Drieluik. Jaargang 22 nummer 9 12 september tot en met 9 oktober 2015

Jaargang 22 – nummer 9 – 12 september tot en met 9 oktober 2015

Drieluik

Informatie- en contactblad van de geloofsgemeenschappen rond de kerken van de Heilige Kruisverheffing en de Heilige Paulus te Raalte en de Heilige Marcellinus te Broekland.

Versiering Heilige Kuisverheffing

Paus Franciscus op het balkon van de Sint Pieter in Vaticaanstad. Dat was dit jaar het thema van de Stöppelhaeneversiering in de basiliek van de Heilige Kruisverheffing. Met aan weerszijden panelen met afbeeldingen van een kerk en een moskee. Daarmee haken de versierders in op het beleid van de huidige paus om verbondenheid en eenheid te stimuleren in de wereld. Ook in de contacten met andere religies. Het is wel heel bijzonder dat de mensen van de Medine-moskee in Raalte, die dit jaar voor het eerst meededen aan de Stöppelhaeneversiering, toen ze de ‘kunst kwamen afkijken’ bij de ervaren zadenplakkers van de Kruisverheffing dit thema zagen met ook de moskee in beeld. Verbondenheid en eenheid, wie zaait zal oogsten!

Heilige Kruisverheffing Vanaf pagina 5 De Gerarduskalender is er weer

Heilige Paulus Vanaf pagina 8 Vredesduiven in de Pauluskerk

Heilige Marcellinus Vanaf pagina 11 Vredesviering Inspiration op 19 september

Parochie van de geloofsgemeenschappen van Broekland, Haarle, Heeten, Holten, Luttenberg, Mariënheem, Nieuw Heeten en Raalte. Kerkstraat 8, 8102 EA, Raalte – secretariaat (Inge Stegeman) telefoon 06-46638669, [email protected] – www.parochieheiligkruis.nl. Voor contact met een van onze 3 geloofsgemeenschappen zie elders in dit nummer.

PASTORAAL TEAM J.P.M. (Jan) Verweij, pastoor Profiel: Liturgie Zwolsestraat 22 8101 AC Raalte telefoon 0572-354745 of 0572-351366 (pastorie Kruisverheffing) e-mail; [email protected] H.W.J. (Harry) Bloo, pastoraal werker Profiel: Diaconie Molenbelterweg 17 7451 JA Holten

telefoon 06-22291539 e-mail: [email protected] A.C.M.M. (Astrid ) van Engeland, pastoraal werker Profiel: Gemeenschapsopbouw Molenweg 27 7448 RC Haarle telefoon 06-43502534 e-mail: [email protected] niet bereikbaar op maandag, dinsdag en woensdag.

J.B.M. (Joke) van Steenoven, pastoraal werker Profiel: Catechese  Kerkstraat 8 8102 EA Raalte telefoon 06-46638674 e-mail: [email protected] In geval van nood is één van de pastores altijd bereikbaar op nummer 06-53964140. Dit nummer is niet bedoeld voor pastoraal bezoek.

Bezoek van een pastor Als u een gesprek wilt rond geloof, ziekte, sterven of andere levensvragen, dan kunt u contact opnemen met een van de pastores of dit doorgeven aan het secretariaat.

Gedachten van… Een hart onder de riem Een van de steeds diep ingrijpende gebeurtenissen in het leven van pastores is de bediening van het sacrament van de zieken aan hen die op sterven liggen. De betrokkenheid van de mensen rondom het ziekbed, de gebaren en de woorden van afscheid, de woordeloze tranen in veel gevallen. En na de zalving het samen te communie gaan. Als de zieke slaapt, zetten we het doosje met de hosties op zijn hartplek en delen van daaruit het Heilig Brood. En iedereen begrijpt dat zo het verbond van God met de mensen een bijzondere invulling krijgt. Op zulke momenten vormen mensen samen een krachtige eenheid in de Heilige Geest. Het zijn gebaren vol hartelijkheid. Dat is ook wel ooit anders. Soms gaan mensen te communie met veel nonchalance, kauwgum kauwend, lachend en giechelend, dat ik wel denk: ‘was maar blijven zitten’. Er steekt, zou je zeg-

gen, geen hart in het gebaar, dat zij stellen. Religie kan niet zonder vormen, maar zeker niet zonder hart. Soms ben ik wel jaloers op verre volken en de intimiteit, waarmee zij hun godsdienst beleven. Foto’s van mensen die zich wassen in de heilige rivier, de Ganges. Of kinderen, die wierookstokjes branden in een Shintotempel. Overal tref je diepdoorleefde gebaren en rituelen en overal komen gebaren voor die versleten zijn en zonder hart of betekenis. Ter voorbereiding op de uitvaart van een vader/opa kwam de vraag naar voren: ’Gaan we wel of niet te communie?’. We moeten er wel achterstaan. We doen het niet zomaar. Soms zijn we losgeraakt van onze rituelen en handelingen. Een kus zo maar uit beleefdheid voelt koud aan. We moeten het wel met ons hart doen. Pastoor Jan Verweij

Liturgische kalender Feesten van de Heiligen die wij de komende weken vieren en gedenken en de zondagen door het jaar September Zondag 13 Vierentwintigste zondag door het jaar Maandag 14 Kruisverheffing Dinsdag 15 Onze Lieve Vrouw van Smarten Woensdag 16 de Heiligen Cornelius, paus en Cyprianus, bisschop, martelaren Zondag 20 Vijfentwintigste zondag door het jaar Maandag 21 Heilige Matteüs, apostel en evangelist Woensdag 23 Heilige Pius van Pietrelcina, priester (Padre Pio) Zondag 27 Zesentwintigste zondag door het jaar Dinsdag 29 de Heiligen Michaël, Gabriël en Rafaël, aartsengelen Woensdag 30 Heilige Hiëronymus, priester en kerkleraar Pagina 2

Oktober Donderdag 1 Heilige Teresia van het Kind Jezus, maagd en kerk- lerares Vrijdag 2 Heilige Engelbewaarders Zondag 4 Zevenentwintigste zondag door het jaar Woensdag 7 Heilige Maagd Maria van de Rozenkrans

Drieluik - nr. 9

Algemeen Bestuurswijzigingen in het parochiebestuur

Pelgrimsreis 2015

Op 1 januari 2016 zijn we alweer zes jaar onderweg als Parochie Heilig Kruis. Achterom kijkend is het een hectische periode geweest met vele ontwikkelingen, die over het algemeen goed zijn verlopen dankzij de inzet van medewerkers en vele vrijwilligers op de negen locaties. Zowel voor als achter de schermen is er heel veel werk verzet. Niet alles is goed gegaan, maar fouten maken is een consequentie van werken. Zolang we van onze fouten leren en bereid zijn naar elkaar te luisteren, kunnen we de toekomst met vertrouwen tegemoet zien. De afgelopen zes jaar heb ik deel uit mogen maken van het bestuur; de eerste twee jaar met het aandachtsgebied personele zaken en de laatste vier jaren als vicevoorzitter. Ik heb het ervaren als een boeiende, maar soms ook zware taak. Reeds enige tijd laat mijn gezondheid te wensen over hetgeen te maken heeft met een veelheid van taken. Aangezien gezondheid een groot goed is, ben ik genoodzaakt ingrijpende besluiten te nemen. Het doet mij pijn u mee te delen dat ik met onmiddellijke ingang mijn werkzaamheden als vicevoorzitter van bet bestuur van de Parochie Heilig Kruis heb neergelegd. Graag had ik mijn tweede termijn afgemaakt. Binnen het bestuur zijn volgens het rooster per 1 januari 2016 twee bestuursleden aftredend, te weten de heer Henk Holtmaat, secretaris en de heer Herman van der Sligte. We zijn blij dat onze secretaris te kennen heeft gegeven zich voor de volgende periode herkiesbaar te stellen. We gaan naarstig op zoek naar vervanging voor de heer Herman van der Sligte alsmede naar een vicevoorzitter. Ik bedank de medebestuursleden voor de goede en constructieve samenwerking in de afgelopen jaren; het was fijn deel uit te mogen uitmaken van dit bestuur. Tevens dank ik u allen voor het in mij gestelde vertrouwen. Ik wens u alle goeds en bovenal Gods Zegen.

Het is inmiddels traditie geworden om vanuit onze parochie om het jaar een ‘bijbelse reis’ te maken. In 2011 gingen we met maar liefst 3 groepen van 40 parochianen naar Israël. In 2013 gingen we ‘Paulus achterna’ door Griekenland en dit jaar bezoeken we het ‘Rijke Roomse Leven’ in Italië. Van 15 tot en met 26 september zullen we met 40 parochianen uit de verschillende geloofsgemeenschappen van onze parochie een rondreis gaan maken door Toscane, Rome en Assisi. De reis start in Toscane, de wieg van de Renaissance. We zullen daar een bezoek brengen aan onder andere Florence en Siena. Daarna reizen we door naar het centrum van onze kerk: Rome. In deze ‘eeuwige stad’ bezichtigen we onder meer het Forum Romanum, het Colosseum, de catacomben, het Vaticaans Museum, de Sixtijnse kapel en verschillende basilieken, waaronder uiteraard de Sint Pieter. Op zondag zullen we de eucharistie bijwonen in de Kerk der Friezen en na afloop gezellig koffie drinken met alle aanwezige Nederlanders. Helaas zullen we niet de zegen van onze paus Franciscus ontvangen, aangezien hij niet aanwezig is als wij in Rome zijn. Ook treden we nog even in de voetsporen van de apostel Paulus door in een viering in Sint Paulus buiten de Muren stil te staan bij de ‘reis van Paulus naar Rome’. Tot slot treden we in het voetspoor van Franciscus van Assisi. Vanuit Rome rijden we door het Rietidal waar nog altijd enkele kluizenarijen uit de tijd van Franciscus te zien zijn om vervolgens door te reizen naar de middeleeuwse stad Assisi waar de heilige Franciscus geboren en getogen is. Daar bezoeken we onder andere de beroemde basiliek San Francesco met de prachtige fresco’s die het leven van Franciscus uitbeelden. De reis zal worden afgesloten met een bijzondere wandeling door de omgeving van Assisi. We wandelen naar de kluizenarij van Careceri, waar Franciscus zich regelmatig terugtrok om er te mediteren, te vasten en zich verbonden te voelen met de natuur. Ook komen we tijdens deze wandeling bij het klooster van San Damiano, waar de Heilige Clara de Orde van de Clarissen stichtte. Deze laatste dag van de reis zal worden afgesloten in de basiliek Santa Maria degli Angeli in Assisi, de meest heilige plaats van de Franciscanen, aangezien Franciscus op de plek waar nu deze kerk staat, zijn roeping ontving om afstand te doen van de wereld en te gaan leven te midden van de armen. Het is ook op deze plaats dat de Heilige Franciscus gestorven is. Van harte hoop ik dat deze reis door Italië ons mag verbinden met elkaar en een verrijking mag zijn voor ons geloof. Dat het vele dat we zullen zien en ervaren ons mag inspireren om in vertrouwen en vol nieuwe inspiratie verder te gaan op onze eigen en persoonlijke levensweg, waarop de Eeuwige met ons mee zal blijven gaan door alles heen.

