Een gebouw ontwerpen en dan…….
Waar maak je het van ???
Lesbrief over bouwmaterialen Project Topstages www.ontdektechniek.nu
Deel A: Voorbereiding Inleiding In de eerste fase van het bouwproces wordt door de architect eerst een schets en daarna een voorlopig ontwerp gemaakt van het gebouw. Dan komt de vraag welke materialen gebruikt zullen worden bij de daadwerkelijke bouw van het gebouw. Waarom zijn oude gebouwen vaak gemaakt uit grote blokken natuursteen en zijn moderne kantoorgebouwen in de westerse wereld vooral van glas? Waarom worden er in Scandinavië nog steeds veel houten huizen gebouwd en zie je dat in ons land bijna niet meer? Wat speelt er eigenlijk allemaal een rol bij de uiteindelijke keuze voor de bouwmaterialen?
College jezuïeten in Reims (1600)
The Gerkin in Londen(2004
In deze lesbrief leer je meer over verschillende bouwmaterialen. Je maakt ook kennis met verschillende beroepen en fasen in het bouwproces. Met je groepje ga informatie opzoeken en twee bedrijven bezoeken die je meer gaan vertellen over verschillende bouwmaterialen.
1
Eindopdracht Jullie gaan uiteindelijk een advies schrijven voor de architect over de te gebruiken materialen bij de verbouwing van je school. Je docent vertelt je meer over de verbouwing van de school. In je advies houd je bijvoorbeeld rekening met bijvoorbeeld: -
de functie van het materiaal in het gebouw de eigenschappen van het materiaal de uitstraling het onderhoud de duurzaamheid de beschikbaarheid de kosten
Je geeft een duidelijke motivatie waarom je voor bepaalde materialen kiest. Dit advies ga je aan het eind van dit project presenteren aan de rest van de klas.
Werkwijze. Bij de opdrachten waar je op school aan werkt, verdeel je de taken zo, dat steeds twee van jullie met een opdracht bezig zijn. Een heeft de verantwoordelijkheid om de informatie te zoeken, de ander schrijft dit op en kijkt welke informatie je nog meer nodig hebt. Je wisselt natuurlijk af en toe van rol.
2
Deel B: Uitvoering Opdracht 1: bouwperioden De keuze voor welke bouwmaterialen je gebruikt, heeft natuurlijk te maken met welke bouwmaterialen er zijn. Dit heeft te maken met de plaats op aarde waar je bent. Op de Noordpool is het lastig om bakstenen te maken, dus vind je er geen gemetselde muren. Dit heeft ook te maken met technische ontwikkelingen, uitvindingen die in de loop van de geschiedenis gedaan zijn. Door nieuwe technieken en uitvindingen zijn steeds meer materialen beschikbaar gekomen, die je dus ook in de bouw kunt gebruiken. Maak een overzicht van de belangrijkste periodes in de bouw van gebouwen. Gebruik hiervoor onderstaand schema. Beschrijf bij iedere periode welke materialen er gebruikt werden en welke belangrijke ontwikkelingen van invloed waren op de manier van bouwen en de materialen die men daarbij gebruikte. De volgende periodes komen in ieder geval in jullie overzicht terug: Prehistorie, Grieken, Romeinen, Middeleeuwen en moderne bouwkunst. Werk de perioden in duo’s uit. Verdeel de perioden in je groepje en kies zelf nog een andere periode uit om uit te werken. Na een uur ga je de anderen bijpraten met je info. Naam periode
In welke tijd was dit?
