trivizier En het goede nieuws is … ehh?
de vakbond voor burger en militair defensiepersoneel VBM+BBTV jaargang 67
nummer 11
november 2013
VBM Masterclass 2013: vruchtbare dag voor medezeggenschappers
CO LO F O N EN I N H O U D Verschijnt 10 maal per jaar issn 0925–6237. Te controleren minimale oplage: 25.500 exemplaren REDACTIE Henri Lansink en Peter Visser @:
[email protected] REDACTIEMEDEWERKERS Marcel van Hemert, Flip Lodesteyn, Jacques van Hulsen, Jef Stassen en Louis Schipper VORMGEVING Studio VBM DRUK Senefelder Misset, Doetinchem VERANTWOORDELIJKHEID Het Algemeen Bestuur is verantwoordelijk voor de inhoud en gevolgen van redactionele artikelen. De redactie behoudt zich het recht voor om nietredactionele artikelen in te korten of te weigeren. Aan de inhoud van de Trivizier kunnen geen rechten worden ontleend. Overname van artikelen alleen na verkregen toestemming van de redactie en met bronvermelding. LIDMAATSCHAP Leden van de VBM kunnen op elk gewenst moment hun lidmaatschap opzeggen. Bij een opzegging voor 1 december van een jaar eindigt het lidmaatschap op 31 december van dat jaar. Opzeggingen die in de maand december worden ontvangen worden pas op 31 december van het daaropvolgend jaar geëffectueerd.
23
ABONNEMENTEN Abonnementen voor-niet-leden van de VBM kosten € 9,53 per kwartaal (bij vooruitbetaling). BEZOEKADRESSEN De Vakbond voor Burger en Militair defensiepersoneel VBM Ametisthorst 20 Den Haag VBM Den Helder Havengebouw, kamer 4-12 Het Nieuwe Diep 33 Den Helder
In deze Trivizier: 23 Bezoek aan Patriot-missie
POSTADRES Postbus 93037 2509 AA Den Haag
Tijdens een bezoek van vakbondsvertegenwoordigers aan de mensen van de Patriotmissie in Adana (Turkije), blijkt het grootste punt van zorg het voortzettingsvermogen te zijn. Oftewel de vraag: zijn er wel genoeg militairen om de systemen ook in 2014 te bemensen?
SOCIALE MEDIA twitter.com/mijnvbm www.facebook.com/mijnvbm
25 VBM Masterclass 2013 medezeggenschap
TELEFOON/E-MAILADRES 070 3155111 of mdtn *06 546 66156 Fax 070 3837000 @:
[email protected] ADRESWIJZIGINGEN @:
[email protected]
Voor een kleine 100 medezeggenschappers heeft secretaris-generaal Akerboom op 25 september een verrassende boodschap. ‘Baseer uitbesteding op een visie’. Maar of daarvoor genoeg vertrouwen is?
36 Belastingservice
Rond de 3.500 leden weten begin dit jaar het zeer gewaardeerde Belastingserviceteam van de VBM te vinden. Ook in 2014 kunt u weer gratis gebruik maken van hun deskundige diensten bij het invullen van uw belastingformulier.
Aangesloten bij het Ambtenarencentrum (AC)
In deze Trivizier vindt u op verschillende pagina’s QR-buttons. Scan deze buttons met de QR-reader op uw smartphone/ tablet. Nog niet op uw device, download dan de (I-nigma)app.
KO P P EN SN EL L EN
Goed nieuws voor armzalige krijgsmacht? Minister Hennis mag gaan bouwen aan een iets minder kleine krijgsmacht dan eerst de bedoeling was. Er moet minder personeel weg, maar het gaat nog altijd om grote aantallen. En naar een volledige WUL-compensatie kunnen de overgebleven militairen fluiten. | Lees verder op pagina 6 ....................................................................................................................................................................
Defensie discrimineert naar leeftijd
25
Het blad Binnenlands Bestuur publiceert medio augustus een artikel over leeftijdsdiscriminatie door werkgevers. Wat blijkt? De overheid discrimineert er lustig op los en Defensie spant de kroon. De VBM kan dat bevestigen. |Lees verder op pagina 15 ....................................................................................................................................................................
Sinterklaas Benidorm, 33 graden Celsius, in de schaduw. Daar zit je dan in de schaduw voor je caravan. Een nuttig tijdverdrijf is de krant lezen op de i-pad. En ... wat een vreugde om op 2 oktober te lezen dat de extra dikke catalogus van Bart Smit al op de deurmat ligt! | Lees verder op pagina 16
36
Akkoord militaire pensioenregeling voor 2014
Rubrieken: 04 05 09 10 12 14 24 30 28 34 38 39 40
W
Het militaire pensioen voldoet ook in 2014 aan de (versoberde) fiscale eisen.
Kort Debies visie Van Hemerts column Memo Geachte redactie! Juridische zaken Medezeggenschap Overleg Nieuws Familieberichten Vraag en aanbod Puzzel Wat doet uw bond voor u? Bekijk ook eens de digitale uitgave van de Trivizier op onze website.
....................................................................................................................................................................
Maar militairen met een inkomen van meer dan 94.000 euro per jaar moeten wel maatregelen nemen om hun volledige pensioenopbouw te behouden. | Lees verder op pagina 18 ....................................................................................................................................................................
In het belang van Nederland? “Is het in het belang van de veiligheid, de economische positie en de welvaart van Nederland dat de defensiebegroting de afgelopen 10 jaar met meer dan 2 miljard euro is gekort?” VBM-voorzitter Debie windt er op 2 oktober in de Tweede Kamer geen doekjes om. | Lees verder op pagina 20 ....................................................................................................................................................................
Wat heeft Defensie nou te maken met het regeerakkoord? In het regeerakkoord is afgesproken dat de overheid meer vaste banen moet scheppen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Bijvoorbeeld voor cateringmedewerkers. Maar Defensie wil die collega’s de markt op schoppen. | Lees verder op pagina 22
twitter.com/mijnvbm• www.facebook.com/mijnvbm• www.vbm.info
KO R T E B ER I CH T EN
Tussenvonnis in zaak AOW-gat
Meer weten over pensioenen?
De rechtbank in Den Haag heeft de Staat der Nederlanden en 19 organisaties, waaronder de VBM, in de AOW-procedure bevolen op een nog nader te bepalen tijdstip voor de rechter te verschijnen. Over de reden daarvoor is de rechtbank vaag. In haar vonnis stelt de rechtbank: “De rechtbank heeft kennis genomen van de inhoud van het griffiedossier en zal een comparitie van partijen voor een meervoudige kamer bevelen. De doelen van die zitting zijn het verkrijgen van nadere feitelijke en juridische inlichtingen, het onderzoeken van de mogelijkheden tot een schikking of een verwijzing naar een mediator, het eventueel geven van voorlopige oordelen over de geschilpunten en/of over de bewijslastverdeling en/of het bepalen van het verdere verloop van de procedure.” Wanneer de zitting van de rechtbank plaatsvindt, wordt evenmin duidelijk in het vonnis. De verwachting is dat deze zitting ergens in het eerste kwartaal van 2014 zal plaatsvinden.
Er is veel beweging in pensioenland. Wilt u de zaken (weer) eens op een rijtje zetten? Bent u ook doordrongen van de belangrijke waarde van deze secundaire arbeidsvoorwaarde? VBM-voorzitter Jean Debie nodigt u uit voor twee bijeenkomsten die het Ambtenarencentrum in samenwerking met het APG organiseert. Doel hiervan is het vergroten van het pensioenbewustzijn. De bijeenkomsten zijn: Apeldoorn, 18 november 2013, aanvang 19.00 uur Utrecht, 9 december 2013, aanvang 19.00 uur Aanmelden via
[email protected], tel. 070 3155137. Na aanmelding ontvangt u gegevens over locatie en sprekers.
FBTO stopt met kortingen FBTO heeft op 1 oktober het contract met de VBM opgezegd. Vanaf 1 juni 2014 geeft FBTO de leden van de VBM geen C-78 korting meer op de premies. Bij de ziektekostenverzekering kunt u overigens heel 2014 nog gebruik maken van de kortingsregeling. Leden van de VBM kunnen vanaf de verlengingsdatum van hun FBTO-verzekering – voor zover die op of na 1 juni 2014 ligt – geen gebruik meer maken van de C78-korting. FBTO zal u voorafgaand aan de verlenging persoonlijk informeren over de gevolgen. Let op! FBTO mag de voor de leden van de VBM overeengekomen buitenlanddekking niet meer blijven verzekeren. Een beperkt aantal leden dat hier gebruik van maakt, zal FBTO hierover benaderen.
Hogere salarissen houden (halve) overwerkvergoeding Medio september spreken bonden en Defensie af om de tijdelijke maatregel overwerk voor KLTZ/LKOL/LTKOL en burgermedewerkers schaal 11/12 tot 1 maart 2014 te verlengen. De (halve) vergoeding van overwerk voor genoemde categorieën staat al een aantal jaren in de cao. Formeel is de afspraak per 1 maart 2013 verlopen. Defensie stelt al voor de zomer voor om de maatregel met 1 jaar te verlengen. Maar de bonden willen meer weten over de toepassing van de regeling. Wordt met deze maatregel wel incidenteel overwerk afgekocht, zoals bedoeld, of is de vergoeding verworden tot een tegemoetkoming voor structureel overwerk? Bonden en Defensie zijn daar nog niet uit. Wel besluiten ze om de uitbetaling van de vergoeding – met terugwerkende kracht – ter hand te laten nemen. Mochten als gevolg van een gebrekkige registratie van de overuren tussen maart 2013 en oktober 2013, dan wel om andere redenen, problemen zijn ontstaan, dan hoort de VBM dat graag.
4 | trivizier | 11 - 2013
Rechten bij werkbezoek tijdens VVHOoperatie Als Nederland deelneemt aan een vredes- of humanitaire operatie (VVHO) dan wijst men die taak toe aan een eenheid. Iedereen die tijdens die operatie tot die eenheid behoort, heeft recht op VVHO-toelage en andere aanspraken. Maar waar heb je recht op als je als militair tijdelijk naar het missiegebied gaat om bepaalde werkzaamheden uit te voeren? Daarbij komen ook vragen aan de orde zoals: hoe zit het met de veteranenstatus, de dubbeltelling en de decoraties? In een brief van 11 september 2013 schetst Defensie het beleid. In een handige bijlage wordt eenvoudig zichtbaar gemaakt, wie wanneer, waarop recht heeft. De brief vind je op www.vbm.info.
J E A N D EB I E ,
Afspiegelingsbeginsel gaat artikel 116 BARD vervangen Defensie gaat in de toekomst het afspiegelingsbeginsel hanteren. Bonden en Defensie spreken dit op 19 september af. In het bedrijfsleven wordt het afspiegelingsbeginsel al langer gebruikt. Veel overheidssectoren hebben de overstap naar afspiegeling al gemaakt. Ook de VBM steunt het afspiegelingsbeginsel. Overigens in de wetenschap dat deze variant naast voordelen ook nadelen kent. Artikel 116 BARD regelt op dit moment de herplaatsingsvolgorde van burgermedewerkers bij een reorganisatie. In de 2-min situatie (na de reorganisatie komen er minder functies terug dan er medewerkers zijn die zo’n functie voor de reorganisatie vervulden) komen medewerkers met 35 of meer dienstjaren eerder in het herplaatsingstraject dan medewerkers met minder dan 35 dienstjaren. De kans op ontslag voor oudere medewerkers is daardoor groter. Volgens de rechter is het onderscheid tussen de twee groepen leeftijdsdiscriminatie.
VOOR ZIT TER
Positieve impuls In deze Trivizier leest u mijn verhaal voor de Tweede Kamer over de nota “In het belang van Nederland”. Een nota met de zoveelste bezuiniging op Defensie. Deze keer gaat het om € 348 miljoen en een verlies van 2.400 banen. Dit alles door de opheffing van het 45 Pantserinfanteriebataljon en van de marinierscompagnie op Aruba, de forse verkleining van de vliegbasis Leeuwarden, het doorverkopen van het Joint Support Ship en de sluiting van de militaire locaties in Assen, Doorn, Rotterdam en Texel. De ontgoocheling bij de getroffen militairen en burgers was groot. Ook al omdat de gewenste volledige compensatie voor de WUL (Wet Uniformering Loonbegrip) uitblijft. Een enorme tegenvaller. In de dagen na mijn betoog in de Tweede Kamer gaat het kabinet in gesprek met D66, CU, SGP en GroenLinks. De uitkomst van deze gesprekken betekenen voor Defensie minder bezuinigingen. De minister van Defensie is dankbaar dat Defensie vanaf 2015 er € 115 miljoen bij krijgt. Maar ze moet nog steeds € 282 miljoen bezuinigingen. In plaats van 2.400 banen gaan er nu 1.000 verloren. De pijn van vele gezinnen van militairen en burgers wordt hierdoor niet minder.
“De pijn blijft …”
Onderzoek naar kwaliteit bemiddeling Defensie gaat onderzoeken of overtollige medewerkers klachten hebben over de manier waarop zij begeleid zijn bij hun overgang naar een andere functie buiten Defensie. De VBM roept alle herplaatsingskandidaten op om de vragenlijsten in te vullen. Zij krijgen deze toegestuurd. Het Dienstencentrum Gedragswetenschappen is waarschijnlijk eind oktober gestart met het onderzoek. Komt Defensie de gemaakte afspraken na? Zijn ze praktisch uitvoerbaar? Is de personeelsorganisatie (P&O) en zijn de begeleidings- en bemiddelingsorganisaties (zoals BBO) in staat om – naar het oordeel van de herplaatsers – iedereen optimaal van werk naar werk te begeleiden? Hanteren ze de ‘menselijke maat’? Is het duidelijk waar je terecht kunt? Het tevredenheidsonderzoek moet antwoord geven op deze vragen.
