Een dienende gemeente

Een dienende gemeente

Beleidsplan 2013-2016 Hervormde Gemeente Veenendaal binnen de Protestantse Kerk in Nederland wijkgemeente 2 Rondom de Oude Kerk

Vastgesteld in de vergadering van de kerkenraad d.d. 19 december 2012.

1

Inhoud Een dienende gemeente ......................................................................................................................... 1 ................................................................................................................................................................. 4 een dienende gemeente ..................................................................................................................... 4 1. Inleiding ............................................................................................................................................... 5 Heeft een christelijke gemeente een beleidsplan nodig? ................................................................... 5 Formeel argument: .......................................................................................................................... 5 Inhoudelijke argumenten: ............................................................................................................... 5 Een beleidsplan in een gemeente laat spanningsvelden zien. ............................................................ 6 Stellingen ............................................................................................................................................. 7 Heilig vuur............................................................................................................................................ 7 Samenvatting: ‘Kerk op de markt, een dienende gemeente’ ............................................................. 8 2. Hoe is ons gemeentebeeld ontstaan? ............................................................................................... 11 Kerk op de markt in 2009 tot en met 2012 ....................................................................................... 11 Door de gemeente: kerk op de markt in 2013 tot en met 2016 ....................................................... 12 Onze eerste avond: op zoek naar elementen (zie hoofdstuk 3) ................................................... 12 Onze tweede avond: dromen over 2016 (zie hoofdstuk 4)........................................................... 13 Onze derde avond: stappenplannen maken (zie hoofdstuk 4) ..................................................... 13 3. Wie is de ‘kerk op de markt’? ............................................................................................................ 14 Context .............................................................................................................................................. 14 In Nederland .................................................................................................................................. 14 In Veenendaal ................................................................................................................................ 14 In de Protestantse kerk in Nederland - de Hervormde gemeente Veenendaal ............................ 14 Roeping.............................................................................................................................................. 15 Kerk op de markt, een dienende gemeente.................................................................................. 15 Beschrijving identiteit wijkgemeente ................................................................................................ 16 Onze visie op de Bijbel................................................................................................................... 16 Onze visie op God .......................................................................................................................... 16 Onze visie op mens-zijn ................................................................................................................. 16 Onze visie op gemeente-zijn ......................................................................................................... 17 Onze visie op gemeenteleden ....................................................................................................... 17 Onze visie op leiding geven aan een gemeente: ........................................................................... 17 Onze visie op gemeente zijn in de samenleving van nu: ............................................................... 18


2

Onze visie op Israël ........................................................................................................................ 18 Onze visie op gemeente-zijn binnen de Protestantse kerk ........................................................... 18 Onze visie op pastoraal ethische thema’s ..................................................................................... 18 4.

Hoe ziet de ‘kerk op de markt’ in 2016 eruit? ............................................................................... 21 Relatie naar boven: de omgang met God ......................................................................................... 21 Relatie naar buiten: betrokkenheid op de samenleving, op de markt ............................................. 24 Relatie naar binnen: oog voor elkaar binnen de gemeente .............................................................. 26

5.

Hoe nu verder? .............................................................................................................................. 28

Bijlage 1 ................................................................................................................................................. 29

In dit beleidsplan zijn tekeningen opgenomen van kinderen uit onze gemeente. Daarmee laten we zien dat ook kinderen belangrijk zijn in een dienende gemeente. Vastgesteld in de vergadering van de kerkenraad d.d. 19 december 2012.

3

Kerk op de Markt

een dienende gemeente


4

1. Inleiding Heeft een christelijke gemeente een beleidsplan nodig? Een christelijke gemeente heeft een beleidsplan nodig. Naast formele argumenten zijn er inhoudelijke argumenten te noemen. Formeel argument: - Een gemeente binnen de Protestantse Kerk in Nederland heeft de opdracht vanuit de Kerkorde een beleidsplan te maken voor de periode van vier jaar (zie o.a. Ord. 4, artikel 7,1 en artikel 8,5 en artikel 10, 7a en 7b). Daarmee wordt o.a. de verantwoordelijkheid van een kerkenraad tot uitdrukking gebracht. De gemeente mag niet zomaar dobberen op de golfslag van de tijd. Met het kompas van het Woord van God aan boord heeft de kerkenraad de verantwoordelijkheid koers te zetten richting de toekomst. In het algemeen gesproken heeft de kerkenraad de taak de gemeente te bewaren bij haar identiteit (want, zij is gemeente van Jezus Christus), richting te geven (want, we leven als gemeente toe naar de terugkomst van de Bruidegom, onze Here Jezus Christus) en ruimte te bieden (want het werk in de gemeente wordt niet gedaan door de kerkenraad, maar juist door de leden van de gemeente, onder leiding van de kerkenraad). Inhoudelijke argumenten: - Een gemeente is te vergelijken met een lichaam. Dit beeld is niet origineel. De apostel Paulus gebruikt dit beeld al in zijn brief aan de gemeente van Korinthe (hoofdstuk 12). Juist het beeld van de gemeente als lichaam maakt duidelijk dat we bij een gemeente onderscheid kunnen maken tussen organisme en organisatie. o Een organisme heeft iets van het spontane, niet maakbare, niet plan-bare. Een organisme groeit en draagt vrucht, wanneer het organisme voldoende voeding, lucht en licht krijgt. Dat vraagt om zorg en toewijding van degenen, die verantwoordelijk zijn voor de gezondheid van het organisme. o Een organisatie stemt verschillende werkzaamheden en activiteiten op elkaar af om gestelde doelen te halen. Een organisatie kan helpend zijn voor de gezondheid van een organisme. - Bij een lichaam bepaalt de organisatie uiteindelijk niet of een lichaam vitaal is en tot zijn doel komt. De organisatie is wel helpend om het levende lichaam tot zijn doel te brengen, goed te laten functioneren en gezond te houden. - Zo ook de christelijke gemeente. Voor het gezond houden, groeien, vrucht dragen is nodig: o Voeden: de verkondiging en het leven van het Woord van God; o Opvoeden: helpen te komen tot zelfstandigheid, gericht op de afhankelijkheid van God en het welzijn van andere mensen. o Toekomstgericht: een gemeente heeft de openheid naar Boven en bereidt zich voor op de wederkomst van onze Here Jezus Christus. o Doelgericht: een gemeente beseft dat het niet om haar gaat, maar dat ze middel is in de handen van God om Zijn heilsplan in deze wereld te helpen uitvoeren.


5

-

Het zal duidelijk zijn dat bovenstaande overwegingen de noodzaak van een beleidsplan onderstrepen. Het helpt bij het effectief (doelgericht) en efficiënt (zonder verspilling van gaven en tijd) werken in de gemeente.

Een beleidsplan in een gemeente laat spanningsvelden zien. Om het beleidsplan goed te positioneren maken we de volgende spanningsvelden inzichtelijk: 1. Voor een gezond lichaam is het noodzakelijk dat elk lid en elk orgaan functioneert zoals van dit lid of orgaan verwacht kan worden. Functioneert een lid of orgaan niet, dan wordt de gezondheid van een lichaam beïnvloed. Zo ook in de christelijke gemeente. Het aangaan van een levende relatie met onze Here Jezus Christus, het onderhouden van die relatie, het meewerken aan de opbouw van de gemeente overeenkomstig de geschonken gave is geen hobby, maar noodzaak. Of we in een gemeente als gemeenteleden wel of niet meedoen, bepalen we ten diepste niet zelf. Het Hoofd van de gemeente, onze Here Jezus Christus, bepaalt dat. Zijn wil is wet in ons leven en in het leven van de gemeente. In een christelijke gemeente is daarom voor vrijblijvendheid geen ruimte. Wie als gemeentelid wel de zone van toeschouwen - zonder de bereidheid verantwoordelijkheid te nemen – kiest, kan onbedoeld de gezondheid van de gemeente schaden. Om in het beeld van het lichaam te blijven: ogen en oren kunnen niet alleen op zondag open zijn om vervolgens de verdere week dicht te zitten! 2. Het ontstaan en voortbestaan van een christelijke gemeente is en blijft Gods werk. Hij vergadert, roept samen, onderhoudt, geeft gaven, heeft de regie op Zijn werk. Het spannende is wel, dat Hij dit werk uitvoert met inschakeling van mensen. God geeft Zijn werk uit Zijn handen in de handen van mensen. Daartoe roept Hij hen en geeft Hij gaven. Gemeenteleden werken daarom in en aan de gemeente als ware de gemeente hun eigen zaak: ze maken plannen en willen die echt realiseren. De beleidsvoornemens in dit beleidsplan zijn daarom ook redelijk stellig geformuleerd. Omdat we voortdurend beseffen dat de gemeente Gods gemeente is, bidden we telkens om vervulling met de Heilige Geest. Die Geest zorgt ervoor dat wij Gods doelen nastreven! 3. Mensen mogen zijn wie ze zijn, juist in de christelijke gemeente: met al hun mooie dingen, met al hun gebreken. Ze hoeven zich gelukkig niet mooier voor te doen dan ze zijn. Vanuit dit genadige gegeven mogen we niet de conclusie trekken dat wij dat ook zelf mogen bepalen wat we doen en hoe we ons gedragen. Mensen mogen zijn wie ze zijn, maar in een christelijke gemeente mogen mensen niet doen wat ze willen. We worden opgeroepen ons dagelijks te bekeren en in overgave te vragen: ‘Wat wilt U dat ik doen zal?’ 4. Niet kunnen en toch doen. Soms trekken gemeenteleden deze conclusie: ‘Ik kan geen werk in de gemeente doen, daarvoor heb ik niet geleerd – dus doe ik maar niets’. In een christelijke gemeente klopt deze conclusie niet. Wie een levende relatie met onze Here Jezus heeft en zich telkens opnieuw bewust wordt hoeveel Hij voor ons gedaan heeft Vastgesteld in de vergadering van de kerkenraad d.d. 19 december 2012.

