Energie duurder dan hardware

onderbouwt it-beslissingen 2 3

m e i

2 0 0 7

•

n u m m e r

3

•

j a a r g a n g

1

•

w w w . i t - e x e c u t i v e . n l

Energie duurder dan hardware

IN HET NIEUWS STROOM PROBLEEM IN RANDSTAD De noordelijke randstad kampt met capaciteitsproblemen op het elektriciteitsnetwerk. Bedrijven moeten de komende jaren rekening houden met stroomuitval totdat het hoofdspanningsnet in 2012 vernieuwd is. p. 4

MANAGEMENT MANAGERS ALS LEEDVERMAAK Columnist Charles Groenhuijsen vermaakt zich kostelijk met de nieuwste managementtrend huilen op het werk. Huilen verrijkt. Zoek jezelf en huil, zo had hij in de Wall Street Journal gelezen. p. 15

TECHNOLOGIE BEDRIJFSSOFTWARE MICROSOFT Als Microsoft niest, wordt de rest van de industrie meestal verkouden. Nu de integratie met Office en Sharepoint klaar is, gaat het concern een nieuwe boksronde in met de titanen SAP en Oracle. p. 26

2007 wordt een gedenkwaardig jaar. Voor het eerst zullen de energiekosten van datacenters de afschrijfkosten van apparatuur overstijgen. Louter uit efficiëntie-overwegingen is een fundamentele heroriëntatie op het energiegebruik van computersystemen nodig.

V

olgens Chief Technology Office Jack van Driel van IBM grenst het aan de waanzin hoe we nu met energie omspringen in datacenters. Veel servers draaien op 10 tot 20 procent van hun capaciteit, processoren die niets doen gebruiken 70 procent van hun

=^Zg\ZZccjbbZg %-%%"*)('&%& lll#kVa^Y#ca

vol vermogen en we houden de apparatuur op temperatuur door steeds meer airco’s aan te rukken. ‘Het is alsof je met een kiepauto een brief gaat posten.’ De toekomst is aan vloeistofkoeling, virtualisatie en systeemoverschrijdend beheer. p. 12

MENS & WERK MANAGERS VERJAGEN IT’ERS Bedrijven die klagen over weglopende it’ers hebben dit onheil meestal aan zichzelf te danken. Managers trekken zich weinig aan van bestaande loopbaanprogramma’s. Gevolg: miskend jong talent stapt op. p. 34

IT ARBEIDSMARKT 23 juni 2007 combineer uniek bereik met Wegener dagbladen en IT Executive vraag de brochure aan via: [email protected]

Koop er één en uw afdrukken komen voordeliger uit. Koop er twee en u bent voordeliger uit. Bij het aanschaffen van printing supplies zoekt u de balans tussen lage kosten en hoge kwaliteit. Originele HP cartridge 2-Packs bieden u beide. Omdat Originele HP cartridges gemaakt zijn volgens dezelfde hoge standaard als HP printers, weet u dat ze altijd perfect samenwerken. Wat u misschien niet weet, is dat u met HP 2-Packs ook geld bespaart. Op de lange termijn zelfs veel geld. Dus als u de balans gaat opmaken, komen niet alleen uw afdrukken er beter uit.

Print meer voor uw geld met Originele HP 2-Packs. Kijk op www.hp.com/nl/2-pack

© 2007 Hewlett-Packard Development Company, L.P.

REDACTIONEEL

INHOUD KORT IN HET NIEUWS 4-11 5 7 9 11

Open broncode

Nieuwsoverzicht Weekmakers Trends en feiten Wannahave Column Dominique Deckmyn

MANAGEMENT 12

Open source begon, zoals de meeste trends in de it, zeer bescheiden. In de jaren negentig van de vorige eeuw verwierven allerlei Unixtoepassingen via deze aanpak een groter publiek. Wetenschappers wisselden compilers, handige editors en netwerkprotocollen om niet met elkaar uit. In de loop der jaren kwamen programmeurs er achter dat het delen van softwarecode in relatief korte tijd applicaties opleverde die in functioneel opzicht weinig onderdeden voor commerciële software. Vandaag de dag wordt open source als softwarebouwmethode als een ijzersterke aanpak beschouwd. Vergelijk het maar eens met de ellenlange vernieuwingscycli die traditionele softwareleveranciers soms laten zien. Dat open broncode zeer serieus moet worden genomen blijkt uit een Forrester-studie naar het gebruik van open source software in Europa en Noord-Amerika. Daarvoor werden een kleine vijfhonderd it-managers bevraagd. De overgrote meerderheid van hen meldde dat open source software een wezenlijke rol speelt in hun organisatie. De drie populairste toepassingen zijn in de applicatie infrastructuur, als serverbesturingssysteem en als programmeerhulpmiddel. De redenen waarom voor dat type toepassingen werd gekozen, waren niet zozeer de lagere prijs als wel de ondersteuning van open standaarden, het ontbreken van restricties aan het gebruik en het niet vastzitten aan de producten van een leverancier. Het voornaamste struikelblok is nog het gebrek aan kennis en ondersteuning. Daar maken de ondervraagde it-managers zich flinke zorgen om. Daar liggen dus kansen voor dienstverleners. Unisys richt bijvoorbeeld een geïntegreerde set van diensten in voor deze markt. Maar het kan ook andersom. Na enig morren van Nederlandse gemeenten zegden de grootste leveranciers in de overheidsmarkt, Centric en GetronicsPinkroccade, toe dat zij open broncode oplossingen ondersteunen. Met de verder toekomst van open broncode lijkt het wel goed te zitten. Veel it-managers gaven bijvoorbeeld aan dat zij ze bij de invulling van hun software oriented architecture een voorkeur hebben voor open source software. Wie deze ontwikkeling uit de weg gaat, prijst zich op termijn uit de markt.

Datacenters: energie nu duurder dan computerapparatuur Management Kort 1 Column Charles Groenhuijsen ‘Steek veel energie in de business case’ Management Kort 2 Column George Ataya

14 15 16 18 19

TECHNOLOGIE 22-25 Selectie cms blijft lastig 25 Column Ron Tolido 26 Microsoft gaat strijd aan met Sap en Oracle 28 Vijf regels voor tweede leven 29 Na 10 jaar eindelijk Itil 3 30-33 Business process modeling voor beginners

MENS & WERK 34 35 36 37

Korte berichten Banencaroussel Portret van een it-manager Column René Diekstra

ESCAPE 38 38

Nerdville Colofon

ADVERTEERDERSINDEX 01 40 24 02 08 39 20-21 32 10 01

Sytse van der Schaaf

AANSCHUIVEN BIJ SOA RONDE TAFEL? Bent u geïnteresseerd in software oriented architecture, wilt u ervaringen daarmee delen of in discussie met leveranciers? U bent van harte welkom bij de eerste IT Executive Round Table. Meld u aan via de redactie: [email protected]. Het aantal plaatsen is beperkt. Datum: donderdag 21 juni.

nr 3 • 23 mei 2007

3

A2 Networks Capgemini E-Office Hewlett-Packard KPN Match 4 Microsoft Ordina SLTN Valid

IN HET NIEUWS BRUSSEL:SNEL GELD VOOR GALILEO

Stroomtekort dreigt door groei ict

De Europese Commissie stevent af op een voorstel waarbij de EU-landen snel 2,4 miljard euro moeten betalen voor de bouw van dertig gps-satellieten. Dat bedrag komt bovenop de 1,2 miljard euro die al is uitgegeven. De snelle betaling is nodig omdat een groep bedrijven definitief heeft afgezien van hun aandeel in de bouw van de zogeheten Galileo-satellieten. De betaling zou voor Nederland omgerekend uitkomen op een factuur van 96 miljoen euro.

De groeiende ict-sector in de noordelijke randstad veroorzaakt capaciteitsproblemen op het elektriciteitsnetwerk. Hierdoor moeten bedrijven de komende vijf jaar rekening houden met stroomuitval. Nieuwe hoogspanningslijnen komen er pas na 2012.

T

enneT berekende dat het elektriciteitsaanbod in de noordelijke randstad de komende paar jaar tekort kan schieten. De beheerder van het landelijke elektriciteitsnet ziet de groeiende ict-sector in de regio als één van de belangrijkste veroorzakers hiervan. Het probleem zit voornamelijk in de

VEEL SPAARTEGOED OP INTERNET Internetsparen wint nog steeds aan populariteit. Dat blijkt uit gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Eind 2006 waren er 5,3 miljoen internetspaarrekeningen in Nederland. Dat zijn er 0,7 miljoen meer dan in 2005 en bijna twee keer zo veel als in 2003, meldt het CBS.

aanvoer van stroom. De instantie is daarom druk bezig met de aanleg van nieuwe hoogspanningslijnen. Door gemeentelijke vergunningen en inspraakprocedures verwacht TenneT dat de uitbreiding pas na 2012 operationeel is. Jelle Wils van TenneT vertelt: “Natuurlijk neemt de energiebehoefte ook toe omdat er meer woningen en huishoudelijke apparaten zijn, maar vooral in de noordelijke randstad is de ict-sector echt een bepalende factor van het dreigende tekort.” Om de ergste nood te lenigen zijn er volgens Wils wel wat creatieve oplossingen te vin-

den. Zoals het tijdelijk gebruik van oude elektriciteitslijnen vanuit de centrales op de Maasvlakte. “Maar dat is geen structurele oplossing.” Steeds vaker zijn ict-ondernemingen zich bewust van de toenemende kans op stroomtekorten in de randstad. Ted van Hintum, van brancheorganisatie ICT~Office: “Er zijn zeker bedrijven die er bewust voor gekozen hebben om zich niet in de randstad te vestigen vanwege de beperkte capaciteit van het elektriciteitsnet. Zij vestigen zich dan elders in het land, zoals nabij de Eemshaven in Groningen.”

•

(Bron: Computable)

APPLE WORDT GROENER In een reactie op recente kritiek heeft de ceo van Apple, Steve Jobs, een reeks ‘groene’ initiatieven aangekondigd. Apple scoorde slecht op de lijst van Greenpeace en had al eerder vertegenwoordigers van milieubeweging achter zich aan. Jobs zegt in een open brief dat Apple haar leven gaat beteren. Apple staakt het gebruik van twee giftige chemicaliën en stelt een recycling-programma in.

Programmeren Rabobank naar Ordina Ordina gaat definitief een deel van het systeemontwikkelproces van de Rabobank overnemen. De overeenkomst heeft een waarde van 21 miljoen euro en een looptijd van zeven jaar.

TELFORT STOPT MET EDGE KPN wil de komende maanden de laatste Telfort-abonnees naar het eigen mobiele netwerk overzetten. Klanten met een Edge-abonnement van Telfort kunnen hun abonnement zonder extra kosten omzetten naar umts van KPN. Hierdoor kunnen ze gebruikmaken van een in theorie veel snellere verbinding. Klanten beschikken vaak echter niet over een umts-toestel.

D

e bank besteedt zijn activiteiten op het vlak van systeemontwikkeling, -onderhoud en -testen uit. De bestu ring van het systeemontwikkelproces blijft wel in eigen handen. Eind vorig jaar ondertekenden Rabobank en Ordina al de intentieverklaring. Toen werd er nog gesproken over de

4

nr 3 • 23 mei 2007

overgang van tweehonderd Rabo-medewerkers naar Ordina. Nu blijken zo’n 150 Rabobankmedewerkers in dienst te treden bij Ordina. De defi nitieve overeenkomst wijkt verder niet af van de eerdere afspraken. Zo worden de werkzaamheden mede door Cognizant uitgevoerd, een offshore-partner van Ordina in India, die als onderaannemer opereert. Piet van Schijndel, lid van de raad van bestuur van de Rabobank Groep: “Continuiteit van werkgelegenheid en van dienstverlening zijn de overwegingen

die ten grondslag liggen aan ons besluit voor uitbesteding. De komende jaren worden veel van onze huidige systemen vervangen. Ordina biedt een goed perspectief voor onze medewerkers.” Ook Ronald Kasteel, ceo van Ordina, is verheugd over de samenwerking. “Deze deal past uitstekend in onze strategie, waarin we een groter aandeel van onze omzet willen realiseren op basis van meerjarige contracten. De overeenkomst bevestigt ook onze positie op het gebied van outsourcing in Nederland.”

•

WEEKMAKERS

SAP in online-software SAP is wel degelijk in staat tot innovatie, meldde SAP-voorzitter (en ex-ceo) Hasso Plattner op de Software 2007-conferentie in Silicon Valley. De nieuwe ‘on demand’-software A1S zal dat aantonen.

A

1S, vooralsnog een codenaam, is een nieuw softwareproduct voor kleine en middelgrote bedrijven dat volgend jaar beschikbaar zal komen. SAP wil daarmee definitief de concurrentie met het Salesforce. com-model aangaan. Plattner liet doorschemeren dat A1S drie clients krijgt, waaronder een die SAP samen met Microsoft als ‘Office-client’ ontwikkelt. Een aanpasbare ‘smart client’, een browserclient en een client voor mobiele telefoons zullen de andere toegangsmiddelen zijn. Toegang tot de programmeercode zelf zal voor ontwikkelaars niet mogelijk zijn. Die kunnen aan de slag met de ‘composite applications’ die op A1S en SAP’s middelware NetWeaver draaien.

Plattner wilde met zijn betoog aangeven dat grote softwarebedrijven wel degelijk innovatief kunnen zijn. Uit een op dezelfde conferentie gepresenteerd onderzoek van McKinsey blijkt dat veel gebruikers denken dat de grote softwarebedrijven lang niet zo snel kunnen innoveren als de kleinere. Plattner gaf later in een vraaggesprek toe dat SAP wel wat aan de late kant was met de nieuwe ontwikkelingen. “Het is moeilijk van je route af te wijken als je succesvol bent. We moeten tegelijkertijd over de toekomst nadenken.” De eisen die Wall Street stelt, spelen ook een rol, stelt hij.

•

Certificaten Linux

D

ell verwacht dat klanten eerder geneigd zijn Linuxsystemen af te nemen als de samenwerking met Microsoftsoftware officieel gegarandeerd is. Het computerbedrijf gaat daarom certificaten Dell Suse Linux Enterprise Server aan haar klanten verstrekken, die zij koopt van Microsoft. Zakelijke gebruikers hebben hiermee recht op ondersteuning, en krijgen daarmee - zo is de boodschap - meer zekerheid bij het beheren van een gecombineerde Linux-Windows omgeving. Deze certificaten zijn het resultaat van een veelbesproken samenwerking tussen Novell en Microsoft. Daarbij werden via een wederzijdse licentieovereenkomst alle eventuele

auteursrechtelijke kwesties afgedekt. Volgens Microsoft zijn in Linux zonder toestemming een fors aantal Microsoftpatenten verwerkt. Dell is de eerste hardwarefabrikant die gebruik maakt van de Microsoft-certificaten. Het bedrijf richt zich met de certificaten specifiek op klanten die nog geen Linux gebruiken. Dell heeft overigens al bestaande overeenkomsten met zowel Microsoft als Novell.

•

HOEVEEL MS-PATENTEN SCHENDT LINUX? …107, althans volgens Microsoft-jurist Brad Smith. 42 in de kernel en 65 in de grafische schil. In andere open source programma’s heeft het bedrijf ook nog een fors aantal inbreuken gevonden wat tot een totaal van 235 patentschendingen zou leiden. Patentclaims cirkelen al jaren als gieren boven de open source sector, zonder overigens dat dit tot dusver tot enige veroordeling heeft geleid. De meeste pijlen worden gericht op het belangrijkste open source product: het Linux-besturingssysteem. Daar zit potentieel het meeste geld en daarvan gaat voor gevestigde leveranciers ook de meeste dreiging uit. Eerst was er het zieltogende bedrijf SCO dat voor miljoenen aan schadeclaims uitstuurde naar IBM en andere grootheden. Het al jaren voortslepende proces over deze kwestie dreigt als een nachtkaars uit te gaan. Hetzelfde geldt trouwens voor de onderneming SCO. Microsoft - destijds op de achtergrond al betrokken bij het SCO-initiatief - heeft het stokje nu overgenomen. Maar de softwaregigant opereert in deze kwestie tot dusver voor zijn doen uitermate voorzichtig. Niemand is nog aangeklaagd. Dat komt ongetwijfeld omdat het bedrijf imagoschade vreest; de term evil empire is immers net een beetje aan het wegzakken. Bovendien wil het de eigen klantenkring - het gros daarvan heeft ook Linux-servers niet tegen zich in het harnas jagen. Voorlopig kiest het bedrijf er daarom de dreiging boven de markt te laten hangen en gelijktijdig via wederzijdse licentieovereenkomsten zijn rechten uit te nutten. Dat is tot dusver alleen met Novell gelukt. WAT BETEKENT SAAS? …binnenkort wat anders, als het aan Microsoft ligt. De softwaregigant uit Redmond is onder leiding van Ray Ozzie heel voorzichtig aan een interessante koerswijziging bezig. Wie de recente conferenties Mix’07 en de Software Conference heeft bezocht, kan zich een aardig beeld vormen van het scenario dat het concern voor ogen heeft. Microsoft werkt - zoals zo vaak vanuit een achterstandspositie - aan een platform voor internetapplicaties waarbij het langzaam maar zeker uit de gesloten Windows-wereld naar de open webwereld opschuift. Het bedrijf wil daarbij desktop, server en web integreren. Een steeds groter deel van de applicaties kan straks naar keuze geheel of gedeeltelijk lokaal draaien óf als webservice afgenomen worden. Dus niet alleen software as a service maar ‘software én services’. Het bedrijf is gelet op de ijzersterke positie op de pc-applicatiemarkt bij uitstek gepositioneerd om deze aanpak tot een succes te maken. JE KUNT ELKE KLEUR KRIJGEN …zolang het maar groen is. Decennia lang kwamen de termen ‘milieu’ en ‘duurzaamheid’ niet voor in het vocabulaire van de it-sector, maar sinds Al Gore en Bill Clinton de VS op scherp hebben gezet, kan je door de groene bomen het bos niet meer zien. Van Big Green (vroeger Big Blue) via Cisco tot ‘Yahoo Goes Green’. Microsoft sponsort de komende Live Earth Concerts en gratis taxi’s in Londen. Snel op rijdende treinen springen heeft de it-sector altijd gekund. Het grote groenwassen is begonnen. Fred van der Molen nr 3 • 23 mei 2007

5

IN HET NIEUWS ATOS ORIGIN

Software buiten it-afdelingen om

gaat niet in op een bod van financiële partijen. Dit heeft de directie besloten na een onderzoek van zijn strategische opties, waar het bedrijf eind maart mee begon.

Omdat de it-afdeling voor de business niet snel en wendbaar genoeg is om deze van de gewenste innovatieve software te voorzien, zal die it-afdeling steeds vaker gepasseerd worden. McKinsey en Sand Hill Group trekken die conclusie uit eigen onderzoek.

ALCATEL OP VERLIES Alcatel-Lucent, ‘s werelds grootste producent van netwerkapparatuur, heeft in het eerste kwartaal van 2007 een operationeel verlies geleden van 244 miljoen euro tegen een bedrijfswinst van 246 miljoen euro een jaar eerder. De omzet daalde met 8 procent tot 3,88 miljard euro. Het verlies is het gevolg van herstructureringskosten, boekhoudkundige veranderingen en een gedaalde verkoop van apparatuur voor telecommunicatie.

