MINISTERIE VAN LANDBOUW
Bestuur der Economische Diensten DIENST VOOR DE ZEEVISSERIJ Koninginnelaan 59 8400 Oostende
ENQUETE BIJ REDERS EN SCHEEPSJONGENS IN DE BELGISCHE ZEEVISSERIJ:
1
- Het "Fonds voor scheepsjongens " - De visserij, nu en in de nabije toekomst
Monique TA N G H E lie. sociologie Studie uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Dienst voor de Zeevisserij (dec. '76/m ei'77
Publikatie toegelaten mits bronvermelding
MINISTERIE VAN LANDBOUW
Bestuur der Economische Diensten DIENST VOOR DE ZEEVISSERIJ Koninginnelaan 59 8400 Oostende
ENQUETE BIJ REDERS EN SCHEEPSJONGENS IN DE BELGISCHE ZEEVISSERIJ:
Het "Fonds voor scheepsjongens " De visserij, nu en in de nabije toekomst VLIZ (vzw) V L A A M S INSTITUUT VOOR DE ZEf ELANDERS MARINE INSTITUTE O ostende - Belgium
Monique TANG HE lie. sociologie Studie uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Landbouw, Dienst voor de Zeevisserij (dec. '76/m ei'77
Publikatie toegelaten mits bronvermelding
INHOUDSOPGAVE
b lz .
In l e i d i n g Deel I
1
: De enquête b i j de scheepsjongens Hoofdstuk 1 : De scheepsjongen g e s itu e e rd in z i j n m ilie u Hoofdstuk 2 : De beroepsvorm ing en de beroepskeuze van de scheepsjongen Hoofdstuk 3 : De scheepsjongen g e s itu e e rd in z i j n beroep, en z i j n houding te n o p z ich te van h e t Fonds vo o r Scheepsj ongens 1. 2. 3»
9 9 12 15
De scheepsjongen en z i j n fu n k tie aan boord Het v e rlo o p van v a a r t u ig B e z o ld ig in g E le m e n ta ire k e n n is om trent h e t Fonds - ve rte g e n w o o rd ig in g scheepsjongens 5- O n thaal b i j aanm onstering 6 . Houding te n o p z ich te van h e t Fonds 7« E ig e n v o o r u it z ic h t e n om trent h e t v is s e rs b e ro e p
19 19 21
B ESLU IT
22
k.
T a b e lle n "Sch ee p sjo n g en s" (T a b e l A1 à D eel I I
A28)
15 16 17
18
2*f
: De enquête b i j de re d e rs H oofdstuk 1 : De re d e r g e s itu e e rd in z i j n m ilie u H oofdstuk 2 : De re d e r g e s itu e e rd in z i j n beroep, en z i j n houd ing te n o p z ich te van h et Fonds voor Scheepsj ongens
33 33 35
1. J a a r w a a rin de respondent re d e r werd 2< , Aard van de onderneming 3» Aangemonsterde re d e rs B e z it van v a a r tu ig e n ; sch e e p ssk la sse en v is t e c h n ie k 5» A l dan n i e t scheepsjongen aan boord 6 . V/ij ze van b e z o ld ig in g der scheepsjongen, en fa m ilie v e rb a n d 7» Houding van de re d e r"te g e n o v e r h e t f in a n c ië le a sp e ct van h e t Fonds 80 V i s i e van de re d e r op h e t bemanningsprobleem i n de v i s s e r i j 9. Houding van de bemanning b i j de aanm onstering der scheepsjongens 10» Raad v/h Fonds vo o r Scheepsjongens s a m e n s te llin g en v e rte g e n w o o rd ig in g 11. B ijw o n en van ve rg a d e rin g e n van de b e ro e p s v e re n ig in g Houding van de re d e r t . o . v . h e t Fonds 1 3 . De v i s s e r i j nu en in de n a b ije toekomst Standpunt van de re d e r om trent beroepskeuze in de r i c h t i n g van de v i s s e r i j
35 35 35 35 36 37
k.
Mo 'ik.
BESLU IT T a b e lle n "R e d e r" (T a b e l B1 à
B25)
38 ^+0 ^3
kk Mf ^5 V?
53
3k 56
T er a f s l u i t i n g
66
V r a g e n lijs t e n a ) fo r m u lie r "Sch eep sjo n g en s" b) fo rm u lie r "R e d e rs " B IJL A G E : C o n clu sies < a.b.t. de v o r ig e enquête (1972) SUMMARY . *
69 71 73 76
IN L E ID IN G
- O BJEK T
;
U i t de e n q u ê te s i e
g e b le k e n d a t h e e l w at r e d e r s h e t m om enteel
n i e t zo goed m eer z ie n z i t t e n m ening z i j n
in
de v i s s e r i j
d a t hun b e d r i j f zw are t i j d e n
z o a ls de o v e r b e v is s i n g , de v i s s t o c k s ,
en d a t v e le n v a n
d o o rm a a k t.
P ro b le m e n
de m a a tr e g e le n t o t in s ta n d h o u d in g v a n
de b e m a n n in g s p ro b le m a tie k en de c o n c u r r e n t i S l e
v i s i n v o e r u i t a n d e re E E G - la n d e n ,
z ijn
z e k e r n i e t n ie u w m aar
w e l b ijz o n d e r a k t u e e l . De o v e r h e id z i e t z i c h d u i d e l i j k s t a a n v a n de v i s s e r i j
te ve rz e k e re n .
a ls
ta a k ,
De v i s s e r i j
h e t v o o rtb e g e e f t immers
r e c h t s t r e e k s w e rk aan 217 r e d e r s en 1 0 1 5 b e m a n n in g s le d e n ( l ) , en o n r e c h t s t r e e k s aan zo w at
5»000 mensen i n
de k u s t s t r e e k .
H e r h a a l d e l i j k w erden d o o r de o v e r h e id p o g in g e n gedaan om h e t b em an n ing sp ro b leem op t e
lo s s e n . De jo n g s t e m a a tr e g e l
v a n de o v e r h e id om de " o n t v o l k i n g " g aan i s
in
de v i s s e r i j
te g e n t e
de o p r i c h t i n g v a n h e t " Fonds v o o r S c h e e p s jo n g e n s
D i t Fond s h e e f t immers a l s
d o e l de a a n w e r v in g v a n s c h e e p s jo n
gens aan b o o rd v a n B e l g is c h e v i s s e r s v a a r t u i g e n
te
b e v o r d e re n
d o o r hen een b e z o ld ig in g t e v e r le n e n . R eeds i n
1971
(E .B .
2 O . 4 . 7 1 ) w erd h e t p r e m ie s t e l s e l opg eheven w a a r b ij de s c h e e p s jo n g e n 50 F p e r zeed ag , b o o rd nam,
en de r e d e r d ie
25 F p e r z eed ag o n t v in g
s c h e e p s jo n g e n (s ) aan
(K .B . van
Deze s t u d i e h e e f t dan ook a l s
d o e l,
1/ 3 / 1 9 5 8 ).
d o o r m id d e l v a n een
e n q u ê te , m eer in f o r m a t ie
t e v e r w e r v e n o m tre n t h e t Fo nd s v o o r
S c h e e p s jo n g e n s e n e r z i j d s
en h e t h u i d i g v i s s e r s b e r o e p
en d i t
a n d e r z ijd s ,
z o w e l v a n u i t h e t s ta n d p u n t v a n de r e d e r a l s v a n u i t d a t
v a n de s c h e e p s jo n g e n .
S in d s de e n q u ê te v a n
1972 - e n k e le maan
den n a de o p r i c h t i n g v a n h e t v o r i g Fonds - b e s c h ik t de o v e r h e id o v e r geen g eg even s m eer met b e t r e k k in g t o t de u it w e r k i n g van h e t Fo nd s. in te r e s s a n t.
De
e n q u ê te a l s
Ze i s
t e kennen v a n d ie
o n d e rz o e k svo rm i s
h ie r zeker
immers de e n ig e m o g e lij k h e id om de h o u d in g
soms v e r g e t e n g ro e p v a n r e d e r s en s c h e e p s jo n
gens d ie wegens o . a .
la n g e a f w e z ig h e id op zee en t i j d s g e b r e k
z e ld e n hun stem kunnen l a t e n h o re n .
( 1 ) M in . v a n V e rk e e rs w e z e n , B e s t u u r v a n h e t Zeew ezen ; " J a a r v e r s l a g o v e r de e v o l u t i e v a n de v i s s e r s v l o o t i n 1976 " .
H e t h e rn ie u w d Fonds v o o r S c h e e p s jo n g e n s , w o rd t to e g e p a s t s in d s
z ijn
z o a ls h e t th a n s
in w e r k in g t r e d in g op 1 j a n u a r i
1976,
w erd o p g e r ic h t op g ro n d v a n de w et v a n 20 novem ber 1974 t o t w i j z i g i n g v a n de w et v a n 23 se p te m b e r 1931
b e t r e f f e n d e de a a n
w e r v in g v a n h e t p e r s o n e e l t e r z e e v i s s e r i j . was o p g e r ic h t b i j S ta a t
o ve re e n k o m st dd. 27*7*71
H et v o r i g Fonds tu s s e n de B e l g is c h e
( M i n i s t e r i e v a n L a n d b o u w ),d e P r o v i n c i e W e s t- V la a n d e re n en
de R e d e r s c e n t r a l e ; de m id d e le n v a n h e t Fonds m aakten d e e l u i t v a n h e t verm ogen v a n de R e d e r s c e n t r a le . v o o r S c h e e p s jo n g e n s kan a ld u s a an de s c h e e p s jo n g e n
De w e r k in g v a n h e t Fonds
sam engevat w orden :
(a ls
d u s d a n ig a a n g e m o n s te rd ) w o rd t
p e r z e e d ag een n e tto - b e d r a g v a n 414 F (n a a f t r e k v a n b e d r i j f s v o o r h e ffin g ) u it b e t a a ld , zeedag en a l s
d i t v o o r z o v e r h i j n i e t m eer dan 399
s c h e e p s jo n g e n op z i j n
a k tie f h e e ft.
De p a t r o n a le
R . S . Z . - b ijd r a g e n en de b e t a a ld e f e e s t d a g e n d ie n e n e v e n e e n s d o o r h e t Fonds v o o r S c h e e p s jo n g e n s b e t a a ld t e w o rd e n . H e t Fonds w o rd t g e s p i j z i g d d o o r b ijd r a g e n v a n a l l e d ers,
b e re k e n d op g ro n d v a n hun b ru to -b eso m m ingen,
M i n i s t e r i e v a n Landbouw,
re
door h e t
d o o r de P r o v i n c i e W e s t- V la a n d e re n en
d o o r de o p b re n g s t v a n h e t verm ogen v a n h e t F o n d s .
DE TOESTAND IN DE V I S S E R I J SIN D S 1970 Hoe i s
nu de t o e s t a n d i n
de v i s s e r i j ,
t e n t i e e l en a a n t a l v i s s e r s v a a r t u i g e n s in d s
197O ?
?
qua b em anningspo-
W at i s
de e v o l u t i e
D a a r to e b e s tu d e re n we de v o lg e n d e t a b e l l e n
H et l i j k t v e s tig e n
:
( 1)
:
e c h t e r aangew ezen e e r s t e ve n de a a n d a c h t t e
op h e t o n d e r s c h e id d a t d ie n t gem aakt tu s s e n de b e g r ip
pen " s c h e e p s le e r jo n g e n " en " s c h e e p s jo n g e n " . V o lg e n s de w et v a n 23.9*1931 kunnen de s c h e e p s le e r jo n g e n s e n k e l w orden aa n g e m o n ste rd a ls
s c h e e p s jo n g e n o f a l s
lic h tm a t r o o s .
B lijk e n s
h e t V lo o t v o r s la g
v a n h e t B e s t u u r v a n h e t Zeewezen w orden ook m a tro z e n b ened en 18 j a a r in g e d e e ld b i j
de s c h e e p s le e r jo n g e n s
s l a g dan nog m e e s ta l b e t i t e l d s c h e e p s jo n g e n s ,
worden
(d ie
in
b e d o e ld v e r
a l3 s c h e e p s jo n g e n s o f dek-
h e tg e e n u i t e r a a r d w e l e n ig e b e g r ip s v e r w a r r i n g
t o t g e v o lg k an h e b b e n ).
H ierm ed e moet v a n z e lf s p r e k e n d te r d e g e
r e k e n in g gehouden w orden w an n eer h ie r n a de t a b e l l e n , ( 1) M i n i s t e r i e v a n V e rk e e rs w e z e n ,
V lo o tv e r s la g
1976
g e b a s e e rd
op g e g e ve n s u i t h e t V l o o t v e r s l a g ,
T ab el 1 : In
1971 i s
e r een s t i j g i n g v a n h e t a a n t a l s c h e e p s le e r -
jo n g e n s w a a r t e nemen. lijk
Deze s t i j g i n g
h e l p t de i n s t e l l i n g
jo n g e n s deze s t i j g i n g
te
°/ó.
1976 b e d r a a g t 24 t e lk e n s
s le c h ts
b e d ra a g t 6
fo .
W a a r s c h ij n
v a n h e t to e n m a lig Fo nd s v o o r S c h e e p s
te v e r k la r e n .
o p r ic h t in g van h e t Fonds, w e l t e O o s te n d e ,
t e r s p ra k e komen.
s te lle n
Z eeb ru g g e a l s W ijs t d it ,
t ijd e lijk e
Doch i n
1976,
5 j a a r n a de
we t e r u g een d a l i n g v a s t zo t e N ie u w p o o r t.
Deze d a li n g i n
z o a ls v r o e g e r e p o g in g e n ,
op een
u i t w e r k in g v a n een m a a tr e g e l ? Ook i n
h e t g lo b a a l b e m a n n in g s p o te n tie e l i s
e r k w a n t i t a t i e f een j a a r l i j k
se a c h t e r u i t g a n g . W anneer men de v e r h o u d in g n a g a a t v a n h e t a a n t a l m in d e r dan 18-j a r i g e n dat d it
c/<3 moet
in
t o t h e t t o t a a l a a n t a l g e m o n ste rd e n ,
de j a r e n
1973,
dan z i e t men
1974 en 1975 zo w a t 10 fc b e d ro e g .
e c h t e r m e rk b a a r boven de 10 fö
lig g e n
om een bem annings-
b e h o e f te v a n c i r c a
1.000 man i n
de to eko m st t e v e r z e k e r e n
In T a b e l 2 s t e lle n
we v a s t d a t ook h e t a a n t a l r e d e r s
v e r m in d e r t . De g r o o t s t e d a l i n g i s
D it
w el v a s t te
(2).
ja a r lijk s
s te lle n
in
O o s te n d e .
I n T a b e l 3 z ie n we ook een v e r m in d e r in g v a n h e t a a n t a l bemande v a a r tu ig e n .
Weerom t e O ostend e v in d e n we de g r o o t s t e afn a m e .
U i t g e s p l i t s t n a a r g e la n g de s c h e e p s k la s s e , a c h t e r u it g a n g ;
a lle e n k la s s e
IV
is
z ie n we e v e n e e n s een
m eer dan v e r d u b b e ld .
U i t T a b e l 1 kennen we re e d s h e t t e k o r t aan s c h e e p s le e r jo n g e n s v e r h o u d in g t o t de t o t a l e
aan g em o n sterd e b em an n ing .
t o o n t ons nu h o t t e k o r t aan s c h e e p s le e r jo n g e n s
in
Tabel 4
i n v e r h o u d in g
t o t h e t a a n t a l v a a r tu ig e n .
G e z ie n de w e t v a n 23 se p te m b e r 1931 op de a a n w e r v in g va n h e t p e rso n e e l d er v i s s e r i j ,
is
i e d e r v a a r t u i g d a t de z e e v i s s e r i j
u i t o e f e n t en w a a rv a n de bem anning te n m in s te u i t nen b e s t a a t ,
(2 )
d r i e v o lw a s s e
v e r p l i c h t één s c h e e p s le e r jo n g e n aan t e m o n s te re n .
z ie s t u d i e v a n K . M i c h ie l s e n " E n k e le b e sc h o u w in g e n ro n d h e t b em an n ing sp ro b leem i n de B e lg is c h e z e e v i s s e r i j " , a u g u s tu s 1966, b l z . 17
De v i s s e r s v a a r t u i g e n , w a a rv a n de bem anning te n m in s te u i t 9 v o lw a s s e n e n b e s t a a t , z i j n v e r p l i c h t e r 2 aan t e m o n s te re n . U i t h e t c i j f e r m a t e r i a a l w e te n we d a t e r e n e r z i j d s t e l k e n s s c h e e p s le e r jo n g e n s aan b o o rd z i j n va n sch ep en d ie n i e t o n d e r t o e p a s s in g va n de w et v a l l e n , en a n d e r z ij d s d a t e r h e e l w a t v a a r t u ig e n t e r z a k e n i e t aan de w et v o ld o e n ( i n 1976 was d i t 59 va n h e t t o t a a l d e r v a a r t u i g e n ) . H e t t e k o r t aan s c h e e p s l e e r jo n g e n s i s s in d s 1971 v e r m in d e r d . I n 1976 bem erken we e c h t e r t e r u g een g r o e ie n d t e k o r t aan s c h e e p s le e r jo n g e n s . V an u i t s t r i k t w e t t e l i j k oogpunt b e d r a a g t d i t t e k o r t a ls d a n 58
°/c
H i e r b i j p a s t e v e n w e l v o lg e n d e b em e rk in g : De v e r p l i c h t i n g een s c h e e p s jo n g e n aan b oo rd t e h ebb en, z o a ls v o o r g e s c h r e v e n d o o r de w e t va n 2 3 «9*31» i s f e i t e l i j k b e p a a ld o n r e a l i s t i s c h g e w o rd e n . Deze v e r p l i c h t i n g kan in d e r d a a d i n de p r a k t i j k o n m o g e lijk i n t e g r a a l to e g e p a s t w o rd e n . Ze v e r o n d e r s t e l t immers d a t de s c h e e p s jo n g e n s zo w a t 25 v a n h e t g lo b a a l bemann in g s b e s ta n d zouden u itm a k e n !
- W IJZ E VAN IN T E R V IE W EN STEEKPRO EF : B i j d eze s t u d ie g in g e n we a l s v o l g t t e w e rk : Op 31 decem ber 1976 w aren i n de d r i e B e l g is c h e h a ve n s 85 in g e s c h e e p te s c h e e p s le e r jo n g e n s (d u s beneden de 18 j a a r ) , w a a rva n e r 68 a l s s c h e e p s jo n g e n aa n g em o n sterd w a re n , 6 a l s lic h t m a t r o o s en 11 a l s m a tr o o s . Op d ie z e l f d e datum w are n e r 217 r e d e r s . H i e r moet aan to e g e vo e g d w orden d a t 31 decem ber i n o n d e r h a v ig g e v a l geen b i j s t e r g e lu k k ig e keu ze i s ( O u d e ja a r s avond ! ) m aar noodgedwongen ( g e l e t op de v e r s la g p e r io d e v a n de g e ra a d p le e g d e r a p p o r t e n ) m oest t e lk e n s v a n deze datum g e b r u ik gem aakt w o rd en . I n w e r k e l i j k h e i d l i g t d o o rg a a n s h e t a a n t a l s c h e e p s jo n g e n s w e l w at h o g e r . Hun s p r e i d in g o v e r de d r i e B e l g is c h e h a ve n s i s a l s v o l g t : - O ostend e : 27 s c h e e p s le e r jo n g e n s en 68 r e d e r s - Z eeb ru g g e ( l ) : 46 s c h e e p s le e r jo n g e n s en 118 r e d e r s - N ie u w p o o rt : 12 s c h e e p s le e r jo n g e n s en 31 r e d e r s . D a a r verm oed w erd d a t de s i t u a t i e i n h e t v i s s e r s b e d r i j f v e r s c h i l t n a a r g e la n g de t h u is h a v e n (O o s te n d e , Z eeb ru g g e en N ie u w p o o r t ), w erd de p o p u la t i e - z o w el de s c h e e p s jo n g e n s a l s de r e d e r s - in g e d e e ld i n d r i e g ro e p e n . D a a r u it w erd t e lk e n s een a - s e le k t e s t e e k p r o e f g e t r o k k e n . D a a r o . a . d o o r t i j d s g e b r e k en h e t n i e t - in s c h a k e le n v a n s p e c i f i e ke e n q u ê te u rs n i e t overw o gen w erd b i j een v r i j g r o t e g ro e p ( n l . m eer dan 100 p e r s o n e n ) een e n q u ê te a f t e nemen, w erd g e o p te e r d v o o r h e t i n t e r v i e w e n v a n nag en o eg 100 p e rs o n e n , en w erd a ld u s
( 1 ) Z eeb ru g g e + B la n k e n b e r g e ( V l o o t v e r s l a g , M i n i s t e r i e V e rk e e rs w e z e n , B e s t u u r Zeew ezen)
van
de s t e e k p r o e f b e p e r k t t o t 60 r e d e r s en 36 s c h e e p s le e r jo n g e n s . Op d ie m a n ie r w erd to c h 53 jo n g e n s en 28
a/c v a n
7° v a n
h e t t o t a a l a a n t a l s c h e e p s le e r -
h e t t o t a a l a a n t a l r e d e r s g e ïn t e r v i e w d . De
r e p r e s e n t a t i v i t e i t v a n de s t e e k p r o e f i s H e t a a n t a l s c h e e p s le e r jo n g e n s v e r s p r e id
en h e t a a n t a l r e d e r s w erd g e l i j k
o v e r de d r i e h a v e n s ,
b a s is m o g e lijk t e m aken. u it het f e it
dus z e k e r g e w a a rb o rg d .
om zodoende een v e r g e l i j k i n g s -
Een n o o d z a k e lijk e b e p e r k in g v o lg d e
d a t op 31 decem ber 1976 i n N ie u w p o o rt m aar 12
s c h e e p s le e r jo n g e n s aan g e m o n ste rd w a re n . m eld w orden d a t deze s t e e k p r o e f m . b . t . a lle e n
E r moet ook nog v e r de s c h e e p s le e r jo n g e n s
b e t r e k k in g h e e f t op s c h e e p s le e r jo n g e n s d ie
’'r e g e lm a t i g "
aan g e m o n sterd z i j n . Deze e n q u ê te was h e e l t i j d r o v e n d , h a a ld e lijk
a f w e z ig z i j n
e n e r z ijd s
v a n de re s p o n d e n t,
n i e t - i n s c h a k e l e n v a n e n q u ê te u r s .
door h o t h e r
a n d e r z ijd s
D it la a t s t e
door h e t
punt l i e t
ons
e c h t e r w e l to e de v r a g e n l i j s t n i e t a l l e e n u i t g e s t r u k t u r e e r d e v r a g e n samen t e
s te lle n ,
m aar ook w e l u i t
e n k e le open v r a g e n .
GEANALYSEERDE ELEMENTEN : In
deze s t u d i e
g e a n a ly s e e r d o p l e i d in g ,
worden a c h t e r e e n v o lg e n s de v o lg e n d e punten*
s h e t m i l i e u w a a r u it de jo n g e n s a f k o m s t ig z i j n ,
en hun b e r o e p s a k t i v i t e i t .
v o o r a l op hun e r v a r i n g .
De n a d ru k l i g t
hun
h ie r b ij
V e r tr e k k e n d e v a n hun e r v a r i n g ,
w o rd t
ook gepoogd een a a n w ij z in g t e geven o v o r hun v e r w a c h t in g e n i n h e t b e ro e p .
Wegens t i j d s g e b r e k v/as h e t n i e t m o g e lij k een a n d e re
b e la n g r ijk e r ijs c h o o l,
fa k to r b ij
deze p r o b le e m s t e ll in g ,
n a d e r t e a n a ly s e r e n .
n a m e l ij k de v i s s e -
N o ch ta n s w erd t i j d e n s
de g e
s p re k k e n r e g e lm a t ig de r o l v a n de v i s s e r i j s c h o o l ve rn o em d . De e n q u ê te m . b . t . bouwd. m ing,
de r e d e r s w erd o n g e v e e r a n a lo o g opge
H i j w o rd t g e s it u e e r d w a a r in dan v o o r a l z i j n
in
z ijn
m ilie u
z ijn
o n d e rn e
h o u d in g te n o p z ic h t e v a n h e t Fonds
v o o r S c h e e p s jo n g e n s w o rd t g e a n a ly s e e r d . t o r e n samen,
en i n
S te u n e n d e op d i e
k r i j g e n we dan ook een i n d i k a t i e ,
de t o e s t a n d i n h e t v is s e r s b e r o e p ,
fa k -
n i e t a lle e n van
n ù , maar- ook i n
de to e k o m s t.
T a b e l 1 ; A a n t a l aan g em o n ste rd e b em a n n in g s le d e n v a n m in d e r dan — —— 18 j a a r , en v e r h o u d in g va n d i t a a n t a l t o t h e t t o t a a l a a n t a l aan g em o n sterd en i n de b e tro k k e n g ro e p ( V lo o t v e r s l a g , M in . v a n V e rk e e rs w e z e n , B e s t u u r Z eew ezen)
ja a r
S c h ee p s le e r j ongens
O ostend e
ZeeBru g g e
N ieuw p o o rt
t o t a a l aan t a l aange m o n ste rd e n
.. .
ni°/o jo• n g e re n op d i t to-: ta a l
1970
106
38
47
21
1.264
8 ,7 9
1971
113
40
43
30
1.265
8,93
1972
107
37
45
25
1.189
9» —
1973
115
45
52
18
1.126
10,21
1974
116
42
55
13
1.096
10,58
1975
112
35
59
18
1.072
10,44
1976
85
27
46
12
1.015
8,37
T a b e l 3 : H e t a a n t a l r e d e r s p e r h a ve n ( V l o o t v e r s l a g , — — —V e r k e e rs w e z e n , B e s t u u r Z eew ezen)
M in . va n
f" ja a r
O ostend e
Z eeb rugg e
N ie u w p o o rt
T o ta a l
■f970
103
135
44
282
1971
100
127
43
284
1972
93
119
44
256
1973
81
120
37
238
1974
79
124
35
238
1975
71
119
32
222
1976
68
118
31
217
:
rQ R) EH
Het a a n ta l benande va a rtu ig e n wezen, 'Bestuur Zeewezen) ( l )
volgens
E-i W Erf PP
O O O O
-p
-P
+>+>+> -p
-P
ir\ o
o
O
§
ö c3
&H EH EH
pp « pp
IPv o o to c— co
o
Ö
CU
cn m
1—I M
cd
03
0) O Xi
ft
CQ
o
o
i-o
t>
M
H
o
c—
>
9
M
M
M
o
00
!>
H
O
O
o
^t-
>
(=>
de
sch e e p sk la s se
(l)
en
per
haven
(V lo o t v e r s la g ,
Min.
van
V e rk e e rs
ö. -
Tabel 4
'
H et " l e g a a l "
t e k o r t v a n s c h e e p t le e r jo n g e n s
s t r ik t w e tte lijk k e e rs w e z e n ,
(V lo o tv e r s la g ,
M in . v a n V e r
B e s t u u r Zeew ezen)
re ëe l a a n ta l
sch ep en d ie 'V e r k e e r d " g e p la a ts te n ie t v o l s ch e e p s j ongens doen aan de| w et
"le g a a l" te k o rt
1970
262
107
155
20
180
1971
265
116
14*9
10
160
1972
242
107
135
18
160
1973
224
116
108
20
138
1974
219
116
103
26
133
1975
211
112
99
20
123
1976
208
CD
w e tte lijk I v e r e is t ja a r a a n ta l
o o g p u n t)
(= v a n u i t
10
135
123 •
D EEL I
:
DE ENQUETE B I J DE SCHEEPSJONGENS
HOOFDSTUK 1 : HET M IL IE U VAN DE SCHEEPSJONGEN
In lijk e r
d it
dee-1 v a n h e t o n d e rz o ek w o rd t gepoogd een d u id e
b e e ld v a n " h e t m i l i e u " v a n de s c h e e p s jo n g e n t e v e r k r i j
gen (m e t"s c h e e p s jo n g e n "
w o rd t h i e r v e r d e r u i t s l u i t e n d
d o e ld de s c h e p e lin g e n v a n m in d e r dan 18 j a a r oud, e n k e l de a l s
nog b e
en dus n i e t
d u s d a n ig aan g em o n sterd e o p v a r e n d e n ).
