Ecocyclo Deinze Fietstocht langs ecovriendelijke plekjes rond Deinze
VOOR ACTIEVE EN DUURZAME VRIJE TIJD
deinze |ECOCYCLO| 1
DE NATUURVRIENDEN
Sc hip do Ou de Ka le
= alternatieve route
Poeke
= stopplaats
NEVELE
Poesele
Baarle
www.tov.be
Po
ek
eb
© Toerisme Oost-Vlaanderen vzw - 2014
Vosselare
ee
k
Sint-MartensLeerne N409
2 en w
rid re e f
est e Lee r ns
lstr aa
eg
r eve ero
r
ink tL
eve
Vaa r
ter o ech
tR
ort e
DE PINTE
20
t traa eks ebe
N437
Hospicebossen Vijver Ter Biezen
traat Kempes Splete
ses
straat
eth tee
aat Pontstr
14
rweg
de spoo
nw eg
een
we
Va a
rts tra a
t
g
be rgs tr.
Me ule
at
ge L an
Bra n
ef dre
NAZARETH
t aa
Eke
Watervlak Florizoone
7
. estr
2
at
t
ain
4, tra
aa elstr Kak
l
Papelen visvijver
Kasteel van Nazareth
14
dst raa t
N35
at stra ge m
89
e Tutt
13
Bioboerderij De Zonnekouter
tra es nn Pa
tr
es
d Pa
e po de
ver
N43
ed Br
. estr rm
ok s
B
87
tra at
ksto Sto
Eik stra at
ilg en s
9
Ter Wallen
tr. Winkels
Langs
u So
rp Do
11 12
Hostensmolen
t
Militaire begraafplaats
1,5sstr.
tr.
Hoeves
r aa fst
Roger Raveel rw Te
85
8
th o ch
0,8
Machelenput
Grot O.L.V. van Lourdes
18
1,5
ll Wa
es
t ses
Machelen
Pa
84
86
Petegem
ver Ga
82
9
13 17
16
2,4
aat
1
Stadsbos
zar
str.
gstr
Gottem
Huisbrouwerij St-Canarus
1
traat
Na
ene
Bru
88
Kouterloss
Parijse straat
mm Gra
2,1
tr. ttes Hu
10
7
Oudenaardsesteenweg
aa t
Vaa r
Machelenstr.
St.-H Oos ubert tkou usst terla raat an
D
Kwakke lstr Warandestraat
Koestraat
t
aat Klapstr
Spoorwegbrug
2,8
Ka rr
raat
Grammene
Vondelbeekvallei
t sstraa Dorp
15 3
0,9
Deinze en de Leiestreek
19
N43
Vakantiecentrum De Ceder
n
M
Astene-Sas
Astene
DEINZE
5 6
3,4
Recreatiedomein De Brielmeersen
an irba He
9 11
a sla lau
tr.
de
C E.
Paterst
Ou
Leiemeersen
Maaigemdijk
0,3
4
3
0,7
str. weg Kerk
81 Spoorweg 83
2
2 3
st Uil
20
ef dre ers
N35
t raa
Wontergem
N466
Maeygemhoek
21
Ooidonk
me
5
at
Tieltsesteenweg
12
n He
2
t traa ems
Vosselare-Put
22
f aa
Leie
a str kes
Izeg
1,9
me Lam
g we os
at stra onk ipd Sch
Gr
led f
4
Fa il
ree
traatje
Leyhoek
raat Pontst Kleine
Vallei van de Zeverenbeek
Zeveren
Gellings
Bachte-Grot
3,5
at tstra
t raa erst Kout
Gro ens tra at
48
4,2
Pon
6
Gevaert-Minne Pastorie Deurle
rpsstr.
traa t
straat
Deurle
La Butte Do
Vin kts
at
la Del
tra ges
t an rsk ee M
Latem
86
Dhondt-Dhaenens
2
4,5 g Sta
. ldstr derve Hoen
BachteMaria-Leerne
1,3
Oorlogsmemoriaal Meidagen 1940
2,
Gro end reef
Pottenbakkerij 't Hoveke
Wiero okstraat
eg
16 18
aat Leeuwstr
at Leiestra
8
SINT-MARTENS-LATEM
Gust De Smet
90
eg rdw Hee
0,4
ew sel
Le ern ses tee
Engelhoekstr.
at tra
Aar
7
Vinkt
stra at
LEIE
Sint-Martens-Leerne
s ulle Lotenh
Kan ege m
nw
eg
Meigem
at ttestra Marke
N494
Olsene Marolle
Lozer
deinze |ECOCYCLO| 3
2 | ECOCYCLO | deinze
m
fietstocht
ECOCYCLO Handleiding
5
Met de bus Er zijn in de regio verschillende busverbindingen naar Deinze. De bussen stoppen aan het station . Je kan een fiets huren bij het fietspunt in het station. Met de fiets Je kan natuurlijk ook met de fiets komen. Via het gekende knooppuntennetwerk of over het fietspad langs de boorden van de Leie geraak je vlot in Deinze. Met de wagen Je kan ook met de wagen komen, maar dat is zeker op weekdagen niet aan te raden. Wie toch met de wagen komt, kan die gratis parkeren op de parking achter het station. Voorstelling
3
5
6
3 2 blz.12
!
18 7
16
Natuurpunt Deinze zulte Natuurpunt is een onafhankelijke organisatie die zich dagelijks inzet voor de bescherming van bedreigde planten, dieren, biotopen en landschappen in Vlaanderen. Daartoe kopen en beheren ze honderden natuurgebieden, brengen ze de staat van de natuur in kaart en treden ze in dialoog met beleidsmakers. Ze brengen mensen in contact met de schoonheid en kennis over de natuur via vorming en publieksacties. Natuurpunt Deinze Zulte is de regionale afdeling van Natuurpunt, actief in Deinze en Zulte. De afdeling begeert en beheert drie natuurgebieden: de Vallei van de Zeverenbeek, de Leiemeersen van Astene en Bachte, en het Bisdonkdreefje. De afdeling organiseert jaarlijks ook tientallen activiteiten om deze en andere natuurgebieden voor te stellen aan talrijke bezoekers. Meer info over Natuurpunt Deinze Zulte is te vinden op de website www.natuurpuntdeinzeplus.be
8
81 83 88 9
86
VVV Leiestreek De stad Deinze en de gemeente Sint-Martens-Latem hadden op toeristisch vlak hetzelfde doel voor ogen, de streek gezamenlijk te promoten en als één geheel in de promotie van Toerisme Oost-Vlaanderen opgenomen te worden. Ook de gemeente Zulte sloot zich hier later bij aan. In 2000 werden de drie gemeenten en de VVV-Leiestreek opgenomen in de werking van Toerisme Leiestreek vzw.
82 10
84 85
Milieufront Omer Wattez Leievallei Deze lokale milieuvereniging is actief in Deinze en Zulte. Ze volgen de gemeentelijke actualiteit op de voet en reageren wanneer de natuur en het milieu bedreigd worden. Jaarlijks organiseren ze ook een boomplantactie waarbij afwisselend fruitbomen en bosplantsoen gepromoot worden. Regelmatig zijn er ook bezoeken aan een strobalenwoning of een tomatenbedrijf.
11 12
87 13
14
7
deinze |ECOCYCLO| 5
8
De Natuurvrienden De Natuurvrienden is een vereniging die ijvert voor een duurzame en actieve vrije tijd. Dat betekent dat je bij De Natuurvrienden terecht kan voor tal van ecovriendelijke activiteiten zoals fietsen, wandelen, reizen, bergsport, fotografie en natuurlijk ook deze Ecocyclotochten. De Natuurvrienden maakt deel uit van Naturefriends International en telt wereldwijd ruim een half miljoen leden. In Europa, maar ook daarbuiten, vind je een duizendtal Natuurvriendenhuizen waar je aan zeer democratische prijzen kunt overnachten. Wie lid is, geniet tal van voorde-
De Fietsersbond De Fietsersbond eist een toekomstgerichte en bewuste keuze voor de fiets. De fiets moet een logische keuze worden voor alle verplaatsingen. Daarom ijvert de Fietsersbond samen met honderden vrijwilligers voor fietsvriendelijke infrastructuur, een verkeersreglement op maat van de fietsers en meer fiscale maatregelen die het fietsen bevorderen. Ook in Deinze is een afdeling van de Fietsersbond actief.
