Verenigde Naties: 2012 jaar van de coöperatie Andries de Jong 'Een geit, kippen, het kan hier allemaal' Winnaars verkiezing 'De Vrijwilliger van Fryslân' Duco Meijer 'Ieder vermogen een eigen verhaal' Magazine voor leden - winter 2011
Andries de Jong en adviseur Klaas Schippers
3090
Dichterbij Drachten e.o.
Beste lezer, De Verenigde Naties hebben 2012 uitgeroepen tot het Jaar van de Coöperatie. Daarom in deze Dichterbij ruim aandacht hiervoor. Als grootste coöperatie van Nederland weet de Rabobank hoe belangrijk het is om krachten te bundelen. Lid zijn van de Rabobank betekent dat u samen met andere leden kunt bouwen aan een duurzame ontwikkeling van uw omgeving. Ook wij haken in 2012 natuurlijk in op het Jaar van de coöperatie. Bijvoorbeeld met de coöperatieavond op 31 januari. Verder vertelt Henk Laverman van de directie van Arrix Automatisering in Drachten over hun klantvriendelijke werkwijze. En een interview met Andries de Jong die onlangs zijn droomhuis heeft gekocht. In deze editie ook andere onderwerpen zoals een terugblik op de Prinsjesdaglezing en het nieuwe BedrijvenContactCentrum van Rabobank Drachten. Ad Geerts directievoorzitter
3090
Exclusiefvooru! KomnaardeCoöperatieavond exclusiefvoorledenvanRabobank Drachten.Voormeerinformatie ziepagina6.
INHOUD
2 RABOBANK WELKOM
3 RABOBANK INHOUDSOPGAVE
INHOUD 04 06 08 12 14 16 20 22 25 26 28 31 32 34 42
3090
43
Nieuws & weetjes 2012 Jaar van de Coöperatie. Kom naar de Coöperatieavond Grote opkomst bij prinsjesdaglezing Het BedrijvenContactCentrum: Gemakkelijk en snel geholpen Arrix wint prijs De Rabobank Foundation steunt bananenboeren door samenwerking Is welzijn te meten? De coöperatie als ondernemingsvorm wereldwijd succesvol Column Wim Boonstra Interview met Andries de Jong over zijn droomhuis Verkiezing 'De vrijwilliger van Fryslân' Kom kijken naar Rabo Kunst Ieder vermogen een eigen verhaal Robert Gesink over 2011 Los de puzzel op en win een van de drie winterse prijzen Contact met de Rabobank: telefoon, e-mail en bezoekadressen
4 RABOBANK NIEUWS & WEETJES
NIEUWS EERSTE EDITIE DRUK BEZOCHT
50 JAAR WERELD NATUUR FONDS In 2012 bestaat het WNF vijftig jaar en ter ere van dit jubileum geeft het ministerie van Financiën een herdenkingsmunt uit: het 50 Jaar WNF Vijfje. Deze herdenkingsmunt is op 12 september geslagen in het bijzijn van minister Jan Kees de Jager, Johan van den Gronden van het WNF, en ambassadeurs Ellen ten Damme en Humberto Tan. Het WNF Vijfje is er ook in een speciale actieverpakking: de Munt met een Missie. Als u deze Munt koopt, steunt u het Wereld Natuur Fonds bij het behoud van onmisbare bossen op Borneo, ter bescherming van het leefgebied van de orang-oetan. Dus bestel de Munt, help het WNF en maak ook nog kans op een mooie prijs!
3090
Bestel hem via www.wnfvijfje.nl of koop hem op het postkantoor.
Zaterdag 29 oktober hielden de Friese Rabobanken voor het eerst de Rabobank Museumdag. Dit om een extra stimulans te geven aan het museumbezoek in het noorden. Vele leden van de Rabobanken in Groningen, Drenthe en Friesland hebben deze kans aangegrepen. De Rabobank bedankt haar leden voor hun bezoek aan de musea en ziet hen graag volgend jaar terug! Kijk voor een filmimpressie van de Rabobank Museumdag op www.rabobank.nl/drachten
NIEUWE RABOBANK IN DRACHTEN Het volwaardige kantoor voor hypotheken en andere bankzaken. Vriendelijk, laagdrempelig, gericht op de toekomst en zeer compleet zijn de woorden die bij de nieuwe Rabobank in het centrum passen. Het kantoor zal in april zijn deuren openen aan de Gauke Boelensstraat, tegenover De Lawei. Bij het pand aan het Moleneind blijft een geldautomaat beschikbaar.
RINSEMAJAAR Rondom 1920 vinden de nieuwe kunststromingen De Stijl en Dada hun weg naar Drachten door een bijzondere vriendschap tussen architect en schilder Theo van Doesburg en twee broers uit Drachten: Evert en Thijs Rinsema. In het kader van het Rinsemajaar kunt u van 30 oktober 2011 t/m 18 maart 2012 de overzichtstentoonstelling van de broers Rinsema bezoeken in Museum Dr8888 aan het Museumplein. Rabobank Drachten is sponsor van deze tentoonstelling.
TEKST: KIRSTEN MEIJER BEELD: WNF, EFTELING
Museumdag
5 RABOBANK NIEUWS & WEETJES
& WEETJES BEKLIMMEN MONT VENTOUX 'EEN INDRUKWEKKENDE ERVARING'
AED BIJ DE RABOBANK Elke week worden 300 Nederlanders getroffen door een hartstilstand. Slechts 5 tot 10 procent overleeft. Door het slacht- offer onmiddellijk te reanimeren en gebruik te maken van een Automatische Externe Defibrillator (AED) kan dit percentage verhoogd worden naar 50 tot 70 procent. Onlangs is er op beide locaties van Rabobank Drachten een AED geplaatst. Bij personen met een hartstilstand, is het van belang dat zo snel mogelijk hulp wordt geboden. Onze bedrijfshulpverleners en nog 25 collega's hebben een opleiding gehad om te kunnen reanimeren en hebben geleerd de AED te bedienen.
TEKST: RABOBANK DRACHTEN BEELD: RABOBANK
3090
Drie collega's van Rabobank Drachten, Sonja van der Meulen, Yvonne Vermetten en Harold Hofenk, hebben in september de Mont Ventoux beklommen, met als doel zoveel mogelijk geld op te halen voor de Stichting Mont Ventoux. De stichting ondersteunt specifiek onderzoek voor het KWF, en een aantal regionale doelen gerelateerd aan kanker. De Mont Ventoux is 21,5 km lang en kent een stijging van ruim 1.600 meter. Harold: 'We hebben voor deze beklimming veel getraind bij Bewegingscentrum Drachten, die bij wijze van sponsoring trainingsschema’s en de sportbegeleiding heeft verzorgd.' De berg staat bekend om zijn grillige omstandigheden. Tijdens de beklimming liet de Mont Ventoux zich van zijn zwaarste kant zien. Harde wind, regen en kou moesten worden getrotseerd. Maar het afzien is niet voor niets geweest. Sonja: 'Het is een indrukwekkende ervaring om je, samen met zoveel andere mensen, in te zetten voor dit goede doel. Iedere deelnemer heeft zijn eigen verhaal waarom men meedoet.' Yvonne: 'Collega’s, vrienden, familie en klanten hebben ons gesponsord, waarbij een bedrag van € 6.772,- is opgehaald. Dit bedrag is door Rabobank Drachten verdubbeld, waardoor in totaal € 13.554,- kon worden overgeboekt naar de stichting Mont Ventoux. Graag willen wij onze sponsoren bedanken!'
6 RABOBANK DRACHTEN COÖPERATIE
JaarvandeCoöperatie Komnaarde Coöperatieavond 2012 is uitgeroepen tot het Jaar van de Coöperatie. En dat is iets waar wij, als grootste coöperatie van Nederland, natuurlijk op inhaken. Bijvoorbeeld met de Coöperatieavond op 31 januari met de bekende hoogleraar, tv-presentator en boekenschrijver Bas Haring.
D 3090
De coöperatie is terug van weggeweest! Juist in deze onzekere tijden blijkt deze organisatievorm zekerheid en stabiliteit te geven. Wereldwijd tellen coöperaties zo’n miljard leden in ruim honderd landen en bieden ze werk aan honderd miljoen mensen. Maar hoe komt het nu dat de coöperatie weer zo populair is? Directievoorzitter van Rabobank Drachten Ad Geerts heeft er wel een verklaring voor. ‘Dit model van “samen sterk” sluit aan op deze tijd. We zien dat mensen op zoek zijn naar authentieke organisaties die maatschappelijk verantwoord ondernemen en de lange termijn voor ogen hebben. Een coöperatie wordt gevormd door leden die zich betrokken voelen bij de organisatie. Er zijn geen financiële aandeelhouders die in een paar jaar tijd snel geld willen verdienen. Je ziet ook dat in de financiële stormen van de afgelopen jaren met name coöperaties en familiebedrijven stevig overeind zijn gebleven.' OVER EIGEN GRENZEN HEEN KIJKEN De Verenigde Naties heeft 2012 tot het Jaar van de Coöperatie uitgeroepen en als motto gekozen: ‘Co-operative enterprises build a better world’. De Rabobank heeft zich als partner bij de Verenigde Naties aangesloten en ondersteunt dit motto van harte. Ad Geerts: ‘Naast onze inzet voor lokale initiatieven kijken we ook over onze eigen grenzen heen. Zo
ondersteunen we bijvoorbeeld met onze landelijke Rabobank Foundation boeren- en kredietorganisaties in ontwikkelingslanden. Als Rabobank Drachten kozen we ervoor een project te adopteren van boerencoöperaties in Tanzania. Het Tanzania-project van de Rabobank Foundation bestaat uit de zuivelcoöperatie TDCU, waarbij 3500 kleine boeren aangesloten zijn. De activiteiten van dit project zijn breed: van veefokkerij tot het verwerken van melk.’ JONGEREN EEN STEM GEVEN Voor het Jaar van de Coöperatie wil de Rabobank onder andere haar expertise delen met anderen en met jongeren de dialoog aangaan over de coöperatie van de toekomst. Deze twee doelstellingen zie je bij Rabobank Drachten ook terug in het programma van de Coöperatieavond, die op dinsdag 31 januari 2012 plaatsvindt. Trea Westra, communicatieadviseur van Rabobank Drachten, stelde met haar collega’s het programma samen. Trea: ‘We delen tijdens deze avond onze ervaringen met ons project in Tanzania en onze lokale projecten van het Fonds Coöperatief Dividend. Omdat we jongeren ook een stem willen geven in het geheel, worden de muzikale intermezzo’s verzorgd door de winnaar van SjONG 2011. SjONG is een muziekwedstrijd voor scholieren tussen de 12 en 18 jaar en SjONG 2011 werd gewonnen door Swalker van
AVOND DIE JE BIJBLIJFT Na de pauze geeft de bekende filosoof, hoogleraar, presentator en boekenschrijver Bas Haring op humoristische en interactieve wijze een boeiend verhaal over duurzaamheid en innovatie. Bas Haring wordt ook wel ‘volksfilosoof’ genoemd. Hij legt wetenschap en filosofie op tv en via boeken, columns en lezingen op zo’n frisse en toegankelijke manier uit, dat ’t begrijpelijk wordt voor iedereen. Zijn idee is dat we met behulp van de filosofie onszelf en de wereld om ons heen beter kunnen begrijpen. Trea: ‘Bas Haring staat erom bekend dat hij alledaagse dingen op een bijzondere wijze benadert. Hij zet je op een leuke manier aan het denken. Hij brengt zijn kennis op een speelse wijze en stelt prikkelende vragen als “Waarom zijn ijsberen wit?”, “Waarom werken we zo hard?”, “Wat is liefde?”. Zijn presentatie levert gegarandeerd een bijzondere
avond op, die je bijblijft. Het is de eerste keer dat wij een dergelijke avond organiseren en we nodigen alle leden hiervoor van harte uit. Het zijn met name onze leden die met ons meedenken en ons ondersteunen. Met deze avond willen we een kijkje in onze keuken geven en onze leden inspireren.’ MELD U NU AAN In de bij deze Dichterbij meegestuurde uitnodiging staat alle informatie over de Coöperatieavond handzaam weergegeven. Tevens ontvangt u bij deze uitnodiging uw aanmeldcoupon. U kunt de ingevulde coupon zonder postzegel aan ons retourneren. Leden kunnen zich ook aanmelden via de website www.rabobank.nl/drachten Graag tot ziens op dinsdag 31 januari!