D

e 475 ondervraagde it- en zakelijke managers laten doorschemeren dat de kostenremmende maatregelen die de afgelopen jaren in zwang zijn geraakt nu en in de komende jaren makkelijker omzeild kun-

nen worden door een beroep te doen op ‘innovatieve softwarebenaderingen’. Online software en zelfs software die met advertenties wordt gefi nancierd zijn daar voorbeelden van. Opstart- en supportkosten zijn daarbij immers minimaal, dus grote investeringsdrempels hoeven niet genomen te worden. Op dit moment geeft 69 procent van de respondenten aan dat softwarebudgetten centraal worden beheerd. Maar dat is aan verandering onderhevig. 40 procent zegt dat bedrijfseenhe-

den de komende twee jaar meer zelfstandigheid zullen krijgen in het softwarebeleid. Opvallend is ook het verschil in perceptie tussen it en business. Van de it-managers zegt 29 procent erop te vertrouwen dat de grote softwareleveranciers voldoende innovatievermogen hebben. Maar bij de algemeen managers is dat maar 15 procent. Kansen te over dus voor kleine innovatieve softwarebedrijven, denkt McKinsey.

•

(Bron: Automatisering Gids)

WINSTWAARSCHUWING GETRONICS Getronics NV heeft een winstwaarschuwing jaar uitgebracht. In een mededeling laat het bedrijf weten mogelijk dit jaar geen nettowinst te kunnen maken. Als oorzaak worden de tegenvallende resultaten in het Verenigd Koninkrijk genoemd, waar Getronics 25 miljoen moet afschrijven. Over 2006 boekte Getronics ook verlies, ter waarde van 145 miljoen euro.

TRIPLE P IN VIDEO Triple P start een nieuwe dochteronderneming InBeeld NV die een online videodienst voor beveiliging en zorg aanbiedt. Via een camera, thuis of op locatie, worden beelden verstuurd naar een datacenter. De camera wordt geactiveerd als deze een beweging detecteert of op een tijdstip dat de klant bepaalt. Gebruikers kunnen de beelden vervolgens bekijken via een webbrowser of mobiele telefoon, live of opgenomen. InBeeld registreert niet alleen, maar kan ook zorgen voor een melding via sms of e-mail als een beweging wordt geconstateerd.

Internetbellen drukt winst KPN Telecombedrijf KPN heeft het eerste kwartaal van dit jaar minder winst gemaakt dan het kwartaal ervoor. Dit is vooral te wijten aan tegenvallende aanmeldingen voor Internetplusbellen.

K

PN noteerde 313 miljoen euro winst voor de eerste drie maanden van 2007. Dit is fl ink lager dan deskundigen hadden verwacht. De maanden

6

nr 3 • 23 mei 2007

ervoor realiseerde het bedrijf nog een nettowinst van 426 miljoen euro. De dalende groei wordt voor een groot deel veroorzaakt door de afnemende interesse voor Internetplusbellen. In het eerste kwartaal groeide het aantal voip-gebruikers met 25,7 procent, terwijl in het kwartaal ervoor dat klantenbestand toenam met maar liefst 91,5 procent. Dat blijkt uit de nieuwste kwartaal-

cijfers die het bedrijf gisteren publiceerde. Het dalende animo voor Internetplusbellen is toe te schrijven aan de problemen die KPN al langere tijd ondervindt bij de aansluiting en het in stand houden van nieuwe voip-klanten. Bestuursvoorzitter Ad Scheepbouwer verwacht dat KPN de laatste problemen in de loop van dit kwartaal kan oplossen, waarna het aantal abonnees weer zal toenemen.

•

TRENDS EN FEITEN

Joost krijgt miljoenen De tv-via-internet dienst ‘Joost’, een initiatief van de oprichters van Skype en Kazaa, krijgt 45 miljoen dollar aan investeringen van in total vijf investeerders. Onder de investeerders bevinden zich de Amerikaanse omroepen CBS en Viacom.

J

oost biedt video via een peer-to-peer netwerk aan, een basis waarop ook de diensten Skype en Kazaa van oprichters Janus Friis en Niklas Zennstrom rusten. Bij deze techniek worden de rekenkracht en de bandbreedte van alle ontvangers bij het verzendproces betrokken, in plaats dat de inhoud rechtstreeks wordt verstuurd vanaf een centrale server naar alle ontvangers af-

zonderlijk. Omdat er een relatie bestaat tussen het aantal ontvangers en de kwaliteit van de uitzending, wordt het belangrijk voor Joost dat de nieuwe dienst snel populair wordt. Iets wat met Skype goed lukte. Deze telefoondienst via het internet werd in 2006 voor 2,6 miljard dollar aan eBay verkocht.

•

TWIJFELS OVER OPEN SOURCE Onderzoeksbureau Forrester peilde in een onderzoek dat bedrijven open source software op dit moment serieus inzetten. Het wordt veel gebruikt voor applicatieservers, webservers en databases. Daarnaast zijn open source programmeerhulpmiddelen inmiddels populair. Hoewel steeds meer bedrijven overstappen op deze software zijn er nog wel de nodige twijfels. De beschikbaarheid van kennis is het voornaamste bezwaar. twijfels over Open source Beschikbaarheid it-diensten

26%

Veiligheid van de software

43%

NA = 79% Eur = 71%

57%

Kennisgebrek in eigen organisatie

46%

54%

Onvolwassen product

48%

52%

Bron: Forrester

Kazaa-oprichters Niklas Zennstrom en Janus Friis

74%

Nee

NA = 59% Eur = 48%

Ja

WEB 2.0-TOEPASSINGEN POPULAIR Een groot deel van de kleine drieduizend topmanagers die het adviesbureau McKinsey wereldwijd ondervroeg gaven aan hun investeringen in Web 2.0-technologieën binnen hun bedrijf even hoog te houden of zelfs op te voeren. Investeert uw bedrijf in een van deze web 2.0-toepassingen?

Open source heeft de toekomst Veel bedrijven geven bij de realisatie van een service oriented architecture de voorkeur aan open source software.

D

it blijkt uit een recent onderzoek van Forrester, dat in opdracht van Unisys onderzoek deed naar het gebruik van open source. Aangezien deze architectuur door velen als hét it-platform voor de toekomst wordt gezien, lijkt de toekomst van open source gebeiteld. De belangrijkste reden voor de voorkeur voor open source binnen soa’s is dat deze software

zich meer aan open standaarden houdt dan gesloten software en dat het vaak al modulair van opzet is. Verder tekende Forrester op dat de bijna vijfhonderd ondervraagde it-managers vinden dat open source software legacy-systemen beter kan ontsluiten. Veel voorkomende onderdelen uit een soa-infrastructuur als webservicestransactiesystemen, de ‘enterprise service bus’ en berichtenmakelaars worden nu al via open source applicaties gerealiseerd.

•

mash-ups wikis rss peer-to-peer networking web services

0

Bron: McKinsey

20

40

60

80

100

niet van plan van plan (of al mee bezig)

ACHT OP TIEN WEBSITES LEK Beveiligingsbedrijf Whitehat heeft honderden drukbezochte websites van onder andere banken en webwinkels onderzocht op de informatiebeveiliging. Acht websites op tien heeft een beveiligingslek. Meest voorkomende probleem zijn cross-site scripts die programmacode van vooral Web 2.0websites uitbuit. 6%

4%

7%

6% 11%

65%

AANSCHUIVEN BIJ SOA RONDE TAFEL? De redactie van IT Executive organiseert op donderdag 21 juni een ronde tafel discussie over het onderwerp software oriented architecture. In dit gesprek kan een beperkt gezelschap it-managers in discussie gaan met vertegenwoordigers uit de it-industrie. Wilt u meedoen aan deze discussie? Mail uw interesse aan [email protected]. In IT Executive nr. 6 wordt verslag gedaan van de bijeenkomst.

Cross-site scripting

Raadbare locatie informatie

Inhoud nabootsen

Informatielek

Kwetsbare databank Bron: White hat nr 3 • 23 mei 2007

Andere

7

Nooit meer uw bestanden kwijt met uw eigen back-up.

Back-up Online van KPN. Pc gecrasht? Laptop gestolen? En alle bestanden kwijt? U moet er niet aan denken. Daarom is er Back-up Online van KPN. Uw bedrijfsgegevens worden automatisch en veilig geback-upt, waardoor u verloren bestanden eenvoudig en snel weer terughaalt. Voor maar € 4,95 per maand per pc. Meer weten over Back-up Online en alle andere ICT-oplossingen voor ondernemers? Ga naar kpn.com/ict.

kpn.com/ict

ict-oplossingen

WANNAHAVE

Slank dankzij pda Ceo Eugene Tuijnman van SLTN ontvangt Excellence Award van IBM’s Sylvie Spalmacin-Roma

Autonome containerafhandeling De terminal in de nieuwe Maashaven bij Rotterdam laadt en lost containers zonder tussenkomst van mensen. Ook voor het beheer van de it-infrastructuur van deze terminal zij n weinig mensen nodig.

“M

ensen zijn duur en schaars. Het is belangrijk om daar je toekomst niet op vast te pinnen. Ook het automatiseren van het dagelijks systeembeheer wint zichzelf om die reden terug,” zegt Eugene Tuijnman, directeur van het it-bedrijf SLTN, dat voor de infrastructuur van deze nieuwe terminal tekende. “Voorheen was controle van bijvoorbeeld het geheugen of processorbelasting een taak van mensen. Nu houden ‘agents’ het gebruik van deze bronnen bij en maken

zelfstandig andere voorzieningen vrij als er ergens een fl essenhals dreigt. IT moet het gewoon blijven doen.” De bijdrage van SLTN aan dit Euromast-project is niet onopgemerkt gebleven. Twee weken terug kreeg het bedrijf van Big Blue de Excellence Award omgehangen vanwege de kennis, innovatieve oplossingen, klanttevredenheid en de bijdrage aan het IBM-aandeel. “IBM is een concern dat op jaarbasis 91 miljard euro omzet. In Europa zijn er een paar duizend bedrijven die bijdragen aan deze 50 miljard dollar. Dat ze SLTN kiezen, daar ben ik trots op, ook vanwege de geweldige inzet van medewerkers en klanten,” aldus Tuijnman. SLTN is het grootste partnerbedrijf van IBM in Nederland.

Ooit had je een steekwagen nodig om een mobiele telefoon te transporteren. Nu zijn vederlichte mobiele telefoons het summum van conversie. Mobieltjes en pda’s zijn er nog nauwelijks zonder een trits van functies van agenda tot MP3-speler, geluidsrecorder tot geheugensteun. Ze zijn ook allemaal toegerust met een ingebouwde digitale camera voor fotografie en video. Over ‘mobiel’ fotograferen gesproken: de meeste telefooncamera’s hebben een digitale zoomfunctie. Het inbouwen van een optische zoom is onmogelijk, omdat zo’n mobieltje immers ook nog in je broekzak moet passen. Maar nu is er Mobile Brando uit Hongkong. Die levert via internet een setje van drie voorzetlenzen voor ‘iedere mobiele telefoon of pda’. Ze hebben een buitendiameter van 18 millimeter. Rond de cameralens moet een rand van zeven millimeter vrij zijn om de voorzetlensjes vast te kunnen plakken. Er is een sterke macrolens, waarmee erg kleine onderwerpen op een afstand van enkele millimeters kunnen worden vastgelegd. Het kaleidoscooplensje is voor een opzettelijk verstoorde beeldvorming en de ‘distortion’ lens vertekent het beeld zo dat iedereen een stuk slanker of kleiner op de foto staat. Tot nu toe had alleen Hewlett-Packard die afslankmogelijkheid in zijn digitale camera’s opgenomen. Het is een functie waarmee je op het gelaat van de wat steviger medemens een gelukzalige glimlach kunt toveren, wanneer je ze de foto’s toont. Meteen verbaas je je waarom een functie die zoveel geluk en plezier geeft, niet standaard in iedere camera zit. Sets van meer lensjes met ook een tele- en groothoeklens, worden ook door andere firma’s aangeboden tegen prijzen vanaf acht euro, exclusief verzendkosten. Meer informatie > mobile.brando.com.hk/MobileLensCombo2.php

Specificaties: Set van drie voorzetlensjes Distortion, macro en kaleidoscoop zelfklevend bevestigen op mobiel of PDA Prijs $ 15,- + $ 3,verzendkosten

•

Wordt GSM vervanger van Dect? Het ziet er naar uit dat gsm binnenkort op kantoor voor bedrijfstelefonie kan worden gebruikt.

A

lle recente gsm-telefoons blijken geschikt voor het gebruik van frequenties die

ooit waren bestemd als buffer tussen de gsm en dect-frequenties. Die buffer diende om wederzijdse storingen te verkomen, maar die blijken volgens TNO in de praktijk dankzij verbeterde technologie niet meer voor te komen. Die ‘bufferband’

kan dus wel worden gebruikt voor leuke dingen. Wanneer het ministerie van EZ de licenties binnenkort verdeelt, kunnen bedrijven bijvoorbeeld de dekking van gsm binnenshuis verbeteren of zelfs de gsm gebruiken als alternatief voor draadloze dect-telefonie. Buiten het bereik van het bedrijfsnet kiest de telefoon vervolgens gewoon het openbare gsm-netwerk. Aanbieders van telefonie hebben aangegeven dat er grote behoefte bestaat aan deze zogeheten laag-vernr 3 • 23 mei 2007

mogen-gsm (lvgsm)-toepassingen. In het Verenigd Koninkrijk, waar licenties voor lvgsm vorig jaar zijn verdeeld onder twaalf nieuwe aanbieders, bieden bedrijven als Coffee Telecom nu voordelig mobiele telefonie aan op zo’n vijfduizend hotspots in koffieshops. Volgens de woordvoerder van Economische Zaken buigt het Agentschap Telecom zich over de praktische invulling van het advies van TNO.

•

(Bron: Automatisering Gids)

9

SLTN bedankt haar relaties, partners en IBM voor het mogen ontvangen van de IBM Excellence Award!

Deze unieke Award wordt door de IBM Corporation slechts aan vier IBM Business Partners wereldwijd uitgereikt. SLTN is voor South-West Europe door IBM gekozen op basis van hun kennis, de bedrijfsinnovatieve oplossingen, de bijdrage aan het IBM marktaandeel, overall klanttevredenheid en de lange termijn strategie van SLTN.

Eugene Tuijnman, CEO SLTN en Sylvie Spalmacin-Roma, IBM Vice President, Business Partner Organization, Southwest Europe.

Transistorstraat 167 1322 CN Almere [email protected] www.sltn.nl t 036 880 02 22 070548_SLTN_190x277.indd 1

16-05-2007 15:33:43

COLUMN

BlackBerry wordt telefoon Research In Motion gaat software uitbrengen waarmee het mogelijk wordt om de BlackBerry te koppelen aan de telefooncentrale van het eigen bedrijf.

M

edewerkers hebben dan maar een enkel telefoonnummer nodig. Dat nummer bellen zorgt ervoor dat zowel de gewone telefoon als de mobiele BlackBerry overgaat. Dit wordt mogelijk gemaakt door BlackBerry MVS (Mobile Voice System), software die is gebaseerd op een product dat RIM vorig jaar in handen kreeg met de overname van Ascendent Systems. Beheerders kunnen met het systeem veel centraal regelen; alle gesprekken kunnen via de telefooncentrale worden geleid, en apparaten kunnen op de BlackBerry-manier worden beveiligd, zodat ongeautoriseerde handsets geen gebruik van het systeem kunnen maken. MVS komt later deze maand als een gratis update voor de RIMservers beschikbaar. Om samen te kunnen werken met een telefooncentrale is een ‘gateway’ van Ascendent nodig.

•

‘Groot tekort ict-ers’

V

olgens de branchevereniging ICT~Office stevent de ictarbeidsmarkt af op een groot tekort. Het aanbod van afgestudeerde ict-ers blijft de komende jaren dalen terwijl de vraag fors toeneemt. In 2010 zou het tekort aan professionals op HBO- en WO-niveau de tienduizend naderen. De nieuwe cijfers staan in de ICT Marktmonitor 2007 die ICT~Office vandaag uitbrengt in samenwerking met Heliview.

•

DOMINIQUE DECKMYN

Meer kanalen, minder communicatie Het internet, en nu Web 2.0, heeft ons talloze nieuwe mogelijkheden gegeven om te communiceren met onze collega’s, klanten en toeleveranciers. Maar heeft dat ook tot bétere communicatie geleid? Ik twijfel wel eens of die nieuwe kanalen ons dichter bij elkaar brengen. Soms creëren ze zelfs extra afstand. We kunnen personen bellen (mobiel, vast of via voip), mailen en ‘chatten’ en natuurlijk ook nog schreven. We kunnen groepen bereiken via intranet, digitale nieuwsbrieven, blogs, RSS-feeds, podcasts. Er zijn forums, wiki’s, chatrooms en videoconferenties. Ongetwijfeld heeft elk van deze kanalen een interessante, misschien zelfs essentiële rol te spelen in uw relatie met uw collega’s, partners of klanten. Maar laat ons eerlijk zijn: vandaag modderen we gewoon wat aan. Of niet soms?

Dat de formele zakelijke brief werd vervangen door e-mail was in vrijwel alle opzichten een stap voorwaarts: sneller, directer, informeler, efficiënter. Maar zelfs dat heeft een keerzijde: we zitten nu allemaal een uur of meer per dag met onze neus in onze inbox reactief te wezen. Vandaag neemt instant messaging in een toenemend aantal organisaties de rol van email over, althans voor interne communicatie. Want wij willen een onmiddellijke reactie. E-mail en instant messaging vergemakkelijken de communicatie. Je kunt heel direct je boodschap verwoorden, op een manier die aan de telefoon – laat staan van gezicht tot gezicht – vaak niet kan. Dat leidt overigens vaak tot brokken, want ergernis escaleert snel in een cc-cultuur. Over de inhoud van een brief wordt lang nagedacht; digitale communicatie is juist heel direct en snel informeel. Bij heel wat bedrijven denkt men dat deze eigenschappen kunnen worden gebruikt om een directe band met de klant of de werknemer te scheppen. Dat zijn de bedrijven waar de ceo aan het bloggen slaat om - zoals dat tegenwoordig heet - een ‘community’ te creëren rond bedrijf en merk. Op een handvol notoire uitzonderingen na zijn deze ceo-blogs duur tijdverlies voor zowel ceo als zijn schaarse lezers. Echt belangrijke klanten hebben geen tijd om te reageren of in het jargon comments te posten.

