030_GPV1QU_20080614_VMGBI
12-06-2008
20:27
Pagina 30
30 Vacature | zaterdag 14 juni 2008
WERK & WERELD
Een dag in het opleidingscentrum en het hoofdkwartier van de FBI
Moordende concurrentie voor job bij FBI tekst Evy Ballegeer – Washington, VS foto Evy Mages & Greg Smith
Sollicitanten doorstaan er een tijdrovende en energievretende procedure en bezoekers zijn er al helemaal niet welkom. Maar voor Vacature opende de FBI één keer de deuren van zijn hoofdkwartier en de tot de verbeelding sprekende FBI Academy.
“FBI. Freeze! Ga plat op je buik liggen! Spreid je armen! Draai je handpalmen naar boven.” Hoewel de adrenaline door Erins (35) lichaam raast en het zweet op haar voorhoofd parelt, probeert ze haar ademhaling onder controle te krijgen en haar arrestatie zo methodisch mogelijk uit te voeren. “Wapen altijd in de gaten
je eerst je arrestant een eind achterna gezeten hebt. Ze moeten toch rustig blijven en leren een bepaald protocol te volgen.” We praten met Tim Burke in de sporthal van de FBI Academy, een campus in Virginia, zo’n tachtig kilometer ten zuiden van Washington
“De meeste rekruten hadden vroeger een succesvolle job waarmee ze veel meer verdienden dan hier.” Tim Burke, unit chief voor de opleiding van nieuwe special agents houden. Duidelijke instructies geven. Neerknielen en handboeien omslaan”, drilt de instructeur, waarna Erin en haar veertig medestudenten zonder adempauze aan een boksopwarming beginnen. “Ze matten elkaar af voor ze tot een arrestatie overgaan”, licht Tim Burke toe, de unit chief voor de opleiding van nieuwe special agents. “Op die manier bootsen ze na hoe het voelt als
DC. Je komt er via een lange weg door een bebost gebied dat deel uitmaakt van de Quantico marinebasis. Het is in deze gebouwen dat de FBI zijn toekomstige agenten klaarstoomt met lessen in interviewtechnieken, juridische principes, forensische wetenschap, it en conditietraining. De concurrentie om hier binnen te raken is moordend. Voor elke special agent job zijn er
R
ongeveer zeventig kandidaten. Zodra de juiste rekruten gevonden zijn, blijven ze gedurende twintig dagen op de Academy. Ze slapen in drie dormitoria. Er is een studentencafetaria met gratis eten, een wasserij, een zwembad, een studentenwinkel, een lounge met pooltafels, een bibliotheek, een kapel en een verpleegster. THE PERFECT GIRL NEXT DOOR De klas van Erin is aan haar zestiende week opleiding bezig. “Voor ik naar hier kwam, was ik lerares op de lagere school. Ik genoot ervan om mijn gemeenschap te dienen en wou mezelf uitdagen. Een vriend van mijn familie is FBI-agent en hij moedigde me aan om te solliciteren. Het proces heeft in mijn geval drie jaar in beslag genomen, maar hier ben ik dan eindelijk.” Het is geen toeval dat de persdienst Erin uitgekozen heeft om met ons te praten. Ze is the perfect girl next door. “Er zijn duidelijk minder vrouwen dan mannen in mijn klas. We begonnen met tien, nu zijn er nog zeven. Je merkt het verschil tijdens de zelfverdediging bijvoorbeeld,
m M m m 2 E v A F a m “ e d e d m d “ v “ m g
031_GPV1QU_20080614_VMGBI
12-06-2008
20:27
Pagina 31
Rekruteren blijkt een dure grap. De FBI betaalt bovenop de 25.000 dollar selectiekosten nog eens 60.000 dollar per rekruut om hem of haar op te leiden en onderdak te geven.