6

(het kostte Hem zijn leven!), is uit verwondering en dankbaarheid bereidwillig om aan te pakken én te leren: samen leren en oefenen we ons in het dienen van Hem en anderen!

Stellingen Waarom zijn de beleidsvoornemens in dit beleidsplan stellig geformuleerd? Zoals verderop in dit beleidsplan beschreven wordt, is dit beleidsplan ontstaan met inbreng van veel gemeenteleden (ongeveer 100). In die gesprekken is een verlangen ontstaan om als gemeente meer en meer een dienende kerk op de markt te zijn. Dat verlangen willen we niet laten weglekken in allerlei voorzichtige wensen. We willen juist onze schouders eronder zetten om die doelen te bereiken (zie hierboven bij spanningsveld 2). De stellingen zijn uitdagend geformuleerd. Juist bij de uitwerking in de beleidsperiode 2013-2016 dagen deze stellingen uit tot verder nadenken, tegenspreken, verdiepen en samen zoeken naar de beste uitwerking.

Heilig vuur Tenslotte willen we hier twee opvallende zaken benoemen: 1. Dit beleidsplan is ontstaan met inbreng van veel gemeenteleden. In het hele proces van het maken van dit beleidsplan zijn ongeveer 100 gemeenteleden (jong en oud) betrokken geweest. Het viel op hoeveel enthousiasme en energie los kwam bij het nadenken over de gemeente in de toekomst. We zijn dankbaar voor de inzet, denkkracht, creativiteit en het verlangen van gemeenteleden. Hier willen we ook de leden van de klankbordgroep bedanken. Zij hebben de schrijvers van dit beleidsplan begeleid: overwegingen, methoden, plannen en ideeën werden teruggekoppeld naar deze groep, bestaande uit vertegenwoordigers van Hervormde Vrouwendienst, Jeugdwerk, Kringwerk, betrokken gemeenteleden, verschillende leeftijdscategorieën en de kerkenraad. 2. In de periode van de afronding van de conceptteksten van het beleidsplan werd in de Oude kerk twee keer (24 juni en 8 juli 2012) gepreekt over Hand. 19:13-20 (de boekverbranding te Efeze). Gelovigen gedragen zich dubbelhartig door vast te houden aan bepaalde gewoonten en praktijken in combinatie met het dienen van God. Dat blijkt niet te kunnen. Een radicale verandering is nodig: ‘de brand erin’. Als we vurig verlangen dat onze wijkgemeente in de Oude kerk, de kerk op de markt, een dienende gemeente zal zijn, kan het wel eens betekenen dat in bepaalde praktijken, opvattingen en gewoonten ‘de brand moet’. Laten we bidden om vervulling met de Heilige Geest en zo vurig verlangen dat we als wijkgemeente in de komende jaren tot Zijn dienst bereid zijn!


7

Samenvatting: ‘Kerk op de markt, een dienende gemeente’ In een christelijke gemeente gaat het om relaties. Deze relaties zijn mogelijk, omdat God de Eerste en de Laatste is die deze relaties legt en onderhoudt. In en vanuit de gemeente zijn deze relaties te onderscheiden in drie richtingen: naar boven (de omgang met God), naar buiten (betrokkenheid op de samenleving, op de markt) en naar binnen (oog hebben voor elkaar binnen de gemeente). De gemeente van de Oude Kerk is een ‘Kerk op de markt’. In de meest letterlijke zin staat ons kerkgebouw op de Markt, het centrum van Veenendaal. De Markt is een drukke plaats van ontmoetingen tussen mensen. In figuurlijke zin drukt de beeldspraak uit dat wij in een samenleving leven waar we op de religieuze markt lopen; mensen lopen rond en kiezen iets van hun gading. Te midden van deze markt willen wij een dienende gemeente zijn: in de periode 2013-2016 is het werk in de gemeente gericht op het dienen van en vanuit de gemeente.

Onder dienen verstaan we de bereidheid en de wil om in dienst van God het welzijn van mensen te bevorderen. Het welzijn van mensen heeft te maken met het komen tot hun bestemming. Vanuit christelijk perspectief gezien komen mensen het beste tot hun bestemming wanneer ze zich gevonden weten door onze Here Jezus Christus en zo een levende relatie met Hem is ontstaan. Vanuit die verbondenheid zoeken mensen het gebod van liefde (tot God en de naaste) te vervullen en stellen ze zich open voor de leiding van de Heilige Geest. Het dienende karakter van de gemeente bestaat voor ons in de komende jaren uit zes kenmerken, geordend volgens de drie relaties. Binnen deze relaties staan onze dromen verwoord. Er kan altijd gediscussieerd worden of een uitwerking onder de ene of onder de andere relatie moet staan. De inhoud is echter doorslaggevend en niet de ordening. In 2016 kenmerkt de gemeente zich: 1. in de relatie naar boven (omgang met God) a. Een persoonlijke relatie met God is cruciaal. In het dienen van God gaat het om persoonlijk geloof.  Een persoonlijke relatie maakt het mogelijk om op spontane momenten te vertellen over God, onze Here Jezus Christus en de Heilige Geest. Deze spontane momenten doen zich voor tijdens openstellingen van de Oude kerk. Een open kerk is als een ‘vluchtheuvel’ in de drukte van elke dag en van de markt.  Spontane momenten doen zich ook voor in contacten rondom sport en spel. Vanuit het samen doen, ontstaat het samen delen (bijv. in een jongerencafé). b. Wie God persoonlijk dient, wil open staan voor de leiding van Hem. God leidt door Zijn Heilige Geest via het Woord en door mensen die op je pad komen. Je ervaart dat je wordt gezien door God en door mensen.


8

 Omdat gemeenteleden ervaren dat ze gezien worden door God, staan ze open voor anderen. Ze zijn gemakkelijk te benaderen. Ze beseffen dat hun leven vaak de enige Bijbel is voor mensen die niet in de Bijbel lezen.  Het dienen van God is een belangrijk kenmerk van de eredienst. Daar waar God geëerd wordt en het Woord van God opengaat, wil de Heilige Geest werken. In erediensten worden mensen ‘geraakt’. Daarom is er na de diensten nazorg: gesprek en gebed (indien gewenst) in ‘Markt 10’ en via digitale mogelijkheden. 2. in de relatie naar buiten (betrokkenheid op de samenleving, op de markt) a. We dienen een ander wanneer we elkaar ruimte bieden. Mensen zijn schepselen van God, met hun mooie kanten, maar ook met hun tekorten, teleurstellingen en pijn. Ze mogen komen zoals ze zijn. We hebben niet meteen onze mening klaar en luisteren eerst goed naar de ander.  We investeren in het onderhouden van goede contacten met de horeca en winkeliersvereniging.  Bij onze diensten en samenkomsten verwelkomen we gasten: ze voelen zich welkom en thuis. b. We kijken naar de ander met de vraag: ‘Hoe kunnen we de ander tot dienst zijn?’  We benutten ‘Markt 10’ als een ‘herberg’ van de gemeente. Jongeren en ouderen kunnen hier op adem komen.  Indien nodig of gewenst bieden we hulp via de Interkerkelijk Stichting Vrijwillige Thuiszorg of via HIP hulp.  We hebben contacten met een zustergemeente (bijv. in voormalig Oostblok) en dragen actief bij aan het lenigen van nood door ontmoeten en doen. 3. In de relatie naar binnen (oog voor elkaar binnen de gemeente) a. We zijn betrokken bij en leven mee met andere gemeenteleden en de gemeente als geheel.  Er is in de gemeente en haar samenkomsten aandacht en ruimte (ontmoeting, vorming, toerusting, e.a.) voor verschillende groepen (vrouwen, mannen, jongeren, jongvolwassenen, 30-50’ers).  In de Oude Kerk is in 2016 een klimaat van gastvrijheid. In erediensten en bij de doordeweekse samenkomsten valt de vriendelijkheid op. We zijn erop gericht om de ander te laten mee doen.  Met ’nieuwkomers’ wordt contact gezocht tijdens samenkomsten. Gemeenteleden bezoeken ze thuis als zij daar prijs op stellen.


