J.M. Keppel Hesselink, D.J. Kopsky
[email protected]
>
Neuroacupunctuur Een moderne acupunctuurvorm voor de behandeling van pijnen en neurologische stoornissen
Nieuwe ontwikkelingen laten zien dat acupunctuur goed kan helpen bij neurologische aandoeningen.
J.M. Keppel Hesselink, D.J. Kopsky
Inleiding
ons in hebben gespecialiseerd. We zullen hier wat
Er is niet één soort, maar vele soorten acupunctuur
achtergronden schilderen van de moderne neuro-
– daar staan weinig mensen bij stil. Meestal, als
acupunctuur.
men over acupunctuur spreekt, wordt de klassieke Chinese acupunctuur bedoeld. Die vorm van acu-
Neuroacupunctuur
punctuur werd al voor de geboorte van Christus be-
Neuroacupunctuur is een verzamelnaam voor enke-
oefend en is voornamelijk in China ontwikkeld.
le vormen van acupunctuur die specifiek ingezet
Maar er zijn veel meer vormen van acupunctuur en
worden bij de behandeling van neurologische ziek-
met sommige vormen zijn extra effecten te berei-
ten en chronische pijnen. Ook kunnen onderdelen
ken. Het merendeel van de acupunctuurvormen is
van de neuroacupunctuur ingezet worden bij psy-
ontwikkeld in China en andere landen in het verre
chiatrische stoornissen zoals depressies en angst-
Oosten. De Europese acupunctuur heeft vermoede-
stoornissen. Eén van de onderdelen van de neuro-
lijk ook bestaan, maar is uitgestorven. Er is in de
acupunctuur is de schedelacupunctuur, waarbij
jaren negentig van de vorige eeuw namelijk een be-
naalden in de schedelhuid ingebracht worden. De
vroren mummie met tatoeages in de Alpen ontdekt,
speciale Japanse schedelacupunctuur, ontwikkeld
die 5200 jaar geleden gestorven was. Zijn tatoeages
door Dr. Yamamoto (1975), wordt ook wel aange-
waren gelokaliseerd op acupunctuurpunten die mo-
duid met de term neuroacupunctuur, aangezien
gelijkerwijs gebruikt zijn om de pijnen van zijn ar-
deze acupunctuurvorm vooral effectief is bij de be-
trose te behandelen. Waarschijnlijk werd ook in het
handeling van neurologische ziekten en pijn.
oude Egypte een vorm van acupunctuur gebruikt. Er
‘Neuroacupunctuur’ als term wordt ook op een
is wel één vorm van acupunctuur exclusief in
tweede wijze gebruikt, als een verzamelnaam voor
Europa ontwikkeld, in de vorige eeuw in Frankrijk
de multidisciplinaire studie naar de werking van
door de arts Nogier, de ooracupunctuur.
acupunctuur verklaard vanuit het zenuwstelsel. Het
Naast de Chinese acupunctuur bestaan er momen-
eerste tekstboek dat deze invalshoek koos ver-
teel uiteenlopende acupunctuurtechnieken:
scheen in 2001, onder de titel: Neuroacupuncture:
Koreaanse hand- en voetacupunctuur, pols- en en-
Scientific Evidence of Acupuncture Revealed. Het
kelacupunctuur, duim-, neus-, voetzool-, oor-, buik-,
werkingsmechanismen van acupunctuur in het alge-
segmentale- en electroacupunctuur en de Ayur-
meen wordt steeds meer gezocht via de invloed van
vedische acupunctuur.
acupunctuurnaalden op met name het centrale ze-
Neuroacupunctuur is een relatief nieuw onderdeel
nuwstelsel, maar ook op de hormoonhuishouding
van de familie der acupunctuurvormen waarin wij
en op het immuunsysteem. Dit boek is samenge-
49
TIG jaargang 20 | nr. 1 | 2004
>
J.M. Keppel Hesselink, D.J. Kopsky
Neuroacupunctuur
steld door een team van specialisten onder leiding
benen, de onderbuik en de lumbale wervelkolom.
van een hoogleraar aan de Universiteit van
Er bestaat een integratie tussen enkele aspecten
Californië. In dit belangwekkende werk worden door
van de YNSA-methode en de traditionele Chinese
wetenschappers uit de neuroradiologie, neuro-oftal-
geneeskunde. Dit uit zich voornamelijk in de punten
mologie en neuroanatomie de modernste resultaten
die corresponderen met de organen en de orgaan-
besproken van de research naar de effecten van
en meridiaanenergieën, de zogenaamde Y-punten.
