Dubbeledosis Driemaandelijks personeelsblad van GasthuisZusters Antwerpen Dubbele Dosis I 10 e jaargang I juni 2007 I n° 37
Een pluim verdien je elke dag 12 mei: Dag van de Verpleging Quizzen voor SOS Kinderdorpen Geriatrisch dagziekenhuis barst uit zijn voegen 8 % minder betalen voor 100 % comfort Liep er iets niet zoals de bedoeling was? Satu haalt de wereld in onze keuken Zuster Christa 80 jaar
WWW.ST-VINCENTIUS.BE WWW.ST-JOZEF.BE
Een pluim verdien je elke dag 12 mei: Dag van de Verpleging
Een pluim verdien je elke dag. Vandaag wil ik je letterlijk in de bloemetjes zetten voor je inzet dag in dag uit, een heel jaar rond. Ik wens dat je dit mooie beroep nog lang met vreugde kan uitoefenen.
Chantal De Vos
Wij waarderen het werk dat u als verpleegkundige en verzorgende het hele jaar door verricht. U levert hiermee een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van de gezondheidszorg. Daarom bieden wij u ter gelegenheid van de "Dag van de Verpleging" een gebakje en een plantje aan.
Peter Mulkens
2 I Dubbele Dosis I juni 2007
NIEUWS VAN DE PERSONEELSVERENIGING
Sinterklaas zondag 2 december 2007
Sinterklaas zit nog in Spanje. Hij ligt rustig onder de mandarijnenbomen energie op te doen voor het komende Sinterklaasseizoen. Intussen is zijn manager al druk in de weer. Wij hebben een afspraak kunnen maken voor zondag 2 december. Schrijf dit alvast in uw agenda, want bij ons zorgt de Sint altijd voor een spetterend feest en mooie cadeautjes.
GasthuisZusters Antwerpen I 3
PERSONEELSVERENIGING
Quizzen voor SOS Kinderdorpen Al jaren wil ik meedoen, maar ik vond nooit medekandidaten in de keuken. Dit jaar was ik echter vastbesloten om mee te doen en daarom maakte ik mij aan het infobord bij de prikklok kenbaar als te adopteren deelnemer. Verrassend snel kwam An van de consultatie inwendige mij adopteren. Zij en haar collega Mieke waren nog op zoek naar een derde (verstand) om samen met de wederhelften de tafel te bemannen. Ons motto was “meedoen is belangrijker dan winnen” en ik was opgelucht toen ik van An vernam dat zij en Mieke geen “streber quizzers” waren, maar dat ze enkel voor het plezier gingen.
De jaarlijkse quiz vond plaats op 23 maart in zaal Elzenhof te Edegem. De Quiz en Biebels (wij) en de Collega’s van de derde verdieping waren de twee enige ploegen uit Sint-Jozef. Goed nieuws dus: in het slechtste geval konden we als tweede eindigen, althans van Sint-Jozef.
4 I Dubbele Dosis I juni 2007
Het startschot werd gegeven en bij menig persoon begon de mayonaise in beweging te komen. Voor het begin van de vragenreeksen werden bouwpakketjes uitgedeeld met de bedoeling tegen het einde van de quiz een stijlvol huisje in elkaar te metsen. Bij ons nam de wederhelft van An dit voor
z’n rekening wegens zijn achtergrond als tuinarchitect. Het bouwen van de huisjes en de opbrengst van de quiz dienden om het project SOS Kinderdorpen te steunen. Dit project heeft als doel de duizenden weeskinderen die wereldwijd door oorlog, ziekte of
armoede hun ouders verliezen, toch in een liefdevol gezin te laten opgroeien. Een bijkomende opdracht was een reeks zwart-wit foto’s van bekende personen een naam te geven. Dus bezigheid gegarandeerd. Ondertussen kregen we vier reeksen van tien vragen te verwerken. Na iedere reeks werden de juiste antwoorden meegedeeld. Dat ging gepaard met de nodige Ha’s en Hooo’s, afhankelijk van het al dan niet juist hebben van de oplossingen. De vragen gingen over aardrijkskunde, film, fauna, literatuur, actualiteit, sport, culinair, kunst... Voor elk wat wils dus, maar... waarom wil het juiste antwoord, dat je wel duizend keer zou kunnen geven, op zo’n moment niet te binnen schieten? Heb jij dat ook? Tegen de pauze konden we de oververhitte hersenen afkoelen met het nodige vocht. Bij het begin van de tweede ronde kregen we de volgende opdracht: ditmaal konden we ons een punthoofd denken boven een blad vol droedels. Vragen en antwoorden bleven komen en ondertussen bleef onze bijna vergeten bouwer verder metselen.
Bouwpakketten Zoals altijd komen er aan leuke dingen vlug een eind, zo ook nu. De punten werden geteld, huisjes vergeleken en spijtig genoeg was dat van ons niet het winnende. Er waren blijkbaar mensen met originelere ideeën die niet op de bouwplannen stonden. We waren blij met het resultaat, tweede van Sint-Jozef, en we hadden leut gehad, dat was wat telde. Na de quiz werden er nog bouwpakketten met verschillende modellen verkocht. Ze gingen voor het goede doel over de toonbank. Leuk voor de kinderen, zei men. Ik ben misschien wat achterdochtig, maar ik vermoed dat sommigen dit wel in plaats van de kinderen zullen doen. Wil je een avondje plezier en leut? Kick je op begrensd sufdenken? Dan moet je volgend jaar ZEKER MEEDOEN. Vooral Sint-Jozef zou eens mogen laten zien welk
potentieel het in huis heeft. Ik heb er in ieder geval geen spijt van, integendeel. Voor de inschrijvingsprijs hoef je het zeker niet te laten. En je steunt er een goed doel mee.
De winnaars 1 Les Parvenus 2 De Pappenheimers 3 Vrienden van de Jury
Rudi Risack
GasthuisZusters Antwerpen I 5
MOMENTJE
Goede zorg maakt dat de patiënt toch weer tot zijn recht komt Vooraan in de kapel van SintVincentius (Antwerpen) hangt een schilderij van de ontmoeting tussen Maria en Elisabeth. Volgens het evangelie van Lucas wordt Elisabeth, de tante van Maria (= de moeder van Jezus), op latere leeftijd onverwacht zwanger. Het lijkt wel een in vitro bevruchting van een rijpere dame avant la lettre!
Het kind dat ze verwacht, is de latere Johannes, die Jezus doopt in de Jordaan. Ook Maria heeft juist ontdekt dat ze zwanger is, ook onverwacht en ongepland. Ze is immers nog niet met haar verloofde Jozef gehuwd. Van de Heilige Geest of niet, Maria wil er alles aan doen om dit kind goed te laten opgroeien. Ze droomt dat dit kind zal uitgroeien tot een man die zijn volk zal redden. Iemand die ons mag tonen waar het op aankomt. Geen machthebber op een troon, maar een man klein met de kleinen, arm met de armen. Heersers stoot hij van hun troon, armen en kleinen verheft hij. Maria is een diepgelovige vrouw die zich in alle nederigheid wil inschakelen in Gods plan. Als ze hoort dat Elisabeth hoogzwanger is, haast ze zich naar haar tante. Het hele verhaal suggereert dat Maria zorg zal
“Het lijkt wel een in vitro bevruchting van een rijpere dame avant la lettre!“
6 I Dubbele Dosis I juni 2007
dragen voor Elisabeth. Het wordt echter geen eenrichtingsverkeer. Elisabeth droomt met Maria mee: jouw kind zal een man zijn om naar te luisteren, een leermeester voor het volk. Tijdens het zorg dragen komt het tot een waarachtige ontmoeting tussen deze twee vrouwen: beiden zwanger, beiden gelovig, beiden dromend van een nieuwe toekomst. Ze durven het aan om de diepte van het leven ter sprake te brengen. Samen geloven ze in een nieuwe wereld waarin elk mens tot zijn recht komt. De kleinsten en de armsten eerst! Dit verhaal inspireerde de schilder tot een bijzondere houding van de twee hoofdpersonages: Maria staat wat verheven naast een knielende Elisabeth. Toch buigt Maria naar Elisabeth en legt ze haar hand op de schouder als teken van zorg en toewijding.