9

b. De gemeente is proactief: mensen worden doelgericht en actief gevraagd mee te doen.  In de erediensten wordt gestimuleerd actief betrokken te zijn op de verkondiging (meeschrijven tijdens preek, een samenvatting van de preek, themadiensten, enz.).  Kerkgangers vallen op doordat ze onderweg van en naar de kerk voorbijgangers zien en vriendelijk groeten.  Het is een gewoonte om mensen ‘uit de kerkbank’ of van de Bijbelkring of toerustingsavond uit te nodig voor koffiedrinken (na de dienst) en ontmoeting.  We stimuleren dat mensen hun gave ontdekken en inzetten in de dienst van God.  We werken optimaal met mogelijkheden van sociale media.


10

2. Hoe is ons gemeentebeeld ontstaan? Het doel van ons beleidsplan is weergeven wat de gemeente van de Oude Kerk mag en wil zijn en wat dit betekent voor het gemeentewerk. God heeft daarin de belangrijkste rol. Hij is de ‘Bouwmeester’. Hij roept ons samen. Met een beleidsplan kan de gemeente hier doelgericht handen en voeten aan geven. De gemeente van de Oude Kerk heeft dit beleidsplan op een actieve manier ingevuld. En hoewel de kerkenraad de eindverantwoordelijkheid heeft bij de invulling, is ervoor gekozen om het door de gemeente breed te laten voeden. Alleen zo kunnen we het benodigde draagvlak creëren en tot een goede inhoud komen. Een beleidsplan maken is geen doel op zich. Het is een hulpmiddel om te groeien in geloof, hoop en liefde (zie o.a. Beleidsplan 2009 – 2012, Centrale Hervormde gemeente Veenendaal). Het functioneert als een hulpmiddel dat geregeld tevoorschijn wordt gehaald en dient te worden bijgesteld. De plannen worden opgesteld voor een periode van vier jaar. Dit hoofdstuk laat zien hoe onze gemeente tot haar nieuwe beleidsplan voor de komende vier jaar is gekomen.

Kerk op de markt in 2009 tot en met 2012 In 2009 is de metafoor ‘Kerk op de markt’ ontstaan. ‘Kerk op de markt’ heeft een letterlijke betekenis. Onze Oude Kerk staat op de Markt, in het centrum van Veenendaal. De markt is een drukke plaats van contact en ontmoeting met mensen. Maar het is ook een mooie beeldspraak voor de kerk in onze tijd. Mensen leven in de samenleving alsof ze op een markt lopen: ze lopen rond en kijken wat bij hen past. Dat gebeurt ook binnen de kerkmuren. Het is ook een beeld van een gemeente die het Evangelie aan anderen (op de markt) wil tonen. De beleidsperiode 2009 tot en met 2012 is geëvalueerd. We hebben de afgelopen jaren onder andere de middagdienst met behulp van themadiensten meer het karakter gegeven van een leerdienst. Er is veel geïnvesteerd in het stimuleren van het doen van belijdenis. Er is breed aandacht geweest voor betrokkenheid bij het zendingsveld, onder andere via de uitzending van Agatha van Ginkel en de activiteiten van de Thuisfrontcommissie. En tot slot zijn we blij met de groeiende betrokkenheid van gemeenteleden bij onze gemeente en bij elkaar. Vanuit de evaluatie zijn ook aandachtspunten benoemd die in het nieuwe beleidsplan blijvend aandacht moeten krijgen: -

In de lijn naar Boven (zie blz. 8 e.v.) zijn dat voornamelijk het zelfstandig belijden van de Naam van God én aandacht voor de boodschap in het Evangelie. In de lijn Binnen onze kerk willen we: o blijven zoeken naar mogelijkheden om dichtbij kinderen en jongeren te staan. De catechese, clubwerk en het jongerenbezoekwerk zijn daarin goede instrumenten. o de gemeente ook in de nieuwe beleidsperiode blijven stimuleren om deel te nemen aan activiteiten in onze gemeente. o het onderlinge meeleven en de band tussen gemeenteleden blijven stimuleren.


11

-

In de lijn naar Buiten wordt aandacht gevraagd voor het open en gastvrij zijn naar nieuwkomers. Deze lijn krijgt ook vorm in het werk van de diakenen voor verschillende doelgroepen. En tot slot wordt er ook blijvende aandacht gevraagd voor mensen die niet meer of minder vaak in de kerk komen.

In het beleidsplan hebben we deze zaken niet verder uitgewerkt. Ze zijn al aanwezig in het werk van de gemeente. We willen deze zaken optimaliseren in het perspectief van het ‘dienende gemeente’ zijn.

Door de gemeente: kerk op de markt in 2013 tot en met 2016 “Bijzonder dat we het zo aanpakken”, dat is één van de veelgehoorde opmerkingen tijdens het vormen van dit beleidsplan. Voor veel mensen is het maken van beleid geen dagelijkse bezigheid. Toch is het wel belangrijk om gemeenteleden volop mee te laten denken over beleid voor onze gemeente. We hebben hiervoor gebruik gemaakt van de methode van Appreciative Inquiry, vrij vertaald: de methode van het Waarderend Opbouwen. Deze methode geeft ruimte aan grote groepen mensen om met elkaar te ontdekken wat waardevol was in het verleden en een potentieel kan zijn voor de toekomst. De potentie die God aan onze gemeente geeft, hebben we ontdekt op de eerste avond. Vanuit de vele verhalen komen zes belangrijke elementen voor onze gemeente naar voren. Op de tweede avond zijn we hierover gaan dromen: hoe ziet de gemeente van de Oude Kerk er in 2016 uit? De verschillende kansen zijn op de derde avond uitgewerkt naar concrete stappenplannen. Onze eerste avond: op zoek naar elementen (zie hoofdstuk 3) gemeentelid 1: “Weet je een moment waar je enthousiast van werd, een moment dat je het fijn vond om bij de gemeente van de Oude Kerk te horen?” gemeentelid 2: “Voor mij is dat het bezoeken van jongeren. We zijn er vanuit nood mee begonnen. Een aantal jongeren vlucht weg bij het bezoek van ouderlingen. Daarom bezoeken wij als jongeren andere jongeren. En het is gaaf!” gemeentelid 2: “Wat was voor u een moment waarop we lieten zien een ‘kerk op de markt’ te zijn? Misschien met een mooi voorbeeld?“ gemeentelid 1: “Op een zondag kwamen er enkele Roemenen bij onze kerk. De gemeente was net aan een broodmaaltijd begonnen. De Roemenen hadden geen eten, geen werk meer en wilden terug naar huis. We hebben ze gastvrij kunnen ontvangen, eten gegeven en van het nodige voorzien.” Dit verhaal is slechts een korte weergave van vele mooie verhalen die op onze eerste gemeenteavond zijn uitgewisseld. Dertig verschillende interviews vertellen bijzondere gebeurtenissen in onze gemeente.


12

Maar wat maakt dat dit kan gebeuren? Welke elementen zijn in de gemeente aanwezig die voor dit ‘succes’ zorgen? Alles blijkt samen te vatten in zes elementen die zijn in te delen in drie relaties: naar Boven (relatie met God), naar Buiten (relatie met mensen om de gemeente heen, de markt) en naar Binnen (relatie met broeders en zusters in de gemeente). Onze tweede avond: dromen over 2016 (zie hoofdstuk 4) “Het is 2016. De Oude Kerk is ook doordeweeks open. Mensen lopen in en uit. Ons kerkgebouw geeft mensen rust, maar het is ook een plek van ontmoeting. Iedere bezoeker merkt dat hier iets gebeurt: er is een levende gemeente van God!” “Een willekeurige eredienst in 2016. We hebben een mooie dienst achter de rug. Er zijn mensen zo diep geraakt dat ze sterk de behoefte hebben om nog even na te praten. Zij worden opgevangen door gemeenteleden en ontvangen de nodige nazorg. We luisteren naar elkaar en dienen onze God.” Ook hier slechts een korte weergave van dromen over onze gemeente in 2016. Er zijn veel mogelijkheden om de zes elementen in onze gemeente nog meer ruimte te geven. En al deze mogelijkheden helpen ons om te dromen over 2016. Zo kunnen we de leiding van God in onze gemeente meer ruimte geven door nazorg te bieden bij onze erediensten. En met het openstellen van het kerkgebouw geven we anderen de ruimte aan hun persoonlijke geloofsleven. De zes elementen zijn vertaald naar een droom waarin verschillende kansen voor onze gemeente tot hun recht komen. Onze derde avond: stappenplannen maken (zie hoofdstuk 4) “In 2016 is de Oude Kerk een warme gemeente die open staat voor iedereen.” “In 2016 hebben wij contact met een gemeente ergens in Europa waardoor zij en wij ‘rijker’ worden.” “In 2016 zijn er in de Oude Kerk veel kringen actief, waaraan deel wordt genomen en waar een wervend geheel vanuit gaat. De deelnemers rouleren eens in de twee jaar. Daardoor ontmoeten we veel broeders en zusters in geloofsgesprekken.” Dit zijn slechts drie stellingen die op onze derde avond uitwerking hebben gekregen. Alle kansen die voor onze gemeente van belang zijn hebben we vertaald naar concrete stappen. Zo vraagt ‘een warme gemeente die open staat voor iedereen’ gebed voor de ander. Een andere stap is het aanstellen van een gastvrouw en/of -heer. En tijdens het koffiedrinken na de kerkdienst vragen we gemeenteleden in wisselende samenstellingen te gaan zitten. Iedere stap is afgesloten met een stelling: dat is het eindresultaat in 2016.


