Driemaandelijkse nieuwsbrief van het OOK vzw - Vlaamse Ouderenraad

OOK - ACTUEEL Driemaandelijkse nieuwsbrief van het OOK vzw - Vlaamse Ouderenraad Jaargang 8, nr. 3 juli/augustus/september 2007 Afgiftekantoor: Leuven 1 P 209987

Vlaams Ouderen Overleg Komitee vzw Vlaamse Ouderenraad Koningsstraat 136 1000 Brussel verantwoordelijke uitgever: Mie Moerenhout

Belgie - Belgique P.B. Leuven 1 BC 4192

Inhoud Voorwoord ......

1

Nieuws van de Overheid ..............................................................................................................2 Nieuws uit de Commissies en Werkgroepen .............................................................................3 Nieuwe brochures over de pensioenen van de overheidssector ...........................................14 Memorandum t.a.v. DE FEDERALE REGERING juni 2007 ..................................................16 Europees Jaar van de Gelĳke Kansen ........................................................................................24 Nieuws van Europa .....................................................................................................................25 Werelddag rond Ouderenmis(be)handeling: 15 juni ..............................................................26 Aanwezigheid zestigplussers in verkiezingen ........................................................................28 VACATURE: Deskundige bĳ de Vlaamse Ouderenraad .......................................................30 Senior Games 19 april 2007 .........................................................................................................31 Literatuur ......

32

Lokale Dienstencentra en Ouderenverenigingen ....................................................................34 Lokaal en provinciaal ouderenbeleid........................................................................................36 Bad van Marie: Rusthuisproject .................................................................................................37 Gratis rondleidingen voor de actieve 55-plusser in oktober bĳ Technopolis ......................38 Seniorensportnamiddag ..............................................................................................................39 Laatste oproep! Koning Boudewĳnstichting: intergenerationele projecten ........................40 Project: “EXPO ‘58: wĳ waren erbĳ!” ........................................................................................40 GEZOCHT: Projecten met een positieve kĳk op vergrĳzing .................................................41 Week van de Smaak: 15-24 november 2007 ..............................................................................42 Fluoveiligheidsvestjes .................................................................................................................42 Leden van het OOK - Vlaamse Ouderenraad ..........................................................................43 Agenda ..........

45

OOK-ACTUEEL

Voorwoord Verkiezingen Na de laatste verkiezingen kĳken we vol spanning uit naar de nieuwe samenstelling van de federale regering. Vele organisaties maakten de voorbĳe maanden hun eisen voor hun toekomstig beleid kenbaar. Ook het OOK - Vlaamse Ouderenraad bundelde haar beleidsvoorstellen in een gezamenlĳk memorandum. Veel draait voor het het OOK om een goede sociale zekerheid, en in het bĳzonder wat de pensioenen betre�, staat het voor de organisaties buiten kĳf dat de overheid voorrang moet geven aan het behoud en de verdere uitbouw van het we�elĳke pensioenstelsel, met een goed evenwicht tussen solidariteit en verzekering. In april van dit jaar kregen de ouderen een welvaartbonus (als zoethoudertje?), maar dat is nauwelĳks 20 eurocent per dag. De pensioenen moeten dan ook welvaartsvast gemaakt worden. Volgens het OOK- Vlaamse Ouderenraad is vooral dringend een inhaalbeweging nodig voor de oudste en de minimumpensioenen. Het overlegcomité stelt een planning van maximum vier jaar voorop om de vertraging (sinds 1993) weg te werken. Dit is waar het om gaat en is de zorg van de ouderen. Het OOK kreeg twee jaar geleden al een erkenning als Vlaamse Ouderenraad, een orgaan dat adviezen opstelt voor de Vlaamse regering. Ook op federaal vlak groeide de nood aan inspraak in het beleid met de verschillende gemeenschappen samen. Half februari werd de oprichting van een Federale Ouderenadviesraad unaniem goedgekeurd door de kamer. Uiterlĳk maart 2008 zou die adviesraad er moeten staan. Het OOK vraagt nadrukkelĳk dat ook de ouderen betrokken zouden worden bĳ de concrete installatie van dit nieuwe inspraakorgaan. Vanzelfsprekend gaat het hier niet alleen over vertegenwoordiging voor de Vlaamse zestigplussers (23% van de bevolking) want ook Brussel, Wallonië, en Duitstalig België zullen hun vertegenwoordigers uitsturen. Maar zoals gezegd wil het OOK meer inspraak in het besluitvormingsproces, ook Europees en zelfs internationaal. Age, het Europese Ouderenplatform dat zeven jaar geleden is opgericht, kan hier een belangrĳke rol vervullen. We hopen dat het memorandum van het OOK-Vlaamse Ouderenraad zĳn nut kan bewĳzen. Meedenken en meespreken is voor alle generaties belangrĳk en dan ook meer dan een slagzin die we van bĳ de oprichting in 1993 hanteren. Goddie De Smet Voorzi�er 1

OOK-ACTUEEL

Nieuws van de Overheid Dank aan mevrouw Inge Vervo�e De coördinerend minister voor Ouderenbeleid, mevrouw Inge Vervo�e, maakt met de goede federale verkiezingsuitslag de overstap naar de federale kamer. Zĳ wordt opgevolgd door de heer Steven Vanackere, welke dan meteen de verantwoordelĳke minister wordt voor het Vlaamse Ouderenbeleid. Welkom minister Vanackere. Ontwerp Vlaams Ouderenbeleidsplan De regering keurde het ontwerp van het Vlaams Ouderenbeleidsplan voor de periode 2006-2009 goed. Een aantal punten van het advies van de Vlaamse Ouderenraad werden aangenomen. Op 2 mei werd het ontwerp bezorgd aan het Vlaams parlement. Na de goedkeuring wordt dit het eerste Vlaams Ouderenbeleidsplan. 2000 gezondheidswerkers worden opgeleid om valongelukken bĳ ouderen te voorkomen 30 % van de thuiswonende 65-plussers valt elk jaar minstens één keer. Bĳ de 80-plussers loopt dit percentage zelfs op tot 50 %. Al te vaak gee� een val een slecht toekomstperspectief. Door aan preventie te doen, kunnen valongelukken sterk verminderen. Huisartsen, thuisverpleegkundigen, ergotherapeuten en kinesisten worden nu getraind om met de ontwikkelde methodiek te werken. Verbetering van de spierkracht van de oudere personen en veiligheid in huis staan daarbĳ centraal. De actie richt zich voornamelĳk op ouderen die het voorbĳe jaar een paar keer gevallen zĳn. Via een zelfevaluatielĳst kunnen de ouderen hun risico nagaan en desgevallend het probleem aankaarten bĳ de gezondheidswerkers. Het Vlaams Meldpunt Ouderenmis(be)handeling ontvangt dubbel zoveel centen en de verdere werking is verzekerd Na 6 jaar werken wordt het subsidiebedrag voor het Meldpunt verdubbeld en structureel verankerd aangezien bewezen is dat de werking nodig dient verder gezet te worden. Steeds meer mensen vinden de weg naar het Meldpunt. Deze sleutelrol is noodzakelĳk om zicht te hebben op de problematiek, om toeleiding naar hulp te verzekeren en deze te ondersteunen en om de samenwerking met de provinciale steunpunten blĳvend te realiseren. De rusthuisfactuur Vanaf 1 juli 2007 gelden nieuwe regels voor de dagprĳzen van de rusthuizen. De bedoeling is eenvormigheid en transparantie te verkrĳgen. Een aantal zaken worden verplicht in de dagprĳs opgenomen; supplementen moeten aan marktprĳs gerekend en bewezen worden. De nieuwigheden moeten verwerkt worden in het huishoudelĳk reglement en in de overeenkomst met de bewoners. Sommige rusthuizen dienen daartoe hun dagprĳs aan te passen, wat enkel kan in overeenkomst met de federale overheidsdienst Economische Zaken. De maatregelen gelden zowel voor de rusthuizen als voor de centra voor kortverblĳf die onder het bejaardendecreet vallen. Mie Moerenhout Directeur

2

OOK-ACTUEEL

Nieuws uit de Commissies en Werkgroepen Commissie Inkomen De Commissie Inkomen rich�e de voorbĳe maanden haar volledige aandacht op het advies voor het memorandum van de Vlaamse Ouderenraad naar de komende federale regering. Vier inkomenspunten verdienden opname in het advies: de pensioenen, de financiering van het we�elĳke pensioenstelsel, fiscaliteit en toegelaten arbeid. Het voorbereidende werk van de commissie is bĳna integraal opgenomen in het goedgekeurde memorandum (zie verder in de nieuwsbrief). Lies Vandecasteele Secretaris

Commissie Internationaal Ouderenbeleid De voorbĳe maanden werkte de Commissie Internationaal Ouderenbeleid een drukke agenda af. Want, ze bekeek niet alleen het antwoord van de Vlaamse overheid op het advies rond het Vlaams Ouderenbeleidsplan, maar stelde ook een beleidsaanbeveling op voor het OOK-memorandum naar de komende federale regering. Ondertussen volgde ze ook de werkzaamheden van AGE op en bestudeerde ze enkele belangrĳke actuele Europese dossiers. Vlaams Ouderenbeleidsplan In grote lĳnen reageerde het kabinet Vervo�e tweezĳdig op de punten van de commissie in het advies van de Vlaamse Ouderenraad. Aan de ene kant erkende ze dat de link met het internationale beleidsniveau zeker niet uit het oog verloren mag worden. Aan de andere kant verdedigde ze het bestaande plan door de verwĳzing aan te halen naar het actieplan van de Verenigde Naties en te benadrukken dat de Vlaamse overheid zich tot haar eigen bevoegdheden wil beperken. Concluderend zal de Vlaamse overheid bĳ het volgende beleidsplan toch duidelĳk meer aandacht moeten besteden aan de link met het internationale niveau. Memorandum voor de komende federale regering De komende federale regering moet de noodzakelĳke link tussen het Belgisch, het Europees en het internationaal Ouderenbeleid leggen in alle beleidsdomeinen. De toenemende mondialisering en groeiende invloed van de EU-reglementering hee� enkele belangrĳke implicaties voor ouderen in België. Deze gevolgen ervaren ouderen op alle levensdomeinen van hun dagelĳkse leefwereld. De federale overheid moet zich dan ook op het Europees en internationaal beleidsniveau actief inze�en voor de ouderenbelangen. Dit vooral inzake de beleidsstrategie rond de vergrĳzing, de armoedebestrĳding, de politieke participatie van ouderen, de liberalisering, het engagement in het Europa van de Regio’s, de ondersteuning van AGE en het respect voor het antidiscriminatiebeginsel op het vlak van lee�ĳd.

3

OOK-ACTUEEL

AGE - het Europees Platform voor Ouderen De commissie bereidde nauwgezet de algemene vergadering van 19-20 april 2007 voor. Niet alleen de statutaire zaken, maar ook de inhoudelĳke plenaire sessies. In dit kader bespraken de commissieleden de verkiezing van een nieuwe AGE-voorzi�er, de pensioenhervormingen binnen de EU, de nieuwe technologieën en hun voordelen voor ouderen, lee�ĳdsdiscriminatie en gelĳke kansen. Tot slot werd het voorstel tot Strategisch Actieplan voor de periode 2008-2010 onder de loep genomen, waarin AGE uitstippelt welke prioritaire actiepunten het voor de komende jaren kiest. Daarbĳ ging de commissie voor zichzelf na welke thema’s ze in de toekomst van nabĳ zal opvolgen. Het betre� onder meer de ontwikkelingen rond lee�ĳdsdiscriminatie, de Europese demografische verandering en de toekomst van Europa. Europese actuele dossiers Uit de vele Europese werkzaamheden, pikte de commissie drie onderwerpen uit om te bestuderen. Ten eerste informeerde ze zich over de onderhandelingen binnen de Europese Raad van 21-22 juni 2007, waarin het debat rond de toekomst van Europa opnieuw gelanceerd werd. Centraal stond het Europees Hervormingsverdrag. Ten tweede keek de commissie óf en hoe lee�ĳdsdiscriminatie inzake goederen, voorzieningen en diensten op Europees niveau het best aangepakt moet worden. Tot slot wierp ze een blik op een voorbereidend document van de Europese Commissie, waarin de sociale realiteit in Europa initieel beschreven wordt. Lies Vandecasteele Secretaris

Commissie Mobiliteit De commissie vergaderde op 27 juni met een goed gevulde agenda. We beluisterden twee boeiende sprekers en maakten met hen concrete afspraken om samen te werken. Enter vzw Enter is het Vlaams Expertisecentrum Toegankelĳkheid. Het is gegroeid vanuit het Toegankelĳkheidsbureau en is operationeel sinds 5 juli 2006. Wendy Me�en, coördinator van vzw Enter, gaf uitleg bĳ de werking en de visie van haar organisatie. Enter wil de integrale toegankelĳkheid bevorderen en ‘universal design’ (universeel ontwerp) promoten voor iedereen en in het bĳzonder voor personen met een handicap en ouderen. Merk op dat de ‘ouderen’ heel speciaal als doelgroep in hun missie vermeld staan. De opdrachten van Enter zĳn samen te va�en in twee slagzinnen: ‘Beleidsondersteuning voor de Vlaamse overheid’ en ‘Coördineren van het werkveld in Vlaanderen’. Beleidsondersteuning voor de Vlaamse overheid betekent technische en inhoudelĳke steun verlenen aan diverse beleidsdomeinen. Toegankelĳkheid mag zich niet beperken tot het domein van gelĳke kansen alleen.