Doch e e r s t w orden e n k e le algem ene kenm erken v a n de e n q u ê te g ro e p , tijd
z o a ls
de g e b o o r t e p la a t s ,
va n de e n q u ê te g ro e p g e a n a ly s e e r d
- B ij
de Z e e b ru g s e s c h e e p s jo n g e n s i s
h e t b in n e n la n d ,
D a a r b ij i s
- V a t de l e e f t i j d
dat a lle n
de w o o n p la a ts .
m aakt d a a ro p een u i t z o n d e r i n g ; en m o n s te r t a a n i n
aan de k u s t
komen a l l e n u i t
h e t ook h e e l d u i d e l i j k
h a ve n h e t d i c h t s t b i j
: e r één d ie g e b o re n w erd i n
m aar w o o n a c h tig i s
- De jo n g e o n d e rv ra a g d e v i s s e r s
de w o o n p la a ts en de l e e f
O ostend e
b e tre ft,
h ij
de k u s tg e m e e n te n .
a a n m o n ste re n i n
S le c h ts
is
( T a b e l A 1)
de
één s c h e e p s jo n g e n
w o o n a c h tig t e N ie u w p o o rt
(T a b e l A 2 ) .
de 1 7 - ja r ig e n vorm en de m odale g ro e p ,
met 47 7< > v a n h e t t o t a a l a a n t a l o n d e r v r a a g d e n . De 16 - j a r i g e n v o lg e n met 33 5», de 18-j a r i g e n met 14 % en de 1 5 - j a r i g e n met 6
c/o.
A lle e n
w o o rd ig d .
t e O osten d e z i j n
a l l e lo iftijd s g r o e p e n v e r te g e n
(T a b e l A 3 ) .
Algem een w o rd t aangenomen d a t jo n g e v i s s e r s v o o r a l u i t m i l i e u s a f k o m s t ig z i j n Hoe i s
w a a r de v a d e r ook i n
d a t nu i n
de v i s s e r i j
onze e n q u ê te g ro e p ? W at i s
de v a d e r v a n de s c h e e p s jo n g e n s ? Hoe i s
w erkzaam i s .
h e t b e ro e p v a n
de s a m e n s t e llin g va n
h e t g e z in ,m e t a n d e re w oorden : hebben de jo n g e n s b r o e r s z u s te rs
? W e lk i s
le id in g
?
hun a a n t a l en hun l e e f t i j d
en w a t i s
o f/ e n hun op
U i t h e t o n d e rz o e k hebben we v o lg e n d e r e s u l t a t e n
be
komen : - h e t a a n t a l k in d e r e n p e r g e z in
(T a b e l A 4 )
: De m e e ste g e z in n e n
hebben 2 t o t 6 k in d e r e n . H e t g e z in met 3 k in d e r e n i s m e e rd e rh e id
( c i r c a 33
d e re n v o l g t met 19
i° v a n
7° •
S l e c h t s één g e z in
m aar één k in d . Sn 2 g e z in n e n 9 k in d e r e n .
de g e z in n e n ) .
w el in
de
H e t g e z in met 6 k i n ( t e N ie u w p o o rt ) h e e f t
(o o k i n N ie u w p o o r t) hebben z e l f s
h e t a a n t a l k in d e r e n v o lg e n s g e s l a c h t
(T a b e l A 5 )
nen samen vorm en de jo n g e n s een m in d e rh e id
79 m e is je s
: In
de g e z in
(70 jo n g e n s t . o . v .
).
de l e e f t i j d s g r o e p le e ft ijd s g r o e p e n
va n de b r o e r s
(T a b e l A 6 )
: H ie r z ij n
a lle
t o t en met 35 j a a r v e r te g e n w o o r d ig d . T o ch b e
% van
h o o r t n i e t m in d e r dan 47
b r o e r s t o t de l e e f t i j d s k l a s
se " 1 0 t o t en met 15 j a a r " . a k tiv ite it
(s c h o o lg a a n d o f a k t i e f i n
(T a b e l A 7 )
b ro e rs
°
B ij
een b e ro e p
) v a n de
de jo n g e n s d ie nog s c h o o l lo p e n ,
gen e r 7 v i s s e r i j s c h o o l t e O o ste n d e ,
v o l
Z eeb ru g g e o f N ie u w p o o rt,
en 24 een a n d e re vorm va n o n d e r w ijs . De s p r e id in g v a n z i j v i s s e r i j s c h o o l v o lg e n , b ru g ge a l s N ie u w p o o rt
is
g e l i j k m a t i g z o w el t e O o s te n d e ,
d ie Zee
(w a t dus v o o r N ie u w p o o rt r e l a t i e f v e e l
b e te k e n t). B ij
de jo n g e r e n d ie een a n d e re vorm v a n o n d e r w ijs v o lg e n ,
e r een g r o o t a a n t a l d ie nog geen keuze gem aakt hebben hebben "g e e n g o e s t in g "
z ijn
: e n k e le n
om v i s s e r i j s c h o o l t e v o lg e n . E n k e le n
mogen n i e t v a n hun o u d ers " op de t e c h n is c h e
: s c h o o l s t e e k t h i j geen k lo p u i t ,
om
" to c h n a a r de v i s s e r i j s c h o o l t e mogen; m aar één i s " n o eg ,
den tw eed en g a a t e r z e k e r n i e t n a a r t o e
Van degenen d ie w e rk e n , E n k e le n z i j n
werkzaam i n
en h e t Zeew ezen.
w e rk t o n g e v e e r de h e l f t de o v e r h e id s d ie n s t e n ,
Of z i j v r o e g e r i n
de v i s s e r i j
in
ge-
".
de v i s s e r i j .
z o a ls
de R .M .T .
g e w e rk t hebb en,
kon n i e t a c h t e r h a a ld w o rd en . Z ij
d ie n i e t
p o s tb o d e , d er,
in
de v i s s e r i j
tim m erm an,
b e tro k k e n z i j n ,
b a n k b e d ie n d e ,
ijz e r b in d e r ,
...
h e t b e ro e p v a n de v a d e r de jo n g e n s w e r k t i n
(T a b e l A 8)
de v i s s e r i j ,
47
9° v a n
e ld e r s
in
de p r i v é - s e c t o r ,
te lt,
v is s e r z ijn den i s v a n d ie
17 I7
de v i s s e r i j
dan s t e l l e n
ie
v a d e r s va n
Dus de h y p o th e s e
a f k o m s t ig z i j n ,
in
we v a s t d a t to c h 58
u it s lu itin g
s c h o o ts de kan s z u l l e n k r i j g e n
op h e t
%' p e r s o
o v e r h e id s d ie n s t w e rk e n ,
c}o v a n
hun v a d e r s
Van de v a d e r s v a n de o n d e r v r a a g
r e d e r 5 d a a r u i t kunnen w i j b e s l u i t e n
%> ( m it s
is
g e w e rk t hebben en nu h e t z i j
h e tz ij
o f gew eest z i j n .
a ls
s p o o r w e g a r b e i
z i c h t n i e t b e v e s t ig d . Doch w an n eer men de 25
nen d ie v r o e g e r i n
e r b ij
: 33
% n ie t.
d a t v e e l jo n g e n s u i t v i s s e r s m i l i e u s e e rs te
w erken o . a .
d a t de zonen
va n a l le r h a n d e o o r z a k e n ) ru im om z e l f v i s s e r t e w o rd e n ,
en
u i t e r a a r d ook om o o i t r e d e r t e w o rd en . U i t deze ta b e .l A 8 kan te v e n s de a f v l o e i i n g va n de v i s s e r s u i t de v i s s e r i j een z e e r a k t u e e l p ro b le e m - v a s t g e s t e l d w o rd e n . Ze b e d r a a g t 25 v a n onze e n q u ê te g ro e p . O m trent d i t n ij p e n d p ro b lee m i n de v i s s e r i j t a s t e n w i j g r o t e n d e e ls i n h e t d u i s t e r , w ant c i j f e r m a t e r i a a l en een k w a l i t a t i e f o n d e rz o e k o n tb re e k t. De o v e r h e id s d ie n s t e n w a a r in de v r o e g e r e v i s s e r s v o o r a l t e w e r k s t e l l i n g v in d e n , z i j n de R . M . T . , h e t lo o d sw e z e n en de Z e e m ach t.
i°
B e s l u i
t
ï
S a m e n v a tte n d kunnen we b e s l u i t e n d a t ook i n 1977, en s p i j t s v r o e g e r e v o o r s t e l l e n om h e t r e k r u t e r i n g s v e l d u i t t e b r e id e n , de s c h e e p s jo n g e n s nog a l t i j d u i t s l u i t e n d i n de k u stg e m e e n te n g e r e k r u t e e r d w o rd e n . M e e s ta l m o n ste ren ze ook a a n i n de h a ve n h e t d ic h t s t b i j hun w o n in g . M e er dan de h e l f t va n de jo n g e n s komt ook u i t de t r a d i t i o n e l e v i s s e r s m i l i e u s . C ir c a 17 /s va n hun v a d e r s i s r e d e r . De a f v l o e i i n g n a a r a n d e re b e d r i j f s t a k k e n b e d ra a g t 25 Ook de h e l f t v a n hun b r o e r s w e r k t i n de v i s s e r i j . H i e r b i j to c h nog e n k e le ran d b e sc h o u w in g e n : de v a d e r s z i j n v i s s e r o f e x - v is s e r : Men kan z ic h a f v r a g e n o f d i t w e l v o l s t a a t om n a t e g aan o f de jo n g e n u i t h e t v i s s e r s m i l i e u kom t. De v a d e r kan z e l f de zoon z i j n v a n een v i s s e r , o f z i j n b r o e r i s h e t m is s c h ie n . M aar ook de m oeder k an h i e r i n een r o l s p e le n : z i j kan de d o c h t e r z i j n v a n een v i s s e r , o fw e l op een o f a n d e r w i j z e to c h ook a f k o m s t ig u i t h e t v i s s e r s m i l i e u . 58
io va n
Deze b e d e n k in g i s pas g e re z e n b i j h e t e in d e v a n de e n q u ê te . B i j een v o lg e n d e e n q u ê te w are h e t voorzeker aangew ezen h ie rm e d e r e k e n in g t e ho uden. a f v l o e i i n g , een z e e r a k t u e e l p ro b le e m s A f v l o e i i n g , o f s c h o o n v e e l a l a l s d u s d a n ig a a n g e v o e ld en v o o r g e s t e ld , i s e i g e n l i j k n i e t n o o d z a k e lijk een p ro b le e m . H e t kan ook een g e lu k k ig e op l o s s i n g z i j n , en m is s c h ie n i s h e t h e e l e e n v o u d ig a l s een n o rm a a l v e r s c h i j n s e l t e b eschouw en. H e t l i j k t v e e l e e r een p ro b lee m t e z i j n , v o ld o e n d e (e n v o o r b elan g h eb b en d en g u n s t ig e ) a f v lo e iin g s m o g e lij k h e d e n t e s c h e p p e n . Im m ers, h e t z i e t e r n a a r u i t d a t s t r a k s b i j n a niem and nog v o o r gans de d u u r v a n z i j n b e r o e p s le v e n v i s s e r z a l w i l l e n w o rd e n . I n d ie o p t ie k , in d ie n jo n g e re n m oeten a a n g e tro k k e n w o rden, dan z a l h e t l o g i s c h e r w i j z e m oeten z i j n met h e t r e ë e l v o o r u i t z i c h t d a t z i j op i e d e r moment en in g u n s t ig e o m stan d ig h e d e n n a a r i e t s a n d e rs kunnen o v e r s ta p p e n . O n g e t w ij f e ld z u l l e n de b e s te n s te e d s b l i j v e n v a r e n z o la o g Ze m aar kunnen.
HOOFDSTUK 2 : DB BERO EPSVORMING EU DE B ERO EPSKEU ZE VAN DE SCHEEPSJONGEN
In
d i t h o o fd s tu k w orden n i e t a l l e e n
de s c h o o ls e
v a n de s c h e e p s jo n g e n doch ook de m o tie v e n waarom h i j gen gew orden i s ,
o p le i d in g
s c h e e p s jo n
de h o u d in g v a n de o u d e rs te g e n o v e r d ie k 0u a e ,e n
h e t e f f e k t v a n h e t Ponds v o o r S c h e e p s jo n g e n s b i j
hun k e u z e ,
nader
o n d e r z o c h t.
67
yc v a n
A lle
re s p o n d e n te n hebben v i s s e r i j s c h o o l g e v o lg d
(T a b e l A 9)
de jo n g e n s h e e ft , d a a r h e t c e r t i f i k a a t v a n s c h e e p s jo n
gen b e h a a ld ,
sommigen v a n hen z e l f s
re e d s m e e rd e re c e r t i f i k a t e n ,
De u i t s p l i t s i n g n a a r g e la n g de h a ve n to o n t ons d a t h e t a s p i r a t i e n iv e a u v a n de jo n g e v i s s e r s
t e Z eeb ru g g e w at h o g e r l i g t
O ostend e en N ie u w p o o r t, v e r m it s c e r tifik a te n b e h a a ld e n ,
b e s c h ik k e n
z ij
dan t e
a l d a a r d o o rg a a n s o v e r meer
( T a b e l A 1 0 ). De jo n g e n s d ie geen b r e v e t
b le v e n m e e s ta l n i e t
la n g op s c h o o l»
Ze w ild e n
e r im
mers zo v l u g m o g e lijk weg om t e gaan v a r e n . E é n jo n g e n v o l g t nog a v o n d s c h o o l v o o r s c h e e p s jo n g e n s » Op de v r a a g o f ze e e r s t a n d e r w e rk g e z o c h t h eb b e n , woordden e r 33 n een en 3 j a
a n t
(v a n de 12 o n d e rv ra a g d e n u i t
N ie u w p o o rt h o e f t geen e n k e l e e r s t a n d e r w e rk g e z o c h t ) . E é n j o n gen h e e f t o n g e v e e r een j a a r i n
e e r b a k k e r i j g e w e r k t, *
een tw eed e
h e e f t e n k e le maanden f a b r ie k s w e r k v e r r i c h t en een d e rd e h e e f t g e w e rk t a ls
lo o p jo n g e n .
D ie d r i e
jo n g e n s hebben w e l e n k e le maan
den v i s s e r i j s c h o o l g e v o lg d m aar hebben geen b r e v e t . t e kennen d a t h e t h o g e r inkomen i n hen a a n lo k k e n
de v i s s e r i j
en h e t d r in k g e ld
h e t b e l a n g r i j k s t e m o t ie f
de s c h e e p s jo n g e n s om h e t v is n s r s b e r o e p
w eeg red en h e e f t dan ook
49
m o t ie f w erd a ld u s d o o r 09 h e t z ij a ls
g e ve n
(T a b e l A 1 l ) .
De b e l a n g s t e l l i n g v o o r de zee i s b ij
Z ij
a ls
n e v e n g e s c h ik t m o t i e f .
b u is i k ,
H ie r
:
" v a n k 'l e i n s a f g r a a g g ed aan , " i k v a a r g ra a g ,
Deze b e
fo v a n h e t a a n t a l v e r m e ld in g e n . D i t i< v a n de s c h e e p s jo n g e n s a a n g e h a a ld ,
h o o f d m o tie f h e t z i j
v o lg e n e n k e le u i t s p r a k e n
t e k ie z e n .
dat z it
in
i k was nog op de I b i s
dan ga i k
't
b lo e d "
en i k
z e i,
al
to c h "
" w a te rra t " " ik
zou h e t n i e t u ith o u d e n i n
een jo b aa n de w a l "
In
O o s te n d e ,
g e v o lg d d o o r N ie u w p o o rt,
w o rd t de b e l a n g s t e l l i n g
62
v o o r de zee h e t m eest vernoem d ( r e s p e k t i e v e l i j k m e ld in g e n en d o o r t e lk e n s
71
i° va n
‘/o en
de s c h e e p s jo n g e n s ).
55
°f> v a n
In
Z eeb ru g g e z i j n
ve r
h e t de b e l a n g s t e l l i n g v o o r de zee en ook w e l de fa m ilie o m s ta n d ig h e d e n d ie de keuze b e p a le n
(m et 29
c/c v a n
de v e r m e ld in g e n en d o o r 42 /£ v a n de s ch e e p s -
j on gen s) . Een n e g a t ie v e h o u d in g t . o . v .
met 10
p/o v a n
de s c h o o l v o l g t
op de d e rd e p l a a t s ,
de v e r m e ld in g e n en d o o r 14 $ v a n de s c h e e p s jo n g e n s .
H e t m o t ie f "in k o m e n " komt s l e c h t s
cfo v a n
va n de v e r m e ld in g e n en d o o r 8
op de v i e r d e
de s c h e e p s jo n g e n s
p la a ts ,
( t a b e l A 1 2 ).
A l l i c h t h o u d t d i t h o o f d z a k e li j k v e rb a n d met h e t v a n 1 5 .8 .7 1 o n g e w ijz ig d g e b le v e n F o n d s - lo o n v a n 285 F /Z D . m eer g e d e t a i l l e e r d e
de e n q u ê te d u i d e l i j k
d a t h e t m o t ie f "in k o m e n " e i g e n l i j k
t o t 3 1 .1 2 .7 6
O ve r de b e z o ld ig in g v o lg e n
b esch o u w in g e n i n h o o fd s tu k 3«
v a s t a a n g e s t ip t d a t t i j d e n s
met 6 l/r
Toch d i e n t h i e r b i j a l de in d r u k n a a r v o o r kwam
een b e l a n g r i j k e r r o l s p e e l t dan e x p l i
c i e t werd to e g e g e v e n .
De jo n g e n s kunnen b e ïn v lo e d w orden d o o r hun o u d e rs ;
ook de w e r k in g
v a n h e t Fonds v o o r S c h e e p s jo n g e n s kan e v e n t u e e l een s t im u la n s
z ijn
b ij
hun
keuze om s c h e e p s jo n g e n t e w o rd en .
In
de e n q u ê te g ro e p l i e t e n
s c h e e p s jo n g e n t e w o rd en . n a d ie n hun zoon v r i j
de o u d e rs hun zoon v r i j
N o ch tan s w aren e r 26
lie te n
in
z ijn
keuze.
v a n een d e rd e p e rs o o n d a a r b i j n o d ig
e e r s t c o n t r a w aren en
Soms was de o v e r r e d in g s k r a c h t
:
"d e m e e s te r v a n s c h o o l kwam,
dan was h e t o k é "
De o u d e rs d ie e e r s t c o n t r a w a re n , g lo b a a l g e z ie n deed z ic h d i t
-fc d ie
b i j z ijn keuze om
z ijn
g e s it u e e r d
t e O o s te n d e ,
ook m eer v o o r b i j
de m oeders
( t a b e l A 1 3 ).
en
De w e r k in g v a n h e t Fonds v o o r S c h e e p s jo n g e n s h e e f t de keu ze va n de jo n g e n s n i e t b e ïn v lo e d .
A lle e n
te
d ie d o o r h e t Fonds g e s t im u le e r d w e rd .
Z eeb rugg e was e r een s c h e e p s jo n g e n Sommigen g a ve n w e l t e kennen d a t
d o o r h e t Fonds hun v e r d ie n s t e n h o g e r lig g e n
( t a b e l A 14)«
B
e
s
l
u
i
t
%
d a t 67
S a m e n v a tte n d kunnen we b e s l u i t e n c e r t i f i k a a t v a n s c h e e p s jo n g e n b e z i t . b r e v e t t e n b e h a a ld .
fó v a n
de s c h e e p s jo n g e n s een
Zeeb ru g g e hebben de jo n g e n s meer
H e t e le m e n t " b e l a n g s t e l l i n g v o o r de z e e " was de m eest
a a n g e h a a ld e b ew eegreden b i j hun k e u z e .
In
' 4*
Ook b i j
69
v a n de s c h e e p s jo n g e n s b .ij h e t m o t iv e r e n va n
de e n q u ê te v,an 1972 h a a ld e d i t m o t ie f de h o o g s te s c o r e .
H i e r b i j moet w e l a a n g e s t ip t w orden d a t h e t m o t ie f "in k o m e n " een v e e l g r o t e r e r o l s p e e l t b i j hun k e u z e , werd u i t g e d r u k t .
m aar d o o r v e l e
De i n s t e l l i n g
jo n g e n s u i t e r a a r d n i e t
en de w e r k in g v a n h e t Fonds v o o r S c h e e p s jo n
gens h e e f t o g e n s c h i j n l i j k hun keuze h e le m a a l n i e t b e ïn v lo e d . kwam men t o t d e z e lf d e
e x p lic ie t
c o n c lu s ie .
Ook i n
1972
Toch w erd de in d r u k g ew ekt d a t h e t Fonds0
lo o n ,
in d ie n op een b e v r e d ig e n d p e i l ,
b e ïn v lo e d e n
(e e n v o u d ig u i t
te r d e g e hun a a n b l i j v e n hun k in d e r e n v r i j
b ij
in
w e lis w a a r b e z w a a r l i j k hun keu ze kan
o n w e te n d h e id ) doch n a d ie n , de v i s s e r i j
hun k e u z e ,
na a a n m o n s te rin g ,
kan d e t e r m in e r e n .
w el
De o u d e rs l i e t e n
a lh o e w e l e r i n h e e l w a t g e z in n e n e e r s t w at
te g e n s ta n d m oest o verw onnen w o rd en . H ie r b ij
ook nog v o lg e n d e b em e rk in g :
De v r a a g w erd g e s t e l d
"Z o u d t ge s c h e e p s jo n g e n gew orden z i j n
h e t Fonds v o o r S c h e e p s jo n g e n s n i e t b e s to n d ? " , woorden en s l e c h t s
één o n tk e n n e n d .
g e g r o e id d a t e i g e n l i j k aan de r e d e r s ,
T ij d e n s
in d ie n
w aaro p e r 35 b e v e s t ig e n d a n t
de e n q u ê te i s
gaandew eg h e t id e e
d i e z e l f d e v r a a g ook had m oeten g e s t e l d gew orden z i j n
u ite r a a r d
dan g e fo r m u le e rd a l s v o l g t
?,£ o u d t g i j
(in
a k k o o rd
met uw b em anning) een s c h e e p s jo n g e n aan b oo rd hebben genomen i n d i e n h e t Fonds v o o r S c h e e p s jo n g e n s n i e t b e s to n d ? " . tijk
h e t k e rn p ro b le e m t e
z ijn ,
en i n
D it l i j k t
een v o lg e n d e ,
in d e r d a a d
h ie r b ij
e n q u ê te zou h ie r o p m oeten een a n tw o o rd g e z o c h t w o rd en .
in
de p r a k
a a n s lu it e n d e
HOOFDSTUK .3 : DB SCHEEPSJONGEN EN Z I J N
BEROEP
»
De e r v a r i n g d ie de s c h e e p s jo n g e n i n h e e f t opgedaan,
w o rd t i n
h e t w e rk aan b o o rd .
in
tre n t
de v i s s e r i j
Ook z i j n
le e r t ijd
in h et
d o o rb re n g tf
h e t a a n t a l z eedag en en
w o rd t hen g e v ra a g d o f ze v a n p la n de re d e n e n v a n hun keu ze h ie ro m
d ie
1. De s c h e e p s le e r jo n g e n en z i j n
z ij
hopen u i t
f u n c t ie
34 va n de 36 re s p o n d e n te n
te
o e fe n e n .
a a n _b o o rd
( s c h e e p s le e r j o n g e n s ) v a r e n a l s
dus te n l a s t e v a n h e t F o n d s . De tw ee o v e r ig e
r e s p o n d e n t e n ,d ie t e O ostend e a a n m o n s te re n , a ls
o .a .
h o u d in g te n o p z ic h t e v a n h e t Fonds
te b lijv e n ,
en e v e n t u e e l de f u n k t i e
s c h e e p s jo n g e n ,
z ijn
de b e z o ld ig in g ,
w o rd t o n d e r z o c h t. Ten s l o t t e z ijn
b e ro e p re e d s
d i t h o o fd s tu k g e a n a ly s e e r d ,
k a d e r va n de s c h e e p s k la s s e w a a r in h i j h e t v e r lo o p v a n s c h ip ,
z ijn
s c h e e p s jo n g e n ,
v a r e n n i e t meer
w a t u i t e r a a r d n i e t wegneemt d a t z i j
m a l i t e r m oeten b l i j v e n
beschouwd worden a l s
s c h e e p s jo n g e n ,
d a a r op g ro n d v a n de w et v a n 23 se p te m b e r 1931 a l l e d ie a a n g e m o n ste rd en geen 13 j a a r z i j n ,
n o r
a ie
jo n g e re n
s c h e e p s le e r jo n g e n
beschouw d w o rd e n .H e t .maximum a a n ta l Fonds-aeedage-u \a n b e id e n i s nog n i e t b e r e i k t ;
één jo n g e n v a a r t ro e d s a l s (T a b e l A 1 5 ) .
d e re jo n g e n v a a r t a l§ m o t o r is t
te ru g g e g a a n n a a r de p e r io d e w a a r in d ie gens nog a l s Op a l l e m o n s te rd ; in
44
56
‘jc v a n
de a n
T e lk e n s w o rd t
tw ee s c h e e p s le e r jo n
s c h e e p s jo n g e n a an g em o n sterd w a re n . s c h e e p s k la s s e n w orden s c h e e p s jo n g e n s a a n g e va n de re s p o n d e n te n b re n g e n hun l e e r t i j d
s c h e e p s k la s s e I I I ,
A 1 6 ).
m a tro o s ,
g e v o lg d d o o r 33 / i n
de onderv ra a g d e jo n g e v i s s e r s
k la s s e
II
door
(T a b e l
w e rk e n op een p l a n
k e n v i s s e r en 36 / op een b o k k e n v is s e r ( T a b e l A 17)»
19
°/- v a n
hun a k t i e f .
de re s p o n d e n te n hebben 50 t o t D aaro p v o lg e n
14
f-
100 zeed ag en op
d ie 0 t o t 50 zeed ag en hebb en,
en 14 A' d ie re e d s 300 à 350 zeedagen b e r e i k t h e b b e n . ( T a b e l A 1 8 ). De t a a k v a n een s c h e e p s jo n g e n aan b oord i s d en,
o f zou h e t to c h m oeteh z i j n .
