Duurzaamheidk
mpas
Consument zoekt manieren om minder voedsel te verspillen Duurzaamheidkompas meting #13 | December 2014
Het Duurzaamheidkompas
Antwoord op duurzaamheidvragen In deze tijd van een milieu-, klimaat-, voedsel- en economische crisis is het bepalen van de juiste strategische richting en het nemen van de daarbij behorende beslissingen essentieel. Is duurzaam kansrijk of niet? Besparen of investeren? Consuminderen of juist meer? Leiden of volgen? Dit zijn slechts enkele duurzaamheiddilemma’s waar vrijwel elke producent, retailer, beleidsmaker of maatschappelijke organisatie mee te maken krijgt. Snelle en goede besluiten Het Duurzaamheidkompas geeft aan welke kant het opgaat met de publieke opinie inzake duurzaamheid. Het levert de benodigde inzichten voor het ontwikkelen, implementeren of evalueren van duurzame beleidsalternatieven. Inzicht in mening Nederlander MarketResponse voert het onderzoek online uit onder een representatieve steekproef van Nederlanders en is samen met Schuttelaar & Partners verantwoordelijk voor de inhoudelijke analyse. Met regelmaat Het Duurzaamheidkompas is een initiatief van Schuttelaar & Partners en MarketResponse. Tweemaal per jaar bieden wij u inzicht en nieuwe inspiratie om effectieve en vooral duurzame beleidskeuzes te maken met steeds wisselende actuele thema's.
Onderzoeksopzet Het onderzoek is uitgevoerd onder n=528 respondenten in de periode van 25 oktober t/m 7 november 2014. De Onderzoek Groep, het consumentenpanel van MarketResponse, levert de deelnemers van het onderzoek. Het huidige onderzoek wordt vergeleken met een onderzoek uitgevoerd in 2010 (31 augustus tot 20 september) onder n=504 respondenten. Definitie van duurzaamheid Duurzaamheid is een breed begrip. Respondenten wordt de volgende definitie meegegeven: Duurzaamheid is: Zorgen voor een balans tussen de economische, sociale en milieuaspecten. Het doel daarvan is te voorzien in de behoeften van nu, zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien, in gevaar te brengen.
Meer informatie? Neem contact op met: Lotte Monster, MarketResponse Suzanne van der Pijll, Schuttelaar & Partners 2
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
2
Samenvatting
Onderzoek voedselverspilling 2010 en 2014 In 2010 is het onderzoek naar voedselverspilling voor het eerst uitgevoerd onder 500 respondenten. Dit jaar hebben we het onderzoek herhaald, om inzicht te krijgen in trends en ontwikkelingen ten aanzien van voedselverspilling. Bewustzijn bij consument gestegen In 2014 blijkt het belang en bewustzijn van voedselverspilling te zijn toegenomen (68% in 2014 tegen 59% in 2010). De belangrijkste beweegreden om voedselverspilling te verminderen is net als in het vorige onderzoek “omdat het zonde is” (85%). Kliekjes vaakst verspild Kliekjes worden het vaakst weggegooid (43%), daarbij geeft 17% van de respondenten aan dit dagelijks te doen. Ook brood, zuivel en AFG worden vaak verspild.
December 2014
Bereidheid om voedselverspilling te verminderen gestegen De bereidheid om voedselverspilling te verminderen is toegenomen bij de ondervraagden (81%). Onder Cultural Creatives (de meest duurzame Nederlanders) is het aantal dat bereid is voedselverspilling te verminderen nagenoeg gelijk gebleven (91%). De meest genoemde maatregelen voor verbetering zijn het beter letten op de houdbaarheidsdatum, beter letten op wat men nog in huis heeft en niet te veel koken. Voedselverspilling verminderen Consumenten vinden zichzelf het meest invloedrijk om iets te doen aan voedselverspilling ten opzichte van andere ketenpartijen en de overheid. Ook de supermarkten en horeca hebben volgens de consument nog mogelijkheden om voedselverspilling te verminderen. Zo kunnen supermarkten producten doneren die tegen de houdbaarheidsdatum aan zitten, kleinere porties aanbieden en een kleiner assortiment voeren. De consument vindt dat de horeca en met name restaurants, verschillende portiegroottes kunnen introduceren. Ook zien we een grote stijging in het aantal consumenten dat doggybags noemt als oplossing en tot slot kunnen restaurants overgebleven voedsel schenken aan de voedselbank.
Duurzaamheidkompas #13
3
Thema Duurzaamheidkompas #13 “Wat is voedselverspilling?”
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
4
Wat denkt u dat er met voedselverspilling wordt bedoeld? “Wanneer voedsel wordt doorgedraaid op de veiling.”
