,46
268,70
306,25
405,62
426,48
50,29
147,00
57,98
58,00
56,30
80,11
100,93
90,10
107,79
108,98
134,22
131,43
15,50
126,68
0,23
0,16
0,26
4,35
3,12
6,07
3,93
3,21
2,23
3,36
0,40
1.384,83
Totaal goederen
1.803,41
Primary products
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
34,76
TOTAAL 1.564,02
1.809,71
1.839,35
2.661,95
3.427,43
3.802,55
3.591,29
4.916,56
4.999,78
100,00
177,24
472,73
314,51
322,09
350,63
871,96
1.281,80
1.589,60
1.344,45
2.144,75
1.871,05
37,42
295,80
Natural-resource intensive products
28,27
37,73
28,57
43,98
56,23
95,66
79,80
49,45
83,96
36,71
0,73
29,82
Unskilled-labour intensive products
34,75
26,04
30,49
44,98
51,71
147,58
68,81
62,28
83,78
148,57
2,97
327,60
1.017,35
924,63
1.150,61
1.050,38
1.294,88
1.523,76
1.655,64
1.811,74
2.168,72
2.459,76
49,20
141,78
248,79
259,64
276,29
340,94
380,19
367,04
399,31
316,80
428,11
476,87
9,54
91,67
1,53
1,46
1,66
8,44
6,98
11,59
9,39
6,57
7,25
6,82
0,14
347,06
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
Import Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
543,57
475,06
703,56
733,32
841,47
1.354,30
1.376,29
1.352,66
1.429,05
in miljoenen euro's Argentinië Bolivia
625,24
Aandeel van totaal
groei 20022011 %
%
13,40
128,56
6,60
7,22
10,34
8,50
14,54
18,42
29,84
36,37
26,06
21,08
0,20
219,09
1.912,29
1.955,97
2.301,61
2.355,53
2.450,91
3.314,92
4.342,37
3.504,83
3.926,88
4.797,22
45,00
150,86
Chili
354,80
365,44
704,98
1.077,87
1.322,54
1.405,04
855,13
680,47
768,52
846,35
7,94
138,55
Colombia
163,46
175,47
206,87
319,99
327,90
608,30
612,07
493,72
506,45
702,47
6,59
329,74
1.182,28
987,83
1.177,67
1.388,46
234,45
232,44
257,65
255,18
295,74
271,34
2,55
-77,05
60,12
52,19
71,63
98,71
101,22
124,04
134,40
148,96
175,77
195,81
1,84
225,72 365,77
Brazilië
Costa Rica Ecuador El Salvador
2,93
3,65
3,60
5,78
5,48
3,71
19,96
11,99
8,67
13,65
0,13
Guatemala
51,94
52,59
56,71
56,80
70,41
64,19
96,04
94,82
66,13
85,82
0,81
65,22
Honduras
30,52
22,68
28,41
32,19
53,41
55,39
37,49
40,27
39,85
71,24
0,67
133,44
510,75
449,38
380,63
457,67
500,99
705,94
1.118,19
982,17
1.455,74
1.216,46
11,41
138,17
6,10
4,19
5,95
4,37
5,71
7,58
39,24
24,08
6,10
29,85
0,28
389,26
Panama
10,22
12,01
16,55
12,61
47,72
44,45
55,36
35,27
23,74
34,58
0,32
238,29
Paraguay
50,90
56,42
68,40
61,80
56,83
63,81
94,44
85,26
190,53
124,25
1,17
144,11
Peru
56,95
107,92
97,41
141,51
182,66
226,20
224,59
195,96
257,69
311,99
2,93
447,86
Uruguay
31,71
53,64
52,04
42,90
47,51
70,19
111,14
113,42
153,96
75,09
0,70
136,81
4,08
Mexico Nicaragua
Venezuela Totaal
112,55
151,33
162,15
580,84
714,56
703,08
951,49
187,44
186,41
434,75
5.169,34
5.001,49
5.819,99
7.349,09
6.870,17
8.489,15
10.333,71
8.266,49
9.440,89
10.661,00
286,29 106,24
71
Top 3 importgoederen naar de top 5 herkomstlanden (SITC,2), 2002-2011 Argentinie
Brazilie
2002
2011
2002
2011
in miljoenen euro's Totaal
423,54
Totaal
979,16
Totaal
1.259,46
Totaal
1.941,36
0.8 Veevoeder, m.u.v. niet
0.8 Veevoeder, m.u.v. niet
2.2 Oliehoudende zaden en vruchten
0.8 Veevoeder, m.u.v. niet
gemalen granen 4.2 Plantaardige vette oliën
gemalen granen 5.9 Andere chemische producten,
0.5 Groenten en fruit
gemalen granen 2.8 Metaalertsen en metaalafvallen
2.2 Oliehoudende zaden en
n.a.g. 2.2 Oliehoudende zaden en
0.8 Veevoeder, m.u.v. niet
0.5 Groenten en fruit
vruchten
vruchten
gemalen granen
Chili
Colombia
2002
Totaal
2011
265,61
Totaal
2002
531,34
Totaal
2011
130,20
Totaal
567,41
0.5 Groenten en fruit
0.5 Groenten en fruit
3.2 Steenkool, cokes en briketten
3.2 Steenkool, cokes en briketten
6.8 Non-ferrometalen
2.8 Metaalertsen en metaalafvallen
6.7 IJzer en staal
1.1 Dranken
6.8 Non-ferrometalen
2.9 Andere ruwe dierlijke en plantaardige producten 3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten
3.3 Ruwe aardolie en aardolieproducten
Mexico 2002
2011
269,62
Totaal
7.5 Kantoor- en automatische gegevensverwerkende machines 8.7 Instrumenten en apparaten voor beroepsuitoefening, wetenschap, n.a.g. 5.1 Organische chemische producten
Totaal
768,51
7.6 Toestellen voor telecommunicatie en voor opnemen en weergeven van geluid 8.7 Instrumenten en apparaten voor beroepsuitoefening, wetenschap, n.a.g. 0.5 Groenten en fruit
72
Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland volgens SITC classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's
2011
totaal %
%
ARGENTINIE Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren
625,24
543,57
475,06
703,56
733,32
841,47
1.354,30
1.376,29
1.352,66
1.429,05
100,00
128,56
321,86
480,67
569,04
900,07
790,11
846,62
818,92
57,31
154,43
359,67
350,50
442,66
22,58
17,55
18,89
24,23
18,27
21,41
27,22
27,19
31,97
30,25
2,12
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
106,71
51,00
39,32
92,34
116,58
133,19
176,23
139,96
165,53
212,75
14,89
99,37
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
11,69
12,63
3,82
10,18
5,25
4,71
8,14
9,86
5,17
14,08
0,99
20,50
122,55
77,28
38,03
103,36
75,48
58,80
164,32
29,90
21,25
41,98
2,94
-65,74
366,30
268,14
305,36
1 Dranken en tabak
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten 5 Chemische producten
19,33
8,30
6 Fabrikaten
33,97
10,21
12,46
9,93
35,03
53,41
21,37
1.479,42
17,62
13,49
8,48
11,94
18,55
13,78
15,75
8,40
5,32
2,16
0,15
-87,75
7 Machines en vervoermateriaal
1,58
2,74
2,89
4,41
5,76
3,37
5,62
2,00
4,97
1,68
0,12
6,32
8 Diverse gefabriceerde goederen
1,31
0,90
2,93
1,99
2,83
2,14
3,55
2,57
3,69
1,86
0,13
42,14
0,01
0,00
0,00
0,00
1.912,29
1.955,97
2.301,61
2.355,53
2.450,91
3.314,92
4.342,37
3.504,83
3.926,88
4.797,22
100,00
150,86
792,17
766,06
835,53
892,58
906,51
1.262,63
1.634,58
1.435,34
1.734,33
1.986,58
41,41
150,78
77,32
66,09
58,59
61,97
30,83
36,23
19,80
70,71
84,09
101,71
2,12
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
0,00
BRAZILIE Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak
31,55
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
728,33
717,53
884,78
848,03
811,96
1.002,33
1.351,72
936,34
1.082,41
1.165,87
24,30
60,07
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
10,29
64,02
81,38
89,82
64,41
177,84
450,18
380,39
374,66
485,27
10,12
4.616,82
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
10,28
9,40
15,80
16,96
38,60
76,25
40,66
10,99
8,29
20,00
0,42
94,57
357,46
5 Chemische producten
60,79
70,14
78,67
97,03
119,21
249,52
446,48
304,43
300,20
6,26
393,85
147,86
156,80
231,69
232,90
352,84
391,71
265,34
104,51
169,99
631,55
13,16
327,11
7 Machines en vervoermateriaal
40,82
60,29
46,95
45,36
55,64
50,31
67,06
151,58
124,80
74,79
1,56
8 Diverse gefabriceerde goederen
44,42
45,64
68,21
70,88
70,92
68,09
