Eindverslag Deventer gaat voor schoon Cambio Diepenveenseweg 1-B 7413 AK Deventer 0570 622210
september 2011
Eindverslag Deventer gaat voor schoon september 2011
Eindverslag Deventer gaat voor schoon Inleiding
De projecten De gemeente Deventer heeft voor zes projecten subsidie gekregen van AgentschapNL (voorheen SenterNovem): 1. Zwerfafval in een bedrijvig winkelhart
Projectorganisatie
allemaal draaien om participatie en samenwerking op het gebied van de schone stad en om het meetbaar maken van de
Dit project gaat op zoek naar oplossingen voor zwerfafvalpro-
De opdrachtgever van het project is de gemeente Deventer
resultaten daarvan.
blemen in de Deventer binnenstad. Speciale aandacht gaat
(Paul Woudwijk). Deze zit de stuurgroep voor waarin verte-
naar de aanbieding van bedrijfsafval, de aanpak van zwerfafval
genwoordigers van de participerende bedrijven (Cambio en
bij evenementen en graffiti.
Circulus) en een communicatieadviseur zitting hebben.
2. Reiniging à la carte
Samenstelling stuurgroep
Binnen dit project is gewerkt aan het verbeteren van de
Paul Woudwijk
monitoringssystematiek. De informatie die dit oplevert, wordt
Ineke van Dijk Cambio, directeur (tot april 2011), opge-
Onder de slogan ´Deventer gaat voor schoon´ heeft de gemeente Deventer in januari 2010, samen met buurtbeheerbedrijf Cambio en afval bedrijf Circulus, een reeks projecten opgestart. Wat deze projecten gemeenschappelijk hebben, is dat ze
volgd door Benjamin Beerthuis
benut om een optimale reiniging te bereiken. Huub Vervoorn De projectperiode liep tot 01 juli 2011.
3. Resultaatgericht werken op schoonheidsgraden
gemeente Deventer, voorzitter
Circulus, manager operations
Coen van Galen Cambio, coördinator projecten (tot augustus 2010), opgevolgd door Jolande Drop
In dit eindverslag volgt een beschrijving van de projecten en de resultaten daarvan.
Met dit project wordt een meer efficiënte en effectieve
Folkert Starreveld Cyclusmanagement, support regie en onderzoek
schoonmaakwijze nagestreefd. Door samenwerking tussen Alle projecten zijn tot slot in een schematisch overzicht met de belangrijkste
de uitvoerende partijen in een nieuwe werkmethode (beeldge-
Frank Leenen Cambio , secretaris en notulist
stappen in het kort weergegeven.
richt reinigen) wordt dit doel gerealiseerd.
Nicole Krikke Prima Donna, communicatieadviseur
(tot september 2010), opgevolgd door
4. Waardering openbare ruimte en tolerantie zwerfafval
Petra Visser
Dit project beoogt meer inzicht te krijgen in de waardering
Projectleiders
die bewoners aan de openbare ruimte geven. Onderzocht is in hoeverre de waardering van bewoners een rol kan en moet
• Zwerfafval in een bedrijvig winkelhart
spelen in het reinigingsbeleid.
Pieter Helfferich
• Reiniging à la Carte 5. Roken op straat
Maritta Haantjes
• Resultaatgericht werken op schoonheidsgraden Door zowel betere voorzieningen te treffen als rokers op een
Wouter Jansen / Brant van Deelen
positieve manier bewust te maken van de vervuiling die ze
• Waardering en tolerantie
veroorzaken, streeft dit project naar minder peuken op straat.
Maritta Haantjes
• Roken op straat 6. Snoeproutes en snoepplekken
Pieter Helfferich
• Snoeproutes en snoepplekken Dit project streeft naar een vermindering van de hoeveel-
Jolande Drop (tot augustus 2010), opgevolgd door
heid zwerfafval dat veroorzaakt wordt door jongeren. Samen
Sybille Postma
met partijen die invloed kunnen uitoefenen op gedrag van jongeren, is een integraal plan van aanpak ontworpen en
Contactpersoon AgentschapNL
uitgevoerd. Vervolgens is gezorgd voor de borging en daardoor continuering van de aanpak.
Johanna Minnaard
p.2-3
Eindverslag Deventer gaat voor schoon september 2011
1. Zwerfafval in een bedrijvig winkelhart
nagers), MKB, winkeliers, horeca VCOD, Koninklijke horeca
ten waarin gegarandeerd wordt dat graffiti na melding wordt
afdeling, vastgoedeigenaren, welzijnswerk, scholen, wonen
verwijderd door Cambio.
boven winkels, Circulus, Cambio, commerciële afvalinzame-
Door het operationeel worden van de methode beeldgericht
laars, Sallcon, Deventer Groen Bedrijf, binnenstadsmanage-
reinigen, in combinatie met de aanpassing van de monitoring
Dit project gaat op zoek naar oplossingen voor zwerfafval - en
ment en bewoners.
als sturingsmiddel voor de reiniging, is de aanpak van zwerf-
graffitiproblemen in de Deventer binnenstad. De problemen
In de projectperiode heeft de gemeente een evenementen-
afval in de binnenstad verbeterd.
kunnen worden gecategoriseerd in een aantal deelgebieden:
beleidsnota geformuleerd. De ideeën rond afval en afval-
De lediging van de afvalbakken in de binnenstad wordt gedaan
1. Zwerfafval bij evenementen
preventie bij evenementen zijn integraal opgenomen in deze
n.a.v. de gegevens van de dagelijkse monitoring. Hiermee
2. Bedrijfsafvalinzameling (ondergrondse containers)
beleidsnotitie.
wordt voorkomen dat er door overvolle afvalbakken afval
3. Graffiti
Aangaande de plaatsing van ondergrondse containers zijn de
naast de bakken ligt.
4. Zwerfafval in het kernwinkelgebied
ontwikkelingen in een stroomversnelling gekomen door prio-
Evenementen, graffiti
riteitstelling vanuit de gemeente. De belangrijkste werkzaamheden
Binnen de werkgroep ‘Duivengang’ (één van de belangrijk-
2. Reiniging à la carte
ste hotspots in de binnenstad) is gezocht naar oplossingen Voor de aanpak van de diverse probleemgebieden is gekozen
voor de specifieke problemen. Diverse mogelijkheden zijn
Het doel van Reiniging à la carte is het ontwikkelen van een
voor de ‘Wijkcreatormethode’. De Wijkcreator is een instru-
onderzocht; van nachtelijke afsluiting (ter voorkoming van
monitoringsmethodiek en een aanpak voor het vertalen van
ment om samen met partners een oplossing te zoeken en
rondhangende jongeren en graffiti) tot het bedenken van sce-
de monitoringsresultaten naar de reinigingsuitvoering. Deze
gezamenlijk een aanpak uit te voeren. Middels de Wijkcreator
nario’s om van de Duivengang een aantrekkelijke doorgang
methodiek is van groot belang bij de invoering van beeldge-
In het najaar van 2009 is een onafhankelijk onderzoek uit-
is een netwerk opgebouwd met belanghebbenden en draag-
te maken.
richt reinigen (zie hoofdstuk 4, project RWS). Het uiteindelijke
gevoerd naar het monitoringssysteem. Het formuleren en
vlak gecreëerd voor een gezamenlijke aanpak. Er zijn twee
In de binnenstad zijn de locaties van de afvalbakken in kaart
doel met deze twee projecten is te komen tot een optimale
vaststellen van de visie op monitoring is een belangrijke stap
werksessies geweest om de problemen in kaart te brengen
gebracht. Dagelijks wordt de vullingsgraad gemonitord.
beeldkwaliteit en een efficiënt reinigingsbeleid.
geweest in het project. Op basis van deze visie is de moni-
De belangrijkste onderdelen van het project Reiniging à la
toringsmethodiek verder ontwikkeld en ingevoerd. Met de
carte zijn:
invoering van Vista, (softwareprogramma t.b.v. monitoring)
• Het verbeteren van de monitoringsmethodiek tot een pro-
zijn de resultaten voor iedereen direct inzichtelijk.
en een plan van aanpak op te stellen. Bij deze sessies waren aanwezig gemeente (marktmeesters, teamtoezicht, wijkma-
Bereikte resultaten Afspraken rond de reiniging zijn opgenomen binnen het nieuwe evenementenbeleid van de gemeente. De punten die zijn aangedragen voor verbetering zijn integraal opgenomen
fessioneel monitoringssysteem; • Een aanpak om de monitoringsgegevens te gebruiken bij het verbeteren van de reinigingsinzet.
