ENERGIEPLEIN GROESBEEK HAND-OUT ZONNEPANELEN JUNI 2015
TECHNIEK ⃝
Wat is een zonnepaneel? Een zonnepaneel zet daglicht om in elektriciteit. De opbrengst hiervan is het hoogst op zonnige dagen, maar ook op bewolkte dagen wordt elektriciteit opgewekt. Wanneer daglicht wordt gebruik voor het maken van warm water, dan wordt eerder gesproken over een zonneboiler of zonnecollector.
⃝
Welke soorten zonnepanelen zijn er? De meeste zonnepanelen zijn circa 1 bij 1,7 meter groot en hebben een vermogen van ongeveer 250 tot 300 Watt-piek (Wp). Zonnepanelen zijn echter in verschillende soorten, maten en kleuren verkrijgbaar. Veruit de meeste panelen zijn kristallijn-silicium panelen, maar daarbinnen is onderscheid tussen mono-kristallijn en poly-kristallijn. Mono-kristallijne panelen hebben een iets hoger rendement dan poly-kristallijne panelen, maar zijn ook iets duurder. De opbrengst per euro scheelt daardoor over het algemeen niet veel. Door hybride varianten vervaagt bovendien het onderscheid. Een andere variant is dunne-film, ofwel zonnefolie. Dunne-film panelen zijn per m2 goedkoper dan kristallijne zonnepanelen, maar ze hebben een lager rendement. Een belangrijk voordeel van dunnefilm is dat het licht is, waardoor het ook op zwakkere daken kan worden toegepast. Zowel dunne-film als mono-kristallijne panelen zijn in ‘all-black’ (zwarte cellen, frame en achterplaat) verkrijgbaar.
Mono-kristallijn
Mono ‘all-black’
Poly-kristallijn
Hybride
Dunne-film
⃝
Welke merken zonnepanelen zijn er? Er zijn talloze merken zonnepanelen. De tien grootste merken ter wereld staan hieronder. Een ruime meerderheid van alle zonnepanelen komt uit China. TOP 10 – Grootste zonnepanelenleveranciers ter wereld
⃝
(bron: IHS, april 2015)
1
Trina Solar (China)
6
JA Solar (China)
2
Yingli Green Energy (China)
7
Sharp (Japan)
3
Canadian Solar (China)
8
ReneSola (China)
4
Hanwha SolarOne (China)
9
First Solar (VS)
5
Jinko Solar (China)
10
Kyocera (Japan)
Wanneer levert een zonnepaneel het meeste op? Een zonnepaneel levert op jaarbasis het meeste op wanneer het licht-hellend op het zuiden wordt geplaatst. De ideale hoek daarbij is circa 36 graden. Schuin op het oosten en/of op het westen levert minder op, maar bij een niet al te grote hoek is het verschil ongeveer 10 tot 20 procent. Plaatsing op het noorden is niet aan te raden. Een zeer belangrijk punt bij plaatsing is het vermijden van schaduw. Zonnepanelen worden standaard namelijk in serie geschakeld. Dit betekent dat het paneel met de laagste opbrengst bepalend is voor de opbrengst van het hele systeem. Eén paneel erbij leggen in de schaduw kan de systeemopbrengst dus juist omlaag halen. Bij veel schaduwplekken kan dit verholpen worden door micro-omvormers.
⃝
Hoeveel zonnepanelen heb ik nodig? Een zonnepaneel met een vermogen van 260 watt-piek (Wp) produceert in Nederland schaduwvrij op het zuiden ongeveer 230 kilowattuur (kWh) per jaar. Een gemiddeld huishouden in Nederland verbruikt per jaar ongeveer 3.500 kWh. Zo’n huishouden heeft dus ongeveer 15 zonnepanelen nodig om het gehele jaarverbruik te dekken. Lang niet alle huishoudens hebben hiervoor de ruimte. Dat is geen probleem, want met minder panelen is het financieel rendement niet veel anders. Maar let op: het is financieel niet aantrekkelijk om op jaarbasis meer elektriciteit op te wekken dan te verbruiken. Zoveel mogelijk panelen neerleggen is dus niet altijd goed, zeker niet als hierbij de kans op schaduw toeneemt (zie hierboven).