66,55
57,51
43,88
31,25
0,65
-29,64
0,01
0,00
0,01
0,01
0,01
0,00
0,00
0,00
0,00
-22,60
6 Fabrikaten
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
83,20
CHILI Totaal goederen
354,80
365,44
704,98
1.077,87
1.322,54
1.405,04
855,13
680,47
768,52
846,35
100,00
139,81
149,51
141,78
228,45
231,09
309,52
422,56
408,49
290,47
252,75
29,86
80,78
1 Dranken en tabak
21,96
21,80
26,52
31,99
36,58
45,56
50,43
56,38
68,79
79,60
9,40
262,55
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
48,48
72,48
280,31
408,78
262,63
225,61
171,33
111,75
261,04
295,51
34,92
509,57
0 Voeding en levende dieren
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
0,02
0,01
0,00
0,00
1.243,08
0,01
0,08
0,27
0,70
1,86
0,17
0,09
0,29
0,03
-87,08
20,97
12,29
46,90
92,36
195,64
136,33
18,88
15,86
21,56
33,42
3,95
120,19
106,91
207,29
315,34
595,43
685,74
187,44
83,23
123,96
180,52
21,33
50,20
7 Machines en vervoermateriaal
0,84
2,15
0,40
0,58
0,71
1,16
2,34
3,86
2,05
4,07
0,48
383,36
8 Diverse gefabriceerde goederen
0,28
0,26
1,77
0,16
0,19
0,40
0,27
0,73
0,54
0,19
0,02
-31,91
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten 5 Chemische producten 6 Fabrikaten
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
0,00 2,27
0,02
0,01
0,01
0,01
0,00
0,02
138,55
59,37
0,00
0,00
0,01
0,10
0,00
0,00
0,00
0,00
-15,22
163,46
175,47
206,87
319,99
327,90
608,30
612,07
493,72
506,45
702,47
100,00
329,74
25,16
27,68
29,48
35,14
75,50
57,94
37,23
32,81
27,69
COLOMBIA Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren
32,22
4,59
28,09
0,20
0,42
0,29
0,58
1,04
0,36
0,58
0,69
1,21
0,88
0,13
343,40
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
21,00
14,79
13,42
17,31
21,77
26,44
24,27
20,55
26,39
24,79
3,53
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
109,25
116,35
151,01
245,67
209,22
487,18
489,73
399,18
362,52
478,92
68,18
338,36
0,49
0,13
0,61
0,49
1,52
9,54
18,73
7,32
12,52
60,19
8,57
12.129,70
1 Dranken en tabak
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
18,05
5 Chemische producten
1,78
6,05
2,03
0,11
0,22
0,35
0,86
5,85
4,75
4,63
0,66
6 Fabrikaten
2,89
7,14
7,16
14,04
16,18
16,03
34,59
18,71
57,42
90,66
12,91
3.032,51
7 Machines en vervoermateriaal
0,45
1,06
0,81
3,09
0,29
7,48
4,09
6,75
10,75
6,58
0,94
1.368,84
8 Diverse gefabriceerde goederen
2,24
1,85
2,06
2,96
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
3,55
2,18
0,00
0,00
159,42
1,97
1,81
2,99
3,00
0,43
33,78
0,03
0,06
0,21
0,61
0,09
61,07
MEXICO Totaal goederen
510,75
449,38
380,63
457,67
500,99
705,94
1.118,19
982,17
1.455,74
1.216,46
100,00
138,17
23,85
23,93
24,98
27,38
31,43
35,31
41,84
50,14
73,66
95,61
7,86
300,80
3,24
3,57
3,53
3,13
4,93
4,50
3,22
2,35
3,82
5,18
0,43
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
15,20
16,97
32,40
29,54
43,97
69,80
90,56
27,81
82,23
68,81
5,66
352,80
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
14,28
0,00
0,00
39,66
123,32
232,22
65,30
58,81
52,65
4,33
268,79 2.565,42
0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
59,79
0,11
0,36
0,44
1,17
1,05
2,52
4,78
3,60
4,60
2,87
0,24
5 Chemische producten
88,32
60,99
39,04
34,38
35,95
46,64
48,98
70,72
102,27
67,93
5,58
6 Fabrikaten
14,28
11,89
9,54
13,26
11,01
26,68
19,43
20,00
17,60
18,84
1,55
31,95
267,74
201,88
180,00
231,02
221,05
217,34
537,23
592,27
914,82
749,84
61,64
180,06
83,73
129,75
90,69
117,70
111,25
179,57
138,57
148,16
195,99
151,40
12,45
80,82
0,00
0,03
0,00
0,09
0,68
0,26
1,37
1,83
1,93
3,33
0,27
172.845,64
1.602,81
1.511,65
1.750,85
2.434,48
1.534,50
1.613,49
2.051,65
1.229,01
1.430,65
1.669,44
100,00
4,16
178,19
199,42
214,59
257,70
415,45
449,25
499,41
522,60
625,04
655,91
39,29
268,10
8,99
7,91
6,96
16,23
12,08
15,52
8,29
19,02
9,80
10,48
0,63
16,66
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
228,44
244,33
289,34
266,12
273,39
277,46
346,22
277,05
444,31
300,52
18,00
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
54,84
52,88
62,65
384,00
471,68
446,96
743,87
110,40
98,95
343,30
20,56
525,99
3,01
0,49
1,97
3,62
2,17
13,78
41,73
25,66
14,85
78,62
4,71
2.514,59
7 Machines en vervoermateriaal 8 Diverse gefabriceerde goederen 9 Niet afzonderljk genoemde goederen
-23,09
OVERIG LATIJNS-AMERIKA Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten 5 Chemische producten 6 Fabrikaten 7 Machines en vervoermateriaal 8 Diverse gefabriceerde goederen
16,25
24,22
36,79
31,55
143,56
172,93
189,00
279,61
159,89
71,21
103,38
6,19
536,20
20,14
50,46
51,78
72,95
149,65
172,25
74,00
51,97
81,14
89,73
5,37
345,62
1.082,06
923,45
1.075,12
1.270,31
18,19
9,53
6,27
10,47
8,89
25,77
1,54
-97,62
10,90
8,50
11,65
19,28
18,97
39,75
52,25
51,95
76,29
61,74
3,70
466,31
0,73
0,00
0,00
0,00
0,00
0,17
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
0,00
TOTAAL Totaal goederen
5.169,34
5.001,49
5.819,99
7.349,09
6.870,17
8.489,15
10.333,71
8.266,49
9.440,89
10.661,00
100,00
106,24
1.481,05
1.526,28
1.596,86
1.883,90
2.140,65
2.683,68
3.535,69
3.239,49
3.597,82
3.841,98
36,04
159,41
134,29
117,34
114,78
138,13
103,73
123,58
109,54
176,33
199,69
228,11
2,14
1.148,15
1.117,11
1.539,57
1.662,12
1.530,28
1.734,83
2.160,32
1.513,46
2.061,92
2.068,24
19,40
80,14
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
200,34
245,90
298,87
729,69
790,22
1.240,03
1.924,15
965,13
900,13
1.374,22
12,89
585,93
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
138,70
87,67
56,86
125,68
119,08
161,59
272,07
77,64
61,60
203,95
1,91
47,04
848,22
976,07
0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak 2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
5 Chemische producten 6 Fabrikaten 7 Machines en vervoermateriaal 8 Diverse gefabriceerde goederen 9 Niet afzonderljk genoemde goederen
207,45
181,98
213,63
69,87
379,90
533,87
656,86
772,36
814,92
7,64
292,83
322,97
346,70
515,93
660,42
1.143,66
1.306,21
596,56
286,81
455,43
1.013,45
9,51
213,79
1.393,50
1.191,57
1.306,17
1.554,77
301,64
289,18
622,59
766,92
1.066,28
862,73
8,09
142,88
186,91
177,30
213,56
206,35
292,91
263,16
262,73
323,38
249,44
2,34
74,58
0,01
0,04
0,01
0,93
0,69
0,26
1,41
1,90
2,30
3,95
0,04
33.427,95
-38,09
73
Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland, volgens grootteklassen Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
totaal
2011
in miljoenen euro's
%
% 128,56
ARGENTINIE Totaal
625,24
543,57
475,06
703,56
733,32
841,47
1.354,30
1.376,29
1.352,66
1.429,05
100,00
Klein
314,49
313,46
312,03
502,96
528,16
494,32
763,67
614,28
464,76
550,64
38,53
75,09
Middel
119,17
110,84
83,18
128,07
129,13
276,37
438,15
590,33
733,08
690,44
48,31
479,37
Groot
191,58
119,27
79,85
72,52