4

OOK-ACTUEEL

Coördineren van het werkveld in Vlaanderen doet Enter door: • De provinciale adviesbureaus te laten samenwerken en door uniformiteit te brengen in hun adviezen • Een samenwerking op te ze�en met diverse doelgroepenorganisaties • Een samenwerkingsverband aan te gaan met Intro, een organisatie die evenementen toegankelĳk maakt • Het beheer van de databank toegankelĳkheid ‘www.toevla.be’ De visie van Enter op toegankelĳkheid kunnen we kort als volgt samenva�en: • Toegankelĳkheid is een basisvoorwaarde om deel te nemen aan het maatschappelĳk leven. Iedereen (gebruikers) moet gelĳkwaardig en ona�ankelĳk toegang hebben tot vervoer, informatie, gebouwen, dienstverlening, producten. • Toegankelĳkheid is een basiskwaliteit voor een veilige en comfortabele omgeving. Dat veronderstelt richtlĳnen naar ontwerpers toe. • Toegankelĳkheid is ook een basisrecht dat moet verankerd worden in de samenleving en waar het beleid zich moet over buigen. Er zĳn alvast concrete afspraken gemaakt om met het OOK samen te werken. Enter vzw werkt in opdracht van het Vlaams Agentschap Infrastructuur aan een ‘leidraad voor toegankelĳke weginfrastructuur’. Op 6 september worden we uitgenodigd om mee te werken als focusgroep. De bedoeling is dat we onze ervaringen daarin meegeven. Wie interesse hee� om hieraan mee te werken, gee� een seintje aan het OOK-secretariaat. Diensten Aangepast Vervoer Miet Ringoot van de DAV-Grimbergen en voorzi�er van het overleg van deze diensten, situeert de werking van de DAV. Voor enkele onder ons was deze dienstverlening niet echt gekend. Er zĳn 17 DAV’s in Vlaanderen en 1 in Brussel. Elke DAV biedt vervoer aan iedereen die omwille van een beperking geen gebruik kan maken van het gewone aanbod van het openbaar vervoer. Diensten Aangepast Vervoer zĳn nog niet in heel Vlaanderen aanwezig, dus niet gebiedsdekkend. Maar wie van de dienst gebruik kan maken, kan in principe naar de andere kant van het hele land vervoerd worden. DAV is ook aanvullend op het openbaar vervoer en kan ook zorgen voor een voor- en natransport van/naar een bushalte of station, vervoer naar een medische dienst, naar familie, naar een of andere activiteit, enz. Ouderen maken soms voor een paar honderden meter gebruik van deze dienst… omdat ze er op geen enkele andere manier geraken, omdat de chauffeur hen helpt van thuis tot aan de bestemming. DAV rĳdt steeds met aangepaste busjes en een professionele chauffeur die ook kan helpen bĳ het in- en uitstappen. De dienst gaat van deur tot deur, indien nodig wordt de klant van in zĳn/haar huis al geholpen. De dienst is alle dagen beschikbaar van 6.30 uur tot 0.00 uur. De klant betaalt enkel de volle kilometers, dit zĳn de kilometers die hĳ/zĳ zelf meerĳdt. De prĳs bedraagt 0,44 euro/km. Deze klantenbĳdrage is voor de DAV’s onvoldoende om te kunnen werken met een vast personeelskader, aangevuld met enkele vrĳwilligers. De DAV’s worden structureel gesubsidieerd vanuit het Vlaamse budget voor gelĳke kansen, sommige provincies en gemeenten leveren ook een bĳdrage. Momenteel rĳzen er problemen voor de instandhouding van deze dienstverlening. Vanaf 2008 zou deze dienst niet meer door de minister van Gelĳke Kansen gesubsidieerd worden, maar wordt het budget overgeheveld naar het beleidsdomein Mobiliteit. Het budget (en dus ook de bĳhorende dienstverlening) zou dan toegekend worden aan De Lĳn. 5

OOK-ACTUEEL

Er zĳn alvast twee proefprojecten opgestart, in Mol en Leopoldsburg, zodat De Lĳn kan uitproberen hoe ze deze dienstverlening kan organiseren. En die aanpak baart de DAV’s zorgen! De Lĳn scoort immers elke aanvrager op een zelfredzaamheidschaal in functie van de handicap en oordeelt op basis daarvan of hĳ/zĳ in aanmerking komt voor een aangepast vervoer of doorverwezen wordt naar een belbus. Om voortaan een beroep te doen op een aangepaste dienst moet men evenwel fysisch zéér beperkt zĳn in mogelĳkheden. Bovendien is de dienst enkel beschikbaar voor ri�en in een straal van 10 kilometer of naar enkele door De Lĳn bepaalde puntlocaties (ziekenhuis bĳv.). DIT BETEKENT DAT DE DOELGROEP EN HUN MOBILITEIT STERK VERENGD WORDT! De prĳs van het vervoer is wel gelĳk aan een gewoon busticket met een comfortsupplement van 50 eurocent per rit. DAV stelt vast dat veel van hun huidige klanten in dit nieuwe systeem uit de boot vallen. Ook kan DAV zĳn diensten dan niet meer aanbieden vermits de structurele subsidie wegvalt wat de prĳs voor de klant veel te hoog zou maken. DAV is in overleg met het bevoegde kabinet. Er is een petitieactie gestart voor het voortbestaan van deze mobiliteitsverlenende dienst die ouderen en gehandicapten kansen gee� om bezoeken af te leggen, om aan culturele activiteiten deel te nemen, enz. Een pakket petities is al afgegeven tĳdens het overleg met de bevoegde minister, de betrokken kabine�en en vertegenwoordigers van De Lĳn. Voor de Vlaamse Ouderenraad is deze problematiek zeer belangrĳk. Daarom mogen petities nog massaal ingevuld worden zodat we regelmatig een signaal aan de minister kunnen geven. De petitie is te vinden op www.vlaams-ook.be of u vraagt ze op het secretariaat, waar u ze ook kan terugbezorgen. Marleen Van der Velden Secretaris

Werkgroep Onderwĳs & Vorming Het hoofdpunt van de bĳeenkomst van 5 mei van de Werkgroep Onderwĳs & Vorming was de ontwikkelingen in de sector van het sociaal-cultureel volwassenenwerk. Op dit ogenblik wordt het decreet van 2003 betreffende het sociaal-cultureel volwassenenwerk geëvalueerd en is er een bĳgesteld decreet in het vooruitzicht gesteld. Dit hee� betrekking op de drie werksoorten: het sociaal-cultureel verenigingsleven, de vormingsinstellingen en de bewegingen. Maar ook andere beleidsintenties van de Vlaamse minister van Cultuur verdienen de aandacht. De meeste van de ouderenorganisaties zĳn op Vlaams niveau erkend en gesubsidieerd, rechtstreeks of als deel van een grotere organisatie, door het ministerie van cultuur, binnen het sociaal-cultureel volwassenenwerk. Dit hee� uiteraard zĳn weerslag op de lokale afdelingen van deze verenigingen. Het onderwerp werd ingeleid door de heer Hugo De Vos, directeur van de Federatie van Organisaties voor Volksontwikkelingswerk (FOV). Als voornaamste ingreep wordt een omslag verwacht in de beoordeling van het functioneren 6

OOK-ACTUEEL

van deze sector. Dat gebeurt op dit ogenblik op basis van de beleidsplannen met de te verrichten activiteiten. In de toekomst zullen de organisaties nadrukkelĳker hun resultaten moeten aantonen: de ‘output’, de maatschappelĳke meerwaarde. Tĳdens deze legislatuur zullen er nog geen financiële sancties gekoppeld worden aan het niet toereikend presteren; in de toekomst zou dit wel het geval zĳn. De gesprekken hierover zĳn nog aan de gang. De bedoeling is wel het decreet nog dit jaar te wĳzigen. Vanaf de nieuwe legislatuur (2010) zou de financiering van de sector gebeuren langs drie lĳnen: a. de financiering van het lopende werk b. prioritaire aandachtspunten aangedragen vanuit de bestaande werksoorten c. prioriteiten van de overheid Op dit ogenblik is het zo dat er, buiten het kader van het verenigingsleven, nauwelĳks aandacht wordt geschonken aan het sociaal-cultureel werk met ouderen. Wil men in de toekomst op dit terrein een stap vooruit ze�en, dan zal men het moeten hebben van de prioriteiten geformuleerd vanuit de sector (b) of van prioriteiten geformuleerd door de overheid (c). Gezien de nieuwe regeling pas in 2010 zou ingaan, lĳkt het dat er vanuit de Vlaamse Ouderenraad op dit ogenblik op dit terrein weinig concreet kan ondernomen worden. Het was de bedoeling dat aansluitend hierbĳ SOCIUS, het steunpunt voor het sociaalcultureel volwassenenwerk, informatie zou geven over de inspanningen die zĳ doen en de mogelĳkheden die zĳ zien om het sociaal-cultureel werk met ouderen en de oudereneducatie vooruit te helpen. Door omstandigheden kon de directeur niet aanwezig zĳn. Wel had de voorzi�er van de werkgroep met hem hierover een gesprek. Hieruit bleek: • dat de oudereneducatie niet langer een bĳzonder aandachtspunt is in het kader van het beleidsplan van Socius. Met het afsluiten van een Europees project (PEFETE) en de publicaties die er uit voortvloeiden, beschouwt men dit project als voltooid. Het lopende beleidsplan biedt geen ruimte om verder gericht aandacht te schenken aan het educatieve werk met ouderen. • dat het nu�ig zou zĳn om in te spelen op het beleid van de minister Als mogelĳkheden daartoe werden aangestipt: het in het vooruitzicht gesteld decreet cultuurparticipatie en het Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek. • Dat SOCIUS in de Raad LevensLang Leren van de VLOR de voorstellen steunt in de richting van de verdere uitbouw van de oudereneducatie. • Naar aanleiding van het Vlaams Ouderenbeleidsplan hee� de Vlaamse Ouderenraad gepleit voor het ontwikkelen van een strategisch plan oudereneducatie. Het ligt voor de hand dat Socius hierin een voorname rol zou kunnen spelen. Socius acht dit alleen mogelĳk indien het hiertoe een opdracht zou krĳgen en de nodige middelen. • Voorlopig ziet men geen initiatieven uitgaan van Socius op het terrein van het sociaalcultureel werk met ouderen en de oudereneducatie. De bespreking van een en ander leidde tot de volgende besluiten: • De Vlaamse Ouderenraad zal zelf proactief initiatieven moeten nemen. Zoals voor Onderwĳs, zullen we ook voor het beleid inzake Sociaal-CultureelVolwassenenwerk onze stem moeten laten horen (bv. i.v.m. de rol van de regionale Volkshogescholen). • Wĳ zullen ook de beleidsbrieven van minister Anciaux aandachtig moeten opvolgen op de betekenis van zĳn beleid voor ouderen. 7

OOK-ACTUEEL

• • •

Als er een ontwerp van decreet komt over ‘cultuurparticipatie’, dan zullen wĳ hierop moeten inspelen. Aan het Steunpunt Beleidsgericht onderzoek voor de culturele sector kan de nodige aandacht worden gevraagd voor de gevolgen van de demografische evolutie voor het cultuurbeleid en voor de plaats van de ouderen in dit geheel. Daarnaast moeten de ontwikkelingen rond het bĳgewerkte decreet voor het sociaal-cultureel volwassenenwerk worden opgevolgd om in te spelen op de mogelĳkheden die het op termĳn biedt.

Naar aanleiding van de behandeling van deze problematiek is de vraag gesteld of het niet nu�ig zou zĳn het aandachtsgebied van de werkgroep te verruimen tot ‘Cultuur, onderwĳs en vorming’. Een verzoek in deze zin is aan de Raad van Bestuur voorgelegd en op 16 mei 2007 goedgekeurd. Daarnaast hee� de werkgroep gekeken naar het gevolg dat is gegeven aan de reeds uitgebrachte adviezen. Een aantal gemeenten en de provincie Vlaams-Brabant beantwoordde de brief van februari waarin bĳzondere aandacht werd gevraagd voor het leren en blĳven leren van ouderen. Voorts zĳn de decreten waarop werd gereageerd nog in behandeling. Op het ‘standpunt’ betreffende het decreet Volwassenenonderwĳs werd vanwege een aantal parlementsfracties bericht van ontvangst ontvangen. Voorts is in de schoot van de Raad voor het Levenslange en Levensbrede Leren van de Vlaamse Onderwĳsraad een werkgroep ingesteld die zich buigt over de verdere ontwikkeling van de opleiding ‘Seniorenconsulent’. Ten aanzien van deze materie werden de volgende opmerkingen geformuleerd en meegegeven aan de heer Hugo Verhenne die deel uitmaakt van deze Raad voor het LLL, als vertegenwoordiger van de ouderen, en van de bovengenoemde werkgroep: • De belangen van de ouderen en het werk met ouderen moeten primeren op de belangen van de onderwĳsinstellingen. • De benaming van de opleiding ‘seniorenconsulent’ is misleidend en te smal. Er is een bredere opleiding nodig voor het werken met ouderen en het bĳdragen aan het Ouderenbeleid. Deze kan modulair worden aangeboden en ook afgestemd zĳn op de behoe�en van de vrĳwilligers in deze sector. • Er is een voorstel van structuurschema ontwikkeld door het H.I.K. (Hoger Instituut der Kempen/Antwerpen) dat mikt op een traject van 1380 lesuren. Waarom een uitbreiding van het aantal lesuren? • Of de opleiding binnen het volwassenenonderwĳs een plaats krĳgt, hetzĳ op het niveau van een graduaat dan wel op dat van een bachelor-opleiding, moet nog worden bekeken. Wel moeten deelcertificaten verworven in een graduaatsopleiding, kunnen gevaloriseerd worden in het kader van een bachelor-opleiding. • Voorts dient deze opleiding in de eerste plaats als een aanvullende opleiding te worden opgevat voor mensen met een uiteenlopende vooropleiding en die, in welke functie dan ook, reeds enige ervaring hebben opgedaan in het werken met ouderen. • Daarnaast bestaat aan de VUB de opleiding Gerontologie. De ontwikkelingen op dit terrein zullen op de voet worden gevolgd. Huib Hinnekint Voorzi�er

8

OOK-ACTUEEL

Commissie Beleidsparticipatie Zoals in alle andere commissies en werkgroepen van het OOK stond begin 2007 de bespreking van het Advies Vlaams Ouderenbeleidsplan op de agenda. Twee deelthema’s werden onder de loep genomen: ‘Aan het werk (blĳven)’ en ‘Ouderen in gemeenschap’. Er werd gesteld dat het Generatiepact te eenzĳdig geschreven werd: de vergrĳzing zou voor een financiële last zorgen, die enkel door langer werken zou kunnen gecompenseerd worden. Daarom werd in de commissie voorgesteld op zoek te gaan naar een nieuwe benadering van arbeid en pensionering. Een verlengde levensduur biedt immers nieuwe kansen om de levensloop en dus ook de loopbaan op een andere en creatievere wĳze invulling te geven. Tevens dient er werk gemaakt van een positieve beeldvorming t.a.v. ouderen in de werksituatie. Onder ‘Ouderen in gemeenschap’ werd vooral in de verf gezet dat een actieve deelname van ouderen welzĳnsbevorderend is voor de ganse samenleving. Een deelname van ouderen aan besluitvormingsprocessen is dan ook een belangrĳke noodzaak. Eveneens werd de betrokkenheid van ouderen bĳ het benaderen van de ‘Silver Economy’ als prioriteit naar voor geschoven. Ouderen mogen niet alleen gezien worden als een nieuwe markt, maar moeten ook bĳ nieuwe ontwikkelingen betrokken partĳ zĳn. Afsluitend werd ook een lans gebroken om de solidariteit tussen en binnen de generaties verder te stimuleren en concrete uitwerking te geven. Al bĳ al moet er nog veel studie- en denkwerk verricht worden om de uitdaging van de ‘maatschappelĳke verzilvering’ op een positieve en toekomstgerichte wĳze te benaderen. Wat de ‘Beleidsparticipatie’ betre� is er nog veel werk aan de winkel. Wel mochten we het verheugend nieuws vernemen dat het licht op groen gezet werd voor de Federale Ouderenraad; alleen zou de start pas gegeven worden na de parlementsverkiezingen. Eer de uitvoeringsbesluiten er zĳn zal er dus nog een tĳdje overheen gaan. Best is dus dat het OOK het initiatief neemt om zelf voorstellen op dat vlak uit te werken. Wat het Vlaamse inspraakwerk betre� is er geen reden tot juichen. Alhoewel de Vlaamse Ouderenraad operationeel is, werd nog geen advies gevraagd, tenzĳ over het globaal Ouderenbeleidsplan. Heel teleurstellend is dat het tweede luik van het inspraakdecreet dat de lokale Ouderenbeleidsparticipatie op gemeentelĳk vlak moet regelen echt in de diepvries is beland. Precies een jaar geleden werd er aan het OOK gevraagd om op korte termĳn ideeën aan te reiken voor de uitwerking van de uitvoeringsbesluiten die deze materie verder moet regelen. Dit was het laatste wapenfeit op dit vlak. Het voorziene budget, een bedrag van 148 000 euro, werd voorzien om de opleiding van ouderenbeleidscoördinatoren te bekostigen. De Vlaamse Ouderenraad werd niet betrokken bĳ het overleg over deze opleiding en er was evenmin geld om het OOK als werkinstrument verder uit te bouwen. De ouderen en hun organisaties kunnen toch best in een ‘vrĳwilligersstatuut’ hun bĳdrage verder leveren? Of zou het anders kunnen/moeten?