Materiaalgebruik
Prehistorie
Grieken
Romeinen
Middeleeuwen
Moderne bouwkunst
3
Belangrijke ontwikkelingen
Afbeelding: Een vakwerkhuis in Ystad (Zweden)
Gebruik als start van je zoektocht onderstaande links. Veel plezier!! http://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_de_bouwkunst http://www.vakwerkbouw.nl/geschiedenis http://www.ecodorpbrabant.nl/html/wat-willen-wij/strobalen/strobalenhuis.php http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/geschiedenis/80358-geschiedenis-van-de-architectuurbouwconstructies.html http://staal.infoteur.nl/specials/architectuur.html http://www.bovenlichten.net/id5.html
4
Opdracht 2: Eigenschappen van materialen Bij de keuze die gemaakt wordt voor de bouwmaterialen spelen veel zaken een rol. Uit de eerste opdracht weet je al veel over de invloed van plaats en techniek op de bouwmaterialen die je kunt kiezen. Daarnaast is het natuurlijk belangrijk waar je het materiaal voor gaat gebruiken. Het materiaal waar je de fundering van maakt moet aan andere eisen voldoen dan het materiaal waar je het dak van gaat maken. Het heeft dus te maken met de functie in het gebouw. Je kunt in een gebouw 5 onderdelen herkennen. 1) Fundering 2) Vloeren 3) Wanden 4) Kozijnen 5) Daken Je kent vast al wel enkele bouwmaterialen die vaak gebruikt worden. Zet in een overzicht per onderdeel (fundering, vloeren …) minimaal twee voorbeelden van materialen die daarbij gebruikt worden en zet erbij welke eigenschappen deze materialen hebben.
Materiaal 1
Eigenschappen materiaal 1
Fundering
Vloeren
Wanden
Kozijnen
Daken
5
Materiaal 2
Eigenschappen materiaal 2
Opdracht 3: sfeer De bouwmaterialen die je kiest hebben ook te maken met de functie van het gebouw, de sfeer en uitstraling die je er aan wilt geven. Moet het zakelijk en professioneel zijn of wil je juist een gezellige,warme uitstraling? Kijk maar eens hoe de materiaalkeuze de sfeer kan bepalen bij de IKEA keukenplanner. http://www.ikea.com/ms/nl_NL/campaigns/3dkeukenidee.html Kies 1 keukenmodel en voer deze in drie verschillende materialen uit. Noteer op het werkblad welke materialen je gekozen hebt en welke uitstraling de keuken daardoor krijgt. Gekozen materiaal
Uitstraling
1
2
3
Welk materiaal is jullie favoriet ? Zou je dit materiaal ook willen gebruiken bij de verbouwing van de school? Waarom wel of waarom niet?
6
Bedrijfsbezoek
Deze week ga je op bezoek bij 2 bedrijven die je meer gaan leren ober bouwmaterialen. Je docent verteld je bij welk bedrijf of bij welke bedrijven je op bezoek gaat. 4.
Kennismaken met het bedrijf en met beroepsbeoefenaars
Tijdens het bedrijfsbezoek maak je natuurlijk ook kennis met het bedrijf en met de mensen die er werken. Je zult een rondleiding krijgen en je gaat een interview houden met één of meerdere mensen die er werken. Om je hier goed op voor te bereiden hebben we 2 opdrachten gemaakt: - Kennismaken met het bedrijf - Kennismaken met beroepsbeoefenaars Lees deze opdrachten door en ga met je groepje aan de slag met het voorbereiden van deze opdrachten. De opdrachten helpen je om interviewvragen op te stellen, het interview voor te bereiden en je alvast te verdiepen in het bedrijf. Vergeet deze opdrachten niet mee te nemen als je op bedrijfsbezoek gaat! 5.
Meer leren over materiaalgebruik
Tijdens het bedrijfsbezoek ga je ook meer leren over materiaalgebruik. Het is de bedoeling dat je na het bedrijfsbezoek de opdrachten kan maken. Lees de opdrachten 6 en 7 en de eindopdracht door. Bedenk met je groepje welke vragen je aan het bedrijf gaat stellen om de opdrachten te kunnen maken. Schrijf de vragen die je wil stellen op en neem deze mee naar het bedrijfsbezoek.
7
Opdracht 6. fasen bouwproces Op welk moment wordt de architect of het bedrijf waar je heen gaat in het bouwproces betrokken en welke taken heeft hij daarin? Blijft de architect of het bedrijf waar je heen gaat tot het einde toe betrokken, regelt hij ook de uiteindelijke bouw of zijn dat weer anderen? Schrijf op: - Welke fasen worden onderscheiden in het bouwproces? - Wat gebeurt er in elke fase? - In welke fase speelt de architect of het bedrijf waar je heen gaat een rol? - Omschrijf in deze fasen de rol van de architect of het bedrijf waar je heen gaat Je kan hiervoor onderstaand schema gebruiken. Fasen bouwproces
Wat gebeurt er in deze fase
Speelt de architect of het bedrijf waar je heen gaat een rol in deze fase?