Volgens Defensie is de verwachting dat 2.000 militairen en burgers de organisatie de komende jaren gedwongen moeten verlaten. Dit is geen mooi vooruit zicht. Het behoud van het 45 Painfbat, de marinierscompagnie op Aruba en de kazerne in Assen is positief. Maar het 17e en 42e Painfbat moeten hun CV90 inruilen voor de Bushmaster, de MB en in de toekomst de Boxer. Deze militairen zijn zeer teleurgesteld. Zij hebben in het verleden gekozen voor de pantserinfanterie en niet voor een gemotoriseerd infanteriebataljon. De keuze van het kabinet voor de F-35 en voor het voorlopig volledig openhouden van de vliegbasis Leeuwarden is positief ontvangen. Daarentegen blijft de keuze voor de sluiting van het juist vernieuwde AOCS in Nieuw-Milligen een domper voor het personeel. Het behoud van het Joint Support Ship, indien Defensie daar internationaal gelden voor kan vinden, is een miniem lichtpuntje. Al met al hebben de militairen en burgers van de getroffen eenheden zich de afgelopen weken in een achtbaan gewaand. Deze gebeurtenissen hebben nauwelijks bijgedragen aan meer vertrouwen in de politiek en de defensieleiding. Ik denk dat de minister een positieve impuls moet gaan geven. Dit kan door verbetering van de arbeidsvoorwaarden. Het is nu aan de tijd dat de minister zich daarvoor inzet. P.s. U kunt uw suggesties voor verbetering van de arbeidsvoorwaarden kwijt op
[email protected]
J. D EB I E @ M I J N V B M . N L
Goed nie
voor armzalig
Minister Hennis mag gaan bouwen aan een iets minder kleine krijgsmacht dan eerst de bedoeling was. Er moet minder personeel weg, maar het gaat nog altijd om grote aantallen. En naar een volledige WUL-compensatie kunnen de overgebleven militairen fluiten. Dat is – kort samengevat – de reactie van de grootste vakbond voor defensiepersoneel, de VBM, op de bijgestelde cijfers voor de defensiebegroting die Defensie op oktober heeft gepubliceerd. Minister Hennis van Defensie schrijft dat ze dankbaar is voor het geld dat Defensie er bij krijgt vanwege de begrotingsafspraken van oktober jl. Met name dankzij ChristenUnie en SGP krijgt Defensie er (vanaf ) miljoen euro per jaar bij. Maar daar gaat dan wel weer miljoen van af omdat Defensie net als andere ministeries geen prijscompensatie krijgt. Maar de belangrijkste redenen voor de negatieve reactie van de VBM zijn twee feiten. Ten eerste moeten er nog altijd collega’s weg die daar eigenlijk niet voor voelen. Het zijn er wel minder dan de minister in september dacht. Ze weet ook (nog) niet hoe veel het er uiteindelijk zullen zijn. Maar al met al zullen er zeker nog zo’n collega’s met gedwongen ontslag moeten door de bezuinigingsmaatregelen sinds . Ten tweede blijft er – ondanks alle financiële injecties –een vervelende steen in de gevechtslaarzen van de militairen zitten. Want er komt, zo concludeert de VBM, hoe dan ook geen volledige compensatie voor de gevolgen van de Wet Uniformering Loonbegrip (WUL). Het ministerie van Financiën
6 | trivizier | 11 - 2013
euws
ge krijgsmacht? weigert blijkbaar elke medewerking aan het volledig compenseren van de netto-inkomensgevolgen (na de deelcompensatie van begin altijd nog gemiddeld -,). De CU en SGP kunnen wel trots zijn op het behoud van werkgelegenheid in regio’s waar zij veel politieke steun hebben. Daarbij moet je wel bedenken, volgens de VBM, dat het behoud van het e Pantserinfanteriebataljon ten koste gaat van een groot deel van de slagkracht van de landmacht. Die moet immers veel van de CV-’s afstoten. Dat betekent overigens ook dat een groot deel van het personeel van de e Gemechaniseerde Brigade te maken krijgt met een duidelijk slechter loopbaanperspectief. Bovendien gaat de sluiting van het AOCS in Nieuw Milligen en van de marinekazernes op Texel zeker en in Rotterdam waarschijnlijk gewoon door. Nu mag de minister de kleine christelijke partijen dan wel ‘dankbaar’ zijn voor het extra geld en heeft zij naar eigen zeggen ‘goed nieuws’, maar al met al blijft het bij minimale stappen in het ongedaan maken van de sterfhuisconstructie. De luchtmacht behoudt weliswaar Leeuwarden als Main Operating Base, maar de krijgsmacht wacht al sinds op de onbemande MALE-UAV’s die de veel te vroeg afgestoten Orion-patrouillevliegtuigen moeten vervangen. Ook het toch in de vaart nemen van het Joint Support Ship (JSS) ontkracht het beeld van de sterfhuisconstructie niet. De JSS zal in eerste instantie als bevoorrader gaan varen ter vervanging van Zr.Ms. Amsterdam. Dat vormt geen reële bijdrage aan de slagkracht van wat je intussen toch wel een armzalige krijgsmacht kunt noemen.
11 - 2013 | trivizier | 7
8 | trivizier | 11 - 2013
CO LU M N ,
VA N H E M E R T
Prioriteiten De Verenigde Naties zijn een respectabel overleg platform dat vergadert in Genève, New York, Den Haag en andere wereldsteden. landen zijn er lid van. Landen die ergens een probleem mee hebben, kunnen bij alle mogelijke VNinstellingen aankloppen om te proberen een probleem uit de wereld te helpen. Denk aan chemische wapens in Syrië of Mali en de uitdaging van (te) weinig VNmilitairen voor een missie. Problemen. Overeenkomstig de definitie van ‘pijn’ van McCaffery - “Pain is what the patient says it is” – zijn ook ‘problemen’ subjectief. De een heeft ergens een probleem mee, de ander niet. (Een probleem is pas een probleem als je er een probleem van maakt?) Dit kan te maken hebben met het perspectief waaruit iets bekeken wordt, met het tijdsgewricht of andere insteken.
Een probleem is pas een probleem als je er een probleem van maakt?
De VN pakt problemen aan of probeert dat te doen, maar soms zijn die nog subjectiever dan smaak, veiligheid, gevoel enzovoorts. Er valt veel over te twisten. Over serieuze problemen, minder serieuze en totaal onzinnige. Maar elke lidstaat heeft het recht iets problematisch te vinden en dat voor te leggen aan een commissie uit de verzamelde wereldpolitiek. Daarna gaat de VN ermee aan de slag. Analyses, conclusies, consequenties, actie. Voorbeelden te over. Het zou een
dik boek worden om alles te beschrijven, inclusief de in sommige ogen onzinnige probleemstellingen. Besluiten resulteren in het ruimen van landmijnen, uitzenden van een vredesmissie, bannen van chemische wapens, definiëring van kinderarbeid en kindsoldaten. Om er maar een paar te noemen. En dan, out of the blue – terwijl het vinden van arsenalen chemische wapens in Syrië de agenda bepaalt en de OPCW de Nobelprijs voor de Vrede wint – wordt de VN geconfronteerd met folklore uit Nederland: Zwarte Piet. In de kern gaat het bij Piet-diezwart-is om de personal assistent van de goedheiligman. Piet is “zo zwart als roet”, aldus het verhaal dat kinderen al decennialang voorliegt, omdat hij door schoorstenen roetsjt om kinderen op de verjaardag van Sinterklaas presentjes te kunnen geven. Piet klimt er ook weer uit. Niets meer, niets minder. Hoe traditiegetrouw wij die folklore ook vinden: sommigen vinden Zwartgeschminkte Pieten blijkbaar een probleem. Grote woorden vallen: mensenrechten, discriminatie, “Racism is what the discriminated says it is”. Plotseling beheerst Black Pete de agenda van ‘s werelds grootste politieke platform en drukt Syrië van de voorpagina. Een deskundige op het gebied van mensenrechten wordt aan het hoofd gesteld van een heuse Zwartepietencommissie en rapporteert aan de United Nations High Commissioner on Human Rights. Als het niet zo serieus was, zou ik er onbedaarlijk om lachen. Hoewel ik liever heb dat de Verenigde Naties zich bezighouden met Syrië of de VN-missie in Mali.
Marcel van Hemert
11 - 2013 | trivizier | 9
Foto: http://vansintenpiet.nl/
M EM O
TACTICAL & ADVENTURE FAIR 2013 Op 13, 14 en 15 december is in het Beursgebouw Eindhoven de International Tactical & Adventure Fair 2013. Exposanten uit binnenen buitenland presenteren en verkopen innovaties op het gebied van Tactical & Adventure (defensiegerelateerde producten en diensten, outdoor, adventure, wetshandhaving, beveiliging, optiek, nightvision en militaire voertuigen). Bezoekers kunnen deelnemen aan verschillende activiteiten zoals een survivaldemonstratie, podiumpresentaties, tactical games en Krav Maga. Tevens is er een combatsimulatieruimte, een klimwand en een schietsimulator. Zaterdag en zondag: boekpresentatie Niels Roelen.
KOOY AFSTUDEERPRIJS Het Prof. Kooy Fonds van de Afdeling Defensie en Veiligheid van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs KIVI NIRIA kent jaarlijks een prijs toe aan de beste afstudeerder in Defensie of Veiligheidstechnologie aan een technische universiteit of hogeschool. Meer informatie: www.kiviniria.nl/dv onder ‘Kooy afstudeerprijs’. Kent u een afstudeerder die voor de prijs in aanmerking komt? Draag hem of haar voor! Voordrachten voor de Kooy-prijs 2014 kunnen t/m 31 december a.s. worden ingediend. Op bovengenoemde website vindt u hoe een voordracht ingediend kan worden en aan welke vereisten deze moet voldoen.
IN verband met het FLO van een aantal collega’s organiseert de FLO-commissie Verbindingsdienst KM wederom haar halfjaarlijkse afscheidsreceptie welke zal plaatsvinden op/in: donderdag november ten . uur in gebouw ‘de Witte Raaf’, Marinekazerne Willemsoord, Nieuwe Haven, Den Helder. De kosten verbonden aan het bijwonen van deze receptie, die tevens het karakter draagt van een beperkte reünie, bedragen € . Belangstellenden worden verzocht het verschuldigde bedrag over te maken op:
10 | trivizier | 11 - 2013
www.tactical-event.com
BETAALDATA NOVEMBER 2013
Defensie maakt de salarissen (inclusief eindejaarsuitkering!) over op vrijdag 22 november. Het ABP betaalt de (pensioen) uitkeringen op donderdag 21 november. Uiterlijk de volgende werkdag staat het geld op uw rekening.
Postbank giro t.n.v.: Commissie Verbindingsdienst KM, Boterzwin WL Den Helder Uiteraard mag er ook aan de zaal betaald worden. Verdere inlichtingen bij: LTZOC b.d. C.G. Wouters (tel. ), penningmeester of bij AOOODVB b.d. A. Kreukniet (tel. ), secretaris of op de site van de FLOCommissie: www.bravozulu.nl
LESSEN VOOR DE TOEKOMST Dit jaar is het 70 jaar geleden dat de BirmaSiam Spoorweg officieel in gebruik werd genomen. Deze historische gebeurtenis is aanleiding voor de conferentie ‘Lessen voor de toekomst’. Daarin wordt onder meer aandacht besteed aan recent onderzoek naar deze Dodenspoorweg. Centraal daarbij staat de vraag welke lering hieruit kan worden getrokken voor de toekomst. Datum: donderdag 12 december 2013. Tijd: inloop 13.00 uur, programma 13.30 - 17.00 uur. Locatie: Kumpulan, Velperweg 147, Landgoed Bronbeek in Arnhem. Op het programma staan lezingen (deels Engelstalig) van onder andere Rod Beattie, over zijn jarenlange onderzoek naar de BirmaSiam Spoorweg, schrijfster/journaliste Bruni Adler over haar onderzoek naar Japanse
kampen, hoogleraar Aiko Utsumi over het Japanse krijgsgevangenenbeleid in de Tweede Wereldoorlog en Joke van Grootheest over entertainment in Japanse kampen. Tevens is de première van een documentaire van Twan Spierts over Nederlandse krijgsgevangenen aan de Birma-Siam Spoorweg. Aanmelden voor deze conferentie is mogelijk tot 1 december. Toegangsprijs (incl. 3 consumpties) € 25 p.p.
Tegen extra kosten (€ 17 p.p.) kunt u vanaf 17.30 uur deelnemen aan het dinerbuffet. Indien u van deze mogelijkheid gebruik wilt maken, gelieve dit aan te geven in het aanmeldformulier. Graag voor aanmelding uitsluitend het online aanmeldformulier op de website van het Indisch Herinneringscentrum (IHC) gebruiken: www.indischherinneringscentrum.nl. Uw reservering is definitief, zodra uw formulier en het verschuldigde bedrag binnen zijn. U ontvangt hiervan een bevestiging. De envelop met consumptiemunten en eventueel dinerbon(nen) ligt op uw naam bij de registratiebalie in de Kumpulan. Op de dag van de conferentie worden geen toegangskaarten en dinerbonnen verkocht.
OPEN DAG DE BASIS Stichting de Basis heeft een nieuw gebouw en nodigt alle belangstellenden uit om dat te komen bekijken. Op zaterdag 16 november staan tussen 10:00 en 16:00 uur de deuren open van de Basis, het Veteraneninstituut, de BNMO, het Veteranen Platform en het Landelijk Zorgsysteem voor Veteranen. Het adres is: Willem van Lanschotlaan 1, 3941 XV in Doorn (navigatie instellen op Stamerweg 22 in Doorn). 11 - 2013 | trivizier | 11
G E ACH T E R ED
CTIE
Postbus 93037 2509 AA Den Haag, email:
[email protected]
MAAK VAN POLITIE EN KRIJGSMACHT ÉÉN VEILIGHEIDSDIENST Ik ben het eens met de VBM dat je door steeds meer te bezuinigen op Defensie bezig bent met een sterfhuisconstructie. Valt daar nou niets aan te doen? Valt er nog iets te redden? Misschien wel. Dat veel gevaren een bedreiging vormen voor Nederland staat volgens mij buiten discussie. Maar hebben we ook de juiste organisatie om al die gevaren in voldoende mate te lijf te kunnen gaan? Het zou me niet verbazen dat er op het ene gebied mogelijk te weinig en op het andere gebied voldoende is te bieden. Maar het lijkt me moeilijk om van bepaalde capaciteiten te zeggen dat ze overbodig zijn. Ook moeten we niet altijd afhankelijk willen zijn van een grote buurman of Amerika en mogen we zelf best behoorlijk uitpakken als er iets dreigends op ons afkomt. Aan de andere kant moeten we niet aarzelen om over de grens te gaan. Bijvoorbeeld bij de aanschaf van de JSF of ander materieel. Zeker als je daarbij opleidingen, trainingen en logistiek samenvoegt, kom je een heel eind. Maar je zult nog meer moeten doen. Waarom schuiven we bijvoorbeeld krijgsmacht en nationale politie niet samen in één organisatie? Dat scheelt weer heel wat (dubbele) bureaucratie. Maar er zijn meer voordelen, zeker als je iedereen eenzelfde soort beveiligingsopleiding gaat geven (en vervolgens de mensen doorstromen naar specialistische onderdelen). Je krijgt bijvoorbeeld meer wetshandhavers op straat – als dat nodig is – omdat militairen ook politietaken mogen uitvoeren. Op termijn kun je ook andere diensten daarbij schuiven, zoals de Kustwacht. Je hebt dan ook meer mensen en materieel voor reddingsdiensten, kustwacht- en beveiligingstaken. Wie durft dit aan? Of blijven alle diensten lekker hobbyen in hun eigen soms veel te dure ding? AOOBDVGTLG b.d. Herbert Reinderhoff e-mail: herbie_@hotmail.com of redactie@ mijnvbm.nl
12 | trivizier | 11 - 2013
“Waarom schuiven we bijvoorbeeld krijgsmacht en nationale politie niet samen in één organisatie?”