Marion Wolters-Nollen

Naschrift van het bestuur Wij hebben kennis genomen van het drastische besluit dat mevrouw Marion Wolters heeft moeten nemen. Hoewel wij het betreuren dat een kundig bestuurder en fijne collega ons gaat verlaten, kunnen wij volledig begrip opbrengen voor haar besluit: een goede gezondheid is immers een uitermate kostbaar bezit. Wij hopen dan ook dat met het wegvallen van de druk en verantwoordelijkheid, die haar bestuurstaak met zich meebracht, haar gezondheid spoedig zal herstellen. Wij zijn mevrouw Wolters bijzonder erkentelijk voor de bekwame wijze waarop zij zich steeds met grote inzet van haar taken binnen het bestuur van onze parochie heeft gekweten: zij was een bekwaam bestuurder en een innemende collega. Wij wensen haar Gods zegen en het allerbeste voor de toekomst. Bestuur Parochie Heilig Kruis

Pastor Astrid van Engeland

Drieluik - nr. 9

Pagina 3

Warm lopen voor je geloof

Bericht van pater Boksebeld uit Haiti

De wandeling op zondag 4 oktober 2015 heeft als thema: Warm lopen voor je geloof in….? Geloof je in de ander?, in het goede?, in God?, in de toekomst? of in……..? Wat raakt je het meest? Iets om tijdens de wandeling samen met anderen over na te denken. We verzamelen ons om 13.00 uur bij de Pauluszaal, vanwaar we carpoolen naar het startpunt van de wandeling. De tocht is ongeveer 7 kilometer. Voor koffie of thee wordt gezorgd.

Het Ziekenapostolaat Raalte organiseert dit jaar voor de 61e keer de ontmoetingsdagen (voorheen ziekentriduüm). Net als vorig jaar houden we één dag in het voorjaar en één dag in het najaar. De dag in het najaar zal gehouden worden op woensdag 14 oktober in de Leeren Lampe te Raalte. Deze dag staat in het teken van vieren, bezinnen, ontspannen en ontmoeten. Het thema is ‘De tijd als geschenk’. De dag wordt geopend met een eucharistieviering. Tussentijds is er ruimte voor bijpraten en ook aan de inwendige mens wordt gedacht. Aan deelname zijn voor de parochianen van de beide Raalter geloofsgemeenschappen geen kosten verbonden. De kosten worden gedragen door de opbrengst van de verjaardagsactie van het Ziekenapostolaat. Van de parochianen uit Broekland en Heino wordt een bijdrage gevraagd van € 15,00 per persoon per dag. Degenen die in het voorjaar 2015 hebben deelgenomen krijgen persoonlijk bericht. U kunt zich opgeven tot uiterlijk 30 september bij mevrouw J. Bisschop, telefoon 0572-357014. Tevens kunt u bij haar terecht voor nadere informatie. Na opgave ontvangt u van ons het programma van deze dag.

Beste parochianen van de Kruisverheffing  en de Pauluskerk, als u dit leest ben ik al weer enkele weken terug in Haiti. Graag wil ik langs deze weg  allen bedanken die hebben bijgedragen aan de deurcollectes in de basiliek van de Kruisverheffing en de Pauluskerk. Het was vakantietijd, de kerken waren minder druk bezocht, maar ik ben niet met lege handen teruggegaan, dank zij enkele gulle gevers en een mooie gift uit het vakantiefonds voor missionarissen uit de gemeente Raalte.  Alle goede en anonieme gevers heel hartelijk dank en op een gebedje van mijn kant mag u zeker rekenen. Ook beveel ik mij aan in uw gebed, want hier werken is niet altijd gemakkelijk en vraagt enorm veel geduld. Neem de verkiezingen van 9 augustus voor eerste en tweede kamer: een opkomst van 18% (in Port au Prince, de hoofdstad, nog geen 10%), in 45% van de kiesbureaus min of meer ernstige incidenten, 7000 procesverbalen die niet op de eindbestemming zijn aangekomen, 16 kandidaten die uitgesloten zijn voor de tweede ronde en gevangenisstraf en geldboete riskeren omdat ze de verkiezingen verstoord  hebben, een voorlopige uitslag die van alle kanten betwist wordt. De kiescommissie heeft de definitieve uitslag uitgesteld tot  8 september. Dat grapje heeft US$ 32.000.000 gekost! Gelukkig heeft de tropische storm Erika Haiti gespaard. Er zijn geen doden gevallen en de materiële schade is beperkt gebleven. Zelden waren er zoveel voorzorgsmaatregelen genomen: opvangcentra, evacuaties en burgerbewaking. Een nieuwe storm Fred is op weg, maar die is nog ver weg, hopelijk loopt die ook met een sisser af. Europa heeft een vluchtelingenprobleem, maar Haiti ook. Al meer dan 60.000 Dominicaanse Haïtianen zijn vrijwillig of gedwongen naar Haiti gekomen nu de Dominicaanse Republiek besloten heeft dat iedereen die daar sinds 1929 woont een verblijfsvergunning   moet hebben. Ze hebben ruim een jaar de tijd gehad om dat te regelen, maar duizenden hebben dat niet gedaan en  riskeren nu het land uitgezet te worden. Haiti kan al die mensen onmogelijk opvangen. Nu al vormen zich op verschillende plaatsen langs de   grens tentenkampen zoals we dat ook gehad hebben in de parken van Port au Prince na de hevige aardbeving van 12 januari 2010. 7 september begint het nieuwe schooljaar. Veel mensen klagen steen en been. Ze zien geen mogelijkheid hun kinderen naar school te sturen.  Dank zij uw hulp heb ik meerdere ouders kunnen helpen met het betalen van schoolgeld, uniformen en schoolgerei, maar je kunt ze onmogelijk allemaal helpen. Pas geleden nog  kwam een moeder bij me omdat haar zoon van 29 was doodgeschoten. Ze had een rekening van de begrafenisondernemer bij zich van 12.000 gourdes, ruim € 1.000,00. Ik heb haar teleur moeten stellen. Mensen die je helpt zijn ontzettend dankbaar en dat geeft voldoening.  Ik help alleen ouders van kinderen in het basisonderwijs. Nu  hebben de vakbonden van onderwijzers voor 7 september een grote manifestatie aangekondigd als de achterstallige salarissen en beloofde benoemingsbrieven niet voor die tijd worden uitgevoerd. Een  gift  is van harte welkom op rekening NL88 INGB 0000 7140 05 ten name van Stichting Don Bosco Hoevelaken met vermelding Wims Missie Haiti.

Ziekenapostolaat Raalte

Pater Wim Boksebeld sdb

Werkgroep De Wandeling

Seniorenpastoraat Het seniorenpastoraat van de parochie Heilig Kruis heeft in samenwerking met de KBO Raalte een themamiddag georganiseerd waarbij alle senioren welkom zijn. Deze middag wordt gehouden op dinsdag 6 oktober, locatie Swaenewoerd, aanvang 14.00 uur - zaal open 13.30 uur. Marie José Dusseldorp zal onze gastspreekster zijn. Zij is pastor in het Huis van Bewaring in Zwolle en zal ons vertellen over het leven van gedetineerden en de rol van pastor daarin. Wat kan geloof betekenen in zo’n situatie? Iedereen heeft zo zijn/haar eigen gedachten over het gevangeniswezen, daders, schuld, slachtoffers. Wellicht zijn er mensen die met deze thematiek te maken hebben of hebben gehad. Hoe ga je daarna verder met je leven? Het zijn vragen die Marie José graag samen met de aanwezigen wil bespreken. U bent allen van harte welkom. Toegang is gratis Seniorenpastoraat Heilig Kruis

Ontmoetingsdag Ziekenapostolaat

Pagina 4

Drieluik - nr. 9

Geloofsgemeenschap Heilige Kruisverheffing

Kerkstraat 8, 8102 EA - Secretariaat telefoon 0572-351366 - [email protected] Secretariaat Jolande Profijt Maandag, woensdag en donderdag 09.30 – 11.30 uur

Administratie kerktelefoon Marien Overmars, Verheydenstraat 6, 8101 BK Raalte telefoon 0572-356845 Kerktelefoon Rabo : NL49 RABO 0142 9636 90

Secretaris Vacant

Administratie Actie Kerkbalans Ria Maatman Koekoek 2, 8103 CE Raalte telefoon 0572-355367 Kerkbalans Rabo : NL38 RABO 0142 9363 40

Penningmeester Jan Krosman de Spinde 71, 8102 LB Raalte telefoon 0572-357276 Kerk Rabo : NL35 RABO 0142 9043 84

Gemeenschapscentrum Kerkstraat 13 telefoon 0572-356150 Beheer: Ines van Schooten telefoon 0572-354099

Koster Jo Hulzebosch Winterkoninkje 1, 8103 BN Raalte telefoon 06-23406460

Bezorging Drieluik Gerard Hofstede telefoon 0572-354902

Geboren 2 juli 2015 THIJS WILHELMUS HENDRIKS zoon van Mark en Miranda Hendriks-Kuttschreuter Pleegsterdijk 28a

24 juli 2015 NOUD JASON zoon van Oscar en Carolien Kruitbos-Timmer Arendshorst 85

Huwelijk Op vrijdag 18 september gaan Robbert Bouma en Sabrina Elders trouwen om 10.00 uur met medewerking van het dameskoor en pastoor Verweij gaat voor.

Op vrijdag 2 oktober treden Marc Lobbert en Nicôle Trip in het huwelijk, om 13.00 uur met medewerking van een eigen koor en pastoor Verweij gaat voor.