76,03
70,77
152,48
171,68
154,82
187,98
13,15
-1,88
Totaal
1.912,29
1.955,97
2.301,61
2.355,53
2.450,91
3.314,92
4.342,37
3.504,83
3.926,88
4.797,22
100,00
150,86
Klein
709,90
688,94
845,13
944,35
1.062,01
1.313,85
1.641,82
1.084,50
1.126,49
1.838,09
38,32
158,92
BRAZILIE
Middel Groot
197,03
225,15
331,84
687,13
572,17
822,81
744,84
1.007,68
1.179,36
1.253,14
26,12
536,01
1.005,36
1.041,87
1.124,63
724,04
816,74
1.178,25
1.955,71
1.412,66
1.621,03
1.705,99
35,56
69,69
CHILI Totaal
354,80
365,44
704,98
1.077,87
1.322,54
1.405,04
855,13
680,47
768,52
846,35
100,00
138,55
Klein
90,47
109,45
111,67
112,13
125,14
294,51
229,58
294,02
261,88
251,37
29,70
177,85
Middel
41,26
52,59
168,54
489,46
479,80
282,07
235,80
181,80
172,54
160,37
18,95
288,72
Groot
223,07
203,40
424,77
476,28
717,61
828,45
389,74
204,65
334,10
434,61
51,35
94,83
Totaal
163,46
175,47
206,87
319,99
327,90
608,30
612,07
493,72
506,45
702,47
100,00
329,74
Klein
96,24
96,04
125,98
195,40
174,34
271,33
288,29
216,97
213,19
302,81
43,11
214,63
COLOMBIA
Middel
18,30
38,65
34,63
62,42
127,58
181,78
149,98
133,39
121,25
151,76
21,60
729,10
Groot
48,92
40,78
46,25
62,17
25,99
155,19
173,81
143,36
172,01
247,91
35,29
406,80
Totaal
510,75
449,38
380,63
457,67
500,99
705,94
1.118,19
982,17
1.455,74
1.216,46
100,00
138,17
Klein
112,74
77,12
91,11
101,56
127,33
159,51
287,09
117,95
193,16
183,47
15,08
62,73
Middel
63,48
110,16
88,30
110,32
144,98
175,20
134,16
164,32
247,49
292,37
24,03
360,57
Groot
334,52
262,10
201,22
245,79
228,68
371,23
696,94
699,90
1.015,09
740,62
60,88
121,39
MEXICO
OVERIG LATIJNS-AMERIKA Totaal
1.602,81
1.511,65
1.750,85
2.434,48
1.534,50
1.613,49
2.051,65
1.229,01
1.430,65
1.669,44
100,00
4,16
Klein
1.305,47
275,18
297,02
323,31
379,43
411,04
509,06
448,52
539,10
612,58
36,69
-53,08
Middel
79,14
932,78
1.155,91
1.473,84
374,99
409,49
364,96
335,82
395,89
428,92
25,69
441,96
Groot
218,20
303,69
297,93
637,32
780,08
792,97
1.177,63
444,66
495,65
627,95
37,61
187,79 106,24
TOTAAL Totaal
5.169,34
5.001,49
5.819,99
7.349,09
6.870,17
8.489,15
10.333,71
8.266,49
9.440,89
10.661,00
100,00
Klein
2.629,32
1.560,19
1.782,94
2.179,71
2.396,40
2.944,56
3.719,51
2.776,23
2.798,58
3.738,96
35,07
42,20
518,38
1.470,17
1.862,39
2.951,25
1.828,64
2.147,72
2.067,90
2.413,34
2.849,62
2.976,99
27,92
474,29
2.021,64
1.971,12
2.174,66
2.218,13
2.645,13
3.396,87
4.546,31
3.076,91
3.792,70
3.945,05
37,00
95,14
Middel Groot
Aantallen bedrijven naar grootteklasse en SITC classificatie Aandeel in 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in aantallen
groei 2002-
totaal
2011 %
%
KLEIN Totaal
2.419
2.604
2.815
3.021
3.164
4.148
4.415
4.460
3.580
3.545
100,00
46,55
0 Voeding en levende dieren
578
613
653
632
692
1178
1225
1275
889
934
26,35
61,59
1 Dranken en tabak
101
118
160
178
171
227
211
204
169
153
4,32
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
425
460
493
507
512
572
707
712
518
470
13,26
10,59
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
28
28
27
31
29
31
30
38
30
33
0,93
17,86
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
33
34
38
37
36
44
33
29
27
29
0,82
-12,12
210
218
234
297
376
274
260
5 Chemische producten
7,33
53,85
6 Fabrikaten
442
500
539
570
601
695
799
759
630
601
16,95
35,97
7 Machines en vervoermateriaal
535
572
645
656
730
997
1036
1150
959
919
25,92
71,78
8 Diverse gefabriceerde goederen
667
718
842
947
990
1296
1252
1215
982
983
27,73
47,38
1
18
6
6
5
5
15
9
3
6
0,17
500,00
669
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
169
170
282
51,49
MIDDEL Totaal
720
719
723
788
1.050
964
1.148
980
983
100,00
110
110
102
110
125
163
129
162
138
157
15,97
42,73
1 Dranken en tabak
29
33
36
30
41
46
38
56
44
42
4,27
44,83
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
98
109
102
100
104
119
125
149
126
132
13,43
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
17
9
13
16
18
20
16
30
17
13
1,32
-23,53
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
10
7
10
8
12
24
18
21
19
20
2,03
100,00
0 Voeding en levende dieren
5 Chemische producten
46,94
34,69
84
105
108
96
107
151
125
216
153
135
13,73
60,71
6 Fabrikaten
153
163
167
178
197
258
258
274
232
224
22,79
46,41
7 Machines en vervoermateriaal
235
268
298
271
311
444
447
459
434
384
39,06
8 Diverse gefabriceerde goederen
236
264
256
278
290
414
376
434
367
386
39,27
63,56
3
12
4
2
1
0
5
2
4
2
0,20
-33,33
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
63,40
GROOT Totaal
342
351
360
379
359
479
479
505
494
439
100,00
28,36
0 Voeding en levende dieren
64
57
53
52
53
79
64
78
78
71
16,17
10,94
1 Dranken en tabak
38
38
31
35
35
44
37
46
39
43
9,79
13,16
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
52
56
56
48
54
60
65
51
62
59
13,44
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
16
14
14
16
16
32
23
29
21
19
4,33
18,75
9
9
9
7
9
11
16
10
5
6
1,37
-33,33
69
79
79
81
69
116
95
113
108
79
18,00
14,49 48,78
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten 5 Chemische producten 6 Fabrikaten
13,46
82
97
118
107
113
136
165
135
153
122
27,79
7 Machines en vervoermateriaal
138
156
165
173
170
227
219
219
225
196
44,65
8 Diverse gefabriceerde goederen
160
167
178
189
174
232
228
285
229
222
50,57
38,75
0
14
0
0
1
1
5
6
1
3
0,68
300,00
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
42,03
TOTAAL Totaal
3.430
3.675
3.894
4.123
4.311
5.677
5.858
6.113
5.054
4.967
100,00
44,81
0 Voeding en levende dieren
752
780
808
794
870
1.420
1.418
1.515
1.105
1.162
23,39
54,52
1 Dranken en tabak
168
189
227
243
247
317
286
306
252
238
4,79
41,67
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
575
625
651
655
670
751
897
912
706
661
13,31
14,96
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
61
51
54
63
63
83
69
97
68
65
1,31
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
6,56
52
50
57
52
57
79
67
60
51
55
1,11
5,77
5 Chemische producten
322
354
397
395
410
564
502
705
535
474
9,54
47,20
6 Fabrikaten
677
760
824
855
911
1.089
1.222
1.168
1.015
947
19,07
39,88
7 Machines en vervoermateriaal 8 Diverse gefabriceerde goederen 9 Niet afzonderljk genoemde goederen
908
996
1.108
1.100
1.211
1.668
1.702
1.828
1.618
1.499
30,18
1.063
1.149
1.276
1.414
1.454
1.942
1.856
1.934
1.578
1.591
32,03
49,67
4
44
10
8
7
6
25
17
8
11
0,22
175,00
65,09
74
Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland volgens SBI classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's
totaal
2011 %
%
ARGENTINIE Totaal sectoren A Landbouw, jacht en bosbouw B Visserij C Winning van delfstoffen D Industrie E Productie en distributie van en handel
625,24 0,69
543,57 0,61