Belangrijkste werkzaamheden
Het gebruik van Vista heeft veel voordelen in vergelijking met handmatig registreren van de monitoringsgegevens. Bij het ontwikkelen van de monitoringsmethodiek zijn we echter ook
binnen dit evenementenbeleid. Het voornemen is de reiniging
Bij het monitoren van de openbare ruimte wordt de beeldkwa-
tegen een aantal beperkingen van Vista aangelopen. Samen
van evenementen op te nemen in de dienstverleningsovereen-
liteit op diverse onderdelen gemeten. Deze onderdelen zijn
met de gemeente en het Deventer Groen Bedrijf (DGB) is de
komst (DVO) van Circulus. De besparing die dat oplevert zal
grof en fijn zwerfafval (groter en kleiner dan 10 centimeter),
conclusie getrokken dat Geovisia beter aansluit bij de ontwik-
gebruikt worden voor communicatie ter preventie van zwerfaf-
technisch veegvuil (vuil in de goten), blad/bloesem, honden-
kelde methode. Vervolgens is Geovisia geïmplementeerd bij
val tijdens evenementen. Cambio verzorgt deze communicatie.
poep en onkruid. Aan de hand van landelijk gebruikte CROW-
de gemeente en de bedrijven DGB en Cambio voor de onder-
meetlatten wordt beoordeeld en geregistreerd wat de score
delen Groen en Schoon.
Met de aanpak van de ‘Wijkcreator’ is ook input aangeleverd
op ieder onderdeel is. Bij de start van het project werd de
Het ontwikkelen van beeldgericht reinigen en het ontwikkelen
om het (zwerf)afvalprobleem aan te pakken voor de markt op
monitoring handmatig uitgevoerd.
van de monitoringsmethodiek is samen opgegaan. Diverse
het centrale plein in de binnenstad. Per 1 juli is een nieuwe
medewerkers hebben in dat kader de training BML (Beeldge-
opstelling ingevoerd, waardoor er meer duidelijkheid is in
stuurd Monitoren en Leidinggeven) gevolgd. Om de kwaliteit
welke partij verantwoordelijk is voor het afval.
te kunnen borgen is een vaste medewerker voor monitoring
In de binnenstad zijn de ondergrondse containers geïnstal-
aangetrokken.
leerd en worden benut door ondernemers. Er staan buiten de
Intern is er wekelijks een monitoringsoverleg om ervoor te
aanlevertijden geen bedrijfscontainers meer op straat.
zorgen dat de monitoringsmethodiek in de praktijk wordt
Wat betreft de graffiti aanpak is er een samenwerking tot
uitgevoerd en zich verder ontwikkelt. Ook in de werkprocedure
stand gekomen tussen het MKB, binnenstadsmanagement,
wordt continu aandacht besteed aan de kwaliteit van monito-
gemeente en Cambio. Het resultaat van deze samenwerking
ring. Vanuit Vista zijn verschillende rapportages ontwikkeld.
is de aanzet tot een binnenstadbrede graffitiaanpak. Met
De bedoeling is deze rapportages te analyseren en te gebrui-
ondernemers en vastgoedeigenaren zijn contracten afgeslo-
ken als input voor verbeteringen in de bedrijfsvoering.
p.4-5
Eindverslag Deventer gaat voor schoon september 2011
Monitoringsmethodiek
3. Resultaatgericht werken op schoonheidsgraden
Bij beeldgericht reinigen bepaalt de kwaliteit van de openbare
Het project Resultaatgericht werken op schoonheidsgraden
ruimte de inzet van reinigingsactiviteiten. Het uitgangspunt
(RWS) is gericht op medewerkers en organisaties die in de
De uitvoering aan het project heeft een impuls gegeven aan
hierbij is dat in de dagelijkse uitvoering de wijkploeg zelfstan-
openbare ruimte werken. In het kader van de bestrijding van
enkele organisatorische aspecten. Vanuit de twee bedrijven
dig bepaalt waar, wanneer en welke reinigingsinzet nodig is.
zwerfafval namen de gemeente Deventer, Cambio en Cir-
zijn zes wijkverantwoorlijke medewerkers aangesteld en op-
Monitoring wordt ingezet als onafhankelijke (dat wil zeggen
culus samen deel aan dit project en hebben de uitvoerende
geleid. De wijkverantwoordelijke schouwt het gebied waar hij
buiten de lijnorganisatie) en structurele kwaliteitscontrole om
medewerkers een nieuwe methode geleerd om de openbare
of zij verantwoordelijk voor is en coördineert en organiseert de
inzicht te geven in de gerealiseerde beeldkwaliteit. In deze
buitenruimte zwerfafvalvrij te houden. De methode komt er
inzet van mankracht en/of machines. Na afloop van de werk-
visie op monitoring komen we tot een continu verbeterproces
samengevat op neer om alleen te reinigen als er daadwer-
zaamheden controleert hij/zij de werkzaamheden en urenre-
gericht op een effectieve en efficiënte reinigingsinzet en een
kelijk vuil ligt. Voordat deze methode werd toegepast, werd
gistratie. Er wordt alleen inzet gepleegd op basis van schou-
schone buurt.
‘frequentievegen’ toegepast. Een veegploeg (handvegers
wen en de inzet van de veegmachine vindt op afroep plaats,
De gegevens uit de monitoring worden gepresenteerd in een
en veegmachine) ging alle straten en pleinen in een wijk
bijvoorbeeld voor een dag of dagdeel. In snel vervuilende
wekelijks overzicht. In dit overzicht staan per wijk de gemid-
gemiddeld zeven keer per jaar vegen zonder te kijken of er
gebieden (centrum, hotspots) wordt wel inzet gedaan op basis
delde beeldkwaliteit en de locaties onder de norm vermeld.
vuil aanwezig was. Cambio en Circulus voerden de werk-
van frequentie. Dit wordt aangevuld met werkzaamheden op
Iedere twee weken is er een overleg met de wijkverantwoor-
zaamheden nagenoeg onafhankelijk van elkaar uit. Na het
basis van een schouw. Door het wijkteam verantwoordelijk te
delijken om de resultaten van de afgelopen twee weken te
RWS-project wil de gemeente Deventer haar partners bij het
maken voor de uit te voeren werkzaamheden in de wijk wordt
bespreken. In dit overleg komt steeds de aanpak van vervuilde
beheer van de openbare ruimte kennis en handvatten bieden
de betrokkenheid en daarmee het resultaat vergroot. Met
locaties aan de orde, waarbij naast reinigingsinzet ook andere
om de dienstverlening en de onderlinge samenwerking verder
behulp van onder andere monitoring en kostenmodellen kan
instrumenten aan de orde kunnen komen (zoals participatie,
te professionaliseren. De beheeractiviteiten kunnen hierdoor
het uitvoeringsproces worden verbeterd. De uitvoeringregis-
communicatie, handhaving en voorzieningen). Bij de analyse
naar verwachting doelmatig en gericht worden georganiseerd
tratie en de meetresultaten ondersteunen beslissingen over
van de gegevens gaat het om de cruciale vraag: is de reiniging
en uitgevoerd.
Bereikte resultaten
Bereikte resultaten werkmethode
voldoende effectief (is de wijk schoon genoeg, zijn bewoners tevreden) en is de inzet voldoende efficiënt (de kosten ten
De belangrijkste werkzaamheden
opzichte van het resultaat).
de benodigde inzet en werkmethode. werken op schoonheidsgraden en de mogelijke organisatori-
Naast het onderhouden van de openbare ruimte heeft Cambio de
sche gevolgen daarvan. De volgende onderwerpen kwamen
taak om mensen te begeleiden die in een activeringstraject zit-
bijvoorbeeld aan bod: frequentievegen, werken op schoon-
ten. In de uitvoering moet hiermee rekening gehouden worden.
Een ander onderdeel van de analyse is het bestuderen van
Het RWS-project gaat uit van twee belangrijke pijlers: uniforme
heidsgraden en schouwen in de praktijk. Na afronding van de
structureel vervuilde locaties om te kijken of er naast reini-
theoretische kennis en inzicht in ontwikkelingen in de praktijk.
theorie kwam de praktijk aan bod. In zes proefgebieden zijn
In een korte periode is veel bereikt: de betrokken medewer-
ging nog andere inzet vereist is.