In memoriam Op 5 juli 2015 is in de leeftijd van 91 jaar overleden MINY KOTTERMAN. ‘Het leven geleefd’ dat stond boven de rouwadvertentie van Miny. In Raalte kenden velen Miny Kotterman. Ze was de enige dochter van Gerrit Kotterman en Frederica Wolfkamp. Veel is ze thuis geweest. Velen kenden haar, omdat ze oppaste op de huishoudschool, dat de meisjes niet de straat op gingen. Miny heeft jarenlang voor haar moeder gezorgd en toen die op de Hartkamp was ging ze er dagelijks naar toe. Ze kon in haar bewoordingen soms scherp zijn, waardoor ze de één mocht en de ander niet zo. Zwart-wit denken noemen we dat. Jarenlang in zij lid geweest van het seniorenkoor, daar voelde zij zich thuis. Fijn dat zij tijdens de uitvaart gezongen hebben. Miny had de gewoonte, om bij vele plekken, net tegen sluitingstijd te komen. “Ik heb het zo druk gehad” zei ze dan. De laatste tijd heeft zij het moeilijk gehad. Haar wens om op Angeli Custodes te komen is in vervulling gegaan en zij is daar overleden. Op 7 juli 2015 is overleden FIEN RUITER-HERBRINK in de leeftijd van 91 jaar. Ze is als vierde in een gezin met 8 kinderen geboren op 9 juni 1924 te Dalmsholte. Na de geboorte van het jongste kind overleed haar moeder. Door economische omstandigheden is ze al op Drieluik - nr. 9

jonge leeftijd aan het werk gegaan en ging ze in betrekking bij diverse gezinnen. Het was een leven van hard werken, maar het gaf haar voldoening en dat heeft ze tot op hoge leeftijd gedaan. Toen ze 24 jaar was leerde ze Antoon Ruiter kennen en op 29 maart 1951 zijn ze getrouwd. Ondanks dat ze kort na het huwelijk ernstig ziek is geweest, kwamen er snel twee kinderen. Nadat Antoon een ernstig ongeval had gehad en weer moest leren lopen, zijn ze verhuisd naar de Blekstraat en daar zijn nog eens drie kinderen geboren. Later hebben ze nog aan de Wilgensingel en op Schouwenhage gewoond. In 1996 overleed Antoon, maar Fien heeft haar leven weer een goede invulling kunnen geven. De laatste jaren woonde ze op Swaenewoerd en daar voelde ze zich thuis en kon ze genieten van alles om haar heen. Haar gezondheid ging geleidelijk achteruit, maar zoals ze zelf vaak zei: “het is niet anders”. Op 14 augustus is WIM ABEN in de leeftijd van 66 jaar overleden. Wim is geboren in Haarle, hij was van jongs af aan een bezige bij. Het werken met hout was zijn lust en zijn leven. In 1964 is Wim begonnen met werken bij meubelmakerij Bijlsma. In1973 trouwde hij met Trees Wieferink, samen kregen zij drie dochters. Trots was Wim Pagina 5

op zijn gezin, hij was een lieve, zorgzame man, vader en opa. Hij was er altijd, stond voor iedereen klaar en niets was hem te veel. Als het op zijn werk aankwam, was hij enorm secuur en perfectionistisch. Hij was een man van weinig woorden en goudeerlijk, zijn bescheidenheid, oprechtheid en grote gevoel voor verantwoordelijkheid sierden hem enorm. Op 35-jarige leeftijd werd bij Wim reuma geconstateerd. Naast hard werken was hij een echte levensgenieter en had een groot gevoel voor humor, tot het laatste moment toe. Een dieptepunt in zijn leven vormde voor hem dat hij vorig jaar maart werd getroffen door een hartinfarct. In de periode die volgde, leek de gezondheid van hem met hele kleine stappen vooruit te gaan. Dit bleek spijtig van korte duur. Eind vorig jaar werd hij plotseling geconfronteerd met een opeenstapeling van gezondheidsproblemen. Wim knokte tot het einde maar heeft uiteindelijk het gevecht verloren en is in het bijzijn van zijn vrouw rustig ingeslapen. Op 15 augustus 2015 is ANNIE SPIJKERMAN-ALFERINK in de leeftijd van 95 jaar overleden. Ze is geboren in Nieuw Heeten op 26 maart 1920 en kwam uit een gezin van twee broers en drie zussen. Na de lagere school ging ze 12 jaar ‘in de kost’ bij café Lierink in Haarle, waar ze een goede hulp was in de huishouding en voor de gasten. Hier ontmoette ze in 1937 haar Herman. Direct na de oorlog, in 1947, trouwden ze bij Vree-Egberts in Nieuw Heeten. Na lang kinderloos te zijn geweest, kwamen er toch nog vier kinderen waar ze heel zorgzaam voor was. De volksbuurt in Deventer was voor haar een hele mooie periode, waar ze nog steeds vrienden en kennissen had. Hierna volgden vele verhuizingen, waarbij ze uiteindelijk in Raalte ook wel weer haar plek vond. Annie was een bescheiden vrouw, die zichzelf niet op de voorgrond zette. Ze hield van gezelligheid en was trots op haar zeven kleinkinderen, altijd belangstellend en meelevend en in 2012 beleefde ze nog samen met Herman hun 65-jarig huwelijksfeest. Ze overleed op Swaenewoerd in bijzijn van haar kinderen. Op 22 augustus 2015 is HENK NIEUWKAMP onverwacht overleden in de leeftijd van 82 jaar. Hij was de op een na oudste uit een gezin van 8 kinderen. Na de

MULO volgde hij de HBS in Deventer. Zijn oog viel op overbuurmeisje Antje. Als Antje langsfietste, pakte hij zijn bugel en speelde een bekend melodietje om haar aandacht te trekken. Na zijn diensttijd was Henk onderwijzer aan de Aloysiusschool in Raalte. Hij trouwde met Antje en samen kregen ze vier kinderen. Henk gaf ook les als AVO leerkracht op de Huishoudschool. Omdat muziek zijn passie was studeerde hij aan het conservatorium ‘schoolmuziek’ en ging daarin aan het werk. Zijn vrije tijd besteedde Henk aan de fanfare Sint Caecilia. Hij speelde daar eerst bugel en later, tot zijn 80ste, bastuba. Daarbij gaf hij muziekles aan leerlingen van de fanfare. Naast de muziek was Henk graag bezig in de tuin, ging met Antje fietsen en hield van kamperen. Hij was een lieve man, trotse vader en een echte opa. Henk was bescheiden en hield van eenvoud. Hij bleef bij de tijd, was meer bezig met het heden dan het verleden. Hij zat vol energie tot de laatste dagen. Plotseling is hij overleden. Na zoveel jaren lief, is leed onvermijdelijk. In de vroege ochtend van 24 augustus overleed na een kort ziekbed ZUSTER GERARDIA DOING. Reeds op 15-jarige leeftijd deed zij haar intrede in de Congregatie van de Zusters van Liefde te Tilburg. Na haar noviciaat volgde zij in Den Haag de opleiding tot onderwijzeres. Vele jaren heeft zij in het onderwijs gewerkt, aanvankelijk in Nederland en vanaf 1966 in het toenmalige Rhodesië. Vanwege grote politieke spanningen moest zij in 1977 het land verlaten. Na een pastorale opleiding te hebben gevolgd in Rome, werd zij in Suriname geplaatst. Zij heeft zich met hart en ziel ingezet voor met name kinderen, medezusters én voor pastorale taken. Ook uit Suriname moest zij vanwege oorlogsomstandigheden vertrekken. Vanaf 1993 woonde zij weer in Nederland en de laatste vijftien jaar in Angeli Custodes te Raalte. Zolang zij kon heeft zij hand- en spandiensten verleend aan de communiteit. Daarnaast genoot ze van de tuin, de vieringen in de kapel en contacten met familie en medezusters. Zuster Gerardia was een goedlachse zuster met een grote verbondenheid met de Congregatie. Nu heeft zij haar doel bereikt; we hopen en vertrouwen erop dat zij bij God de Vader is en dat zij onze voorspreekster zal zijn.

Algemeen Gerarduskalender

Collectes

Ook dit jaar zijn er weer Gerarduskalenders. Deze scheurkalender is voor of na de diensten bij de dienstdoende koster te koop en ook tijdens openingstijden van het secretariaat kan men er een aanschaffen. Kosten: € 6,75.

22 - 28 juni 29 juni - 5 juli 6 - 12 juli 13 - 19 juli 20 - 26 juli 27 juli - 2 augustus 3 - 9 augustus 10 - 16 augustus 17 - 23 augustus Kaarsengeld Priesterstudenten

Jo Hulzebosch

Pagina 6

€ 323,72 € 191,11 € 276,71 € 267,62 € 255,67 € 245,22 € 296,22 € 333,94 € 271,47 € 2.378,20 € 538,33

Drieluik - nr. 9

Vieringen en Intenties 26 - 27 september za. 26 sept. 17.00 uur zo. 27 sept. 10.30 uur ma. 28 sept. 09.30 uur di. 29 sept. 09.00 uur wo. 30 sept. 09.00 uur 18.30 uur do. 1 okt. 09.00 uur vr. 2 okt. 13.00 uur

Eucharistieviering met klein koor Voorganger pastor H. Brummelhuis Eucharistieviering met gemengd koor Voorganger pastoor J. Verweij Eucharistieviering in kapel Swaenewoerd Eucharistieviering Eucharistieviering met seniorenkoor Rozenkransgebed in kapel Swaenewoerd Eucharistieviering Huwelijk van Marc Lobbert en Nicôle Trip met eigen koor Voorganger pastoor J. Verweij

19 - 20 september za. 19 sept. 17.00 uur Oecumenische Vredesdienst in samenwer king met de Raad van Kerken en het da meskoor Voorganger pastor J. van Steenoven zo. 20 sept. 10.30 uur Eucharistieviering met herenkoor Voorganger pastoor J. Verweij ma. 21 sept. 09.30 uur Eucharistieviering op Swaenewoerd di. 22 sept. 09.00 uur Eucharistieviering wo. 23 sept. 09.00 uur Eucharistieviering do. 24 sept. 09.00 uur Eucharistieviering

3 - 4 oktober za. 3 okt. 16.15 uur 17.00 uur zo. 4 okt. 10.30 uur 19.00 uur ma. 5 okt. 09.30 uur di. 6 okt. 09.00 uur wo. 7 okt. 09.00 uur do. 8 okt. 09.00 uur

Biechtgelegenheid Eucharistieviering zonder koor Voorganger pastoor J. Verweij Eucharistieviering met herenkoor Voorganger pastoor J. Verweij Kevelaerslof met het gemengd koor en koor uit Wijhe Voorganger pastoor P. Daggenvoorde Eucharistieviering op Swaenewoerd Eucharistieviering Eucharistieviering met seniorenkoor Eucharistieviering

Zaterdag 12 september Jaargedachtenis Herman Strijkveen, Bets StrijkveenDollenkamp, Herman en Cato Slootman-Aarnink, Naomi Koerhuis, overleden ouders en familie Kemper-Assink, Theo Trip, Gé de Wit.