475,06 0,39
703,56 0,72
733,32 0,40
841,47 0,69
1.354,30 0,67
1.376,29 0,80
1.352,66 1,57
1.429,05 4,47
0,09
100,00 0,31
128,56 548,80
0,00
-100,00
0,01
0,00
0,00
0,02
0,00
0,02
0,00
0,01
0,00
0,01
0,00
-37,99
193,10
118,27
100,60
109,75
118,17
111,95
165,92
113,00
142,55
98,23
6,87
-49,13
0,14
0,08
0,00
-100,00
0,04
0,10
0,01
0,01
0,64
0,08
1,88
0,47
1,66
0,24
0,02
464,74
338,67
342,67
319,98
422,61
509,96
488,02
775,92
891,26
846,11
966,55
67,64
185,40
0,01
0,02
0,05
0,11
0,00
0,01
0,00
0,00
I Vervoer, opslag en communicatie
77,82
71,95
39,52
103,13
84,71
217,23
370,37
328,39
330,66
323,17
22,61
315,29
J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening L Openbaar bestuur, overheidsdiensten
0,13
1,10
1,17
2,43
1,14
3,59
7,10
8,65
0,69
0,85
0,06
553,40
13,88
8,74
13,24
64,72
18,26
19,83
32,35
33,66
29,36
35,48
2,48
155,53
in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca
0,00
0,00
0,00 en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Q Extra-territoriale lichamen en organisaties Overig
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,01
0,00
0,00
-95,84
0,00 0,00
0,00
0,02
0,01
0,00
0,04
0,01
0,01
0,01
0,02
0,00
0,01
0,00
0,00
-70,21
0,49
0,02
0,06
0,03
0,02
0,06
0,08
0,05
0,04
0,05
0,00
-90,68
0,00 0,14
0,00
-100,00
BRAZILIE Totaal sectoren A Landbouw, jacht en bosbouw B Visserij C Winning van delfstoffen D Industrie E Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca I Vervoer, opslag en communicatie J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en
1.912,29 7,69
1.955,97 19,35
2.301,61 13,10
2.355,53 9,50
2.450,91 9,85
3.314,92 12,67
0,09
4.342,37 13,80 0,00
3.504,83 12,05
3.926,88 9,49
0,01
4.797,22 29,04 0,00
100,00
150,86
0,61
277,43
0,00
-98,20
1,90
0,51
0,94
3,69
2,20
2,40
3,70
0,05
0,06
0,08
0,00
-95,73
964,55
929,07
965,89
997,99
924,28
1.274,36
1.547,88
1.204,36
1.492,19
1.574,23
32,82
63,21
0,49
0,51
0,00
0,00
2,50
0,04
0,49
0,03
0,00
0,01
0,00
-97,48
0,23
1,12
0,60
0,44
0,63
0,81
6,34
0,29
0,44
0,66
0,01
185,04
501,90
594,20
870,55
799,08
733,17
1.245,97
1.786,80
1.432,78
1.492,17
2.083,57
43,43
315,14
0,73
0,04
0,33
0,90
2,54
0,00
0,06
0,01
0,01
0,68
0,01
396,37
374,45
423,47
492,79
625,56
655,44
849,79
739,23
612,11
727,52
15,17
83,55
4,97
5,09
4,27
7,97
23,50
21,91
44,64
15,36
210,08
20,30
0,42
308,51
31,34
26,68
21,75
43,10
124,27
97,02
86,01
96,24
110,23
358,25
7,47
1.043,04
0,00
0,00
2,09
4,19
2,79
4,26
0,00
1,08
0,02
108,25
0,06
4,89
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,02
0,00
-57,21
0,00
0,00
0,67
0,01
0,00
0,01
0,02
0,00
0,01
0,06
0,00
5.345,70
0,06
0,06
0,03
0,06
0,33
0,10
0,04
0,15
0,08
1,70
0,04
2.871,38
-5,86
zakelijke dienstverlening L Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Q Extra-territoriale lichamen en organisaties Overig
0,00 0,00
-100,00
354,80
1,90 365,44
704,98
0,00 1.077,87
1.322,54
1.405,04
855,13
680,47
768,52
846,35
100,00
138,55
5,87
6,95
6,27
6,20
8,47
12,19
14,52
18,39
17,98
23,96
2,83
308,32
0,00
0,01
0,00
0,00
CHILI Totaal sectoren A Landbouw, jacht en bosbouw B Visserij C Winning van delfstoffen D Industrie E Productie en distributie van en handel
4,25
11,34
0,04
0,09
0,12
0,11
0,08
0,16
0,14
0,24
0,03
39,60
31,97
101,52
260,13
204,29
149,80
51,97
30,80
83,16
66,01
7,80
66,69
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
-100,00
0,01 in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca
0,00
0,00
0,01
0,01
0,01
0,02
0,03
109,10
127,21
129,33
109,14
134,48
175,03
0,00 237,81
232,19
303,40
-94,44
0,00
0,00
-3,78
346,98
41,00
218,05
0,01
0,05
0,01
0,00
0,05
0,06
0,31
0,05
0,00
0,00
0,00
-88,06
176,32
163,27
440,43
678,35
932,25
1.034,60
526,92
381,49
356,44
397,58
46,98
125,49
J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend
0,14
0,06
0,13
0,10
9,97
1,16
1,08
0,14
0,27
0,12
0,01
-15,37
goed, verhuur van roerende goederen en
19,51
24,37
27,24
23,85
32,89
32,02
22,42
17,22
6,96
11,44
1,35
-41,35
0,04
0,01
0,00
0,00
0,00
0,02
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,16
0,01
0,00
1,02
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
2.969,82
0,00
0,00
0,00
0,00
0,01
0,00
0,00
1.670,37
I Vervoer, opslag en communicatie
zakelijke dienstverlening L Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Q Extra-territoriale lichamen en organisaties Overig
0,00
0,04
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00 0,15
0,00
0,00
75
COLOMBIA Totaal sectoren A Landbouw, jacht en bosbouw
163,46
175,47
206,87
319,99
327,90
608,30
612,07
493,72
506,45
702,47
100,00
329,74
1,10
1,69
1,50
2,55
3,03
3,93
4,55
4,34
4,44
4,02
0,57
264,41
0,08
0,01
0,00
0,00
0,02
0,00
0,00
0,03
0,43
0,06
43,46
20,10
19,37
20,76
20,91
10,58
41,51
20,08
30,59
78,10
111,85
15,92
456,37
18,81
49,77
57,18
95,25
20,43
143,88
189,75
172,42
133,44
167,04
23,78
788,00
0,01
0,00
0,00
0,03
0,00
0,06
0,00
0,00
0,02
179,98
206,21
283,15
203,54
203,25
303,06
43,14
183,43
0,01
B Visserij C Winning van delfstoffen D Industrie E Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca
106,93
96,60
120,69
195,35
0,01
0,01
0,00
1,14
0,01
0,00
0,00
0,00
0,01
0,01
0,02
0,00
0,00
-100,00
14,79
2,22
4,15
5,59
104,72
203,28
112,74
76,82
85,06
114,54
16,31
674,64
J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend
0,03
0,00
0,45
0,01
0,00
0,21
0,08
0,04
0,05
0,03
0,00
21,39
goed, verhuur van roerende goederen en
1,63
0,18
0,36
0,32
9,16
9,24
1,46
5,70
1,40
1,39
0,20
-14,75
0,05
0,00
I Vervoer, opslag en communicatie
zakelijke dienstverlening L Openbaar bestuur, overheidsdiensten 0,00 en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Q Extra-territoriale lichamen en organisaties Overig
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,01
0,00
0,00
390,60
0,00
0,00
0,00
0,01
0,21
0,21
0,60
0,07
0,01
3.273,79
5,54
1,75
510,75
449,38
380,63
457,67
500,99
705,94
1.118,19
982,17
1.455,74
1.216,46
0,78
0,62
1,47
0,77
0,85
1,04
2,05
1,93
7,48
13,08
0,00 0,00
0,00
0,00
0,00
-100,00
0,00 0,00
MEXICO Totaal sectoren A Landbouw, jacht en bosbouw C Winning van delfstoffen D Industrie E Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca I Vervoer, opslag en communicatie J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening L Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Q Extra-territoriale lichamen en organisaties Overig
100,00
138,17
1,08
1.578,01
0,00
B Visserij 0,02
0,00
0,01
0,01
0,04
0,32
0,02
0,05
0,11
0,50
0,04
3.115,31
174,77
155,88
117,52
114,97
135,60
276,64
234,48
171,82
139,41
161,08
13,24
-7,83
0,00
0,00
0,00
0,00
0,07
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
36,60
0,47
0,48
0,11
0,17
0,39
0,28
0,48
1,82
0,36
0,37
0,03