NATIONALE TAPTOE 2013 EN DE PR KM De Nationale Taptoe (Tattoo in Blue) werd gehouden in de Ahoy in Rotterdam op oktober jl. Er werd aandacht geschonken aan een aantal bijzondere gebeurtenissen uit de geschiedenis. Voor maritiem militair Nederland is bijzonder gedenkwaardig: jaar geleden kregen de Nederlanden een eigen Admiraliteit en ontstond een vlootverband om onze handelsbelangen
op zee zeker te stellen. (What‘s in a name?) Daarnaast werd aandacht geschonken aan honderd jaar militaire luchtvaart alsmede de viering van het tweehonderdjarig bestaan van het Koninkrijk der Nederlanden. Voorwaar aanleiding genoeg voor een feestelijke editie van de Nationale Taptoe, hetgeen op een fantastische wijze werd weergegeven door de nationaal- en internationaal aanwezige orkesten. Nu wat betreft de overige Public Relations (PR) zoals door ondergetekende gesignaleerd. In een tijd, waarin de krijgsmacht de afgelopen 20 jaar is uitgebeend, wegverdund en kapotbezuinigd, blijkt dit het trieste (KM PR) resultaat: - kleurige billboards van de KLu, Koninklijke Marechaussee, een échte F-16, buiten geparkeerd voor de Ahoy en de nodige KL-voertuigen. - binnen een aanduiding ‘ons oorlogje in Nieuw Guinea’, - geen nadere presentatie KM. Samenvattend: KM: Karel Doorman in aanbouw, niet bestemd voor de KM (?): „ik val aan, volg mij niet.....” KLu: J S Fyr_aanvallen!! En ten slotte: KM PR staat voor: Pover Resultaat Schagen, Piet Verschoor
FLINKE HAP UIT DE KRIJGSMACHT Ik heb de Trivizier nr. 10 binnen met op de cover de waarschuwende zin ‘Rutte II haalt flinke hap uit de krijgsmacht’. Die hap is behoorlijk groot maar dit gebeurt al zo’n 2 decennia en is dus niets nieuws onder de zon. Het begon, héél stiekem, al aan het eind van de jaren ‘80 van de vorige eeuw toen ik met FLO ging, zichtbaar bij de MARTRADI, de marine transportdienst, alsmede bij de Mijnendienst. Marine chauffeurs werden vervangen door mariniers. Er waren chauffeurs die die gelegenheid te baat namen om bijvoorbeeld een rijschool te beginnen.
Maar zoals het nu gaat is ongehoord en volgens mij een precedent. De reorganisaties, samenvoegingen en fusies gingen hoe langer hoe sneller. Daar is overigens niets op tegen, om de onderscheiden inlichtingendiensten, het transport, audio-video, duikopleiding etc. samen te voegen of in elkaar te schuiven of meer te laten samenwerken. Mits men de expertise maar niet verwaarloost, hetgeen in mijn optiek op enkele plaatsen wel is gebeurd. Na de laatste troonrede komt alles nogmaals in een stroomversnelling, wordt er zelfs al vóór de afbouw een splinternieuw schip, de JSS, verkocht – een enorme afknapper voor het detachement Karel Doorman – en vervangen door een of twee schepen van kleiner formaat. Van ooit 160.000 v/m bij Defensie houden we er, als alles goed gaat, zo’n 58.000 v/m over, ongeveer een derde van wat ooit een trotse krijgsmacht was. Heel langzaam dringt bij mij het besef door dat ik blij mag zijn niet meer bij deze ‘baas’ te werken. Jarenlang die onrust, niet wetende of je over een poosje je baan nog hebt of wordt weggesaneerd en dan ook nog op een leeftijd waarop niemand op je zit te wachten. Maar voor jongeren geldt dit eveneens. Ik heb een materieeloverzichtje van april 2011 waarop staat dat alle Leopards per direct buiten de sterkte worden geplaatst, een aantal pantserhouwitsers, vrij nieuw, worden afgevoerd. De helft van de Gill Mrat antitankwapens foetsie. Alle Cougar heli’s, nou doe die ook maar weg en van de Fighting Falcon, de F-16, ‘snoept’ men ook naar harte lust terwijl de JSF op haar vroegst tegen 2020 operationeel in Nederland kan worden ingezet dus hebben we nog 7 jaar te doen met de onvolprezen F-16. Ook zijn de marine Lynxen, na 36 jaren trouwe dienst, vervangen door de NH-90. Tot op de draad versleten kon men gelukkig nog twee Lynxen vlieggereed maken voor de laatste vlucht op 6 september 2012. En dan ook nog volhouden dat je in het hoogste geweldsspectrum kan blijven opereren.
“Heel langzaam dringt bij mij het besef door dat ik blij mag zijn niet meer bij deze ‘baas’ te werken.”
Defensie is niet meer die betrouwbare werkgever die zij ooit was en zeker niet als je 2/3 van het personeel de laan uitstuurt. En het overige personeel moet werken met zeer gedecimeerde aantallen materieel. Ja ik ben blij niet meer bij Defensie te zitten, het is ‘mijn’ baas niet meer. Vele personen hebben meerdere reorganisaties, fusies en wat al niet meer, meegemaakt en vragen zich af wanneer ze zelf worden geroepen dat er voor hen geen plaats meer is. Van de ooit een kleine 20 operationele schepen hebben we zegge en schrijve 6 fregatten over waar we alles mee moeten doen, een bevoorrader, de twee amfibische transportschepen en en de vier nieuwe OPV’s. Wíl men in Den Haag nog wel een volwaardige krijgsmacht? Als ik de ‘schade’ zo overzie heb ik toch mijn twijfels. In Alle Hens, maar ik neem aan ook in alle andere defensie-voorlichtingsbladen, wordt alles nog eens op een rijtje gezet en slaat de schrik je om je hart. Moet er een schip in reparatie of langdurig onderhoud dan heb je meteen een groot logistiek probleem want vervangers hebben we niet meer. Kan men wel helder denken in ons ‘Haagje’?, ik heb er mijn twijfels over. (ingekort door de redactie) Ab Knipper Ooff. KM b/d. Hollands Kroon
11 - 2013 | trivizier | 13
J U R I D I S CH
Wet biedt ambtenaar steuntje in de rug
Als u bij Defensie een rekest indient, mag u erop rekenen dat Defensie binnen redelijke termijn een besluit hierover neemt. Welke mogelijkheden heeft u als
Tekst: mr. Wil Louwerse
dit besluit te lang op zich laat wachten?
Geen reactie op uw rekest? Leg een dwangsom op! Binnen het (militaire) ambtenarenrecht is de Algemene wet bestuursrecht (AWB) van toepassing. Dat betekent dat Defensie bij het nemen van besluiten de procedures moet volgen die in deze wet zijn vastgelegd. Dat betekent dat Defensie ook binnen een redelijke termijn besluiten moet nemen over rekesten die door medewerkers worden ingediend. Ook andere overheidsorganen, zoals gemeenten, provincies en waterschappen moeten de AWB hanteren. In het verleden kwam het vaak voor dat een burger die zich met een verzoek richtte tot de overheid, er maanden of zelfs jaren niets meer van hoorde. Om de burger een steuntje in de rug te geven tegenover een traag werkende overheid, zijn in de AWB enkele artikelen opgenomen waarmee men de overheid kan dwingen het verzoek voortvarend af te handelen. Deze wetsartikelen beschrijven hoe u de overheid een dwangsom kunt opleggen als die blijft treuzelen met een beslissing. Recentelijk heeft deze dwangsom de aandacht van de pers gekregen omdat burgers op basis van de Wet Openbaarheid van Bestuur gemeenten overstelpten met aanvragen over i n fo r m at i e , z o g e n a a m d e WOB verzoeken, waarvan men vooraf wel wist dat de gemeente deze informatie niet binnen de vereiste termijn van vier weken boven tafel kon krijgen. Aanvragers
14 | trivizier | 11 - 2013
dienden dan onmiddellijk na deze termijn van vier weken een zogenaamde ingebrekestelling in. Twee weken later begon dan een dwangsom te lopen en burgers incasseerden deze dwangsom voor elke – vaak onzinnige – aanvraag die zij deden en verdienden daar behoorlijk aan. Deze ingebrekestellingen werden dus een soort bron van inkomsten. De regering werkt aan een wetswijziging die deze ongepaste en afkeurenswaardige praktijken moet stoppen. Bij Defensie komt het regelmatig voor dat een militair of burgermedewerker een rekest indient, waarover Defensie dan binnen een redelijke termijn (maar in ieder geval binnen acht weken) een besluit moet nemen. Als de medewerker na deze acht weken nog geen besluit heeft ontvangen en een (niet verplicht) gesprek of telefoontje ook niet werkt, kan het indienen van een ingebrekestelling helpen om de nodige actie teweeg te brengen. De ingebrekestelling kan pas acht weken na de datum van uw verzoek worden ingediend, niet eerder! Hoe werkt het indienen van een ingebrekestelling? Een ingebrekestelling is niet aan een bepaalde tekst gebonden, maar het moet voor Defensie wel duidelijk zijn dat u Defensie in gebreke stelt vanwege het uitblijven ven een beslissing op uw rekest. Met grote letters bovenaan ‘ingebrekestelling’ schrijven maakt dat wel duidelijk. U schrijft dat
de beslistermijn met betrekking tot uw verzoek is verstreken, u dateert en ondertekent de ingebrekestelling en dient deze vervolgens in bij diegene die uw verzoek heeft aangepakt, meestal uw leidinggevende. Deze leidinggevende moet uw ingebrekestelling doorzenden naar diegene die op uw verzoek moet beslissen. Wettelijk is bepaald dat Defensie dan nog twee weken de tijd heeft om te beslissen. Heeft Defensie nog steeds niet beslist binnen deze twee weken, dan gaat de dwangsom automatisch lopen. In de eerste twee weken dat de dwangsom loopt, kost dat Defensie € per dag, de twee weken daarop € per dag en de twee weken daarna € per dag. Na zes weken is het maximum van € bereikt. Het bedrag wordt door Defensie berekend en bruto (!) uitbetaald. De juridische afdeling van de VBM kan u helpen bij het opstellen en indienen van de ingebrekestelling. Als de dwangsom loopt, kunt u zich ook richten tot de rechter om een nog hogere dwangsom op te leggen. Deze procedure duurt echter enkele maanden en dooft vaak, doordat Defensie het vrijwel nooit zover laat komen, als een nachtkaars. Voor het beginnen van een rechtbankprocedure is het raadzaam u te richten tot de VBM, waar gespecialiseerde juristen deze procedure namens u kunnen voeren.
N I EU W S
Defensie discrimineert naar leeftijd Het blad Binnenlands Bestuur publiceert medio augustus een artikel over leeftijdsdiscriminatie door werkgevers. Wat blijkt? De overheid discrimineert er lustig op los en Defensie spant de kroon. De VBM kan dat bevestigen. “‘Leeftijd’ scoort hoog in het aantal klachten dat het College voor de Rechten van de Mens binnenkrijgt. Van de totaal verzoeken om een oordeel vorig jaar, gingen er over leeftijd.” Aldus Binnenlands Bestuur. In de eerste maanden van dit jaar () hebben uitspraken van het College te maken met leeftijdsdiscriminatie. Vier uitspraken gaan over kwesties bij de overheid. Drie daarvan hebben te maken met Defensie. In heeft het College ook in drie soortgelijke kwesties bij Defensie uitspraak gedaan. Een spraakmakend voorbeeld is de uitspraak van het College over de discriminerende werking van de ‘omgekeerde ontslagvolgorde’ (artikel BARD). Defensie geeft medewerkers met dienstjaren (of meer) minder kans op herplaatsing. Dat is leeftijdsdiscriminatie. De rechtbank in Arnhem is het volledig eens met het College en veroordeelt Defensie. Namens leden heeft de VBM deze zaak aangespannen. De VBM kent meer voorbeelden. Juristen van de VBM boeken onder meer een succes bij de toekenning van de bindingspremie aan luchtverkeersleiders (luchtmacht). De verkeersleider zou ‘te oud’ zijn voor toekenning van de premie. En de Koninklijke Marechaussee moet een al verleend ontslag terugdraaien. De KMar ontslaat medewerkers met een strafrechtelijke veroordeling. De veroordeling heeft in dit geval te maken met de wegenverkeerswet. Beginnende bestuurders krijgen eerder een bekeuring bij een slok te veel op dan oudere. Ook hier volgt de rechter het oordeel van het College en moet de KMar het ontslagbesluit intrekken. Bovendien moet de KMar het ontslagbeleid wijzigen. Dat is per augustus ook gebeurd. De Wet gelijke behandeling op grond van leeftijd bij de arbeid (WGBL) bestaat bijna jaar. Ook de overheid moet zich aan die wet houden. Juristen van de VBM zijn zeer alert op mogelijke overtredingen van die wet.
“Juristen van de VBM boeken successen inzake alle vormen van discriminatie”
11 - 2013 | trivizier | 15
A L M I J M ER EN D
Sinterklaas Benidorm, graden Celsius, in de schaduw. Daar zit je dan in de schaduw voor je caravan. Een nuttig tijdverdrijf is de krant lezen op de i-pad. En ... wat een vreugde om op oktober te lezen dat de extra dikke catalogus van Bart Smit al op de deurmat ligt! Ach ja Spanje en Sinterklaas. Onze kleinkinderen kiezen niet meer uit de Bart Smit catalogus, dus volgende bladzijde. Maar... wacht eens even, wat lees ik? Kwaad zijn ze, de volwassen lezers en lezeressen want de wijze van adverteren is zodanig dat te duidelijk het ouderwetse rollenpatroon zichtbaar is. Zo gaat dat in veel gezinnen niet meer! Klagen daarover uiteraard en Bart Smit ‘over de rooie’ zoals dat bij onze krijgsmacht heet. Oorzaak: op pagina meisjes met kinder- huishoudelijke apparaten en het bijschrift “net zo schoon en goed als mama het doet”. En kijk, hier gaat Bart Smit echt over de schreef! Het kan nog erger lees ik. Een Zweedse ombudsman vond dat speelgoedadvertenties te rolbevestigend waren en de rechter gaf hem gelijk. Dat heeft destijds Toys”R”us zelfs geld gekost. Neuroloog Dick Swaab schreef een boek ‘Wij zijn ons brein’. Waarom kiezen meisjes een pop en jongens een auto? Dat komt, zo schrijft hij, omdat meisjes een voorkeur hebben voor gezichten en jongens voor dingen. Dat schijnt in onze hersenen vastgelegd te zijn. De neuroloog zal er zeker uitgebreid op gestudeerd hebben. Maar onze twee kleindochters liepen weleens met het pistooltje en zwaard, kortom met het speelgoed van onze kleinzoon, te sjouwen. Al mijmerend in de zon kreeg ik ineens onze excellentie Hennis in beeld. Het komt mij zo voor dat die een grotere broer Mark heeft. En Mark had als speelgoed tanks, een infanterie bataljon van tinnen soldaatjes en in de sloot achter het huis had hij, voorzien van het beste voortstuwingsmechanisme een bootje op batterijen.