Een s c h e e p s jo n g e n i s
mers aan b oo rd om een g e o e fe n d v i s s e r lijk
vernam en we e c h t e r d a t ,
h e e l v e r s c h e i im
t e w o rd e n . H e r h a a ld e
v o o r a l aan b oo rd v a n g r o t e r e
schepen,
de s c h e e p s jo n g e n r i i s b r u i k t w o rd t en a l t i j d
de w erk t e doen k r i j g t .
De v r a a g w erd z e l f s
h e tz e lf
g e s t e l d waarom
n o o it eens een a r b e id s in s p e c t e u r c o n t r o le komt u i t o e f e n e n aan b o o rd , v o o r a l dan op de g r o t e r e v a a r t u i g e n .
Nu v o l g t een k o r
te
in h o u d t
opsomming v a n w at hun w e rk m eer s p e c i f i e k - h u i s h o u d e l i j k w e rk ,
w as, k o f f i e
z e tte n ,
k u is e n ,
o n d e rh o u d e n ,
z o a ls
g u tte n ,
ijs
z o a ls a a r d a p p e le n s c h i l l e n ,
de k o r r e
s o rte re n ,
i n h a le n ,
de v i s
w eg b erg en ,
o p ra p e n ,
a a n v u ll e n ,
a lle s .
sch ep p en en k ap p e n , n e t t e n h e r s t e l l e n ;
- de w a ch t a a n le r e n en h e t s t u r e n a a n le r e n , in
a f
k u is e n ;
- h u lp op d ek , w a sse n ,
:
z e ve n d oen, m a t e r i a a l a a n b re n g e n ,
de g a r n a le n
w in g e n , n a a ld e n v u l l e n ,
a a n de g a lg e n s t a a n . Op de v r a a g "k u n t ïï m ij een k l e i n e uw w e rk a a n b o o rd ? " " a lle s
a n tw o o rd e n v e le n
:
z o a ls de a n d e re n "
" e ve n ve e l a ls ook h e e l de dag u i t " v u iltje
de m a tro z e n , met d i t v e r s c h i l bed en z i j
van a lle n
s la p e n
: w ij
z ijn
"
o p k u is e n "
" m a n n e tje v a n a l l e s , A lle
o m s c h r ij v in g g e ve n va n
a ls
z i j w erk en z i j n
re s p o n d e n te n w erken ook ' s
w ij
e r ook "
n a c h ts .
E e t v e r lo o g v a n v a a r t u i g V e e l r e d e r s nemen aan d a t h e t v e r lo o p v a n v a a r t u i g b i j de s c h e e p s jo n g e n s h e e l hoog i s . n o o h ta n s b e s l u i t e n
d a t 64
v a a r t u i g v e r a n d e r d w a re n .
fi v a n 5
d ie d r ie m a a l v e r a n d e r d e n .
t e N ie u w p o o r t.
de re s p o n d e n te n nog n i e t va n
Van de o v e r ig e 36
d ie éénm aal v e r a n d e r d w a re n , 5
U i t onze s t e e k p r o e f kunnen we
d ie
c/ó w a re n
e r 61
tw eem aal v e r a n d e r d e n en
H et v e r lo o p i s
Sommigen o n d e r hen v a a r d e n a l s
w el h e t g ro o ts t p la a ts v e r v a n g e r ,
a n d e re n v e r a n d e r d e n u i t no od zaak n a s l o p i n g v a n h e t s c h ip b ij
het u it
b ij
h e t v e r lo o p
woord : "
de v a a r t nemen v a n h e t s c h ip .
( T a b e l A 1 9 ). 'k heb de zak g e k re g e n na een r u a i e a a n b o o rd "
" de s c h ip p e r s t a k me te g e n "
of
O v e r de m o t i v a t i e
l a t e n we de s c h e e p s jo n g e n s z e l f aan h e t
" s la g e n v a n een m atro o s "
f
” op m ijn e e r s t e aan 1
'/o,
s c h ip v a a r d e i k mee a l s
we m aakten 80.000 P en i k
lic h t m a t r o o s
heb m aar 2 .5 0 0 F
g e k re g e n " "
' k had een s l e c h t e b aas "
"
't
Was e r a l t i j d
" op een r e i s
zagen en h a r t e f r e t e n
"
m oest i k n a d ie n nog 2 .0 0 0 P to e d r a g e n en
m ijn s i g a r e t t e n
b e t a le n
"
De s c h e e p s jo n g e n s w orden v o o r e e r s t b e z o ld ig d met h o t P o n d s . D a a r b ij m ing ,
o n tv a n g e n z i j h e e l v a a k ook h e t z i j
h e tz ij
d r in k g e ld ,
z o w e l t e O o s te n d e ,
h e tz ij
p
een
t e N ie u w p o o rt a l s
én d r in k g e ld te
H ie r u it b l i j k t
r e d e r s aannem en, a l s N ie u w p o o rt geen
‘fc en
d r in k g e ld ,
F o n d s » lo o n en d r in k g e ld u i t b e t a a l d . kennen v a n h e t s te lle n ;
°/o
c/o va n
in
d ie v e e l O ostend e en
zek er n ie t r e le v a n t i s .
h e t F o n d s - lo o n en een
k r i j g t h e t F o n d s - lo o n en
20
en d i t
h e t Ponds b e
d a t de s t e l l i n g
zouden de s c h e e p s jo n g e n s
fo k r i j g e n ,
f' k r i j g t
44
d u id e lijk
v ia
de besom
(l),
Z e e b ru g g e ;
de o n d e rv ra a g d e n w o rd t e c h t e r u i t s l u i t e n d z o ld ig d .
fc op
een
Ook
r/: u i t b e t a a l d ,
en 8 $ k r i j g t is e r b ij
het
27
CP
het to e
op de besomming een o n d e r s c h e id v a s t t e
sommige r e d e r s g e ve n n a a r g e la n g de p r e s t a t i e v a n
de jo n g e n n a e n k e le t i j d
een
Jo op
de besomming,
sommigen v e r
m e e rd e re n d i t /1. B i j a n d e re n h e e f t d ie p r e s t a t i e v e r m e e r d e r i n j v a n de jo n g e n h e le m a a l geen i n v l o e d ; h e t b e g in h e t z e l f d e
z ij
geven
op de besomming.
De u i t s p l i t s i n g n a a r g e la n g de s c h e e p s k la s s e d it c r it e r iu m
n ie t r e le v a n t i s
ren
( T a b e l A 2 0 ).
(l)
d r in k g e ld
dan ook v a n a f
t c o a t ons d a t
om de b e t a l i n g s w i j z e
te v e r k la
: - h e t z i j de o p b re n g s t v a n de v e rk o o p v a n v i s ( o f s c h a a l- en w e e k d ie r e n ) , d ie o n d e r de b e m anning v e r d e e ld w o rd t - h e t z i j een b e p a a ld op de bruto -b eso m m ing, t e v e r d e le n o n d e r de bem anning - h e e f t geen b e t r e k k in g met " d e e l v i s "
fo
Nu de n e t t o - b e z o l d ig in g s o d e r t v a n 265 F ° P
414 F
, denken 44
r e d e r s h e t t o e g e s ta n e
ft n i e t
d a t ze d a t w e l z u l l e n doen, n in g .
ft v a n
1 ja n u a r i
1977 i s
cLe s c h e e p s jo n g e n s d a t de
z u l l e n v e r m in d e r e n , en 28
-j
g e b ra ch t
28
ft
denkt
had d a a r o m tr e n t geen me
D a a r de e n q u ê te s gehouden w erd en k o r t na de v e rm e e rd e
r i n g v a n de b e z o ld ig in g ,
w aren e r nog e n k e le n d ie n i e t w is t e n
d a t de h u id ig e n e t t o - b e z o ld ig in g nu ( s e d e r t b e d ra a g t.
1 .1 .7 7 )
O m trent deze lo o n s v e r h o g in g w a re n a l l e
e n t h o u s ia s t .
414 F
jo n g e r e n
Een b e d ra g v a n 285 F p e r z eed ag was n a a r onze
m ening z e k e r n i e t m eer v e r a n tw o o r d .
E n k e le u i t s p r a k e n
%
( T a b e l A 21) "n e e n ,
onze b aas was ook k o n te n t d a t we m eer k re g e n
" ja ,
m aar dan s c h i e t e r n i e t s
" ja ,
d u r f j e m eer
'/.■v r a g e n ,
"
m eer o v e r "
dan zeggen z e ,
ik
b e ta a l a l
z o v e e l aan h e t F o n d s , met 414 F kun j e a l een b ro o d kopen " " g aan e r o v e r d is k u t e r e n j a l s
e r één b e g i n t ,
ze h e t a l le m a a l " " hoe m eer d a t ze m oeten b e t a l e n ,
hoe m in d e r
dan doen
p
"
E le n e n ^ a ;i^ e _ lc e rin is o m tre n t h e t Fonds - v e r t e g e n w o o r d ig in g s ch eep s j ongens U i t T a b e l A 22 b l i j k t
d a t de k e n n is va n h e t Fonds b i j
de s c h e e p s jo n g e n s n i e t v e e l v e r d e r r e i k t dan de " b e z o l d ig i n g " | 30
ft v a n
de b e tro k k e n e n w e te n ook h e t d o e l v a n h e t F o n d s . D at
h e t Fonds o.m . g e s p i j z i g d w o rd t d o o r de S t a a t , de jo n g e n s ,
en d a t h e t ook g e s p i j z i g d w o rd t d o o r de r e d e r s ,
ft.
w e te n e r 28
k e n t to c h één
De s a m e n s t e llin g v a n de Raad v a n h e t Fonds jo n g e n ,
De v r a a g
n l.
te
w erd d o o r 78
N ie u w p o o rt.
: " V i n d t U h e t w e n s e l i j k d a t de s c h e e p s jo n g e n s
v e r te g e n w o o r d ig d zouden z i j n
8
ft p o s i t i e f
ft a n tw o o rd d e
in
de Raad v a n h e t Fonds ?
b e a n tw o o rd ,
n een ( T a b e l A 2 3 ) .
k e u r u i t v o o r " een o u d e r,
14
'ft had
"
geen m ening en
Ie d e r e e n s p r a k
bevoegd p e rs o o n
d ig d e v a n de S c h e e p s jo n g e n s i n
" a ls
z ijn
vo o r
a fg e v a a r
de R a a d .
E n k e le u it s p r a k e n va n v o o r s t a n d e r s " ja ,
ft v a n
w e te n 33
e r zou b e t e r iem and i n
eens on 8 geda,cht zeggen "
:
z itte n ,
dan kunnen w i j
ook
” ja ,
m aar w ie ? "
" ja ,
't
tijd
5 . O n th a a l b i j A lle
zou m oeten, m aar v e r g a d e r in g e n z i j n ’ t o c h a l
m aar v o o r de g r o t e
"
a a n m o n s te rin g
o n d e rv ra a g d e n hebben b i j hun a a n m o n s te rin g a l s
s c h e e p s jo n g e n , met de a n d e re b e m a n n in g sle d e n in z a k e lo o n geen m o e ilijk h e d e n o n d ervo n d en (T a b e l A 2 4 ). Z i e h i e r hoe ze v in d e n d a t ze o pgevangen w orden " hebben l i e v e r
één mee "
" g r a a g , m oeten
dan z e l f h e t w e rk n i e t doen
11 ze m oeten w a t
d r in k g e ld a f s t a a n
Eé n jo n g e n g a f to e jo n g e n a l t i j d
; " a ls e r
:
"
"
i e t s g e b e u r t , dan moet de
de b o t e r o p e te n "
" op ’ t s c h ip v r o e g e r m oesten ze een k w a r t j e a f s t a a n " de stu u rm an en de a n d e re
"k o p a je " b e s lis s e n a ls
een jo n g e n m eegaat en h o e v e e l
h ij
k r ijg t
"
er
"
" h a n g t a f v a n de kops,je "
6 . H oud ing t . o . v .
h e t Fonds
I n h e t o n d e rz o e k w erd e x p l i c i e t
ook een en a n d e r g e v ra a g d
o m tre n t de h o u d in g v a n de s c h e e p s jo n g e n s t e g e n o v e r h e t Fonds v o o r S c h e e p s jo n g e n s . G lo b a a l beschouwd z i j n v r a a g d e s c h e e p s jo n g e n s h e t Fonds i n C i r c a 36
/- v a n
p ro h e t F o n d s .
p r in c ip e
de re s p o n d e n te n v e r k l a r e n Zo w at 56
'y- v e r k l a r e n
92 ■/£ v a n de o n d e r g u n s t ig g e ste m d .
z ic h o n v o o r w a a r d e lij k
z ic h p ro h e t F o n d s m aar
wensen z e k e re a a n p a s s in g e n o f v e r a n d e r in g e n
(T a b e l A 2 5 ).
I n T a b e l A 26 v in d e n we de a a n p a s s in g e n en de v e r a n d e r i n gen z o a ls
ze d o o r de jo n g e n s z e l f w orden v o o r g e s t e ld .
M eer dan de h e l f t va n de o n d e rv ra a g d e n , kennen d a t h e t F o n d s - lo o n a l l e e n
(46 een
n l.
53 /*
gaven te
z e k e r n i e t v o ld o e n d e i s
y~ v a n de v e r m e ld in g e n ) . Ze mensen dan ook F o n d s - lo o n p op de besomming t e o n tv a n g e n . H i e r b i j moet v e r m e ld
den d a t de v e r m e e r d e r in g va n h e t F o n d s - lo o n , b e d ra g v a n 285 F n a a r 414 F , g u n s t ig o n th a a ld w erd ,
door a l l e
en t e r e c h t .
én w o r
v a n een n e t t o
s c h e e p s jo n g e n s
zeer
20. " D ie
jo n g e n s e te n dag en n a c h t ,
en e r moet nog w at b i j l i g g e n , kom j e
d ie e te n een h e e l b ro o d met h e t F o n d s g e ld a l l e e n
e r n ie t"»
" o n k o s te n
: e to n en k l e r e n ,
t e w e in ig " " n o rm a a l d a t r e d e r s "
-
fo g e v e n ,
ve e l s lijt a g e ,
285 F was v e e l
a n d e rs s te k e n w i j
e r aan t o e "
ze zouden m oeten een v e r g o e d in g v o o r k l e r e n g e v e n ,
ook
w an n eer ze geen z o 'n p a p ie r va n s c h e e p s jo n g e n h eb b e n "
De c o n tra - F o n d s h o u d in g e n w erden zo g e fo r m u le e r d " E e t F o n d s g e ld i s
v e e l t e w e in ig ,
de r e d e r s
:
s te k e n a l l e s
i n hun z a k " " ze w i l l e n ta le n .
d ie
A ls
jo n g e n s a a n tr e k k e n ,
p r o f it e r e n ,
en n i e t b e
de s t a a t b in n e n k o r t geen t o e la g e g e e f t v o o r
de m azout dan re k e n e n de r e d e r s hun o n k o s te n d o o r i n d r in k g e ld .
rfo g e ve n
D a t ze m aar genoeg
Vóór 1 ja n u a r i
en h e t s te m p e lg e ld 315 F
fo v a n
v e r k la r in g is
h i e r w e l o v e r b o d ig ( 1 9
d o o r 22
de s c h e e p s jo n g e n s o p g e m e rk t).
H et a a n t a l
'"Fo n d sd ag en "
(n l.
o n d e rv ra a g d e n t e k o r t b evond en, h et v e r e is te
a ls
in
lic h t m a t r o o s
v o o r hem nog geen s o c i a l e
*
Een v e rd e re
de v e r m e ld in g e n en
399 ZD) w erd d o o r 14 d ie
J° v a n
de
z in d a t w a n n e e r een jo n g e n
a a n t a l Fo nd sd ag en b e r e i k t h e e f t ,
heden o n d e r v in d t w an n eer h i j le e f t ijd
en geen F o n d s "
1977 b e d ro e g h e t n e tto - b e d r a g v a n de F o n d s
b e z o ld ig in g 285 F/ZD ,
c/c v a n
ons
op 1 8 - ja r ig e
h ij
soms m o e i l i j k
o f een nog jo n g e r e
o f m atro o s w i l a a n m o n ste re n en de r e d e r b ijd r a g e n w i l b e t a l e n .
D a a rd o o r kan
h e t g e b e u re n d a t jo n g e v i s s e r s n a a r a n d e re b e d r i j f s t a k k e n u i t z i e n en v o o r de v i s s e r i j v e r l o r e n g a a n . F o n d s lo o n aan de in d e x t e k o p p e le n d in g e n en d o o r 14
Lfo v a n
H e t F o n d s lo o n i s
6
fc v a n
Ook w erd v o o r g e s t e ld h e t (te lk e n s
12
fc v a n
de v e r m e l
de s c h e e p s jo n g e n s v e rn o e m d ).
o n vo ld o e n d e v o lg e n s
5
P van
de v e r m e ld in g e n ;
de o n d e rv ra a g d e n wensen dan ook n i e t a l l e e n
een °/o op de besomming, m aar m éér
F o n d s lo o n en
F o n d s lo o n én een cfo %
/
21. De l e e f t i j d s g r e n s
zou m oeten a f g e s c h a f t w o rd e n .
w aarop deze s u g g e s t ie m e e s ta l s t e u n t , u it s p r a a k ,
H e t m o t ie f
v in d e n we t e r u g i n
deze
:
" a ls
ze l a a t
" b le v e n ,
b eg in n en v a r e n d o o rd a t ze la n g op s c h o o l
hebben ze h e le m a a l de kans n i e t om v a n h e t
" F o n d s g e ld t e g e n ie t e n ” E r zou m oeten qua b e z o ld ig in g een o n d e r s c h e id komen n a a r g e la n g de jo n g e n re e d s h e t c e r t i f i k a a t h e e f t v a n a s p ir a n t - s c h i p p e r o f a l l e e n m aar v a n s c h e e p s jo n g e n , (2
fo v a n
zo menen 3 $ v a n de s c h e e p s jo n g e n s
de v e r m e ld in g e n ) .
7 . E ig e n v o o r u i t z i c h t e n Ten s l o t t e
o m tre n t h e t v is s e r s b e r o e p
w erd de jo n g e n s g e v ra a g d o f/ e n waarom z i j
v is s e r s b e r o e p wensen t e b l i j v e n u it o e f e n e n .
De h e l f t v a n h e t
a a n t a l s c h e e p s jo n g e n s w e n st h e t v is s e r s b e r o e p t e fe n e n . in
D ie z e k e r h e id o m tre n t d i t b e s l u i t
O o s te n d e .
b e ro e p i s . b lijv e n , k ens 22
het
is
b lijv e n u ito e
v o o r a l t e m erken
A ls m o t i v a t i e g e ve n ze aan d a t h e t een i n t e r e s s a n t H e t m e re n d e e l v a n de jo n g e n s d ie hopen v i s s e r
w ille n
%)
s c h ip p e r (28 j i) w orden,
o f m o t o r is t
C i r c a 30
p
(17
‘fo)»
11
fi had
te
stu u rm an en m a tro o s
(t e l
d a a r o v e r nog geen m en in g .
v a n de re s p o n d e n te n wenst h e t v is s e r s b e r o e p h e t z i j
v o o r w a a r d e l i j k t e b l i j v e n u it o e f e n e n
( i n d i e n h e t inkom en en de
to ek o m st g u n s t ig e v o lu e r e n ) h e t z i j v o o r een e e r d e r b e p e r k te t e r m ijn
(n l.
t o t na de l e e f t i j d
p l i c h t ) 5 19
ÿo v a n
a ls
te
o e fe n e n .
i n h e t s ta a ts lo o d s w e z e n o f b i j woord o n d e rs te u n e n z i j n ,
Hun keuze i s
a l g e m a a k t.
m o t o r is t i n de R .M .T .
De zo
een jo b a a n de w a l, De re d e n e n d ie d i t a n t
i n v o lg o r d e v a n b e l a n g r i j k h e i d
: e n k e le n
gewoon o v e r s c h a k e le n n a a r een a n d e r b e ro e p o f v in d e n de
v is s e r ij
een h a rd b e ro e p ,
ae v in d e n de e o ö i a l é in
v a n de d i e n s t
z a l g e b e u re n n a a r de a a n v e rw a n te b e ro e p s g ro e p e n ,
m o t o r i s t op de s le e p b o t e n ,
w ille n
om w i l l e
de re s p o n d e n te n w e n st h e t v is s e r s b e r o e p h e l e
m aal n i e t v o o r t s u i t a f v lo e iin g
v a n 25 j a a r ,
o f de le v e n s w ij z e
tr e k t n ie t aan,
of
o m stan d ig h ed en n i e t g u n s t ig o f -,e w erd en
de v i s a e r i j e c h o o l ' v e r k e e r d i n g ë l i c h t
(T a b e l A 2 7 ).
22.
H i e r u i t kunnen we b e s l u i t e n
d a t,
op t e r m i j n b eschouw d,
de o n d e rv ra a g d e s c h e e p s jo n g e n s v o o r de z e e v i s s e r i j a l s
de h e l f t va n
s ta b ie le
a r b e id s
k r a c h t e n kunnen beschouw d w o rd en . I
E n k e le m o t iv e r in g e n va n z i j "a a n m ijn 25 j a a r ga i k in
d ie
"b ij
tijd
nog v i s
C lo e d t i n
d ie wensen a f t e v l o e i e n
w erken i n t e
de b o e il e g g e r s ,
a l3
O o s te n d e ,
b e tre ft,
e r nog w erk g e n o e g " z o a ls b i j
de m a a lb o te n ,
to o n t de s t a t i s t i e k
o u d - le e r lin g e n d e r v i s s e r i j s c h o l e n
m .b .t.
s h e t a a n t a l o u d - le e r lin g e n d ie
dan 6 maanden v a a r t t e l l e n ,
b e d r a a g t 44» 57 /-•
z e e r hoog w at b e t r e f t de V r i j e
o n g e v e e r een
de V r i j e
55,55
( t a b e l A 2 8 ).
B
E
S
L
U
I T
U it d it
92
'}b v ^n
D it
V is s e r ijs c h o le n
°/~ en
re,sp. 91 >66 $ en 77 »77
hoog i n
V is s e r ijs c h o o l
de
1976 ons e n k e le i n t e r e s s a n t e
j a a r n a h e t v e r l a t e n v a n de s c h o o l a a n g em o n sterd z i j n
N ie u w p o o rt, n l .
er
..."
W at d ie a f v l o e i i n g
k a r a k te r is tie k e n
:
is "
Z eeb ru g g e i s
"a a n de d i e n s t i n
p a k h u iz e n ,
"P a s te r
o f m eer
fo i s
z e lfs
t e H e i s t en t e
ook nog t a m e l i j k
Pype" te
O o s te n d e ,
n l.
;
la a ts te
h o o fd s tu k kunnen we z e k e r b e s l u i t e n
de s c h e e p s jo n g e n s
Fonds in n em en.
Z ij
d ie
re n aan t e Z e e b ru g g e ;
dat
een p ro - h o u d in g te n a a n z ie n v a n h e t
z ic h te g e n h e t Fonds u it s p r e k e n ,
d i t was ook h e t g e v a l b i j
m o n ste
de e n q u ê te v a n
1972.
D a t, is
b ij
b u it e n
de b e z o ld ig in g ,
de s c h e e p s jo n g e n s ,
Toch v in d e n t e r e c h t
JQ yo v a n
m oeten v e r te g e n w o o r d ig d z i j n . va n de o n d e rv ra a g d e n ,
h e t Fonds e e r d e r w e in ig gekend
la g w el in hen d a t
de l i j n ze i n
Ook kunnen we v a s t s t e l l e n
o n g e a ch t de t h u is h a v e n ,
met h e t Fonds én met een
°/n op
z e l f s n o o d z a k e lijk d a t ze i n
v a n de v e r w a c h t in g .
de Raad v a n h e t
Fonds
d a t 80
b e z o ld ig d w orden
de b ruto-b esom m ing;
53
ck
v in d t h et
d ie z in b e z o ld ig d w o rd en . ..
I
-
. «
%
B ij
hun a a n m o n s te rin g z i j n
hen t . o . v .
de a n d e re b em an n ing s
le d e n geen m o e ilijk h e d e n bekend in z a k e lo o n .
Ten s l o t t e
wensen n i e t m eer,
de s c h e e p s jo n g e n s i n sen d i t nog c i r c a en 28 nog 30
de v i s s e r i j
50
z o a ls
in
te b lij v e n
;
kennen d a t ze v o o r w a a r d e li j k
ja a r,
m .b .t.
