Een pessimist ziet een moeilijkheid in elke mogelijkheid, een optimist ziet een mogelijkheid in elke moeilijkheid

Jaargang 22 nr. 4 december 2011

Uw sympathie en hulp hebben wij in het afgelopen jaar bijzonder gewaardeerd. Onze hartelijke dank daarvoor! Wij wensen u fijne feestdagen toe en een voorspoedig en gelukkig 2012 De redactie van Plotsdoof In dit nummer o.m. Jaarvergadering/beleidsdag, blz 6

Internationaal congres, blz 11

Een pessimist ziet een moeilijkheid in elke mogelijkheid, een optimist ziet een mogelijkheid in elke moeilijkheid.

pagina 3 Van het bestuur 4 drs.P.Boerman 6 Verslag jaarvergadering 8 Leontien Peters 10 Financiëel verslag 11 Internationaal congres 13 Gucci 14 Informatie NC PLD 15 Sam 16 Column van Michèle 16 Column van Cor 19 Column van Ans 20 AnnieS 21 Tolken in opleiding 24 Verslag weekend Texel 26 Nieuws van de steunpunten 27 Activiteitenkalender 2011

Sam, blz. 15

Nee zeggen vanuit je diepste overtuiging is beter dan ja zeggen om te behagen of erger nog, om moeilijkheden te vermijden. Texel; blz. 24

Luisteren is meer dan horen Zien is meer dan kijken Leven is meer dan overleven. Niets is onmogelijk als we het samen doen!

Stichting Plotsdoven De Molen 89 a 3995 AW Houten tel/tt/fax: 030 - 69 58 719 www.stichtingplotsdoven.nl [email protected]

Colofon

Uitnodiging themaweekend 2012

Plotsdoof is een uitgave van de Stichting Plotsdoven. Donateurs van de stichting ontvangen het blad gratis. Plotsdoof verschijnt vier keer per jaar: in maart, juni, september en december.

Beste donateurs en belangstellenden,

Redactieadres van Veldekestraat 6a 4819 EP Breda [email protected]

We verwelkomen je graag van 16 tot en met 18 maart 2012 in Hotel “Het Witte Veen”. “Het Witte Veen” is een rustiek hotel, geves­ tigd in een oude Drentse boerderij nabij het dorpje Witteveen. Het hotel bevindt zich midden in de driehoek Emmen-HoogeveenAssen en ligt daarmee echt in het hart van Drenthe.

Redactie Jopy Sol, hoofdredacteur Marja Bouma, corrector Opmaak Frans Verkade Aan dit nummer werkten mee: Anja Korten Peter Raggers Gerard de Vijlder Peter-Paul Boermans Leontien Peters Albert Bouma Thea van der Wilt Suzanne Scheerstra Ineke Scheffel Yvonne Kemink Cor Toonen Michèle Meirlevede Ans Holub Wouter Bolier Hester Siemons Xavèr Corbet Emma Bolle Plaatsing van brieven betekent niet dat de redactie het met de strekking eens is. De redactie kan brieven weigeren, inkorten of redigeren. Overname van artikelen is toegestaan, mits met bronvermelding. Sluitingsdatum kopij volgend nummer: 15 februari 2012 Drukwerk en verzending WPS Loskade 4 7202 CZ Zutphen

2

Het jaar is nog niet voorbij en de voorberei­ dingen voor aankomend Themaweekend zijn alweer in volle gang. Met een nieuw fris team, wel te verstaan: Peter Raggers, Edith Swart, Anja Korten en Anneke Meijer.

Het THEMA voor 2012 is “waar zit jouw Talent?”. Wie dit nog niet weet, komt daar tijdens dit weekend wel achter. Wat dacht je van een workshop speksteen bewerken of bosgolven. Wie van geschiedenis en cultuur houdt, kan een bezoek brengen aan voormalig kamp Westerbork. Dacht je dat het niet meer tot je mogelijkheden behoorde dan gaan we tijdens een workshop Biodanza het dansen weer in ons "dove" leven terughalen. Biodanza is de dans van het leven....je hart openen en zijn wie je in essentie bent...We sluiten het week­ end af met een ontspannende activiteit. Wat dit zal zijn, is nog een verrassing. Wedden dat… je na dit weekend spierpijn hebt van het lachen?

29ste *2012* Waar zit jouw Talent?

Uiteraard zal er tijdens het weekend genoeg ruimte zijn om gezellig met elkaar te wap­ peren, gebaren en kletsen. Zoals altijd is iedereen welkom! Doof, CI horend, Slechthorend, Horend. Wij zullen voor tolken zorgen zodat iedereen alles kan volgen. Wil je een kijkje nemen op de website van de locatie? http://www.hotelwitteveen.eu/ Alle kamers hebben eigen sanitair! Hartelijke groet, Edith, Anja, Anneke en Peter Na aanmelding krijgt je medio februari het programma, deelnemerslijst en routebeschrij­ ving thuisgestuurd. Denk aan het afsluiten van een annuleringsverzekering indien je onverhoopt niet zou kunnen gaan. Mochten de kosten voor het weekend onver­ hoopt teveel voor je zijn, aarzel dan niet en neem contact op met het Lex Scheffel Fonds: [email protected]

De SWDA (Stichting Welzijn Doven Amsterdam) geeft een scheurka­lender uit met gebaren. De scheurkalender kost € 12,50 euro. Maar voor donateurs € 10,50 en bij twee kalenders € 20. U kunt de kalenders op twee manieren kopen: . via de bijeenkomsten van de Stichting Plotsdoven, b.v. op 11 dececember te Nijmegen. . of uw bestelling doorgeven aan kantoor@stichting­ plotsdoven.nl inclusief adres en aantal kalenders, en overmaking van het bedrag op rekening van de Stichting Plotsdoven, ING bank 82080 o.v.v. scheurkalender. Voor verzendkosten komt er dan nog wel een bedrag bij: 1 stuk € 2,95, 2 stuks € 3,53 Na ontvangst van uw bestelling en betaling worden de kalenders bij u thuis afgeleverd. Het blijkt dat meerdere donateurs de ka­lender al hebben gekocht op een andere wijze omdat zij dit zo’n goed idee vonden. Men geeft het weg aan familie en vrien­ den. Maar het hangt het natuur­lijk ook op op de bezinningsplek bij uitstek, nl. de WC. Veel plezier, uw bestuur

Van het bestuur

Het is ongelofelijk, nog geen drie maanden geleden werd ik voorzitter. In die tijd beleefde ik een hele nieuwe wereld met alles erop en eraan. Interessant, ja zeker. Behoorlijk wat werk ook, maar dat is goed voor de mens geloof ik. Interessant omdat je veel mensen ontmoet, die bijna allemaal sterk gemotiveerd zijn om iets voor de medemens te doen. Ook degenen waar je het wellicht niet mee eens bent, maar die het toch goed bedoelen, ze benaderen “de zaak” alleen vanuit een ander gezichtspunt. Het is dan boeiend, om op basis van goede argumenten het voor en tegen te bespreken en te kijken waar je uitkomt. Natuurlijk zijn er zaken, die hoe dan ook overeind dienen blij­ ven te staan. Er zijn ook voldoende onder­ werpen, die door meer kennis een ander inzicht kunnen opleveren. De afgelopen maanden heb ik me op deze reis van kennisverwerving gestort. Ongeveer alle organisaties, werkgroepen, projecten mocht ik een keer meemaken. Tenminste dat dacht ik. Toch blijkt er nog veel te zijn waar ik nog niet geweest ben of aan heb geroken. Je kunt als voorzitter wel doen of je al veel weet, maar 23 jaar Stichtinggeschiedenis met alles erop en eraan heb je niet zomaar ingehaald. Gelukkig hoeft dat ook niet, het zou zelfs wel eens een rem kunnen zijn in nieuwe ontwik­ kelingen. Dus langzamerhand ga ik me daar­ mee bezig houden. Nou langzamerhand…. Wat te denken van de bezuinigingen en de geheel nieuwe wijze van begroten en opstellen van nieuwe activitei­ tenplannen in een paar weken tijd. Gelukkig hebben we een zeer goede penningmeester,

door Peter Raggers, voorzitter

maar zelfs die kan niet toveren. Nieuw opge­ drongen beleid. Opgedrongen door WVS met name minister Schippers en uit te voeren in een paar weken tijd. Het is gelukt om alles op tijd de deur uit te krijgen. Nu vind ik het zelf altijd een grote uitdaging, om van bedreigingen kansen te maken en wellicht zijn we het ministerie over een poos wel dank verschuldigd. Want de andere kant van het verhaal is dat alle organisaties, dus ook wij, ons weer bewust zijn van waar we mee bezig zijn. Even uit de sleur, opnieuw gericht op informatie, lotgenoten en belan­ genbehartiging. We komen op deze zaken in de toekomst nog uitvoerig terug. In de jaar/beleidsvergadering hebben we daar al wat over kunnen praten. Zie daarover verder in dit blad. De Stichting heeft het initiatief genomen om opnieuw, maar nu louter op bestuurlijk niveau, een onderzoek te laten instellen naar de wil tot echte samenwerking bv. onder de paraplu van een federatieraad. Hierin kun­ nen dan allerlei zaken besproken en vast­ gesteld worden, die tot helderheid en zicht­ baarheid van de Molenorganisaties leiden. Waarin de individuele organisaties op hun eigen specialisatie sterker kunnen worden door de kennis die bij de ander bestaat. Dit zal nog wel de nodige deining geven maar het gaat om het eindresultaat. Wij, als Stichting Plotsdoven, mogen ons ui­ terst gelukkig prijzen met onze gezonde structuur. De vele lotgenotencontacten zijn daar een voorbeeld van. De activiteitenkalen­ der voor 2012 is er reeds. Ook zijn er nieuwe ideeën, zoals een gebarenkoor met leuke liedjes, de langste gebarenslang van de wereld enz. Wij verwachten dat 2012 een goed jaar gaat worden. Met medewerking van de vele dona­ teurs en vrijwilligers moet het mogelijk zijn om het Plotsdoof- en Laatdoof-zijn zichtbaar te maken. Graag werken we samen met de andere organisaties. Wij spreken de wens uit, dat 2012 het jaar van de zichtbaarheid wordt. Uw en onze inzet staan pal.

De nieuwe site komt eraan! Begin januari 2012 start de nieuwe site van de Stichting Plotsdoven. De bouwer van de site is Anton van der Horst, met ondersteuning van Lex Wassenberg. Thans is er ook een websiteredactie gevormd, met als hoofdredactrice Erna Steingröver, verder zitten Yvonne Chu en ondergetekende in de redactie. Wij hopen met deze nieuwe site en nieuwe redactieploeg een goede start te maken en de site up-to-date te houden en verder uit te breiden.

Over de Stichting De Stichting Plotsdoven is de lande­ lijke organisatie voor belangenbehartiging van plots- en laatdoven. De stichting is opgericht in 1989 en heeft zich de belangenbehartiging van plots- en laatdoven in de ruimste zin ten doel gesteld. Daarbij staat stimulatie van zelf­red­zaam­ heid en reïntegratie van de plotsen laatdove in de horende maat­ schappij voorop. De Stichting Plotsdoven onderhoudt twee mailinglijsten: één voor plotsen laatdoven en één voor partners, familie, vrienden of andere naasten van plots- of laatdoven. De mailinglijsten zijn bedoeld om informatie en ervaringen uit te wisselen m.b.t. het doof worden en/of doof zijn, het omgaan daarmee door naasten, of om vragen te stellen. Kortom, lotgenotencontact op een makkelijke en toegankelijke manier. Voor meer info zie: www.stichtingplotsdoven.nl Bestuur Peter Raggers, voorzitter Gerard de Vijlder, secretaris Albert Bouma, penningmeester Wil v. Essen, bestuurslid Mirjam Walraven, bestuurslid Anja Korten, bestuurslid Raad van Advies Prof. Dr. P. van den Broek Drs P.P.B.M. Boermans Donateurschap Vanaf € 17,- per kalenderjaar bent u al donateur; over te maken op postgiro 82080 t.n.v. Stichting Plotsdoven te Houten Geregistreerd bij de Kamer van Koophandel Haaglanden te Den Haag nr. 41155666 ANBI-nummer 816107440 Lex Scheffelfonds Het Lex Scheffelfonds is ingesteld om iedere plots- en laatdove, voor wie dit een financieel bezwaar is, in staat te stellen deel te nemen aan activiteiten die georganiseerd worden door de Stichting Plotsdoven. Voor verdere gegevens zie blz. 23

Gerard de Vijlder 3

Nadere kennismaking met drs. P. Boermans Sinds vorig jaar gaat drs. Peter-Paul Boermans (50) door het leven als tweede adviseur van de Stichting Plotsdoven. Hij werkt sinds 2000 als audioloog bij het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Naast zijn werk­z aam­h eden voor het CI-team heeft hij in het LUMC nog een spreekuur voor mensen met ernstige hinder van tinnitus. Sinds wanneer bent u met CI’s bezig? In 2000 ben ik gevraagd om als audioloog te komen werken voor het CI-team van het LUMC, dat in dat zelfde jaar gestart is met de eerste implantaties. Dat was ook mijn eerste ken­ nismaking met CI’s. Voor die tijd heb ik gewerkt op het Audiologisch Centrum (AC) van het AMC en het AC in Den Haag. Aanvankelijk was een CI bedoeld voor geluids­detectie, ging u er destijds vanuit dat spraakverstaan ooit tot de mogelijk­ heden zou behoren? Op het moment dat ik in 2000 met CI’s ging werken behoor­ de spraakverstaan al tot de mogelijkheden. Wat wel pas de afgelopen jaren duidelijk is geworden is dat ook prelinguaal dove volwassenen (dat zijn mensen die doof geboren zijn of voor hun vijfde levensjaar doof zijn geworden), in een beperkt aantal gevallen met CI in staat zijn spraak te verstaan. Vroeger werd er vanuit gegaan dat zulke mensen geen goede kandidaten waren voor CI, maar de laatste jaren worden ook prelinguaal dove kandidaten, mits ze aan een aantal voor­ waarden voldoen, geïmplanteerd. Wat is er in de loop der tijden aan de CI’s veranderd? In de 11 jaar dat ik met CI’s werk, zijn vooral de processors betrouwbaarder en kleiner geworden. Aan de implantaten

4

door Jopy Sol zelf is echter niet heel veel veranderd. Ook de resultaten met CI in termen van spraakverstaan zijn in de periode dat ik met CI’s werk niet veel verbeterd. Kunnen we in de toekomst nog opzienbarende verbeteringen verwachten? Er zijn ongetwijfeld nog verbeteringen te verwachten op het gebied van CI. In hoeverre die heel opzienbarend zullen zijn durf ik niet te zeggen. Persoonlijk heb ik meer het idee dat het om kleine stapjes zal gaan. In de verdere toekomst zijn wellicht wel opzienbare ontwikkelingen te verwachten als het gaat om het regeneren van haarcellen, of het rechtstreeks aansluiten van een implantaat op de gehoorzenuw. U werkt ook met tinnitus patiënten. Heeft een CI invloed op tinnitus of tinnitus op het CI gebruik? Een CI kan tinnitusklachten verlichten, doordat de weer hoorbare omgevingsgeluiden het oorsuizen (deels) maskeren. Helaas neemt de tinnitus in sommige gevallen juist toe (of ontstaat zelfs) door de operatie of door het gebruik van de CI-processor. Het is van te voren moeilijk te voorspellen welke tinnituspatiënten wél en welke patiënten geen baat van een CI zullen hebben. Er wordt nu geëxperimenteerd met tweezijdige implantatie, zijn daar al gegevens van bekend? Ook het CI-team in Leiden neemt deel aan een Nederlandse studie naar het effect van tweezijdige implantatie bij volwas­ senen. De ene helft van de mensen die hieraan meedoet, krijgt in deze studie meteen twee implantaten. De andere helft krijgt het tweede implantaat na twee jaar. Deze studie is echter net gestart, dus resultaten zijn nog niet beschikbaar. Heeft u ervaring met mensen die eerst aan de ene kant een CI hebben gekregen en later aan de andere kant ook één? Wat is het resultaat daarvan? Persoonlijk heb ik daar nauwelijks ervaring mee. Een enkele keer geven we mensen aan de andere kant wel eens een tweede implantaat, maar dat is dan meestal omdat het eerste implantaat niet meer goed functioneert.

