Duurzaam Beleggen
Niels Faassen, Fund Analyst HCC Beleggen Symposium "Hoe te beleggen in turbulente tijden?" 2 april 2016
©2014 Morningstar. All Rights Reserved.
Agenda ▶ Morningstar ▶ Duurzaam Beleggen ▶ Introductie ▶ Morningstar Sustainability Rating ▶ Duurzaam beleggen in de praktijk ▶ Duurzaamheid ten koste van financieel rendement? ▶ Hoe duurzaam zijn Nederlandse fondshuizen? ▶ Duurzame aandelenfondsen langs de meetlat ▶ Hoe kan Morningstar u helpen?
2
Morningstar Wie zijn we?
Het is onze missie om onderzoek van de hoogste kwaliteit te bieden zodat beleggers geïnformeerde beslissingen kunnen nemen. We have 3,800+ employees in 27 countries worldwide, providing local market expertise.
Our clients range in size from individual investors all the way up to the world’s top asset management firms.
Data as of September 30, 2014. Includes assets under management and advisement for Morningstar Associates, LLC, Ibbotson Associates, Inc., Morningstar Investment Services, Inc., Morningstar Investment Management Europe, and Ibbotson Associates Australia, all subsidiaries of Morningstar, Inc. Advisory services listed are provided by one or more of the entities which are included in the Morningstar Investment Management group and which are authorized in the appropriate jurisdiction to provide such advisory services.
3
Morningstar
4
Duurzaam Beleggen
5
Duurzaam Beleggen Introductie ▶ Duurzaamheid, ofwel sustainability, is in belang toegenomen ▶ Zorgen over klimaatverandering, milieu, de manier waarop bedrijven met
hun werknemers omgaan, en maatschappelijke verantwoordelijkheid van bedrijven staan hoog op de agenda ▶ In de beleggingswereld worden deze zorgen vaak aangeduid met de drie begrippen environmental (milieu), social en governance (ondernemingsbestuur), ofwel ESG
6
Duurzaam Beleggen Introductie ▶ Keuze voor beleggers was beperkt tot een handvol fondsen die expliciet
duurzame of maatschappelijk verantwoorde beleggingsdoelen nastreven ▶ Deze socially responsible investment (SRI) fondsen, zijn altijd uitgegaan van uitsluitingsmechanismen in combinatie met actief aandeelhouderschap (engagement) ▶ Beleggers die geïnteresseerd zijn in duurzaamheid, zien zich geconfronteerd met twee uitdagingen: ▶ SRI fondsen maken slechts circa 2 procent uit van het wereldwijde fondsenuniversum ▶ Sommige SRI-fondsen doen het goed, maar andere zijn er niet in geslaagd om sterke (financiële) prestaties neer te zetten ▶ Tot nu toe hadden beleggers niet de beschikking over instrumenten om de duurzaamheidsprestaties van een fonds te kunnen beoordelen
7
Duurzaam Beleggen Morningstar Sustainability Rating ▶ Met de Morningstar Sustainability Rating kunnen beleggers onafhankelijk
beoordelen of een SRI-fonds zijn belofte waarmaakt door te beleggen in bedrijven die duurzaamheid het beste toepassen ▶ Deze rating is gebaseerd op de onderliggende beleggingen (aandelen en/of obligaties) van het fonds in kwestie en niet gebaseerd op de naam van het fonds of de intentie van het fondshuis ▶ Hierdoor kunnen beleggers verder kijken dan alleen SRI fondsen en ook conventionele fondsen analyseren die goed scoren op ESG-factoren
8
Duurzaam Beleggen Morningstar Sustainability Rating ▶ De Morningstar Sustainability Rating is een maatstaf voor hoe goed de
bedrijven waarin een fonds belegt, omgaan met hun ESG risico’s en kansen ▶ Morningstar gebruikt ESG-data op bedrijfsniveau van Sustainalytics, een toonaangevende aanbieder van ESG-data ▶ Alle fondsen die ten minste 50 procent van hun vermogen hebben belegd in bedrijven met een ESG-rating van Sustainalytics, krijgen van Morningstar een rating
9
Duurzaam Beleggen Morningstar Sustainability Rating ▶ Stap 1: Morningstar Portfolio Sustainability Score wordt vastgesteld. Die