TEKST: INGRID VAN DER GEEST BEELD: ROY BEUSKER
3090
Albert van der Tuin, de scholierenband van het Drachtster Lyceum. Het belooft een swingend optreden te worden.’
8 RABOBANK DRACHTEN PRINSJESDAGLEZING
Groteopkomst RabobankDrachten Prinsjesdaglezing Tijdens de prinsjesdaglezing gaf Piet van Schijndel van Rabobank Nederland zijn visie op de Nederlandse economie. Daarnaast vroegen we burgemeester Bert Middel en ondernemer Marco Steendam hoe zij aankijken tegen de economie in Smallingerland.
3090
BALANS Directievoorzitter Ad Geerts heette alle aanwezigen welkom, waaronder de ondernemers, burgemeester en wethouders. In zijn openingswoord beloofde Ad Geerts dat de ochtend in balans zou zijn. Piet van Schijndel, lid van de Raad van Bestuur van Rabobank Nederland, zou het serieuze deel van de ochtend verzorgen. De diva’s van Opera della Casa gaven aan het geheel een luchtige toon met hun humor en muzikale
intermezzo’s. Veertig leerlingen van de VWO klas van het CSG Liudger uit Drachten werden speciaal welkom geheten. Zij waren hiervoor uitgenodigd, omdat ze, zoals Ad Geerts het zei ‘de toekomst in handen hebben.’ KIEZEN OF DELEN De lezing van Piet van Schijndel had als titel ‘Kiezen of delen’. Hij presenteerde de belangrijkste economische ontwikkelingen en gaf daarop de visie van de Rabobank. Daarnaast ging hij in op de thema's van de Prinsjesdaglezing. Na afloop was er gelegenheid tot het stellen van vragen. Na de lezing van Piet van Schijndel was er weer een muzikaal en humoristisch intermezzo van Opera della Casa. Rond 12.30 uur werd de ochtend door Ad Geerts afgesloten en werden de aanwezigen uitgenodigd voor een netwerklunch om met elkaar bij te praten. Op de volgende drie pagina’s leest u de visie van Piet van Schijndel over de huidige economie. Tevens vroegen we burgemeester Bert Middel en Marco Steendam van Hema Drachten naar hun kijk op de lokale economie. De presentatie van Piet van Schijndel is te bekijken op www.rabobank.nl/kennisbank. Wilt u een volgende keer ook worden uitgenodigd voor het Prinsjesdaglezing? Geef u dan op via
[email protected].
TEKST: INGRID VAN DER GEEST BEELD: JEROEN HORSTHUIS
H
Het is ondertussen een traditie geworden bij Rabobank Drachten: de Prinsjesdaglezing tijdens de Zakenbeurs in het Fries Congrescentrum in Drachten. Dit jaar vond het plaats op donderdag 22 september. Omdat de grote zaal dit jaar niet beschikbaar was en we toch wilden aanhaken bij de Zakenbeurs, bedachten we een creatieve oplossing: een koepelvormige, opblaasbare tent naast het congrescentrum. De gasten werden ontvangen door de gastvrouwen van Rabobank Drachten. Daarna was er een grote kans dat ze kennismaakten met een wat minder keurige medewerker: Tilly Talsma. Deze komische dame nam tijdens de ontvangst geen blad voor de mond, waardoor er meteen een vrolijke sfeer ontstond. Al snel bleek Tilly Talsma de ‘leading lady’ te zijn van het muzikale en cabaretgezelschap Opera della Casa dat de rode draad vormde tijdens de ochtend.
9 RABOBANK DRACHTEN PRINSJESDAGLEZING
PIET VAN SCHIJNDEL
3090
'Deteringnaardenering' Piet van Schijndel gaf in zijn presentatie aan dat Nederland er structureel goed voor staat in vergelijking met andere landen. Piet van Schijndel: ‘Nederland is wereldwijd gezien een van de rijkste landen en we hebben het laagste werkloosheidscijfer in de eurozone. Daar staat wel tegenover dat de economische groei lager is dan in het verleden. Als je kijkt naar de woningmarkt, dan zie je dat de markt behoorlijk op slot zit. Er is te royaal gefinancierd met de aflossingsvrije hypotheek. Je moet ten minste 50% kunnen aflossen na dertig jaar. Eigenlijk net zoals ze vroeger altijd zeiden: “als je iets leent, moet je het ook aflossen.” Zoals het er
nu naar uitziet, zullen de huizenprijzen verder dalen. We moeten op dit moment zowel op het niveau van de overheid als bij bedrijven en huishoudingen de tering naar de nering zetten. We zullen secuur met ons geld moeten omgaan, blijven investeren in onderwijs, ontwikkeling en innovatie, en zorgen dat we ons als persoon, bedrijf en land economisch onderscheiden. Op deze manier denk ik dat we samen deze winter door moeten zien te komen.’
10 RABOBANK DRACHTEN PRINSJESDAGLEZING
BURGEMEESTER BERT MIDDEL
3090
'Lefblijventonen' Burgemeester van Smallingerland Bert Middel was een van de aanwezigen tijdens de Prinsjesdaglezing op donderdag 29 september tijdens de Zakenbeurs Drachten. Wat vond hij van de visie op de economische situatie van Piet van Schijndel, lid Raad van Bestuur van Rabobank Nederland? Bert Middel: ‘Om te beginnen vind ik het een goed initiatief van Rabobank Drachten. Zo’n bijeenkomst is informatief en een uitstekend moment om elkaar te ontmoeten. Piet van Schijndel schetste een realistisch beeld van de huidige economische situatie. Als ik zijn verhaal vergelijk met de situatie in onze gemeente dan denk ik dat de crisis
hier minder hard is aangekomen. Als je de landelijke werkloosheidscijfers vergelijkt met die van ons, dan doen we het hier niet zo slecht. Philips zorgt in onze gemeente voor 10% van de werkgelegenheid en is niet van plan om te gaan korten op personeel in Drachten. Dat is een prettig idee. Naast Philips zijn er nog talloze andere grote en kleine bedrijven in onze regio die de basis vormen voor onze economie. Wat ik hoop, is dat zij lef blijven tonen in het ondernemen. Want daarmee versterk je elkaar en de regio.’
11 RABOBANK DRACHTEN PRINSJESDAGLEZING
MARCO STEENDAM, HEMA DRACHTEN
3090
'Samenwerken' Marco Steendam is eigenaar van de HEMA Drachten en bestuurslid van winkeliersvereniging H&I. Wat merkt hij van de economische situatie bij hem op de winkelvloer? Marco: ‘Het concept van de HEMA is altijd geweest: goede kwaliteit voor een redelijke prijs. En dat blijft zo. We gooien wel een aantal extra middelen in de strijd. Zo hebben we volumeartikelen die we voor € 1,- aanbieden, zoals koffiepads en wasmiddelen. Hierdoor blijft onze omzet stabiel. Ik merk in onze winkel, en ik hoor het ook van mijn collega-winkeliers, dat er langer wordt nagedacht over de aanschaf van dure artikelen. Juist vanwege de
economische crisis denk ik dat we als ondernemers moeten samenwerken om het centrum aantrekkelijk te houden voor onze klanten. Een mooi voorbeeld daarvan is de Crazy Saturday die in oktober plaatsvond. Winkeliers hadden allerlei ludieke acties en activiteiten georganiseerd en dat trekt publiek en daarmee potentiële klanten aan. De gemeente heeft ook een goed idee: het Ondernemersfonds. Aan dit fonds zouden alle winkeliers in Drachten verplicht een bijdrage moeten leveren waarmee we het centrum levendig en aantrekkelijker gaan maken. Daar zie ik ook wel brood in.’
12 RABOBANK DRACHTEN BEDRIJVENCONTACTCENTRUM
Gemakkelijkensnel HetnieuweBedrijvenContactCentrum Als iemand het ‘druk, druk’ heeft, is het wel de ondernemer. Om juist die doelgroep nog beter van dienst te zijn, introduceert de Rabobank Drachten het BedrijvenContactCentrum.
3090
TIJD BESPAREN Een van de services die Rabobank Drachten biedt, is het BedrijvenContactCentrum. Het BedrijvenContactCentrum (BCC), de naam zegt het al, is speciaal voor het bedrijfsleven. Yke Luinenburg, manager Bedrijven Advies en Verzekeren bij Rabobank Drachten, startte dit voorjaar met het opzetten van het BCC. ‘Met het BCC willen we bedrijven tijd besparen en meer gemak bieden. Voorheen belde of mailde je je relatiebeheerder voor zowel grote als kleine zaken. Voor al die wat kleinere, praktische zaken, zoals het aanvragen van een pasje, het openen van een rekening, iDeal voor op je website, kleine financieringen en het regelen van incassocontracten kun je vanaf nu terecht bij het BCC.’ SNELLER GEHOLPEN Op het BCC zitten vijf Rabobankmedewerkers die van
de hoed en de rand weten. Als een klant belt naar het directe telefoonnummer gaat een van deze medewerkers meteen aan de slag. ‘Voorheen speelde de relatiebeheerder praktische vragen door aan zijn collega’s van de binnendienst. Nu bel je deze medewerkers zelf, waardoor je sneller wordt geholpen. Veel bedrijven bellen, maar mailen mag natuurlijk ook. Elke e-mail wordt tijdens werkdagen binnen vier uur beantwoord. Daarnaast kun je via de website van de Rabobank een antwoord vinden op veel vragen.’ PERSOONLIJK Naast deze praktische communicatiemiddelen stellen sommige ondernemers een persoonlijke ontmoeting ook op prijs. ‘Speciaal voor zaken die je niet per e-mail of telefoon kunt of wilt regelen, is er de Bedrijvenbalie. Je kunt daar tijdens kantoortijden terecht. Als je ons kantoor aan de Lavendelheide binnenkomt, kun je meteen doorlopen. Even de trap op naar boven en je bent al bij de Bedrijvenbalie. Zo kan de relatie zelf kiezen hoe hij geholpen wil worden.’ Het BedrijvenContactCentrum is bereikbaar via e-mail
[email protected], telefoon: (0512) 58 70 70 en persoonlijk: Bedrijvenbalie, in het kantoor Lavendelheide 15, Drachten
TEKST: INGRID VAN DER GEEST
V
Vanwege communicatiemiddelen als internet, e-mail en mobiele telefoons zijn we eraan gewend dat iedereen 24 uur per dag bereikbaar is. De Rabobank speelde daar jaren geleden al op in, door als eerste bank van Nederland het internetbankieren te introduceren. Kort daarna volgde Rabo Mobiel waarmee je kan bellen én bankieren. Zo streeft de Rabobank er elke keer weer naar om de service en het gemak voor haar klanten te verbeteren.