Denkt u dat de bezuinigingen invloed zullen hebben op de CI-operaties? Op dit moment zijn daar geen aanwijzingen voor. Houden de bezuinigingen verdere ontwikkelingen tegen? Dat zou kunnen. Door de bezuinigingen in de gezond­ heidszorg neemt de werkdruk toe en daardoor kan de medisch-wetenschappelijke staf minder tijd aan onderzoek besteden. Ook is er minder geld beschikbaar bij de fondsen die het CI-onderzoek ondersteunen en bij de CI-fabrikanten zelf. Inmiddels hebben heel wat mensen een CI. Weet u hoeveel mensen momenteel een CI hebben? Neemt het aantal opera­ ties af of blijft dat stabiel? In 2010 werden er in Nederland ruim 500 implantaties ver­ richt. Dit is meer dan in de voorgaande jaren. Totaal waren er op 1 januari 2011 in Nederland 3800 implantaties uitge­ voerd (2550 bij volwassenen en 1250 bij kinderen). Wereldwijd bedroeg dit aantal toen ongeveer 220.000. In Leiden zijn inmiddels meer dan 550 implantaties verricht. Recent heb­ ben wij het aantal operaties verder verhoogd tot 80 per jaar. Daardoor is de tijd tussen aanmelding en implantatie terug­ gebracht naar 6 tot 8 maanden. Hoe vaak komt het voor dat een operatie mislukt, hetzij tech­ nisch, hetzij dat de verwachtingen niet worden waarge­ maakt? Het komt maar zeer zelden voor dat een operatie technisch mislukt. Het gebeurt uiteraard vaker dat de verwachtingen niet worden waargemaakt. Vaak komt dit omdat de verwach­ tingen bij de CI-gebruiker toch te hoog waren, ondanks dat wij voor de operatie een reëel beeld proberen te geven. In een paar procent van de gevallen valt ook ons het resultaat tegen. Soms blijkt daar achteraf toch een verklaring voor te zijn. Meestal weten we echter niet precies waarom het spraakver­ staan met CI dan zoveel achter blijft bij andere, vergelijkbare mensen met CI. Hoe lang gaat een implantaat in principe mee? Dat weten we niet exact, maar we gaan voor het gemak uit van 25 jaar. De mensen die 10, 11 jaar geleden door ons als eerste zijn geïmplanteerd hebben allemaal nog een werkend implantaat. Dat neemt niet weg dat een implantaat soms al binnen enkele jaren defect kan raken, bijvoorbeeld als er tijdens de productie van het implantaat iets is misgegaan. Helaas hebben ook wij inmiddels een aantal mensen opnieuw moeten implanteren. Kan een implantaat altijd vervangen worden als dat nodig is, of levert dat op een gegeven moment problemen op als gevolg van veroudering? In principe kan een implantaat altijd vervangen worden, mits de persoon om wie het gaat nog voldoende gezond is om opnieuw geopereerd te worden. Leeftijd op zich hoeft daarbij geen belemmering te zijn. Soms is het medisch of technisch minder wenselijk een implantaat te verwijderen en te vervan­ gen door een nieuw implantaat. In zulke gevallen kan over­ wogen worden aan de andere zijde een implantaat te plaat­ sen.

Wat kan iemand zelf doen om de CI zo optimaal mogelijk te laten werken? Het belangrijkste is dat mensen zich hierover goed laten voorlichten door het CI-team en dat ze goed de gebruiksaan­ wijzing lezen. Met name dat laatste gebeurt niet altijd. Helaas blijkt dat de tekst van de gebruiksaanwijzing vaak te ingewik­ keld is voor veel mensen, vooral ouderen en mensen die het geschreven Nederlands minder goed beheersen. Belangrijk is om bij twijfel over het functioneren van de apparatuur eerst de reserveonderdelen te proberen die de gebruiker heeft meegekregen van het CI-team. Verder merkte ik laatst nog dat ook het tijdig verwisselen van de microfoonfiltertjes bij de processors van Cochlear (Nucleus) erg belangrijk is. Ten slotte adviseren de fabrikanten om de processor ’s avonds na gebruik op te bergen in een droogdoos, omdat dit de levens­ duur van de apparatuur kan verlengen. Het LUMC had een poos terug een wachtlijst omdat mensen geen oefenpartner hadden. Hoe staat het er nu bij? Een echte wachtlijst voor mensen zonder oefenpartner (“cotherapeut”) is er nooit geweest. Wel is het zo dat wij kandi­ daten voor CI die geen co-therapeut hebben, eerst nog een keer stimuleren om binnen hun eigen omgeving een cotherapeut te zoeken. Vaak blijkt er dan toch een familielid, buurman/vrouw of een collega beschikbaar te zijn om mee te oefenen. Mocht de belasting voor één co-therapeut te groot zijn, dan kan eventueel nog een tweede of derde oefenpart­ ner worden ingeschakeld. Indien echt geen co-therapeut kan worden gevonden, hebben wij de beschikking over enkele vrijwilligers die voor dat werk kunnen worden ingezet. Natuurlijk is een oefenpartner van vlees en bloed onvervang­ baar, maar kan er echt geen goed oefenprogramma gemaakt worden voor op een dvd en/of een cd? Wij vinden inderdaad dat een “echte” oefenpartner onver­ vangbaar is. Zo’n partner is er niet alleen om mee te oefenen, maar ondersteunt je ook als het eens een keer tegenzit en je de moed laat zakken. Ook zal een cd of dvd je niet uitleggen wat je hoort als je bijvoorbeeld voor het eerst met je CI naar buiten gaat (denk aan zingende vogels, voorbijrijdend ver­ keer, etc.). Dat is namelijk ook een taak van de co-therapeut. Dat neemt niet weg dat een computerprogramma een goed hulpmiddel kan zijn bij de hoortraining. Voor zover ik weet is er in het Nederlands echter nog geen goede software voor dit doel beschikbaar. Heeft u nog tips voor onze lezers? Ik adviseer lezers die nog geen CI hebben en zich afvragen of CI voor hun een goede oplossing is, dit te overleggen met hun KNO-arts. Regelmatig blijkt namelijk dat mensen onnodig lang wachten met de aanmelding bij een CI-team, omdat ze denken dat hun gehoor nog te goed is om voor implantatie in aanmerking te komen. Verder komen – zoals ik al eerder aangaf - ook prelinguaal dove mensen soms in aanmerking voor een CI. Dus ook deze mensen zou ik adviseren, mits ze voldoende gemotiveerd zijn, om contact op te nemen met een CI-team. Wat wenst u onze lezers toe voor het nieuwe jaar? Uiteraard een voorspoedig en gezond 2012.

5

Jaarvergadering/beleidsdag 15 oktober 2011 In juni beraadde het bestuur van de Stichting Plotsdoven zich op de jaarvergadering. We bespraken een veranderde opzet. Er was immers al een vrijwilligersdag geweest, waar het vrijwilligershandboek met daarin het geheel nieuwe vrij­ willigersbeleid was gepresenteerd. ‘s Middags feestelijk ingewijd, alles te Loosdrecht. Voorheen waren de jaarverga­ deringen vaak een combinatie van een verslag van het afgelo­ pen jaar en in het zonnetje zetten van de vrijwilligers. De jaarvergadering 2011 werd een drieluik; 1. Korte jaarvergadering 2. Beleidsinbreng door de donateurs 3. Ontspanning en ontmoeting. Een werkgroep werd samengesteld waarin zaten: Mirjam Walraven, Hester Siemons, Xavèr Corbet, Gerard de Vijlder en Peter Raggers. Taken werden verdeeld, draaiboek gemaakt en uitvoeren maar. Het klinkt simpel en het was redelijk simpel. De groep had er echt zin in en ieder deed wat hij/zij op de schouders had genomen. Zo kom je nog eens ergens. Als ik vooruit loop op de eindconclusie van alle deelnemers aan het eind van de dag zelf, dat het zeer geslaagd en zinvol was geweest, durf ik te stellen dat de inzet van de werkgroep hier de basis van is geweest en dit ook uitstraalde. De opbouw van de dag gaf ruimte om na intensief bezig geweest te zijn weer te ontspannen. Om daarna weer inten­ sief bezig te zijn en af te sluiten met een gemoedelijke afbouw vol gelegenheid voor verdieping en vertroosting. Normaal al erg belangrijk maar bij auditief gehandicapten nog belangrij­ ker. Het blijft uitermate vermoeiend om alles goed in je op te nemen en dit te vertalen in de hersens. Of dit nu binnen komt via CI, hoortoestellen, gebaar of via het geschreven woord. Het was dan ook fantastisch om te zien hoe iedereen geconcentreerd bezig was tot aan het eind. Natuurlijk was het vermoeiend, maar ja we zaten daar wel om elkaar en de Stichting te versterken. Dat gevoel kwam thuis met een drankje op de bank sterk over me heen. Nog belangrijker: niet alleen die avond maar tot op heden. In de verwachting en hoop dat dit ook voor anderen geldt. Dit soort ervaringen samen delen is de kracht van de Stichting Plotsdoven. Je gelijk te voelen met een ieder om je heen en je “handicap” kunnen vergeten. Het wordt allemaal begre­ pen. Vandaar uit kan je weer verder als volwaardig mens in de verdere maatschappij. De één heeft dat wat meer nodig dan de ander, maar we hebben zeker elkaar nodig, ook al is dat maar een enkele keer. Het aantal deelnemers was hoog, 54 personen, waarbij ook drie vertegenwoordigers van twee belangrijke organisaties Dovenschap en Tolknet. Over de jaarvergadering zelf kunnen we kort zijn. Albert, onze penningmeester, heeft ook nog een verhelderend stuk over de financiën, bezuinigingen en begroting elders in dit blad geschreven. Een verslag kunt u ook vanaf januari 2012 vinden op onze site www.stichting­ plotsdoven.nl.

6

door Peter Raggers Doordat de jaarvergadering laat in het jaar valt is de actuali­ teit van het voorgaande jaar minder. Volgend jaar zal ze nog een maand later plaats vinden om dan in het jaar daarop hopelijk in het midden van het jaar te kunnen worden gehouden. Beleid. Een geheel nieuw programmaonderdeel waren de discussies op basis van stellingen. Met als doel om het bestuur materiaal in handen te geven om het beleid verder mee vorm te geven. Door de grote opkomst konden we 7 groepen samenstellen. Deze kregen elk drie stellingen mee. Totaal 12 stellingen, waardoor sommige stellingen dubbel besproken konden wor­ den. Op de site komt een totaal overzicht van de stellingen en de suggesties te staan, samengesteld door Mirjam. Voor nu wil ik graag een korte bloemlezing geven van de vele adviezen en meningen. “De communicatie wordt altijd als eerste geregeld” Een uitspraak, die als compliment is bedoeld, omdat de tech­ niek van zowel ringleiding als schrijftolk goed moet zijn, maar ook de gebarentaaltolk en draadloze ontvangst voor de solo­ apparatuur. Zonder deze zaken geen communicatie. “Plotsdoofheid is behoorlijk ingrijpend.” Het is verrassend om te zien, hoeveel verschillende niveaus van problematiek een ieder meemaakt, wat de (h)erkenning zoveel groter en waardevoller maakt. Het delen van elkaars ervaringen, de goede, slechte en moeilijke. Maar ook oplos­ singen die het leven hanteerbaar maken. Niet het zich ver­ lustigen in de narigheid, maar er positief mee omgaan of in ieder geval dit trachten te doen is één van de krachten, die de Stichting Plotsdoven bevordert. “De naamsbekendheid moet groter worden.” “De naam kan ook afschrikken” “ Niet veel mensen weten wat Plotsdoofheid inhoudt” “Ook zijn er bij ons veel laatdoven en dat komt niet in de naam voor” “Een idee voor een nieuwe naam Stichting Doofgewordenen” Een pleidooi voor een betere en adequatere naam voor de Stichting. Dit wordt zeker door het bestuur opgepakt. “We willen zeker samenwerken met de andere molenorganisaties mits we de eigen identiteit behouden” Naar buiten toe kan dat in een vorm van een koepelorganisa­ tie bv. een federatieraad. “Interne eigen identiteit.” “Steunpunten zijn belangrijk” De contactpersonen zouden bekender moeten zijn. Maar ook ontmoetingsplekken om één keer per maand elkaar te ont­ moeten. Enkele suggesties voor verbeteringen in contacten, informa­ tie enz.: “Het zou handig zijn als er wat voorbereide persberichten aanwezig zijn, die plaatselijk aan de kranten kunnen worden gestuurd” “Als donateur de folders overhandigen bij de huisartsen, maar zeker in de ziekenhuizen in de eigen regio” “KNO-artsen aanspreken op de mogelijkheden van de Stichting Plotsdoven en het NC PLD. Iedere keer weer opnieuw” “Nieuwe media betrekken in de informatie voor­zieningen” “Enquête houden en met name onderzoek doen naar de kwaliteit en mogelijkheden van de donateurs. Wellicht kunnen zij advies geven of contacten

onderhouden zonder direct vrijwilliger te worden” Het bestuur zal in de vergadering van 20 decem­ ber bepalen, welke speerpunten uit al deze adviezen opgesteld kunnen worden. Zoals aangekondigd op de jaarvergadering heeft de Stichting Plotsdoven een externe deskundige via PGO-support gevraagd, om een onafhankelijk onderzoek te doen op bestuurs­ niveau naar de intentie tot samenwerking, en op welk niveau. Dit is reeds lopende. De Stichting bestaat in 2014 25 jaar. Via een lud­ ieke actie zou hier aandacht voor gevraagd kun­ nen worden. Ontspanning. Na al deze inspanningen volgde ontspanning. Het leren van het jeu de boules spel bijvoorbeeld. Voor meerdere mensen een openba­ring. Het blijkt toch niet alleen een spel voor kinderen of oude man­ nen te zijn. Een andere groep ging onder leiding van een natuurgids bomen bekijken in één van de oude parken in Dordrecht. Om 16.00 uur verzamelde een ieder zich weer in het Polderwiel, een locatie van de Wielborgh te Dordrecht. Er werden samenvattingen en conclu­ sies gegeven van de discussies in de ochtend zoals u hierboven heeft kunnen lezen. Het totale ver­ haal kunt u vinden op onze site www.stichting­ plotsdoven.nl Ter afsluiting een goed doch eenvoudig buffet waarmee de dag om 19.30 werd afgesloten.