score is een activa-gewogen gemiddelde van de genormaliseerde ESGscores op individueel bedrijfsniveau met een correctie voor de controverses waar de bedrijven mee te maken hebben
10
Duurzaam Beleggen Morningstar Sustainability Rating ▶ Stap 2: Vervolgens verdelen we de fondsen per Morningstar categorie in
vijf klassen door de Portfolio Sustainability Score van een fonds te vergelijken met die van zijn categoriegenoten uit de Morningstar Categorie
11
Duurzaam Beleggen Morningstar Sustainability Rating ▶ Samenvattend een betrouwbaardere, objectieve manier om te evalueren
of hun fondsen ook echt duurzaam zijn ▶ De Sustainability Rating moet niet de enige basis voor een beleggingsbeslissing zijn maar samen met andere, traditionele maatstaven voor risico, rendement en beleggingsstijl ▶ Ook spelen kwalitatieve beoordelingen van het beleggingsbeleid van een fonds en hoe goed dat in de loop der jaren is uitgevoerd, een rol
12
Duurzaam Beleggen in de Praktijk
13
Duurzaam Beleggen In de Praktijk ▶ Gaat duurzaam beleggen nu ten koste van financieel rendement? ▶ Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat duurzaam beleggen
gemiddeld genomen geen negatieve impact heeft op het rendement ▶ Toepassing van ESG factoren kan zelfs een positieve impact hebben ▶ Onderzoek door Morningstar lijkt dit te bevestigen
14
Duurzaam Beleggen In de Praktijk ▶ Hoe duurzaam zijn de fondsen
van Nederlandse fondshuizen? ▶ Zoals verwacht mag worden komen de drie duurzame fondshuizen als beste uit de bus ▶ Dat komt hoofdzakelijk door de duurzame focus. Echter, ook het beperkte aantal fondsen dat wordt aangeboden ▶ Aan de onderkant valt de gemiddelde rating voor Aegon op met een 2,45 Globes
15
Duurzaam Beleggen In de Praktijk ▶ Twee duurzame aandelenfondsen langs de meetlat: ▶ ASN Duurzaam Aandelenfonds ▶ NN Duurzaam Aandelen Fonds ▶ Meer verschillen dan de naam doet vermoeden aan de hand van de
Morningstar research pillars….
16
Duurzaam Beleggen In de Praktijk ▶ People (Beheerteam) ASN Duurzaam Aandelenfonds × Beheerd door 2 beheerders van ACTIAM (voorheen SNS AM) × Beiden circa 20 jaar ervaring, sinds 2002 in dienst van ACTIAM en vanaf januari 2008 gezamenlijk op dit fonds × Duurzame analyse door ASN × Groeiend team van inmiddels 8 ESGanalisten × Team is afgelopen jaren opgebouwd, werken dus nog maar relatief kort samen × Ervaring wisselend Pillar Score: Neutraal 17
NN Duurzaam Aandelen Fonds × Beheerd door 3 beheerders, tot 2013 slechts 1 beheerder × Leiding in handen van Hendrik-Jan Boer, met 25 jaar zeer ervaren en sinds januari 2004 op dit fonds × 1 ESG analist en 1 Corporate Governance analist × Ondersteuning van Global Equity Research team: 25 analisten met gemiddeld 15 jaar ervaring. Analisten integreren ESG in hun fundamentele onderzoek Pillar Score: Positief
Duurzaam Beleggen In de Praktijk ▶ Process & Portfolio (Beleggingsproces & Portefeuille)
18
ASN Duurzaam Aandelenfonds × Eerste fase van het proces bestaat uit een duurzame screening door ASN × Zowel uitsluitingscriteria als positieve criteria (uitblinkers op het gebied van duurzaamheid) × Tweede fase fundamenteel en kwantitatief onderzoek, × Aantal sectoren is volledig (energie en financials) of zo goed als volledig (basismaterialen) afwezig × Portefeuille bestaat meer dan gemiddeld uit mid- en small-caps
NN Duurzaam Aandelen Fonds × Best in class benadering, dus alleen de op duurzaamheid best presterende aandelen in een sector worden geselecteerd × ESG is verder geïntegreerd in het fundamentele onderzoek van de analisten × Geen sectoren uitgesloten × ESG screening zorgt eerder voor een focus op kwaliteitsonderneming, dan voor een sterk duurzaam karakter
Pillar Score: Negatief
Pillar Score: Neutral