BEGINNEND AGENT VERDIENT 50.000 DOLLAR PER JAAR maar ik zie mijn vrouw zijn niet als zwakte. Misschien kan ik met mensen spreken op een manier dat mannen niet kunnen.” Over de moeilijkheid om een bij tijden gevaarlijke 24/7-job te combineren met een gezin, blijft Erin vaag. “Ik zal gewoon mijn prioriteiten goed voor ogen moeten houden”, zegt ze. Als alles goed gaat, ontvangt Erin in juli haar FBI-badge. “Dit jaar huren we 908 nieuwe agenten in. Van de groep van Erin zullen de meesten afstuderen”, voorspelt Tim Burke. “Ze zijn al door het zwaarste deel heen, de eerste tien weken. De klassen worden voortdurend geëvalueerd en hebben tussentijdse examens. Als ze voor twee ervan falen, worden ze automatisch weggestuurd. Daarnaast moeten ze slagen voor de fysieke proeven en de tactische training.” “Voor mij is het erg uitdagend om van lesgeven naar dit over te schakelen”, bekent Erin. “Veel van mijn klasgenoten hebben ervaring met politiewerk of zijn advocaten. Die achtergrond heb ik niet en dus steun ik op hen om
mij te helpen. Ik leer ontzettend veel bij. Het is moeilijk, maar ik geniet ervan. Ook de wapentraining is lastig. Ik had nog nooit een wapen afgevuurd, maar ik denk dat ik erop vooruit ga.” Tim Burke: “Het is niet zozeer onze bedoeling om mensen te elimineren, maar wel om ze voor de job klaar te stomen. Er kruipt ontzettend veel geld in de selectie, dus we doen er alles aan om rekruten te laten slagen. Helaas is deze job niet voor iedereen geschikt. Sommigen slagen er maar niet in om hun wapen goed af te vuren, hoeveel training ze ook volgen.” Een mislukte opleiding zorgt niet alleen voor een wederzijdse teleurstelling, maar veroorzaakt ook een financiële kater. Tim Burke berekent dat de FBI bovenop de 25.000 dollar selectiekosten nog eens 60.000 dollar per rekruut betaalt om hem of haar op te leiden en onderdak te geven.
>
■ FBI: Federal Bureau of Investigation; vroeger (tot 1935): BOI, Bureau of Investigation ■ Belangrijkste onderzoeksdomeinen: Terrorisme, drugsdelicten, georganiseerde misdaad, spionage, geweldmisdrijven en witteboordencriminaliteit ■ Jaar van oprichting: 1908 ■ Huidige directeur: Robert S. Mueller III, aangesteld op 4 september 2001 ■ Bekendste directeur: J. Edgar Hoover, van 1924 tot 1972 ■ Hoofdkantoor: J. Edgar Hoover building, Washington DC ■ Aantal field offices: 56 ■ Grootste field office: New York met 1.200 agenten ■ Totaal aantal agenten: 12.590 (cijfers maart 2008)
■ Overige medewerkers: 17.751 ■ Budget 2007: 6,04 miljard dollar waarvan 318 miljoen extra voor onder andere terrorismebestrijding ■ Basisloon beginnende agent: Gemiddeld 50.000 dollar per jaar ■ Loon FBI-management: Maximum 212.500 dollar per jaar ■ Agenten gestorven tijdens dienst: 51 sinds 1908 ■ Schoten afgevuurd in de Academy: Ongeveer 1 miljoen per maand ■ Namen op de most wanted list: 10 ■ Basisbeloning voor een gouden tip: 100.000 dollar ■ Beloning voor tip die leidt naar Osama bin Laden: 25 miljoen dollar
032_GPV1QU_20080614_VMGBI
12-06-2008
20:27
Pagina 32
De basisvoorwaarden om special agent te worden: tussen 23 en 27 jaar oud zijn, het Amerikaans staatsburgerschap hebben en geen _onderschriftbold _onderschriftlight rechts veroordelingen op je naam hebben. Ook fysiek moet je in orde zijn en er wordt verwacht dat je een bachelordiploma hebt.
> Daarbovenop komt nog eens het loon dat de trainees tweewekelijks ontvangen. Burke: “De meeste mensen hadden, voor ze naar hier kwamen, een succesvolle loopbaan waar ze veel meer verdienden dan ze hier ooit zullen krijgen. De reputatie van de FBI speelt mee, net als de voordelen van de job zoals de ziekteverzekering. Bovendien zullen veel FBI-agenten na hun pensioen naar een ande-
herkent hem vast. Het is daar dat Jodie Foster stond”, waarmee hij verwijst naar de ultieme FBIfilm, Silence of the Lambs.