3090
14 RABOBANK DRACHTEN INTERVIEW
Arrixwintprijs Echteaandachtwerkt Een automatiseringsproject kost een bedrijf veel tijd en energie. Maar niet als je samenwerkt met Arrix Automatisering. Dit Drachtster bedrijf heeft zo’n klantvriendelijke werkwijze, dat het onlangs de Customer Loyalty Award van Exact won.
3090
WARM Een mooi voorbeeld van het toegankelijke taalgebruik dat Henk gebruikt om de bedrijfsvisie van Arrix uit te leggen, zijn de woorden ‘warm en benauwd’. Henk: ‘Bij alles wat wij hier doen, vragen we ons af: wordt de klant hier warm of benauwd van? Je begrijpt: warm is goed, benauwd moeten we zien te voorkomen. Dit is een eenvoudige vraag die elke Arrix-medewerker zichzelf regelmatig stelt. Een klant wordt warm van een goede service en betrokken medewerkers. Maar een opdrachtgever krijgt het benauwd van onbegrijpelijk jargon of ingewikkelde rapporten. Onze slogan is dan ook “altijd duidelijk”.’ Nog iets bijzonders van Arrix: bij een gesprek met de klant gaat er altijd een specialist mee. Henk: ‘Bij ons bepaalt een specialist wat er wordt verkocht. Dat is tenslotte degene die er verstand van heeft. Doordat de specialist al in
een vroeg stadium met de klant om tafel zit, is hij betrokken en denkt hij vanaf het begin af aan al mee. De klant krijgt meteen tijdens het gesprek advies van de specialist die het project ook gaat uitvoeren en dat schept vertrouwen.’ GROEI Arrix Automatisering begon negen jaar geleden met tien medewerkers. Die tien medewerkers van toen werken er nog steeds en inmiddels zijn er dertig nieuwe collega’s bijgekomen. Waar andere automatiseringsbedrijven inkrimpen, groeit Arrix. Nathan Lootsma, accountmanager van Rabobank Drachten: ‘Ze hebben geen personeelsverloop. Dit komt vooral omdat ze met z’n allen heel trots zijn op het bedrijf. Medewerkers mogen zichzelf zijn en krijgen kansen.’ Al deze facetten maken Arrix een onderscheidend bedrijf in de automatisering. Dat zie je niet alleen terug in de groeicijfers, maar ook in de prijzen die Arrix wint. Onlangs won Arrix voor de tweede keer de Customer Loyalty Award van Exact. ‘Wij hebben al vanaf de start van ons bedrijf het idee gehad dat échte aandacht voor onze klanten het verschil maakt. En dat je dan wordt beloond met een mooie prijs of groeicijfers is natuurlijk een prachtige erkenning.’
TEKST: INGRID VAN DER GEEST BEELD: JEROEN HORSTHUIS
E
Een uurtje bij directeur Henk Laverman van Arrix Automatisering op de koffie en je bent meteen enthousiast. Dit bedrijf is bijzonder. En tja, waar zit ‘m dat nu in? Eigenlijk zit het in heel veel kleine dingen. Bijvoorbeeld het feit dat ze geen telefoniste hebben, maar dat alle veertig medewerkers de telefoon zelf opnemen en dus ook iedereen de klanten kent. Of het feit dat ze geen moeilijk jargon gebruiken, maar in ‘gewone’ taal praten.'
3090
16 RABOBANK FOUNDATION
Duurzaamondernemen Eenbetereprijsvoorde bananenboereninPeru Bananentelers in Peru hebben in drie jaar tijd hun omzet en inkomen meer dan verdubbeld. Hoe? Door samen te werken in een coöperatie en de export van hun Fairtrade-bananen in eigen hand te nemen. De Rabobank Foundation heeft ze daarbij geholpen.
3090
D
De banaan is de meest gegeten vrucht ter wereld. In Nederland eten we gemiddeld 6,5 kilogram per persoon per jaar. De meeste bananen komen uit India, Brazilië en Ecuador. Net onder Ecuador, in het noorden van Peru, groeit de bananenboom ook volop. Een kleine 1500 boeren met elk een hectare grond hebben zich hier in 2007 verenigd in een coöperatie, Cepibo. Doel: het verbeteren van de levensomstandigheden van de leden en hun families, onder meer door zélf naar Europa te exporteren, in plaats van alleen aan grote multinationals te leveren. De bananentelers hadden namelijk gehoord dat er vanuit Europa grote vraag was naar Fairtrade-producten. Door de export zelf ter hand te nemen, konden ze een veel betere prijs voor hun bananen krijgen. De multinationals zagen dit niet zitten en dreigden te stoppen met het afnemen van bananen als Cepibo zijn ideeën zou doorzetten. Cepibo sloeg het dreigement in de wind en besloot certificering aan te vragen voor Fairtrade én voor het feit dat ze honderd procent biologisch telen. Er worden dus geen pesticiden en chemicaliën gebruikt. Deze certificeringen zorgen namelijk voor een hogere exportprijs. Maar certificeringstrajecten zijn duur, weet Dille Dijkstra van de Rabobank Foundation. ‘Daarnaast wilde Cepibo de boeren direct betalen voor hun productie. Zouden ze dat niet doen, dan liepen ze het risico dat de boeren alsnog aan de multinationals
zouden leveren, die betalen namelijk wél meteen bij levering. Cepibo had dus behoefte aan werkkapitaal. Daarom klopte ze bij de Rabobank Foundation aan.’ De Rabobank Foundation is in 1973 opgericht met als doel kansarme en achtergestelde groepen mensen een perspectief op een zelfstandig bestaan te geven. In Nederland en in ontwikkelingslanden. Dijkstra: ‘In ontwikkelingslanden steunen we vooral kleine coöperaties op het platteland. Dat doen we met financieringen, maar ook met kennis en menskracht.’ VLIEGENDE START De Rabobank Foundation honoreerde het verzoek van Cepibo. ‘We hebben het project ter plekke beoordeeld’, aldus Dijkstra. ‘Het was allemaal dik in orde en sloot perfect aan bij onze doelen.’ De voorfinanciering van de Foundation gaf Cepibo in 2008 een vliegende start met de directe export van haar bananen: de coöperatie realiseerde een groei van honderden procenten in omzet en een verdubbeling van het inkomen van het boerengezin. Dijkstra: ‘Door de samenwerking in de coöperatie hebben de boeren volume gecreëerd. Daardoor werden ze interessant voor grote spelers en hebben ze makkelijker toegang tot de internationale markten gekregen. In Europa liggen de prijzen hoger dan in de eigen thuismarkt. Voeg daarbij de premie, omdat de Peruanen biologische Fairtrade-bananen
3090
leveren, en het is duidelijk dat ze een betere prijs bij Cepibo krijgen dan bij levering aan multinationals.’ INVESTEREN IN MACHINES Na die eerste voorfinanciering in 2008 kreeg Cepibo in 2010 een nieuwe, hogere financiering van de Rabobank Foundation. Het ging nu niet alleen om werkkapitaal: een substantieel deel van het geld is gebruikt om in machines te investeren. ‘Om nog meer grip op de keten te krijgen, wilde Cepibo een eigen pakstation aanschaffen’, aldus Dijkstra. ‘De bananen worden hier gewassen, gesorteerd, op kwaliteit getest, verpakt in de bekende bruine dozen en onmiddellijk in een container verscheept.’ Van een ander deel van de financiering liet de coöperatie een soort kabelbaan over de plantages aanleggen. ‘De trossen bananen die aan een boom hangen, kunnen wel vijftig kilo wegen. De boeren versleepten die handmatig. Zwaar werk. Nu kunnen ze de tros vanaf de boom rechtstreeks aan de kabelbaan hangen en ze vervolgens naar de pakmachine duwen. Dat maakt het voor de boer een stuk comfortabeler.’ De investeringen in het pakstation en de kabelbaan
hebben de coöperatie een duidelijke meerwaarde gegeven voor de bananentelers, stelt Dijkstra. ‘Behalve dat ze een betere prijs krijgen, helpt de coöperatie de boeren ook om duurzamer te produceren. Dat zorgt voor binding. Boeren weten dat de coöperatie goed voor hen is, ze zullen daardoor niet snel meer kiezen voor de multinationals.’ Ook op andere terreinen wil Cepibo de boeren ondersteunen, aldus Dijkstra. ‘Ze wil de biodiversiteit in de bananenteelt vergroten en monocultuur, het continu verbouwen van één gewassoort op dezelfde grond, tegengaan. Monocultuur put de bodemvruchtbaarheid uit en vergroot de kans op plantenziekten. Cepibo gaat dan ook de mogelijkheid onderzoeken om andere fruitsoorten te telen.’ Een ander doel van Cepibo is veel voorkomende ziektes bij boeren en arbeiders in de bananenteelt tegen te gaan. Dijkstra: ‘Langdurig gebruik van pesticiden kan tal van gezondheidsproblemen opleveren: onvruchtbaarheid, longkanker, huidkanker, eczeem en aangeboren afwijkingen. Cepibo maakt de boeren hiervan bewust en helpt ze met trainingen om duurzaam te ondernemen.’
zoeken actief mee naar een lokale oplossing.’ SAMENWERKING De Foundation kan bijvoorbeeld garanties verstrekken aan een lokale bank die besluit om Cepibo te financieren. ‘Het risico voor die bank wordt daardoor kleiner’, legt Dijkstra uit. ‘Dat geeft de coöperatie de tijd om zich te bewijzen, haar capaciteit te versterken en de bedrijfsvoering verder te professionaliseren. Op termijn kan zo’n coöperatie dan zonder onze garantie geld lenen bij een lokale bank.’ Dijkstra heeft goede hoop dat Cepibo zich zodanig kan ontwikkelen en dat steun van de Foundation inderdaad niet meer nodig is. In ieder geval laat Cepibo zien dat coöperaties in ontwikkelingslanden de leefomstandigheden van de lokale plattelandsbevolking kunnen verbeteren. En dat de Rabobank Foundation dat met kennis, kunde en financieringen succesvol kan ondersteunen. Soms zelfstandig, maar vaak ook in samenwerkingsverbanden met andere organisaties. Want ook de Foundation komt voort uit de coöperatieve gedachte dat je samen meer bereikt.
TEKST: MARC VAN DE VEN BEELD: RABOBANK FOUNDATION, ED LONNEE
3090
OP EIGEN BENEN Het gaat dus goed met Cepibo. En ondanks de economische crisis heeft de coöperatie de export weten uit te breiden. Naar bijvoorbeeld Zwitserland, Frankrijk, Italië, Duitsland en Nederland: ook bij ons ligt de biologische Fairtrade-banaan van Cepibo in de supermarkt. Dijkstra verwacht dan ook dat de bananencoöperatie binnenkort voor een nieuwe lening aanklopt bij het Rabo Rural Fund, dat gespecialiseerd is in handelsfinancieringen. ‘Cepibo is geen spaar- of kredietcoöperatie. Al het geld dat binnenkomt, wordt geïnvesteerd of gaat rechtstreeks naar de leden. Ze moet werkkapitaal dus steeds extern aantrekken.’ Tot nog toe zagen binnenlandse banken weinig heil in de financiering van de coöperatie, ze vonden het risico te groot. Maar in de toekomst moet toch naar een lokale oplossing gezocht worden, aldus Dijkstra. ‘Als Rabobank Foundation kunnen en willen wij Cepibo niet eeuwig financieren. Wij stimuleren nadrukkelijk de zelfredzaamheid, wij ondersteunen coöperaties zodat ze op termijn op eigen benen kunnen staan. Uiteraard laten we Cepibo daarbij niet aan haar lot over; wij
Bijzondere projecten verdienen steun Heeft uw vereniging, stichting of instantie een maatschappelijk project waarvoor financiële middelen nodig zijn? Kijk dan of het Fonds Coöperatief Dividend iets voor uw instantie kan betekenen. Ga naar onze website www.rabobank.nl/drachten of bel (0512) 58 77 18 voor meer informatie en een aanvraagformulier.