De training was bedoeld om cursisten te informeren over het
verschillende experimenten uitgevoerd. Een wijkteam bestaan-
kers hebben enthousiast meegedaan en de nodige heilige
de uit medewerkers van Cambio en Circulus onderzocht welke
huisjes (tussen Cambio en Circulus) zijn afgebroken. Een oude
werkmethode (combinatie van activiteiten, moment van inzet
werkwijze heeft plaats gemaakt voor een nieuwe. De taken en
materieel, functies, rollen en meetinstrumenten) het beste
rolpatronen van de betrokken medewerkers zijn veranderd.
resultaat opleverde. Het beste resultaat is: tegen de laagste in-
Het gaat nu om het borgen van de beeldkwaliteit, het beoor-
Hoe monitoren?
spanning/kosten de beste kwaliteit leveren. Door met verschil-
delen of er inzet van menskracht of machines nodig is en het
Er zijn zo’n 1000 monitoringspunten gedefinieerd. Deze bestaan vooral uit hotspots, snoeproutes en doorgaande we-
lende werkwijzen te oefenen, kon ervaring opgedaan worden .
plannen ervan. Er is een goede basis gelegd voor verdere
gen. Iedere week worden steekproefsgewijs 240 punten verspreid over de zeven wijken geselecteerd. Deze steekproef
In de praktijk betekende dit dat het vaste frequentievegen in de
wordt indien nodig aangevuld met een aantal vaste punten die gedurende een bepaalde periode gemeten moeten
woonwijken is losgelaten en dat een veegmachine op verzoek
worden.
van de wijkverantwoordelijke (de meewerkend voorman van het
De beeldkwaliteit wordt gemeten door in een straal van 25 meter rondom een monitoringspunt te kijken. In dit meet-
wijkteam) de wijkteams ondersteunt.
vlak wordt per onderdeel de meest vervuilde plek opgezocht. De meest vervuilde plek wordt beoordeeld aan de hand
Monitoring heeft bij het onderzoek naar de verschillende
van de CROW kwaliteitscatalogus. De monitorders zijn CROW- gecertificeerd.
werkmethoden een belangrijke rol gespeeld. De meetresulta-
De monitoringsmethodiek is vastgelegd in een protocol. Dit is een korte beschrijving van de methodiek en het resul-
ten, verkregen door monitoring, zijn een belangrijk instrument
taat ervan. Het protocol vormt een basisdocument waarin de methodiek geborgd wordt.
voor zowel de opdrachtnemers als voor de opdrachtgever. De ontwikkelde monitoringsmethodiek (binnen het project reiniging à la carte) is geïntegreerd binnen het beeldgericht reinigen.
p.6-7
Eindverslag Deventer gaat voor schoon september 2011
Belangrijkste werkzaamheden
naast zijn per interventie ook andere effecten en resultaten gemeten. Omdat participatie in Deventer een wezenlijk on-
De onderzoeken in het kader van het project zijn uitgevoerd
derdeel uitmaakt van het reinigingsbeleid is dit in de meeste
door Team Kennis en Verkenning van de gemeente door mid-
onderzoeken meegenomen. De belangrijkste resultaten zijn:
del van een schriftelijke enquête. De onderzoeken zijn gericht op het meten van de waardering en tolerantie van bewoners,
Waardering
bij de volgende interventies:
De waardering is gemeten door te vragen naar de hoeveel-
• Een buurt waar geen reinigingsinzet wordt gepleegd en
heid zwerfafval die er volgens de ondervraagde in de buurt
dus vervuild • Het beeldgericht reinigen (RWS) van twee buurten • Participatie van bewoners (Deventer Schoon Familie) • Participatie van scholen.
aanwezig is. • In het algemeen geeft tussen de 20-25% van de ondervraagden aan dat grof – en fijn zwerfafval veel of heel veel voorkomt in de directe woonomgeving (WOR) • De hoeveelheid zwerfafval in groenzones, rond scholen en
De resultaten van de volgende onderzoeken zijn bestudeerd:
rond speelvoorzieningen wordt (iets) negatiever beoor-
• ‘Efficiënter reinigen en een betere beleving van zwerfafval
deeld dan op de openbare weg. Het meest negatief zijn
in Utrecht’. Dit onderzoek meet het effect van zichtbaar reinigen en communicatie op de beleving • ‘Hotspots en de beleving van zwerfafval in Eindhoven’. Dit onderzoek meet het effect van de aanpak van hotspots op de beleving.
bewoners over de hoeveelheid zwerfafval rond winkels (in de buurt) • DSF-leden zijn (iets) negatiever in hun waardering dan niet-leden. • Het effect van de interventies is niet of nauwelijks terug te vinden in de waardering van bewoners, wanneer de waar-
Op basis van de inzichten uit alle bovengenoemde onderzoe-
dering wordt gemeten middels een schriftelijke enquête
ken zijn vervolgens de eindconclusies geformuleerd.
aan huis. Deze meting geeft de algemene waardering van
Daarnaast is een methode ontwikkeld om regelmatig op
bewoners weer.
buurtniveau inzicht te krijgen in de waardering en tolerantie van bewoners via een internetpanel (DSF-panel).
• Wanneer de enquête wordt uitgevoerd op de locatie waar de interventie heeft plaatsgevonden, is het effect van de interventie wel terug te vinden in
Onderzoeksresultaten
de waardering van bewoners.
In alle onderzoeken staat de waardering en tolerantie van bewoners bij de verschillende interventies centraal. Daarsamenwerking tussen Cambio en Circulus, waarbij de beeld-
van deze objectieve meetgegevens wordt het reinigingsbeleid
kwaliteit op het gebied van zwerfvuil vrijwel in alle gevallen
aangepast. Daarnaast is het voor de gemeente belangrijk te
voldoet aan de vooraf afgesproken kwaliteit.
weten hoe bewoners en andere gebruikers de openbare ruim-
Het is daarom van belang dat er een kwaliteitsgestuurde op-
te waarderen. Het doel van het project is inzicht te krijgen in
dracht is geformuleerd aan de hand van zogenaamde beeld-
deze waardering , specifiek voor zwerfafval. Vinden bewoners
meetlatten die de gewenste kwaliteit aangeven per beheer-
dat er veel of weinig zwerfafval in de openbare ruimte aanwe-
thema (onder andere grof/fijn zwerfafval, technisch veegvuil
zig is? Bij tolerantie gaat het om de vraag waar bewoners zich
en onkruid).
het meest aan storen. De bedoeling is om inzichten te verkrijgen die praktisch toe-
4. Waardering openbare ruimte en tolerantie zwerfafval
pasbaar zijn in het reinigingsbeleid. Bij de opzet van het project zijn de uitkomsten van het landelijk onderzoek ‘Nederland is schoner dan u denkt’ (NL Milieu en Leefomgeving) en de uitkomsten van de WOR (tweejaar-
Het meten van de beeldkwaliteit (monitoring) is een vast
lijks onderzoek naar de waardering Openbare Ruimte) in
onderdeel van het beheer van de openbare ruimte. Op basis
Deventer als basis gebruikt.
p.8-9
Eindverslag Deventer gaat voor schoon september 2011
5. Roken op straat
Proeven zijn gedaan met een kleine veegmachine, een Glutton straatstofzuiger en een Limpar borstelmachine, al dan niet
Vanuit eerdere projecten, (vooral de straatgesprekken van
in combinatie met handvegers met bezems, bladblazers en
het proeftuinproject Winkelhart Schoon) was al veel bekend
zwerfafvalknijpers.
over de manier waarop winkeliers en horecaondernemers
Als proef zijn enkele honderden Gum ’n Ashbags (draagbare en
tegen peuken aankijken. Over het algemeen worden peuken
afsluitbare asbakjes) verspreid onder actieve leden van de De-
als een kleine overlast gezien. De reinigingsbedrijven hebben
venter Schoon Familie. Met deze leden wordt contact gehouden
meer last van peuken. Peuken blijken namelijk in de prak-
om te bekijken of deze draagbare asbakjes in de praktijk vol-
tijk vrij lastig te verwijderen. Handmatig reinigen is lastig en
doen en of mensen ze ook op dagelijkse basis gaan gebruiken.
tijdrovend en machines kunnen vaak slecht bij plekken waar
Tolerantie Tolerantie geeft aan in welke mate bewoners zich storen aan zwerfafval. • Een groot deel van de bewoners (70%) stoort zich erg of heel erg aan het zwerfafval. • Het soort zwerfafval dat bewoners het meest stoort zijn blikjes energy-drink. Daarnaast zijn chipszakken, plastic
• DSF-leden ondernemen vaker actie dan niet-leden en zijn
De belangrijkste werkzaamheden
Er is meer aandacht voor, inzicht in en sturing op de aanpak van het probleem peuken op straat. Winkeliers zijn bereid om
Naast de situatie in Deventer is ook gekeken naar de erva-
peukenpalen te plaatsen. Peukenemmers zijn in het gebruik
10% aan dit zwerfafval te laten ophalen door Cambio
ringen elders in het land. Daarbij is in het bijzonder gekeken
te onopvallend (te laag) en men vindt ze lelijk. De huidige
(zwerfafvalkoeriertjes).
naar de manier waarop peuken opgeruimd worden en naar
schoonmaakmethoden zijn niet afdoende om een A-kwaliteit
ervaringen met speciale voorzieningen, zoals straatasbakken.
in de binnenstad te realiseren. Dit komt door een gebrek aan
les krijgen over zwerfafval, zegt een derde van de bewo-
Hierover is contact geweest met andere gemeenten, zoals
voorzieningen maar ook omdat door de bestrating (rode waal-
ners bereid te zijn om zelf vaker zwerfafval op te ruimen.
