Écht niet meer van deze tijd

Antidiscriminatievoorziening Limburg | november 2012

Écht niet meer van deze tijd ...................................................... Educatief materiaal over discriminatie, vooroordelen en stereotypering voor basisvoortgezet en beroepsonderwijs

......................................................

Écht niet meer van deze tijd

Inhoud Écht niet meer van deze tijd .................................................................................................................... 4 Relevantie ............................................................................................................................................ 4 Vragen en opmerkingen ...................................................................................................................... 4 LESPAKKETTEN......................................................................................................................................... 5 ADV Limburg infobox........................................................................................................................... 5 Free2choose ........................................................................................................................................ 5 Jongerendiscriminatie. Dat doe je niet! .............................................................................................. 6 Dutchkids ............................................................................................................................................. 7 Iedereen anders & gelijk ..................................................................................................................... 7 Wat zeur je nou?! Discriminatie gestript ............................................................................................ 8 Diploma veilig internet ........................................................................................................................ 9 Laat je niet gek maken......................................................................................................................... 9 Antisemitisme. Oude en nieuwe vooroordelen ................................................................................ 10 SPELLEN ................................................................................................................................................. 11 Wie is wie?......................................................................................................................................... 11 Het snelle oordeel ............................................................................................................................. 11 Pares .................................................................................................................................................. 11 Spel van verlangens ........................................................................................................................... 12 Gevoelswereldspel ............................................................................................................................ 12 Associatiespel .................................................................................................................................... 12 Het grote beïnvloedingsspel.............................................................................................................. 13 DIV kwartet........................................................................................................................................ 13 Kern kwadranten spel........................................................................................................................ 13 BOEKEN.................................................................................................................................................. 14 So what?! Over vooroordelen, discriminatie en racisme .................................................................. 14 De ontdekking ................................................................................................................................... 14 Vooroordelen vertekenen ................................................................................................................. 14 Racistisch? Ik?! .................................................................................................................................. 15

2

PPP12_overzicht lesmaterialen onderwijs

Écht niet meer van deze tijd FILMMATERIAAL .................................................................................................................................... 16 Een grap gaat op reis en andere verhalen, Art.1/ LBR ...................................................................... 16 Het andere gezicht: Angst voor de liefde en de imams .................................................................... 16 The wooden camera .......................................................................................................................... 16 Aan de slag met democratie: wij zijn de baas ................................................................................... 17 Burma VJ............................................................................................................................................ 17 MILK ................................................................................................................................................... 17 El olvido ............................................................................................................................................. 17 TEZA ................................................................................................................................................... 17 Waltz with Bashir............................................................................................................................... 17 Bab Al Khir ......................................................................................................................................... 17 Aanvullende informatie ......................................................................................................................... 18 Vragen ................................................................................................................................................... 18

3


Écht niet meer van deze tijd Écht niet meer van deze tijd In dit overzicht vindt u een inventarisatie aan educatief materiaal dat u kan helpen bij het bespreken van onder andere discriminatie en vooroordelen met uw leerlingen. ADV Limburg heeft voor u materiaal geselecteerd dat aansluit op diverse doelgroepen. U vindt in dit overzicht van diverse lespakketten, dvd’s, boeken en informatieve spellen Per materiaalsoort staat aangegeven voor welk schooltype het geschikt is. Wanneer u materialen wilt lenen, kunt u contact opnemen met ADV Limburg via [email protected] met in de titel ‘aanvraag onderwijsmateriaal’. Wanneer u het materiaal wilt aanschaffen voor langdurig gebruik kunnen wij u doorverwijzen naar het desbetreffende verkooppunt of naar de desbetreffende website.

Relevantie Vaak wordt gedacht dat het bespreken van discriminatie en vooroordelen extra tijd en moeite kost. Maar dat hoeft helemaal niet het geval te zijn. Juist omdat het onderwerpen zijn die in het dagelijks leven voorkomen, kunnen ze vanuit verschillende disciplines worden behandeld. Of je nu aan hand van voorbeelden uit de geschiedenis laat zien waar discriminatie toe kan leiden, cijfers over discriminatie of migratie gebruikt voor statistiek of discussieert over botsende grondrechten in de Nederlandse les. Er zijn veel mogelijkheden om deze onderwerpen vakoverstijgend te behandelen. Ook mentoruren zijn hier geschikt voor omdat het gaat om sociale omgangsvormen, samenwerking, en respect voor elkaar. En zelfs bij lesuitval kunnen materialen uit ons programma een goede oplossing zijn omdat onderwijsassistenten zich makkelijk in kunnen werken en zo de tijd nuttig kunnen besteden. Het door ons gekozen lesmateriaal sluit aan bij (delen van) de kerndoelen van het voortgezet onderwijs, van bijvoorbeeld het vakgebied ‘mens en maatschappij’ zoals meningsvorming, historische basiskennis, cultuurverschillen in Nederland, oorlog, vrede en mensenrechten, maar ook uitdrukkingsvaardigheid en overleg, planning, discussie binnen vakgebied Nederlands. Via de volgende link kunt u zien welke onderwerpen aansluiten bij de gestelde kerndoelen van het expertisecentrum leerplanontwikkeling http://ko.slo.nl/kerndoelen/