Heeft u een project dat steun verdient? Fonds Coöperatief Dividend 3090
Rabobank. Een bank met ideeën.
Kijk op www.rabobank.nl/drachten
20 RABOBANK ECONOMIE
Geluksindex Iswelzijntemeten? Anno 2011 staan mensen, overheden en organisaties – zoals de Rabobank – voor de uitdaging een koers te kiezen die economisch gezond is én bijdraagt aan het welzijn van iedereen. Maar wat is welzijn, noem je het geluk, hoe meet je het, en is het maakbaar?
3090
W
Welzijn is te omschrijven als de mate waarin mensen in hun materiële en immateriële behoeften kunnen voorzien. Dat betekent meteen al dat het bbp per capita – de som van producten en diensten die een land in een jaar produceert, per hoofd van de bevolking – als maatstaf voor welzijn niet voldoet. Het is te beperkt, het geeft een aanwijzing voor materiële welvaart. En in de versleten leuze ‘geld maakt niet gelukkig’, schuilt veel waarheid. Maar immateriële behoeften zijn een subjectieve beleving, laat staan dat eventjes te meten valt in hoeverre eraan voldaan wordt. Bij gebrek aan beter geldt het bbp, bijvoorbeeld in de politiek, maar al te vaak als welzijnsindicator. Iets heeft welvaart natuurlijk wel met welzijn te maken. Geld brengt geluk dichterbij. In landen met een hoog bbp per capita staat het er met sociale en politieke waarden, zoals de mate van democratie en vrijheid en de kwaliteit van de leefomgeving, vaak beter voor. Maar denk niet dat wanneer het bbp verdubbelt, ook de mate waarin mensen in hun immateriële behoeften weten te voorzien tweemaal zo groot wordt. Integendeel, hoe rijker zij zijn, hoe belangrijker die andere waarden voor hen worden, en hoe meer er te vervullen is. In het kille bbp wordt ook – bijvoorbeeld – de waarde van onbetaald werk niet meeberekend, terwijl vrijwilligers en mantelzorgers zowel een grote economische als een
sociaal-maatschappelijke – welzijnverhogende – waarde hebben. Bovendien neemt het bbp niet mee dat lucratieve economische activiteiten slecht zijn voor de leefomgeving en daardoor op den duur afdoen aan het welzijn van de gemeenschap. ALLESOMVATTEND Een betere indicator moet rekening houden met welzijnverhogende activiteiten als vrijwilligerswerk, ouderschap, mantelzorg, maar ook met gevoelens van veiligheid en vrijheid, met gezondheid, schone leefomgeving, vrije tijd en andere aspecten van kwaliteit van leven. Daarnaast met positieve en negatieve effecten die productie en consumptie hebben voor later, effecten die niet in huidige marktprijzen tot uiting komen. En met nog veel meer. Het is niet mogelijk al die aspecten in cijfers onder te brengen. Een allesomvattend middel om een perfect beeld te krijgen van welzijn is onhaalbaar. BRUTO NATIONAAL GELUK Maar stappen in die richting zijn te zetten. In Bhutan, een klein koninkrijk ingeklemd tussen Tibet en India, meet de overheid het zogenoemde Bruto Nationaal Geluk (bng) door de burgers uitvoerig schriftelijk te bevragen over hun psychologisch welbevinden, tijdsbesteding, scholing, ecologische, sociale en culturele
aspecten van welzijn dekken zij niet. MAAKBAARHEID Het streven naar geluk is een fundamenteel recht van de mens. Dat stelden de Verenigde Naties afgelopen zomer vast in een resolutie. Overheden moeten mensen helpen door hun welzijn te maximaliseren. Is welzijn dan, behalve tot op zekere hoogte meetbaar, ook tot op zekere hoogte maakbaar? Ruth van de Belt van KEO, de afdeling Kennis en Economisch Onderzoek van Rabobank Nederland, denkt van wel. ‘Overheden kunnen bijvoorbeeld scholing stimuleren, ervoor zorgen dat de gezondheidszorg voor iedereen toegankelijk is, mensen een politieke stem geven, een gevoel van veiligheid geven. Maar het blijft uiteindelijk wel het individu, dat binnen de door de overheid geschapen randvoorwaarden, zijn eigen levensvoldoening moet bewerkstelligen.’ Creatie van welvaart en welzijn gaan hand in hand. Het streven van de Rabobank is bij te dragen aan verbetering van de wereld in het algemeen en aan uw leefomgeving in het bijzonder.
TEKST: EGBERT JAN RIETHOF BEELD: RABOBANK
3090
omstandigheden, gezondheid en levensstandaard. Het streven is in Bhutan het bng te verhogen, niet het bbp. Het is een arm land, en vele aspecten van welzijn worden niet in het bng verdisconteerd. Maar we kunnen er iets van leren: economische groei zou geen doel op zich moeten zijn, maar een middel om immateriële vooruitgang te bewerkstelligen. Er zijn ook andere welzijnsindicatoren ontwikkeld. Zoals het dni (Duurzaam Nationaal Inkomen), een index die, simpel gezegd, aangeeft wat een land aan goederen en diensten zou kunnen produceren als het met de in dat jaar beschikbare technologie natuurlijke hulpbronnen en andere milieufuncties volledig intact zou houden. Verder is de isew (Index of Sustainable Economic Welfare) belangrijk. Deze index tracht effecten van informele economische activiteiten mee te nemen, zoals mantelzorg en milieuverontreiniging. De hdi (Human Development Index) van de Verenigde Naties meet behalve levensstandaard ook analfabetisme, onderwijs en levensverwachting. Indicatoren als deze drie en ook het bng trachten het bbp aan te vullen met duurzame en sociale dimensies. Maar alle
22 rabobank Coöperaties wereldwijd
Coöperatie als bedrijfsvorm Een solide en modern business model De coöperatie heeft wereldwijd bijgedragen aan vermindering van de armoede, het creëren van werkgelegenheid, financiële stabiliteit en sociale integratie. Ongeveer de helft van het inkomen van de wereldbevolking wordt gewaarborgd door een coöperatie.
D
De eerste coöperaties ontstonden in Engeland in de 19e eeuw. In antwoord op hun slechte levens omstandigheden legden textielarbeiders hun geld bij elkaar om kleine winkeltjes te beginnen. Ze kochten gezamenlijk levensmiddelen in en verkochten die vervolgens tegen een redelijke prijs aan de leden van de vereniging. De winst vloeide terug naar de leden. Het voorbeeld van met name The Rochdale Society of Equitable Pioneers (1844) vond al snel navolging in andere sectoren en landen. Tot op de dag van vandaag vormen de principes van Rochdale nog steeds de kern van de coöperatieve gedachte. Anno 2011 is een coöperatie een ondernemingsvorm waarin individuele ondernemers en/of consumenten hun krachten bundelen om hun gemeenschappelijke economische, sociale en culturele behoeften en ambi ties te verwezenlijken. De coöperatie is het gemeen schappelijk bezit van de leden. De ledeneigenaren nemen gezamenlijk beslissingen over de te volgen strategie en investeringen, houden toezicht en delen in de winst van de onderneming. Autonomie, partici patie en democratie staan hoog in het vaandel, even als gelijkheid, eerlijkheid, transparantie en sociale verantwoordelijkheid. Investeren in de toekomst Afhankelijk van de doelstelling worden drie soorten
coöperaties onderscheiden: in een bedrijfscoöperatie oefenen de leden zelfstandig hun beroep uit en verzorgt de coöperatie de inkoop, verkoop en/of bepaalde diensten. Een consumentencoöperatie koopt goederen in, die voor een billijke prijs aan de leden worden verkocht en in een producten- of diensten coöperatie zijn de leden tegelijkertijd werknemer van de coöperatie. Door zich te verenigen, kunnen kleine ondernemers en consumenten doelen realiseren die individueel onbereikbaar zijn. Coöperaties bieden met name ondernemers veel meerwaarde, omdat ze de leden de mogelijkheid bieden om individueel, maar vooral gezamenlijk te investeren in kennis- en productontwikkeling. Daardoor wordt niet alleen de positie van de leden, maar ook die van de coöperatie zelf versterkt. Spiegel van de samenleving Een coöperatie is een afspiegeling van de maatschap pelijke omgeving en ontstaat met name daar waar door samenwerking en schaalvergroting voordeel kan worden behaald. Zo ontstonden de eerste Nederlandse coöperaties in de 19e eeuw in de land- en tuinbouw, een sector die destijds sterk in ontwikkeling was. Al snel ontstonden door het hele land consumenten organisaties, woningbouwcorporaties, verenigingen voor financiële dienstverlening, kredietverstrekking,
23 rabobank XXX
24 rabobank Coöperaties wereldwijd
krachten bundelen
Eigentijdse ondernemingsvorm Het terugtreden van de overheid heeft mede bijgedragen aan het ontstaan van nieuwe coöperatieve samenwerkingsvormen in de zorg, onderwijs, energie en publieke dienstverlening. Het transparante en duurzame karakter van deze ondernemingsvorm en het feit dat leden ook eigenaar zijn en direct invloed kunnen uitoefenen op het beleid van de organisatie, sluiten naadloos aan op de tijdgeest. Nederland heeft zich ontwikkeld tot een hoogwaardige diensteneconomie en dat zien we terug in het palet aan coöperaties: anno 2011 staan bijna 6000 coöperaties ingeschreven bij de Kamers van Koophandel. Dat is 25 procent meer dan twee jaar geleden. Zo’n 500 coöperaties vallen in de categorie zakelijke dienstverlening. Crisisbestendig Hoewel elk bedrijf, waar ook ter wereld, wordt beïnvloed door de economische crisis, houden de meeste coöperaties zich goed staande en kunnen ze zich zonder overheidssteun bedruipen. Dat is met name te danken aan de bestuurlijke structuur en de keuzes die worden gemaakt in de bedrijfsvoering. Coöperaties worden gefinancierd door de leden in plaats van door aandeelhouders en maken in de bedrijfsvoering een evenwichtige afweging van het belang van álle stakeholders: leden, klanten en werknemers. Dat het kapi-
taal gemeenschappelijk bezit is, vergroot het moreel appel op verantwoord investeren. Met hun kennis van de lokale markt en de focus op goede service, continuïteit en de lange termijn, dragen coöperaties bij aan een stabiel economisch klimaat.
Coöperaties in cijfers • Coöperaties bieden wereldwijd werk aan meer dan 100 miljoen werknemers, dat is 20 procent meer dan alle multinationals. • In Duitsland en de Verenigde Staten is een kwart van de inwoners lid van een coöperatie, in Canada en Japan is dat een derde en in Singapore zelfs de helft van de bevolking. • 91 procent van de Japanse boeren is aangesloten bij een coöperatie. In Noorwegen, Nieuw-Zeeland, Uruguay en de Verenigde Staten zijn landbouw coöperaties verantwoordelijk voor 80 tot 99 procent van de melkproductie. • In Korea is 71 procent van de visproductie in handen van coöperaties. • Een vijfde van alle inwoners van Bangladesh betrekt energie van een elektriciteitscoöperatie. In de Verenigde Staten leveren 900 Amerikaanse coöperaties elektriciteit aan 37 miljoen mensen. • Onder de vleugels van de World Council of Credit Unions bedienen 49.000 kredietcoöperaties 177 miljoen leden in 96 landen; de coöperaties die zijn aangesloten bij de European Association of Coöperative Banks hebben 149 miljoen klanten.