5 j a a r l a t e r wen
D a a r b ij g e ve n ook ( a f h a n k e l i j k va n de
e v o l u t i e v a n h e t inkom en en v a n h e t b e d r i j f ) e e r d e r b e p e r k te t e r m ij n
o n d e rvra a g
Ze v in d e n h e t een i n t e r e s s a n t b e ro e p ,
v a n hen hopen s c h ip p e r t e w o rd en .
fó t e
1972, a l l e
o f nog v o o r een
( n a m e li j k t o t na de l e e f t i j d
le g e r d ie n s t )
in
de v i s s e r i j
v a n 25
wensen t e b l i j v e n .
g e b o o rte p la a ts Oostende Nieuwpoort Blankenberge Westende E e k lo Knoklce-Heist M idd elkerke
Oostende
Zeebrugge
11 1
Nieuwpoort
T o ta a l 11
1 8 1 1 1 -
-
-
11 _
1
13 8 1 1 1 1
Tabel A 2» - De w oonplaats van de s cheepsj ongens (p e r haven) woonplaats Oostende Nieuwpoort Knokke-Heist Zeebrugge Westende M id d elkerke Tabel A 3 »
11 1 *
Zeebrugge
Nieuwpoort
9
-
-
6 6
-
-
-
-
-
2 1
T o ta a l 11 10 6 6 2 1
- De l e e f t i j d van de scheepsjongens (p e r haven)
le e ft ijd
18 17
16 15 T ab el A
Oostende
Oostende 3
k
3 2
Zeebrugge 2 8 2 -
Nieuwpoort _
5 7 -
T o ta a l 5 17 12 2
- De sam en stjellin g van h e t g e zin ivaartoe de scheepsjongen b ehoort (p e r haven)
a a n t a l k in d e re n 1 2 3
Oostende
Zeebrugge
__
7 «
-
2 5 1 2 1 1
9
-
-
5 6
2 6 2 2
-
Nieuwpoort 1 1 1 1
T o ta a l 1 5 12
-
k k
6 -
7 1
2
2
T ab el A 5» - Het a a n ta l k in d e re n vo lg en s g e s la c h t (p e r haven) 1
—
" ........ ................. g e s la c h t
—
—— —-— -i Oostende Zeebrugge
Nieuwpoort .
! m a n n e lijk j v r o u w e lijk J------
~
---.
27 13
18
-----
70 79
25 38
28 L....
T o ta a l
-
T ab e l A 6» - De le e f t ijd s g r o e p van de b ro e rs (p e r haven) le e f t ijd s g r o e p 0 - 5 5-10 10 - 15 15 - 20 20 - 25 25 - 30 30 - 35
Oostende 1 1 3 5 2 1 2
Nieuwpoort
Zeebrugge 1
7
5 5 4
-
■
-
~
T o ta a l 2 8 17 14 9 5 2
4
3 7 4 2
T ab e l A 7» - De o p le id in g (schoolgaand o f a k t i e f i n een b ero ep ) van de b ro e rs (p e r haven) I
Oostende
Zeebrugge
Nieuwpoort
T o ta a l
- te w e rk g e s te ld i n de v i s s e r i j - e ld e r s i n de p r iv é - s e c to r te w e rk g e s te ld - in o v e rh e id s d ie n s t
5
4
2
11
2 2
2 1
7 -
11 3
v i s s e r ij s c h o o l ander onderw ij s
2 3
2 9
3 12
7 24
gehandicapt ongekend
1
-
1 1
1 1
-
;
i -----------1
Oostende
Zeebrugge
Nieuwpoort
T o ta a l
v is s e r ij waarvan : - re d e r - sch ip p e r - stuurman
5 3 2 -
e ld e r s in de o r iv é - s e k to r te w e rk g e s te ld
4
5(2x)
10(2x)
3 3 (3 x )
3 1(1x)
1 -
7 4
1
1 ! 1
o v e rh e id s d ie n s te n waarvan : - E.M .T»
.
_
- loodswezen ~ Zeemacht (x ) = a f v lo e iin g u i t de v i s s e r i j (1 X = 1 man, 2 x = 2 man, enz o)
1 1
5 2 2 1
11 6 4 1
-
-
i9 (4 x )
1 (1 x )
'
Tab el À 9= - Het a a n ta l scheepsjongens dat v i s s e r ij s c h o o l gevolgd h e e ft en l o c a l i s a t i e van de v i s s e r ij s c h o o l (p e r haven) ---------------------------------------------------
l o c a l i s a t i e van de v is s e r ij s c h o o l Oostende H e is t Nieuwpoort
Oostende
Nieuwpoort
H e is t
11 -
1
.
11
-
12
1
T o ta a l 11 11 14
Tab el A 10» - Het a l dan n ie t b e z it t e n van een c e r t i f i k a a t en de aard van h et c e r t i f i k a a t (p e r haven) ! c e r t ifik a a t - ja welk ? - sch eep sjo n gen - m atroos-mo t o r is t (275 P .K o ) - m o to rist (500 P .K o ) - a s p ir a n t sch ip p e r ■
- neen
Oostende
Zeebrugge
Nieuwpoort
T o ta a l
7
8
9
24
7
8
‘9
24
3
3 3
_
3
2
4
1
7
5
3
3
11
!
T ab el A 11. - Het a l dan n ie t voorafgaand zoeken n a ar ander werk (p e r haven) Hebt U e e r s t an der werk gezocht ? Ja neen
i
Oostende
Zeebrugge
2 10
Nieuwpoort
1 11
T o ta a l 3
12
53
T ab e l A 12. - De m otieven d ie de scheepsjongens g e le id hebben b i j hun keuze (p e r haven) m otieven
Oostende
- b e la n g s t e llin g vo o r de zee v is s e r ij -inkomen -fam ilieom standigheden -aan beveling en van vrie n d e n - n ie t graag n aar sch o o l -geen le g e r d ie n s t - " j e z i e t de w e re ld " -w ild e m o to ris t worden -verkeerd i n g e l ic h t (w ild e nadien n aar de Zeemacht)
Zeebrugge
10 1 2 1 1 1 -
5 2 5 1 1 1
-
-
............... ... Nieuwpoort
10 2 2 3 -
-
-
-
2
pro
> •
v r ij
k
25 3 9 3 5 2 1 2
-
1
T ab el A 1 J . - De houding van de ouders van de scheepsjongen keuze (p e r haven) co n tra
T o ta a l ; --- —1
1 b ij z ijn
e e r s t c o n tra nad ien v r i j
h
Oostende : (pa (ma
1 2
Zeebrugge : (pa (ma
? 2
-
-
10 5
2 3
Nieuw poort:
(p a vtna
2 2
1 -
7 9
2 1
(pa (ma
11 5 6
6 5 1
36 20
19 8 11
T o ta a l :
1
3 2
7
16
T ab e l A 1^. - Het Fonds vo o r Scheepsjongens en z i j n in v lo e d op de scheeps jongen b i j de keuze (p e r haven) scheepsjongen in d ie n h et Fonds n i e t bestond ?
Oostende
12 -
ja neen
»
Zeebrugge
11 1
Nieuwpoort
T o ta a l
12 -
35 1
---------------
s c h e e p s jo n g e n
O ostend e 10 2
ja n i e t meer
: Z eeb rugg e 12 i
N ie u w p o o rt
T o ta a l
12
34 2
_
...............................
—
T a b e l A 16. - De s c h e e p s k la s s e w a a r in de jo n g e n s hun l e e r t i j d d o o rb re n g e n ___________________ ( p e r h a v e n )____________________________________________ ____________________ s c h e e p s k la s s e
Zeebrugg e
O ostend e
I II III IV V
2 1 7 2
N ie u w p o o rt
1 5 5 1
6 4 1 1
T o ta a l 3 12
16 4 1
T a b e l A 17» - De v i s t e c h n i e k v a n de v a a r t u ig e n w aarop de s c h e e p s jo n g e n s hun l e e r t i j d d o o rb re n g e n ( p e r h a v e n )
A
6 6
4 5 3
N ie u w p o o rt o
p la n k e n v is s e r b o k k e n v is s e r n ie t g e s p e c ific e e r d
Z eeb ru g g e
—
O ostend e
1 (V)
v is te c h n ie k
T o ta a l 20
«
3
T a b e l A 18. - H e t a a n t a l zeedagen v a n de s c h e e p s jo n g e n s e d e r t e e r s t e a a n m o n s te r in g en t o t en met de e n q u ê te p e r io d e ( p e r h a v e n ) a a n t a l zeedagen
J
0 - 5 0
!
O ostend e
Z eeb rugg e
3 1
50 - 100 100 - 150 150 - 200 200 - 250 250 - 300
-
2 2
300 - 350 350 - 399
-----------------------
1 4
1 2
_
—
1
—
-
_
N ie u w p o o rt
1
2 2
1
-
2 2 2 3
T o ta a l 5 7
j i
j
3 4 4 5 4
T a b e l A 19. - H e t v e r lo o p va n v a a r t u i g b i j de s c h e e p s jo n g e n s s e d e r t e e r s t e a a n m o n s te rin g en t o t en met de e n q u ê te p e r io d e ( p e r h a v e n ) v e r lo o p v a n s c h ip - ja : a a n ta l k eren
-■ neen
:
1 2 3 4
O ostend e
x X X X
3 2
; Z eeb rugg e ;
3 2
1
7 4 2 1
9
5
!
1 9
!
! !
N ie u w p o o rt
-
T o ta a l 13
8 2 2 1 23
Tab el A» 20, - De b e z o ld ig in g (1 ) vo o r de scheepsjongen (p e r haven en p er sch e e p sk la s s e ) b e z o ld ig in g
Oostende
a) u i t f l u i t e n d Fonds
Zeebrugge
k
Nieuwpoort
% %+
8
k
2 -
3
8
9
12
2
i
7 1
-
2
12
12
T o ta a l !
_
7
k 2 6 12
16
1 1 2
3 10 1
* ----
3
12
15
I I
12
V
1
------------- -
T o ta a l a ) + b)
IV
5
1
36
-------------------------------------------------------------- r
2
III
a\ < M
T o ta a l b)
6 -
3 2 3
II
1
3 ------------- ---- ------—
b) F + op de besomming F + d rin k g e ld F + d rin k g e ld
I
(1 ) h ie rv o o rw o rd t teruggegaan n aar de de p e rio d e w a a rin de twee respondenten-scheepsle e rjo n g e n s , d ie nu matroos o f m o to ris t z i j n , nog scheepsjongens waren» Tab el A. 21. - Het toegekend
% op
de besomming en de re d e r
%
Z a l re d e r verm in deren nu lo on = F/ZD ?
kik
ja neen geen mening
Oostende
Nieuwpoort
Zeebrugge
.
T o ta a l
. if
3 2 7
7 1
3 7 2
10
16 10
T ab el A 22. - E le m e n ta ire k e n n is van de scheepsjongen om trent h et Fonds (p e r haver. k e n n is van h et Fonds
Oostende
Zeebrugge
- d oel : bekend onbekend
2 10
4 8
- b e z o ld ig in g : bekend onbekend (414- F ) (1 ) - g e ld e lijk e s p ij z ig in g - S t a a t : bekend onbekend - re d e r s : bekend onbekend
10 2
10 2
2 10 1 11
2 10 5 7
- s a m e n s te llin g van de Raad bekend onbekend
12
12
(1 ) b i j h e t b eg in van de enquête w is te n d ig in g nu b ed raagt i- p .v » 285 F»
k jongens
Nieuwpoort 5 7 12
— T o ta a l 11 23 32
-
k
8
k k
12
Zb
8
26
1 11
1
10
55
n ie t dat de n e tto - b e z o l-
T a b e l A 23» •* de houding van de scheepsjongen te n o p z ich te van z ijn ve rte g e n w o o rdig ing in de Raad van h et Fonds (p e r haven) %
verte g e n w o o rd ig ing in de Raad v/h Fonds
Oostende
w e n s e lijk ongewenst geen mening T ab e l A
Zb
Nieuwpoort
Zeebrugge
11 1 •
8 1
_
3
T o ta a l
9
28
1 2
3 5
: De houding van de bemanning b i j de aanm onstering van een scheepsjongen (p e r haven)
m o e ilijk h e d e n met bemanning b i j aanm onstering ja neen
Oostende
12
'
Nieuwpoort
Zeebrugge
T o ta a l
12 36 --- ------ ------- -- ---
12
T ab e l A 25» : De houding van de scheepsjongen te n o p zichte van h et Fonds (p e r haven) houding
Oostende
pro co n tra pro m its zekere aan p assing en T ab e l A 26.
T o ta a l
-
2
3 1
13 3
6
6
8
20
: De aanpassingen van h e t Fonds, v o o rg e s te ld door de scheeps jongens (p e r haven)
-F op de besomming -meer F + op de besomming -Fondsdagen = hoger maximum -aan index koppelen -onderscheid in b e t a lin g n a a r gelang b re v e t van sch e e p sjo n gen o f a s p ira n t- s c h ip p e r - le e f t ijd s g r e n s a fs c h s ffe n -verantwoorde verh o ud in g Fondslo on /stem p elg eld
%
k
6
aanpassingen (F= Fondsloon)
+%
Nieuwpoort
Zeebrugge
Oostende
Zeebrugge
6
Nieuwpoort
. .
T o ta a l
3 2
5 2 2
8 2 1
19 2 5 5
-
1
1
1 1
_
2
3 L_
3 ----
.
8
T ab el A 27-
: De houding van de scheepsjongen tegeno ver h e t v is s e rs b e ro e p , op la n g e re te r m ijn , d . i . t o t na de l e e f t i j d van 25 j a a r (p e r haven) *
wenst ü h e t v i s s e r s beroep te b l i j v e n u ito e fe n e n ? -
! Oostende
Zeebrugge
Nieuwpoort
ja
9
k
5
redenen in t e r e s s a n t beroep le v e n s w ijz e t r e k t aan fam ilieom standig hed en geen andere m ogelijkheden meer
8 1 -
2 1 1
5 -
fu n k tie sch ip p e r stuurman m o to rist M atroos geen mening
2 3 1 1 2
1 1 2
3 1 1
j a , maar . . .
1
7
- a f h a n k e lijk v a n ' : - inkomen - toekomst - s le c h t s t o t 25 j a a r ( l e g e r d ie n s t ! )
redenen hard werken le v e n s w ijz e t r e k t n i e t aan ve rk e e rd in g e l ic h t op de v is s e r ij s c h o o l ongunstige s o c ia le omstan digheden o ve rsch a k e le n n a a r ander beroep
18
15 1 1 '1
'
5 4 3 2 11
3 »
1
k
2 2
1
3
1
2
1
k
7
1 -
-
-
1 1
-
1
1
-
1
1
1
2
-
. neen
T o ta a l
3
!
3 -------- u
Tabel
A,
28 „
STATISTIEK
DER
OUD-LEERLINGEN
DER
VISSERIJSCHOLEN
I 976
D EEL I I
: DE ENQUETE B I J DE REDERS
HOOFDSTUK 1 : HET i l I L I E U VA1I DE REDER S E DE O P LE ID IN G VAN Z I J N KINDEREN A n a lo o g met de e n q u ê te v a n de s c h e e p s jo n g e n s w o rd t ook de re d e r in
z ijn
m i l i e u g e s it u e e r d .
Doch e e r s t w orden e n k e le a l g e
mene kenm erken va n de e n q u ê te g ro e p , w o o n p la a ts en de l e e f t i j d N ie t a lle e n is ,
z o a ls
de g e b o o r t e p la a t s ,
de
v a n de r e d e r s g e a n a ly s e e r d .
de g e z in s s t r u k t u u r w a a r u it de r e d e r a f k o m s t ig
ook de s a m e n s t e llin g v a n z i j n
z o c h t . Deze g e g e ve n s z i j n
e ig e n g e z in w o rd t n a d e r o n d e r
immers v a n z e e r g r o o t b e la n g b i j
de r e
k r u t e r i n g v a n de bem anning. U i t h e t o n d e rz o e k v o lg e n deze r e s u l t a t e n
:
A lh o e w e l de g e b o o r t e p la a t s e n n o g a l u i t e e n l i g g e n , m e re n d e e l v a n de r e d e r s n a m e lij k
to c h i n
w erd h e t
de k u stg e m e e n te n g e b o re n , v o o r
t e O o ste n d e , K n o k k e - H e is t en N ie u w p o o rt
( T a b e l B 1) .
H i e r bem erken wc d a t de g e b o o r t e p la a t s e n v a n de s c h e e p s jo n g e n s v e e l m eer g e c o n c e n tr e e r d li g g e n
in
de k u stg e m e e n te n dan
d ie v a n de r e d e r s . A lle
o n d e rv ra a g d e r e d e r s wonen b o v e n d ie n aan de k u s t . H et
m e re n d e e l 'woont t e O o s te n d e , K n o k k e - K e is t
o f v e r v o lg e n s
t e N ie u w p o o rt o f t e
(T a b e l B 2 ) .
De r e d e r s , m odale g ro e p
g e b o re n tu s s e n
(23 °/°)
'2 5 en
'3 0 en
r35-40, vorm en de
• Te O ostende wonen de j o n s t e
re d e rs
en t e
Z eeb ru g g e woont de oud 3 t e r e d e r va n de o n d e rv ra a g d e g ro e p (T a b e l B 3 )?
22
d e re n ,
25
fo v a n
fo v a n
de r e d e r s komen u i t
de r e d e r s komen u i t
Een r e d e r u i t N ie u w p o o rt komt u i t
g e z in n e n met 2 k i n
g e z in n e n met 3 k in d e r e n .
een g e z in 3ie t
10 k in d e r e n
(T a b e l B 4 ) . Op de v r a a g o f de v i s s e r i j
een f a m i l i e b e d r i j f i s ,
k r ijg e n
we o n d e r m eer een an tw o o rd d o o r h e t b e ro e p v a n hun b r o e r s
en va n
hun v a d e r n a t e g a a n . U it Tabel B 5 b l i j k t
- 42 is - 39
% van
de b r o e r s
dat
5
d e r re sp o n d e n te n
"m o m e n te e l" i n
de v i s s e r i j
t e w e r k g e s t e ld .
cfi
e ld e r s
gew eest i s la n g r ijk e
is in
t e w e r k g e s t e ld en d a t h ie r v a n de v i s s e r i j
a f v lo e iin g ,
(h e tg e e n to c h w e l
59 ^ o o i t a k t i e f w ijs t
op een b e
en dan v o o r a l t e O o sten d e en t e N ie u w p o o r t)
- 15
% is
d e s t ij d s in de v i s s e r i j geweest doch h e e ft z ic h inm id
d e ls e r u it te ru g g etro k ken a l s gevolg van e x tern e oorzaken (p e n s io n e rin g , gezondheidsredenen, s c h ip g e s lo o p t, e . d . ) De vad er van de re d e r is/w as in de v i s s e r i j werkzaam b i j
72
% van
de ondervraagden» D a a rb ij was de o v e rg ro te m eerderheid
van hen re d e r (T a b e l B 6 ) ,
% van
C ir c a 33
de re d e rs h e e ft 2 k in d e re n (de gezinnen met
6 k in d e re n wonen t e Oostende en te N ieuw poort) geen k in d e re n (T a b e l B 7 ) «
; 5
% van
De jongens z i j n in de m eerderheid; 26
% h e e ft
helem aal
de jongens i s
tu ssen 15 en 20 ja a r.. D ie le e f t ijd s g r o e p vormt dan ook de moda l e k la s s e in Oostende en N ieuw p oort» Te Zeebrugge z i j n de 30 à 3 5 - ja rig e n in de m eerderheid (T a b e l B 8 ) . De l e e f t ij d s k l a s s e van 10 t o t 15 v o lg t met 16
6k % van de beroep en 36 % i s
zonen van de re d e rs i s reed s a k t i e f in een o f ander nog schoolgaand. Van hun re ed s t o t de b ero e p sb e vo lk in g
behorende zonen w erkt 72
% in
de v i s s e r i j ,
stuurman o f m o to r is t. Van de o v e rig e 28
m eestal a l s s c h ip p e r,
% d ie
dus n ie t in de v i s s e r i j
w e rk t, h e e ft b ijn a de h e l f t een b e tre k k in g gevonden i n o v e rh e id s d ie n s t : NMBS, Zeemacht, Sabena, p o l i t i e ,
doch - geen RMT. Van hun nog s c h o o l
gaande zonen a n d e r z ijd s i s momenteel 20
% van
i s zo wat 40
% in
een v i s s e r i j s c h o o l ,
de le e f t ijd s g r o e p IO - I 5 j » ,
d it
dus de groep d ie grosso
modo n o r m a lite r in aanmerking komt vo o r h e t v is s e r ij - o n d e r w ij s .
B e s l u i t
:
Sam envattend kunnen we
o e s lu ite n dat ook de re d e rs m ee sta l u i t
v is s e r s f a m ilie s afko m stig z i j n . B i j him b ro e rs i s e r ook een g ro te a f v l o e iin g u i t de v i s s e r i j v a s t te s t e l l e n . Van hun reed s t o t de beroeps b e v o lk in g behorende zonen w erkt 72
% in
de v i s s e r i j , vaak a l s sch ip p er»
Van hun nog schoolgaande zonen a n d e rz ijd s i s momenteel 20 v i s s e r ij s c h o o l ,
d i t i s ca
kO % van
% in
een
de t o t a le le e f t ij d s g r o e p d ie norma
l i t e r vo o r h e t v is s e r ij o n d e r w ij s i n aanmerking kan komen.
HOOFDSTUK 2 ; DB REDER EU Z I J N ONDERNEMING
In n em in g .
d i t h o o fd s tu k w o rd t de r e d e r g e s it u e e r d i n D a a r to e z i j n
j a a r t a l w a a r in h i j fe it
of h ij
k la s s e
z ijn
de v o lg e n d e g e g e ve n s i n t e r e s s a n t
e ig e n a a r w e rd ,
m e e v a a rt o f n i e t ,
; het
de s o o r t o n d e rn e m in g ,
h e t a a n ta l v a a r tu ig e n ,
o n d e r
het
de s c h e e p s
en de v i s t e c h n i e k . V e r v o lg e n s w o rd t nag eg aan o f e r een s c h e e p s jo n g e n aan boord
is
en hoe h i j
b e z o ld ig d w o r d t.
Ook de h o u d in g v a n de r e d e r t e
g e n o v e r h e t Fonds w o rd t o n d e r z o c h t. In
t e g e n s t e l l i n g met de e n q u ê te b i j
w o rd t h e t b em an n ing sp ro b leem h i e r i n g e p la a t s t .
Ook a-ndere a s p e c te n i n
de s c h e e p s jo n g e n s ,
een b r e d e r p e r s p e k t i e f
de v i s s e r i j
komen e v e n aan
b od. Ten s l o t t e
w o rd t de r e d e r g e v ra a g d o f h i j
d e re j o n g e l u i zou a a n s p o re n h e t v is s e r s b e r o e p
1. Ja a r _ w a a r in
27 1970.
y: v a n 23 p
z ijn
zonen o f a n
t e k ie z e n .
de re s p o n d e n t r e d e r werd de re s p o n d e n te n w erd e ig e n a a r tu s s e n k o c h t h e t s c h ip tu s s e n
t e O osten d e i s
r e d e r s in d s
1965 en
1970 en 1975. E e n r e d e r
1935-40,
p o o r t w erd o n la n g s n a 1 973 e ig e n a a r
en een r e d e r t e N ieu w ( T a b e l B 1 0 ).
2 . A a rd v a n de o ndernem ing 80
p
v a n de b e d r i j v e n z i j n
D i t z o w e l t e O o ste n d e ,
p e r s o o n lijk
t e Z eeb ru g g e a l s
o f f a m ilia a l b e z it.
t e N ie u w p o o rt
( T a b e l B 1 1 ).
3 . A angem onsterd e r e d e r s 53 ? v a n de r e d e r s v a r e n n i e t mee. Toch was 84 /£ d a a rv a n v r o e g e r a a n g e m o n ste rd . 40
% va re n
m om enteel mee. 7 '/• v a r e n
th a n s a f en to e mee en v a a r d e n v r o e g e r ook ( T a b e l B 1 2 ). De r e d e r s w orden m e e s ta l a an g em o n sterd a l s
4*
s c h ip p e r .
s c h e e p s k la s s e on v i s t e c h n i e k 83 /' va.n de r e d e r s
b e z itte n
1 s c h ip . 3
e ig e n a a r v a n 4 sch e p en en h e e f t a l s
t ’ van
de r e d e r s
t h u is h a v e n Z e e b ru g g e .
is
De 60 r e d e r s v a n de s t e e k p r o e f z i j n s c h e p e n .29 sch e p en hebben a l s
samen eigenaar v a n 74
t h u is h a v e n Z e e b ru g g e ,
23 s c h e
pen N .ieuw poort en 22 sch ep en O o s te n d e . 30 sch e p en b eh o re n t o t k l a s s e 3»
26 t o t k la s s e 2 ,
4 ( T a b e l B 1 3 ). v is s e r s ,
p
42
dan n i e t
C i r c a de h i l f t
b o k k e n v is s e r s .
m e e r d e r h e id t e
lil
13 t o t k l a s s e
1, en 4 t o t k la s s e
v a n de sch e p e n z i j n
p la n k e n -
De b o k k e n v is s e r s vorm en de
Z e e b ru g g e .
s c h e e p s jo n g e n aan boord
M om enteel h e e f t 64 aan b o o rd . Op 36
'/:■v a n
ft v a n
de v a a r t u ig e n geen s c h e e p s jo n g e n
d ie v a a r t u ig e n
is
e r w e l een s c h e e p s
jo n g e n g e w e e s t. 64 $ v a n d ie v a a r t u ig e n h e e f t e c h t e r
n o o it
een s c h e e p s jo n g e n g e h a d . Op 36 y. va,n de v a a r t u ig e n
e r w el
een s c h e e p s jo n g e n aan b o o rd . Sommige r e d e r s
is
denken d a t ze
geen jo n g e n v in d e n omdat ;
- ze
c/ j
ee n
" w ille n
op de besomming n i e t wensen t e b e t a le n
t e v e e l v e r d ie n e n s e f f e n s ,
w ille n
a ls
ze tw ee r e iz e n meegaan
ze /; "
" v/ ij kunnen e r 1 meenemen aan h e t Fond s a l l e e n , te n onze
F « n d & » b ijd r a g e ,
m aar w i j s to
en hebben e r g e e n "
- de jo n g e n s te m p e ld g e ld k r i j g t " van a ls
ze dopdagen hebben,
le n n i e t m eer w e rk e n . le e n la n g s
gaan ze n i e t m eer mee,
E r z it
in
de je u g d n i e t s
s t r a a t lo p e n en s i g a r e t t e n
ro k e n ,
ze w i l
m eer, a l
d a t kunnen ze
nog 11 " v a n de dop k r e e g i k
5 a d re sse n ,
le m a a l geen g o e s t in g , p la k k e n ,
...
m aar de m a n n e tje s hadden he
één g in g e r tro u w e n ,
een a n d e r m oest
"
- h e t aanbod o n vo ld o e n d e i s " e r z ijn " z e lfs
e r geen t e v in d e n
"
de jo n g e n s d ie v i s s e r i j s c h o o l g ed aan h eb b en ,
n i e t m eer v a r e n "
»
- h e t s c h ip v o l l e d i g bemand i s " w i j nemen 3 v o l l e " 5 v o lle
w ille n
z o n d e r s c h e e p s jo n g e n
m a tro z e n "
man op een b o k k e n v is s e r "
- h e t meenemen v a n een jo n g e n f i n a n c i e e l n i e t h a a l b a a r i s " w i j kunnen n i e t b e t a le n " t e v e e l o n k o s te n "
- h e t meenamen v a n een jo n g e n a a n l e i d i n g g e e f t t o t w r i j v i n g à e t de bem anning " h a n g t a f v a n de s c h ip p e r " " de bem anning w i l n i e t s
a fs ta a n
"
- de p r e s t a t i e v a n de jo n g e n n i e t hoog i s " een s c h e e p s jo n g e n i s
een j o n g e n t j e om i n
E n k e le a n d e re m o tie v e n " de s c h e e p s jo n g e n i s
de weg t e lo p e n "
;
nu lic h t m a t r o o s
"
" g e w o o n lijk hebben we een jo n g e n t je mee, nu w a c h te n we t o t
15 j a a r w ó rd t "
h ij In
de s t e e k p r o e f b e v in d e n de m eeste s c h e e p s jo n g e n s
op de k u s t v a a r t u ig e n
(s c h e e p s k la s s e 2 ) .
geen jo n g e n aan b oo rd hebb en,
z ic h
De sch e p e n d ie th a n s
b e h o re n t o t de m id d e n s la g s c h e -
pen ( s c h e e p s k la s s e 3 )*
W ijz e va n b e z o ld ig in g d e r _ s c h e e p s jo n g e n s B ij
en f a m ilie v e r b a n d
de e n q u ê te w erd v e s t g e s t e l d d a t a l l e
s c h e e p s jo n g e n s n a a s t hun b e z o ld ig in g v i a een p e r c e n t k r i j g e n
op de besomming,
k la s s e n en z o w el i n
O o ste n d e ,
v e n d ie n b l i j k e n " d r in k g e ld "
g e ïn t e r v ie w d e
h e t Fonds,
en d i t
Z ee b ru g g e a l s
in a l l e
ook nog s ch e e p s-
N ie u w p o o r t. Bo
z i j * v a a k ook een d e e l t e hebben i n h e t zgn.