Ga naar www.tolknet.org

Schrijf je in

Meer keuze, meer gemak!

Maak een aanvraag

Zoek een tolk

Volg ons op

twitter.com/tolknet

facebook.com/tolknet

tolknet.hyves.nl

Postadres Postbus 936 - 3800 AX Amersfoort / Bezoekadres Amersfoortsestraat 70d - 3769 AL Soesterberg Telefoon: 0346 – 332 332 / Teksttelefoon: 0346 – 332 333 / SMS: 06 – 22988453 / Fax: 0800 – 865 56 38 (gratis)

Eindconclusie: volgend jaar gaan we weer een beleidsdag organiseren, maar dan zoals beloofd zeer centraal in het land.

E-mail: [email protected] / Mobiele- en internetteksttelefoon(RTT): [email protected]

Wij, uw bestuur, vinden uw mening van zeer groot belang. Als deze helder is, kunnen wij uw belangen goed vertegenwoordigen en staat de Stichting Plotsdoven er als een dynamische organisatie. Klaar voor verdieping, klaar voor actie en klaar voor veran­ deringen die de Stichting sterker maken.

7

2011 is het Europees jaar van de vrijwilliger. Daarom willen we dit jaar in elk nummer van Plotsdoof een actieve vrijwil­ liger aan het woord laten. Deze keer

Leontien Peters Leontien (64) is geboren en getogen in Brabant. Ze komt uit een groot gezin (9 kin­ deren), maar ze is de enige met gehoorproble­ men. Halverwege de jaren 70 is ze voor haar werk naar Amsterdam verhuisd, daar woont ze nu nog.

Stichting Plotsdoven meer bekendheid, aan­ dacht, snellere en specifieke hulpverlening voor ons. Dat vind ik echt een belangrijke ontwikkeling. Natuurlijk ook de technische ontwikkeling waardoor wij makkelijker con­ tacten kunnen hebben.

Hoe en wanneer ben je doof geworden? Het doof worden is bij mij geleidelijk aan gegaan. Vroeger zeiden ze al wel eens dat ik Oost-Indisch doof was, ja ja. Toen ik in de twintig was, was het gehoorverlies zo duide­ lijk dat ik mijn eerste hoorapparaat kreeg. Daarna had ik stabiele en ineens slechter wordende periodes tot ik eind jaren 80 doof was.

Hoe ben jij in aanraking gekomen met de Stichting Plotsdoven? Elly Jacobus, die ik kende van de contact­ groep plots- en laatdoven in Amsterdam, stelde voor om eens naar het Themaweekend te gaan. Daar ben ik haar nog steeds dank­ baar voor.

Kun je je nog voor de geest halen hoe je rea­ geerde toen bleek dat je doof was geworden? Het waren eigenlijk de slechter wordende periodes waar ik moeite mee had, steeds weer aanpassen. In de periode waarin ik ernstig slechthorend was, was er veel onze­ kerheid, terwijl je gewoon doorgaat. Doof zijn was - hoe gek misschien ook - ergens een berusting: ik wist waar ik aan toe was en anderen ook. Welke personen/hulpmiddelen waren belang­ rijk voor je om de situatie te aanvaarden? Van woorden als “aanvaarden” of “accep­ teren” hou ik niet. Ik kan leren omgaan met mijn doof zijn, voor mij voelt dat heel wat anders dan die woorden! Het waren vooral de plots-laat dove vrien­ den, m.n. die van ons Amsterdamse “clup­ pie” waar ik veel aan gehad heb en nog steeds heb! Natuurlijk ook mijn familie en de paar vrienden die die hele tijd meegemaakt hebben. En dan de maatschappelijk wer­ kende van de VU, waar ik ontzettend veel mee gepraat heb. Zij had echt alle tijd voor me. Als je zo terugkijkt zou ik ze hiervoor allemaal nog eens een dikke knuffel willen geven. Fax en teksttelefoon waren, hoe omslachtig ook, voor mij echt een medium om onafhan­ kelijk te kunnen blijven, lekker te kunnen kletsen, soms heel lang, ook via de bemidde­ ling. Tegenwoordig gaat het makkelijker. Als je de situatie van toen vergelijkt met die van nu, wat is voor jou persoonlijk dan de belangrijkste ontwikkeling geweest? Ik had persoonlijk graag eerder begeleiding gehad. Tegenwoordig is er dankzij de

8

Wanneer ben je begonnen met vrijwilligers­ werk voor de Stichting? Wat heb je gedaan en wat doe je nu? In 1997 ben ik met Ans van der Wens, Truus Löwensteijn en Hanneke Winnubst met Steunpunt West begonnen, daar zit ik nog steeds, nu met Georgie Onsoe en Truus. Ik ben ook Steunpunten Coördinator en zit in de commissie Signaal (toegankelijkheid). Verder heb ik een paar jaar het Themaweekend mee georganiseerd. Heb je nadat je doof bent geworden nog een betaalde baan gehad? Ja, ik werkte bij ABN Amro als kredietsecre­ taris op het Directoraat Bijzondere Kredieten. Ik weet nog, dat ik zelfs toen ik ernstig slecht­ horend was, vaak nog belde met een mee luisterende secretaresse die alles opschreef. Was eigenlijk niet te doen, maar ik wilde doorgaan. Toen het niet meer ging was mijn grootste angst geen ander werk meer te kun­ nen krijgen. Gelukkig kwam er toen net een plaats vrij bij Beleidsinformatie op hetzelfde directoraat, waar ik ben blijven werken tot ik na een fietsongeluk in de jaren 90 werd afgekeurd. Gelukkig verveel ik me niet, de natuur in, lezen, schilderen en de Stichting Plotsdoven houden me volop bezig. Is het contact met je familie veranderd sinds je doof zijn? Nou, qua gevoel niet echt vind ik, qua com­ municatie was en is het voor beiden natuur­ lijk wat moeilijker. Ik heb 8 broers en zussen, heel gezellig altijd, die er voor me waren en zijn, al is Brabant niet naast de deur, even van je af kletsen ging niet zo snel. Met z'n allen samen vond ik het soms wel moeilijk, er wordt wat afgekletst bij ons. Ik kon me dan

echt wel eens eenzaam maar niet alleen voelen eerlijk gezegd. Gelukkig gaat dat met de CI beter. Zijn of waren er wel eens problemen in verband met jouw doofheid? Tja, communicatiestoornissen kunnen tot vervelende situa­ ties leiden, maar even goed ook voor hilarische. Denken dat je iets begrepen hebt kan ook uitkomen op verkeerd begre­ pen hebben. Ik wilde alles zoveel mogelijk zelf blijven doen, dan kan het via een omweg gaan. Ik ben echt wel tegen dingen aangelopen hoor, maar ja, daar leer je dan ook weer van. Was het voor jou een van zelfsprekende zaak om je aan te melden voor een CI? Nee, zeker niet, ik heb er lang over gedacht, wilde niet terug naar die onzekere tijd van ernstig slechthorend zijn. Maar na een gesprek met professor v.d. Broek in Nijmegen heb ik me uiteindelijk wel aangemeld. En ja, toen ik eind 2000 mijn CI kreeg hoorde ik eigenlijk al snel vrij goed, boven verwach­ ting! Ik heb enorm genoten van die eerste tijd, ik was echt op ontdekkingsreis. Kun je je nog een leven voorstellen zonder CI? Nou, dat vind ik moeilijk. Het maakt het allemaal een stuk makkelijker, kost je zoveel minder energie en ik kan echt van veel meer dingen genieten. Toch werd ik dit najaar gecon­ fronteerd met een weekend doof zijn en dat met een feest van zus en zwager voor de boeg, schrok me rot, er was een

Publiciteit en zichtbaarheid

wat paniekerig gevoel. Maar ik moet eerlijk zeggen, dat het beter ging dan ik tevoren verwacht had. Het liplezen zonder CI ging in eerste instantie wat moeizaam door overconcen­ tratie, maar daarna toch wat beter dan verwacht, zelfs op het feest (met een glaasje op meer relaxed), best veel gepraat en kunnen lachen. Maandagmorgen was echt spannend, er gin­ gen nogal wat scenario’s door mijn hoofd, maar met een nieuwe processor hoorde ik gelukkig weer. Later in de trein merkte ik pas hoe moe ik was. Ik hoop dit echt niet meer mee te maken! Wat vind je de belangrijkste taak van de Stichting? Voorlichting over plots of langzaam aan doof worden. Met de bezuinigingen op komst zal duidelijk gemaakt moeten wor­ den dat we niet weer ondergedompeld willen worden bij andere auditieve groepen. En natuurlijk ook het lotgenoten­ contact tussen plots- en laatdoven. Wat zijn je wensen m.b.t. de Stichting? Ik hoop dat steeds meer mensen – jong en oud - ons kunnen vinden, (h)erkenning en begrip bij lotgenoten, je leert zoveel van elkaar. Zelf laatdoof vind ik dat meer naar buiten mag komen dat de Stichting er ook is voor langzaam aan ernstig slechthorend / doof wordende mensen. En ja, tot slot: op naar ons 25 jarig bestaan over 2 jaar! Heb je nog een boodschap voor de lezers? Dan blijf ik bij het lotgenotencontact. Uit ervaring weten we dat de drempel hoog is om eens naar een activiteit te komen, maar lieve lezers durf die drempel te nemen, het is zo fijn.

door Peter Raggers. ([email protected])

In diverse bijeenkomsten o.a. op onze laatste jaar/beleidsver­ gadering is afgesproken om meer in de publiciteit te treden. Enerzijds door interviews te geven aan grote dagbladen, maar anderzijds zijn ook aan plaatselijke krantjes. Zo heb ik aandacht gevraagd bij de krant die alleen in onze wijk uit­ komt. Met als resultaat dat de mensen me herkennen, aan­ spre­ken en/of gebaren als ze me tegenkomen. In het volgen­ de kwartaal wordt er een groot artikel over de Stichting Plotsdoven opgenomen. Die plaatselijke krantjes worden goed gelezen en het is dichtbij. Iedereen van ons kan dat doen. Zij zitten vaak verlegen om artikelen. Maar naast de kranten enz. kunnen we ook nog andere leuke zaken oppakken. Een goed voorbeeld hiervan is de oprich­ ting van een gebarenkoor. Naast het samen lekker bezig zijn is zo’n koor ook goed om nieuwe gebaren te leren. Als het koor wat geoefend is kunnen we een stapje verder gaan en optredens verzorgen. (Zie ook zijkant bladzijde 13). Een andere manier om in de aandacht te komen is om op een sensationele wijze een nieuw wereldrecord te vestigen. De media zijn daar meestal erg tuk op. Je kunt bijvoorbeeld een hele lange slang vormen van mensen die een slogan in gebaren doorgeven. Bij voldoende deelnemers zouden twee slangen, één uit Groningen en één uit Maastricht kunnen samenkomen in Den Haag. Het lijkt me geweldig als alle molenorganisaties hieraan mee zouden willen doen. Het doel is wederom slechthorendheid, doofheid, plots/laatdoof­

heid zichtbaar te maken. Met wat aanpassing kunnen we ook onze doofblinde medemensen laten meedoen. Begin november was ik aanwezig op een bijeenkomst van het Dovenschap, "het dovenparlement”. Indrukwekkende dis­ cussies vonden daar plaats. Er was ook een motie van SWDA (Stichting Welzijn Doven Amsterdam). Zij stelden voor om naast de Wereld Doven Dag, een Wereld Doven Week te organiseren. Met als doel doofheid en alles daaromheen zicht­baar te maken voor de horende wereld. Een werkgroep wordt opgericht. Het is duidelijk de bedoeling dat ook andere organisaties hieraan mee doen. Ik heb me meteen namens de Stichting Plotsdoven aangemeld. Het grote probleem van onze “handicap” naar de buiten­ wereld toe is dat het niet zichtbaar is. Daardoor lijkt het al snel dat de problemen en andere vraagstukken voor alle auditief gehandicapten in wezen hetzelfde zijn. Het onder­ scheid van de diverse soorten doofheid en slechthorendheid dient veel duidelijker aangegeven te worden. Uiteraard zonder uit het oog te verliezen dat er ook veel gezamenlijke belangen en overeenkomsten zijn. Ik roep iedereen op om mee te doen, actief, passief of hoe dan ook. Ideeën, hoe raar dan ook, zijn welkom. Of alles uitgevoerd kan worden is weer een andere zaak, maar van het één komt het ander.

9

Financieel verslag over 2010

door Albert Bouma, penningmeester

Op 15 oktober 2011 vond de jaarvergadering plaats. Een ge­ deelte van deze bijeenkomst werd besteed aan de behandeling van de financiële situatie. Omdat niet alle donateurs aanwezig waren, wil ik in dit blad graag nog het één en ander toelichten. De Stichting Plotsdoven ontving in 2011 voor het laatst sub­ sidie volgens de oude regeling: een basisbedrag dat afhan­ kelijk is van het aantal donateurs (€ 19.000,=), en een ontwikkelingsbedrag (om ons te kunnen ontwikkelen tot een meer professionele organisatie, € 30.000,=). De subsidie wordt verstrekt door het ministerie van VWS (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) via het Fonds PGO (Patiënten, Gehan­ dicapten en Ouderen). Daarnaast hebben we eigen inkom­ sten zoals entreegeld voor de landelijke dag, eigen bijdragen voor activiteiten, advertentieopbrengsten en natuurlijk de donaties, samen goed voor ruim € 15.000, =. Totale inkom­ sten in 2010 dus € 64.000,=. De uitgaven vanuit het basisdeel zijn verdeeld over: . Lotgenotencontact 49% (Landelijke dag, Thema­ weekend, Contactdag enz) . Informatievoorziening 27% (Blad Plotsdoof, infomate riaal, jaarvergadering). . Belangenbehartiging 5% (Diverse overleggen, hulp- verlening) . Organisatiekosten 19% (Bestuur en bureau, huis vesting). Vanuit het ontwikkelingsdeel was dit: . Instandhoudingskosten 41% (Salarissen, loonhef­fing, salarisbureau) . Professionalisering 59% (Vrijwilligershandboek, empowermenttraining). Het overschot was € 3.300,=, dit is ruim binnen de gestelde grenzen. We mogen dit toevoegen aan de reserves: egalisatie­ reserve en bestemmingsreserve tbv het 25-jarig bestaan in 2014. De kascommissie, bestaande uit Leontien Peters en Jopy Sol, heeft de jaarrekening gecontroleerd en in orde be­vonden. Ook het Fonds PGO heeft het financieel verslag en de bestemming van het overschot goedgekeurd.