Duurzaam Beleggen In de Praktijk ▶ Performance (Prestaties) ASN Duurzaam Aandelenfonds × Zeer sterk lange termijn track record × Afgelopen 5 jaar: +12,83% gemiddeld per jaar versus 11,55% voor MSCI World Growth en 8,45% gemiddeld voor vergelijkbare fondsen × Wel risicovoller, hogere standaarddeviatie × Rendementen sterk beïnvloed door sector tilts voortkomende uit duurzame selectie × Beheerders voegen naar onze mening geen tot nauwelijks waarde toe
NN Duurzaam Aandelen Fonds × Sterk lange termijn track record × Afgelopen 5 jaar: +9,12% gemiddeld per jaar versus 10,07% voor MSCI World Index en 7,21% gemiddeld voor vergelijkbare fondsen × Wel risicovoller. × Waarde toegevoegd met aandelenselectie × Best-in-class benadering zorgt in onze ogen voor een beter herhaalbaar risicorendementsprofiel
Pillar Score: Neutraal
Pillar Score: Positief
19
Duurzaam Beleggen In de Praktijk ▶ Parent (Fondshuis) ASN Duurzaam Aandelenfonds × ASN is een toegewijde duurzame bank en fondsaanbieder × Zelfstandig onderdeel van SNS Reaal × Aanbod van 5 duurzame aandelen-, obligatie- en mixfondsen en 2 fondsen in microkredieten en leningen aan groene projecten × Prestaties lopen uiteen × Overwegend aantrekkelijk kostenniveau × Betrekt beleggers in haar fondsen bij het duurzaamheidsbeleid (o.a. via jaarlijkse aandeelhoudersvergadering)
NN Duurzaam Aandelen Fonds × NN Investment Partners is het voormalige ING IM × Na afsplitsing van NN van ING Groep onderdeel van de verzekeraar × Turbulente periode, personele omloop was relatief hoog tijdens afsplitsingsproces × Verwachten nu meer stabiliteit × Kosten zijn gemiddeld tot beneden gem. × Naar onze mening kan NN IP meer toegevoegde waarde bieden door meer focus op kernstrategieën
Pillar Score: Positief
Pillar Score: Score: Neutraal
20
Duurzaam Beleggen In de Praktijk ▶ Price (Kosten) ASN Duurzaam Aandelenfonds × Lopende kosten bedragen 0,87% × Geen prestatievergoeding × Relatief goedkoop fonds, aangezien het gemiddelde van vergelijkbare fondsen 1,15% bedraagt
NN Duurzaam Aandelen Fonds × Lopende kosten bedragen 0,83% × Geen prestatievergoeding × Relatief goedkoop fonds, aangezien het gemiddelde van vergelijkbare fondsen 1,01% bedraagt
Pillar Score: Positief
Pillar Score: Positief
21
Duurzaam Beleggen In de Praktijk ▶ Conclusie ASN Duurzaam Aandelenfonds × Klein team aan de beleggingskant × Dit fonds heeft een sterk duurzame inslag × De duurzame screening (en uitsluitingen) zorgen voor structurele onder- en overwegingen van bepaalde sectoren × De sectorwegingen hebben flink bijgedragen aan het sterke track record × Door de sterke sector tilts achten wij de prestaties niet structureel herhaalbaar × Het fonds is aantrekkelijk geprijsd
NN Duurzaam Aandelen Fonds × Na de uitbreiding van het beheerteam, meer vertrouwen gekregen × Dit fonds heeft een licht duurzame inslag × ESG vormt een onderdeel van het fundamentele onderzoek × De best in class benadering zorgt voor een goede spreiding over sectoren × Wij achten het team en proces in staat om de goede prestaties te herhalen × Het fonds is aantrekkelijk geprijsd
Morningstar Analyst Rating:
Morningstar Analyst Rating:
22
Duurzaam Beleggen In de Praktijk
5 handvatten voor selectie van duurzaam fonds: ▶ Hoe duurzaam wil ik dat mijn fonds is? ▶ Zijn er voldoende middelen toegewijd aan het beleggingsteam of ligt het
zwaartepunt op duurzaamheidsonderzoek?
▶ Hoe is duurzaamheid in het proces geïntegreerd en welke invloed heeft
duurzaamheid op de portefeuille?
▶ Hoe heeft duurzaamheid de prestaties beïnvloed? ▶ Hoe verhouden de kosten zich in vergelijking met andere fondsen?
23
Wat kan Morningstar voor u betekenen?
24
www.morningstar.nl Gratis registreren
25
www.morningstar.nl Toegang tot Sustainability Ratings
26