9

OOK-ACTUEEL

Om uit deze patstelling te komen, zeker nu er een nieuwe minister is die het Vlaamse Ouderenbeleid moet coördineren, wil de commissie zelf de handen uit de mouwen steken en het voortouw in handen gaan nemen. Op het lokale vlak is er immers een grote bedrĳvigheid aan gang binnen talrĳke Ouderenadviesraden en zĳn er hoge verwachtingen t.a.v. een regeling die van het Vlaamse beleidsniveau moet komen. Dat voornemen om zelf aan de slag te gaan is zeker aangemoedigd door de vaststelling dat het aantal ouderen in de directe beleidsparticipatie - in het werk als mandataris - bĳna verdwenen is. Nog slechts vier zestigplussers, allen mannen, zĳn door de laatste federale verkiezingen geraakt. Het is meer dan ooit nodig dat de stem van de ouderen daarom in het advies- en inspraakwerk gehoord en gewaardeerd zal worden. We rekenen daarbĳ op de steun en inzet van velen. André Wi�ers Voorzi�er

Stuurgroep Ouderenweek-Ouderenparlement Ouderenweek Zoals in het aprilnummer geschreven, zĳn de krĳtlĳnen uitgezet voor het thema van de Ouderenweek 2007. De brochure zal u bezorgd worden rond 15 september. Als slogan kozen we

Generaties verschillen? Ontmoeting verrĳkt! Generaties verschillen niet enkel in lee�ĳd, maar ook in cultuur. De cultuur van de jonge generatie is anders dan deze van de ouderen, zelfs verschillend met de cultuur van de ouderen toen zĳ op jongere lee�ĳd waren. Mogelĳk zĳn de grondlĳnen gelĳklopend, maar maakt de verpakking het grootste verschil. Ook in allochtone families zĳn er verschillen in de generaties. De oudste generaties verhuisden op volwassen lee�ĳd naar ons land. Hun kinderen en kleinkinderen wennen sneller aan de Westerse cultuur en taal. De stuurgroep is van start gegaan met de voorbereiding van het tweejaarlĳkse Ouderenparlement. De datum en de plaats zĳn gereserveerd:

Ouderenparlement 13 mei 2008 Congrescentrum De Montil, Affligem Van lancering tot apotheose werden de thema’s van de Ouderenweek 2006-2007 gericht op de verscheidenheid onder de mensen, m.a.w. de diversiteit waar zoveel over gesproken wordt. Op het Ouderenparlement in mei 2008 willen we rond dit thema een aantal beleidsaanbevelingen gaan formuleren. Momenteel zĳn we bezig met een rondvraag, enerzĳds bĳ verscheidene organisaties die rond een bepaald segment van diversiteit werken, anderzĳds stuurden we een brief naar alle voorzi�ers van de gemeentelĳke Ouderenadviesraden ter voorbereiding van het Ouderenparlement. 10

OOK-ACTUEEL

Onze vragen aan de gemeentelĳke Ouderenadviesraden: 1. Welke problemen ervaren ouderen met diversiteit? 2. Wat zĳn succesverhalen van de Lokale Ouderenadviesraad? Hoewel we antwoord vroegen tegen eind juni blĳven alle antwoorden welkom. Hoe meer Lokale Ouderenadviesraden antwoorden, hoe beter zicht wĳ krĳgen op de thematiek van de verscheidenheid en op successen van de Lokale Ouderenadviesraden. Hoe pakte de Gemeentelĳke Seniorenraad van Beveren deze vragen aan? Tĳdens een uitstap werd de vraag over ervaren problemen met verscheidenheid gesteld. De antwoorden werden netjes opgelĳst en een paar dagen later naar het secretariaat van de Vlaamse Ouderenraad opgestuurd. Op het eerstvolgende dagelĳks bestuur van de Beverse Ouderenraad wordt de vraag van de succesverhalen besproken. Ik ben er zeker van dat we ook dan hun antwoorden zullen krĳgen. Proficiat aan de Beverse ouderen en de Ouderenadviesraad, en welk gezegde hoort daarbĳ: “Goe bezig”! Vanuit de antwoorden op voorgaande vragen worden de hoorzi�ingen voorbereid. Zoals bĳ de twee voorgaande Ouderenparlementen gaan hoorzi�ingen vooraf aan het Ouderenparlement. Via deze hoorzi�ingen en de bevraging van de lidorganisaties wordt de inhoud van de beleidsaanbevelingen ontworpen en rekenen we op gedragenheid door de Vlaamse ouderen. Hoorzi�ingen als voorbereidend forum voor het Ouderenparlement - Antwerpen: 15 januari namiddag - West-Vlaanderen: 21 januari voormiddag - Brussel: 22 januari namiddag - Vlaams-Brabant: 24 januari namiddag - Limburg: 28 januari namiddag - Oost-Vlaanderen: 29 januari namiddag Na even ‘zomeren’ gaan we met de stuurgroep vanaf september intensief verder aan de uitwerking van de hoorzi�ingen en het Ouderenparlement. Vergeet bovenstaande vragen niet zodat uw input kan meegenomen worden. En zoals u zal merken, wordt met de brochure van de Ouderenweek de vraag mee gestuurd wat u met uw dienstencentrum, Ouderenraad, lokale afdeling, … kortom, wat u met uw ouderengroep gedaan hebt rond verscheidenheid. Is het thema aangekaart? Waren er discussies? Zĳn er toenaderingen tot de groepen en mensen die tot dan toe vreemd bleven? Welke activiteiten uit de brochure organiseerde u? Welke andere activiteiten kwamen tot stand binnen dit thema? Het is goed de eigen werking te bevragen. Wĳ kunnen maar antwoorden als u ons dit toestuurt. Als Vlaamse Ouderenraad rekenen wĳ dus weer op u allen. Mie Moerenhout Voorzi�er 11

OOK-ACTUEEL

Werkgroep Media De website van het OOK-Vlaamse Ouderenraad is één van de belangrĳke communicatiekanalen om de mensen te informeren. Nu er een elektronische nieuwsbrief beschikbaar is, stĳgt het bezoekersaantal van de site aanzienlĳk. In deze tĳd is dit medium niet meer weg te denken. Op een vlugge manier kom je de laatste nieuwtjes over de Vlaamse Ouderenraad, het Ouderenbeleid en de beslissingen daaromtrent te weten. Om dit nog te verbeteren nam de werkgroep de website van het OOK-Vlaamse Ouderenraad eens onder de loep en maakte een evaluatie van de site. De groep formuleerde enkele bedenkingen omtrent de inhoud en de structuur. Naar aanleiding van deze bespreking zal het secretariaat de nodige aanpassingen doen.

Voor het najaar staat de aanmaak van een tekst over de beeldvorming over ouderen op het programma. Hoe wil de Vlaamse Ouderenraad dat de ouderen voorgesteld worden? Welk beeld wil men naar buiten brengen en vooral welk beeld wil men dat de media en de maatschappĳ hanteert als ze denken en spreken over ouderen? Nog al te vaak worden ouderen immers geassocieerd met woorden als a�akelen, niet meer actief, versleten, afgeschreven … Deze beelden en opva�ingen stroken niet met de werkelĳkheid. De werkgroep reageert op deze negatieve beelden die de dag van vandaag jammergenoeg nog al te vaak in omgang zĳn. De leden van de werkgroep zullen nu een tekst opstellen waarin het beeld van de oudere wordt beschreven. Dit wordt geen gemakkelĳke klus, aangezien dé oudere niet bestaat en een grote verscheidenheid heerst binnen de ouderenpopulatie. Toch neemt de werkgroep deze uitdaging enthousiast aan. In de eerstvolgende werkvergadering wordt hierover verder gedeba�eerd. Kathy Louagie Secretaris

12

OOK-ACTUEEL

Commissie Sport & Bewegen Visienota Denktank Seniorensport De visietekst over sport voor ouderen is aan een laatste controle onderworpen en er wordt nog een analyse gemaakt van de inhoud. De doelstellingen en de aanbevelingen maken het laatste deel uit van deze visietekst. In de loop van de maand september wordt de tekst door de leden van de Raad van Bestuur en commissieleden van Sport en Bewegen nagelezen. Uiteindelĳk zal dan de tekst aan het beleid en aan het brede publiek worden voorgesteld. Besmet de anderen, het mag! Het project loopt goed, de eerste opleiding wordt gegeven in Mechelen op 11 september 2007. Op 14-15-16 september 2007 gaat in Oostende (casino) het internationale congres door van het Rode Kruis. Hierin wordt onder andere het Boebs–project in zĳn geheel voorgesteld met de manier van aanpak en de bekomen resultaten. Ook S-Sport gaat voor de regionale verantwoordelĳken een opleiding met ‘Besmet de anderen, het mag!’ organiseren. Tofsport Het boek over het congres met de onderzoeksresultaten van Prof. Dr. Bart Vanreusel en Prof. Dr. Jeroen Scheerder wordt afgewerkt en zal aangekocht kunnen worden. Door de organiserende federaties van Tofsport wordt een opleidingsweekend gegeven in november in het Sportacentrum van Tongerlo. Binnen deze opleiding zal de nadruk gelegd worden op de begeleiding van ouderen. Opvolging decreten De uitvoeringsbesluiten van het ‘Sport voor Allen-beleid’ zĳn uitgeschreven en iedere gemeente is bezig met het opstellen van zĳn beleidsplan. In elke gemeente kunnen ouderen zetelen in de sportraad, als afgevaardigde uit een recreatieve sportorganisatie, maar het moet ook kunnen als lid van de Ouderenadviesraad, als vertegenwoordiger van de sport- en bewegingsactiviteiten van en voor ouderen. Stemrecht daarbĳ – vanzelfsprekend toch! Jan Tessier Secretaris

13

OOK-ACTUEEL

Commissie Zorg en Wonen Tĳdens de bĳeenkomst van de Commissie Zorg en Wonen op 18 april werd een vergelĳking gemaakt tussen het memorandum door het OOK in 2003 aan de nieuwe federale regering overgemaakt en de realisaties daarvan. Dit in voorbereiding van een nieuw memorandum voor de nieuwe federale regering in 2007. Volgende aandachtspunten werden naar voor gebracht: - De commissie pleit voor de invoering van een eenvormig meetinstrument voor het meten van de zorgbehoe�e in de thuis- en residentiële sector. - Ze wĳst op de noodzaak maatregelen te nemen voor meer Nederlandstalig personeel in de Brusselse zieken- en rusthuizen, zodat aan de we�elĳk voorziene normen en de persoonlĳke behoe�en van de zorgzoekenden kan voldaan worden. - De commissie wĳst op de nood aan een we�elĳk kader voor een betaalbare basishospitalisatieverzekering binnen het RIZIV. - De RIZIV-tussenkomst voor het personeelskader dient in functie te zĳn van de reële zorgnoden. - Wat betre� de onderhoudsplicht stelt de commissie dat de dagprĳs in de rusthuissector betaalbaar moet zĳn voor iedereen. Op deze basisdagprĳs mag niet teruggevorderd worden. - De commissie wil dat de Vlaamse Ouderenraad betrokken wordt bĳ het maatschappelĳk debat over euthanasie. Op woensdag 23 mei was Gunter Naets, kabinetsmedewerker van minister Vervo�e, uitgenodigd. Hĳ hee� een zeer verduidelĳkende uiteenze�ing gehouden over de conceptnota ‘Een nieuw woon-, welzĳns- en zorgbeleid’ van de minister. Als deze conceptnota, ter voorbereiding van het decreet, verwerkt is met de adviezen van de zorgsector, zal de Vlaamse Ouderenraad daarover om advies gevraagd worden. Roger Van Ranst Voorzi�er

Nieuwe brochures over de pensioenen van de overheidssector De Pensioendienst van de overheidssector hee� 2 nieuwe brochures ter beschikking: 1) Rustpensioenen van de overheidssector: - uw pensioenrecht - de berekening van uw pensioenbedrag - welke formaliteiten u moet vervullen om uw pensioen aan te vragen 2) Overlevingspensioenen van de overheidssector: - uw pensioenrecht - de berekening van uw overlevingspensioen - welke formaliteiten u moet vervullen om uw pensioen te verkrĳgen 14

U kan deze brochures bestellen bĳ: PDOS Victor Hortaplein 40 bus 30 1060 Brussel tel.: 02 558 60 00 fax: 02 558 60 10 [email protected] U kan deze brochures ook lezen of downloaden op www.pdos.fgov.be

OOK-ACTUEEL

Werkgroep Multicultureel Samenleven Verschillende leden van de werkgroep namen deel aan de studiedagen Zorg voor Allochtone Ouderen, welke georganiseerd werden door de interprovinciale werkgroep interculturalisering ouderenzorg in Hasselt, Antwerpen, Gent en Brussel. Op de laatste vergadering van de werkgroep was er een nabespreking van de studiedag. Het aantal allochtone ouderen in Vlaanderen en Brussel groeit. Gelĳklopend met het aantal zal ook de nood aan zorg voor deze ouderen gevoelig stĳgen. Maatschappelĳke voorzieningen zoals OCMW’s, rust-en verzorgingstehuizen, de thuiszorg en de lokale dienstencentra worstelen met de vraag hoe ze hun aanbod beter kunnen afstemmen op de noden van allochtoon cliënteel. Velen van hen weten nauwelĳks welke voorzieningen er zĳn. Onderzoek toont dat ouderdomsaandoeningen zich vaak vroeger voordoen bĳ allochtonen dan autochtonen. Vaak wordt gedacht dat allochtonen vanaf een bepaalde lee�ĳd ‘sowieso naar hun land van herkomst terugkeren’, maar in werkelĳkheid blĳven de meeste van hen in België. Het is een misva�ing dat deze ouderen meestal op mantelzorg (= hulp van eigen kinderen) kunnen rekenen, of dat alle allochtonen een onoverbrugbare a�eer hebben van professionele zorg. De diensten en voorzieningen voor ouderen staan voor een uitdaging om in te spelen op een ‘cliënteel’ dat geleidelĳk veel diverser wordt. Op de studiedag werden enkele goede voorbeelden voorgesteld en werd in werkplaatsen nagedacht over verschillende face�en, nl. ontmoetingen organiseren, ondersteuning van mantelzorgers, passende zorg, een divers personeelsbeleid, het overbruggen van de taal- en communicatiekloof. Ook het nieuwe boek ‘Zorg voor allochtone ouderen’ werd voorgesteld door de auteur, David Talloen. Hĳ beschrĳ� waarom vraag en aanbod elkaar niet vinden. Hĳ gee� een hele reeks praktĳkvoorbeelden en legt uit welk proces een organisatie moet afleggen. Binnenkort zal ook een video over de thematiek beschikbaar zĳn. Jac De bruyn Voorzi�er

Zorg voor allochtone ouderen Zorg voor allochtone ouderen is een weerslag van de opgedane ervaringen in het werken met allochtone ouderen in Vlaanderen en Brussel. Deze publicatie wil bruggen bouwen en is een uitstekend handboek voor wie wil werken aan de interculturalisering van onze diensten zorgverlening voor ouderen. Auteur: David Talloen; Uitgeverĳ: Kluwer; ISBN: 978-90-4651-279-1 Prĳs: 13,80 € (verzendkosten 1,38 €); Verschenen: 2007 Te bestellen bĳ: Dienst Minderheden, Woodrow Wilsonplein 2, 9000 Gent Tel. 09 267 71 40, [email protected], www.oost-vlaanderen.be

15

OOK-ACTUEEL

Memorandum t.a.v. DE FEDERALE REGERING juni 2007 Het Vlaams Ouderen Overleg Komitee vzw (OOK) bundelt in dit memorandum een aantal voorstellen en aandachtspunten voor de toekomstige federale regering. Op federaal niveau worden immers heel wat beslissingen genomen die expliciet of impliciet invloed hebben op ouderen. Deze bĳdrage werd voorbereid door interne commissies en besproken en goedgekeurd door de 30 lidorganisaties; dit werk staat dan ook voor gedragenheid door de Vlaamse ouderen. Dit memorandum hee� als bedoeling dat de federale beleidsverantwoordelĳken correct kunnen afstemmen op de behoe�en van de ouderen.

