DRAAIBOEK ZIEKE KINDEREN

Draaiboek voor zieke kinderen

1

DRAAIBOEK ZIEKE KINDEREN

Vzw Kinderdagverblijven Regio Kempen ‘Dol-Fijn’ Grote Markt 52 – 2300 Turnhout


2



3

DRAAIBOEK ZIEKE KINDEREN In elke opvangsituatie kan je in contact komen met een ziek kind. Wat doe je dan? Kan het kind in de opvang blijven en hoe voorkom je dat ook andere kinderen besmet raken? Met dit draaiboek trachten we als organisatie een antwoord te geven op de vele vragen rond zieke kinderen in onze opvang. Indien jullie na het lezen nog vragen hebben, kunnen jullie steeds bij de kinderverzorgsters en het diensthoofd terecht.

ZIEKE KINDEREN HOREN NIET THUIS IN EEN KINDERDAGVERBLIJF Iedereen akkoord hoor ik jullie denken, maar wanneer spreken we van een ziek kindje? Enkele maatstaven: - Jullie kind is te ziek om deel te nemen aan de normale activiteiten in de opvang - Jullie zieke kind vraagt te veel aandacht en zorg, zodat we de gezondheid en de veiligheid van de andere kinderen niet meer kunnen garanderen - Jullie kindje heeft één of meerdere van de onderstaande symptomen:



4

Koorts Algemeen gezien heeft een kind koorts als het een temperatuur heeft van meer dan 38.5 ° C. Koorts is geen ziekte, maar een signaal waarmee het lichaam duidelijk maakt dat er iets mis is. Bij koorts is het belangrijk om na te gaan hoe een kind zich verder gedraagt, hoe het eruit ziet en of er nog andere symptomen zijn. Hoe meten we de temperatuur bij Dol-Fijn? -

Met een digitale thermometer waar we een plastic hoesje ronddoen. We nemen de temperatuur altijd rectaal.

Welke maatregelen nemen we? We contacteren de ouders. Aan de telefoon vragen we of er een koortswerend middel mag gegeven worden. Indien jullie telefonisch niet bereikbaar zijn, geven we een koortswerend middel indien jullie hier schriftelijke toestemming voor hebben gegeven in de halfjaarlijkse update. De temperatuur, het uur en het tijdstip waarop het koortswerend middel gegeven is, noteren we in het heen- en weerschriftje. Ook andere observaties die belangrijk zijn, worden genoteerd: Jullie kind slaapt minder of juist meer. Jullie kind eet minder of eet niet. Jullie kind heeft het moeilijk. Jullie kind speelt minder of speelt niet. Jullie kind huilt meer. Jullie kind ziet bleek of heeft rode wangen. We blijven de temperatuur contoleren om het uur. Indien we geen koortswerend middel mogen geven, vragen we om jullie kindje onmiddellijk af te halen.

Suppo (perdolan) toedienen

Kijk goed naar het gewicht van het kind! Kinderen tot 5 kg krijgen een suppo van 100 mg . En dit met een maximum van 3 per 24 uur. Kinderen tot 10 kg krijgen een suppo van 100 mg . En dit met een maximum van 6 per 24 uur. Kinderen van 10-15 kg krijgen een suppo van 200 mg . En dit met een maximum van 4 per 24 uur. Kinderen van 16-20 kg krijgen een suppo van 200 mg . En dit met een maximum van 6 per 24 uur.

Wist je dat: -

Juiste gebruik van een suppo : - Om een suppo gemakkelijk in te brengen, kan u hem eerst met wat water bevochtigen. Gebruik alleen water, andere middeltjes (vb op basis van oliën) kunnen geneesmiddelen absorberen. - Breng de suppo steeds met de vlakke kant eerst in. Zo zal de suppo zich goed (diep) bevestigen in het rectum. De sluitspieren duwen de spitse kant immers in het lichaam.