De nederige Elisabeth ontvangt niet alleen, ze draagt ook Maria want ze ondersteunt haar arm als teken van háár ondersteuning en toewijding. Het schilderij drukt de wederkerige relatie tussen beide vrouwen uit: de hulpbehoevende Elisabeth mag heel wat betekenen voor Maria die bij haar op bezoek komt. In onze ziekenhuizen besteden wij veel zorg aan onze patiënten. Ook in onze zorghouding staan wij wat hoger en strekken wij onze handen uit. Het gevaar bestaat dat we letterlijk en figuurlijk vanuit de hoogte doen. We dreigen dan voorbij te gaan aan het wonder van de ontmoeting. Echte ontmoeting werkt bevrijdend voor de beide partijen. In goede zorg, met ruimte voor echte ontmoeting, mogen ook de zorgverstrekkers de patiënten ondersteunen en houden de patiënten de arm van de zorgverstrekkers vast. Ooit vroeg een patiënt, die langdurig opgenomen was: “Kan ik hier niks doen zodat ik mij nuttig voel?” Er moesten stempels op de nodige formulieren gezet worden. Even werd het leven voor de patiënt weer nuttig. Ook de relatie verpleegkundige – patiënt verbeterde. Goede zorg maakt dat de patiënt weer tot zijn recht komt. Een zieke in zijn kracht laten zijn, laten vertellen, in dialoog gaan, er zou meer tijd voor moeten zijn. Het maakt het werk betrokken, menselijk. Te weinig wordt er samen gedroomd, gehoopt en geloofd. Maar waar het gebeurt, daar opent zich toekomst voor beide partijen. Och, het moeten geen grootse dingen zijn… Soms buigt een schoonmaakster zich letterlijk, tot onder het bed om de patiënt een handje te helpen en wordt ze door haar manier van doen klein met de kleinen. Doorwerkend hebben twee collega’s een oprecht gesprek. Geen macht van beter weten, gewoon maar er zijn. Een wonder van ontmoeting staat te gebeuren!
“Machtigen stoot Hij van hun troon, kleinen en geringen richt Hij op”, zingt Maria in haar lied. Mogen wij in deze geest zorg dragen voor elkaar; ons in zorg buigend naar, maar ook aangesproken en ondersteund door het verhaal van de ander. Het maakt een wereld van verschil! Geïnspireerd door Lucas 1 en het schilderij in de kapel.
Bert Lodewijckx pastorale dienst
GasthuisZusters Antwerpen I 7
DEN BAKSTEEN
Moderne consultatieruimte voor inwendige ziekten Lang geleden werd er begonnen met verbouwingen aan de consultatie inwendige ziekten in Sint-Jozef. Nu we dagelijks genieten van gloednieuwe en fris geschilderde lokalen, zijn we de ongemakken snel vergeten. Meer stafleden, meer patiënten en te kleine, oude ruimten maakten de uitbreiding en de verfraaiing van onze afdeling meer dan nodig.
Het resultaat mag gezien worden. Niet alleen werd er geïnvesteerd in ergonomisch verantwoorde lokalen, ook het meubilair is gloednieuw, evenals tal van onze medische apparaten zoals een nieuwe endoscopietoren voor gastroenterologen, een nieuwe bronchoscoop en nieuwe echografietoestellen. Gastro-enterologie is een apart gedeelte met een ruime en hypermoderne endoscopie- en onderzoeksruimte.
8 I Dubbele Dosis I juni 2007
De pneumologen beschikken buiten hun consultatieruimte over twee aparte onderzoeksruimten voor bronchoscopie en longfunctieonderzoek. De lokalen voor cardiologie zijn groot en licht, “echte balzalen”, zoals menig patiënt opmerkt. Verder is er nog een aantal onderzoeksruimtes om te gebruiken bij grote drukte. De blikvanger van de afdeling is zonder twijfel het secretariaatsblok. Kortom, wij zijn tevreden met het
nieuwe consultatieblok dat voldoet aan de eisen van de tijd en wij nodigen alle nieuwsgierige medewerkers uit voor een blik achter onze schermen op de Open Bedrijvendag van 7 oktober. Dr. Bernadette Vergauwen en Nicole Vercammen
DEN BAKSTEEN
Geriatrisch dagziekenhuis barst uit zijn voegen Het geriatrisch dagziekenhuis bestaat één jaar en ontvangt steeds meer patiënten. Omdat elke patiënt één of twee begeleiders meebrengt, zit het dagziekenhuis op piekmomenten overvol. Om het verblijf aangenaam te houden, kreeg de dagzaal enkele nieuwe zetels en een prachtige televisie.
1
2
3
4
5
6
Hoe maak ik koffie? De ergotherapeute kreeg een “oefenkeuken” waar ze patiënten kan helpen om dagelijkse handelingen (opnieuw) aan te leren. Hieronder een kleine demonstratie. 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Vul de koffiekan met water. Giet het water in de koffiezetmachine. Neem een filter. Plaats de filter in de koffiezet. Doe de koffie in de filter. Steek de stekker in het stopcontact. Zet de machine aan.
Smakelijk. Volgende keer: Hoe maak ik tiramisu?
GasthuisZusters Antwerpen I 9
ZUINIG DUURT HET LANGST
8 % minder betalen voor 100 % comfort Afgelopen winter gaven we
Nog minder “Algauw merkten we dat we ons elektriciteitsverbruik duidelijk kunnen verminderen door erop te letten altijd de lichten uit te doen”, vertelt Sofie. “Wie meedoet aan de ‘klimaatwijken’ moet wekelijks de meterstanden van gas en elektriciteit ingeven op de website van klimaatwijken. Men berekent dan wat het gemiddelde verbruik is voor een gezin met evenveel kinderen bij de buitentemperatuur van de voorbije week. Het voordeel van de zachte winter, wordt dus ‘gecorrigeerd’ op basis van de gegevens van het KMI.”
“Alle gezinnen van de klimaatwijk krijgen een tijdlang een meter in bruikleen die je tussen het stopcontact en een elektrisch toestel of verlichting plaatst. Zo kan je zien welke je grote verbruikers zijn en waar er ook nog sluipverbruik is. Een koelkast is altijd een grote energievreter. Toen onze oude koelkast de geest gaf, kochten we heel bewust een model met A-label. Intussen hebben we nagenoeg overal spaarlampen. Momenteel bestaan die in alle maten en vormen en zijn ze niet meer zo groot en opvallend als vroeger, ook sfeerverlichting en halogeenlampjes bestaan als spaarlamp.”
“Hoewel wij altijd al proberen om milieuvriendelijk om te gaan met onze energie, konden we ons elektriciteitsverbruik nog verminderen. Het belangrijkste is dat we altijd de lichten uitdoen en de deuren sluiten als we een kamer verlaten. Ook de kinderen weten intussen dat dit belangrijk is voor het milieu. Daarnaast houden we het sluipverbruik in het oog: dvd, televisie en pc worden altijd volledig afgezet.”
“Wat elektriciteitsverbruik betreft blijven wij mooi onder het gemiddelde van de gezinnen, maar ons verbruik van gas krijgen we minder goed onder controle. Hoewel we voor een deel verwarmen met een zonneboiler en we de temperatuur deze winter een graadje lager zetten in de woonkamer, slagen we er voorlopig niet in om minder gas te verbruiken. We zoeken nog uit hoe dat komt. We merkten al dat
een heleboel tips om energiezuinig om te gaan met verlichting. Wie de lichten consequent dooft bij het verlaten van een lokaal of kamer, kan veel energie besparen. Ook thuis. Voor Sofie De Moor, apotheker, vertelden we niets nieuws. Van november tot april deed haar gezin extra inspanningen om zuinig om te gaan met energie.
Samen met een aantal andere gezinnen in en om Ranst gaan ze de weddenschap aan met hun gemeentebestuur dat ze 8 % kunnen sparen op hun energiefactuur op zes maanden tijd. Indien de wijk het engagement haalt, krijgen de deelnemers een beloning van de gemeente en een energiebonus van de energienetbeheerder en/of provincie. Over heel Vlaanderen zijn er enkele duizenden gezinnen die deel uitmaken van de zogenaamde “klimaatwijken”. De wijk wordt geholpen door een behulpzame energiemeester, een energieke vrijwilliger uit de wijk, die een stoomcursus energie sparen krijgt van vormingscentrum Dialoog. De echtgenoot van Sofie is zeer gedreven en werd met succes energiemeester van de wijk: samen haalden ze de 8 %, wat betekent dat ze 14 ton minder CO2 uitstootten. Alle Antwerpse klimaatwijken samen stuurden maar liefst 374,5 ton CO2 minder de atmosfeer in.
Sopfie De Moor: “Ik heb echt niet het gevoel dat we aan comfort moeten inboeten. Alleen onze portemonnee wordt er beter van… en het milieu natuurlijk.”
10 I Dubbele Dosis I juni 2007
ons huis, van de jaren ’70, niet optimaal geïsoleerd is. Dat vraagt natuurlijk meer drastische ingrepen.”
Geen wereldvreemde milieufreaks “Ik heb echt niet het gevoel dat we aan comfort moeten inboeten. Alleen onze portemonnee wordt er beter van… en het milieu natuurlijk. Wie denkt dat wij tijdens lange winteravonden met onze drie kinderen in een dekentje gewikkeld rond een paar kaarsjes verhalen vertellen, zit er ver naast. De kinderen kijken ’s avonds gewoon naar Ketnet en op een koude winteravond wil ik nog altijd kunnen genieten van een lekker warm bad in een gezellig warme badkamer.”