acupunctuur op m.n. het centraal zenuwstelselni-
Als er bijvoorbeeld op de rug een pijnlijk Chinees
veau. Uit recent onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat
acupunctuurpunt (Back Shupunt) is, corresponde-
met moderne beeldvormende technieken, zoals
rend met een bepaald orgaan, zoals bijvoorbeeld
PET-scanning, na het prikken van acupunctuurpun-
de nieren, dan kan de pijn ook direct verminderen
ten specifieke delen van de hersenen een versterkt
of opgeheven worden door het corresponderend Y-
metabolisme tonen. En zelfs dat er bepaalde genen
nierpunt aan dezelfde zijde te prikken. De zones
in de hersenen door acupunctuur in- en uitgescha-
met de Y-punten liggen rond het oor.
keld kunnen worden.
Soms zetten we ook electroacupunctuur in op de
Neuroacupunctuur is zo belangrijk geworden, dat
YNSA-punten, afhankelijk van de klachten en de
aan de Nobel Universiteit in Los Angeles (USA) een
duur van de klachten. Zeker bij patiënten die een
speciale leerstoel is opgericht en een hoogleraar is
beroerte hebben doorgemaakt is het belangrijk om
benoemd die onderzoek begeleidt en onderwijs
vaak verschillende methoden af te wisselen of te
geeft m.b.t. de neuroacupunctuur.
combineren, om aangedane ledematen of organen via verschillende wegen zo veel mogelijk te stimule-
50
Yamamoto New Scalp Acupuncture (YNSA): de jongste vorm van neuroacupunctuur
ren. Acupunctuur bij de behandeling van een be-
De meest recente vorm van neuroacupunctuur, de
dagen na het optreden van het neurologisch uitval-
Japanse schedelacupunctuur volgens Yamamoto
len begonnen wordt met de behandeling. Zo wor-
(2003), is vooral goed te gebruiken bij de behande-
den direct de hersenen ook gestimuleerd om nieu-
ling van pijnsyndromen. Deze vorm van acupunc-
we verbindingen aan te leggen, zodat de functie
tuur gaat er van uit dat er op de hoofdhuid projec-
weer voor een deel of zelfs geheel hersteld wordt.
ties bestaan van alle organen en ledematen. Vaak
Yamamoto zelf echter meent dat men het aantal
reageren de klachten al direct positief bij het druk-
naalden minimaal moet houden voor een optimaal
ken op het op de hoofdhuid gelegen en met de
effect van zijn methode. Dit berust op zijn uitgebrei-
klacht corresponderende punt, waarna het punt ge-
de ervaring met zijn systeem. Er is echter op dit ge-
prikt wordt. Belangrijk is onderscheid te maken aan
bied nog geen wetenschappelijk onderzoek gepu-
welke kant op de schedel er geprikt wordt: of op de
bliceerd. Wij hebben gemerkt dat alleen bij speciale
Yang-zone (achterzijde) of op de Yin-zone (voorzij-
pijnsyndromen men het aantal naalden inderdaad
de). Patiënten met chronische syndromen zoals
minimaal moet houden, zoals bijvoorbeeld bij de
multipele sclerose of de ziekte van Parkinson reage-
behandeling van posttraumatische dystrofie. Als
ren vaak beter als de Yang-zone wordt gestimu-
men daar meer naalden zet dan de strikt noodzake-
leerd.
lijke hoeveelheid naalden, neemt het pijnstillende
Een veel gebruikt punt door de neuroacupuncturist
effect van de behandeling namelijk weer af. Wel
die het YNSA-systeem hanteert, is het zogenaamde
kan men de YNSA-methode bij de behandeling van
D-punt. Dit punt bevindt zich boven het jukbeen
posttraumatische dystrofie erg goed combineren
voor de oorschelp. Het D-punt wordt voornamelijk
met een andere vorm van neuroacupunctuur, de
geprikt voor de behandeling van klachten van de
segmentale electroacupunctuur op rugpunten naast
TIG jaargang 20 | nr. 1 | 2004
roerte lijkt het meest effectief als direct, een paar
>
J.M. Keppel Hesselink, D.J. Kopsky
Neuroacupunctuur
de wervels. Hierdoor wordt de effectiviteit veelal vergroot.
