dunne darm onderzoek met een videocapsule

dunne darm onderzoek met een videocapsule www.mca.nl/endoscopie

Diabetes mellitus Als u diabetes mellitus (suikerziekte) heeft, gelden speciale richtlijnen om uw darmen schoon te krijgen. Dit kunnen zijn: • richtlijnen voor patiënten met diabetes mellitus die insuline spuiten. • richtlijnen voor patiënten met diabetes mellitus die tabletten gebruiken. • richtlijnen voor patiënten met diabetes mellitus die insuline spuiten en tabletten gebruiken. U krijgt deze richtlijnen mee van de voorlichtingsverpleegkundige of zij stuurt u de richtlijnen toe.

inhoud Waarom deze brochure?

1

Wat is een videocapsule endoscopie voor de dunne darm?

2

Waarom dit onderzoek?

3

Uw voorbereidingen

4

Dieet en laxeren

5

Uw onderzoek

6

Na het onderzoek

7

Complicaties

8

Uitslag

9

Uw vragen

10

1

waarom deze brochure? Van uw specialist heeft u gehoord dat u een onderzoek van de dunne darm met een videocapsule nodig heeft. Dit onderzoek heet een videocapsule endoscopie en gebeurt op de endoscopie afdeling in het Medisch centrum Alkmaar. In deze brochure leest u over uw voorbereiding, het onderzoek en de nazorg. Ook krijgt u een recept voor laxeermiddelen. U kunt deze middelen enkele dagen voor uw onderzoek ophalen bij uw apotheek. Eventueel sturen we het recept naar u toe. Leest u deze informatie thuis rustig door.

wat is een videocapsule endoscopie voor de dunne darm? Bij een videocapsule endoscopie slikt u een kleine capsule in ter grootte van een antibioticapil. In deze capsule zit een cameraatje. De capsule beweegt zich op natuurlijke wijze door uw spijsverteringskanaal en maakt opnames van uw dunne darm. De beelden worden vanuit de capsule verzonden naar sensoren die op uw buik worden geplakt.

waarom dit onderzoek? Met dit onderzoek komen we meer te weten over mogelijke afwijkingen in uw dunne darm.

uw voorbereidingen Wanneer kunt u dit onderzoek niet ondergaan? Er zijn belangrijke redenen waarom u dit onderzoek niet kunt ondergaan. Wilt u daarom uw verwijzend arts op de hoogte brengen als onderstaande zaken voor u gelden: • zwangerschap, • sterk vertraagde maaglediging • vernauwingen in het maagdarmstelsel • meerdere buikoperaties in het verleden • fistels • elektronische apparaten als pacemakers, defibrillatoren en infusiepompjes. Bij elektronische apparaten in uw lichaam moet uw behan-delend arts eerst uitsluiten of deze de werking van de capsule verstoren. 2

Medicijngebruik Diabetes mellitus Als u diabetes mellitus (suikerziekte) heeft, gelden speciale richtlijnen om uw darmen schoon te krijgen. U krijgt deze richtlijnen mee van de voorlichtings- verpleegkundige, of zij stuurt u de richtlijnen toe. Wilt u op de onderzoeksdag uw eigen medicatie, insulinespuiten en glucosemeter meenemen bij uw bezoek aan de afdeling? Medicijnen tegen bloedarmoede Wanneer u ijzertabletten (medicijnen tegen bloedarmoede) gebruikt, moet u hiermee tien dagen voor het onderzoek stoppen. Deze middelen kunnen namelijk een zwarte verkleuring van de darm geven, waardoor de foto’s onduidelijk worden. Overige medicijnen Wanneer u medicijnen gebruikt, kunt u deze op de dag voor het onderzoek gewoon innemen. Dit kan tot 6.00 uur. Buik scheren, geen lotion gebruiken Mannen Als u man bent, scheert u uw buik de dag vóór het onder­zoek. U kunt dit doen met een elektrisch scheerapparaat of nat met een scheermesje. Dit vergemakkelijkt het bevestigen en verwijderen van de plakkers tijdens het onderzoek. Scheert u het buikgedeelte onder uw ribbenboog tot de rand van uw onderbroek. Mannen en vrouwen Wilt u de dag voor en van het onderzoek geen lotion, olie of vetten op uw buik smeren. Anders hechten de plakkers onvoldoen­de. Gemakkelijk zittende kleding Trekt u voor het onderzoek gemakkelijk zittende kleding aan, dat uit twee delen bestaat. We kunnen de plakkers dan bevestigen zonder dat u zich helemaal hoeft uit te kleden.