13

3. Wie is de ‘kerk op de markt’? Wat is het meest kenmerkende, het karakter van onze gemeente? De manier waarop het karakter van een gemeente tot uiting komt, wordt beïnvloed door de concrete context waarin een gemeente staat. Dat geldt ook voor onze gemeente.

Context Met ‘context’ bedoelen we de omgeving waarin onze gemeente staat en leeft. De metafoor, het thema van ons beleidsplan geeft dit ook aan: ‘Kerk op de markt’. Met enkele kernwoorden/-zinnen en in het besef dat we niet volledig kunnen zijn, duiden we deze context. In Nederland - Voor geloven heb je een kerk niet nodig: aan instituten, grote verbanden bindt men zich niet meer. Kortlopende, incidentele activiteiten zijn wel in trek. - Onze samenleving is een netwerksamenleving geworden: met sociale media hebben we verbinding met iedereen, die wij kiezen, over de hele wereld. - Er is meer tussen hemel en aarde: men zoekt zingeving en construeert zijn eigen religie. - Op de scharniermomenten van het leven (geboorte, overlijden, bijzondere situaties) maakt men graag gebruik van de rituelen van de kerk. Het gaat niet om de leer, maar om het beleven. - Religie, geloven moet bijdragen aan het persoonlijk welzijn. - Geestelijke leiders moeten geen ingewikkelde verhalen uitleggen. Ze zijn geestelijke gidsen die hun verhaal in ‘tweet-vorm’ vertellen. - Trends van vroeger boeien weer (nostalgie, retro). - Er is behoefte aan herstel van normen en waarden voor het samenleven met anderen. Zelf moet je de grootst mogelijke persoonlijke vrijheid behouden. - Christenen zijn een minderheid geworden. Christelijke politiek staat niet meer in het centrum van de macht. - Er is behoefte aan stilte op momenten waarop jij het wilt. In Veenendaal - De Oude kerk heeft een plek in het hart van Veenendaal. - Veenendaal is een middelgrootte plaats van ruim 60.000 inwoners. Kenmerkend voor plaatsen van deze omvang, is dat er relatief veel christenen wonen. - Veenendaalers houden van tradities en terugkerende patronen. - In deze van oorsprong fabriekscultuur is het niet vanzelfsprekend dat je boven het ‘maaiveld uit komt’ en je je verantwoordelijkheid neemt. - Er is shopgedrag tussen wijkgemeenten en kerken. In de Protestantse kerk in Nederland - de Hervormde gemeente Veenendaal - De wijkgemeente Rondom de Oude kerk, wijkgemeente 2, is onderdeel van de Centrale Hervormde gemeente, die uit 9 wijkgemeenten bestaat.


14

-

-

Onze wijkgemeente bestaat uit een mix van ouderen (veel seniorenappartementen in het centrum van Veenendaal), jongeren, jonge gezinnen, lager opgeleiden, hoger opgeleiden en betrekkelijk veel autochtone Veenendaalers. Het aantal leden van de wijkgemeente is de afgelopen jaren (2008-2012) met 198 leden toegenomen (zie bijlage 1). Het in de achterliggende jaren stimuleren van de leden van de gemeente tot belijdenis doen geeft dankbare resultaten: van 37% naar 44% van het aantal leden. De leeftijdsopbouw is in de afgelopen vier jaar evenwichtiger geworden ten opzichte van 2009 (zie bijlage 1 & Beleidsplan 2009 - 2012).

Roeping Over de roeping van een christelijke gemeente zijn beschouwingen te houden. Hier vatten we de roeping als volgt samen:1 Een christelijke gemeente is geroepen tot ….. a. De omgang met God. b. Dienst aan mens en samenleving (toegespitst op de kwetsbare, arme mens) door middel van verkondiging, hulp en getuigenis. c. Gemeenschap met elkaar: zorgen voor en delen met elkaar. T.a.v. de verhouding van deze relaties kan opgemerkt worden dat de omgang met God de cruciale, basale en voedende relatie is. Wanneer deze relatie er niet is, kunnen we zeker goede relaties onderhouden met mensen om ons heen. Dat is op zich belangrijk. Maar wanneer we zelf persoonlijk gevoed worden door de relatie met God, krijgt onze relatie met mensen om ons heen nog meer kleur, de kleur van de liefde van God. Wanneer onze relatie met God losgemaakt wordt van de relaties naar Buiten en naar Binnen blokkeren we het stromen van Gods liefde door de ‘kanalen’ tussen mensen onderling. We dreigen dan geen vrucht te dragen tot eer van onze Hemels Vader en tot heil van mensen. De roeping, zoals hierboven weergegeven, krijgt gestalte in onze context: ‘kerk op de markt’. Ons verlangen voor de komende periode 2013-2016 is, dat deze Kerk op de markt nog meer een dienende gemeente wordt. Kerk op de markt, een dienende gemeente. Dit dienende karakter is herkenbaar aan de volgende zes kernelementen, die zijn in te delen in drie relaties: a. De relatie naar boven (de omgang met God) i. Een persoonlijke relatie met God is cruciaal. In het dienen van God gaat het om persoonlijk geloof. ii. Wie God persoonlijk dient, wil open staan voor de leiding van Hem. God leidt door Zijn Heilige Geest via het Woord en door mensen die op je pad komen. Je ervaart dat je wordt gezien door God en door mensen.

1

Jan Hendriks, Verlangen en vertrouwen, 2008, pg. 54


15

b. De relatie naar buiten (de betrokkenheid op de samenleving, op de markt) i. We dienen een ander wanneer we elkaar ruimte bieden. Mensen zijn schepselen van God, met hun mooie kanten, maar ook met hun tekorten, teleurstellingen en pijn. Ze mogen komen zoals ze zijn. We hebben niet meteen onze mening klaar en luisteren eerst goed naar de ander. ii. We kijken naar de ander met de vraag: ‘Hoe kunnen we de ander tot dienst zijn?’ c. De relatie naar binnen (oog voor elkaar binnen de gemeente) i. We zijn betrokken bij en leven mee met andere gemeenteleden en de gemeente als geheel. ii. Onze gemeente is proactief: mensen worden doelgericht en actief gevraagd mee te doen.

