Epidemiologische gegevens
ESPAD (Vlaanderen) European School Survey Project on Alcohol and other
Drugs Deelname van 35 landen 15- en 16-jarigen Sinds 2003 ook deelname van België (n= 2.320) Hieronder de recentste cijfers voor Vlaanderen
ESPAD (vervolg) Gepercipieerde beschikbaarheid (%) 2003
2003
2003
2007
2007
2007
Jongens
Meisjes
Totaal
Jongens
Meisjes
Totaal
N=
663
654
1.317
969
920
1889
Cannabis
67,8
53,8
60,7
48,0
41,8
44,7
Amfetamines
20,7
16,7
18,8
24,7
24,8
24,7
XTC
33,5
23,2
28,3
25,2
24,2
24,7
Snuifmiddelen
67,3
55,2
61,2
47,3
41,3
44,4
Cocaïne
20,8
17,2
19,0
20,4
21,5
20,9
ESPAD (vervolg) – ooit gebruikers (2007) 6% gebruikte voor het eerst cannabis toen ze 12 jaar of
jonger waren 13% gebruiken voor het eerst op 13 jaar Op 14 jaar start 32% 46% start op 15 jaar Op 16 jaar start nog 3%
ESPAD (vervolg) - ooit gebruik (%) 2003
2003
2003
2007
2007
2007
Jongens
Meisjes
Totaal
Jongens
Meisjes
Totaal
N=
663
654
1.317
969
920
1.889
Cannabis
37,0
25,0
31,0
28,3
19,4
23,9
XTC
4,9
4,3
4,4
5,7
4,9
5,3
Amfetam.
2,7
2,9
2,8
5,1
4,5
4,8
LSD
4,6
1,7
3,1
3,4
2,6
3,0
Cocaïne
2,9
1,8
2,4
3,8
4,0
3,9
Crack
2,6
0,6
1,6
2,3
1,1
1,7
Heroïne
0,8
1,4
1,1
1,0
1,3
1,2
Paddo’s
8,2
3,5
5,9
3,7
2,1
2,9
Alcohol + Cannabis
24,9
14,4
19,7
17,2
11,3
14,3
ESPAD (vervolg) – laatstejaarsgebruik (%) 2003
2003
2003
2007
2007
2007
Jongens
Meisjes
Totaal
Jongens
Meisjes
Totaal
N=
663
654
1.317
969
920
1.889
Cannabis
32,7
19,5
26,1
22,6
14,8
18,8
XTC
2,5
2,7
2,6
4,2
2,7
3,5
Amfetam. 1,1
1,4
1,3
3,8
2,6
3,2
Snuifmiddelen
2,9
4,0
4,4
3,7
4,1
5,0
ESPAD (vervolg) - laatstemaandsgebruik (%) 2003
2003
2003
2007
2007
2007
Jongens
Meisjes
Totaal
Jongens
Meisjes
Totaal
N=
663
654
1.317
969
920
1.889
Cannabis
18,5
9,5
14,0
14,9
9,6
12,4
XTC
0,8
1,2
1,0
1,8
1,1
1,4
Amfetam. 0,3
0,6
0,5
1,8
1,4
1,6
Snuifmiddelen
1,1
1,7
1,6
1,9
1,7
2,3
ESPAD (vervolg) – Cannabis Frequentie (%) 2003
2003
2003
2007
Ooit gebruik
2007
2007
Ooit gebruik
Niet
1-2 keer
3 of meer
Niet
1-2 keer
3 of meer
Jongens
63,0
9,1
27,9
71,7
9,9
18,4
Meisjes
75,0
8,7
16,3
80,6
7,4
12,0
Totaal
69,0
8,9
22,1
76,1
8,7
15,2
Laatstejaarsgebruik
Laatstejaarsgebruik
Niet
1-2 keer
3 of meer
Niet
1-2 keer
3 of meer
Jongens
67,3
11,6
21,1
77,4
8,7
13,9
Meisjes
80,5
9,8
9,7
85,2
5,3
9,5
Totaal
73,9
10,7
15,4
81,2
7,0
11,8
ESPAD – XTC, Amfetamines (%) 2003
2003
2003
2007
Aantal keer gebruik XTC
2007
2007
Aantal keer gebruik XTC
Niet
1-2 keer
3 of meer
Niet
1-2 keer
3 of meer
Jongens
95,4
2,0
2,6
94,3
3,3
2,4
Meisjes
95,7
1,8
2,5
95,1
2,9
2,0
Totaal
95,6
1,9
2,5
94,7
3,1
2,2
Aantal keer gebruik Amfetamines
Aantal keer gebruik Amfetamines
Niet
1-2 keer
3 of meer