Vragen en opmerkingen We streven ernaar ons aanbod zo goed mogelijk af te stemmen op de behoeften en interesses van de leerlingen en de wensen van docenten. Daarom ontvangen wij graag feedback over het gebruik van de materialen en stellen we suggesties voor nieuw materiaal op prijs. Mocht u verder nog vragen hebben kunt u altijd contact opnemen via [email protected]

4


Écht niet meer van deze tijd LESPAKKETTEN ADV Limburg trainingshandleiding sociaal burgerschap Materiaal: theoretische achtergrond en werkboek. Werkvormen: quiz, werken in groepsverband, kennisvragen, dialooggestuurde oefeningen en casuïstiek. Duur: afhankelijk van gekozen methodiek Leeftijd: vanaf 12 jaar Niveau: voortgezet onderwijs, beroepsonderwijs, docenten Doelen: Leerlingen verkrijgen kennis over discriminatie, vooroordelen en stereotypering aan de hand van theorie en praktische werkvormen. Leerlingen zijn meer zelfbewust wat discriminatie en sociale uitsluiting kan aanrichten aan de hand van ervaringsleer. Leerlingen verkrijgen kennis over de juridische verankering van discriminatie en kunnen deze herkennen. Leerlingen zijn zich meer bewust van hun eigen identiteit en kunnen dit beschrijven. Docenten krijgen verdere professionalisering in onderwerpen als discriminatie, vooroordelen en tolerantie aan de hand van casuïstiek en kennistesten. Docenten krijgen inzicht in hun eigen houding ten opzichte van tolerantie, discriminatie en vooroordelen aan de hand van zelftoetsing en kennistesten.

ADV Limburg trainingshandleiding bespreekbaar maken van seksuele diversiteit Materiaal: theoretische achtergrond en werkboek Werkvormen: quiz, werken in groepsverband, kennisvragen, dialooggestuurde oefeningen en casuïstiek. Duur: afhankelijk van gekozen methodiek Leeftijd:vanaf 12 jaar Niveau: voortgezet onderwijs, beroepsonderwijs, docenten Doelen: Personen kunnen benoemen op welke wijze beeldvorming een rol speelt op het beoordelen van individuen. Personen kunnen (voor)oordelen benoemen ten aanzien van homoseksualiteit Personen kunnen benoemen welke impact een (negatieve) reactie van een ander heeft op jou als persoon. De werking van stereotypen onderzoeken Deelnemers kunnen duidelijk maken dat identiteit door veel factoren wordt beïnvloed. Deelnemers zijn instaat om een open discussie met elkaar aan te gaan waarin respect en discriminatie centraal staan. Deelnemers kunnen op verschillende niveaus ervaren wat het betekent deel uit te maken van een minderheid De deelnemer kan vaardigheden laten zien in het ad-hoc reageren op stellige uitspraken van jongeren De deelnemers zijn in staat om adequaat te reageren op situaties die in hun werk kunnen voorkomen Ontdekken van weerstanden tegen het doorbreken van heersende normen en waarden Deelnemers leren hoe opgedane ervaringen met respect en diversiteit kunnen worden toegepast in een groepsgesprek Deelnemers kunnen stapsgewijs benoemen hoe men kan komen tot een probleemoplossing binnen de opgestelde casuïstiek 5