“Als het project volgend jaar opnieuw doorgaat, doen we zeker weer mee.”
Pakketje spaarlampen voor... Het milieu laat ons niet meer koud… letterlijk en figuurlijk dan. Na een zwoele vroege lente kwamen de maartse buien in mei. Het gaf verschillende medewerkers inspiratie te over om ons milieuvriendelijke tips te bezorgen. Een bloemlezing:
> “Ik moedig mijn collega’s aan om de computers ’s avonds uit te zetten.” > “Jonge mensen nemen de trap! De lift gebruiken kost ook energie.” > “Een fietsvergoeding, ook voor wie niet altijd met de fiets komt werken.”
“Ook de andere gezinnen van onze klimaatwijken zijn geen wereldvreemde milieufreaks of geitenwollensokkers. Het zijn gewoon jonge en minder jonge mensen die bewust met energie willen omgaan en die beseffen dat iedereen een bijdrage aan het milieu kan leveren. Wij zijn in ieder geval overtuigd dat je met minimale inspanning heel wat energie kan sparen. Als het project volgend jaar opnieuw doorgaat, doen we zeker weer mee.”
> “Licht- en bewegingssensoren plaatsen.” > “Zonnepanelen op het dak van het ziekenhuis.” > “Bomen zorgen voor schaduw en kunnen het ziekenhuis mee koel houden.” > “Gerecycleerd papier gebruiken.”
Hans Heylen, Kim Steeman, dr. Serge Privalenko, dr. Dirk Vanden Abeele, Dirk Wyers en Rudi Risack kunnen een pakket spaarlampen afhalen op de technische dienst van hun ziekenhuis.
www.klimaatwijken.be
GasthuisZusters Antwerpen I 11
ZUINIG DUURT HET LANGST
Niemand thuis? Lichten uit??? “Typisch! Net nu krijgen we nieuwe verlichting op de parking in Mortsel.” Mensen hebben wel eens de gewoonte veronderstellingen te maken op basis van verkeerde waarnemingen. De nota met de slogan “Niemand thuis, Lichten uit.” was nog maar net rondgedeeld of er werden nieuwe verlichtingspalen geplaatst op het parkeerterrein in Mortsel. Je kunt het al raden. Kritisch als ziekenhuismedewerkers zijn, hielden ze hun reacties niet lang voor zich: “Wij moeten besparen op verlichting en nu plaatsen ze hier nog meer verlichting op de parking.”
Waarom? Waarom toch, meneer Albertijn? Roger Albertijn: “We kregen de jongste tijd steeds meer signalen van mensen die zich onveilig voelden als ze ’s avonds de parking op moesten. Nieuwe verlichting was dus nodig. Maar het was meer dan dat. De oude lampen waren zware halogeenlampen met een groot verbruik en de armaturen - ronde bollen - stuurden meer licht de lucht in dan naar de grond. Ze begonnen ook te verslijten, waardoor er wel eens water indrong. Water en elektriciteit, dat gaat niet goed samen. Kortom, we vervingen zeven oude
armaturen door negen nieuwe en toch verbruiken we minder. We hebben nu meer licht met minder verbruik. Voor de wiskundigen onder ons: het verbruik van één lamp bedraagt nu 150 W, voorheen 250 W en op sommige plaatsen hangen halogeenspots van 1500 W. Het verbruik op de parking bedraagt nu 2250 W, vroeger 3250 W. Dat is dan 1000 W/u. minder. De kritische medewerker kan weer op beide oren slapen.
Reddy Kilowatt
Wenke oor hoe om krag en energie te bespaar Ook de regering van Zuid-Afrika werkt tips uit voor een rationeel energieverbruik. Enkele “wenken”:
WENK
1
Verlaag die temperatuur van jou warmwatertoestel tot ongeveer 55 grade sodat jy nie te veel koue water hoef by te voeg wanneer jy stort of skottelgoed was nie.
WENK
2
Onthou om die deksel op die pot te sit wanneer jy kook om hitte en energie te bespaar. Die grootte van die pot behoort ooreen te stem met die grootte van die stoofplaat - dit kan jou tot 25 % bespaar op die elektrisiteit wat jy gebruik terwyl jy kook.
WENK
3
Maak die vensters en deure toe wanneer die verwarmer aan is en spaar geld!
WENK
4
Maak die deur toe elke keer wanneer jy iets uit die yskas haal en maak ook seker dat dit behoorlik verseël is.
12 I Dubbele Dosis I juni 2007
Zonnig buiten? Zonnetje buiten! Het klimaat blijft records breken. Na een uitzonderlijk zachte winter kon er in de maand april geen regendruppel af en kwamen de maartse buien in mei. Zal het in juli gaan vriezen en krijgen we sneeuw in augustus? Eerlijk, we zouden er misschien niet eens van opkijken. Maar laten we er voor het gemak van uitgaan dat het een lekker warme zomer wordt, af een toe een klein hittegolfje, kortom, prima vakantieweer.
Voor de patiënten en voor de medewerkers breken er weer zware tijden aan. Het is geen pretje om bij zweterig weer de hele dag aan je bed gekluisterd te liggen en wie van het ene bed naar het andere holt, puft zich te pletter. Medewerkers mogen tijdens warme dagen lichtere kledij dragen en om het voor iedereen aangenaam te maken zullen we ook deze zomer tijdens erg warme dagen ijsjes uitdelen. Maar iedereen kan meehelpen om de hitte draaglijk te houden. De zomerse zon kan voor oververhitting zorgen via de ramen en daken. Zonneweringen en gordijnen zijn dan ook onontbeerlijk om lokalen te koelen. Op voorwaarde dat de zonneweringen van ’s morgens vroeg neergelaten worden, kunnen ze een groot deel van de warmte buiten houden. Waar mogelijk kan het gebouw ’s nachts verlucht worden zodat het kan afkoelen. Alleen als de temperatuur buiten lager is dan binnen, is het nuttig om de ramen open te zetten. Voor het beste resultaat zetten we het best op elke verdieping verschillende ramen open: dit zorgt voor een schoorsteeneffect.
bruikt meer energie dan verwarmen! Het is dus zeker niet zo dat het energieverbruik in de zomer daalt. We vragen dan ook extra aandacht om de gekoelde ruimtes gesloten te houden. Het is niet gezond en aangenaam om de temperatuur te laag te zetten. Hoe warmer de buitentemperatuur hoe “warmer” de airco. Koelkasten en diepvriezers zijn energievreters. Een koelkast met een ijslaagje van 2 mm verbruikt 10 % meer energie. Laat koelkasten en diepvriezers dan ook tijdig eens ontdooien en maak ook de achterkant stofvrij. Een koelkast die niet goed meer sluit is weinig efficiënt en een echte energievreter. Test regelmatig of de deur van een koelkast of diepvriezer nog goed sluit. Dit doe je door een stukje papier tussen de deur te steken. Voel je nog weerstand als je het eruit trekt, dan sluit de deur nog goed. Open een koelkast zo weinig en zo vlug mogelijk. We hopen allen op een mooie zomer en hopen dat iedereen het hoofd koel kan houden.
Airco
Onthoud één ding:
In lokalen waar airco of koeling voorzien is, blijven ramen en deuren de hele dag gesloten. Het klinkt eigenaardig, maar koelen met airco of met een ventilator ver-
Zonnig buiten? Zonnetje buiten.
We verwachten een zwoele zomer en zijn nu al benieuwd hoe jij het hoofd koel zal houden. Vertel het ons (directiesecretariaat) vóór 15 juli en zoek alvast twee stevige bomen…
De beste tipgevers belonen we met een hangmat.
Roger Albertijn technisch directeur
Achiel Lejon technisch directeur
GasthuisZusters Antwerpen I 13
KWALITEITSZORG
Liep er iets niet zoals de bedoeling was ? Herstel het en Vertel het ! Patiëntveiligheid (patient safety) is de manier waarop in de zorg en in de organisatie ervan wordt omgegaan met risico’s op onbedoelde en vermijdbare schade voor de patiënt. Uit onze registratie van Fouten, Ongevallen en Near Accidents (FONA), de gegevens van klachtmeldingen en ervaringsgegevens weten we dat ook in ons ziekenhuis het fenomeen van “ongewenste effecten” in de zorg niet te verwaarlozen is. Daarom is het essentieel dat we ons de vraag stellen hoe we de patiëntveiligheid in ons ziekenhuis kunnen verhogen.