16 | trivizier | 11 - 2013
Onze kleindochters mochten eigenlijk nooit aan het speelgoed van de kleinzoon komen. Waarom zou dat anders gegaan zijn in het gezin waarin de excellentie Hennis is opgegroeid? “Afblijven van Mark zijn speelgoed, je hebt je eigen spullen”, zal het wel geklonken hebben. En nu … na de verloren strijd tussen broer en zus, ziet de tot excellentie uitgegroeide zus van Mark haar kans schoon. Tanks zijn al het huis uit, een infanteriebataljon, ook foetsie, een mooie boot in de verkoop en … de rest moeten we even afwachten denk ik. oktober, graden Celsius in Benidorm, het Spanje van Sinterklaas. De Sint maakt zich nog helemaal niet druk. Ik zag zijns gelijke al zonnebadend op het strand. Half november is hij weer in Nederland, hopelijk met Zwarte Piet. Mees Bax
V ER EN I G I N GSN I EU W S Afdelingsvergaderingen ter voorbereiding van de Algemene Vergadering van de VBM op vrijdag 29 november 2013. Afdeling Eindhoven Maandag 11 november 2013. Aanvang 19.00 uur Plaats: Echos Home Oirschot, Eindhovensedijk 28, Oirschot
Afdeling West Brabant Woensdag 13 november 2013. Aanvang 19.30 uur Plaats: Polski Dome, geb-D “Onder de Toren” Trip van Zoudtlandt kazerne, De la Reijweg 195, Breda
Afdeling Zwolle Dinsdag 12 november 2013. Aanvang 19.30 uur Plaats: Gebouw 150 Tonnetkazerne, Eperweg 141, ’t Harde
A DV ER TO R I A L
Wat doet Europrotector voor u als VBM-lid? In deze en komende edities van de Trivizier geeft Europrotector een paar praktijkvoorbeelden. Bij letselschade heeft u als VBM-lid via Europrotector altijd een achtervang.
Het schuttersputje Op zondag 2 februari 2006 is het nieuwe maan. Soldaat Kuil houdt wacht. Op routine loopt zij die nacht haar ronde want het is stikdonker. Soldaat Kuil weet niet dat er die dag geoefend is in het graven van schuttersputjes en dat men heeft verzuimd om één zo’n putje helemaal dicht te gooien. Deze put ligt op haar route. Soldaat Kuil komt lelijk ten val en loopt ernstig knieletsel op. Ze weet strompelend een telefoon te bereiken en belt 112. Ze meldt zich bij de dienstdoende huisartsenpost. Het wordt de arts al snel duidelijk dat hij met een militair te maken heeft. Die behandelt hij liever niet. De arts stelt dat hij niets voor haar mag betekenen en zendt haar weg met een strip paracetamol. Militaire artsen behandelen haar de volgende dag. Hoewel de medische zorg uitstekend is, houdt soldaat Kuil blijvende beperkingen over aan de valpartij. Zij stelt Defensie aansprakelijk voor haar schade. Ze stuit bij deze actie op een
muur van ongeloof en wordt van het kastje naar de muur gestuurd. De VBM adviseert soldaat Kuil om zich te laten bijstaan door Europrotector. De belangenbehartiger van Europrotector begrijpt in eerste instantie de houding van Defensie niet. De aansprakelijkheid is zo klaar als een klontje. Want de feiten zijn bijna identiek aan de zaak die het zogeheten ‘kelderluik arrest’ *) opleverde. Maar Europrotector begrijpt al snel dat Defensie twijfelt aan het verhaal van soldaat Kuil. Men gelooft niet dat een dergelijke val dit letsel tot gevolg kan hebben. Het helpt soldaat Kuil niet dat ze niet weet wie de huisarts is geweest waar ze heen was gebracht. Het kost Europrotector enige jaren om Defensie te overtuigen van de oorzakelijkheid en aansprakelijkheid. Maar het is het allemaal waard, want soldaat Kuil krijgt uiteindelijk de schadevergoeding waar ze recht op heeft.
*) Het Kelderluik-arrest (HR 05-11-1965, NJ 1966, 136) is een arrest van de Nederlandse Hoge Raad, dat van groot belang is gebleken voor de juridische beoordeling van gevaarzetting in verband met onrechtmatige daad. In dit arrest geeft de Hoge Raad factoren voor de beoordeling of iemand maatregelen moet nemen om te voorkomen dat een bepaalde potentieel gevaarlijke situatie tot letsel leidt bij een ander.
11 - 2013 | trivizier | 17
Akkoord militaire
pensioenregeling voor 2014 Het militaire pensioen voldoet ook in aan de (versoberde) fiscale eisen. Maar militairen met een inkomen van meer dan . euro per jaar moeten wel maatregelen nemen om hun volledige pensioenopbouw te behouden. Dat geldt zeker voor militairen met zo’n inkomen die hebben gekozen voor een partnerplus-pensioen. Bonden en Defensie spreken dit op oktober af.
18 | trivizier | 11 - 2013
Op september jl. is al overeenstemming bereikt over de aanpassing van de middelloonregeling* voor ambtenaren en onderwijzers. Ook de eindloonregeling voor militairen moet op januari voldoen aan de nieuwe, versoberde fiscale eisen. In vakjargon: het Witteveen kader. De eindloonregeling* heeft op dit moment al een hogere franchise* en een lager opbouwpercentage* dan de middelloonregeling. Daarom is aanpassing van de eindloonregeling per januari voor inkomens tot . euro per jaar niet nodig. Dat wil zeggen: tot dat inkomen blijft de pensioenopbouw op het huidige niveau (, ) en de pensioenrichtleeftijd jaar. Maar … De eindlo onre geling is vo or inkomens boven de . euro wel fiscaal bovenmatig ; past dus niet meer binnen de fiscale grenzen. De fiscus biedt echter een ontsnappingsmogelijkheid. Fiscaal mag het nabestaandenpensioen van het ouderdomspensioen b e d ra g e n . Fe i t e l i j k l i g t h e t n a b e s t a a nd e n p e n s i o e n i n d e eindloonregeling lager, namelijk
op / (iets meer dan ). Het verschil tussen beide kan men – na verkregen instemming van de Belastingdienst en het ministerie van Financiën – als fiscale ruimte voor het ouderdomspensioen gebruiken. Daar moet de partner van de militair mee akkoord gaan. Als uw partner die goedkeuring geeft, valt de hele pensioenopbouw weer binnen de fiscale grenzen. U bouwt dan weer over het hele inkomen – ook over dat deel dat boven de . euro ligt – pensioen op, zoals in . Simpel gesteld, over het inkomen minus de franchise bouwt u ook in , pensioen op. Voor een specifieke groep militairen is er wel sprake van een verandering van de totale opbouw. Naar huidig inzicht hebben een kleine personen uit de totale doelgroep van militairen met een inkomen van meer dan . euro gekozen voor een aanvullend pensioenproduct, het partnerpluspensioen. Deze personen gebruiken nu al de fiscale ruimte van het nabestaandenpensioen om extra pensioen op te bouwen. Zij kunnen deze ruimte volgend jaar dus niet meer inzetten. Daarom maken bonden en Defensie de afspraak om het partnerpluspensioen voor op te schorten. In bouwen deze militairen dus niet meer
via partnerpluspensioen pensioen op, maar via de overeengekomen uitruil tussen partnerpensioen en ouderdomspensioen. Het ABP gaat eind dit jaar de personen waarvan nu al bekend is dat zij per januari meer verdienen dan . euro, en begin volgend jaar de personen waarvan – bijvoorbeeld door een bevordering – pas volgend jaar bekend is of zij de grens overschrijden, aanschrijven met het verzoek een instemmingsverklaring van de partner te overleggen. Uiteraard zal Defensie dit proces faciliteren met voorlichtingsmateriaal en eventueel informatiebijeenkomsten. Bonden en Defensie hopen dat iedereen van deze ruilmogelijkheid gebruik zal maken. Maar wat als dat niet gebeurt? In dat geval zou de pensioenopbouw fiscaal bovenmatig worden. Je moet vermijden dat de fiscus daarvoor de rekening presenteert. Bonden en Defensie spreken daarom af dat in dat geval geen pensioenopbouw meer zal (kunnen) plaatsvinden boven de . euro. Omdat de groep militairen met een inkomen boven de . euro (waarvoor de instemming niet wordt verkregen) zo klein is, zijn premieeffecten pas vele cijfers na de komma zichtbaar.
Samengevat: anders dan bij de middelloonregeling is het niet nodig om de eindloonregeling te versoberen. Keerzijde is dat de koopkracht van de militair niet verbetert. Instemming van de partner is nodig om het pensioen in op niveau te houden voor inkomens boven de . euro. Ontbreekt de instemming van de par tner dan valt het ouderdomspensioen en het daarvan afgeleide nabestaandenpensioen te zijner tijd lager uit. De gemaakte afspraken zijn het gevolg van het opgelegde, nieuwe Witteveenkader . In de Eerste Kamer is op oktober gesproken over een verdere versobering van de pensioenopbouw vanaf (verlaging opbouwpercentage en verhoging pensioenrichtleeftijd in ). De Kamer heeft het voorstel van het kabinet getorpedeerd. Het kabinet is nu aan zet. Onduidelijkheid voor en volgende jaren is er dus nog volop. De VBM houdt rekening met overleg over de ABP-regeling en volgende jaren, zowel als het gaat om de middelloon- als de eindloonregeling.
* BEGRIPPEN: Middelloonregeling:
Eindloonregeling:
het uiteindelijk te bereiken pensioen is gebaseerd op het salaris dat je gemiddeld hebt verdiend
het uiteindelijk te bereiken pensioen is gebaseerd op het salaris dat je verdient op het moment dat je de dienst uitgaat.
Franchise:
Opbouwpercentage:
het deel van je salaris waarover je geen pensioenpremie betaalt, waarover je geen pensioen opbouwt en dus ook geen pensioenuitkering zult ontvangen; komt grofweg overeen met – maar is wel iets hoger dan - de AOW-uitkering die je gaat ontvangen.
uiteindelijk kun je (in theorie en soms in de praktijk) een pensioen bereiken van , bij middelloon van je gemiddeld verdiende loon, bij eindloon van je laatst verdiende salaris. Elk jaar bouw je een deel van die op; als dat per jaar , is (zoals bij het eindloonsysteem) dan bereik je in jaar je maximale pensioen. 11 - 2013 | trivizier | 19
Betoog voorzitter VBM in Tweede Kamer
Jean Debie, voorzitter van de grootste Vakbond voor Burger en Militair defensiepersoneel VBM
Denkt u dat u n geloofwaardig VBM-voorzitter Jean Debie sprak op woensdag oktober tijdens een ‘rondetafelgesprek’ in de Tweede Kamer. Onderwerp van het gesprek was de nota ‘In het belang van Nederland’.
Deze tekst werd uitgesproken vóór de totstandkoming van het Herfstakkoord. “‘In het belang van Nederland’ luidt de titel van de nota over de toekomst van Defensie. De minister van Defensie heeft een nota geschreven die volgens mij keurig past binnen een door een boekhouder opgesteld financieel kader. Waar blijft de door de minister toegezegde visie? Een visie geschreven vanuit het perspectief van behoud van de huidige sterke internationale economische positie en geloofwaardigheid van Nederland in relatie tot haar bondgenoten en de bij die werkelijkheid passende noodzakelijke omvang en inrichting van de krijgsmacht. Wat is de betekenis van de nota? Hoezo, in het belang van Nederland? Is het in het belang van de veiligheid, de economische positie
20 | trivizier | 11 - 2013
en de welvaart van Nederland dat de defensiebegroting de afgelopen jaar met meer dan miljard euro is gekort? Is het in belang van de veiligheid, de economische positie en de welvaart van Nederland dat meer dan . banen binnen Defensie zijn geschrapt? Is het werkelijk in belang van Nederland om opnieuw miljoen op Defensie te bezuinigen en . banen te schrappen? De leden van de VBM ervaren de nota als een volgende kaalslag in mensen en middelen. Militairen en burgermedewerkers (van Defensie) zijn het spuugzat om na jaar bezuinigen, midden in de grootste reorganisatie uit de historie van Defensie, nog een keer te horen dat er weer nieuwe reorganisaties komen. Niet alleen onlangs maar ook eerder hoorden we van bewindslieden en Kamerleden het geluid dat de grens was bereikt, dat het onverstandig zou zijn om nog meer te bezuinigen op de krijgsmacht. Denkt u dat u nog geloofwaardig bent als u ‘in het belang van Nederland’ de krijgsmacht verder afbreekt? Het gevolg daarvan is onder meer dat de capaciteit om operaties een jaar of langer vol te houden, drastisch wordt ingeperkt. Dit zal in de nabije
nog bent toekomst internationale politieke, militaire en mogelijk ook economische consequenties hebben. Intussen is vrijwel iedere politieke partij medeverantwoordelijk voor de neergang van de krijgsmacht. Ook nu weer gaat ‘In het belang van Nederland’ het mes in broodnodige operationele capaciteiten. Opnieuw moeten, met andere woorden, militaire professionals het veld ruimen. Grote teleurstelling, woede, onmacht en onverschilligheid hebben zich van vele militairen en burgers meester gemaakt. Het vertrouwen in de politieke en militaire leiding is weg. Dit is dramatisch! Goedbedoelde aanmoedigende woorden van commandanten om de schouders eronder te zetten, wakkeren de woede alleen maar aan. Menigeen krijgt ontslag aangezegd en de defensiemedewerker heeft weinig tot geen perspectief meer binnen Defensie. Inmiddels hebben vele goede militairen en burgers de organisatie vrijwillig of gedwongen verlaten. Hier past één woord bij: vernietiging! Vernietiging van menselijk kapitaal. U zou zich moeten inzetten voor het behoud van de militaire capaciteiten, voor het behoud van werkgelegenheid, voor voldoende geld om opleidingen,
trainingen en de oefeningen te bekostigen in het belang van (de veiligheid) van Nederland!. Het defensiepersoneel verwacht van u dat u de afbraak van Defensie stopt, dat er niet nog een keer banen verdwijnen, dat u kiest voor meer geld bij de krijgsmacht in het belang van de veiligheid van Nederland. Het de fensiepersoneel houd t u v e ra n t w o o rd e l i j k v o o r d e sterfhuisconstructie bij Defensie! De minister van Defensie is naar eigen zeggen bezig met het opruimen van lijken in de kast. Waar hebben wij het over? Defensie krijgt onder andere geen compensatie voor de BTW-verhoging, prijspeilcompensatie wordt nauwelijks toegekend en de Wet Uniformering Loonbegrip pakt zeer negatief uit voor het loon van militairen. Het Ministerie van Financiën compenseert niet(s). U, Tweede Kamerleden, kijkt ernaar, maar onderneemt geen actie. U laat toe dat Defensie zich van binnenuit moet opvreten. Wie betaalt de rekening? Uiteindelijk betaalt Nederland, zijn veiligheid ver waarlozend, de rekening. Als land ben je immers een minder aantrekkelijke samenwerkingspar tner. Als je internationaal minder bijdraagt, heb je ook minder invloed en nauwelijks
toegang tot invloedrijke functies in belangrijke internationale organen. Maar ook de loyale defensiemedewerker betaalt de rekening. Ook hij heeft te maken met hogere kosten, uitblijvende salarisverhogingen en minder oefeningen, waardoor steeds meer soldaten en korporaals en laag ingeschaald burgerpersoneel in de financiële problemen komen. Verder hebben de militairen in een bredere context te maken met een inperking van grondrechten, dit in tegenstelling tot alle andere Nederlanders. Militairen mogen niet staken. Defensiepersoneel mag ook niet met u in contact treden. Maar hun begrijpelijke kwaadheid, teleurstelling , onmacht en lijdzaamheid zijn een gevaar voor de slagkracht van de krijgsmacht. In het belang van de veiligheid van Nederland roepen de vakbonden u op om een halt toe te roepen aan de door het kabinet voorgestelde bezuinigingen. Alleen u kunt het verlies van de militaire capaciteiten en het verlies van . banen tegenhouden. Stop de afbraak. Geef de militairen en burgers weer het gevoel in een professionele organisatie te werken en niet in een sterfhuis.”