Écht niet meer van deze tijd Free2choose Materiaal: dvd, docentenhandleiding, werkbladen Werkvorm: discussieprogramma Duur: 1 tot 4 lesuren van 50 minuten Leeftijd: 13-15 jaar Niveau: aparte versie voor vmbo en voor havo/vwo Doelen: Leerlingen kunnen op basis van verschillende bronnen en discussies hun eigen mening vormen en daar argumenten voor te verzamelen. Leerlingen zijn in staat zich te verplaatsen in het standpunt van anderen en gaan respectvol om met verschillende opvattingen en kritiek. Leerlingen kunnen voorbeelden geven van botsende grondrechten. Omschrijving: In het lesmateriaal Free2choose ontdekken leerlingen welke grondrechten zij hebben. De vrijheid van meningsuiting bijvoorbeeld, of het recht op privacy en de vrijheid van godsdienst. Waarom zijn deze rechten belangrijk? Zijn de rechten onbegrensd? En wat gebeurt er als twee rechten met elkaar botsen? Deze vragen staan bij Free2choose centraal. Met behulp van filmclips, discussievormen en bronnenmateriaal worden leerlingen uitgedaagd om over concrete situaties na te denken, een standpunt in te nemen en met klasgenoten in discussie te gaan. Docenten krijgen een handleiding met lessuggesties en tips om de discussies in goede banen te leiden. Daarnaast is de website www.free2choose.nl ontwikkelt, waar docenten extra informatie kunnen vinden. Free2choose sluit aan bij vakken als geschiedenis, maatschappijleer en Nederlands en is tevens geschikt voor vakoverstijgend onderwijs.

Jongerendiscriminatie. Dat doe je niet! Materiaal: dvd, lesbrief Duur: 50 minuten Leeftijd: 12 jaar en ouder Niveau: voortgezet onderwijs en mbo Doelen: Leerlingen kunnen de begrippen vooroordelen en discriminatie uitleggen. Leerlingen kunnen de verschillende vormen van discriminatie herkennen. Leerlingen kunnen benoemen wat ze zelf tegen discriminatie kunnen doen. Omschrijving: ‘Jongerendiscriminatie, dat doe je niet!’ is een initiatief van CNV Jongeren om jongeren bewust te maken van vooroordelen en discriminatie en de mogelijkheid hier iets aan te doen. In dit kader is een website met korte films over discriminatie en een lespakket ontwikkelt. De insteek is laagdrempelig en werkt vanuit de belevingswereld van de jongeren. De boodschap: jongerendiscriminatie, dat doe je niet! heeft betrekking op jezelf en ook op anderen. Te downloaden via http://www.jongerendiscriminatie.nl/roots/lespakket/

6


Écht niet meer van deze tijd Dutchkids Materiaal: interactieve website, docentenhandleiding, werkbladen Duur: 1 tot 12 lesuren van 50 minuten Leeftijd: 10-14 jaar Niveau: basisonderwijs en het voortgezet onderwijs Doelen: Leerlingen maken kennis met de begrippen stereotype, vooroordeel en discriminatie en leren deze herkennen. Leerlingen maken kennis met de begrippen identiteit, cultuur en nationaliteit en leren deze toe passen op het eigen leven. Leerlingen leren dat het zien van overeenkomsten en verschillen afhankelijk is van de eigen waarneming en interpretatie. Omschrijving: ‘Dutchkids’ is een interactieve website over identiteit en het opgroeien in de multiculturele Nederlandse samenleving. Er komen onderwerpen aan de orde als discriminatie, vooroordelen en opkomen voor jezelf en de ander. Dit alles aan de hand van de ervaringen van zeven leerlingen van een school in het fictieve stadje Nederdam. Er is een begeleidend lespakket met docentenhandleiding beschikbaar, waarin 12 lesbeschrijvingen staan. Het webadres is: www.dutchkids.nl, er bestaat ook een soortgelijke site in het Engels: www.britkid.org.

Iedereen anders & gelijk Materiaal: opdrachtenboek, syllabus, dvd en docentenhandleiding Duur: 1 tot 2 lessen van ieder 50 minuten Leeftijd: 15-16 jaar Niveau: aparte versie voor vmbo (blauw) en havo/vwo (rood) Doelen: Leerlingen kunnen uitleggen wat de begrippen stereotypen, vooroordelen en discriminatie betekenen. Leerlingen kunnen de verschillende discriminatiegronden benoemen. Leerlingen kunnen beschrijven welke stappen je kunt nemen als je zelf wordt gediscrimineerd. Leerlingen kunnen beschrijven wat de persoonlijke en maatschappelijke gevolgen van discriminatie zijn. Omschrijving: Het programma ‘Iedereen anders & gelijk’ bestaat uit twee lessen. De eerste les introduceert het thema discriminatie en ongelijke behandeling. Belangrijke begrippen zoals stereotypen, vooroordelen en discriminatie staan centraal. Ook de gelijkebehandelingswetgeving komt aan de orde. Verder is er aandacht voor de wijze waarop leerlingen op discriminatie en ongelijke behandeling kunnen reageren. Bij deze les hoort een dvd met filmfragmenten die betrekking hebben op de verschillende discriminatiegronden (ras, geslacht, godsdienst, seksuele gerichtheid, leeftijd, handicap). In de tweede les volgt een verdieping van de leerstof die door de leerlingen wordt uitgewerkt via groepsopdrachten.