Van schuldvraag naar systeemdenken
Van FONA naar Incident Melden
Nog steeds bestaat de vrees dat, wanneer we geconfronteerd worden met een “ongewenst effect”, we hiervoor persoonlijk verantwoordelijk zullen worden gesteld. Eerst en vooral zijn we zelf geschokt en ongelukkig. We zijn er immers om veilige en kwalitatieve zorg te garanderen. Indien we ontdekken dat iets niet is gelopen zoals het de bedoeling was, krijgen we gemakkelijk de reactie van spijt of een schuldgevoel. We vergeten dat missen menselijk is.
Een essentieel element om verbeteringen mogelijk te maken, is dat we leren uit onze fouten. Daarom zijn incidentmeldingen zo belangrijk. Wanneer je zelf iets ontdekt dat niet is gelopen zoals de bedoeling was, tracht het dan eerst recht te zetten. Bijvoorbeeld: je ontdekt dat de verkeerde geneesmiddelen voor een patiënt werden klaargezet. Je collega heeft zich vergist tussen twee gelijkaardige namen. Je merkt dit op en herstelt deze misser vooraleer de geneesmiddelen worden toegediend.
Niet alleen in de gezondheidszorg kan een misser mogelijk grote gevolgen veroorzaken. In andere risicodragende organisaties zoals de luchtvaart en kerncentrales, worden de menselijke handelingen al veel langer gezien als onderdeel van een systeem. Een (organisatie) systeem moet zo zijn opgezet dat menselijke missers worden opgevangen of ontdekt voordat ze leiden tot schade. Zo komt de aandacht op verbeteren van het proces in plaats van op het aanwijzen van een schuldige. Deze benadering van schuldvraag naar systeemdenken, zal leiden tot structurele verbeteringen van de kwaliteit van zorg en een toename van de patiëntveiligheid.
Goede identificatie van de patiënt is bijzonder belangrijk.
14 I Dubbele Dosis I juni 2007
Wanneer je niet enkel rechtzet wat je hebt ontdekt, maar dit ook nog meldt, kunnen we samen leren uit deze situatie. Misschien waren de geneesmiddelen wel op de verkeerde plaats in de dienstvoorraad gezet? Of misschien wist je collega niet dat er twee geneesmiddelen met een
gelijkaardige naam bestonden? Of werd er om een of andere reden beslist om de geneesmiddelenkast opnieuw in te delen en werd dit onvoldoende gecommuniceerd? Door het bespreekbaar te stellen geef je niet alleen jezelf, maar ook je collega’s de kans om de oorzaak van de misser te ontdekken, hieruit te leren en volgende missers te voorkomen. Het leren van fouten in de zorg past in de filosofie van een lerende organisatie. Binnen een team moet een sfeer van veiligheid en bereidheid tot leren van (bijna)-fouten aanwezig zijn: het praten over het incident bevordert het voorkomen daarvan. In deze sfeer wordt het melden van een incident een voor de hand liggend vervolg op de bespreking binnen het team. Bij de analyse van deze incidentmeldingen op het niveau van het ziekenhuis, kunnen er dan ook trends worden ontdekt. Een con-
Help mee aan uw veilige behandeling creet voorbeeld hiervan is de identificatiemissers die gebeuren aan de hand van manuele geneesmiddelenvoorschriften. Daarom heeft de directie beslist te investeren in het beschikbaar stellen van een elektronisch geneesmiddelenvoorschrift (het C2P+ project). (zie ook ZORGZAAM)
Ook de patiënt speelt een belangrijke rol. Als hij de instructies en adviezen goed opvolgt, vragen stelt wanneer iets niet duidelijk is en alle informatie over zijn gezondheidstoestand doorgeeft, helpt hij ook mee aan een veilige behandeling. Vandaar dat enkele tips hieromtrent werden opgenomen in de vernieuwde onthaalbrochure van ons ziekenhuis.
1
Patiëntveiligheid: een gedeelde verantwoordelijkheid Iedere medewerker die van dichtbij of iets verderaf bij het verblijf van de patiënt betrokken is, draagt bij tot patiëntveiligheid. Niet alleen de arts, verpleegkundige of zorgkundige zijn hiervoor verantwoordelijk. De schoonmaakster draagt bij wanneer ze een patiënt aanspreekt die in de gang ronddwaalt, hem naar zijn afdeling terugbrengt en de verpleegkundige waarschuwt. De kinesist werkt aan het vermijden van valrisico’s wanneer zij na de behandeling de nachttafel opnieuw in de nabijheid van de patiënt plaatst en/of het bed weer op de laagste stand zet. Als de technische dienst een defecte lamp in de sanitaire cel van een patiëntenkamer snel vervangt, dan vermindert ook het risico op vallen. Een vrijwilliger van intern vervoer die nog eens extra de naam van de patiënt checkt vooraleer hem naar een onderzoek te brengen. Het keukenpersoneel dat achtergebleven injectienaalden op de dienbladen op een veilige manier in gele containers wegbergt.
Geef alle informatie over uw gezondheidstoestand Bereid u goed voor op het gesprek met uw zorgverlener. Zet uw vragen op papier. Vertel de zorgverlener hoe u zich voelt. Maak duidelijk wat u van uw zorgverlener verwacht.
2 Schrijf op welke medicijnen u thuis gebruikt Maak een lijst van alle geneesmiddelen die u gebruikt en breng deze lijst mee. Laat altijd weten voor welke geneesmiddelen u allergisch bent.
3 Vertel het als u iets niet begrijpt Laat van u horen als iets niet duidelijk is of als u ergens over twijfelt. Laat u goed informeren als u geneesmiddelen voorgeschreven krijgt. Vraag waarom u ze nodig heeft en hoe en hoe lang u ze moet gebruiken. Vraag ook naar de mogelijke bijwerkingen en wat u dan moet doen.
4
Stel vragen als de medicijnen er anders uitzien dan u verwacht Stel vragen als de kleur of vorm van uw medicijnen anders is dan u verwacht, als u meer of net minder medicijnen krijgt dan gewoonlijk.
5 Bespreek vooraf het verloop van uw operatie Bereid u samen met uw zorgverlener goed voor op de operatie. Vraag hoe u zich moet voorbereiden, of u nuchter moet zijn, hoe lang de operatie ongeveer duurt en hoe u zich naar verwachting zal voelen na de operatie.
6
Adelheid Maeckelberg kwaliteitscoördinator
Volg de instructies en adviezen goed op Houd u aan de afspraken die u met de zorgverlener maakt over uw behandeling. Vraag wat u wel of niet mag doen. Vraag uitleg als u tegenstrijdige adviezen zou krijgen. Vertrek niet naar huis als u nog met onbeantwoorde vragen zit. Vraag bij uw ontslag altijd een afspraak voor een controleonderzoek en zorg dat u weet bij wie u terecht kunt met vragen en problemen.
GasthuisZusters Antwerpen I 15
Marianne in het warme hart van Afrika Op bezoek bij een ex-spoedarts in Malawi Van 27 september tot eind oktober 2006 trok ik door Malawi. Malawi is gelegen in Centraal-Afrika tussen Zambia en Mozambique en noordelijk begrensd door Tanzania. De naam Malawi betekent “Meer dat de zonnegloed als vuur weerspiegelt”. Zo heet ook het op twee na grootste meer van Afrika. Toen David Livingstone dit meer in 1859 ontdekte, noemde hij het Njasameer, maar “njasa” betekent in de plaatselijke taal slechts “meer” of “breed water”. Het natuurschoon van Malawi beperkt zich niet tot het meer, er zijn ook graslanden en bosgebieden.
Ik had kennisgemaakt met Katrien Deschamps, een tijdlang een van de wachtdokters op de spoedgevallendienst in Sint-Jozef en in opleiding aan het Tropisch Instituut van Antwerpen. Katrien vertrok naar Malawi en ik had haar gevraagd of ze niet graag bezoek had. Ze bood spontaan haar gastvrijheid aan en ik mocht zelfs enkele mensen meevragen. Toevallig trad ook ons familiekoor op ten voordele van Malawi, waar ik ontdekte dat een van onze verre familieleden Walter en Christiane Deproost een hulpfonds hadden opgericht met als doelstelling de bouw van klaslokalen in Chilumba. Zij zorgen ook voor materiële steun, want scholen zijn er broodnodig.
die ons naar Salima Senga Bay bracht waar we overnachtten in het Wheelhouse, een oud koloniaal huthuis op de top van een heuveltje met prachtig uitzicht op het meer. Stuart heeft hier een zaak in tropische vissen voor uitvoer naar het buitenland.