Natuurlijk kan geen enkel bedrijf de nieuwe kanalen zomaar negeren. Elk bijkomend kanaal naar klant of zakenpartner kan helpen om de informatiestroom te verbeteren of de relatie te versterken. Maar vandaag dreigt de kakofonie.

op enkele uitzonderingen na zijn ceo-blogs duur tijdverlies Daarbij kunnen deze activiteiten afleiden van wat echt belangrijk is. Want in tegenstelling tot wat sommige communicatiespecialisten nu denken, maakt een blog de ceo niet menselijker. Wat een bedrijf menselijker maakt, is dat iemand de tijd neemt om mij persoonlijk te ontmoeten. Niet via chat, podcast of RSS-feed, zelfs niet via zijn of haar avatar in Second Life, maar in levende lijve. Of toch minstens aan de telefoon. Met de huidige inflatie van nieuwe digitale communicatiekanalen krijgt rechtstreeks menselijk contact de meerwaarde van de schaarste. Want uw klanten, collega’s en zakenpartners zijn echt niet zo naïef. Zij merken best wel het verschil tussen de valse intimiteit van een instant message met knipoog-emoticon en echte communicatie.

nr 3 • 23 mei 2007

11

MANAGEMENT

Alsof je met een kiepauto Datacenters: straks meer geld kwijt aan energie dan aan hardware 2007 wordt een gedenkwaardig jaar. Voor het eerst zullen de energiekosten van datacenters de afschrijfkosten van apparatuur overstijgen. Zowel vanuit milieuaspecten als vanuit efficiëntie-overwegingen verdient het energieverslindende datacenter een grondige herbezinning.

“W

Door Fred van der Molen

armte is een enorm probleem aan het worden in datacenters. Een half jaar geleden is bij een bank de sprinklerinstallatie aangesprongen omdat een van de switches begon te smelten.” Jack van Driel, chief technology officer bij IBM Benelux, kan talloze voorbeelden opsommen. De wijze waarop in datacenters met energie wordt omgesprongen grenst volgens hem aan waanzin.

REM OP ONTWIKKELING Een fundamentele heroriëntatie op het energiegebruik van computersystemen is volgens Van Driel om minstens twee redenen nodig. In de eerste plaats zal het aantal it-systemen flink toenemen. Daarbij zijn we op een punt beland dat de warmteafgifte de technologische ontwikkeling gaat remmen. Van Driel: “Het is heel simpel. Snelheid gaat gepaard met warmte. We zitten nu op een punt dat er relatief veel meer warmte vrijkomt als de snel-

heid iets omhoog gaat. Racksystemen kunnen al niet meer geheel gevuld worden vanwege de warmteontwikkeling. Die systemen worden ineffectief gekoeld met lucht en vervolgens wordt de airco gebruikt om het hele datacenter te koelen. Als je bij de ‘hotspots’ een temperatuur van 30 graden wilt garanderen, zijn er ook plekken waar het 5 graden is. Feitelijk wordt de hele airco afgestemd op die ene hotspot.” IBM levert sinds kort watergekoelde achterwanden voor zijn racksystemen om de warmte effectiever af te voeren. “Daarmee kunnen we de warmte afvoeren. Dat scheelt snel zo’n 30 procent in koelingskosten. Maar volgens Van Driel is dat maar het begin. De bron zelf moet aangepakt. Zijn bedrijf zet met The Big Green Initiative in op een radicale aanpak van het energiegebruik. Het komende jaar maakt IBM daar 1 miljard dollar voor vrij. Industriebreed streeft het samenwerkingsverband ‘The Green Grid’ hetzelfde doel na.

computers staan het grootste deel van de tijd alleen maar warmte te produceren

Warmtekaart van een datacenter. Het project Big Green van IBM richt zich op vijf onderdelen: diagnose, bouw, virtualisatie, toewijzing en koeling. De diagnose van het energiegebruik bevat een driedimensionale warmte-analyse van het datacenter. Racksystemen en bladeservers worden vaak ineffectief gekoeld met lucht. Vervolgens wordt de airco ingezet om het hele datacenter op temperatuur te houden. Maar als je bij de ‘hotspots’ een temperatuur van 30 graden wilt garanderen, kan het op andere plekken 5 graden zijn. Feitelijk moet de hele airco worden afgestemd op die ene hotspot.

12

nr 3 • 23 mei 2007

een brief gaat posten Het kwartje is dus eindelijk gevallen. Energiebesparing en duurzaamheid wordt een factor in de it-industrie. Natuurlijk speelt toenemend milieubewustzijn - het Al Gore effect - daarbij een rol. Maar wat erg helpt, is dat - zelfs in de VS - de energiekosten de pan uitrijzen en dat warmteproductie verdere schaalverkleining in de weg zit. IN DE KINDERSCHOENEN Op de keper beschouwd staat het denken over energiebesparing nog in de kinderschoenen. Van Driel is de eerste dat te bevestigen. Zijn bedrijf heeft nu grote researchprogramma’s lopen om technologieën, van chips tot datacenters, efficiënter te maken. Een ding staat voor hem al als een paal boven water: “We gaan terug naar vloeistofkoeling.” In een grijs verleden waren alle grote IBM-systemen daarmee uitgerust. Enorme efficiëntiewinst is nog in de processorarchitectuur zelf te vinden. Van Driel: “De meeste chips gebruiken zelfs als ze niets doen al 70 procent van hun vol vermogen. Dit geldt voor alle processoren met algemene taken. In de praktijk wordt 90 procent van de functionaliteit van die chips niet gebruikt. Dure energieverslindende servers worden vaak alleen ingezet om iets banaals simpels als http- of xml-afhandeling te doen. Het is eigenlijk te belachelijk voor woorden. Processoren staan dus voor het grootste deel alleen maar warmte te produceren. Het is alsof je met een kiepauto een brief gaat posten.” Omdat energiekosten tot voor kort bij de computerindustrie en hun afnemers een ondergeschikte rol speelden, heeft volgens Van Driel het ‘pc-denken’ norm kunnen worden in het datacentrum: “De trend is één applicatie per server. En die systemen zijn ook nog zo gedimensioneerd dat ze allemaal piekbelastingen aankunnen, springtijscenario’s. Al die systemen draaien dus op 10 tot 20 procent van hun capaciteit, terwijl ze ook nog eens 70 procent van hun vermogen opstoken aan warmte. Dan krijg je toch het gevoel dat er iets niet klopt.” Met virtualisatie en beter energiemanagement is zowel op het niveau van de chip als het complete serverpark nog een enorme winst te behalen. IBM en Texas Instruments komen binnenkort met aparte chips voor energiebeheer op de markt, die delen

van de processor uitschakelen als ze niet worden gebruikt. Met virtualisatie is volgens hem nog veel meer te bereiken als de industrie erin slaagt platformoverstijgende software voor energiebeheer te ontwikkelen. “We moeten naar een vorm van systeemoverstijgend management die automatisch

‘hier klopt iets niet’ servers uitschakelt of bijschakelt. We moeten veel holistischer gaan kijken naar het totale energiegebruik.” Hij voorspelt ten slotte de terugkeer van taakspecifieke processoren. “Ja, ik weet het. We zijn net overgestapt op algemene servers. En nu komt er een gek van IBM vertellen dat we weer terugmoeten naar taakspecifieke systemen. Maar kijk eens naar de Cell-processor in de nieuwe Sony PS3. Dat is zo’n gespecialiseerde processor. Doordat hij is geoptimaliseerd voor een bepaalde functie kan hij honderd keer sneller draaien.” De it-industrie keert kortom in de visie van IBM terug op zijn schreden: centraal beheer, virtualisatie en geoptimaliseerde processoren. Vroeger heette dat een mainframe, niet toevallig een IBM-uitvinding. En de software-industrie? Van Driel zucht: “Daar kunnen ze het woord optimalisatie nog niet eens spellen.”

BIG GREEN IBM heeft op 11 mei onder de noemer The Big Green Initiative een grootschalig programma aangekondigd om de eigen datacenters en die van klanten energiezuiniger te maken. Er wordt komend jaar 1 miljard dollar voor vrijgemaakt. IBM verwacht zelf met het herontwerp van al zijn datacenters jaarlijks 5 miljard kilowattuur te besparen terwijl de capaciteit verdubbelt.

•

Kosten datacenter (US$B) $90 $80 $70 $60 $50 $40 $30 $20 $10 $0

2001

2002

Servers

2003

2004

2005

2006

Voeding en koeling

Energiekosten beslaan een steeds groter aandeel van de totale kosten. In 2007 evenaren de gemiddelde energiekosten van een datacenter die van de apparatuur. Bron IDC en IBM nr 3 • 23 mei 2007

13

2007

2008

2009

MANAGEMENT ZAKELIJK PRIVÉ BELLEN

Nieuwe softwareontwikkelingen

23 Procent van de totale belkosten van zakelijke mobieltjes worden veroorzaakt door privégesprekken. Dat blijkt uit een onderzoek van telecommanagementbedrijf Ezwim. De meeste privégesprekken van werknemers vinden plaats op werkdagen tussen 17.00 en 19.00 uur. In vakantieperioden nemen de kosten met 30 tot 40 procent toe als gevolg van internationale gesprekken.

Projectenorganiseren.nl signaleert de volgende nieuwe ontwikkelingen in de softwaremarkt voor projectgestuurde en dienstverlenende organisaties: • Explosieve toename van functionaliteit voor projectenbeheersing en projectportfoliomanagement: meer mogelijkheden voor meetbare integratie van strategische keuzes met de projectenoperatie. • Sterke toename van de integratie tussen transactiesystemen en kennis- en communicatiesystemen (zoals e-mailafhandeling, documentmanagement, kwaliteit en workflow) door inkapseling van deze functies in de systemen. • Sterke toename van wereldwijde landen- en talenondersteuning (behalve voor Afrikaanse landen).

DE ADVOCAAT WORDT DUUR BETAALD Wie een advocaat inhuurt bij een van de grote kantoren, moet diep in de buidel tasten. Partners bij de grote kantoren hebben een uurtarief van gemiddeld 400 tot 500 euro. Bij middelgrote en kleine kantoren ligt het uurtarief op 200 à 300 euro. Uit het jaarlijkse onderzoek De stand van de advocatuur (KSU) blijkt dat de uurtarieven flink zijn opgedreven door de komst van Engelse en Amerikaanse kantoren naar Nederland. Nederlandse bedrijven werken daarom in toenemende mate met eigen bedrijfsjuristen. Die zijn goedkoper.

• Toename van het aantal uitsluitend via internet (browser) toegankelijke systemen (van 25 procent naar 33 procent). De meeste client-serversystemen hebben additionele webfunctionaliteit. • De gemiddelde prijs van de softwaresystemen is gestegen met 30 procent, het onderhoudspercentage (gerelateerd aan het licentiebedrag) blijft gelijk. • Meer dan de helft (56 procent) van de softwaresystemen is inzetbaar in multiplatformomgevingen. • Als database wordt SQL Server nu ondersteund door 78 procent van de softwaresystemen. SQL Server heeft daarmee qua populariteit de slag met Oracle (59 procent) voorlopig gewonnen.

•

Bron: Projectenorganiseren.nl De toename van wereldwijde landen- en talenondersteuning geldt niet voor Afrika.

Microsoft: veel patenten, weinig innovatie Microsoft heeft ondanks het enorme onderzoeksbudget nog steeds geen grote staat van dienst als het gaat om innovatievermogen.

N

FNV: OPLEIDING LEIDINGGEVEN

u Microsoft van alle kanten wordt aangevallen door kleinere concurrenten – van Google tot Firefox – valt weer eens op hoe weinig innovatief de softwaregigant is. Het concern reageert vooral op ontwikkelingen in de markt. Rond internet zit Microsoft bijna permanent in de rol van de runner-up. Netscape pakte aanvankelijk de browsermarkt, Realnetworks de streaming-mediamarkt, Apple de digitale-muziekverkoop, Google de zoekmarkt. Bijna alle belangrijke innovaties van de afgelopen tien jaar zijn door kleinere bedrijven groot gemaakt. Waarna Microsoft overigens daarna meestal hard terugsloeg, vooral door zijn Windows-monopolie uit te buiten. En toch: geen bedrijf geeft zo veel uit aan r&d als Microsoft. In

In veel bedrijven is de kwaliteit van het management laag, concludeert de FNV in zijn onderzoek De baas de baas. Volgens 60% van de 3000 ondervraagde werknemers hebben leidinggevenden moeite met het organiseren van gestructureerd werkoverleg. 50% zegt dat er geen functioneringsgesprekken worden gevoerd. Bijna 20% heeft een problematische relatie met zijn directe baas. Volgens ruim de helft moeten managers zich met te veel zaken bezighouden. Werkdruk is het grootste knelpunt. De FNV pleit voor goede, op de praktijk gerichte opleidingen – waaraan het nu ontbreekt.

14

nr 3 • 23 mei 2007

2004 besteedde Microsoft 6,8 miljard dollar aan r&d, evenveel als Oracle, HP, Dell, Apple en Sun Microsystems bij elkaar. Microsoft heeft ook véél talent in huis: van de 57.000 medewerkers is een zeer groot deel ingenieur. Bovendien werken 700 Microsoft-technici voor Microsoft Research, een denktank met een jaarbudget van 250 miljoen dollar. De afgelopen vijf jaar heeft Microsoft meer dan 2000 patenten van zeer hoge kwaliteit verkregen. 75 procent daarvan heeft betrekking op nieuwe technologieën (de rest op verlenging van bestaande patenten). Toch heeft Microsoft de reputatie zelden met iets echt nieuws te komen. Het probleem is dit: 90 procent van de r&d-investeringen gaat naar versterking van bestaande producten en businesses, slechts 10 procent naar het verkennen en ontwikkelen van nieuwe. Microsoft innoveert voornamelijk om zijn gevestigde

belangen voor de toekomst veilig te stellen. Dit is ‘het dilemma van de innovator’. In grote, gevestigde ondernemingen wijzen goede managers middelen toe aan bescherming van bestaande businesses: liever stapsgewijs investeren in kleine verbeteringen die de winstmarges vergroten dan in nieuwe ideeën die de winstgevendheid van de bestaande businesses bedreigen. Geen onbelangrijke vraag: hoe erg is dat eigenlijk?

•

Bron: Fast Company

Bill Gates (1955): “Wij hebben heel veel dingen als eerste gedaan. Google was niet de eerste in internetzoeken. Dat was AltaVista – jongens die voor ons werkten.”

COLUMN

CHARLES GROENHUIJSEN

Laatste trend in management: huilen moet! Ik ben een gelukkig mens. Het scheelde een paar keer niet veel. Maar het is me tot nu toe gelukt ver te blijven van banen in management. Nooit ergens de baas geweest dus. Management ken ik als slachtoffer. Niet als dader. Ik vraag wel eens aan vrienden met managementbanen hoeveel tijd ze kwijt zijn met ‘gedoe’. ‘Office-politics’ dus: brommige bureaucraten, drammerige dwarsliggers, zanikende zeikerds (excusez le mot!). Klinkt bekend, hè? Soms neemt dat wel de helft van hun tijd in beslag. Holy Smoke! De helft! Al die uren ergernis. Wat een verspilde energie. Zo weinig tijd voor de dingen die je graag doet: moeilijke dingen voor elkaar krijgen en met creatieve collega’s lastige klussen klaren. Nu snapt u alleen nog niet waarom ik tóch graag over management lees. Ik geef het maar toe: leedvermaak. Dat is geen mooie karaktertrek van me. Ik weet het. Maar het is even niet anders. ZINNEPRIKKELENDE TRAKTATIE Het artikel ‘Trends in management die op doorbreken staan’ op de site www.kluwermanagement.nl is voor mij dan ook een onweerstaanbare traktatie. Ik lees over Harry Potter-marketing. En dat de beste netwerken eigenlijk werknetten zijn (mag ik daar snel een tiendelige artikelenserie over lezen?). Het thema ‘Gebruikersgestuurde innovatie’ is ook een keiharde aanrader. Van de trend ‘Conservatisme en voortplanting’ (niet verzonnen!) ben ik nog steeds een tikkeltje in de war. Als ik - geteisterd door onzegbare fantasieën - de slaap niet kan vatten, pak ik het artikel er maar weer bij. Het staat er echt. Managers kunnen profiteren van het voortplantingsgedrag van hun medewerkers. Hoeveel gekker mag het worden? Moet ik dan toch maar manager worden? Oh nee, we hadden net afgesproken dat ik dat níet zou doen... Maar de collega’s van de managementwebsite hebben toch de meest opzienbarende trend schandelijk over het hoofd gezien. Misschien was jullie blik vertroebeld door opwellende tranen. Tranen? Ja dikke tranen, want de verwaarloosde managementtrend is: huilen op je werk.

Weg met die machozelfverzekerdheid. Gooi de ‘wie-doet-me-wat’-houding aan de kant. Huilen verrijkt. Zoek je zelf en huil! Ik lees het allemaal zodat u niet denkt dat ik het verzin - in The Wall Street Journal. Dan moet het wel kloppen. Niet dan?

‘lees dit en huil. snotteren op het werk steeds meer geaccepteerd’ Ik citeer: ‘Lees dit en huil. Snotteren op het werk steeds meer geaccepteerd.’ U dacht dat het op uw werk ging om winst, omzet, declarabele uren. Nee dus. Vanaf nu telt hoeveel zakdoeken u vol snottert. Huilebalken (vrouwen én mannen) zijn niet zwak maar juist sterk. De ouderen (40-plus) groeiden nog op met het ‘flink-zijn’-ideaal. Maar twintigers en dertigers hebben meer een ‘laatjezelf-zien’-benadering. Sue Shellenbarger die erin The Wall Street Journal over schreef (waarom staat ze zo glunderend en niet pruilend op de begeleidende foto?) concludeert: ‘Slimme bazen moeten niet overhaast tot de conclusie komen dat huilers slappelingen zijn.’ Bij vrouwen én mannen is het een trend. Een heuse professor zegt: ‘Huilen is begrijpelijk, gepast en soms zelfs gewenst.’ WEBLOG OVER HUILEN Er is zelfs al een weblog over het onderwerp, waar voors en tegens van kantoorgesnotter tussen twee huilbuien door worden uitgewisseld. Niet iedereen is overigens blij met deze trend: ‘Als emotionele uitbarstingen op kantoor mogen, waarom dan alleen huilen? Voeg er maar aan toe: schreeuwen, tieren, vloeken, jodelen.’ Een ander schreef: ‘Als je werk je aan het huilen maakt, is het tijd voor iets nieuws.’ Deze reactie was het origineelst: ‘Ik huil op mijn werk. Ik werk in een uienfabriek.’

nr 3 • 23 mei 2007

15

MANAGEMENT

‘Steek veel energie

6 MILJOEN EURO VOOR SLIMME ICT Staatssecretaris Heemskerk van Economische Zaken heeft 6 miljoen euro beschikbaar gesteld voor vijf innovatieve ict-projecten in de zorg en het onderwijs. Daarmee wil het kabinet stimuleren tot productiever gebruik van ict om maatschappelijke problemen op te lossen. De vijf projecten zijn ‘teleconsultatie in de oncologie’ (virtuele besprekingen en nieuwe diensten), ‘businessgames à la carte’ (ontwikkeling van op-maatgames voor onderwijsinstellingen), ‘videoteleconsult’ (uitwisselen van digitale beelden bij diagnose en behandeling in de revalidatiezorg), ‘elektronisch patiëntendossier’ (door Revalidatie Nederland) en ‘telemedisch centrum Nederland’ (gebruik van ict voor zorg op afstand in de dermatologie).