Wel zullen we voorzichtiger moeten zijn met de uitgaven, want we ontvangen wel 20% minder subsidie. Eén van de maatregelen is dat de bureaumedewerkster minder uren gaat werken. Verder kunnen we minder aan professionalisering doen. Een andere grote beleidswijziging betreft de eigen inkomsten. Entreegelden en eigen bijdragen voor activiteiten moeten we blijven verantwoorden. Maar donaties mogen we vrij be­steden. Dus voor het geval dat niet alle kosten uit de subsidies kun­ nen worden betaald. Eigenlijk gebeurde dat tot nu toe ook al. Maar subsidies en eigen inkomsten werden op één hoop gegooid en alle uitgaven daaruit betaald. Nu wordt het gesplitst: subsidie voor lotgenotencontact en informatievoorziening (en in 2012 en 2013 frictiekosten). Alleen deze kosten moeten we tot het bedrag van de subsidie verantwoorden naar de subsidiegever. Alle meerdere uitgaven betalen we uit eigen inkomsten en hoeven we niet te verant­ woorden. We trekken dus als het ware een streep: Boven de streep de inkomsten uit subsidie, entreegelden en reserve, in 2012 begroot op € 48.000, =. En de uitgaven tot ditzelfde bedrag. Dit deel van het financiële verslag gaat naar het ministerie van VWS. Inkomsten en uitgaven van dit deel moeten precies gelijk zijn. We mogen niets overhouden. Onder de streep de inkomsten uit donaties en de uitgaven die de € 48.000,= te boven gaan. Dit deel hoeven we niet te verantwoorden en kunnen we naar eigen inzicht invullen. Hier mogen we ook geld overhouden.

Vanaf 2012 gelden er nieuwe subsidieregels. De subsidie zal met 20% worden verminderd, in 2013 met 50% en vanaf 2014 krijgen we een bedrag tussen de € 25.000,= en € 35.000,=. Daar zitten wij in 2013 al op, immers 50% van € 49.000,= is € 24.500,=. Alleen lotgenotencontact en informatievoorziening worden gesubsidieerd. Nu zijn dit toevallig de sterke punten van de Stichting Plotsdoven. Wij deden al wat het ministerie van VWS nu de belangrijkste taken van gehandicaptenorganisa­ ties vindt.

Verder is de subsidie niet meer afhankelijk van het aantal donateurs. Iedere organisatie, of die nu 150 of 15.000 leden heeft, krijgt per 2014 een bedrag tussen € 25.000,= en € 35.000,= voor lotgenotencontact en informatievoorziening. Het ministerie gaat er vanuit dat leden hun organisatie zo waardevol vinden, dat ze bereid zijn een bijdrage te leveren voor instandhouding door middel van contributie. Een andere subsidie-eis is dat er minimaal 100 leden zijn en dat de minimum contributie € 25,= is. Aan de eerste voor­ waarde voldoet de Stichting Plotsdoven. De tweede voor­ waarde moet worden ingevoerd. De minimum donatie zal daarom per 1 januari 2013 € 25,= bedragen.

De jaren 2012 en 2013 gelden als overgangsjaren. We mogen ook de andere kosten (belangenbehartiging enz) nog uit de subsidie betalen, onder de noemer “frictiekosten”. Vanaf 2014 alleen nog lotgenotencontact en informatievoor­ ziening.

Het kostte moeite om precies de bedoelingen van de nieuwe subsidieregeling te doorgronden. Door intensief overleg met PGO is het ons nu duidelijker geworden. Het is een lang en misschien wat technisch verhaal geworden. Maar ik hoop dat ik u iets meer inzicht in deze materie heb gegeven.

10

Internationaal congres voor plots- en laatdoven te Indianapolis (USA) door Gerard de Vijlder en Thea van der Wilt

Dit congres werd georganiseerd door ALDA (Association of Late–Deafened Adults) te Indiana en vond plaats van 26 t/m 30 oktober 2011. ALDA heeft in elke staat van Amerika een afdeling, en elk jaar wordt een dergelijk congres georganiseerd; alleen steeds in een andere staat. De circa 160 deelnemers/sters kwamen hoofdzakelijk uit de Verenigde Staten van Amerika, maar er waren ook deelnemers uit Canada, Zuid-Afrika en Nederland. Het doel van onze reis was: . Kennismaken met de organisaties daar, . Kennismaken met lotgenoten, . Zien hoe de professionele hulpverlening en tolkvoorzie ning in de VS geregeld zijn, . Hoever is men daar met (genetisch) onderzoek naar plotsdoofheid? . Hoe organiseert men zo’n groot congres? Dit laatste in verband met het 25-jarig bestaan (in 2014) van de Stichting Plotsdoven, wanneer we zelf een internatio­naal congres willen orga­ niseren. Na een lange vliegreis, met een tussenstop in Philadelphia, kwamen we woensdagavond om 21.00 uur, plaatselijke tijd, aan. Aangezien we van ons gezelschap, bestaande uit Thea van der Wilt (NC PLD), Margot de Vreede (schrijftolk) Georgia van der Gen (NmG tolk), Bianca Dol (NmG tolk) en Gerard de Vijlder (Stichting Plots­ doven) vooraf per mail een foto hadden gestuurd, werden we direct herkend en hartelijk begroet. De volgende morgen was er een speciaal ontbijt voor nieuw­ komers. Tijdens het ontbijt werden we aan elkaar voorgesteld en werd er uitleg gegeven over de gang van zaken tijdens het congres. Elke dag waren er meerdere workshops, Thea en ik bezochten zoveel mogelijk verschillende workshops zodat we ruim geïn­ formeerd werden over alle mogelijkheden en onmogeli­ jkheden. We bezochten workshops met onderwerpen als: 'Je doofheid overleven en weer tot bloei komen', 'Veteranen met gehoorverlies, toegang tot opleiding en een beter leven', 'Meer dan doof alleen, leven met dubbele handicaps', 'Ondersteuningsdiensten van een nieuwe non-profit orga­ nisatie' en 'Misdiagnoses, is het dementie of gehoorverlies?' We merkten dat de professionele hulpverlening in de VS duidelijk minder goed geregeld is dan in Nederland. Men is daar afhankelijk van een aantal non-profit organisaties en donaties van bedrijven en particulieren. Van gratis hulpverle­ ning d.m.v. indicaties is, voor zover mij bekend, geen sprake. In de armere staten is er aanmerkelijk minder mogelijk dan in de rijkere. Wel is de tolkenvoorziening bij nationale wet geregeld. Die geldt daarom voor alle staten van de VS. Zo

moet een theater een tolk regelen als je daarheen gaat. Als je vooraf een theater laat weten dat je komt en een tolk nodig hebt, dan is het theater verplicht om voor een tolk te zorgen. Wat dat betreft hebben we hier in Nederland nog veel werk te verzetten. Tijdens de anderhalf uur durende lunches was er ook con­ stant een spreker, meestal iemand met een ervaringsverhaal. Al met al heel intensief, niet in de laatste plaats voor de meegereisde tolken. Alles vond plaats in hetzelfde hotel waar we ook een kamer hadden. Naast de workshops was er ook nog een grote zaal met verschillende stand­ houders. Van de modernste techno­logie met betrekking tot telecommunicatie, CI informatie tot zelfgemaakte sieraden en zelfgeschreven boekjes. Typisch Amerikaans, mijn inziens tenminste, was een 'presidents dinner'. Hier kwam iedereen keurig gekleed naar toe. Er werden 'awards' (prijzen) uitgereikt voor de personen die zich zeer ver­ dienstelijk hadden gemaakt voor de plotsdoven daar. Zelf werden we nog uitgenodigd voor een gesprek met de president van ALDA, die overi­ gens een paar jaar geleden in Nederland was geweest. ALDA is een belangenorganisatie voor plots- en laatdoven, net als de Stichting Plotsdoven. Veel congresdeelnemers zijn actief bij ALDA-afdelingen in andere staten. Hoewel heel veel zaken in de VS anders zijn dan hier, is één ding precies het­ zelfde. Keek je naar de mensen, hoe ze elkaar begroeten, hoe ze met elkaar omgingen, open naar elkaar, dan leek het één grote familie, een thuiskomen voor iedere nieuw gearriveerde deelnemer, net of je op de landelijke dag van de Stichting was. De organisatie kampt met herkenbare problemen. De financiering en zorg om de continuïteit van kundigheid, ervaring en fris bloed in het bestuur. Onze ervaringen zijn niet in één artikel weer te geven. Dat zal stukjes bij beetjes komen en we zullen deze benutten waar het maar zinvol is. En zinvol was deze reis zeker. Kijken we naar het doel van deze reis dan zijn we met heel wat bagage teruggekomen; een hoofd vol indrukken en informatie, tas­ sen vol brochures, boekjes en visitekaartjes. Zodat we ook naderhand contact op kunnen nemen voor verdere informa­ tie. Bij het afscheid hebben we de voorzitster van de staat Indiana een dvd ‘Vergeten Geluiden’ overhandigd. Dus ook daar zal men notie nemen van de geweldige dvd. Zelf werden we verrast met een vel eerste-dag postzegels van Indianapolis.

11

12

Gucci, een signaalhond in wording (5) Een signaalhond moet meer kunnen dan alleen signaleren. Ze moeten overal mee naar toe kunnen en moeten zich dus netjes gedragen en zo min mogelijk last veroorza­ ken. Als we ergens op visite zijn of uit eten gaan is het handig als de hond ergens ligt waar ze nie­ mand in de weg ligt en waar nie­ mand op haar staart of poten gaat staan. Het beste plekje vind ik altijd onder mijn stoel of onder tafel. We leren haar dus het commando “Onder”. Ik ga op een stoel zitten waar Gucci onder kan. In mijn geval een krukje want onder al mijn stoelen zit een flinke balk zodat ze er niet onder kan. Ik pak een grote berg beloningssnoepjes en ga aan de slag. Ik ga op het krukje zitten en lok haar eerst een paar keer met een brokje onder het krukje en zeg: “Onder”. Dat is een leuk spelletje! Als ze dit na een paar keer oefenen, zonder haar te hoeven lokken, goed kan, gaan we naar de volgende stap. Het is de bedoeling dat ze met haar kop naar voren onder de kruk komt dus ik leer haar al gauw dat ze zich om moet draaien. Dat vindt ze best lastig en ze begint een beetje zenuw­ achtig te worden. Ze begint te hijgen dus we doen het even iets rustiger aan. Als ze het goed doet krijgt ze een beloning. Goed zo! We oefenen dit nog even wat langer zodat ze het

door Suzanne Scheerstra

goed onder de knie heeft. Overigens moet de baas nog wel even con­ troleren of de staart niet aan de achterkant buiten de stoel uitsteekt anders kunnen er alsnog mensen op de staart gaan staan! Als je een erg grote hond hebt is het beter om de hond onder de tafel te laten liggen. Tijdens het oefenen gaat het alarm van mijn mobiele telefoon en Gucci waarschuwt me en wijst de telefoon aan. Brave hond! We gaan weer een stapje verder. Ze moet zich omdraaien en daarna gaan liggen. Ik geef in het begin het commando “Af ” maar bouw dat al snel af. Ze moet uiteindelijk alles op één commando gaan doen. Het commando "Af ” kan ze goed dus nu is ze niet zo zenuwachtig meer. Als we dit weer een paar keer hebben geoefend en ze zonder commando gaat liggen, gaan we weer een stapje verder en moet ze steeds langer blijven liggen. Het kan immers zijn dat ze een paar uur rustig onder de stoel moet blijven als je gezellig zit te tafelen. Na een dergelijk voor de hond erg saaie avond gaan we natuurlijk als beloning iets leuks doen. Een lekkere avondwandeling of even lekker samen met het favoriete speeltje spe­ len!

Doet u ook mee met het Eerste Nederlandse Gebarenkoor? We zingen gezellige Neder­landse liedjes en gebaren in NmG. Mooi uitgevoerd door plots/laatdove, dove, slecht­horende en horende personen. Leuke populaire liedjes, die goed te gebaren zijn en ook lekker klinken. Naast het gezellig met elkaar bezig zijn, zijn de andere doe­len: * De doofheid/slechthorendheid onder de aandacht brengen en zichtbaar maken. * Op een positieve manier informatie verschaffen. * Spelenderwijs nieuwe gebaren leren. * Het grotere publiek wat geba­ ren bijbrengen via interactie. Alle leeftijden zijn welkom. Er is maar één regel, iedereen moet de liedjes in NmG gebaren. De gebaren zullen niet al te ingewikkeld, zijn zodat het ook redelijk snel is aan te leren. De oproep is landelijk en het is de bedoeling, dat de repetities zo centraal mogelijk in het land plaats gaan vinden. Bij veel aanmeldingen is een regionale aanpak ook mogelijk. Er hebben zich inmiddels 25 deelnemers aangemeld. Het koor gaat geleid worden door Erika Zeegers, muziekdocente aan de hogeschool voor gebaren in Utrecht. De eerste bijeenkomst vindt plaats op zaterdag, 21 januari. Zaal open van 13:30 uur tot 16:30 uur. We zingen/repeteren van 14:00 tot 16:00 uur Voorlopige kosten: € 3,-- per persoon. Er is door de organisatie een aanvraag ingediend voor extra tolkuren bij Menzis. Plaats: Parkkerk, Parklaan 7, 3972 JX Driebergen-Rijsenburg n.b. Het is niet zeker of de volgende bijeenkomsten ook op dit adres plaatsvinden! Aanmelden bij Peter Raggers, voorzitter@stichtingplotsdoven. nl 13

Informatie over het NC PLD

door Thea van der Wilt (manager)

NC PLD en GGMD hoe zit dat? Het NC PLD maakt sinds enkele jaren geheel deel uit van GGMD, wat staat voor 'Geestelijke Gezond­ heids­zorg en Maatschap­pelijke Dienstverlening voor doven en slecht­­­­­ho­ren­den'. Men kan het NC PLD zien als de hulpverleningslijn voor plots- en laatdoven binnen GGMD. Alle vormen van hulp- en dienstverlening van GGMD (en soms ook daarbuiten) kun­ nen daarin betrokken worden, waarbij er gelet wordt op de specifieke behoeften van de doelgroep, zoals de wijze van communiceren. Waar aanmelden en hoe gaat dat? Of men zich nu bij het NC PLD aanmeldt of bij GGMD, men volgt uiteindelijk dezelfde route. Allereerst zal er contact zijn om de aanmelding te regelen. Hierbij worden de benodigde gegevens geïnventariseerd, de gehoorsituatie besproken, de gewenste communicatie vast­ gesteld, de financiering geregeld en vragen globaal geïnven­ tariseerd. Blijkt dat men onder de doelgroep van het NC PLD valt, dan zal er een intake volgen met een specialist plots- en laatdoven (pld). Wat zijn specialisten plots- en laatdoven (pld) en wat kan ik van hen verwachten? Specialisten pld zijn maatschappelijk werkers met ervaring met - en kennis van - de problematiek als gevolg van plotse­ ling of geleidelijk ernstig gehoorverlies. Zij hebben daartoe aparte studiedagen gevolgd. Zij zullen checken of u over alle informatie beschikt welke in uw situatie van belang kan zijn. Zij zullen met u bespreken welke problemen u ervaart, wat uw wensen zijn en wat er aan hulp- of dienstverlening mogelijk is. Zo wordt er in overleg

