Dure of waardevolle geneesmiddelen? Waar maken we ons druk over? Joris Uges Haga Ambassade 8-september 2015
waardecreatie in de zorg
2
“Uit onderzoek blijkt dat de lancering van nieuwe geneesmiddelen tussen 1986 en 2000 verantwoordelijk was voor ten minste veertig procent van de gewonnen levensjaren.”
Nefarma.nl (sept 2015)
Duur of waardevol?
Nieuwe geneesmiddelen Haga 2015/2016 Probleem of succes?
Duur of Waardevol? Ernstig astma
Taaislijm ziekte
Hepatitis C
Longkanker
Borstkanker
Prostaatkanker
Myelofibrose
Duur of waardevol?
Crohn/ colitis
Hematooncologie
4
Allocatie vraagstuk BV Nederland Wat kunnen en willen we ons veroorloven?
Bron: Volkskrant 12 juli 2014
Duur of waardevol?
5
Agenda Korte introductie financiering geneesmiddelen Wat is het probleem? Beheersmaatregelen overheid en verzekeraar
Oplossingsrichting HagaZiekenhuis
Duur of waardevol?
6
Verhoudingen in de Nederlandse zorg sinds 2006 verzekerde / patiënt
Zorgverzekeringswet en aanvullende verzekeringen
Toezicht: Nza DNB IGZ Acm
zorgverzekeraar
zorginkoopmarkt
Zorgverzekeringswet, WMG, verbintenissenrecht
VWS
WGBO, wet BIG, Kwaliteitswet Zorginstellingen
zorgaanbieder
“Geneesmiddelmarkt”
Geneesmiddel fabrikanten 7
Bekostiging geneesmiddelen NL Locatie van gebruik: Binnen muren ziekenhuis
Locatie van gebruik: Buiten het ziekenhuis
1) Integraal onderdeel DOT (DBC Op weg naar Transparantie)
2) “Add-on” bij DOT • •
Niet-homogeen Zorgproduct Lijst en budget
Duur of waardevol?
Financiering: Budget
Financiering: Open eind
“De Overhevelingen” Overhevelen van (zorg en) “kosten” van geneesmiddelen van extramuraal naar intramuraal budget.
Financiering van “open eind” naar “budget” Obv Hoofdlijnenakkoord max. 1% groei per jaar! Duur of waardevol?
biosimilar versus generiek Specialité
Productie
voorbeeld
Structuur
biosimilar/generiek
Chemische stof
Chemisch
Omeprazol
C17H19N3O3S
Exacte kopie = generiek
Biological
Cel-lijn
Infliximab
C6428H9912N1694O1987S46
Vergelijkbaar = biosimilar
EMEA definitie biosimilar • “A biological medicine that is similar to another biological medicine that has already been authorised for use”
• “The active substance of a biosimilar and its reference medicine is essentially the same biological substance, though there may be minor differences due to their complex nature and production methods”
Discussie: mogen patiënten worden geswitcht naar een biosimilar ? Duur of waardevol?
10
Wat is het probleem?
Duur of waardevol?
waardecreatie in de zorg
11
Innovatie geneesmiddelen Van populatie naar individu
Losec®: EUR 360,=/jaar >1 miljoen gebruikers
Kalydeco®: EUR 200.000,=/jaar 20-200 gebruikers
Duur of waardevol?
????
12
Weesgeneesmiddelen
Weesgeneesmiddel Geneesmiddel voor de behandeling van zeldzame ziekten (max. 1 op 2000 Europeanen) Karakteristieken weesgeneesmiddelen: Een geneesmiddel voor een indicatie waar geen alternatieve toepassingen voor zijn Patentbescherming 10 jaar lang bescherming tegen concurrentie Prijsbeleid niet gereguleerd, dat wil zeggen vrije prijsvorming door de industrie De Europese Medicijnen Autoriteit (EMA) toets de veiligheid van het middel, niet de effectiviteit Duur of waardevol?
13
Waar heeft de patiënt recht op? Huidig wettelijk kader pakketbeheer
Duur of waardevol?
14
Duur of waardevol?
15
Verwachte kostenstijging intramuraal >>1% • Innovatieve middelen leiden tot kostenstijging – Smallere indicatie leidt tot hoge kosten per middel – Pijplijn met nieuwe (wees-)geneesmiddelen is goed gevuld
• Patiënt heeft recht op zorg volgens de “Internationale Stand der Wetenschap en Praktijk” – Kosteneffectiviteit heeft (nog) geen wettelijke basis
• Ziekenhuis is budgettair dossierhouder – Verwachte groei kosten geneesmiddelen ca. 10% jaar – Meerjarenakkoord ziekenhuis: max. 1% groei per jaar Duur of waardevol?