Heel vriendelijk Wat ons meteen opviel was dat de mensen hier héél vriendelijk zijn: ze spreken je spontaan aan. Niet voor niets dat men Malawi het warme hart van Afrika noemt. In Malawi kan je gerust op reis gaan zonder vrees om overvallen te worden. Aan het meer nuttigden we een maaltijd in een huis zonder dak waar we kennismaakten met het plaatselijke bier Kuche Kuche, “the Pride of Malawi”. We maakten kennis met de Kwacha (160KW = € 1) en het onmisbare muskietennet. Stuart bracht ons naar Chipoka waar we met de boot Ilala via Mozambikaanse aanlegplaatsen naar het paradijselijke
Likoma-eilandje werden gebracht. Als het waterpeil van het meer te laag is, word je met een kleine sloep naar de grote boot gebracht samen met inlanders met kippen, gedroogde vis, zakken maïs, moeders met baby’s op de rug en nog allerlei inboedel. We genoten volop van het avontuur, van de kleurrijke taferelen, de zonsondergangen, de sterren, bootjes met mensen die op en af varen naar andere eilandjes, mensen allemaal onderweg. We ontmoetten vele interessante mensen bij wie we ons thuis voelden, gezellig bij elkaar. De meesten waren bezig met ontwikkelingsprojecten. Op het Likoma Island overnachten we in resthouse Alamekeseke. De Anglicaanse Cathedral uit 1911 is hier de trots van de mensen. We maakten hier een zingende en swingende viering mee. Onvergetelijk was ook het 51e verjaardagsfeestje van Barnabas (een vriend van Walter De Proost) samen met zijn familie en vrienden. Ook zie je kleine kinderen lopen met hun zusjes en broertjes op de rug, de taak van hun moeder overnemend.
Mijn medereizigers waren een andere Walter, Ria en mijn regelmatige reisvriendin Alice. We vertrokken vanuit Berchem via Amsterdam, Nairobi naar Lilongwe in Malawi. Van hieruit begon onze tocht die ons bracht in een héél andere wereld. We werden opgepikt door Stuart (een vriend van Walter en Chris) Mijn reisgezellen Walter, Alice en Ria, en ik.
16 I Dubbele Dosis I juni 2007
Zusjes die voor hun jongere zusjes en broertjes moeten zorgen.
Laden en lossen van passagiers.
Lekker sateetje met wriemelende rupsen.
Ons busje met pech.
In het Rhumpi hospitaal.
De tuin van Katrien.
maakten eten klaar tegen de thuiskomst van Katrien, na een zware werkdag.
Soms werden we geconfronteerd met vreemde situaties zoals de namen van de kinderen. Gewenste kinderen heten o.a. Gift, Honest, Blessing, Mercy. Ongewenste kinderen worden wel eens Accident, Trouble of zelfs Death genoemd, zo wist Katrien ons te vertellen. “Hello” betekent zowel “hallo” als “geld”. Als herinneringen aan deze mooie reis heb ik wat pottery en fijn houtwerk meegebracht.
Pech Van Likoma-eiland konden we dankzij goede relaties rechtstreeks naar NkhataBay varen in een klein bootje. Het meer was woelig en maakte me zeeziek. Op weg naar Katrien, District Hospital in Rumphi, kreeg ons busje pech. Het volgepropte busje moest helemaal worden leeggemaakt en overgeladen in een pick-up. Een zeer omslachtig werk waar een Belg in paniek op zou reageren, maar dat in Malawi heel rustig wordt aanvaard. Dit transport was een hachelijk avontuur. We moesten onszelf en de bagage echt goed vasthouden om onderweg niets te verliezen, de bochten waren het spannends. Aangekomen, werden we goed ontvangen door Katrien en haar Filippijnse collega Andrew. Ik werd geconfronteerd met een tienjarig jongetje met ernstige brandwonden dat mijn persoonlijk patiëntje werd. Dankzij de Flamazine die we mee hadden gekregen, konden we zijn genezing gelukkig versnellen. We maakten uitstappen naar Vwaza Mars, waar we onder andere badende nijlpaarden en olifanten zagen. We deden ook een zware avontuurlijke safari in het Nyiktaplateau, waar we lange voettochten deden onder begeleiding van de plaatselijke bevolking en omringd door talrijke gidsen. Onze voeten kregen het hard te verduren; blaren en oververmoeidheid stuurden ons na een gezellig kampvuur en een goede maaltijd naar de tent waar we als een blok in slaap vielen. We bezochten ook de marktjes. In Rhumpi en omstreken en overal waar we langs wandelden werden we begroet en aangesproken. We werden gastvrij ontvangen in het gezellige huisje met de vruchtbare groentetuin van Katrien en begonnen ons daar heel goed “thuis” te voelen. We
Rupsen Het ziekenhuis moest matrassen ophalen in het zuiden van het land. Zo belandden we in de drukke stad Blantyre. Hier vind je een van de grootste supermarkten van het land waar je alles kan kopen. Katrien volgde een congres, terwijl wij naar het prachtige Liwonda National Park gingen. We zagen daar een plaatselijke lekkernij: levende rupsen op een stokje, maar die heb ik toch maar niet geprobeerd. We bezochten ook Dedza, Mua mission, Cape Mc Clear, Monkey Bay, Mangochi, Zomba… Limbe en Mulanje waren de meest zuidelijke locaties die we bezochten. In Mulanje Montain maakten we ook mooie tochten van de ene hut naar de andere. We leerden het plaatselijke “baospel” kennen, maakten kennis met een plaatselijk koor en ontmoetten de Nederlandse broeder Harry die ons veel bijbracht over het land.
En fotomateriaal om af en toe eens opnieuw ondergedompeld te worden in deze mooie ervaring.
Marianne Vernimmen INZO Sint-Jozef
Nuttige informatie: http://spaces.msn.com/katriendeschamps
GasthuisZusters Antwerpen I 17
Chirurg voor één dag. Apotheker voor één dag. Gynaecoloog voor één dag. Van 27 september tot eind
oktober 2006 trok ik door Malawi.
Op Open Bedrijvendag, 7 oktober 2007, kan het allemaal in Sint-Vincentius/Sint-Jozef. Malawi is gelegen in Centraal-Afrika tussen Zambia en Mozambique en noordelijk begrensd door Tanzania. De naam Malawi betekent “Meer dat de zonnegloed als vuur weerspiegelt”. Zo heet ook het op twee na grootste meer van Afrika. Toen David Livingstone dit meer in 1859 ontdekte, noemde hij het Njasameer, maar “njasa” betekent in de plaatselijke taal slechts “meer” of “breed water”. Het natuurschoon van Malawi beperkt zich niet tot het meer, er zijn ook graslanden en bosgebieden.
Op 7 oktober openen wij onze deuren voor onze familieleden, de buurtbewoners en andere geïnteresseerden.
Waarom doen wij mee aan de Open Bedrijvendag?
> Ook in Sint-Jozef zetten we onze medische hoogstandjes in de kijker. Sint-Jozef is een patiëntvriendelijk ziekenhuis, niet groot misschien, maar wel bijzonder performant.
> De Open Bedrijvendag is een doe-dag. > We willen onze familie en vrienden een blik gunnen achter de schermen van ons ziekenhuis.
> Meedoen is goed voor onze naambekendheid. Zeker nu we een nieuwe huisstijl hebben, is het belangrijk dat men ons leert kennen als SintVincentius/Sint-Jozef, GZA ziekenhuizen.
> In Sint-Vincentius willen we de buurtbewoners tonen dat er achter de historische gevel en kapel een modern ziekenhuis verscholen zit.
18 I Dubbele Dosis I juni 2007
We beloven onze bezoekers een actief en interactief bezoek. Een onvergetelijke dag.
> Als jouw afdeling de deuren opent, kan je je medewerking toezeggen bij je afdelingshoofd.
> Als jouw dienst niet opgesteld wordt (bv. administratie, verpleegafdelingen…) en je toch graag mee wil werken, geef dan snel je naam op bij Katrien Eggers. Er is genoeg te doen en vele helpende handen verlichten het werk.
> Misschien ook de ideale gelegenheid om “de andere campus” beter te leren kennen.
Wij maken er een feest van en we hopen van harte dat ook jij erbij bent!
Ook jij kan meewerken… > Vele medewerkers kennen nu al hun taak op de Open Bedrijvendag. Verschillende diensten zijn al druk in de weer met de voorbereidingen.
Katrien Eggers
Teams in actie Het is opvallend. De OK’s in Sint-Vincentius en in Sint-Jozef hebben zich met enthousiasme op de organisatie van de Open Bedrijvendag gestort. Inspiratie te over. Als we de chirurgen mogen geloven, zijn we op 7 oktober welkom om zelf een laparoscopische buikoperatie uit te voeren of nierstenen te verbrijzelen. We kunnen naar hartelust heupen knieprothesen uit elkaar halen en de sfeer in een operatiekamer proeven. Een beetje luguber misschien, maar het ziet ernaar uit dat ze daarvoor “simulatietoestellen” in huis zullen halen. Geen bloed dus. Gelukkig maar. In Sint-Vincentius worden de kinderen extra in de watten gelegd. Ze worden uitgenodigd om Boris Beer te opereren. Natuurlijk krijgen de kinderen eerst een volledige operatieoutfit om, handen wassen en aan de slag. Beer krijgt een verdovingsmasker en valt in een diepe slaap. Maar voor het zo ver is, is er nog werk aan de winkel. In Sint-Jozef heeft de technische dienst nu al een overzicht gekregen van klussen, nodig om het OK toonbaar te maken voor bezoekers. Goed gezien, Marc. Naar verluidt is de technische dienst alleen al met de klussen voor OK, zoet tot in de zomer.