Tekst: ursula wopereis Beeld: kay coenen
nutsvoorzieningen, onderlinge verzekeringsmaatschappijen en uitvaartverenigingen. Na een terugval in het aantal coöperaties in Nederland in de jaren ’60 en ’70 staan coöperaties in Nederland tegenwoordig opnieuw in de belangstelling.
COLUMN
25 RABOBANK WIM BOONSTRA
MAGERE JAREN zullen moeten doorwerken. Er is te weinig geld en de kans dat de rekening voor een groot deel naar de jongere generaties wordt doorgeschoven is vrij groot. Het duurt onverantwoord lang totdat de knopen hierover zijn doorgehakt. Het is alom onzekerheid wat de klok slaat. Dat biedt de overheid, zelfs nu de budgettaire ruimte beperkt is, nog steeds mogelijkheden om goede maatregelen te treffen. Hoe minder onzekerheid, hoe beter het zal gaan. Schep dus helderheid over de wijze waarop de problemen ten aanzien van Europa, de woningmarkt, de arbeidsmarkt en de vergrijzing gaan worden opgelost. Het duurt enige tijd voordat structurele maatregelen bijdragen aan groeiherstel. Tot dan zal de economie zich op zijn best op een laag groeipad bevinden. Dat moet geen reden zijn om dan maar niet te bezuinigen. Dat is nodig. Aan de politiek de taak om de lasten eerlijk te verdelen. In de tweede helft van de twintigste eeuw is onze welvaart tot nooit eerder bereikte hoogten gestegen. We maken een stagnatie mee op een heel hoog welvaarts- niveau. Dat voelt niet altijd leuk aan, maar het had nog veel slechter gekund.
CHEFECONOOM WIM BOONSTRA
TEKST: WIM BOONSTRA BEELD: RABOBANK
3090
We maken moeilijke tijden door. Na het faillissement van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers in september 2008 raakte ons land in een korte maar hevige recessie. Het sindsdien ingetreden herstel is inmiddels vertraagd door onder meer het wegvallen van de bestedingsimpulsen van de overheid en het ruime monetaire beleid. Daar is de Griekse crisis, die de geloofwaardigheid van de euro in de kern heeft aangetast, en de Amerikaanse schulden problematiek overheen gekomen. Op het moment dat ik dit opschrijf – in de week na Prinsjesdag – doemt de dreiging van een nieuwe recessie aan de horizon op. Misschien niet onafwendbaar, maar wel steeds groter. Een nieuwe recessie kan niet op een ongelukkiger moment komen. Ieder land, ook Nederland, staat er nu slechter voor dan in 2008. Nog een recessie en ons land heeft een veel te groot overheidstekort. De bezuinigingen drukken de koopkracht, wat de consumptiegroei zal beperken. De onzekerheid over de hypotheekrenteaftrek houdt de woningmarkt in een ijzeren greep. Vrijwel iedereen begrijpt dat, door de gestaag oplopende levensverwachting, mensen langer
26 RABOBANK DRACHTEN INTERVIEW
AndriesdeJong: 'Eengeit,kippen,het kanhierallemaal' Andries de Jong was op zoek naar een nieuw huis én een nieuwe hypotheek. ‘Klaas Schippers van de Rabobank Drachten was de eerste persoon die mij helder uitlegde welke keuzes ik had.’
3090
GOEDE ERVARINGEN Andries is een echte dierenliefhebber. Terwijl we bij hem aan de keukentafel zitten, komt de kat kopjes geven en horen we zijn aanzienlijke hamsterfamilie rommelen in hun twee verdiepingen tellende hok. ‘Ik dacht op een gegeven moment: ik wil een geit! En kippen die lekker vrij rond kunnen scharrelen. Tja, dat kan natuurlijk niet in een woonwijk. Dus besloten we op zoek te gaan naar een huis in het buitengebied.’ Andries zette zijn huis in De Drait te koop. ‘Tot onze verbazing hadden we binnen een dag een koper en konden wij op zoek naar onze ideale woning. Na een
paar maanden vonden we dit woudhuisje. Er was één praktisch probleem: de hypotheek moest nog geregeld worden en wij hebben daar beiden helemaal geen verstand van. Mijn vader adviseerde te gaan praten met de Rabobank, want daar had hij goede ervaringen mee. We maakten een afspraak met financieel adviseur Klaas Schippers en namen mijn vader mee voor het stellen van kritische vragen.’ RUSTIG EN DUIDELIJK ‘Klaas legde alles zo rustig en duidelijk uit, dat wij het ook echt snapten. Wij kozen voor de spaarvariant van de OpbouwHypotheek. Hiermee spaar je een bedrag waarmee je later de hypotheek aflost. Naast dat Klaas de ingewikkelde zaken helder kan uitleggen, hadden we meteen een klik met hem. Hij is geen gladde verkoper en spreekt onze taal. De communicatie verliep soepel en binnen een week had hij alles geregeld. Inmiddels genieten wij hier al volop van onze kippen en gaan we binnenkort op zoek naar een geit!’ Komt Andries u bekend voor? Dat kan kloppen! Andries de Jong deed namelijk mee aan de tv-programma’s Big Brother en Temptation Island. Op dit moment werkt hij als verslaggever voor een showbizztijdschrift.
TEKST: INGRID VAN DER GEEST BEELD: JEROEN HORSTHUIS
N
Net buiten Drachten staat een prachtig ‘smûk’ woudhuisje met een rieten dak, een royale tuin en een prachtig uitzicht. Echt zo’n huisje om verliefd op te worden. En dat werden Andries de Jong en zijn vriendin dan ook. Andries: ‘Rond maart van dit jaar zagen we het te koop staan en we waren meteen verkocht.’ Nu, ruim een half jaar later, treffen we Andries in z’n droomhuis, die druk bezig is met het verhuizen en inrichten. Tussen de bedrijven door neemt hij de tijd om ons rond te leiden. ‘Tien jaar geleden kocht ik een woonhuis in de Drachtster wijk De Drait. In de loop van de jaren vernieuwde ik de badkamer, verbouwde ik de zolder en maakte ik er echt een comfortabel huis van.’
3090
28 FRIESE RABOBANKEN VERKIEZING 'DE VRIJWILLIGER VAN FRYSLâN'
Winnaarsverkiezing 'DéVrijwilligervan Fryslân' 2011 is het Europees Jaar van het Vrijwilligerswerk (EJV). Reden voor de Friese Rabobanken om de verkiezing ‘Dé vrijwilliger van Fryslân’ uit te schrijven. Voor deze titel kon ú als lid van de bank kandidaten nomineren. In deze Dichterbij portretteren wij de twee winnaars.
G 3090
Grenzeloze inzet, energie, passie, enthousiasme en plezier in het werk. Daaraan herken je menig vrijwilliger. In Nederland zijn zo'n 4 à 5 miljoen mensen als vrijwilliger actief. Zulke aantallen kom je in weinig landen tegen. Vrijwilligers zetten zich in voor anderen en zijn van onschatbare waarde voor de samenleving. Om al deze mensen te laten zien hóe belangrijk ze zijn, heeft de Europese Unie 2011 uitgeroepen tot Europees Jaar van het Vrijwilligerswerk. DE RABOBANK EN VRIJWILLIGERSWERK De Rabobank is een maatschappelijk betrokken bank. Daarom stimuleren wij het vrijwilligerswerk. Naast financiële steun aan verenigingen, stichtingen en andere vrijwilligersorganisaties, zijn medewerkers van de bank actief in besturen, stellen wij faciliteiten beschikbaar, delen wij kennis en brengen wij partijen samen. Landelijk heeft de Rabobank een partnership met de Vereniging van Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV). De NOV komt op voor de belangen van de vrijwilligers en heeft als doel het vrijwilligerswerk te versterken. Daarnaast werkt de Rabobank samen met diverse partijen die het vrijwilligerswerk stimuleren en ondersteunen. Door een bijdrage te leveren aan vrijwilligersactiviteiten die de kwaliteit van de samenleving verbeteren, investeert de Rabobank op duurzame wijze in de toekomst. Het is
een vorm van coöperatief dividend; het deel van onze winst dat wij teruggeven aan de samenleving. WAARDERING De inzet van vrijwilligers is niet meer weg te denken in onze maatschappij. Tegenwoordig draaien veel organisaties zelfs voor een groot deel op de inzet van vrijwilligers. Ook voor de winnaars van de verkiezing ‘Dé Vrijwilliger van Fryslân’ geldt dat hun vrijwilligerswerk gewaardeerd en gezien mag worden. JAN VAN DER MEER UIT KOLLUMERZWAAG Het is een drukte van belang in verpleeghuis Nieuw Toutenburg in Noardburgum. De wekelijkse zangmiddag in ‘it doke’ staat op de agenda. Jan van der Meer uit Kollumerzwaag begeleidt met veel geduld de bewoners naar hun zanguitje. Als ze allemaal ‘te plak’ zitten, vertelt Jan waarom hij zo graag zijn vrijwilligerswerk doet. ‘20 jaar geleden vroeg het Rode Kruis vrijwilligers, onder andere voor Nieuw Toutenburg. Dat leek mij wel wat. Sindsdien wandel ik met bewoners, drink ik koffie met ze en begeleid ze naar de diverse activiteiten in het huis. Ik hou erg van met mensen omgaan, en pas me aan hun situaties aan. Soms breng ik mensen met bed en al hier naar de zang. Ik weet hoe belangrijk ze de sociale contacten vinden en hoe ze genieten van het samen liederen zingen.’