Rotterdam, Utrecht, Nijmegen en Breda. Ook is gebruik ge-
tjes) de peuken in de voegen van de stenen blijven zitten en
maakt van het rapport Peuken op straat, dat stichting Neder-
deze zijn zowel handmatig als met de veegmachine moeilijk
land Schoon publiceerde. Hieruit is onder meer een overzicht
verwijderbaar. Als onderdeel van de reinigingsinzet lijkt parti-
geselecteerd van voorzieningen die we in Deventer willen
cipatie van gebouwenbeheerders en winkeliers onontbeerlijk.
uitproberen. Een lastige beperking is dat vooral afvalbakken in
De inzet om dat te realiseren is in gang gezet.
• Als scholieren met regelmaat zwerfafval gaan opruimen of
Conclusies
• Plekken waar het zwerfafval voor bewoners het meest storend is verschilt per onderzoeksbuurt. In de meeste
Bereikte resultaten / conclusies
vaker bereid om mee te doen aan gezamenlijke acties. • Van de DSF-leden die zelf zwerfafval opruimen geeft bijna
zakken en snoepverpakkingen genoemd. In enkele buurten noemt men ook blad/bloesem.
peuken zich ophopen.
• (kortdurende) interventies veranderen niet direct de waar-
buurten wordt zwerfafval op straat en in het gras ge-
dering van bewoners. De waardering wordt beïnvloed door
de binnenstad en in de parken in Deventer ongeschikt bleken
Draagbare asbakjes worden door rokers niet als handig erva-
noemd. Daarnaast ook in het groen en rond afvalbakken.
meerdere factoren, zoals referentiekader van de bewoner
te zijn om daar asbakken op te
ren. Men gebruikt ze (ook als men ze gratis krijgt) niet.
Maar ook stoort men zich aan zwerfafval op de stoep, rond
en de omgeving.
monteren.
speelvoorzieningen en bij winkels. • DSF-leden hebben niet alleen een negatievere waardering, maar ze storen zich ook iets meer aan het zwerfafval dan niet-leden. • Naarmate men zich meer stoort aan zwerfafval onderneemt men vaker zelf actie om het zwerfafval te verwijderen.
• Inzicht in locaties die bewoners negatiever waarderen kan
Om alvast ervaring op
gebruikt worden voor een verbeterde aanpak (bv meer
te doen die later in
reinigen, inzet van participatie).
de binnenstad gebruikt
• Meten van de waardering en tolerantie is wel geschikt als
kan worden, is in het win-
toetsing van het reinigingsbeleid. Verschillen tussen moni-
kelcentrum Deltaplein een
toring en waardering of een verandering in de waardering
proef gedaan met winkelpar-
zijn een signaal voor nadere analyse.
ticipatie.
• DSF-leden hebben een iets negatievere waardering en sto-
In overleg met de winkeliers
Participatie
ren zich meer aan zwerfafval. Zij ondernemen vaker zelf
heeft de Deventer Schoon Familie
Participatie van bewoners is vormgegeven door de Deventer
actie en zijn bereid mee te doen aan schoonmaakacties.
daarvoor de peukenemmer ontwik-
Schoon Familie (DSF), en participatie door scholen door mid-
DSF-leden zijn bereid zitting te nemen in een internetpa-
keld. Dit is een witte emmer, voorzien
del van de Deventer Schone Scholen (DSS).
nel (DSF-panel) zodat er op buurtniveau de waardering en
van een opvallende bestickering, die voor
• Uit de WOR blijkt dat bijna driekwart van de bewoners de
tolerantie van bewoners gemeten kan worden.
de helft is gevuld met zand. De winkelier
eigen stoep opruimt, en ruim 40% geeft aan zelf rommel (bv blikjes) in de buurt op te ruimen. Landelijk zegt zo’n
• In Deventer zijn meer bewoners actief bij de bestrijding van zwerfafval dan landelijk.
zet ’s morgens de peukenemmer buiten en bij sluitingstijd weer binnen.
30% regelmatig zwerfafval uit de eigen omgeving te ver-
Het winkelcentrum Deltaplein is ook als proefge-
wijderen.
bied gebruikt om te kijken hoe de reinigingsbedrijven
• Uit de onderzoeken blijkt dat een meerderheid zelf actie onderneemt.
effectiever de peuken kunnen opvegen. Daarbij zijn verschillende werkmethoden en machines uitgeprobeerd.
p.10-11
Eindverslag Deventer gaat voor schoon september 2011
6. Scholen en snoeproutes
dat gemaakte afspraken goed worden ingebed. Om kleinscha-
Samenwerking partners
lig te beginnen is niet direct op alle scholen ingezet, maar Het project ‘Scholen en snoeproutes’ richt zich op het te-
zijn in eerste instantie drie middelbare scholen benaderd: De
Naast de scholen werken ook andere partners nauw samen
gengaan van zwerfafval op de zogenaamde snoeproutes en
Linde, De Keurkamp en Arkelstein. Het betreft hier de onder-
in deze aanpak. Met twee supermarkten is een sponsorcon-
snoepplekken. Dit zijn routes of plekken waar veel jongeren
bouwklassen. Op basis van deze pilot is de aanpak uitgezet
tract opgesteld. Zij sponsoren de scholen op het gebied van
doorheen bewegen of voor kortere of langere tijd stilstaan
naar andere middelbare scholen en in een later stadium naar
aanpak van zwerfafval jaarlijks met een geldbedrag. Met
om te hangen en te snacken. Het gaat veelal om routes tus-
het ROC en Saxion Hogescholen.
Team Toezicht zijn afspraken gemaakt over surveillance op
sen de scholen en de winkelcentra of de routes die scholieren afleggen tussen school en huis.
de snoeproutes, het samenwerken bij acties en het geven Bereikte resultaten
van voorlichting op de scholen. Enerzijds heeft Team Toezicht
Deventer Schone Scholen
gehandhaafd op het weggooien van afval door scholieren,
Dit project streeft ernaar om de hoeveelheid zwerfafval die
anderzijds heeft
veroorzaakt wordt door jongeren voor een langere periode te
Het project Snoeproutes en snoepplekken heeft een lidmaat-
verminderen. Daarbij worden twee sporen gevolgd. Aan de
schap opgesteld onder de naam ‘ Deventer Schone Scholen’.
Team Toezicht door het geven van voorlichting meegeholpen
ene kant wordt sterk ingezet op participatie en communicatie
In deze overeenkomst staan de afspraken tussen scholen
aan een mentaliteitsverandering bij de jeugd. Team Toezicht
gericht op jongeren, scholen en winkeliers. Aan de andere
en Cambio. Elke school houdt het lidmaatschap levend door
zal in de toekomst blijven voorlichten en handhaven op de
kant worden snoeproutes en snoepplekken gefaciliteerd met
jaarlijks een maatpakket samen te stellen, bestaande uit
snoeproutes. Jaarlijks kunnen scholen deze diensten via de
behulp van monitoring, voorzieningen, handhaving en reini-
onderdelen van de Deventer Schone Scholen en lesmateriaal
Deventer Schone Scholen (DSS) aanvragen. Bij een jongeren-
ging. Dit project beperkt zich dus niet tot voorlichting, maar
dat is ontwikkeld of samengesteld door de school zelf. Het
centrum is een blikvanger geplaatst. In een adoptiecontract
zet doelbewust scholieren, scholen en winkeliers in als onder-
programma wordt door de scholen ingebed in het jaarplan van
met hen is vastgelegd dat jongeren de omgeving rondom de
deel van de oplossing. Deze aanpak blijft ook functioneren na
de school.
blikvanger zwerfvuilvrij houden.
• Zes middelbare scholen (onderbouw) zijn lid: Arkelstein,
Inbedding aanpak zwerfafval bij scholen
afloop van het project. Belangrijkste werkzaamheden
De Boerhaave, De Keurkamp, De Linde, Het Slatink en Het Stormink.