KOSTEN EN BATEN ⃝
Wat kost een zonnepaneel? De prijs van zonnepanelen wordt vaak uitgedrukt in euro per watt-piek (Wp). Deze prijs is de laatste jaren gekelderd van een paar euro naar circa 0,40-0,60 euro per Wp voor een hele container tot 0,601,00 euro per Wp voor losse verkoop. Een los paneel van 260 Wp kost dus ongeveer 160 tot 260 euro.
⃝
Wat kost een compleet geïnstalleerd zonne-energiesysteem? Een zonne-energiesysteem bestaat naast de zonnepanelen uit een omvormer, montagemateriaal en bekabeling. Inclusief deze zogenaamde Balance-Of-System (BOS) componenten en de installatiekosten bedragen de kosten circa 1,40-1,60 euro per Wp voor kleine systemen, 1,20-1,40 euro per Wp voor middelgrote systemen en 1,00-1,20 euro per Wp voor grote systemen. Een systeem met 15 zonnepanelen van elk 260 Wp (zie vorige pagina) komt neer op zo’n 4.000 tot 5.500 euro. Let op: de bovengenoemde bedragen zijn exclusief btw, maar de btw is terug te vragen. Soms bieden installateurs aan om deze btw-terugvraag uit handen te nemen.
⃝
Hoeveel levert een zonne-energiesysteem mij op? Een zonne-energiesysteem met 15 panelen van elk 260 Wp levert ongeveer 3.500 kWh per jaar op (zie vorige pagina). Voor een huishouden kost 1 kWh ongeveer 0,23 euro. De baten van het zonneenergiesysteem bedragen dus ongeveer 800 euro per jaar.
⃝
Wat is de terugverdientijd? Uitgaande van de bovengenoemde kosten en baten, komt de terugverdientijd van een zonneenergiesysteem voor huishoudens neer op 5 tot 7 jaar. Let op: grotere elektriciteitsverbruikers betalen lagere elektriciteitsprijzen. De terugverdientijd voor grotere verbruikers is daardoor doorgaans langer.
⃝
Kan ik nog subsidie krijgen? Er is momenteel geen landelijke subsidie voor huishoudens om zonnepanelen aan te schaffen. Wel zijn er bijvoorbeeld landelijke subsidies voor grotere zonne-energiesystemen (SDE+), voor vervanging van asbestdaken op boerderijen en fiscale stimuleringsregelingen zoals de energie-investeringsaftrek (EIA) en kleinschaligheidsinvesteringsaftrek (KIA) voor bedrijven.
⃝
Welke risico’s zitten er aan mijn investering? Een cruciale factor in de bovenstaande terugverdientijden is de huidige salderingswetgeving. Minister Kamp van Economische Zaken heeft aangegeven dat deze wetgeving zeker is tot het jaar 2020 en dat er daarna een goede overgangsregeling zal komen. Het uitgangspunt van die regeling blijft dat zonnepanelen financieel aantrekkelijk blijven, ook na 2020. Mocht dit onverhoopt niet het geval zijn, dan kan het op den duur aantrekkelijk zijn om in huis batterijen te installeren. Een ander risico betreft de elektriciteitsprijzen. Als deze prijzen dalen, dan wordt de terugverdientijd langer. De lange-termijntrend van elektriciteitsprijzen is echter een stijgende trend, met name door toenemende belastingen op elektriciteit. Terugverdientijden worden daardoor juist korter.
PROCES ⃝
Hoe vind ik een goede installateur? Er zijn in Nederland talloze installateurs van zonnepanelen. Het valt niet mee om hieruit een goede keuze te maken, maar de volgende vragen kunnen helpen:
1. o o
2. o o o o o
Welke zaken zijn in de prijs inbegrepen? Bijvoorbeeld: Is het installatiewerk inbegrepen? Is een extra groep in de meterkast inbegrepen? Is een (online) monitoringstool inbegrepen? Is de BTW inbegrepen? Zorgt de installateur voor het terugvragen van de BTW?