11 - 2013 | trivizier | 21
N I EU W S
Wat heeft Defensie nou te maken met het regeerakkoord? De regeringscoalitie van VVD en PvdA staat onder druk. Blijkbaar zorgt de aanschaf van de F- bij de PvdA voor wat hommeles. De VVD probeert de morrende PVDA over de streep te trekken door een beroep te doen het regeerakkoord. Dat doet de VBM ook in een verschil van mening met Defensie. Defensie wil de eigen cateraar, Paresto, uitbesteden. De VBM vindt dit in strijd met een afspraak uit het regeerakkoord Rutte-. Daarom hebben we Defensie gevraagd hoe Defensie denkt over de uitbesteding van Paresto in relatie tot deze afspraak: “Door openstelling van de laagste loonschalen kunnen flexwerkers aan de onderkant van de arbeidsmarkt, zoals schoonmakers en cateringmedewerkers, gewoon weer in dienst worden genomen. De rijksoverheid zal op dit punt het goede voorbeeld geven.” Op september antwoordt Defensie per brief. Het komt er zo ongeveer op neer dat Defensie zegt: wat heb ik nou met die afspraak te maken? En trouwens: ik heb al genoeg medewerkers in de lagere schalen, zowel bij de burgers als bij de militairen. De minister schrijft letterlijk: “In het regeerakkoord wordt gesproken over de wenselijkheid om flexibele en vaste contracten beter met elkaar in balans te brengen. In dat kader wordt een initiatief aangekondigd om de laagste loonschalen open te stellen om flexwerkers aan de onderkant van de arbeidsmarkt weer in vaste dienst te kunnen nemen. Daarbij wordt echter geen relatie gelegd met de uitbesteding van diensten. De uitwerking van deze passage in het regeerakkoord is een verantwoordelijkheid van de minister van Wonen en Rijksdienst. Die zal hierover naar verwachting in oktober een brief sturen aan de Kamer met het standpunt van het Kabinet. In afwachting van deze uitwerking ziet de minister geen aanleiding om terug te komen op het eerder genomen besluit tot uitbesteding van de cateringdiensten. Het daarvoor gestarte proces zal daarom worden voortgezet.” De VBM vindt dit een ontwijkende reactie met een rammelende onderbouwing. Defensie hoort bij de Rijksoverheid. Hoeft Defensie dan niet het goede voorbeeld te geven? Dat dachten we toch wel. Het goede voorbeeld geven kan niet anders betekenen dan dat de overheid ruimte maakt om mensen aan de onderkant van
22 | trivizier | 11 - 2013
... en cateringmedewerkers, gewoon weer in dienst worden genomen...
de arbeidsmarkt een nieuw perspectief te geven. Als je gaat uitbesteden kun je geen ruimte meer maken. Sterker nog, je vergroot de kans dat jouw medewerkers terecht gaan komen in banen die (in ambtelijk taalgebruik) de balans verstoren. Simpel gesteld, banen die je alleen je ergste vijand gunt. In het overleg maken de bonden duidelijk dat ze het met het eerste argument niet eens zijn. De passage “gewoon weer in dienst worden genomen” heeft volgens de bonden wel degelijk betrekking op het niet uitbesteden van diensten waarbij medewerkers in de laagste loonschalen zijn betrokken. De bonden zijn ook niet overtuigd door het tweede argument. Het regeerakkoord beoogt immers een arbeidsmarktbreed effect. Dat Defensie al veel personeel in lage loonschalen heeft, is wat dat betreft irrelevant.
N I EU W S
Patriotmissie in Adana:
hoe zit het met het voortzettingsvermogen? Tijdens een bezoek van vakbondsvertegenwoordigers aan de mensen van de Patriotmissie in Adana (Turkije), blijkt het grootste punt van zorg het voortzettingsvermogen te zijn. Oftewel de vraag: zijn er wel genoeg militairen om de systemen ook in 2014 te bemensen? Die vraag hebben de bonden intussen in het overleg aan de orde gesteld. VBM-voorzitter Jean Debie: “Het gesprek van de dag is uiteraard de mogelijke verlenging van de missie in 2014. Als je de missie verlengt, kun je in de problemen komen met het gewenste uitzendritme. Ik zie heel goed dat de militairen een dilemma hebben. Dat komt omdat de politiek mogelijk gaat besluiten om de missie te verlengen, terwijl diezelfde politiek in Door zo’n werkbezoek krijg je volgens Debie een goed inzicht in de werken leefomstandigheden ter plekke.
herstelondersteuning van de systemen. Uiteraard ook met de militairen van de fire units. Ik ben onder de indruk van hun professionaliteit en hun motivatie. Nederland kan daar trots op zijn.” Er zijn geen klachten over de mogelijkheden om contact te onderhouden met het thuisfront. De accommodatie is goed, er zijn voldoende ontspanningsmogelijkheden en het eten is prima. Debie: “Naast het uitzendritme is er trouwens nog een punt van aandacht. Want het blijft moeilijk om vanuit Incirlik te solliciteren op functies in Nederland. Dit is geen ideale situatie! Gelegenheid om te spreken met de militairen die verantwoordelijk zijn.
het verleden de Patrioteenheid kleiner heeft gemaakt. Daarom zijn er nu niet genoeg militairen om de afspraken over de inzeten rustperioden na te komen. De militairen willen graag laten zien waartoe ze in staat zijn. Maar samen met hun thuisfront vragen ze ook om balans tussen inzet en verblijf in Nederland.” Volgens Debie moet de defensietop alles in het werk stellen om voldoende militairen, nu en in de toekomst, op te leiden. Op vrijdag 20 september was Jean Debie samen met de HDP en andere vakbondsvoorzitters op bezoek bij de Patrioteenheid die de bevolking van de miljoenenstad Adana in Turkije beschermt tegen raketaanvallen vanuit Syrië. Adana ligt vlakbij de Syrische grens. De eenheid opereert vanaf de luchtmachtbasis Incirlik. Door zo’n werkbezoek krijg je volgens Debie een goed inzicht in de werk- en leefomstandigheden ter plekke: “De C-1(NLD) BMDTF, kolonel Peter Koning, geeft ons ruimschoots de gelegenheid om te spreken met de militairen die verantwoordelijk zijn voor de personeelszorg, de vuurleiding en de logistieke en
Jean Debie was samen met de HDP en andere vakbondsvoorzitters op bezoek bij de Patrioteenheid.
Zeker in een tijd waarin de functies beperkt beschikbaar zijn door de enorme reorganisatie.” Debie dankt alle militairen van 1(NLD)BMTF voor de open houding in de gevoerde gesprekken. “Ik wens allen veel krijgsmangeluk en een behouden thuiskomst.”
11 - 2013 | trivizier | 23
M ED E Z EG G EN S CH A P
Eerste ervaring met hervorming rijksdienst zorgwekkend
Overal in Nederland is de medezeggenschap geregeld via de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). Overal? Nee. Er is nog een klein dorpje
Tekst: Louis Schipper
… Nou ja, bij Defensie doen we het anders. Dat is maar goed ook!
Hou vast aan het BMD! Defensie heeft het Besluit Medezeggenschap Defensie (BMD). Is dat een probleem? Nee! De WOR maakt onderscheid tussen advies- en instemmingrecht. Voor een aantal specifiek benoemde onderwerpen moet de bestuurder advies vragen aan de ondernemingsraad (OR) en voor andere specifiek benoemde onderwerpen dient hij instemming te krijgen van de OR. Binnen het BMD is dit anders geregeld. Het hoofd diensteenheid (HDE) is verplicht om voor de volgende onderwerpen advies te vragen van de MC en moet daarover overeenstemming bereiken (artikel van het BMD): • de wijze waarop de arbeids- en dienstvoorwaarden worden toegepast • de wijze waarop het algemeen personeelsbeleid bij de diensteenheid wordt uitgevoerd • aangelegenheden op het gebied van de veiligheid, de gezondheid en het welzijn in verband met de arbeid • het woon- en leefklimaat • de organisatie en werkwijze binnen de diensteenheid • de technische en economische dienstuitvoering bij de diensteenheid. Zolang de HDE geen overeenstemming heeft, kan hij de maatregel niet uitvoeren (artikel BMD)! Dit is een belangrijke overweging om het BMD te koesteren. Volgens de VBM doemt er een gevaar op. Wij hebben te maken met stromingen
24 | trivizier | 11 - 2013
binnen Defensie die het BMD zo maar weggeven. De medezeggenschap en de bonden moeten hier heel scherp op toezien. Wat is er aan de hand? Door de Hervormingsagenda Rijksdienst gaan dienstenorganisaties bij Defensie over naar andere rijksdiensten. Zo is de Auditdienst Defensie (ADD) al in een ver stadium. De overgang van de Divisie Vastgoed Defensie (DVD) naar de Rijksgebouwendienst is al min of meer opgestart. En de vraag is dan: hoe regel je de inspraak via de medezeggenschap? Eerlijk gezegd maakt de VBM zich daar zorgen over, vooral ook omdat we een slechte eerste ervaring hebben. Dat zit zo: in het BMD is een artikel a; ‘Algemene uitzondering’ opgenomen, dat de minister de mogelijkheid geeft om
overheidsdiensten waar werknemers in de zin van het BMD werkzaam zijn, uit te sluiten van het BMD. Hierover moet de minister dan wel met de bonden overleggen. Maar bij de samenwerking met en/of overgang van de DVD naar de rijkssector is zonder enig overleg met de bonden zonder nadenken het BMD buitenspel gezet. Concreet: in een oorspronkelijk convenant was het BMD er min of meer uitgeschreven. De VBM heeft dit nog net op tijd kunnen repareren, omdat er een splitsing is aangebracht tussen de inbrengende organisatieonderdelen vanuit de rijkssector. Voor die organisaties geldt de WOR. Daarnaast is er uiteindelijk een aanvulling op het convenant gekomen die aangeeft dat het BMD van toepassing is op de DVD en die bepaalt dat de medezeggenschap bij Defensie participeert in de rijksbrede medezeggenschap. Daarnaast is tegelijkertijd geregeld dat het georganiseerde overleg (de bonden) gaan over de personele gevolgen van de defensie-eenheid. Het is natuurlijk mooi dat we dit hebben kunnen herstellen, maar duidelijk is ook dat zowel de medezeggenschap als de bonden in dit soort trajecten uitermate alert moeten blijven, zodat niet via slinkse wegen het BMD de nek wordt omgedraaid.
M A S T ERCL A S S M ED E Z EG G EN S CH A P Terwijl minister-president Rutte er niets van moet hebben, pleit Defensie secretaris-generaal Akerboom er juist wel voor. Waarom ga je allerlei tijdrovende onderzoeken doen (business-cases) terwijl je het uitbesteden van diensten ook kunt baseren op … jawel: visie!
Uitbesteden op basis van visie? Vertrouwen ontbreekt 11 - 2013 | trivizier | 25
Volgens de VBM betekent ‘sourcing’ bij Defensie bijna altijd ‘uitbesteden’
Op 25 september 2013 beleeft een zaal enthousiaste medezeggenschapsleden onder de bezielende leiding van dagvoorzitter, generaal-majoor b.d. Carel Hilderink, een follow up van de Masterclass Medezeggenschap 2012. Wat is er terecht gekomen van alle conclusies die toen zijn getrokken? Hoe zijn de reorganisaties en de sourcingsprocessen verlopen en wat kunnen we daarvan leren? Ter voorbereiding van de Masterclass houdt de VBM een enquête onder MC-leden. De respons is bijna 100 procent. Aan de hand van die vragen en antwoorden bespreken de deelnemers de onderwerpen reorganisatie en sourcing, met als uitgangspunt de conclusies van de medezeggenschapsdag 2012. Na de aftrap van VBM vice-voorzitter Jacques van Hulsen, ventileert secretaris-generaal, drs. Erik Akerboom, zijn visie op beide onderwerpen. Hoewel maar voor zo’n 20 minuten ingepland, houdt hij een lang en interessant betoog. De hoogste ambtenaar op het ministerie van Defensie voelt zich duidelijk in zijn element. Volgens de VBM betekent ‘sourcing’ bij Defensie bijna altijd ‘uitbesteden’. Soms met als vooropgezet doel om het aantal ambtenaren te verminderen Dan lijkt het op bezuinigen, ook al valt dat na uitbesteding niet altijd aan te tonen. Met sourcing gooit Defensie meestal ook de arbeidsvoorwaarden van loyale medewerkers te grabbel. De cateringmedewerkers van Paresto kunnen erover meepraten. Zij weten met een gedegen onderzoek aan te tonen dat Defensie geen goede ‘business-case’ heeft met de uitbesteding van deze dienst. Tja, wat nu? Tom Poes, verzin een list! Is het daarom dat Akerboom ‘visie’ leidend wil maken bij de vraag of Defensie wel of niet moet gaan uitbesteden? Akerboom is nu 8 maanden aan het werk bij Defensie. Hij is nauw betrokken bij de maar liefst 27 trajecten die op de sourcingagenda staan. Sourcing is relatief nieuw voor Defensie, zo vervolgt Akerboom. Nieuw is vooral dat je afspraken moet maken met marktpartijen. Wat Akerboom betreft moeten er twee dingen gebeuren. Hij wil aan minder trajecten werken en er moeten veel minder business-cases aan te pas komen. Wat de SG betreft moet er
26 | trivizier | 11 - 2013
een visie komen op dat wat Defensie doet en dat wat Defensie niet meer wil doen. Sourcen is eigenlijk niets anders dan slimme keuzes maken en bepalen wat wij zelf willen doen, wat wij samen kunnen doen met andere partijen en wat wij kunnen uitbesteden. Daarbij is het goed om het ambitieniveau terug te schroeven. De nota ‘In het belang van Nederland’ bevestigt dat. De nieuwe reorganisaties zijn een gevolg van de interne financiële problematiek. Defensie heeft op te grote voet geleefd en er zijn te weinig middelen om nog veel te doen. In een vervolggesprek met de zaal licht Akerboom zijn prille ervaringen met Defensie toe. Zo moet je, wat hem betreft, de reorganisatietrajecten uiteraard zorgvuldig doorlopen, maar ook sneller. Soms is de volgorde strijdig met elkaar. Mensen willen snel duidelijkheid. Nu, een kleine 3 jaar na het verschijnen van de Beleidsbrief, lopen nog reorganisatietrajecten en die periode is te lang. De processen zijn stroperig en aanpassing is volgens Akerboom zeer wel mogelijk. Vervolgens moet de organisatie terug naar de lijn. Geen grote programma’s meer. Zo laag mogelijk in de organisatie met de medezeggenschap in de ring gaan. Niet te centralistisch denken. Meer decentraal dus. Je moet niet alleen praten over communicatie, maar daar ook aan werken. Ten derde moet je de wat-vraag en de hoe-vraag duidelijk scheiden. De wat-vraag is vaak een politiek besluit en de hoevraag volgt daarna. Tot slot moet Defensie duidelijk communiceren over een visie. Cijfers en business-cases zijn vaak leidend en daar moet verandering in komen. Als Defensie van mening is dat de taak niet meer bij Defensie hoort, dan is dat de visie. Daar kan je het over eens zijn of niet. Maar de organisatie moet koersvast blijven en het tempo houden Na het betoog van de SG komt in de middag het onderwerp ‘reorganisaties’ aan de orde. Dat gebeurt aan de hand van een Een zaal vol enthousiaste medezeggenschapsleden.