( 1).
(Tabel B 1 5 ) . W at h e t f a m ilie v e r b a n d b e t r e f t , is
81 y’ v a n de s c h e e p s jo n g e n s
geen f a m i l i e v a n de r e d e r ('T a b e l B I 4 ) . H i e r v o lg e n e n k e le m o tie v e n waarom de r e d e r s hun s c h e e p s jo n
gen ook een
/
op de besomming to e k e n n e n
" de jo n g e n mag ook i e t s " k r ijg e n ken,
v e r d ie n e n
ze h o t Fonds a l l e e n
dan m oeten de o u d e rs t o e s t e
ze m ochten dan n i e t m eer v a r e n
om e t e n t e b e t a le n en
"
jo n g e n s n i e t u i t b u i t e n
" met h e t Fond s en een /. e r b i j ,
"
w o rd t e r b e t e r g e w e r k t;
iem and d ie v o o r de S t a a t w e r k t ,
doet n ie t s .
e r d a a r één,
handen aa n h e t touw m aar
h ij ( 1)
"
v r o e g e r m oesten ze b i j l e g g e n
" men mag d ie
:
h ij
tro k n ie t .
" d r i n k g e ld
h ie ld w el z ijn
W ij hadden
"
" = 1 . v i s , s c h a a l- en w e e k d ie r e n , d ie o n d e r de bem anning w orden v e r d e e ld ( n i e t t e v e r ' w a rre n met " d e e l v i s " ) 2 . o f een b e p a a ld op de b ru to -b eso m m in g , t e v e r d e le n o n d e r de b em an n ing .
ÿ;
" i n Z e e b ru g g e i s gens "
h e t / een t r a d i t i e ,
w ij w ille n
7 . H o u d in g v a n de r e d e r te g e n o v e r h e t f i n a n c i ë l e
g o e ie j o n
a s p e k t va n h e t
Fonds Op de v r a a g "D e n k t U d a t h e t Fonds " f i n a n c i e e l " o f o n g u n s tig i s re d e rs
v o o r de s c h e e p s jo n g e n ?
eenstem m ig g u n s t ig ;
",
g u n s t ig
an tw o o rd e n a l l e
90 , v a n de r e d e r s i n t e r p r e t e e r t
" g u n s t i g " w an n eer de jo n g e n b e z o ld ig d w o rd t met h e t Fonds én /
met een / op de besomming ( i n gens w e n s t 53
de e n q u ê te b i j
de s c h e e p s jo n
b e z o ld ig d t e w orden met h e t Fonds én een /?),
en u i t s l u i t e n d
een F o n d s lo o n a c h t 10 /' va n de r e d e r s ru im
v o ld o e n d e . Op d e z e lf d e v r a a g , s tig
is
v o o r de r e d e r ,
m aar nu o f h e t Fonds " f i n a n c i e e l "
lig g e n de m eningen n e e r v e r s p r e i d .
- 57 / v i n d t h e t Fonds v o o r de r e d e r s g u n s t ig " h e t Fonds i s
gun
een schoon' s y s te e m ,
:
één v a n de s c h o o n s te d a t
ze u itg e v o n d e n hebben " " d ie
o p v a n g r e g e l moet e r z i j n
"
" h e t Fonds moet to c h l e e f b a a r z i j n
"
" w i j m oeten a l z o v e e l b e t a le n d a t we d a t n i e t m eer b eken nen " " is
e r g e ld i n k'as dan kunnen ze w a t m eer aan de jo n g e n
u itb e ta le n T o ch i s
"
h e t m o g e lijk hun m o t i v a t i e n a d e r t e b e p a le n *
D oor h e t Fonds w o rd t immers de l e e r p e r io d e v a n de jo n g e v i s s e r g e s te u n d
:
" h e t g e ld moet to c h v a n e rg e n s komen,
de v i s s e r i j
is
een
le e r s c h o o l " " a a n w in s t ,
een v i s s e r d ie b ijk o m t "
" we m oeten z a a ie n v o o r d a t we kunnen m aa ie n " H e t Fond s m aakt te v e n s een f i n a n c i ë l e " geen s o c i a l e " geen R .M .Z . De jo n g e n i s
la s t e n ,
geen ta x e n en een man m in "
" een h u lp aan b oo rd
" i k heb d a a r n o o i t op g e k la p t , w erk ”
b e s p a r in g n o g e lij k . ;
; de jo n g e n d o e t to c h z i j n
" g r a a g g e g e ve n a l s
je
e r to c h h u lp v a n o o k . v o lle
k o p a je .
een jo n g e n k u n t meenemen, In
Z eeb ru g g e z i j n
r e d e r van z i j n
p
nu eenm aal m o e i l i j k
v o lk a f .
"
:
A ls m o tie v e n w orden a c h t e r e e n v o lg e n s - de a f v l o e i i n g
:
p
" de m ale zou ook 1
-
de m ale "
in
t o t hun Fond sd ag en a f z i j n (l)
a lle s
en dan g aan
ze n a a r
en de S t a a t ,
a ls
a lle s
90
p
nu
".
va n de v i s s e r moet komen,
de b ruto-b esom m ing, v e e l t e v e e l , v a n de
in k a s ,
0 ,2 5 ° P
de jo n
een m e lk k o e "
" e r z ijn n ie t v e e l z ijn
b e t a le n ,
w e e r op de r e d e r s z o a ls a l t i j d
een v i s s e r i s
0 ,4 5 ° P
te g ro o t
s te u n v a n de p r o v i n c i e
te v e e l,
" 0 ,4 5 ° P
is
:
:
»
" a a n v a n k e lijk
" 0 ,4 5 i s
opgesomd
d a t Fonds mogen
h e t a a n d e e l v a n de r e d e r s
v a lt
Daarom moet de
t e v e r a n d e r e n . De lo n e n hebben
v i n d t h e t Fonds o n g u n s tig
gens v a r e n
ze m eer v o o r een
v o l k a f t r e k k e n en re e d s v e r w o r v e n r e c h t e n
d a a r hun p la f o n d b e r e i k t .
23
hebt
D oor de v lu g g e u i t b r e i d i n g v a n de v l o o t
deed de één e r den a n d e re n z i j n
z ijn
je
bruto-besom m ing ? jo n g e n s ,
waarom n i e t
"
dus moet e r v e e l g e ld o v e r
d a t Fonds zou ook v/el l e e f b a a r z i j n
met
de b ruto -b eso m m ing"
- geen s c h e e p s jo n g e n aan b o o rd : " Voor z i j m aar w i j
d ie
een jo n g e n meehebben,
is
h e t Fonds goed,
b e t a le n en hebben geen jo n g e n "
" iem and d ie 4 sch ep en h e e f t en m aar 2 jo n g e n s " " h e t Fonds i s
e r v o o r h e t syste e m v a n O o s te n d e ,
w orden de s c h e e p s jo n g e n s o n d e r b e t a a ld .
B ij
ons i s
Fond s een p re m ie en geen lo o n . H e t p e r c e n ta g e i s een t r a d i t i e . in (l)
daar het b ij
De jo n g e n v e r d i e n t h i e r 3 m aal z o v e e l a l s
O osten d e " . "m a le "
ons
s p a k k e tb o o t o f c a r f e r r y v a n de R .M .T .
- 20 '/ h e e f t d aaro p geen a n tw o o rd
( T a b e l B 16)
" w i j kunnen n i e t v e e l zeg g en,
z ij
:
stemmen h e t "
• ^ is ± e _ v a r ira^ e _ jçed.ex; op h e t b em an n ing sp ro b leem i n Op de v r a a g o f e r d o o r h e t Fonds een v e rh o o g d aanbod va n s c h e e p s jo n g e n s i s ,
a n tw o o rd e n 77 / v a n de r e d e r s
" had h e t Fond s i n m ijn t i j d v e e l v is s e r s
a l b e s ta a n ,
b e v e s t ig e n d
t
dan w are n e r nu t e
"
" h e t Fonds m o e d ig t de jo n g e n s to c h aan "
20
cjï
d e n k t d a t e r n i e t m eer jo n g e n s z i j n
" a ls
:
ze g o e s t in g hebben dan v a r e n ze to c h "
" h e t Fond s i s
een lo k a a s ,
de zee moet e r i n
z itte n ,
m aar i s
i n h a a r d o e l n i e t g e s la a g d ,
de O o ste n d se v l o o t
is
n ie t
te g e n g e h o u
den d o o r h e t F o n d s " " i n h e t b e g in h e e f t d a t Fonds z i j n aan h e t a f b r o k k e le n
3
'~p h e e f t
n u t g eh ad ,
nu i s
d at te ru g
"
d a a r o v e r geen m ening ( T a b e l B 17)
D r a a g t h e t Fonds b i j
t o t de o p lo s s in g v a n h e t
b e u a n n in g s-
p ro b le e m ? - 28
p
v a n de r e d e r s denken d a t h e t Fonds op la n g e r e
een b i j d r a g e
is
t e r m ij n
v o o r de o p lo s s in g v a n h e t b em an n ing sp ro -
b lee m . -- 18 /6 m eent d a t h e t Fonds s l e c h t s
op k o r t e t e r m i j n
s in g k a n b ie d e n ,
d . w . z . v o o r de t e r m ij n w a a r in
jo n g e n te n l a s t e
va n h e t Fonds kan v a r e n .
een o p lo s
de s c h e e p s
- 45 /- d e n k t v a n n i e t . - 8
h e e f t d a a r o v e r geen m ening. V o o r a l t e N ie u w p o o rt en
t e O ostend e i s
een p o s i t i e v e
m ening t o t u i t i n g gekomen. Te Z eeb ru g g e d e e l t men e e r d e r de n e g a t ie v e h o u d in g
( T a b e l B 1 8 ).
D o o r d ie v r a a g was h e t m o g e lijk n i e t a l l e e n n in g s te k o r t b i j s e rs,
de s c h e e p s jo n g e n s m aar ook b i j
w at n a d e r t o e . t e
lic h te n .
h e t beman-
de a n d e re v i s
De r e d e r s v o lg e n d e
z ie n a l s
o o rz a k e n v a n h s t b e m a n n in g s te k o r t h e t
:
- de a f v l o e i i n g n a a r a n d e re b e d r i j f s t a k k e n " h e t Fond s i s
:
een k w e e k s c h o o l v o o r de m a a lb o te n
" zo gaan o v e r n a a r de m a r in e ,
de m a a lb o te n ,
hebben ze eon z e k e r d e r b e s ta a n
de s le e p b o t e n ,d a a r
"
" w i j hebben ze a a n g e le e r d en ze lo p e n weg : t e w e in ig v r i j e " in
tijd ,
"
z w a a r,
te
ze w i l l e n h e t gemak "
de v i s s e r i j s c h o l e n
w orden ze a a n g e le e r d om n i e t
te v a
r e n 11 " v e e l jo n g e n s gaan n a a r de v i s s e r i j s c h o o l om m o to ren aan t e le r e n
en t e w erken aan de w a l "
- h e t s te m p e lg e ld " de dop i s
:
de g r o t e s c h u ld ig e , v o o r 80
z i c h z e l f w e r k lo o s "
je
z ijt
fo maken
de mannen
"
e c h t epn b e d e la a r a l s
je
p e r s o n e e l moet g aan zo e
ken,
kom j e
e rg e n s b in n e n dan b e k ij k e n zo j e
te n ,
één moet e r nog p a p ie r p la k k e n en een a n d e r moet z a t e r
dag n a a r de " h e t moet a l n i e t m eer i n
5 m inu
tro u w " h e e l mooi w e e r z i j n ,
de m annen*gaan zo v l u g
zee "
- t e w e in ig v e r d ie n s t e de a r b e id s u r e n
e e rst
i n v e r h o u d in g met h e t a a n t a l g e p r e s t e e r
:
" onze mannen w orden t e v e e l b e l a s t en dan nemen ze congé| b lijf t z ijn
een s c h ip p e r d r i e
weken t h u i s
d o p g e ld ook, m aar h e t s c h ip l i g t
M mensen w i l l e n
dan h e e f t h i j daar
w erken m aar w a t b a a t h e t a l s
nog
" ze h e t a fg e p a lc t
w orden " " een m a tro o s
v e r d ie n d e v r o e g e r 3 m aal z o v e e l a l s een
man, nu w orden d ie mensen t e v e e l b e l a s t " ve e l v e r lo f
aan de w a l,
la n d
"
goed b e t a a ld en dan nog een
d e r
t ie n d e maand " " w i j m is s e n a l l e s ,
aan de w a l hebben ze om 4 u u r g e d a a n "
" de b e s t e mensen v a l l e n v e e l ta k s e n b e t a le n , v o o r de d i e n s t "
a f,
w in n en v e e l g e ld ,
degenen d ie
o v e r b lijv e n
m oeten z ijn
te
te
dom
" w are
' t n ie t van
* t d r in k g e ld ,
de h a rd e l e v e n s w ij z e " n o o it v a k a n tie ,
11 a l l e
' s m orgens on 4 u u r n a a r de m ij n "
zee,
ve rh a rd
w e e r en w in d i n
meer "
zee "
een mens v e r s l e t e n
" geen h u i s e l i j k
le v e n
"
"
e r een k o e r3 op T . V . ,
de l e g e r d i e n s t
"
e te n we geen n ie u w b a k k e n s t u u t j e s
" a an 40 j a a r i s
" is
zee "
:
" h e t le v e n v a n een v i s s e r i s " n a 17 dagen i n (bo terham m en)
n ie t n e e r in
dan z ie n we d ie n i e t
"
;
" V e le n v a r e n om n i e t n a a r h e t l e g e r t e m o eten .
Z ijn
ze 25
dan g aan ze a a n de d i e n s t "
de vro u w en
;
" de vro u w e n z i j n le e n
g ro te
te g e n s ta n d e rs ,
ze s t a a n v o o r a l l e s
a l
"
n l a t e n we een s e e r l i j k vro u w i s
z ijn ,
de mannen komen t h u i s
en hun
e r met een a n d e r v a n d o o r "
de a f b r o k k e li n g van de "m a r itie m e g e e s t " " niem and w i l d a t nog a a n le r e n " a fs c h r ik
om i n
"
zee t e gaan "
" w i l de oude g e n e r a t ie w e g v a lle n dan z i j n " zeeman i s
een r o e p in g ,
e r geen sch e p en meer
d a t z i t n i e t z o v e e l m eer i n
de jo n g e
r e n nu " B a ls
ze g o e s t in g hebben dan v a r e n ze to c h "
" moet i n
hun b lo e d z i t t e n
"
de v l u c h t u i t h e t b e d r i j f i n
de t r a d i t i o n e l e
" ook v e e l jo n g e n s u i t v i s s e r s m i l i e u s " de O o ste n d se v i s s e r i j
s te r ft u it,
b lijv e n
s
a c h te r "
h e t g a a t n i e t m eer v a n v a
d e r op z o o n . Ilc heb 11 k le in k i n d e r e n , vo o r v i3 s e r
v is s e r s m ilie u s
geen e n k e le l e e r t nog
"
" een r e d e r l a a t
z ijn
ta n d a rts ,
...
d o k te r
k in d e r e n n i e t m eer v a r e n , "
ze l e r e n v o o r
- h e t t e k o r t a a n w a a r d e r in g v o o r de zeeman : H een zeeman w o rd t i n
B e lg ië
aan de la g e k a n t a a n z ie n . D i t i s
n i e t h e t g e v a l i n E n g e la n d , la n d
F r a n k r ijk ,
Denem arken en D u i t s
"
" Sa b e n a g e e f t geen v e r m in d e r in g v o o r z e e l u i , k r ijg e n
in
a n d e re la n d e n
z e e lu i d it w el " g e v ra a g d
I n h e t o n d e rz o e k w erd n i e t e x p l i c i e t / n a a r m o g e lijk e
o p lo s s in g e n
v o o r h e t b em a n n in g sp ro b le e m . To ch s t e ld e n s p o n ta a n de r e d e r s
t
v o o r a l deze m o g e lijk h e d e n v o o r
~ de
b e l a s t in g e n v e r m in d e re n v o o r de bem anning ;
" g e ld g e e f t moed, kunnen we n i e t m eer v e r d ie n e n dan aan de w a l,
dan b l i j v e n
we t h u is
" b e la s t in g e n v e r m in d e re n , jo n g e g a s te n aan t e
- v e r v r o e g d p e n s io e n
't
tr e k k e n
" de ta k s e n v e r m in d e re n , een b a n k d ir e k t e u r ,
"
h ij
zou ook een s t im u la n s
een v i s s e r mag nog b e l a s t w orden a l s w e rk t 8 u u r,
w i j 24 u u r "
s
immers een ongezond b e ro e p ,
e r nog n i e t
g ezo nd,
hebben
de h e le dag
de m azout en h e le m a a l n i e t g e v a a r l i j k
ook "
"
" v a a r je v a n a f je ja a r
h e t onze i s
z ij
50 j a a r k la p p e n ze v a n een v e r v r o e g d p e n s io e n m aar h e t
" re e d s is
om
"
" m ijn w e r k e r s hebben w e l een v e r v r o e g d p e n s io e n ,
met onze neus i n
z ijn
14 dan ben j e n i e t v e e l m eer w aard aan 55
"
- na X ja r e n v i s s e r i j
o v e r s c h a k e lin g n a a r een a n d e re b e d r i j f s t a k ,
ook v o o r de r e d e r s ; - h e r z ie n in g v a n h e t programma v a n de v i s s e r i j s c h o l e n .
k ij gen
-70
de a a n m o n s te rin g v a n een s c h e e p s jo n
s '/-> v a n de r e d e r s
z e g t d a t e r geen m o e ilijk h e d e n
e r een s c h e e p s jo n g e n w o rd t a a n g em o n sterd " de p a t r o n i s
:
z ijn
wanneer
to c h b aas va n de zaak "
• " re d e r b e t a a lt h e t
p,
de bem anning s t a a t n i e t s
v a n hun lo o n a f
" d ie r u t t e l e n w o l eens a l s m aar i s
h e t d r in k g e ld moet g e d e e ld w orden,
h e t een g o e ie jo n g e n dan w o rd t d a a r n i e t v a n g e k la p t
" de mannen hebben g ra a g een jo n g e n mee, h i j ft
s c h ip
g e ïn t e r e s s e e r d
'/'o v a n
't
h e t v o l k d ie m e e v a a r t i s
i n h o e v e e l ge m a akt, h o e v e e l p a a ie
de r e d e r s
h e t lo o n b e t r e f f e n
m o e ilijk h e d e n
a lle e n
"
z e g t d a t w an n eer e r m o e ilijk h e d e n
z ijn ,
ze
(T a b e l B 1 9 )
" w an n eer de jo n g e n m eer v e r d i e n t dan de m a tro o s , "
p
" de bem anning w i l geen
In
k in d va n
"
" hebben g r a a g een jo n g e n n e e ,
- 30
is
"
de e n q u ê te b i j
a fs ta a n ,
dan z i j n
daarom neem i k
v o lle
e r w el
man mee "
de s c h e e p s jo n g e n s w erd en geen m o e i l i j k
heden v e r m e ld . f
10, Raad va n h e t Fonds v o o r S c h e e p s jo n g e n s
s s a m e n s t e llin g
g e n w o o rd ig in g S le c h ts
15
P van
de r e d e r s v/eet hoe de R aad v a n h e t Fonds
v o o r S c h e e p s jo n g e n s s a m e n g e s te ld i s ? ook s c h e e p s jo n g e n s i n
53‘p
" ja ,
cp
d ie
"
d ie
:
jo n g e n s hebben d a a r n i e t s
in
te
z eg g en "
" de R e d e r s c e n t r a le moet hen v e r te g e n w o o r d ig e n h e e f t d a a r o v e r geen m ening ( T a b e l B 2 0 ) . de r e d e r s v i n d t de m eerd erh eid . (53
de s c h e e p s jo n g e n s i n
z ijn ,
b ij
z ijn .
jo n g e n s mogen ook eens hun g r ie v e n
v i n d t d i t h e le m a a l n i e t n o d ig
B ij dat
h e t w e n s e lijk dat
m is s c h ie n v a n i e d e r e h a ve n één s c h o o lm e e s t e r "
" neen,
20
fo v i n d t
d ie R aad zouden v e r te g e n w o o r d ig d
” w are n i e t s l e c h t , aan ons u i t l e g g e n
27
de
cjï)
"
h e t n i e t n o d ig
Raad v a n h e t Fond s v e r t e g e n w o o r d ig d
de s c h e e p s jo n g e n s
v i n d t de m e e rd e rh e id
(78
/:•)
d it
ju is t
w e l n o d ig .
11* 5 g t _ b ijw 2 n e n _ v a n _ v e r g a d e r in g e n v a n de b e r o e p s v e r e n ig in g doo j F de re d e rs O m tren t 52
"P vezi
de r e d e r s g a a t n o o i t n a a r v e r g a d e r in g e n
van
de b e r o e p s v e r e n ig in g en
t ig
en 12
p
g a a t som s. B i j
3
p
g a a t n i e t m e e r. 32
°p g a a t
de r e d e r s d ie a a n m o n s te re n ,
r e g e lm a
gaan 27
p
n i e t n a a r v e r g a d e r in g e n . B i j re n ,
gaan 25
n o o it n a a r v e r g a d e r in g e n ,
g a a t r e g e lm a t ig
g a a t soms en 5
' k Ben
doet v e e l
r'
e n k e le k e r e n n a a r de R e d e r s c e n t r a le g e w e e s t,
enen v e r t r o u w t e r den a n d e re n n i e t
z a k , v o o r a l d ie va n de g r o t e d a a r met j e kop
" w ord i k
g e v ra a g d ,
s ch e p e n ,
te g e n dan
e r z ijn a ls
ga i k ,
t u ig e n
h e b b e n ,' dus w a a r h e t m eeste g e ld
t e lle n
de w a a r h e id dan moet j e
ik
z ijn
le u g e n s
hun boek dan heb
werkmens lo o p
'k ben nog n o o i t
de g r o t e v e r g a d e r e n , z i j
is
e ig e n
de muur "
w e e s t,
" de R e d e r s c e n t r a le
den
"
" a ll e m a a l t o t e n t r e k k e r i j , ie d e r e e n v u l t
" zeg j e
r e c h t te
ze doen hun b e s t "
" R e d e r s c e n t r a le
je
r
;
de R e d e r s c e n t r a le w erken ze om de v i s s e r i j
houden,
"
^/
( T a b e l B 21 ) .
E n k e le u i t s p r a k e n " in
de o n d e rv ra a g d e n d ie n i e t a a n n o n s te
d ia d r i e
veel
ge
of v ie r va a r z it
"
z w ijg e n "
een d e u g n ie te r s b e n d e , en h e t b re n g t n i e t s
a l w a t ze v e r
aan de d i j k ;
le e s
i k a l m ijn b u ik v o l en dan w e e t
ik
h e t ook " " a ls
je
je
g e d a c h t n i e t mag zeggen dan ga j e
" ze b e lo v e n a l l e s , " d r in k een g l a s
m aar ze doen n i e t s
en l a a t a l l e s
lijk
n i e t m eer "
"
h e t was "
" e r zou m eer m oeten gedaan w orden dan g e s p ro k e n z ijn "
, a k tie s
h e t e n ig e d a t o p b re n g t "
'k ga n i e t v e e l z e l f m aar 'k word
w e l op de h o o g te g e
houden "
° p z i c h t e v a n h e t Fonds v o o r S c h e e p s jo n gens G lo b a a l beschouwd z i j n h e t Fonds i n d it
92
/-'•
95 /'■ v a n de o n d e rv ra a g d e r e d e r s
p r i n c i e p g u n s t ig g estem d . B i j
C i r c a 65
de s c h e e p s jo n g e n s i s
v a n de re s p o n d e n te n v e r k l a r e n
w a a r d e l i j k p ro h e t F o n d s . C i r c a 50
-/o v e r k l a r e n - z i c h
m aar wensen z e k e re a a n p a s s in g e n o f v e r a n d e r in g e n . Fonds o n g u n s t ig . D ie h o u d in g t r e f f e n
we aan i n
5
z ic h
o n v o o r
p ro h e t Fonds
% v in d e n
Z é e b ru g g e
het
(T a b e l B
De s u g g e s t ie s
'/o v a n
d ie v o o r g e s t e ld w orden d o o r 30
hebben geen b e t r e k k in g op h e t f i n a n c i ë l e
de r e d e r s
a s p e c t van h e t Fonds.