Als eerste stap is gewerkt aan het netwerk en het draagvlak
• Vier scholen hebben een lespakket gemaakt dat jaarlijks
Het onderhouden van het lidmaatschap is ondergebracht bij de Deventer Schoon Familie (DSF). In een Deventer Schone
voor het project. Met de scholen, jongerenwerk, TeamToezicht
wordt uitgevoerd, twee scholen hebben lesmateriaal toe-
Scholen-kalender zijn de activiteiten en contactmomenten
en winkeliers hebben we besproken in hoeverre zij snoep-
gevoegd aan hun reguliere lesprogramma.
met de scholen vastgelegd. Belangrijke momenten zijn het
routes als een probleem ervaren, in hoeverre zij zich verant-
• Bij zes scholen is de snoeproute in kaart gebracht.
begin en eind van het schooljaar. Bij iedere school is een
woordelijk voelen en in welke mate ze zich willen inzetten voor
• Twee scholen houden wekelijks de snoeproute schoon, één
contactpersoon voor het zwerfafvalprogramma op de school
mogelijke oplossingen. Daarnaast hebben wij ook informatie uit de reiniging, de monitoring en informatie van andere gemeenten verzameld.
school maakt regelmatig hun wijk schoon. • Eén school heeft een blikvanger laten plaatsen naast het fietspad bij de school en deze geadopteerd. • Diverse scholen hebben meegedaan aan de bladactie en
Op basis van de verzamelde informatie is een prioriteitenplan gemaakt met de grootste knelpunten en vragen op het gebied van zwerfafval. De relatief grote knelpunten die snel konden
de vuurwerkactie. • Eén school is overgegaan op gezonde catering, waarbij er zo min mogelijk verpakkingsmateriaal wordt gebruikt.
worden verholpen, zoals het plaatsen van voldoende afvalbakken, zijn aangepakt. Daarnaast zijn alle acties en maatregelen
aangesteld. Aan het begin van het schooljaar bespreekt de DSF per school de invulling van het zwerfafvalprogramma in dat jaar. Aan het einde van het schooljaar reikt de DSF de Gouden Afvalbak uit aan de school die het meeste heeft gedaan in de aanpak van zwerfafval. In de kalender zijn de jaarlijkse contactmomenten met de eerder genoemde partners ook vastgelegd. Daarnaast zijn onderdelen uit het project weggezet bij de reiniging en monitoring van Cambio.
Samenwerking scholen die geen lid zijn van DSS
bijgehouden. Het gaat hierbij om bijvoorbeeld het maken en inbedden van afspraken met de verschillende scholen en win-
Het ROC Aventus aan de Middelweg werkt in een werkgroep
kelcentra. Alle verschillende samenwerkingspartners hebben
samen met Cambio aan de invulling van een brede aanpak
we op de hoogte gehouden van belangrijke vorderingen via
van zwerfafval in en rond het schoolgebouw. De afdelingen
een maandelijkse nieuwsbrief.
Gebouwenbeheer en Communicatie van Saxion Hogescholen werken ook samen met Cambio aan een dergelijk plan. Het
Per school is een apart plan van aanpak gemaakt. Uitgangs-
Vlier (middelbare school bovenbouw) is een overlegpartner bij
punt hierbij was dat de school zelf actief aan de slag gaat en
de aanpak van zwerfafval in de schoolomgeving.
p.12-13
Eindverslag Deventer gaat voor schoon september 2011
Doel Deventer gaat voor schoon: een schone stad door beeldgericht reinigen en een grotere participatie van burgers, scholen en bedrijven.
OVERZICHT HOOFDDOELEN PROJECTEN BEDRIJVIG WINKELHART • Geen bedrijfsafvalcontainers op straat in het kernwinkelgebied en bedrijfsafval wordt gescheiden afgevoerd. • De Duivengang is een aantrekkelijke doorloop (meer bezoekers met verbeterde beleving). • Vermindering van het aanbod aan zwerfafval bij grootschalige evenementen. • Verbetering overall beeld van kernwinkelgebied m.b.t. schone muren en straten.
SNOEPROUTES & -PLEKKEN • Scholieren van scholen die lid zijn van de DSS veroorzaken 50% minder zwerfafval op snoeproutes. • Jongeren houden hun JOP schoon.
REINIGING A LA CARTE en RWS • De reiniging wordt beeldgericht uitgevoerd, ondersteund door een professioneel monitoringssysteem.
WAARDERING & TOLERANTIE • Inzicht in factoren die de waardering over zwerfafval beïnvloeden en gebruik maken van deze resultaten in reinigingsbeleid.
p.14-15
Eindverslag Deventer gaat voor schoon september 2011
Project Zwerfafval in een bedrijvig winkelhart Businesscase
Beginsituatie oktober 2009 Gewenst resultaat Hoe meten? Huidige situatie (nov ‘10) Resultaat (mei ‘11) Toekomstvisie (eind ‘11) Regie toekomst
Bedrijfsafval- 47 Bedrijfsafvalcontainers Nul containers Controle op basis inzameling op straat in kernwinkelgebied op straat van lijst Dienst 1.1 handhaving 1.2 Monostromen in kernwinkel- Monostromen gebied gaan grotendeels bij het worden gescheiden bedrijfsafval (papier, glas, plastic) afgevoerd 1.3 Kleinere ondernemers zetten hun afval bij het huishoudelijk afval (op prive adres, in afvalbakken of illegaal bij binnenstadsafval) 1.4
1. Ondernemers storten afval op ondergrondse container Zandpoort 2. Afvalcontainers op Brink en Waterstraat op verzamelplek cq uitzicht verwijderd. Totaal ca. 20 containers uit zicht.
Contracten Gemeente heeft afvalinzamelaars deelnemers aan uitgenodigd offerte te maken voor nieuwe systeem, ophalen monostromen overzicht stops inzamelaar
Kleine ondernemers Steekproef bij bieden hun afval ondernemers, gescheiden aan en Circulus overzicht storten hun restafval stortingen op ondergrondse containers
Ondergrondse containers in binnenstad zijn geinstalleerd en worden benut door ondernemers. Er staan buiten de aanlevertijden geen containers meer op straat. (100%)
Gemeente Deventer
Ondernemers in binnenstad hebben aanbod gehad en 50% doet mee aan het nieuwe systeem
Ondernemers (100%) in binnenstad hebben aanbod gehad en 80% doen mee aan het nieuwe systeem
Gemeente Deventer
Kleinere ondernemers zetten hun Kleine ondernemers voeren afval af afval bij het huishoudelijk afval via de monostroom inzameling en (op prive adres, in afvalbakken de ondergrondse containers (20%) of illegaal bij binnenstadsafval)
Kleine ondernemers voeren afval gescheiden af via de monostroom inzameling en de ondergrondse containers (30%)
Gemeente Deventer
Bovengrondse bedrijfsafvalcon- Toezicht controleert Planning en Bedrijfscontainers op straat tainers op straat worden realisatie lijsten worden gedoogd gedoogd (sinds 1 januari 2010)
Duivengang Verloederde en onaantrekkelijke 2.1 doorloop (weinig bezoekers, slechte beleving)
Ondergrondse containers in binnenstad zijn geinstalleerd en worden benut door ondernemers. Er staan buiten de aanlevertijden geen containers meer op straat. (90%)
Er wordt waarschuwend opgetreden Er wordt gehandhaafd Gemeente Deventer, bij afval en containers op straat afdeling Handhaving (incl. zwerfafval rond containers)
Aantrekkelijke doorloop Straatenquete voor Verloederde onaantrekkelijke In samenwerking met eigenaren/ Duivengang is en blijft schoon en Werkgroep van eigenaren/ doorloop (meer en na interventies doorloop (weinig bezoekers, huurders zijn maatregelen getroffen verrijkt met groen, kunst en/of Gemeente/Cambio bezoekers met verbe- slechte beleving) en is aantrekkelijkheid verbeterd geschiedenisproject terde beleving)
2.2 Alle panden in Duivengang Op geen enkel pand in Meldlijsten Cambio vervuild met graffiti Duivengang is graffiti Onderhouds aanwezig contracten
Alle panden in Duivengang vervuild Op geen enkel pand in Duivengang Op geen enkel pand in Duivengang Cambio met graffiti, toezegging Gemeente is graffiti aanwezig is graffiti aanwezig voor 0 schoonmaak mits onderhouds contracten, onderhoudscontracten in voorbereiding
2.3
Nieuw aansprekend Werkgroep ondernemersinitiatief verslagen (bv. horeca, retail)
Leegstaand winkelpand in combinatie met onbenut verrommeld perceel Cambio verkent mogelijkheden
Houten schutting is Foto verwijderd
Houten schutting Onderhandelingen Houten schutting is verwijderd over verkoop perceel gaande
Leegstaand winkelpand in combinatie met onbenut verrommeld perceel
2.4 Vervuilde houten schutting
Evenementen Veel zwerfafval na afloop van Een schoon opgeleverd Monitoring na Evenementenbeleidsnota in 3.1 evenementen evenemententerrein afloop evenement ontwikkeling.