Donderdag 17 september Miny Kotterman.

Zondag 13 september Jaargedachtenis Frank Wiefferink, Ada Schurink-Mulder, Gerard Horenberg, Hein Groote Schaarsberg, Henk Fakkert namens buren Korenstraat, Hennie Reinders, Herman Smit, Jan Mulder, Jo Herbrink, Naomi Koerhuis, overleden familie Herder-Ruiter en Tonnie Bosch, overleden familie Pronk, overleden familie Westenenk-Giesen, Riek Broeks-Wijnberg, Zus Groen-Sanders, Fien Ruiter-Herbrink, Antoon Kemper en overleden familie, Hein en Miene Wiefferink-Reins en Riekie, Hein Wissink, Wim Aben, Henk Nieuwkamp, overleden familie Westenenk-Giesen, Anton Kemper, Gerrit Jansman.

Zaterdag 19 september Uit dankbaarheid bij gelegenheid van een 90ste verjaardag en voor Gerrit Joxhorst, Herman en Cato Slootman-Aarnink, Mina van der Vegt-Ruiter en echtgenoot.

12 - 13 september za. 12 sept. 16.15 uur 17.00 uur zo. 13 sept. 10.30 uur ma. 14 sept. 09.30 uur di. 15 sept. 09.00 uur wo. 16 sept. 09.00 uur do. 17 sept. 09.00 uur vr. 18 sept. 10.00 uur

Biechtgelegenheid Eucharistieviering met seniorenkoor Voorganger pastoor J. Verweij Eucharistieviering met gemengd koor Voorganger pastoor J. Verweij Eucharistieviering op Swaenewoerd Eucharistieviering Eucharistieviering Eucharistieviering Huwelijk van Robbert Bouma en Sabrina Elders met dameskoor Voorganger pastoor J. Verweij

Maandag 14 september Jaargedachtenis Johan Spijkerman-Alferink.

Smit,

Gerrit

Joxhorst,

Annie

Dinsdag 15 september Voor een verjaardag, Bertus en Jan de Haan, Herman en Marie König-Haarman, Jaap Blauen, Wim van ‘t Erve, Marinus de Haan . Woensdag 16 september Diny Nijhuis-Jannink, Herman en Diene ten Hove-Jansen Holleboom, overleden ouders Overmars-ten Hove, Harrie en Gait Marsman.

Drieluik - nr. 9

Vrijdag 18 september Jaargedachtenis Femy Olminkhof-Hodes, Herman Heuven.

Zondag 20 september Bernard van de Vondervoort, Gerrit Haverkamp en overleden familie, Hein Groote Schaarsberg, Henk Fakkert, Hennie Reinders, Herman Smit, Ine van ‘t Erve-Veldkamp, Maria Cornelia Hulzebosch-Meijer, overleden familie Herder-Ruiter en Tonnie Bosch, overleden familie Pronk, overleden familie Roesink-van Vilsteren, overleden ouders Kloosterman-van de Linde, overleden ouders Oldenhof-Overkempe, Riek BroeksWijnberg, Fien Ruiter-Herbrink, Antoon Reimink, Hein en Miene Wiefferink-Reins en Riekie en Frank, Johan Marsman en overleden familie Marsman-Schrijver, Wim Aben, Henk Nieuwkamp, Gerrit Jansman. Maandag 21 september Gerrit Joxhorst, Paul van der Weegh, Annie SpijkermanAlferink. Dinsdag 22 september Jaargedachtenis Johannes Reins, Bertus en Jan de Haan, Herman en Marie König-Haarman, Jaap Blauen, Wim van ‘t Erve.

Pagina 7

Woensdag 23 september Herman en Diene ten Hove-Jansen Holleboom.

Zaterdag 3 oktober Herman en Cato Slootman-Aarnink, Jo en Marie RoescherSpikker, Mina van der Vegt-Ruiter en echtgenoot, overleden ouders Marissink-Velderman, Gé de Wit.

Donderdag 24 september Wim Rouweler, Miny Kotterman. Zaterdag 26 september Bep Greve-Donjacour, Herman en Cato Slootman-Aarnink, Antoon Kemper en overleden familie. Zondag 27 september Jaargedachtenis Henny Loomans-van Hugte, Jaargedachtenis Willy Kemper, Henk Fakkert namens buren Korenstraat, Herman Smit, Jan Mulder, overleden familie Herder-Ruiter en Tonnie Bosch, overleden familie Pronk, overleden ouders Walraven-Lubbers, Marinus Lammertink, Uit dankbaarheid bij gelegenheid van een 80e verjaardag, Harrie Marsman, Antoon Reimink, Hein en Miene WiefferinkReins en Riekie en Frank, Wim Aben, Henk Nieuwkamp, Anton Kemper, Gerrit Jansman.

Maandag 5 oktober Gerrit Joxhorst, Annie Spijkerman-Alferink.

Maandag 28 september Gerrit Joxhorst, Annie Spijkerman-Alferink. Dinsdag 29 september Bertus en Jan de Haan, Herman en Marie König-Haarman, Jaap Blauen. Woensdag 30 september Hedwig Jorink, Herman en Diene ten Hove-Jansen Holleboom, Herman en Minie Wippert-Marsman, overleden familie Marsman-Veldkamp. Donderdag 1 oktober Jaargedachtenis Annechien Wieferink, Anton van der Vegt, overleden ouders Solen-Boosveld.

Dinsdag 6 oktober Antoon en Anne Veltmaat-Bruggeman, Bertus en Jan de Haan, Hein en Riek Bloo-Temmink, Herman en Marie KönigHaarman, Jaap Blauen, Jan Kemper en overleden broers en zussen Temmink. Woensdag 7 oktober Jaargedachtenis vader Reimert, Bertha Buijs en overleden familie, Herman en Diene ten Hove-Jansen Holleboom. Donderdag 8 oktober Betsy Hekking-Veldkamp Vrijdag 9 oktober Gerrit van Rossum.

Vrijdag 2 oktober André Derksen. Geloofsgemeenschap Heilige Paulus

Zondag 4 oktober Frank Groten, Gerrit Hondeveld, Hanny en overleden ouders Dijkstra-Bosma, Henk Fakkert, Herman Smit, Ine van ‘t ErveVeldkamp, Jacobus Johannes Hulzebosch, Marietje van Straaten-Hauptmeijer, Martin van der Vegt, overleden familie Herder-Ruiter en Tonnie Bosch, overleden familie Pronk, overleden ouders Derksen-van Dartel, overleden ouders Van der Vegt, overleden ouders Van Straaten-Mekers, overleden ouders Wieferink-Kievitsbosch, Riek van der Vegtvan Breen, Theo Nijkamp, overleden ouders Ter Haar-ten Hove, overleden familie Maatman-van Leusen, Hein en Miene Wiefferink-Reins en Riekie en Frank, Wim Aben, Henk Nieuwkamp, overleden familie Westenenk-Giesen, Gerrit Jansman.

Westdorplaan 122, 8101 BJ - Secretariaat telefoon 0572-351871, [email protected] Administratie Actie Kerkbalans Werkgroep Actie Kerkbalans Paulusgemeenschap aktie Kerkbalans Paulus: NL34 RABO 0130 4136 15

Secretariaat Dinsdag 09.30 – 11.30 uur Vrijdag 09.30 – 11.30 uur Secretaris Hans Starink De Deel 50, 8102 KT Raalte telefoon 0572-354383 Penningmeester Herman Jonkman Het Erf 52, 8102 KD Raalte telefoon 0572-356647 Pauluskerk: NL70 RABO 0142 9048 21

Reservering Pauluszaal Mariet Hazelhekke, e-mail: [email protected] Bergmolenstraat 80, 8101 BT Raalte telefoon 0572-356344 telefoon Pauluszaal 0572-364190 Bezorging Drieluik Secretariaat Inlichtingen of klachten kerktelefoon Henny Weustink telefoon 0572-351022

Geboren LIZE RINY STEFANIE dochter van Stefan Opstal en Joyce Ruiter Van der Wijckstraat 55 Pagina 8

Drieluik - nr. 9

Gedoopt LYNN CHRISTY VELTMAAT Rozemarijn 7

Algemeen De toekomst van de Pauluskerk Moeder Teresa: Een vriendelijk woord hoeft niet veel tijd te kosten, maar de echo ervan duurt eindeloos. Mahatma Gandhi: Je kan geen hand schudden met een gebalde vuist. Nelson Mandela: Een gevolg van een voortdurend conflict is het vernauwen van onze visie op wat mogelijk is. Martin Luther King: I have a dream. Malala: We beseffen pas hoe belangrijk onze stem is wanneer ons het zwijgen wordt opgelegd.

Vredesduiven in de Pauluskerk

Hierboven staan de namen van de 5 mensen die dit jaar het middelpunt waren van de prachtige Stöppelhaeneversiering in onze Pauluskerk, een versiering waaraan vele uren is gewerkt. Het zijn de namen van 5 mensen die zich inzetten of ingezet hebben voor het vredesideaal. Ook onze Pauluskerk draagt die vredeswens uit en wil daarom gehoord worden in haar bijdrage om te komen tot een samengaan met de geloofsgemeenschap van de Heilige Kruisverheffing. Zoals in het vorige Drieluik al aangekondigd hebben 2 mensen zich bereid verklaard om namens onze geloofsgemeenschap zitting te nemen in de projectgroep ter voorbereiding van het samengaan. Het zijn mevrouw Mariëlle Oldenbeuving en de heer Hendrik Jan Bonte. Beiden zetten zich nu al in voor activiteiten die locatieoverstijgend en zeer waardevol zijn voor de gehele parochie Heilig Kruis. Het eerste verkennende gesprek met de voorzitter van de projectgroep, de heer Gerard ten Have, is inmiddels gevoerd en geeft vertrouwen voor de toekomst. Wij ondersteunen hen van harte en hopen op een vredevol vervolgtraject.

‘Wat een prachtige Stöppelhaeneversiering in de Pauluskerk en wat een geweldig thema: Vredesduiven’. Met deze tekst verwoorden wij het beste de reacties van de vele honderden bezoekers, die in de Pauluskerk kwamen kijken naar onze Stöppelhaeneversiering. Wij werden er soms bijna beduusd van als we hoorden hoe men over onze versiering dacht en wat men ervan vond. In één woord geweldig. Graag geven wij hierbij een aantal citaten van teksten, die door bezoekers zijn opgetekend in onze gastenboeken:

Locatieraad en pastoraatsgroep

Met zeer veel bewondering naar uw kunstwerk gekeken.