Niet
1-2 keer
3 of meer
Jongens
97,3
1,4
1,3
94,9
3,3
1,8
Meisjes
97,1
1,8
1,1
95,5
2,8
1,7
Totaal
97,2
1,6
1,2
95,2
3,1
1,7
HBSC-studie Health Behaviour in School-aged Children In samenwerking met de WHO
Iedere 4 jaar 11- tot en met 18-jarigen Klassikale vragenlijst onder toezicht van het
schoolpersoneel 2006: 11.179 leerlingen bevraagd Volgende resultaten beschikbaar in 2010
HBSC-studie – cannabis (%) 1996
1998
2000
2002
2006
Ooit 22,8 gebruik
19,4
18,9
21,9
20,2
Laatste maand
11,2
9,7
11,9
9,3
11,3
HBSC-studie – Cannabis/geslacht Jongens
Meisjes
Ooit gebruik
26%
17%
Laatste jaar
21%
12%
Laatste maand
13%
7%
HBSC-studie - Onderwijsvormen ASO
TSO/KSO
BSO
Ooit cannabis
23%
35%
37%
Laatste maand cannabis
10%
18%
19%
HBSC-studie – Heroïne (%) 1996
1998
2000
2002
2006
Ooit gebruik
0,7
0,7
0,5
0,5
1,0
Laatste maand
0,4
0,3
0,1
0,2
-
HBSC-studie – XTC, Amfetamine (%) 1996
1998
2000
2002
2006
Ooit gebruik XTC
6,2
5,5
2,6
3,3
3,9
Laatste maand XTC
2,4
2,6
1,0
1,4
1,8
Ooit gebruik Amfetamines
4,2
3,3
3,3
2,8
3,0
Laatste maand Amfetamines
1,4
1,4
1,1
1,1
-
HBSC-studie - XTC, Amfetamines (%) 12-14 jaar
15-16 jaar
17-18 jaar
Ooit gebruik XTC
1
4
9
Ooit gebruik Amfetamines
1
3
7
ASO
TSO
BSO
Ooit gebruik XTC
3
8
10
Ooit gebruik Amfetamines
3
5
8
HBSC-studie – LSD (%)* 1996
1998
2000
2002
2006
Ooit gebruik LSD
3,1
2,1
2,6
2,1
2,0
Laatste maand LSD
1,3
0,9
0,7
0,6
-
*LSD en tripmiddelen
HBSC-sstudie - LSD Ooit LSD gebruikt
ASO
TSO
BSO
2%
4%
6%
VAD-leerlingenbevraging Vereniging voor Alcohol en andere Drugs Sinds 1999: leerlingenbevraging
Ook sfeer op school en in de klas, vrijetijdsbesteding
en de invloed van ouders en vrienden Drie doelstellingen: Drugbeleid op school (DOS) stimuleren Gezondheidsgedrag van leerlingen in kaart brengen Evaluatie van drugbeleid op school
VAD-leerlingenbevraging Anonieme enquêtes Klassikaal
Klasvreemde leraren Scholen vragen zelf om mee te doen Leeftijd: 11-22 jaar
Tussen 1 jan. en 30 juni 2008: 24.988 leerlingen
bevraagd Representatieve steekproef van 6.601
VAD leerlingenbevraging – Cannabis (%) Alle leerlingen
Jongens
Meisjes
Ooit gebruik
20,0
24,5
15,6
Laatste jaar
11,8
15,6
8,1
Laatste maand
7,6
10,4
4,9
< 1 x/week (laatstejaarsgebruikers)
8,9
11,0
6,8
>= 1 x/week (laatstejaarsgebruikers)
2,9
4,6
1,3
VAD-leerlingenbevraging – Illegale drugs andere dan cannabis (%) Alle leerlingen Jongens
Meisjes
Ooit gebruik
6,4
8,5
4,3
Laatstejaarsgebruik
3,1
4,4
1,7
Laatstemaandsgebruik
2,1
3,0
1,2
VAD-leerlingenbevraging – Cannabis (%) 12-14 jaar
15-16 jaar
17-18 jaar
Jongens Meisjes
Jongens Meisjes
Jongens Meisjes
Ooit 6,0 gebruik
4,2
24,7
16,7
46,9
31,2