D a a r to e v e r w ij z e n we n a a r T a b e l 16. H i e r komt t e r u g h e t g r o t e p ro b le e m v a n h e t " v e r l o o p "
en de " a f v l o e i i n g "
t e r sp ra k e .
" ze v e r a n d e r e n v a n s c h ip a l s v a n een p a a r s l u f f e r s " a ls
ze h e t moe z i j n
tr a p p e n ze h e t a f en j e
s ta a t daar
w eer " A ls
s u g g e s t ie
een " k o n t r a k t "
s t e lle n
te la te n
e n k e le r e d e r s v o o r de s c h e e p s jo n g e n s
te k e n e n d a t hen v o o r een v a s t e
v e r b in d t op h e t s c h ip o f i n
de v i s s e r i j .
" ze zouden m oeten v e r p l i c h t z i j n v is s e r ij w ille n
te b lijv e n ,
om t o t
18 j a a r i n
de
na 18 j a a r kunnen ze dan nog doen w at ze
" " la a t
ze een k o n t r a k t te k e n e n d a t ze o n g e v e e r een j a a r
aan b oo rd b l i j v e n ,
een s o o r t l e e r k o n t r a k t
Sommigen s t e l l e n o fw e l t o t d agen,
o fw e l t o t h i j
v o o r h e t a a n t a l Fo nd sd ag en t e v e r le n g e n ,
a l s m a tro o s kan a an g em o n ste rd w o rd e n .
hun dagen op aan 17 j a a r ,
m o s s e l n o ch v i s , va re n .
"
18 j a a r z o n d e r r e k e n in g t e houden met h e t a a n t a l F o n d s
" z ijn
dus z e k e r t e
dan z i j n
jo n g om a l s
d ie
jo n g e n s noch
lic h t m a t r o o s mee t e
Ze v in d e n geen v a a r t w ant de r e d e r moet s o c i a l e
b e t a le n .
w e tte n
Zo lo p e n e r v e l e n ro n d . Ze konden ook 350 F F o n d s g e ld
g e g e ve n hebben
en
50 Fond sd ag en m eer "
Sommigen w i l l e n vo o r,
t e r m ij n
de l e e f t i j d s g r e n s
a fs c h a ffe n
v a n a f de d a tu n d a t zo b e g in n e n v a r e n ,
en s t e l l e n
399 dagen F o n d s g e ld .
" w a n n e e r een jo n g e n e e r s t een d ip lo m a w i l dan i s 18 j a a r en kan h i j
z ijn
Fond sd ag en n i e t u it d o e n
h i j v lu g
"
Sommigen s t e l l e n v o o r een o n d e r s c h e id t e maken tu s s e n een le e r lin g m a t r o o s
en een l e e r l i n g - n o t o r i s t b i j
een s c h e e p s jo n g e n . E r i s r is te n .
de a a n w e r v in g va n
immers een g r o o t t e k o r t a a n knappe moto-
H e t Fo nd s zou hun s t a g e p e r io d e m oeten b e k o s t ig e n . Sommigen m elden ook d a t de t e r u g b e t a l i n g v a n de R .M .Z .
h e t Fonds t e la n g d u u r t (l)
door
(l).
E r w erd h i e r b i j e c h t e r n i e t g e v ra a g d " w e lk F o n d s " l i g Fond s o f h e t n ie u w F o n d s ).
( h e t voorm a
Jt
13« De " v i s s e r i j In
nu en i n
de n a b i j e
to e k o m s t',_ g e 3 ie n _ d o o r _ d e _ r e d e r s
de v o r i g e p a r a g r a f e n w erd h e t a c c e n t v o o r a l g e le g d op
h e t b em an n ing sp ro b leem i n ook w e l b i j
de v i s s e r s
c o n tra f in a n c ië le
de v i s s e r i j
b ij
i n h e t a lg e m e e n .
De v r a a g
s t a a ts tu s s e n k o m s t i n
de n a b i j e
to e k o m s t.
ook rond de s lo p in g s p r e m ie ',
h e t d is t r ib u t ie s y s t e e m .
la d e n ,
t o t deze s t u d i e .
het is
"
in
hun p l i c h t
"
w i j hangen aan de s t a a r t ,
B r u s s e l,
o v e r dan i s
:
2000 z w a t e la a is
om i e t s
om t e k r i j g e n kennen ze ons " is
e r een k r u i m e l t j e o f
h e t v o o r de v i s s e r i j is
"
ze w e te n d u iz e n d k e e r b e t e r dan i k
e r geen o p lo s s in g " vrat e r moet g ed aan
"
een h e e l j a a r aan
do k a a ie
l i g g e n , w at k a n hen
s c h e le n , de g r o t e koppen v a n B r u s s e l hebben hun en de k o o lm ijn e n
een
"
zonder s ta a ts s te u n
w orden m aar ze doen n i e t s
s t a a l-
d ie d a a r
t e doen "
"
" a ls w ij
de v e rk o o p en
"
"
b e e n t je
nù. en ook w e l
Deze v r a a g b le e k n o g a l e m o tio n e e l g e
e r kwamen dan ook h e e l w at r e a k t i e s
aan de k u s t lo p e n
" g e e f t ons
Een a n a ly s e v a n d ie f a k t o r e n b e h o o r t z e
" M i n i s t e r k i j k t n i e t n a a r d ie
dat
de v i s s e r i j
?
De p ro b lem en w orden v o o r a l g e g ro e p e e rd
ro n d de o v e r b e v is s in g ,
k e r n ie t
" b e n t U p ro o f
de v i s s e r i j
een "a lg e m e e n b e e ld " v a n de t o e s t a n d i n in
de s c h e e p s jo n g e n s en
g e ld i n de
"
" S t a a t zou v e e l kunnen doen " " v o o r v e le n O o s td u in k e r k e
is
een v i s s e i ' nog één met een p a a r d z o a ls
"
" s t a a t s h u lp
?
’ k heb h e t s c h ip 6 maandon g e le d e n
bouwen t o t een b o k k e n v is s e r . va n
30
c/o t o e g e s t a a n .
A lle
i k nog n i e t s g e h o o rd ” " de v i s s e r i j
is
B ij
d ie v e rb o u w in g w erd i k
p a p ie r e n
z ijn
z ie k
g e w e e s t,
er is
" waarom ga j i j m aar j a h i j a tta c h é (l)
om
een steu r,
b in n e n m aar t o t nu to e
heb
11 t r a k t o r w a n n e e r de
"
" na de o o r lo g z i j n m in is t e r ie
la te n
(i)
" de b o e r s t a a t d a a r v l u g met z i j n o o g s t m is lu k t
te
n o o it i e t s
ve ra n d e rd
"
eens n i e t n a a r de m i n i s t e r met j e
zou n a t u u r l i j k
te re c h t,
e r h i e r ook eens d r i e h e r e n v a n h e t
geen t i j d
dan v e r d w i j n t a l l e s
h ebb en,
p a p ie r e n ,
en komt h e t b i j
onder h e t s t o f
z ijn
"
t w i j f e l a c h t i g e u i t s p r a a k v e r m it s de S t a a t n i e t m eer zo warm lo o p t v o o r h e t aanm oedigen v a n de b o k k e n v is s e r i j
" in B r u s s e l, te n e r n i e t b i j
ja
a lle m a a l h e re n met ho ed en,
vakm ensen z i t
"
" b in n e n e n k e le j a r e n v e rk o p e n we g a r n a le n p e r s t u k
De hoge v a s t e k o s te n , s te
sco re
(93
i°
v o o r a l de b r a n d s t o f ,
v a n de r e d e r s
en 18
/:c v a n
"
b e h a a lt de hoog
de v e r m e ld in g e n )
( T a b e l B 23) " de m azout i s
de r u g g e g r a a t v a n de v i s s e r i j ,
g en we een h a lv e f r a n k t e r u g ,
vro e g e r k re
m aar met de b e s p a r in g e n v a n de
S t a a t kunnen we n i e t m eer dromen va n een s u b s id ie
"
De h e l f t v a n de r e d e r s v i n d t d a t de p a t r o n a le b ijd r a g e n h e e l z w aar doorw egen (10 °Jc v a n de v e r m e ld in g e n ) . v is s e r s
De g a r n a a l-
b e t a le n soms 2 m aal p e r dag w an n eer ze o n d erm eer d o o r
w e e rs o m sta n d ig h e d e n gedwongen w orden n a a r de t h u is h a v e n t e r u g t e k e r e n en n a d ie n d e z e lf d e dag t e r u g u i t v a r e n . ven in
G r o te sch e p en b l i j
zee. " we w a re n m aar g e r u s t w an n eer üe p o s t i n
s t a k in g w as,
dan kwamen e r ook geen re k e n in g e n b in n e n "
Ook de h u u r v a n h e t d e t e k t i e m a t e r i a a l v a l t zeggen 15
je v a n
de r e d e r s
(3
va n de v e r m e ld in g e n ) -
" De E n g e l3 e n b e t a le n a l l e e n p e r v a a r t d a g , h e t s c h ip "
in
de h a ve n l i g t
'lc heb m ijn d e c c a ,
m oeten a a n de w a l doen,
z w aa r u i t ,
n i e t w an n eer
" h e t m eest d o e l t r e f f e n d e
ze k o s t t e me 21.0 00 F i n 3 maanden,
S t a a t zou kunnen d ie in s tr u m e n te n h e lp e n b e k o s t ig e n , schone s te u n z i j n v a n de S t a a t
op h e t f e i t
da t zou een
d a t ze de o n k o ste n
n i e t kunnen d o o rre k e n e n aan de v e r b r u i k e r d a a r in
13
de
"
M eerm a a ls w ijz e n de r e d e r s
s y s te e m v a n de v r i j e
in s t r u m e n t ,
de v i s s e r i j
het
m arkteco n o m ie i n t e g r a a l to e g e p a s t w o r d t;
va n de re s p o n d e n te n s t e l t v o o r de F .E .O .G .A .- t u s s e n k o m s t
t e v e rh o g e n o f ze aan de in d e x aan t e p a s s e n
(3 ‘/fa v a n de v e r m e l
d in g e n ) . " h e t l e g e r en de s c h o le n zouden kunnen de opg evangen v i s opnemen d ie nu v e r w e r k t w o rd t t o t v is m e e l "
H i e r v o lg e n nog e n k e le lo s s e u it s p r a k e n
s
" w i j w orden u i t g e b u i t d o o r de p l a a t s e l i j k e w il
je
een dynamo dan ga j e " een m o to rb ra a k i s
67 p re m ie .
/0
er z ijn
e r n ie t v e e l "
b i j n a n i e t m eer t e b e t a le n
11
v a n de r e d e r s g eve n hun m ening o m tre n t de s lo p in g s -
H e t m e re n d e e l v i n d t de s lo p in g s p r e m ie een "s c h o n e z a a k "
m aar o v e r de t o e w i j z i n g (1 2
n a a r de k a a i ,
v e rk o p e rs,
'fc v a n
lig g e n de a n tw o o rd e n w e l w a t u i t e e n ;
de v e r m e ld in g e n )
" scho n e z aa k " " to u w t je s t r e k k e r ij " z ij " te
"
d ie e r kunnen va n p r o f i t e r e n z ie n met w ie j e maat z i j t
" goed v o o r mensen d ie bel is
z ijn
de b e s t e
"
"
s c h ip hebben d a t n i e t m eer r e n d a
" " goed v o o r een f i n
de c a r r i è r e
" de s lo p in g s p r e m ie m is t z i j n p r in c ip e
"
d o e l. De S t a a t s t e l t h e t
"d e v l o o t s a n e r e n " m aar i n p l a a t s v a n sch e p en u i t
v a a r t t e nemen i s
de k a a ie g e k u is t "
" ze m o esten n i e t gezegd hebben 100 dagen
(z e e d a g e n )
1 9 7 4 » m aar h e t s c h ip m oest nu nog i n de v a a r t z i j n , oude b akken d ie d a a r a l d r i e
j a a r li g g e n
b e t a le n , i s
m aar w i j k r i j g e n
g ee n , wez i j n nog n i e t
er
" te g e n e in d H e t s c h ip
d ie
in
v o o r a l d ie
z o n d e r m o to r en d ie
geen a p p a r e i ls m eer
in d ie n e n .
de
ook
p re m ie een scho o n a f f a i r e , la n g geno eg e ig e n a a r
f e b r u a r i m oeten we de s lo p in g s p r e m ie a a n v r a a g moet te g e n e in d
W ij k r i j g e n v b . 3 m il j o e n ,
decem ber a fg e b ro k e n w o rd e n .
v/aar g a a t h e t
yc o n d e r tu s s e n
n a a rto e
En i n h e t n ie u w e j a a r k r i j g e n we e x t r a - b e la s t i n g e n w an t we h eb ben immers z u iv e r e w in s t e n
"
Om de o v e r b e v is s in g te g e n t e g aan , la a t s t e z o a ls
ja re n
en h e t m o to rve rm o g e n . b o k k e n v is s e r s a l s v e r m e ld in g e n ) , v e r m e ld in g e n )
w erd de v i s s e r i j
de
aan banden g e le g d d o o r een h e le r e e k s m a a tr e g e le n
de m a a s w ijd te ,
23
"
de to n n em a a t,
de v a n g s tm e th o d e s ,
55 'a' v a n de o n d e rv ra a g d e r e d e r s
de "d o o d s te e k " va n de v i s s e r i j
'p g e ve n
(11
hun m ening o v e r de q u o ta
(4
de q u o ta z ie n de v a n de v a n de
?
" de b o k k e n v is s e r i j moet i n t e r n a t i o n a a l a f g e s c h a f t w o r den " " u i t m o o r d e r i j , de W i t t e Bank i s
nu a l u i t g e v i s t
"
" w aren e r geen b o k k e n v is s e r s g e w e e s t dan was h e t v o o r i e d e r e e n b e t e r g e w e e s t, r ijk g e b o e r d
w e l hebben e n k e le n z i c h i n k o r t e
t ijd
"
" ze g aan v a n de N oordzee een S a h a r a maken " " een b o k k e n v is s e r p le e g t a b o r tu s " de e n ig e
"
o p lo s s in g v o o r de o v e r b e v i s s i n g i s
een b e p e r
k in g op de ko rre b o m e n , maximum 7 m e te r " " v e l e n v a n de bem anning w erken l i e v e r op een b o k k e n v is se r.
Z ij
v e r d ie n e n d a a r m eer, h e t p ro b lee m i s
I k heb w i l l e n
w e l in g e w ik k e ld .
o v e r s c h a k e le n t e r u g n a a r een p l a n k e n v is s e r en de
K r e e f t e n p u t doen " " w ij
zouden a l l e e n mogen k r e e f t e n v a n g e n ,
m oeten we t e r u g dood o v e rb o o rd g o o ie n , " ze m oeten de v i s s e r i j p la n ,
b e p e r k in g e n la n g s h i e r ,
w at i s
g e ru s t la t e n ,
de a n d e re v i s
de z in d a a r v a n ? " w ij
tre k k e n
ons
la n g s d a a r "
" tu s s e n de Denen hun n e t t e n kan j e met m o e ite een s u lfe rs to k
s te k e n " " d ie q u o t a 's hebben h e le m a a l geen z i n ,
En H o lla n d e r s mogen 9*500 to n v a n g e n ,
ie d e r e e n
z e u rt.
een j o u r n a l i s t h e e f t kun
nen a c h t e r h a le n d a t ze i n w e r k e l i j k h e i d 2 0.0 00 to n g e van g en h eb ben.
" "
v is
1 P . K . v e r s c h i l en een a n d e re mag 500 à 600 kg
va n g e n
m eer
! "
" boven de 1000 PK
u it
de N oordzee "
Do b e a c h e rm in g s m a a tre g e le n t e r in s ta n d h o u d in g v a n de v i s s to c k s
z ijn
t iv ite it
een a n d e re m a a tr e g e l w a a rd o o r de v i s s e r i j
b e p e r k t w o rd t
m ening (10
cj.
:
in h aar ak
53 ‘7~ v a n de r e d e r s g e ve n d a a r o v e r hun
v a n de v e r m e ld in g e n ) .
op een s t r e n g e r e k o n t r o l e .
Ze d r in g e n d a a r b i j v o o r a l aan
E n k e le u it s p r a k e n
s
" De N e d e r la n d e r s komen b in n e n de 3 m i j l .
De B e lg is c h e
k u s t v a a r t h e e f t h e le m a a l geen b e s c h e rm in g . De Z eem ach t i s p r a c h t v a n een d ie n s t
"m et aan de k a a ie
lig g e n " ,
w e rk e n doen ze
n ie t. " v l i e g e n we b u it e n E n g e la n d dan l a a t s lo p e n
'!
een
ik n ijn
s c h ip
" R u s s is c h e sch e p en w orden n i e t g e k o n t r o le e r d , ze n i e t
"
:
" de 2 0 0 - m ijls z o n e
d a t d u rv e n
een goede m a a tr e g e l om d ie g r o t e
R u s s is c h e sch e p en weg t e houden " ”
ze hebben v e e l t e
"
a lle
na geen p l a t v i s
H o lla n d e r s m eer,
la n g g e w a ch t om i e t s z i t t e n onze v i s
op t e
t e doen fre te n ,
la n g s de k u s t m oeten ze a l l e
" er
is
b ij
sch e p en b u i
te n de 50 BT b u it e n w ip p en "
D a t h e t v o o r a l de g r o o th a n d e l en de k l e in h a n d e l z i j n de g r o o t s t e re d e rs
w in s te n o p s t r i j k e n ,
d ie
w o rd t v e r m e ld d o o r 45 X' v a n
(8 / v a n de v e r m e ld in g e n ) " m eer k o n t r o le
in
de v i s w i n k e l s
"
tu s s e n p e rs o n e n v e r d ie n e n v e e l ,
"
de k o p e rs z i j n k o r r u p t i n
" In
Z e e b ru g g e z i j n
40
'p v a n
soms v i j f d u b b e l
"
Z eeb ru g g e ”
e r 3 à 4 k o p e rs de b a a s ,
o p s ta n d dan kopen ze n i e t m eer b i j F m eer p e r k i l o
"
je
kom j e
in
en g e ve n aan a n d e re n 1 à 2
"
de r e d e r s w ijz e n op h e t f e i t
dat e r te v e e l v is
u i t a n d e re la n d e n in g e v o e r d w o rd t (8 / va n de v e r m e ld in g e n ) " v e e l t e v e e l v i s i n v o e r u i t a n d e re la n d e n . vo e rt v is
u it.
Ook v i s
in B e lg ië v e rk o c h t? " z u lle n z ijn
V o o r a l H o lla n d
va n D u it s la n d g a a t n a a r H o lla n d en w o rd t
'k heb h i e r nog n o o i t een D u i t s e r z ie n s t a a n . "
ze w e l n i e t
te g e n h o u d e n ,
z akken n i e t m eer v u l l e n ,
dan kan de m i n i s t e r
een v i s s e r zou m eer h a a r op z i j n
ta n d e n m oeten hebben en een Deens c h a u f f e u r 10 m in u te n m oeten g e ve n om t e v e r t r e k k e n
"
" w i j b e t a le n v o o r onze v i s met D eense v i s
n ie t
m ijn r e c h t e n en a l d ie a u t o 's
"
V e r d e r w o rd t s te u n g e v ra a g d v o o r de nieuw bouw v a n v a a r t u i gen (23 /6 v a n de r e d e r s , in
de v i s s e r i j
(22
4 7. v a n de v e r m e ld in g e n ) ,
v a n de r e d e r s
en 4
Y van
o n derm eer h e t zoeken n a a r n ie u w e v is g r o n d e n en 2
fj
v a n de v e r m e ld in g e n ) .
v o o r p ro je k te n
de v e r m e ld in g e n ) ,
(12
'p v a n
de r e d e r s
”
' k ben n i e t a k k o o rd d a t w i j m oeten b e t a le n
" ze gaan 2 à 3 t a f e l s k a a rte n
"
nenen en de r e s t v a n de week z i t t e n
" " w ie g a a t de Denen hun v i s k e u r i n g b e t a l e n a l s
pen b i j
ze v e r k o
ons "
E n k e le p u n te n w orden a l l e e n ve rn o em d .
V o o r de g a r n a a lr e d e r s
de " z i c h t e r "
( z e e f ) met z i j n
de Z e e b ru g s e r e d e r s
en 33
v e rk o o p v a n de g a r n a le n , ken v a n een f r i g o
" z e lfs
in
is
in
de h a v e n v a n Z eeb ru g g e
e r d a a r h e t p ro b le e m v a n
(30 ‘/i v a n
v o o r- en te g e n s t a n d e r s v a n de v e r m e ld in g e n ) ,
een w e t op de
d ie n i e t to e g e p a s t w o r d t,
de v i s m i j n
(10
re d e rs
en 1
),
met een m e e rd e rh e id v a n 26 op 30 i s
en h e t o n t b r e v e r m e ld in g e n )
de H o lla n d s e
p r o e f z i c h t e r e r n i e t gekomen. Bru g g e h e e f t h e t v a n z i j n
nek ge
sch u d " s t a a n de g a r n a le n m aar 15 F p e r k i l o
dan moet e r op s la g
een z e e f komen " " v o o r d ie g a rn a a l is
z i c h t e r ben i k geen v o o r s t a n d e r ,
m aar k l e i n
” H ie r in
de B e l g is c h e
i n v e r g e l i j k i n g met de D u it s e en de Deense "
Z eeb ru g g e m oeten de g a r n a a lv a n g e r s
w a a r z e l f n a a r de p a k h u iz e n v e r v o e r e n .
D at i s
de v e r k o c h t e
n a tu u r lijk
een
k o s te n - en t i j d s b e s p a r i n g v o o r de k o p e r s . N o ch ta n s z e g t de w et (z ie
Zeemansa lm a n a k ,
L 67, a rt.
p e r de w a a r o n m i d d e l l i j k u i t o p lo s s in g v o o r a l s
we a l l e n
29 ) " na de t o e s l a g moet de k o
de m ijn v e r w ij d e r e n sam enwerken "
",
daar is
een
(25 / v a n de r e d e r s en
2Q y.v v a n de v e r m e ld in g e n ) .
Ook h e t h a v e n b e le id i s Z e e b ru g s e r e d e r s
een o m stred en p u n t
en 28 $ v a n de v e r m e ld in g e n )
E n k e le g e lu id e n
;
" m oeten we n a a r O ostend e dan v a l t v is s e r s
(25 /- v a n de
de h e l f t v a n de Z eeb ru g s
weg " " in
d a a r weg,
Z ee b ru g g e w o rd t n i e t s m eer ged aan v o o r o n s, we m oeten
e r komen geen p a k h u iz e n b i j l
ve e l s lijt a g e m aar d a t i s
geen s l i p ,
op de s c h r o e f va n de sch ep en b i j
a l l e m a a l n i e t gekend "
w i j hebben ook
h e t b in n e n v a r e n ,
n w ij vo o r g ro te
n o e te n a l v e r gaan on i e t s
sch e p en i n
te vangen,
de g e u le n
Z eeb ru g g e naken de v is g r o n d e n k a p o t "
S ta n d p u n t v a n de r e d e r o n t r e n t b e ro e p sk e u z e i n
de £ io h t in g _ v a n
de v i s s e r i j Ten s l o t t e
w erd de r e d e r s g e v ra a g d o f z i j
h e t aan hun zo
nen o f a n d e re j o n g e l u i zouden a a n ra d e n h e t v i s s e r s b e r o e p
te k ie
zen.
P e r ha
55 a' v a n de r e d e r s
ven i s
zou d i t nog a a n r a d e n ,
e r v/el een o n d e r s c h e id
to t u itin g
t e O o ste n d e ,
45
7° n i e t .
s de n e g a t ie v e h o u d in g k o n t v o o r a l
de p o s i t i e v e h o u d in g t e Z eeb ru g g e
( T a b e l E 2 4 ). B ij
de p o s i t i e v e
h o u d in g e n w o rd t "e e n i n t e r e s s a n t b e ro e p "
v e r u i t h e t m eest a a n g e h a a ld " zeker v is s e r z ijn 1t s c h ip
(63 is
/'
( T a b e l B 2 5 )»
v a n de v e r m e ld in g e n )
een v r i j
b e ro e p , nen i s
k o n in g op
"
" één v a n de h a r d s t e s t i e l e n doen n e t h a r t en z i e l
nog doen,
't
je no et h et
"
" b e ro e p a p a r t , " zeen an z i j n
d ie e r b e s ta a n ,
je
is
noet e r in
n o e t e r een g e d a c h t v o o r hebben "
een r o e p in g ,
noest ik
14 z i j n ,
z i t t e n va n k in d s g e b e e n te a f
V e r v o lg e n s w o rd t h e t in k o n e n vernoem d (26
’k
zou h e t
"
:jc. v a n
de v e m e l -
d in g e n ). "
'k
zou h e t z e k e r a a n ra d e n ,
d ie n en ged aan h e e f t , op z i j n
zaken l e t
is
i n v e r h o u d in g n e t de s t u d ie s
nen een r i j k
en s e r i e u s i s ,
" on g e ld t e v e r d ie n e n i s
nens a a n 35 j a a r ,
ie n a n d d ie
h e e f t z e k e r kan s " e r geen b e t e r e s t i e l
dan v i s s e r ,
n a a r j e n o e t h a rd w erken " " d o o r d r in k g e ld b l i j v e n
e r v is s e r s
"
De to e k o m st en de f a n ilie o n s t a n d ig h e d e n b e h a le n r e s p e k t ie v e lijk
9 y- en 6 B ij
w ijz e "
fi v a n
de v e r n e ld in g e n .
de n e g a t ie v e h o u d in g e n b e h a a lt de "o n g u n s t ig e l e v e n s
de h o o g s te s c o r e
(55
7' va r* de
v e r n e ld in g e n )
" v e e l s c h o n e r le v e n aan de w a l, gé p a y é ,
d e r t ie n d e n a a n d "
" geen h u i s e l i j k
le v e n
"
je
g e n ie t v a n a l l e s ,
co n
V e r v o lg e n s w o rd t gewezen op de o n g u n s tig e toekom stm oge
(26 y.' v a n de v e r m e ld in g e n ) .
lijk h e d e n
Ten s l o t t e
w o rd t h e t "in k o m e n " v e r m e ld
(19
7} v a n
de v e r
m e ld in g e n ) . De "to e k o m s tm o g e lijk h e d e n " w o rd t zo w el b i j a ls
de p o s i t i e v e
de n e g a t ie v e h o u d in g e n vernoem d.