2
5 | ECOCYCLO | LUS 1
Met de trein Deinze is makkelijk bereikbaar met de trein. Het station heeft een goed uitgebouwd fietspunt waar je zowel terecht kan voor gewone huurfietsen als voor blue-bikes. Het fietspunt bevindt zich in het station en is elke werkdag open van 9u tot 19u. Groepen kunnen op afspraak ook buiten deze openingsuren terecht. Meer informatie of vooraf je fiets reserveren kan via 0476/46 53 17 of
[email protected] Wie een blue-bike abonnement heeft kan in Deinze gratis een fiets lenen.
len. Kijk snel op www.denatuurvrienden.be/lidworden. Ook in Deinze is er een actieve afdeling van De Natuurvrienden. De afdeling bestaat uit twee grote groepen: de ene is vooral bezig met wandelen, fietsen en culturele uitstappen, de andere vooral met bergsporten. www.denatuurvriendendeinze.be en www.bergstijgersdeinze.be
&
Ecocyclo Deinze vertrekt niet toevallig aan het station in Deinze. Het station is het knooppunt voor duurzaam verkeer in de regio en je kan er terecht om een fiets te huren.
4 | ECOCYCLO | deinze
1
6
Bereikbaarheid
kleef dit op je fietsbuis
LUS 1 START
vervolg lus 1op blz 6
4
vervolg lus 1
! = Mogelijke afwijking van het knooppuntennetwerk. Kijk op de respectievelijke blz in het boekje.
5 6 13 einde
= stopplaats in het boekje
Duurzaamheid Duurzaamheid is een ruim begrip: een evenwicht tussen het sociale (alle vormen van sociale uitsluiting en gelijke kansen voor iedereen), het economische (eerlijke verdeling van welvaart en bestrijden van armoede) en het ecologische (streven naar een zo groot mogelijke biodiversiteit en een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk). De Natuurvrienden probeert aan de hand van Ecocyclo dit begrip tastbaar te maken. Tijdens een ontspannende tocht kom je meer te weten over wat duurzaamheid allemaal kan inhouden.
LUS 2 START 15 16
13 14 17 18 19 blz.23
!
86 90
kleef dit op je fietsbuis
Ecocyclo
20
12 21
11 9 22
4 3 5
13 einde
Belangrijk
Ecocyclo kan je elke dag van de week individueel of in groep fietsen. Mocht je één van de adresjes, opgenomen in deze gids, willen bezoeken, dan moet je zelf vooraf contact opnemen. Voor fietsbegeleiding en een uitgestippelde dagtocht, kan je een beroep doen op vrijwilligers van De Natuurvrienden. Fietsstrook Knip de fietsstrook uit en kleef ze op de buis van je fiets. Zo kan je makkelijk naar de verschillende knooppunten rijden. Maar let op: we wijken twee keer af van het knooppuntennetwerk. Op de fietsstrook staat bij het uitroepteken een paginanummer vermeld. Ga kijken op de desbetreffende bladzijde om de wegbeschrijving te vinden. De nummertjes in de blokjes zijn de referentienummers van de bezoekplaatsen in deze gids.
Lus 1
1
Station en fietspunt cont
Statacito
9800 D nsstra fietspu einze; Tel. 047 at 75, nt.dein ze@gro 6/46 53 17 epintro .be Het station van Deinze is als knooppunt van duurzaam vervoer in de regio de ideale vertrekplaats voor deze Ecocyclo. Dit fietspunt wil fietsers in Deinze in de watten leggen en neemt hiervoor 4 taken op: Toezicht op en onderhoud van fietsenstallingen De medewerkers van het fietspunt maken dagelijks meerdere rondgangen in de fietsenstallingen in en rond het station. Daarbij ruimen ze zwerfvuil op en manen ze eigenaars van verkeerd gestalde fietsen aan om hun tweewieler correct in de rekken te plaatsen. Fietswrakken en weesfietsen worden op geregelde tijdstippen verwijderd en in samenwerking met de stad opgehaald. Fietsherstel volgens het thuiskomprincipe Het fietspunt heeft als doel het fietsgebruik te stimuleren door een goede dienstverlening aan te bieden. Het voorthelpen van gestrande fietsers hoort daar uiteraard bij. Dat wil echter niet zeggen dat zomaar elke herstelling uitgevoerd wordt. Om een duidelijke afbakening te maken, werkt het fietspunt volgens het zogenaamde ‘thuiskomprincipe*’. *Het thuiskomprincipe bepaalt wie gebruik kan maken van de dienstverlening en welke herstellingen onder die dienstverlening vallen. De hersteldienst is een service om gestrande fietsers voort te helpen, zodat ze toch veilig en reglementair thuis kunnen komen met de fiets. Voor grote herstellingen verwijzen de medewerkers van het fietspunt door naar de traditionele fietsenmakers in de buurt.
deinze |ECOCYCLO| 7
6
Parcours Op enkele uitzonderingen na loopt het parcours over (verharde) fietspaden. Hierbij maken we gebruik van het fietsknooppuntennetwerk. De totale lengte van de twee lussen samen is een kleine 50 km. Je kan ook kiezen om slechts één van de twee lussen te fietsen. Je hebt dan de keuze uit 28 of 21 kilometer. Extra bij deze Ecocyclo is dat je de mogelijkheid hebt om ook drie natuurgebieden te verkennen. Je vindt de kaartjes achteraan deze gids.
Fietsverhuur In het fietspunt kan iedereen een fiets huren. Dat kan voor een halve dag tot een volledig jaar waarbij het onderhoud inbegrepen is. Blue-bike Het fietspunt Deinze is één van de fietspunten waar je een blue-bike kan ontlenen. Bijzonder in Deinze is dat de stad hier gratis blue-bikes aanbiedt. Hoe werkt het? De gebruikers van de blue-bike moeten zelf een abonnement kopen (10 euro) via www.blue-bike.be maar de ritten worden betaald door de stad. Alle ontleningen van een blue-bike op het grondgebied van Deinze zijn gratis, zowel voor de inwoners als voor de bezoekers. Deinzenaren kunnen ook in andere steden gratis een blue-bike ontlenen.
Naar knooppunt 6 tip
Ben je vandaag met de trein gekomen? Fijn! Maar wist je dat ook heel wat bestemmingen in Europa vlot bereikbaar zijn met de trein? We zetten enkele belangrijke aanbieders op een rijtje: - Thalys: brengt je vanuit Antwerpen en Brussel supersnel naar Parijs, Amsterdam en Lille. - TGV: brengt je vanuit Brussel supersnel naar alle uithoeken van Frankrijk. Vaak moet je overstappen in Parijs. - ICE: Deze Duitse Hogesnelheidslijn is de ideale verbinding met Keulen. - Bahn: Vanuit Keulen gaat een heel netwerk van hogesnelheidslijnen en nachttreinen voor je open. Je spoort er o.a. rechtstreeks naar München en Hamburg maar ook naar Kopenhagen, Venetië, Praag, Warschau en veel meer bestemmingen. - Nog meer treinreistips voor Europa? Laat ze ons weten via onze facebookpagina! www.facebook.com/natuurvrienden
Ecocentrum
5
3
2
Onderweg kom je in de buurt van de 3 volgende bezienswaardigheden:
2
Wereldwinkel
Een permanente winkelruimte met (h)eerlijke producten
Het belangrijkste doel van Oxfam-Wereldwinkels is het onrecht in de huidige handelsrelaties bekend maken bij het brede publiek. Zodat steeds meer mensen eisen dat dit model verandert en beleidsmakers niet anders kunnen dan ingrijpen. Oxfam-Wereldwinkels vervult deze maatschappelijke rol op een unieke manier. De organisatie ontwikkelt zélf producten van eerlijke handel en biedt de consument op die manier een concreet alternatief. Zo toont ze dat een eerlijk en duurzaam handelsmodel economisch rendabel kan zijn, zonder dat de consument zijn levensstijl moet aanpassen. Bovendien brengt eerlijke handel en productie ontwikkeling in het Zuiden. Op die manier slaat Oxfam-Wereldwinkels twee vliegen in één klap. Ze betaalt een prijs die de producenten een perspectief op ontwikkeling biedt en geeft de achtergestelde producenten de mogelijkheid om zelf te kiezen aan wie ze hun producten verkopen. Daardoor vergroot de onderhandelingsmacht van kleine producenten en krijgen ze een sterkere positie in de handelsrelaties. Naast het runnen van de winkel organiseert de wereldwinkel van Deinze ook een jaarlijks ‘(h)eerlijk ontbijt’ en een geschenkenbeurs in de eindejaarsperiode.