Het Lex Scheffel Fonds Beste mensen, Hierbij breng ik verslag uit over de afgelopen periode na mijn oproep in Plotsdoof, van september vorig jaar, waarin ik jullie vertelde dat het “potje” van het LSF langzaam aan ’t leeg lopen was. Een beetje teleurstellend was het wel dat maar een handjevol mensen reageerden op deze oproep. Gelukkig deed het bestuur in 2011 een aardige “duit in het zakje” waardoor het financieel best weer goed gaat. Daar komt bij dat één van onze lotgenoten, hij of zij wil niet met name genoemd wor­ den, het verkregen verjaardagsgeld aan het LSF schonk. Ook de man achter de technische voorzieningen laat zijn kosten, bij een gedane klus, regelmatig overmaken aan het LSF. Zo ontstaat toch weer een leuke reserve waarbij we in de toekomst voor onze lotgenoten, voor wie het een financieel bezwaar is deel te nemen aan een activiteit, garant kunnen

14

gekomen tot een plan van aanpak. Dat kan het volgen van een NmG-cursus zijn, maar ook verschillende zaken tegelijk zoals bv loopbaanbegeleiding, maatschappelijk werk en een assertiviteitstraining. De specialist pld zal zorgen dat de ge­wens­te hulp kan starten en zal zelf het maatschappelijk werk verzorgen. Voor trainingen, loopbaanbegeleiding en psychische hulpverlening zult u ook met andere werkers van GGMD te maken krijgen. De specialist blijft echter gedurende de gehele periode van hulpverlening aanspreekpunt en zal met u aan het eind afsluiten. Waar zitten die specialisten? GGMD heeft Nederland onderverdeeld in 5 regio's met ieder een hoofdkantoor en vaak verschillende dependances. 8 spe­ cialisten bedienen tezamen heel Nederland vanuit de kan­ toren in Groningen, Amsterdam, Utrecht, Rijswijk, Rotterdam, Eindhoven en Twello. Afspraken worden bij voorkeur op hun kantoor gemaakt of in een dependance in de regio. Zo nodig worden er huisbezoe­ ken afgelegd. Waar dient het NC PLD voor als alles onder GGMD valt? Het NC PLD dient als centrale plek waar men informatie en hulpverlening kan vinden wanneer men plots- en laatdoof is of wordt. Het waakt ervoor dat de hulpverlening goed toegesneden is en blijft op de behoeften van de doelgroep en neemt initiatieven om deze te verbeteren. Het zorgt voor deskundigheidsbevordering bij medewerkers die met de doel­ groep te maken krijgen, zowel binnen als buiten GGMD. Ook voorlichting over de doelgroep en de problematiek behoort hiertoe zoals gastcolleges op opleidingen. Verwijzers worden geïnformeerd over de mogelijkheden van specifieke hulpver­ lening voor plots- en laatdoven. Voor vragen, informatie of aanmelding kan men terecht bij: [email protected], www.ncpld.nl, 0800 - 33 74 667 (GGMD)

door Ien/Ineke Scheffel staan aan deelname. Toch vraag ik het nu opnieuw aan iedereen: Doe eens een gift aan het LSF. Ook al is die gift nog zo klein, geef bv je bank opdracht eens per kwartaal € 5 over te boeken, dat zou dan toch € 20 per jaar zijn. Je helpt dan wel mee de financiële reserve in stand te houden. Rest mij nog te zeggen: Doe een beroep op ons als je/jullie door financiële onmacht niet kunt deelnemen aan een acti­ viteit, we helpen dan graag! Tevens wens ik iedereen fijne en gezellige feestdagen in de maand december en vast alle goeds voor het komende jaar 2012. Bijdragen kunnen overgemaakt worden op rek.nr. 7500036 t.n.v. I. Scheffel-Maurer, Amsterdam

Sam

door Yvonne Kemink

Op 1 januari 2012 is het één jaar geleden dat Sam Galesloot overleed. Sam, de jongen die een sterke drang had tot leven, tot willen weten. In 1993 werd ik door de toenmalige Stichting Doofblinden gevraagd een communicatiemethode te bedenken voor een jongetje van 8 jaar dat nog maar een half jaar te leven had volgens zijn artsen. Sam had een zeldzame progressieve spierziekte. Zijn spiermassa nam steeds meer af. Toen ik Sam ontmoette, kon hij zeer slecht zien, niet meer lopen, niet zijn handen gebruiken en zeer slecht horen. Ook moest hij regelmatig beademd worden. ‘s Nachts werd Sam altijd beademd. Zijn moeder communiceerde met hem door hard en rustig in zijn gehoorapparaten te praten. Vaak moest herhaald worden wat er werd gezegd. Zijn kinderarts (dr. Erik) bepaalde dat Sam niet aan de crite­ ria voldeed om voor 24 uurs beademing in aanmerking te komen. De arts meende, dat als je niet kunt zien, lopen, bijna niets hoort en niet zelf kunt ademen, er geen kwaliteit van leven is. Sam’s ouders zouden moeten tekenen om hem geen beademing te geven, mocht het moment er komen. Dit heb­ ben zij niet gedaan. Grenzen werden verlegd en zijn moeder Anne zei: “Als hij er vrolijk bij blijft, wie ben ik dan om te zeggen dat hij niet meer mag leven?” Drie maal per week reed ik naar Rotterdam. In het begin leerde ik hem via de vierhanden gebaren te communiceren. Dat was voor Sam zeer vermoeiend. Om een nieuw commu­ nicatiemiddel voor Sam te ontwikkelen, was het belangrijk een lichaamsdeel te gebruiken dat hij goed kon voelen. Dit werd zijn wang. Ook moest blijken of Sam slim genoeg was om de gevormde letters te onthouden en wat hij hiermee kon doen. De vormen van de letters moesten zodanig zijn, dat

Sam snel kon begrijpen wat iemand tegen hem wilde zeggen. Omdat hij het schrijf­ alfabet niet geleerd had, was het mogelijk om lettercombinaties te bedenken die niets met het alfabet te maken hadden. Tijdens de 'lessen' moest hij regelmatig 'uitgezogen' worden, dat hield in dat het slijm uit zijn luchtwegen werd gezogen, omdat hij dat zelf niet uit kon hoesten, aangezien hij daar de kracht niet meer voor had. Ondanks zijn steeds afnemende krachten en benauwdheden vond hij het een feest om te leren. Sam was heel nieuwsgierig naar alles om hem heen en hij vroeg je de oren van je hoofd. Hij kon steeds beter de te­kens begrijpen. Zijn ouders pakten deze communicatie­ methode snel op en zo werd de Sam-methode geboren. De moeder van Sam ging op zoek naar een school voor hem. Ze vond dat hij recht had op onderwijs zo lang hij zou leven. Mytylschool de Brug in Rotterdam durfde het aan en daar heb ik deze methode onderwezen aan het team dat Sam zou begeleiden. Dankzij deze methode kon hij niet alleen leren, maar ook in contact blijven met zijn omgeving. Kon hij zich ontwikkelen, kon hij totaal MENS zijn. Waardoor hij de kwaliteit van zijn leven een 9,4 gaf. Tot februari 1997 had ik contact met Sam. Ieder mens op deze aardbol heeft het recht om Mens te zijn. Mens ben je pas volledig als je kunt communiceren met een ander. Manieren van communiceren zijn: praten en luisteren, gebaren en kijken, voelen en begrijpen. Het maakt niet uit hoe je het doet, als er maar contact ontstaat en men elkaar begrijpt. Sam leerde MENSzijn via de Sam-methode. Een naam voor een communicatiemethode, als een ode, verbon­ den aan een jongen, met doorzettingsvermogen en humor. Ik wens u een communicatief 2012 toe.

Bedevaarten naar Lourdes voor (plots)doven en slechthorenden in 2012 Na het succes van de eerste bedevaart in mei 2011 naar Lourdes voor (plots)doven en slechthorenden, is er intensief overleg geweest met bedevaart organisaties en zorgverzeker­ aars. Dit heeft geresulteerd in enkele plannen voor 2012. De eerste Lourdesreis in mei 2011 was met de NLZ (Nederlandse Lourdesbedevaart voor Zieken). Mensen die bij CZ (Centrale Ziekenfonds) zijn kregen de reis gedeeltelijk vergoed. Anderen, die zelf de gehele reis betaalden, konden ook mee. De ervaringen met de NLZ waren heel goed, mede dankzij de bijzondere maatregelen voor het toegankelijk maken van de bedevaart. Gedurende de gehele reis waren er communicatievaardige begeleiders en NGT-NmG tolken aan­ wezig. We willen volgend jaar weer proberen met gelijke voorzieningen met de NLZ mee te gaan. De reis van de NLZ is van 23 tot 30 mei 2012 en met de trein. De NLZ-reis wordt vergoed door CZ en Agis (Agis Zorgverzekeringen), met een eigen bijdrage van € 200. Ook mensen die zelf alles betalen (circa € 750) kunnen mee.

door Cor Toonen

Er zijn nu ook gesprekken geweest met het VGZ (Vereniging Gezondheidscentrum Zuid-Nederland). Het VGZ wil in 2012 ook een groep doven mee laten gaan in een dovengroep, niet gemengd met horenden. De VGZ-reis gaat per vliegtuig. De VGZ-reis is alleen voor mensen die bij de VGZ zijn aangeslo­ ten. Van deze reis staat de datum nog niet vast, zal waarschijn­lijk eind mei of begin september zijn. Zij vragen een eigen bijdrage van € 200 voor de hele week. U kunt een voorlopig aanmeldingsformulier opvragen bij: Marcel Broesterhuizen, diaken t.b.v. pastoraat bij doven, van Loonstraat 25 5271 HE Sint Michielsgestel, E-mailadres: [email protected]. Mobiel: 06 - 388 957 89, Graag vermelden wat voor u van toepassing is: a- bedevaart voor mensen die bij CZ of AGIS verzekerd zijn of zelf betalen; b- bedevaart voor mensen die bij VGZ verzekerd zijn. 15

www.hoortoestelbatterijen.nl Nu goedkope hoortoestelbatterijen via internet

vanaf

1.39 euro per blister van 6 stuks (ook voor CI)

BatterijTotaal vanaf 1,39 euro

-

Rayovac vanaf 2,49 euro

Power One vanaf 2,49 euro

Voordelen via internet: Uw bestelling wordt gratis verzonden binnen 48 uur bij u op de mat betalen na ontvangst (geen risico) niet goed: geld terug garantie

Probeert u het eens! U zult er geen spijt van hebben.

Ook voor cochleair implantaat (o.a. Power One Ci-batterijen)

16

Column van Michèle Meirlevede - Herfst... feestmaanden November... wat vliegt de tijd! Het is net of dat klokje steeds maar sneller tikt, ongeacht of je dit nu leuk vindt of niet. Na een prachtige zonnige lente en weliswaar een natte zomer, kregen we ook weer een prachtige mooie, zonnige, warme en kleur­ rijke herfst. Wat zijn de herfstkleuren toch schitterend mooi! Het bos is nu op zijn mooist. Echt, het panorama dat je te zien krijgt, is een pareltje!! Een tapijt van rosse bladeren ligt op de grond. Groene tinten zie je ook nog, maar vooral de kleuren bruin, rood, oranje en geel zijn te zien. Al die ver­ schillende nuances zijn een levendig schilderij. Vorige week deed ik mee aan een boswandeling met lotgenoten. Dat was een goed idee, om in deze periode zoiets te doen. Als we niet aan het praten waren, kregen we prachtige panorama’s te zien. Daar kan ik zo van genieten. Mijn dagelijkse boswandelingen zijn dan, met dit mooie herfstweer, ook een waar genot... dit zowel voor mezelf als mijn hond. Het is fijn om zoiets moois te kunnen zien en ervan te genieten. Men vindt er nu ook heel wat waarmee men straks kerststukjes of kransen kan maken. Dennenappeltje hier, kastanje daar, mooi blad of nootje etc. Dit even laten drogen en je kan je fantasie gebruiken voor de komende maanden Nog even en meneertje Winter doet zijn intrede. Dan is het even rust voor de natuur en start de feestdrukte voor de mens. Voor sommigen een héérlijke tijd

en voor anderen weer niet. Ik geniet het meest van de voorbereiding­ en. Ge­­­past ge­­ schenk­­­je ver­ zin­­­nen of ma­­­­­­­­­­­­­­ ken, een leuke kaart schrij­­­­­­­­­­­­­­­­­­­ven, je huis in de sfeer brengen, kerststukjes ma­­ken, nieuwe recepten uit­ pro­­be­ren... Tja, dat zijn dingen die ik best graag doe. Net als even lezen in een leuk tijdschrift of boek, op de bank met wat lekkers naast je in je mooi ver­ sierde kamer of huis. Gezellig!! Ook al is het voor velen een moeilijke tijd, probeer er toch het beste van te maken. Je kunt er niet onderuit, ieder jaar komt dit terug en ieder jaar gaat dit ook weer voorbij. Genieten van wat nog kan, positief vooruit kijken en beseffen dat hoe dan ook... ook hier een eind aan komt. Jullie allen wens ik een goede feestperiode toe!