1. Inspraak 1.1. De oprichting van een Federale Ouderenadviesraad 1.1.1. De oprichting van een Federale Ouderenadviesraad werd in de Kamer met unanimiteit goedgekeurd op 15 februari 2007 en dient in werking te zĳn ten laatste op 27 maart 2008 (B.S. 27/3/ 2007). Het is onze uitdrukkelĳke vraag dat de uitvoeringsbesluiten dringend worden opgesteld en dat er rekening wordt gehouden met de opmerkingen die geformuleerd werden door het Vlaams Ouderen Overleg Komitee, beter nog dat de ouderen worden betrokken in het proces. Volgende timing wordt vooropgesteld: - najaar 2007: opstellen uitvoeringsbesluiten - januari – februari 2008: samenstelling Federale Ouderenadviesraad en samenstelling van de onderscheiden permanente commissies - maart 2008: effectieve start 1.1.2. Bĳ het opstellen van het regeerakkoord en de begroting dienen dan ook van meet af aan de werkingsmiddelen en een deskundige personeelsformatie, rekening houdend met de specificiteit van de onderscheiden commissies, te worden vastgelegd. De zestigplussers in Vlaanderen, m.a.w. 23 % van de bevolking, rekenen er op, samen met de ouderen in de Waalse en de Duitstalige Gemeenschap en het Brussels Hoofdstedelĳk Gewest, dat de Federale Ouderenadviesraad reële werkingskansen worden toegekend zodat het voor deze grote bevolkingsgroep mogelĳk is haar rol te spelen en haar verantwoordelĳkheid op te nemen. 1.1.3. Om de adviesvragen van de federale ministers te verzekeren, elk advies op zĳn waarde en mogelĳkheden te bekĳken en om een optimale wisselwerking tot stand te brengen tussen de Federale Ouderenadviesraad en de federale overheid, is het aangewezen dat een minister een coördinerende rol voor het federale Ouderenbeleid in al zĳn aspecten krĳgt toegewezen. 1.1.4. Voorts is het bĳ elke beslissing noodzakelĳk dat ze wordt gescreend op de effecten voor de ouderen alvorens tot beslissingen over te gaan.

16

OOK-ACTUEEL

1.2. Participatie: Europees en internationaal 1.2.1. De federale overheid moet erop toezien en alles in het werk stellen opdat ouderen ook op Europees en internationaal vlak kunnen participeren aan het beleid en in het besluitvormingsproces. Via het Comité van de Regio’s moet de federale overheid zich actief engageren voor de belangen van de ouderen en moeten ouderen hun stem kunnen hebben. 1.2.2. Binnen de Federale Adviesraad voor Ouderen moet er ook voldoende aandacht gaan naar internationale en Europese ouderenaangelegenheden. Meer concreet moet dit via de oprichting van een afzonderlĳke werkgroep of commissie voor internationale en Europese ouderenthema’s, ofwel moet systematisch aandacht besteed worden aan internationale en Europese ouderenthema’s binnen elk van de permanente werkgroepen en commissies of via AGE, het grootste Europese Ouderenplatform dat het middenveld vertegenwoordigt.

2. Sociale Zekerheid Ons sociaalzekerheidsstelsel dient in stand te worden gehouden voor allen en op elk moment. Het evenwicht tussen solidariteit en verzekering dient prioritair behouden te blĳven. Een alternatieve financiering van het systeem dringt zich evenwel op. Opdat de federale en de regionale overheden efficiënt en doelmatig zouden kunnen werken, is het noodzakelĳk de bevoegdheden te verdelen in homogene pakke�en. 2.1. De ziekte- en invaliditeitsverzekering 2.1.1. Alle hospitalisatiekosten dienen in de ziekte- en invaliditeitsverzekering opgenomen te worden. Indien niet, is een we�elĳk kader nodig voor een betaalbare hospitalisatieverzekering voor allen. Voor personen die geen toegang hebben tot het systeem op basis van lee�ĳd, gezondheid of inkomen, dient een solidariteitssysteem voorzien te worden. 2.1.2. Onder andere tengevolge van de hogere levensverwachting dient het budget van het RIZIV regelmatig verhoogd te worden. De sterkste stĳging dient voorzien te worden voor de residentiële ouderenzorg. 2.1.3. Noodzakelĳke medicatie moet voor allen haalbaar en/of betaalbaar worden. Het RIZIV moet hiervoor de nodige middelen voorzien zodat lage inkomens niet langer op hun gezondheid dienen te besparen. 2.2. Gezondheidszorg Gezondheid dient prioritair bekeken te worden vanuit een holistische mensvisie; dit betekent dat alle gezondheidsaspecten een plaats moeten krĳgen in het gezondheidszorgbeleid. 2.2.1. Preventieve acties, ook bĳ 55-plussers, blĳven een topprioriteit zodat de bevolking gesteund wordt in het bewaren van een goede gezondheid. Ziektepreventie is niet alleen kostenbesparend, maar gee� ook meer kansen op gezond en actief ouder worden tot op zeer hoge lee�ĳd. Gedragsveranderingen zoals rookstop en gezonde voeding, leveren op oudere lee�ĳd ook nog belangrĳk gezondheidsvoordeel.

17

OOK-ACTUEEL

2.2.2. Om kwaliteitszorg te kunnen verzekeren in de rusthuizen en de rust- en verzorgingstehuizen, is een personeelsbeze�ing gelĳkaardig aan de andere residentiële zorgsectoren nodig vergezeld van een vergelĳkbare financiering. De personeelsformatie moet progressief evolueren met de zorgnoden. Als de financiering door de ziekte- en invaliditeitsverzekering tegemoetkomt aan de kost van de personeelsformatie wordt de dagprĳs betaalbaar voor allen die deze woon- en zorgvorm nodig hebben. Ook in de thuisverpleging is een inhaaloperatie nodig. 2.2.3. De RIZIV-tussenkomst dient aangepast te zĳn aan de graad van hulpbehoevendheid en de daaruit volgende zorgbehoe�e. 2.2.4. Ook als partners samen in het rusthuis wonen of een van beiden, dient de woonsituatie van beiden betaalbaar te zĳn. 2.2.5. Bĳ een betaalbare basisdagprĳs is terugvordering bĳ de kinderen niet meer nodig waardoor het probleem van de onderhoudsplicht kan worden weggewerkt. 2.2.6. In het memorandum van 2003 vroeg het Ouderen Overleg Komitee naar de invoering van een eenvormige beoordelingsschaal. Het Resident Assessment Instrument (RAI) beantwoordt daar aan. We stellen voor dat deze schaal weloverwogen en rustig wordt geïmplementeerd en dat vooral aandacht wordt geschonken aan de opleiding van alle zorgverleners. 2.2.7. Terugbetalingen in het kader van de maximumfactuur (MAF) dienen sneller geregeld te zĳn in een niet-fiscaal systeem. Na het bereiken van het plafond is het niet zinvol dat er nog remgeld dient betaald te worden. Het systeem dient tevens consulteerbaar gemaakt te worden voor de gebruikers. 2.2.8. Kinesitherapie en beweging zĳn voor vele thuiswonende en residentieelverblĳvende ouderen een ondersteuning van de beweeglĳkheid en de zelfredzaamheid. Uitgaven daaromtrent hebben tegelĳkertĳd een besparend effect in de ziekte- en invaliditeitsverzekering. 2.2.9. In de Brusselse ziekenhuizen en rusthuizen, ook de bi-communautaire waar de zorgverzekering wordt toegepast, is een uitbreiding van Nederlandstalig verplegend, administratief, logistiek, medisch en paramedisch personeel nog steeds noodzakelĳk. Op de zwakste momenten is communicatie in de eigen taal van nog groter belang. 2.2.10. Palliatieve zorg bewĳst zĳn belang. Wĳ pleiten dan ook voor uitbreiding en de nodige financiële ondersteuning ervan. 2.2.11. Een maatschappelĳk debat over euthanasie dient door de regering op gang te worden getrokken. De ouderen willen als partners meepraten in deze discussie. 18

OOK-ACTUEEL

2.3. Pensioenen 2.3.1. Algemeen uitgangspunt In het pensioenstelsel moet voorrang gegeven worden aan het behoud en de verdere uitbouw van het we�elĳk pensioenstelsel met een evenwicht tussen solidariteit en verzekering. Daarbĳ mag de uitbouw van de tweede pensioenpĳler niet ten nadele van de eerste pĳler zĳn. 2.3.2. Welvaartsaanpassing 2.3.2.1. De automatische, percentsgewĳze en structurele aanpassing van het maandelĳkse bedrag van de pensioenen van zelfstandigen en werknemers aan de evolutie van de lonen dient in de pensioenwetgeving te worden ingeschreven. Daartoe dienen de artikelen 5 en 72 van de wet van 23 december 2005 betreffende het generatiepact aangepast te worden om dit automatisme in te voeren. Eveneens dient in § 2 van diezelfde wet het volgende ingevoegd :…. moet worden voorafgegaan door een gezamenlĳk advies van de Federale Adviesraad voor Ouderen. 2.3.2.2. In het verlengde van de maatregelen inzake sociale correcties (procentuele inhaalbeweging voor de oudste en de minimumpensioenen ) moet een plan over maximum 4 jaar voorzien worden om de sedert 1993 opgelopen vertraging weg te werken. 2.3.3. Zilverfonds De verdere uitbouw van het Zilverfonds is noodzakelĳk om de te verwachten hogere uitgaven voor pensioenen, ten gevolge van de vergrĳzing, op te vangen. De overheid moet de structurele financiering van dit fonds waarborgen. De uitsluitende aanwending van dit fonds voor de financiering van de pensioenen dient eveneens gegarandeerd. Onder meer door een democratische controle en paritair beheer. 2.3.4. Solidariteitsbĳdrage De volledige opbrengst van de solidariteitsbĳdrage moet integraal voor de verhoging van de pensioenen aangewend worden. 2.3.5. Europees pensioenbeleid In de voorbĳe jaren is een begin gemaakt met een Europees beleid inzake pensioenen, gebaseerd op de open methode van coördinatie. Dit Europees pensioenbeleid mag het Belgisch repartitiestelsel van de we�elĳke pensioenen niet ondergraven. Europa vestigt de aandacht op de lage vervangingsratio van de pensioenen, en nodigt de lidstaten uit rekening te houden met deze realiteit en met de aanbevelingen van het Europees Platform van Ouderen, AGE. 2.4. Andere vragen aangaande het pensioenstelsel 2.4.1. Alle voordelen en rechten dienen te worden aangepast bĳ elke verandering van de pensioenbedragen (welvaartsaanpassing, indexering, enz). Het referentiebedrag voor toekenning van deze voordelen moet automatisch mee verhogen (OMNIO-statuut, sociaal tarief voor het openbaar vervoer, stookoliefonds en elektriciteit, gas, telefoon, berekening van de huurprĳzen van sociale woningen, enz.) 2.4.2. Het bedrag van de inkomensgarantie voor ouderen (IGO) moet minimaal de armoedegrens bereiken. Het bedrag dient steeds de geactualiseerde armoedegrens te volgen. 2.4.3. Aan de huidige berekening van gelĳkgestelde perioden in de pensioenberekening mag niet geraakt worden. 19

OOK-ACTUEEL

2.4.4. De herwaarderingscoëfficiënten van de lonen in de pensioenberekening dienen hersteld te worden. 2.5. Wat de fiscaliteit betre� 2.5.1. 65-plussers dienen bĳ handicap dezelfde belastingvermindering te krĳgen als personen jonger dan 65 jaar. 2.5.2. Alleenstaanden die werkelĳk alleenwonend zĳn, dienen een extra belastingvermindering of tegemoetkoming te ontvangen: zĳ staan immers voor alle kosten alleen. 2.5.3. Het ontvangen van onderhoudsgeld mag niet leiden tot een belasting op het inkomen van de betrokken oudere persoon ten gevolge van de samenvoeging met het we�elĳk pensioen. 2.5.4. De verminderingen op de onroerende voorheffing wegens gezinslast, dienen behouden ook na het wegvallen van deze gezinslast. 2.6. Toegelaten arbeid 2.6.1. De grensbedragen van de toegelaten arbeid voor gepensioneerden dienen automatisch te worden geïndexeerd, in plaats van de selectieve verhoging van deze bedragen. 2.6.2. Voor gerechtigden op overlevingspensioen jonger dan 45 jaar dient bĳ wĳze van overgangsmaatregel, het overlevingspensioen zonder beperking gecumuleerd met inkomen uit arbeid. Dit stimuleert hun beroepsactiviteit en de opbouw van eigen rechten. 2.7. Financiering van de pensioenen Er dienen financiële middelen gezocht te worden voor de instandhouding en de verbetering om het we�elĳk pensioenstelsel van de werknemers en de zelfstandigen te verzekeren. Nieuwe bronnen van alternatieve financiering, zoals een veralgemeende sociale bĳdrage, zouden de globale opbrengst voor de sociale zekerheid aanzienlĳk kunnen doen toenemen. De kost van de belastingvermindering en -vrĳstelling en andere extralegale voordelen, moeten vastgesteld worden en in correlatie gebracht met de middelen die besteed worden aan de verbetering van de we�elĳke pensioenen.