5

Afkoelend badje toedienen? Bij koorts boven de 39.5°C geven we een afkoelend badje aan het kind. De starttemperatuur van het water moet steeds 37°C zijn. Dan laat je er systematisch koud water bij stromen. Mag mijn kindje de volgende dag terug naar de kribbe komen? Als een kind bij ons in het kinderdagverblijf koorts heeft, gaan we de algemene toestand van dit kind evalueren en beoordelen. Is het kind echt te ziek, hoge koorts in combinatie met andere ziektesymptomen, om in de opvang te blijven dan vragen we om jullie kindje af te halen binnen een redelijke termijn. Zij mogen ook de volgende dag niet naar ons kinderdagverblijf komen. Als jullie kind koorts heeft, maar verder vrolijk speelt, goed eet en geen extra zorgen vraagt, dan mag jullie kindje bij Dol- Fijn blijven. Indien jullie kindje de rest van de dag en ook de volgende ochtend geen koorts meer heeft en verder vrolijk speelt en goed eet, dan mag jullie kindje de volgende dag gewoon weer komen. Stelt jullie kindje die dag opnieuw problemen, dan vragen we wel om jullie kind zo snel mogelijk af te halen. Ook jullie kindje moet dan de volgende dag thuisblijven. Uw kindje heeft verhoging Indien jullie kind een temperatuur heeft tussen 37.5°C en 38.4°C, spreken we van verhoging. We houden jullie kindje de rest van de dag goed in de gaten: hoe gedraagt het zich, zijn er nog andere symptomen waar we ons zorgen over maken en verder blijven we de temperatuur controleren en houden we deze bij in het heen- en weerschriftje. Kinderen kunnen soms ook een verhoogde temperatuur hebben na een vaccinatie of bij het krijgen van tanden. Het is dan ook belangrijk deze informatie aan ons door te geven. Wanneer we vermoeden dat jullie kind koorts heeft ten gevolge van een vaccinatie of het krijgen van tanden, contacteren we jullie eerst alvorens een koortswerend middel te geven. Koortsstuipen? Een hoge koorts van meer dan 39 ° die snel opkomt, kan koortsstuipen veroorzaken. Koortsstuipen zijn spiertrekkingen van korte duur die samengaan met bewusteloosheid. Het kind is niet meer aanspreekbaar, draait de ogen weg, en kan heel bleek worden.

Bel de 112. Zeg dat het gaat over een kind met koortsstuipen. Vermeld de leeftijd en vraag of er een kinderarts kan meekomen. Draai het hoofd van het kind opzij. Zo kan het zich niet verslikken in braaksel en kan het speeksel weglopen. Maak spannende kledij los. Kijk aandachtig naar het kind, dan kunt u aan de dokter vertellen hoe het kind zich heeft gedragen en hoelang de stuipen hebben geduurd. Schrijf op aan welke kant van het lichaam de aanval begon.



6

Braken Kinderen braken veel sneller dan volwassenen. Als er geen andere symptomen zijn en het kind voor de rest gezond lijkt, heeft het kind waarschijnlijk iets verkeerds gegeten, bijvoorbeeld te weinig doorbakken vlees of vis of te veel snoep. Kinderen braken ook als ze een virale of bacteriële infectie van het maag-darmstelsel opgelopen hebben of een ernstigere infectie als een blindedarmontsteking of een oorontsteking. Maar ook kinderziekten en infecties gaan meestal gepaard met overgeven. Infecties kunnen onschuldig zijn, zoals een keelontsteking, maar ook ernstig, zoals hersenvliesontsteking. Baby’s kunnen zelfs al braken van een onschuldige ziekte als een verkoudheid. Tenslotte nog even vermelden dat braken bij kinderen niet altijd een lichamelijke oorzaak heeft. Het kan ook het gevolg zijn van hevige opwinding of spanningen. Bij Dol- Fijn? Indien een kind braakt, meten we de koorts en kijken we verder of het kind andere symptomen heeft waar we ons zorgen over maken. Indien we ons zorgen maken, worden de ouders steeds telefonisch verwittigd. In het heen- en weerschriftje wordt melding gemaakt dat het kind overgegeven heeft. Als jullie kind 3 keer heeft overgegeven op de kribbe, wordt er verwacht dat jullie je kindje ophalen. Mag mijn kindje de volgende dag terug naar de kribbe komen? Neen, uw kindje mag 24 u niet hebben overgegeven vooraleer het terug naar de kribbe mag komen.