Hoe zorg je wél voor kostenbesparing bij outsourcing? Outsourcing leidt niet vanzelfsprekend tot kostenbesparing. Met een businesscase kan worden beoordeeld of outsourcing kostenvoordeel oplevert. Waaraan moet je denken bij het opstellen ervan?

door Cees de Boer (Deloitte Consultancy)

B

elangrijkste aandachtspunt bij organisatieconcepten als ´shared services´ en ´outsourcing´ is kostenbesparing. Organisaties kiezen om uiteenlopende redenen voor outsourcing: het variabel maken van (voorheen) vaste kosten, meer focus op de kernactiviteiten en optimalisatie van kwaliteit en kosten. In principe kan alles worden uitbesteed, zolang de kernactiviteiten van de organisatie maar intact blijven. In de jaren negentig zijn met name ict-activiteiten uitbesteed. Tegenwoordig kijkt men steeds meer naar business process outsourcing (bpo) van andere activiteiten, zoals personeelszaken (hr) of de financiële administratie. Goodyear, Procter & Gamble, BP en General Motors hebben behalve de ict inmiddels ook grote delen van de financiële administratie en de hr-activiteiten uitbesteed.

GROOTSTE ERGERNISSEN VAN WERKNEMERS Collega’s die slijmen bij de baas zijn voor bijna de helft van de Nederlandse werknemers de grootste ergernis op de werkvloer. Werknemers ergeren zich ook enorm aan roddelende collega’s. Dat blijkt uit onderzoek van JobTrack. De grootste ergernis over meerderen: een baas die geen waardering toont voor een verrichte klus, of die zelf met de eer van de afdeling gaat strijken.

realiseren door te werken voor meerdere klanten. Dit kan alleen als de processen niet klantspecifiek worden ingericht, als het dus standaardprocessen zijn. Outsourcing kan dan op redelijk korte termijn tot kostenbesparingen leiden: de klant geeft zijn eigen processen min of meer op en accepteert de standaardprocessen van de provider. Wel zullen er bijkomende kosten moeten worden gemaakt om de standaardprocessen van de outsourcingprovider te integreren met de klantprocessen die niet door de provider worden uitgevoerd. Dit leidt tot de volgende conclusie. Als de belangrijkste drijfveer van outsourcing kostenreductie is, kan die alleen worden gerealiseerd door een grotere schaal te bereiken. Voor de organisatie betekent dit onder meer dat zij bereid moet zijn om de standaardprocessen van de provider te accepteren. DE BUSINESSCASE Het is van groot belang eerst alle voordelen en nadelen kwalitatief en kwantitatief goed in kaart te brengen. Dat betekent dat er zorgvuldig onderzoek moet worden gedaan naar de provider die de uit te besteden dienst moet overnemen, én naar de eigen situatie van die dienst. Een businesscase geeft uitsluitsel over de vraag of de outsourcing

belangrijke misvatting: eigen verantwoordelijkheid houdt op zodra de activiteiten zijn uitbesteed PROCESSEN GOEDKOPER MAKEN Om aan de doelstelling van kostenreductie te voldoen, moet een organisatie significante veranderingen doorvoeren. Kostenbesparingen zijn grofweg op drie manieren te realiseren: De klantspecifieke processen aanpassen via best practices (re-engineering, moderne technologie toepassen). Dit kunnen organisaties zelf doen. Uitbesteding aan een outsourcingprovider leidt op de korte termijn niet tot kostenreductie, maar juist tot investeringen. Bovendien wil de outsourcingprovider een marge hebben op zijn diensten. De serviceniveaus/kwaliteit verlagen. Dit is in de praktijk niet erg wenselijk. Organisaties die hun activiteiten outsourcen, willen dit vaak alleen doen tegen gelijkblijvende of hogere kwaliteit. Grootschalig organiseren van processen (schaalvoordelen), bijvoorbeeld door de activiteiten te bundelen (interne shared services). Er is wel een grens aan schaalvoordelen, een grens die wordt bepaald door de omvang van de organisatie. Outsourcingproviders kunnen een grotere schaal

DE ETNISCHE FACTOR IN VERZUIM Niet-westerse allochtonen verzuimen meer (4,5 procent) dan autochtonen (3,9 procent). Dat blijkt uit de laatste verzuimcijfers van het CBS. Jonge allochtonen zijn minder dan gemiddeld ziek, maar per etnische groep lopen de verzuimcijfers flink uiteen. Werknemers die minder dan 30.000 euro loon ontvangen, verzuimen minder (4,1 procent) dan mensen die 30.000 tot 40.000 euro verdienen (4,6 procent).

16

nr 3 • 23 mei 2007

een kostenvoordeel oplevert. Overigens zal de businesscase tijdens het traject regelmatig moeten worden bijgesteld op basis van de inzichten die al doende ontstaan. Bij het opstellen van de businesscase moeten de volgende elementen aan de orde komen. Welke processen en activiteiten besteden we uit? De organisatie moet eerst vaststellen uit welke processen en activiteiten de betreffende dienst bestaat. Waar komen de onderbrekingen of ‘knippen’ in het proces te liggen? Wat blijft achter en wat wordt uitbesteed? Dit bepaalt de coördinatiepunten tussen de klant en leverancier. Ook moet worden bekeken in hoeverre werknemers of andere resources worden overgedragen aan de outsourcingprovider, wat medebepalend is voor de uiteindelijke kosten. Wat zijn de huidige kosten van de processen en activiteiten?Het is niet makkelijk om de huidige kosten van de geïdentificeerde processen en activiteiten vast te stellen. Toch moet het gebeuren, want de organisatie kan dan beter over prijzen on-

in de businesscase’ derhandelen met providers. Ook is de kans dan kleiner dat de organisatie later voor verrassingen komt te staan. In de huidige kosten spelen drie componenten een grote rol: • salariskosten en alle andere personeelsgerelateerde kosten; • it-kosten (hardware, software, lan/wan); • algemene overheadkosten. Van belang zijn verder allerlei dienstspecifieke kenmerken, zoals - bij ict - het aantal servers, desktops en laptops, de infrastructuur en de hoeveelheid en variatie in softwarepakketten. Dergelijke kenmerken bieden inzicht in de kostprijs van de huidige activiteit. En ze komen goed van pas bij de prijsonderhandelingen met providers. Andere kosten. Voorafgaand aan en bij de overdracht van activiteiten worden kosten gemaakt, bijvoorbeeld bij de selectie van de outsourcingprovider. Providers moeten worden geïdentificeerd, en kandidaten moeten worden geanalyseerd op het gebied van kredietwaardigheid, klantenportfolio, schaalgrootte, proceskennis, betrouwbaarheid, flexibiliteit en cultuur. Een onderschatte kostenpost is het managen van de relatie met de outsourcingprovider. Vooral bij complexe uitbestede activiteiten is dat van belang. Er moet periodiek over de kosten en kwaliteit worden gerapporteerd om transparantie te bieden aan de organisatie. Als de prestatie achterblijft of als er problemen zijn bij de uitvoering van de activiteiten, moet de organisatie zich intensief met bepaalde zaken blijven bemoeien. Daarnaast worden er kosten gemaakt in het kader van de standaardisering: activiteiten moeten worden aangepast voor de provider. Dan zijn er nog de contractkosten. De contracten worden voornamelijk door de outsourcingprovider opgesteld, maar de organisatie zal zelf ook juridische expertise moeten inhuren om de contracten te analyseren. Ook moet de organisatie afspraken maken met de outsourcingprovider over het doorbelasten van kosten die deze provider maakt bij het verbeteren van activiteiten als gevolg van innovatie. Bijvoorbeeld doordat er nieuwe softwarefunctionaliteiten worden gebruikt. De uiteindelijke kostprijs is voor een groot deel ook afhankelijk van de outsourcingprovider. Voor hem gelden uiteenlopende factoren die de kostprijs mede bepalen, waaronder de scope van de activiteit, het type en aantal gebruikers, de lengte van het contract, de mate van standaardisatie, de ervaring met de activiteiten/markt van de klant en de locatie van uitvoering (in een lagelonenland of in Europa).

SERVICE LEVEL AGREEMENT Als de activiteiten uiteindelijk zijn uitbesteed, houdt de verantwoordelijkheid van de outsourcende partij niet op. De klant/leverancier-relatie die is ontstaan, vergt veel afstemming - met name op het gebied van kwaliteit en kosten. De afspraken worden vastgelegd in service level agreements (sla’s), en die worden gemeten aan de hand van prestatie-indicatoren. De klant kan op basis hiervan vaststellen of de provider zich aan de afspraken houdt. In een sla moet gedetailleerd worden weergeven hoe de diensten worden aangeboden en tegen welke kosten. Daarbij moet het contract prestatie-indicatoren bevatten op basis waarvan de kosten en de kwaliteit van de geleverde activiteiten zijn te meten. De markt van aanbieders van outsourcingdiensten is nog steeds geen volwassen markt. Outsourcingproviders bevinden zich met name in de ict-markt, waar de onderlinge concurrentie heeft geleid tot lagere prijzen voor outsourcingdiensten. Deze outsourcingproviders hebben nog niet zo veel ervaring op het gebied van hr en financiële administratie. Voor andere diensten (dan ict) is het aanbod beperkt en de concurrentie dus ook nog niet groot.

DE KERN Succesvolle outsourcing: • Zorg voor een goede voorbereiding. • Maak een financiële evaluatie van de outsourcingpropositie, inclusief de ‘verborgen kosten’ zoals de kosten van het managen van het contract en van de nieuwe inkooprelatie. • Gaat het vooral om kostenverlaging, steek dan veel energie in de businesscase.

•

nr 3 • 23 mei 2007

17

MANAGEMENT

Ict-dossiers bedrijven beschikbaar via tiso-web

IT’ERS BANG VOOR GEVOLGEN GEGEVENSLEKKEN It’ers zijn bang voor de gevolgen van het uitlekken van bedrijfsgegevens. Dat blijkt uit onderzoek van McAfee onder Amerikaanse, Australische, Duitse, Engelse en Franse it’ers. Een derde denkt dat zo’n incident, als het groot is, het einde van het bedrijf zou kunnen betekenen. Volgens 60% hebben het afgelopen jaar onbevoegden toegang gekregen tot bedrijfsgegevens, of is een drager met bedrijfsgegevens zoekgeraakt. Slechts 6% weet zeker dat er de afgelopen twee jaar in het bedrijf geen incidenten met bedrijfsgegevens zijn geweest. Gemiddeld wordt niet meer dan 0,5% van het itbudget aan gegevensbeveiliging besteed.

De Open Universiteit Nederland en de Hogeschool van Amsterdam hebben TISO-web gelanceerd. Het bevat de originele dossiers van automatiseringsprojecten bij grote bedrijven.

kunnen werpen in de bedrijfskeuken. TISO-web (www.tisoweb.nl) is de eerste online portal met authentieke dossiers. Studenten komen via TISO-web

studenten kunnen zo in bedrijfskeuken kijken

D

e deelnemende bedrijven hebben de dossiers beschikbaar gesteld voor het hoger onderwijs, zodat studenten en docenten een rechtstreekse blik

in aanraking met zeer omvangrijke en complexe automatiseringsprojecten uit de praktijk. Dit verkleint de kloof tussen de

praktijk en het onderwijs op het gebied van informatiesystemen. Ook zorgt het voor een betere aansluiting van afgestudeerde studenten op het bedrijfsleven. Op dit moment zijn er dossiers beschikbaar van onder andere SNS Reaal, Ordina, Interpolis, de belastingdienst en Xs4all. De dossiers bevatten zowel de managementdocumenten als technische documenten die zijn opgeleverd binnen een project.

•

Meest bewonderde bedrijven in Duitsland Het Duitse vakblad managermagazin onderzoekt elke twee jaar welke ondernemingen het meeste aanzien genieten bij Duitse (top)managers.

DE EU-EXTENSIE Negen van de Nederlandse top 20-adverteerders hebben geen geactiveerde eu-site. Volgens Stijn Sprenkels van ict-adviesbureau Expanding Visions doen bedrijven er verstandig aan om de eu-extensie te claimen: “De investering is gering en het is een kleine moeite om bezoekers door te sturen naar de comsite.” De eu-site kan dan altijd later nog een invulling krijgen. Zolang er geen sprake is van een Europese identiteit, loont dit niet de moeite.

D

jaar geleden: Porsche heeft het beste imago, gevolgd door BMW en Audi. Maar in managermagazin’s top 100 volgen daarna een paar forse verschuivingen. Het Nederlandse bedrijf met het meeste aanzien in Duitsland is Unilever, op de 50ste plaats

e top 3 van dit moment is hetzelfde als die van twee

(twee jaar geleden op 43). Philips stijgt van 82 naar 71, Shell zakt van 53 naar 108. Spectaculaire dalers: DaimlerChrysler van 4 naar 54, Aldi van 9 naar 36, Siemens van 10 naar 26 en Volkswagen van 11 naar 76. Bron: managermagazin

•

DE TOP-20 (1) (2) (3) (11) (16)

Porsche BMW Audi Adidas Puma

(14) (5) (13) (32) (22)

Google Coca-Cola SAP Toyota Boss

(21) (8) (6) (14) (36)

Tchibo Sony Nokia Dr. Oetker eBay

(19) (7) (-) (18) (20)

Deutsche Lufthansa Miele Haribo Henkel Nestlé

Digitale privacy op werkvloer niet heilig

MICROSOFT VERKLAART JPEG DE OORLOG

Managers zetten in toenemende mate e-mailcorrespondentie, internetsurfgedrag en andere ict-communicatie in als bewijslast bij ontslagprocedures. Werknemers zijn zich daarvan onvoldoende bewust.

Microsoft wil het jpeg-formaat vervangen door HD Photo. HD Photo moet een niet-officiële standaard worden die in de hele fotografie-industrie wordt gebruikt. Dat vereist ondersteuning van veel fabrikanten en softwareproducenten. Adobe is al overstag en gaat het nieuwe formaat ondersteunen in de komende CS3-versie van zijn grafische tools. Kenners denken dat het nog lang zal duren voordat HD Photo net zo ingeburgerd is als jpeg.

V

olgens Maarten van Gelderen, arbeidsrechtadvocaat en oprichter van Ontslag.nl, denken veel werknemers ten onrechte dat informatie uit e-mails, telefoonverkeer of cameratoezicht door een werkgever niet kan worden achterhaald om te wor-

18

nr 3 • 23 mei 2007

den gebruikt in een eventuele ontslagprocedure. In steeds meer ontslagzaken worden echter ‘digitale bewijsstukken’ aangevoerd, en deze bewijsstukken worden in toenemende mate door rechters aanvaard. Rechters zijn namelijk over het algemeen meer geïnteresseerd in waarheidsvinding dan in de manier waarop informatie boven water gekomen is. Ook de veronderstelling dat een e-mail niet als bewijs mag dienen of minder zwaar weegt dan een normale brief klopt niet.

Het feit dat een e-mail niet persoonlijk ondertekend is, doet voor een rechter niet ter zake. Ook het feit dat veel werkgevers beperkt privégebruik van het internet toestaan, is bij werknemers aanleiding voor misverstanden. Die toestemming houdt namelijk niet in dat informatie die een werknemer achterlaat via een weblog of bijvoorbeeld via social-networkingsites als Hyves niet door een werkgever mag worden gebruikt in het kader van een ontslagprocedure.

•

COLUMN

GEORGES ATAYA

Rupsje nooit genoeg

Zes mythen over creativiteit Het is essentieel om een werkcontext te creëren waarin de creativiteit van it’ers kan bloeien. Uit baanbrekend onderzoek naar innovatie blijkt dat we onze denkbeelden over creativiteit flink moeten bijstellen.

W

at stimuleert innovatie en creativiteit? Wat voor soort werkomgeving heeft een positief effect? En wat kunnen managers doen om hun mensen creatief te laten zijn? Het ligt vaak iets anders dan we denken. Dat blijkt uit onderzoek door de Entrepreneurial Management Unit van de Harvard Business School. Zes mythen over creativiteit doen de ronde. Mythe 1. Creativiteit komt van creatieve types. Nee: Iedereen kan – en moet – tot op zekere hoogte creatief zijn en met nieuwe, nuttige ideeën komen. Zelfs boekhouders. Mythe 2. Geld is een creativiteitsmotivator. Nee: Mensen worden veel meer geprikkeld door een werkomgeving die creativiteit ondersteunt en waardeert. Bonussen en prestatiebeloning kunnen zelfs leiden tot risicomijdend gedrag, wat de creativiteit juist afremt.

Mythe 3. Tijdsdruk is goed voor de creativiteit. Nee: Mensen die tegen de klok moeten vechten, zijn juist het minst creatief. We hebben tijd en rust nodig om ons in een probleem te verdiepen en te verplaatsen, om te reflecteren en om ideeën te laten opborrelen. Mythe 4. Misère en ongelukkigheid stimuleren de creativiteit. Nee: Juist positieve gevoelens als vreugde en liefde leiden tot innovatieve ideeën. Kunstenaars hoeven echt niet ongelukkig te zijn om tot grote kunst te komen. Mythe 5. Interne concurrentie stimuleert de creativiteit. Nee: Interne concurrentie belemmert de creativiteit juist. Samenwerking in een werkgroep – ideeënuitwisseling, discussie – stimuleert de creativiteit. Mythe 6. Een gestroomlijnde organisatie is een creatieve organisatie. Nee: Saneringen en reorganisaties zijn funest voor de creativiteit. Negatieve effecten treden al op zodra een reorganisatie is aangekondigd en houden aan tot soms een half jaar na afronding van de operatie. Bron: Fast Company

•

Bedrijfsleiders en cfo’s ervaren it vaak als een bodemloze put. Wat wellicht kan helpen is de recente inzichten rond it-portfoliomanagement toepassen. Maar wat is dat eigenlijk? Zo kom ik onder die naam concepten tegen die ik hoogstens ‘gedeeltelijk portfoliobeheer’ zou noemen. Men heeft het dan over beheer van it-activa gedurende hun levenscyclus, of met toewijzing van budgetten, of met toewijzing van middelen aan verschillende projecten die concurreren om dezelfde budgetten. Maar portfoliomanagement is meer dan alleen een inventaris van de it-infrastructuur. Het moet gaan om een financieel proces dat toelaat de waarde van die activa te meten, prioriteiten vast te leggen voor verschillende initiatieven en specifieke budgetten ter beschikking te stellen aan elk ervan. Het doel is om de financiële opbrengst, of de return on investment, te verhogen, en daarbij de risico’s op een aanvaardbaar peil te houden. Portfoliobeheer raakt drie domeinen. In de eerste plaats is het een instrument voor de bedrijfsstrategie. Als die strategie de doelstellingen formuleert op het vlak van groei, doelmarkten en concurrentiële positie, dan leidt dat tot een geheel van initiatieven en projecten die nodig zijn om die doelstellingen te realiseren. Wie zijn middelen optimaal wil gebruiken, moet rekening houden met de haalbaarheid van de initiatieven en met de risico’s. Het itportfoliomanagement vertaalt de bedrijfsstrategie in een impactanalyse op de bestaande portfolio en een gids voor strategische keuzes. Er is ook een directe relatie met de architectuur van de onderneming. Vanuit dat perspectief is portfoliobeheer de routeplanner om van de huidige architectuur naar de toekomstige te komen. Het gaat er dan om domeinen te identificeren waar de waarde wordt verhoogd en waar die waarde wordt verminderd. Je zou kunnen zeggen dat de enterprise architecture het achitectuurconcept definieert en dat portfoliomanagement zich richt op de toegevoegde waarde van dat concept.Natuurlijk is er ook een machtsvraag: wie bepaalt welke projecten priorieit krijgen? Het zou zo moeten zijn dat de zeggenschap over het projectbeheer en over een individueel project altijd in verschillende handen is. Een projectverantwoordelijke moet de prioriteit van zijn project aantonen, een portfoliobeheerder moet de verschillende projecten, mét hun financiële rechtvaardiging, vergelijken en rangschikken naargelang hun bijdrage en toegevoegde waarde. Misschien een ideale wereld. Maar een goed it-portfoliobeheer geeft beslissers zeker houvast bij hun strategische en architecturale keuzes. Zo kan het management it gaan zien als een waardegenerator in plaats van een rupsje-nooit-genoeg. Georges Ataya is hoogleraar aan de Solvay Business School en vice-president van het IT Governance Institute nr 3 • 23 mei 2007

19

VERANDER

ENKELEN

IN

IEDEREEN.