“Goed voedsel op de houdbaarheidsdatum weggooien.”
“Ook het te veel eten is een vorm van voedselverspilling.”
December 2014
“Wanneer voedsel overblijft na het eten en wordt weggegooid.”
“Ongebruikt voedsel weggooien.”
“Het niet gebruiken/verspillen van etenswaren.”
Duurzaamheidkompas #13
“Het eten dat overblijft in hotels en restaurants.”
“Het weggooien vanwege uiterlijke kenmerken.”
“Het te veel aan voedsel dat niet wordt opgegeten.”
5
Thema Duurzaamheidkompas #13 “Voedselverspilling urgenter”
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
6
Tegengaan van voedselverspilling urgenter dan in 2010
Moet er iets gedaan worden tegen voedselverspilling*?
Nederland 2014 2010
68%
28%
59%
35%
6%
Cultural Creatives 2014
89%
9%
2010
88%
12%
Ja, ik vind dat er iets aan gedaan moet worden Misschien, moet hier iets aan gedaan worden Nee, dit is geen groot probleem, hier hoeft van mij niets aan gedaan te worden
*Voedsel dat is bedoeld voor humane consumptie dat daarvoor niet wordt benut
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
7
Thema Duurzaamheidkompas #13 “Redenen om minder te verspillen”
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
8
Reden minder voedselverspilling “Omdat het zonde is” U heeft net aangegeven dat u vindt dat er minder voedsel weggegooid zou moeten worden. In hoeverre spelen daarbij de onderstaande argumenten voor u mee?
Het is verspilling, dus zonde van het eten 2014
85%
14%
2010
86%
12%
Zo ben ik niet opgevoed, voedsel verspillen dat doe je niet 2014
72%
2010
73%
22%
7%
22%
Ik betaal voor iets wat ik weggooi en niet gebruik, dat is zonde van het geld 2014
70%
21%
9%
2010
71%
20%
8%
Ik vind het erg dat wij hier eten weggooien, terwijl kinderen in Afrika honger lijden 2014
69%
2010
72%
Eten weggooien is een onnodige belasting voor het milieu en klimaat 2014
58%
2010
Speelt mee
December 2014
Neutraal
20% 15%
13%
29% 70%
12% 20%
Speelt niet mee
Duurzaamheidkompas #13
10%
9
10%
Kliekjes worden het vaakste dagelijks weggegooid. Hieronder staan een aantal redenen die mensen ons hebben gegeven waarom binnen hun gezin wel eens voedsel wordt weggegooid. Wilt u aangeven of, en zo ja, hoe vaak er om de onderstaande redenen voedsel in uw gezin wordt weggegooid? Wel eens
kliekjes
Er wordt te veel gekookt 2014
40%
17%
2010
67%
17%
Ik lust geen broodkorsten of kapjes brood 2014
25%
2010
52%
Ik kook te veel pasta, rijst of aardappels 2014
36%
2010
54%
Verpakkingen zijn te groot 2014
37%
7%
2010
45%
7%
Nieuwe producten kopen zonder te kijken wat je hebt 2014
31%
2010
46%
De kwaliteit van de voorverpakte groente is slecht 2014
48%
10%
2010
46%
16%
32% 41%
14%
20%
28%
18%
45%
26%
35%
39%
19%
37%
28%
12%
24% 27%
26% 40%
19%
32%
14%
17%
38%
33%
53%
36%
36%
34%
Wekelijks
Duurzaamheidkompas #13
14%
53%
38% Dagelijks
December 2014
17%
22%
40%
18%
11%
34%
47% Maandelijks
Een paar keer per jaar
10
Thema Duurzaamheidkompas #13 “Verspilling per productgroep”
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
11
Kliekjes, brood en zuivel vaakst genoemd als voedsel dat wordt weggegooid. Welke van de onderstaande producten gooi je het meest vaak weg?
43%
33%
23% 19% 9% 6%
20% 17% 6%
17% 3%
13% 3%
10%
14%
12%
12%
11% 4%
15% 10%
7%
11% 4%
3%
2%
2%
3%
Ook weggegooid
December 2014
20%
7% 8% 1%
1%
1%
0%
0%
3%
Meest weggegooid
Duurzaamheidkompas #13
12
Thema Duurzaamheidkompas #13 “Consument wil actie”
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
13
Nederlander vastberaden om voedselverspilling te verminderen
Bent u bereid om de voedselverspilling binnen uw eigen gezin te verminderen?