B e s l u i t
s
S a a e n v a t t e n d kunnen we b e s l u i t e n d a t 36 yfc v a n de r e d e r s s c h e e p s jo n g e n s aa n b oo rd h eb b e n .
19
v a n de r e d e r . A l l e n b e z o ld ig e n z i j een
'/.■op
de b ru to b escm m in g ,
/
v a n de jo n g e n s i s
f a m ilie
hun jo n g e n s n e t h e t Fonds en
o n g e a ch t de t h u is h a v e n .
den h e t Fonds f i n a n c i e e l g u n s t ig v o o r de jo n g e n .
A lle n v in
7- v a n
Ook 90
de r e d e r s v i n d t h e t n o o d z a k e lijk d a t de jo n g e n met h e t Fonds en een
7
op de b ru to - b e s o n n in g b e z o ld ig d w o r d t. V a t hun b ij d r a g e
77
7° bun
g e ven 57
b e tre ft,
7- v a n
g o e d k e u rin g t e k en n en .
r e d e r s v in d e n d a t h e t aanbod v a n s c h e e p s jo n g e n s d o o r
h e t Fond s v e r g r o o t i s . Fonds op la n g e r e
Toch v in d e n n a a r 47
t e r m ij n
een b i j d r a g e
is
fi v a n
hen d a t h e t
v o o r de o p lo s s in g va n
h e t b e m a n n in g s p ro b le e ru
7
30
v a n de r e d e r s menen d a t e r z i c h m o e ilijk h e d e n v o o r
doen n e t de a n d e re b em a n n in g sle d e n b i j s c h e e p s jo n g e n ,
in z a k e lo o n .
de a a n m o n s te rin g v a n een
De s c h e e p s jo n g e n s a n tw o o rd d en u n a
niem neen op deze v r a a g . De s a n e n s t e l l i n g v a n de Raad v a n h e t Fonds i s de r e d e r s .
Doch i n
17
gekend b i j
t e g e n s t e l l i n g n e t de s c h e e p s jo n g e n s , z i j n
cp
va n
de
v o o r s t a n d e r s v a n een v e r t e g e n w o o r d ig in g v a n de s c h e e p s jo n g e n s h ie r in
de n in d e r h e id ,
n l . 27 £ .
52 /1 g e e f t to e d a t ze n o o i t v e r g a d e r in g e n v a n de b e r o e p s v e r e n i g i n g b ijw o n e n . Na een b i j n a p u n ts g e w ijz e b e n a d e rin g v a n h e t Fonds kan t o c h b e s lo t e n w orden d a t 95 7 v a n de r e d e r s h e t Fo nd s g u n s t ig g e z in d z i j n .
Z o a ls b i j
de s c h e e p s jo n g e n s z i j n
h o u d in g e n b i j n a u i t s l u i t e n d v a s t t e
s t e lle n
in
ook de c o n t r a Z e e b ru g g e .
Wa een k o r t e b e h a n d e lin g v a n e n k e le f a k t o r e n d ie s ta n d i n
de v i s s e r i j nu b e p a le n ,
zou to c h nog 55 /*’ v a n de r e d e r s
do jo n g e r e n a a n ra d e n h e t v is 3 e r s b e r o e p te
Z e e b ru g g e .
De v i s s e r i j
is
de t o e
t e k ie z e n ,
en d i t v o o r a l
immers een i n t e r e s s a n t b e ro e p ,
•jaxq.on e^saB-BuctooA sx'b azCx.nsuaAax eST^sunSuo ap do Ç tz uazÇtA ÇTqaBBa
•uap'BJtre'e ccaan q.axu x ^ n a x a tt azna>r axp noz
‘ aptraq-SOQ aq. x ^ o o a ‘ saapacc ap ut3a
Ç]?
*s.iapa,i a x 3A tiauon
T a b e l B 1. - De g e b o o r t e p la a t s v a n de r e d e r s
i
g e b o o r t e p la a t s
T a b e l B 2.
13 1 1 1 1 1 1
-
1
1 9
-
-
1
-
-
~ _
12 1 1 3
-
-
1 1 1 1 1 1 1
2
-
—
-
_
-
-
1
O ostend e
T o ta a l 14 10 1
2
-
- De w o o n p la a ts va n de r e d e r s
w o o n p la a ts
IT ieu w p o o rt
O osten d e ; Zeebrugg e
O ostend e ï-Jieuwpoort Ic h te g e m De Panne K o e k e la r e B o e k h o u te Zande K n o k k e - K e is t I O eselgem ( O . V 'l . ) I B la n k e n b e r g e S B ru g g e K o k s ijd e j O o s td u in k e r k e ! E o u tte m (V e u r n e ) le p e r P o p e r in g e B ru sse l E n g e la n d N e d e i'la n d j F r a n k r ijk
(p e r haven)
1 2 1 12 1 1 4 1 1 1 1 1 1 1 2 1
(p e r h aven )
Zeebrugg e N ie u w p o o rt
T o ta a l !
O ostend e ïïie u w p o o r t K n o k k e - H e is t Z eeb ru g g e De Panne
Tabel B 3.
1
19 1
_ _
17 14 6
_
- H e t g e b o o r t e j a a r va n de r e d e r s
g e b o o r te ja a r
O ostend e -
1895 - 1900 1910 - 1 9 1 5 1 9 1 5 - 1920 1920 - 1925 1925 - .1930 1930 - 1935 1935 - 1940 1940 - 1945 1945 - 1950 1950 - 1955
.....-
Î 2 5 5 5 1 1
Zeebrugg e 1 2 5 4 3 1 3 1
-
7
20 18 14 6 7
(p e r haven) B le u w p o o r t
4 1 6 1 6 2
-
—
T o ta a l 1 3 9 7 14 7 14 3 1 1
T a b e l B 4» - Be s a m e n s t e llin g v a n h e t g e z in w a a r to e de r e d e r b e h o o rt
(p e r haven)
a a n t a l k in d e r e n ( i n le v e n )
O ostende
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Zeeb ru g g e
6 6 4 2 1 1 _
-
T o ta a l
N ie u w p o o rt
3 4 5 2 1
2 5 2 2 4
-
-
1 3 1
3 1
5 15 13 8 7 1 5 4 1 1
-
1
i !
T a b e l B 5» ~ B e ro e p v a n de b r o e r s v a n de r e d e r ( p e r h a v e n )
V IS S E R IJ
O ostend e
Z eeb rugg e
Nieuwpoor-t
6
16
13
w a a rv a n : - re d e r - s c h ip p e r - stuurm an - m o t o r is t - m a tro o s - n i e t g e s p e c ific e e r d
1
35
9 2 — -
-
T o ta a l :
7 2
3 -
3
1 1
2
2
2
17 4 — / 4 6
——— GEEN V I S S E R I J -
lo o d sw e z e n R .M .T . p o litie B ru g g e & Wegen o n d e r w ijz e r re g e n t t e le v is ie fa b r . k le e r m a k e r ijs fa b r ie k le g e r s t a d s a r b e id e r s o c ia a l a s s is t . k u n s ts c h ild e r Ongekend
14
4 1 3 1 1 1
(lx ) (2 x )
2 ( 1x)
3 3 2 2 1 1 1 1
1 1 (1 x )
(lx } (lx )
1 1 (1 x ) 1 1
6 (3 x )
IN V I S S E R I J G E V E E S ï EN E R U IT TOOR E X TERNE OORZAKEN 4 - g e p e n s io n e e r d - s c h ip g e s lo o p t - g e z o n d h e id s re d . - n ie t g e s p e c if. - g e h a n d ic a p t
2 1 1 1 4
2
3
3
2 1 1 2 1
= a f v l o e i i n g u i t de v i s s e r i j
(2 * ; hx, 0 x' ( 1x] (3 * j
(1 9 )
1 1 1 12 I
12
5
10
5
1 1
!
2 .1
_____________
(x )
32
14
(lx
= 1 man,
2x - 2 man,
e n z .)
Tabel B 6.
- H e t b e ro e p d a t de v a d e r v a n de r e d e r u i t o e f e n t ( o f u ito e f e n d e )
(p e r haven)
O ostend e
Z eeb rugg e
V IS S E R IJ w a a rv a n : - re d e r - s c h ip p e r - stuurm an - m o t o r is t - m atro o s - n ie t g e s p e c if.
T o ta a l 42
13
14
15
N ie u w p o o rt
'I
13
11
12 1
-
-
-
-
1
-
-
-
1! 2 i
2
-
2 3
36 1 ! !
5 i
GEEN V I S S E R I J -
R .M .T . p o stb o d e v is b e w e r k e r p la f o n n e e r d e r m e ts e r d o k w e rk e r o n g e s c h o o ld a r b e id e r - z e lfs ta n d ig e - n ie t g e s p e c if.
(x ) 1x
6
5
7
18
1 (1 X )
1 (1 * ) 1 1 1
1 1 1 1 1
1 !
2
1 1
1 2
1
I
3 i 2 !
4
7 ;
= a f v l o e i i n g u i t de v i s s e r i j = 1 nan; 2x = 2 man
T a b e l B 7* -
H e t a a n t a l k in d e r e n v a n de r e d e r ( p e r h a v e n )
a a n t a l k in d e r e n 0 1 2 3 4 5 6 g e s la c h t ; - jo n g e n s - m e is je s
O ostende 2 5 5
2 3 1 2
29
21
Z eeb rugg e
N ie u w p o o rt 1
to ta a l
2 9 4 4 1
6 5 2
-
2
3 11 20 11 9 2 4
31 22
25 26
85 69
A
—
T ab e l B 8 . - De l e e f t i j d van de jongens (p e r haven) le e ft ijd
• Oostende
Zeebrugge
2
2
7
5
8
6 6
2 2 8 2
1 2 2 2
* 7
7 3
12 12
-
1
1
_
3 3
29
31
5 -10 10 - 15 15 - 20 20 - 25 25 - 30 30 - 35 35 - ^0
5
ongekend !
—
........
59«
i ..................!
Nieuwpoort
T o ta a l
I
6
ik
j
22 13
85
25
T ab e l B 9» - De a k t i v i t e i t (schoolgaand o f a k t i e f in een beroep ) van de zonen der re d e rs (p e r haven) a k tiv ite it Î schoolgaand - v is s e r ij s c h o o l - andere vorm v . o n d e rw ijs
Oostende
Zeebrugge
15
9
, Werkzaam in de v i s s e r i j waarvan : - re d e r - s ch ip p e r - stuurman - m o to ris t - matroos - scheepsjongen - n ie t g e sp e cifo Werkzaam, doch n i e t m de v i s s e r i j , waarvan : a ) e ld e r s in de p r iv é s e c to r te w e rk g e s te ld : - Horeca en toerism e - te c h n . in g e n ie u r - lo o d g ie te r - metser b) in o v e rh e id s d ie n s t - NMBS - SABENA - p o lit ie - Zeemacht c) n ie t g e s n e c if«
7
2 3
10
13
-
2 3 1 1
k
5
1 l*f
2 1 1 2
k
2
6
1
3 ! 3
1
2 2 _
1 _
1
=
1
1
* 1
1(1x)
-
-
_
, 1 1 1
6
1 ( 1X )
1(1x) 2
I
2 1 2
-
1
1
a f v l o e i in g u i t de v i s s e r i j
7
1
’
(x )
8
15
*
2
9
6
6
1 1
6 :I
39
-
5
15 1 1
16 3
6 25 ;
2
5 3 5
3
31
7
8
T o ta a l
1 6
2
3 12
le e f t ijd s g r o e p 10 - 15 .i • - v is s e r ij s c h o o l - andere vorm v= o n d e rw ijs
Nieuwpoort
( 1 X
=
1 man, 2 x
2 =
2 man, enz»)
!
6 .0 .
-
T a b e l B 10. - H e t j a a r w a a r in de re s p o n d e n t r e d e r gew orden i s (p e r h aven ) ja a r 35 40 45 50 55
60 65
70 75
-
O ostend e
40 45 50 55 60
65 70 75 80
1 5 2 2 4 8 -
Z eeb ru g g e N ie u w p o o rt —
5 4 1 5 5
1 3 5 2 7 1 1
T o ta a l 1 1 11 11 5
16 14 1
T a b e l B 11. - De a a r d v a n de o n dernem ing ( p e r h a v e n ) aa rd P .P .
(p e r s o o n lijk o f f a m ilia a l)
O ostend e
: u .V .
N ie u w p o o rt
T o ta a l
........ .......... 17
P .V .B .A .
; p.v.
Zeebrugg e
-
15
16
48
2
3
8
2
1
3
1
1
T a b e l B 12. - H e t a a n t a l aan g em o n sterd e r e d e r s a l dan n i e t a a n g e m o n ste rd a)
O ostende
Zeebrugg e
to ta a l -........
N ie u w p o o ri -
7
a a n ffe m o n s te rd C l)
(p e r haven)
10
7
fu n k tie : - s c h ip p e r - m o t o r is t - m a tro o s
24
6 3 -
7 2 -
! i I
7 3 1
b ) n i e t aan ^ e m o n ste rd (1 ) - n o o i t nu - v ro e g e r w el
11
8
13 10 \
f u n k tie : - s c h ip p e r - stu u rm an - m o t o r is t - m atro o s c)
6 8 1 3 1
9 -
3 1
a f en to e a a n s e m o n s te rd ( 1)
32
11
2
27 6 -
2 -
[
4
2 ~
- v r o e g e r ook
2
fu n k tie : - s c h ip p e r - m o t o r is t - m atro o s
(i)
N .B .
2 1 2
!
4
2
-
2 1 1
j
: m enig a a n g e m o n ste rd r e d e r v e r v u l t m éér dan één f u n k t i e , b v . s c h ip p e r + m o t o r is t
T a b e l B 13. - I n d e l i n g v a n h e t a a n t a l v a a r t u i g e n n a a r g e la n g e r een s c h e e p s jo n g e n aan b o o rd i s o f n i e t ( p e r h a ve n en p e r s c h e e p s k la s s e ) va a r t u ig e n per scheeps . k la s s e
m om enteel een s c h e e p s jo n g e n aan boord
momen te e l
t h u is h a ve n
13 26 31
I
4
I----------
.......... " 1 ! " 1 geen s c h e e p s jo n g e n aan b o o rd
[ ) (
( scheeps-( k la s s e ( ( (
0 ° s te n d e Zeeb:raS S e IJie u w p o o r t I II III IV V
w a a rv a n w aarvan vro e g e r n o o it w el
9 9 9
13 20 14
7 5 5
6 15 9
4 13 7 2
9 13 24 2
4 4 10 1
5 9 14 1 -
j I
!
T a b e l B 14« - E v e n t u e e l f a m ilie v e r b a n d r e d e r / s c h e e p s jo n g e n op de v a a r t u i g e n w aarop m om enteel een s c h e e p s jo n g e n aan g em o n ste rd i s ( p e r h a v e n ) O ostend e fa m ilie
N ie u w p o o rt
2
1
5
8
22
2
geen f a m i l i e
j
T o ta a l
Zeebru gg e
7
7
T a b e l B 15* - V i s i e v a n de r e d e r op de b e z o ld ig in g v a n de s c h e e p s jo n g e n s op de v a a r t u ig e n w aarop m om enteel een s c h e e p s jo n g e n aan g e m o n ste rd i s ( p e r h a ve n en p e r s c h e e p s k la s s e
O o s t ende
b e z o ld ig in g
N ieu w p o o rt
Zee brugge
s c h e e p s k la s s e I
u its lu ite n d
II
III
IV V
F o n d s lo o n ( F )
F + fc op de besomming F + d r in k g e ld F + /0 + d r in k g e ld
6 2 1
2
5 1 3
6 2 5
2 1 1
—
7
4
1
—
—
4
1
- I - I — ■
T a b e l B 16 . - De h o u d in g v a n de r e d e r t e g e n o v e r h e t f i n a n c i ë l e a s p e k t v a n h e t Fonds v o o r S c h e e p s jo n g e n s ( p e r h a v e n ) O ostend e
Z eeb rugg e
20
20
N ie u w p o o rt
to ta a l j ............ ! j
vo o r_d e __sch e e g s jo n g e n - g u n s t ig F F + ƒ' e n / o f d r in k g e ld - o n g u n s tig
-
20
60
2
2
2
6I
18
17
19
54 J
-
—
—
v o o r de r e d e r - g u n s t ig - o n g u n s tig - geen a n tw o o rd
16 1
9 10 1
19 1 -
34 14 2
—
—
I
T a b e l B 17« - E e t b em an n ing sp ro b leem g e p r o je k t e e r d op de s c h e e p s jo n g e n s . V i s i e v a n de r e d e r s ( p e r h a v e n ) v e rh o o g d aanbod v a n s c h e e p s jo n g e n s d o o r h e t Fonds ?
O ostende
Zeebrugg e
15 4 1
18 2
ja neen geen m ening
.
N ie u w p o o rt
! T o ta a l
13 6
j
46 12
1
!
2
M
.
T a b e l B 18. - D r a a g t h e t Fonds b i j t o t de o p lo s s in g v a n h e t bem an n in g sp ro b lee m ? V i s i e v a n de r e d e r s ( p e r h a v e n ) b i j d r a g e s | g £ o p lo s -
O ostende
N ie u w p o o rt
Z eeb rugg e
to ta a l
- j a , ook op la n g e r e t e r m ijn
6
4
7
17
- j a , m aar s l e c h t s k o r t e t e r m ij n
3
3
5
11
- neen
9
13
5
27
- geen m ening
2
3
5
op
_________ __ T a b e l B 19 . - De h o u d in g v a n de bem anning b i j de a a n m o n s te rin g v a n een s c h e e p s jo n g e n ( p e r h a v e n ) m o e ilijk h e d e n ?
O ostend e 7
ja i.v .m .
Z eebrugg e 4
lo o n
neen
7
7
16
to ta a l 18
7 4
13
N ie u w p o o rt
18
i 42
i
-----------------------------------T a b e l B '2 0 .
- De s a m e n s t e llin g v a n de R aad v a n h e t Fonds v o o r s c h e e p s jo n g e n s en de h o u d in g v a n de r e d e r s te n o p z ic h t e v a n een v e r t e g e n w o o r d ig in g v a n de s c h e e p s jo n g e n s i n d ie Raad. ( p e r h a v e n ) O ostend e
a)
b) c)
Zeebrugg e
N ie u w p o o rt
to ta a l j
ja neen
4
4
16
16
1 19
ja neen
7 10
3 13
6 9
32
3
4
5
12
geen m ening
9
51 16
T a b e l B 2 1 , - H e t b ijw o n e n v a n v e r g a d e r in g e n v a n de b e r o e p s v e r e n ig in g v o o r de r e d e r s ( p e r h a ve n en v o lg e n s h e t a l dan n i e t v a r e n ) ---VERGADERINGEN
J/
V a a r t de r o d e r ja nog ?
NOOIT
i neq « en to e
OOSTENDE
t 0 t
2
4 ZEEBRUGGE NIEUWPOORT TOTAAL
2 1 3
3 1
nee a f en to e
6
4
5
4
1 1
1 11 2 5 j
Î A 12 4
8 19
N IE T HEER n ee a f en to e
ja
...
7 6
-
3
-
___ -
7
"
SOMS ■ h o t
nee a f en to e -
1
1
2
1
-t
1
-
-
1
2
2
4
- !
r “ *
16
15
-
j
T a b e l B 2 2 . - De h o u d in g v a n de r e d e r s te n o p z ic h t e v a n h e t Ponds v o o r S c h e e p s jo n g e n s ( p e r h a v e n )
........... g u n s t ig aanpassen o f ve ra n d e re n n i e t g u n s t ig
OOSTENDE
ZEEBRUGGE
NIEUWPOORT
15
10
14
c
7
g
-
3
J
1
T o ta a l 39 A I C>
1
3
T a b e l 3 2 3 . - De v i s s e r i j nu en i n de n a b i j e to e k o m s t, g e z ie n d o o r de r e d e r ( p e r h a v e n ) : b e h a n d e ld e th e m a 's
g a s o il- to e la g e p a t r o n a le b i j d r a g e h u u r in s tr u m e n te n o p h o u d r e g e lin g b o k k e n v is s e n v is s e r ijg r e n z e n q u o ta s lo p in g s p r e m ie nieuwbouw p ro je k te n b e le id o . n . opzoeken n ie u w e v is g r o n d e n in v o e r v i s V i s k e u r in g iv is h a n d e l 's p e c i f i e k Z e e b r u ^ e - g a r n a a lz e e f - g a r n a a lk o p e r s i- accom m odatie v i s m i j n f- h a v e n b e le id
N ie u w p o o rt
to ta a l
O ostend e
Z eeb rugg e
19 12 4 2 15 12 3 14 6 5
19 10 2 2 6 10 9 9 4 3
18 8 3 4 12 10 2 17 4 5
56 30 9 8 33 32 14 40 14 13
1 13 1 12
2 5 2 5
7 24 5 27
.
' 4 6 2 20
-
6 5 2 5
-
-
6 5 2 5
B2k
T ab e l : Het standpunt van de re d e r (p e r haven) om trent de beroeps keuze van de jo ng eren in de r i c h t i n g van de v i s s e r i j houding p o s itie f
OOSTENDE
ZEEBRUGGE
8
NIEUWPOORT
TOTAAL
!
12
13
» n e g a t ie f
12
8
7
27
—
I
_...
__i
T ab e l B25 : De m o tieven, vo lgens de re d e r (p e r h a v e n ), b i j de keuze van de jo ng eren vo o r h e t beroep van v is s e r
m otieven
OOSTENDE ja
le v e n s w ijz e
-
toekomst
neen
ZEEBRUGGE ja
10
-
1
6
2
inkomen
2
3
b
fam ilieom standig hed en
1
-
-
in te r e s s a n t beroep
k
_
7
neen 7
k
NIEUWPOORT ja
TOTAAL
neen
ja
neen
-
6
-
23
-
1
3
11
9
8
2
-
20
-
2
3
3
-
1
-
9
-
■
T ER A F S L U IT IN G
In
deze s t u d ie w erd gepoogd b i j
m id d e l v a n een e n q u ê te
h e t b em an n ing sp ro b leem en m eer b e p a a ld de h o u d in g v a n de r e d e r s en de s c h e e p s jo n g e n s te n a a n z ie n va n h e t Fonds v o o r S c h e e p s jo n gens en h e t " v i s s e r s b e r o e p nù en i n
de n a b i j e
to e k o m s t" t e
s c h e ts e n . Wegens t i j d s g e b r e k konden v e l e
g e g e ve n s n i e t k w a l i t a t i e f
v e r w e r k t w o rd en . De r e s u l t a t e n g e ve n ons de v o lg e n d e te n d e n z e n d ie de b e le id s v o r m in g kunnen h e lp e n b e p a le n
:
1) De s c h e e p s jo n g e n s w orden nog a l t i j d d it io n e le v is s e r s a ilie u s te lle n aan te
g e re k ru te e rd u i t h e t t r a
ondanks a l l e r l e i
p o g in g e n en v o o r
om ook jo n g e v i s s e r s u i t n i e t - t r a d i t i o n e l e
m il ie u s
t r e k k e n a l s m o g e lijk e m i ld e r in g v a n h e t b em a n n in g ste -
k o rt. 2) H e e l w a t s c h e e p s jo n g e n s v a n de e n q u ê te g ro e p hebben de r e ë l e k a n s om a l s b lijv e n is
een s t a b i e l e
u ito e fe n e n .
re d e r,
67
p
a r b e id s k r a c h t h e t v is s e r s b e r o e p
Im m ers,
te
17 '/ v a n de v a d e r s v a n de jo n g e n s
v a n de jo n g e n s b e z i t re e d s h e t c e r t i f i k a a t va n
s c h e e p s jo n g e n en 69 > v a n de o n d e rv ra a g d e jo n g e n s hebben h e t v is s e r s b e r o e p ve rk o z en a ls d a ir e
de e n q u ê te va n 1 9 7 2 , a l l e
de v i s s e r i j
50 / ) .
te b lijv e n
b lijv e n .
D a a r b i j g e ve n ook nog 30 7- t e kennen d a t i n d i e n de
55
V van
h e t v is s e r s b e r o e p
p
o n d e rv ra a g d e s c h e e p s jo n g e n s
(5 j a a r l a t e r wensen d i t nog c i r c a
to e k o m st en h e t lo o n g u n s t ig z i j n ,
45
o f secun
b e l a n g s t e l l i n g v o o r de z e e . N o ch ta n s wensen n i e t m eer,
z o a ls b i j in
g e v o lg v a n een p r im a ir e
de r e d e r s
ze ook hopen v i s s e r t e
zou h e t j o n g e l u i nog a a n ra d e n
t e k ie z e n en d i t v o o r a l t e
zou h e t hen n i e t m eer a a n ra d e n ,
Z e e b ru g g e .
en d i t v o o r a l t e O o s te n
de. H et a cc e n t l i g t
h i e r dus n i e t a l l e e n
op h e t o n vo ld o e n d e a a n
bod v a n s c h e e p s jo n g e n s m aar ook en v o o r a l op de " a f v l o e i i n g u it
de v i s s e r i j " .
3 ) De o v e r g r o t e m e e rd e rh e id v a n de s c h e e p s jo n g e n s en de r e d e r s v in d e n h e t Fonds g u n s t ig . den t e Z eeb ru g g e g e n o te e r d .
De e n k e le n e g a t ie v e h o u d in g e n w o r V e e l r e d e r s menen d a t h e t aanbod
v a n s c h e e p s jo n g e n s w e l ve rh o o g d i s ,
doch o f h e t Fonds v o o r
S c h e e p s jo n g e n s op la n g e r e t e r m ij n
een b i j d r a g e
l o s s i n g v a n h e t b e a a n n in g s p r o b le e n , h i e r v e rm e ld e n ze d a t , de v i s s e r i j
is
w o rd t b e t w i j f e l d .
ondanks h e t F o n d s, v e e l
z u lle n b l ij v e n .