Soms met als vooropgezet doel om het aantal ambtenaren te verminderen
De dagvoorzitter generaal-majoor b.d. Carel Hilderink.
korte presentatie van Jef Stassen over de voortgang van de lopende reorganisaties (de omgang met de Uitvoeringsregeling Reorganisaties Defensie URD) en de quickscan evaluaties van de reorganisaties. Na de middag komt aan de hand van een korte presentatie van Louis Schipper de laatste stand van zaken bij sourcing aan de orde. Veel aandacht is er voor het onlangs overeengekomen Sociaal Statuut. De discussies tussen de zaal en een forum samengesteld uit ervaringsdeskundigen vanuit de medezeggenschap maken duidelijk dat er één rode draad is. Die kun je het beste omschrijven met het begrip vertrouwen. Secretaris-generaal Akerboom zwengelt dit thema aan. Zonder gezamenlijke visie ontstaat er immers geen vertrouwen. Hij bevestigt dit in de discussie met de zaal. Maar die, de medezeggenschappers, vinden juist dat het vertrouwen er op dit moment vaak niet is. De masterclass 2013 is onder meer bedoeld om de theorie van de medezeggenschap te toetsen aan de praktijk ervan. Dus komen de medezeggenschappers met concrete voorbeelden die wijzen op het ontbreken van vertrouwen. Zo heeft geen enkele medezeggenschapscommissie in een vroeg stadium meegepraat over de keuzes die de minister maakt in de nota ‘In het belang van Nederland’. Beleidsmakers en andere leidinggevenden laten de medezeggenschap in vrijwel alle gevallen links liggen bij studies en voornemens van reorganisaties. Vertrouwen moet wederzijds zijn. Op dit moment ontbreekt het daaraan. Dagvoorzitter Carel Hilderink trekt aan het einde van de dag de volgende conclusies: • De secretaris-generaal (SG) is van mening dat bij sourcen een overeengekomen visie nodig is. • De SG spoort de deelnemers van de masterclass aan om zich in de discussie over de te ontwikkelen visie te mengen. • Volgens de deelnemers aan de masterclass is juist het ontbreken van een overeengekomen visie de oorzaak van de onduidelijkheid.
• Volgens de deelnemers aan de masterclass is sourcing soms een (politiek) doel op zich omdat er ambtenaren uit moeten.
• Opvallend is ook dat medezeggenschappers verwachten dat
reorganisaties sneller gaan verlopen als hen al in de studiefase om advies zou worden gevraagd. Daar ligt dus een mooie kans voor de leidinggevenden om de stroperigheid van de processen te doorbreken.
Jef Stassen en Louis Schipper.
Organisatoren Jef Stassen en Louis Schipper kijken terug op een goede dag waarin in alle openheid met elkaar is gesproken. De lezing van de secretaris-generaal heeft een aantal nieuwe gezichtspunten opgeleverd. Akerboom pleit er zowel voor om de uitvoering van reorganisaties meer decentraal beleggen en op het gebied van sourcen te werken met een (overeengekomen) visie. Die visie zou leidend moeten zijn in het vervolgoverleg, of je het er mee eens bent of niet. Daarnaast stellen Schipper en Stassen vast dat er nog veel te verbeteren is en dat de conclusies nuttig kunnen zijn voor de verbeterslag.
11 - 2013 | trivizier | 27
De zekerheid van een contract Als je een contract afsluit, doe je dat om meer zekerheid te hebben. De laatste tijd hoor je vaker het woord ‘pensioencontract’. Maar dat veronderstelt een zekerheid die niet valt te geven.
Niemand wil een ‘casinopensioen’. In gaat de grootste federatie van vakbonden in Nederland bijna ten onder door onderling gekrakeel over de vraag hoe onzeker een pensioencontract mag zijn. Nu, bijna jaar later, gaan we toch hard op weg naar zo’n pensioen. Staatssecretaris Klijnsma laat op oktober weten dat er wat haar betreft een pensioensysteem komt, waarin je de risico’s zo veel als mogelijk probeert te vermijden, maar toch niet helemaal kunt uitsluiten. Zijn we na ruim jaar discussie dan toch gewend geraakt aan het idee dat ook het pensioen onzeker is? Klijnsma komt met haar voorstel na een discussieronde waaraan instanties en organisaties deelnemen. Die consultatieronde houdt Klijnsma nadat ze een voorstel heeft gestuurd voor een wet die soorten ‘pensioencontract’ mogelijk maakt. Het eerste contract is het ‘reële’ contract. Kor t gezegd: een pensioenfonds biedt een pensioen
28 | trivizier | 11 - 2013
dat probeert om de prijsstijging bij te houden. Wel zo handig als je weet dat – zoals nu – je pensioen in pakweg jaar toch al gauw een kwart minder waard wordt. Als je de prijsstijging wil bijhouden (door indexatie), moet een pensioenfonds risicovol beleggen. Zo’n reëel pensioen heeft een groot nadeel: het risico dat het misgaat, bijvoorbeeld door een beurscrash, moet een pensioenfonds meteen verwerken in de hoogte van het pensioen. Lees: het fonds moet het pensioen verlagen (afstempelen). Het pensioenfonds mag er trouwens wel langer dan nu over doen om tegenvallers weg te werken. Hoe dan ook: je loopt een behoorlijk risico dat je pensioen omlaag gaat, ook al is de kans op indexatie in zo’n contract groter. Het tweede contract is een ‘nominaal’ contract. Het pensioenfonds zegt een keihard bedrag toe, maar heeft dan nauwelijks mogelijkheden om de prijsstijging bij te houden. Het fonds moet defensief beleggen en
moet grote buffers aanhouden om de toezegging waar te kunnen maken. Als gepensioneerde heb je dus de zekerheid dat je pensioen niet omlaag gaat. Maar vrijwel zeker ook niet omhoog. Grootste risico: de inflatie holt je pensioen uit. (Kijk op http://www.abp.nl/overabp/nie uwe-p ensio enre geling/ pensioenplannen-kabinet/ voor meer info over de verschillende contracten) Het ABP heeft pittige kritiek op de voorstellen van Klijnsma. Zo gaat volgens het ABP in beide contracten de premie flink omhoog. Oorzaak: het fonds moet de toekomstige verplichtingen waarderen met de actuele marktrente en die is op dit moment historisch laag. Hoe lager de rente, des te hoger de verplichtingen. Want je moet uitgaan van een minimale waardevermeerdering van het vermogen. Om de verplichtingen dan toch voldoende af te dekken, kun je alleen maar de premie verhogen. Dat is geen ideale oplossing, want de loonkosten gaan omhoog. Dat leidt tot reorganisaties en meer werklozen. Die maken de crisis nog erger, zodat de rente laag blijft en de toekomstige waarde van het vermogen dus ook. Kortom: een premieverhoging lost het probleem niet op. Daarom moet het mogelijk zijn om met een stabielere rente te werken, zo vindt het ABP. Bij het nominale contract mist het ABP de middelen om ook maar iets te doen aan indexatie (aanpassing aan de gestegen prijzen). Bij beide contracten moet je eerder iets kunnen doen aan de gestegen levensverwachting, zo vindt het ABP tot slot.
Tussenvariant Pensioenfondsen moeten kiezen voor een reëel of voor een nominaal contract. Althans, dat was het eerste voorstel van het kabinet. Maar op oktober komt staatssecretaris Klijnsma met een ‘tussenvariant’: een beetje nominaal en een beetje reëel. Fondsen doen dus een nominale
toezegging, maar krijgen meer mogelijkheden om te zorgen voor prijsbijstelling (indexatie). Zoiets als wat we nu hebben dus? Klijnsma geeft toe dat je bij een nominaal contract nauwelijks kunt indexeren en bij een reëel contract te weinig mogelijkheden hebt om de indexatie te realiseren. Hoe die tussenvariant er op wettelijk papier uit gaat zien, is nog de vraag. Klijnsma geeft wel wat ‘elementen’, zoals: • Een spreidingsmethodiek voor het opvangen van financiële schokken (geen abrupte kortingen op de pensioenen door verlies op de beurs of door gestegen levensverwachting)
http://www.abp.nl/over-abp/ nieuwe-pensioenregeling/ pensioenplannen-kabinet/
• Een stabiele, kostendekkende premie
• Een stabielere bepaling van de rekenrente. He t g ro te ve r s c h i l m e t n u : pensioenfondsen mogen er langer over doen om een te lage dekkingsgraad (meer verplichtingen dan vermogen) te herstellen. Die hersteltijd is nu jaar, dat worden er . Maar over de ‘stabiele’ rekenrente is het laatste woord nog niet gezegd. Want uit de voorstellen kun je afleiden dat de berekening van de rekenrente leidt tot een nog lagere rente dan nu. En die rekenrente is volgens het ABP dus te laag. Het ABP is dan ook niet zo enthousiast over de tussenvariant van Klijnsma. Een ietwat zurig commentaar staat op hun website (http://www.abp.nl/ over-abp/nieuws//abp-gaat-inoverleg-met-staatssecretaris-overnieuw-pensioencontract.asp). Het ABP noemt de tussenvariant zelfs een ‘gemiste kans’. Kortom: Klijnsma gaat op weg naar een nieuw pensioencontract, maar het ABP geeft haar geen gemakkelijke lift. Naar verwachting komt staatsecretaris Klijnsma rond de jaarwisseling met de concrete voorstellen.
Zijn we dan toch gewend geraakt aan het idee dat ook het pensioen onzeker is?
11 - 2013 | trivizier | 29
OV ER L EG CLAS
REORGANISATIE HRF HQ STAF: MAATWERK EN PLAATSINGSDUUR
SERGEANT-SPECIFIEK KRIJGT TE WEINIG KANSEN
Vooral op het Opleidings- en Trainingscentrum Rijden (OTC Rijden) vind je veel sergeanten-specifiek. Het zijn rij-instructeurs op de vele voertuigen die de landmacht gebruikt. In het huidige personeelssysteem moeten zij regelmatig solliciteren op functies. Volgens de VBM maken zij in de praktijk (te) weinig kans op plaatsing buiten hun specifieke functiegebied. De VBM vraagt al langer aandacht voor hun problematiek. Op september biedt het Commando Landstrijdkrachten (CLAS) de bonden een overzicht aan dat een beeld geeft van het wel – of niet plaatsen van sergeanten-specifiek op functies. Uit het overzicht blijkt dat bij het OTC Rijden nog wel kansen zijn voor de sergeant-specifiek. Da’s mooi, maar daar schiet op dit moment de sergeant-specifiek niets mee op. Hoe kun je met deze groep omgaan zonder hen een voorkeurspositie te geven? In ieder geval door in de begeleidingscommissie (BCO) van de reorganisatie OTC Rijden extra aandacht te geven aan deze groep, vindt de VBM.
De bonden zijn akkoord met de reorganisatie van het Nederlandse deel van het Multinationale hoofdkwartier (GE/NL) Corps ( GNC). De bonden stellen op september een aantal algemene personele aspecten aan de orde. De landmacht heeft een belangstellingsregistratie gehouden. Dat ondersteunen de bonden van harte. De landmacht bevestigt dat men nadrukkelijk met eventuele specifieke persoonlijke omstandigheden en wensen rekening zal houden. Er is dus sprake van maatwerk. Ook bij deze (internationale) reorganisatie is het uitgangspunt dat niet een minimale duur van buitenlandplaatsing van twee jaar het uitgangspunt is, maar wel de initiële plaatsingsduur. Het kan immers zijn dat de medewerkers op basis van hun initiële plaatsingsduur verplichtingen zijn aangegaan, bijvoorbeeld de verhuur van hun woning in Nederland. De reorganisatie mag de mensen niet in een nadelige (financiële) positie brengen. De landmacht verzekert dat dit onder het maatwerk valt. De begeleidingscommissie (BCO) kan de persoonlijke situatie van de medewerkers bekijken. De VBM vraagt aandacht voor het ‘omvlaggen’ (flagging) van functies. De landmacht legt uit dat dit in nader overleg gebeurt. Het is voor Nederland mogelijk om een Nederlander langer op een bepaalde functie te houden, bijvoorbeeld in het kader van de minimale duur van functievervulling. Het andere land zal dan ook pas later personeel leveren voor die functie. Dit werkt echter twee kanten op, waardoor het ook kan zijn dat een Nederlander op verzoek van het leverende land langer op functie moet blijven.
WEL OF GEEN MINIMI BIJ NATRES-BATALJONS?
Bij de reorganisatie van de Natres-bataljons hebben VBM en VNR sterk gepleit voor handhaving van de Minimi. Tijdens een overleg op september vraagt de VBM aan de landmacht aandacht voor de uitvoering van het besluit om de Minimi (alsnog) te handhaven. Ook de vertegenwoordigers van het Commando Landstrijdkrachten zijn op september verbaasd dat dit nog niet is gebeurd. Op verzoek van de VBM nemen zij dit onderwerp uitdrukkelijk mee in de evaluatie van de reorganisatie Natres-bataljons. Verder gaan zij uitzoeken wat de stand van zaken is. Natres militairen met op de voorgrond een Minimi. Foto: Rosanno Sambajon
30 | trivizier | 11 - 2013
OV ER L EG DEF
GELDT SBK NOG VOOR REORGANISATIE IDGO?
Het reorganisatieplan ‘Instituut Defensie Geneeskundige Opleidingen’ (IDGO) moet leiden tot een effectieve en doelmatige geneeskundige opleidings - en trainingsorganisatie. Het IDGO moet voorzien in geneeskundige opleidingen, trainingen, trainingsondersteuning en certificering en kennisproductie. Hiertoe worden diverse taken van CLAS, CLSK en CZSK overgedragen aan het nieuwe IDGO. De VBM heeft een aantal opmerkingen bij het concept voorlopig reorganisatieplan (cVRP) IDGO. Een plan dat nogal wat ‘losse eindjes’ bevat. Vanuit de opgelegde Numerus Fixus wordt er een formatie opgelegd. Met minder functies worden dezelfde (of meer) taken uitgevoerd. Klinkt harstikke efficiënt natuurlijk, maar is dit ook realistisch? Volgens de VBM niet. Op een aantal punten wordt aangegeven dat pas uit de evaluatie zal moeten blijken of iets wel of niet haalbaar was. Nu zit hier een punt van waarheid in, dat de evaluatie hiervoor gebruikt wordt, maar erg overtuigend vinden we zo’n reorganisatieplan niet. Er wordt bijvoorbeeld gesteld dat “de ervaring het zal moeten leren”. De VBM vindt dat je op zulke losse eindjes geen organisatie kunt bouwen. Het IDGO is nu nog gehuisvest in Hilversum maar is voorbestemd voor Ermelo. Volgens Defensie dient het cVRP onder andere om precies te kunnen vaststellen wat de infrastructurele behoefte in Ermelo moet zijn. Voor de VBM ontstaat hier al een probleem. Personeel zal worden verplaatst van Hilversum naar Ermelo. In het SBK staat het één en ander over financiële regelingen als gevolg van verhuizingen. Gezien de ervaring met infra is de kans groot dat de verhuizing naar Ermelo pas na plaatsvindt, waardoor het SBK niet meer geldt. De VBM vindt dat het betrokken personeel, ook na , moet kunnen terugvallen op het SBK .