- Eerlijke producten vind je ook in de supermarkt bij jou in de buurt en in vele natuurvoedingswinkels of bij je voedselteam. - Wil je meer doen? Overtuig je eigen organisatie, bedrijf of vereniging om eerlijke producten aan te kopen. - Ook gemeenten kunnen meewerken. Op www.fairetradegemeenten.be vind je al de informatie over de campagne. Bedoeling is om heel Vlaanderen warm te maken voor Fair Trade en lokale duurzame landbouw. con
Ghetact 9800 squiè Deinz restr e a
at 31 ,
deinze |ECOCYCLO| 9
8 | ECOCYCLO | deinze
tip
3
Tutti Gusti IJssalon
conta
Markctt
Tel. 04 7
67, 980
3/67 8
8 19
8, t 168 a a r t isst 80 37 7 tac con hthu l. 09/3 T c Sla00 Deinze - e
0 Dein
ze
Tutti Gusti in het centrum van Deinze ziet er op het eerste zicht een eerder gewoon ijssalon uit. Wie echter wat verder kijkt merkt snel dat men hier op een duurzame manier te werk wil gaan. Zo doet het ijssalon een beroep op verschillende lokale handelaars en producenten. De melk is afkomstig van lokale melkveehouders en het merendeel van het fruit wordt geleverd door de firma Cocquyt uit Meigem-Deinze, in de streek gekend om zijn uitgestrekte boomgaarden van peer, appel en kers. Ook voor andere zaken werd naar een meer duurzaam alternatief gezocht. De ijsbekers, drinkbekers en rietjes zijn gemaakt van composteerbaar materiaal. In het ijssalon wordt ook Fair Trade koffie geschonken.
4
98
Kringloopwinkel
Een kringloopwinkel, in België soms kringwinkel genoemd verkoopt tweedehandsspullen zoals kleding, meubels, boeken, huisraad, kunst en antiek. Veel kringloopwinkels zijn stichtingen zonder winstoogmerk die het recycleren en hergebruik van artikelen willen stimuleren. Regelmatig werken hier mensen in het kader van een (re-)integratietraject of doen ze vrijwilligerswerk. Daarnaast zamelen diverse kringlopen geld in voor maatschappelijke doelen. Het kopen bij een kringloop of het brengen van bruikbare spullen is hierdoor een goede zaak! Stap eens binnen in deze kringloopwinkel en sta versteld van het diverse en goedkope aanbod. tip
Koop niet te snel een nieuwe gsm of laptop. Er is steeds meer vraag naar bepaalde ertsen (koper, kobalt, lood...) voor de fabricage van spelcomputers, pc’s en mobiele telefoons. Deze ertsen worden op verschillende plaatsen over de hele wereld gedolven. Die mijnactiviteit brengt de natuur in de omgeving vaak zware schade toe. In de Democratische Republiek Congo bedreigen de beruchte coltanmijnen de biodiversiteit van Kivu. Om te eten, jagen de mijnwerkers er illegaal op de laatste gorilla’s, maar ook op olifanten, okapi’s... Ze kappen het woud omdat ze brand- en timmerhout nodig hebben en omdat ze de mijnen willen uitbreiden. De gevolgen zijn erosie, bodem-, water- en luchtvervuiling en – niet te vergeten – wapengeweld. Denk dus na eer je een nieuwe gsm of laptop koopt. tip
- Vraag naar seizoensgebonden gerechten. - Vraag naar streekeigen gerechten. - Bestel eens een vegetarische schotel. - Vraag naar Fair Trade koffie. - Laat de ijskar je coupe in je eigen kommetje maken ipv in een plastieken potje.
Richting knooppunt 48
Onderweg mogelijkheid tot afwijking van de knooppuntenroute.
deinze |ECOCYCLO| 11
10 | ECOCYCLO | deinze
Niet alle horecazaken werken even duurzaam. Wat kan je zelf doen om de horeca aan te sporen om meer duurzaam te werken?
5
Zeveren Planke Om viade legendarische Zeveren Planke te kunnen gaan, wijken we een beetje af van de knooppuntenroute. Volg deze beschreven route en fiets door een mooi stukje natuur.
Aan knooppunt 2 verlaat je kort de knooppuntenroute. Je rijdt van de Kromme Brug tot aan de vaart, daar naar rechts en de eerste straat (Oude Brugsepoort) weer rechts. Je volgt deze gerestaureerde kasseiweg tot ze overgaat in de straat ‘Kouter’. Na het oversteken van de Zeverenbeek sla je ongeveer 200 m verder rechtsaf. Je volgt hiermee een fietspad dat je naar het natuurgebied ‘Vallei van de Zeverenbeek’ leidt. Net na de bocht vind je aan de rechterkant het knuppelpad ‘Zeveren planke’. Wandel met je fiets aan de hand over het knuppelpad tot in de Kerkstraat waar je links afslaat. Je volgt deze straat tot aan de kerk van Zeveren. Recht voor je zie je een smal fietspad dat de route verder volgt naar knooppunt 18.’ De vallei van de Zeverenbeek is een langgerekt gebied dat zich uitstrekt tussen het Schipdonkkanaal, over Zeveren, tot in Wontergem. Het bestaat uit een reeks heel diverse biotopen met van oost naar west uitgestrekte meersen in Schave, de Moerputten, de bloemenrijke ruigtes en dotterhooilanden ter hoogte van de Kerkstraat, de natte hooivlakte van de Blekerij, het Elzenbroekbos van Kauwe en de extensief beheerde percelen met kleine landschapselementen in de Vondelmeersen in Wontergem. De vallei is geklasseerd als habitatrichtlijngebied wegens zijn unieke natuurrijkdom.
Beheer De vallei van de Zeverenbeek is ongeveer 200 ha groot. Waar mogelijk verwerft Natuurpunt vzw gronden om dit kwetsbare gebied gepast te beheren en hiermee streekeigen natuur en landschap te behouden en te ontwikkelen. De graslanden worden waar mogelijk in samenwerking met landbouwers beheerd. Er wordt vooral gehooid en nabeweid. Op andere delen gebeurt enkel seizoensbeweiding. In de broekbossen laat men de natuur spontaan haar gang gaan. Natuurpunt kon samen met de stad Deinze, de Vlaamse Landmaatschappij en het Europees project ‘Balance’ in 2013 de vroegere ‘Zeveren planke’ realiseren. ‘Zeveren planke’ vormde tot de jaren 60 een verbinding tussen Zeveren en de graanmolen op de Kouter. Met de aanleg van dit knuppelpad herstelde Natuurpunt deze trage weg. Wandelaars en fietsers kunnen hier kennismaken met de unieke natuur in deze vallei, waar de Zeverenbeek meandert tussen bloemrijke hooilanden met onder andere de grote ratelaar, de echte koekoeksbloem en verschillende soorten orchideeën. Wil je graag een wandeling maken in dit Natuurgebied? Kijk dan achteraan in deze gids voor een plannetje van het gebied.
Maak zelf heerlijke vlierbloesemsiroop Van mei tot juni draagt de gewone vlier (Sambucus nigra), die je vaak tegenkomt op deze fietsroute) duizenden roomkleurige bloesems. Pluk 24 bloemschermen en schud er de insecten zachtjes af. Doe de bloesems in een grote pan, zonder stengels of bladeren, want die smaken slecht. Voeg er twee kg suiker bij, het sap van drie citroenen en één liter water. Breng alles aan de kook. Zet de siroop twee dagen in de koelkast en roer ze nu en dan. Filter er de bloesems uit. Giet de siroop in kleine flesjes, die voordien in kokend water gesteriliseerd werden. Je kan deze siroop ongeveer één jaar op een donkere plaats bewaren. Een geopende fles moet in de koelkast. De siroop kan je aanlengen met water tot een heerlijk drankje of gebruiken in cocktails en desserts.