20

OOK-ACTUEEL

3. Mobiliteit Goede mobiliteitsvoorzieningen zĳn essentieel, ook voor ouderen, die daardoor meer kansen krĳgen om zelfstandig te kunnen blĳven deelnemen aan het maatschappelĳk leven, wat een mogelĳke garantie om niet geïsoleerd te raken inhoudt. 3.1. Het openbaar vervoer speelt een cruciale rol omdat vele ouderen hoofdzakelĳk hierop aangewezen zĳn. Daarom blĳ� de Vlaamse Ouderenraad en het Vlaams Ouderen Overleg Komitee ĳveren voor een optimale organisatie van het openbaar vervoer zowel in de steden als op het pla�eland. 3.1.1. Zowel de landelĳke als voorstedelĳke gebieden dienen te beschikken over een goed netwerk van openbaar vervoer, waarbĳ een aangepaste frequentie een ‘must’ is! 3.1.2. Het bus-, treinen tramvervoer dient zo perfect mogelĳk op mekaar afgestemd te zĳn. 3.1.3. Het zou goed zĳn om de uurregelingen af te stemmen op het vrĳetĳds- en cultureel leven, zodat ook ’s avonds en ’s nachts gebruik kan gemaakt worden van het openbaar vervoer. 3.1.4. Extra aandacht dient te gaan naar de toegankelĳkheid en de bereikbaarheid van de stations en de treinen. Het open afstappen mag geen hinderpaal zĳn voor oudere personen. Daarom dienen de treinen aangepast te worden aan de verschillende hoogtes van de perrons en de ruimte tussen het perron en de opstap van de trein. De bereikbaarheid en het verlaten van de perrons kan verbeterd worden door het veralgemenen van het gebruik van de li� en door dalende roltrappen te voorzien. 3.1.5. Bovendien vragen we de N.M.B.S de beperkingen van het seniorenbiljet te laten wegvallen (9.01u. ’s morgens). Dit stellen we in de overtuiging dat niet meer ouderen het drukke ochtendverkeer zullen belasten. Tevens worden oudere geëngageerde personen of hun organisaties niet langer onnodig veel kosten aangerekend. Gesprek tussen alle betrokken partĳen lĳkt noodzakelĳk. 3.2. Lee�ĳdsneutrale en betaalbare autoverzekeringen dienen gewaarborgd te blĳven. Oudere lee�ĳd mag geen criterium zĳn om al dan niet voertuigen te mogen besturen. De criteria moeten voor alle lee�ĳden gelden. 3.3. In het kader van de verkeersveiligheid is het belangrĳk de bestuurders een goede, humane en mensvriendelĳke a�itude aan te leren. Grote aandacht dient hieraan besteed te worden op elk niveau: thuis, school, werk en bĳ vele andere gelegenheden. Opfrissen en aanleren van nieuwe verkeersregels kan een goed rĳgedrag alleen maar ten goede komen, evenals defensief rĳden, gebruik van de autogordel en enkel handenvrĳ gebruik van de GSM door de autobestuurder in de wagen.

21

OOK-ACTUEEL

4. Werk 4.1. Oudere werknemers moeten volop steun krĳgen om aan het werk te blĳven of om opnieuw aan de slag te gaan door opleiding, eventuele aanpassingen in de arbeidsomstandigheden, loopbaanbeleid en erkenning en waardering van de verworven competentie. Arbeidstĳd is een onderdeel van de levensloop. Arbeid en pensionering zĳn onlosmakelĳk met elkaar verbonden. Wĳ pleiten dan ook voor het betrekken van de ouderenorganisaties in het sociaal overleg omtrent loopbaanregelingen voor oudere werknemers en herintreding, verandering in ui�redingssystemen, en alle elementen in het spanningsveld tussen werken en pensionering. In de verdere uitwerking van een generatiepact, wat zĳn belang hee� voor jongeren en ouderen, dienen alle generaties betrokken te worden bĳ de besprekingen. 4.2. Voor mantelzorgers dient tĳdskrediet niet beperkt te zĳn in de tĳd, maar in overeenstemming gesteld met de duur van de zorgopdracht.

5. Informatisering 5.1. Informatie moet voor iedereen beschikbaar en toegankelĳk zĳn. Daarom is het nodig om naast de digitale informatieweg (website, e-mail), ook de andere communicatiekanalen (geschreven, mondeling) te bewaren. Mensen die niet online zĳn, moeten de mogelĳkheid behouden om zich autonoom te informeren. 5.2. Het gebruik van ICT dient verder gestimuleerd te worden. De middelen moeten betaalbaar zĳn, maar ook betaalbaar blĳven. Te lage pensioenen weerhouden de aankoop van PC en toebehoren en de aansluiting op het internet. 5.3. De nieuwe technologieën en nieuwe toestellen moeten makkelĳk hanteerbaar en gebruiksvriendelĳk zĳn voor ouderen. Het is de taak van de overheid op dit vlak in te spelen op de economische sector en te stimuleren dat producten getoetst worden met de ouderen voor de productie. Een eenvoudige, duidelĳke handleiding in de correcte taal van de gebruiker is daarbĳ het aangewezen middel (cfr. bĳsluiter bĳ geneesmiddelen). 5.4. Persoonlĳk contact dient in alle sectoren en diensten bewaard te blĳven. Vooral voor oudere personen blĳ� dit belangrĳk.

22

OOK-ACTUEEL

6. Lee�ĳdsdiscriminatie In toepassing van de wet dient elke vorm van discriminatie aangepakt te worden, ook de lee�ĳdsdiscriminatie. Op alle terreinen van het sociaal, maatschappelĳk, politiek en cultureel leven moeten 60-plussers als volwaardige partners erkend blĳven en een actieve rol kunnen spelen. Om dit beginsel te waarborgen moet de federale regering: 1. dit niet-discriminatiebeginsel respecteren op alle levensdomeinen 2. actief participeren aan het actueel Europees debat inzake lee�ĳdsdiscriminatie in de toegang tot goederen, voorzieningen en diensten 3. er bĳ de Europese Unie op aandringen dat er niet alleen in België een Centrum voor Gelĳke Kansen is, maar in alle Europese landen AGE, het Europees Platform van Ouderen, hee� rond dit thema expertise opgebouwd, waarop beroep kan worden gedaan.

7. Consumentenbescherming De koopkracht van de ouderen wordt niet alleen bepaald door inkomsten, maar ook door de levensduurte. 7.1. Eén van de hoofddoelstellingen van de Europese Unie is de oprichting van een interne markt door het wegwerken van handelsbelemmeringen tussen de lidstaten. Het reglementeren van het vrĳ verkeer van producten binnen de EU is ver gevorderd. Dit hee� ook implicaties voor het beleid. Zo brengt de geliberaliseerde energiemarkt een toegenomen complexiteit met zich mee met nadelen voor transparante prĳzen en kwaliteit van de dienstverlening. Duidelĳke, vergelĳkbare en doorzichtige informatieverlening omtrent prĳzen en voorwaarden is noodzakelĳk opdat ouderen weloverwogen keuzes kunnen maken in een geliberaliseerde markt. Via reglementering moet de overheid producenten hiertoe verplichten en consumenten de nodige bescherming bieden. 7.2. Het is aangeraden een economisch beleid te voeren waarin wordt rekening gehouden met de financiële draagkracht van de burgers. 7.3. Het prĳzenbeleid dient ook aandacht te hebben voor alleenstaanden welke uiteraard met één inkomen alle uitgaven moeten dekken: de vaste kosten, de belasting op de woning (eventueel te groot en verouderd), eenpersoonskamer op vakantie, te grote verpakkingen, kortingen die toegespitst zĳn op een 4-persoonsgezin, enz.

23

OOK-ACTUEEL

8. De link met het Europees en internationaal beleidsniveau De komende federale regering moet de noodzakelĳke link tussen het Belgisch, het Europees, het Internationaal Ouderenbeleid en AGE als vertegenwoordiging van het Europees middenveld van ouderen, leggen in alle beleidsdomeinen. De toenemende mondialisering en de groeiende invloed van de EU-reglementering hee� enkele belangrĳke implicaties voor de ouderen in België. Deze gevolgen ervaren ouderen op alle levensdomeinen in hun dagelĳkse leefwereld (bĳv. liberalisering, consumentenbescherming, minimumnormen sociale bescherming, …). De federale overheid moet zich op het Europees en internationaal beleidsniveau actief inze�en voor de ouderenbelangen. Zĳ dient rekening te houden met ouderen bĳ de opvolging en omze�ing van Europese richtlĳnen, actieplannen of aangegane engagementen. Unaniem goedgekeurd op de Raad van Bestuur van 16 mei 2007.

Europees Jaar van de Gelĳke Kansen Discriminatie is ontoelaatbaar en onwe�ig In het kader van het Europees jaar van gelĳke kansen voor iedereen werd op 1 juni 2007 een grootschalige communicatiecampagne gelanceerd op initiatief van de federale regering en de federale minister van Gelĳke Kansen. De campagne wordt mede gefinancierd door de Europese Unie. Via deze sensilibiseringscampagne wil de federale overheid een krachtig signaal geven aan het grote publiek. Op de affiches en folders zĳn beelden te zien van mensen die een etiket ‘abnormaal’, ‘afgeschreven’ of ‘uitschot’ opgenaaid krĳgen. Ook een tv-spot werd op geregelde tĳdstippen uitgezonden. Deze campagne wil de schadelĳke effecten aantonen van discriminatie, zowel op de personen die er het slachtoffer van zĳn als op de hele samenleving. Ze vestigt ook de aandacht op de vele bestaande initiatieven (zowel publieke als private) die gelĳkheid en diversiteit promoten. Men wil benadrukken dat discriminatie niet enkel ontoelaatbaar, maar ook onwe�ig is. De campagne wĳst er op hoe sterk vooroordelen nog leven in onze samenleving. Bovendien wil de campagne er de aandacht op vestigen dat discriminatie omwille van handicap, lee�ĳd, a�omst, geslacht, religieuze of filosofische overtuiging en seksuele geaardheid erg kwetsend is voor de slachtoffers. Naast deze communicatiecampagne, zĳn in het kader van het Europees jaar 2007 nog andere acties voorzien. Zo zullen van 20 tot 30 oktober 2007 de ‘Tien dagen voor gelĳke kansen’ plaatsvinden. De coördinatie van deze activiteiten gebeurt door het Centrum voor Gelĳkheid van Kansen en voor Racismebestrĳding en door het Instituut voor de Gelĳkheid van vrouwen en mannen. Indien u meer wil weten over uw rechten en de acties in België in het kader van het Europees Jaar van Gelĳke Kansen, kan u surfen naar www.gelĳkheid2007.be of bellen naar het groene nummer 0800 12 800 (9.00 tot 17.00 uur). 24

OOK-ACTUEEL

Nieuws van Europa Algemene Vergadering AGE april 2007 Deze Algemene Vergadering vond plaats op 19-20 april en was een unieke gelegenheid voor de leden van AGE (waaronder het OOK) om samen met vertegenwoordigers van de Europese Commissie en deskundigen uit het veld te deba�eren over belangrĳke politieke onderwerpen met betrekking tot ouderen. Tĳdens deze Algemene Vergadering werd ook een nieuwe voorzi�er verkozen, Bart de Steur. Helaas is hĳ kort na de verkiezing onverwachts overleden. Steen Langebaek, ui�redend voorzi�er, werd bedankt voor zĳn leiderschap en zĳn betrokkenheid de voorbĳe vĳf jaar. Tĳdens deze dagen werden volgende drie plenaire sessies gehouden. Pensioenhervorming en hun impact op ouderen Er werd gedeba�eerd over het essentieel doel van de pensioensystemen namelĳk het beschermen van ouderen tegen het risico van armoede en sociale uitsluiting. Het pensioen moet hen toelaten om volwaardig te kunnen participeren in de samenleving. De conclusie was dat als de grootste focus bĳ de huidige pensioenhervormingen enkel komt te liggen op het verzekeren van de financiële houdbaarheid op lange termĳn van het pensioenstelsel - alle categorieën van pensioenen zullen te maken hebben met belangrĳke inkomensverminderingen in de toekomst - dit zal leiden tot een hoger risico op armoede en een lagere levenskwaliteit voor vele gepensioneerden. Kwetsbare groepen (vrouwen, allochtonen, mensen met een handicap,…) lopen hier een groter risico gezien de verschuiving naar een tweede en derde pensioenpĳler, waar deze groep geen toegang tot hee�. AGE zal zich blĳven inze�en voor deze zaken in de verdere werking rond pensioenhervorming. Nieuwe technologieën en hun voordelen voor ouderen De sessie star�e met een presentatie over de doelstellingen en verwachtingen omtrent de communicatie rond ‘ICT en ouder worden’. Het belang van het actieplan voor de komende jaren van de Europese Commissie op dit gebied werd aangehaald. De deelnemers konden ook kennismaken met enkele case studies over ICT-initiatieven voor 50-plussers in Europa. Zo werd informatie gegeven over Ordissimo, een computer die ontwikkeld werd voor mensen die nog nooit eerder gebruik gemaakt hebben van deze technologie. Bart de Steur, de nieuwe voorzi�er van AGE, benadrukte in dit kader de nood van ouderen om toegang te krĳgen tot ICT alsook de uitdagingen die het teweeg brengt voor een ouderwordende bevolking. Lee�ĳdsdiscriminatie en gelĳke kansen voor iedereen Volgens het perspectief van de Europese Commissie kan een uitbreiding van de antidiscriminatiewetgeving met betrekking tot lee�ĳd buiten het gebied van tewerkstelling heel wat voordelen bieden. AGE werd als stakeholder aangemoedigd om deel te nemen in het consultatieproces hierover. Vervolgens werd de nieuwe antidiscriminatiewetgeving van Duitsland als voorbeeld aangehaald en er volgde een bespreking van de problemen die bestaan om deze nieuwe wet te implementeren. Richard Baker, hoofd van de werkgroep AGE rond antidiscriminatie, presenteerde de werkzaamheden van AGE rond tewerkstelling en toegang tot goederen, voorzieningen en diensten en besprak uitvoerig de toekomstige initiatieven die AGE kon nemen om lee�ĳdsdiscriminatie verder te bestrĳden. 25

OOK-ACTUEEL

Het slotwoord werd door Europees commissaris Barrosso verzorgd. “Ouderen zĳn actieve leden van de maatschappĳ, ze vertegenwoordigen een belangrĳke groep van de samenleving en moeten dus beschouwd worden als een partner in de aanpak van demografische ontwikkelingen en in het beïnvloeden van de samenleving van morgen, “ zo stelde hĳ. De commissaris hee� er vertrouwen in dat AGE zal doorgaan met zĳn excellente initiatieven en verzekerde dat de Europese Commissie hierin een constructieve partner zal blĳven. Bron: Cover AGE april 2007 Europese grondwet wordt vervangen door hervormingsverdrag Op de Europese top (21-22 juni) werd besloten dat er geen grondwet komt voor Europa, maar een verdrag. Het Hervormingsverdrag moet nog tot in detail worden uitgewerkt, in een zogeheten Intergouvernementele Conferentie (IGC) tussen de lidstaten. De tekst moet voor het eind van 2007 klaar zĳn en dan kunnen de landen elk apart besluiten of ze het ondertekenen. Kathy Louagie Stafmedewerker OOK-Vlaamse Ouderenraad

Werelddag rond Ouderenmis(be)handeling: 15 juni Europees niveau Deze tweede werelddag rond Ouderenmis(be)handeling werd op initiatief van het Internationaal Netwerk voor Preventie van Ouderenmis(be)handeling (INPEA) georganiseerd. Ook in de internationale en Europese context is het immers van cruciaal belang dat er acties worden ondernomen om dit probleem aan te pakken. Er is nood aan onderzoek en concrete maatregelen om Ouderenmis(be)handeling te bestrĳden. Studiedag Vlaams meldpunt Ouderenmis(be)handeling Je ziet het pas, als je het geloo�! Naar aanleiding van de Werelddag Bewustzĳn Ouderenmis(be)handeling werd op 15 juni door het Vlaams Meldpunt Ouderenmis(be)handeling een studiedag georganiseerd. Het Vlaams Meldpunt speelt een sleutelrol in de Vlaamse aanpak van Ouderenmis(be)handeling. Samen met de vĳf provinciale steunpunten en het Brussels Steunpunt werken ze aan sensibilisatie, deskundigheidsbevordering, signalisatie en registratie inzake Ouderenmis(be)handeling. In 2006 kreeg het meldpunt 437 meldingen binnen. Dat zĳn er ruim dertig meer dan het jaar voordien. De studiedag ging van start met een inleiding van René Verreth, regisseur van het toneelstuk ‘Georges’ dat gaat over de problematiek van Ouderenmis(be)handeling. Doorheen het toneelstuk maak je kennis met Georges, die na de begrafenis van zĳn echtgenote, gaat inwonen bĳ zĳn zoon en schoondochter. Het hoofdpersonage wordt gespeeld door Manu Verreth. Dit stuk is zeker een aanrader voor mensen die de problematiek van Ouderenmis(be)handeling willen aankaarten. 26