AK BL CM D E NU O X FP VG Q YH R I Z JT WS W S REORGANISATIEPLAN TALENCENTRUM NOG NIET COMPLEET
Het op te richten Talencentrum Defensie (TCD) moet een aanspreekpunt binnen Defensie worden op het gebied van professionele (militaire) taalvaardigheid. Door bundeling van alle activiteiten op het gebied van taalvaardigheid kan volgens Defensie efficiënter gebruik gemaakt worden van alle kennis en middelen. De TCD bestaat voornamelijk uit taalspecialisten, wordt een onderdeel van het NLDA en wordt aangestuurd door de C-NLDA. Op september is in de werkgroep Informeel Overleg Reorganisaties Defensie het (concept) voorlopig reorganisatieplan besproken. Helaas kon het plan niet inhoudelijk besproken worden, omdat er essentiële onderwerpen in ontbraken. Zo wordt er in het plan gesuggereerd dat er geen personele problemen zijn. Uit contacten met het betrokken personeel (dat redelijk verspreid in het land is gehuisvest) blijkt dat er wel degelijk behoorlijke personele problemen zijn. Eén van de problemen betreft bijvoorbeeld de onderbrenging van het TCD op de Trip van Zoudtlandtkazerne in Breda, waardoor er veel verplaatsingen ontstaan. Hoe zulke problemen zouden moeten worden opgelost, is op geen enkele wijze beschreven in het reorganisatieplan. Dit is nu net een Algemeen Personeelsaspect dat met de bonden zou moeten worden besproken. Daarnaast ontbreken er nog meer punten. Op advies van de bonden heeft Defensie het plan teruggenomen. Het zal worden aangevuld en wordt dan opnieuw met de bonden besproken. (Zie pagina .)
11 - 2013 | trivizier | 31
OV ER L EG CDC
BONDEN VERWERPEN REORGANISATIEPLAN TALENCENTRUM
De reorganisatie van het Talencentrum blijft vragen oproepen. Daarom verwerpen de bonden het plan. Op oktober vragen de bonden Defensie het hemd van het lijf en wat overblijft, is in hun ogen een kale bedoening. Zo kan Defensie geen afdoende antwoord geven op de vraag welke aanvullende maatregelen er nodig zijn voor de intensivering en modernisering van het taalonderwijs. Defensie zoekt dit verder uit. Ook kan Defensie de bonden niet duidelijk maken waarom er zo veel nieuwe functies zijn. En er dus veel oude vervallen. Is Defensie bezig met het afwaarderen (downgraden) van functies? En hoe groot is de overtolligheid? In principe is dit trouwens een vraag die Defensie moet ophelderen voor de medezeggenschap. De bonden vragen ook naar de mogelijkheden van maatwerk wegens de verplaatsing van het Talencentrum naar Breda (Trip van Zoudtlandtkazerne). Defensie kan die duidelijkheid niet geven. Maar de suggestie om in ’t Harde een zogeheten aanlandplek te maken, wijst het af. De bonden willen meer duidelijkheid over maatwerk bij de tegemoetkoming vanwege de gewijzigde afstanden woon/ werkverkeer voor medewerkers van het Talencentrum. Het onderwerp komt zeker nog een keer terug in het overleg. Defensie zal de bonden op de hoogte houden van het overleg hierover met de medezeggenschap.
AK BL C D E NUO FP VG Q YH R Z J S MEER FUNCTIES BIJ ONDERDEEL VAN FACILITAIR & LOGISTIEK
De bonden stemmen op oktober in met het concept voorlopig reorganisatieplan ‘Uitbreiding assortimentsgewijs (AGW) en verwerving CDC VAM DF&L’. Het plan zorgt voor de (her)belegging van (sub) assortimenten bij de Divisie Facilitair & Logistiek (DF&L), onderdeel van het CDC, en de daaruit voortkomende uitbreiding van Vraag- en Aanbodmanagement (VAM) DF&L met assortimentsmanagers en verwervers. VAM DF&L krijgt er functies voor de verwerving bij en , functies voor AGW. Hierdoor neemt de totale omvang van VAM DF&L toe van , naar , functies. Volgens Defensie is er geen behoefte aan transitiecapaciteit door de vertraging van het SAP-project (automatisering van de bedrijfsvoering). Defensie ontkent – nadat de VBM hier naar vraagt – dat de Numerus Fixus leidend is geweest bij het plan.
32 | trivizier | 11 - 2013
N I EU W S
Ook burger-personeel moet ambtelijke rechtspositie behouden! De “normalisatie” van de ambtelijke rechtspositie is een onderwerp waaraan de Tweede Kamer al menig uurtje heeft versp…. ehh, besteed. Na maanden stilte (verkiezingen, kabinetsformatie, andere prioriteiten) is het onderwerp terug op de agenda. Volgens de agenda van de Tweede Kamer komt het onderwerp in de week van 4 november plenair aan de orde. De laatste stand van zaken (deze Trivizier gaat 1 november naar de drukker) is dat in het wetsvoorstel een uitzondering wordt gemaakt voor het militaire personeel, maar niet voor het burgerpersoneel van Defensie. Blijkbaar is het geen probleem om een amendement van het Kamerlid Heijnen (PVDA), dat pleit voor een uitzondering voor al het defensiepersoneel, links te laten liggen. Merkwaardig genoeg staat in de lijst van uitzonderingen wel het executieve politiepersoneel. De VBM vindt dat je een volstrekt ongewenste situatie krijgt als de militair wel en de burgermedewerker van Defensie niet de ambtelijke rechtspositie behoudt. De verschillen in de benadering van defensiepersoneel en politiepersoneel vallen niet uit te leggen. Wij blijven strijden voor een gelijke behandeling.
Ambtelijke status: hoe zat het ook al weer? Eind 2011 staat de discussie over de ambtelijke rechtspositie van het overheidspersoneel plotseling in de schijnwerpers. Al eerder hebben mevrouw Koşer Kaya (D66) en meneer Van Hijum (CDA) in een poging om zichzelf onsterfelijk nuttig te maken een wetsvoorstel ingediend. Daarmee willen ze de rechtspositie van overheidspersoneel “normaliseren”. De toenmalige Hoofddirecteur Personeel op het ministerie van Defensie voorziet een probleem. Want in het wetsvoorstel krijgen militairen een aparte (en ambtelijke) positie. Per slot van rekening heb je als overheid ook mensen nodig die je met gevaar voor eigen leven om een boodschap kunt sturen. Maar de toenmalige Hoofddirecteur Personeel vindt het behoorlijk vervelend om binnen één ministerie met twee verschillende rechtsposities te gaan werken. Hij wil daarom ook voor militairen een “normale” rechtspositie. Normalisatie betekent in dit geval: de afschaffing van de ambtelijke rechtspositie. Ook defensiepersoneel zou werknemer worden met een rechtspositie gebaseerd op het burgerlijk wetboek. De VBM is hier tegen. De bonden zijn boos over dit voorstel. Ze willen weten wat de minister ervan vindt. Zo lang die geen standpunt inneemt, schorten ze per 10 januari 2012 het overleg op. Uitleg van de minister is hard nodig omdat op zijn minst
De VBM vindt dat je een volstrekt ongewenste situatie krijgt als de militair wel en de burgermedewerker van Defensie niet de ambtelijke rechtspositie behoudt.
gesuggereerd wordt dat militairen (en burgermedewerkers) door de verandering van hun rechtspositie gemakkelijker ontslagen kunnen worden. Ook zou de regelgeving rond arbeidsvoorwaarden een stuk simpeler kunnen zijn, zo is de veronderstelling. Terwijl de Tweede Kamer (niet voor het eerst) het debat uitstelt, komt de minister (toen Hillen) met een schriftelijke reactie. De VBM reageert teleurgesteld, omdat hij niet duidelijk stelling neemt. De brief toont volgens de VBM onvoldoende empathie met het personeel en onderstreept het belang van de huidige rechtspositie juist in moeilijke tijden – en dat verandert de komende jaren niet – te weinig. In een vervolggesprek maakt de minister duidelijk dat hij de zorgen van de bonden begrijpt en waardeert. Hij constateert echter tegelijkertijd dat het een initiatiefwetsontwerp van een aantal Tweede Kamerleden betreft, waarover hij niet gaat. Eén en ander neemt niet weg dat hij zich als werkgever van ruim 60.000 medewerkers zal inzetten om de positie van het defensiepersoneel overeind te houden. Ook van de huidige minister mogen de bonden dus zo’n inspanningsverplichting verwachten. Rutger van den Dikkenberg heeft in Republic de discussie nog eens kort weergegeven. Lees hier zijn artikel: http://www. republic.nl/nieuws/2013/3069/ worden-ambtenaren-eindelijkgewone-werknemers
Zie www.vbm.info voor actuele ontwikkelingen.
11 - 2013 | trivizier | 33
FA M I L I EB ER I CH T EN Postbus 93037 2509 AA Den Haag, email:
[email protected]
OV ER L ED EN Augustus - W.P. Versteeg ( jaar) SMJR VGMRA b.d. De la Bassecour Caanstraat NC Noordwijk September - J.M.E. Velthaak-Scheeman ( jaar) Het Strengh RN Castricum -
F.W. van den Haspel ( jaar) KPL KL b.d. Dieze NA Oisterwijk
- G. Hylkema ( jaar) MJR TPMKR b.d. Ceramstraat CA Den Helder - J.H. Nijland ( jaar) MJR TPMKR b.d. Zeeloodsenlaan BM Den Helder - H. Leezer ( jaar) OPP RRMNT b.d. Voorweg NX Callantsoog - A. van Vliet ( jaar) OPP KOK b.d. Landbouwstraat AS Julianadorp - J.G. Hoorns ( jaar) SMJR ODND b.d. Graaf Floris V straat JX Den Helder
34 | trivizier | 11 - 2013
DA N K Oktober - J. Kuijpers-Noevers ( jaar) Molenstraat NN Den Helder - F. de Lange ( jaar) AOOMARNS b.d. J Adriaen van de Perrestraat XZ Middelburg - T. van Ruler-Mooijman ( jaar) corr: Du Meelaan ZK Zoetermeer -
N.K. Noorlander ( jaar) BTSM ODND b.d. Westgracht b ND Den Helder
-
J.A. Kommers ( jaar) LTZ b.d. Wierbalg VG Julianadorp
-
R.J. Ilbrink ( jaar) LTZ b.d. Roompotstraat JH Den Helder
-
J.D. Bosschart ( jaar) AOO TDE b.d. Berkenlaan XE Zundert
Het algemeen bestuur betuigt de nabestaanden oprechte deelneming met hun verlies.
Door de wijze waarop u met ons afscheid heeft genomen, weten wij dat u om Jeanne Annes-Nelemans gaf en haar waardeerde. Hiervoor willen we u bedanken. Joke en Gerard Beckhoven, Koos Annes en Gabriële Arens, kinderen en kleinkinderen Den Helder, september Hartelijk dank voor uw medeleven, betoond in de vorm van bloemen, kaarten en een troostend woord na het overlijden van W.J.M. (Wim) van Dam. Joke van Dam-van der Schans Waddinxveen, oktober Uw steun en medeleven na het plotseling overlijden van Arie Leeuwenburgh zijn voor ons van grote waarde. Het troost ons dat u deelt in ons verdriet en wij willen u daarvoor bedanken. De leegte en het gemis zijn enorm groot. Arie, papa, opa heeft heel veel voor ons betekend. Wij zullen hem nooit vergeten. Lies, Ellen en Gertjan, Christine en William, Arne en Marieke en kleinkinderen Katwijk, oktober
V ER EN I G I N GSN I EU W S
jaar lid
b . d. D. A . ( D
ic k
)
PT
R
NS b
.d. A . ( A
rie
)v de
a rd
n Br
Wa
MJ
M
AR
KA
NT
an
LM
de
E
(van verdienste …) Op vrijdag oktober reikt VBMvoorzitter Jean Debie met veel plezier aan vijf jubilarissen spelden voor -jaar lidmaatschap uit. Dat gebeurt in Bronbeek (Arnhem), waar de spelddragers van de VBM hun jaarlijkse bijeenkomst houden.
lle
m or t
MJ
R
oek
b. d. G . W. ( W i
)K
H
M OF
En natuurlijk was er een heerlijk buffet.
o
A
Br
O
Cb
.P. (Ja a p )B .d. J
d
kke
de La an
LT Z
Ja a p) v an . J. (
r
O
r
C
b. d
oo ar
ba
LT Z
J. M .G . (J o s )
LT Z
.d.
ga
b K
od
V
De volgende leden van verdienste zijn jaar lid: MJR ELMNT b.d. D.A. (Dick) de Waard, lid van verdienste sinds KAPT MARNS b.d. A. (Arie) van den Broek, lid van verdienste sinds , erelid sinds MJR HOFM b.d. G.W. (Willem) Kort, lid van verdienste sinds LTZVK b.d. J.M.G. (Jos) Broodbakker, lid van verdienste sinds LTZAOC b.d. J.P. (Jaap) Boogaard, lid van verdienste sinds Nog geen lid van verdienste, maar wel verdienstelijk lid, is Jaap van der Laan. Op oktober reikte Jean Debie het insigne uit wegens jaar lidmaatschap aan LTZOC b.d. J. (Jaap) van der Laan. Dat gebeurde tijdens een informeel voorzittersoverleg in het bondsgebouw te Den Haag. Jaap van der Laan is voorzitter van de afdeling Assen. Ook SMJR BDVMBP b.d. T.J. Wonnink ontving de speld voor -jarig lidmaatschap. Hij heeft de speld (op eigen verzoek) thuisgestuurd gekregen. Dat geldt ook voor KAP GN b.d. M.T. Louwerens. 11 - 2013 | trivizier | 35
Onze GRATIS belastingservice is al jarenlang een groot succes. Wij verzorgen de aangifte 2013 en voorgaande jaren voor u en thuiswonende gezinsleden. Meld u snel aan, de belangstelling is zeer groot en vol is vol…!