6
Richting knooppunt 18
Passiefhuis
In 2003 kocht de familie De Bruycker-Deceuninck, een langgevelhoeve die duidelijk aan sanering toe was. De woning was niet geïsoleerd en vochtig, had verouderde sanitaire en elektrische installaties, één houtkachel in de leefruimte, een beperkte lichtinval en ruimte. Na lang wikken en wegen werd besloten de woning te slopen. In 2005 werd één van de eerste passiefhuizen in Vlaanderen gebouwd in Zeveren. Het gaat om een houtskeletbouw, waarbij vooral werd gelet op de doorgedreven isolatie. De analoge bouwvorm van de nieuwbouw refereert aan de originele woonst. Toch gaven de architecten het archetype van de langgevelhoeve ook weer een hedendaagse invulling met strak uniforme materiaalkeuze. Passiefhuizen zijn dus zo gebouwd dat ze (bijna) geen verwarming nodig hebben. Door goede isolatie, extreme luchtdichtheid, zonnewarmtewinsten via goed georiënteerde ramen en gezond en voldoende ventileren, zijn deze huizen baanbrekend op vlak van energieverbruik en luchtkwaliteit. Ook in een passiefhuis zijn er nog steeds warmteverliezen door de muren en via het ventilatiesysteem. Die warmteverliezen worden gecompenseerd door passieve warmtewinsten. Enkel zuidgerichte superisolerende ramen met driedubbel glas hebben de eigenschap dat ze meer warmte kunnen binnenlaten dan ze verliezen en zijn dus een onontbeerlijke bron van passieve warmtewinsten. Andere warmte komt van het gebruik van huishoudtoestellen en van de lichaamswarmte van de bewoners. Het energieverbruik van een passiefhuis is zo’n 75% lager dan bij een traditioneel huis; niet slecht dus gezien de energieschaarste en de opwarming van de aarde. tip
- Geen passiefhuis maar toch energie besparen binnenshuis? Met een leuke wedstrijd van de Bond Beter Leefmilieu krijg je er vast zin in. www.energiejacht.be - Ook de Energiesnoeiers helpen je op weg om binnenshuis energie te besparen. Ze komen bij je langs en geven tips of stellen energiebesparende maatregelen voor. Via dit sociaal-economische project krijgen de Energiesnoeiers, meestal laaggeschoolden of langdurig werklozen, een specifieke en degelijke opleiding om je met raad en daad bij te staan. www.energiesnoeiers.net
richting knooppunt 16
deinze |ECOCYCLO| 13
12 | ECOCYCLO | deinze
Natuur De vallei dankt haar rijkdom aan de natte veenbodems. Op kaarten van eind 18e eeuw zien we vooral ‘gemene’ (dit wil zeggen gemeenschappelijke) hooilanden in de vallei, later kwamen er broekbossen (‘broek’ betekent moeras) in de plaats. De overgebleven historische hooilanden zijn zeer soortenrijk en kleuren in het voorjaar prachtig met echte koekoeksbloem, pinksterbloem, grote ratelaar, brede orchis, waterkruiskruid…, soorten die eerder gedijen in voedselarme omstandigheden. De bossen met voornamelijk els en es werden vroeger als hakhout beheerd, maar dit intensieve bosbeheer is stelselmatig opgegeven. Ze zijn nu bijna niet meer toegankelijk. De vallei is opgenomen in het Natura 2000-netwerk dat bestaat uit Speciale Beschermingszones die de bescherming van de wilde flora en fauna in Europa tot doel hebben.
tip
co
Hentact 9 erd
80 w refle 0 Deinze eg Tel. 0 ctieruim - www 151, 9/38 te.vi .vinkt 1 95 nkt@ .be 10 - deinz Toeg e.be ang is gr atis
7
Reflectieruimte Vinkt
De reflectieruimte herdenkt de gebeurtenissen van de Meidagen van 1940. Het laat ons nadenken over ‘Waartoe de mens in staat is’. In 4 dagen tijd kwamen in Vinkt en Meigem maar liefst 140 burgers om het leven. Hiervan werden 86 burgers door de Duitsers geëxecuteerd. 27 anderen stierven in de kerk van Meigem door een ontploffing. Verschillende bronnen spreken elkaar tegen over wie de burgers in de kerk van Meigem eigenlijk doodde. Maar het meest waarschijnlijke is dat Belgische artillerie de kerk raakte. Ongeveer 30 anderen stierven tijdens vijandelijke en Belgische bombardementen. De reflectieruimte belicht de 3 partijen. Het is dus geen eenzijdige tentoonstelling over schuldigen en slachtoffers maar een project dat ons laat nadenken over waar mensen allemaal toe in staat zijn. “Ik was bang dat het waar was wat mijn vader over de moord op burgers geschreven had.” W. Gedusch, zoon van een Duitse officier “Ik hoorde een koekoek en dacht: hoe is het mogelijk dat er hier zo’n verschrikkelijke dingen gebeuren en de dieren ondergaan er geen invloed van.” - H. Schollaert
9
Huisbrouwerij Canarus
Deze kleinschalige brouwerij is een leuke stopplaats tijdens de Ecocyclo. Onder de kerktoren van Gottem worden drie lekkere biertjes gebrouwen: De Sint Canarus Tripel, een stevig bruin bier, Potteloereke en een zuiver natuurbier, De Maegt van Gottem. Verenigingen of andere groepen kunnen hier terecht om samen met de brouwer hun eigen bier te maken. , eg 5218/63 69 31 w r e 0 d Pol0 Deinze - Teul.s.be
“Ik heb geschoten om de burgers te redden. Ik kon me niet inbeelden wat er op dat moment aan het gebeuren was.” - A. Philippe, Ardense Jager
act
cont
980 intcanar s info@
Het is mogelijk om informatie op te zoeken op interactieve computers en de tijdlijn en een kaart met de executieplaatsen te raadplegen. Er wordt ook een film getoond die de massamoord belicht met ontroerende verhalen van ooggetuigen en originele beelden van toen.
Richting knooppunt 81
Knotwilgen
Kenmerkend voor de Leiestreek zijn de vele knotwilgen die je in het landschap ziet. Een knotwilg wordt iedere paar jaar geknot door de nieuw uitgelopen takken weg te zagen ter hoogte van de kruin. Knotwilgen werden vroeger voornamelijk aangeplant voor de wilgentenen. Dat zijn de dunne takken van de wilg waarmee o.a. manden werden gemaakt. Tegenwoordig is de vraag ernaar sterk afgenomen. Toch heeft de knotwilg ook nu nog zijn nut. Een knotwilg gedijt goed in vochtige grond en verdampt heel wat water, wat wateroverlast kan beperken. Ook vormen (oude) knotwilgen vaak kleine ecosystemen op zich. In de humusrijke knot groeien planten, leven insecten, broeden kleine en grotere vogels en zoeken kleine zoogdieren vaak een schuilplaats.
88 Naar knooppunt
richting knooppunt
86
Onderzoekers van de Spaanse universiteit van Cadiz hebben onlangs een procedé ontwikkeld om uit afval van bierbrouwerijen een autobrandstof te maken die niet alleen goedkoop zal zijn, maar ook weinig milieuschade veroorzaakt. Het gaat om graanafval, dat weinig commerciële waarde heeft en daarom uitsluitend als veevoer te gebruiken is. Bij het nieuwe proces maalt een machine eerst het graanafval fijn, waarna de onttrekking van de lipiden, een vetachtige stof, plaatsvindt. Uit de lipiden is vervolgens met behulp van transesterificatie biodiesel te fabriceren. Als de olie op raakt kunnen we dus vrolijk verder op bierafval? Of dit wenselijk is en of we de bierconsumptie alvast moeten laten stijgen, vertellen de onderzoekers niet.
86 Naar knooppunt
82
deinze |ECOCYCLO| 15
14 | ECOCYCLO | deinze
8
Weetje
10
Leiearm Gottem met de Pereboomplassen
Deze oude Leiearm, met als verlengde de Pereboomplassen op de grens tussen Gottem en Olsene, is net als de andere oude Leiearmen in deze streek van groot belang voor tal van watervogels zoals futen, meerkoeten, waterhoentjes,… en voor broedvogels van de oevervegetaties zoals de kleine karekiet en de bosrietzanger. De grote rietveldvegetatie en natte vegetatie aan het uiteinde van deze arm, de zogenaamde Pereboomplassen, is van uitzonderlijk belang voor onder andere de bruine kiekendief en de scholekster. Dit gedeelte is slechts toegankelijk voor het publiek via een uitgekiend wandelpad om de zeldzame vogels niet te storen. Maar het gebied is ook goed met de verrekijker te overschouwen vanaf de Leiedijk.