8
Zo ja, omschrijf de rol van de architect of het bedrijf in deze fase
Opdracht 7: overwegingen materiaalkeuze Op welk moment maakt de architect de keuze voor de materialen die hij bij de bouw gaat gebruiken? Tekent hij er eerst vrolijk op los en bedenkt hij daarna pas de materialen waaruit het gemaakt wordt? Of worden eerst de materialen gekozen? Waar denkt hij aan en wat neemt hij allemaal mee in zijn uiteindelijke beslissing? En wie zijn de mensen die hem daarbij adviseren? Schrijf de verschillende overwegingen op die de architect maakt bij de uiteindelijke materiaalkeuze. Schrijf ook op welk materiaal je dan zou kunnen kiezen als je hier rekening mee houdt. Je kan hiervoor onderstaand schema gebruiken Overweging bij materiaalkeuze (denk aan eigenschapen materiaal, uitstraling, onderhoud, duurzaamheid, beschikbaarheid, kosten)
Geschikte materiaalsoort (en waarom)
9
Deel C: Afronding Eindopdracht: Advies aan de architect Je weet nu aardig wat meer over bouwmateriaal. Gebruik deze kennis om een advies te geven aan de architect over het te gebruiken materiaal bij de verbouwing van de school. Schrijf van de materialen die je deze week onderzocht hebt, of waar je tijdens het bedrijfsbezoek meer over geleerd hebt, de voor- en nadelen op. Materiaal
Voordelen
Nadelen
Nu je de voor- en nadelen van de materialen op een rijtje hebt gezet, ga je een advies schrijven aan de architect. Je adviseert de architect om voor een bepaald materiaal (of materialen) te kiezen. In je advies voor het bouwmateriaal kan je de volgende punten meenemen: - de functie van het materiaal in het gebouw is - de eigenschappen van het materiaal - de uitstraling - het onderhoud - de duurzaamheid - de beschikbaarheid - de kosten. Je advies mag maximaal 1 A4 lang zijn. Lever het advies in bij je docent.
10
Presenteren Dit advies ga je aan het eind van dit project presenteren aan de rest van de klas. Het is daarbij belangrijk dat ieder groepslid ook een deel van de presentatie voor zijn rekening neemt. Bereid met je groepje de presentatie voor. Dit kan aan de hand van een powerpoint. Maak een taakverdeling met je groepje: Wie doet wat? Vertel in ieder geval iets over de volgende punten in je presentatie: - Het bedrijfsbezoek (waar ben je geweest, hoe vond je het, wat heb je geleerd) - De voor- en nadelen van de onderzochte materialen - Je advies aan de architect Stappen: 1. Wat is je doelgroep? 2. Bedenk de vorm van je presentatie 3. Bereid je verhaal goed voor door het te oefenen 4. Maak een goede taakverdeling voor tijdens de presentatie 5. Ga na of je verhaal duidelijk is overgekomen Tips: • • • • •
Tip:
Houd een heldere inleiding Gebruik een spiekbriefje Gebruik leuke voorbeelden voor een aantrekkelijke presentatie Zet de presentatie op een USB-stick Zet de presentatie op je mailaccount
Het is leuk om de foto’s die je tijdens het bedrijfsbezoek gemaakt hebt te laten zien in de presentatie!
11
Evalueren We zijn erg benieuwd wat je van de projectweek vond. Ook het bedrijf wil graag weten hoe je het bedrijfsbezoek vond. Zij horen graag je tips. Beantwoord daarom individueel de volgende vragen. 1.
Wat was je beeld over de techniek voordat je aan de oriëntatie begon? En wat is je beeld nu?
2a.
Welk beroep/functie sprak je het meeste aan en waarom?
2b.
Welke opleiding moet je volgen om dit beroep te kunnen doen?
3a.
Hoe vond je de projectweek? Licht je antwoord kort toe.
3b.
Hoe vond je het om bij bedrijven langs te gaan? Licht je mening kort toe.
3c.
Wat sprak je het meeste aan bij het bedrijfsbezoek?
12
3d.
Wat sprak je het minste aan bij het bedrijfsbezoek?
3e.
Welke verbeterpunten heb je voor de bedrijfsbezoeken en de projectweek die volgend jaar plaatsvinden?
4.
Hoe verliep de samenwerking in de groep? Licht je antwoord kort toe.
5.
Wil je nog iets anders kwijt?
13