3

dieet en laxeren Voor dit darmonderzoek is het belangrijk dat uw darmen vooraf helemaal leeg en schoon zijn. Dit doet u op een veilige manier door een dieet te volgen en een laxeermiddel te drinken. In dit hoofdstuk leest u hoe u dat kunt doen. Vier dagen voor het onderzoek U stopt vier dagen voor het onderzoek met het eten van voedingsmiddelen waarin pitjes en/of zaden zijn verwerkt, zoals: • vruchten met veel kleine pitjes, zoals tomaten en kiwi’s • brood met zaden, zemelen en volkoren brood. Klean-prep Om de dunne darm zo goed mogelijk zichtbaar te maken moet deze zo leeg en schoon mogelijk zijn. De beoordeling van de videofoto’s is anders niet goed mogelijk. Hiervoor heeft u Klean-Prep voorgeschreven gekregen. Klean-Prep drank smaakt naar vanille en werkt laxerend: het veroorzaakt dunne ontlasting. Houdt u er rekening mee dat het middel na een tot twee uur begint te werken. U zult dan regelmatig naar het toilet moeten. Klean-Prep wordt goed verdragen en kan door iedereen gebruikt worden. Hoe gebruikt u Klean-Prep? In de verpakking zitten vier sachets. U heeft er echter in totaal maar twee nodig. U maakt een liter Klean-Prep door: • de inhoud van één sachet direct in de ‘shaker’ te gieten. • een liter water toe te voegen (leidingwater of niet-bruisend mineraalwater) • het deksel van de shaker dicht te schroeven • te schudden tot de poeder volledig is opgelost is. Daarna herhaalt u dit voor een tweede liter Klean- prep. Op de dag vòòr het onderzoek Op de dag voor het onderzoek: • mag u vanaf 16:00 uur niet meer eten • drinkt u tussen 18:00 tot 21.00 uur 1½ liter Klean-Prep • eet u niet meer tot aan het onderzoek de volgende dag en drinkt u alleen water (niet koolzuurhoudend) • mag u niet meer roken tot na het einde van het onderzoek 4

Op de dag het onderzoek Op de dag van het onderzoek: •d  rinkt u om 6 uur de laatste halve liter Klean-prep.

uw onderzoek In dit hoofdstuk leest u wat u vlak voor, tijdens en na het onderzoek kunt verwachten. Wij proberen u op het afgesproken tijdstip te helpen. Door onvoorziene omstandigheden als spoedgevallen kan de planning uitlopen of afwijken. Wij vragen hiervoor uw begrip. U meldt zich om 8.30 uur bij de balie van de endoscopie afdeling (huisnummer 130). Daar brengt een verpleegkundige u naar de onderzoekskamer. Het aanbrengen van de apparatuur In de onderzoekskamer neemt u plaats op een bed. U krijgt acht plakkers op uw buik die de foto’s uit de capsule opvangen. Deze plakkers worden via een kabel met een datarecorder verbonden. De datarecorder legt de beelden van uw darmen vast. U draagt tijdens het onderzoek de datarecorder in een draagtas. Het slikken van de capsule Als de apparatuur is bevestigd, kunt u de capsule inslikken. De capsule is 2 cm lang, 1 cm dik en is helemaal glad. U kunt hem daardoor zonder moeite doorslikken met een beetje water. De normale bewegingen van uw darmen zorgen ervoor dat de capsule uw gehele darmkanaal doorloopt. Na het slikken van de capsule, mag u gewoon rondlopen. Veel lopen stimuleert zelfs de beweging van de darmen, zodat de capsule sneller uw dunne darm bereikt. Ga voorzichtig om met de datarecorder. Stel deze apparatuur niet bloot aan schokken, vibraties of direct zonlicht. Hierdoor kunnen de beelden van uw darmen verloren gaan. Ook dient u uit de buurt te blijven bij elektromagnetische velden zoals MRI-apparatuur en grote radio’s. Dit kan storingen geven in de datarecorder.