Alles zelf doen is optellen, samenwerken is vermenigvuldigen. Het was weer een indrukwekkend Stöppelhaenefeest. Op een geweldige wijze heeft onze Pauluskerk weer laten zien waarin het groots is en wat samenwerking betekent. De keuze van het thema ‘Vredesduiven’ werd door de vele bewonderaars enorm gewaardeerd. Het ontwerp was wederom van kunstenaar Anton Bouwhuis. Enthousiaste reacties over de prachtige afbeelding, waaraan door vele vrijwilligers enthousiast en vol overgave wekenlang is gewerkt, een mooie viering in de kerk, die prachtig versierd was met zeer passende bloemstukken, kortom een waar ‘Pauluswerk’. Een goed team bestaat uit mensen die ongevraagd met elkaar samenwerken. De locatieraad en pastoraatsgroep wil eenieder die aan dit zo geslaagde oogstfeest heeft bijgedragen van harte bedanken. Het was echt super. Hans Starink Drieluik - nr. 9

Prachtig, wereldomvattend, veel zorg en tijd aan besteed, geweldig! Bezoekers. Geweldig mooi. Sfeervolle kerk. Daar voel je je thuis. Groetjes, bezoekers uit Roosendaal. Wat moet het fantastisch zijn om hier een viering te mogen meemaken. Bezoekers uit Nootdorp. In één woord geweldig. Alle complimenten voor alle vrijwilligers, die zoiets moois kunnen maken. Leida. Oogstkoningin, hofdames en Sallandse boer. Alie Geerts.

En zo zouden wij nog wel een pagina met mooie citaten kunnen vullen. Maar dat gaan wij niet doen, dat neemt niet weg dat wij als werkgroep heel gelukkig zijn met al die mooie reacties. En dan nu de oplossing van de prijsvraag: hoeveel zwarte bonen zaten er in de pot. Aantal inzendingen 376, geweldig, en ze kwamen uit Raalte en verre omtrek: uit Eindhoven, Rotterdam, Zaandam, De Bilt, Nieuwerkerk aan de IJssel, Oisterwijk, Emmen enzovoort. Het juiste aantal bonen in de pot was 970. Juiste aantal ingevuld: geen! Maar 2 personen waren er het dichtst bij en wel met 975 bonen. Hieruit zijn de eerste en de tweede prijs getrokken: eerste prijs Ria Rijke, Laurier 34, Raalte en tweede prijs Yolanthe, Pijlkruid 22, Zwolle. De derde prijs met het aantal van 963 bonen ging naar Ellen Overmars, Sparrenplein 1, Raalte. De prijsjes worden bij de winnaars thuisbezorgd. Alle deelnemers heel hartelijk dank. Ook alle andere bezoekers, die niet geteld hebben, willen wij bij deze heel hartelijk danken Pagina 9

voor hun bezoek aan de Stöppelhaeneversiering in onze Pauluskerk en dan met name ook voor de zeer veel lovende reacties. Bedankt allemaal. De versiering blijft op veler verzoek voorlopig achter in de kerk aan de muur hangen. Werkgroep Stöppelhaeneversiering Pauluskerk.

De rozenkrans Op dinsdag 1 september zijn we weer begonnen met de rozenkrans te bidden. Het bidden van de rozenkrans kan ons helpen op momenten waarop we geen woorden vinden voor ons gebed. Maar juist door steeds dezelfde formule uit te spreken kunnen onze gedachten zich biddend richten. Zo brengen we alles wat we met ons meedragen, onze zorgen en onze pijn, maar ook onze vreugde, onder de aandacht van de Heer en de Moeder Gods. Wij nodigen u van harte uit met ons mee te bidden. Elke dinsdagavond om 19.00 uur in de Pauluskerk.

Koffie koffie koffie... Op zaterdag 19 september, na de gebedsviering van 19.00 uur, wordt er weer koffie en thee geschonken. Achter in de kerk kunt u terecht om even na te praten. We stellen het erg op prijs als ook u onze Max Havelaar-koffie komt proeven! Een goede start van de Vredesweek, die op deze dag begint. Van harte welkom. Marie-José ter Heerdt Pastoraatsgroep

Eten bij de Paulus Eten is een dagelijks terugkerende bezigheid. Leuk is het om af en toe uit eten te gaan. Dat kan in de wintermaanden bij de Pauluskerk. Samen aan tafel, leuke gesprekken en lekker eten; een goede combinatie. U hoeft zich alleen maar aan te melden! Op vrijdag 2 oktober en op vrijdag 30 oktober kunt u mee eten. Graag op tijd aanmelden. Dat kan tot 19.00 uur op woensdag 30 september of op woensdag 28 oktober ook tot 19.00 uur bij [email protected], telefoon 06-25248462 of 0572352793. Zo rond 17.30 uur drinken we eerst een glaasje en dan gaan we aan tafel. Bijdrage € 4,00, kinderen € 1,00. Werkgroep ‘Eten bij de Paulus’

Collectes 27 - 28 juni 4 - 5 juli 11 - 12 juli 19 juli 25 juli 1 - 2 augustus 8 augustus 15 - 16 augustus 22 - 23 augustus Kaarsengeld

€ € € € € € € € € €

218,45 170,32 77,70 73,90 56,00 114,60 78,40 92,26 115,81 350,79

Vieringen en Intenties 12 - 13 september za. 12 sept. 19.00 uur Communieviering met herenkoor Pelgrimsviering voor de reis naar Rome Voorganger pastor A. van Engeland zo. 13 sept. 09.00 uur Communieviering met dameskoor Werkgroep ma. 14 sept. 19.00 uur Eucharistieviering di 15 sept. 19.00 uur Rozenkransgebed vr. 18 sept. 08.30 uur Eucharistieviering 19 - 20 september za. 19 sept. 19.00 uur zo. 20 sept. 09.00 uur ma. 21 sept. 19.00 uur di. 22 sept. 19.00 uur vr. 25 sept. 08.30 uur

Gebedsviering met In Between Voorganger Werkgroep Eucharistieviering met gemengd koor Voorganger pastoor J. Verweij Eucharistieviering Rozenkransgebed Eucharistieviering

26 - 27 september za. 26 sept. 19.00 uur zo. 27 sept. 09.00 uur ma. 28 sept. 19.00 uur di. 29 sept. 19.00 uur vr. 2 okt. 08.30 uur

Eucharistieviering met dameskoor Voorganger pastor B. Wolters Communieviering met herenkoor Voorganger Werkgroep Eucharistieviering Rozenkransgebed Eucharistieviering

3 - 4 oktober za. 3 okt. 19.00 uur Presentatieviering ter voorbereiding op het Heilig Vormsel Voorganger pastoor J. Verweij zo. 4 okt. 09.00 uur Communieviering met gemengd koor Voorganger Werkgroep ma. 5 okt. 19.00 uur Eucharistieviering di. 6 okt. 19.00 uur Rozenkransgebed vr. 9 okt. 08.30 uur Eucharistieviering

Zaterdag 12 september Uit dankbaarheid, Dinie Schrijver-Venneman, overleden ouders Tijs-ten Have, overleden ouders Endeman-Holtmaat, Antoon en Marie Slootman-Duteweerd, familie HoogeslagNijkamp, familie Nijkamp-Marissink, Mariet Schoorlemmer, Miny Kieftenbeld, Jan ter Heerdt, Jan Blokvoort.

overleden familie Nijkamp-Marissink, Jan en Mariet Overmars-Booijink, Gerard Renneberg, Hein Mensink, Herman Boksebeld.

Zondag 13 september Antoon Tijs, Gerard Veldkamp, Gait en Marie MarsmanWallink en overleden familie, Jans en Diene Herder-Wiggers,

Vrijdag 18 september Gerard en Nel Haarman, Toos van der Weegh-Lokate, Fien Geurts-Jongma.

Pagina 10

Maandag 14 september Na Klumper-Olderboer, Gerrit Kruiper.

Drieluik - nr. 9

Zaterdag 19 september Overleden ouders Endeman-Holtmaat, Antoon en Marie Slootman-Duteweerd, Antoon Tijs, Gerard Mölder, Willem Mollink, Piet van der Linden. Zondag 20 september Dien Schoorlemmer-Hunneman, Gait en Marie MarsmanWallink en overleden familie, overleden ouders Tijs-ten Have, Tonnie Booijink-Reimert, Willemina Vastenavond-Nijmeijer, Herman Boksebeld, Klaas Ypma, Mariet Tielbeke-Groot Koerkamp, Jan Harleman. Maandag 21 september Na Klumper-Oldeboer, ouders Marsman-Horenberg. Dinsdag 22 september Jaargedachtenis Bernadet Hagen, Marianne Smudde. Vrijdag 25 september Toos van der Weegh-Lokate, Gerard en Nel Haarman, Ben en Henri Voorhorst, Gerard Schoorlemmer. Zaterdag 26 september Dinie Schrijver-Venneman, Theo Klein Overmeen, overleden ouders Tijs-ten Have, overleden ouders Endeman-Holtmaat, Antoon en Marie Slootman-Duteweerd, Bernadet Hagen. Zondag 27 september Jaargedachtenis Marietje Pronk-Temmink, Gerard Veldkamp, Gait en Marie Marsman-Wallink en overleden familie, Jans en

Diene Herder-Wiggers, Antoon Tijs, Willie Veltien, Herman Boksebeld. Maandag 28 september Na Klumper-Olderboer. Vrijdag 2 oktober Toos van der Weegh-Lokate, Johannes Maatman, Ans Koggel-Hollegien, Gerard en Nel Haarman. Zaterdag 3 oktober Harm Schrijver, Riet Brinkhof-Leeneman, overleden ouders Endeman-Holtmaat, Antoon en Marie Slootman-Duteweerd, Antoon Tijs, Joost van Honschoten, Trees Holtkuile, overleden familie Schoorlemmer-Opgenoort, Geert Veldkamp, Jan ten Zijthof. Zondag 4 oktober Antoon en Trees Temmink (namens de buren), Gait en Marie Marsman-Wallink en overleden familie, overleden ouders Tijs-ten Have, overleden ouders Koerhuis-van Oldeniel, Riet Swartjes-Zandbelt, Dien Schoorlemmer-Hunneman, Jan en Mariet Overmars-Booijink, Herman Boksebeld, Mariet Tielbeke-Groot Koerkamp, Theresia Fiet-Hurenkamp. Maandag 5 oktober Na Klumper-Oldeboer. Vrijdag 9 oktober Gerard en Nel Haarman, Toos van der Weegh-Lokate.