OOK-ACTUEEL

Vervolgens gaf professor Dominique Verté een uiteenze�ing over ‘Ouder worden in Vlaanderen en het fenomeen Ouderenmis(be)handeling’. Hĳ concludeerde zĳn betoog dat het taboe omtrent Ouderenmis(be)handeling doorbroken is en dat de sensibilisering een flinke duw in de rug kreeg. Toch is er nood aan screeningsinstrumenten voor de praktĳk en aan specialisatie binnen intra-familiaal geweld. Bovendien moeten de steunpunten meer ondersteuning krĳgen voor kennisverbreding, opvolging van meldingen en het verfijnen van interventies. Zo besluit hĳ: “ Een centrale voor melding is belangrĳk, interventie en opvolging de essentie.” Directeur Marc Baele van het CAW Zuid-Oost-Vlaanderen gaf daarna de conclusies en de aanbevelingen vanuit het Vlaams meldpunt en de steunpunten weer. Tenslo�e maakte de vertegenwoordiger van Vlaams minister van Welzĳn Inge Vervo�e bekend dat het Vlaams Meldpunt Ouderenmis(be)handeling vanaf 1 juli een jaarlĳkse subsidie krĳgt van 100 000 euro. Dat is een verdubbeling in vergelĳking met het vorige budget. Dit werd met een luid applaus onthaald. In de namiddag konden de deelnemers kiezen uit verschillende werkgroepen. Tĳdens de workshop ‘Dementie en ouderenmis(be)handeling’ gaf Bart Deltour, coördinator van het Expertisecentrum dementie Foton te Brugge, aan dat je als hulpverlener niet enkel met het vingertje mag wĳzen wanneer je een vermoeden van Ouderenmis(be)handeling hebt. Het is vooral belangrĳk dat deze mensen geholpen worden. Kĳken naar de funderingen, zoeken naar de oorzaken waarom de zorg ontspoord is, is de boodschap. Hierbĳ dien je zowel te luisteren naar het verhaal van het slachtoffer, als de pleger. Je moet als hulpverlener meerzĳdig partĳdig zĳn en je mag zeker niet beschuldigen. Vaak wil het slachtoffer immers niet dat je als hulpverlener de ‘pleger’ veroordeeld. Er bestaat dikwĳls een grote loyaliteit tussen de twee. Pas als je objectief observeert, krĳg je het volledige verhaal en kan je passende zorg bieden. In een andere werkgroep werd informatie gegeven over de concrete aanpak van een steunpunt. In Vlaanderen wordt gekozen voor de methodiek van het ‘casemanagement’. Hoe gaan de hulpverleners hier te werk? Aan de hand van een stappenplan werd de werking duidelĳk gemaakt. Dit plan mag echter niet gehanteerd worden als een evangelie, want iedere zaak is natuurlĳk anders en uniek. Het is enkel een hulpmiddel. Doorheen het stappenplan wordt duidelĳk hoe je te werk moet gaan en waar je aandacht moet aan besteden als je een vermoeden van Ouderenmis(be)handeling hebt. Naast observeren, luisteren naar alle partĳen en overleg plegen, is het ook nodig om na te gaan of de hulp gewenst is. Het is belangrĳk om bĳ dit alles de autonomie en de privacy van het slachtoffer te respecteren. Belangrĳke tips die je als hulpverlener zeker ten goede komen. Deze informatieve dag met boeiende uiteenze�ingen en concrete voorbeelden werd afgesloten met een informele babbel en een drankje. Meer informatie: Vlaams Meldpunt Ouderenmis(be)handeling Maandag tot vrĳdag: 9.00 tot 12.00 uur en 13.00 tot 17.00 uur telefoon: 078 15 15 70, e-mail: [email protected] website: www.meldpuntouderenmishandeling.be adres: Grotenbergestraat 26, 9620 Zo�egem Kathy Louagie Stafmedewerker OOK-Vlaamse Ouderenraad 27

OOK-ACTUEEL

Aanwezigheid zestigplussers in verkiezingen Kandidaten en verkozenen worden steeds jonger De gemiddelde lee�ĳd van de kandidaten voor de verkiezingen van 10 juni 2007 bedroeg 42,8 jaar. Vergeleken met de gemiddelde lee�ĳd van de kandidaten in 2003 (44,3 jaar) en 2004 (43,7 jaar) valt op dat de kandidaten verkiezing na verkiezing jonger worden. Maar niet alleen de kandidaten worden jonger, ook de gemiddelde lee�ĳd van de verkozenen daalt, al is de daling hier minder groot: de gemiddelde lee�ĳd van de 113 gekozenen van 10 juni 2007 bedraagt 45,2 jaar, bĳna één jaar jonger dan de verkozenen in 2003. In 2007 is de verkozen kandidaat dus ruim twee jaar ouder dan de gemiddelde lee�ĳd van alle kandidaten. Wanneer we de 113 gekozenen uitsplitsen naar lee�ĳdscategorie, komt de verjonging nog iets duidelĳker naar voor: een groot derde van de nieuwe parlementsleden (33,6 %) is 40 jaar of jonger, terwĳl dat in 2003 slechts een kwart van de gekozenen was. De ouderen verdwĳnen nagenoeg volledig uit beeld. Er zĳn slechts vier verkozen parlementsleden ouder dan 60 jaar. In 2003 waren het er nog zeven. Ook bĳ de kandidaten neemt het aandeel van de zestigplussers verkiezing na verkiezing af: van 9,3% in 2003 over 7,7% in 2004 naar een schamele 6,4% in 2007. Het lĳkt er dus sterk op dat de groeiende groep zestigplussers nog weinig kansen krĳgt om zich verkiesbaar te stellen voor een politiek mandaat en er nog veel minder ook daadwerkelĳk verkozen worden: in 2003 was nog 7,7% van de 60-plussers verkozen, in 2007 nog slechts 3,5%.

Als we deze gegevens opsplitsen per partĳ, dan valt bĳ SP.A-Spirit het verschil op tussen de gemiddelde lee�ĳd van de kandidaten (40,5 jaar) en van de verkozenen (47,5 jaar). 28

OOK-ACTUEEL

SP.A-Spirit hee�, gemiddeld, de jongste kandidaten maar wel de oudste verkozenen! Bĳ Groen! vinden we het tegenovergestelde patroon: die partĳ had geen uitgesproken jonge kandidatenploeg (gemiddeld 42,3 jaar), maar stuurt wel een zeer jonge ploeg naar Kamer en Senaat (35,8 jaar gemiddeld). Het Vlaams Belang had de oudste kandidaten (46,4 jaar), maar hun verkozenen zĳn gemiddeld ongeveer even oud (45,1 jaar) als de kandidaten van CD&V-N-VA, Open-VLD en de Lĳst Dedecker.

Wie zĳn die weinige 60-plussers in 2007? Wanneer we de 60plussers die kandidaat waren voor de federale verkiezingen van 2007 onder de loep nemen, dan blĳkt hun profiel toch wat af te wĳken van het profiel van de totale populatie kandidaten. Oudere politici blĳken in de eerste plaats vooral mannen te zĳn: bĳna twee derde van de zestigplussers die kandidaat zĳn is een man. Vooral bĳ Open VLD blĳken de zestigplussers heel erg vaak mannen te zĳn (84,6), maar ook bĳ Groen! en Vlaams Belang zĳn de mannen in de meerderheid bĳ de zestigplussers. Enkel bĳ CD&V-N-VA en SP.A-Spirit blĳken er meer vrouwelĳke zestigplussers dan mannelĳke op de lĳst te staan. Het kleine kransje zestigplussers dat ook werd verkozen op 10 juni bestaat uitsluitend uit mannen: Herman De Croo, Etienne Schouppe, Hugo Vandenberghe en Francis Van den Eynde.

Daarnaast blĳken de oudere kandidaten ook vaker ervaring te hebben in het voeren van campagne. Terwĳl in de totale kandidatenpopulatie 50% al had deelgenomen aan de verkiezingen van 2003 of 2004, hebben de zestigplussers in bĳna 60% van de gevallen al ervaring als kandidaat bĳ de vorige federale of regionale verkiezingen. De vier nieuw verkozen parlementsleden zetelden ook alle vier reeds in een parlement: De Croo en Van den Eynde in de Kamer, Vandenberghe in de Senaat en Schouppe in het Vlaams Parlement. Van de zestigplussers op de lĳsten blĳkt gemiddeld 20% reeds een nationaal mandaat te bekleden. De vier verkozenen hebben niet alleen ervaring in het parlement, maar ook op lokaal niveau: ze zĳn alle vier gemeenteraadslid in hun gemeente en De Croo is zelfs burgemeester. Die lokale ervaring treffen we ook bĳ alle oudere kandidaten aan: 58% van de zestigplussers op de lĳsten was gemeenteraadslid. Enkel Groen! en SP.A-Spirit wĳken af van dit profiel: hun zestigplussers hebben opvallend weinig ervaring als nationaal of lokaal mandataris. Opvallend is tenslo�e ook dat het Vlaams Belang erg veel zestigplussers op haar lĳsten zet (12,6%), terwĳl CD&V-N-VA (3,5%) en vooral SP.A-Spirit (2,1%) dat veel minder doen. 29

OOK-ACTUEEL

Hoewel CD&V-N-VA weinig zestigplussers op de lĳsten had staan, levert ze met twee verkozenen wel de hel� van de zestigplussers in het parlement. Vlaams Belang en Open VLD leveren de andere twee verkozenen.

Besluit Hoewel het aantal zestigplussers in de maatschappĳ alsmaar toeneemt, blĳkt hun aandeel op de kandidatenlĳsten bĳ verkiezingen steeds maar af te nemen. Ook het aantal zestigplussers dat daadwerkelĳk verkozen wordt, krimpt verkiezing na verkiezing. Bĳ de federale verkiezingen van 2007 bleken nog slechts 6,4% van de kandidaten en 3,5% van de verkozen kandidaten éénenzestig jaar of ouder. De weinige zestigplussers die wel de kans krĳgen om zich kandidaat te stellen, blĳken vooral mannen te zĳn die al relatief veel ervaring hebben in de politiek. K. WEEKERS, B. MADDENS, S.FIERS & I.VANLANGENAKKER Centrum voor politicologie, K.U.Leuven

VACATURE: Deskundige bĳ de Vlaamse Ouderenraad De Vlaamse Ouderenraad zoekt: Een vrouwelĳke kandidate om het vrĳgekomen mandaat van deskundige op te nemen tot eind 2009. (Om het evenwicht te behouden, komen enkel vrouwelĳke kandidaten in aanmerking.) Bent u 60-plusser, bezit u kennis over ouderen of ervaring in de ouderensector of beschikt u over relevante ervaring voor het beleidsbeïnvloedend werk van de Vlaamse Ouderenraad, dan kan u zich kandidaat stellen als deskundige voor de Vlaamse Ouderenraad. Deskundigen werken vanuit hun inzichten en ervaring op ona�ankelĳke basis mee in de Vlaamse Ouderenraad. Deskundigen zĳn stemgerechtigd vanuit die ona�ankelĳke positie. De opdracht voor de deskundigen zit in de inhoudelĳke ondersteuning van de werking van de Vlaamse Ouderenraad en de adviesvoorbereiding . Bent u kandidaat voor deze vrĳwilligersfunctie, stuur dan tegen 1 september uw motivatiebrief en curriculum vitae naar: Goddie De Smet Voorzi�er Vlaamse Ouderenraad Koningsstraat 136 1000 Brussel Meer informatie bĳ: Mie Moerenhout - directeur tel.: 02 209 34 51 of GSM: 0472 445 313 e-mail: [email protected] website: www.vlaams-ook.be

30

OOK-ACTUEEL

Senior Games 19 april 2007 De eerste Vlaamse Senior Games ligt achter de rug. Deze Senior Games omva�e een uniek concept. Enerzĳds was de organisatie in handen van 4 ouderensportfederaties (S-Sport, OKRASPORT, FROS, Sportievak), Bloso met ondersteuning van andere sportfederaties en de stad Sint-Niklaas. Anderzĳds stonden enkele recreatieve competities (o.a. lopen, dans, badminton, petanque, zwemmen, ….) voor 50-plussers centraal.

Zo’n 450 senioren kwamen afgezakt naar het recreatiepark de Ster om zich te meten met hun lee�ĳdsgenoten of om te proeven van één van de vele sportinitiaties. Het was een prachtige dag vol sportieve hoogtepunten, vriendschappelĳke sfeer en ambiance. Het begin van een mooie traditie. De Senior Games 2008 staan al in de steigers. Uitslagen en info: www.seniorgames.be Wim Bogaert OKRA-Sport

31

OOK-ACTUEEL

Literatuur

Ouderen in Vlaanderen 1975-2005 Een terugblik in de toekomst

Het Consortium Vergrĳzing in Vlaanderen en Europa (CoViVE) voert beleidsgericht onderzoek naar de socio-economische impact van de vergrĳzing in Vlaanderen en Europa. Centraal staan de verdeling van de economische last van de veroudering tussen en binnen generaties; de kwaliteit, betaalbaarheid en toegankelĳkheid van de zorg en de participatie van ouderen in het arbeidsbestel en het maatschappelĳk leven. Deze uitgave laat de Vlaamse wetenschappelĳk experten reflecteren over de gevolgen van de socioAuteurs: Bea Cantillon, Karel Van Den Bosch economische, demografische en beleidsmatige veranderingen in de voorbĳe dertig jaar voor de en Stĳn Lefebure toekomstige vergrĳzingsproblematiek in Vlaanderen Uitgeverĳ: Acco Leuven en België. ISBN: 978 90 334 6483 6 Verschenen: 2007, € 45,00

De taal van Alzheimer leren spreken

Een handreiking in de verzorging van mensen met de ziekte van Alzheimer De taal van Alzheimer leren spreken bevat honderden praktische tips om het leven van patiënt en verzorger te veraangenamen en draaglĳk te houden. Auteur: Uitgeverĳ: ISBN: Verschenen:

32

Joanne Koenig Coste Candide 90 75483 41 4 2006

-

Hoe ga je om met de diagnose en voel je aan of de patiënt erover wil praten? Hoe laat je iemand met Alzheimer op een tactvolle manier stoppen met autorĳden? Hoe maak je de maaltĳden en het zich verzorgen zo aangenaam mogelĳk? Hoe pas je de inrichting en de verlichting van de woning aan aan de behoe�en van de patiënt? Hoe ga je om met eventuele zwerfneigingen, achterdocht en agressie van de patiënt? Hoe stel je een zorgplan op?