3090
MOOIE UITDAGING Op de achtergrond klinkt ‘it Heitelân’ en horen we hoe er uit volle borst wordt meegezongen. ‘De bewoners zingen graag liedjes van vroeger’, legt Jan uit. ‘Sowieso leven ze veel in het verleden. Vaak vertellen ze mij welk beroep ze vroeger uitoefenden en dan haak ik daar weer op in. Zo was hier eens een dominee die eigenlijk nooit van zijn kamer af wilde. Ik deed net alsof hij nog steeds in functie was en vroeg hem: ‘Dominee, zullen wij de gemeente eens even ingaan?’ Toen was het klaar en wilde hij wel mee te wandelen. Je verplaatsen in andermans belevingswereld en emoties, dat is voor mij elke keer een mooie uitdaging.’ ONTROEREND EN DANKBAAR Naast het vrijwilligerswerk in Nieuw Toutenburg zwemt Jan ook al 15 jaar wekelijks in Buitenpost met geestelijk gehandicapten. Een activiteit met mensen waarbij het wederzijds vertrouwen zeer belangrijk is. ‘Deze groep is kwetsbaar en onbevangen. Daar mag je absoluut geen misbruik van maken. Respect en ontzag staan daarom hoog in mijn vaandel. En na al die jaren
vind ik het elke keer weer ontroerend om te zien hoe ontwapenend en dankbaar de mensen reageren.’ DE TITEL Jan is inwoner van de gemeente Kollumerland, maar doet zijn vrijwilligerswerk in de gemeenten Tietjerksteradiel en Achtkarspelen. Daardoor hoort hij eigenlijk nergens bij. Reden temeer om hem de titel 'Vrijwilliger van Fryslân' te geven. ‘Ik wist van niets’, reageert hij lachend. ‘Ik vind het mooi, maar blijf bescheiden. Zolang mijn gezondheid het toelaat, zet ik mij graag belangeloos in voor de medemens.’ THOM HUISMAN UIT LEEUWARDEN De tuinen van Dekema State in Jelsum glinsteren in de late oktoberzon. Stralend middelpunt tussen de rozenstruiken, de keurig aangeharkte schelpenpaden en het bladvrije groene gazon is Thom Huisman. Thom is lichamelijk gehandicapt en zit in een elektrische rolstoel. ‘Sinds 2001 werk ik als vrijwilliger in de tuinen van Dekema State’, zo vertelt hij. ‘In het begin kon ik de maaimachine prima bedienen en vervoerde ik
ENORME WAARDERING ‘Ik wilde zo graag het tuinwerk blijven doen. Ik vond het in het begin heel moeilijk om te accepteren dat ik minder kon, het deed me pijn. Maar door allerlei hulp en mooie praktische uitvindingen kon ik hier gelukkig blijven werken.’ Die hulp bestaat tot op de dag van vandaag uit de geweldige begeleiding en kansen die beheerder Wim Hoogendam en zijn vrouw Jacomine Thom geven. En de liefde en aandacht van collega-vrijwilligers. Hij waardeert het enorm: ‘Ik heb het zo gezellig hier met iedereen. We maken veel plezier en helpen elkaar.’ De door Thom geroemde praktische uitvindingen bestaan uit een bladblazer en een hark die op en achter zijn rolstoel gemonteerd zijn. Glunderend demonstreert hij hoe hij snel en behendig
de bladeren het nakijken geeft. DE TITEL Over zijn gewonnen titel is hij duidelijk: ‘Ik was op vakantie in Frankrijk toen ik hoorde dat ik 'Vrijwilliger van Fryslân' was geworden. Ik ben erg trots op deze titel, ik vind het echt een hele eer! Ook ben ik trots op 'mijn tuinen'. In mijn vakantie was er veel blad gevallen, dus ik moest nodig weer aan het werk!’ ‘Ja’, reageert Wim Hoogendam, ‘hij is echt onmisbaar!’ ZEER ACTIEF Dat Thom een bezige bij is, blijkt wel uit het feit dat hij naast zijn werk op Dekema State ook nog in de tuinen van Vijversburg in Tytsjerk werkt. En alsof dat nog niet genoeg is, bezoekt hij zieke collega-vrijwilligers in het ziekenhuis en is hij zeer actief in verschillende cliëntenraden. Voor de toekomst heeft Thom twee wensen. ‘Ik hoop dat mijn gezondheid stabiel blijft en ik hoop nog heel veel jaren vrijwilligerswerk te doen. Want ik moet de titel en de eeuwige roem natuurlijk blijven verdienen!’
TEKST: AMANDA DE VRIES BEELD: ANJA UBBENS
3090
ook allerlei transport met een klein wagentje over het terrein.’ Helaas verslechterde in 2006 Thom zijn toestand door een onbekende aandoening. Hij belandde in een elektrische rolstoel en kon ook eigenlijk niets meer met zijn handen. Dat was een bittere pil voor de altijd zo vrolijke Thom.
31 RABOBANK KUNSTZONE
Rabo Kunstzone geopend
Kijken naar kunst Rabobank Nederland bouwt sinds 1984 aan een collectie van eigentijdse kunst. De kunstwerken zijn nu te zien in de Rabo Kunstzone aan de Croeselaan in Utrecht.
WAT IS DE RABO KUNSTZONE EIGENLIJK? Dat is een tentoonstellingsruimte in de ontvangsthal van het nieuwe Rabobankkantoor in Utrecht. Als medewerker of als gast kunt u naar binnen lopen om onder het genot van kunst elkaar te ontmoeten, te brainstormen of te werken. Passanten zijn uiteraard ook welkom.
3090
WAAROM HECHT DE RABOBANK ZO VEEL BELANG AAN KUNST? Vanuit haar oorsprong staat de Rabobank midden in de samenleving. Daarom hebben wij oog voor kunst en cultuur. Kunst inspireert en is een barometer van de samenleving. We verzamelen kunst, maar ontsluiten deze ook weer voor een breed publiek, zoals leden van lokale banken. ZIEN WE ALLE WERKEN TEGELIJK IN DE KUNSTZONE? Nee. Twee keer per jaar is er een andere tentoonstelling in de Kunstzone: één rondom een thema uit de collectie (zoals de tentoonstelling IKJIJWIJ, met het thema identiteit) en één solo van een belangrijke kunstenaar uit de collectie. Voor meer informatie kijk op www.rabobank.nl/kunst.
TEKST: BERT MOL BEELD: RUUD HOORNSTRA
WAAROM DOET RABOBANK NEDERLAND DIT? In de laatste 27 jaren zijn ongeveer tweeduizend werken van honderd kunstenaars verzameld. Niet alleen van jong talent, maar ook van oudere kunstenaars; de top van opeenvolgende generaties sinds de jaren vijftig. Ze werden tijdens hun loopbaan gevolgd. Hun werken hebben altijd in gangen en in recepties van kantoren gehangen en gestaan. De collectie verdient een breder publiek, vindt de Rabobank. Dankzij de Rabo Kunstzone kan iedereen er nu van genieten.
32 RABOBANK DRACHTEN PRIVATE BANKING
Vermogensmanager Iedervermogeneen eigenverhaal Sinds 1 oktober hebben de Rabobanken Burgum-De Lauwers en Drachten een nieuwe vermogensmanager: Duco Meijer. We interviewen Duco over zijn specialisme op de Golfclub Lauswolt in Beetsterzwaag.
3090
LUISTEREN NAAR HET VERHAAL ACHTER UW VERMOGEN Wanneer is iemand eigenlijk vermogend? Duco: ‘Over het algemeen hebben de relaties die een beroep doen op een vermogensmanager een omvangrijk vermogen. Mijn taak is om hen te adviseren bij alle vraagstukken die hen bezighouden. Zo word ik, en mijn collega’s van Private Banking, bijvoorbeeld ingeschakeld voor het structureren van het vermogen, bedrijfsovername, charity management en de overdracht van het vermogen naar de volgende generatie.’ Duco heeft een bedrijfseconomische achtergrond en ruime ervaring met financiële en juridische vraagstukken. Toch is volgens hem het menselijke aspect het meest belangrijke van zijn werk. ‘Een groot deel van mijn werk bestaat uit het stellen van de juiste
vragen, en luisteren. Zo vorm ik mij stukje bij beetje een beeld van de persoon die voor mij zit. Pas dan kan ik werkelijk meedenken en op maat adviseren.’ NETWERK VAN SPECIALISTEN Het merendeel van de relaties neemt een netwerk van specialisten mee, zoals fiscalisten, bedrijfsadviseurs en accountants. ‘Ik fungeer in veel gevallen als “spin in het web” en zorg ervoor dat alle deeltjes van de puzzel in elkaar passen.’ Ook Duco beschikt over een uitgebreid netwerk. ‘Voor sommige vragen van de klant is kennis van een “superspecialist” nodig. Vanuit het netwerk van de Rabobank kunnen we zowel een beroep doen op de specialisten bij de Rabobank Drachten en Rabobank Burgum-De Lauwers, als ook op (inter)nationaal werkende specialisten, om zo een perfect aansluitend advies te geven.’ DUURZAME RELATIE Onze stijl van werken is typisch Rabobank. Toegankelijk en transparant. Vertrouwd en solide. Met het perspectief om een langdurige relatie op te bouwen. Wilt u een gesprek met Duco Meijer? U kunt Duco bereiken op (06) 12 98 89 65.
TEKST: INGRID VAN DER GEEST BEELD: JEROEN HORSTHUIS
W
Wie heeft niet eens verzucht ‘Won ik maar de staatsloterij, dan was ik in één klap van m’n zorgen af’. Geld lost toch elk probleem op? De nieuwe vermogensbeheerder Duco Meijer is het met deze uitspraak maar gedeeltelijk eens: ‘Geld lost inderdaad veel problemen op, maar het creëert ook nieuwe vraagstukken en verantwoordelijkheden. En dat is een van de redenen waarom ik bij vermogende mensen aan tafel zit. Zij willen omgaan met hun vermogen op een manier die bij hun huidige levenswijze en visie op de toekomst past.'
3090
34 RABOBANK SPONSORT
RaborennerRobertGesink: 'Zonderploeggenoten benjenergens' Kopman van het Rabobank ProTeam Robert Gesink viel tijdens de afgelopen Tour de France. In de dagen erna, ervoer hij de kracht van het collectief: ‘Zonder mijn ploeggenoten had ik het niet gered.’
3090
R
Robert Gesink kende ook in 2011 een opvallend seizoen. Met mooie overwinningen, maar ook met een bizarre julimaand. Zijn hoofddoel van het jaar, de Tour de France, draaide uit op een drama. In de vijfde etappe kwam Gesink zwaar ten val en die crash deed een enorme aanslag op zijn gestel. Hij kon de klap in het restant van de Tour vooral fysiek niet meer verwerken. Weer bleek dat je als wielrenner aan de top zeer kwetsbaar bent. In een fractie van een seconde verdween een voorbereiding van bijna een jaar in de prullenmand. Gesink: ‘Buitengewoon frustrerend wanneer je dat overkomt. Voor mezelf, maar ook voor de ploeggenoten die er zo intensief mee bezig zijn geweest. Wielrennen is bovenal een teamsport.’ De kopman van het Rabobank ProTeam kon na de Tour de knop snel omzetten. Hij trok naar de Schotse Hooglanden en nam daar even afstand van het wieler-metier. In de Tour of Colorado pikte hij in augustus koersritme op en kreeg hij ook weer veel plezier in wedstrijden. Gesink: ‘Het was heel leuk om weer met de mannen te rijden. Een mooie koers ook. Wel een vreemde ervaring om een hele week permanent ver boven de tweeduizend meter hoogte in wedstrijdverband te rijden. Loodzwaar ook. De eerste dagen leek het wel rijden in slowmotion, want alle renners hadden er last van. We herstelden slecht, want we sliepen ook vaak op meer dan 2500 meter hoogte.
Het was een gekke belevenis, maar toch ook een heel mooie. En vooral leuk om mee te maken.’ ONVOORWAARDELIJK LOYAAL ‘Met de mannen rijden.’ Het is voor Robert Gesink als kopman een van de belangrijkste voorwaarden om succes te boeken. In de Tour bleek dat zijn ploeggenoten onvoorwaardelijk loyaal zijn. Ook toen het na de val niet goed meer ging. ‘Zonder mijn ploeggenoten had ik het niet gered in de Tour. Zonder ploegmaats ben je als kopman sowieso nergens, maar dat gold nu nog meer. De val was fysiek heel hard aangekomen. Veel harder ook dan veel mensen dachten en misschien ook zichtbaar was. Van mijn rug heb ik de hele Tour last gehouden. We reden zeventig per uur toen ik viel, dus de klap was keihard. In de eerste dagen na de val bleef het verlies beperkt, maar vooral door de onvoorwaardelijke steun van de mannen. Ze deden werkelijk alles voor me. We konden zo de zaak nog lang stabiliseren. Het leek die dagen wel redelijk te gaan, maar het was heel erg zwaar.’ Met de ploegmaats om zich heen leek er in de Tour dus aanvankelijk nog wel wat mogelijk voor Robert. Pas toen het serieus bergop ging, waren zijn beperkingen door de val niet langer te compenseren. Aanvankelijk vroeg Gesink zich af wat hij in de Tour deed. Al dacht hij niet aan opgeven, want er konden in dezelfde Tour
NOG JONG Louis Delahaye, de trainer van het Rabobank ProTeam, stippelde samen met Robert Gesink zijn weg uit tussen de Tour en het naseizoen. Pas daarna keken ze naar 2012. ‘Het doel was na de mislukte Tour vooral een goed najaar te draaien’, aldus Delahaye. ‘Ik wist al snel dat dat mogelijk moest zijn. 2011 is in fysiek opzicht Roberts beste jaar ooit. Bij alle koersen voor de Tour
was hij beter dan in voorgaande jaren. Robert ging in topvorm naar de Tour en na de Tour zat hij ook weer razendsnel op een heel erg hoog niveau.’ Delahaye ziet vooralsnog geen aanleiding de aanpak voor 2012 rigoureus te veranderen. Delahaye: ‘Deze winter gaan we samen met Frans Maassen 2011 evalueren en dan pas bekijken we Roberts programma voor 2012. Robert is nog jong. We moeten eerst bekijken waar hij nog stappen kan en wil maken. Aan de hand daarvan bepalen we zijn programma en de trainingsopbouw voor 2012. Maar de veranderingen zullen niet echt spectaculair zijn.’