-21,58
197,79
205,64
173,10
191,31
242,57
268,88
365,49
259,40
517,25
444,67
36,55
124,82
4,98
1,33
0,03
0,00
0,01
0,00
0,00
0,00
0,02
0,00
0,00
-99,94
122,78
74,45
75,61
138,35
94,76
138,25
486,74
525,26
768,93
572,19
47,04
366,05
0,16
0,21
1,90
0,46
3,81
6,20
1,07
3,56
0,47
0,13
0,01
-19,36
8,87
10,55
10,32
11,16
22,70
14,13
27,72
17,86
21,51
24,28
2,00
173,61
0,00
0,00
0,00
0,00
0,03
0,00
0,00
0,00
0,05
0,00
0,03
0,17
0,28
0,00
0,01
0,02
0,01
0,03
0,01
0,00
5.002,28
0,00
0,00
0,04
0,06
0,00
0,00
0,01
0,00
0,03
0,02
0,00
4.767,54
0,03
0,18
0,35
0,12
0,24
0,11
0,08
0,46
0,13
0,13
0,01
391,17
0,00
0,00
0,10
0,00
0,00
0,00
0,00
-100,00
1.602,81
1.511,65
1.750,85
2.434,48
1.534,50
1.613,49
2.051,65
1.229,01
1.430,65
1.669,44
36,75
36,78
31,22
30,53
28,91
43,54
46,01
49,18
42,48
69,02
4,13
87,83
0,00
0,02
0,00
0,01
0,01
0,00
0,00
-25,64
OVERIG LATIJNS-AMERIKA Totaal sectoren A Landbouw, jacht en bosbouw B Visserij C Winning van delfstoffen D Industrie E Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca
0,00
0,01
100,00
4,16
0,04
0,03
0,04
0,03
0,11
0,14
0,01
0,06
0,02
0,05
0,00
26,93
172,63
221,34
239,75
253,43
252,18
435,46
598,03
287,24
401,21
389,43
23,33
125,58
0,00
0,01
10,40
0,00
1,52
0,00
0,02
2,92
1,88
0,11
81.317,74
0,04
0,52
0,47
0,02
0,07
0,07
0,35
0,25
0,18
0,54
0,03
1.232,72
1.250,59
1.133,61
1.344,16
1.866,99
729,66
605,27
822,86
504,16
690,23
897,69
53,77
-28,22
0,02
0,02
0,11
0,18
0,18
0,11
0,16
0,20
0,07
0,00
0,00
-87,94
119,91
95,32
113,44
245,84
468,21
456,78
533,94
343,14
260,49
279,69
16,75
133,25
J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend
3,37
6,33
8,97
12,24
11,04
10,01
18,19
21,48
5,30
12,00
0,72
256,28
goed, verhuur van roerende goederen en
17,22
17,23
12,51
14,34
44,08
60,43
31,92
23,22
27,45
18,40
1,10
6,83
0,00
0,00
0,00
0,02
0,01
0,00
0,00
0,00
0,00
721,48
I Vervoer, opslag en communicatie
zakelijke dienstverlening L Openbaar bestuur, overheidsdiensten 0,10 en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Q Extra-territoriale lichamen en organisaties Overige
0,00
0,05
0,00 0,00
0,00 0,01
0,00
0,00
0,00
0,01
0,00
0,00
0,00
0,05
0,04
0,01
0,00
0,00
0,00
127,35
2,23
0,32
0,17
0,47
0,04
0,10
0,12
0,04
0,28
0,73
0,04
-67,27
0,00 0,00
0,00
76
TOTAAL Totaal sectoren A Landbouw, jacht en bosbouw
5.167,20
4.995,79
5.818,24
7.349,09
6.870,17
8.489,15
10.333,71
8.266,49
9.440,89
10.661,00
100,00
106,32
52,88
66,00
53,95
50,27
51,51
74,06
81,60
86,70
83,44
143,60
1,35
171,54
B Visserij
0,18
0,00
0,01
0,00
0,01
0,03
0,01
0,04
0,03
0,02
0,00
-90,86
C Winning van delfstoffen
6,22
11,97
1,03
3,83
2,48
3,00
3,81
0,32
0,37
1,30
0,01
-79,03
1.564,76
1.475,89
1.546,03
1.757,18
1.645,11
2.289,71
2.618,37
1.837,81
2.336,62
2.400,83
22,52
53,43
19,46
50,37
57,18
105,65
22,93
145,52
190,25
172,47
136,36
168,93
1,58
768,19
D Industrie E Productie en distributie van en handel in elektriciteit, aardgas, stoom en water F Bouwnijverheid G Reparatie van consumentenartikelen en handel H Horeca I Vervoer, opslag en communicatie J Financiële instellingen K Verhuur van en handel in onroerend goed, verhuur van roerende goederen en zakelijke dienstverlening
0,79
2,24
1,20
0,65
1,75
1,27
9,07
2,84
2,70
1,82
0,02
130,45
2.504,97
2.499,93
2.957,80
3.584,48
2.529,82
2.989,37
4.272,04
3.523,34
4.052,41
5.042,53
47,30
101,30
5,76
1,48
0,53
1,21
2,78
0,19
0,53
0,29
0,11
0,69
0,01
-88,02
907,98
781,67
1.096,64
1.664,06
2.310,22
2.705,57
2.880,50
2.394,34
2.413,70
2.414,69
22,65
165,94
8,80
12,79
16,90
23,21
49,46
43,07
72,17
49,23
216,86
33,44
0,31
280,00
92,46
87,76
85,43
157,48
251,35
232,66
201,88
193,90
196,90
449,24
4,21
385,87
0,00
0,10
0,00
0,01
2,10
4,23
2,84
4,26
0,00
1,08
0,01
108,34
0,11
4,97
0,18
0,29
0,01
0,03
0,02
0,01
0,20
0,04
0,00
-60,44
0,01
0,06
0,74
0,09
0,01
0,07
0,10
0,02
0,08
0,10
0,00
575,68
2,81
0,58
0,61
0,68
0,63
0,37
0,54
0,91
1,14
2,69
0,03
-4,30
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
0,00
L Openbaar bestuur, overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen M Onderwijs N Gezondheids- en welzijnszorg O Milieudienstverlening, cultuur, recreatie en overige dienstverlening Overige
Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland groei 2002-
Aandeel 2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in aantallen Argentinie Bolivia
761
782
729
799
934
1239
1377
1493
776
745
van totaal
2011 %
%
15,00
-2,10
70
60
70
46
52
83
79
62
73
60
1,21
-14,29
1485
1607
1755
1808
1838
2650
2573
2680
2014
1902
38,29
28,08
Chili
504
556
582
640
601
871
798
909
656
779
15,68
54,56
Colombia
356
317
390
408
368
517
485
539
425
410
8,25
15,17
Costa Rica
293
273
304
312
343
424
414
488
434
396
7,97
35,15
Ecuador
283
247
285
340
333
361
341
307
302
285
5,74
0,71
El Salvador
79
62
106
72
100
111
111
129
114
109
2,19
37,97
Guatemala
189
172
177
174
196
261
219
238
206
211
4,25
11,64
Honduras
196
141
173
140
152
211
259
255
198
238
4,79
21,43
Mexico
977
1182
1287
1301
1384
1841
1971
2106
1900
1871
37,67
91,50
Brazilie
Nicaragua
38
72
68
44
38
66
72
77
63
106
2,13
178,95
Panama
86
131
102
151
197
234
248
349
196
191
3,85
122,09
Paraguay Peru
52
43
32
43
40
79
65
181
112
81
1,63
55,77
272
288
317
301
354
440
479
461
439
462
9,30
69,85
Uruguay
202
223
187
130
235
386
454
365
207
229
4,61
13,37
Venezuela
183
165
195
159
142
213
196
171
120
119
2,40
-34,97
3.430
3.675
3.894
4.123
4.311
5.677
5.858
6.113
5.054
4.967
Totaal
44,81
77
Invoer van goederen van Latijns-Amerika naar Nederland, volgens grootteklassen Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
totaal
in aantallen
2011 %
% -2,10
ARGENTINIE Totaal
761
782
729
799
934
1.239
1.377
1.493
776
745
100,00
Klein
503
520
516
564
655
918
1090
1183
527
506
67,92
0,60
Middel
154
161
126
119
171
211
175
200
171
153
20,54
-0,65
Groot
104
101
87
116
108
110
112
110
78
86
11,54
-17,31
Totaal
1.485
1.607
1.755
1.808
1.838
2.650
2.573
2.680
2.014
1.902
100,00
28,08
Klein
973
1080
1207
1236
1268
1901
1871
1938
1348
1272
66,88
30,73
Middel
324
323
331
338
363
477
432
476
401
399
20,98
23,15
Groot
188
204
217
234
207
272
270
266
265
231
12,15
22,87
BRAZILIE
CHILI Totaal
504
556
582
640
601
871
798
909
656
1.732
100,00
243,65
Klein
317
355
388
426
409
586
547
582
416
1.001
57,79
215,77
Middel
113
120
122
125
123
172
166
210
150
477
27,54
322,12
Groot
74
81
72
89
69
113
85
117
90
254
14,67
243,24 15,17
COLOMBIA Totaal
356
317
390
408
368
517
485
539
425
410
100,00
Klein
210
203
241
268
237
319
315
336
254
242
59,02
15,24
Middel
78
71
88
88
91
119
102
133
116
116
28,29
48,72
Groot
68
43
61
52
40
79
68
70
55
52
12,68
-23,53
Totaal
977
1.182
1.287
1.301
1.384
1.841