7


Écht niet meer van deze tijd Wat zeur je nou?! Discriminatie gestript Materiaal: postertentoonstelling, docentenhandleiding en lesbrief Duur: 1 tot 2 lesuren van 50 minuten Leeftijd: 15 jaar en ouder Niveau: voortgezet onderwijs, mbo Doelen: Leerlingen hebben kennis over vooroordelen, discriminatie en de pluriforme samenleving. Leerlingen zijn zich bewust van hun eigen houding t.a.v. vooroordelen en discriminatie. Leerlingen kunnen reflecteren op cartoons en strips. Leerlingen kunnen een inhoudelijk thema creatief verbeelden. Omschrijving: 'Wat zeur je nou?! Discriminatie gestript' is een strip- en cartoonexpositie, waarin 15 tekenaars op humoristische wijze het onderwerp discriminatie belichten. Discriminatie lijkt vaak een wat zwaar onderwerp, maar strips en cartoons bieden de mogelijkheid het thema op een luchtige en laagdrempelige manier aan de orde te brengen. Verschillende discriminatiegronden komen aan bod: handicap, huidskleur, leeftijd, geslacht, geloof en seksuele voorkeur.

8


Écht niet meer van deze tijd Diploma veilig internet Materiaal: docentenhandleiding, lesboek, werkbladen, eindtoets en diploma Duur: 45 minuten per les Leeftijd: 8 – 12 jaar oud Niveau: groep 5&6, 7&8 van het basisonderwijs Doelen: De diverse leerdoelen staan per hoofdstuk beschreven. Een aantal staan hier beschreven. de leerling weet wat internet is en wat je er mee kunt. de leerling weet wat e-mail is en wat je ermee kunt. de leerling is zich ervan bewust dat niet alles wat online staat waar is. de leerling is zich ervan bewust dat iedereen iets op internet kan zetten. de leerling is zich ervan bewust dat mensen zich anders kunnen voordoen op internet. de leerling weet wat digitaal pesten is en waar de grens ligt. de leerling weet dat digitaal pesten erger kan overkomen dan gewoon pesten. de leerling weet hoe te handelen als hij/zij in de problemen komt. de leerling kan het geleerde rondom internet vertalen naar eigen tips. de leerling kan informatie over veilig internet aan anderen geven. Omschrijving: Uw leerlingen internetten vaak al als de besten! Kinderen surfen, chatten, downloaden dat het een lieve lust is. Over internet of computers hoeven wij als opvoeders kinderen vaak niets meer te vertellen... of toch wel? Ja zeker: hier komt het Diploma Veilig Internet om de hoek kijken. Want natuurlijk surfen en chatten de meeste kinderen, maar kinderen weten niet altijd hoe ze vervelende ervaringen en problemen die ze daarbij mogelijk tegenkomen, kunnen oplossen. Het Diploma Veilig Internet stelt hen in staat om problemen met internetten te herkennen, op te lossen en te voorkomen. Maar ook om de leuke aspecten van internet met elkaar te delen. Het verschil tussen de niveaus zit voornamelijk in het behandelen van andere media. Zo zit in de versie groep 7-8 meer informatie over gaming en het gaat dieper in op bijvoorbeeld Facebook en Twitter. In zijn algemeenheid worden onderwerpen in de versie groep 7-8 uitvoeriger behandeld dan in de versie voor groep 5-6. Het materiaal is niet zo geschreven dat het opvolgend is. U kunt de lesboeken in groep 7-8 gebruiken zonder dat de leerlingen de lessen in groep 5-6 hebben uitgevoerd.

Laat je niet gek maken Materiaal: docentenhandleiding en lesbrief Duur: 30 minuten per hoofdstuk Leeftijd: 10 – 14 jaar oud Niveau: bovenbouw basisonderwijs en onderbouw voortgezet onderwijs Doelen: Leerlingen hebben kennis over polarisatie en hoe dit tegen te gaan. Leerlingen hebben kennis over religieuze radicalisering. Leerlingen beseffen het belang van contact en gesprek. Leerlingen leren om te gaan met woede en frustratie. Omschrijving: Het lesproject “Laat je niet gek maken!” bestaat uit een lerarenhandleiding en een leerlingenkatern (lesbrief). Het project biedt ondersteuning bij het lesgeven aan kinderen over wat vrijheid van meningsuiting inhoudt en hoe je op uitwassen daarvan kunt reageren. De leerstof is verdeeld over zes lessen en biedt een verantwoorde mix van achtergrondinformatie en toepassing.