OOK-ACTUEEL

In de tĳd van de kleine pata�en Prachtige foto’s en verhalen uit de oude doos… Was die goede oude tĳd werkelĳk zo goed? Gezinnen met negentien kinderen waarvan er vĳf stierven? Zeventig uren per week werken? Je wereld beperken tot één straat? Poetsen voor vĳ�ig centiem per dag? Dat is het uitgangspunt van deze evocatie van Vlaanderen tussen 1900 en 1945. In de tĳd van de kleine pata�en is een selectie uit de honderden getuigenissen, brieven, foto’s en interviews die auteur Julien van Remoortere verzamelde. Je onderneemt een reis in de tĳd, naar een Vlaanderen dat nog maar weinig mensen kennen. Het boek herbergt een stroom van onthutsende, schrĳnende en humoristische verhalen uit de oude doos. Het fotomateriaal brengt de oude tĳd weer even helemaal tot leven.

Auteur: Julien van Remoortele Uitgeverĳ: Van Halewyck ISBN: 978 90 5617 768 3 Verschenen: 2007, € 17,50

Grootouders Interviewboek

De ene grootouder vangt zĳn kleinkinderen zo vaak mogelĳk op. De andere springt alleen in als het nodig is. De ene grootouder hee� een nieuw levensdoel. De andere kĳkt toe vanaf de zĳlĳn. De ene grootouder wil per se zĳn eigen waarden doorgeven aan de kleinkinderen. De andere laat dat volledig over aan de ouders. Wat denken grootouders over het grootouderschap? Beschouwen ze zichzelf als onmisbaar? Of relativeren ze hun rol? In dit boek leest u twintig unieke getuigenissen van grootouders over de relatie met hun kleinkinderen. Verschillende visies die alvast één zaak gemeen hebben: de band van grootouders met hun kleinkinderen is heel bĳzonder.

Auteur: Uitgeverĳ: ISBN: Verschenen:

Kaat Vrancken Van Halewyck 978 90 5617 774 4 2007, € 16,00

33

OOK-ACTUEEL

Lokale Dienstencentra en Ouderenverenigingen Het is niet in elke gemeente zo dat de verstandhouding tussen het Lokaal Dienstencentrum en de afdelingen van de Ouderenverenigingen vlekkeloos is. Reeds jaren is dit probleem gekend op de nationale secretariaten, in de Vereniging van de Vlaamse Dienstencentra en op het OOK - Vlaamse Ouderenraad. Dat is niet in het voordeel van een optimale werking voor het doelpubliek, de ouderen. We hebben samen besloten om te zoeken naar oplossingen om uit de impasse te geraken. De genoemde organisaties kunnen echter niets verplichten op het lokale niveau; wel kunnen ze een voorzet doen en het elk via de eigen kanalen opnemen met de lokale groepen. Met bovenstaande organisaties hebben we reeds 4 keer een samenspraak gehouden. Het spanningsveld situeert zich voornamelĳk op beider organisatie van sociaal-culturele activiteiten en zelfs op de inzet van vrĳwilligers. Vanuit een paar uitgangspunten werden in eerste instantie een aantal aanbevelingen doorgesproken. Momenteel wordt aan een visietekst gewerkt, waar we op termĳn, en na genoeg kneden, zoveel mogelĳk mensen, dienstencentra en lokale Ouderenverenigingen willen achter krĳgen. In de loop van het laatste jaar stellen we een vooruitgang vast in de bereidheid tot overleg en samenwerking. Moet dat niet zoveel mogelĳk overal het ultieme vertrekpunt worden? Een gemeenschappelĳke visie kan dit extra onderstrepen. We houden u regelmatig op de hoogte van de verdere stappen. Hieronder leest u een verhaal van een samenwerking met wederzĳds voordeel. Mie Moerenhout Directeur OOK-Vlaamse Ouderenraad

Netwerking Dienstencentrum Zurenborg samenwerking met verenigingen 1. Historisch perspectief Toen ik in 2005 als dienstencentrumleider star�e in DC Zurenborg was alleen de toenmalige KBG (nu OKRA) vertegenwoordigd in de centrumraad. In het verleden kwam ook De Ram (afdeling van Socialistische Bond van Gepensioneerden) naar het DC. In 2005 werden alle verenigingen gecontacteerd en werd bekeken op welke manier er kon worden samengewerkt. De Socialistische Bond van Gepensioneerden liet weten niet mee te doen met overlegmomenten en activiteiten gezien ze geen plaatselĳke afdeling meer hadden. OKRA, Ziekenzorg, KAV en LBG/LVS wilden graag samenwerken. In een eerste verkennende vergadering werden de verschillende verenigingen aan elkaar voorgesteld en werd de werking van het dienstencentrum toegelicht. Sinds 2006 zĳn er een 4-tal vergaderingen per jaar waarin we onze activiteitenkalenders op elkaar afstemmen en onze werking aan elkaar toelichten. Eenmaal per jaar organiseren we een gemeenschappelĳke daguitstap. De verenigingen zĳn ook vertegenwoordigd in de centrumraad. Om vrĳwilligers en leden te informeren over de dienstverlening en activiteiten van het dienstencentrum ging ik het centrum voorstellen bĳ de vrĳwilligers van Ziekenzorg en bĳ de leden van OKRA. 34

OOK-ACTUEEL

2. Klantperspectief Door samen te werken met de verschillende verenigingen uit de buurt treden wĳ met ons dienstencentrum naar buiten en maken wĳ ons bekend bĳ de wĳkbewoners, ouderen en mensen met nood aan thuiszorg. Door actieve samenwerking hebben wĳ nieuwe gebruikers en ook de verenigingen signaleren ons dat zĳ door deze samenwerking nieuwe leden konden verwelkomen. Via KAV bereiken wĳ vooral vrouwen van 55 jaar en ouder die overdag op zoek zĳn naar activiteiten. Zĳ nemen deel aan de culturele activiteiten en tonen interesse voor ateliers; ook voor infonamiddagen komen zĳ naar ons dienstencentrum. Het publiek van OKRA toont interesse in zowel de dienstverlening als het activiteitenaanbod. LBG/LVS hee� niet direct wĳkbewoners onder hun leden, vandaar dat zĳ niet onmiddellĳk voor dienstverlening beroep op het DC doen, maar hun leden doen af en toe mee aan activiteiten in het DC. Door ons bekend te maken bĳ Ziekenzorg bereiken wĳ de zorgbehoevende ouderen met nood aan thuiszorg. Vrĳwillige ziekenbezoekers weten nu waar ze terecht kunnen met hun vragen rond thuiszorg (poetsen thuishulp, thuisverpleging, warme maaltĳden, enz.) en plaatsingen. Indien nodig brengen wĳ een huisbezoek en/of wordt een dossier doorgegeven aan een andere dienst (bv. aanvraag poetshulp). Door samenwerking en overleg brengen we de verschillende werkingen dichter bĳ de klanten. Door het samen organiseren van een daguitstap maar ook door bekendmaking van elkaars activiteiten delen we kennis en middelen. Klanten van de verschillende verenigingen en het dienstencentrum leren elkaar beter kennen en spreken elkaar aan en zoeken elkaar ook op buiten de openingsuren van het DC en de aangeboden activiteiten. Jonge senioren helpen ouderen, houden een oogje in het zeil en signaleren eventuele problemen zodat er naar een oplossing kan worden gezocht. 3. Organisatieperspectief Deze werking past perfect binnen de doelstellingen van het dienstencentrum waarin we immers ouderen en mensen met nood aan thuiszorg willen bereiken. Jaarlĳks vraagt dit wel een aantal extra vergaderingen en de daguitstap wordt via onze dienst gecoördineerd. Deze inspanningen worden echter beloond met een lichte stĳging van het aantal gebruikers en we bereiken thuiswonende zorgbehoevende mensen die niet naar het DC kunnen komen maar die we, door de inschakeling van vrĳwillige ziekenbezoekers van Ziekenzorg, de gewenste info kunnen doorgeven. 4. Innovatieperspectief Samenwerking met derden is noodzakelĳk om onze doelgroep te blĳven bereiken. Door uitwisseling van ideeën maar ook het delen van middelen en kennis hopen wĳ om onze gebruikers een degelĳke dienstverlening en activiteiten te kunnen blĳven aanbieden. 5. Evaluatie De samenwerking wordt door alle betrokken partĳen als positief bevonden en wordt in de toekomst verder gezet. Meer informatie: Hilde Gyselinck, Dienstencentrumleider DC Zurenborg Kleine Beerstraat 2, 2018 Antwerpen Tel.: 03 828 59 02 35

OOK-ACTUEEL

Lokaal en provinciaal ouderenbeleid Groen!Plus wil de dialoog tussen ouderen en Groen! versterken. Daarom deze dag waarop we graag alle raadsleden van Groen! van district, OCMW, gemeente en provincie uitnodigen, plaatselĳke en provinciale kaders, oudere leden van Groen! en verder leden van seniorenverenigingen, ouderenraden en ouderenbeleidscoördinatoren en al wie professioneel of als vrĳwilliger met ouderen bezig is. Bedoeling is onze deskundigheid inzake ouderenbeleid te verhogen.

22 september 2007 9.30 tot 17.30 uur CC Mortsel, Zaal ‘t Parkske Edegemsestraat 26

Voormiddag: Ingrid Pira, burgemeester van Mortsel over haar ouderenbeleid Ludo Abicht, een filosofische beschouwing over de vergrĳzing Dominique Verté, professor VUB over behoe�en van ouderen Namiddag: Werkgroepen over ouderenbeleidsplan, seniorenraden, dienstencentra, gezond ouder worden, senioren op straat en toegankelĳkheid van openbare gebouwen, levenslang leren en bewegen, kwetsbare ouderen, rusthuizen, aanleunwoningen, woonzorgzones, mantelzorg, thuiszorg, kangoeroewonen. Inleiders: Bert Weyts, Charles Dejongh, Eric Aerts, Gerry Guldentops, Huib Hinnekint, Ingrid Peeters, Jul Geeroms, Lowie Van Doninck, Mie Moerenhout, Mieke Vogels, Pieter Van Hoof, Robert Geeraert, Rudi Daems, Tom Dhollander. Slotwoord: Ethel Brits een jong provincieraadslid Groen! Er is ook een infomarkt over lokaal en provinciaal ouderenbeleid. Datum: zaterdag 22 september 2007 van 9.30 tot 17.30 uur Plaats: Cultureel Centrum Mortsel, Zaal ’t Parkske, Edegemsestraat 26 (vlakbĳ tramhalte van lĳnen 7 en 15) Dankzĳ de belangeloze inzet van onze sprekers kunnen we de dag inclusief lunch en receptie gratis aanbieden. Blog over deze dag: h�p://seniorenbeleid.blogspot.com/ Inschrĳving en inlichtingen: Hugo Van Dienderen, Voorzi�er Groen!Plus, Wapenstraat 2 bus 2, 2000 Antwerpen Tel.: 03 288 77 47 of GSM: 0495 52 37 69 of e-mail: [email protected]

36

OOK-ACTUEEL

Bad van Marie: Rusthuisproject Een uniek project in de regio, waarbĳ een professioneel theatergezelschap een voorstelling maakt met bewoners en personeel van de lokale rusthuizen!

21, 22 en 23 september Rusthuis de Winde Veerle-Laakdal 5, 6 en 7 oktober Rusthuis Zusterhof campus Hadschot Geel Op een mooie, warme zomerdag in een land hier ver vandaan, sprak een oude man regisseur Peter Boelens van theatergezelschap Bad van Marie toe: “Where are you from?”. “We are from Belgium”. De man glimlachte en antwoordde: “Oh yes, I know very well! Belgium: Jean-Claude Van Damme, Kim Clĳsters and Jean-Marie Pfaff. And isn’t it also the country where they build big houses for old people?” De oude man ze�e Boelens aan het denken. De oude man verbaasde zich over de voor ons evidente gewoonte om oude mensen in bejaardentehuizen te verzamelen. Hĳ vond dit een grappige gedachte. Terug in België bleef deze uitspraak Boelens achtervolgen. Tĳdens een bezoek aan een aantal ‘old people houses’, raakte hĳ met de ploeg van Bad van Marie gefascineerd door de verhalen van bewoners en personeel. Zĳ inspireerden hen om een voorstelling op locatie te maken. Het resultaat is een verrassende combinatie van theater, film en installaties. Samen met het personeel en de bewoners van rusthuis de Winde in Veerle-Laakdal en rusthuis Zusterhof campus Hadschot in Geel, maakt Bad van Marie een sprookjesachtige theatrale wandeling en je wordt hierbĳ uitgenodigd. Vanaf 14 uur tot 16 uur start ieder kwartier een groep van zestien personen aan een tocht van een uur doorheen de wonderlĳke biotoop van het rusthuis. Wat volgt is een onophoudelĳke poging om de grens tussen wat echt is en wat het niet is te bevragen. Een niet te missen voorstelling in een uniek concept met professionele acteurs en acteurs van eigen bodem! De boodschap die Bad van Marie wil meegeven is naïef maar duidelĳk: “Bezoek uw grootmoeder nog een keer.” Info en tickets publiek: tel.: 014 56 66 66 of www.dewer�.be

37

OOK-ACTUEEL

Gratis rondleidingen voor de actieve 55-plusser in oktober bĳ Technopolis Elke woensdag van de maand oktober start: 13.30 uur Technopolis Mechelen Technopolis is het Vlaamse doe-centrum voor wetenschap en technologie voor ontdekkers tussen 7 en 98 jaar. In Technopolis vindt u 280 interactieve experimenten, spectaculaire demo’s, een thematentoonstelling, verrassende wetenschapsshows en een automatisch theater over het menselĳk lichaam. In de maand oktober worden er gratis rondleidingen georganiseerd. Elke woensdagnamiddag wordt vrĳgehouden voor de actieve 55-plussers. Dan zĳn er geen schoolbezoeken en is het veel rustiger. Een Technopolis-medewerker maakt u tĳdens een rondleiding eerst wegwĳs tussen de verschillende interactieve opstellingen. Aansluitend is er een spectaculaire wetenschapsshow. Daarna trekt u zelf op ontdekkingstocht door Technopolis. Tevens krĳgt u een gratis drankje aangeboden ter waarde van 1,60 euro. U meldt zich aan bĳ het onthaal voor de rondleiding die start om 13.30 uur. Dit uitgebreide programma is inbegrepen in de normale toegangsprĳs van de 55-plusser: 7,9 euro. Meer informatie: Technopolis® - Technologielaan – 2800 Mechelen www.technopolis.be - mĳ[email protected] Tel.: 015 34 20 00

38

OOK-ACTUEEL

Seniorensportnamiddag Vanuit het seniorenbeleid van de stad Mechelen wordt er een eerste stedelĳke seniorensportnamiddag georganiseerd. Dit gebeurt in samenwerking met het LOGO (Lokaal Gezondheidsoverleg), het OCMW, het Rode Kruis en de Sportdienst van de stad Mechelen. Deze dag richt zich zowel tot de actieve senior als naar de bewoners van de rusthuizen.