Open Bedrijvendag - Praktisch Wat kunnen we nu al vertellen over de Open Bedrijvendag? > In beide ziekenhuizen zal er een uitgestippeld parcours zijn op de benedenverdieping. > In beide ziekenhuizen zijn er geleide bezoeken waarvoor bezoekers de dag zelf moeten inschrijven. Ze worden door hostesses naar de afdeling gebracht die ze wensen te bezoeken. > Na het bezoek is er gelegenheid voor een hapje en een drankje. > Bezoekers aan de Open Bedrijvendag hebben niets te zoeken op de verpleegafdelingen. De privacy van de patiënt gaat voor alles. > Alle medewerkers krijgen een paar uitnodigingen om familie en vrienden persoonlijk uit te nodigen.
GasthuisZusters Antwerpen I 19
LACHEN!
Waar gebeurd Duif in nesten De meesten onder ons kennen de postduif, de houtduif, de tortelduif enz. Toch is er nóg een duif, die veel minder bekend is. Deze duif werd in Sint-Augustinus voor het eerst ontdekt.
Op een dag zag Len De Backer dat een duif steeds onder de vrachtwagen kroop op de koer waar de maaltijden ingeladen worden. Bij nader toezien bleek dat ze een nest gemaakt had onder de vrachtwagen die dagelijks tussen Sint-Jozef en Sint-Augustinus pendelt met de maaltijden. Een huzarenstukje! Aldus krijgt deze duivensoort de naam “Pendelduif”. Of dit ras een lang bestaan beschoren is, weet ik nog niet, want wat als de eieren uitgebroed zijn en de kleintjes eten moeten krijgen en willen
uitvliegen? Tot nader order zijn de duifjes uitgebroed en rijden ze dagelijks een paar keer over en weer van Wilrijk naar Mortsel. Als de pendelduifjes uitvliegen, zullen we het spoor bijster raken en kunnen we alleen maar hopen dat ze allen een ander veilig onderkomen hebben gevonden. Het ziet ernaar uit dat onze pendelduif ook een BD (bekende duif) wordt. Dit onwaarschijnlijke verhaal wekte de aandacht van het VRT-programma “Dieren in nesten”. Een cameraploeg van Eén volgde onze duif tijdens het laden en lossen in Sint-Augustinus en Sint-Jozef. Rudi Risack
Voor deze foto moest de fotograaf plat op z’n buik gaan liggen en met een lukraak schot dit kiekje maken.
Bij het ter perse gaan bereikte ons nog volgend bericht uit Sint-Augustinus: Tot op een gegeven moment… woensdag 16 mei… De hele familie was spoorloos verdwenen. Verslagenheid en verdwazing alom. Kreeg de familie plots last van te veel paparazzi en plankenkoorts omdat de VRT ging komen? Of heeft het noodlot van hun kwetsbaarheid tegenover buitenstaand gevaar toegeslagen? We weten het niet, maar mochten ze er nog ergens zijn, we wensen hen het allerbeste toe! Misschien tot de volgende broeitijd! Tomas Van De Vijver transportdienst Sint-Augustinus
Molton Op een mooie dag moest ik op de spoedgevallenafdeling een “molton” halen. Ik vraag aan de eerste voorbijganger, een arts, waar ik een molton kan vinden. Hij fronste z’n voorhoofd, kijkt in de laden en op de computer: “Ik kan mr. Molton niet vinden, op welke kamer ligt die?”
De Crocs Geen crokkoooo van Delvaux, Op harse crocs loop je zo: Trip trap, trip trap Met rare snuit, recht vooruit. Bananenschil en zzzziep … spontane gil trip trap, op ons gemak, trip trap, wij kennen ons vak trap op en af, binnen of buiten met zacht geluid zonder zweet en voeten uit.
20 I Dubbele Dosis I juni 2007
Info: > Ruim kleurenassortiment en patiëntvriendelijk > Grondstof: hars en antibacterieel > Lichtgewicht: 149 gram > Draagbaar open of gesloten, al dan niet met steunzool > Wasbestendig machinaal of gewoon onder de kraan > Zweetvrij zonder sokken Annemie Sijs kinesiste Sint-Vincentius
MENS EN ORGANISATIE
Satu haalt de wereld in onze keuken
Op weg bestemming vasteland.
De keuken in Sint-Jozef heeft er een nieuwe medewerker bij. Satu, van Finse afkomst, reisde de halve wereld rond alvorens hier te belanden. Op die manier halen wij de wereld in onze keuken. Roeien op het meer in Finland.
Satu’s ouders woonden in een dorpje in de buurt van Mikkeli. Tot ongeveer haar 8e levensjaar woonde ze op 150 meter van een groot meer omgeven door het platteland en de ruime Finse natuur. Samen met haar ouders en vijf broers en zussen zocht ze een betere toekomst in Zweden. Satu studeerde er af als boekhoudster en werkte enige tijd voor een kleine ijzerhandel. Maar het avontuur begon te kriebelen en rond haar 20e verjaardag trok ze als nanny in bij een joodse familie in Georgetown in Washington DC. Samen met de familie ging ze op vakantie naar Jamaica, Puerto Rico en Israël. Na deze ervaring trok ze terug naar Zweden waar ze op vrachtschepen zorgde voor de maaltijden van de officieren. Ze vaarde op de route van Güteborg, Engeland, Rotterdam naar Gent en terug. Als ze vrijaf had, ging ze wat bijverdienen op een cruiseschip van de Stena Line, dat tussen de Scandinavische landen voer.
land. Ze vestigde zich in Antwerpen. Hier gaf ze een tijdje Zweedse les aan de Berlitz school in Antwerpen. Na een tijdje wou ze meer actie in haar leven en ze meldde zich aan bij een interimkantoor. Algauw kon ze aan het werk in het Antwerp Hilton Hotel als kamermeisje. Daarna volgden Drukkerij
De Roost in Borsbeek, SGS, telemarketing, en de leukste tijd beleefde ze bij EIA in Aartselaar. Uiteindelijk belandde ze bij ons en kunnen wij dagelijks genieten van haar vele verhalen.
BBQ op het schip.
Afwassen op het ruime sop.
Watergate USA.
Op wandel in Trollenland.
Rudi Risack
Op een van de reizen leerde ze in Gent iemand kennen en ze vond België een leuk
GasthuisZusters Antwerpen I 21
MENS EN ORGANISATIE
Zuster Christa 80 jaar En we bouwen een feestje!
Misschien is ze wel het bekendste gezicht van Sint-Vincentius. Als directrice van de gelijknamige hogeschool voor verpleegkunde stonden haar collega’s en zij immers garant voor de opleiding en vorming van verschillende generaties jonge mensen. Op 13 april 2007 werd zij tachtig jaar: Zuster Christa. Ondanks de jaren van noeste arbeid is er voor Zuster Christa absoluut geen sprake van om het rustiger aan te gaan doen.
Om deze memorabele verjaardag extra in de verf te zetten vond in Huis Claes een receptie plaats, waar directie en stafmedewerkers hun gelukwensen aan de jarige betuigden. Zuster Christa begon haar carrière in 1950, toen zij de opleiding verpleegkunde begon. In 1954 studeerde zij af, met de diploma’s van algemeen ziekenhuisverpleegkundige en sociaal verpleegkundige op zak. Tot september 1955 gaf zij les aan de verpleegsterschool van Sint-Vincentius, toen zij zich geroepen voelde in het klooster van de Zusters van Liefde van Jezus en Maria in te treden. Deze orde werd opgericht door Petrus Jozef Triest, een man die voor het priesterambt koos in een periode dat dergelijke keuze niet voor de hand lag. Arme bejaarden, geesteszieken, vondelingen en de minstbedeelden uit de maatschappij kregen zijn volle aandacht. Hij stichtte in 1807 de Broeders van Liefde, in 1825 de Broeders van Sint-Jan de Deo, en een jaar vóór zijn dood, in 1835, stichtte hij nog de Zusters Kindsheid Jesu. Trouw aan de filosofie van deze man, volbracht Zuster Christa haar noviciaat in Gent. In 1958 legde zij de eeuwige
professie af en werd zij terug naar het Sint-Vincentiusziekenhuis gestuurd, waar zij op de materniteit samenwerkte met Zuster Veerle. Tijdens het academiejaar 1962-1963 volgde Zuster Christa de studies aan de monitriceschool van Leuven. Hoewel zij nadien opnieuw als vroedkundige aan de slag ging, gaf zij haar carrière al in september 1964 een nieuwe wending door directrice te worden van de hogeschool voor verpleegkunde. Dat bleef zo tot aan haar pensioen, nu vijftien jaar geleden. Ondanks de jaren van noeste arbeid was er voor Zuster Christa absoluut geen sprake van om het rustiger aan te gaan doen. Als vrijwilligster bleef zij actief voor de nierdialyse en ze is voor iedereen bereid tot een babbeltje.