Diarree Diarree is dunne, waterachtige stoelgang die men moeilijk kan ophouden. Diarree gaat meestal samen met een onaangenaam gevoel in de buik, buikpijn of krampen. Langdurige diarree kan leiden tot uitdrogingsverschijnselen. We spreken van diarree als een kind meer dan 3 keer waterige of dunne stoelgang heeft. Bij Dol- Fijn? Indien een kind diarree heeft, meten we de koorts en kijken we verder of het kind andere symptomen heeft waar we ons zorgen over maken. Indien we ons zorgen maken, worden de ouders steeds telefonisch verwittigd. In het heen- en weerschriftje wordt melding gemaakt dat het kind overgegeven heeft. Als het kind 3 keer waterachtige stoelgang heeft gehad op de kribbe, wordt er verwacht dat jullie je kindje ophalen. Mag mijn kindje de volgende dag terug naar de kribbe komen? Neen, uw kindje mag 24 u geen waterachtige stoelgang gehad hebben vooraleer het terug naar de kribbe mag komen. Wist je dat: - Ook kinderen die tanden krijgen, last kunnen hebben van dunnere stoelgang. - Diarree ook vrij frequent voorkomt bij kinderen die onder behandeling staan van antibiotica. Het ongemak kan zich vanaf het begin van de behandeling manifesteren, maar kan ook voortduren tot twee maanden na de stopzetting van het antibioticum Vzw Kinderdagverblijven Regio Kempen ‘Dol-Fijn’ Grote Markt 52 – 2300 Turnhout


7

Ademhalingsmoeilijkheden of ademnood Luchtwegklachten zijn de meest voorkomende klachten bij jonge kinderen. De belangrijkste reden hiervoor is dat de bovenste en onderste luchtwegen bij jonge kinderen nog erg nauw zijn. Ten gevolge van een infectie kan er een zwelling optreden van het slijmvlies of kan er meer slijmproductie zijn. Op die manier ontstaan er al snel respiratoire klachten. Deze klachten kunnen zich op verschillende manieren uiten: hoesten, luidruchtig ademhalen, kortademigheid,… Jonge kinderen met ademhalingsmoeilijkheden moeten kort opgevolgd worden.

Indien we om één of andere reden zeer ongerust zijn over de gezondheidstoestand van jullie kind, vragen we om hem/haar onmiddellijk af te halen. Wanneer we inschatten dat de situatie zo ernstig is dat we niet kunnen wachten op jullie komst, bellen we steeds de 100 of de huisarts verbonden aan het kinderdagverblijf. Dit kan bijvoorbeeld bij volgende symptomen: • • • •

Kleine bloeduitstortingen Lichtschuwheid Stijve nek Kreunen en zuchten

• • • •


Moeilijke ademhaling Verward zijn Moeilijk wakker blijven Stuipen


8

Medicatie toedienen De kinderverzorgsters mogen enkel medicatie toedienen op doktersvoorschrift. Op het doktersvoorschrift moet duidelijk vermeld staan: om welke medicatie het gaat op welke manier we ze moeten toedienen (via de mond, in het oor,…) voor wIe de medicatie bestemd is de frequentie per dag de duur Alle medicatie moet ’s morgens persoonlijk aan de kinderverzorgsters gegeven worden en wordt ’s avonds door hen weer meegegeven. Verder geldt:

Indien het kind drie keer per dag medicatie moet krijgen, geven wij het slechts één keer, namelijk ’s middags. Indien het kind vier keer per dag medicatie moet krijgen, geven wij het twee keer, (vb. bij het eten). Het geven van de medicatie wordt door het personeel genoteerd in het heen en weerboekje. Vergeten doktersattesten kunnen ook naar ons gefaxt worden. Voor sommige medicijnen kunnen we werken met een doktersattest per seizoen. De dokter schrijft bijvoorbeeld een attest waarin staat dat geneesmiddel X gedurende de hele winterperiode mag toegediend worden bij welbepaalde klachten. Het kan hier bijvoorbeeld gaan over het geven van een aërosol of puff. Na het seizoen dient een nieuw attest te worden bezorgd indien het kind de medicatie nog nodig heeft. Elke medicatie die door de kinderverzorgsters wordt toegediend, zal met uur vermeld staan in het heen- en weerschriftje.