Nederland 2014
52%
2010
29%
41%
Cultural Creatives 2014
37%
69%
2010
12% 15%
22%
67%
25%
Zeker wel
Waarschijnlijk wel
Misschien wel/ misschien niet
Waarschijnlijk niet
5%
8% 7%
Zeker niet
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
14
Top 3 genoemde acties om voedselverspilling te verminderen
Welke van de onderstaande acties zou u zelf willen ondernemen om ervoor te zorgen dat de hoeveelheid voedselverspilling binnen uw gezin vermindert?
Ervoor zorgen dat voor de houdbaarheidsdatum (tenminste te gebruiken tot) producten ook op zijn
44%
Bij het boodschappen doen beter rekening houden met wat ik al in huis heb
37%
Betere porties koken, zodat er niets overblijft en ik niets hoef weg te gooien
36%
Met een boodschappenlijst eten inkopen om ervoor te zorgen dat er niet te veel wordt ingekocht
35%
Ook na de houdbaarheidsdatum (tenminste houdbaar tot) eet ik een product nog op als dat nog kan
33%
Een dag per week de restjes van de voorgaande week eten
28%
Artikelen kopen die afgeprijsd zijn vanwege de houdbaarheidsdatum
Meer informatie inwinnen over voedselverspilling zodat ik weet wat ik kan doen
23%
7%
Persoonlijk advies inwinnen over hoeveelheden precies afgestemd op de grootte van mijn gezin
6%
Als ik in een restaurant zelf mag opscheppen en mijn bord niet leeg eet, dan betaal ik een extra bedrag, omdat het restaurant het eten moet weggooien.
5%
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
15
Consumenten zien zichzelf als verantwoordelijk en invloedrijk
Wie zouden er in uw ogen actief aan de slag moeten met de vermindering van voedselverspilling? 77% Consumenten/ gezinnen 82%
52%
Supermarkten
59%
52%
Horeca, zoals restaurants
60%
40%
Producenten van voedsel
45%
23%
De overheid
32%
3% Weet niet 0% Nederland
December 2014
Cultural Creatives
Duurzaamheidkompas #13
16
Consumenten willen op maat kopen Wat zouden … in uw ogen moeten doen om voedselverspilling te verminderen?
Kleinere verpakkingen maken
Producenten
67%
Informatie op het etiket geven met bewaartips
54%
Energie opwekken met restanten
54%
Mensen bewust maken van voedselverspilling
Overheid
76%
Bedrijven stimuleren om minder weg te gooien Tips geven hoe minder voedsel weg te gooien
67% 33%
Producten op de houdbaarheidsdatum gratis aanbieden
Supermarkten
64%
Mogelijkheid om kleinere hoeveelheden te kopen Kleiner assortiment voeren
53% 37%
Het introduceren van verschillende porties
Restaurants
73%
Overgebleven eten van het bord in een doggybag doen
69%
Overgebleven eten naar de voedselbank
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
68%
17
“Bijlagen”
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
18
Obesitas ten opzichte van vorige meting belangrijker geworden
Hoe belangrijk vindt u voedselverspilling in vergelijking met de volgende (duurzaamheid) thema’s? Obesitas 2014
34%
2010
28%
Vermindering van zorg en aandacht voor medemens in de buurt 2014
27%
2010
Het verdwijnen van het regenwoud 2014
53%
22%
26%
23%
December 2014
Even belangrijk
48%
44%
58% 29%
27%
25% 30%
39%
54% 29%
25%
23%
57% 24%
2010 Belangrijker
42%
27%
2010
Honger en ondervoeding in Afrika 2014
48%
23%
2010
Klimaatverandering 2014
45%
28%
2010
De vervuiling van de bodem 2014
41%
46%
33%
21% 29%
19% 26%
19% 25%
Minder belangrijk
Duurzaamheidkompas #13
19
MarketResponse is hét bureau dat bedrijven inzicht geeft in klantervaringen en houvast biedt voor een effectieve klantbenadering. Door klantdata te benutten en te analyseren, en dit te combineren met onderzoek naar de klantbeleving kunnen wij de waarde voor de eindklant optimaliseren. Met als doel de juiste klantrelaties van onze opdrachtgevers doelmatig en efficiënt versterken. Daar gaan wij voor! www.marketresponse.nl
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
20
Schuttelaar & Partners is het communicatieadviesbureau voor een gezonde en duurzame wereld. Wij zijn ervan overtuigd dat de wereld duurzamer en gezonder moet en kan worden. Maatschappelijke technologie kan daarbij een grote rol spelen. Om de grote vraagstukken waar de wereld nu voor staat op te lossen, is het noodzakelijk op een transparante manier samen te werken. Wij helpen onze klanten een aanpak te kiezen die oog heeft voor science, society & sense. www.schuttelaar.nl
December 2014
Duurzaamheidkompas #13
21