Beschrijving identiteit wijkgemeente Onze wijkgemeente Rondom de Oude kerk, de kerk op de markt is te herkennen aan de volgende zaken: Onze visie op de Bijbel Voor onze wijkgemeente is de Bijbel het Woord van God. In dit Woord heeft God Zichzelf en zijn wil geopenbaard. Door dit Woord zoekt God contact met mensen. Onze God is een sprekende God. Zijn Woorden komen tot leven door verkondiging, getuigenis en dienst. De Bijbel is voor onze gemeente niet alleen een boek met inspirerende verhalen over gelovigen en hun ervaringen met God, maar vooral bron en norm voor ons leven. Ons doen en laten willen we toetsen aan en laten richten door het Woord van God. Onze visie op God Onze God is de God van Abraham, Izaäk en Jacob. De God van Israël, die door zijn Zoon, onze Here Jezus Christus, onze God en Vader is geworden. Wij geloven in één God. Hij is uniek. Hij laat zich kennen in drie personen: Vader, Zoon en Heilige Geest. Onze God is de Schepper van hemel en aarde. Hij heeft ons geschapen, ons leven gewild en heeft een bedoeling met ons leven. Wij zijn schepselen van Hem. Daarom heeft Hij ook recht op ons leven. Omdat wij niet vanzelfsprekend gericht zijn op onze God, zoekt Hij ons op en verbindt Hij zich aan ons, van jongs af aan. Hij laat niet na ons uit te nodigen zich aan Hem over te geven, Hem te volgen, Hem te belijden. God is er dus niet voor ons welzijn, maar wij zijn er ter verheerlijking van Zijn Naam. Zijn wil is wet. Hij heeft het voor het zeggen: in ons leven, in onze gemeente, in onze samenleving. Onze visie op mens-zijn Mensen zijn geschapen door God. Als Zijn schepselen zijn we kinderen van Hem. We zijn echter opstandige kinderen. We kiezen ervoor onze eigen wegen te gaan. Daarmee verdwalen we en missen ons doel (dat is zonde!). Zo zijn we kinderen van de toorn van God. Maar onze God doet er alles aan om ons niet te laten verongelukken. Hij heeft zich aan ons op zeer jonge leeftijd verbonden. De doop illustreert en garandeert dat wij – dankzij Gods


16

verbond – tot kind van God zijn aangenomen. Dat heeft gevolgen voor ons leven. We worden opgeroepen te leven in overeenstemming met onze roeping. In de praktijk blijkt dit telkens te mislukken. Door de verkondiging van het Woord worden we opgeroepen tot geloof en bekering. De Heilige Geest werkt in ons om te leven in overeenstemming met Gods wil. De Geest geeft zijn gaven om zo te dienen in Gods Koninkrijk. Uit alles wat onze God doet om mensen te redden, blijkt hoe waardevol mensen in Zijn ogen zijn. Onze visie op gemeente-zijn Onze gemeente is dus een geroepen gemeenschap van Christus. Christus is Heer en het Hoofd van de gemeente. Gods toewending naar de wereld, de relatie van boven naar beneden gaat vooraf aan de relatie naar boven, buiten en binnen. Onze gemeente wordt geroepen om in de relatie God - wereld een actieve rol te spelen, een illustratie te zijn van de situatie wanneer het Koninkrijk van God ten volle aanbreekt: groten en kleinen, hoogbegaafden en verstandelijk beperkten, rijken en armen, werkgevers en werknemers gaan op harmonieuze wijze met elkaar om, omdat iedereen leeft van de genade en vrede van Christus en zich telkens oefent in het belangrijker achten van de ander. Onze gemeente is een plek om thuis te komen, opgevangen te worden en zo de liefde van de Vader concreet te ervaren. In onze gemeente worden we ook toegerust om te leven in onze samenleving en te werken in / vanuit de gemeente. Onze visie op gemeenteleden Het gaat erom dat gemeenteleden in onze gemeente leren tot hun bestemming, hun doel te komen. Zij zijn leden van het lichaam van Christus. De mate waarin gemeenteleden een relatie met Christus hebben en beleven, bepaalt de vitaliteit van een gemeente. Vitaliteit van een gemeente zal merkbaar zijn in de vruchten van de gemeente. Gemeenteleden zijn niet vergelijkbaar met passagiers aan boord van een rondvaartboot, die betalen voor hun rondvaart, en zich laten bedienen door personeel en genieten van de tocht. Gemeenteleden zijn als roeiers in een roeiboot. Een stuurman geeft instructie en bepaalt de koers. Samen trekken we aan de roeispanen en wenden we onze krachten aan om te gaan richting het doel. Onze visie op leiding geven aan een gemeente: Een gemeente heeft leiding nodig. Deze leiding wordt geconcretiseerd in de ambten. Ambtsdragers zijn geroepen om in bijzondere mate voor te gaan in het dienen in de gemeente. Gemeenteleden staan in het ambt aller gelovigen. Iedere gelovige heeft een gave ontvangen. Ambtsdragers schakelen het ambt aller gelovigen in. Gemeenteleden worden toegerust om te kunnen meewerken aan de opbouw van de gemeente in overeenstemming met hun gaven.


17

Onze visie op gemeente zijn in de samenleving van nu: Onze gemeente wil graag dienstbaar staan in de samenleving van Veenendaal. Zoals door onze Here Jezus duidelijk wordt gemaakt zijn de volgelingen van Hem zout en licht (Matth. 5:13-16). Als gemeente hebben we de opdracht om ons licht zo te laten schijnen, dat de mensen onze goede werken zien en onze Vader in de hemel, verheerlijken. Deze woorden van onze Here Jezus zijn een toespitsing van de woorden van Jeremia tot de ballingen in Babel: ‘Zoek de vrede voor de stad (……). Bid ervoor tot de HEERE, want in haar vrede zult u vrede hebben.’ (Jer. 29:7) Onze visie op Israël De relatie met Israël is voor een christelijke gemeente een wezenlijke relatie. Israël is – dankzij Gods verbond – nog steeds Gods uitverkoren volk. Christenen zijn geënt in de olijfboom (Israël - zie Rom. 11) en een christelijke gemeente vervangt Israël niet. Voor een christelijke gemeente is het schadelijk wanneer zij haar wortels vergeet. Daarom bezint de gemeente zich minimaal op de Israëlzondag (de eerste zondag in oktober), maar ook op andere momenten, op de beloften van God voor het volk van Israël en op de verhouding van de kerk/gemeente met Israël. De verhouding kerk-Israël is er één van onopgeefbare verbondenheid. Deze verbondenheid is niet kritiekloos ten aanzien het doen en laten van de staat Israël. De relatie met Israël wordt concreet in: a. In onze liturgie: i. Uitgangspunt voor de verkondiging zijn niet alleen teksten uit het Nieuwe Testament, maar ook uit het Oude Testament. ii. Het lezen van de geboden (de Tien geboden of een NT-variant); iii. Naast het liedboek van Israël - de psalmen – worden ook liederen gezongen. In onze diensten worden in verhouding meer psalmen dan liederen gezongen. b. Het doen van voorbede. c. Het collecteren voor specifieke (diaconale) doelen in Israël. Onze visie op gemeente-zijn binnen de Protestantse kerk In het veld van de kerkelijke stromingen behoort onze wijkgemeente tot de modaliteit van de Gereformeerde Bond binnen de Protestantse Kerk in Nederland. Onze gemeente heeft een klassieke liturgie: de Woordverkondiging staat centraal. De tweede dienst, de middagdienst heeft bij voorkeur het karakter van een leerdienst of thematische dienst. Onze visie op pastoraal ethische thema’s Wie als christelijke gemeente de vrede wil zoeken voor Veenendaal, dient zich goed rekenschap te geven van wat onze God vraagt. Micha 6:8 zegt: “Hij heeft u, mens, bekendgemaakt wat goed is en wat de HERE van u vraagt: niets anders dan recht te doen, goedertierenheid lief te hebben en ootmoedig te wandelen met uw God.” Dat ‘wandelen met God’ komt tot uiting in hoe we omgaan met enkele pastoraal ethische thema’s. Wie ‘wandelt met God’ beziet de situatie samen met God, door de ogen van God.


18

Vanuit dit verstaan van de situatie in het licht van de Bijbel heeft de kerkenraad van onze wijkgemeente de volgende visie op: Huwelijk Het huwelijk staat in de Bijbel hoog genoteerd. Dit verbond van liefde en trouw tussen mensen is een afschaduwing van Gods verbond met mensen. We hebben de verantwoordelijkheid om zorgvuldig om te gaan met deze mooie gave van God, die ondanks de zondeval, toch gebleven en gegeven is. We zullen het huwelijksverbond niet breken. Wanneer publiekelijk voor en door de overheid een huwelijk gesloten is, kan daarna dit huwelijk bevestigd en ingezegend worden in de gemeente. Gehuwden hebben de roeping om rein met elkaar om te gaan en elkaar bij te staan tot de zaligheid van elkaar. Zegenen van andere levensverbintenissen Alleen een huwelijk van een man en een vrouw wordt in onze wijkgemeente ingezegend. Onze wijkgemeente staat afwijzend tegenover het zegenen van andere levensverbintenissen van twee personen als een verbond van liefde en trouw. Dit kunnen twee personen zijn, niet van hetzelfde geslacht, die willen samenwonen of twee personen van hetzelfde geslacht, die in liefde en trouw willen samenleven. Samenwonen Wie samenwoont met de intentie lijf en leven met elkaar te delen, grijpt op een huwelijk vooruit. Het huwelijk is een door God gegeven samenlevingsvorm. Alleen binnen de bescherming van de huwelijksbelofte van trouw kan seksualiteit tussen man en vrouw ten volle beleefd en tot haar recht komen. Een huwelijk is een verbintenis met een officieel, publiek karakter (wordt gesloten in het openbaar, ten overstaan van getuigen en in het openbaar in de kerk bevestigd). Samenwonenden die na verloop van tijd willen overgaan naar een huwelijk, worden pastoraal begeleid. Het pastorale traject is er op gericht dat samenwonenden i. ii. iii.

tot het inzicht komen en erkennen, dat hun doen en laten in het samenwonen niet in overeenstemming is geweest met Gods wil, het verlangen hebben de weg van Gods geboden te gaan en dat concreet inhoud geven door tot aan het huwelijk een periode niet samen te wonen.