Mobiel werken is méér dan een handige mogelijkheid voor een paar medewerkers. Het is van groot belang voor uw hele organisatie. Microsoft® Exchange Server 2007 brengt e-mail, voicemail en agenda’s samen binnen één uitstekend beveiligd systeem dat iedereen toegang biedt tot de gegevens waar en wanneer ze die nodig hebben. Ontdek hoe bedrijven profiteren van de mogelijkheden van mobiel werken, op microsoft.nl/exchange

TECHNOLOGIE

Wil de echte eigenaar opstaan? Selectieproces contentmanagementsystemen blijft lastig door Theo Hylkema

Websites en intranets, je blijft ermee bezig. Niet alleen blijkt om de paar jaar een grondige renovatie nodig. Ook nopen nieuwe webinitiatieven tot forse ontwikkelinspanningen. Bij een nieuw webproject is de kans groot dat ook de discussie over de keuze van het Content Management Systeem (cms) nieuw leven wordt ingeblazen. Naarmate het selectieproces vordert, loopt in de meeste organisaties de spanning op. Want wie is eigenlijk de ‘eigenaar’ van het cms en wie moet de regie hebben bij de keuze?

DE MARKT • De markt consolideert verrassend langzaam. Er zijn nog altijd honderden cms-pakketten en veel lokale spelers • Een groeiend aantal cms-leveranciers laat verkoop en vooral implementatie over aan externe partijen. Dat geldt zeker voor internationale spelers • Een betrouwbare implementatiepartner waarmee het klikt is minstens zo belangrijk als de pakketkeuze • Grotere implementatiepartners hebben meerdere cmsen in de aanbieding. Zo kunnen ze potentiële klanten een breder aanbod doen.

S

eminars over content management systemen blijven maar druk bezocht. Het onderwerp houdt kennelijk heel veel organisaties bezig. En dat niet alleen: ook heel veel afdelingen en heel veel mensen binnen die organisaties. Als we kijken naar samenstelling van de teams die de afgelopen jaren in organisaties een cms hebben geselecteerd, dan zien we een duidelijke trend richting de gebruikers. Zaten vijf jaar geleden nog voornamelijk ict-medewerkers aan tafel, nu zijn het vooral marketingprofessionals, communicatiemanagers en webredacteuren die hun eisen kenbaar maken. Zij leggen focus op andere selectiecriteria zoals gebruiksvriendelijkheid, snelheid van implementatie, lage kosten en flexibiliteit. De pakketleveranciers hebben in

aanbod en marktbenadering een soortgelijke omwenteling meegemaakt. Veel nieuwe functionaliteiten van de afgelopen jaren zijn gericht op eenvoudig

en laagdrempelig redactioneel beheer, online marketing en het snel kunnen uitrollen van nieuwe sites. De leveranciers hebben hun producten- en/of dienstenaanbod inmiddels zover ontwikkeld dat veel systemen wat functionaliteit betreft weinig voor elkaar onderdoen. Het sta-

van contentmanagement naar klantmanagement

web content management 1996

1997

1998

nadruk op publicatie

web content management enterprise content management 1999

2000

2001

2002

nadruk op management

22

nr 3 • 23 mei 2007

content integratie en verrijking

2003

2004

ENORM AANTAL PAKKETTEN De webdirectory DMOZ vermeldt meer dan duizend softwareproducten die het ‘content management label’ op een of meerdere van hun producten hebben geplakt. Opmerkelijk is hoe sterk het aanbod van land tot land verschilt. Wie in Nederland een cms aan wil schaffen wordt geconfronteerd met een compleet

‘de selectieprocedure heeft twee personen drie weken gekost. voor zo’n belangrijk medium is dat zeer acceptabel’

CMS-markt: trends en ontwikkelingen

eenvoudige content management

dium waarin de focus vooral lag op de technische aspecten van een cms ligt daarmee achter ons.

rss, weblog, e-mail, seo, en wiki 2005

nadruk op integratie en beheer

2006

2007

nadruk op communicatie, marketing en verkoop

ander aanbod dan bijvoorbeeld zijn Franse of Amerikaanse tegenhangers doordat veel cms-en alleen lokaal worden aangeboden. Ook in Nederland zijn er tenminste tweehonderd cmsproducten verkrijgbaar, waarvan het overgrote deel van Nederlandse origine. Keuze genoeg dus. De gebruikelijke gang van zaken bij een selectieproces is als volgt. Een multidisciplinaire projectgroep (met vertegenwoordigers van marketing, communicatie, ict en redactie) stelt op basis van algemene randvoorwaarden (partnerprofiel, budget, platform, technische eisen integratie etc.) eerst een longlist op. Vervolgens wordt op basis van eisen aangaande gebruik,

Het publicatieproces van een cms

redactie controle database

publicatie

vormgeving

webserver

implementatie en beheer een shortlist opgesteld. Daarna worden een aantal leveranciers uitgenodigd om een vragenlijst (Request for information of RFI) in te vullen. De leveranciers kunnen de meeste RFI’s vlot invullen omdat veel vragen al vaker zijn gesteld en voornamelijk betrekking hebben op functionele productkenmerken. De projectgroep schiet met deze aanpak niet veel op. Echt onderscheidende kenmerken komen op deze manier namelijk niet meer boven tafel. De vraag is vervolgens op wat voor manier je kunt voorkomen dat het selectieproces vastloopt in een forse stapel identieke RFI’s? Zijn er ‘best practices’ te ontdekken? Een rondje langs de velden levert de volgende tips en adviezen op:

concept en uitgewerkt functioneel ontwerp is het mogelijk om duidelijke en onderscheidende criteria op te stellen waaraan het cms moet voldoen. De scope van het cms wordt helder en een raming van de kosten wordt mogelijk. De volgende vraag is dan of uw visie overeenkomt met die van de cms-leverancier. Vrijwel nooit wordt de leveranciers gevraagd naar hun toekomstvisie. Wat is de ontwikkelingsrichting van hun product? Ligt het accent op het vergemakkelijken van het publicatieproces, het snel kunnen aanpassen of opzetten van websites of veel meer op het hergebruik van informatie via verschillende kanalen. Door het stellen van dit soort vragen kan je nagaan of deze visie overeenkomst met je eigen strategie.

Een visie graag! Een eerste stap richting cms-selectie is het vaststellen van het concept. Wat wil je bereiken met de website? Met een doordacht

Selecteer businesspartner Het succes van een cms wordt voor een belangrijk deel bepaald door de kwaliteit van de implementatie. In sterkere mate geldt

web content life cycle

dit nog voor het verdere ontwikkelingstraject. Wat je nodig hebt is een implementatiepartner die begrijpt wat je wilt bereiken, die direct beschikbaar is, snel werkt en niet moeilijk doet. Kortom een businesspartner. Wie gaat het cms beheren? Het is nogal een verschil of je kiest voor het zelf hosten en (technisch) beheren van het cms of dat je dat overlaat aan een externe partij. In het laatste geval is het niet erg zinvol om diep in te gaan op allerlei technische issues. Daarom is het van groot belang om bij de initiële keuze voor een cms direct de beheersituatie mee te nemen. Wat kan de leverancier voor een samenwerking bieden? Hoe is de support opgezet en wat valt daaronder? Is de leverancier de enige die het cms implementeert en kan beheren of zijn er onafhankelijke partijen die het ook kunnen? Een beperkt aantal cms leveranciers heeft inmiddels een netwerk van geautoriseerde implementatiepartners opgezet. Het voordeel hiervan is dat de kans op een vendor lock in kan worden beperkt.

ROC EINDHOVEN: “Wij hebben samen met een externe adviseur eerst een jaar gewerkt aan het schrijven van een uitgebreid functioneel en interactie ontwerp. Om voor ons zelf duidelijk te krijgen wat we nu eigenlijk wilden en ook om consensus binnen de organisatie te bereiken, hebben we ook een aantal use cases gemaakt. Achteraf nog te weinig. Daarna heeft het selecteren en implementeren van het cms nog een jaar gevergd, vertelt Harry Orbons, medewerker Informatiemanagement van het ROC Eindhoven. Hierdoor konden we onze eisen aan het cms veel beter formuleren en beperken tot de hoofdzaken. Voor de leveranciers was deze aanpak zeer goed om inzicht te krijgen in de scope van het cms en de complexiteit van de implementatie.”

beheer

creatie distributie

presentatie

Basisprincipe van een cms is de scheiding van: – Inhoud – Vorm – Functionaliteit

Maatwerk versus out-of-the box Veel organisaties hebben al ervaring met een cms-product. Men weet wat een bepaald cms wel of niet kan. In tegenstelling tot voorheen is er veel meer bereidheid om de eigen werkwijze aan te passen aan de standaard werking van het cms. Voorkom daarom om de leverancier te confronteren met een volledig dichtgetimmerd functioneel nr 3 • 23 mei 2007

23

Hoe ziet uw ideale digitale werkplek eruit?

neem contact op met e-office: ICT-specialist met visie

Vragen? U kunt direct met ons chatten via onze website: www.e-office.com

chat

e-mail

COLUMN ontwerp van de te bouwen website en gebruikersinterface. Een beetje flexibiliteit kan veel geld en tijd sparen. Referenties Vraag de potentiële leveranciers om een of meerdere vergelijkbare referentieklanten. Bedenk dat de tevredenheid over een cms functieafhankelijk is. Directe gebruikers en marketeers letten op heel andere dingen dan de ict-afdeling. TOTALE KOSTEN De licentiekosten zijn maar een beperkt deel van de totale kosten. Je hebt in oplopende grootte de kosten voor de software, hardware, opleiding, operationele kosten en implementatiekos-

ten. Hoewel nogal wat systemen als een ‘out of the box’ product worden aangeboden, blijkt het implementeren van een cms altijd een intensief traject. Inhoud, vormgeving en functionaliteit moeten worden samengesmolten tot een werkend geheel. Het vereist niet alleen ervaring en pakketkennis om die klus succesvol te kunnen uitvoeren, maar bij de opdrachtgever ook een goed samenwerkend multidisciplinair team van it-ers, redacteuren en marketeers. De kosten van een project lopen vaak uit de hand omdat de opdrachtgever gaandeweg pas zicht krijgt op wat hij eigenlijk wil.

•

Theo Hylkema is directeur bij Entopic

De kosten van een cms licentiekosten hardwarekosten

opleidingskosten

operationele kosten

implementatiekosten

SNS BANK Angelique Overbeek van de SNS: “Wij zijn gestart met het zo concreet mogelijk beschrijven waar we met ons internetkanaal naar toe willen. Hoe gaat de klant zich op onze website bewegen, wat kan hij waar op welke manier doen? Op deze manier hebben we verschillende use cases beschreven. We hebben vervolgens op basis van technische randvoorwaarden en functionele eisen vijf cms-leveranciers geselecteerd en gevraagd om in een presentatie een casus uit te werken. De twee beste leveranciers hebben we gevraagd om bij ons op kantoor op basis van een

‘kale’ installatie in 1,5 dag een stuk functionaliteit uit te werken. Het resultaat van deze ‘proof of concept’ hebben we apart met beide leveranciers in een dagdeel tot in detail doorgesproken. Zo hebben we inzicht gekregen in de complexiteit van de implementatie, de benodigde rollen en specialismen en heel belangrijk de kwaliteit van de samenwerking met de leverancier. Met opzetten en uitwerken van deze procedure zijn twee personen drie weken bezig geweest. Voor een zo belangrijk markting- en saleskanaal als internet is dat een zeer acceptabele inspanning.”

RON TOLIDO

Inzicht voor het Volk Het zal een teken van de tijd zijn. Microsoft organiseert zijn eerste Business Intelligence conferentie en het congrescentrum van Seattle zit gelijk tot aan de nok toe vol. Zo’n drieduizend geïnteresseerden vanuit alle denkbare windstreken luisteren naar aankondigingen van nieuwe producten en strategische allianties. Ook wordt om het uur een demonstratie ingelast, want bij Microsoft worden ze toch altijd wat nerveus als er niet met een muis kan worden geklikt. Is Business Intelligence of BI een gebied dat extra aandacht verdient nu Redmond er opeens zoveel aandacht aan besteedt? Een retorische vraag eigenlijk. Je vraagt je toch ook niet af of het zeewater stijgt als de poolkappen smelten. BI is sterk in opmars. Dat kunnen we ook opmaken uit de activiteiten van andere grote industriële spelers. Kijk maar naar de overnamedrift van Oracle en SAP. Zij lijfden recent gespecialiseerde bedrijven als Hyperion (Oracle) en OutlookSoft (SAP) in. Er hangt alvast een radicaal andere sfeer in de BI-wereld volgens Microsoft c.s. Het archaïsche beeld kent iedereen wel: eens per maand wordt met veel zuchten en steunen een gegevenspakhuis samengesteld. Daar worden dan complexe analyses op losgelaten die alleen worden begrepen door wiskundige genieën die ’s nachts dromen van wilde avonturen met driedimensionale kubussen. De resulterende rapportages, meestal financieel van aard, worden door een beperkte doelgroep gelezen en fungeren op zijn best als een kleurige achteruitkijkspiegel: er valt veel vermakelijks in te zien, maar de informatie is per definitie te laat en beperkt bruikbaar om snelle beslissingen op te baseren. Dat beeld is ondertussen een cliché. De nieuwe generatie Business Intelligence-toepassingen brengt de informatie naar het volk: gegevens die tot op de seconde actueel zijn – rechtstreeks uit de productiesystemen gehaald – komen op veel meer werkplekken beschikbaar en geven het inzicht dat nodig is om desnoods in diezelfde seconde een kleine knoop door te hakken. Het is het soort inzicht waar bedrijven in de komende jaren het verschil mee gaan maken. Eigenlijk kun je nauwelijks meer van aparte toepassingen spreken: beslissingsinformatie wordt naadloos opgenomen in de omringende systemen en je zou zomaar met email, een spreadsheet of het klantensysteem bezig kunnen zijn zonder je te realiseren dat er steeds flintertjes Business Intelligence neerdalen. Nieuwe spelers, nieuwe regels. Als het volk inzicht krijgt, doen we warempel weer eens iets nuttigs met it.

nr 3 • 23 mei 2007

25

TECHNOLOGIE

Microsoft gaat strijd aan met Sap en Oracle Microsoft-topmannen Bill Gates en Steve Ballmer spelen een spelletje Fight Night op de Xbox 360 tijdens de Consumer Electronic Show in de Amerikaanse stad Las Vegas. Het concern wil met activiteiten als gaming en bedrijfsapplicaties nieuwe markten aanboren.

Microsoft-baas Steve Ballmer was in Nederland. Om computerdiploma’s uit te delen in Amsterdam-West, om te praten met het personeel en om een grote concurrentiestrijd aan te kondigen met Sap en Oracle. En als Microsoft iets aankondigt, is het altijd ‘big news’. Oracle en Sap zijn gewaarschuwd.

H

door Ben Kuiken

et is het soort opmerking waar de pers van smult. Steve Ballmer, de bestuursvoorzitter van Microsoft, weet dat als geen ander en kon de verleiding dan ook niet weerstaan. Tijdens de partnerdag van Microsoft in de televisiestudio’s in Aalsmeer gooide hij, helaas zonder ‘monkeydance’, de knuppel in het hoenderhok: “Ik hoorde een anekdote van een van onze verkopers die bij een klant was. Hij vertelde dat een van onze concurrenten ons wellicht een hele grote dienst had bewezen in het winnen van die klant. De concurrent was bij die klant gekomen en had gezegd: ‘U heeft drie keuzes, mijnheer de klant, is het niet?’ En de klant zei ja. ‘Keuze nummer één is een bedrijf dat heel veel weet van databases. Dat bedrijf zal zich helemaal focussen op de data.’ Dit was niet iemand van Microsoft, dit was een concurrent die dat zei. ‘De tweede keus is een bedrijf dat heel degelijk is, erg gedisciplineerd, sterk gericht op het bedrijfsproces. Het derde bedrijf is gericht op de eindgebruiker, op uw mensen. Dat zijn uw keuzes, welke neemt u?’ En de klant nam natuurlijk de laatste. Ik denk dat dat ons uiteindelijk onderscheidt van Sap en Oracle.” Grijns. 26

nr 3 • 23 mei 2007

De reactie van Larry Ellison, de baas van Oracle, zal wel niet lang op zich laten wachten. Hij heeft dat spel met de pers tenslotte zo’n beetje uitgevonden. Dat belooft dus nog een hete it-zomer te gaan worden. WAKKER HOUDEN Het is echter niet alleen een spel dat Ballmer hier opvoert. Achter het verbale geweld gaat wel degelijk een nieuwe strategie van Microsoft schuil. Een strategie die Ellison en zijn collega van Sap, Henning Kagermann, ’s nachts uit hun slaap zal houden, of in ieder geval zou moeten houden. Want als Microsoft niest, wordt meestal de rest van de industrie verkouden. Ballmer sprak voor het eerst over de nieuwe strategie rond Microsofts ‘bedrijfssoftware’ in maart op de gebruikersconferentie voor Microsoft Dynamics in San Diego. Allereerst integreert het bedrijf uit Seattle zijn bedrijfssoftware Dynamics met zijn Office en SharePoint software. Dynamics is het samenraapsel van bedrijfssoftware dat Microsoft in de afgelopen jaren heeft verzameld met de overname van bedrijven als Navision, Axapta, Great

Plains en Solomon en het eigen crm-pakket met de bedoeling om ook op deze markt een positie te verwerven. Tot nog toe sloeg Microsoft echter nog geen deuk in een pakje boter in deze markt. Het marktaandeel bleef hangen rond de opgetelde omzet van de aangekochte bedrijven (zie kader). Maar Microsoft heeft al veel vaker bewezen over een lange adem te beschikken. De succesformule uit het verleden wordt weer van stal gehaald: Integratie met veelgebruikte Microsoft-programmatuur en lagere prij-

nodig is voor een bedrijf als General Motors en die Sap wel kan bieden. Maar Microsoft zal de functionaliteit van zijn software geleidelijk uitbouwen. Met het Live of saas-model (software as a service) is het voor de gebruiker heel eenvoudig om de applicaties te gebruiken die hij op dat moment nodig heeft. Het wordt een interessant jaar op de bedrijfssoftwaremarkt. Zeker voor de gebruiker en it-manager. Want als de leveranciers elkaar aan de onderkant van de markt de tent gaan uitvechten, betekent

‘we kunnen klanten beter nu met verlies aan ons binden en pas later aan ze verdienen’ zen. Ditmaal wordt de bedrijfssoftware naadloos geïntegreerd met Office en Sharepoint. Dat levert op zijn minst een consistente gebruikersinterface op en minder geschakel tussen programma’s. De integratie maakt het bijvoorbeeld mogelijk om een mailing of een brief direct vanuit Word te versturen naar nieuwe klanten in de klantendatabase. Dat kan natuurlijk ook allemaal worden opgezet met de software van Sap en Oracle, maar het verleden leert dat gebruikers dit Microsofts pakketaanbiedingen waarderen, zeker als het een stuk goedkoper is. Analisten zijn dan ook optimistisch over de stap van Microsoft, mede omdat het bedrijf via Office al een voet tussen de deur heeft bij vrijwel alle ondernemingen, van groot tot klein. Aanvankelijk wilde Microsoft Navision, Axapta, Great Plains en Solomon integreren in één nieuw product, maar dat stuitte op fel verzet van bestaande klanten. Zij wilden niet gedwongen worden tot een prijzige en omslachtige update. Die koers verlaat Microsoft nu door niet de software te integreren, maar ze toegankelijk te maken via één gebruikersinterface. WEBBROWSER Een fundamentele strategiewijziging is dat de software toegankelijk wordt via een webbrowser en dat Microsoft de bedrijfssoftware als dienst gaat aanbieden. Dit is een direct antwoord op de grote populariteit van online crm-toepassingen als Salesforce.com. Voorlopig zal Microsoft zijn producten op drie manieren blijven aanbieden, stelde Ballmer: geïnstalleerd bij de klant, gehost door een partner en de Live-versie die bij Microsoft zelf draait. Op de vraag of dat consequenties heeft voor Microsofts partners, antwoordde Ballmer voor een volle zaal met partners opmerkelijk eerlijk met ‘ja’. Zij zullen zich moeten aanpassen en nieuwe diensten moeten gaan aanbieden, aldus de Microsoft-baas. De vraag blijft natuurlijk in hoeverre Microsoft grote ondernemingen weet te strikken voor zijn bedrijfssoftware. Ballmer erkent dat Microsoft momenteel nog niet de complexiteit kan bieden die

dat twee dingen. Allereerst dat zij hun uiterste best zullen doen om het de klant naar de zin te maken. Een sterke concurrentiestrijd is een vruchtbare voedingsbodem voor innovatie. Daarnaast komen de prijzen door de concurrentiestrijd onder druk te staan. Volgens een artikel in Het Parool verkoopt Microsoft zijn nieuwste versie van Dynamics NAV al onder de kostprijs aan kleine ondernemers. “Wij redeneren,” aldus Aldert Kadijk van Microsoft in de krant, “dat we deze klanten alvast beter met verlies aan ons kunnen binden dan ze naar een concurrent laten gaan. Wanneer hun bedrijf groeit, blijven ze bij ons en verdienen we er alsnog aan.” Handig om te weten, ook als u een grote klant bent, want deze prijsstrategie biedt ruimte voor onderhandeling. En weg was Ballmer weer, op naar de volgende bijeenkomst.