Als een lopend vuurtje Haar tachtigste verjaardag was dan ook een uitstekende gelegenheid om Zuster Christa extra in de bloemetjes te zetten. Als een lopend vuurtje deed het nieuws de ronde dat er iets te vieren was in de Sint-Vincentiusstraat. Talloze kaarten met
gelukwensen, bloemen en cadeautjes vonden hun weg naar Huis Claes. Bij de ingang van het parkeerterrein was een groot bord geplaatst met een speciale boodschap: “Proficiat Zuster Christa – 80 jaar”. Boven het bord wapperden fier de kleuren van het Vaticaan. Een bijzondere attentie, die Zuster Christa zeer op prijs stelde, kwam van de medewerkers van de technische dienst: een prachtige encyclopedie over tuinplanten. Zuster Christa is een fervente natuurliefhebber en de aanleg en het onderhoud van de tuin van Huis Claes is dan ook een van haar favoriete bezigheden. Geregeld zien we haar, gewapend met een snoeischaar of een grasmaaier, dat groene geweld te lijf gaan. Bij deze wensen we Zuster Christa nog eens van harte proficiat met deze bijzondere verjaardag. We wensen u nog vele mooie jaren en nog even veel verjaardagsfeestjes!
Raf Herremans
22 I Dubbele Dosis I juni 2007
MENS EN ORGANISATIE
Nieuwe kaderleden Dr. Nele Beeckman startte op woensdag 2 mei haar opleiding tot hoofdgeneesheer. Vanaf 1 maart 2008 zal zij dr. Raf De Clercq opvolgen als hoofdgeneesheer. Dr. Beeckman was tot nu toe werkzaam in Sint-Jozef als anesthesist en medisch diensthoofd van het dagziekenhuis, maar legt zich voortaan toe op de voorbereiding op haar taak als hoofdgeneesheer. Dr. Beeckman is actief zowel in Sint-Vincentius als in Sint-Jozef en u kan haar bereiken: > via e-mail
[email protected] > telefonisch in Sint-Vincentius voorlopig via het directiesecretariaat, tel. 03 285 27 00 > in Sint-Jozef op tel. 03 444 14 90 (dect 640)
Brigitte Leysen startte op donderdag 24 mei als dienstverantwoordelijke van de personeelsdienst in het ziekenhuis. Brigitte volgde de studies sociale wetenschappen aan RUG en volgde een bijkomende opleiding in het personeelsbeleid. Zij heeft al meer dan 15 jaar ervaring als verantwoordelijke personeelszaken in verschillende bedrijven.
Nieuwe artsen Dr. Serge Privalenko is gestart op 1/3/2007 als arts op de spoedgevallendienst
GasthuisZusters Antwerpen I 23
PERSONALIA
In dienst Sint-Vincentius Marielle De Bolle, D15, 1/3/2007
Danielle Van Keilegom, consultatie max. fac., 19/3/2007
Nathalie Dormal, schoonmaak, 15/5/2007
Christel Jacobs, labo anatomo-pathologie, 1/3/2007
Kazim Gokhan, technische dienst, 21/3/2007
Pieter Dereymaeker, dialyse, 16/5/2007
Katia Van Den Stock, magazijn, 1/3/2007
Nathalie Hachez, consultatie gynaecologie, 21/3/2007
Sint-Jozef
Sofia Ibnou Cheikh, keuken, 5/3/2007
Asma Saadi, schoonmaak, 2/4/2007
Krystyna Liberadzka, keuken, 5/3/2007
Irina Varamashvili, schoonmaak, 16/4/2007
Izabela Pinkowska, C5, 13/3/2007
Najwa Bouhadan, consultatie gynaecologie, 19/4/2007
Luc Vandeput, D16, 16/3/2007
Han Walschaerts, loket poli A, 10/5/2007
Hamide Topcu, schoonmaak, 19/3/2007
Conny De Backer, schoonmaak, 14/5/2007
Kevin Claessens, implementatieverantwoordelijke IT, 15/3/2007 Ronny Somers, geriatrie, 1/3/2007 Patrick Deleu, OK, 1/4/2007
Jubilarissen 25 jaar in dienst Sint-Vincentius
30 jaar in dienst Sint-Vincentius
30 jaar in dienst Sint-Jozef
Lea De Peuter, D16
Lutgard Peeters, dieet
Annemie Taeymans, kassa, 1/4/2007
Ida Karen, telefonie
Paula Van Royen, centrale sterilisatie, 1/5/2007
Annemie Sijs, motorische revalidatie
Nelly Bruynseels, intern vervoer, 1/6/2007
25 jaar in dienst Sint-Jozef Christiane Flebus, RX, 3/5/2007
Florentine Van Linden, D16 Marian De Jong, OK
24 I Dubbele Dosis I juni 2007
Geboorten Sint-Vincentius
Sint-Jozef
Mats, een zoon voor Peggy Verduyckt, diëtiste, 16/2/2007
Lucas, een zoon voor Sofie Geentjens, klinisch labo, 7/4/2007
Emma, een dochter voor Elke Teugels, OK, 28/2/2007
Kobe, een zoon voor Sarah Vermeir, diëtiste, 16/2/2007
Nohri, een dochter voor Ilvia Van Loock, loket poli A, 19/4/2007
Leon, een zoon voor Anke Van Baarle, materniteit, 22/4/2007
Evelien, een dochter voor Hilde Theys, A13, 24/3/2007
Kaj, een zoon voor Veerle Janssens, D15, 27/4/2007
Elise, een dochter voor Nancy Van Raemdonck, RX, 12/4/2007
Jarne, een zoon voor Gert Colpin, GSO, 29/3/2007
Lotte, een dochter voor Veerle Aelbrecht, spoedgevallendienst, 30/4/2007
Dounia, een dochter voor Laila El Kaouakibi, klinisch labo, 30/3/2007
Niels, een zoon voor Monique Aerts, klinisch labo, 4/5/2007
Huwelijken
Brugpensioen
Sint-Vincentius Lydie Lenaerts, centraal patiëntenvervoer, huwde op 23/2/2007 met Paul Carpentier Kristof Aerts, facturatie, huwde op 10/3/2007 met Miranda Ielegems
Superpolyvalente Paul Paul begon zijn loopbaan in het Sint-Vincentiusziekenhuis op 1 september 1970. Hij begon als röntgentechnicus en migreerde later naar het secretariaat van de dienst medische beeldvorming. Paul stond als superpolyvalente collega altijd klaar voor elke taak. Altijd even goedgeluimd zorgde hij voor de aangename sfeer op RX. Op 16 januari moest hij tot onze spijt het hechte RX-team verlaten.
Brugpensioen! Hoe ga ik mijn dag doorbrengen? Het afscheid was mooi. Paul trakteerde ons op een diner in de vroegere vergaderzaal achter de cafetaria. Het RX-team zorgde voor de nodige hapjes, drank, muziek, ambiance, anekdotes en cadeautjes. Ex-collega’s die reeds zijn titel waardig zijn (brugpensioen) vierden mee. Paul, vanuit het diepste van onze harten wensen wij je nog vele gelukkige jaren toe. De RX-deur blijft dag en nacht open voor jou. Het RX team
GasthuisZusters Antwerpen I 25
Deel 2
Hilde en Ann, zoeken een man Het vervolgverhaal van twee vriendinnen die, via internet, op zoek gaan naar... een man
Hilde had al direct véél en véél meer fanmail dan ik, maar... omdat zij een leuke meid is, begrijpt ze dat ook wel. Mannen hebben nu eenmaal liever een groen blaadje, dat weet iedereen die een beetje realistisch is. En ik ben realistisch! Gek eigenlijk dat zij nog alleen is. Maar ik mag niet afdwalen.