1.971
2.106
1.900
1.871
100,00
91,50
Klein
576
703
758
782
842
1116
1256
1313
1167
1155
61,73
100,52
MEXICO
Middel
245
308
342
340
360
468
459
527
453
477
25,49
94,69
Groot
156
171
187
179
182
257
256
266
280
239
12,77
53,21 34,81
OVERIG LATIJNS-AMERIKA Totaal
1.198
1.201
1.257
1.250
1.421
1.872
2.003
2.073
1.676
1.615
100,00
Klein
834
826
871
898
1039
1333
1494
1479
1162
1121
69,41
34,41
Middel
231
234
240
225
255
363
340
400
336
331
20,50
43,29
Groot
133
141
146
127
127
176
169
194
178
163
10,09
22,56
Totaal
3.430
3.675
3.894
4.123
4.311
5.677
5.858
6.113
5.054
4.967
100,00
44,81
Klein
2419
2604
2815
3021
3164
4148
4415
4460
3580
3545
71,37
46,55
Middel
669
720
719
723
788
1050
964
1148
980
983
19,79
46,94
Groot
342
351
360
379
359
479
479
505
494
439
8,84
28,36
TOTAAL
Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland naar grootteklasse en SITC classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's
totaal
2011 %
% 42,20
KLEIN Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak 2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
2.629,32
1.560,19
1.782,94
2.179,71
2.396,40
2.944,56
3.719,51
2.776,23
2.798,58
3.738,96
100,00
909,80
948,28
1.084,97
1.227,25
1.356,83
1.620,54
2.333,10
1.683,58
1.690,86
1.835,30
49,09
101,72
15,63
18,92
24,09
31,42
33,19
42,97
46,25
50,43
43,17
119,04
3,18
661,68
284,02
255,69
315,84
398,31
413,95
558,08
479,64
352,08
405,88
414,17
11,08
45,82
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
78,20
83,10
98,06
160,99
144,30
239,50
326,27
175,04
168,65
247,28
6,61
216,22
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
51,02
30,13
26,95
88,15
89,03
26,99
31,42
10,87
13,56
38,24
1,02
-25,06
125,33
5 Chemische producten 6 Fabrikaten 7 Machines en vervoermateriaal 8 Diverse gefabriceerde goederen 9 Niet afzonderljk genoemde goederen
73,24
111,28
138,53
282,43
170,29
252,19
6,74
376,55
62,52
60,85
63,82
89,81
109,06
144,27
153,19
80,78
112,97
625,44
16,73
900,34
1.130,67
52,92
77,66
50,53
73,61
52,91
49,02
78,28
80,93
117,85
58,70
95,09
105,29
2,82
-90,69
44,53
34,99
42,69
61,43
59,79
92,48
105,07
80,49
96,22
98,68
2,64
121,59
0,00
0,03
0,01
0,10
0,68
0,26
1,40
1,83
1,90
3,34
0,09 1.746.883,25
MIDDEL Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak 2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
518,38
1.470,17
1.862,39
2.951,25
1.828,64
2.147,72
2.067,90
2.413,34
2.849,62
2.976,99
100,00
225,84
243,13
253,63
474,97
575,41
797,26
857,25
1.260,32
1.515,91
1.504,62
50,54
566,24
8,86
6,73
8,45
17,03
24,91
24,50
19,76
75,23
79,02
37,56
1,26
324,06
103,44
114,25
285,43
791,28
642,54
283,18
270,87
290,63
279,51
9,39
170,21
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
11,07
30,49
41,04
73,50
168,47
174,41
370,33
334,79
294,19
482,46
16,21
4.258,31
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
49,66
40,79
16,86
21,05
14,96
104,24
210,53
56,77
42,22
103,23
3,47
107,87
134,09
202,11
274,77
111,39
197,58
348,01
5 Chemische producten
24,89
25,53
65,39
560,76
474,29
256,88
8,63
932,16
6 Fabrikaten
30,85
36,10
42,65
54,52
67,04
70,94
92,41
59,87
76,51
81,92
2,75
165,53
7 Machines en vervoermateriaal
33,19
895,93
1.089,51
1.317,23
78,64
66,82
49,23
63,69
89,92
112,31
3,77
238,37
8 Diverse gefabriceerde goederen
30,57
77,22
59,44
66,75
54,55
74,02
73,82
94,18
112,80
117,90
3,96
285,61
0,01
0,00
0,01
0,83
0,00
0,00
0,06
0,40
0,61
0,02
5.185,26
9 Niet afzonderljk genoemde goederen
GROOT Totaal goederen
2.021,64
1.971,12
2.174,66
2.218,13
2.645,13
3.396,87
4.546,31
3.076,91
3.792,70
3.945,05
100,00
0 Voeding en levende dieren
345,40
334,87
258,26
181,69
208,40
265,89
345,34
295,59
391,05
502,06
12,73
45,36
1 Dranken en tabak
109,80
91,68
82,25
89,68
45,62
56,11
43,54
50,67
77,49
71,51
1,81
-34,87
2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen
760,69
747,16
938,31
472,53
473,79
616,00
1.397,51
890,51
1.365,41
1.374,56
34,84
80,70
132,31
159,78
826,12
1.227,54
644,49
16,34
3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d. 4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten 5 Chemische producten
111,08
495,20
477,45
455,31
437,29
95,14
480,22
38,02
16,75
13,05
16,47
15,09
30,36
30,13
10,00
5,81
62,49
1,58
64,34
129,64
105,92
95,33
172,57
220,48
243,56
611,50
496,07
254,05
305,85
7,75
135,92
6 Fabrikaten
229,60
249,75
409,47
516,09
967,55
1.090,99
350,96
146,16
265,95
306,09
7,76
33,32
7 Machines en vervoermateriaal
229,64
217,98
143,05
188,52
144,72
141,42
455,51
644,54
881,27
645,13
16,35
180,93
67,77
74,69
75,17
85,37
92,01
126,41
84,27
88,06
114,36
32,87
0,83
-51,50
0,01
0,00
0,01
0,01
0,01
0,00
0,00
0,03
5.169,34
5.001,49
5.819,99
7.349,09
6.870,17
8.489,15
10.333,71
8.266,49
9.440,89
10.661,00
100,00
106,24
36,04
159,41
8 Diverse gefabriceerde goederen 9 Niet afzonderljk genoemde goederen
0,01
TOTAAL Totaal goederen 0 Voeding en levende dieren 1 Dranken en tabak 2 Grondstoffen, eetbaar, behalve brandstoffen 3 Minerale brandstoffen, smeermiddelen, e.d.
1.481,05
1.526,28
1.596,86
1.883,90
2.140,65
2.683,68
3.535,69
3.239,49
3.597,82
3.841,98
134,29
117,34
114,78
138,13
103,73
123,58
109,54
176,33
199,69
228,11
2,14
1.148,15
1.117,11
1.539,57
1.662,12
1.530,28
1.734,83
2.160,32
1.513,46
2.061,92
2.068,24
19,40
80,14
200,34
245,90
298,87
729,69
790,22
1.240,03
1.924,15
965,13
900,13
1.374,22
12,89
585,93
4 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten
138,70
87,67
56,86
125,68
161,59
272,07
77,64
61,60
203,95
1,91
47,04
5 Chemische producten
207,45
181,98
213,63
379,90
533,87
656,86
848,22
976,07
772,36
814,92
7,64
292,83
6 Fabrikaten
322,97
346,70
515,93
660,42
1.143,66
1.306,21
596,56
286,81
455,43
1.013,45
9,51
213,79
1.393,50
1.191,57
1.306,17
1.554,77
301,64
289,18
622,59
766,92
1.066,28
862,73
142,88
186,91
177,30
213,56
206,35
292,91
263,16
262,73
323,38
249,44
2,34
74,58
0,01
0,04
0,01
0,93
0,69
0,26
1,41
1,90
2,30
3,95
0,04
33.427,95
7 Machines en vervoermateriaal 8 Diverse gefabriceerde goederen 9 Niet afzonderljk genoemde goederen
119,08
69,87
8,09
-38,09
78
Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland volgens OECD classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's
totaal
2011 %
%
ARGENTINIE Totaal sectoren High-technology
625,24
543,57
475,06
703,56
733,32
841,47
1.354,30
1.376,29
1.352,66
1.429,05
100,00
128,56
11,00
8,29
6,49
14,37
8,58
5,57
6,90
4,98
4,22
4,96
0,35
-54,94
Medium-high-technology
2,26
0,58
0,22
1,18
0,93
0,73
1,50
0,70
1,78
0,43
0,03
-80,91
Medium-low-technology
5,11
1,03
0,01
0,09
2,83
0,62
6,49
0,30
4,53
9,34
0,65
82,68
174,73
108,37
93,88
94,12
105,84
105,02
151,04
107,02
132,02
83,51
5,84
-52,21