Laatste jaar
3,4
2,3
15,6
9,5
30,1
14,9
Occasi- 2,7 oneel
1,9
12,2
8,1
19,5
12,9
Regelmatig
0,4
3,4
1,4
10,6
2,0
0,7
VAD-leerlingenbevraging - beginleeftijd 18% gebruikt voor het eerst cannabis op een leeftijd
van 17 jaar of ouder Meer dan de helft begint met cannabis op 15-16 jaar (56%) 26% is jonger dan 15 jaar 4% is 12 jaar of jonger
VAD-leerlingenbevraging – Cannabis (%) 12 jaar
13 jaar
14 jaar
15 jaar
16 jaar
17 jaar
18 jaar
Ooit gebruik
1,1
3,1
8,9
16,2
24,9
36,1
45,1
Laatste jaar
-
-
5,7
8,9
16,0
21,5
24,9
Laatste maand
-
-
4,0
5,4
10,6
13,7
16,1
Dagelijks -
-
1,0
2,0
3,2
5,2
8,6
VAD-leerlingenbevraging – Onderwijsrichting – ooit cannabisgebruik ASO
TSO/KSO
BSO
Ooit gebruik
21%
31%
37%
Laatste jaar gebruikt
13%
18%
20%
VAD-leerlingenbevraging - motieven Nog nooit cannabis gebruikt Hebben het niet nodig (78,9%) Cannabis is gevaarlijk (67,8%) Cannabis roken is ongezond (59,8%) Ze hebben een sterke persoonlijkheid (43,0%) Al wel cannabis gebruikt Voor de gezelligheid met vrienden (62,4%) Uit nieuwsgierigheid (51,5%) Om te ontspannen (50,9%) Om stoned te worden (41,3%) Omdat ze er zin in hebben (40,8%)
VAD-leerlingenbevraging – Illegale drugs andere dan cannabis (%) Alle lln.
00-01 01-02
02-03
03-04
04-05
05-06
07-08
Ooit
8,3
8,1
8,2
6,9
6,6
4,8
6,4
Laatste jaar
3,6
3,3
3,3
2,9
2,7
2,2
3,1
10,0
11,2
9,5
8,2
7,9
6,5
8,5
Laatste Jaar
4,3
4,8
4,2
3,4
3,7
3,4
4,4
Ooit
6,6
5,3
6,8
5,5
5,4
3,1
4,3
Laatste Jaar
2,8
1,9
2,5
2,4
1,5
0,9
1,7
Jongens Ooit
Meisjes
VAD-leerlingenbevraging - XTC, Speed, Cocaïne (%) 00-01
01-02 02-03
03-04
04-05
05-06
07-08
XTC ooit
3,4
4,2
4,2
3,4
3,9
2,2
3,8
Speed ooit
4,6
4,3
3,6
3,8
3,4
2,9
2,6
Cocaïne ooit
2,1
2,1
2,3
2,4
2,7
2,1
2,6
XTC laatste jaar
1,2
1,4
2,1
1,6
1,5
1,1
2,0
Speed laatste jaar
1,5
1,7
1,3
1,3
1,0
1,3
1,4
Cocaïne laatste jaar
0,7
1,1
0,8
1,3
1,0
0,6
1,2
VAD-leerlingenbevraging - XTC Amfetamines Jongens
Meisjes
Ooit XTC
5%
3%
Laatste jaar XTC
3%
1%
Ooit Amfetamines
4%
2%
Laatste jaar Amfetamines
2%
1%
VAD-leerlingenbevraging - XTC, Amfetamines 12-14 jaar
15-16 jaar
17-18 jaar
Ooit XTC gebruikt
0,6%
4%
8%
Laatste jaar XTC
0,4%
2%
4%
Ooit Amfetamines gebruikt
0,3%
3%
5%
Laatste jaar Amfetamines
0,2%
2%
2%
VAD-leerlingenbevraging - XTC, Amfetamines ASO
TSO/KSO
BSO
Ooit gebruik XTC
2%
6%
11%
Laatste jaar XTC
1%
3%
5%
Ooit gebruik Amfetamines
1%
5%
8%
Laatste jaar XTC
1%
2%
4%
VAD-leerlingenbevraging - heroïne 00-01
01-02
02-03
03-04
04-05
05-06
07-08
Ooit gebruik
2,1%
1,8%
1,1%
1,3%
1,2%
1,2%
0,5%
Laatste jaar
0,5%
0,6%
0,2%
0,4%
0,3%
0,2%
0,2%
Occasioneel gebruik
0,3%
0,4%
0,1%
0,4%
0,2%
0,1%
0,1%
ASO
TSO/KSO
BSO
0,2%
1%
1%