Even later in Hogan’s Alley is de associatie met film niet veraf. Het stadje verpersoonlijkt in alles het small town Amerika zoals we het kennen uit de cops and robbers-prenten. Drie straten groot, een postkantoor, een bar en een motel. En net als een filmset is het plaatsje zo nep als wat. De auto’s Erin, vroeger lerares, is aan haar zestiende week opleiding bezig voor Honest Jim’s zijn niet re job overschakelen. Mensen met hun talenten echt te koop en achter de gevel van het Dogwood Inn zijn veelgevraagd en kunnen een mooie tweede restaurant schuilt een leslokaal. Hogan’s Alley werd carrière uitbouwen.” Voormalige agenten belanden opgetrokken in 1987 nadat de FBI beslist had dat zijn niet zelden in politieke of lobbying functies of kieagenten meer levensechte ervaring nodig hadden zen voor goedbetaalde consultancyjobs. vooraleer ze met gevaarlijke misdadigers te maken kregen. En dus betaalt de FBI acteurs acht dollar per uur DE MEEST BEROOFDE BANK om bijvoorbeeld van Hogan’s Bank de meest beroofde VAN AMERIKA van Amerika te maken. Trainees leren arrestaties uitNa het bezoek aan de gym vertrekken we naar het voeren, achtervolgingen inzetten, huiszoekingen doen plaatsje Hogan’s Alley om daar de meest beroofen getuigen ondervragen. de bank van Amerika te bezoeken. Op weg naar buiten worden we voortdurend begroet door de 7.500 WERKNEMERS netjes gekapte rekruten in hun identieke blauwe Na het bezoek aan de Academy is ons beeld dat we polo’s en katoenen beige broeken. “Hello Sir. vooraf van de FBI hadden – hoogstaande en keiharde Hello Madam. How are you doing Sir? Good opleidingen, gedreven patriottische agenten, spanafternoon Ma’am.” Zo ziet special agent Dale nend politiewerk – nog vrij intact. Dat verandert wanCooper er dus in het echt uit. “Zie je die lift neer we een rondleiding krijgen in het hoofdkantoor in daar?”, vraagt pr-man Kurt Crawford plots. “Je Washington. In het doolhof van doffe gangen en land-
“We begonnen met tien vrouwen, nu zijn er nog zeven.”
schapskantoren in het monstrueuze J. Edgar Hoover building resoneert de kritiek die na 9/11 overal te horen en te lezen viel. Toen werd de FBI meermaals omschreven als een logge bureaucratische reus die achterloopt op technologisch vlak (slechts 100 van de 1.200 agenten in New York beschikken bijvoorbeeld over een BlackBerry) met te weinig werknemers die hun nek durfden uitsteken. Het loopt al mis in de ruimte die voor een lobby moet doorgaan. De verwachte grandeur ontbreekt volledig. De entree is slecht verlicht, het tapijt zit onder de vlekken en de agent die de badges moet controleren, heeft de grootste moeite van de wereld om zijn ogen open te houden. De plek is wel een interessante wachtruimte voor wie een beeld wil krijgen van de 7.500 werknemers die hier gevestigd zijn. Meer mannen dan vrouwen, meer blanken dan zwarten, nauwelijks andere rassen. Een grote groep lijkt de middelbare leeftijd voorbij. Dat kan kloppen, want ook Amerikaanse ambtenaren blijven vaak hun hele carrière lang op dezelfde plaats. De meeste passanten vallen weinig op, maar af en toe zie je een koppel mannen in een wel erg stereotiepe regenjas met stevige tred het gebouw binnenstappen. Pr-verantwoordelijke Philip Edney bevestigt even later dat hier inderdaad ook special agents werken. Misschien zou een bezoek aan het Strategic Information Operations Center ons beeld wat kunnen opkrikken, maar die suite van waaruit de FBI ‘grote operaties’ uitvoert, is helaas compleet off limits. Zouden de X-Files dan toch bestaan? •
033_GPV1QU_20080614_VMGBI
12-06-2008
20:28
Pagina 33
Vacature | zaterdag 14 juni 2008 33
