eHealth in de langdurige zorg
Hans Ossebaard & Angelie van der Aalst 29 oktober 2015
Zorginstituut Nederland
2
Werkterrein: publieke zorgverzekering •
Zorgverzekeringswet (Zvw)
•
Wet langdurige zorg (Wlz)
3
Werkterrein: Zorgverzekeringswet •
Zorg gericht op genezing
•
Medisch noodzakelijke zorg, bijvoorbeeld: – geneeskundige zorg (huisartsen, verloskundigen en medischspecialisten) – geneesmiddelen – hulpmiddelen
4
Werkterrein: Wet langdurige zorg (Wlz) •
Dekt hoge zorgkosten die gevolg zijn van blijvende aandoening, handicap of ouderdom
•
Gericht op mensen met zware, langdurige zorgbehoefte
•
Zorg vanuit Wlz: – verblijf in instelling – persoonlijke verzorging en verpleging – hulpmiddelen nodig voor door instelling gegeven zorg – vervoer naar plaats van begeleiding of behandeling
5
Taken: borgen publieke randvoorwaarden Wat zijn de risico's?
Publieke randvoorwaarden
Taken om randvoorwaarden te borgen
Sommige burgers kunnen zich niet verzekeren of verzekeren zich niet
Verzekeringsplicht
Zorgtoeslag
Verzekeraars selecteren op gezondheidsrisico
Acceptatieplicht
Risicoverevening
Verzekeraars bieden niet hetzelfde basispakket
Zorgplicht (basispakket)
Pakketbeheer Kwaliteit van zorg Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen
6
Regelingen voor bijzondere groepen
Pakketbeheer: verantwoord basispakket van zorg •
Basispakket moet zorg bevatten die – nodig is en bewezen effectief is – toegankelijk is – betaalbaar is
•
Pakketbeheer van Zorginstituut Nederland – verduidelijkt of (nieuwe) behandelingen voldoende effectief zijn om tot basispakket te behoren (standpunten) – adviseert de minister van VWS over › samenstelling en inhoud van basispakket (pakketadviezen) › zorgsysteem als geheel (systeemadviezen)
7
Kwaliteitsinstituut •
Goede zorg bevorderen
•
Toetsen van kwaliteit
•
Kwaliteit zichtbaar maken
•
Meerjarenagenda
8
Innovatie Zorgberoepen & Opleidingen: nieuwe kijk op beroepen en opleidingen in de zorg •
Adviseert ministerie VWS over gewenste ontwikkeling beroepen en opleidingen in gezondheidszorg
•
Doel: ontwikkelen nieuwe beroepenstructuur en daarop afgestemde opleidingsstructuur voor gehele zorg
•
Uitgangspunten – verwachte zorgvraag in 2030 – nieuw concept van gezondheid dat functioneren van mensen centraal stelt (Huber, et al., 2011)
•
9
Advies aan VWS – 2015: beroepenstructuur; 2016: opleidingsstructuur
eHealth “Het gebruik van nieuwe informatie- en communicatietechnologieën, met name internet, om de gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren” (RVZ, 2002) Issues: - Bekendheid - Standaardisatie / eID - Pecunia (ondernemerschap) - Regie
10
eHealth Beleidsdoelen VWS: (brieven TK juli 2014; oktober 2015) • Binnen 5jr: 75% van de chronische zieken en ouderen wordt in staat
gesteld zelfmetingen te doen en daarover feed-back te krijgen (telemonitoring);
• Binnen 5jr: iedereen die thuiszorg ontvangt kan 24/7 communiceren
via het beeldscherm met een zorgprofessional;
• Binnen 5 jr: 80% van de chronische zieken (40% van anderen) heeft online/mobile toegang tot zijn medische gegevens
11
eHealth en Kwaliteit van zorg Goede zorg bevorderen, toetsten, zichtbaar maken`: 2015 Jaar van
de Transparantie
Standpunten en notities - Internetbehandeling bij depressie - Wanneer is eH verzekerde zorg? - Bestuurlijke en beleidsmatige betrokkenheid - Convenant NIA+, Informatieberaad VWS, EPS - Samenwerking, verbinding en zichtbaarheid (ZIN+) - Zorg voor innoveren - eH in de richtlijnen - Implementatie stimuleren -
12
Good practices in de Langdurige Zorg - 'Spoor 1: Erkenningstraject good practices'; - 'Spoor 2: Onderzoek kwaliteit van leven en kwaliteit van zorg' - 'Spoor 3: Stimuleren kwaliteitscyclus (interactie met
betrokken partijen)'.