9


Écht niet meer van deze tijd Antisemitisme. Oude en nieuwe vooroordelen Materiaal: docentenhandleiding, driedelige lessenserie over het Jodendom, antisemitisme en vooroordelen. Duur: eigen indeling qua tijdsduur. Leeftijd: 12 jaar en ouder Niveau: tweede en derde klas voortgezet onderwijs Doelen: aan het begin van elk deel van de lessenserie staan apart de leerdoelen beschreven. Voorbeelden zijn: Leerlingen kunnen omschrijven wat joods-zijn betekent Leerlingen kunnen in eigen woorden het begrip ‘minderheden’ omschrijven Leerlingen kunnen in eigen woorden uitleggen wat antisemitisme betekent. Leerlingen kunnen neonazisymbolen herkennen en uitleggen waarom sommige jongeren deze dragen en welke bezwaren ertegen zijn. Leerlingen kunnen omschrijven welk verband er bestaat tussen de holocausten de universele Verklaring van de rechten van de Mens. Leerlingen kunnen in eigen woorden uitleggen wat vooroordelen zijn en hoe ze ontstaan. Leerlingen leren reflecteren op eigen stereotypen en vooroordelen. Leerlingen kunnen met voorbeelden uit de praktijk beoordelen wanneer er sprake is van discriminatie. Leerlingen leren en ervaren welke reacties tegen discriminatie mogelijk effectief zijn. Omschrijving: Het lespakket Antisemitisme, oude en nieuwe vooroordelen bestaat uit drie delen. In de delen 1 en 2 wordt aan de hand van fragmenten uit de joodse geschiedenis in Europa het verschijnsel antisemitisme behandeld. Daarbij wordt een relatie gelegd met de actualiteit, met andere vormen van discriminatie en met de belevingswereld van de leerlingen. Deel 3 gaat over hedendaagse vooroordelen. Hierin staan de ervaringen van jongeren centraal. De drie delen passen bij de lessen geschiedenis, maatschappijleer en levensbeschouwing en bij de mentorlessen. Een combinatie van vakken is bij deze serie heel goed mogelijk.

10


Écht niet meer van deze tijd SPELLEN Wie is wie? Materiaal: spel Duur: 40-60 minuten Leeftijd: 8-12 jaar oud Niveau: bovenbouw basisonderwijs Doelen: Leerlingen leren aan de hand van verhalen en bijbehorende kaarten een beeld te vormen van personen. Omschrijving: Spel over stereotypen.

Het snelle oordeel Materiaal: spel Duur: 30 minuten Leeftijd: 8-15 jaar oud Niveau: bovenbouw basisonderwijs en onderbouw voortgezet onderwijs Doelen: Leerlingen maken kennis met het snel maken van vooroordelen. Leerlingen leren oordelen maken op basis van feiten. Omschrijving: Zes jongeren worden geportretteerd op grote foto’s en de leerlingen krijgen een kaartje met een afbeelding van hobby’s, favoriete eten, een kamer of een object. Ze moeten snel beslissen bij welke jongere hun kaartje hoort en het bij het portret ophangen. Een paar jongeren krijgen een ander kaartje: zij moeten snel oordelen welke jongere zij het aardigst vinden. Vervolgens wordt gekeken wat er wel of niet klopte en wordt nabesproken welke functie het snelle oordeel vervult en wat het te maken heeft met vooroordelen. De leerlingen leren de jongeren beter kennen en merken dat de eerste indruk niet altijd klopt.

Pares Materiaal: spel Duur: 60 minuten Leeftijd: jongeren tussen de 12 en 21 jaar oud Niveau: divers Doelen: Jongeren leren over gelijke behandeling en gelijke kansen. Omschrijving: Het spel Pares bestaat uit 100 speelkaarten. De kaarten zijn verdeeld in 7 categorieën: algemeen, geslacht, ras of etniciteit, godsdienst en overtuiging, handicap, leeftijd, seksuele voorkeur. Ieder categorie bevat 13 vragen over onderwerpen die in artikel 13 van het EG verdrag staan. Aan de achterkant van de kaarten staan de antwoorden.

