Zeilen voor het goede doel

07.09.2015

dienst Communicatie

LEDE Benefiet voor Rwanda Het Psychiatrisch Centrum Zoete Nood Gods in Lede organiseert vandaag een benefiet voor zusterinstelling Caraes in Butare in Rwanda. Om 14 uur is er op de site van het ziekenhuis in de Reymeersstraat een minivoetbaltornooi, om 16 uur is er een poppentheater voor kinderen van vanaf 17 uur live optredens. Om 18 uur geeft gastspreker Roland De Bruyne een lezing over geestelijke gezondheidszorg in Rwanda. Doorlopend kunnen Afrikaanse souvenirs gekocht worden en is er een fototentoonstelling over het psychiatrisch centrum. ‘s Avonds kan aangeschoven worden voor een kip/ribfestijn met frieten, groenten en saus voor de prijs van 17 euro (kinderen 10 euro). Een vegetarisch alternatief is eveneens mogelijk. Inschrijven voor de gastspreker en het eetfestijn aan het onthaal van het psychiatrisch centrum (053/76.21.11) of bij Rik De Coninck (053/76.21.21). (KMJ)

Zeilen voor het goede doel NIEUWPOORT ?
#.*
**3
)&,/*
>*.1*3 45
)*
447)>**
4+
45
)*
>*7
<*1
>.*9 >.99*3
24*9
>.(-
.38(-7./;*3
;447
)* >*.1)&,
;&3
;41,*3)*
>43)&,

8*5 9*2'*7
2*9
89&79
.3
.*:<54479
"47., /&&7
)*)*3

2*38*3
2**
#.*
>.(.38(-7./+9
;447
)*
>**;&&79
0429
42 :
3&&7
)*
""#
.3
.*:<54479
*
&+ ;&&79
.8
42
:
/*
1:3(-9
&&3
'447)
*3 42
:
2**7
/*
453.*:<
&&3
"447
)* 7.;.*7;&&79
'*3
/*
42
:
<*1042
&&3 9
7&&.*3*89
1&3,8
)*
7:,8*;&&79
* &+;&&79
.8
42
:
9*3
)4*
/*
&&3 '447)
3
.082:.)*
-*'
/*
*;*3
9./) 42
)*
8+**7
45
9*
83:.;*3
2
:
.8
*7 34,
**3
7*(*59.*
.3
)*
""#
.3
.*:< 54479
**13&2*57./8
.8
)*79.,
*:74 *3
)**1
;&3
)*
45'7*3,89
,&&9
3&&7 *
1*:9*1
*3
&.1 -.1)7*3
9<**
47,& 3.8&9.*8
).*
>.(-
.3>*99*3
;447
-*9
<*1 >./3
;&3
0.3)*7*3
(gus) Info: www.zee-zeildag.be

Eigenaars Hokus Pokus Toverbol richten hoekje in voor autistische dochter

Femke (14) krijgt eigen winkeltje DEINZE Femke Tant (14) krijgt haar eigen hoekje in de vernieuwde snoep- en geschenkenwinkel Hokus Pokus Toverbol. De dochter van eigenares Nathalie heeft een zware vorm van autisme en kan later niet terecht op de gewone arbeidsmarkt. «Ik oefen nu al om mama te helpen met de verkoop», zegt Femke. ANTHONY STATIUS Hokus Pokus Toverbol, de snoepen geschenkenwinkel in de Gentstraat, houdt vandaag een feestelijke heropening. Eigenares Nathalie Peeters en haar man Filip Tant waren de voorbije twee maanden druk in de weer met de uitbreiding van hun snoepwinkeltje. Ze kochten het naburige pand van de ter ziele gegane kinderkledingwinkel Pimporello en maakten een doorgang waardoor hun winkel in oppervlakte is verdubbeld.

Femke’s Bubble Story Wie nu de trap naar beneden neemt, komt bovendien terecht in ‘Femke’s Bubble Story’, een hoekje dat speciaal werd ingericht voor de oudste dochter Femke. «In ‘Femke’s Bubble Story’ vind je allerlei badproducten die allemaal zorgvuldig zijn uitgekozen door onze oudste dochter Femke», zegt Nathalie. «Ons oorspronkelijke winkeltje, dat we zes jaar geleden startten, werd wat te krap, maar Femke was de hoofd-

Femke zal nooit met de stress van een gewone job kunnen omgaan. Maar hier kan ze haar eigen ding doen onder mama’s toezicht

Femke met haar zussen Junne en Jade en haar ouders Filip en Nathalie in Femke’s Bubble Story. Foto Statius

EIGENARES EN MAMA NATHALIE reden om uit te breiden.» «Ik heb een zware vorm van autisme», vertelt het veertienjarige meisje. «Ik loop momenteel school in het Sint-Gregorius in Gentbrugge, maar als ik daar binnen vier jaar afstudeer, heb ik geen diploma. Ik kan dan ook enkel op de arbeidsmarkt terecht om vrijwilligerswerk te doen, maar een gewone job zit er voor mij niet in. Van werken krijg ik te veel stress die ik niet aankan. De

bedoeling is dat ik later mama help met de verkoop. Ik oefen daar nu al op en dat begint wel te lukken. Soms klap ik echter toe bij klanten omdat ik mij te nerveus maak», zegt Femke.