MARKTAANDELEN BEDRIJFSSOFTWARE De markt voor bedrijfssoftware voor ondernemingen is nog steeds een sterk versnipperde markt met drie grote spelers en heel veel kleintjes. De grote drie Sap, Oracle en Microsoft heeft nog geen 40 procent van de markt. Er is voor hen dus nog veel te winnen. Sap groeit momenteel het sterkst, van 16,2 procent in 2003 naar 22,6 vorig jaar. Microsoft blijft ondanks de overname van Navision en Great Planes met 4,9 procent een relatief kleine speler. Markt voor bedrijfssoftware voor ondernemingen 22,6%

62,6%

Sap Oracle Microsoft Overige

•

Microsoft bestuursvoorzitter sprak in maart op de gebruikersconferentie voor Microsoft Dynamics in San Diego voor het eerst over de nieuwe strategie rond Microsofts bedrijfssoftware.

nr 3 • 23 mei 2007

27

9,9% 4,9%

TECHNOLOGIE

tender

NIEUWBOUW COA EN UITBESTEDING

Vijf regels voor een tweede leven

Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers heeft een raamovereenkomst uitgeschreven voor de nieuwbouw van een bedrijfsapplicatie en de invulling van het it-beheer. Een belangrijk onderdeel van de opdracht is de vertaling van bedrijfsprocessen in it-termen en andersom. Het change- en kwaliteitsmanagement is tevens ondergebracht in dit perceel. Verder moet de applicatie functioneel en technisch ontworpen worden, gebouwd en getest (op unit-niveau en integratie). Verder is het COA op zoek naar partijen die het operationeel it-beheer (servicedesk, systeembeheer en werkplekbeheer) van het COA op zich willen nemen. De opdracht heeft een looptijd van vier jaar en een geraamde waarde van 20 miljoen euro.

Aan het eind van 2011 zal tachtig procent van alle internet-gebruikers en Fortune-500 ondernemingen er een tweede leven - niet noodzakelijk Second Life - op na houden. Daar moet je als bedrijf iets mee, maar wat precies? door Onno Breedveld

G

artner drukt bedrijven op het hart om wel met virtuele werelden te experimenteren maar daar nog geen grote investeringen in te doen. Om de experimenten toch een goede richting op te sturen stelde het onderzoeksbureau dit advies samen: 1) Virtuele werelden zijn geen computerspelletjes, maar ook (nog) geen parallel universum. De ene helft van de bedrijven ziet virtuele werelden als computerspelletjes en doet ze af als tijdsverspilling. De ander helft ziet ze als verkoopkanaal. Beiden hebben ongelijk.

WATERSCHAPPEN VERNIEUWEN Stichting Het Waterschapshuis is op zoek naar partijen die de geplande gedeelde it-voorziening van de ruim twintig Nederlandse waterschappen wil realiseren. Het framework voor de gezamenlijke waterschapsdatabase moet een inlees, verwerk en controlefunctionaliteit krijgen. Daarnaast zijn er adapters nodig voor de koppeling naar landelijke basisregistraties en overige kernregistraties. Daarin moet ook een terugmeldvoorziening aan landelijke basisregistraties verwerkt zijn. Daarnaast zoekt de stichting ook een partij die het belastingsysteem voor de Waterschappen, gemeenten en drinkwaterbedrijven wil bouwen. De opdrachten die voor een groot deel dit jaar gerealiseerd moeten worden hebben een maximum waarde van 8 miljoen euro.

2) Achter elke avatar zit een echt mens. Ondanks dat de fantasie een belangrijke rol speelt in virtuele werelden, worden gedrag en cultuur bepaald door regels en verwachtingen. Ook ondernemingen moeten hun reputatie in acht nemen.

3) Wees relevant en voeg waarde toe. Hoeveel veel ondernemingen een virtuele vestiging hebben geopend, heeft geen enkele daar een goedlopend verkoopkanaal van weten te maken. Bezoekers klagen echter over het ontbreken van producten en sfeer in de winkels. Verwacht de komende drie jaar nog geen winsten uit dit soort virtuele vertegenwoordigingen. 4) Begrijp en beperk de gevaren. Ondernemingem moeten zich afvragen of hun aanwezigheid in een virtuele wereld hun merk in de echte wereld kan beschadigen. Veel van de activiteiten in de virtuele wereld zijn bijvoorbeeld “alleen geschikt voor volwassenen”. 5) Virtuele werelden zijn een lange-termijn ontwikkeling. De meeste virtuele werelden zijn nog jong, onvolwassen en instabiel. Op termijn zullen ze aan elkaar geknoopt kunnen worden en via een universele browser toegankelijk zijn. Dezelfde assets en avatars zullen naar andere werelden overgezet kunnen worden.

•

Lezersactie

17 t/m 23 juni

Ordina Open Internationaal Grastennistoernooi

Win 2 VIP-kaarten!

Win 2 VIP-kaarten en ga als gast van IT Executive naar de Ordina Open Internationaal Grastennistoernooi van 17 t/m 23 juni in het Autotron Rosmalen. Voor iedere toernooidag verloot IT Executive 4 kaarten in onze VIP-box onder haar lezers. U heeft ook toegang tot het VIP-dorp. Mail uw gegevens naar [email protected] en win!

Mail tips en weetjes over aanbestedingen naar [email protected]

onderbouwt it-beslissingen

28

nr 3 • 23 mei 2007

Voor alle informatie over dit unieke event surf naar www.ordinaopen.nl

Nu de nieuwe versie van Itil, het raamwerk voor ‘best practices’ in it-diensten, zijn publieke feedbackronde achter de rug heeft, wordt de laatste hand gelegd aan deze langverwachte update. Vanaf april zijn de vijf boeken van versie 3 beschikbaar, en houdt Itil eindelijk rekening met begrippen als offshoring en zelfs marketing.

Na 10 jaar eindelijk itil 3 “D

e eerste boeken van Itil versie 2 dateren al van halverwege jaren negentig, toen het woord ‘offshoring’ exclusief aan de oliesector leek toe te behoren,” aldus Michael Nieves, auteur van één van de vijf nieuwe boeken. “Het werd dus tijd voor een nieuwe versie, die de it-realiteit van vandaag weerspiegelt.” De Britse overheid, die nog steeds eigenaar is van alle Itil-boeken en het bijhorende handelsmerk, besloot in 2005 om versie 3 van het bekende raamwerk van ‘best practices’ op te starten. Dit project werd algemeen bekend als het Itil Refresh-project. Nadat een stuurcomité was opgericht met onder meer leden van de ISO-certificeringsorganisatie, ging men op zoek naar een team van schrijvers voor de vijf boeken, twee auteurs per boek. Deze vijf boeken behandelen de volgende onderwerpen: • Service Strategy: Hoe moet de it-afdeling zich opstellen om de business optimaal ten dienste te staan? Voor het eerst wordt in Itil ook het concept ‘concurrentie’ gelanceerd, en de bedenking dat een interne it-afdeling ook kan worden vervangen. • Service Design behandelt concepten zoals ‘availability management’, ‘capacity management’, ‘security management’. • Service Transition: Hoe worden it-diensten geïntroduceerd, en hoe worden ze beëindigd als ze niet meer nodig zijn. • Service Operation beschrijft concrete methodologieën die al in de vorige Itil-handboeken aanwezig waren, zoals ‘incident management’, maar ook hoe men omgaat met relatief nieuwe technologie, zoals virtualisatie. • Continuous Service Improvement geeft voor elk van de voorgaande boeken aan hoe men de processen continu kan verbeteren. Naast deze boeken worden ook aanvullende werken voorzien, zoals grafische weergaven van alle beschreven processen, en een woordenlijst met alle frequent gebruikte termen.

Eind januari werd de voorlaatste fase van het Itil Refresh-project afgerond: de publieke bekendmaking van de inhoud online, samen met een oproep aan vrijwilligers om de inhoud te evalueren en eventuele fouten op te merken en verbeteringen te suggereren. Deze feedback wordt nu verwerkt en moet leiden tot een definitieve versie van Itil v3. “We verwachten enkel kleine aanpassingen op basis van deze feedback,” verklaart Jeroen Bronkhorst, HP Services Itsm program manager. In tegenstelling tot versie 2 zouden alle boeken vrijwel tegelijk beschikbaar moeten zijn. Ook de verschillende vertalingen (voorlopig zijn er zeventien talen voorzien, waaronder Nederlands) moeten binnen enkele maanden op elkaar volgen.

door Stef Gyssels

itil houdt nu rekening met offshore en zelfs marketing WAT IS NIEUW? Algemeen wordt de overgang van versie 2 naar versie 3 niet als revolutionair gezien. “De overgang van versie 2 naar versie 3 is heel wat eenvoudiger dan de overgang van helemaal niets naar Itil,” merkt Jean Philippe Draye op. Draye, senior architect manager binnen Avaya’s wereldwijde itarchitectuurafdeling, signaleert als belangrijkste toevoegingen een veel grotere aandacht voor beveiliging en risicobeheersing. Hij ziet in deze nieuwe versie ook een instrument om concepten zoals ‘knowledge management’ beter te beheren. Michael Nieves wijst op een andere evolutie: “Versie 2 was vooral geschreven vanuit een technologisch en organisatorisch denkpatroon, versie 3 heeft veel meer aandacht voor de marketingaspecten waarmee een it-organisatie wordt geconfronteerd.” Door de opname van leden van de ISO-certificeringsorganisatie in het stuurcomité is ook werk gemaakt van de toenadering tussen Itilframework en ISO-richtlijnen.

•

nr 3 • 23 mei 2007

LANCERING ITIL VERSIE 3 De nieuwe handboeken worden officieel gepresenteerd aan de wereldwijde ITSM-gemeenschap op 5 Juni 2007 in Londen. De bijeenkomst zal worden geleid door Sharon Taylor, ITIL V3 Chief Architect en Chief Examiner van de ITIL-V3 examens. om van de auteursteams te horen hoe de lifecyclebenadering van de nieuwe ITIL-boeken kan leiden tot echte verbetering en welke impact het zal hebben op het bedrijfsleven. Zie voor meer informatie: www.itilv3launch.com. 29

TECHNOLOGIE

Business process

deal

BMW FACTUREERT MET STREAMSERVE BMW Group Nederland digitaliseert zijn facturatieproces met StreamServe. Het Duitse automerk wil de service aan zijn dealers verhogen door de jaarlijks 150.000 verstuurde papieren rekeningen voor nieuwe auto’s, onderdelen en garantie te vervangen door digitale documenten. De Belastingdienst heeft de implementatie goedgekeurd.

Houd goede dialoog met gebruikers door Christiane Vandepitte

ATOS ORIGIN VERLENGT ORGANON-CONTRACT

H

et doel van een softwaretoepassing is gegevens op te slaan en te verwerken. Maar die verwerking is een deel van een groter geheel; elke softwaretoepassing ondersteunt vele bedrijfsprocessen. Om te kunnen meedenken met de gebruikers, om hun uitspraken te valideren, moeten de informatici op de hoogte zijn van de bedrijfsprocessen. Wat is een bedrijfsproces? Wanneer een klant een bestelling plaatst, volgt daarop een hele verwerking: controle van de kredietwaardigheid van de klant, verzamelen van de bestelde goederen in het magazijn, nabestellen van de ontbrekende goederen, fabricatie, klaarmaken van de bestelling, leveren van de bestelling aan de klant en opstellen van de factuur. Dat is een bedrijfsproces. Een ander voorbeeld. Wanneer voor een bepaald product de beschikbare voorraad onder het alarmpeil daalt, dan wordt, automatisch of manueel, een bestelling opgesteld voor de leverancier. Ook in een overheidsdienst worden ‘bedrijfsprocessen’ uitgevoerd, bijvoorbeeld de verwerking van een dossier van een burger.

Het farmaceutische bedrijf Organon besteedt de ondersteunende dienstverlening voor de IT-infrastructuur uit aan Atos Origin. De twee partijen kennen elkaar al van uiteenlopende projecten waarin ze samenwerkten. De nieuwe overeenkomst is gebaseerd op een service level overeenkomst. Atos Origin zegt een pragmatische aanpak te kiezen en business veranderingen met standaard pakketten in een gevalideerde business operatie te ondersteunen.

WIMAX PROEF Casema gaat vlakbij Eindhoven een proef met mobiel breedband internet, digitale thuiszorg en camerabeveiliging via Wimax uitvoeren. Het kabelbedrijf, dat vorig jaar de licenties voor Wimax overnam van Versatel, wil met de praktijkproef inzicht krijgen in het ‘gedrag’ van een mobiel Wimax-netwerk met allerlei toepassingen daarop. Deze kennis wil het bedrijf in de toekomst gebruiken bij grotere Wimax-projecten. Wimax wordt als een grote concurrent van UMTS gezien, omdat het een grotere capaciteit kan leveren voor een veel lagere prijs. Naast Casema is de joint venture tussen Intel en Enertel Holding Worldmax actief met Wimax in Nederland. Mail tips en weetjes over opdrachten naar [email protected]

De grootste uitdaging bij een it-project bestaat eruit te achterhalen wat het bedrijf of de afdeling in kwestie precies nodig heeft. Wat wensen de gebruikers? Welke gegevens willen ze opslaan, welke verwerking verwachten ze? Hoe verlopen de bedrijfsprocessen? Business process modeling is essentieel voor een goede dialoog met de gebruikers.

VAN EVENT TOT RESULT Een proces wordt in gang gezet door een bepaalde gebeurtenis, een ‘event’. Elk proces heeft één of

order handling

Figuur 1 Proces stroomdiagram

30

nr 3 • 23 mei 2007

meerdere resultaten (outputs, gevolgen), de ‘results’. Voor het proces ‘levering bestelde goederen’ bijvoorbeeld, is het event ‘klant plaatst bestelling’ en het result ‘de bestelde goederen werden geleverd’. Voor het proces ‘aanmanen klanten’ is het event misschien ‘15e van de maand’ en het result ‘de herinneringen voor alle onbetaalde klantenfacturen werden verzonden’. Met event en result is precies aan te geven wat de scope van het project is: wat je wel en wat je niet wilt bespreken. De twee onderstaande processen lijken bijvoorbeeld op elkaar, maar hebben een verschillende scope: • proces 1 event:klant plaatst bestelling result:de bestelde goederen werden geleverd • proces 2 event:klant plaatst bestelling results: de bestelde goederen werden geleverd en de geleverde goederen werden gefactureerd Elk proces moet een naam hebben. Je kunt een naam kiezen die het hele proces beschrijft, bijvoorbeeld ‘levering van bestelde goederen’ of ‘plannen van productie’. Je kunt een proces benoemen naar het event dat het proces in gang zet, bijvoorbeeld ‘klant plaatst bestelling’ of ‘nieuw personeelslid komt aan’. Maar je kunt het ook benoemen naar het event en (belangrijkste) result. In het Engels wordt dat bijvoorbeeld ‘order to cash’ of ‘procure to pay’. DIAGRAMMEN Het eerste diagram dat je maakt, heet ‘conceptual flow diagram’ en lijkt op een stripverhaal. Je tekent het event, de verschillende stappen die uitgevoerd worden, en het result (of de results). Je duidt de volgorde van de stappen aan met pijlen. Je tekent bijvoorbeeld de klant die een bestelling stuurt, het personeelslid dat de bestelling ontvangt en verwerkt, de magazijnier die de bestelde producten uit het magazijn haalt en de vrachtwagen die de bestelde producten aflevert. Een diagram van dit type wordt door iedereen begrepen. Zo’n diagram heb je nodig als je voor de

modeling voor beginners eerste keer alle betrokkenen samenbrengt in een vergadering. Waarschijnlijk kent elk van hen slechts een stukje van het hele verhaal; door het diagram leren ze ook de rest kennen. Omdat managers niet van details houden, en enkel de grote lijnen willen zien, is zo’n diagram zeer geschikt voor een presentatie voor het management.