Low-technology Knowledge-intensive services Less knowledge-intensive services Rest
14,48
9,85
14,51
67,17
19,41
21,65
38,71
41,57
29,80
31,32
2,19
116,25
416,54
414,66
359,56
525,88
594,69
707,09
1.147,13
1.220,45
1.177,08
1.294,79
90,60
210,85
1,12
0,79
0,40
0,75
1,05
0,78
2,55
1,28
3,23
4,72
0,33
322,21
1.912,29
1.955,97
2.301,61
2.355,53
2.450,91
3.314,92
4.342,37
3.504,83
3.926,88
4.797,22
100,00
150,86
32,44
23,02
29,42
43,48
54,29
66,16
45,17
47,64
63,03
75,58
1,58
133,02
BRAZILIE Totaal sectoren High-technology Medium-high-technology Medium-low-technology Low-technology Knowledge-intensive services Less knowledge-intensive services Rest
0,75
727,65
49,96
62,18
99,95
130,02
193,44
320,87
578,15
431,33
673,53
776,35
16,18
1.453,91
877,79
4,36
834,43
9,44
822,27
14,25
810,85
13,64
652,10
24,45
864,04
23,29
903,06
21,50
699,68
25,71
695,22
60,41
686,19
36,11
14,30
-21,83
35,80
36,29
26,48
50,85
149,05
117,55
154,13
221,98
356,31
381,74
7,96
966,19
899,62
969,12
1.294,58
1.293,06
1.362,41
1.907,08
2.616,03
2.066,06
2.068,39
2.811,46
58,61
212,52
12,31
21,48
14,65
13,63
15,17
15,92
24,33
12,43
9,99
29,80
0,62
142,00
354,80
365,44
704,98
1.077,87
1.322,54
1.405,04
855,13
680,47
768,52
846,35
100,00
138,55
CHILI Totaal sectoren High-technology
14,51
7,27
74,29
231,53
161,35
107,34
2,45
0,91
23,71
6,08
0,72
Medium-high-technology
0,29
1,99
0,20
0,16
0,22
0,20
0,27
0,41
0,43
0,51
0,06
74,98
Medium-low-technology
0,18
0,30
0,00
0,05
0,04
0,04
0,33
0,12
0,37
1,55
0,18
783,67
Low-technology Knowledge-intensive services Less knowledge-intensive services Rest
24,62
22,40
27,04
28,39
42,68
42,22
48,92
29,36
58,65
57,86
6,84
-58,07
135,01
17,69
19,57
24,33
25,75
51,99
32,64
23,38
17,18
7,39
6,28
0,74
-64,53
287,38
295,44
572,82
785,68
1.057,66
1.210,28
765,17
613,93
659,85
749,87
88,60
160,93
10,13
18,46
6,31
6,30
8,61
12,33
14,60
18,56
18,12
24,20
2,86
139,01
163,46
175,47
206,87
319,99
327,90
608,30
612,07
493,72
506,45
702,47
100,00
329,74
0,62
0,65
0,92
0,05
0,08
3,95
0,40
0,87
2,68
5,61
0,80
807,30
COLOMBIA Totaal sectoren High-technology Medium-high-technology Medium-low-technology Low-technology Knowledge-intensive services Less knowledge-intensive services Rest
0,03
880,13
2,75
0,24
4,44
0,30
0,26
8,45
0,09
15,76
60,72
53,09
7,56
1.831,50
16,71
0,02
18,40
0,08
14,66
0,74
16,54
4,02
9,81
0,42
23,93
5,17
19,31
0,28
13,72
0,24
13,48
1,22
52,93
0,22
7,53
216,68
1,69
0,18
0,81
0,33
9,16
9,45
1,73
5,97
2,72
1,50
0,21
-11,02
121,76
98,83
124,85
200,95
284,70
409,50
395,93
280,36
287,65
417,61
59,45
242,98
19,92
57,09
60,45
97,80
23,46
147,84
194,33
176,79
137,98
171,51
24,42
761,22
510,75
449,38
380,63
457,67
1.118,19
982,17
1.455,74
1.216,46
100,00
138,17
MEXICO Totaal sectoren
500,99
705,94
High-technology
77,03
79,72
51,46
50,50
71,78
129,95
91,45
45,84
59,37
43,50
3,58
Medium-high-technology
89,79
66,87
56,43
57,15
46,82
58,55
48,33
47,71
10,10
43,13
3,55
-51,97
Medium-low-technology
1,02
1,32
1,13
1,09
9,64
78,78
88,74
69,23
57,19
56,04
4,61
5.406,87
Low-technology Knowledge-intensive services Less knowledge-intensive services Rest
6,94
7,96
8,50
6,23
7,36
9,36
5,96
9,05
12,75
18,41
1,51
-43,53
165,50
8,81
10,86
12,16
12,26
27,62
20,28
42,62
21,82
22,13
24,31
2,00
175,89
325,80
281,54
249,36
329,49
336,48
407,30
838,55
784,74
1.286,24
1.017,12
83,61
212,19 918,38
1,37
1,11
1,59
0,96
1,29
1,72
2,54
3,79
7,96
13,95
1,15
1.602,81
1.511,65
1.750,85
2.434,48
1.534,50
1.613,49
2.051,65
1.229,01
1.430,65
1.669,44
100,00
4,16
7,21
7,31
1,97
2,69
3,39
37,44
35,86
5,64
6,57
8,12
0,49
12,62
OVERIG LATIJNS-AMERIKA Totaal sectoren High-technology Medium-high-technology Medium-low-technology Low-technology Knowledge-intensive services Less knowledge-intensive services Rest
0,55
1,07
1,83
4,03
5,31
5,54
6,36
4,79
3,05
5,25
0,31
860,23
55,67
73,49
91,68
93,45
132,77
236,13
378,01
79,35
57,45
145,49
8,72
161,35
109,21
139,47
144,26
153,26
110,71
156,34
177,80
197,47
334,14
230,57
13,81
111,13
21,92
23,96
21,58
27,03
55,29
68,55
49,94
43,78
32,86
29,21
1,75
33,30
1.371,43
1.229,02
1.457,80
2.113,04
1.197,93
1.064,20
1.357,31
848,46
950,96
1.179,30
70,64
-14,01
36,83
37,34
31,74
40,99
29,10
45,29
46,37
49,52
45,62
71,49
4,28
94,10
5.169,34
5.001,49
5.819,99
7.349,09
6.870,17
8.489,15
10.333,71
8.266,49
9.440,89
10.661,00
100,00
106,24
142,81
126,26
164,55
342,63
299,47
350,41
182,23
105,87
159,57
143,86
1,35
0,74
97,27
80,03
73,66
80,18
78,15
93,49
78,24
79,55
76,99
85,65
0,80
-11,95 808,47
TOTAAL Totaal sectoren High-technology Medium-high-technology Medium-low-technology Low-technology Knowledge-intensive services Less knowledge-intensive services Rest
114,68
138,57
197,21
224,99
338,99
644,89
1.051,81
596,09
853,80
1.041,86
9,77
1.210,00
1.131,03
1.110,61
1.109,39
928,50
1.200,92
1.306,09
1.056,30
1.246,26
1.129,46
10,59
100,39
100,72
99,87
183,40
312,51
270,12
310,51
352,31
451,21
474,36
4,45
372,49
3.422,52
3.288,61
4.058,97
5.248,09
4.833,87
5.705,45
7.120,11
5.813,99
6.430,18
7.470,15
70,07
118,26
81,67
136,27
115,13
160,42
78,68
223,87
284,72
262,37
222,89
315,67
2,96
286,50
-6,66
79
Invoer van goederen vanuit Latijns-Amerika naar Nederland volgens van Marrewijk classificatie Aandeel in groei 20022002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
in miljoenen euro's
totaal
2011 %
% 128,56
ARGENTINIE Totaal goederen
625,24
543,57
475,06
703,56
733,32
841,47
1.354,30
1.376,29
1.352,66
1.429,05
100,00
Primary products
585,39
518,13
450,55
672,77
696,25
787,15
1.275,97
997,02
1.070,55
1.117,99
78,23
90,98
7,12
5,66
2,67
3,66
7,74
4,24
2,89
2,45
3,51
1,20
0,08
-83,11
0,51
Natural-resource intensive products Unskilled-labour intensive products
0,70
0,85
1,28
1,06
1,20
0,47
0,03
-7,07
Technology intensive products
19,55
9,65
12,15
15,79
14,71
36,48
57,16
366,50
272,77
306,52
21,45
1.468,10
Human-capital intensive products
12,67
9,43
8,84
10,55
13,69
12,63
17,00
9,26
4,63
2,86
0,20
-77,42
0,01
0,00
0,00
0,00
Totaal goederen
1.912,29
1.955,97
2.301,61
2.355,53
2.450,91
3.314,92
4.342,37
3.504,83
3.926,88
4.797,22
100,00
150,86
Primary products
1.618,39
1.623,10
1.876,09
1.909,35
1.852,31
2.555,29
3.496,95
2.833,78
3.283,77
3.759,43
78,37
132,30
Natural-resource intensive products
115,59
124,51
195,57
194,60
305,41
330,53
175,50
54,97
105,82
125,28
2,61
Unskilled-labour intensive products
52,52
50,17
65,59
70,12
70,18
62,67
60,15
45,43
35,82
27,98
0,58
-46,72
Technology intensive products
97,67
121,63
126,69
135,37
162,80
290,90
503,19
508,02
420,39
359,96
7,50
268,54
Human-capital intensive products
28,12
36,55
37,66
46,08
60,22
75,53
106,58
62,64
81,07
524,56