[Angelique van der Aalst]
13
Langzaam maar significant … CARE bijna 50%: toezichthoudende technologie (bewegingsmelders, valdetectie) 40% gebruikt internet/computer voor zorg 23%: beeldbellen 19%: medicijndispenders THUISZORG 11% telemonitoring bij diabetes ONLINE INZAG E 5% maakt er gebruik van 50% zou het wel willen 14
Langzaam maar significant … E-DOSSIER 50% gebruikt elektronisch dossier COMMUNICATIE ~10% huisartsen -> thuiszorg, verpleeghuizen ZORGGEBRUIKERS/MANTELZORGERS Online diensten (informatie zoeken, recepten, afspraken, vraag stellen) Nog weinig gebruik Zelfmeting (12 -> 20%) Behandeling, gezondheid, dieet (7, 12, 11%)
15
eHealth in de Langdurige Zorg? Wat is de aard en omvang?
(Edo Kant, UT) Belemmerende / faciliterende factoren
(Elsemieke Scheepers, Radboud) • Langdurige GGZ • Ouderenzorg • Gehandicaptenzorg
16
Methode Aard en omvang 1. literatuurscan via internet en via de wetenschappelijke database Scopus. Implementatie factoren 2. interviews onder stakeholders (10) in de langdurige zorg; stakeholder mapping
17
Tech • • • • • • • • • •
18
Webapplicaties en webportalen Mobiele apps EPD’s en PGD’s Health sensoren, health-gateways en wearables Videocommunicatie Domotica Robotica Serious games Medische integratie netwerken E-Learning
Uitkomsten (1) Ouderenzorg, langdurige GGZ en gehandicaptenzorg • Enkele voorbeelden: • Wijkverpleegkundige die beeldbelt met ouderen • Domotica voor zelfstandig wonen • Apparatuur om zelf gezondheidswaarden te meten •
19
Langdurige GGZ •
20
Voorbeelden: • Psynet: Online platform • Stichting 113 Online: Online zelfmoordpreventie • Biofeedback als psychose behandeling: serious game • Alcoholondercontrole.nl; online hulp bij stoppen met drinken
Ouderenzorg Voorbeelden • Dementie.nl: zelftest voor dementie en cursus voor mantelzorgers • SOSalarmapp: waarschuwt mantelzorgers bij nood • Sensara: sensoren voor bij oudere thuis • Medido: slimme medicatiedispenser • Geriatrix: Oefening behandeling van senioren in een spel • Into d’mentia: simulator voor het gevoel van dementie
21
Gehandicaptenzorg •
22
Voorbeelden: • Jouw omgeving: online portaal • Vinni: app voor de ondersteuning van communicatie • Autiplan: ondersteunt de dagplanning en structuur • Paro: de robotzeehond
Uitkomsten (1) Webapplicaties en webportalen Mobiele apps EPD's en PGD's Health sensoren, healthgateways en wearable devices Videocommunicatie Domotica Robotica Serious games Medische integratie netwerken e-learning 23
Langdurige GGZ
Ouderenzorg
Gehandicaptenzorg
9 (74)
47
19
7 (15)
53
23
3 (7)
6
6
-
24
5
3 (5)
14
7
1
27
7
1 (1)
5
4
1 (3)
7
2
1
2
0
0 (11)
5
1
Conclusie Aard en Omvang (1)
•
Veel & Versnipperd
•
Alle technologieën
•
Alle contexten van zorg
•
Alle gebruikers
24
Uitkomsten Implementatie (2)
25
Uitkomsten Implementatie (2)
26
- Werkplaats Implementatie in de
Langdurige zorg 2016 - Good practices in de Langdurige Zorg - Nationale Implementatie Agenda - ECP Platform ICT in de LZ
27
12 november 2015 changedaynederland.nl/
[email protected]
28