26 I Dubbele Dosis I juni 2007
Ik wil me nu weer even heel echt op mezelf concentreren; op mijn fanmail. Het meest verrassende e-mailtje was er een van een reeds door mij voorgeselecteerde kandidaat: ene Freddy. Hilde en ik, wij hadden hem al gevonden om later contact met hem te zoeken, maar hij was ons, of beter gezegd: hij was mij al voor. Hilde heeft dan al een streepje voor; een man blijft immers een jager. Uiterlijk vinden we echt helemaal niet belangrijk, maar gelukkig ziet deze Freddy er echt geweldig uit en woont hij ook niet eens zo ver hier vandaan. Hij heeft leuke hobby's. Wat was het ook alweer allemaal? Enfin, dat bekijken we nog wel eens. Freddy is groot genoeg, want Hilde wil tegen hem op kunnen kijken, van steeds maar bukken word je zo moe. Dat vinden wij voorlopig goed genoeg voor deze Freddy. Hilde heeft de grenzeloze moed opgebracht om bij Freddy’s knopjes voor contact, het ja- en het neen–knopje, dat van ‘ja’ dubbel aan te klikken en daarmee bracht zij natuurlijk het balletje aan het rollen. Freddy lijkt al meteen een doordrammer te zijn; hij wil mijn telefoonnummer, over Hilde haar telefoonnummer rept hij met geen woord. Al dat heen en weer gemail ziet Freddy, denk ik, zo niet zitten. Hij zegt wel dat hij mijn telefoonnummer wíl, maar vrij vertaald móet hij het hebben en graag een beetje snel. Ik trapte daar niet meteen in en ik vroeg Freddy om eerst wat meer over zichzelf te vertellen. Neen, niet langs de telefoon
want ik had mijn nummer nog steeds niet prijsgegeven; ik bedoel maar dat het woord vertellen volgens mij ook gebruikt wordt als het over e-mail gaat. Plots lijkt Freddy al lang zo spraakzaam niet meer. Is hij misschien een beetje introvert? Volgens hem is alles wat er over hem te zeggen valt al vastgelegd op internet. Nochtans had ik Freddy nog ruimschoots de tijd gegeven om op gespreksstof te komen… Plotseling ging hij het hele weekend weg en neen, hij kon echt helemaal niets afspreken. Freddy, de man met de overdreven voorkeur voor hoofdletters en het woordje “voorts” wist kennelijk “voorts” niets meer dat de moeite waard was om te vertellen. Profiel door de buurman laten schrijven? Vermoedelijk wordt Freddy uit het systeem gewist en dan blijkt nog maar eens hoe “voorts” een eenvoudig knopje zeer belangrijk kan zijn. Daaaaag, Freddy! Hilde en ik laten ons door één Freddy zeker niet ontmoedigen en we gaan dapper door met fan nummer twee. Helaas vindt Hilde dat hij er helemaal niet aantrekkelijk uitziet en, geloof me, ze heeft gelijk. Knopje “neen” bewijst wederom zijn nut. Handig toch zo’n “neen-knopje”; hoe verzin je in hemelsnaam zoiets slims. Zeker bedacht door iemand met ook een hogere opleiding. Zou die vent ook lid zijn? Nog maar een avondje zoeken, want voor een slimme vent hebben wij dat beslist over.
Paul; ik wil het nu even over Paul hebben. Hij had een foto geplaatst en dat zegt wel iets. Het zegt tezelfdertijd iets over Paul én iets over mij. Paul is wél in staat om een foto te plaatsen op het internet en ik heb dat door Hilde laten doen. Paul was mijn grote favoriet. Je kunt hem wel als een lekker ding betitelen, hoewel uiterlijk toch weer niet zó belangrijk is. Ik zag mezelf al samen met Paul op reis doorheen Europa en voornamelijk dan in Spanje en Italië. Lekker in de zon alle gebouwen bekijken die Paul maar wilde bekijken. In Madrid kon ik hem dan meenemen naar het Prado en hem op slinkse wijze duidelijk maken dat ook ik best belangstelling heb voor musea. Paul had vast wel zin in musea, maar niet in mij… Daag, Paul! Zoek maar verder naar een groen blaadje, maar denk maar niet dat je hier koffie kan komen drinken met Hilde, want dan ben ik toch geen echt leuke meid meer. Dan klopt mijn profiel helemaal niet, want daarin staat helemaal niets over een jaloers karakter. Ik gun Hilde echt alles, of toch bijna alles, maar Paul niet! Ach ja, Paul kon zichzelf goed beschrijven, maar ik ben en blijf een realist dus zal er met Paul ook wel weer iets mis geweest zijn. Over drie weken denk ik: “Paul, who the fuck is Paul?” Wij, Hilde en ik, zoeken onvervaard verder, we speuren op elk vrij moment het internet af en we lezen onze e-mails een keer of zeven per dag. Zou je computer daar erg van verslijten? Aan, uit, aan, uit…
Oké, we zijn toe aan Peter. Ik word er wat droevig van, want ook van Peter kreeg ik een afwijzing. Alleen als ik héél, maar dan ook héél graag wilde was hij bereid om een keertje ontbijt voor mij te bereiden. Ik was daar echter niet op voorbereid of, ik wilde het niet graag genoeg. Ontbijt, ik heb op tv gezien hoe een man dat maakt. Hij geeft gewoon toe om eens een keertje ontbijt te maken, maar vertelt bijna iedereen dat je je niet drukker hoeft te maken dan strikt noodzakelijk is en… je krijgt een diepvries croissantje op je bord. Neen, dank je wel! Daaag, Peter! Ondertussen stromen bij Hilde de mailtjes binnen. Ik jaloers, hoe kom je daarbij. Ik ben dat leuke mens, weet je nog wel? Zonder Hilde zouden wij al lang zoveel plezier niet hebben. Hoeveel lol maak jij meestal met jezelf alleen? Als ik eerlijk ben moet ik toegeven dat het in regel niet al te veel is; althans is het géén lachen, gieren, brullen geblazen op de meeste dagen. Maar ook daar gaat zeer binnenkort verandering in komen als het aan Hilde en mezelf ligt. De meeste mannen die wij “lezen” hebben een zeer goede opleiding genoten en zijn tevens verschrikkelijk slecht in het schrijven van hun eigen moedertaal. Weet je waaraan ik al gedacht heb? Als Hilde en ik dat gezoek naar een gave vent kotsbeu worden, weet je wat wij dan gaan doen?
Dan gaan wij tegen een ruime vergoeding geweldige profielen schrijven voor al die sukkels. Wat heeft een moderne vrouw nu aan een vent die zijn eigen moedertaal niet kent? Suukzes heb je natuurlijk niet zo heel snel als je het niet eens foutloos schrijven kan. Succes heb je natuurlijk niet zo heel snel als je dat woord schrijft als s u u k z e s. Wij kritisch? Nee, maar van iemand met een academische opleiding verwachten wij wel enige talenkennis. Als voorbeeld noemen wij Georges uit Aalst. Je vraagt je dan af of zo’n man wel weet waar Mortsel ligt. Mortsel ver, hoezo ver? De topografische kennis van Georges kan je bezwaarlijk een “suukzes” noemen. Als je een beetje doorrijdt zit je toch zó in Mortsel. Het mag waarschijnlijk een wonder genoemd worden dat Georges “good-looking” goed wist te schrijven. Ik kritisch? Wel neen, ik snap nu plotseling dat Georges een Engelsman met een Belgisch paspoort is. Ik was helemaal niet op zoek naar een Engelsman, dus ben ik nu weer helemaal gelukkig. Georges zou toch niets voor mij geweest zijn. Misschien toch ook wel een beetje te ver weg… goh… Aalst… Daag, Georges. WORDT VERVOLGD © ed bruyninckx
GasthuisZusters Antwerpen I 27
PRIJS JE RIJK
Wat is of wat betekent: 1.
een sleurhut:
2.
flappen tappen:
3.
een bleèrkast:
4.
een moltrein:
5.
een prikkelpoppie:
6.
gatvol:
7.
verskoning:
8.
een rekenaar:
9.
een paaipappie:
10.
een babbelas:
11.
een doedie:
12.
gesels:
13.
donkieslong:
14.
e-pos:
15.
beeldsaai:
16.
sambreel:
17.
letterdief:
18.
kiepiemielie:
19.
fonedoedie:
20.
een voetslaner:
21.
kromhoutsap:
Naam: Afdeling: Ziekenhuis:
Tom Van den Broucke wint een Fnacbon met zijn oplossing van onze “Chinese” prijsvraag. Het was geen makkelijke… > > > > >
Wai go nao? “Blijf je nog een beetje?” of “Waarom ga je nu?” No pah king “Verboden te parkeren” of “Geen parking” Ai no pai “Ik krijg dit gratis” of “Ik betaal niet” Dum gai “Stomme vent” Dei kum da nah “Ze komen later”
Verantwoordelijke Uitgever: Michel Van der Borght De redactie van Dubbele Dosis is samengesteld uit: Raf Herremans, Rudi Risack, Liesbeth Aerts, Anne Balis, Ed Bruyninckx, Linn Torfs en Katrien Eggers Samenstelling: Ann Durt - GasthuisZusters Antwerpen Foto’s: Eigen archief, Lay-out: ARK Communicatie
> > > > >
Ri pi ting “Herhaling” Sum ting wong? “Is er iets fout?” Sis wa sing ca “Zus wast de auto” Klei ni po ni “Klein paardje” Chin to fat “Facelift”