3. o
Welke garanties worden aangeboden? Op prestatie – Voor zonnepanelen is de prestatiegarantie vaak 90% na 10 of 12,5 jaar en 80% na 25 of 30 jaar. Soms wordt aanvullend een lineaire prestatiegarantie aangeboden. Op product – Voor zonnepanelen is de productgarantie vaak 10 jaar. Voor de omvormer is dit vaak 5 of 10 jaar. Voor het montagemateriaal is het vaak 25 jaar. Op installatie – Misschien wel de belangrijkste vraag: hoe lang garandeert de installateur een goede werking van de installatie? Dit kan 10 jaar zijn, maar bijvoorbeeld ook 2 jaar.
o o
⃝
Is de installateur gecertificeerd voor het installeren van zonnepanelen? Een bekend bedrijfskeurmerk is Zonnekeur. Certificaten zijn te vinden op: http://www.zonnekeur.nl/installateurs-met-zonnekeur/ Wilt u weten of uw installateur ook persoonlijk gecertificeerd is? Kijk dan op: http://www.qbisnl.nl/professional/personen/index.php Certificering is in Nederland niet verplicht, maar kan wel extra zekerheden geven.
4.
Hoe zijn de betalingsvoorwaarden? Moet ik wel of niet iets vooraf betalen?
5.
Heeft de installateur referenties? Hoe zijn de ervaringen van andere klanten?
Heb ik een vergunning nodig? Zonnepanelen op daken zijn vergunningsvrij, zolang aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan: -
-
Op een plat dak: het paneel moet tenminste net zo ver verwijderd blijven van de dakrand als het paneel hoog is. Is het hoogste punt van het paneel bijvoorbeeld 50 centimeter, dan moet de afstand tot de dakrand(en) ook minimaal 50 centimeter zijn; Op een schuin dak: het paneel niet mag uitsteken, moet in of direct op het dakvlak worden geplaatst en moet dezelfde hellingshoek hebben als het dakvlak.
Voor plaatsing op de grond, op een monument of in een door het Rijk aangewezen beschermd stadsof dorpsgezicht moet wel een vergunning worden aangevraagd.
⃝
Heb ik een andere meter nodig? Of er bij u in de meterkast iets vervangen moet worden, hangt af van uw elektriciteitsmeter. Er zijn grofweg vijf varianten (groen vinkje = geen vervanging nodig; rood kruisje = wel vervanging nodig):
1. Analoog met draaischijf
2. Analoog zonder draaischijf
3. Digitaal zonder teruglevering
4. Digitaal met teruglevering
5. Slimme meter
Op termijn worden alle elektriciteitsmeters bij Nederlandse huishoudens vervangen door een slimme meter. Wanneer dit op initiatief van de netbeheerder gebeurt, is het veelal kosteloos. Wanneer u de vervanging zelf aanvraagt, kost dit € 67,76 (enkel elektriciteitsmeter vervangen) of € 72,60 (gas- en elektriciteitsmeter vervangen). Aanvragen kan bij de netbeheerder. In Gelderland is dat Liander.
⃝
Hebben zonnepanelen onderhoud nodig? Hoe vaak zonnepanelen schoongemaakt moeten worden, hangt af van de omgeving. In een omgeving met bijvoorbeeld veel verkeer of veel vogels, kan schoonmaken zeker lonen. De beste periode om dit te doen is maart-april, want dan zijn de panelen in ieder geval schoon als de belangrijkste opbrengstmaanden voor de deur staan. Gebruik bij het schoonmaken gewoon water (of osmosewater) en een zachte spons. Gebruik geen zeep, bijtende schoonmaakmiddelen, schuurspons of hogedrukreiniger. Dit kan de vuilafstotende laag van de zonnepanelen aantasten. Deze laag zorgt er juist voor dat de panelen grotendeels met regen al schoonspoelen. Gebruik ook geen koud water op hete dagen of heet water op koude dagen. Dit kan als gevolg hebben dat het glas barst.
Heeft u verdere vragen over zonnepanelen? Kijk dan bijvoorbeeld eens op de website: www.milieucentraal.nl. Hier vindt u veel praktische informatie over zonnepanelen. Wilt u de mogelijkheden op uw eigen huis eens bekijken? Pak dan de Zonatlas er eens bij: www.zonatlas.nl/groesbeek. Hier vindt u een indicatie van de mogelijkheden.