Geloofsgemeenschap Van Dongenstraat 10, 8107 AG - Secretariaat telefoon 0570-531566, [email protected] Heilige Marcellinus Secretariaat Gerda van den Enk en Tonnie Kloosterman Donderdag 19.00 – 20.00 uur Secretaris Els Ruiter Horstweg 6a, 8107 AB Broekland telefoon 0570-531308

Koster Gerard Korterik Reuveldsweg 5a, 8107 AC Broekland telefoon 0570-531894 Inlichtingen of klachten kerktelefoon Secretariaat – bij geen gehoor telefoon 0570-531765

Penningmeester Christien Koopman Van Dongenstraat 21, 8107 AE Broekland telefoon 0570-532107 Rekeningnummer NL59 RABO 0373 0314 08

In memoriam Op 12 augustus overleed op 93-jarige leeftijd HEIN KOOPMAN, echtgenoot van Mine Koopman-Marsman. Hein Koopman, wie kent deze markante Broeklander niet? De man met zijn kaarsrechte postuur, fier en recht, gekroond met een witvlammende haardos, meestal afgedekt met een blauw alpinopetje. Als oudste boerenzoon uit de Stobbenbroek zag hij het boerenleven niet zitten, hij wilde ‘spiekeren’. Als geleerd timmerman en wagenmaker was Hein uit het goede hout gesneden voor het betere timmerwerk. Zijn eerste loon was één gulden per week. In 1948 trouwde Hein met Mine Marsman en trok aanvankelijk bij zijn schoonouders in. Uit het huwelijk werden Drieluik - nr. 9

zeven kinderen geboren. In 1963 bouwde hij zijn eigen woning aan de Van Dongenstraat. Hij was er erg trots op. Voor velen heeft Hein klusjes gedaan. Vooral voor de kerk, kwamen zijn talenten goed van pas. Dit is nog steeds te zien in de prachtige stoelen, koorbanken en het grote kruis. Na het 65-jarig huwelijksfeest, wat groots gevierd is in 2013, ging zijn gezondheid en ook de gezondheid van zijn vrouw Mine achteruit. Schuilenburg werd hun woonplek en na een gewenningsperiode voelden zij zich daar echt thuis. Vlak voor zijn overlijden liet Hein weten dat het ‘goed zo was...’ en kon hij in vrede sterven.

Pagina 11

Op 25 augustus is HEIN NEULEN op 78-jarige leeftijd in Toledo-Cebu op de Filipijnen overleden. Het ouderlijk huis van Hein stond aan de Elshofweg in Broekland. Hendrikus Johannes Neulen werd in april 1968 als broeder van de karmelietenorde uitgezonden naar Escalante, alwaar hij ontwikkelingswerk verrichtte. Hein was een sober mens, geen grote prater maar iemand die zichzelf wegcijferde in zijn werk voor de arme Filipino’s. In 1985 trad hij uit de

orde en huwde hij met Moring Domingo. Samen hebben zij een zoon geadopteerd die nu 22 jaar oud is. In een eigen bedrijf zorgde hij voor plaatselijke werkgelegenheid. Zijn gezondheid ging de laatste tijd sterk achteruit. Op maandag 31 augustus is hij begraven in zijn woonplaats op de Filipijnen. In de Marcellinuskerk hebben wij samen met zijn familieleden Hein herdacht. Hij rust in vrede.

Algemeen Kinderkoor ‘de Vrolijke Noot’

Eerste Heilige Communie

De repetities van het kinderkoor op de dinsdagmiddagen zijn weer begonnen. Dit jaar doen 15 kinderen hun best om de vrolijke noot in de kerk te laten horen. Hé, da’s nou jammer dat het koor de terugval van 27 naar 15 kinderen maakt. Marcellinus weet echter zeker dat deze 15 kinderen echte kanjers zijn die hun beste beentje gaan voorzetten of moet je zeggen: het achterste van hun tong laten zien. Mocht je toch nog mee willen doen, kom dan gerust eens naar een repetitie op dinsdagmiddag.

Gezien het geringe aantal leerlingen in groep 4 heeft de Werkgroep EHC besloten om in dit schooljaar 2015-2016 geen Eerste Heilige Communieviering te houden. We slaan dus een jaartje over en hopen in 2017 op een mooi aantal communicantjes.

Doopvoorbereiding Als u uw kind wilt laten dopen dan kunt u contact opnemen met Mireille Groot Koerkamp, van Dongenstraat 33, telefoon 0570-530553, e-mail [email protected].

Themaviering Inspiration Het weekend van 19-20 september staat in het teken van Vredeszondag. Op zaterdagavond 19 september zingt het koor Inspiration de eucharistieviering op dit thema. Voorganger is onze oud-pastoor Herman Brummelhuis. Aanvang 19.00 uur.

Gezinsviering 3 oktober Op zaterdag 3 oktober is jong en oud welkom in de gezinsviering met het koor ‘de Vrolijke Noot’. Voorganger is pastor Astrid van Engeland.

Vormselviering De vormseldatum is vastgesteld op zaterdag 5 maart 2016. Vormheer is Mgr. Ted Hoogenboom. De pastorale begeleiding wordt verzorgd door pastor Joke van Steenoven en de dames Corry Hondshorst en Angela Hoppen van de pastoraatsgroep catechese.

Collectes 22 - 29 juni 29 juni - 6 juli 6 - 13 juli 13 - 20 juli 20 - 27 juli 27 juli - 4 augustus 4 - 10 augustus 10 - 17 augustus 18 - 24 augustus Extra collecte Kaarsengeld

€ 85,55 € 25,60 € 115,13 € 78,20 € 64,95 € 42,77 € 92,73 € 67,95 € 80,35 € 687,99 € 191,05

Vieringen en Intenties 12 - 13 september zo. 13 sep. 09.00 uur Eucharistieviering (Ziekenzondag) met gemengd koor Voorganger pastoor J. Verweij do. 17 sep. 09.00 uur Eucharistieviering 19 - 20 september za. 19 sep. 19.00 uur Eucharistieviering - themaviering vredes­ zondag met Inspiration Voorganger pastor H. Brummelhuis zo. 20 sep. Geen viering do. 24 sep. 09.00 uur Eucharistieviering 26 - 27 september zo. 27 sep. 09.00 uur Communieviering met gemengd koor Voorganger pastor H. Bloo do 1 okt. Geen viering 3 - 4 oktober za. 3 okt. 19.00 uur zo. 4 okt. do. 8 okt. 09.00 uur Pagina 12

Gezinsviering met de Vrolijke Noot Voorganger pastor A. van Engeland Geen viering Eucharistieviering

Zondag 13 september Eerste jaargedachtenis Hein Slinkman, overleden ouders Bouwhuis-Hunneman en Antoon, Jan Veltien, Jo Oosterlaar, overleden ouders Nijboer-Kleine Schaars en dochter Joke, overleden ouders Bongertman-Kievitsbosch, Nell BreukelChristiaans,Teun Schotman en overleden familie, Antoon Booijink, Hein Koopman, Wim Kommerkamp, Theo, Frank en overleden familie Schuurman–Freriks. Zaterdag 19 september Uit dankbaarheid, genezing van een zieke, jaargedachtenis Minie Kloosterman, Jan Booijink en overleden familie, overleden familie Boksebeld, Gerard Grolleman, overleden ouders Temmink-Spekschate, overleden ouders Slinkman-Dollenkamp, Hein Blom, Nell Breukel-Christiaans, Gerhard Koerhuis en overleden familie, overleden dochter, Hein Koopman. Zondag 27 september Jaargedachtenis overleden ouders Herder-Bosch, overleden ouders Jansen-Kleine Schaars, overleden ouders Kloosterman-Klein Swormink, Nell Breukel-Christiaans, Hein Koopman, Jan Roddeman, Wim Kommerkamp. Drieluik - nr. 9

Zaterdag 3 oktober Jaargedachtenis Bernard Hunneman, Hein Booijink en overleden familie, Hein Koolhof, Nell Breukel-Christiaans, Hein Koopman.

Kerk en Regio Vredeswandeling - Walk of Peace Vredesorganisatie PAX, Kerk en Vrede en de Raad van Kerken in Nederland organiseren op zondag 20 september, in samenwerking met de Haagse Gemeenschap van Kerken, deze wandeling. De Walk of Peace voert door het centrum van Den Haag en is ruim zes kilometer lang. Het startpunt is bij station Den Haag Hollands Spoor. Het eindpunt bij restaurant Gember aan de Stadhouderslaan, waar hapjes en drankjes klaar staan. Op de route zijn er meerdere momenten waar je letterlijk en figuurlijk stil staat bij vrede. Op betekenisvolle plekken kun je meedoen aan activiteiten om zelf bij te dragen aan vrede. Er is een gevarieerd programma samengesteld met lokale muziek, momenten van stilte en ruimte voor gesprek. De wandeling voert onder andere langs de Aksa Moskee, het Joods Kindermonument, de Parkstraatkerk, de tuin van Paleis Noordeinde (Festival Peace in the Park) en het Vredespaleis. Er zijn korte toespraken van Freek Landmeter (vredesbeweging PAX) en Hielke Wolters (Wereldraad van Kerken) en het Mamaverhalenkoor zal aan het einde van de wandeling optreden, samen met de rappers van het Stagehuis uit de Schilderswijk. Het zou mooi zijn als er ook mensen uit onze regio meelopen. Meer informatie: www.paxvoorvrede.nl/walkofpeace.

Theaterstuk ‘Franciscus spreekt’ komt naar Den Bosch De Franciscaanse Beweging presenteert op 2 oktober om 20.00 uur in samenwerking met de Minderbroeders Kapucijnen in Den Bosch de voorstelling ‘Franciscus Spreekt’. Geert Fierens, in de rol van Franciscus, speelde deze voorstelling al ruim 50 keer in België en trok daarmee meer dan 6000 bezoekers. Samen met zijn toneelgroep Roeach hebben ze al drie tournees achter de rug en komen nu naar Nederland om het levensverhaal van Franciscus op moderne en toegankelijke wijze te vertolken. De tachtig minuten durende voorstelling vindt plaats in de kapel van de Minderbroeders Kapucijnen in Den Bosch. Na afloop is er tegen vrijwillige vergoeding een hapje en een drankje. Kaartjes zijn te bestellen via de webshop van de Franciscaanse Beweging op www.franciscaansebeweging.nl of op de avond zelf aan de deur. Wil je zeker zijn van een plekje, reserveer dan online. Voor meer informatie kun je mailen naar [email protected] of bellen naar 073-6131340.