Chinese schedelacupunctuur: een onderdeel van de neuroacupunctuur
De pijnreductie door het inzetten van de YNSA-tech-
Chinese schedelacupunctuur is één van de eerst
niek is ook in een recente experimentele studie ge-
ontwikkelde vormen van neuroacupunctuur. Deze
ëvalueerd, waarbij pijnprikkels werden aangeboden
vorm is ontwikkeld door een groep van arts-acu-
op de top van de hak bij 42 proefpersonen. Het
puncturisten in China, die zich bezighielden met de
YNSA D-punt, het klassiek Chinese Blaas 27-punt en
behandeling van patiënten met neurologische
twee placebopunten op de bilspier en op het hoofd
stoornissen. Zij waren ontevreden over de effecten
werden bij allen getest op hun effectiviteit. Uit het
van de klassieke Chinese acupunctuur bij deze aan-
onderzoek kwam naar voren dat er een significant
doeningen. Er zijn in de afgelopen zeventig jaar in
verschil bestond in pijnreductie ten gunste van het
China vier vormen van schedelacupunctuur ontwik-
D-punt ten opzichte van Blaas 27 (p < 0,0007).
keld, die gebaseerd zijn op verschillende ideeën.
Tevens was er groot significant verschil tussen de
De Chinese neuroacupunctuurtechnieken kunnen in
echte en de placebopunten (p < 0,00006).
het algemeen goed ingezet worden samen met li-
Concluderend blijkt de techniek volgens Yamamoto
chaamsacupunctuur.
een goede aanvulling te vormen in de praktijk van
De Chinese schedelacupunctuur volgens Shunfa
de neuroacupuncturist.
(1972) maakt geen gebruik van traditionele acupunctuurpunten op de schedel, maar werkt met een
Het gepropageerde fenomeen
aantal zones op het hoofd die corresponderen met
Bijzonder boeiend is het optreden van het zoge-
de diverse functionele regionen in de hersenen.
naamde gepropageerde fenomeen. Dit is een sub-
Verder is de techniek van prikken anders dan bij de
jectieve sensatie die de patiënt meldt, als een be-
lichaamsacupunctuur. De naalden worden ondiep,
paald acupunctuurpunt aangeprikt wordt. Sommige
onder de hoofdhuid ingebracht en er wordt veel
patiënten kunnen dan warmte en prikkelende sen-
vaker gestimuleerd dan bij de klassieke lichaams-
saties ervaren in het beloop van een meridiaan, en
acupunctuur het geval is. In China wordt enkele
soms zelfs in een hele meridiaan en de aansluiten-
malen gedurende een sessie een ruime minuut lang
de meridiaan.
de naald heel snel rondgedraaid, ongeveer 200
Wij hebben gemerkt dat bij het prikken van bepaal-
maal per minuut. In het westen gebruiken we voor
de punten volgens het Yamamoto-systeem er heel
die stimulatie van de naalden liever electroacu-
duidelijke gepropageerde fenomenen kunnen ont-
punctuur, omdat anders de acupuncturist wel be-
staan. Zo kan men bij patiënten met MS via prikken
hoorlijk snel moe in de handen wordt, en omdat de
van het Yang D-punt soms warmte en prikkelende
electroacupunctuur stabielere stimulatie geeft met
sensaties in de spastische benen veroorzaken, die
kleinere kans op een naaldsyncope. Wij gebruiken
als therapeutisch effect hebben dat de spasmen of
hiervoor de 200 Hz frequentie, omdat die frequen-
de pijnen aan de naald minder worden. Ook bij het
tie in de literatuur het meest genoemd wordt.
prikken van het handpunt op de haargrens kunnen
Er is nog een tweede in het westen bekende vorm
deze sensaties in hand en arm gevoeld worden. Het
van de Chinese schedelacupunctuur, die ontwik-
leidt meestal bij de patiënten tot grote verbazing en
keld is door de acupuncturist Dr. Zhu. Deze vorm
draagt bij aan het therapeutisch effect. Het gepro-
sluit meer aan bij de traditionele Chinese acupunc-
pageerde fenomeen is een enorm interessant feno-
tuur, omdat er van de lokalisatie van klassieke acu-
meen, waarvoor we nog geen goede neurobiologi-
punctuurpunten op de schedel uitgegaan wordt,
sche verklaring hebben.