Met het ‘process flow diagram’ (zie figuur 1) vertel je hetzelfde verhaal als met het ‘conceptual flow diagram’, maar op een abstractere manier. Hier geen personen en vrachtwagens meer, geen voorstelling van de realiteit, maar wel nog het event, het result (of de results) en de processtappen. De stappen worden voorgesteld door vakjes, het event door een ander symbool en het result door weer

een beeld zegt meer dan duizend woorden Bij een diagram hoort ook een tekst met uitleg. Daarin vertel je alles wat je niet kunt opnemen in de grafische voorstelling. Ben je van plan de manier van werken te veranderen, maak dan twee diagrammen: één voor de huidige situatie en één voor de toekomstige situatie.

een ander symbool. Welke conventie je volgt, is niet zo belangrijk, als je maar consistent bent. Een ‘process map’ is als een ‘process flow diagram’, maar er wordt één aspect toegevoegd. Bij elke stap en event wordt aangegeven wie die uitvoert. Dat kan de klant of de leverancier zijn, de productieaf-

nr 3 • 23 mei 2007

31

GLAZEN MUREN, DREMPEL VRIJ Het uitbesteden van ICT projecten en applicatie onderhoud is in de Ordina Software Factory geen black-box benadering meer

DE ORDINA SOFTWARE FACTORY In Nieuwegein staat het hart van de Ordina Software Factory van waaruit de operatie in verschillende delen van Nederland en daarbuiten (o.a. in samenwerking met Cognizant in India) worden aangestuurd. Deze wordt gevormd door een aantal hightech ingerichte ontwikkelen onderhoudsstraten; de nieuwste technologie qua infra en software. Het geheel geïmplementeerd in een fabrieksmatig ontwikkel- en onderhoudsproces. Professionaliteit, kwaliteit, efficiëntie en klantgerichtheid staan hierbij voorop. De essentie van een software factory is voordeel te bieden aan klanten bij het uitbesteden van ontwikkel en onderhoud projecten. Deze voordelen worden bereikt door gebruik te maken van componenten en een gestandaardiseerde werkwijze. Hierdoor kan er goedkoper en sneller worden ontwikkeld. Om hier van te profiteren worden er eisen gesteld aan de kwaliteit van het proces voordat het ontwikkeltraject wordt gestart. Een reden voor velen om niet aan uitbesteding aan een software factory te denken. Bij de Ordina Software Factory worden deze drempels weggenomen, en wordt de ‘black box’ een glazen huis. Lokale aanwezigheid, hoge klant intimiteit en wereldwijde productie. DE KERNPUNTEN VAN DE ORDINA SOFTWARE FACTORY ZIJN: Het managen van de waardeketen van de klant Een helder samenwerkingsmodel tussen de klant en de Software Factory creëert een transparante en naadlozen operatie, welke leidt tot een kortere ‘time-to-market’. Innovatie Het Factory Laboratorium kwalificeert nieuwe technologieën, integreert ‘best practicus’ en implementeert nieuwe middelen. Elke straat wordt ondersteund door een team van 4 tot 6 fulltime professionals. De scheiding tussen het laboratorium- en de productie omgeving zorgt ervoor dat er geen verstoringen komen in het productie proces. Het resultaat is een Software Factory welke software produceert met de hoogst mogelijke productiviteit, met voorspelbare kwaliteit, binnen de afgestemde tijd- en kosten raamwerk en met bewezen innovatieve middelen. Prijs/prestatie optimalisatie De strategische samenwerking tussen Ordina en Cognizant voor de Benelux, creëert toegevoegde waarde voor de klant door een op de klant georiënteerde front office gecombineerd met een kosten efficiënte back office. Transparantie Al de monitoring issue’s worden aan de klant getoond door gebruik te maken van een online portal gebaseerd op beveiligde internet technologie. Deze voorziet de klant van maximale transparantie in de project voortgang.

Kennis vergaring zal via een kennis database worden opgebouwd en beschikbaar gesteld. Dit garandeert continue beschikbaarheid van de kennis. De Ordina Software Factory pricing is gebaseerd op een transparant prijs model. Dit model is een gebalanceerde compositie van verschillende prijs methodes. De verschillende onderdelen van dit prijs model worden op maat gemaakt voor de klant. ‘RUP op maat’ Een bewezen methodologie, gebaseerd op meer dan 50 succesvolle projecten gebruikmakend van RUP methodologie gecombineerd met Prince2. Ordina gebruikt RUP al 6 jaar en heeft de RUP op Maat methodologie al bij verschillende klanten geïmplementeerd. Schaalbaarheid Door het partnership met Cognizant heeft Ordina toegang tot een schaalbare operatie in India waar Cognizant meer dan 40.000 medewerkers heeft. MEER ZIEN/WETEN? Wilt u meer informatie of wilt u eens komen kijken in de factory, neem dan contact op met een van de volgende personen of vraag uw accountmanager om eea te organiseren. Ordina Software Factory: Erik Joustra (Directeur OSF), of John Brouwer (Directeur OSF), secretariaat: 030 663 87 87. E-mail: [email protected] of [email protected] Voor meer informatie over de mogelijkheden en inrichting van de Ordina Software Factory kunt u ook terecht op onze website: www.ordinasoftwarefactory.nl VOORDELEN VAN DE ORDINA SOFTWARE FACTORY • Concurrerende prijs • Snelle ‘time to market’ • Gelocaliseerd in Nederland met maximale toegankelijkheid • Snel aanpasbare specificaties • Walk-in control • Mogelijkheid tot actieve gebruikersbetrokkenheid • Mogelijkheid om uw eigen ontwikkelaars te laten participeren • Voortdurend inzicht in de voortgang via project cockpit op Internet • Aanpasbare applicaties, die snel kunnen worden aangepast op veranderingen in de markt • Lage onderhoudskosten door gebruik van gestandaardiseerde werkwijze en componenten • Gebruikersdraagvlak impliciet door methodiek • Schaalbare operatie in India

deling, het magazijn, de verkoopafdeling, de transportafdeling of de dienst boekhouding. Het kan ook een externe partner zijn. Bedrijfsprocessen kunnen heel complex zijn. Is een vel A3 niet voldoende, splits het diagram dan op in een overzichtstekening en meerdere detailtekeningen. (zie figuur 2) VERWERKING VAN GEGEVENS Heb je eenmaal een duidelijk beeld van de bedrijfsprocessen, dan kun je over de toepassing beginnen te praten. Welke gegevens moeten opgeslagen worden? Welke verwerking is nodig? Je ontwerpt de schermen en de lijsten voor de nieuwe toepassing, en bespreekt ze met de gebruikers. Dit is waar je al de hele tijd naar toe wilde; de omweg via de modellen van de bedrijfsprocessen maakt de discussie veel gemakkelijker. INFORMATIE VERZAMELEN Misschien wil je wel modellen van bedrijfsprocessen tekenen, maar weet je niet hoe je aan de nodige informatie kunt komen.

dienst bestellingen

Tip 1: Verwacht niet dat de gebruikers je in één keer een correct en volledig beeld zullen geven van hun werk. Waarschijnlijk zul je een heleboel personen moeten aanspreken, en vele gesprekken voeren, voor alles aan het licht komt. Stel je in de plaats van de gebruikers. Zij kunnen hun werk aan, maar kennen dikwijls slechts één stap van het bedrijfsproces, ze hebben geen overzicht en weten niet waarom de dingen gebeuren zoals ze gebeuren. Dat mag geen reden zijn om hen vanuit

magazijn dienst levering

Tip 2: Gebruikers kennen enkel de gebruikersinterface en de lijsten die een toepassing produceert; de database en de programma’s hebben ze nooit gezien. Ze zullen dus hun wensen uitdrukken in termen van gebruikersinterface en lijsten of exportbestanden. Verschillende gebruikers gebruiken verschillende gebruikersinterfaces. Sommigen kennen enkel de terminal van een mainframe, met z’n 24 lijnen van 80 tekens. De meesten werken tegenwoordig met een pc, en kennen de mogelijkheden van de grafische gebruikersinterface. Sommigen werken al met toepassingen via een browser, waarbij de dialoog tussen gebruiker en toepassing weer enigszins anders verloopt. Ben je van plan om voor de nieuwe toepassing een nieuwe technologie te gebruiken, die (een deel van) de gebruikers nog niet kent, demonstreer deze dan, zodat ze zich beter kunnen voorstellen wat het wordt, en hun wensen beter kunnen formuleren.

DE KERN • Een bedrijfsproces wordt in gang gezet door een event en heeft één of meerdere results. • Een ‘conceptual flow diagram’ is als een stripverhaal. • Een ‘process flow diagram’ is een schematische voorstelling van event, result en processtappen. • Een ‘process map’ is als een ‘process flow diagram’, maar bevat ook de verschillende actoren. • Help de gebruikers hun wensen te formuleren.

REVIEWS VAN DE ANALYSE Je hebt naar de gebruikers geluisterd, interviews afgenomen en vergaderingen gehouden. Je hebt modellen van bedrijfsprocessen getekend, schermen en lijsten ontworpen. Uiteindelijk produceer je een lijvige analyse die de gebruikers en hun manager moeten nalezen en becommentariëren. Ho-

bedrijfsprocessen kunnen heel complex zijn goedkeuring bestelling

goederen uit voorraad halen

dienst boekhouding

de hoogte te behandelen.. Het gaat niet op om hen stomweg uw rug toe te draaien en te beweren dat ‘de gebruikers niet weten wat ze willen’. Dat weten ze wel, alleen kijk je als informaticus op een heel andere manier tegen hun werk aan als zij.

voorraadgegevens bijwerken

levering van de bestelde goederen

de bestelde goederen zijn geleverd

pelijk besef je hoe moeilijk dat voor hen is, hoe groot de verleiding is om te ondertekenen zonder te lezen. Als je denkt dat de betrokkenen het document niet echt lezen, neem dan actie. Nodig hen uit voor een presentatie, waar je de inhoud van de analyse voortelt op slides. Leg hen uit hoe het document ingedeeld is. Help hen om hun verantwoordelijkheid te nemen. Misschien zou je liever snel van start gaan met het ontwerpen van schermen en lijsten en het bouwen van de toepassing, maar het is zeer de moeite waard om eerst de bedrijfsprocessen in kaart te brengen.

•

In het volgende nummer verschijnt ‘Business process modeling voor gevorderden’

facturatie van de geleverde goederen

de geleverde goederen zijn gefactureerd

Figuur 2 Als de bedrijfsprocessen heel complex zijn splits je het diagram nr 3 • 23 mei 2007

33

MENS & WERK

Managers verjagen it’-er Veel it’ers lopen weg omdat hun bazen hun carrière frustreren. Uit eigenbelang weigeren managers mee te werken aan de loopbaanprogramma’s die bedrijven wel degelijk hebben.

B

edrijven die klagen over it’ers die weglopen, hebben dit onheil meestal aan zichzelf te danken. Managers nemen een loopje met de loopbaanprogramma’s die bedrijven ontwikkelen. Jong talent dat zich daardoor miskend voelt, stapt vaak op uit onvrede over de gebrekkige carrièremogelijkheden. Dit blijkt uit een inventarisatie van Connexys, een bureau voor talentmanagement. “Dit probleem speelt in vrijwel elk bedrijf,” zegt directeur Jan van Gogh. “Bedrijven hebben loopbaanmanagement op papier goed geregeld. Maar managers willen de getalenteerde it’ers vaak zelf

houden en geven hen geen kans zich te ontplooien. Pas geleden kwam ik nog bij een it-bedrijf waar een heel getalenteerde medewerker bezig was met een nieuwe baan buiten het bedrijf. Die werkte al twee jaar in de organisatie zonder een promotie te hebben gehad. Bij toeval heeft die jongen toch een betere baan aangeboden gekregen binnen het bedrijf. Maar dat kwam niet omdat het loopbaanbeleid zo goed was geregeld.” Vooral eigenbelang speelt een rol bij managers die medewerkers hun loopbaanontwikkeling onthouden, signaleert Connexys. Gedreven door prestatienormen

Leiders worden watjes Internationaal onderzoek toont aan dat managers een toenemende belangstelling krijgen voor softe onderwerpen als bedrijfscultuur. De trend gaat samen met meer aandacht voor de eigen organisatie.

L

eidinggevenden krijgen steeds meer aandacht voor de zachte kanten van het managen, zoals bedrijfscultuur, kennismanagement en milieuvriendelijk ondernemen. Dat blijkt uit het

kennismanagement stijgt in de belangstelling recent verschenen jaarlijkse onderzoek van Bain & Company (Management Tools & Trends 2007). Negen van de tien managers vinden bedrijfscultuur even belangrijk voor zakelijk succes als strategie. Zeventig procent bestempelt milieuvriendelijke producten en diensten als een belangrijk deel van hum missie. 34

“Managers kijken tegenwoordig verder dan alleen het snijden in de kosten,” aldus onderzoeker Darrel Rigby van Bain & Company’s Management. “Organisatiecultuur en de zogenaamde zachte onderwerpen hebben nu prioriteit van managers.” Deze trend gaat gelijk op met veranderende accenten bij het management. Zo krijgen managers steeds meer belangstelling voor kennismanagement. Voor het eerst sinds dit onderzoek elf jaar geleden van start ging, prijkt dit onderwerp bij de top tien van meest gebruikte it-toepassingen. Verder lijkt het erop dat managers weer meer willen gaan investeren in eigen medewerkers. De populariteit van outsourcing en offshoring is tanende, zo blijkt uit het rapport. In het rijtje van meest populaire thema’s is outsourcing gezakt van de derde naar de zevende plaats. Offshoring is pas terug te vinden op de zestiende plaats.

•

nr 3 • 23 mei 2007

willen zij de beste mensen voor zichzelf houden. Vaak leidt dat op afdelingen tot conflictsituaties. “Bedrijven die hier niet mee te maken hebben, zijn uniek,” zegt Van Gogh. Organisaties die hun loopbaanbeleid

beter uitvoeren, hebben te maken met minder ongewenst personeelsverloop, vervolgt hij. Het leidt tot minder vacatures waardoor ook de werving van nieuw personeel vaak effectiever wordt.

•

Telewerkers verdacht

L

angdurig lunchen, kwebbelen met vrouw en kinderen. Eén op drie managers is ervan overtuigd dat telewerkers de kantjes eraf lopen, zo blijkt uit Brits onderzoek van Mitel. Medewerkers zelf denken juist dat ze beter presteren als ze af en toe thuis werken. Ruim een kwart van hen zegt thuis zelfs meer te werken dan strikt nodig is. Niet alleen de telewerkers worden gewan-

trouwd, ook de technologie die de thuiswerker ten dienste staat is verdacht in de ogen van leidinggevenden. Onbetrouwbaar en langzaam, zo denkt menig manager. Mitel helpt het misverstand graag uit de wereld. Directeur Graham Bevington: “Een groot deel van de huishoudens beschikt over breedbandaansluitingen en een enorme rijkdom aan telecomtechnologie.”

•

Stress valt mee

A

lle verhalen over werkstress lijken niet te kloppen. Tenminste, dat suggereert recent onderzoek van de Europese Unie onder de titel Europese Sociale Realiteit. Daaruit blijkt dat minder dan een kwart van de Nederlanders de stelling onderschrijft dat het werk te veeleisend of te druk is. Jarenlang hebben overheid en vakbonden aan de bel getrokken over de belasting van de Nederlandse werknemer. De werkdruk in

andere Europese lidstaten is veel groter, zeggen de onderzoekers. Koplopers zijn Litouwen, Griekenland en Bulgarije, waar meer dan zeventig procent van de burgers zucht onder het werk. Nederlanders geven ook aan heel tevreden te zijn over hun werk. Alleen in Luxemburg en Zweden zijn de mensen nog beter te spreken over hun baan. De pessimisten zijn ook nu te vinden in het oosten: Roemenië en Bulgarije.

•

Tweede op werkgeverslijst

Banencaroussel

E

Global 360 heeft Jim Sinur benoemd tot chief strategy officer. Sinur wordt bij de bpm-leveracier verantwoordelijk voor de visie en strategie van het bedrijf. Zijn belangrijkste opdracht is om de leidende positie van Global 360 in business process management (BPM) en procesintelligentie te consolideren. Voor zijn indiensttreding bij Global 360 werkte Sinur ruim vijftien jaar als tweede man en analist bij Gartner Research. Hij werkt 37 jaar in de it.

-office, een bedrijf voor kantoorautomatisering, neemt de tweede plaats in op de Lijst van Beste Werkgevers. Deze ranking is samengesteld door het Great Place to Work Institute Nederland op basis van een onderzoek onder medewerkers van de

deelnemende bedrijven. Door deze hoge notering is E-office eveneens opgenomen op de Europese Lijst van 100 Beste Werkgevers. De nominatie is opmerkelijk omdat het bedrijf voor het eerst meedoet aan de ranking.

•

Sollicitant ‘goudeerlijk’

E

r zijn nogal wat onderzoeken geweest over sollicitanten die sjoemelen met de waarheid. Maar recent onderzoek van de Nationalevacaturebank. nl wijst uit dat sollicitanten juist goudeerlijk zijn. Het onderzoek is echter gehouden onder de sollicitanten zelf. Een derde geeft aan eerlijk op te biech-

ten bij de baas als men elders gaat solliciteren. Slechts een minderheid (8,8 procent) gebruikt een smoesje (tandartsbezoek) als men op sollicitatiegesprek gaat. Meer dan de helft neemt een vrije dag op. Nog geen vier procent gebruikt bij het solliciteren het e-mailadres van het huidige werk.

•

Werknemer is trouwe hond De trouwste werknemers van Europa werken in Nederland. Jobhoppen neemt in Nederland dan ook af, in tegenstelling tot de rest van Europa.

U

it het onderzoek van het bureau Effectory blijkt dat de betrokkenheid van Nederlands personeel bij de werkgever relatief groot is. Op loyaliteit scoort Nederland een 6,2. Engeland, Frankrijk en Zweden scoren lager, respectievelijk een 5,7, een 5,7 en een 5,8. Het onderzoek van Effectory, gespecialiseerd in onderzoek naar medewerkerstevredenheid, is gehouden in acht Europese landen (Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Zweden, Spanje, Italië en Engeland). De resultaten van dit onderzoek hebben geresulteerd in de European Motivation Index®. Deze geeft het arbeidsethos in Europa cijfermatig weer.

Nergens binnen de onderzochte landen is het aantal jobhoppers kleiner dan in Nederland, terwijl het vluchtgedrag in Europa juist is toegenomen. Bij de vorige meting in 2006 lag het percentage vertrekkers op 23,1. Nu ligt dit percentage op 26,5. “Hoewel Nederland hoger scoort op betrokkenheid en loyaliteit kunnen Nederlandse bedrijven niet op hun lauweren rusten,” zegt Sijtstra. “Ook in Nederland is sinds begin 2007 een lichte daling in betrokkenheid merkbaar. Nu de krapte op de arbeidsmarkt weer toeneemt, gaan juist deze variabelen een grote rol spelen”. De belangrijkste factoren die van invloed zijn op het behouden van medewerkers zijn volgens Sijtstra de organisatie zelf, de ontwikkelingsmogelijkheden en de werkzaamheden die een medewerker uitvoert.