Heilige Gerardus Majella Bedevaart Overdinkel Op zondag 18 oktober 2015 zal in Overdinkel voor de 103de keer de Heilige Gerardus Majella Bedevaart plaatsvinden. Om 10.30 uur vertrekt de sacramentsprocessie van de kerk naar het park, aansluitend om 11.00 uur plechtige eucharistieviering in het park, waarna de processie volgt. Om 15.00 uur is het sluitingslof in de Drieluik - nr. 9

Gerardus Majella kerk. Indien U verdere informatie wenst kunt u contact opnemen met het parochiecentrum van de Gerardus Majella kerk op werkdagen tussen 10.00 en 11.30 uur telefoon 053-5381304. E-mail [email protected].

De Poppenvrouw Ze is er niet meer, de poppenvrouw. Haar naam heb ik nooit geweten maar nu hoorde ik dat ze Marijke van Harten heette. Iedereen in het dorp kende haar. Ik woonde nog maar net in Raalte, toen ik haar voor het eerst in het bushokje langs de grote weg zag zitten. Ze telde auto’s wist men mij te vertellen: bij vijf witte auto’s kon ze weer naar huis, naar het psychiatrisch ziekenhuis vlakbij het kruispunt. Later woonde ze in het dorp. Ze zat vaak in het bushokje bij de oude bibliotheek aan de Westdorplaan of op een van de bankjes bij het hertenpark. Ze leek wel een groot verdwaald kind zoals ze daar dan zat, met haar buggy vol poppen, een haarband in het grijze halflange haar en haar witte sokjes. Ik vroeg me wel eens af of ze altijd al zo geweest was, maar als ik er iemand naar vroeg kreeg ik heel verschillende antwoorden. Verhalen waren er genoeg… Iemand die het kon weten vertelde me dat ik de verhalen die in het dorp verteld werden niet moest geloven. Ze was niet katholiek, maar zat op zondagochtend vooraan in de kerk. ‘Dag, dominee,’ zei ze soms, wanneer de pastoor, misdienaars en acolieten in processie voor haar langs liepen. Als lector van dienst liep ik vaak mee in die rij. Steevast had ze een pop op schoot. Ze liet de pop dansen en springen en wees soms op de pastoor. Met een vinger voor haar mond gaf ze aan dat de pop stil moest zijn en goed moet luisteren. Dan legde ze de pop weer in de buggy en pakte een bal. Drie keer opgooien en drie keer stuiten op de vloer. Soms stond ze op en liep tussen de banken door naar achteren. Een paar passen voorwaarts, dan een wiegelpas. Weer een paar passen voorwaarts en weer een wiegelpas. Na een paar keer keer draaide ze zich om en liep op dezelfde manier terug naar haar plaats. Op een kwade dag brak de poppenvrouw haar heup. Ze genas, kreeg een rollator en kon toen vanuit de woonvorm zelfstandig weer naar buiten. Ze zat dan vaak op het bankje, dat speciaal voor haar tegen de muur van het gebouw was geplaatst. Naar de kerk kwam ze voortaan in een rolstoel of met haar rollator vergezeld door haar vrijwilliger Doortje Sibelt. Eén voorval zal me altijd bijblijven. Het Byzantijns mannenkoor uit Enschede luisterde de mis op en ik was lector van dienst. Tijdens het slotlied liepen we in processie naar de sacristie en onderweg kreeg de poppenvrouw, zoals altijd, een hand van ‘de dominee’. Nadat de koster de bel had geluid, ten teken dat de mis was afgelopen, bleef iedereen zitten. Ik schoof naast Doortje in de bank en het Byzantijns mannenkoor zette in voor een miniconcert. ‘Ik moet naar huis!’ De poppenvrouw draaide zich met een ruk om naar Doortje. Die maakte een sussende beweging met haar handen en ging Pagina 13

rustig naast haar op de voorste rij zitten. ‘Ik moet naar huis. De bel is gegaan…’ klonk nu harder door de basiliek. ‘Het is bijna twaalf uur, ik moet nú naar huis!’ dramde ze. Ze ging staan en pakte haar rollator. Samen liepen Doortje en de poppenvrouw de kerk uit. Het koor zong en de mensen luisterden alsof er niets was gebeurd. Niemand had opgekeken en ik vroeg me op dat moment af of de poppenvrouw in Raalte werd geaccepteerd zoals ze was of dat ze werd genegeerd. Ik kwam er niet uit en besloot maar verder naar het concert te gaan luisteren. Met een harde klap viel de zware kerkdeur in het slot. Agnes Eisses

Ik val maar gelijk met de deur in huis….. Onze taal is vol woorden over deuren. Je komt steeds voor nieuwe deuren te staan. We zeggen: dat doet de deur dicht terwijl sommigen de deur juist wijd openzetten. We lopen bij iemand de deur plat of vallen met de deur in huis. Als we iets niet vertrouwen, wijzen we iemand de deur of gooien de deur voor iemands neus dicht. Wat we ook wel doen, is een stok achter de deur houden. En open deuren intrappen doen we allemaal wel eens. Sommige dingen behandelen we echter liever achter gesloten deuren. Bellen we ergens aan, dan hoor je: hij is net de deur uit. Hij is daar en daarheen. Nou da’s ook niet naast de deur. En is iemand ernstig ziek, dan zal hij de deur wel niet meer uitkomen, vrezen we. Een deur is eigenlijk een merkwaardig ding. Het brengt scheiding aan en verbindt tegelijk. Het verspert de toegang maar is tegelijk een opening naar veiligheid en beslotenheid. Voor iemands deur staan roept dan ook dubbele gevoelens op: hoop en vrees tegelijk. Ben je welkom, word je binnengelaten? Of blijft die dicht en word je aan de deur afgescheept. Jezus heeft eens gezegd: “Ik ben de deur van de schapen. Als iemand door mij binnengaat zal hij in- en uitgaan en weide vinden”.Bij Jezus met andere woorden hoef je er niet bang voor te zijn dat zijn deur op slot zit. Je wordt niet aan de deur afgescheept. Je mag, als je ervoor kiest, binnenkomen en ook weer weggaan. Het is hetzelfde als je ouders of goede vrienden tegen je zeggen “onze deur staat altijd voor je open”. Het betekent dat je bij die mensen, je ouders, je vrienden altijd terecht kunt. Wat er ook is gebeurd, wat je ook hebt gedaan, wat je ook is overkomen…je bent welkom, je mag thuis komen, je bent veilig, je mag er tot jezelf komen, op adem komen, weer opleven. Om daarna weer getroost, gesterkt, herpakt, uitgerust, met herwonnen levenskracht, nieuwe energie naar buiten te gaan en je leven verder te leven. Ik hoop dat u familie en vrienden hebt die altijd de deur voor u open hebben staan. Ik wijs u ook graag op de kerkdeuren van onze geloofsgemeenschappen. U bent van harte uitgenodigd ze te openen en de kerkruimte binnen te treden. Hopelijk voelt u zich er welkom. Hopelijk kunt u er op adem komen en nieuwe bezieling opdoen. Pastor Harry Bloo

Pagina 14

Vrede Even staat de tijd stil. Een hevig verlangen naar een vreedzame en geweldloze wereld speelt me nu parten. Wanneer ik kijk voorbij de horizon van dit leven dan zie ik voltooiing, harmonie en tijdloosheid ‘eens’ gaat het door me heen De zon, de maan en de sterren;de schepping hunkert naar die andere wereld, die verborgen blijft en toch beetje bij beetje zichtbaar wordt. Harmonie gonst het door me. Vrede. Sybrand Veeger

Najaarsconcert Soli Deo Gloria Op zaterdag 10 oktober geeft oratoriumkoor Soli Deo Gloria een najaarsconcert in “Het Centrum”, Constantijnstraat 7a te Nijverdal. Op het programma staan de volgende werken: Magnificat, Antonio Vivaldi, Wer nun den lieben Gott lässt walten, Felix Mendelssohn Bartholdy, Stabat Mater, Karl Jenkins. Medewerking wordt verleend door: Irene Hoogveld sopraan, Christina Plein alt, Projectorkest Twente, Roel Praas piano. Algehele leiding: Jan Kruisselbrink. Aanvang concert 20.15 uur - kerk open 19.45 uur. Toegangskaarten €17,50 - in de voorverkoop €15,00) en jongeren €12,50. Kaartreservering 0546-61385 - bij de ingang van de kerk zijn ook kaarten te koop. Voor meer informatie www.solinijverdal.nl.

De redactie van Drieluik feliciteert Veldhuis Media met het behalen van de titel Raalter Onderneming van het Jaar in de categorie Midden- en Kleinbedrijf.

Drieluik - nr. 9

Nieuws uit Rome Paus vraagt parochies om te helpen bij de opvang van vluchtelingen Paus Franciscus vraagt parochies om te helpen bij de opvang van de tienduizenden vluchtelingen die deze weken naar Europa komen. “Ik roep alle parochies, geloofsgemeenschappen en kloosters op om elk één vluchtelingengezin op te nemen”, zei de paus na zijn zondagse preek.“Geconfronteerd met de tragedie van de tienduizenden vluchtelingen die op de vlucht slaan voor oorlog en honger,” sprak paus Franciscus, “vraagt het evangelie ons om hen concrete hoop te geven”. Om het goede voorbeeld te geven bieden de twee parochies in Vaticaanstad onderdak aan twee vluchtelingenfamilies, zei de paus. De families kunnen binnen enkele dagen terecht in Vaticaanstad. De oproep van Franciscus werd door het publiek op het Sint-Pietersplein met gejuich ontvangen.