Spelregels uitsluitend particuliere aangiftes (géén winstaangiften) aanmelden via internet 1) kunt u voor 1 april 2014 geen aangifte doen, dan dient u ZELF tijdig uitstel aan te vragen bij de Belastingdienst: 0800-0543 1)
Als u geen computer heeft kunt u de bon invullen
En verder • •
wij vragen van u geen DigiD-code, alle aangiften worden met onze eigen code verzonden de belastingservice is altijd overdag, alleen in Den Helder zijn avondafspraken mogelijk
Antillengangers opgelet! Bij uitzending naar de Antillen wordt u uitgeschreven uit de Gemeentelijke Basisadministratie. Van de Belastingdienst ontvangt u dan een vragenbrief “ Verzoek om informatie bij emigratie”. Het is van groot belang dat u die vragen zorgvuldig beantwoordt en aangeeft militair te zijn! Indien u dat niet doet of u heeft geen formulier ontvangen, dan beschouwt de Belastingdienst u als emigrant en ontvangt u het zgn. M-formulier en is het onmogelijk om op de normale manier belastingaangifte te doen. Geef u dan op voor de belastingservice op de Antillen (zie aanmelden buitenland).
Deadline internet Tot 28 maart 2014
Deadline bon Tot 1 februari 2014
Ga naar www.vbm.info en klik op de belastingbutton (o.a. onder de tab ledenservice). Bent u nog in het bezit van uw lidmaatschapnummer en wachtwoord, dan kunt u zich gelijk aanmelden/inloggen. Volg anders onderstaande stappen voor het opzoeken en aanmaken van uw lidmaatschapnummer en wachtwoord. Aanmelden via internet kan tot 28 maart 2014. Zolang er plaats is!
1
Klik op ‘lidmaatschapnummer zoeken’. Vul uw achternaam en geboortedatum in (xx-xx-xxxx = dag-maand-jaar). Klik op zoeken.
• • •
Aanmelden internet
2
U bent gevonden. Klik op het lidmaatschapnummer om door te gaan.
3
Vul de ontbrekende gegevens in. Maak zelf uw wachtwoord aan. E-mail, telefoonnummer en/of mobiel zijn ook verplichte velden. Klik dan op aanmelden.
4
Bevestig de ontvangen e-mail door op de activatielink te klikken in dit bericht.
5
Klik in dit scherm op HIER om in te loggen.
Log in met uw lidmaatschapnummer en wachtwoord.
6
Selecteer hier de locatie, datum en tijdstip.
Belastingservice 2014
Aanmelden buitenland Voor de leden die geplaatst zijn in het buitenland, te weten Curaçao, Aruba en Ramstein/Heidelberg/Munster, geldt het volgende:
Vlb. Ramstein/Heidelberg
Munster
Curaçao
Aruba
@
@
@
@
U kunt zich aanmelden bij: Dhr. H. Klappers
[email protected]
U kunt zich aanmelden via de: Belastingservice
[email protected]
U kunt zich aanmelden bij: SGTLDA S.A. Hop
[email protected]
U kunt zich aanmelden bij: SGTLDA Luciën Jansink, via telefoonnummer
[email protected]
Tevens willen wij opmerken dat wanneer u gebruik maakt van de belastingservice van de Vakbond voor Defensiepersoneel VBM, u geen DigiD-code nodig heeft. De belastingservice heeft van de Belastingdienst een eigen DigiDcode ontvangen, waardoor wij alle aangiften onder deze code kunnen verzenden.
Aanmelden bon Alléén als u geen computer heeft. S.v.p. zo veel mogelijk gegevens invullen en de hele bon opsturen.
Naam en voorletters
.............................................................................................................................................................................................................................
Adres
.............................................................................................................................................................................................................................
Postcode + plaats
.............................................................................................................................................................................................................................
Telefoon privé (verplicht) ............................................................................................................................................................................................................................. Telefoon werk
.............................................................................................................................................................................................................................
Registratienummer
............................................................................................................................................................................................................................
E-mail
.............................................................................................................................................................................................................................
Op welke werkdagen tussen 10 februari en 31 maart bent u verhinderd? ...................................................................................................................................................................................................................................................................................
Waar kunnen wij u deze service verlenen? Zet een kruisje bij de plaats waar u geholpen wilt worden. Amersfoort Amsterdam Apeldoorn Assen Bergen op Zoom Breda Den Haag
Den Helder (overdag) Den Helder (avond) Doorn Ede/Harskamp Eindhoven Emmen Enschede/Twenthe
Ermelo ‘t Harde Havelte Heerlen Katwijk (ZH) Leeuwarden Nijmegen
Rotterdam Schaarsbergen Terneuzen Venlo Vlissingen ‘s-Hertogenbosch Weert
Knip de gehele bon uit en stuur deze voor
februari gefrankeerd terug naar:
VBM Belastingservice Postbus AA Den Haag
V R A AG EN A A N B O D Postbus 93037 2509 AA Den Haag, e-mail:
[email protected]
Redactionele tekst Eenmalige plaatsing van advertenties is voor leden gratis. Het is daarnaast mogelijk om tegen betaling advertenties te plaatsen in deze rubriek. Voorwaarden en tariefinfo: bel of mail naar
[email protected]. De redactie behoudt zich het recht voor gratis advertenties in te korten.
TE HUUR Curaçao ( B o t t e l i e r, omgeving Jan Thiel) -pers. Vakantievilla, met uniek uitzicht over het eiland. Altijd een heerlijke verkoelende bries. Het is gelegen in de prachtige, chique wijk Bottelier, vlakbij het Lagun van Jan Thiel en op min. van de stranden Mambo Beach, Seaquarium en min. van Willemstad. Grote woonkamer met een open, volledig ingerichte keuken met bar. Daarnaast slaapkamers, badkamers en grote porches. Info: www.casadonpedro.com, e-mail:
[email protected] telefoon (ex sgt. Marns. Alg. Piet de Ridder).
GEZOCHT Een huurwoning/studio/ appartement op Aruba, het liefst met slaapkamers en volledig gemeubileerd. De huurprijs mag zijn tot maximaal (liefst minder uiteraard). Van febr. tot en met juli . (Ga daar maanden werken in het Dr Horacio E.Oduber hospital, als dialyseverpleegkundige.) Reacties op
[email protected]
TE KOOP Centraal gelegen, goed onderhouden en degelijk gebouwde /-kapwoning in Wieringerwaard, met garage. Vlakbij treft u een supermarkt, sportvelden en een basisschool. De woning beschikt over een ruime woonkamer met schuifpui naar de riante en zonnige achtertuin. Er zijn ruime
38 | trivizier | 11 - 2013
slaapkamers aanwezig en er is een mogelijkheid een e te creëren. Een heerlijk lichte, ruime en nette woning om zo te betrekken! Woning kan zonder meerkosten gemeubileerd worden opgeleverd. Binnen ca. autominuten bereikt u de kust of de gezellige stad Schagen met alle voorzieningen die u nodig heeft. Inhoud ca. m³, woonoppervlakte ca. m², overige inpandige ruimte ca. m², externe bergruimte ca. m², perceeloppervlakte m², bouwjaar . Indeling:
Entree-hal met meterkast ( groepen en aardlekschakelaar), toilet met fontein en een trap naar de verdieping. Vervolgens bereikt u de woonkamer met schuifpui en trapkast. De open keuken met enkelwandige opstelling is voorzien van een fornuis en afzuigkap. e verdieping: Overloop. Op deze verdieping treft u slaapkamers voorzien van een laminaatvloer. Eén slaapkamer is voorzien van een dakkapel en één van een dakraam. Tot slot treft u op deze verdieping de badkamer met wastafelmeubel en grote inloopdouche. e verdieping: Via een vaste trap is de vierde slaap-zolderkamer met aansluiting wasmachine en droger bereikbaar. Op deze verdieping treft u tevens de CV en mechanische ventilatie (Atag HR Combi en Itho mechanische ventilatie ). Tuin: De heerlijk zonnige achtertuin is gelegen op het noordwesten en beschikt over een terras, vijver, borders en achterom. De garage is voorzien van water, elektra en elektrische deur. Ligging: Woning ligt gunstig t.o.v. Schagen km, Anna Paulowna km en Den Helder km. Bezichtigen zeer de moeite waard! Vraagprijs € .. Tel. , e-mail:
[email protected].
GEZOCHT E-MAILADRESSEN Wij komen graag in het bezit van uw e-mailadres. Waarom? Om u zo goed mogelijk van dienst te zijn en u snel op de hoogte te kunnen houden van belangrijke ontwikkelingen. Stuur een mailtje naar: ledenadministratie@ mijnvbm.nl of scan de QR-code. Natuurlijk stellen wij het ook op prijs als u wijzigingen omtrent uw gegevens doorgeeft aan de ledenadminisatratie.
P U Z Z EL Postbus 93037 2509 AA Den Haag, e-mail:
[email protected]
. . .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. .
.
.
.
. .
.
.
.
.
. .
.
.
. .
.
. .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. .
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
. .
. .
.
. .
.
Oplossing:
. .
.
.
.
.
Horizontaal . Een schot lossen . Bescherming tegen de regen . Ballethouding . Aantal gedrukte exemplaren . Dierenriemteken . Blijkens de akte (afk.) . Stekelig zoogdier . Reeds . Fijn netwerk . Draaikolk . Vastlopen v.d. computer . Kampeerartikel . Dakdeel . Laatste bespreking/beoordeling . Meteorologisch verschijnsel . Luchtstroom . Deel v.d. dikke darm . Scantechniek (afk) . Ondernemingsraad (afk.) . Lokmiddel . Tekenterm . Internetbrowser (afk.) . Voetbalclub . Je hoofd bewegen ter begroeting . Uitgifteraam . Babygeluid . Kappersgerei . Mannelijke eretitel . Hakwerktuig . Chinese lengtemaat . Plaats in Gelderland . Fries dorp in de gemeente Opsterland . Sportief evenement (afk.) . cm. . Gymtoestel . Blauwe kleurstof . Traditionele marokkaanse soep . Kant v.d. weg . Celmateriaal . Voegwoord . Planeet . Afrikaans eenhoevig zoogdier . Soort onderwijs . Xenon (afk.) . Bijbels figuur . Risico bij zware sneeuwval
.
. .
.
.
.
Verticaal . Sporenplant . Bijbelse plaats . Ongekookte groente . Laagtij . Degene die voorzieningen verzorgt ter distributie . Eenheid van kracht (afk.) . Politieke overeenkomst over het beleid . Degeneratieziekte . Dik boek . Militaire rang (afk.) .Agelopen . Kledingstuk . Franse vennootschap (afk.) . Eis . Jachtinstrument . Geluid . Plusteken . Plechtige verklaring . Deel van de wet (afk.) . Afgeknotte stam . Factuur . De onbekende (afk.) . Lage vrouwenstemmen . Kasteel van Koning Arthur . Reeks . Informatietechnologie (afk.) . Op een wissel geschreven ondertekende verklaring . Tijdstip . Een beetje . Schaatsterm . Bekend onderzoeksinstituut . De negende toontrap . Binnenvaartschip . Ad interim (afk.) . Eerbetoon . Afstandelijk . Immunoglobuline (afk.) . Dwarshout . Verkoudheidsverschijnsel . Titel (afk.) . Schaatsterm . Afkeuring . Soort populier . Een van de vijf smaken . Hong Kong Dollar (afk.) . Soort limonade . Snavel . Standaardnederlands (afk.) . Gordijnrail . Extensie van een uitvoerbaar computerbestand . Lichaamsdeel . Automerk (afk.) . Eerstvolgend (afk.)
KRUISWOORD Breng de gevraagde letters over naar de oplossingsbalk. Stuur deze oplossing vóór 4 december 2013 naar: Redactie Trivizier (puzzel) Postbus 93037 2509 AA Den Haag of E-mail:
[email protected] Vergeet niet uw adres te vermelden!
Onder de goede inzendingen worden een VVV-iris-cheque t.w.v. € 25,- en twee VVV-iris-cheques t.w.v. € 12,50 verloot. (Alleen inzendingen door leden loten mee). Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd. Oplossing oktober 2013: Moesson De winnaars zijn (na loting): W.J.P. van der Valk, Zoetermeer R. Herbers, Hardenberg C. Minneboo, Den Helder
Als u de QR- code scant genereert deze een e-mailbericht op uw apparaat waar reeds ons adres is ingevuld. Het enige dat u hoeft te doen is de goede oplossing en uw naam/adres in te typen en op verzenden te klikken.
Jurist voorkomt ontslag Een wachtmeester van de marechaussee dreigde zijn VGB (Verklaring van Geen Bezwaar) en dus ook zijn baan kwijt te raken. Dit vanwege een ‘reeks aan overtredingen’( zes in totaal). De wachtmeester schakelde de VBM in. Een jurist van de VBM maakte gehakt van de zogenaamde ‘reeks aan overtredingen’. Twee verkeersovertredingen waren meer dan 8 jaar geleden begaan en telden dus niet mee voor het veiligheidsonderzoek. Eén snelheidsovertreding was door de echtgenote begaan en twee transacties wegens ‘het niet hebben van een aansprakelijkheidsverzekering voor een motorvoertuig’ betroffen een voertuig dat op de kazerne stond. Dit had met een ‘verbodsstraf’ afgedaan moeten worden. Blijft over één overtreding, niet voldoende voor het intrekken van de VGB. De wachtmeester kan gewoon in dienst blijven bij de marechaussee.
Denk aan de rente!
WAT DOET UW BOND VOOR U?
Een burgermedewerker van Defensie kon vanwege een langdurige ziekte niet meer werken. In het tweede jaar van zijn ziekte kortte Defensie het salaris van de man tot 70 %. In dit geval was dat echter niet terecht. Een jurist van de VBM vocht de salariskorting aan. Met succes: Defensie betaalde het ten onrechte gekorte bedrag alsnog uit. Iedereen tevreden? Nog niet helemaal. Want in zo’n geval heeft de werknemer ook recht op de wettelijke rente! Hij heeft het geld immers te laat ontvangen. Denkt u niet te makkelijk: dat is maar een paar procent. In het geval van de burgermedewerker kwam het toch neer op enkele honderden euro’s. Defensie heeft, hierop geattendeerd door een van onze juristen, inmiddels ook de wettelijke rente overgemaakt.
of via MDTN *06 54666156 (géén GSM!)
Ledenadministratie
070 3155111
[email protected]
Belastinginfo en -hulp Fons Kraaikamp
Helpdesk
Ton van Elst Adri van der Veer
Nabestaandenzorg René Landsweers
[email protected]
Nazorg
De Vakbond voor Burger en Militair defensiepersoneel VBM verleent nazorg bij overlijden. Wij kunnen u doeltreffend ondersteunen. U kunt ons helpen door al uw gegevens te ordenen. Vraag bij de VBM naar de handleiding voor nabestaanden. Of kijk op www.vbm.info bij ‘ledenservice’.
Stichting MSF (sociaal fonds) Johan Liekens 0223 615885. Bereikbaar op dinsdag en vrijdag van 09.00-16.00 uur. Tevens te bereiken via e-mail:
[email protected] www.stichtingmsf.nl.
Collectieve ongevallenverzekering
De VBM heeft voor alle actief dienende leden (militairen en burgers) een unieke ongevallenverzekering afgesloten. Deze ongevallenverzekering geeft dekking in de hele wereld, ook tijdens missies, gedurende 24 uren per dag, 7 dagen per week en gedurende het hele jaar. De ongevallenverzekering vervangt de woonwerkverkeerverzekering en het uitzendcertificaat. U hoeft dus géén uitzendcertificaat meer in te vullen als u op uitzending gaat.
Adreswijziging of andere vragen Gaarne doorgeven aan: 070 3155111 of
[email protected]