Column van Cor Toonen - Lang leven het (CI-)horen en de stilte Jeetje, alweer iets over een heikel onderwerp gaan zeg­ gen is riskant, want het roept wisselende reacties op. Maar op de jaarverga­ dering van 15 oktober jl. bleek dit een aandachts­ punt: Niet alleen tech­ nische informatie geven maar ook diep durven gaan in de beleving en ervarings­ verhalen. Dus… Het horen in het algemeen en het CI-horen binnen de plotslaatdove gemeenschap is min of meer Heilig. Wie daar een kritische kanttekening bij plaatst krijgt soms nogal wat over zich heen. Onlangs vertelde vroegdove Peter mij trots dat zijn vrouw Ria een CI heeft en vertelde er meteen bij dat hij wist dat ik absoluut geen CI wilde en er - volgens de documen­ taire ‘Vergeten Geluiden’ - zelfs tegen was. Moest daar weer om grimlachen, en heb voor de zoveelste keer uitgelegd dat ik vier jaar geleden de gehele onderzoekprocedure voor een CI heb doorlopen en dat daar uitkwam dat het aan één kant van mijn koppie zou kunnen, maar de garantie voor ‘hoor’ succes was min of meer 0,01%. En dat ik – en mijn achter­ ban – voor deze grap van 0,01% succeskans geen achtste

gaatje in mijn hoofd wilde laten maken. Dove Cor blijft dus vooralsnog gewoon (plots)doof. En er zijn nog steeds gelege­ nheden dat de Stilte me heel erg goed doet en me gewoon een goed gevoel geeft. Omwille van de inleving naar dit, regel­ matig bekritiseerde, ‘goed gevoel’, beschrijf ik weer eens een paar recente ervaringen. In mijn woonplaats, Cuijk aan de Maas, hebben wij een zeer levendige rivier waar ik menig aangenaam uurtje fietsend, wandelend of mijmerend door mag brengen. Simpel haalbaar is dat, want onze woonwijk ligt bijna tegen de Maas aan. Door de week passeren heel wat zware vrachtschepen, maar ook speedboters en zelfs waterskiërs gebruiken deze prachtige rivier graag voor hun vertier. Vooral in de weekends is het daar soms druk, de herrie is evenredig maar die gaat mijn plotsdove oor gelukkig voorbij. Lang leven de STILTE roep ik dan in mezelf. Op één van de prachtige zomerse dagen in oktober waren er zelfs 's avonds en in het donker nog speedbootracers actief met het zwieren over de Maas. Het noodlottig gevolg voor vier inzittenden, toen ze op een vrachtschip knalden, was kort­ stondig landelijk en zelfs Europees nieuws. Half Cuijk ver­ gaapte zich die avond bij de Maasoever aan de hulpverlening die groots uitpakte met duikteams, rader- en sonarboten en helikopters. Het gejank van de heli’s hield de Cuijkse kin­ deren tot diep in de nacht uit de slaap. En ik vertoefde in de rustgevende stille wereld van de nog steeds doof zijnde plots­ 17

dove. Ramptoerisme is mij ook bijna helemaal vreemd want meestal weet ik pas van een ramp als deze al een tijd gaande is, of al weer is opgeslokt door de alledaagse ellende van de wereld. Vroeg in de morgen, na deze ongelukkige Cuijkse avond, kwa­ men de kleinkinderen voor onze wekelijkse oppasdag. Amper was de deur open of ze vertelden al gebarend over de nachtelijke heli’s. Mijn dochter waarschuwde dat de meisjes wel eens lastig zouden kunnen zijn want ze hadden weinig geslapen door al die herrie. Uiteraard kregen wij toen ook een schok, maar zelf had ik even later weer de gedachten: pfff deze commotie is gelukkig ons huis weer stilletjes voorbij gegaan. We wisten van niets en hebben geslapen als Doornroosje! Lang leven de STILTE… Nog een ervaring. Mijn vrouw en ik hebben samen deel­ genomen aan het vrije plots-laatdove weekend op het, bijna altijd, winderige Texel. Gezelligheid in de groep met gren­ zeloze communicatie tussen iedereen: horende, CI- horende of (plots)dove. Dat is een machtig iets voor je gelijkwaar­ digheid én ontspanning, zo machtig dat wij daar gerust een heel lange reis voor over hebben. Het was het tiende vrije weekend dat ik mee mocht beleven. De nadruk op ‘beleven’ is niet voor niets. Bij het eerste weekend in 2002 was afgezien van de horende deelnemers bijna iedereen plotsdoof en nu tien jaar later is bijna iedere plotsdove deelnemer CI-horend. Dat is echt wel te merken aan waar men mee bezig is.

Voorheen was het puur genieten van de natuur en van elkaar. Nu is daar voor velen de beleving van het nieuwe horen bijgekomen. Men praat er veel over, wisselt ervaringen uit en geniet van het delen van de nieuwe geluiden. Dat lijkt me helemaal goed want dit nieuwe horen is een belangrijk deel van de WelZijn beleving van de plotsdove met een CI. Wat ik als boeiend ervaar is de diversiteit waarmee de individuele Plotsdove (en horende) dit nieuwe horen beleeft in een bij­ zondere omgeving, zoals op het winderige Texel met zijn prachtige strand en duinen. • Klaas had zoveel last van windgeruis dat hij zelfs in het centrum van De Koog zijn CI uit moest zetten om nog te kun­ nen genieten; • Broer en Stientje kletsten honderduit zonder elkaar aan te zien dankzij hun goede spraakverstaan met hun CI én ondanks de soms stormachtige wind; • Slechthorende Fanny schaamde zich dood over het piepen van haar hoorapparaat terwijl achteraf bleek dat alleen zij zelf dat piepen - tengevolge van rondzingen door windgeruis – als onaangenaam ervaarde; • Katrien had haar CI thuis in de lade liggen, ze werd gek van alle nare herrie die het haar gaf; • Goedhorende Johan zocht van tijd tot tijd de rust van zijn hotelkamer op om te ontkomen aan de herrie die wij als plotsdoven produceren, waardoor zijn tinnitus op ging spe­ len; • Ook goedhorende Frits kreeg wel eens genoeg van de

"wiebelende billen van de Belgische Knollen die de huifkar trokken"

18

groeps­drukte en ging alleen een stukje wandelen; • Tijdens de huifkartocht door de duinen van Texel genoten CI-horenden, elk op hun manier, van het ritmisch klotsen van de paardenhoeven toen we door een kreek reden; • Zo ook, maar dan weer op een andere manier, genoten de CI-horenden van het bijzondere CI-geluid van het ritmisch geklepper van de zwaar stappende paardenhoeven op de ver­ harde weg; • Mia, die pas een drie maanden een CI heeft, ontdekte de geluiden van de zee en de branding opnieuw én gelijk op een heel andere manier dan toen ze nog met twee hoorapparaten door het leven ging;

• En de doof gebleven Cor? Die genoot evenzeer, maar weer heel anders dan de CI-horende en horende, van het ritme van de wiebelende billen van de Belgische Knollen die de huifkar trokken - hij kreeg er zelfs spontaan een leuk deuntje van in zijn koppie, genoot van de sappige verhalen van de koetsier-gids (zo levendig en creatief vertolkt door de NmG tolken Annette en Bianca), en.... had geen last van bijko­ mende herrie die menig CI-oor teisterde. Conclusie: Lang leve het Horen, het (CI-)horen, en de stilte… Bovenal lang leve de diversiteit binnen de Stichting Plotsdoven. De in deze column genoemde namen zijn fictief

Column van Ans Holub - Verrassend Oktober, vele dagen fan­ tastisch weer, zelfs de maand november verraste ons met veel zonnige herfst­ dagen. Blij verrast werd ik telkens weer, want er staan hier op veel plek­ ken in de herfst namelijk kisten, dozen en zakken vol met appels en peren. Alles is gratis mee te nemen, een enkele boer of boerin zet er wel eens een klein spaarvarkentje bij waar je vrijwillig geld in mag stoppen! Verrassend is ook dat er erg vaak heel veel van de allermooiste kalebassen aange­ boden worden. Daar zitten wel prijsplakkertjes op: 5 cent,10 cent, 20 cent, 40 cent. De grootste waren 1 of soms 2 euro, spotgoedkoop wanneer ik deze prijzen vergeleek met de prij­ zen op een pompoenenmarkt in een stad in de buurt! Van de appels kookte ik samen met gedroogde abrikozen (alles in stukjes gesneden) een grote voorraad moes welke ik in plastic bakjes van de afhaalchinees invries. Daarna genie­ ten we heel lang van een heerlijk gezond toetje, alles zonder suiker, puur of over yoghurt smaakt het ons verrukkelijk. Verrassend was ook dat ik op een dag een grote zak met Quitten kreeg. Quitten??? Daar had ik nooit eerder van gehoord. Het leken hele grote mooie appelen te zijn. De boerin vroeg of ik een computer had. Ja, die heb ik. 'Zoek dan maar op internet uit wat Quitten zijn, er staan ook veel recep­ ten bij,' zei ze. Het zijn dus kweeperen, ze ruiken erg lekker. 'Laat er een paar in je auto liggen, dan ruikt die verrukkelijk,' vertelde de boerin er ook nog bij. Dit klopt, steeds weer een verrassing wanneer ik in de auto stap. Heel verrassend was ook mijn jongste kleindochter. Haar moeder (mijn dochter) vroeg heel wat jaren geleden of ze mijn oude, maar mooie jurk uit de jaren 60 mocht meene­ men. "Want die komt nog wel eens van pas," zei ze. Deze zomer droeg ze die jurk op een flower-power-feest met wat leuke bloemen in haar haar. Het was een waar plaatje om haar te zien. Milou zei: “Mama, wil jij deze mooie jurk alsje­ blieft voor mij bewaren." De schat is nog maar 5 jaartjes oud dus wens ik zeker nog een jaar of 20 te mogen/kunnen leven en wie weet eens te zien hoe mijn kleindochter mijn jurk draagt bij een of ander feestje. Zoiets zou toch zeker helemaal geweldig zijn?

Verrassend is zeker ook dat een lieve vriendin mailt: vanmor­ gen dacht ik nog aan jou. Ze keek namelijk naar het TV pro­ gramma "Nederland zingt op Zondag". Ze vraagt zich dan af of ik wellicht ook weer mee zit of sta te zingen. Ja dat doe ik dus vaak wel! Ook mijn zus die in Spanje woont zingt aldaar mee. Ook zij weet dat ik regelmatig mee zing, dat geeft haar een fijn gevoel, mailt ze. Een andere vriendin is vaak met haar kampeerbusje onderweg. Ze zoekt dan een mooi rustig plekje zodat ze, wanneer haar man een wandeling gaat maken, zonder iemand te storen heerlijk mee kan galmen met Nederland zingt... Wat geweldig dat mensen zowat overal Nederlandse TV kunnen ontvangen. Verrassend ook om al fietsend vaak mensen tegen te komen en dan een gezellig praatje te maken. Soms informeert men hoe het met mijn knie is, en dat terwijl ik de mensen eigen­ lijk nauwelijks ken, meestal alleen van gezicht! Wat me helemaal verbaasde was om eens van een lieve vrouw te horen dat zij zondags in de kerk terwijl de dominee bad voor alle zieken en gezonden, de blinden en de doven, zij steeds in gedachten mijn naam noemt. Of ik a.u.b. weer goed mocht gaan horen. Ja, daarvoor kan ik alleen maar dankbaar zijn, toch? Maar de gedachte alleen al, stel dat ik nooit meer mijn gehoor aan of uit zou kunnen zetten... Nou nee, dat lijkt me toch wel heel erg lastig! Intussen zijn we een paar dagen verder en fiets ik naar het postkantoor. Het vroor vannacht een beetje. Terwijl ik langs het voetbalveld fiets zie ik duizenden – of nog meer? - bevro­ ren spinnenwebben aan de metalen afrasteringen hangen. De zon erop... een waar kunstwerk vind ik dit alles. Even verderop word ik bekogeld met stukjes ijs. Er staan heel wat grote bomen op mijn route. De bevroren rijp die aan de tak­ ken en de laatste bladeren hangt valt door de zonneschijn naar beneden. Lekker koud is het en ik word nogal nat. Dus fiets ik zo snel ik kan al lachende door. Een leuke verrassing die ik, zover ik me kan herinneren, nog nooit eerder mee maakte. Dit soort verrassingen zorgt ervoor dat ik vaak met een blijde glimlach door mijn leven ga! Alle lezers wens ik een heel verrassende maand december toe, en voor het komende nieuwe jaar heel veel prettige ver­ rassingen!

19

Vragen over mobiele teksttelefonie

door Wouter Bolier, medewerker AnnieS Helpdesk Naar aanleiding van het themanummer over teksttelefonie hadden lezers een aantal vragen over de BlackBerry. Hier de antwoorden van AnnieS Helpdesk. Als u nog vragen heeft over AnnieS en/of mobiele teksttelefonie, dan kunt u de Helpdesk bereiken via: Vaste teksttelefoon nummer: 050 - 31 16 939 Mobiele- en internet teksttelefoon: [email protected] Telefoon: 050 - 36 00 521. Fax: 050 - 31 86 489

Bestaat er een teksttelefoonboek? Ja, er bestaat een soort teksttelefoonboek van AnnieS tekst­ bellers. In de internet teksttelefoon (itt) kun je op personen zoeken en zo ontdek je wie er ook een teksttelefoon hebben. Zie de afbeelding

Batterij snel leeg? Als de batterij van het toestel sneller leeg is dan je verwacht, kan het zijn dat er één of meer toepassingen actief zijn, die nogal veel stroom gebruiken. Als al deze toepassingen actief zijn, is het bijna onvermijdelijk dat de batterij in één tot anderhalve dag leeg is. De belangrijkste stroomverbruiker is GPS. Je kunt dat uitzetten als je het niet gebruikt. Dat gaat zo: Kies op het beginscherm 'Opties', dan 'Geavanceerde opties' en dan 'GPS'. Als je daar 'GPS-services' instelt op 'Locatie uit', en 'Locatiebepaling' op 'Uitgeschakeld', dan gebruikt het toestel veel minder stroom. Mocht je een nieuwe BlackBerry 9780 of 9800 hebben (met de besturingssysteem OS 6.0) dan moet je naar ‘Opties’ gaan en vervolgens naar ‘Toestel’. Daarna ga je naar ‘Locatie-instellingen’. De tweede is Bluetooth. Als je geen verbinding wilt hebben met andere Bluetooth apparaten, kun je dat uitzetten. Dat gaat via het icoontje 'Verbindingen beheren'. Daar kun je het vinkje bij 'Bluetooth' weghalen, als het aangevinkt is. De derde is WiFi. Die kun je ook uitzetten via het icoontje 'Verbindingen beheren' met een vinkje. Daarnaast bestaat de mogelijkheid dat er een foutje in de software van het toestel zit. Dan helpt het vaak om even de batterij eruit te halen, terwijl het toestel aan staat. Na een halve minuut (niet minder!) kun je de batterij weer terug­ plaatsen. Het toestel gaat dan helemaal opnieuw opstarten en de eventuele foutjes in de software zijn daarmee meestal weer verdwenen. Als na het uitzetten van deze toepassingen de batterij nog steeds te snel leeg raakt en de herstart na het uithalen van de batterij ook niet helpt, dan kunt u het beste contact opne­ men met de helpdesk. Met wie kun je nou eigenlijk kunt tekstbellen? Met een mobiele teksttelefoon of met een internet teksttele­ foon (vanaf een PC of laptop) kun je tekstbellen naar: . andere mobiele teksttelefoons . internet teksttelefoons . (oude) vaste teksttelefoons . bedrijven en (zorg) instellingen die de teksttelefoon hebben . 112 . via KPN Teleplus (telefoonbemiddelingsdienst) zijn ook horenden en mensen zonder mobiele teksttelefoon bereik­ baar

20

Als je nog niet in het teksttelefoonboek staat, maar je wilt er wel in opgenomen worden, neem dan contact op met AnnieS Helpdesk. Wij helpen je graag verder. Er is op onze site ook een teksttelefoonboek van bedrijven, organisaties en instellingen die je per teksttelefoon kunt bereiken. Het is de bedoeling om in de toekomst een open­ baar teksttelefoonboek te maken en te verspreiden, net zoals het gewone telefoonboek. Over het teksttelefoonboek met organisaties kun je meer lezen op onze website: http://annies.nl/index.php/nieuws-a-columns/408-teksttele­ foonboek-welke-organisaties-zijn-bereikbaar Het teksttelefoonboek zelf staat op: http://www.annies.nl/ media/bestanden/formulieren/Teksttelefoonboek.pdf Dit is een pdf-bestand dat je kunt downloaden en opslaan op je computer en/of printen. Het is niet compleet, dus sugges­ ties voor aanvullingen zijn van harte welkom!