Cambio of derde heeft plan ontwikkeld Ondernemer is succesvol gestart Initiatief nemer (mog. Cambio) en vergunningen aangevraagd gefaciliteerd door projectorg.
Uitvoeringsafspraken en plan van aanpak voortvloeiend uit beleidsnotitie geborgd in convenant
Houten schutting is verwijderd DBN Nieuwbouw gerealiseerd Reiniging grootschalige evenementen in DVO Circulus. Dit onderdeel is uitgewerkt en geborgd
3.2 Veel zwerfafval a.g.v. plastic bekers tijdens evenementen
Buitentaps alleen in com- Vergunning Veel zwerfafval a.g.v. plastic bekers In vergunningstelsel opgenomen Vergunningstelsel evenementen Gemeente Deventer binatie met milieuvrien- tijdens evenementen voorwaarde operationeel delijk/duurzaam afval
3.3 Afvalbakkenspreiding tijdens evenementen is niet optimaal
Per evenement is er een Draaiboek Afvalbakkenspreiding tijdens draaiboek afvalbakken- evenementen is niet optimaal spreiding
Draaiboek afvalbakkenspreiding per evenement. Uitvoering geborgd in DVO-afspraak
Reiniging grootschalige evenementen in DVO Circulus. Dit onderdeel is uitgewerkt en geborgd
3.4 Extra bakken (rode kliko’s) De rode kliko’s staan op Draaiboek Klikospreiding tijdens evenementen Draaiboek klikospreiding worden geplaatst de juiste plek niet optimaal per evenement
Reiniging grootschalige evenementen in DVO Circulus. Dit onderdeel is uitgewerkt en geborgd
3.5
Facilitaire diensten bij 1 evenementen coördi- evenementen kunnen effectiever nator bij reinigingspartij georganiseerd worden
1 evenementen coördinator bij reinigingspartijen
Reiniging grootschalige evenementen Reinigings organisatie in DVO Circulus. Dit onderdeel is uitgewerkt en Gemeente en geborgd
3.6
Reinigingscontracten rechtstreeks tussen evenementenorganisator en Circulus
Reiniging grootschalige evenementen in DVO Circulus. Alle punten (m.u.v. 3.2) op te nemen in DVO, samenhang geborgd
Reiniging grootschalige evenementen Gemeente, reinigings in DVO Circulus. Dit onderdeel is uitgewerkt organisatie en geborgd
3.7 Communicatie ter preventie van zwerfafval bij grote evenementen heeft onvoldoende effect
Functie Organisatie kan efficienter beschrijving, en effectiever contract
Reiniging grootschalige Contracten evenementen in DVO Circulus
Reinigingscontracten rechtstreeks tussen evenementenorganisator en Circulus
Evenementen- organi- Communicatie- Communicatie ter preventie van Communicatiegedeelte afvalpreventie Reiniging grootschalige evenementen satoren promoten op uitingen zwerfafval bij grote evenementen is onderdeel van DVO in DVO Circulus. Dit onderdeel is uitgewerkt effectieve wijze goed heeft onvoldoende effect en geborgd gedrag
Algemene Graffiti en wildplak in binnenstad Geen graffiti en wild- Foto’s en Beleid in ontwikkeling. beeld op publieke en private gebouwen plak op publieke en meldingen binnenstad private gebouwen 4.1
Realisatie plan voor graffiti en wildplak bestrijding. Contracten ontwikkeld. Monitoringsysteem ontwikkeld
Systeem operationeel Geen graffiti en wildplak in het kernwinkelgebied
4.2 Zwerfafval a.g.v. snack- bedrijven, Zwerfafval a.g.v. snacks supermarkten, counterverkoop met 50% verminderd
Nul meting en Zwerfafval a.g.v. snackbedrijven, meting in mei supermarkten, counterverkoop en dec 2011
Werkgroep gestart Plannen met draagvlak
Zwerfafval met 50% (a.g.v. food) vermin- Werkgr. Counters/ondernemers derd. Communicatie ter preventie.
4.3
Vervuiling a.g.v. sampling en flyering
Geen afval meer door sampling en flyering
Meting in jan 2011 Vervuiling a.g.v. sampling en flyering en dec 2011
Verbod Sampling en flyering in APV
Verbod Sampling en flyering in APV en Gemeente Deventer wordt gehandhaafd
4.4
Veel restafval na afloop Brinkmarkt
Vermindering restafval met 50%
Nul meting en effectmeting
Markt- en Terrassenbeleid in ontwikkeling
Werkgroep gestart Plannen met draagvlak
Plannen geimplementeerd. Vermindering Gem. Dev/amb. handel restafval met 50%
4.5
Onvoldoende functionerende afvalbakken
100% van afvalbakken vernieuwd
Inventarislijst gem. Dev/ Cambio
50%van de afvalbakken zijn vervangen
Afvalbakkenspreiding- en vervangingsplan
100% Afvalbakken vervangen, verplaatst en bijgeplaatst
Werkgr. Gem. Dev., ondern., ondern.org., Cambio
Gemeente Deventer
p.16-17
Eindverslag Deventer gaat voor schoon september 2011
Project Snoeproutes en snoepplekken Project
Beginsituatie Gewenst resultaat Hoe meten? Huidige situatie (nov ‘10) Resultaat (mei ‘11) Toekomstvisie (eind ‘11) Regie toekomst
S&S Scholieren veroorzaken zwerfafval 1.1
Scholieren zijn zich bewust monitoren, nulmeting Scholieren veroorzaken zwerfafval Scholieren van scholen die lid zijn, zijn zich Scholieren zijn zich bewust van zwerfafval en van zwerfafval en hun en meting in mei en bewust van zwerfafval en hun weggooigedrag hun weggooigedrag middels een lesprogramma weggooigedrag middels een november en passen hun gedrag hierop aan op school en passen hun gedrag hierop aan lesprogramma op school en passen hun gedrag hierop aan
Scholen die lid zijn van de DSS
1.2 Er ligt zwerfafval op de snoeproutes
Zwerfafval op snoeproutes monitoren, nulmeting Nulmeting in ontwikkeling Nulmeting snoeproutes bij scholen die lid zijn Zwerfafval op snoeproutes van scholen die lid van scholen die lid zijn van en meting in mei en zijn van de DSS is met 50 % verminderd de DSS is met 50% november verminderd
DSS medewerker
1.3 Het staat scholen vrij wel / niet aandacht aan zwerfafval te besteden
Scholen zijn gebonden aan DSS lidmaatschap, Drie scholen hebben lidmaatschap Negen scholen hebben lidmaatschap afspraken om het thema 2x per jr gesprek ondertekend ondertekend zwerfafval op het program- met school ma te zetten, middels lidmaatschap Deventer Schone Scholen
DSS medewerker
1.4 Snoeproutes staan in kaart maar zijn niet actueel
De snoeproute en afvalvoor- zieningen worden jaarlijks door scholieren geactualiseerd
DSS medewerker Eén snoeproute is in kaart gebracht Snoeproutes van alle middelbare scholen die Jaarlijks vindt er een update plaats van alle verzamelt alle lid zijn van de DSS zijn in kaart gebracht snoeproutes door scholen gegevens
DSS medewerker
1.5
Er vindt monitoring en afstemming met reiniging op snoeproutes plaats, maar geen terugkoppeling naar scholen
Monitoring en afstemming Feiten Geen terugkoppeling naar scholen Terugkoppeling naar scholen die lid zijn Monitoring en afstemming met reiniging en met reiniging en terugkop- terugkoppeling naar scholen vindt plaats in peling naar scholen vindt mei en november plaats in mei en november
DSS medewerker
1.6
Scholen bieden geen lesprogramma Scholen bieden lesprogram- Jurering Gouden Drie scholen bieden lesprogramma aan Negen scholen bieden lesprogramma aan aan over zwerfafval ma aan over zwerfafval Afvalbak
1.7
Winkeliers voelen zich niet betrokken Winkeliers denken actief Jaarlijks overleg Twee winkeliersverenigingen denken Vier winkeliersverenigingen denken actief Winkeliers denken actief mee over vermindering DSS medewerker bij het zwerfafval dat door verkoop mee over vermindering actief mee mee verpakkingsmateriaal en passen, indien van producten en verpakkingsmate- verpakkingsmateriaal mogelijk, hier hun beleid op aan riaal ontstaat
1.8