Echtscheiding Wie getrouwd is, heeft beloofd elkaar trouw te blijven, ook al is de liefde op. Een huwelijk is een afspiegeling van Gods verbond. Wie een huwelijk breekt, roept de gedachte op dat ook Gods verbond te breken is. Dit ligt bij onze God heel scherp: God haat echtscheiding staat er letterlijk in Mal. 2:14-16. Echtscheiding past dus niet bij de stijl van het Koninkrijk van God. De pastorale hulp vanuit onze gemeente zal erop gericht zijn te zoeken op welke wijze een echtscheiding voorkomen wordt.


19

Hertrouwen na echtscheiding Bij een echtscheiding is het voor mensen over en uit. Dat is het in Gods ogen niet. God is gericht op het herstel van het verbond, ook tussen mensen, het komen tot verzoening, het opnieuw beginnen. Een huwelijk is voorbij, wanneer een man/vrouw overleden is. Bij seksueel overspel wordt het huwelijksverbond gebroken door ontrouw. In situaties waarin een huwelijk gebroken is en herstel van de huwelijksrelatie niet meer mogelijk blijkt, is hertrouwen niet vanzelfsprekend. In een pastoraal traject kan de mogelijkheid tot hertrouwen onderzocht worden De kinderdoop Onze gemeente wil leven vanuit het verbond van God met mensen. Daarom dopen we graag kinderen. De kinderdoop heeft in onze visie grote waarde: God verbindt zich aan het jonge kind, dat nog niet kan kiezen voor Hem. Deze verbintenis is niet afhankelijk van het geloof van een kind. Ziekenzalving Met een beroep op Jak. 5:13-16 kan in onze gemeente ziekenzalving aangevraagd worden. Bij ziekenzalving wordt het bidden om genezing, heling en Gods krachtige nabijheid onderstreept door de zalving. Genezing is niet het hoogste doel, maar de verheerlijking van Gods Naam. De verantwoordelijkheid voor de pastorale begeleiding van de zieke ligt bij een wijkgemeente. Een vraag van een zieke, woonachtig buiten de grenzen van onze wijkgemeente, maar wel meelevend met onze wijkgemeente, zal altijd besproken worden met de kerkenraad van de wijkgemeente waartoe de zieke behoort. Dat betekent dat de ene wijkgemeente waar ziekenzalving tot een vorm van pastoraat gerekend wordt, zich niet ongevraagd mengt in de verantwoordelijkheid van een andere wijkgemeente, waar deze vorm van pastoraat niet toegepast wordt. Omdat de wijkgemeente de plaats is waarbinnen de ziekenzalving plaats vindt, wordt op de zondag voorafgaand aan de zalving de gemeente hierover in een kerkdienst geïnformeerd. Tevens vindt dan ook voorbede voor de zieke en de komende zalving plaats. Heilig Avondmaal In onze wijkgemeente worden die gemeenteleden tot het Heilig Avondmaal genodigd, die belijdenis van het geloof hebben gedaan.


20

4. Hoe ziet de ‘kerk op de markt’ in 2016 eruit? De ‘kerk op de markt’ is in 2016 een dienende gemeente. Dit wordt gevoed vanuit de toewending van God naar deze wereld. Onze Here Jezus Christus heeft gezegd, dat Hij niet gekomen is om gediend te worden, maar om te dienen. Het dienende karakter uit zich in de al eerder genoemde kernelementen, die in te delen zijn in drie voor een christelijke gemeente wezenlijke relaties: naar boven, buiten en binnen. Per kernelement noemen we een tweetal nadere concretiseringen. Dit zijn elementen die in onze gemeente aanwezig zijn en in 2016 volledig tot hun recht zijn gekomen. Om te voorkomen dat we teveel in een wensende sfeer blijven, krijgen de voornemens een spits in een uitdagende stelling. Zo’n uitdagende stelling prikkelt en daagt uit: er wordt doorgedacht, mogelijkheden overwogen en keuzes gemaakt. Dat is dan precies de bedoeling. Leeswijzer: In dit hoofdstuk vindt u tabellen waarin onze dromen zijn verwoord. Onder “droom” verstaan we een wenkend perspectief waarheen we op weg gaan. In de linker kolom staat de toelichting op onze droom, in de rechterkolom staat een eerste stappenplan hoe we de komende jaren handen en voeten aan onze droom kunnen geven. Onze dromen zijn gerangschikt overeenkomstig de drie relaties (naar boven, naar buiten, naar binnen). Er kan altijd gediscussieerd worden of een uitwerking onder de ene of onder de andere relatie moet staan. De inhoud is echter doorslaggevend en niet de ordening. Bij de relatie naar boven lezen we concrete uitwerkingen die door gemeenteleden werden gezien als een uitdrukking van die relatie naar boven.

Relatie naar boven: de omgang met God Een persoonlijke geloofsrelatie is cruciaal voor gemeenteleden. Als we God als onze hemelse Vader kennen, kunnen we Hem dienen uit liefde en dankbaarheid. De persoonlijke omgang met God (ontmoeting in Bijbellezen en gebed) is nodig om Hem beter te leren kennen. De onderlinge samenkomsten in de gemeente (op zondag en doordeweeks) zijn hierin van belang. Gemeenteleden roepen elkaar dan ook op om die persoonlijke relatie met God te onderhouden. Vervolgens zal die persoonlijke geloofsrelatie merkbaar en zichtbaar worden. We zullen het beeld van onze Here Jezus Christus – door de leiding van de Heilige Geest – meer en meer gaan vertonen.

Concreet wordt dit zichtbaar in en spitst het zich toe op:


21

Onze droom is dat we in 2016 een dagelijkse openstelling van de Oude Kerk hebben! frequenter openstellen van de kerk Wanneer het druk is op de Markt kan in de kerk rust geboden worden. Een stiltecentrum, de aanwezigheid van koffie, een boekentafel kan ‘veelzeggend’ zijn. Er zijn gemotiveerde gemeenteleden aanwezig, die gastvrij ontvangen. Deze gemeenteleden hebben enige kennis van het kerkgebouw en gemeenteleven.

a. bepalen wie we willen bereiken b. wanneer kerk dan open moet zijn c. inrichten van kerk voor gastvrije ontvangst en als stiltecentrum d. samenstellen gemotiveerd team van gemeenteleden voor ontvangst e. coördinatie en eindverantwoordelijkheid regelen f. communicatie verzorgen om mensen uit te nodigen g. eventueel collecteren om kosten te dragen

Onze droom is dat we in 2016 een gezellig honk hebben – bijv. in Markt 10 – dat op bepaalde tijden open is. jongerenopvang Opvang van jongeren met sport en spel werkt drempelverlagend. In het bezig zijn met elkaar kan zomaar een ontmoeting ontstaan waarin het geloof gedeeld wordt.

a. b. c. d. e.

gezellig inrichten van aantrekkelijke ruimte doelgroep daarbij betrekken begroting en activiteitenplan maken openstelling op goed tijdstip voor jongeren team jonge mensen voor ontvangst (jongeren voor jongeren) toerusten en ondersteunen f. werving via sociale media

Onze droom is dat we in 2016 een herkenbaar kerkelijk en gastvrij gebouw voor de Veenendaalse gemeente hebben. Net zo herkenbaar als de Oude kerk. Inloop Markt 10 De plek en het gebouw op Markt 10 bieden a. zicht op gebruiksmogelijkheden Markt10, wel/niet mogelijkheden tot ontvangst van en ontmoeting met in samenwerking met andere wijkgemeenten allerlei mensen: mensen, die niet gewend zijn naar de (overleg Centrale Diaconie) kerk te komen, allochtone Veenendaalers, eenzame b. waar mogelijk samenwerken met andere mensen, mensen levend onder het wijkgemeenten bestaansminimum. Praktische hulp kan geboden c. communicatie inzetten voor herkenbaarheid worden. Het geloof krijgt handen en voeten. d. gebouw en gebruikers inzetten op gastvrijheid Onze droom is dat we in 2016 een biddende en getuigende gemeente zijn, die een hechte en betrokken geloofsuitstraling heeft! Getuigen in woord en daad Het persoonlijke geloof wordt gevoed en uit zich in a. we werken met elkaar aan Bijbelkennis en inzicht allerlei vormen van gemeente-zijn, zoals in in Bijbelse lijnen erediensten, op Bijbelkringen, bij de Hervormde b. we brengen Bijbel en leefwereld met elkaar in Vrouwendienst, op Vrouwenochtenden, tijdens verbinding Vakantiebijbelweek, enz. c. we blijven oproepen tot het zelfstandig belijden van de Naam van God en leren ons persoonlijk geloof verwoorden d. we staan open voor elkaar en luisteren oprecht e. gemeenteleden vragen voorbeeld te geven f. gemeenteleden actief deelgenoot maken g. gebedskring bidt voor gemeenteleven