NASCHRIFT In september kwam Robert Gesink opnieuw zwaar ten val tijdens een training in Nederland. Hij brak daarbij zijn rechterbovenbeen en was tot aan het einde van het seizoen uitgeschakeld.
TEKST: FRANK VAN GELOVEN - SPORTFLITZ BEELD: COR VOS
3090
nog betere tijden aankomen. Maar herstellen in een grote ronde van zo’n zware val bleek toch onmogelijk. Verder in de Tour, toen de situatie niet verbeterde, wilde hij niet meer opgeven, mede vanwege het teamgevoel. ‘Later heb ik niet meer aan opgeven gedacht. Ik kon dat tegenover mijzelf niet maken, maar ook niet tegenover de mannen die voor mij zo vreselijk hard hebben gewerkt. Ik vond het voor hen ook heel jammer dat de Tour niet heeft gebracht wat wij er ons allemaal van hadden voorgesteld. Je start zo’n ronde als collectief en ik maak deel uit van dat team. Ik rijd voor mezelf, maar ook voor hen. Het deed pijn dat ik het door die val niet kon waarmaken.’
36 RABOBANK VOORDEEL GELDIG TOT 02-03-'12 TENZIJ ANDERS VERMELD
SPECIAAL Maak uw dromen waar!
3090
De Stichting Literaire Activiteiten Smallingerland (SLAS) ontvangt met steun van Rabobank Drachten op zondag 27 november 2011 de welbekende en veelgeprezen schrijver Adriaan van Dis. Van Dis debuteerde in 1983 met de novelle ‘Nathan Sid’ en bleef in de jaren daarna actief als romanschrijver, maar ook als radio- en televisiepresentator. Zijn meest recente boeken zijn ‘De wandelaar’, het autobiografische ‘Leeftocht’ en ‘Tikkop’. Dit laatste boek – genomineerd voor de Libris Literatuurprijs 2011 – gaat over verhoudingen tussen vrienden en over de harde, maar fascinerende realiteit van Zuid-Afrika. De SLAS nodigt u van harte uit te komen luisteren, kijken en meepraten deze middag! Aanvang: 15.00 uur Locatie: Buorskip, Vlaslaan 26 in Beetsterzwaag Entree: € 12,50 Rabobankleden krijgen € 2,50 korting en betalen slechts € 10,-. Reserveren: www.slas.nl o.v.v. RABO-lid
www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: TESSA POSTHUMA DE BOER
Adriaan van Dis in Beetsterzwaag
In Theater de Efteling is nu de betoverende musical Droomvlucht te zien. Als Rabobanklid krijgt u elk tweede musicalticket met 50% korting. De musical Droomvlucht vertelt over de betoverende reis van het meisje Lila naar de Elfenwereld. Een sprookjesachtig avontuur, waarbij dromen werkelijkheid worden. Droomvlucht is een co-productie van Efteling Theaterproducties en Joop van den Ende Theaterproducties. Rabobankleden ontvangen op elk tweede ticket 50% korting. Reserveer telefonisch via 0900-0161 (€ 0,15 p/m), o.v.v. Rabobank ledenmagazine Droomvlucht-actie. De actie geldt t/m 31 januari 2012. Voor meer informatie en actievoorwaarden zie
MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ
VOOR U Handmade with love
Winterdip?
De kettingen van Beads for Life hebben een betoverende uitstraling. Ze worden met de hand gemaakt door vrouwen in Nepal. Deze vrouwen waren voorheen afhankelijk van gunsten van familie; met het maken van kettingen kunnen ze nu voor zichzelf zorgen. Een prachtig cadeau, voor de ontvanger, de gever én de vrouwen van Beads for Life. De ultieme kerstgedachte! Keuze uit zwart of multicolor. De prijs van de ketting is € 29,95 (sluiting op 55 en 60 cm). Rabobankleden ontvangen gratis een bijpassende armband t.w.v. € 14,95 (sluiting op 20 en 23 cm) met een sieradenzakje. Excl. € 3,50 verzendkosten. Bestel via 035-7600036 of op www.rabobank.nl/dichterbij
is de énige erkende zonnestudio in Noord Nederland. Ze zijn verhuisd naar het pand aan de Torenstraat 6a in Drachten. Tijdens de feestelijke openingsweek maakten honderden mensen kennis met Zonnecentrum Florida en haar professionele zonnebanken, uitstekende hygiëne en deskundig advies. Florida heeft diverse zonnebanken, geschikt voor elk huidtype. De zonneconsulenten adviseren u welke zonnebank bij uw huidtype past en beantwoorden graag al uw vragen betreffende huid & zon. U, als lid van de Rabobank, kunt voor slechts € 2,50 gebruik maken van onze professionele zonnebanken. De bon is voor 1 x per persoon en geldig t/m 17 december 2011.
DE ULTIEME KERSTGEDACHTE!
ZONNECENTRUM FLORIDA
Zie de bon achter in deze Dichterbij
Indoor Brabant
Van 19 t/m 22 april staan de Brabanthallen in Den Bosch in het teken van de paardensport tijdens Indoor Brabant. Zowel de wereldbekerfinale springen als dressuur wordt dit jaar verreden. Daarnaast worden er nog allerlei verschillende activiteiten georganiseerd. U, als Rabobanklid, kunt dit evenement met een maximale korting van 50% bijwonen (op = op). Voor verdere informatie en de voorwaarden zie www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: RABOBANK BEELD: PURPLE PROOF
3090
TOT 50% KORTING OP KAARTJES
38 RABOBANK VOORDEEL GELDIG TOT 01-03-'12 TENZIJ ANDERS VERMELD
SPECIAAL Geknipt voor u!
Of u zich nu wilt voorbereiden op de winter, wilt nagenieten van de vakantie of gewoon lekker wilt ontspannen, een beauty arrangement is voor elk moment een weldaad voor lichaam en geest! Speciaal voor u hebben wij een ontspannend Time Out arrangement samengesteld in ons Wellness Center: Ontvangst met koffie, thee & Fries suikerbrood, een ontspannende gezichtsbehandeling (60 minuten), exclusief harsen, verven en epileren, een handpeeling en verzorgende handpakking of voetpeeling en verzorgende voetpakking, een rugpeeling en bruisende rugpakking, ontspannend bruisbad met etherische oliën of gebruik van de zonnebank, lichte lunch, gebruik van ons binnen- en buiten zwembad, sauna & Turks stoombad, de gehele dag staan vruchtensappen, koffie, thee & water tot uw beschikking en een feestelijke afsluiting met een heerlijke cocktail. De prijs bedraagt € 129,50 per persoon. Voor reserveringen kunt u contact opnemen met ‘The Art of Beauty, La Prairie’, dagelijks bereikbaar van 09.00 – 17.00 uur op telefoonnummer 0512-384154 of via
[email protected]. Wij zien er naar uit u binnenkort te mogen verwelkomen in ons Wellness Center, Bilderberg Landgoed Lauswolt Team ‘The Art of Beauty, La Prairie’.
[email protected]
www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3090
Time Out arrangement
Op zoek naar een goed cadeau voor uzelf of een dierbare voor de feestdagen? Denk dan aan de Kappersbon. De Kappersbon kost € 24,95 maar vertegenwoordigt een waarde van maar liefst € 50. Als Rabobanklid krijgt u nu € 10 korting op deze bon, dus u betaalt € 14,95. Met deze bon kunt u drie keer naar een kapsalon in de buurt. De bon geeft recht op een behandeling die bestaat uit wassen, knippen en stylen en vrijblijvend nog twee keer € 10 korting op een tweede en derde behandeling. De Kappersbon is geldig bij ruim 400 kapsalons door heel Nederland. Lees de actievoorwaarden en bestel de Kappersbon voor slechts € 14,95 (excl. verzendkosten) via 0416-750220 of via
MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ
VOOR U SPECTACULAIRE AANBIEDING VAN APPLE
3090
Of u nu een MacBook of een desktop wilt, de mensen van de Apple Premium Reseller helpen u de Mac te kiezen die aan al uw wensen voldoet. Stapt u bij een Apple Premium Reseller (APR) van een pc over op een Mac, dan wordt u bij elke stap geholpen door een gecertificeerde Apple-expert. Deze zet uw
bestanden voor u over, zodat u direct aan de slag kunt. Wilt u alles uit uw Mac halen wat erin zit, dan kunt u gratis een workshop volgen bij de Apple Premium Reseller waar u uw Mac heeft gekocht. Speciaal voor Rabobankleden zijn er gratis seminars 'Aan de slag met de Mac'. U leert hoe makkelijk het is om te werken met een Mac. Verder
komen onderwerpen als fotografie, muziek en video uitgebreid aan bod. Kijk op www.rabobank.nl/dichterbij voor een gratis seminar 'Aan de slag met Mac' en schrijf u snel in. GRATIS OFFICE VOOR MAC Of u nu uw administratie of uw huiswerk doet, met Office behaalt u de beste resultaten. Creëer de prachtigste documenten, spreadsheets en presentaties. En communiceer met uw vrienden. De Apple Premium Resellers hebben nu een aantrekkelijke aanbieding voor Rabobankleden. Tot 1 januari 2012 ontvangt u bij aanschaf van een Apple computer (met uitzondering van Mac mini) gratis het Office voor Mac Thuisgebruik 2011-pakket. Het pakket bevat Word, Excel en Powerpoint 2011. Wilt u gebruikmaken van deze actie? U vindt de actievoorwaarden en uw dichtstbijzijnde APR-dealer op www.rabobank.nl/dichterbij. Vul hier uw gegevens in op de Apple Dichterbij-voucher en print deze uit met de unieke code. Bij aanschaf van een Apple computer ontvangt u bij inlevering van deze voucher een Office voor Mac 2011-pakket ter waarde van € 99. NOG MEER VOORDEEL Rabobankleden ontvangen een gratis iTunes-kaart t.w.v. € 15 bij aanschaf van een iPod Touch. Meer informatie en voorwaarden op www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
Makkelijk met Mac
40 RABOBANK VOORDEEL GELDIG TOT 02-03-'12 TENZIJ ANDERS VERMELD
SPECIAAL Bachs Hohe Messe
De feestdagen staan weer voor de deur. Misschien bent u te gast bij familie of gaat u er even lekker tussenuit. Berg uw waardevolle spullen thuis dan veilig op. Volgens een testpanel van de Consumentenbond is de inbraak- en brandwerende kluis van De Raat Brandkasten niet te kraken. Daarom krijgt hij het stempel ‘Beste Koop’. Als klant van de Rabobank kunt u nu gebruikmaken van een spectaculaire aanbieding (tot € 149,95 voordeel). U profiteert van € 75 korting en betaalt voor deze kluis geen € 324, maar € 249 (inclusief verankeringsmateriaal). Daarbij wordt de kluis gratis bij u thuisbezorgd, normaal betaalt u hiervoor € 25. De buitenmaten zijn h330 x b450 x d380 mm, de binnenmaten zijn h240 x b380 x d292 mm. Er worden twee sleutels meegeleverd. De meerprijs voor een elektronisch slot is € 100. En met het oog op de feestdagen krijgt u bij aanschaf van de kluis ook nog een minikluis t.w.v. € 49,95 cadeau. Handig voor op reis, in een studentenkamer of als sieradenkluisje. U kunt kiezen uit zwart of wit. Deze minikluis kunt u ook los bestellen met € 10 korting. U betaalt dan € 39,95 (inclusief gratis verzending). Meer productinformatie en bestellen bel 035-7600036 of kijk op www.rabobank.nl/dichterbij
www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3090
Niet te kraken!