•

Zweden

2007 2006

Spanje

Nederland

Italië

Frankrijk

Engeland

Bron: Effectory

Duitsland

15% 10% 5% 0%

België

Betrokken medewerkers met vertrekintentie, Europa 35% 30% 25% 20%

EDS heeft Oscar Boesenach benoemd tot commercieel directeur. Boesenach wordt verantwoordelijk voor alle verkoopactiviteiten in Nederland en België. Hij wil het marktaandeel van EDS hier opvoeren. Boesenach heeft veel ervaring in outsourcing. Eerder werkte hij bij IBM, Accenture en LogicaCMG. Bij dit laatste bedrijf was hij verantwoordelijk voor outsourcing in Europa. Maarten Sonneveld is bij Microsoft Nederland aan de slag gegaan als Business Group Lead Mobile Communications Business. Hij is in die functie verantwoordelijk voor Mobility en het verder uitbouwen van de positie van Windows Mobile op de Nederlandse markt.

nr 3 • 23 mei 2007

35

Sinds 2005 is Sonneveld verantwoordelijk voor de verkoop van het Windows Mobile-platform aan grote bedrijven in de Benelux en Zwitserland. LG Electronics benoemt Remco Klaverstijn tot marketingcoördinator Information Systems Products (ISP). In zijn nieuwe functie wordt hij verantwoordelijk voor alle marketingactiviteiten voor de afdeling ISP. Hieronder vallen onder andere lcdcomputerschermen en optische-opslagproducten als dvd-branders. Klaverstijn verzorgt de marketing met betrekking tot zakelijke gebruikers en consumenten. BT heeft Roel Louwhoff benoemd tot ceo van het nieuwe bedrijfsonderdeel BT Operate. Louwhoff wordt in de nieuwe divisie verantwoordelijk voor het plaatsen, testen en in werking stellen van nieuwe softwarediensten op het BT 21CN-platform. Hiervoor was hij President Customer Services en Netwerk Operations van BT. BT Operate vormt samen met BT Design de Group Strategy and Operations. Ceo van BT Design wordt Al-Noor Ramji en ceo van de Group wordt Andy Green.

Oproep: Heb je ook een nieuwe functie. Mail je naam en contactgegevens en de overstap naar [email protected].

MENS & WERK foto Cor Mooij

It-manager Erik Nieuwenhuis

DE IT-MANAGER VAN MEDTRONIC Naam: Erik Nieuwenhuis Leeftijd: 45 Favoriete it-gadget: Ik ben een echte Apple-fanaat sinds ik tien jaar geleden voor het eerst een iMac kocht. Ik kan niet zonder mijn iPod en kijk nu al uit naar de iPhone die straks uitkomt. Rijdt in: een Saab 93.

IT-managers gezocht: De redactie van IT Executive zoekt it-managers die in aanmerking willen komen voor deze serie portretten. Vind jij het leuk om je verhaal te doen of heb je iets bijzonders te melden stuur dan een e-mail naar [email protected].

Portret van een IT-manager (3) Menig it-manager moet als een ware jongleur meerdere ballen in de lucht houden. De directie wil waar voor zijn geld, gebruikers betere ondersteuning en it-medewerkers minder stress. Hoe mensen hun balans vinden tussen deze belangen ziet u terug in een aantal portretten van it-managers. door Sytse van der Schaaf

Hoe ziet je team en it-park eruit? “Medtronic is een Amerikaanse fabrikant van pacemakers en andere medisch technologische instrumenten. Wereldwijd werken er 37 duizend mensen bij dit concern. De Nederlandse vestiging heeft 245 werknemers die onderzoek, productontwikkeling en marketing doen. Er zijn rond de dertig Unix- en Linux-servers die gebruikt worden voor het programmeren van firmware, drivers en andere software die nodig is voor de besturing van de medische apparaten. Mijn afdeling be36

dient deze bovengemiddeld itvaardige gebruikers, die veeleisend en kritisch kunnen zijn. Ik ben verantwoordelijk voor een it-afdeling van zeven mensen. Twee mensen houden zich bezig met het operationeel support en we hebben een beheerder van de Unix-systemen. Verder zijn er twee mensen voor het beheer van de Wintel-serversystemen die hier in gebruik zijn. Tot slot is er een business analist die de wensen van gebruikers vertaalt naar it-systemen en andersom.”

nr 3 • 23 mei 2007

Wat zijn de belangrijkste issues op dit moment bij Medtronic? “Vorig jaar is de Nederlandse vestiging een volledige business unit van het Amerikaanse moederconcern geworden. Op datzelfde moment is er ook een ommezwaai in het it-beheer in gang gezet. De it-afdeling moet zich veel meer naar de wensen en eisen van de organisatie gaan bewegen. Er moet proactief en op project basis gewerkt worden aan de verbetering van de it-voorzieningen. Daar is tijd en ruimte voor gekomen doordat het operationeel beheer van de desktops en Unixservers verhuisd is naar een global it-dienst van Medtronic in Heerlen. De ontwikkeling van het nieuwe product Reveal dat diagnostisch onderzoek in hartpatiënten verricht is als uitgangspunt genomen voor deze nieuwe insteek. Deze opzet vraagt een

andere houding van ons it’ers. Je moet in overleg met gebruikers je mouwen opstropen en kijken of er een betere oplossing is. Je verandert van it people in it responsible people. Mijn slogan is dan ook it moet altijd bijdragen en ondersteunend zijn geworden.” Tegen welk struikelblok ben je kortgeleden aangelopen? “Niet alle it’ers zagen deze nieuwe rol van service managers zitten. Ze wilden liever volledig technisch blijven werken en zijn opgestapt. Er is nu één vacature en twee mensen gaan binnenkort weg. De beheerder van het netwerk vertrok zonder dat er een nieuwe kracht ingewerkt kon worden. Er is op dit moment een extern ingehuurde interim administrator bezig om het Wintel-systeem te leren kennen. Vernieuwing van dit platform zit er niet

COLUMN

in zolang hiervoor geen vaste kracht is. Op deze manier ben ik druk bezig om de risico’s die aan het vertrek van personeel kleven te beperken.” Waar ben je goed in en wat gaat je wat minder af? “Mijn stijl van leiding geven is open. Ik probeer het team zoveel mogelijk deelgenoot te maken van de ontwikkelingen en plannen die er leven. Ik bespreek het liefst in een zo vroeg mogelijk stadium alle consequenties van veranderingen. Mijn toegankelijkheid zorgt voor een open en eerlijke discussie, waaraan iedereen mag en moet bijdragen, omdat mijn technische kennis zeker eindig is. Nadeel van deze instelling is dat er door deze instelling een soort Poolse landdag kan ontstaan met oneindige discussies zonder conclusies en beslissingen.” Hoe overtuig jij de directie van je plannen? “Ik leg verantwoording af aan de finance director. Wij overleggen heel veel en veel zaken stem ik direct met hem af. Verder zit ik wel aan bij management-vergaderingen, maar ik heb geen stemrecht. Mijn rol is eerder adviserend. Als er een besluit moet worden genomen zoals recentelijk over de aanschaf van een nieuw opslagsysteem moet ik soms nog een toelichting op dit investeringsplan geven. Bij andere vernieuwingen kan het zijn dat ik buiten de vergadering om direct al groen licht krijg voor een aankoop.” Laat je je gezag ook thuis gelden? “Mijn vrouw en ik beslissen alles samen. We hebben twee zonen van respectievelijk 15 en 17 jaar. Ze worden inmiddels zo oud dat ze voor een groot deel hun eigen boontjes kunnen doppen. Ik merk dat het loslaten van mijn verantwoordelijkheid als vader moeilijker is dan ik had verwacht.”

•

RENÉ F.W. DIEKSTRA

De filosofie van nooit genoeg In 1954, zeven jaar voor zijn dood, voltooide Ernest Hemingway ‘The old man and the sea’, een van de mooiste verhalen die de wereldliteratuur kent. Een oude visser, wiens geluk lijkt te zijn uitgedoofd na vierentachtig dagen zonder vangst, vaart niettemin de volgende dag in alle vroegte toch weer uit. Na opnieuw een lange ochtend van nutteloos wachten, keert aan het begin van de middag het tij plotseling. Op één van de lijnen die de oude man heeft uitgezet, blijkt een vis te hebben toegehapt. Hoewel hij geen idee heeft om wat voor vis het gaat, beseft hij dat het dier enorm moet zijn, want het sleept zijn boot mee over zee. Om te voorkomen dat de lijn breekt of de haak uit de bek van het dier losscheurt, moet de oude man voortdurend in de weer met het vieren en aanhalen van de lijn. Het is een uitputtende en pijnlijke bezigheid. De nu eens ontspannen en dan weer plotseling gespannen lijn snijdt zijn handen tot bloedens toe open. Als na een paar dagen en nachten van onophoudelijke schermutseling tussen twee onbekende tegenstanders de uitgeputte vis aan de oceaanoppervlakte verschijnt, blijkt het groter dan enig andere die de oude man ooit gevangen heeft. Groter zelfs dan zijn boot. Met vieren en aanhalen van de lijn weet hij de vis uiteindelijk zo dicht in de buurt van zijn boot te halen, dat hij het met zijn harpoen kan doden. Maar de vis aan boord nemen is onmogelijk. Daarom besluit hij, als ware het een ponton, de vis tegen de boot aan te binden, het zeil te hijsen en terug te varen naar de kust. Onderweg droomt hij van het ontzag, het respect en het geld dat zijn grootste vangst ooit hem zal opleveren. Maar de afstand is aanzienlijk, de vis heeft hem ver de zee opgesleept. Haaien pikken het bloedspoor van de dode vis op en zetten de achtervolging in. Hoewel hij niet kan verhinderen dat ze stukken van zijn vis afscheuren, weet de oude man een eerste groep aanvallers te doden. Maar hoe meer bloed en visweefsel in het kielzog van de boot terechtkomen, hoe meer haaien opduiken en het karkas aanvallen. Als de oude man tenslotte zijn thuishaven bereikt, rest van de enorme buit nog slechts een meterslang geraamte en een vissekop. De grootste vangst blijkt het grootste verlies. De grootste

overwinning de grootste nederlaag. Wat de man aan land brengt is vooral een onuitwisbaar gevoel van schaamte over het feit dat hij uit ambitie en hebzucht, zoveel vernietiging heeft gezaaid. In de natuur en in zijn eigen hart. Geen instantie ter wereld die hem voor zijn daad zal straffen, want formeel heeft hij niets verkeerds gedaan. Maar juist de absurditeit van dat feit, maakt zijn persoonlijke verantwoordelijkheid alleen maar groter. Hemingway’s verhaal schiet me steeds weer te binnen als ik lees over exorbitante salarissen en bonussen die managers van grote bedrijven zichzelf toekennen. Formeel mag het. Maar mag het moreel ook? Als de grootste vangsten ook de grootste verliezen aan gevoelens van rechtvaardigheid en solidariteit tussen mensen betekenen, wat breng je dan uiteindelijk aan land? Integriteit waarvan alleen nog een geraamte en vissenkop resteert?

Diekstra is psycholoog en oa hoogleraar psychologie aan de Roosevelt Academy Middelburg

nr 3 • 23 mei 2007

37

ESCAPE

Gates eindelijk onderaan een lijstje

M

et stip bovenaan op de lijst van brommende it-toppers staat natuurlijk Bernie Ebbers, de voormalige topman van WorldComm. Hij zit een gevangenisstraf van 25 jaar uit voor

zijn verantwoordelijkheid voor de financiële malversaties van het bedrijf die investeerders een slordige 180 miljard dollars kosten. Veel werknemers zagen hun pensioen in rook opgaan. Dankzij enkele zelfmoorden staat nog altijd op twee Sanjay Kumar van CA die twaalf jaar moet dienen, ook vanwege frauduleus boekhouden. Volgens speculaties in de Amerikaanse pers kan hij binnenkort wel eens concurrentie krijgen van

Patricia Dunn van HP. Zij wordt verantwoordelijk gesteld voor het afluisterschandaal dat HP vorig jaar plaagde. Hiermee vergeleken zijn de straffen van onze zuiderburen Jo Lernout & Pol Hauspie klein bier: negen weken voorarrest in 2001. Helemaal onderaan de lijst brommende it-toppers bungelt Bill Gates van Microsoft. Hij werd in 1977 eventjes vastgehouden voor een verkeersovertreding.

•

Dell ook in het heelal

D

e grote roerganger Michael Dell heeft het stuur zelf weer in handen genomen bij zijn eigen bedrijf. Opluchting alom in het bedrijf, behalve bij degenen die de biezen konden pakken. Dell gaat zichzelf opnieuw uitvinden en in dit kader ontstond medio februari ook DellIdeaStorm.com, een website waar het publiek mag vertellen hoe Dell

het beter kan doen. Lees wel eerst de bijsluiter voor u van wal steekt, want Dell heeft niet alleen het recht al uw ideeën gratis te gebruiken op aarde, maar ‘throughout the universe in perpetuity’. Toe maar. Overigens had Dell zich de moeite van de disclaimer kunnen besparen. Het gros van de bezoekers komt met varianten van dezelfde bril-

jante inval: pc’s leveren met OpenOffice of één van de vele Linux-distributies. Inmiddels heeft Dell dat idee overigens al gehonoreerd. Je kunt bepaalde modellen met Linux voor geïnstalleerd bestellen.

•

Telecomwinkels bedotten klant

O

nderzoekers die zich als klant voordeden in 26 belwinkels van The Phone House, T for Telecom, de Mediamarkt en de V&D merkten dat ze pas na zeer goed doorvragen een goedkopere aanbieding van de verkoper kregen.

In ongeveer een derde deel van alle pogingen probeerden verkopers de ‘klant’ een duur abonnement aan te smeren ook al vroeg hij naar ‘het goedkoopste abonnement bij

een Nokia 73’. Het verschil in commissie is de belangrijkste reden om een duur abonnement te verkopen, is de harde conclusie van Bureau Berenschot, die in opdracht van het ministerie van Economische Zaken dit onderzoek uitvoerde.

•

COLOFON IT Executive is een uitgave Adformatie Groep, onderdeel van Kluwer redactie Fred van der Molen hoofdredacteur e [email protected] Sytse van der Schaaf adj.hoofdredacteur e [email protected] medewerkers Ben Kuiken, Charles Groenhuijsen, Dick Simonis, Dominique Deckmyn, Ed Kerkman, George Attaya, Onno Breedveld, Patrick Linders, René Diekstra, Ron Tolido, Ron Onrust, Ruben Acohen, Stijn Muys, Yvonne Halink en Henk Vlaming fotografie Nico Boink, Cor Mooij en Caro Bonink redactieadres Postbus 75462 1070 AL Amsterdam tel 020-5733665 e [email protected] advertentie-exploitatie Rob de Kleijnen salesmanager t 06-53403470 e [email protected] Erik van Heest sr. accountmanager t 06-13221012 e [email protected] Postbus 75462 1070 AL Amsterdam e [email protected] f 020-5733603 e [email protected] (advertentiemateriaal) uitgever Patrick van Tuijl e [email protected] abonnementen IT Executive wordt blijvend gratis toegezonden aan personen die vallen binnen de doelgroep. Aanmelden, wijzigen en afmelden kan op www.it-executive.nl marketing Ceesjan de Vos e [email protected] vormgeving Twin Design, Miranda van Agthoven drukwerk Senefelder Misset Auteursrecht voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever worden openbaar gemaakt of verveelvoudigd. Op iedere inzending van een bijdrage of informatie zijn van toepassing de Standaard-publicatievoorwaarden van Wolters Kluwer Nederland BV, gedeponeerd ter griffie van de arrondissementsrechtbank te Amsterdam onder nr. 217/1999; een kopie kan kosteloos bij de uitgever worden opgevraagd. Op al onze aanbiedingen en overeenkomsten zijn van toepassing de Algemene Voorwaarden van Kluwer BV, gedeponeerd ter griffie van de Rechtbank te Amsterdam op 6 januari 2003 onder depotnummer 3/2003. Op alle overeenkomsten tussen Uitgever en Afnemer met betrekking tot advertentie-plaatsingen (daaronder begrepen alle overeenkomsten met adverteerders en bemiddelaars) zijn in aanvulling op deze Algemene Voorwaarden van toepassing de laatstgeldende versie van de Regelen voor het Advertentiewezen, uitgegeven door de raad van Orde en Toezicht voor het Advertentiewezen (ROTA), hierna: ‘de Regelen’. Bij tegenstrijdigheid van de Algemene Voorwaarden met de Regelen prevaleren de Regelen. Een exemplaar van de Algemene Voorwaarden en de Regelen zal op eerste verzoek gratis worden toegezonden. U kunt beide ook vinden op www. adformatie.nl/algemene-oorwaarden.html. Een deel van de inhoud wordt gepubliceerd onder licentie van Minoc Business Press N.V. Copyright 2007, IT Executive, ISSN 1570-6737

38

nr 3 • 23 mei 2007

Wat zoekt u? U bent werkgever en zoekt de juiste IT professionals. U wilt snel handelen. Maar maakt u de beste match?

Match4 is hét bureau voor projectdetachering en werving & selectie in de IT sector. Wij zijn gespecialiseerd in de search naar projectmanagers en IT specialisten voor een tijdelijk of vast dienstverband. Tot onze klanten behoren grote IT organisaties, multinationals en gespecialiseerde kleinere bedrijven en instellingen. De consultants van Match4 hebben hun ervaring opgedaan binnen IT organisaties, banken en verzekeraars en kennen daarmee de werkprocessen en cultuur binnen deze sectoren. Werving & Selectie

Projectdetachering

Bij het zoeken naar de juiste kandidaten hanteren

Op tijdelijke basis detacheren wij flex professio-

wij een actieve en gecombineerde wervings-

nals. Het kan gaan om een korte inzet of om

methodiek. Deze bestaat onder meer uit een

langere projecten. Ook detavast constructies zijn

gerichte search in de Match4 database, werving

mogelijk. Uit ons omvangrijke eigen bestand

via onze website, doelgroepgerichte advertising

selecteren wij de juiste professionals. Dat doen we

en persoonlijke benadering via ons netwerk. Het

binnen 48 uur na de ontvangst van uw aanvraag.

gaat niet alleen om het vinden van de kandidaat.

De match is er wanneer zowel technische kennis,

Hij of zij moet ook passen binnen uw organisatie.

ervaring als motivatie overeenkomen met het

Want naast kennis is de persoonlijkheid van de

gewenste profiel. Het gaat er immers om dat uw

kandidaat van doorslaggevend belang. Daarom

project op tijd en binnen budget wordt opgeleverd.

maken wij gebruik van diverse instrumenten zoals interviews, persoonlijkheidstesten en raadplegen

Benieuwd of wij iets voor u kunnen betekenen?

wij referenties. Uiteindelijk gaat het immers om

Mail uw aanvraag naar [email protected] of

het aangaan van een bestendige relatie tussen u

neem vrijblijvend contact op met Mariska van

en de kandidaat.

Wilpe via 020 671 1422.

Projectdetachering Werving & Selectie w w w. m a t c h 4 . n l

[email protected]

Onze coaches geven hun cursisten meer power.

Coaches van Capgemini Academy komen uit alle werkvelden die de IT bestrijkt. Zij hebben ruime praktijkervaring en staan in contact met 60.000 Capgemini collega’s wereldwijd. Zo voorzien zij de cursisten van waardevolle kennis en kunde uit de eerste hand. Het vormt de basis voor een inspirerende samenwerking tussen coach en cursist, met direct toepasbare kennis als resultaat. Bij Capgemini noemen we dit wereldwijd de Collaborative Business Experience. Of het nu om grote internationale leertrajecten gaat, of een individuele opleiding op maat, dankzij eigentijdse leermethodes en faciliteiten kan dat op de tijd en plaats die cursist en werkgever het beste uitkomt. Meer weten over studeren bij de marktleider? Kijk op academy.capgemini.nl, of stuur een mailtje aan [email protected].

Capgemini Academy. Door ervaring wijzer