Het geven van medicatie aan kleine kinderen is niet altijd eenvoudig. Siroop geef je aan baby’s het gemakkelijkste met een spuitje terwijl ze op hun ruggetje liggen. Iets oudere kinderen kan je dit geven met het bijgevoegd maatlepeltje. Meng nooit medicatie door de voeding. Dit bederft de smaak en wanneer het kind niet alles op eet, weet men niet hoeveel hij ingenomen heeft. Geneesmiddel toedienen via de neus Indien geneesmiddelen moeten worden toegediend via de neus is het zeer belangrijk dat de neus vrij is. Je kan de neus vrijmaken door deze te spoelen met fysiologisch water. Hoe ga je te werk? Zet de baby in zithouding met het hoofd lichtjes zijwaarts gebogen of leg hem op zijn rug met zijn hoofd goed opzij gedraaid. Spuit fysiologisch water in het bovenste neusgat. Draai het hoofd dan naar de andere kant om het tweede neusgat te spoelen. Deze houding van het hoofd is zeer belangrijk, want de oplossing mag niet in de keel lopen. Masseer ten slotte zachtjes de neus van de baby van boven naar beneden toe om de secreties te verwijderen. Grotere kinderen kun je eens heel goed laten snuiten. o

o

Neusdruppels Als het neusje gespoeld is, kunnen we de neusdruppels in het neusje van het kindje doen. Let goed op het voorschrift, kijk hoeveel druppeltjes er in het neusje moeten. Hou het hoofdje ook wat schuin zodat de druppels niet rechtstreeks in zijn mondje lopen. Je doet het best voor het eten aangezien sommige kinderen braakneigingen krijgen van neusdruppels. Zalf Als het neusje gespoeld is, breng je de zalf in de neusvleugel en masseer hem.



9

Geneesmiddelen toedienen in het oog Baby’s produceren veel traanvocht. Bovendien zijn de traanbuisjes bij baby’s vaak nog onvoldoende ontwikkeld om al het traanvocht via de neus af te voeren. Jonge kinderen hebben dan ook gemakkelijker last van waterige ogen. Daarbij komt dat het teveel aan traanvocht dat uit het oog loopt, naast water ook slijm bevat. Bij het opdrogen vormt dit korstjes rondom de wimpers en op de oogleden. Dit alles maakt dat de ogen meer vatbaar zijn voor bacteriële infecties. Het is dan ook zeer belangrijk de oogjes van jonge kinderen te reinigen. Dit kan met fysiologisch water en een zacht compresje. Je reinigt de ogen het best van buiten naar binnen om te voorkomen dat er vuiltjes in het oog terecht komen. o

Oogzalf De zalf breng je in van de buitenste onderste oogrand naar de neus toe. Dit gaat het gemakkelijkst als je vlak voor het aanbrengen al een sliertje zalf uit de tube duwt. Het oog sluiten.

o

Oogdruppels Als de oogjes proper zijn kan je ze indruppelen met de oogdruppeltjes. Je trekt het onderste ooglid naar beneden en laat zo een druppel in het oog vallen. Neem ook een doekje binnen handbereik om het overtollig vocht te deppen. Als het niet alleen lukt kan je het gerust met twee doen.