84 Naar knooppunt
11
85
richting knooppunt
90
Museum Roger Raveel
Leiearm Machelen en Grammene
Net als vele andere oude rivierarmen zijn deze beide Leiearmen het leefgebied voor heel wat planten en dieren. De oevervegetatie met oeverzegge, gele lis en riet kan er zich over een grote lengte ontwikkelen. Ook pluimzegge, een eerder zeldzame zeggesoort, heeft zich kunnen vestigen. Deze vegetaties zijn een geliefde biotoop voor de kleine karekiet en de bosrietzanger. Dankzij het beheer van het Agentschap Natuur en Bos (ANB), waarbij omgevallen bomen in het water mogen blijven liggen, vindt de ijsvogel geschikte uitkijkplaatsjes boven het water om zijn prooi te kunnen verschalken. Enkele oude wilgen op de oever worden door een klein groepje aalscholvers als slaapboom gebruikt. Over de hele lengte van deze arm hebben enkele koppeltjes fuut hun territorium afgebakend. Het gebied kan verkend worden tijdens een flinke wandeling langs beide oevers tussen Grammenebrug en Noorderwal. Let tijdens deze wandeling ook eens op de kwelzones in de weiden tussen de Leie en de hoger gelegen kouter aan de kant van Grammene en Westaarde, waar ANB een knuppelpad aangelegd heeft. In het voorjaar bloeien hier onder andere de beekpunge en pinksterbloem. Een wandeling (plannetje zie achteraan deze gids) rond deze Leiearm brengt de natuurgenieter ook langs de kerkhofmuur waarop muurvarentjes en tongvaren een ersatz rotswand gevonden hebben. Ook voor het behoud van het kerkhof en de muur er rond sprong Roger Raveel in de bres. Cultuur en natuur gaan in Machelen hand in hand.
85 87 Terug naar knooppunt
richting knooppunt
89
deinze |ECOCYCLO| 17
In 1971 voerde Roger Raveel op een zeer persoonlijke manier actie tegen de vernietiging van het milieu. Met zijn ‘Zwanen van Brugge’ zorgde hij er voor dat het water van de reien behoed bleef voor verdere vervuiling en met Raveel op de Leie verijdelde hij de plannen van de toenmalige overheid om de natuurlijke Leiemeanders, tussen Machelen-aan-de-Leie en Deinze te dempen. Als gevolg hiervan kan de bevolking thans nog altijd genieten van het mooiste in de omgeving. Het unieke aan Raveels acties is het artistieke uitgangspunt. Het zijn in de eerste plaats beeldende creaties, vol van poëzie en zonder enige pamflettaire inslag. Precies daardoor hadden ze destijds een overtuigingskracht die het gewenste resultaat opleverde. Om dezelfde reden blijven ze fascinerende kunstwerken. Roger Raveel heeft er dus mee voor gezorgd dat het landschap waar we vandaag door fietsen er zo uit ziet. Enkel daarom alleen al verdient hij een plaatsje in deze Ecocyclogids. Maar ook het gebouw waarin het museum gevestigd is neemt een bijzondere plaats in het landschap in. Het is een gebouw dat zich op een bevreemdende en vervreemdende manier in het dorp integreert. Het stoot het dorp niet af. Integendeel, het vindt er zijn plaats en benadrukt de werkelijkheid ervan.
e Zult len- m.be ache useu 70 M elm ro 8, 98 gerrave j. 1 eu t aat rm@ro uro, -12 tac con estr 00 - r pen 4 e Gild09/381 60uro, groe Tel. ang 6 e Toeg
16 | ECOCYCLO | deinze
12
13
Biologisch-dynamische boerderij De Zonnekouter Deze hoeve ligt 700 meter uit de knooppuntenroute. Om aan de Zonnekouter te geraken ga je ter hoogte van het kruispunt Tuttegemstraat – Meulebergstraat links af de Meulenbergstraat in. Op het einde ga je opnieuw links en even verder kom je aan de Zonnekouter op je rechterkant. De Zonnekouter is een biologisch-dynamische boerderij die 6 ha groot is. Op de resten uit een ver verleden werden vanaf 2000 de woning, schuren en stallen gerestaureerd en herbouwd, met zoveel mogelijk ecologisch materiaal. De boerderij bestaat uit een ruime koepelserre, een boerderijwinkel en een zaaltje waar allerhande cursussen en activiteiten kunnen plaats vinden. Er zijn een heleboel rechtstreekse klanten. De landbouw is er kleinschalig en gevarieerd. Op de 2 ha akkerland worden een 25-tal soorten seizoensgroenten geteeld (buiten en in de onverwarmde serre). Om de 6 jaar worden de vruchten gewisseld en er wordt gebruik gemaakt van groenbemesters. Op de omringende 4 ha weiland graast een kleine kudde koeien en schapen. Die zorgen voor mest voor de groenten en af en toe voor wat vlees. Zo maken ze de kring op de boerderij rond.
87 richting knooppunt 8 Terug naar knooppunt
14
Bisdonkstraat
Op de grens tussen Machelen en Petegem liggen nog enkele zandige wegen met schrale bermen waarin een voor onze streek unieke heidevegetatie tracht te overleven. In de zomer levert dit een fantastisch kleurenpalet op, met ondermeer zeldzame plantjes als struikheide, stekelbrem, stijve ogentroost, valse salie en tormentil. De Bisdonkdreef wordt beheerd door Natuurpunt. Jaarlijks wordt de dreef door vrijwilligers gemaaid om dit ecosysteem te bewaren.
con
Vostact 987 sen T 0 Ma ho
el. 0 che ls www 9/380 4 len aan traat .dez 7 51 de Lei onne e 9, kout er.be
tip
- Kies zoveel mogelijk voor streekproducten: hoe dichter bij huis het voedsel wordt geproduceerd, hoe kleiner de Co2 impact. Streekeigen producten eisen immers een pak minder transport. - Hou jij van bio? Elk jaar organiseert Bioforum begin juni de bioweek. Van ontbijt, proeverijen, festivals, marktjes tot workshops. Die week is alles bio! Meer op www.bioweek.be
Ben je aan het bouwen of verbouwen? Overweeg dan om schuilplaatsen voor de lokale fauna in je project te verwerken. Kijk uit naar soorten die je een plaatsje kan of wil bieden. Doe dan de nodige aanpassingen: boor gaten in een dikke muur en maak holten vrij (voor solitaire bijen), maak ingangen in betonblokken (voor vleermuizen), zorg dat de zolder van buitenaf toegankelijk is (voor roofvogels en vleermuizen), installeer nestkasten onder het dak en de balkons. Vergroot je kansen: zorg voor een zo gevarieerd mogelijke tuin – waar je gasten gemakkelijk eten vinden – en ban alle chemische producten (bestrijdingsmiddelen, meststoffen, verf, schoonmaakmiddelen...). deinze |ECOCYCLO| 19
18 | ECOCYCLO | deinze
tip
Lus 2
Naar knooppunt 8
richting knooppunt
13
15
7
5
6
Fietspad Deinze naar centrum Astene
De aanleg van deze fietsverbinding heeft wat voeten in de aarde gehad. Tal van organisaties voerden jarenlang acties voor de aanleg ervan. Het pad verbindt het centrum van Astene met het station van Deinze. Het loopt ook voorbij het voetbalveld van Union Astene, de parkbegraafplaats en het stadsbos. Al in 1998 werden de eerste stappen gezet voor de realisatie van die veilige verbinding. Richting knooppunt
Stadsbos
Het stadsbos Deinze is een project om het bosbestand uit te breiden. In Deinze en omgeving zijn er immers weinig bossen. Daarom beslisten de stad Deinze en het Vlaams Gewest in 2002 om gronden aan te kopen voor bosuitbreiding. Dit leidde toen tot hevig protest bij de landbouwers. Daarop ontstond in 2003 het Samenwerkingsverband stadsbos Deinze, een platform van vele verenigingen van Deinze dat ijvert voor de realisatie van dit bos. Dit platform is nog steeds actief en organiseert regelmatig activiteiten in het nieuwe bos. Het stadsbos Deinze is een groene long van 55 ha, waarvan een groot deel nieuw bos. Het noordelijke deel dat grenst aan de spoorweg is eigendom van de stad Deinze. Het Vlaams Gewest, via het Agentschap voor Natuur en Bos, is eigenaar van het zuidelijke deel. Centraal is de Astene-dreef, waar ook een oude boskern is gesitueerd. In dit deel zijn meerdere waardevolle planten te bewonderen, zoals bosanemonen, gewone salomonszegels, witte klaverzuring en dalkruid. In het bos broeden regelmatig sperwers en bosuilen, naast andere soorten als de grote bonte specht, de groene specht, de boomkruiper, de boomklever, enz. Er zijn ook meerdere poelen in het gebied, waar stekelbaarzen, bruine kikkers en alpenwatersalamanders zijn waargenomen. In het zuidelijke deel grazen het hele jaar door Galloways-runderen. Zij zorgen voor open plaatsen in het bos, wat heel interessant is voor fauna en flora. Je kan hier een mooie wandeling maken. Die is ter plaatse aangeduid op paaltjes en op verschillende plaatsen staan er infoborden. Een plannetje vind je achteraan deze gids. Info: www.stadsbosdeinze.be
13 Naar knooppunt
deinze |ECOCYCLO| 21
20 | ECOCYCLO | deinze
16
13
! Na knooppunt 13 volg je richting knooppunt 14 maar op het einde van de Winkelstraat (kruispunt met de Pontstraat) sla je niet rechts (richting knooppunt 14) af maar wel links. De eerste straat rechts sla je in (Beekstraat) en die blijf je volgen tot op het einde. Je passeert “De Wassende Maan” en bijna op het einde het Rode Kruis Opvangcentrum. Je komt op de steenweg van Deinze naar Gent. Je volgt die naar rechts (fietspad) en neemt de eerste straat opnieuw rechts (Karrestraat). Weldra zit je weer op de knooppuntenroute en vervolg je naar knooppunt 86.
