Ontwikkelingen in de teelt • Programma - Voeding - bestuiving - boomopbouw
Rene Albers, Fruitconsult
Elk deel van de puzzel moet kloppen Gewasbescherming Bestuiving
Wat “verbruikt” een volwassen aanplant?? N
80 -120 kg/ha 35-40 kg N voorjaar 40-80 kg gedurende seizoen
Groei –> –>
Snoei
P2O5 K2O MgO
Voeding
Wat is beschikbaar voor de boom? Onderstam, wortelsnoei
fertigatie organische mest
20 - 30 kg/ha 80 -120 kg/ha 30 - 50 kg/ha
• Tekort • Kleinere gelere bladeren • Slechte zetting, vanwege concurrentie met het blad en kortere levensduur eicel • Te weinig groei: groei stopt te vroeg • Kleinere vruchten • Veel minder bloemknop aanleg voor komend jaar • De N reserve in het hout is bij kersen zeer belangrijk, want in de bloei is er nog geen clusterblad • Overdaad • Te veel groei • Korter uitstalleven en minder smaak
1
Begin met bodemmonster op basis CEC Zand (0,1
m2
Optimale getallen in CEC complex
/ gr)
Klei(800 m2 / gr)
Humine zuren (1000 m2 / gr)
Optimale waardes voor kersen • P-AL – 40-60
• K -> % op CEC complex is meest belangrijk – – – –
Jonge bomen -> % K : 3 – 3,5% Productieve aanplant: -> % K : 4 % Met hoge CEC (> 250) 3,5-4% is voldoende Winter bemesting Kali is afhankelijk van CEC en %K
• Mg -> 2,5 x % K op CEC complex (10%) • pH -> = pH-KCl -> niet de pHH2O – Zand pH 5,8 – 6,5, klei pH 6,3 – 6,8 optimaal – Calcium boven de 82%
Bladvoeding kersen Naoogst bespuitingen • Om goede reserve op te bouwen na de oogst: • 3 x 15 kg ureum • 1 x 1 l borium • 1 x 0,7 l Zintrac/Zinc sulphate – Ook na de oogst 2x spuiten met 1,5 L kalifosietof voor gezondere boom en betere zetting
Voeding kersen (voorbeeld) – Neem iedere 3-4 jaar een bodemmonster plus elk jaar bladmonster net voor de oogst – Organische mest (compost of champost)20 ton (= 120 kg N, slechts 10% effectief = 12 kg N; 50 kg P en 120 kg K2O – Begin maart 40 kg N (= 150 kg KAS (27%N)/ha op de zwartstrook – Fertigatie: 15 kg N/ha/maand in mei tot Augustus begin seizoen vooral stikstof , later kalinitraat)
Bladvoeding kersen Voor de bloei - einde bloei barsten knoppen -> 1-2x 1 kg koper • Nog geen blad => effect vóór bloei bespuitingen is beperkt • Groene knop -> 2x 200 gr Zinksulfaat • Vanaf ballonstadium -> toevoegen kalifosfiet + 3-4 kg ureum bij iedere bespuiting • Volle bloei 1x 0,5-0,7 ltr Mantrac
2
Bladvoeding kersen Na de bloei • Let op bloeitijdstip per soort !! – Tot 3 weken na de bloei iedere 3-4 dagen! – 1e + 3e+ 5e -> 4 kg ureum + 7 kg bitterzout + 0,25 l Mantrac – 2e + 4e -> 7 l Aminosol + 0,75 ltr Mantrac + 150 gr Zinksulfaat (Aminosol niet mengen met insecticides en fungicides). Aminosol is bijen afstotend !! • Tot de groei afsluit: voeg regelmatig Mg + Mn + Zn toe aan de bespuitingen • Kalifosfiet heeft een MRL norm op steenfruit en kan nu de eerste periode in doseringen van 1,5 l/ha/keer toegevoegd worden
Irrigatie: meten met (watermark)sensors! Al voor de bloei zorgen dat de bodem vochtig is! • Vanaf begin bloei tot aan de pluk-> 10-30 kPa • Vochtige bodem is erg belangrijk voor zetting • We willen groei!! • Bij voldoende groei: na de oogst -> gecontroleerde stress (50-80 kPa)
Goede bestuiving is noodzaak voor goede oogst
Zonder bestuiving geen oogst
Hommels
Belang van bestuiving
Regina normale bestuiving
Regina bij inhoezen bloemen (geen insectenbestuiving)
Trial by: DLR Rheinpfalz, Jurgen Lorenz, 2005
3