Winkeliers en winkeliersverenigingen Winkeliers en winkeliers- Jaarlijks overleg en Twee winkeliersverenigingen sponsoren Vier winkeliersverenigingen sponsoren Alle winkeliersverenigingen sponsoren, wat voelen zich niet betrokken bij het verenigingen sponsoren sponsor-contract ten goede komt aan beloning goed gedrag zwerfafval dat door verkoop van initiatieven w.b. verminde- van scholieren producten en verpakkingsmateriaal ring zwerfafval en goed ontstaat gedrag door leerlingen
1.9 Schoonhouden van de snoeproutes Schoonhouden van de gebeurt door Cambio en Circulus snoeproutes gebeurt door scholieren 2.0
Hoe bewoners de inzet op vermin- dering zwerfafval in hun straat waarderen is niet bekend
2.1 Geen overleg over momenten van handhaving op snoeproutes met scholen of reinigingsbedrijven
Eén keer per jaar in september update lidmaatschap, waarna ondertekening door school
Het voortgezet onderwijs in Deventer biedt DSS medewerker lesprogramma aan op het gebied van zwerfafval
DSS medewerker
Jaarlijks gesprek met Eén school houdt snoeproute schoon Vier scholen houden snoeproutes schoon Vier scholen houden de snoeproute schoon scholen dat plaatsvindt ikv lidmaatschap DSS
DSS medewerker
Hoe bewoners de inzet op Meting waardering Niet bekend wat bewoners denken Gemeten wat bewoners denken en hoe ze Jaarlijkse meting waardering en tolerantie vermindering zwerfafval en tolerantie inzet waarderen bewoners aan snoeproutes waarderen is gemeten
DSS medewerker
Communicatie over inzet Feiten Overeenstemming over inzet handhaving Overeenstemming over inzet handhaving handhaving tussen mede- op snoeproutes op snoeproutes werker DSS en teamleider teamtoezicht
DSS medewerker
Eén keer per jaar in oktober gesprek over inzet handhaving op snoeproutes met DSS medewerker en teamleider teamtoezicht en twee handhavers
JOP’S Jongeren die elkaar opzoeken bij de Jongeren houden hun JOP Monitoring Bij de 4 JOP’s in wijk 5 zijn adhv monitoring Bij alle JOP’s in wijk 4 hebben jongeren Jongeren in Wijk 5 houden hun JOP schoon 3.0 Jongeren Ontmoetings Plekken schoon afspraken met jongeren over schoonhouden convenant ondertekend en zijn adviezen mbt (JOP’s) veroorzaken overlast in de JOP gemaakt en adviezen mbt (ver)plaatsing straatmeubilair en reiniging toegepast. vorm van rommel afvalbakken en reiniging opgesteld. Bij 2 JOP’s hebben jongeren convenant ondertekend mbt schoonhouden JOP.
Raster
p.18-19
Eindverslag Deventer gaat voor schoon september 2011
Project Reiniging a la carte Project
Beginsituatie Gewenst resultaat Hoe meten? Huidige situatie (nov ‘10) Resultaat (mei ‘11) Toekomstvisie (eind ‘11) Regie toekomst
Methode 1 Monitoring handmatig op basis van 1000 vaste punten 1.1
Professioneel monitorings- feiten systeem afgestemd op RWS (Beeldgericht reinigen)
basisset van 1000 punten. De punten Optimale basisset zijn niet geëvalueerd. monitoringspunten
Monitoring draait, rapportages zijn Professioneel monitoringssysteem afgestemd beschikbaar, gegevens zijn input op RWS (zie 1.1-1.5) voor dagelijkse uitvoering
afdeling monitoring / bedrijfsbureau*
Nog niet voldoende punten, beperkte evaluatie uitgevoerd
afdeling monitoring / bedrijfsbureau
Monitoringspunten: minimaal 1000 punten, waaronder alle hotspots, zichtvelden, etc.
Jaarlijkse evaluatie een aanpassing van de monitoringspunten.
1.2 Vaste volgorde te meten punten
Monitoren op basis van Monitoren obv aselecte steekproef Monitoren obv aselecte steekproef in alle aselecte steekproef in in alle wijken wijken, min. 40 punten/wijk alle wijken
1.3 Geen overzichten en geen analyse monitoringsgegevens
Geschikte rapportages voor (bij)sturen reiniging en analyse reinigingsinzet
1.4 Geen historisch overzicht van structureel vervuilde locaties
Overzicht vervuilde locaties Nog geen historisch overzicht van Overzicht van vervuilde locaties met historie met historie monitorings- structureel vervuilde locaties van monitoringsresultaten resultaten
Wekelijkse rapportages worden gebruikt. 4-wekelijkse rapportages zijn er, maar nog niet geborgd.
Rapportages (monitoring +uren/kosten) Reinigingsbeleid wordt periodiek geëvalueerd worden structureel gebruikt ter verbetering aan de hand van rapportages van reinigings-inzet
afdeling monitoring / bedrijfs- bureau
1.5 Monitoringsmethodiek niet optimaal Monitorings- methodiek Gehanteerde monitoringsmethodiek is Monitoringsmethodiek vastgelegd en en niet vastgelegd vastgelegd en uitgewerkt deels vastgelegd uitgewerkt in een protocol in een protocol Medewer. Monitoring uitgevoerd door 2.1 (tijdelijke) trajectmedewerkers
Vaste en opgeleide bezet- ting, monitoring vastgelegd in takenpakket
Formatieplaats beschikbaar, vaste monitoring- medewerkers per 1 nov.
2.2 Geen eenduidige beoordeling door de verschillende medewerkers
Betrouwbare monitorings- gegevens, onafhankelijk van persoon
Er wordt regelmatig geijkt (4-wekelijks), Betrouwbare monitoringsgegevens, Eenduidige en betrouwbare beoordeling resultaten besproken. onafhankelijk van persoon is geborgd.
Afvalbakken Registratie van ledigingen en 3.1 vullingsgraad wordt niet gebruikt
Rapportage ledigingen Registratie van ledigingen en vullingsgraad Rapportage ledigingen gebruikt voor Structurele aanpassing van afvalbakkenbestand afdeling monitoring / bedrijfsbureau gebruikt voor aanpassen wordt niet gebruikt aanpassen afvalbakkenbestand en en ledigingsroutes aan behoefte afvalbakkenbestand en ledigingsroutes ledigingsroutes
3.2
Registratie lediging en vullingsgraad Registratie via Vista of handmatig ander monitoringssysteem
Analyse Monitoringsgegevens en probleem- 4.1 locaties/probleemgebieden worden nog niet geanalyseerd
Vaste en opgeleide bezetting (gecertificeerd), monitoring vastgelegd in takenpakket
registratie lediging en vullingsgraad Registratie via Vista handmatig
Registratie en rapportage door monitoringssysteem
Analysemethodiek feiten Beperkte analyse (wekelijks worden de Methodiek van analyse, aanpak, evaluatie Evaluatie en verder doorontwikkelen van probleemlocaties en vervuilde locaties van de afgelopen week van probleemgebieden is operationeel en methodiek -gebieden met plan van doorgesproken) vastgelegd aanpak is vastgelegd
4.2 Veel info (relevant voor zwerfafval- Relevante (basis)info op zie beginsituatie. Uit landelijke wijkscan Relevantie (basis)info op wijk/buurtniveau Relevantie (basis)info op wijk/buurtniveau is problematiek) is beschikbaar, wijk/buurtniveau is voor blijkt welke info het meest relevant is is voor aandachtsbuurten beschikbaar en voor alle buurten beschikbaar en wordt maar versnipperd en wordt aandachtsbuurten wordt gebruikt bij analyse structureel gebruikt onvoldoende gebruikt beschikbaar en wordt gebruikt bij analyse en aanpak 4.3 Geen inzicht in waardering en Waardering en mening van zie beginsituatie Waardering en mening van bewoners/DSF Waardering en mening van bewoners is vast mening van bewoners in specifieke bewoners/DSF betrokken bij betrokken bij analyse en aanpak onderdeel in analyseproces (kleine) probleembuurten en -locaties analyse en aanpak 4.4 Geen overleg met betrokken partijen Integraal overleg is gestruc- over probleemlocaties - buurten tureerd en maakt deel uit van analysemethodiek
Geen overleg over probleemlocaties - Integraal overleg met betrokken partijen buurten maakt deel uit van analysemethodiek
Automa- tisering 5.1
Optimaal geautomatiseerd systeem voor monitoring en analyse
Dagelijkse monitoring en wekelijkse / Geovisia in gebruik. Geovisia optimaal ingericht en in gebruik. 4-wekelijkse rapportages operationeel. Gemeente heeft keuze voor Geovisia gemaakt.