18 17
Vakantiecentrum De Ceder
De Ceder voert een ambitieus milieubeleid met duidelijke, uitvoerbare actieplannen. Vakantiegangers hebben het voordeel dat ze kunnen kiezen voor een vakantie met een hart voor het milieu en dat ze er zeker van zijn dat ze in een groene accommodatie terechtkomen. Het is algemeen bekend dat De Ceder van meet af aan geijverd heeft voor de realisatie van stadsbos te Astene. Milieueducatie in het park staat bij vele scholen op het programma. Als lid van de V.V.V -Leiestreek promoot De Ceder de mooie Leiestreek, met haar vele prachtige wandel– en fietsroutes. Belangrijk om weten is dat het personeel en de gasten mee betrokken worden in de realisatie van het Milieu Actieplan. cont Alle info op www.deceder.be of like us op de facebook pagina. act
Par
9800 ijsest Tel. 0 Deinze raat 3 9 4, www /381 58 8 .dece der.b 5 e
De Wassende Maan is een biodynamische landbouwcoöperatieve. Op de velden telen ze zowat 30 verschillende soorten seizoensgroenten. Die brengen ze graag zo vers mogelijk op je bord. Daarom kiezen ze voor groentepakketten en een boerderijwinkel. Op die manier ook voor meer smaak, minder kilometers en een eerlijke prijs. In de groentepakketten zie en proef je de diversiteit van hun velden. Voor een vaste prijs krijg je (twee)wekelijks een pittige mix kraakverse seizoensgroenten en fruit. Er zijn pakketten op ieders maat en meer dan 45 afhaalpunten in en rond Gent. De winkel op het erf van De Wassende Maan is meer dan een boerderijwinkel. Je vindt er: - kraakverse biologische groenten en fruit, recht van het veld - dagvers biobrood - biovlees van eigen kweek: varkens en kippen - kaas om van te smullen, verleidelijke vegetarische producten, heerlijke pasta’s, gedroogde vruchten, sappen, zoetjes, zoutjes tot zelfs schoonmaak- en verzorgingsproducten
contact
Beekstraat 35, 9800 Deinze Tel. 09/381 55 40 be winkel@dewassendemaan. www.dewassendemaan.be
tip
Probeer eens een biogroenteabonnement Bioboeren passen natuurlijke productietechnieken toe: ze kweken alleen inheemse soorten en gebruiken geen chemische meststoffen of pesticiden. Zo putten ze de bodem niet uit en vervuilen ze het grondwater niet. Ze hebben ook aandacht voor diertjes die bij de teelt helpen (bijen, regenwormen...) en voor de omringende ecosystemen. Bovendien halen ze oude soorten die lekker en gezond zijn uit de vergetelheid: aardperen, oude graangewassen, verrukkelijke appelen ... Wie een biogroenteabonnement neemt, draagt bij tot een gezondere en duurzamere wereld. Let wel op dat het fruit en de groenten inderdaad lokale seizoensproducten zijn (weinig conserveringsmiddelen en weinig vervoer) en dat de verpakking tot een minimum beperkt is. Je vindt een lijst met aanbieders van biogroenteabonnementen over het hele land op www.velt.be.
deinze |ECOCYCLO| 23
22 | ECOCYCLO | deinze
tip
Duurzaam op reis - Kies zorgvuldig je bestemming. Waarom ver weg gaan als dichtbij ook veel te beleven valt. - Kies voor een groen verblijf en probeer je ecologische voetafdruk zo laag mogelijk te houden. - Kies voor een duurzaam transportmiddel.
De Wassende Maan
19
Rode Kruis opvangcentrum
con
Be tact
In de hoeve van het voormalige “Goed te Wallebeke” biedt het Rode Kruisopvangcentrum, in opdracht van de federale overheid, onderdak aan ongeveer 65 bewoners. Tijdens hun verblijf in het opvangcentrum wachten zij op een beslissing in hun asielprocedure. De minderjarige bewoners gaan naar school, de volwassenen krijgen Nederlandse taalles of volgen een computercursus. Een aantal beroepskrachten zetten zich dagelijks in voor de psychologische begeleiding van de bewoners en daarnaast voeren heel wat vrijwillige medewerkers allerlei taken uit zoals het geven van de taallessen, het organiseren van kinderactiviteiten, enz… Om privacyredenen is het centrum niet vrij te bezoeken. Bezoek (in groep) kan wel na afspraak met het centrum. Naar knooppunt
86
90
richting
12
Elk jaar vindt in de tweede helft van februari een mooi schouwspel plaats in de Leiemeersen te Bachte-Maria-Leerne. Heel wat blauwe reigers komen dan terug van het warmere zuiden en verzamelen in de meersen, alvorens hun nestplaats in het bos van Ooidonk terug in orde te brengen ter voorbereiding van een nieuw broedseizoen . Het bos van Ooidonk herbergt sinds mensenheugenis één van de grootste reigerkolonies van België. De meeste van onze blauwe reigers overwinteren in Zuid-Europa of Afrika, want in onze streken is het ’s winters moeilijk om voldoende voedsel bijeen te krijgen. Toch zijn er elk jaar een deel overwinteraars, het gaat dan meestal om onervaren of verzwakte dieren. Bij de terugkomst van de trekvogels in Deinze (traditioneel de derde of vierde week van februari) lijkt het alsof de reigers elkaar gedurende enkele dagen hartelijk willen begroeten in de natte weiden tussen de Leie en het kasteelbos. Daarna starten ze al vlug met de renovatie van hun nesten, waarbij de sterkere en meer ervaren dieren de middelste nesten inpikken. De jongere dieren moeten het stellen met de nesten die zich meer aan de buitenkant van de broedkolonie bevinden. Vanaf maart bebroeden de ouders 3-5 eieren die na een 25-tal dagen uitkomen. De jongen blijven daarna nog ongeveer 50 dagen op het nest.
deinze |ECOCYCLO| 25
24 | ECOCYCLO | deinze
Tel. 0 ekstr integ 9/282 7 aat 1 ratie 6 58 19, 9 .ocde 800 inze@ Dein rode ze kruis .be
20 Reigerkolonie Ooidonk
21
Astene Sas
Een unieke, authentieke plek langs de Leie, oase van rust en natuur, bakermat van schilderkunst, o.a. Emiel Claus en knooppunt van menige fietsroutes. Op de rechteroever tref je de twee sasmeestershuizen uit de negentiende eeuw aan, nu de thuisbasis voor de VZW Historische Schepen. De ophaalbrug over het sas daterend van na de eerste wereldoorlog, wordt nog steeds met de hand bediend en is de achtergrond bij tal van fotoshoots. Kortom, een plaats waar je tot rust komt.