Wat wel en niet te doen in de bloei • 4 tot 5 sterke volken per hectare bij volwassen aanplant • Extra hommels is positief (zeker bij slechte weersvoorspellingen) • Beschutte boomgaarden produceren beter – Warmer en meer luwte Windgaas rondom / afschermen voorraadbakken
Bestuivingsplan • Meest succesvolle Regina en Kordia telers hebben bestuivers in alle rijen • Goed bestuiverplan op basis van bloeitijdstip en S-allelen • Keuze onderstam maakt verschil in bloeitijdstip ( Gisela 5 <-> Gi3)
Regina – Gi3
Regina – Gi5
• Spuit geen bijenafstotende middelen in de bloei (Aminosol, imidacloprid (Admire/Confidor) • Kappen dicht? 19
Vreemd stuifmeel
Hommel dispenser
Snoei • Vrije spil blijft de basis
Beebooster
Start met goed geveerde boom
Geen snoei in plantjaar
Geen takken dikker dan de helft van de harttak
4
Boomopbouw • Jukken werkt goed • Zorg ervoor dat er knoppen • Inknippen en breken zitten op de ingeknipte takken vanaf stomp openbreken knoppen • Meteen na breken spuiten in 2e en 3e jaar tegen pseudomonas (koper) (aambeeldschaar of zaagje) • Zet gebroken takken meteen vast op het juk
Goed ontwikkeld frame (tijdig vervangen/verjongen frametakken noodzaak)
2 jukken met venster
• • • •
Breken heeft goed effect Hoger productie Meer meituilen Nieuw hout ontwikkeld zich met behoud van volume
Snoei van tafel
Snoei op “levende”stompen
5
Snoei om verjonging te maken
Produktiviteit Kordia jong<-> oud hout
• Links: snoei door “dood” hout zonder knop: geen verjonging • Rechts: snoei door “levend” hout met knop: wel verjonging
Jong productief ( 2-jarig) hout
Lapins in 3e jaar al op stompen gesnoeid : 2 frametakken en 50% 1 jarig hout op stompen geknipt (let op 1 jarig hout)
Linker boom geen knippen gedaan: geen nieuw hout
Knip op stomp als er nog knop opzit
6
Zetting kersen Mirko Schuster JKI – Dresden
Relatie leeftijd hout en zetting 2-jr
3-jr
4-jr
5-jr
minder bloemen minder zetting
Spaar 1 jarige scheuten dicht bij de basis
Leeftijd hout
2 jaar 3
4
5
6
7
% fruitset
120%
100
99
85
75
110
Vuistregels Het doel is om 1, 2, 3 en (4)jarig hout in de boom te hebben Het middel is om al vroegtijdig op stompen te snoeien (vanaf 3e jaar) om weer nieuw hout te verkrijgen, ook in de bovenste helft van de boom
1-jarig
• bloemknop= kaal hout • Te zwak: tot > 90% bloem • Voldoende groei!! • Minder bloem met GA3 bespuitingen bladknoppen (buitenland) • 1-jarige scheuten al vroeg ontbladeren (nog in proeffase)
• Alleen dunne takken: diameter in bovenste helft van de boom 1/3 van de harttak, frame maximaal de helft van de diameter • Jong hout zet beter en produceert makkelijker • Ga voor een goede verdeling 1, 2, 3 en (4) jarig hout
• Zorg voor licht op alle takken (open boom met venster) • Begin met vernieuwen op jonge leeftijd (er moet nog knop op de stompen zitten) • Zorg voor voldoende lengte groei
Ontbladeren
bloemknoppen
meituiltjes
7
Samenvatting • Begin met goede bemesting • Monsters (grond en blad) • Stikstof op tijd gestrooid • •
60% van stikstof in eerste 4 weken van het groeiseizoen Start met 35-40 kg N
• Fertigatie • Bladvoeding (extreem intensief) • Tot aan de pluk watermarks op 20kPa
Samenvatting • Bestuivers en bestuiving!! • Creëren van beschutting • Boomopbouw • • • • •
Eerste 3-4 jaren breken van frametakken (juk) Tijdig beginnen met vervanging (3e jaar) 2e juk in kop heeft voordelen Voldoende groei : minder bloem op eenjarig hout Pas als groei veel te sterk denken aan groeiremming (naast wortelsnoei eventueel inzagen in koppen)
8