Twee tolken-in-opleiding

door Jopy Sol

De 'jaarvergadering' van dit jaar werd mede georganiseerd door Hester Siemons en Xavèr Corbet, allebei tolkin-opleiding. We vroegen hen waarom ze naar de tolken­ opleiding zijn gegaan en hoe ze (als jonge goedhorenden) tegen de Stichting Plotsdoven aankijken. Hoewel ze in veel opzichten heel anders zijn, zijn ze het over andere dingen roerend met elkaar eens. Leest u maar. Hoe ben je bij de tolkenopleiding terecht gekomen? Hester: Voor de tolkenopleiding heb ik HBO Pedagogiek gestudeerd. Tijdens mijn laatste jaar liep ik stage bij de ge­ zinsbegeleiding aan gezinnen met een jong doof/slecht­ horend kind. Daar kreeg ik mijn eerste cursussen Nederlandse Gebarentaal. Ik vond de taal geweldig en het werk wat ik daar deed ook. Wel vond ik dat ik, met het handjevol gebaren dat ik geleerd had, de kinderen te weinig te bieden had. Vaak is de gezinsbegeleidster één van de weinige mensen die jonge dove/slechthorende kinderen veel zien gebaren. Als ik het al niet echt goed kon, waar moesten ze het dan vandaan halen? Om die reden ging ik de opleiding doen. Ik wilde beter kun­ nen gebaren zodat ik later als gezinsbegeleidster meer te bieden had. En ik vond het ook gewoon heel erg leuk om Gebarentaal te leren. In eerste instantie was ik trouwens helemaal niet van plan om echt tolk te worden. Ik zag de opleiding meer als verlenging van pedagogiek en ook als een cadeautje aan mezelf. Aanvankelijk zou ik alleen de prope­ deuse doen, maar gaandeweg begon het tolkenvak me steeds meer te boeien, de taal en doelgroep bleef me intrigeren, ik wilde niet meer weg! Xavèr: Bij De Wereld Draait Door zag ik een tolk gebaren­ taal. Zij vertelde daar over een theatershow die ze had getolkt. Het was een voorstelling van de cabaretier Bert Visscher. Hierin spreekt hij snel en wisselt net zo snel van typetjes. Dit vond ik zo interessant dat ik op internet ging zoeken, ik was op zoek naar een opleiding want ik deed op dat moment niets. (Nou ja, werken in een fabriek, maar ik wist al dat daar niet mijn toekomst in zat.) Op internet vond ik de opleiding tolk NGT en de opleiding tot schrijftolk. De laatste leek me wel wat, een korte opleiding, iets met taal, snelheid en je krijgt er nog zo'n leuk toetsenbord bij. Tijdens de opleiding kwam ik in aanraking met gebarentaal en toen de keuze kwam om door te stromen in de opleiding tolk NGT, ben ik er voor gegaan. Eerst met het idee om er een beetje bij te gebaren en voornamelijk te schrijftolken, maar nu is dat gevoel een beetje omgeslagen, want ik vind NGT en NmG toch leuker, vrijer en expressiever. Toch is de combina­ tie ideaal, want in sommige situaties is het één nu eenmaal meer geschikt dan het andere. Had je voor je aan de opleiding begon wel eens te maken gehad met zwaar slechthorende of dove mensen? Hester: Bij Stichting Gezinsbegeleiding Nijmegen, waar ik dus afstudeerde voor mijn vorige opleiding, ontmoette ik voor het eerst dove en slechthorende mensen. Ik kan me nog goed herinneren dat ik voor het eerst met een volwassen dove vrouw sprak. Ik kon toen nog haast geen gebaren en had me van te voren wel druk gemaakt over hoe ik mezelf dan moest uiten. Gelukkig ging dat uiteindelijk helemaal vanzelf.

Xavèr

Hester

Grappig om daaraan terug te denken. Ik kan me mijn eigen onwetendheid haast niet meer voorstellen. Xavèr: Deze vraag is me vaak gesteld, het antwoord is: eigenlijk niet. Ik heb wel een tante die zonder gehoorappa­ raat alleen terug praat als je in haar blikveld staat, maar zij is ook de enige. Wel heb ik daarvan geleerd dat mannen met snorren lastig zijn te liplezen, omdat haar slechthorendheid pas werd opgemerkt toen ze een leraar op de lagere school kreeg met een snor. En toen, heel toevallig, maar niet heus, gingen haar schoolresultaten achteruit. Komt de opleiding overeen met wat je er van verwacht had? Hester: De wereld die ik dankzij de opleiding heb leren ken­ nen is nog veel rijker en veelzijdiger dan ik van tevoren had gedacht. Natuurlijk zijn er soms dingen niet goed geregeld en vallen af en toe dingen tegen. Eén van die dingen was helaas de les die we kregen over plotsdoofheid. Dat kwam in mijn beleving vooral doordat de docent zelf weinig ervaring leek te hebben met de doelgroep. Dat vond ik jammer omdat er zoveel over te vertellen is en ik wilde er graag over leren! Gelukkig vond ik mijn weg naar de Stichting. Maar over het algemeen ben ik erg tevreden met de opleiding zoals ie is. Ik heb dankzij de opleiding ook de kans gekregen om drie maan­ den in de Verenigde Staten te studeren aan een instituut voor doven. Een geweldige ervaring die ik anders niet had gehad. Xavèr: De opleiding komt aardig overeen met wat ik ver­ wachtte. De grote verrassingen zijn de verhalen en de ont­ moe­tingen met de mensen waar ik over leer. Je kunt nog zo goed uitleggen wat het inhoudt om (plots)doof te zijn, je begrijpt het pas echt als je iemand ontmoet die er zelf mee te maken heeft. Heb je ondertussen ervaring opgedaan met alle doelgroepen? Hester: Ja. Met de ene groep meer dan met de andere. Ik heb me tot nu toe vooral gericht op doofgeboren kinderen en volwassenen en de doelgroep van Stichting Plotsdoven. Dankzij de opleiding doe ik met elke doelgroep wel wat erva­ ring op. Maar ik heb bijvoorbeeld pas een paar doofblinde mensen ontmoet. Ook heb ik bijvoorbeeld nog geen ervaring bij de NVVS, maar ik ken wel wat slechthorende mensen. Xavèr: Ja, ik heb van elke doelgroep wel iemand ontmoet. Zou me nog wel graag wat meer verdiepen in de doofblinden­ wereld.

21

De Gelderhorst Gebarenrestauant “Het Gulle Gebaer” Vanaf 2006 organiseert De Gelderhorst een gebarenrestaurant, ontmoetingsplaats voor jong en oud, doof en horend. Gebarenrestaurant “Het Gulle Gebaer” heeft gebarentaal als voertaal. Data voor 2012 vrijdag 20 januari zaterdag 25 februari High Tea: 15.00 tot 18.00 uur vrijdag 16 maart vrijdag 13 april vrijdag 25 mei vrijdag 22 juni Nieuw dit jaar “High tea” Samen genieten met vrienden, kennissen en familie. Heel leuk voor kinderen. Verschillende soorten broodjes, hartige en zoete hapjes. Openingstijden Het restaurant is van 18.00 – 21.00 uur geopend. Voorafgaand aan het gebarenrestaurant kan bij onze bar “De Gelderdorst” een drankje genuttigd worden. Er zijn maximaal 60 zitplaatsen dus reserveren is noodzakelijk. Dat kan via de receptie van de Gelderhorst. De Gelderhorst is het landelijk centrum voor oudere Doven. Wij zijn een jong en dynamisch centrum en bieden huisvesting, zorg, verpleging en dienstverlening aan oudere Doven. Tevens verhuren we 81 appartementen aan oudere Doven voor zelfstandig wonen. De Gelderhorst organiseert ook dagrecreatie in: Ede, Rotterdam, Dordrecht, Eindhoven, Zoetermeer, Roermond, Soesterberg, Hoogeveen, Heerhugowaard en Leiden.

De Gelderhorst, Landelijk centrum voor oudere Doven - Willy Brandtlaan 40 - 6716 RK EDE Telefoon 0318-698100 - Fax 0318-698120 - Teksttelefoon 0318-698130 [email protected] - www.gelderhorst.nl

22

Zijn er karakteristieke verschillen tussen deze groepen? Hester: Ja zeker. Dat is één van de dingen waar ik me voor de opleiding niet echt bewust van was, dat er onder het kopje doof/ slechthorend nog zoveel verschillende groe­ pen vallen. Ook binnen de groepen zijn grote verschillen. Zo heb je binnen de groep van doofgeboren mensen, mensen die oraal zijn opgevoed en met gebaren, mensen die zich Doof met een hoofdletter D noemen of met een kleine letter, mensen die voor CI zijn en mensen die tegen CI zijn en ga zo maar door. Ik vind het boeiend om de verschillen en overeenkomsten te zien, mee te denken/ voelen met de verschillende groepen en te proberen écht te begrijpen wat mensen beweegt. Xavèr: Zoals ik het zie, is bij doofgeborenen de doofheid er altijd al geweest, het lijkt meer vanzelfsprekend. Het komt op me over alsof het niet kunnen horen voor hen niet zo belangrijk is. Bij plotsdoven merk ik dat het leven in verschillende delen wordt opgedeeld: kunnen horen, niet meer kunnen horen en met CI. Je hebt al een paar keer meegedaan met activiteiten voor de Stichting Plotsdoven. Wat is hier leuk aan? Hester: Na elke activiteit van Stichting Plotsdoven kom ik stralend thuis, dat zegt ook mijn vriendin Jetske met wie ik samen­ woon. Het heeft er denk ik mee te maken dat ik me van begin af aan enorm welkom heb gevoeld. Mensen komen een praatje met je maken, zorgen dat je je op je gemak voelt. En de keer erna weten ze nog wie je bent. Dat geeft een heerlijk, bijna familie-achtig gevoel. Ik behoor niet tot de doelgroep maar voel me toch erg thuis bij de Stichting. Misschien komt het ook doordat ik iets herken in de strijd die gestreden wordt, omdat ik als les­ bische vrouw erg betrokken ben bij de homobeweging. Het niet begrepen worden en het gevoel dat je als groep soms onrecht wordt aangedaan, is in zekere mate herken­ baar. Daarnaast fascineert de communicatie me. Al voordat ik met dove mensen in aanraking kwam werkte ik met jongeren die niet kon­ den praten vanwege lichamelijke beperkin­ gen. Zij maakten gebruik van spraakcompu­ ters. Het daagt me uit om creatief te worden in het contact en ik vind het mooi als het dan lukt om elkaar te ontmoeten, iemand echt te zien. Xavèr: Ik heb ooit de vergelijking gehoord, al vrij snel in het begin toen ik met een acti­ vi­teit meedeed, dat de Stichting Plotsdoven net een familie is. Ik kan niet anders dan die

visie delen. Zijn er ook dingen waar je (erg) aan moest wennen m.b.t. de omgang met plots- en laat­ doven? Hester: Wat ik soms nog steeds lastig vind is om in te schatten of ik wel of geen gebaren moet gebruiken in het contact. Het is per persoon verschillend of iemand daar wel of geen behoefte aan heeft. Vanuit het contact met doofgeboren mensen ben ik gewend om altijd te gebaren als ik in de buurt ben van een doof persoon, ook als ik met iemand praat die horend is. Dat is een soort teken van respect, je sluit iemand niet bij voorbaat buiten het gesprek en geeft iemand de kans om deel te nemen. Ik begrijp echter dat niet alle plots­ dove mensen het gebaren waarderen en dat wil ik natuurlijk ook serieus nemen. Ik moet er alleen nog een beetje mijn weg in vinden wanneer ik dan wel en niet gebaren gebruik. Xavèr: In het begin moest ik er nog wel eens op letten dat ik oogcontact had met degene tegen wie ik sprak, maar dat gaat nu meestal automatisch. Ook het feit dat er bij grote bijeenkomsten eerst afgestemd wordt of ieder­ een alles kan zien en/of horen, was de eerste keer iets heel nieuws waar ik nog niet over na had gedacht. Maar vind het nu niet meer dan logisch. Wat zijn je toekomstplannen? Hester: Ik hoop in de nabije toekomst veel leuke tolkopdrachten te hebben zodat ik in juni kan afstuderen als tolk. En dan? Een vaste baan zoeken in het werkveld. Het liefst zou ik iets doen met de combinatie van mijn twee studies. Bijvoorbeeld aan de slag als ge­ zinsbegeleidster of iets in de begeleiding van (plots)doven volwassenen. Daarnaast een paar uur per week blijven tolken, gewoon omdat het leuk is. Verder hoop ik op een dag een gezin te stichten met mijn vriendin, maar eerst trouwen met twee witte jurken. En wie weet schrijf ik ooit nog een boek. Of ik ga werken in een boekwinkel. Of, of, of… Dromen genoeg! Xavèr: Het lijkt me wel een kick om ooit bij het (jeugd)journaal op de televisie terecht te komen Heb je nog een mooie wens voor onze lezers? Hester: Ik wens alle betrokkenen van de Stichting feestdagen vol licht(jes) en een lief­ devol en gezond 2012. Vooral veel liefde van en voor de mensen om je heen! Daarmee wordt alles dragelijker en mooier. Xavèr: Ik wens iedereen voor de koude dagen dezelfde warmte toe die ik heb ontvan­ gen toen ik bij de Stichting Plotsdoven kwam.

23

Gezellig Weekend 2011: Texel

door Gerda Rademaker-Kalis

Ik ga voor de tweede keer mee, toch wel spannend, de eerste was een kennismaking en in het afgelopen jaar heb ik mijn doofheid meer geaccepteerd. Het stormt en de zon schijnt als Maria en ik over de Afsluitdijk naar Den Helder rijden, de boot wacht al en om half drie zijn we in het hotel. Het is er ruim en gezellig, begroetingen, oude en nieuwe gezichten, gebaren, gebaren mooi. Na een drankje gaan we in groepjes naar het strand en genie­ten van zon, zee en soms een bui. Daarna is het drankje dubbel lekker en ook het diner aan drie lange tafels in een eigen hoek.