5

Tussendoor naar huis U mag naar huis als de capsule in de dunne darm zit. Dit is ongeveer 45 minuten na inname van de capsule. De verpleegkundige controleert dit met een computer. Deze wordt tijdelijk aangesloten op uw datarecorder. De capsule maakt twee keer per seconde een foto. Een datarecorder registreert deze foto’s. U kunt dit zien aan het knipperen van een blauw lampje op datarecorder. In totaal maakt de capsule zo’n 50.000 foto’s. Ook thuis blijft u gewoon rondlopen en gaat u voorzichtig om met de apparatuur. U komt op de afgesproken tijd weer terug naar de endoscopie afdeling. Dit is meestal rond 15.30 uur. U ontvangt van de endoscopieverpleegkundige instructies over het terugbrengen van de apparatuur aan het einde van de capsuleendoscopie. Twee uur na inname van de capsule mag u weer ieder uur een glas water drinken (niet koolzuurhoudend). Vervolgens moet u ieder uur een groot glas water drinken. Dit verbetert het zicht van de capsule. Na ongeveer vier uur mag u een lichte lunch en een kopje thee drinken. U kunt dan ook uw medicijnen innemen. Buikklachten Als u thuis of in het ziekenhuis buikklachten krijgt, wilt u dit dan melden aan de endoscopieverpleegkundige? Het telefoonnummer van de endoscopie afdeling vindt u bij het hoofdstuk complicaties. Terug in het ziekenhuis Terug in het ziekenhuis controleert een verpleegkundige of de capsule uw dunne darm heeft verlaten en inmiddels in uw dikke darm zit. Dit gebeurt weer met de computer, die tijdelijk aangesloten wordt op uw datarecorder. Als de capsule inderdaad in uw dikke darm zit, koppelt de verpleegkundige u los van de datarecorder. Na ongeveer 10 uur werkt de capsule niet meer. De capsule verlaat uiteindelijk uw lichaam met de ontlasting. Meestal ge­beurt dit onopgemerkt. U kunt de capsule gewoon door de WC spoelen.

6

na het onderzoek Mogelijk heeft u niet gezien dat de capsule uw lichaam heeft verlaten. Als u dan na het onderzoek last krijgt van misselijkheid, buikpijn of braken, dient u contact op te nemen met de endoscopieverpleegkundige of MDL-arts. U wordt dan onderzocht en eventueel worden foto’s van uw buik genomen om te controleren of de capsule naar buiten is gekomen. Als u een later MRI-onderzoek moet ondergaan en u niet zeker weet of de capsule uw lichaam heeft verlaten, meldt u dit dan aan uw arts. U wordt dan onderzocht. Als de capsule nog in uw lichaam zit kan een MRI-onderzoek namelijk ernstige beschadiging van uw darmkanaal of buikholte veroorzaken.

complicaties De meeste onderzoeken met een videocapsule verlopen zonder problemen. Er bestaat echter een klein risico dat de capsule ergens in maag of darmen vastloopt. Dit komt voor bij ongeveer 1% van de patiënten. Wanneer dit gebeurt, zal de arts proberen met een flexibele slang (endoscoop) via de mond of anus de capsule te verwijderen. In zeldzame gevallen lukt dit niet en is een operatie nodig. Dus: krijgt u na het onderzoek buikklachten en heeft de capsule uw lichaam nog niet verlaten? Neem dan contact op met de afdeling endoscopie. Op werkdagen is de afdeling telefonisch bereikbaar op (072) 548 28 50. ’s Avonds, ‘s nachts en in het weekend belt u het algemene telefoonnummer van het ziekenhuis (072) 548 44 44. Vraag vervolgens naar de dienstdoende arts-assistent van de internisten.

uitslag Uw behandelend arts ontvangt de uitslag van het onderzoek na ongeveer drie weken. Het beoordelen van de 50.000 foto’s vraagt namelijk enige tijd. De uitslag krijgt u op de polikliniek bij uw behandelend arts.

7

uw vragen Wij streven ernaar om onze patiënten zo goed mogelijk voor te lichten. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Aarzel dan niet ze te stellen. U kunt uw vragen bespreken met de voorlichtingsverpleegkundige van de endoscopie afdeling (huisnummer 130). Gaan uw vragen over: • het verzetten van uw afspraak. Dan is dit is alleen via de telefoon mogelijk. • andere onderwerpen dan het verzetten van uw afspraak. Dan kan dit zowel via de telefoon of de mail. De afdeling en de voorlichtingsverpleegkundige is via de mail bereikbaar op [email protected] of telefonisch op werkdagen van 8.00 tot 16.30 uur op telefoonnummer (072) 548 28 50.

8

Colofon Redactie: Opmaak: Oplage: Druk: artikelnummer:

afdeling endoscopie afdeling marketing & communicatie beeldgroep MCA 75/1e druk/2010 Ricoh 141333

Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan 12 1815 JD Alkmaar tel. (072) 548 44 44 fax. (072) 548 20 58 www.mca.nl