WERK & WERELD
Belg Marc Vervaenen volgde in 2000 les aan de FBI Academy:
“Een mijlpaal in mijn loopbaan” Vier keer per jaar nodigt de FBI Academy 250 nationale en internationale politiemensen uit om gedurende tien weken gratis een voortgezette opleiding te volgen. Bedoeling is niet alleen om de deelnemers nieuwe kennis bij te brengen, maar vooral ook om de internationale samenwerking tussen politiemensen te bevorderen. In 2000 kreeg de Belg Marc Vervaenen (40) de kans om zich gedurende drie maanden onder te dompelen in de wereld van de FBI. Een unieke ervaring, waaraan een lang selectieproces voorafging. “Ik werd geselecteerd door de toenmalige gerechtelijke politie bij de parketten (we schrijven 2000, het jaar voor de politiehervorming, nvdr)” vertelt Vervaenen, intussen hoofdcommissaris bij de federale politie. “Daarna volgde een bijkomende selectie door de legal attaché op de Amerikaanse ambassade, een permanente verte-
genwoordiger van de FBI in Brussel. Tot slot werd ik gescreend door de Amerikaanse autoriteiten.” Uiteindelijk mocht Vervaenen naar Quantico vertrekken. Bijna acht jaar later, vertelt hij nog altijd met enorm enthousiasme over zijn ervaring. Een mijlpaal in zijn loopbaan noemt hij het. “Ik had al altijd ruime internationale interesse. Je wordt daar samengebracht met politiemensen uit vijftig verschillende landen. In drie vierde van de wereld heb ik intussen contacten en dat heeft al in tal van zaken en opsporingen zijn nut bewezen. Onder politiemensen wereldwijd heerst dezelfde cultuur. Het is een van de weinige beroepen waar iedereen na een uur al op dezelfde golflengte zit. Het kwaad proberen te bestrijden en onder controle te houden, dat schept een samenhorigheid.” Vervaenen herinnert zich de opleiding als zeer intensief. “De eerste twee weken liep ik enorm gestresseerd rond.
Ik had vooral economisch-financiële cursussen gekozen, maar ik volgde ook lessen in verhoortechnieken en in publiek spreken. Twee keer werden we getest, niet zozeer om iemand te laten zakken, maar ik nam dat wel ernstig op. Ik was tenslotte uitgestuurd door mijn land en wou het
pen. Een punt van kritiek is misschien dat de FBI vooral gespecialiseerd is in klassieke misdrijven en iets te weinig in financieel-economische materie. Zij investeren vooral in de fenomenen terrorisme, moord en sporenonderzoek, terwijl ze op het vlak
“De eerste twee weken liep ik enorm gestresseerd rond.” Belg Marc Vervaenen over zijn lessen aan de FBI Academy
goed doen. Er hing ook een fysiek luik aan de opleiding. De finale test was de Yellow Brick Road. Dat is het parcours dat Jodie Foster in The Silence of the Lambs helemaal bezweet aflegt. Ik heb die film al tien keer gezien denk ik.” “Alles was ontzettend goed georganiseerd, zowel de lessen als de uitstap-
van fraude wel nog iets kunnen leren van de Europeanen.” Een Europees equivalent van de FBI Academy bestaat voorlopig niet. “Er bestaat wel een Europees politiecollege en daar heb ik de voorbije drie jaar les gegeven. Maar de Amerikanen lopen op dat vlak mijlen voorop.”
034_GPV1QU_20080614_VMGBI
12-06-2008
20:28
Pagina 34
34 Vacature | zaterdag 14 juni 2008
WERK & WERELD
Rekruteren bij de FBI: een gesprek met assistent hr-directeur John G. Raucci
“Dit jaar al 44.000 kandidaat-agenten” “Behalve een drugtest en een leugendetectortest, voeren we ook een uitgebreid onderzoek naar achtergrond. We gaan terug naar elke plaats waar je ooit woonde, praten met al je familieleden, al je buren, al je zakenpartners.” Nee, bij de FBI lachen ze er niet mee;de strenge selectieprocedure in een notendop.