10,93
1.765,72
0,01
0,00
0,01
0,01
0,01
0,00
0,00
0,00
0,00
-22,60
Unknown
0,79
0,94
0,97
0,00
BRAZILIE
Unknown
8,39
CHILI Totaal goederen
354,80
365,44
704,98
1.077,87
1.322,54
1.405,04
855,13
680,47
768,52
846,35
100,00
138,55
Primary products
212,51
243,83
448,62
669,32
530,57
581,41
646,20
576,79
620,42
628,15
74,22
195,58
Natural-resource intensive products
117,40
106,92
206,87
315,82
597,85
687,03
184,95
80,79
122,21
178,15
21,05
51,74
Unskilled-labour intensive products
0,15
0,22
0,04
0,04
0,03
0,09
0,10
0,45
0,10
0,03
0,00
-77,20
Technology intensive products
21,73
13,86
47,60
91,66
193,54
135,72
21,17
19,78
23,72
37,55
4,44
72,81
Human-capital intensive products
3,00
0,62
1,83
0,92
0,55
0,79
2,71
2,66
2,08
2,47
0,29
-17,65
Unknown
0,00
0,00
0,01
0,10
0,00
0,00
0,00
0,00
-15,22
COLOMBIA Totaal goederen
163,46
175,47
206,87
319,99
327,90
608,30
612,07
493,72
506,45
702,47
100,00
329,74
Primary products
156,10
159,37
194,81
299,19
309,03
581,47
570,53
460,53
430,34
596,99
84,98
282,45
Natural-resource intensive products
2,64
6,45
6,28
13,05
15,33
15,04
33,60
17,07
56,16
89,22
12,70
3.282,93
Unskilled-labour intensive products
2,17
1,57
0,88
1,80
1,31
1,21
1,35
2,00
1,75
2,70
0,38
Technology intensive products
2,41
7,68
4,00
5,25
1,78
9,96
5,91
13,23
16,21
11,56
1,64
380,14
Human-capital intensive products
0,15
0,39
0,90
0,69
0,45
0,61
0,66
0,81
1,78
1,39
0,20
831,49
0,00
0,00
0,03
0,06
0,21
0,61
0,09
61,07
Totaal goederen
510,75
449,38
380,63
457,67
500,99
705,94
1.118,19
982,17
1.455,74
1.216,46
100,00
138,17
Primary products
61,35
Unknown
24,38
MEXICO 56,68
44,83
61,22
121,04
235,44
372,62
149,20
223,12
225,12
18,51
297,19
Natural-resource intensive products
5,13
3,21
2,85
6,12
8,98
21,97
8,08
19,02
18,78
13,09
1,08
155,21
Unskilled-labour intensive products
14,43
8,80
10,94
10,29
7,34
13,24
17,18
21,49
26,24
22,62
1,86
56,78
413,35
379,25
291,79
366,63
346,46
416,04
688,94
733,60
1.051,17
873,08
71,77
111,22
21,16
13,26
13,70
13,31
16,50
18,98
30,00
57,03
134,48
79,21
6,51
274,40
0,00
0,03
0,00
0,09
0,68
0,26
1,37
1,83
1,93
3,33
0,27
172.845,64
Totaal goederen
1.602,81
1.511,65
1.750,85
2.434,48
1.534,50
1.613,49
2.051,65
1.229,01
1.430,65
1.669,44
100,00
4,16
Primary products
473,46
505,03
575,51
927,66
1.174,76
1.202,96
1.639,52
954,72
1.192,95
1.388,83
83,19
193,33
18,75
46,62
49,96
71,53
131,96
157,86
62,68
43,06
73,58
63,37
3,80
237,99
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
OVERIG LATIJNS-AMERIKA
Natural-resource intensive products Unskilled-labour intensive products
11,51
7,62
8,03
7,84
7,91
8,07
10,15
6,49
10,96
31,73
1.095,49
946,92
1.113,78
1.423,18
200,52
229,57
327,90
214,41
144,27
157,64
9,44
-85,61
3,60
5,47
3,57
3,54
19,35
15,02
11,39
10,32
8,72
27,88
1,67
673,90
0,73
0,00
0,00
0,00
0,00
0,17
Totaal goederen
5.169,34
5.001,49
5.819,99
7.349,09
6.870,17
8.489,15
10.333,71
8.266,49
9.440,89
10.661,00
100,00
106,24
Primary products
3.102,53
3.094,29
3.606,94
4.539,52
4.683,96
5.943,72
8.001,78
5.972,05
6.821,15
7.716,52
72,38
148,72
604,78
1.067,28
1.216,67
Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
1,90
175,74
0,00
TOTAAL
Natural-resource intensive products Unskilled-labour intensive products Technology intensive products Human-capital intensive products Unknown
4,41
76,40
81,29
69,09
86,32
90,88
87,69
86,25
90,21
76,92
76,08
85,54
0,80
5,23
1.650,20
266,62
1.478,98
293,36
1.596,02
464,20
2.037,88
919,80
1.118,67
1.604,28
467,70
1.855,55
217,36
1.928,53
380,07
1.746,31
470,31
16,38
68,69
65,72
66,50
75,09
110,75
123,56
168,33
142,72
232,76
638,38
5,99
829,37
0,01
0,04
0,01
0,93
0,69
0,26
1,41
1,90
2,30
3,95
0,04
33.427,95
5,82
Handelsbalans Internationale handel in goederen door Nederland met Latijns-Amerika Import
Export
miljoenen euro's
% miljoenen euro's
%
2003
5.001,49
-3,25
1.564,02
-13,27
2004
5.819,99
16,37
1.809,71
15,71
2005
7.349,09
26,27
1.839,35
1,64
2006
6.870,17
-6,52
2.661,95
44,72
2007
8.489,15
23,57
3.427,43
28,76
2008
10.333,71
21,73
3.802,55
10,94
2009
8.266,49
-20,00
3.591,29
-5,56
2010
9.440,89
14,21
4.916,56
36,90
2011
10.661,00
12,92
4.999,78
1,69
80
Internationale handel in goederen door Nederland uitgesplits naar Latijns-Amerikaanse landen Import
Export
2002
2005
2008
2011
miljoenen euro's Argentinië
2002
2005
2008
2011 339,08
miljoenen euro's
625,24
703,56
1.354,30
1.429,05
75,41
121,05
186,35
6,60
8,50
29,84
21,08
5,23
7,12
10,15
22,90
1.912,29
2.355,53
4.342,37
4.797,22
565,82
545,71
902,19
1.518,36
Chili
354,80
1.077,87
855,13
846,35
155,46
174,74
163,78
292,39
Colombia
163,46
319,99
612,07
702,47
70,61
82,28
131,85
228,25
1.182,28
1.388,46
257,65
271,34
118,56
51,89
77,95
48,29
60,12
98,71
134,40
195,81
47,88
35,14
57,07
80,51
2,93
5,78
19,96
13,65
12,65
8,43
14,88
21,02
Guatemala
51,94
56,80
96,04
85,82
21,22
27,44
29,31
37,30
Honduras
30,52
32,19
37,49
71,24
19,52
15,75
20,37
21,24
510,75
457,67
1.118,19
1.216,46
527,10
546,75
1.804,61
1.677,93
Bolivia Brazilië
Costa Rica Ecuador El Salvador
Mexico Nicaragua Panama
6,10
4,37
39,24
29,85
3,12
4,35
7,16
6,38
10,22
12,61
55,36
34,58
21,08
29,65
45,04
128,43
Paraguay
50,90
61,80
94,44
124,25
5,48
4,69
17,96
29,24
Peru
56,95
141,51
224,59
311,99
38,74
48,46
73,32
118,64
31,71
42,90
111,14
75,09
20,10
17,35
32,50
105,85
112,55
580,84
951,49
434,75
95,42
118,56
228,05
323,95
Uruguay Venezuela
81
Annex II Inward FATS Investeringen van Latijns-Amerika naar Nederland, 2008 Aantal bedrijven Aantal werkzame personen
Omzet
Brazilië
8
x
Overig Latijns-Amerika
8
x
73.696
16
511
158.424
Investeringen van Latijns-Amerika naar Nederland, 2009 Aantal bedrijven Aantal werkzame personen
Omzet
Brazilië
9
x
104.752
Overig Latijns-Amerika
7
x
22.814
16
305
127.566
Totaal
Totaal
84.728
Outward FATS Investeringen van Nederland naar Latijns-Amerika, 2008 Aantal bedrijven Aantal werkzame personen Argentinië
Omzet
85
13.292
7.758.237
163
40.006
18.693.458
Chili
47
3.471
2.286.370
Colombia
23
6.290
534.238
6
175
78.154
99
13.266
2.547.839
Panama
14
699
1.623.188
Peru
19
611
222.395
Uruguay
19
525
199.713
Venezuela
21
4.514
834.936
Brazilië
Guatemala Mexico
Overig Latijns-Amerika
32
3.707
840.101
528
86.556
35.618.629
Investeringen van Nederland naar Latijns-Amerika, 2009 Aantal bedrijven Aantal werkzame personen
Omzet
Totaal
Argentinië
87
14.239
5.734.476
189
42.056
14.217.405
Chili
49
4.235
1.585.451
Colombia
24
6.208
620.660
Costa Rica
12
955
125.539
Guatemala
4
162
80.677
Mexico
125
12.574
2.040.115
Panama
16
596
1.254.165
Peru
18
1.059
187.798
Uruguay
20
647
208.339
Overig Latijns-Amerika
56
7.805
1.497.970
600
90.536
27.552.595
Brazilië
Totaal
82