zoals bijvoorbeeld het acupunctuurpunt op het
51
hoogste deel van het hoofd, DM 20. Zhu zelf heeft
TIG jaargang 20 | nr. 1 | 2004
>
J.M. Keppel Hesselink, D.J. Kopsky
Neuroacupunctuur
in de USA een kliniek en behandelt samen met col-
en fungeren als een soort thermostaat van het li-
lega’s onder andere MS-patiënten en ALS-patiën-
chaam. Later is het systeem van Zhu ontstaan; dit
ten.
systeem is vooral in Amerika populair geworden,
Bij een beroerte is de behandelingsfrequentie die
vermoedelijk omdat Zhu zijn activiteiten daar verder
voor schedelacupunctuur in China wordt aangera-
ontplooide.
den meestal eenmaal per dag of om de dag; een beroerte is een van de meest voorkomende indica-
Het systeem van Shunfa
ties. In het westen is het realiseren van deze hoge
Het systeem ontwikkeld door Shunfa oriënteert zich
behandelfrequentie erg moeilijk, wij raden daarom
direct aan de westerse kennis van de gelokaliseer-
om praktische redenen een behandelingsfrequentie
de hersenfuncties. Shunfa publiceerde over zijn me-
aan van tweemaal per week.
thode twee boeken. In de jaren ’70 van de vorige eeuw publiceerde hij het eerste boek, dat hij als
52
Ontstaan van de schedelacupunctuur
titel Head Acupuncture meegaf (1972). In 1965
De geschiedenis van de schedelacupunctuur is be-
begon Shunfa zijn onderzoek naar hoe acupunctuur
schreven door Shoukang (1991), in het Journal of
inzetbaar was bij de behandeling van patiënten met
Traditional Chinese Medicine. In China worden er
verlammingen. Hij ging er van uit dat als lichaams-
met de schedelacupunctuur vele tientallen ziekten
acupunctuur ingezet kan worden bij verlammingen
behandeld, zowel psychiatrische ziektebeelden
waarbij patiënten soms gepropageerde fenomenen
zoals angstsyndromen en depressies, maar ook
in die ledematen voelen, acupunctuur van de
veel pijnsyndromen en aandoeningen die gepaard
hoofdhuid bij het ontstaan van gepropageerde fe-
gaan met verlammingen.
nomenen naar de aangedane ledematen ook thera-
De oorsprong van de schedelacupunctuur is gelegd
peutische effecten zou kunnen hebben. Door op de
door Huang Xuelong, die in 1935 de relatie zocht
hoofdhuid diverse gebieden te onderzoeken die in
tussen punten op de schedelhuid en de functionele
de buurt lagen van bijvoorbeeld de motorische cor-
delen van de hersenschors. Er waren in die periode
tex, vond hij uiteindelijk die gebieden, die inder-
enkele acupuncturisten die dit idee opnamen en
daad bij sommige patiënten een gepropageerd fe-
vooral bij patiënten met een beroerte probeerden
nomeen induceerden. De eerste succesvolle behan-
om de hoofdhuid boven de hersendelen die uitge-
deling was in december 1972, toen Shunfa een pati-
vallen waren te stimuleren, om de genezing te be-
ënte met een rechtszijdige hemiparese ten gevolge
spoedigen. Dat gaf soms mooie resultaten en in de
van een syfilis behandelde door het gebied boven
jaren ’70 van de vorige eeuw is er door diverse
de motorische cortex te gebruiken en de patiënte
Chinese acupuncturisten aan dit idee verder ge-
melding maakte van een warmte sensatie in de ver-
werkt. Er zijn in China aanvankelijk drie scholen
lamde lichaamshelft. Volgend op die behandeling
ontwikkeld op basis van het werk van de acupunc-
was patiënte weer in staat om de aangedane arm
turisten Jiao Shunfa, Fang Yunpeng, and Tang
en het aangedane been te gebruiken. Een jaar eer-
Songyan. Terwijl Jiao en Fang probeerden aanslui-
der had Shunfa met succes de schedelacupunctuur
ting te vinden bij de lokalisatieleer van de hersen-
in kunnen zetten als anesthesie bij een chirurgische
functies met hun projecties op de schedelhuid, be-
ingreep.