22

Wij willen open staan voor Gods leiding. God werkt in onze gemeente door Zijn Geest, via Zijn woord en door mensen. Hij brengt mensen op je pad die je bijvoorbeeld laten merken dat je gezien wordt. Wij willen Gods leiding nog meer ruimte geven met de volgende stappen:

Onze droom is dat de Oude kerk in 2016 een warme gemeente is, die open staat voor iedereen! open houding van gemeenteleden Open staan voor God heeft als gevolg dat we open staan voor een ander. We sluiten ons niet af, maar zijn benaderbaar. We tonen vriendelijkheid, hartelijkheid en interesse. We zijn niet afwachtend, maar tonen initiatief en gaan met anderen in gesprek. We beseffen dat God ons – zonder dat we het weten – kan gebruiken in het contact met mensen.

a. gemeenteleden als gastheer / -vrouw voor en na de dienst b. we vragen elkaar bij het koffiedrinken te rouleren c. Marktnieuws, gebed en gesprek benutten voor het oog hebben voor de ander d. het deelnemen van kinderen, tieners en jongeren aan activiteiten van onze gemeente blijven stimuleren.

Onze droom is dat in 2016 gastvrouwen en gastheren na de dienst gemeenteleden ontvangen voor nazorg (bijv. in het koor van de kerk) nazorg bieden bij erediensten In erediensten gebeurt wat. Daar bidden we ook om. a. gemeenteleden als gastheer / -vrouw zoeken / Mensen worden geraakt. Nazorg, na de dienst, is werven daarom belangrijk. Contact opnemen per email b. gastheer / -vrouw toerusten op luisteren en behoort tot de mogelijkheden (bijv. eventueel doorverwijzen [email protected]). c. inzetten als ‘normale gang van zaken’ d. benutten koor van de kerk voor ontvangst en mediakanalen voor uitleg en nazorg e. beschikbaar stellen van emailadres voor nazorg Onze droom is dat in 2016 de themadiensten een vast onderdeel van de erediensten zijn! promoten van themadiensten In themadiensten worden we onderwezen betreffende specifieke thema’s. Deze diensten helpen ons om nog duidelijker te ontdekken wat God wil in ons leven.

a. gemeenteleden oproepen om thema’s aan te dragen b. huidige inzet themadiensten continueren c. actuele thema’s afwisselen met Bijbelse thema’s d. mediakanalen optimaal benutten voor uitnodiging


23

Relatie naar buiten: betrokkenheid op de samenleving, op de markt Het is belangrijk dat je in onze gemeente kan en mag zijn wie je bent. We geven elkaar die ruimte. En het is onze opdracht om daarin ook oog te hebben voor degenen die niet tot onze gemeente behoren. We kunnen daarbij denken aan bewoners van de geografische wijk. Wij willen hieraan werken door de volgende stappen te zetten:

Onze droom is dat de winkeliers in 2016 meer hebben gemerkt van de kerk op de markt. participeren in de winkeliersvereniging Goede buren zijn belangrijk. Er zijn kansen tot goede contacten, betere verstandhouding en respect voor elkaar.

a. we nemen een respectvolle en waarderende houding naar elkaar aan b. we zoeken mogelijkheden voor gesprek met elkaar om kansen te ontdekken c. we leggen flyers met speciale kerkdiensten op toonbanken in de winkel d. op speciale dagen van openstelling van de kerk houden we acties met horeca

Onze droom is dat we in 2016 oog hebben voor de uitdaging en spanningen waarmee de samenleving ons confronteert in relatie tot de Bijbel, versterkt in themadiensten. thema voor de middagdienst In middagdiensten komen thema’s aan de orde die a. we zoeken vrijwilligers van diverse achtergronden ingaan op de relatie kerk en samenleving. voor een kring Bijvoorbeeld rentmeesterschap en duurzaamheid. b. een kring die met elkaar spreekt over uitdagingen We leren als gemeente op een goede manier te staan en spanningen in onze samenleving, waarvoor in onze samenleving. aandacht nodig is De uitwerking van een thema in een dienst kan op c. uitleg aan de gemeente hoe deze kring werkt en verschillende manieren vorm krijgen (illustraties, waarom dit belangrijk is gedichten, in muziek). Bij speciale themadiensten kan d. bij speciale diensten gebruik maken van een een liturgisch symbool worden geplaatst, dat mensen liturgisch symbool als ondersteuning (passend bij al voor de dienst aan het nadenken zet. het thema en op een stijlvolle wijze) Onze droom is dat we in 2016 meer naar buiten werken om passanten en bewoners van de geografische wijk te informeren over onze kerk en staat er ook ’s middags iemand bij de deur voor een welkom. welkom heten in de middagdienst Het doet goed wanneer je begroet wordt bij a. ieder gemeentelid straalt hartelijkheid en welkom binnenkomst van de kerk. Niet alleen bij de uit / begroeten in de bank morgendiensten, ook ’s middags. We heten mensen b. gemeenteleden nodig voor welkom heten bij de warm welkom en stralen hartelijkheid uit. ingang We zijn erop berekend wanneer gasten c. in vakantietijd flyeren over de diensten en binnenkomen. aanplakbiljetten ophangen


24

Vanuit onze naastenliefde zien we het dienen van de ander als een belangrijk speerpunt. Die ander kan zowel binnen de gemeente als buiten de gemeente zijn. We geven hier onder andere uiting aan met de volgende stappen:

Onze droom is dat in 2016 iedere behoeftige de benodigde steun krijgt, geestelijk en materieel. Diaconaal centrum Markt 10 benutten we om betrokken en wervend op de Markt te staan. In dit gebouw blijft dienen niet bij praten, maar krijgt het handen en voeten. Denk aan: opvang van mensen die hulp nodig hebben; kunnen doorverwijzen naar juiste instanties. Bij Markt 10 kun je zomaar binnen lopen.

a. maken van een visie: wie, welke instanties zijn er, wat kunnen wij betekenen b. vrijwilligers die hierin actief willen werken c. gavenformulier beter benutten om vraag en aanbod aan elkaar te koppelen d. het werk van diakenen hieraan optimaal laten bijdragen

Onze droom is dat we in 2016 contact hebben met een gemeente ergens in Europa waardoor zij en wij ‘rijker’ worden. Contact met zustergemeenten in andere (Oostblok)landen of in Nederland a. werven van een coördinator en team Er is een samenwerking met een zustergemeente. samenwerking Deze samenwerking biedt mogelijkheden om veel van b. aansluiting zoeken bij een organisatie elkaar te leren en ook van betekenis te zijn (acties, c. uitleggen waarom we dit doen geldelijke steun, e.a.). d. voortdurend communiceren van ontwikkelingen Onze droom is dat de gemeente in 2016 een blijk van medeleven stuurt naar ieder die dat nodig heeft. (Bloemen)groet De groet met een kaart (verzorgd door diakenen) na de dienst doet goed. We zijn een grote gemeente en persoonlijk meeleven – via een groet - is belangrijk. Een (bloemen)groet zou het dienende karakter extra kunnen onderstrepen.

a. vrijwilligers/commissie zoeken die dit medeleven willen verzorgen b. gemeenteleden uitnodigen om ‘ontvangers’ aan te dragen c. commissie stelt richtlijnen op om zorgvuldig toe te kennen d. het invoeren van een andere vorm van meeleven vraagt om een kostenberekening vooraf e. uitleg aan gemeente waarom we het doen en naar wie de groet gaat


25

Relatie naar binnen: oog voor elkaar binnen de gemeente Wij willen graag dat gemeenteleden zich thuis voelen in de gemeente van de Oude Kerk. Het is goed om oog voor elkaar te hebben binnen de gemeente. Wij vragen gemeenteleden om actief deel te nemen aan ‘het gemeente zijn’. Maar we zien het ook als een opdracht om met de ander mee te leven in goede en minder goede tijden. Wij willen extra inzetten op betrokkenheid met de volgende stappen:

Onze droom is dat iedere bezoeker van de Oude kerk in 2016 zich bij het eerste bezoek aan onze kerk thuis voelt! stimuleren van gastvrijheid en het bezoeken van nieuwe mensen a. gemeenteleden uitnodigen om een open houding We hebben oog voor elkaar. Mensen die we niet aan te nemen kennen, ontvangen we hartelijk. Nieuwkomers voelen b. uitdenken hoe we nieuwe gemeenteleden kunnen zich echt welkom door de vriendelijkheid, opvangen; bijvoorbeeld welkom via marktnieuws spontaniteit en een open houding. Onze droom is dat in 2016 het aantal gemeenteleden dat deelneemt aan gemeenteactiviteiten gelijk is aan het aantal kerkgangers in de morgendienst. evenredige aandacht voor alle leeftijdsgroepen Voor verschillende groepen kunnen specifieke a. gemeenteleden uitnodigen om actief in eigen activiteiten geboden worden. Denk aan mannen- en omgeving te gaan werven vrouwenconferenties. b. ieder gemeentelid uitnodigen eens iemand naar We willen kinderen en jongeren meer aandacht een activiteit mee te nemen geven. c. verder uitdenken hoe we iedere groep een plek in Wanneer specifieke activiteiten aangeboden worden, de gemeente kunnen geven. De doelgroepen vraagt dit om een actieve werving. De beste werving kinderen, tieners en jongeren vragen om extra is de ‘mond-tot-mondreclame’: enthousiast erover aandacht. De uitdaging wordt het meest concreet vertellen! in de wijze waarop die verschillende doelgroepen in de samenkomsten van de gemeente (erediensten) ingeschakeld worden. Onze droom is dat er in 2016 in de Oude kerk veel kringen actief zijn, waaraan deelgenomen wordt en waarvan een wervend geheel uitgaat. De deelnemers rouleren met regelmaat. Daardoor ontmoeten we veel broeders en zusters in geloofsgesprekken. Indelen in ‘verplichte kringen’ Niemand is te verplichten deel te nemen aan kringen. Maar we ontdekken dat meedoen in een kring zo goed is, dat je het niet graag zou willen missen. Meedoen in kringen stimuleert de betrokkenheid bij de gemeente en biedt kansen om oog te hebben voor elkaar.

a. inventariseren welke kringen en deelnemers er zijn b. bestaande kringen openstellen voor nieuwe leden (bijv. op een kringenmarkt) c. kringen voorzien van ondersteunend materiaal d. plan opstellen om deelnemers te kunnen laten rouleren


26

In onze gemeente worden mensen actief betrokken bij het gemeentewerk. We willen proactief zijn en vragen mensen vrijblijvend om hierin een steentje bij te dragen. We werven doelgericht en actief. Wij willen dit nog meer ruimte geven met de volgende stappen: Onze droom is dat er in 2016 bij elke preek een hand-out met structuur en verwerkingsvragen, doel en hoofdpunten beschikbaar is. we benutten manieren om de stof van de verkondiging in de erediensten toe te eigenen a. dominee en groepje gemeenteleden uitnodigen dit We benutten manieren die een actieve voor te bereiden luisterhouding en het later nog een keer overdenken b. uitleg van gemeenteleden aan elkaar hoe zij van de inhoud bevorderen (bijv. meeschrijven tijdens hiermee omgaan de preek, samenvatting of hand-out van een preek c. verder verdiepen hoe we preekstof beter eigen meegeven). kunnen maken (bijv. digitale fora) Onze droom is dat we in 2016 een gemeente zijn waarin gemeenteleden elkaar voor en na de dienst groeten. het uitstralen van vrolijkheid en de ander groeten Onderweg van, naar en in de kerk is het elkaar groeten van grote waarde. Het is niet voor niets dat Paulus de Filippenzen oproept: ‘Uw vriendelijkheid zij alle mensen bekend’ (Fil. 4:5).

a. ieder kerkvak krijgt ‘een vakoverste’ die eventuele nieuwkomers signaleert b. dominee preekt over omgaan met elkaar: warm welkom c. we delen ervaringsverhalen over hoe wel en hoe niet (bijv. via Marktnieuws)

Onze droom is dat we in 2016 sociale media gebruiken om mensen te bereiken, zodat de betrokkenheid vergroot wordt. Sociale media benutten Steeds meer mensen zijn te vinden op sociale media. a. er is een media coördinator / team die de sociale Op deze ‘markt’ zijn we aanwezig. media weet te benutten b. doelgerichte aandacht voor mensen, die niet meer naar de kerk komen. c. nagaan wat de meerwaarde is voor onze wijkgemeente van een gezichtenboek d. gewoonte van maken om hier informatie over aan te leveren Onze droom is dat het in 2016 vanzelfsprekend is dat de gemeente elkaar ontmoet bij het koffiedrinken na de dienst. We nodigen de mensen die naast ons zitten ook uit. mensen meevragen voor het koffiedrinken na de dienst a. gemeenteleden stimuleren om anderen uit te Heel eenvoudig kunnen we elkaar uitnodigen voor en nodigen voor het koffiedrinken iemand uit je bank meevragen voor het koffiedrinken b. gemeenteleden stimuleren verschillende mensen na de dienst. Het koffiedrinken na de dienst is een te ontmoeten laagdrempelige mogelijkheid voor ontmoeting.


27

5. Hoe nu verder? 1. In dit beleidsplan staan geen aparte hoofdstukken betreffende de voorgenomen plannen vanuit diakenen (diaconie), kerkrentmeesters (beheer), sectie-ouderlingen (pastoraat), evangelisatiewerk, jeugdwerk, ouderenwerk, enz. Dat is bewust niet gedaan. Dit beleidsplan bedoelt een overkoepelende richting aan te geven voor alle onderdelen van gemeentewerk. We gaan er vanuit dat in de periode 2013-2016 de verschillende plannen, voornemens en werkzaamheden in en vanuit verschillende geledingen en commissies van de wijkgemeente bijdragen aan de hoofdlijnen van het beleid in deze jaren: ‘Kerk op de markt – een dienende gemeente’. Het betekent ook dat we in het concreet maken van de voorgenomen plannen ons telkens afvragen: wat betekent dit voor diakenen, wat voor beheer, wat voor het pastoraat, enz.? 2. Op de gemeenteavond van 10 oktober 2012 is nadrukkelijk aandacht gevraagd voor de plek van de kinderen en jongeren in de gemeente. In de uitwerking van het beleidsplan 20132016 in jaarplannen zal de doelgroep kinderen en jongeren hoge prioriteit moeten krijgen. 3. Het beleidsplan wordt uitgewerkt in jaarplannen, die opgesteld worden door verschillende groepen en commissies in onze gemeente. Deze groepen en commissies kunnen de jaarplannen met gemeenteleden uitvoeren. De jaarplannen worden opgesteld n.a.v. de prioriteitsstelling van de verschillende voornemens / stellingen. Alles wat bijdraagt aan het dienen in de relatie naar Boven (God), naar Buiten (markt) en naar Binnen (gemeente) krijgt voorrang. Daarbij wordt gelet op onderlinge samenhang. Een voorbeeld van een prioriteitsstelling: a. Boven: i. Persoonlijke relatie met God: het stimuleren van belijdenis doen b. Buiten: i. Openstelling Oude kerk op meer momenten dan zondag ii. Nagaan wat de mogelijkheden zijn in Markt 10, wel/niet in samenwerking met andere wijkgemeenten. c. Binnen: i. Opvang en nazorg bieden in Markt 10. ii. Bevorderen van betrokkenheid en meeleven met elkaar als gemeenteleden. 4. De inzet van budgetten wordt gestuurd door de inhoud van het beleidsplan. Dus dat wat bijdraagt aan ‘dienende gemeente’ krijgt – ook budgettair - prioriteit. 5. Door middel van communicatie worden gemeenteleden betrokken bij de uitvoering van dit beleidsplan.


28

Bijlage 1 Hervormde gemeente Veenendaal geheel

9.000 Aantal Pastorale Eenheden

8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

bron: statistiek 2012, Hervormde gemeente Veenendaal – Kerkelijk Bureau

Wijkgemeente 2 – Rondom de Oude kerk Aantal Pastorale Eenheden 1995 - 2012 1.000 950 900 850 800 750 700 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 bron: statistiek 2012, Hervormde gemeente Veenendaal – Kerkelijk Bureau

Hervormde gemeente Veenendaal geheel 4.000

Aantal leden per leeftijdsgroep

3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Wijkgemeente 2 – Rondom de Oude kerk0-64

65 E.O.



29

Wijkgemeente 2 – Rondom de Oude kerk

Aantal leden wijkgemeente 2 2.000 1.800 1.600 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 BEL

DOOP

OVERIGE

TOTAAL


bron: Landelijk Registratiesysteem Protestante Kerk – wijkgemeente 2


30

Wijkgemeente 2 – Rondom de Oude kerk

De toename van het aantal leden en pastorale eenheden wordt sterk beïnvloed door die mensen die zich laten overschrijven naar onze wijkgemeente (perforeren).

Leeftijdsopbouw van onze wijkgemeente:



31

Een dienende gemeente

Recommend Documents