Endoscopie afdeling
ERCP endoscopische retrograde cholangiopancreaticografie Plaats: Endoscopie afdeling, straat 10 Röntgen Datum: Tijd dat u zich moet melden: Tijd van het onderzoek:
1
Naar aanleiding van uw klachten heeft u met uw specialist afgesproken dat er een ERCP bij u gedaan zal worden. In deze folder kunt u lezen hoe het onderzoek gaat verlopen.
Endoscopie afdeling Telefoon 0591 - 69 12 00
2
Wat is een ERCP Een ERCP is een onderzoek van de alvleesklier, galwegen en lever met behulp van röntgenstralen en contrastmiddel. Via de mond wordt een soepele, buigzame slang met een lampje (endoscoop) via de slokdarm en maag in de twaalfvingerige darm gebracht. Via de endoscoop wordt een slangetje in de galgang of in de afvoergang van de alvleesklier geschoven. Door dit slangetje wordt contrastvloeistof gespoten. Daarna worden er röntgenfoto's gemaakt, waarmee vernauwingen of galstenen kunnen worden opgespoord. Zo kunnen galstenen uit de galwegen worden verwijderd (galstenen in de galblaas kunnen niet op deze manier worden verwijderd). Soms is het noodzakelijk om de uitgang van de galwegen iets te vergroten, door een sneetje te maken op de plaats waar de afvoergang van de galwegen en de alvleesklier bij elkaar komen (papillotomie). U merkt hier niets van. Ook kunnen stukjes weefsel worden weggenomen voor nader onderzoek (biopsie) of een vernauwing in de galgang wordt opgeheven door er een buisje (prothese) in te brengen. Zou u het volgende mee willen nemen? • Uw ponsplaatje met bijbehorende etui. • Benodigdheden voor eventuele opname. • Neemt u begeleiding mee of spreek met iemand af die we eventueel voor u kunnen bellen mocht u na het onderzoek wel weer naar huis mogen. U mag niet zelf aan het verkeer deelnemen.` • In principe gaat uw begeleiding niet mee tijdens het onderzoek, tenzij dit volgens de arts toegevoegde waarde heeft.
3
Voorbereiding Voor het onderzoek moet u nuchter zijn. Wanneer het onderzoek ’s morgens plaatsvindt, mag u ’s nachts vanaf 0.00 uur niet meer eten en drinken. Als het onderzoek ’s middags plaatsvindt, mag u ’s morgen voor 8.00 uur nog een licht ontbijt gebruiken (kopje thee en een beschuitje). Gebruikt u bloedverdunners, zoals bijvoorbeeld acenocoumarol, Marcoumar, Ascal of aspirine, dan moet u hiermee al enkele dagen van te voren stoppen, dit in overleg met uw specialist. Andere medicijnen mag u op de ochtend van het onderzoek gewoon innemen (tot 2 uur voor het onderzoek). Bent u een diabetespatiënt? Overleg met uw eigen arts of met de diabetesverpleegkundige over de medicatie tijdens de voorbereiding. Soms is het noodzakelijk deze aan te passen. U meldt zich op de dag van het onderzoek op de endoscopie afdeling (straat 10). Bent u opgenomen, dan vindt onderstaande plaats op de afdeling. Een verpleegkundige van de endoscopie afdeling neemt u mee en legt u uit wat er gaat gebeuren. Tevens wordt er een naaldje in uw rechterarm ingebracht. Daarin worden tijdens het onderzoek medicijnen ingespoten. In de folder “sedatie” die u heeft gekregen kunt u lezen wat u van een roesje kunt verwachten en waar u rekening mee dient te houden. Tijdsduur onderzoek Het is moeilijk te zeggen hoe lang het onderzoek precies duurt, omdat de arts tijdens het onderzoek bepaalt of het nodig is meteen een behandeling uit te voeren. Als er tijdens het onderzoek geen behandeling plaatsvindt, duurt het onderzoek ongeveer 30 minuten. Als dit wel gebeurt, duurt het ongeveer een uur. Wanneer er een behandeling bij u noodzakelijk is, dan wordt u minimaal voor één nacht opgenomen ter observatie.