wandelde Tang een klassieke Chinese weg en deel-
De lokalisatie van de hersenfuncties vormt de basis
de de hoofdhuid in de drie zogenaamde verwar-
van de selectie van de schedelhuid-regionen die
mers. Dit zijn hypothetische organen in borst en
gebruikt worden. In de afbeeldingen is te zien hoe
buik, de bovenste, middelste en onderste verwar-
bijvoorbeeld de motorische-, de sensibele-, de
mer genaamd, die de organen functioneel omhullen
spraak-zones en de extrapiramidale zone gedefini-
TIG jaargang 20 | nr. 1 | 2004
J.M. Keppel Hesselink, D.J. Kopsky
>
Neuroacupunctuur
Figuur 1 Neuroacupunctuur zones volgens Shunfa
53
eerd zijn. Deze zones volgen precies de lokalisatie
het hoofd die krachtig met de naald gestimuleerd
van de hersenfuncties.
dienen te worden (1992). Daarnaast worden door
Shunfa werkte verder met zijn systeem, en diverse
Zhu ademhalingsoefeningen en taoïstische li-
acupuncturisten zijn met dit systeem in China opge-
chaamsoefeningen ingezet. Tijdens de behandeling
leid. Hij noemde zijn benadering later ‘schedelacu-
moet de patiënt bepaalde simpele ademhalingsoe-
punctuur’ en recent verscheen een boek van zijn
feningen uitvoeren, die gebaseerd zijn op qi gong.
hand met een serie patiënt-voorbeelden (1997).
Tevens wordt er tijdens de behandeling niet gepraat, om door een soort meditatie de effecten van
Het systeem van Zhu
de naalden te versterken. Tijdens de behandeling
Zhu definieert een aantal therapeutische zones op
wordt bij een totale verlamming de patiënt gesugge-
TIG jaargang 20 | nr. 1 | 2004
>
J.M. Keppel Hesselink, D.J. Kopsky
Neuroacupunctuur
reerd om de ademhalingsenergie via een visualisatietechniek naar het aangedane lichaamsdeel te leiden. Als er een gedeeltelijke verlamming bestaat, wordt aanbevolen om het aangedane lichaamsdeel tijdens de stimulatie ook actief te bewegen. Ook kan een familielid of assistent het lichaamsdeel bewegen in geval van een complete paralyse. Het minder praktische aspect van Zhu’s schedelacupunctuur is, dat hij lange Chinese naalden in de hoofdhuid brengt, een relatief pijnlijke methode, waarbij de naalden dan 3 tot 24 uur op plaats blijven zitten. Zhu zocht aansluiting bij de traditionele Chinese acupunctuurliteratuur zoals die bijvoorbeeld in het klassieke Chinese boek Ling Shu te vinden is. Hierin staat: “De hersenen vormen de zee van merg. Het bovenste deel ligt direct onder de hoofdhuid, op de vertex als het punt Baihui” (DM 20). In Zhu’s schedelacupunctuur worden diverse zones gedefinieerd ten opzichte van bekende klassieke acupunctuurpunten op de schedelhuid; de belangrijkste daarvan zijn door hem benoemd als de Eding-zone, de Dingzhen-zone en de Dingnie-zone. Elke zone wordt door Zhu ook weer verder onderverdeeld. We zullen hier alleen de voor de neuroacupunctuur belangrijkste onderdelen bespreken. Er wordt vaak gesteld dat bij aandoeningen boven de nek aan dezelfde zijde geprikt moet worden, en bij aandoeningen onder de nek contralateraal, maar
54
dit is gebaseerd op theorie en er ontbreekt duidelijke evidentie voor deze in China algemeen gehanteerde aanwijzing. De drie voor de neuroacupunctuur belangrijkste zones zijn alle een vinger breed en zijn afgebeeld op de bijgevoegde plaatjes. Behalve de somatotopische lokalisatie in elke zone, beveelt Zhu aan om per zone te zoeken naar gevoelige plaatsen, om zo te beslissen waar de naald ingebracht moet worden. Voor de behandeling van het merendeel van de neurologische aandoeningen wordt het systeem van tonificatie gekozen, en wij vertalen dit door het Figuur 2 Neuroacupunctuurzones volgens Zhen
TIG jaargang 20 | nr. 1 | 2004
inzetten van 200 Hz electrostimulatie. Een voorbeeld van een zone bij Zhu is de Eding-
>
J.M. Keppel Hesselink, D.J. Kopsky
Neuroacupunctuur
zone: ‘Ding’ betekent top van het hoofd en E (uitge-
indicaties epilepsie en de aanwezigheid van een
sproken ‘uh’) is het voorhoofd. Deze zone bestrijkt
pacemaker.
dus een deel van de schedelhuid van voorhoofd tot de vertex in een vingerbrede band vanaf net voor
Samenvatting
het acupunctuurpunt DM 24 lopend tot DM 20.