4 Naar knooppunt
richting knooppunt
13
2
3
5
12 Naar knooppunt
11
9
richting knooppunt
4
22 Vosselare Put De Leiemeersen van Astene en Bachte-Maria-Leerne zijn open meersenvlaktes die zich uitstrekken langsheen de Leie, in de deelgemeentes Bachte-Maria-Leerne en Astene. Natuurpunt bezit momenteel 20 ha in de Leiemeersen en wil de intensief gebruikte weiden weer omzetten naar meer extensief gebruikt grasland, met een hogere natuurwaarde. Natte meersengebieden die extensief beheerd worden zijn immers een uitstekende biotoop voor talrijke zeldzaam geworden planten zoals grote ratelaar, de echte koekoeksbloem, aardbeiklaver, zeegroene rus, geknikte vossestaart, valse voszegge, zomprus, gewone waterbies, moeraswalstro, zompvergeet-me-nietje, moerasvergeet-me-nietje, pijptorkruid en behaarde boterbloem. Er wordt samengewerkt met landbouwers om de natuurwaarde in deze percelen te verhogen. Het gebied kan niet los gezien worden van de andere meersengebieden langsheen de Leie tussen Deinze en Gent. Via deze meersengebieden migreren heel wat vogels in de Leievallei. Tijdens de winterperiode vertoeven er heel wat smienten, kemphanen, wulpen, krakeenden en slobeenden en met wat geluk vind je er ook pijlstaarten, tureluurs en wintertalingen. In de zomerperiode kun je er grutto’s en jagende slechtvalken zien. De diverse poelen in het gebied zijn de biotoop van de gewone pad, bruine kikker, groene kikker, kleine watersalamander en alpenwatersalamander. In de zomermaanden kan je in dit afgesloten deel van de Leiearm zwemmen. Het trekveer dat je naar de overkant van het water brengt is een attractie op zich. Wil je graag een wandeling maken in dit natuurgebied? Kijk dan achteraan in deze gids voor een plannetje van het gebied.
Wat is er leuker dan bij warm weer een duik te nemen in een open water? Geen chloorgeur, niet de gebruikelijke drukte van een binnenzwembad, open lucht, wat wil een mens meer? Maar precies door die hitte hebben bacteriën, larfjes en andere ziekteverwekkers vrij spel in oppervlaktewater. Zo ontstaat er blauwalg, krijgen zwemmers last van zwemmersjeuk, heerst er botulisme en is er kans op de ziekte van Weil. Daarom enkele tips: - Neem een douche na het zwemmen en droog je goed af - Ga naar je huisarts als je klachten hebt - Hou zelf het water schoon, gooi er geen afval in en gebruik het niet als toilet - En vooral: zwem alleen waar het mag Richting knooppunt
4
deinze |ECOCYCLO| 27
26 | ECOCYCLO | deinze
tip
Bedankt! Ziezo! Deze Ecocyclotocht rond Deinze zit er op. Hopelijk heb je ervan genoten en er wat van opgestoken. Als je zin hebt in meer: er zijn Ecocyclotochten rond Herentals, Westerlo, Turnhout, Kalmthout, Maasmechelen, Antwerpen, Leuven en Oostende. De Natuurvrienden blijven trouwens Ecocyclotochten uitbouwen. Ook in de toekomst lanceren we nieuwe Ecocycloroutes! Wil je graag op de hoogte blijven van andere activiteiten van De Natuurvrienden? Neem dan een kijkje op onze website www.denatuurvrienden.be of onze facebookpagina. Last but not least willen we de vele vrijwilligers van de verschillende verenigingen die aan deze brochure meewerkten bedanken. In het bijzonder gaat onze dank uit naar Eddy De Winter voor zijn blijvende ijver om deze gids te realiseren. Ook bijzondere aandacht voor Christine Ostijn en Brigitte Delmeire voor het aanleveren van de foto’s voor deze gids.
BON
"
Breng deze brochure mee naar je eerste winkelbezoek en ontvang een gratis groente van de dag!
deinze |ECOCYCLO| 29
28 | ECOCYCLO | deinze
De Wassende Maan
Leiearm Grammene
Stadsbos
Begraafplaats Astene
P
Vakantiecentrum
Brielmeersen
De Ceder
P
Grammene Gampelaerehoeve Grasland Bos Akker Bebouwing
Deinze
Water Rode wandeling 7,5 km Blauwe wandeling 2 km aanlooproute 600 m Startpunt
Nieuw Goed te Parijs
Grasland Bos Akker
Vondelmeersen
Bebouwing Water Spoorweg Gampelaereroute 2,8 km Nieuwgoedroute 1,9 km Startpunt 0
Bos
stra at
500m
250
Akker Bebouwing Water Spoorweg
De
nt erg e
m
str a
at
Grasland
Go ed
Wandeling
Vosselareput
Startpunt
Wontergem
Bachte-Maria-Leerne Grasland Bos Akker Bebouwing Water
Warandestraa t
V ondelb eek
os ell nd
ersstraat B eekme
Vo
Grammene
Wandeling Startpunt
Ou
de L
0
250
eie
500m
Deinze
deinze |ECOCYCLO| 31
30 | ECOCYCLO | deinze
Astene
o l c y c o c 100% E
Ontdek en verken ook onze andere Ecocycloroutes. Ecocyclo vind je in: Oostende, Herentals, Turnhout, Kalmthout-Essen, Antwerpen, Westerlo, Leuven , Maasmechelen en Deinze. Ecocyclo maasmechelen De Natuurvrienden Provinciestraat 53 2018 Antwerpen
Ecocyclo Herentals
[email protected] FiEtstocht langs EcovriEndElijkE plEkjEs www.natuurvrienden.be in maasmEchElEn03/270 En 02 dilsEn-stokkEm 80
FIETSTOCHT LANGS ECOVRIENDELIJKE PLEKJES IN HERENTALS, OLEN, HERENTHOUT EN GROBBENDONK
ook toEgankElijk voor mEnsEn mEt EEn handicap
Ecocyclo Westerlo
Ecocyclo Turnhout (lus 2)
De Natuurvrienden
De Natuurvrienden is een socio-culturele vereniging die zich actief inzet voor een duurzame ontwikkeling door het promoten van zacht toerisme en sociale recreatie. Natuurbeleving en verbondenheid met elkaar staan hierbij centraal. De Natuurvrienden maakt deel uit van de FIETSTOCHT LANGS Internationale Natuurvrienden, opgericht in 1895 in Wenen.
De Natuurvrienden
De Natuurvrienden is een soci inzet voor een duurzame ontw toerisme en sociale recreatie. N elkaar staan hierbij centraal. De Internationale Natuurvrienden
FIETSTOCHT LANGS ECOVRIENDELIJKE PLEKJES
ECOVRIENDELIJKE PLEKJES ROND TURNHOUT EN MERKSPLAS
IN WESTERLO, HERSELT EN HULSHOUT
De organisatie telt wereldwijd ruim een half miljoen leden. De vereniging organiseert onder meer reizen, uitstappen, cursussen en natuurlijk ook fietstochten zoals deze Ecocyclo. Wie lid is van De Natuurvrienden krijgt steeds korting op het volledige activiteitenaanbod.
De organisatie telt wereldwijd organiseert onder meer reizen fietstochten zoals deze Ecocyc Wie lid is van De Natuurvrien activiteitenaanbod.
Ben je op zoek naar andere activiteiten of ledenvoordelen van De Natuurvrienden, kijk snel even op www.natuurvrienden.be
Ben je op zoek naar andere ac De Natuurvrienden, kijk snel e
Ecocyclo
Ecocyclo
Duurzaamheid is een woord d wat betekent het precies? Dat voorbeelden en tal van tips uit kan je meteen de theorie mete neemt aan onze tochten zal zie dode letter is. Deze tocht kan zowel individue ook boeken voor een volledige van een gids enkele bezienswaa kan je op vaste data aansluiten je bezoekjes plannen.
Duurzaamheid is een woord dat de jongste jaren wel erg hip is. Maar wat betekent het precies? Dat leggen we je aan de hand van praktische voorbeelden en tal van tips uit in deze brochure. Tijdens deze fietstocht kan je meteen de theorie meteen aan de praktijk toetsen. Wie deelneemt aan onze tochten zal zien dat duurzaamheid in de Kempen geen dode letter is. Deze tocht kan zowel individueel als in groep worden gefietst. Je kan ook boeken voor een volledige dagtocht waarbij je onder begeleiding van een gids enkele bezienswaardigheden bezoekt. Als individuele fietser kan je op vaste data aansluiten bij een groep of indien gewenst ook zelf je bezoekjes plannen.