Geneesmiddelen toedienen in het oor Leg je kindje op zijn rug op het verzorgingskussen met zijn hoofdje zijdelings gedraaid. Eventueel de oortjes reinigen met enkele druppeltjes fysiologisch water. Oorschelp naar achteren en naar boven trekken en de druppels tegen de oorwand aanbrengen. Het kind op de tegenovergestelde zijde eventjes laten liggen zodat de druppeltjes er niet dadelijk uitlopen. Geneesmiddelen toedienen via de luchtwegen : o o o o o o o

Medicatie geven dmv een puffer : Baby’s leg je het best op de rug, grotere kinderen kunnen vaak al zittend puffen. Het is belangrijk zeer goed te schudden met de puffer alvorens deze toe te dienen. Een puffer bevat namelijk vaste en vloeibare deeltjes die goed gemengd moeten worden. Bij kleine kinderen moet je bij het gebruiken van een puffer steeds gebruik maken van een “volumekamer” of aërochamber. Plaats de puffer op de aërochamber. Zet het masker over de neus en mond van je kindje en puf 1 keer. Laat je kindje 10 keer in en uitademen. Indien je twee puffs moet toedienen van hetzelfde geneesmiddel, moet je de hele procedure herhalen: eerst goed schudden, puffen en je kind 10 keer laten ademen

Wist je dat: Indien er twee verschillende puffs gegeven moeten worden, is het belangrijk altijd te beginnen met deze die de luchtwegen openzet. In de meeste gevallen is dit ventolin. Daarna kan je de andere geven. Een aërochamber moet je reinigen met een droge en propere doek.



o o o o

10

Medicatie geven dmv een aërosol : Je maakt de aërosol klaar met de door de arts voorgeschreven medicatie. Installeer vervolgens je kindje op schoot. Baby’s mag je aërosollen zonder gebruik te maken van het masker, bij grotere kinderen is het aangeraden het bijgeleverde masker te gebruiken. Aërosollen doe je altijd 10 minuten. Was na gebruik het masker en reservoir af onder koud, stromend water en droog het zeer goed af.

Let op: Indien in de aërosol of puff pulmicort zit, is het belangrijk je kindje achteraf water te laten drinken om een schimmelinfectie te voorkomen.



11

Wat is een infectieziekte Een infectieziekte is een besmettelijke ziekte die veroorzaakt wordt door een ziektekiem. Dat zijn bijvoorbeeld bacteriën, virussen, schimmels of parasieten. Of je al dan niet ziek wordt van een ziektekiem heeft voor een deel te maken met de weerstand die je hebt. Bij kleine kinderen is die weerstand nog volop in ontwikkeling, waardoor ze kwetsbaarder zijn. Ze worden niet alleen vlugger ziek, maar de gevolgen van een besmetting zijn vaak ook ernstiger. Een goede hygiëne voorkomt dat ziektekiemen verspreid worden in de opvang. Zowel de persoonlijke als de algemene hygiëne spelen een grote rol. Hoe doen we het bij Dol- Fijn? Alles begint bij een goede handhygiëne. Handen zijn namelijk de grootste bron van besmetting. Een goede handhygiëne vermindert heel sterk de verspreiding van ziektekiemen in de opvang. Daarnaast is ook de algemene hygiëne van oppervlakken en materialen heel belangrijk. Ze verdienen een regelmatige poetsbeurt. Ook ontsmetten is dagelijkse routine in de kinderopvang. Ontsmetten gebeurt wanneer iets bevuild is door braaksel, diarree of bloed, na elke luierbeurt en op het einde van de dag. Naast ontsmetten is ook een gezonde leefomgeving heel belangrijk. Een gezonde leefomgeving betekent dat de lucht schoon en fris is en weinig stofdeeltjes en ziektekiemen bevat. Daarom dat we bij Dol-Fijn dagelijks al onze ruimtes verluchten en ventileren. Verluchten en ventileren helpt om de verspreiding van ziektekiemen te beperken. Hoewel we veel maatregelen nemen om verspreiding van virussen en bacteriën tegen te gaan, is dit soms toch onvermijdelijk. Indien er in ons kinderdagverblijf een infectieziekte de ronde doet, zullen we dit uithangen en jullie op dat moment de nodige informatie geven.


DRAAIBOEK ZIEKE KINDEREN

Recommend Documents