4
Belangrijk om voor het onderzoek te vertellen Voor het onderzoek is het van belang te vertellen of u: • allergisch bent voor bepaalde medicijnen; • bloedverdunnende medicijnen gebruikt; • een chronische ziekte heeft zoals bijvoorbeeld suikerziekte; • in verwachting bent; • een pacemaker of ICD heeft. Het onderzoek Het onderzoek vindt plaats op de röntgenafdeling. In een kleedkamer op de afdeling Radiodiagnostiek kunt u zich van boven uitkleden (uw hemd mag u aanhouden) en u doet uw schoenen uit. Indien u onderkleding draagt waarin metaal zit, dient u dit uit te doen; metaal laat geen röntgenstralen door en wordt daardoor (storend) zichtbaar op het doorlichtbeeld en de röntgenfoto. Wanneer u klaar bent met uitkleden zal de radiodiagnostisch laborant / verpleegkundige van de endoscopie afdeling u begeleiden naar het röntgenapparaat. Daarna neemt u plaats op een onderzoektafel. Als u een kunstgebit en/of een bril draagt, wordt u verzocht dit uit/af te doen. U krijgt een drankje dat schuimvorming in de darm tegengaat. Hierna gaat u op uw buik liggen, met uw linkerarm achter uw rug. Dan krijgt u een beschermingsring in de mond om te voorkomen dat u op de slang bijt en ter bescherming van uw gebit. Hierna krijgt u sedatie(= roesje) toegediend via de infuusnaald. U krijgt een geleidingssticker opgeplakt en een knijper op de vinger om de zuurstof in het bloed te observeren. De arts brengt dan een soepele, buigzame slang met een lampje (endoscoop) via uw mond in en vraagt u om een slikbeweging te maken. Op de slang komt een gel die het glijden vergemakkelijkt. Er zit een verdovende stof in de gel waardoor u na afloop van het onderzoek een doof gevoel in de mond kunt hebben. Dit verdwijnt na enige tijd vanzelf. De arts schuift de slang verder via slokdarm en 5
maag naar de twaalfvingerige darm. Dit is niet echt pijnlijk maar wel een onprettig gevoel. De arts kan via het lampje op de slang op een beeldscherm de binnenkant inspecteren. Als de slang in de twaalfvingerige darm ligt, zoekt de arts met de endoscoop de afvoeropening (papil) van de galwegen en alvleesklier op. Door deze opening wordt contrastvloeistof ingespoten en kunnen vervolgens röntgenfoto's worden gemaakt. Soms is het nodig meteen een behandeling uit te voeren, dit bepaalt de arts aan de hand van de röntgenfoto's. Schadelijkheid Waarschijnlijk heeft u wel eens gehoord dat röntgenstralen schadelijk kunnen zijn. Bij het onderzoek wordt er zorgvuldig voor gewaakt dat het gebruik van röntgenstralen zoveel mogelijk wordt beperkt. Als u zwanger bent, zelfs als u het nog niet zeker weet, moet u dat melden bij de balie van de afdeling radiologie. ERCP behandelingen Het is mogelijk via de endoscoop behandelingen uit te voeren. Deze behandelingen worden meteen uitgevoerd omdat ze eenvoudiger zijn dan de gebruikelijke chirurgische ingrepen. U merkt meestal niets van deze behandeling. Papillotomie Zijn op de röntgenfoto's galstenen of een vernauwing te zien, dan kan de arts de afvoeropening van de galbuis iets vergroten met behulp van een elektrische snijdraad (papillotomie). U voelt daar niets van. De galstenen kunnen daarna met een korfje of een ballonnetje worden verwijderd of vergruist. Endoprothese Een vernauwing in de galbuis kan worden verholpen door er een plastic
6
buisje in te brengen (endoprothese). Dit buisje wordt via een kanaal in de endoscoop door het vernauwde gedeelte geduwd. De gal kan dan weer vrij naar de darm afvloeien en de geelzucht en jeuk verdwijnen. Na het onderzoek • U gaat terug naar de recovery van de endoscopie afdeling of naar de afdeling waar u bent opgenomen. • Omdat u een slaapmiddel hebt gekregen blijft u na het onderzoek 1 uur uitslapen. Houd er rekening mee dat u zich door het slaapmiddel suf kunt voelen. Ook kunt u zich mogelijk niet goed herinneren wat er na het onderzoek met u is besproken. • U mag gedurende 24 uur niet zelfstandig deelnemen aan het verkeer! Dat wil zeggen dat u alleen onder begeleiding naar huis mag. Dit geldt niet alleen voor eigen vervoer maar ook voor de taxi en de bus. Het is belangrijk dat u dit van te voren hebt geregeld. Is dat niet het geval dan kan het onderzoek niet doorgaan. • Ook belangrijke afspraken kunt u beter uitstellen tot 24 uur na het onderzoek. • De eerste 24 uur na het onderzoek mag u geen alcoholische dranken nuttigen omdat dit het effect van het rustgevende middel kan versterken. • Wanneer u na thuiskomst ernstige klachten krijgt kunt u tussen 8.00 uur en 17.00 uur contact opnemen met de endoscopie afdeling via telefoonnummer 0591 - 69 12 00. • Buiten deze tijden kunt u bellen met de centrale via tel. 0591 - 69 19 11. Complicaties Het onderzoek kan een enkele keer complicaties geven. Wanneer er een behandeling heeft plaatsgevonden is er een kleine kans op een bloeding of infectie. Daarom wordt u voor alle zekerheid een dag opgenomen ter observatie. Als zich complicaties voordoen, kan soms een operatie nodig zijn. 7
8
MA 729 07-14-v1 –H
Boermarkeweg 60 7824 AA Emmen Postbus 30002 7800 RA Emmen Tel. 0591 69 19 11