John Raucci werd in 1987 aangeworven als special agent. Hij werkte in field offices in Phoenix, Detroit en Chicago, ook als undercover agent. In 1998 promoveerde Raucci tot een managementfunctie op het hoofdkantoor in Washington. Vandaag stippelt hij als assistant director het hr-beleid van de FBI mee uit. Wat zijn de basisvoorwaarden om special agent te worden? John Raucci: “Je moet tussen 23 en 37 jaar oud zijn, het Amerikaans staatsburgerschap hebben en geen veroordelingen op je naam hebben. Ook fysiek moet je in orde zijn. Verder wordt verwacht dat je een bachelordiploma hebt. Maar wie slechts vier jaar opleiding achter de rug heeft, zal het moeilijk hebben om hier binnen te geraken. Tenzij je dat diploma kunt aanvullen met een speciale vaardigheid.”
tekst Evy Ballegeer – Washington, VS foto Jean-Pierre Lescourret
vragen verwerkt voor agenten. Voor de ondersteunende functies waren dat er 112.835 voor 2.073 vacatures.” Schuilt er voldoende kwaliteit achter die cijfers? “Absoluut. We hebben de luxe om er de beste en de slimste uit te kiezen. Onze selectie voor agenten is rigoureus. Behalve een drugtest en een leugendetectortest, voeren we ook een uitgebreid onderzoek naar achtergrond. We gaan terug naar elke plaats waar je ooit woonde, praten met al je fami-
“Wie slechts vier jaar opleiding achter de rug heeft, zal moeilijk binnen raken.”
Zoals? “Talenkennis van een ‘kritieke’ taal bijvoorbeeld: Chinees, Arabisch, Farsi, Pasjtoe, Urdu. We zoeken nog wat Russisch sprekenden, maar de tijd dat we Spaans, Italiaans of Duits sprekenden zochten is voorbij. Daarvan vinden we er onmiddellijk duizenden.” Moet u actief rekruteren, of komen de kandidaten vanzelf? “We hebben een uitgebreid universiteitsprogramma waarbij we mikken op MBA-studenten van Harvard, Yale en Princeton bijvoorbeeld. We trekken hen aan om voor ons strategisch onderzoek te doen en rekruteren ook agenten uit die groep. Maar hoewel we strategische campagnes voeren, worden we vooral zelf met aanvragen overspoeld.” Hoeveel hebt u er dit jaar bijvoorbeeld al gekregen? “Dit jaar alleen al hebben we 44.000 aan-
John G. Raucci stippelt het hr-beleid van de FBI mee uit lieleden, al je buren, al je zakenpartners. Van de 150.000 cv’s die we dit jaar binnenkregen, hebben we er 88.000 echt bekeken. De overige werden er door ons computersysteem onmiddellijk uitgegooid, bijvoorbeeld omdat het geen Amerikanen zijn, of omdat het veroordeelden zijn die ons vanuit de gevangenis schrijven. Echt! We gaan door de cv’s van boekhouders, ingenieurs, advocaten, ex-pastoors, leraars... We proberen de diversiteitcijfers op te krikken en mensen met allerlei achtergronden aan te trekken.” De federale overheid is niet meteen de beste betaler. Wat trekt mensen met een indrukwekkend cv dan aan? “Patriottisme. Ik ben zelf advocaat en accountant, maar dit werk schenkt veel meer voldoening. We danken onze aantrekkingskracht ook aan onze goede merknaam. Desondanks concurreer ik met de privésector als ik bijvoorbeeld een Chineestalige zoek. Microsoft of Boeing zoeken die ook en zij kunnen meer geld
FBI-hoofdkwartier in Washington bieden. Dus dan speelt de factor vaderlandsliefde mee.” Na 9/11 lag het FBI onder vuur. Merkte u dat in het aantal aanvragen? (ferm) “Neen.” Hoeveel kost het rekruteringsproces per kandidaat? “Dat komt neer op ongeveer 25.000 dollar per rekruut. Voor sommigen is dat goedkoper, voor anderen duurder. Als je veel internationale ervaring hebt, of in het buitenland geboren bent en daar nog familie hebt, dan wordt de screening duurder omdat we onze mensen naar daar moeten laten reizen en we er meer tijd voor moeten uittrekken.”
Tot slot: hoe belangrijk zijn films en tv voor het imago van het FBI? “Het kan wel belangrijk zijn voor onze merknaam, maar het beeld dat televisie en films ophangen is onrealistisch. Door veel van die shows geloven mensen dat we geheime kamers hebben en marsmannetjes. (lacht) Veel van die urban legends helpen ons imago, maar soms doen ze het ook kwaad. We moeten kunnen voldoen aan de verwachtingen van onze werknemers. New York ziet er bijvoorbeeld fantastisch uit op tv, maar de stad is erg duur, het is er druk en moeilijk om te wonen. Voor onze mensen die van pakweg Omaha komen kan dat een cultuurshock geven.”