Praktisch
Hou alleszins goed rekening met je fietstempo en je plannen. Ga je enkel de info in het boekje lezen of wil soms ook stoppen om een duurzaam plekje te bezoeken? De basistocht is 30,9 km. Er zijn twee uitbreidingsmogelijkheden. De eerste omweg gaat langs Olen-centrum (+12,3 km). De tweede tocht loopt langs Herenthout-centrum. Deze ecocylcotocht heeft dus een maximum lengte van 46,2 km. Uiteraard kan je op basis van de fietsknooppunten er hier en daar zelf een stukje aan breien of uit laten.
Verkrijgbaar WAARDEBON in: Eenvoudige taal
Geef deze bon afDaisy aanformaat de kassa van Hidrodoe Vlaamse van en geniet van een korting 1 euro gebaren taal per toegangsticket. Bon maximum geldig voor 4 personen.
Duurzaamheid
afstand: 30 km
55
Praktisch
Van de bezienswaardigheden op het traject geven we telkens adres en openingsuren. We geven ook aan waar je kan kiezen tussen een kortere of een langere versie van deze tocht. Zo kan je vooraf je tocht goed plannen.
w w w. t p a . b e
DE NATUURVRIENDEN
Duurzaamheid
De Natuurvrienden Provinciestraat 53 2018 Antwerpen
[email protected] Duurzaamheid gaat om het evenwicht tussen drie grote pijlers of de www.natuurvrienden.be drie grote - Engelse - P’s: • People, of de sociale pijler: die verwijst naar het bestrijden van alle vormen van sociale uitsluiting, naar gelijke kansen voor bijv. armen, zieken, minderheden, laaggeschoolden, personen met een handicap, vrouwen, enz. Afstand: • Profit, of de economische pijler: die verwijst naar een eerlijke ver- 30,4 km deling van welvaart en het bestrijden van armoede. • Planet, of de ecologische pijler: die verwijst naar natuurbehoud en Met ondersteuning van het bestrijden van milieuproblemen. © kaart TPA 2007 Als er een evenwicht is tussen deze drie pijlers, spreken we van een duurzame maatschappij.
31
DE NATUURVRIENDEN
Met ondersteuning van VOOR ACTIEVE EN DUURZAME VRIJE TIJD © kaart TPA 2007
e v.u.: co y Gool, c lProvinciestraat o m a 53, a 2018 s mAntwerpen e c h- euitgave l e 2010 n GreetcVan
Van de plekken die we met de adres en openingsuren. Zo kan Hou rekening met je fietstemp boekje lezen of wil je soms oo De basistocht is 34 km lang. H kilometers te fietsen, kan je ee Kamp C. Uiteraard kan je op basis van d stukje eraan breien of eruit lat
Duurzaamheid gaat om het eve drie grote - Engelse - P’s: • People, of de sociale pijler vormen van sociale uitslui zieken, minderheden, laagg vrouwen, enz. • Profit, of de economische deling van welvaart en het • Planet, of de ecologische p het bestrijden van milieup Als er een evenwicht is tussen duurzame maatschappij. w w w. t p a . b e
DE NATUURVRIENDEN
DE NATUURVRIENDEN
v.u.:EGreet Van C Gool,YProvinciestraat CO C L O M53,E2018 R KAntwerpen S P L -Auitgave S 20101
VOOR ACTIEVE EN DUURZAME VRIJE TIJD
VOOR ACTIEVE EN DUURZAME VRIJE TIJD
VOOR ACTIEVE EN DUURZAME VRIJE TIJD
Westerlo kaft 1.indd 1 16/05/2011 10:34:42
kaft herentals 2.indd 1
binnenwerk turnhout lus 2.indd 1
Ecocyclo Antwerpen
Ecocyclo Essen Fietstocht langs ecovriendelijke plek jes Gratis toegang tot het EcoHuis in Essen Geldig voor 2 personen
FIETSTOCHT LANGS ECOVRIENDELIJKE PLEKJES IN ANTWERPEN, KRUIBEKE EN BURCHT
13/08/2012 16:51:21
Ecocyclo Leuven
Ecocyclo Oostende
De Natuurvrienden
De Natuurvrienden is een vereniging die ijvert voor een duurzame en actieve vrije tijd. Dat betekent dat je bij De Natuurvrienden terecht kunt voor tal van ecovriendelijke activiteiten zoals fietsen, wandelen, reizen, bergsport, fotografie en natuurlijk ook deze Ecocyclotochten. De Natuurvrienden maakt deel uit vanFIETSTOCHT Naturefriends International LANGS ECOVRIENDELIJKE en telt wereldwijd ruim een half miljoen leden. In Europa, maar ook daarbuiten, vind je een duizendtal Natuurvriendenhuizen waarROND je aan OOSTENDE zeer democratische prijzen kunt overnachten. Wie lid is geniet tal van voordelen. Kijk snel op www.denatuurvrienden.be
PLEKJES
Fietszoektocht langs ecovriendelijke plekjes in de groene rand van de stad
Duurzaamheid & Ecocyclo
Duurzaamheid gaat om het evenwicht tussen drie grote pijlers of de drie grote - Engelse - P’s: • People, of de sociale pijler: die verwijst naar het bestrijden van alle vormen van sociale uitsluiting, naar gelijke kansen voor bijv. armen, zieken, minderheden, laaggeschoolden, personen met een handicap, vrouwen, enz. • Profit, of de economische pijler: die verwijst naar een eerlijke verdeling van welvaart en het bestrijden van armoede. • Planet, of de ecologische pijler: die verwijst naar natuurbehoud en het bestrijden van milieuproblemen. Als er een evenwicht is tussen deze drie pijlers, spreken we van een duurzame maatschappij.
Turnhoutsebaan 139 2140 Borgerhout Tel. 03/217 08 11 www.antwerpen.be/ecohuis
[email protected]
Parcours
1 molengebak met koffie voor 4 euro
Op enkele uitzonderingen na loopt het parcours over (verharde) fietspaden. Hierbij maken we gebruik van het fietsknooppuntennetwerk. Alhoewel de tocht ook door de Antwerpse binnenstad gaat, fiets je dikwijls langs een groen en/of fietsvriendelijk parcours. De totale lengte van het basistraject bedraagt ongeveer 39 km.Voor wie meer kilometers onder de wielen wil, is er een extra lus van 11 km voorzien. Een afkorting van het traject is ook mogelijk.
(ipv 4,80 euro)
Restaurant De Molen Jachthavenweg 2
In de brochure stellen we interessante bezoekplaatsen voor die iets te vertellen hebben over duurzaamheid en ecologie. Kies zelf hoeveel tijd je er aan wil besteden. Bijkomend advies nodig? Contacteer De Natuurvrienden, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen, tel. 03/270 02 80.
2050 Antwerpen Linkeroever Tel. 03/219 32 08 www.restaurant-demolen.be
De Natuurvrienden Provinciestraat 53 2018 Antwerpen
[email protected] www.natuurvrienden.be www.ecocyclo.org 03/270 02 80
Belangrijk
Ecocyclo kan je elke dag van de week individueel of in groep fietsen. Mocht je één van de adresjes, opgenomen in deze gids, willen bezoeken, dien je zelf contact op te nemen. Voor fietsbegeleiding en een uitgestippelde dagtocht, kan je een beroep doen op vrijwilligers van ‘De Natuurvrienden’.
DE NATUURVRIENDEN VOOR ACTIEVE EN DUURZAME VRIJE TIJD
Afstand: 40 tot 45 km
Met ondersteuning van © kaart TPA 2011
DE NATUURVRIENDEN w. t p a . b e TIJD VOOR ACTIEVE EN DUURZAMEw wVRIJE
57
v.u.: Greet Van Gool, Provinciestraat 53, 2018 Antwerpen - uitgave 2011
26 DE NATUURVRIENDEN
Ideaal voor kInderen van 10 tot 12 jaar - afstand 19,4 km DE NATUURVRIENDEN
E C O C Y C L VOOR O OACTIEVE O S TENEDUURZAME N D E VRIJE 1 TIJD
VOOR ACTIEVE EN DUURZAME VRIJE TIJD
DE NATUURVRIENDEN VOOR ACTIEVE EN DUURZAME VRIJE TIJD
Antwerpen kaft.indd 1
17/05/2011 15:37:50
32 | ECOCYCLO | deinze
binnenwerk oostende.indd 1
8
Prijs: 2 euro/stuk (verzendingskosten niet inbegrepen)
Bestel ze via www.ecocyclo.org of via
[email protected]
bij
6/02/2013 11:50:45
zo
nd
er ste aan bo ll % ko en = d rt ing
50
be
fietszoektocht | ecocYcLo |
Afstand: 28 km
23