5.2 Geen programma van eisen aanwezig programma van eisen voor monitoringssysteem
Nav praktijkervaring inzicht in eisen en Programma van eisen monitoring en analyse Meest geschikte monitoringssysteem is in wensen. Nog niet compleet en tbv monitoringssysteem gebruik niet vastgelegd.
Vista neergezet en ingericht zonder uitgewerkt plan, monitoring handmatig
afdeling monitoring / bedrijfs- bureau
afdeling monitoring / bedrijfsbureau afdeling monitoring / bedrijfs- bureau
*1 DSF, afdeling monitoring/bedrijfsbureau
afdeling monitoring / bedrijfs- bureau logistiek
* Afdeling monitoring / bedrijfsbureau: de afdeling die zorgt voor planning, gegevensverzamelen, analyse, etc voor de reinigingsorganisatie. (evt. andere benaming: Bureau kwaliteit en logistiek) *1 DSF zorgt ervoor dat info beschikbaar is via internetpanel, klankbordgr. etc. Afd. monit./bedr.bur. zorgt ervoor dat info wordt gebruikt bij reinigingsinzet/-beleid
p.20-21
Eindverslag Deventer gaat voor schoon september 2011
Project Waardering en tolerantie Project
Beginsituatie oktober 2009 Gewenst resultaat Hoe meten? Huidige situatie (nov ‘10) Resultaat (mei ‘11) Toekomstvisie (eind ‘11) Regie toekomst
Inzet DSF 1 x per twee jaar wordt WOR Gegevens over waardering DSF internetpanel, WOR is tweejaarlijks, geeft beeld. Gegevens over waardering van bewoners 1.1 uitgevoerd. Wordt niet gebruikt van bewoners structureel klankbordgroep structureel beschikbaar (DSF) in proefwijk in reinigingsbeleid beschikbaar (DSF) en wordt en wordt gebruikt bij reinigingsinzet gebruikt bij reinigingsinzet 1.2 Geen inzicht in waardering en mening Bewoners/DSF betrokken DSF internetpanel, zie beginsituatie Methode operationeel om inzicht te krijgen Waardering en mening van bewoners is vast van bewoners in specifieke (kleine) bij analyse en aanpak klankbordgroep in waardering en mening van bewoners in onderdeel van analyse en wordt gebruikt bij probleembuurten en -locaties specifieke (kleine) probleemlocaties. reinigingsinzet
*1 DSF, Afd. monitoring/bedrijfsbur.
zie boven
Onderzoek Bekend is dat zwerfafval hoort tot 2.1 een van de grootste ergernissen.
Inzicht in de tolerantie van enquêtes In proefgebied (Zandweerd) inzicht in Inzicht in mate van tolerantie in meerdere bewoners in vergelijking experimenten waardering en in de mate van tolerantie proefgebieden met waardering
2.2
Inzicht in wat bewoners in Onderdeel v enquête- In proefgebied inzicht in soorten zwerfafval Deventer het meest storend proef gebieden/ en locaties die meest storend zijn vinden (wat, waar, wanneer) experimenten
Inzicht in meest storende locaties / soorten zwerfafval wordt gebruikt bij reinigingsinzet
Meest storende locaties/ zwerfafvalsoorten 2-jaarlijks onderzocht, geactualiseerd en opgenomen in reinigingsinzet
afdeling monitoring / bedrijfsbur.*
2.3 Er is geen inzicht in de effecten van de ‘vijf knoppen’ op de waardering
Inzicht in effecten van de enquêtes en moni- Inzicht in effect RWS en vervuiling op de belangrijkste knoppen op toring experimenten waardering Utrecht: inzicht in effect van de waardering zichtbaarheid en comm. op waardering
Inzicht in het effect van de vijf knoppen op de waardering, met als belangrijkste participatie
Inzicht in effect van de vijf knoppen onderdeel van aanpak probleemgebieden / locaties
DSF
Advies Zichtvelden en hotspots zijn opgeno- 3.1 men in dagelijkse reiniging en in monitoringspunten
Advies hoe de onderzoeks- feiten zichtvelden en hotspots zijn opgenomen Advies hoe de onderzoeksresultaten uit Beïnvloeding van waardering is ingebed in resultaten uit voorgaande in dagelijkse reiniging en in voorgaande punten te integreren in reinigingsbeleid te integreren in reinigings- monitoringspunten reinigingsbeleid beleid
afdeling monitoring / bedrijfsbur.
3.2 iedere 2 jaar WOR, geeft inzicht in o.m. waardering zwerfafval
Advies optimale inzet WOR WOR 1 x per 2 jaar nu iedere twee jaar integrale WOR, als sturings- instrument of tolerantie niet opgenomen “schouw” voor reiniging
*2 gemeente, afd. monit./ bedrijfsbur.
Geen inzicht in meest storende locaties en soorten zwerfafval in Deventer
Advies optimale inzet WOR als sturings- WOR optimaal ingezet (resultaten gebruikt instrument of “schouw” voor reiniging, als sturing en/of controle reinigingsbeleid) tolerantie opnemen in WOR
* Afdeling monitoring/bedrijfsbureau: zorgt voor planning, gegevensverzamelen, analyse, etc voor reinigingsorganisatie, evt. andere naam: Bureau kwaliteit & logistiek *1 DSF: zorgt ervoor dat info beschikbaar komt. Afdeling monitoring/bedrijfsbureau zorgt ervoor dat de info wordt gebruikt bij reinigingsinzet / reinigingsbeleid *2 gemeente: zorgt voor WOR, afdeling monitoring / bedrijfsbureau zorgt ervoor dat de resultaten worden gebruikt in het reinigingsbeleid
Project RWS Project
Beginsituatie oktober 2009 Gewenst resultaat Hoe meten? Huidige situatie (nov ‘10) Resultaat (mei ‘11) Toekomstvisie (eind ‘11) Regie toekomst
organisatorische Er waren geen afspraken over uit- Zoveel mogelijk eenduidige Beoordeling in de Beeldgericht reinigen is, als leerproces, voorbereiding gangspunten en randvoorwaarden toepassing beeldgericht praktijk en over de gehele gemeente uitgerold. Men (RWS) beeldgericht uitvoeren zwerfafval- reinigen. monitoring doet ervaring op. bestrijding.
De bedrijven Cambio en Circulus voeren het Het beeldgericht reinigen is over de gehele beeldgericht reinigen op professionele wijze gemeente uitgerold inclusief het “groen”. uit. Zij begeleiden andere gemeentelijke diensten.
Ambitie per gebied
Alle gebieden zijn voorzien van het ambitie Jaarlijkse evaluatie Dient nog te worden ingevuld. niveau.
Schoonheidsgraad per gebied is niet Er bestaat geen twijfel meer Op overzichtskaart vastgelegd. over gewenste schoonheids- de schoonheids- graden per gebied. graden aangeven.
Wijk 1 zal in overleg met de gemeente nog gedefinieerd moeten worden.
Dient nog te worden ingevuld.
Uitvoering Bedrijven werkten onafhankelijk van Samenwerking/-voeging operationele elkaar. beide bedrijven. activiteiten
Er vindt op grote schaal samenwerking Wijkverantwoordelijken worden gecoached De teamleden informeren elkaar en er vindt plaats. Planning en onderlinge afstemming bij de onderlinge afstemming uitwisseling tussen de wijkteams plaats. tussen wijkteams en binnen de teams kan verbeterd
Dient nog te worden ingevuld.
Verantwoorde- Het is niet altijd duidelijk waar de lijkheden. verantwoordelijkheden liggen. (Gemeente, Cambio, Circulus, DGB)
De verantwoordelijkheden van Gemeente, De verantwoordelijkheden zijn aangescherpt. De verantwoordelijkheden zijn gemeentebreed Cambio en Circulus zijn duidelijk. Samen- Met DGB wordenze in de proefwijk duidelijk. duidelijk. werking met DGB moet nog groeien.
Dient nog te worden ingevuld.
Duidelijke verantwoordelijk- heden, neergelegd in één organisatie (excl. gemeente)
Ontwikkelings- Geen van de medewerkers weet wat Uitvoerenden en leiding- praktijk fase beeldgericht reinigen betekent. gevenden weten wat beeld- gericht reinigen inhoudt.
Uitvoerenden en leidinggevenden zijn op Zoveel als mogelijk uniforme toepassing van De normering wordt gemeentebreed toegepast. de hoogte van de werkwijze behorende bij de in theorie geleerde stof. beeldgericht reinigen.
p.22-23