Ooit gebruik
VAD-leerlingenbevraging - cocaïne 12-14 jaar
15-16 jaar
17-18 jaar
Ooit gebruikt
1%
2%
5%
Laatste jaar gebruikt
0,3%
1%
2%
Het cocaïnegebruik gebeurt in alle leeftijdsgroepen voornamelijk op occasionele basis
VAD-leerlingenbevraging - cocaïne ASO
TSO/KSO
BSO
Ooit gebruik
2%
4%
8%
Laatste jaar gebruikt
1%
2%
3%
Regelmatig gebruik van cocaïne komt in geen enkele onderwijsvorm voor
VAD-leerlingenbevraging – Tripmiddelen* (%) 00-01
01-02
02-03
03-04
04-05
05-06
07-08
Ooit gebruik Tripmiddelen
4,3
4,1
4,5
3,4
3,2
2,0
2,2
Laatste jaar tripmiddelen
1,9
1,5
1,3
0,7
1,0
0,7
1,0
*LSD, paddo’s,…
VAD-leerlingenbevraging – Tabak (%) 12-14 jaar
15-16 jaar
17-18 jaar
Ooit gerookt
20,7
40,7
57,1
Laatste jaar gerookt
10,8
28,0
39,9
Dagelijkse rokers
3,1
9,3
19,2
VAD-leerlingenbevraging – Tabak (%) ASO
TSO/KSO
BSO
Ooit gerookt
34,2
51,6
63,8
Laatste jaar gerookt
22,2
35,3
47,4
Dagelijkse rokers
5,2
15,3
28,6
VAD-leerlingenbevraging - Tabak (%) Jongens
Meisjes
Ooit gerookt
40,8
34,8
Laatste jaar gerookt
27,2
22,8
Dagelijkse rokers
11,2
9,1
VAD-leerlingenbevraging – Tabak (%) 12 jaar
13 jaar
14 jaar
15 jaar
16 jaar
17 jaar
18 jaar
Ooit gebruik
9,0
16,9
30,1
36,2
45,1
54,5
62,0
Laatste jaar
3,4
7,7
17,1
25,3
30,5
37,3
44,5
Laatste maand
-
5,0
11,7
16,0
20,4
26,7
34,8
-
5,8
7,6
10,9
16,4
24,4
Dagelijks -
VAD-leerlingenbevraging – Alcohol (%) 12 jaar
13 jaar
14 jaar
15 jaar
16 jaar
17 jaar
18 jaar
Ooit gebruik
42,0
60,4
73,9
82,8
89,7
93,1
93,2
Laatste jaar
21,3
43,1
58,9
73,9
84,7
89,3
88,1
Laatste maand
12,9
28,8
42,5
58,8
73,6
80,1
78,2
Regelmatig
2,4
4,1
8,2
17,3
32,7
44,7
48,4
VAD-leerlingenbevraging – Alcohol in het laatste jaar (%) 12-14 jaar
15-16 jaar
17-18 jaar
Bier
24,2
62,1
73,4
Wijn
25,7
48,4
63,7
Sterke dranken
13,0
46,7
65,8
Alcopops
19,0
49,7
52,1
Aperitieven
15,6
37,0
52,3
VAD-leerlingenbevraging - Alcohol Motieven om geen alcohol te drinken Geen alcohol nodig (76,5%) Het is ongezond (51,7%) Het is gevaarlijk (44,3%) Gevolgen gezien bij iemand anders (36,6%) Omdat men sportief is (32,4%) Omdat men een sterke persoonlijkheid heeft (31,3%)
VAD-leerlingenbevraging - Alcohol Motieven om wel alcohol te drinken Voor de gezelligheid met vrienden (77,5%) We hebben er zin in (64,2%) Het werd aangeboden (35,6%) Om te ontspannen (30,3%) Uit nieuwsgierigheid (24,9%)
Bronnen De Donder E. Illegale Drugs. Cijfers in perspectief
1997-2007. VAD, Garant, 2009 Lamkaddem B, Roelands M. Belgian national report on drugs 2009. New developments, trends and indepth information on selected issues. WIV-ISP, EMCDDA, 2009 http://www.vad.be/media/103410/juridische%20handv atten%202010%20def.pdf