Paus spreekt niet het laatste woord Ook wie gescheiden en hertrouwd is, hoort bij de kerk. Dat zei paus Franciscus tijdens de audiëntie van 5 augustus. De paus wijdt zijn toespraken tijdens de audiënties in deze tijd aan het thema ‘gezin’ dat tijdens de synode in oktober centraal zal staan. Rond die synode zal zeker de vraag aan de orde komen of de communie mag worden geweigerd aan hertrouwde gescheiden gelovigen. Hierover deed de paus trouwens geen uitspraak. Wel zei hij dat er in dit soort gevallen geen eenvoudige oplossing is. Voorop moet staan dat de kinderen uit deze gezinnen een christelijke opvoeding moeten kunnen krijgen. Door hun ouders uit de kerk te verwijderen, gaat dat natuurlijk niet. Daarom riep de paus op deze gezinnen “te aanvaarden en hen te bemoedigen, opdat zij hun lidmaatschap aan Christus en aan de Kerk opleven en ontwikkelen, met gebed, door het luisteren naar het Woord van God, het deelnemen aan de liturgie, met christelijk onderwijs aan kinderen, met naastenliefde en dienstbaarheid aan armen, door het werken aan rechtvaardigheid en vrede.” Daarmee heeft hij niet het laatste woord gesproken over de kwestie - dat zou vreemd zijn omdat hij juist discussie hierover tijdens de synode wil bevorderen. Maar hij heeft wel duidelijk gemaakt dat hij het pastorale aspect en het belang van een christelijke opvoeding van kinderen van hertrouwde gescheidenen — ik weet ook niet hoe je dat beter formuleert — voorop stelt. In dezelfde zin liet kardinaal Cottier, emeritus pauselijk theoloog zich uit, in een  interview met het Italiaanse blad Civitá Cattolica. Ook hij vindt dat je niet alle gescheiden katholieken over een kam kunt scheren: de man die willens en wetens zijn vrouw bedriegt en haar verlaat, bevindt zich in een heel andere situatie dan de vrouw die in de steek gelaten is. Als beiden een tweede huwelijk aangaan, kun je ze niet op dezelfde manier behandelen. Dat is een heel andere benadering dan in de  petitie  die inmiddels door ruim vierhonderdduizend katholieken over de hele wereld, onder wie hulpbisschop Mutsaerts van ’s-Hertogenbosch, is ondertekend. De petitie klaagt over de “decennialange seksuele revolutie, die verspreid wordt door een monsterverbond van machtige organisaties, politieke machten en massamedia die hardnekkig het idee van het gezin als de basiseenheid van de samenleving ondermijnen.” De geloviDrieluik - nr. 9

gen zijn erdoor in verwarring gebracht en het enige wat ze nog kan redden is het woord van de Paus. De ondertekenaars ‘smeken’ de paus dan ook om “verheldering te brengen in de groeiende verwarring onder de gelovigen”. Kardinaal Cottier denkt daar anders over: mensen zijn weg-gegroeid van een levenslang committent in het huwelijk en zien daar zelfs tegenop en hij vindt dat een zorgwekkende ontwikkeling. Maar, zo zegt hij: “helaas is het huidige antwoord van de Kerk inadequaat en gelijkt meer op een formaliteit dan op een levend onderwijs naar beter”. Gelovigen zijn niet in verwarring door linkse propaganda. Ze zijn heel goed in staat om zelf na te denken en te zoeken naar antwoorden. Die moet de kerk dan wel geven. Daarover wil de paus dat de bisschoppen tijdens de synode gaan discussiëren en daarom spreekt hij vooralsnog niet zelf het laatste woord, hoe wanhopig ook een aantal gelovigen daarom smeken. De tijd dat de paus de kerkelijke leer zonder meer in de hoofden van de gelovigen kon hameren, is voorbij.

Heilig Jaar van Barmhartigheid Paus Franciscus lijkt een voorschot te nemen op het Heilig Jaar van de Barmhartigheid, dat op 8 december begint. In maart van dit jaar kondigde hij, tot verrassing van iedereen, dit buitengewoon Heilig Jaar aan. Doorgaans wordt een Heilig Jaar slechts eenmaal in de 25 jaar afgekondigd; het laatste was in 2000.Vandaag publiceerde de paus  een brief  waarin hij onder meer bekend maakte dat iedereen die tijdens het Heilig Jaar een bedevaart maakt naar een kathedraal of een andere kerk waar een Heilige Deur is geopend, een aflaat zal ontvangen. De paus voegde hier nog twee opmerkelijke maatregelen aan toe, die op het eerste gezicht vooral van juridische aard zijn. Zo zal iedereen die betrokken is geweest bij een abortus vergiffenis kunnen ontvangen van een priester. Eigenlijk kan zo’n zware zonde alleen worden vergeven met toestemming van een bisschop, maar Franciscus verruimt nu deze mogelijkheid: “Ik heb zo veel vrouwen ontmoet, die in hun hart het litteken dragen van deze hartverscheurende en pijnlijke beslissing. Wat is gebeurd, is ten diepste onrechtvaardig”, maar zo schrijft de paus: “De vergevingsgezindheid van God kan niet ontzegd worden aan iemand die berouw heeft.” Een tweede maatregel betreft het biechten bij priesters van de Pius X-broederschap. De leden van de broederschap zijn feitelijk uit de rooms-katholieke kerk gezet en hun priesters zijn kerkrechtelijk gesproken geschorst. Franciscus schrijft dat hij erop vertrouwt dat de breuk ‘in de nabije toekomst’ geheeld zal kunnen worden. Daarom zal iedereen die bij een priester van de broederschap te biecht gaat en vergeving ontvangt, ook in de ogen van de rooms-katholieke kerk werkelijk vergeving voor zijn of haar zonden hebben ontvangen. De brief bevat geen veranderingen van kerkelijke standpunten over abortus en over de Pius X-broederschap. Wel verlaagt hij de drempel voor gelovigen om vergiffenis te ontvangen. Met zijn brief neemt hij juridische belemmeringen weg - overigens alleen voor de duur van het Heilig Jaar. Maar de kern van zijn boodschap is dat kerkrechtelijke overwegingen niet in de plaats mogen komen van barmhartigheid. Pagina 15

Franciscus van Assisi en de wolf van Gubbio Franciscus werd geboren in het plaatsje Assisi in Italië. Zijn vader was een rijke lakenkoopman. Hij kreeg een goede opvoeding en hij was een vriendelijke en vrolijke jongen die ook veel van dieren hield. Er zijn veel verhalen over Franciscus die het opneemt voor de dieren. Dit is één van die verhalen. De mensen van het stadje Gubbio waren heel bang voor een boze wolf die niet alleen dieren maar ook mensen aanviel. Franciscus, de grote dierenvriend is in de stad en gaat op zoek naar de wolf. Hij komt hem tegen in het bos. Met opengesperde muil komt de wolf op Franciscus af. Deze loopt naar hem toe, maakt een kruis over hem en roept: ‘Kom eens hier, broeder wolf. Iedereen is bang voor jou. Ik wil dat het vrede wordt tussen jou en de mensen. Je mag ze niet langer kwaad doen. En zij zullen niet langer hun honden op jou afsturen’. De wolf loopt op Franciscus af, buigt zijn kop en is zo mak als een lammetje. Dan gaat hij mooi zitten en geeft hem een poot, alsof hij wil zeggen: “Ik beloof dat ik van nu af aan niemand meer kwaad doe”. Franciscus neemt de wolf mee naar de stad. Nu durft iedereen, ook de kinderen, het plein op te gaan, waar Franciscus met de wolf naast hem, op hen wacht. “Luister”, zegt hij “Broeder Wolf hier heeft beloofd vrede te sluiten met jullie. Maar dan moeten jullie beloven dat jullie hem elke dag zoveel eten en drinken geven als hij nodig heeft”. Dat beloven de mensen. En weer geeft de wolf Franciscus een poot. Het is vrede! Iedereen staat verwonderd over de kracht van de liefde die Franciscus verbindt met alle mensen en dieren. Op 4 oktober 1226 overleed Franciscus van Assisi, jaarlijks denken we op deze dag wat extra aan de dieren. We zien jullie graag op zondag 4 oktober om 11.00 uur weer terug voor de volgende Kinderkerkviering! Werkgroep Kinderkerk

Colofon

Doopvoorbereiding Opgave voor het dopen voor de Raalter locat ies bij Ellen Willems-Damman, Markeweg 20, telefoon 0572-358529. Voor Broekland bij Mire ille Groot Koerkamp, telefoon 0570-530553 of [email protected]. Seniorenpastoraat Wenst u vervoer om een weekendviering in de Paulus of Kruisverheffing mee te beleven, wilt u thuis de Heilige Communie ontvangen of wilt u bezoek? Laat het dan weten, neem contact op met een van de locatiesecretariaten of met mevrouw Mieke Zunnebeld, telefoon 0572356775. Gebedsavonden Elke maandag van 19.30 tot 21.0 0 uur, Brinkerhoek-Dahliastraat 40. Info mev rouw Besten, telefoon 0572-351613. Breigroep Filipijnen Op woensdag 7 oktober kunt u uw breiwerk weer inleveren. U bent van harte welkom om 14.00 uur bij Anny Koe rhuis, Nieuwstraat 22 telefoonnummer 358 097.

Parkinson Café Deventer is er een extra bijeenWoensdag 16 september oeld voor partners en/ komst. Deze is alleen bed son(isme) patiënten en of mantelzorgers van Parkin choloog Ad Nouws. Het wordt begeleid door psy et Parkinson met je relaonderwerp is dan: Wat do er gaan we onze eigen tie? Woensdag 14 oktob g tot Parkinson(isme), ervaringen, met betrekkin rggroep Solis, locatie PW met elkaar uitwisselen. Zo ter-Colmschate -14.30 Janssen, Hermelijn 2, Deven g gratis, aanmelden niet uur tot 16.30 uur, toegan ermars-Groen, telefoon nodig. Inlichtingen Annie Ov [email protected].  06-10863396 - e-mail annieo

Heilige Gerardus Majella Bedevaart Overdinkel Op zondag 18 oktober 2015 zal in Overdinkel voor de 103de keer de Heilige Gerardus Majella Bedevaart plaatsvinden. Indien U verdere informatie wenst kunt u contact opnemen met het parochiecentrum van de Gerardus Majella kerk op werkdagen tussen 10.00 en 11.30 uur telefoon 053-5381304, e-mail gerardusbedevaartoverdinkel @live.nl.

Nationale gebedsdag voor het ongeboren leven. Op 22 september wordt op het plein voor het gebouw van de Tweede Kamer een gebedsdag gehouden, waarbij ook geprotesteerd zal worden Inleveren kopij en intenties: tegen het plan van onze regering om voor vrouwen die in verwachting zijn een nieuwe test in te voeren, Het volgende Drieluik verschijnt op 9 oktober. Aanleveren kopij (NIPT) waardoor vroegtijdig het Down syndroom kan voor de periode van 10 oktober tot en met 13 november kan tot worden vastgesteld. Door bisschop De Jong wordt uiterlijk vrijdag 25 september, 12.00 uur, bij de secretariaten van aan de leden van de Tweede Kamer een petitie aande locaties. geboden om tegen de invoering van deze test te protesteren. Verdere informatie bij familie G.N. Prins, telefoon 353960. Pagina 16 Redactie Drieluik: Benny Koerhuis – Ria Blokvoort – Els Ruiter Technische verzorging en lay-out: Veldhuis Media