De neuroacupunctuur zet hoofdzakelijk diverse vor-
Deze zone representeert de Yin-zijde van het li-
men van schedelacupunctuur in, al dan niet in com-
chaam van het perineum tot de vertex, en is onder-
binatie met elektrische stroom op de naalden. De
verdeeld in vier delen, Eding 1-4. De Eding 1-zone is
vormen die ons het meest aanspreken zijn de YNSA
het voorste deel, even voor DM 24 en wordt ge-
en de vorm die door Shunfa ontwikkeld is, omdat
bruikt om hoofd en halsproblemen te behandelen,
deze vorm de inzichten volgt die wij hebben in de
zoals bijvoorbeeld oogproblemen, maar ook om de
lokalisatie van de hersenfuncties.
geest helder te maken. Eding 4 is het laatste deel
Schedelacupunctuur kan ingezet worden bij uiteen-
van de zone, lopend van DM 21 tot DM 20 en kan
lopende aandoeningen, maar wij hanteren deze
ingezet worden voor menstruatie- en mictiestoornis-
methode bij uitstek om patiënten met neurologi-
sen. Als de zone ingezet wordt bij de behandeling
sche aandoeningen te behandelen. Bij de behande-
van neurogene blaasstoornissen, moet centraal in
ling van patiënten met een beroerte moet zo vroeg
de zone geprikt worden en gestoken worden in de
mogelijk behandeld worden en aanvankelijk ook zo
posterieure richting.
frequent mogelijk, waarbij wij uit praktische over-
Er zijn in China veel studies gedaan naar de effec-
wegingen kiezen voor twee behandelingen per
ten van de schedelacupunctuur vooral bij verlam-
week. In China worden de naalden veel en snel met
mingen op basis van een beroerte (Zhu Mingqing,
de hand gemanipuleerd, een techniek die bij ons
1992; Wang Yukang, 1993; Wang Hong, 1994; Wu
minder voor de hand liggend is. Er zijn echter even
Chengxun, 1990; Ji Nan, 1987; Wan Zhijie, 1996).
goede resultaten behaald met electroacupunctuur,
Dit zijn allemaal publicaties op basis van open stu-
waarbij een hoge frequentie ingezet wordt (200 Hz).
dies. Het is bijzonder moeilijk om een goed gecon-
Tijdens de behandeling verdient het in het alge-
troleerde dubbelblinde placebo-gecontroleerde stu-
meen de aanbeveling om de patiënt ademhalings-
die uit te voeren naar de effecten van de schedel-
oefeningen te laten doen met qi-visualisaties naar
acupunctuurvormen bij beroertes. Dit komt omdat
de aangedane lichaamsdelen. Dit sluit ook mooi
de variabiliteit van klinische beelden bij een beroer-
aan bij de moderne inzichten uit de psychoneuro-
te bijzonder groot is, waardoor het vastleggen van
immunologie.
55
positieve effecten in series patiënten methodologisch moeilijk is. Ook is de mogelijkheid om patiën-
Literatuur
ten dagelijks te behandelen kort na de beroerte in
Ji Nan, ea (1987) A study on the mechanism of acupuncture therapy in the treatment of sequelae
het westen minimaal, of zelfs afwezig.
of cerebrovascular accident or cerebral injury,
Contra-indicaties
Journal of Traditional Chinese Medicine, 7(3),
Schedelacupunctuur heeft niet veel contra-indicaties. In het algemeen worden als contra-indicaties
pp.165–168
Jiao Shunfa (1972) Head Acupuncture, Shanxi
Jiao Shunfa (1997) Scalp acupuncture and clinical
Publishing House, Beijing, China
genoemd: ernstige hypertensie (220/120), cardiologische aandoeningen, infectieziekten, postoperatie-
cases, Foreign Languages Press, Beijing, China
ve littekens in de acupunctuur-zone, zwangerschap en kinderen met een open fontanel. Voor het inzetten van electroacupunctuur gelden de extra contra-
Lu Shoukang, (1991) Scalp acupuncture therapy and its clinical application, Journal of Traditional
TIG jaargang 20 | nr. 1 | 2004
>
J.M. Keppel Hesselink, D.J. Kopsky
Chinese Medicine, 11(4) pp.272–280
to CT findings, Journal of Traditional Chinese
Ogal, H.P., Hafer, J., Ogal, M., Krumholz, W.,
Medicine, 13(3), pp.182–184
Herget, H.F., Hempelmann, G. (2002) Variations
hemiplegia by scalp acupuncture (abstract of
ture-point versus one point of Yamamoto’s new
1989 Chinese language publication), Journal of
scalp acupuncture, Anasthesiol. Intensivmed.