Houdt u van de muziek van Bach? Dan is er nu een onweerstaanbare aanbieding. De Hohe Messe is Bachs laatste, voltooide meesterwerk. De Nederlandse Bachvereniging maakte hiervan, onder leiding van dirigent Jos van Veldhoven, een prachtige opname die veel lof kreeg in binnen- en buitenland. De cd kost normaal € 49,95 maar is nu voor Rabobankleden verkrijgbaar voor € 29,95 inclusief verzendkosten. U ontvangt er een rijk geïllustreerd boekwerk met afbeeldingen van liturgische voorwerpen uit Museum Catharijneconvent bij. U kunt de cd uiterlijk tot maandag 9 januari 2012 bestellen. Meer informatie op
MEER LEDENVOORDEEL OP WWW.RABOBANK.NL/DICHTERBIJ
VOOR U Edme van Wedgwood!
Zingen
Een mooi gedekte tafel tijdens de feestdagen maakt uw kerstdiner of -ontbijt af. Kies voor Edme, het beroemdste Wedgwoodservies. Roomwit met het ribbeltje. Edme is sinds 1908 onafgebroken in productie. Veel geïmiteerd, nooit geëvenaard. Als Rabobanklid schaft u dit servies aan voor slechts € 198 (incl. breukverzekering, excl. € 5,75 verzendkosten). Het servies bestaat uit 4 borden 26 cm, 4 borden 20 cm, 4 schaaltjes, 1 grote schaal, 4 grote mokken en 4 ovenschaaltjes. Edme van Wedgwood staat mooi tijdens de feestdagen, maar ook de rest van het jaar prachtig op tafel. Meer informatie en bestellen: www.rabobank.nl/dichterbij
In de reeks I Love … van Kidz-DJ-cd’s verschenen reeds de thema-cd’s Sint & Christmas en de genre-cd’s Disco, 80’s en Nederpop. Superleuke cd’s voor het hele gezin. Ideaal voor op vakantie, tijdens lange autoritten of gewoon voor thuis. Zo verandert bijvoorbeeld ‘Brand New Day’ uit de film The Wizzard of Oz in ‘Ik ben jarig wat een feest’. En ‘Think’ van Aretha Franklin in ‘Sint’. Voor Rabobankleden kosten ze in plaats van € 10,99 maar € 7,50 (inclusief verzendkosten) en bij drie cd’s naar keuze voor € 20 krijgt u ook nog eens een Doeboek van de Kidz-DJ t.w.v. € 6 cadeau (zolang de voorraad strekt). Bestel via 073-6100120 of
COMPLEET SERVIES VOOR 4 PERSONEN VOOR € 198
MET DE KIDZ-DJ-CD’S
www.rabobank.nl/dichterbij
SeniorWeb
SeniorWeb is al vijftien jaar expert in computerhulp. U krijgt hulp via e-mail, per telefoon en aan huis. Ook ontvangt u vier keer per jaar het magazine Enter met tips en stap-voor-stapuitleg. Sluit voor slechts € 26 uw lidmaatschap voor 2012 af en u krijgt gratis het boek Digitale foto's ordenen en bewerken met Picasa t.w.v. € 10,50. Ook ontvangt u een handig SeniorWeb memoblokje. Bel 030-2769965 of ga naar www.rabobank.nl/dichterbij
TEKST: VDBJ_ BEELD: PURPLE PROOF
3090
DÉ COMPUTERHULP VOOR U!
WINNEN
42 RABOBANK SUDOKU
Los de puzzel op Vul het diagram zo in dat alle cijfers van 1 tot en met 9 slechts één keer voorkomen in alle horizontale en verticale kolommen, en dat alle cijfers van 1 tot en met 9 voorkomen in elk van de negen vierkantjes van 3 x 3 vakjes. Maak kans op een van de mooie winterprijzen: een paar schoenspikes t.w.v. € 32,50, comfortabele Rainlegs t.w.v. € 27,95, of een heerlijke warmtesjaal t.w.v. € 26,90. Kijk op www.rabobank.nl/dichterbij voor meer informatie. Stuur de ingevulde sudoku voor 20 januari 2012 naar Rabobank Nederland, o.v.v. Sudoku Dichterbij 4-2011, Postbus 17100, 3500 HG Utrecht. Of stuur een e-mail (met gescande of overgetypte oplossing) naar
[email protected].
PUZZEL JFS
3090
EN WIN EEN VAN DE DRIE WINTERSE PRIJZEN
43 RABOBANK SERVICEPAGINA
CONTACT Telefoon: (0512) 58 77 77 E-mail:
[email protected] Internet: www.rabobank.nl/drachten Bezoekadressen: Drachten, Moleneind ZZ 63 Rabowinkel Drachten, Lavendelheide 15 Advieskantoor
colofon Redactieadres Rabobank Drachten Communicatie en Coöperatie Antwoordnummer 54 9200 VB DRACHTEN Redactie Ad Geerts, Yvonne de Jong en Trea Westra Concept vdbj_ Bloemendaal Aanbiedingen Purple Proof BV, Soest Vormgeving Studio Nico Swanink, Haarlem Druk & handling vdbj_ print support, Bloemendaal
NIETS IN DEZE UITGAVE MAG WORDEN OVERGENOMEN OF GEKOPIEERD ZONDER SCHRIFTELIJKE TOESTEMMING VAN DE RABOBANK. DE RABOBANK EN VDBJ_ BESTEDEN UITERSTE ZORG AAN DE BETROUWBAARHEID EN ACTUALITEIT VAN ALLE GEPUBLICEERDE DATA. ONJUISTHEDEN KUNNEN ECHTER VOORKOMEN. DE RABOBANK EN VDBJ_, ALSMEDE DE AAN HEN GELIEERDE ONDERNEMINGEN EN TOELEVERANCIERS, ZIJN NIET AANSPRAKELIJK VOOR ONJUISTHEDEN OF ENIG HANDELEN OP GROND VAN DE IN DIT BLAD GEGEVEN ADVIEZEN OF GEDANE MEDEDELINGEN EN AANBIEDINGEN. DE AANBIEDINGEN ZIJN, TENZIJ ANDERS VERMELD, GELDIG VAN 25 NOVEMBER 2011 - 2 MAART 2012.
Voordelen van het lidmaatschap: 1> 2> 3>
4>
3090
5>
SPECIALE LEDENPRODUCTEN WAARONDER LEDENCERTIFICATEN. EXCLUSIEVE AANBIEDINGEN MET KORTINGEN OP PRODUCTEN EN DIENSTEN. BETROKKENHEID BIJ MAATSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN. OP VERZOEK VAN LEDEN SPEELT DE RABOBANK EEN ACTIEVE ROL IN DE SAMENLEVING DOOR PROJECTEN EN ACTIVITEITEN MOGELIJK TE MAKEN. KENNIS EN NETWERKEN: UITNODIGINGEN VOOR THEMABIJEENKOMSTEN, SEMINARS, STUDIES EN PUBLICATIES EN TOEGANG TOT DIVERSE NETWERKEN (O.A. VAN ONDERNEMERS). INVLOED EN ZEGGENSCHAP. DE RABOBANK NODIGT LEDEN ACTIEF UIT IN GESPREK TE GAAN MET DE BANK: IN LEDENPANELS, KLANKBORDGROEPEN EN DE JAARLIJKSE LEDENVERGADERING KRIJGEN WE ONGEVRAAGDE EN GEVRAAGDE ADVIEZEN VOOR DE BESTE FINANCIËLE DIENSTVERLENING.
DE RABOBANK GAAT ZORGVULDIG OM MET PERSOONSGEGEVENS. MEER WETEN? ZIE PRIVACY STATEMENT RABOBANK OP WWW.RABOBANK.NL OF VRAAG ERNAAR BIJ UW RABOBANK. DICHTERBIJ IS GEMAAKT VAN EN VERPAKT IN MILIEUVRIENDELIJK MATERIAAL.
3090 Naam: Adres: Postcode en woonplaats: E-mail:
3090
AANBIEDINGEN
KORTINGSBON BILDERBERG LANDGOED LAUSWOLT
KORTINGSBON ZONNECENTRUM FLORIDA Naam: Adres: Postcode en woonplaats: E-mail:
Tommy is exclusief te zien op: Zaterdag, 9 juni 2012, Rotterdam - Ahoy, 20.00 uur Zaterdag, 16 juni 2012, Amsterdam - Ziggo Dome, 20.00 uur
BILDERBERG LANDGOED LAUSWOLT Een beauty arrangement is een weldaad voor lichaam en geest! Van top tot teen verzorgd worden, genieten, even alles vergeten, kortom een heerlijk dagje voor u zelf. Tegen inlevering van deze bon kunt u het Time Out Arrangement reserveren van maandag t/m vrijdag. De prijs voor dit arrangement bedraagt € 129,50 per persoon. (in het weekend geldt een toeslag van € 10,00 per persoon). De aanbieding is geldig tot 1 maart 2012. Voor een reservering kunt u bellen 0512-384154 of mailen naar
[email protected]
Zonnecentrum Florida WINTERDIP? Zonnecentrum Florida heeft diverse zonnebanken, geschikt voor elk huidtype. De zonneconsulenten adviseren u welke zonnebank bij uw huidtype past en beantwoorden graag al uw vragen betreffende huid & zon. U, als lid van de Rabobank, kunt voor slechts € 2,50 gebruik maken van onze professionele zonnebanken tegen inlevering van deze bon. Max. 1 x per persoon en is geldig tot en met 17 december 2011. Zonnecentrum Florida, Torenstraat 6a in Drachten
Reserveer nu voor
ROCKOPERA TOMMY!
Dit theaterseizoen kan het Nederlandse publiek zich onderdompelen in het melodieuze rockgeweld dat Tommy heet. Rabobankleden ontvangen 25% korting op de normale entreeprijs (exclusief reserveringskosten) voor The Who’s Tommy Live in Ahoy en Ziggo Dome (onbeperkt aantal kaarten per reservering). Reserveer uw tickets via SEE tickets op 0900–3006000 (€ 0,45 p.m.) o.v.v. Rabobank-aanbieding Tommy of via www.rabobank.nl/dichterbij. Geen restitutie op reeds gemaakte reserveringen en niet boekbaar in combinatie met andere acties en/of aanbiedingen.
AANBIEDINGEN
Time Out arrangement
SPRING MAAR ACHTEROP 'Daarom ben ik lid geworden'
3090
Wie: Bram van der Vlugt, acteur en ‘vaste raadgever van Sinterklaas’ Waar: Zegveld Wat: Sinds vorig jaar lid van de Rabobank Waarom: ‘Vorig jaar heb ik voor Rabobankleden van Kamerik een toespraak gehouden over Het Groene Hart. Als je zo betrokken bent, moet je ook lid worden van de Rabobank, zei mijn accountmanager. En dat deed ik. Ik hoop dat mijn Rabobank mooi overzichtelijk blijft.’
www.rabobank.nl/dichterbij