Ook i n
v o o r de op
d ie
z in
jo n g e n s n i e t
de S t a a t s s u b s i d i ë r i n g
een i n v e s t e r i n g v o o r to e k o m s tig o v e r h e id s d ie n s t e n . d ie
v e r lo r e n
op la n g e r e
va re n d p e rs o n e e l in
t e r m ij n
zouden kunnen b i j d r a g e n .
d e rz o e k i s
d a a r t o e w e l n o o d z a k e lij k . N o ch ta n s z i j n
ons i n z i e n s
én d o o r de S t a a t
Een b ijk o m e n d on d ie v o o r
z e k e r bekend d o o r h e t b e t r o k k e n b e d r i j f
p r i n c i p e v o o r ogen " g e l i j k h e i d
een i n v e r h o u d in g t o t z i j n
verm ogen " dan i s
w i j z e w aarop h e t o r g a n ie k K . B . h e t e n ig e r e c h t v a a r d i g e
de b ijd r a g e n b e p a a lt
c r it e r iu m .
g e lijk m a t ig
re d e rs v e r s p r e id
is ,
v a n de jo n g e n s v e r z e k e r d . U i t de e n q u ê te , de r e d e r s ,
de
(a rt.
I 5)
B e t w i s t i n g d a a r o m tr e n t i s
immers d o o r een v e r p l i c h t e
over a lle
vo o r ie d e r
ons i n z i e n s
n i e t m o g e li j k . A l l e e n
b ij
opgesond
!
H oudt men a l s
jo n g e n s a l s
d iv e r s e
v a n h e t b e m a n n in g s p ro b le e n
op la n g e r e
s te lle n
t e r m ijn a ls
S r w orden w e l e n k e le v o o r s t e l l e n
o nderm eer t o t een o p lo s s in g
in
z ie n s o n n ig e r e d e r s
hun b i j d r a g e v o o r de o p l e i d in g v a n de jo n g e n s a l s en beschouw en z i j
Ook
b ijd r a g e
d ie
w o rd t de o p le id in g zow el b i j
kunnen we n o c h ta n s
de s c h e e p s
b e s lu ite n
dat
h e t m e re n d e e l v a n de jo n g e n s b e z o ld ig d w o rd t met h e t F o n d s g e ld én met een > op de b ru to -b eso m m in g ,
en d i t
O o s te n d e ,
en n i e t ,
te
Z eeb ru g g e en t e N ie u w p o o rt,
ge r e d e r s n e en d e n ,
a lle e n
zo w el t e
jo n g e n s a l s „ g u n s tig g e z ie n .
en de sch e e p s
H et to e k e n n e n va n een / op de b e
w e l t o t h e t dom ein v a n de r e d e r b e h o re n en
lijk t
geen kans t e hebbon om v e r p l i c h t
s te ld
t e w o rd en .
B ij
sommi
t e Z e e b ru g g e . Deze b e z o ld ig in g s w ij -
ze w o rd t dan ook d o o r h e t m e re n d e e l v a n de r e d e r s
somming b l i j f t
z o a ls
d o o r een w e t v a s t g e
to e k e n n in g v a n h e t b e d ra g v a n de b e z o ld ig in g moet dus o
op g e l e t w orden d a t de n e t t o - b e z o ld ig in g m ax im aal i s de b e z o ld ig in g d o o r h e t Fonds
(e n n i e t h e t
- w el
op de besomming)
v o rm t immers de b a s is va n h e t Fonds - en moet e r ook op g e l e t w orden d a t de n e t t o - u i t k e r i n g meer b e d r a a g t dan de w e r k lo o s h e i d s u i t k e r i n g v a n do s c h e e p s jo n g e n , n i e t h e t g e v a l w as.
w at v ó ó r 1 j a n u a r i
1977
Konen er toch betwistingen voor bij het bepalen van de Fondsbijdrage, dan is een "algemene stemming" bij alle reders van de Belgische kust zeker mogelijk, aangezien het klein aantal reders.
Bovendien is het een "democra
tische" manier van oplossing, daar aldus de stem van éénieder kan gehoord worden. 4 ) Tot slot nog volgende overweging : Hen kan zich niet van de indruk ontdoen dat velen in het bedrijf (en misschien ook daarbuiten) uitgaan van de mening dat het Fonds werd inge steld om jongeren aan te trekken, en om zij die reeds in het bedrijf zijn, ertoe te bewegen erin te blijven.
Bij de wetgever blijkt eigenlijk toch wel
een andere doelstelling te hebben voorgezeten, nl. de bedoeling hierdoor de reders en bemanningen ertoe aan te zetten t.o.v. het aantrekken van jongeren een positievere houding aan te nemen.
Het objektief van het Fonds zou dus
veeleer zijn, stimulerend op laatstgenoemden te werken, en niet zozeer op de scheepsjongens. Zoals aangestipt op p. 14 van onderhavige studie,
zou, in die op
tiek, dan ook aan de reders de vraag moeten gesteld geworden zijn "Zoudt gij (in akkoord met uw bemanning) een scheepsjongen aan boord hebben genomen in dien het Fonds voor Scheepsjongens niet bestond ?". Tijdens de enquête is gaandeweg deze idee gegroeid, naar analogie met de aan de scheepsjongens ge stelde vraag "Zoudt ge scheepsjongen geworden zijn indien het Fonds voor Scheepsjongens niet bestond ?". Deze vraag ook aan de reders stellen, lijkt inderdaad in de praktijk een wezenlijke benadering te zijn van het kernpro bleem van deze vrij complexe situatie.
In een volgende, hierbij aansluiten
de enquête zou hierop moeten een antwoord kunnen gezocht worden.
VRAGENLIJST : FORMULIER "SCHEEPSJONGENS''
69.
-
1) Waar en wanneer bent U geboren ? - g e b o o rte p la a ts - geboortedatum 2) Waar woont U ? (w o o n p la ats) 3) Hebt U b ro e rs e n /o f z u s te rs ? Ja/Neen In d ie n j a : h o eve e l b ro e rs : hun l e e f t i j d hun o p le id in g : schoolgaand : v i s s e r ij s c h o o l va k sch o o l ander o n d e rw ijs (o m s ch rijv e werkzaam in h e t h ie rn a v e rm e ld beroep : 4)
Wat i s h et beroep van uw vader
5) Vaart U als scheepsjongen ? Ja/Neen/Niet meer Indien ja : sinds wanneer ? welke scheepsklasse ? thuishaven ? hoeveel x veranderd van schip ? waarom ? hoe bezoldigd ? Indien neen : funktie Indien niet meer : redenen 6
) Wat deed U voordien, schoolgaan of werken ? schoolgaand : visserijschool vakschool ander onderwijs werkzaam in het hiernavermeld beroep :
7) Waarom bent U scheepsjongen geworden ? 8) Hoe stonden uw ouders tegenover deze keuze ? pro contra vrij 9) Hebt U eerst ander werk gezocht ? Ja/Neen
10) Hoelang hebt U gevaren ? (uitgedrukt in zeedagen) (zie steekkaarten) 11) Hebt U een certifikaat ? Ja/Neen Indien ja : welk ? 12) Kent U het a) b) c) d)
Fonds voor Scheepsjongens ? doel : ja/neen bezoldiging : ja/neen geldelijke spijziging : Staat, reders : ja/neen samenstelling van de Raad van het Fonds : ja/neen
Vindt U het wenselijk dat de scheepsjongens vertegenwoordigd zijn in de Raad van het Fonds ? ja/neen/geen mening
13)
Zoudt U scheepsjongen geworden zijn indien het Fonds voor Scheepsjongens niet bestond ? ja/neen
1^+) Kunt U m ij een k le in e o m s c h rijv in g geven van uw werk aan boord ? 15) Kunt U z ic h m o e ilijk h e d e n met andere bemanningsleden h e rin n e re n b i j uw aanm onstering a l s scheepsjongen ? ja/neen - in z a k e lo o n - andere redenen 16) De n e tto - b e z o ld ig in g (n a a f t r e k S .S .Z o en v o o r h e ffin g ) vanwege h e t Fonds i s nu s in d s 1 ja n u a r i 1977 gestegen van 285 F naar 4l*f F» Denkt U in d i t verband dat sommige re d e rs h et t o t dusver toegekend op de besomming z u l le n verm inderen o f z e lf s a fs c h a ffe n ?
%
17) V in d t U, algemeen g e z ie n , h e t Fonds vo o r Scheepsjongens een goede i n s t e l l i n g o f wenst U "a a n p assin g e n " o f "v e ra n d e rin g e n ” ?
18 ) Wenst U "h e t v is s e r s b e r o e p " te b l i j v e n u ito e fe n e n ? ja/n e e n In d ie n j a
: redenen ? fu n k tie ? In d ie n neen : redenen ? w elk beroep hoopt U dan w el u i t t e oefenen ?
VRAGELIJST : FORMULIER "REDERS" 1) Waar en wanneer bent U geboren ? - g e b o o rte p la a ts - geboortedatum 2) V/aar woont U ? (w o o n p laa ts) 3 ) Hebt U b ro e rs en/o f z u s te rs ? Ja/N een In d ie n j a : h o eveel b ro e rs : hun beroep 4) Wat is/w as h et beroep van uw vad er ? 5 ) Hebt U k in d e re n ? Ja/Neen In d ie n j a : h o eve e l ? g e s la c h t ? hun l e e f t i j d ? hun o p le id in g : schoolgaand : v i s s e r ij s c h o o l v a k sch o o l ander o n d e rw ijs werkzaam i n h ie rn a v e rm e ld beroep : 6) S in d s wanneer b ent U re d e r ? ( j a a r ) 7) V a a rt U ? Ja/N een In d ie n j a : fu n k tie ? In d ie n neen : Hebt U vro e g e r nog gevaren ? Ja/N een In d ie n j a : fu n k tie 8) Tot welke e x p lo ita tie v o r m behoort uw onderneming ? P.F., F.V., P.VoBoAo, N.V. 9) Wat de schepen b e t r e f t
: a a n ta l BoTo P*K„ th u ish a ve n v is t e c h n ie k
10) Hebt U "th a n s " s ch e ep sjo n g e n (s) in d ie n s t ? Ja/N een In d ie n j a : f a m ilie ? Ja/N een hoe b e z o ld ig t U de sch e e p sjo n g e n (s) - u i t s l u it e n d met h e t Fonds - met h e t Fonds + op de besomming - met Fonds + + d rin k g e ld V e r k la a r : In d ie n neen : Hebt U vro e g e r s ch e e p sjo n g e n (s) i n d ie n s t gehad ? - n o o it
%
%
- ja
11) Denkt U dat h et Fonds " f i n a n c i e e l " g u n s tig o f o n g u n stig i s - vo o r de sch e e p sjo n g e n (s) ? g u n stig /o n g u n stig waarom ? - vo o r de re d e r ? g u n stig /o n g u n stig waarom ?
:
12) Wat v in d t U van h e t Fonds : - verhoogd aanbod van scheepsjongens : ja/n een - i s op la n g e re te r m ijn een b ijd r a g e voor de o p lo s s in g van h et beraanningsprobleem in de v i s s e r i j : ja/n een V e r k la a r : 13) Kunt U z ic h m o e ilijk h e d e n h e rin n e re n met de bemanning b i j de aanm onstering van s ch e e p sjo n g e n (s) ? Ja/Neen - in zake loon - andere redenen (o m s c h rijv e n ) 14)
a ) Kent U de s a m e n s te llin g van de Raad van h e t Fonds ? b ) V in d t U h e t w e n s e lijk dat de scheepsjongens vertegenw o o rdig d z i j n Raad van h et Fonds ? ja/neen/geen mening
in
de
1 5 ) V in d t U, algemeen g e z ie n , h et Fonds voor Scheepsjongens een goede i n s t e l l i n g o f wenst U "a a n p a ssin g e n " o f ve ran d e rin g e n ?
1 6 ) Hebt U asm de w al k o n takte n met re d e rs (e v e n tu e e l op bijeenko m sten o f v e rg a d erin g e n ) ?
17)
Bent U pro o f c o n tra " f i n a n c i ë l e " sta atstu sse n k o m st in de v i s s e r i j ?
18)
Zoudt ü uwzonen o f andere jo n g e lu i aansporen h et v is s e rs b e ro e p te k ie z e n ? Ja/N een V e r k la a r :
S a m e n v a ttin g v a n de c o n c lu s ie s m . b . t . de v o o rg a a n d e , i n 1972 gehouden e n q u ê te
Deze b i j d r a g e had t o t d o e l de omvang en de e r n s t v a n h e t b em an n ing sp ro b leem in
de z e e v i s s e r i j
tc
s c h e ts e n ,
a ls o o k na t e gaan i n
va n h e t Fo nd s v o o r S c h e e p s jo n g e n s
w e lk e m ate de i n s t e l l i n g
een o p lo s s in g v o o r d i t
p ro b lee m kan b ie d e n .
De p r o b le m a t ie k w ord v a n u i t tw ee g e z ic h t s p u n t e n b e n a d e rd z ic h t s p u n t v a n de r e d e r s w ijz e n to e t e
la t e n ,
en d i t v a n de s c h e e p s jo n g e n s .
werd d o o r h e t M i n i s t e r i e b ij
: n a m e lij k h e t g e Om b e id e b e n a d e r in g s
v a n Landbouw, D ie n s t v o o r de
Z e e v is s e r ij,
t e g e lijk e r t ijd
de tw ee b e la n g e n g ro e p e n een e n q u ê te op
touw g e z e t .
G e z ie n de spoed waarmee h e t o n d e rz o e k d ie n d e v e r r i c h t
was h e t o n m o g e lijk de e n q u ê te s k w a l i t a t i e f v o l l e d i g u i t w at b e t r e f t h e t e n q u ê t e f o r m u lie r , te u rs.
T o ch kunnen i n
den d ie h e t b e l e i d
in
d it
d it
zow el
w at b e t r e f t de o p l e i d i n g v a n de enquê
D e r h a lv e mogen de e n q u ê t e r e s u lt a t e n g e e n s z in s a l s
b eschouw d.
ren ,
a ls
t e w e rk e n ,
t e w orden,
a b s o lu u t worden
o n d e rz o e k m e e rd e re te n d e n z e n waargenomen w or
de z e e v i s s e r i j
V o lg e n d e te n d e n z e n d r in g e n
in
b e p a a ld e r i c h t i n g e n
kunnen o r ig n t e -
z ic h a l v a s t op :
1. Op b a s is v a n d i t m o t iv a t ie - o n d e r z o e k kan v e r o n d e r s t e ld w orden d a t h e t r e k r u t e r e n v a n jo n g e a r b e id s k r a c h t e n geen o n o v e r k o m e lijk e p ro b lem e n v o o r de z e e v i s s e r i j de r e d e r s
s te lt.
De m o tie v e n d ie h e t m eest w orden a a n g e h a a ld d o o r
d ie n i e t g e m a k k e lijk s c h e e p s jo n g e n s aan b o o rd nemen, hebben
b e t r e k k in g op h e t f e i t
d a t de bem anning z ic h v e r z e t te g e n h e t aanmon-
s t e r e n v a n s c h e e p s jo n g e n s en op h o t f e i t k e lijk
d a t de r e d e r s menen n i e t gemak
een s c h e e p s jo n g e n t e kunnen a a n t r e k k e n .
De e e r s t e b ew eegreden
w o rd t t e n ie t g e d a a n met h e t in v o e r e n v a n h e t Fonds v o o r S c h e e p s jo n g e n s . D oor h e t Fo nd s v o o r S c h e e p s jo n g e n s w o rd t immers verm ed en d a t de bem anning lo o n d e r v in g l i j d t m o t ie f b e t r e f t , c o ö r d in a tie
b i j a a n m o n s te rin g va n een s c h e e p s jo n g e n .
V/at h e t tweede
zou in d e r d a a d m oeten g e s t r e e f t w orden n a a r een z e k e re
tu s s e n v r a a g n a a r en aanbod va n s c h e e p s jo n g e n s ,
z o d a t een
o p t im a a l b e n u tte n v a n h e t b e s c h ik b a a r a r b e i d s p o t e n t i e e l k an bekomen w o rd e n .
V e r d e r nemen de r e d e r s
o v e r h e t alg em een een v r i j
g u n s t ig e h ou
d in g aan te g e n o v e r h e t to e k o m s tig a an m o n ste re n v a n s c h e e p s jo n g e n s . g r o t e m e e rd e rh e id v a n de o n d e rv ra a g d e r e d e r s wensen i n een s c h e e p s jo n g e n i n
d i e n s t t e nemen,
d it
omdat z i j
De
de to ek o m st immers
b e s t een s c h e e p s jo n g e n
aan b oord kunnen g e b r u ik e n , va n de s c h e e p s jo n g e n s .
en omdat z i j
Ten s l o t t e
w ille n
b ijd r a g e n
t o t de o p l e i d in g
d ie n t v e rm e ld d a t c i r c a
90
ic v a n
o n d e rv ra a g d e s c h e e p s jo n g e n s h e t v is s e r s b e r o e p hebben v e r k o z e n a l s va n een p r im a ir e
o f een s e c u n d a ir e b e l a n g s t e l l i n g v o o r de z e e ,
b e tro k k e n s c h e e p s jo n g e n s va n p la n z i j n
h e t v is s e r s b e r o e p
de
g e v o lg
en d a t a l l e
te b lijv e n u i t
o e fe n e n .
H et e i g e n lij k e
r e k r u t e r in g s p r o b le e m
d ie n t g ez o ch t in
de k w e s t ie va n h e t
a k t u a l i s e r e n v a n h e t m o g e lijk p o t e n t i e e l aanbod v a n s c h e e p s jo n g e n s . re d e rs
De
zouden immers i n v o ld o e n d e m ate b e r e id w orden gevon d en om s c h e e p s
jo n g e n s aan b o o rd t e nemen. a a n b o d z ijd e .
De p ro b lem en s i t u e r e n
De b e v e s t ig in g h ie r v a n w o rd t tro u w e n s gevond en i n
d a t de s c h e e p s jo n g e n s ,
d ie
m aal hadden a a n g e m o n ste rd , s c h ip hebben kunnen v in d e n ,
(r e s p e k t ie v e lijk
é é n s g e z in d b ew eren d a t z i j
dat z ij
o f z e lfs
th a n s e ve n g e m a k k e lijk
g e m a k k e lijk e r dan v r o e g e r een
aanbod?
jo n g e re n d ie een b e l a n g s t e l l i n g v o o r de zee i n
d i t w i l zeggen d a t de z ic h v o e le n ,
m oeten kunnen
en de kans m oeten k r i j g e n om h e t z e e v i s s e r i j b e r o e p
D a a r to e
zou h e t aangew ezen z i j n
n is e e r d e p r o p a g a n d a - a k tie t e v o e r e n , op h e t f e i t
d ie re e d s m eerd ere
D e r h a lv e zou e r m oeten g e s t r e e f d w orden n a a r een
o p tim a a l b e n u t t ig e n v a n h e t p o t e n t i ë l e
b e r e i k t w orden
één
g e m a k k e lijk een
t e r w i j l de s c h e e p s jo n g e n s ,
e ve n m o e i l i j k )
s c h ip kunnen v in d e n .
het f e it
op h e t o g e n b lik v a n h e t o n d e rz o e k s l e c h t s
m alen g e v a re n h ad d en, v a n o o r d e e l z i j n
k ie z e n .
z i c h e v e n w e l la n g s de
d a t de z e e v i s s e r i j
ie t s
te
omaan de k u s t een goed g e o rg a
w a a r b ij
de k le m to o n w o rd t g e le g d
t e b ie d e n h e e f t aan de jo n g e re n d ie
z ic h e r v o o r i n t e r e s s e r e n .
H et Fonds v o o r
S c h e e p s jo n g e n s w o rd t d o o r de g r o t e m e e rd e rh e id v a n de o n d e r
v ra a g d e r e d e r s
en s c h e e p s jo n g e n s g u n s t ig o n t h a a ld .
Fonds b r a c h t b l i j k b a a r een f l i n k e
De i n s t e l l i n g
va n h e t
s o c i a l e v e r b e t e r i n g v o o r de s c h e e p s
jo n g e n s met z ic h mee, g e z ie n h e t i n hoge m ate w e e t t e voorkom en d a t de s c h e e p s jo n g e n s w orden m i s b r u i k t .
H et b l i j f t
e v e n w e l een v r a a g o f h e t
Fonds een a d e k w a te o p lo s s in g v o o r h e t b em anning gp rob leem i n kan b ie d e n .
U i t h e t o n d e rz o e k b l i j k t
aan h e t F o n d s , jo n g e n s .
a ls
d a t de r e d e r s m eer g e l o o f h e c h te n
o p lo s s in g v o o r h e t b em a n n in g sp ro b le em ,
Op g ro n d v a n de e n q u ê te b i j
de s c h e e p s jo n g e n s ,
w orden d a t h e t Fonds t o t nog to e s l e c h t s v is s e r ij
h e e f t kunnen a a n t r e k k e n .
de z e e v i s s e r i j
dan de s c h e e p s kan v e r o n d e r s t e ld
w e in ig s c h e e p s jo n g e n s
D a a r te g e n o v e r z i j n
t o t de z e e
85 r e d e r s v a n o o r d e e l
d a t h e t Fonds op la n g e r e z a l b ie d e n . nog n i e t
t e r m ij n
een o p lo s s in g v o o r h e t b e m a n n in g s p ro b le e n
U i t e r a a r d was h e t Fonds op h e t o g e n b lik v a n h e t o n d e rz o e k
la n g genoeg i n w e r k in g on op
nen t r e k k e n .
F e it
is
d i t p u n t re e d s b e s l u i t e n
t e ku n
e c h t e r d a t de s t i j g i n g v a n h e t a a n t a l s c h e e p s jo n
gens g e d u ren d e de p e r io d e sep tem b er-d ecem b er 1971
n ie t u its lu ite n d
door
h e t Fonds w erd v e r o o r z a a k t .
4 . H et i s
o p v a lle n d d a t de h o u d in g
v a n de r e d e r s
en v a n de s c h e e p s jo n g e n s
t e n o p z ic h t e v a n h e t Fonds v r i j
g e d i f f e r e n t i e e r d was i n de v e r s c h i l l e n d e
v i s s e r s h a v e n s ; v o o r a l de m in d e r
g u n s t ig e h o u d in g v a n de o n d e rv ra a g d e n
u it
Z e e b ru g g e was b e t e k e n i s v o l . D aare n b o ven b l i j k e n
o v e r h e t alg em een een z e e r g e r in g e Deze b e id e f a k t o r e n
z ijn
de s c h e e p s jo n g e n s
g e o g r a f is c h e m o b i l i t e i t
n i e t v a n a a r d om h e t b e l e i d
h e t b e n a n n in g s p ro b le e m t e v e r e e n v o u d ig e n .
te v e rto n e n .
t e r o p lo s s in g va n
SUMMARY IN Q U IR Y AMONG S H IP OWNERS AND A PPR EN T IC E FISH ERM EN ABOUT
( - THE FUND FOR A PPR EN T IC E FISH ERM EN ) - F I S H E R IE S , NOW AND IN THE NEAR FUTURE
I n 1976 th e Fund f o r A p p r e n t ic e F is h e r m e n , c r e a t e d i n 1971 on a v o l u n t a r y o w n e rs ' c o n t r i b u t i o n b a s e , has been c o n v e r t e d b y l e g a l p r o v i s i o n i n t o a new Fu n d , to w h ic h a l l s h ip ow ners must c o n t r i b u te f o r a t l e a s t 50 o f a l l s a l a r y e x p e n d it u r e 5 a d m i n i s t r a t i v e c o s t s a r e f o r th e a c c o u n t o f th e S t a t e . A p a r t from th e f i n a n c i a l a id s g r a n t e d , th e G overnm ent i s now d i r e c t l y engaged i n th e manage ment o f th e Fu n d .
°jo
The aim o f t h i s i n q u i r y was to o b t a in some r e l e v a n t in fo r m a t i o n a b o u t th e o p in io n s o f b o th s h ip ow ners and a p p r e n t ic e fis h e r m e n c o n c e r n in g a f o r e s a i d F u n d . S u b s e q u e n tly i t was a ls o th e i n t e n t i o n to know t h e i r o p in io n a b o u t th e f is h e r m a n 's t r a i n i n g , h i s jo b , h i s c a r e e r , h i s p r o s p e c t s , i n v ie w o f th e c o n s id e r a b le ch an g es i n th e s t r u c t u r e o f th e f i s h i n g f l e e t , and o f th e t e c h n o l o g i c a l , v o c a t i o n a l and s o c io - e c o n o m ic chang es w i t h i n th e i n d u s t r y . D a ta w ere c o l l e c t e d i n 1977 b y q u e s t io n n a ir e and i n t e r v i e w . F u r th e r m o r e u s e has been made o f some e x i s t i n g in f o r m a t io n . A n o th e r m a jo r o b j e c t i v e was to know th e r e a s o n s w h ic h u n d e r l i e th e d i f f e r e n c e s i n e a r n in g s among a p p r e n t ic e s (F u n d s a l a r y , p e r c e n t o f g r o s s r e t u r n s , "p o u n d a g e ", e t c . ) T h is p a p e r d is c u s s e s th e l a t e n t u n e a s in e s s i n th e f is h e r m a n 's m ind, t h a t som etim es i s ro u s e d to v ig o r o u s o p in io n s , v ie w s and a t t i tu d e s . The i n t e r v i e w s w ere b ased on two q u e s t i o n n a ir e s , one f o r th e s h ip ow ners and an o t h e r one f o r th e t r a i n e e s . H o w e ve r, i t was e v e n t u a l l y th e i n t e n t i o n to h o ld a r a t h e r n o n - s t r u c t u r e d c o n v e r s a t io n on a b ro a d and deep l e v e l . T h i s , o f c o u r s e , p r o v id e d more s p o n t a n e it y i n th e u t t e r a n c e s and r e p l i e s . I t may be c o n c lu d e d t h a t th e s tu d y p r o v id e s a d e q u a te d a ta f o r d ra w in g up some g u i d li n e s f o r f u r t h e r im p ro vem e n ts i n th e cre w p ro b lem p o l i c y . An o u t s t a n d in g f e a t u r e i s u n d o u b te d ly th e f a c t t h a t th e t r a i n e e s a r e s t i l l r e c r u i t e d from th e t r a d i t i o n a l f i s h i n g commu n i t y , d e s p it e th e many a tte m p ts o f a t t r a c t i n g y o u n g s te r s from o u t s id e o f t h a t co m m unity. I t i s b e l i e v e d , b o th b y th e ow ners and by th e t r a i n e e s , t h a t th e Fund h as a p o s i t i v e o f f e c t on th e cre w p ro b lem H ow ever , i t i s f e l t t h a t a d d i t i o n a l m easures a r e needed to r e a c h a d e c i s i v e s o l u t i o n o f t h i s com plex p ro b le m .