Traditional Chinese Medicine, 10(3), pp.227–228
Wan Zhijie, ea (1996) Study on the treatment of hemiplegia with scalp points, Practical Journal of
Acupuncture Revealed, Q-puncture Inc.
Zhu Mingqing (1992) A Handbook for Treatment
with scalp acupuncture by the slow-rapid reinfor-
of Acute Syndromes by Using Acupuncture and
cing-reducing method, Journal of Traditional
Moxibustion, Eight Dragons Publishing, Hong
Chinese Medicine, 14(3), pp.185–188
Zang Hee Cho, E.K., Wong, J., Fallon (2001) Neuro-Acupuncture: Scientific Evidence of
pp.199–200 Wang Hong (1994) 52 cases of apoplexy treated
Yamamoto, T., Yamamoto, H. (2003) New scalp acupuncture, Medical Tribune, Japan
Integrating Chinese with Modern Medicine, 9(4),
Wu Chengxun (1990) Treatment of 1228 cases of
of pain in the treatment of one classical acupunc-
Notfallmed. Schmerzther., 37(6), pp.326-32
Neuroacupunctuur
Wang Yukang, et al (1993) Treatment of apoplectic hemiplegia with scalp acupuncture in relation
56
TIG jaargang 20 | nr. 1 | 2004
Kong
Zhu Mingqing (1992) Zhu’s Scalp Acupuncture, Eight Dragons Publishing, Hong Kong
J.M. Keppel Hesselink, D.J. Kopsky
<
Neuroacupunctuur
Samenvatting Neuroacupunctuur: een moderne acupunctuurvorm voor de behandeling van pijnen en neurologische stoornissen Neuroacupunctuur is een gerichte toepassing van
Yamamoto, Shunfa, Zhu en Zhen wordt daarbij in-
diverse vormen van acupunctuur voor de behande-
houdelijk beschreven. Met deze nieuwe ontwikke-
ling van neurologische problemen. Zowel in Europa
lingen zijn bij uiteenlopende neurologische ziekte-
als in China en Japan zijn er recent meerdere ont-
beelden, zoals MS, beroerte, de ziekte van Parkin-
wikkelingen op dit gebied, waarvan het artikel een
son en chronische pijn, goede resultaten te berei-
aantal voorbeelden noemt. Het werk van
ken.
Summary Neuroacupuncture: a modern approach in acupuncture for the treatment of pain and neurological disorders Neuroacupuncture is an application of the long
These new insights will assist in finding and develo-
known method of acupuncture for neurological af-
ping more optimal treatment for patients suffering
flictions. The article describes recent developments
from neurological diseases such as MS, stroke,
in Europe, China and Japan, and refers to the work
Parkinsonism and chronic pain syndromes.
of Yamamoto, Shun-Fa, Zhu en Zhen in this field.
Key words neuroacupuncture
developments
acupuncture
neurology
research
Auteurs Jan Marius Keppel Hesselink is bioloog en arts. Hij
David Kopsky is arts-acupuncturist met een interes-
heeft gewerkt in de neurologie, psychiatrie, molecu-
se in embryologische morfologie en ontwikkeling
laire farmacologie en wetenschapsmanagement-or-
en aanleg van de interne lichaamsorganisatie via de
ganisatie. Hij schreef drie boeken en ruim tachtig
meridianen.
artikelen op uiteenlopende gebieden van de ge-
Beiden werken als arts-acupuncturist bij ORES
neeskunde, farmacologie, onderzoeksmethodologie
Neuroacupunctuur, Bosch en Duin
en de filosofie van de geneeskunde.
www.ores.nl
57
TIG jaargang 20 | nr. 1 | 2004