11


Écht niet meer van deze tijd Spel van verlangens Materiaal: spel Duur: per spelvorm ongeveer 30 minuten Leeftijd: vanaf 15 jaar Niveau: divers Doelen: Leerlingen leren hun eigen behoeften en gedrag te peilen. Omschrijving: Het uitgangspunt bij dit spel is dat de mate waarin een behoefte al dan niet wordt vervuld, niet alleen invloed heeft op de wijze waarop we ons voelen, maar ook op ons gedrag. Het spel bestaat uit 144 kaarten, verdeeld over drie groepen: behoeften, effecten op de gevoelens en effecten op gedrag. Het spel is geschikt voor coaching, uiteenlopende groepen, teams, intervisie en privésituaties.

Gevoelswereldspel Materiaal: spel Duur: 30 - 60 minuten Leeftijd: vanaf 12 jaar Niveau: divers Doelen: Leerlingen leren meer over zelfreflectie. Leerlingen zijn in staat aan de hand van kaarten hun gevoelens meer te uiten. Omschrijving: Veel mensen vinden het lastig om hun gevoelens onder woorden te brengen. Dit spel brengt mensen met elkaar in gesprek over hoe je situaties, mensen of een organisatie ervaart. Het spel bestaat uit 140 kaarten verdeeld over drie groepen: prettige gevoelens, onprettige gevoelens en levensgebieden. gebruiksmogelijkheden zijn coaching en loopbaanbegeleiding, samenwerken in teams, kennismaking en evaluatie in groepen, functioneringsgesprekken en het privéleven.

Associatiespel Materiaal: spel Duur: 20 minuten Leeftijd: vanaf 12 jaar Niveau: divers Doelen: Leerlingen leren associaties leggen tussen foto’s en gevoelens. Omschrijving: De set bestaat uit veertig kwaliteitsfoto's over sport, natuur, cultuur, mensen, dieren en wetenschap. Wie de foto's voor het eerst ziet krijgt vanzelf associaties met bijvoorbeeld gevoelens van vrijheid, schuld, afscheid, plezier, woede, geluk of andere emoties.

12


Écht niet meer van deze tijd Het grote beïnvloedingsspel Materiaal: spel Duur: 60 minuten Leeftijd: 15 – 21 jaar oud Niveau: bovenbouw voortgezet onderwijs, mbo en hbo. Doelen: Leerlingen leren aan de hand van de roos van Leary doelgericht om te gaan met gedrag. Omschrijving: De set bestaat uit tachtig speelkaarten en vijf kaarten met de roos van Leary. Dit spel stelt mensen in staat om na het spelen het gedrag van henzelf en anderen snel te doorgronden en er vervolgens doelgericht mee om te gaan.

DIV kwartet Materiaal: spel Duur: 30 minuten Leeftijd: vanaf 15 jaar Niveau: bovenbouw voortgezet onderwijs, mbo en hbo. Doelen: Leerlingen leren meer over het begrip diversiteit Omschrijving: Kwartet met de categorieën mannen/vrouwen, homo/hetero, leeftijd, allochtonen/autochtonen, uiterlijk/presentatie en gedeeltelijk arbeidsgeschikte

Kern kwadranten spel Materiaal: spel Duur: 30 minuten Leeftijd: vanaf 15 jaar Niveau: bovenbouw voortgezet onderwijs, mbo en hbo. Doelen: Leerlingen leren meer over eigenschappen die hen uniek maakt. Leerlingen leren meer over eigenschappen die hun verder helpen of hun valkuilen kunnen zijn. Omschrijving: Iemands eigenheid en uniekheid drukken zich uit in iemands kernkwaliteiten die pas volop zichtbaar worden zoals de parels in een open oester, wanneer we ons toestaan volledig vanuit onze kern te leven en in verbinding te zijn met elkaar en met ons werk. Iedere kernkwaliteit heeft een zon- en schaduwkant. de schaduwkant is de valkuil. dit is niet het tegenovergestelde van de kernkwaliteit, maar een 'doorgeschoten' kernkwaliteit: te veel van het goede. Hiernaast is er nog de uitdaging. de uitdaging is de positief tegenovergestelde kwaliteit van de valkuil namelijk 'uitdaging'.

13


Écht niet meer van deze tijd BOEKEN So what?! Over vooroordelen, discriminatie en racisme Materiaal: brochure Leeftijd: 12-16 jaar Niveau: voortgezet onderwijs Doelen: Leerlingen maken kennis met de begrippen vooroordelen, discriminatie en migratie. Leerlingen leren wat ze tegen discriminatie kunnen doen. Omschrijving: In 'So What?!' wordt op een toegankelijke manier uitleg gegeven over begrippen als vooroordelen, racisme, discriminatie, cultuur, immigratie en integratie en over wat je als jongere zelf kunt doen tegen discriminatie en vooroordelen. 'So What?!' is geschikt voor het maken van werkstukken, presentaties en praktische opdrachten. De folder is te gebruiken als les- of projectmateriaal binnen het voortgezet onderwijs: scholieren kunnen er zelfstandig mee aan de slag.