Koffiestop met de "Jan Plezier"

Het gebaren gaat makkelijker en ik leer er veel van, een goede voorbereiding op de tweede gebarencursus. Ik stel me open op en geniet daarvan. Zaterdagochtend met vijf vrouwen naar paal 17. Wat een luchten. Veel kitesurfers. We zijn uitgelaten, schoppen schuim en slepen met hout en dan -- een hagelbui, nat tot op het bot. ’s Middags, met de Jan Plezier met twee mijlpaal prachtige paarden ervoor en een vrolijke man die alles vertelt en duidelijk plezier tof heeft in de twee gebarentolken, gaan we naar vrij weekend De Slufter. Een prachtig natuurgebied aan schot in roos zee. De paarden gaan overal doorheen en voor de tiende maal met zicht op de zee is er een koffiestop en op geproefd de terugweg een Texels borreltje. We genie­ ten allemaal. geproefd ‘s Avonds na het eten worden Jan Maarten en Françoise bedankt voor 10 jaar organisa­ tie van dit weekend, met toespraakjes, een gedichtje van Cor, voorgedragen in gebaren­ taal door Leontien en Patty (zie niernaast), fotocollages en cadeautjes. Er is een fijne sfeer en ik denk dat iedereen zich daardoor aangesproken voelde.

organisatietalent van onze ‘JMF’ zoeken kiezen testen telkens weer tof

Toespraak van Ien Scheffel voor Françoise en JanMaarten

Leontien en Patty dragen het gedicht van Cor voor

(Roc Andreas © Cuijk, sept. 2011)

Zondag is een druilerige dag en iedereen doet waar hij zin in heeft. Daar is veel ruimte voor in dit weekend. We gaan naar een galerie, waar we veel mooie schilderijen en keramiek ontdekken, en naar de vuurtoren. Duiken dan maar het café in. Het is geen weer om buiten te zijn. Laatste borrel en diner alweer, het gaat zo snel. Mooie gesprekken, wat een verhalen soms, fijne contacten. Ik voel me thuis en ervaar warmte en aandacht. Als je iets vertelt, wordt er geluisterd en je blijft in het gesprek. Bij horenden wordt het vaak overgenomen en kom je niet meer aan bod. Ik heb geleerd dat deze wereld er ook voor mij kan zijn, als ik wil. De drie honden droegen veel bij aan de gezelligheid. Thuis las ik het boekje van Yvonne, een heftig en ontroerend verhaal. Ik zou zeggen, ga mee en ervaar. Tot volgend jaar.

24

Cadeau uitpakken

Yoga Meer keuze, meer gemak Tolknet heeft een volledig vernieuwde versie van haar bemid­ delingsprogramma Tolkmatch gelanceerd. De nieuwe versie biedt klanten meer gemak en mogelijkheden om zelf naar gebarentolken en schrijftolken te zoeken. Meer keuze Klanten hebben in deze nieuwe versie meer controle over hun aanvragen. Bijvoorbeeld door gebruik van het prikbord: als klant kun je aanvragen op het prikbord zetten en zo meer­ dere tolken tegelijk bereiken. Vervolgens kies je zelf een tolk uit de reacties van geïnteresseerde tolken. Ook bij tolkaanvra­ gen in het onderwijs is het nu mogelijk zelf tolken te regelen. Het is prettig om een tolk te kunnen kiezen die bij je past. Meer gemak Tolknet vindt het belangrijk dat doven en slechthorenden zelf eenvoudig tolken kunnen regelen. Hoewel het voor klanten al mogelijk was om zelf tolken te regelen, pikte Tolknet sig­ nalen op dat er een toenemende behoefte was aan meer opties. Deze signalen zijn verwerkt in een geheel nieuwe versie op www.tolknet.org/tolkmatch. Gebruiksvriendelijk Bij het ontwikkelen van deze nieuwe versie is veel aandacht besteed aan het verbeteren van de gebruiksvriendelijkheid van het programma en is er gekeken hoe klanten meer con­ trole over hun eigen aanvragen kunnen krijgen. Het resultaat is een klantvriendelijk programma.

Laat ik me even aan u voorstellen: ik ben Annette Koppers, 49 jaar, yogadocente en plotsdoof. Toen ik, inmiddels nu zo' n 13 jaar geleden, bij mijn yogalerares Loes van der Stam uit Nijmegen binnenstapte, had ik geen idee wat me te wachten stond. Ik was al langere tijd niet meer in balans en stond op het punt in een depressie te raken. Daarbij werd mijn gehoor steeds slechter wat me behoorlijke onzeker maakte. Inmiddels is de yoga een niet meer weg te denken onderdeel van mijn leven geworden. Yoga is mijn passie, mijn troost en m’n maatje; yoga heeft me weer vertrouwen in mijn lijf gegeven. En om de mooie en minder mooie ervaringen van yoga te delen met anderen ben ik zelf Yogadocente geworden. Wat doet yoga dan eigenlijk met je? Yoga . verbetert je balans . brengt innerlijke rust . geeft je energie . leert je luisteren naar jezelf . maakt je lijf soepeler . geeft je zelfvertrouwen . leert je jezelf accepteren Ik heb besloten om mijn werk als yogadocente uit te breiden. Met behulp van gebarentaal geef ik nu ook les aan doven & slechthorenden. Doof en slechthorend zijn werpt je terug op jezelf en yoga leert je hiermee omgaan Wil je kennismaken met yoga voor Doven & slechthorende? Op zondag 29 januari geeft ik een workshop van 10.30-15.00 uur in mijn studio in Noordoost Groningen. Kosten zijn 45,euro incl.koffie/thee en lunch. Info.: www.yoga-annet.nl of mail naar [email protected]

Kerstmis stil worden bij het aanschouwen van het Kerstkind in de kribbe stil worden bij het overwegen van het kerstkind in je zelf inspirator voor een boeiend nieuwjaar Roc Andreas © Cuijk, november 2011

25

Technische voorzieningen Cor Toonen Stuiverstede 9 5431 RT Cuijk tt: 06 - 43 02 89 95 tt: [email protected] fax: 0847 - 12 40 05 (ma t/m do na 20.30 u.) [email protected]

CI-lotgenotencontact Wil van Essen-Verhoef Ernst Casimirlaan 31, 6824 SG Arnhem [email protected]

Gebarencursussen GGMD voor Doven en Slecht­­horen­ den; NmG coördinatoren te be­reiken via: [email protected]

Ondertiteling TV Frans Vercammen Vincent van Goghlaan 5 5246 GA Rosmalen tel: 073 - 641 95 01 [email protected]

Website Lex Wassenberg [email protected]

NC PLD Cornelis Houtmanstraat 19-2h 3572 LT Utrecht tel: 0900 - 337 36 63 tt: 030 - 271 61 72 fax: 030 - 271 98 09 www.ncpld.nl [email protected]

26

Nieuws van de steunpunten in het land Activiteiten 1ste kwartaal 2012 Nieuwjaarsborrel in Amsterdam Zondag 8 Januari 2012, 13.30 tot 16.30 uur. Ook 2012 beginnen we weer met de traditio­ nele gezellige Nieuwjaarsborrel met hapjes en hopelijk ook weer op het end de heerlijke zelfgemaakte soep. Iedereen is van harte wel­ kom. Prosit alvast op 2012! Adres: De Lierhof 14, 1059 WD Amsterdam. Parkeren vrij op zondag. Per OV: bereikbaar vanaf Amsterdam CS met tram 2; uitstappen Westlandgracht, overste­ ken en lopend in de richting van de wegrij­ dende tram meteen links de Poeldijkstraat in. Dan 1e pad links: De Lierhof. Info: bij Georgie Onsoe: [email protected] NS-wandeltocht Veluwezoom Zaterdag 25 februari Dit is de mooiste NS wandeltocht. Van Dieren naar Rheden of Velp (11 of 14 km) We starten om 11.00 uur vanaf station Dieren. We verzamelen ons bij de kiosk op het perron. Denk aan goede schoenen en kleding aange­ past aan het weer. Het is februari dus het kan nog koud zijn! Neem ook voldoende eten en drinken mee. Na ongeveer 5 km zullen we een pauze houden bij de Carolinahoeve. Drankjes zijn dan voor eigen rekening. Opgave graag zodat ik een idee heb hoeveel mensen er komen. Dit kan via e-mail: anja. [email protected]. Nog even voor de duide­ lijkheid: iedereen is welkom: horend, doof, CI horend of slechthorend. Voor studenttolken geldt echter een maximum van 2. Bijzonder langs deze route: . Heuvelachtige bossen . Uitspanning Carolinahoeve . Uitzicht vanaf de Posbank De bosrijke route voert u dwars door het nationaal park Veluwezoom. Dit bestaat uit een groot aantal landgoederen dat door Natuurmonumenten is aangekocht. Eerst loopt u door de heuvelachtige Onzalige Bosschen, die vroeger tot het jachtdomein van de Prinsen van Oranje behoorden. Op dit gedeelte van de route moet u klimmen en dalen. Vervolgens ontdekt u de indrukwek­ kende heide bij de Posbank en de Zijpenberg, alwaar u afslaat richting station Rheden of station Velp. Hier kiest u een route van 11 km naar Rheden of 14 km naar Velp. De langere route vervolgt door het dal van de

Beekhuizense Beek. Het Nationaal Park Veluwezoom is met bijna vijfduizend hectare een van de grootste aan­ eengesloten natuurgebieden in Nederland. Het heuvelachtige land­schap is ontstaan in de voorlaatste ijstijd. Het hoogste punt ligt 110 meter boven NAP; het wordt in hoogte slechts overtroffen door de heuvels in ZuidLimburg. In 1930 kreeg de Veluwezoom als eerste na­ tuurgebied in Nederland de status van Nationaal Park. “Theo en Vincent” in gebarentaal Zaterdag 3 maart 2012, 12.00 uur. Wie zijn handen wilt laten wapperen moet zeker komen! Vanmiddag bekijken we de DVD Theo en Vincent in gebarentaal. Gebarentaal?! Nee, niet schrikken, dat hoeft niet. Onder leiding van een gebarendocent kunnen we eerst de belangrijkste gebaren doornemen en als je je laat meeslepen door het prachtige spel van de acteurs kun je het vast en zeker volgen. In ieder geval is deze verfilming van het theaterstuk een voorbeeld van hoe mooi gebarentaal kan zijn. U bent welkom in de thuisbioscoop van Georgie in Zaandam, Burg. vd Stadtstr. 17 Koffie en koekjes vanaf 12 uur. Om 12.45 uur start de film. Toegangsprijs: gratis. Informatie bij Georgie Onsoe: [email protected] Puzzeltocht in Delft Zaterdag 31 maart 2012 Steunpunt Rijnmond organiseert een puz­ zeltocht door de schitterende oude grachten­ stad Delft. Een hele mooie en interessante tocht, die ons ook door de Botanische tuin voert. We verzamelen om 11:30 uur bij het Centraal Station in Delft. Daarna gaan we met z’n allen in de binnenstad gezellig koffie drinken en eventueel lunchen. Rond 13:00 uur star­ ten we met deze leuke en leerzame puzzel­ tocht. Na afloop gaan we samen iets drinken en maken we de winnaar van de puzzeltocht bekend! Jazeker voor diegene die de meeste punten behaalt hebben we een leuke verras­ sing, dus doe allen mee! Opgeven bij Emma Bolle- Cohen: [email protected] of sms 06 - 34 62 20 33

Onze activiteitenkalender voor 2012 zo. za.

8 21

januari West januari Bestuur

Nieuwjaarsborrel in Amsterdam Eerste bijeenkomst gebarenkoor, Driebergen

za.

25

februari Act. Comm.

Wandeling Veluwezoom te Dieren

za. vr/zo. za.

3 16-18 31

maart maart maart

West Bestuur Rijnmond

Samen gebaren n.a.v. DVD Theo & Vincent Themaweekend St. Plotsdoven Puzzeltocht in centrum Delft

za. za.

14 28

april april

Zuid Act. Comm.

Kamelenmelkerij Berlicum Landgoed Groeneveld te Baarn

za. vr.

12 18

mei mei

Bestuur Act. Comm.

Landelijke dag Stichting Plotsdoven Bezoek Kasteel Amerongen

za. za.

16 30

juni juni

Noord West

Bezoek Giethoorn Haven IJmuiden

za.

14

juli

Act. Comm.

Wandeling Amelisweerd te Utrecht

? ? za. za. vr./ma.

augustus Act. Comm.

1 september Zuid 15 september Rijnmond 28 – 1 okt. Act. Comm.

Wadlopen bij Pieterburen Voorlichting hulpmiddelen Gourmetten bij E. Bolle in Delft 11e Gezellig weekend

za. za.

13 27

oktober Bestuur oktober Act. Comm.

Contactdag, partners, familie en vrienden Wandeling Warnsborn te Arnhem

za. za.

10 24

november Bestuur november West

Jaarvergadering Stichting Plotsdoven Scheepvaartmuseum Amsterdam

zo. 9 december Zuid

Traditionele jaarafsluiting met Bowlen en Chinees etentje, Nijmegen / Beuningen

Steunpunten Steunpunt Noord Imke Rozema Langewijk 72 9202 CR Drachten tt/fax: 0512 - 51 47 41 [email protected] Steunpunt West Georgie Onsoe Burg. v.d. Stadtstraat 17 1501 SB Zaandam [email protected] Steunpunt Zuid Frans Vercammen Dirck v. Deelenstraat 4 5246 HB Rosmalen tel: 073 - 641 95 01 [email protected] Steunpunt Rijnmond Emma Bolle Saharapad 6 2622 CD Delft [email protected] Contactpersonen Kees Twilt, [email protected] Wil van Essen, [email protected] Veronica Korpershoek, vkorpers­[email protected] Contactpersoon Jongeren Wouter Bolier, [email protected]

Let ook op de informatie op www.stichtingplotsdoven.nl.

Coördinator Steunpunten

Als u maandelijks per e-mail op de hoogte gehouden wilt worden van de activiteiten van de steunpunten, mail dan naar [email protected]

Leontien Peters [email protected]

Landelijke Activiteitencommissie Emma Bolle Jan Commandeur Kerkweg 231 1964 KJ Heemskerk [email protected]

Lex Scheffelfonds

Delft, gracht

Veluwezoom

Ineke Scheffel sms:06 - 41 35 66 90 tel: 020 - 690 88 17 fax: 020 - 465 10 10 [email protected] Gironummer: 7500036 t.n.v. I. Scheffel-Maurer te Amsterdam

27

HOOR DE WERELD MET HARMONY®

‘s Werelds Beste Hoorprestatie

AutoSound™ - past zich automatisch aan de constant veranderende luisteromgevingen aan, net zoals een normaalhorend oor, zodat je geen knoppen of schakelaars moet verzetten om optimaal te kunnen horen en verstaan. ADVANCED BIONICS N.V Waterfront Research Park Galileïlaan 18 - 2845 Niel, België Tel.: +32 (0)3 450 76 76 Fax: +32 (0)3 450 76 79

www.BionicEar.eu MK_AUTOSND09_NL_Adv_C

Er wacht een wereld vol geluid op je Harmony HiResolution Bionic Ear System by Advanced Bionics