16
De overheid en zorgverzekeraars grijpen in…. Beleid en Beheersinstrumenten VWS & Zorgverzekeraars
Duur of waardevol?
• Doelmatig gebruik (Specialité)geneesmiddelen – Inzet MacroBeheersInstrument waar nodig – Prijs/volume afspraak VWS met GNS-fabrikant
• Stringenter Pakketbeheer – Wettelijke verankering Kosten-effectiviteit als criterium Duur of waardevol?
18
Uitkomsten bestuurlijk overleg juli 2015 Korte termijn • • •
Zorgverzekeraars onderschrijven hun zorgplicht en zorgen dat er geen patiënten om budgettaire redenen de toegang tot dure geneesmiddelen wordt ontzegd. Zorgaanbieders garanderen dat zij richtlijnconform werken en dus ook, waar medisch noodzakelijk, dure geneesmiddelen aan patiënten voorschrijven. Mocht een zorgaanbieder in individuele gevallen financieel echt niet in staat zijn een geneesmiddel te leveren dan gaat de zorgaanbieder hierover met de betreffende verzekeraar het gesprek aan.
Lange termijn • • •
onder regie van het bestuurlijk overleg medisch specialistische zorg gewerkt worden aan oplossingen van in de rapporten genoemde (financiële) knelpunten. Partijen onderschrijven ook dat een integraal pakket aan maatregelen noodzakelijk is. Een oplossing die zich uitsluitend richt op de eventuele budgettaire problemen als gevolg van de groei van de uitgaven aan dure geneesmiddelen is wat hen betreft te beperkt Bron: brief VWS dure geneesmiddelen 10 juli 2015
Duur of waardevol?
19
Zorgverzekeraars kunnen beter inkopen ?!
Veronderstelling: Inkoopvolume zorgverzekeraar geeft marktmacht Praktijk 2014: Over totaal volume aan TNFα-blokkers lijken kortingen ziekenhuizen hoger dan bij Achmea Duur of waardevol?
20
Verhoudingen in de Nederlandse zorg sinds 2006 verzekerde / patiënt
Zorgverzekeringswet en aanvullende verzekeringen
Toezicht: Nza DNB IGZ Acm
zorgverzekeraar
zorginkoopmarkt
Zorgverzekeringswet, WMG, verbintenissenrecht
Duur of waardevol?
VWS
WGBO, wet BIG, Kwaliteitswet Zorginstellingen
zorgaanbieder Geneesmiddel fabrikanten 21
Het Haga bereidt zich voor op de toekomst
Projecten Haga / AHZ en Farma-XL: ‘Van kosten naar waardecreatie’ Duur of waardevol?
22
Value Based Healthcare
Duur of waardevol?
23
Focus op waardecreatie • Verbeteren uitkomsten van de zorg – Betrek patiënt/mantelzorg bij behandeling (Patiënt empowerment) – Structurele registratie en evaluatie uitkomsten – Laat zorg leiden door de uitkomsten van de zorg
• Sturen op (onnodige) kosten (PxQ ↓) Volume (Q) – Toelating dure therapie via beoordeling Geneesmiddelencommissie – Stringentere indicatiestelling via MDO / regionaal overleg – Reduceer spillage en verlagen dosering wanneer mogelijk
Prijs (P) – Gebruik biosimilars waar mogelijk – Gebruik lokale/regionale inkoopmacht (ziekenhuisapotheker en arts) – Maak innovatie prijsafspraken gerelateerd aan uitkomsten Duur of waardevol?
24
Regionaal initiatief: Farma-XL Visie – Verhoog Patient Value en doelmatigheid – Focus op uitkomst en minder op initiatie therapie – Maak keuzes en gebruik biosimilars – Transparantie
Duur of waardevol?
Biosimilars > $ 60 miljard uit patent; Haga >EUR 10 miljoen
Take home 1. Een geneesmiddel is niet alleen duur, maar ook waardevol 2. Probleem kosten dure geneesmiddelen concentreert zich in budget ziekenhuizen mede door beleid VWS (overheveling) 3. Verhoog Patient Value door de inzet van biosimilars en andere doelmatigsheidstrajecten (Farma-XL) De Financiële uitdaging bij geneesmiddelen • Gepast gebruik • biosimilars en generiek • Marktdynamiek
Duur of waardevol?
kostenbeheersing
kostenstijging
• Introductie nieuwe geneesmiddelen • Betere behandelmethoden • Uitbreiding indicaties
27
waardecreatie in de zorg
28