De ontdekking Materiaal: stripboek, bijbehorende website met opdrachten Leeftijd: 12-18 jaar Niveau: voortgezet onderwijs, mbo Doelen: Leerlingen kunnen feiten noemen over de Tweede Wereldoorlog. Leerlingen kunnen zich inleven in hoe het was tijdens de Tweede Wereldoorlog. Leerlingen zijn zich bewust waar discriminatie in extreme gevallen zoals tijdens de Tweede Wereldoorlog toe kan leiden. Omschrijving: Stripboek dat feiten over de Tweede Wereldoorlog op een voor leerlingen zeer toegankelijke manier behandelt. Het verhaal gaat over Jeroen die bij zijn oma op zolder naar spullen voor Koninginnedag zoekt. Hij vindt oma's oorlogsplakboeken en hoort van haar dat er tijdens de oorlog in zijn familie dingen zijn gebeurd, waarover altijd gezwegen is. Als Jeroen op 4 mei de herdenking meemaakt doet hij een schokkende ontdekking... Bijbehorend lesmateriaal op www.annefrank.nl/ontdekking

Vooroordelen vertekenen Materiaal: boek met docentenhandleiding Leeftijd: 12 jaar en ouder Niveau: voortgezet onderwijs, mbo Doelen: Leerlingen maken kennis met de begrippen vooroordelen en generalisatie. Leerlingen maken kennis met de geschiedenis van immigratie in Nederland. Leerlingen kunnen feiten van meningen onderscheiden. Leerlingen kunnen feiten noemen tegen veel gehoorde vooroordelen. Omschrijving: Het boek bevat feiten, cijfers en argumenten tegen veel gehoorde vooroordelen over migranten. Cartoons vormen een belangrijk bestanddeel. Per pagina wordt er een vooroordeel besproken en achtergrondinformatie gegeven. Het boek geeft op overzichtelijke manier informatie over vooroordelen die nog steeds actueel zijn, ook al zijn de cijfers wat verouderd.

14


Écht niet meer van deze tijd Racistisch? Ik?! Materiaal: stripboek Leeftijd: 12-18 jaar Niveau: voortgezet onderwijs, mbo Doelen: Leerlingen worden zich ervan bewust dat iedereen vooroordelen heeft en dat deze ook tegen hen zelf gericht kunnen zijn. Leerlingen leren wat de Europese Unie heeft gedaan voor het bestrijden van discriminatie. Omschrijving: Dit boek bevat humoristische en informatieve stripverhalen voor leerkrachten en jongeren als aanzet tot het nadenken en praten over racisme. Elke strip bestaat uit één pagina zodat er makkelijk werkbare kopieën gemaakt kunnen worden. Aan het einde van het boekje staat meer informatie over racisme en racismebestrijding. De informatie mag wat verouderd zijn, maar dat doet niet af aan de kracht van de stripverhalen. Ook te downloaden via: http://ec.europa.eu/publications/archives/young/01/txt_whatme_racist_nl.pdf

15


Écht niet meer van deze tijd FILMMATERIAAL Een grap gaat op reis en andere verhalen, Art.1/ LBR Materiaal: dvd, docentenhandleiding Duur: korte films van 3 tot 7 minuten over vooroordelen en discrimiantie. Leeftijd: 14 jaar en ouder Niveau: voortgezet onderwijs, mbo Doelen: Leerlingen kunnen aangeven hoe je uitingen van vooroordelen en discriminatie tegemoet kunt treden vanuit het beginsel van gelijkwaardigheid en respect. Leerlingen kunnen mogelijke oorzaken en gevolgen aangeven van discriminatie. Omschrijving: De dvd bevat vijf korte films over discriminatie, die allerlei vragen oproepen: Wanneer voelt iemand zich gediscrimineerd? Wat doe je als een collega een racistische mop vertelt? Wat kun je doen tegen racistische opmerkingen op school? Daarbij is vooral de film ‘Pizza Joe’ geschikt omdat deze het meest aansluit bij de leefwereld van jongeren. Er is een uitgebreide handleiding voor begeleiders beschikbaar via http://www.art1.nl/artikel/2958-Handleiding_onderwijs.