Er wordt voor elke deelnemer een gezond lunchpakket bezorgd en er zĳn enkele infostandjes betreffende gezondheid. Meer informatie (folder) en inschrĳving: Rein De Wi�e, Seniorenbeleid M. Sabbestraat 119 2800 Mechelen Tel: 015 29 83 46 Inschrĳven kan tot 25 juli – kostprĳs: 3,00 €

1 augustus 2007 13.30 tot 17.30 uur Provinciaal Domein Vrijbroekpark Mechelen

Wat valt er zoal te beleven? - Wandelen - Tennis - Petanque - Nordic walking - Vissen - Tai-chi - Turnen/zitdansen - Stoelaerobic - Fietsen in groep

39

OOK-ACTUEEL

Laatste oproep! Koning Boudewĳnstichting: intergenerationele projecten De Koning Boudewĳnstichting wil via deze tweede oproep ondersteuning bieden aan projecten die meer, betere en wederkerige relaties tussen generaties stimuleren, projecten die ertoe bĳdragen dat generaties elkaar leren kennen en waarderen, projecten die het groeiende potentieel van ouderen aanwenden en hen een betekenisvolle sociale rol laten spelen. Ook projecten tussen de ouderengeneraties onderling komen in aanmerking. Indien u of uw organisatie een project wil indienen, kunt u een kandidaatsdossier indienen tot 20 augustus 2007. De geselecteerde projecten worden bekendgemaakt in november 2007. Geïnteresseerden kunnen de oproepfolder en het kandidaatsdossier downloaden op h�p://www.kbs-frb.be/code/page.cfm?id_page=125&ID=1190 of aanvragen bĳ het contactcentrum van de Koning Boudewĳnstichting, tel. 070 233 065, e-mail: [email protected]

Project: “EXPO ‘58: wĳ waren erbĳ!” In 2008 is het 50 jaar geleden dat in Brussel de wereldtentoonstelling werd georganiseerd. Een hele gebeurtenis die we niet onopgemerkt voorbĳ mogen laten gaan. Het project hee� 2 luiken: enerzĳds de Provinciale dag op 25 oktober 2007 en anderzĳds de uitgave van een boekje met DVD. Dit jaar hebben we als uitvalsbasis voor onze Provinciale dag het CC Strombeek-Bever gekozen. In de voormiddag plannen we een rondrit op de site van de expo, een bezoek aan het atomium en/of een bezoek aan het Amerikaans theater. Het namiddagprogramma is een niet te missen show: “Expo ‘58”, muziek en verhalen van 50 jaar geleden waarin zangeres Amaryllis Temmerman en acteur Johny Voners impressies brengen over de jaren 1953 - 1963. Met liedjes en vertellingen blikken ze terug op deze bĳzondere periode. We hebben jullie hulp nodig voor het tweede luik van ons project. We merkten dat vele bezoekers van toen veel te vertellen hebben over de expo, het was dan ook een tĳd waarin alles evolueerde. Deze verhalen van toen mogen niet verloren gaan, vandaar ons idee om een boekje uit te brengen met jullie verhalen. We zĳn op zoek naar mensen die een boeiend verhaal te vertellen hebben over de expo ’58. We zoeken de gewone verhalen van alledag, de verhalen van gewone mensen, de verhalen over hoe men toen keek naar al het geëxposeerde, welke indruk dit maakte en wat de invloed hiervan is geweest op het verdere leven. Zonder jullie lukt ons dit niet; dus als jullie een verhaal te vertellen hebben aarzel dan niet om ons te contacteren! Als u wil meewerken aan dit project kan u steeds contact opnemen met LBG Brabant: An Vanderauwera, Koninginneplein 51-52, 1030 Brussel, 02 209 49 30, [email protected]

40

OOK-ACTUEEL

Colibri zoekt vrĳwilligers En hier zĳn ouderen de uitgelezen hulp! De Rupelstreek wil met de hulp van enthousiaste vrĳwilligers het erfgoed rond nĳverheid en industrie registreren. Dit betekent dat Boom, Rumst, Schelle, Niel en Hemiksem het bewaarde nĳverheidserfgoed in kaart willen brengen. Als je gepassioneerd bent over het verleden van deze streek en er enige kennis over hebt, ben je de gezochte vrĳwilliger. Museumbezoeken, opleiding en op tĳd en stond een bloemetje, horen bĳ dit engagement. Voor informatie of met uw kandidatuur kan u terecht bĳ: Provincie Antwerpen, Departement Cultuur Marie-Claire Govaerts, Kon. Elisabethlei 22, 2018 Antwerpen tel.: 03 240 64 10, e-mail: [email protected]

GEZOCHT: Projecten met een positieve kĳk op vergrĳzing Swiss Life, de organisator van de driemaandelĳkse pensioenpeiling, wil met een aanmoedigingspremie projecten steunen die oudere lee�ĳd als een TĲD VAN LEVEN beschouwen, die vergrĳzing benaderen als een KANS, een kennen en gebruik maken van de mogelĳkheden van oudere mensen in onze hedendaagse maatschappĳ. Ook tipgevers van bestaande acties kunnen in de prĳzen vallen. Bovendien wordt voor media-aandacht gezorgd voor de geselecteerde projecten. Met deze projectoproep wil Swiss Life bĳ wetenschappers en politici het debat aanzwengelen en richten naar een meerkleurige benadering en een mentaliteitsverandering t.a.v. ouder worden. Meer informatie bĳ Swiss Life Pension Award www.pensionaward.be tvivĳ[email protected] Tomas Vivĳs: 02 737 95 32

Zomerspeurtocht met kleinkinderen Het Antwerps Fotomuseum, Diamantmuseum, Zilvermuseum en Modemuseum nodigen de hele zomer uit voor: VLIEG VERMIST? – een vliegspeurtocht in musea. Maandag gesloten, het diamantmuseum sluit op woensdag.

41

OOK-ACTUEEL

Week van de Smaak: 15-24 november 2007 Dit (eet)cultuurevenement is aan zĳn tweede editie toe. Honderden organisaties melden zich al aan met hun activiteit voor Week van de Smaak 2007. Vorig jaar werd de stad Mechelen gekozen als Stad van de Smaak, dit jaar is het de beurt aan Kortrĳk. Talloze activiteiten tĳdens deze week zullen Vlaanderen doen gonzen van bedrĳvigheid. Op 24 november is heel Vlaanderen welkom om in Kortrĳk te genieten van het spe�erende slotevenement van de Week van de Smaak. Wie blinkt uit in diversiteit tĳdens de Week van de Smaak? Om diversiteit nog meer in de kĳker te ze�en tĳdens de Week van de Smaak en om een extra stimulans te geven aan het interculturele verenigingsleven, loo� Vlaams minister Bert Anciaux een prĳs uit aan groepen en verenigingen die tĳdens de Week uitpakken met een verrassend intercultureel smaakproject. Zes projecten (één per provincie en in Brussel) worden beloond met een geldprĳs van telkens 2 500 euro. De winnaars worden bekend gemaakt op 24 november tĳdens het slotevenement in Kortrĳk. Aangezien de Ouderenweek samenvalt met de Week van de Smaak en ook het thema diversiteit omvat, is dit de ideale kans om een intercultureel smaakproject op touw te ze�en. Denk je dat jĳ en je buurt of vereniging tĳdens de Week van de Smaak een leuke activiteit kunnen plannen met een organisatie met een andere culturele achtergrond? Grĳp deze kans; je kan je interculturele smaakactiviteit inschrĳven tot 27 juli. Meer informatie: www.weekvandesmaak.be of via [email protected] of op 02 234 13 51.

Fluoveiligheidsvestjes Het OOK-Vlaamse Ouderenraad hee� eigen fluovestjes aan 5 euro per stuk beschikbaar. U kunt deze (maten: medium en extra large) bestellen via het OOK-secretariaat op het nummer 02 209 34 52 of via e-mail: [email protected]. Indien u voor een activiteit een groot aantal fluovestjes nodig hee� (bv. voor de begeleiders), kunt u deze ook in bruikleen krĳgen. Voor verdere inlichtingen gelieve het secretariaat te contacteren.

42

OOK-ACTUEEL

Leden van het OOK - Vlaamse Ouderenraad ABVV-Senioren Hoogstraat 42, 1000 Brussel tel.: 02 289 01 30 [email protected] ACLVB-Senioren Koning Albertlaan 95, 9000 Gent tel.: 09 222 57 51 [email protected] website: www.aclvb.be CD&V-Senioren Wetstraat 89, 1040 Brussel tel.: 02 238 38 13 [email protected] website: www.cdenv.be De Grĳze Panters Karel Oomstraat 11 bus 9, 2018 Antwerpen tel.: 03 216 23 31 josee.vanwe�[email protected] FedOS (voorheen Verbond van Senioren), Federatie van Ona�ankelĳke Senioren Warmoesstraat 13, 1210 Brussel tel.: 02 218 27 19 [email protected] website: www.fedos.be Fevlado-Senioren Coupure Rechts 314, 9000 Gent tel.: 09 224 46 76 boudewĳ[email protected] GOSA, Grootouders- en Seniorenactie Gezinsbond Troonstraat 125, 1050 Brussel tel.: 02 507 89 45 [email protected] website: www.gezinsbond.be GROEN!PLUS Sergeant De Bruynestraat 78-82, 1070 Anderlecht tel.: 02 219 19 19 [email protected] website: www.groen.be IMPACT vzw Maastrichtersteenweg 254, 3500 Hasselt tel.: 011 23 68 28 dre.wi�[email protected]

Lee�ĳd, Stichting Lodewĳk De Raet Kapelstraat 43, 2540 Hove tel.: 03 455 30 29 [email protected] website: www.stichtingderaet.be LBV, Liberale Beweging voor volksontwikkeling Livornostraat 25, 1050 Brussel tel.: 02 538 59 05 [email protected] website: www.lbvvzw.be Minderhedenforum Vooruitgangsstraat 323/4 1030 Brussel tel.: 02 245 88 30 [email protected] website: www.minderhedenforum.be Neos, Netwerk van ondernemende senioren Tweekerkenstraat 29, 1000 Brussel tel.: 02 238 04 91 [email protected] website: www.neosvzw.be OKRA, trefpunt 55+ Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel tel.: 02 246 44 41 [email protected] website: www.okra.be OKRASPORT, trefpunt 55+ Haachtsesteenweg 579, 1031 Brussel tel.: 02 246 44 36 [email protected] website: www.okrasport.be PWO, Platform Wonen voor Ouderen Belgiëplein 1, 3510 Kermt tel.: 011 87 41 38 [email protected] website: www.pwo.be Roze Rimpel Steenbokstraat 15 2018 Antwerpen [email protected] website: www.derozerimpel.be

43

OOK-ACTUEEL

SCV, Senior Consultants Vlaanderen vzw Lieven Bauwensstraat 20, 8200 Brugge tel.: 050 45 60 86 [email protected] website: www.scvonline.be

Vieux Rose Rootjesweg 65, 9200 Dendermonde tel.: 052 22 38 58 [email protected] website: www.vieuxrose.be

Seniorencentrum (Brussel) Leopoldstraat 25, 1000 Brussel tel.: 02 210 04 60 fax: 02 210 04 70 [email protected] website: www.seniorencentrum-brussel.be

VVDC, Vereniging van Vlaamse Dienstencentra Langemeersstraat 6, 8500 Kortrĳk tel.: 056 24 42 00 zonnewĳ[email protected]ĳk.be website: www.dienstencentra.org

Seniorenraad Landelĳke Beweging Diestsevest 40, 3000 Leuven tel.: 016 28 60 30 [email protected] website: www.landelĳkegilden.be [email protected] en website: www.kvlv.be

VvP, Vereniging van Provincies Albertinaplein 2 bus 4, 1000 Brussel tel.: 050 40 33 14 [email protected] website: www.vlaamseprovincies.be

Seniornet Vlaanderen vzw Koningsstraat 136, 1000 Brussel tel.: 011 21 05 50 voorzi�[email protected] website: www.seniornetvlaanderen.be S-PLUS Sint-Jansstraat 32, 1000 Brussel tel.: 02 515 02 56 [email protected] website: www.s-plusvzw.be Sportievak vzw Groeningelaan 40, 8500 Kortrĳk tel.: 056 31 10 01 e-mail: [email protected] website: www.sportievak.be S-Sport Sint-Jansstraat 32, 1000 Brussel tel.: 02 515 02 41 [email protected] website: www.s-sport.be VDOR, Vereniging Directeurs Openbare Rusthuizen Dodenpaardenstraat 17, 8600 Diksmuide tel.: 051 50 20 58 [email protected] website: www.vdor.be

44

VVSG, Vereniging Vlaamse Steden en Gemeenten Paviljoenstraat 9, 1030 Brussel tel.: 02 211 55 00 [email protected] website: www.vvsg.be VVVG, Vlaams Verbond voor Gepensioneerden Carnotstraat 47 bus 1, 2060 Antwerpen tel.: 03 233 50 72 [email protected] website: www.vvvg.be WOAS, West-Vlaams Overleg Adviesraden van Senioren Koning Leopold III-laan 41, 8200 Sint-Andries tel.: 050 40 33 13 fax: 050 40 31 07 [email protected]

OOK-ACTUEEL

Agenda 27 augustus 4 september 6 september 7 september 10 september 11 september 19 september 20 september 22 september 26 september 1-7 oktober 1 oktober 3 oktober 8 oktober 15 oktober 25 oktober 12 november 21 november 15-24 november 20-24 november 19-25 november 3 december 4 december 10 december 11 december 12 december 13 december

2008

15 januari 21 januari 22 januari 24 januari 25 januari 28 januari 13 mei

Commissie Beleidsparticipatie (subgroep) Commissie Zorg en Wonen Commissie Mobiliteit Werkgroep Onderwĳs en Vorming Stuurgroep Ouderenweek-Ouderenparlement Commissie Sport en Bewegen Raad van Bestuur Werkgroep Media Lokaal en provinciaal Ouderenbeleid (Groen!Plus-organisatie) Commissie Mobiliteit Vlaamse Week Universeel Ontwerp/Universal Design Commissie Internationaal Ouderenbeleid Samenspraak VVDC en Verenigingen Stuurgroep Ouderenweek-Ouderenparlement Overleg voorzi�ers en secretarissen van werkgroepen en commissies Werkgroep Media Stuurgroep Ouderenweek-Ouderenparlement Raad van Bestuur Week van de Smaak Zenithbeurs ‘Gezond en lekker’ Ouderenweek Commissie Internationaal Ouderenbeleid Commissie Mobiliteit Stuurgroep Ouderenweek-Ouderenparlement Commissie Sport en Bewegen Algemene Vergadering Werkgroep Media Hoorzi�ing Antwerpen Hoorzi�ing West-Vlaanderen Hoorzi�ing Brussel Hoorzi�ing Vlaams-Brabant Hoorzi�ing Oost-Vlaanderen Hoorzi�ing Limburg OUDERENPARLEMENT (Congrescentrum De Montil in Affligem)

Raadpleeg regelmatig de OOK - Vlaamse Ouderenraad - website. Alle vergaderingen en belangrĳke activiteiten worden aangekondigd. Mogelĳke wĳzigingen, aanvullingen en agenda van vergaderingen komen online. Leden die niet over een internetverbinding beschikken, worden per brief of telefonisch ingelicht in geval van wĳzigingen in de planning.

OOK-Actueel is de nieuwsbrief van het Vlaams Ouderen Overleg Komitee vzw Vlaamse Ouderenraad

Drukwerk: Drukkerĳ Lamine, Herent Redactie: Mie Moerenhout en Kathy Louagie Lay-out: Eveline Soors Secretariaat OOK vzw - Vlaamse Ouderenraad Koningsstraat 136 - 1000 Brussel Tel.: 02 209 34 51 Fax: 02 209 34 53 E-mail: [email protected] [email protected] Website: www.vlaams-ook.be

Driemaandelijkse nieuwsbrief van het OOK vzw - Vlaamse Ouderenraad

Recommend Documents