Het andere gezicht: Angst voor de liefde en de imams Materiaal: video internet Duur: 20 minuten Leeftijd: 12 jaar en ouder Niveau: voortgezet onderwijs, mbo Doelen: Leerlingen krijgen een beeld hoe moeilijk het kan zijn om homo te zijn binnen de moslimgemeenschap. Leerlingen kunnen zich inleven in een ander. Omschrijving: Aangrijpende documentaire over homo zijn in de moslimgemeenschap met o.a. het verhaal van een jongen van Turkse afkomst wiens ouders er op gegeven moment achter komen dat hij homo is. Vader en zoon vertellen ieder vanuit hun eigen perspectief over de situatie en er is te zien dat de situatie voor hen allebei moeilijk is. Te bekijken op http://www.ikon.nl/tv/anderegezicht/maand_juni2001.htm#26

The wooden camera Materiaal: dvd duur: 89 minuten leeftijd: 12 jaar en ouder omschrijving: Vlak na het einde van de apartheid, in Kaapstad, valt een dode man uit de trein. Uit de tas van deze man haalt Madiba een videocamera en Sipho een pistool. Deze actie is bepalend voor hun toekomst. Madiba verstopt zijn camera in een houten kist en begint zijn township te filmen. Zijn vriend Sipho wordt bendeleider. Madiba komt door zijn camera ook buiten de township en ontmoet de rebelse jonge dochter van een rijke, reactionaire blanke dokter. Tussen hen ontstaat een onverwachte vriendschap.

16


Écht niet meer van deze tijd Aan de slag met democratie: wij zijn de baas Materiaal: dvd Duur: 4 filmpjes van 15 minuten Leeftijd: onderbouw en bovenbouw voortgezet onderwijs Omschrijving: Aan de hand van 4 programma's en het begeleidend materiaal krijgen leerlingen een beter inzicht in hoe democratie in de wereld werkt, of juist niet werkt.

Burma VJ Materiaal: dvd Duur: 90 minuten Leeftijd: onderbouw en bovenbouw voortgezet onderwijs Omschrijving: Documentaire over de Birmese videoreporters die hun leven in de waagschaal legden om beelden van het vergeten Birma het land uit te smokkelen

MILK Materiaal: dvd Duur: 128 minuten Leeftijd: onderbouw en bovenbouw voortgezet onderwijs Omschrijving: Het waargebeurde verhaal van de openlijk verkozen homoseksuele politicus Harvey Milk

El olvido Materiaal: dvd Duur: 93 minuten Leeftijd: onderbouw en bovenbouw voortgezet onderwijs Omschrijving: Een vertelling over de ervaringen van bijzondere mensen uit en over Lima

TEZA Materiaal: dvd Duur: 140 minuten Leeftijd: onderbouw en bovenbouw voortgezet onderwijs Omschrijving: Een jonge arts wordt in Ethiopië van zijn idealisme beroofd

Waltz with Bashir Materiaal: dvd Duur: 90 minuten Leeftijd: onderbouw en bovenbouw voortgezet onderwijs Omschrijving: Veelvoudig bekroonde animatiefilm die de oorlogswaanzin op weergaloze wijze verbeeldt.

Bab Al Khir Materiaal: dvd Duur: Leeftijd: onderbouw en bovenbouw voortgezet onderwijs, volwassenen Omschrijving: Via interviews met Marokkaanse vaders, moeders, jongeren en deskundigen worden diverse vragen beantwoord over het opvoeden van een Marokkaans kind in Nederland 17


Écht niet meer van deze tijd Aanvullende informatie http://www.art1.nl kenniscentrum discriminatie Nederland http://www.kjrwlimburg.nl jongeren rechtswinkel http://www.pestweb.nl/aps/pestweb ouders leerlingen docenten http://www.justyoung.nl jongerensite noord Limburg www.edudivers.nl Kenniscentrum voor onderwijs en seksuele diversiteit www.coclimburg.nl COC Limburg www.annefrank.org Anne Frank stichting

Vragen Als u nog vragen heeft over het materiaal of advies wilt hebben bij het kiezen van materiaal, neem dan gerust contact met ons op. Verder ontvangen wij graag feedback of de gebruikte materialen wel of niet goed werken en stellen we suggesties voor nieuw materiaal op prijs. Looiersgracht 4 6211 JK Maastricht 043-3218489 [email protected] www.advlimburg.nl ma t/m vr: 9.00 – 17.00 uur

18


Écht niet meer van deze tijd

Recommend Documents