Stage «Maar als dat gebeurt, kan ik altijd bijspringen», pikt Nathalie in. «Femke is een heel intelligent meisje, maar ze zal nooit met die stress kunnen omgaan. Daarom heb ik ze liever dicht bij mij, zodat

ik een oogje in het zeil kan houden. Ik laat haar volledig haar ding doen, maar dan onder mama’s toezicht. Misschien kan ze vanuit haar school hier ook officieel stage volgen. Ze heeft ook alle badproducten zelf uitgekozen. Het voordeel aan autisme is dat zij van elk product uit haar hoofd weet wat er in zit en waarvoor het dient. Ik ken dat allemaal niet vanbuiten.» «Ik ga heel graag in bad», zegt Femke. «In mijn deel van de win-

kel vind je bruisballen in verschillende geuren en kleuren, grappige shampoo’s zoals tegen een kater of voor oude zakken en badschuim verpakt in een fles champagne. Er zijn ook geschenkmanden te krijgen en er is een volledige afdeling met babyartikelen.» Iedereen is vandaag van 10 tot 17 uur welkom in de Hokus Pokus Toverbol voor een snoepje en een drankje. Meer info op het nummer 09/386.02.04 of via [email protected].

Ledenmagazine - Nummer 3 - September 2015

FLANDERS SYNERGY

Verschijnt 4x per jaar – nr. 3 – juli-augustus-september 2015 - P918300

INSPIREERT

GOEDE PRAKTIJKEN het verhaal van Sint-Paulusinstituut Gent en Partena

De grote paradigma-shift in het onderwijs

Dubbelinterview met Raymonda Verdyck en Fons Leroy

FL

gePROJECTeerd

S SYNERGY DER AN

GOEDE

IJKEN

PRAKT

'ĠEHŝJDDƜWŌĘYRRUHHŨQLHXZĠVWDUƜ Op 1 september begint traditiegetrouw het nieuwe schooljaar voor meer dan 1,1 miljoen leerlingen en 150.000 leerkrachten in Vlaanderen. Bij het Sint-Paulusinstituut te Gent is dit niet zomaar een nieuwe start. Het is het begin van een volledig nieuwe manier van organiseren, van een nieuwe school waarbij teams verantwoordelijk worden voor een community van leerlingen over vakken en leerjaren heen.

TEKST: Ann Moerenhout FOTO’S: Sint-Paulusinstituut

Het Sint-Paulusinstituut heeft al een hele weg afgelegd.

GLHKLHUSURȴMWXLWKDDOW'DDUQDDVWZRUGHQHUYDQRYHU-

Ze waren één van de 23 pilootscholen die samen met

heidswege een aantal dingen opgelegd: dalende wer-

Flanders Synergy in 2012 de aftrap gaven van het eerste

kingsmiddelen, 22-uren week i.p.v. 20-uren, …. Rik:

project ‘onderwijs slim organiseren’. Aanvankelijk werd

“Verschillende tendensen komen op ons af. Als je daar

enkel gestart met teamwerking op campus De Deyne-

enkel naar kijkt en niets mee doet, dan ga je elk jaar

straat. Toen Flanders Synergy in september 2014 groen

verder achteruit.”

licht kreeg voor een tweede project, stapte de school opnieuw mee in, met deze keer de ambitie om teamwer-

Visiegedreven organiseren op schoolniveau

king uit te rollen op alle campussen. We legden ons oor

Flanders Synergy benadrukt steeds dat een school orga-

te luisteren bij algemeen directeur Rik Meganck, leer-

niseren geen doel an sich mag zijn, maar een middel om

kracht Ilse De Jonghe en pedagogische begeleider

de visie te bereiken. Belangrijk is dat de visie gedragen

Françoise Vermeiren. Zij vertellen ons meer over de

wordt door iedereen en dat ze de leidraad is bij iedere

afgelegde weg.

te nemen beslissing. Dat is exact wat het Sint-Paulusinstituut heeft gedaan.

Dwang & drang om te veranderen

4

Het leerlingenaantal gaat al een aantal jaren achteruit.

Samen werken in teams en over grenzen heen durven

Niet omdat de school niet kwalitatief bezig is, integendeel,

springen, niet enkel focussen op je eigen vak maar focus-

een aantal externe factoren waarop ze weinig vat heeft,

sen op de Talenten van de leerlingen, Eigentijds durven

zoals de stadsomgeving, liggen mee aan de basis. Maar

zijn en durven nadenken over het nut van bestaande

niet mee zijn met de huidige tendensen, blijkt toch een

zaken, Respect hebben voor zowel de teamcollega’s als

spelbreker te zijn. In Gent is er bijvoorbeeld de STEM-hype

voor de leerlingen, en staan voor Kwaliteit en kleine

(de nieuwe aandacht voor Science - Technology - Engi-

teams die de leerlingen goed kennen.

neering - Mathematics) en het is een andere ASO-school

SPRING OVER JE GRENS Rik: “Iedereen weet ondertussen dat dit ons

om alle leerlingen van een bepaald domein in

wel meermaals herhaald. Tijdens de laatste per-

logo is, alleen staan we niet altijd meer stil bij

onder te brengen. Aangezien de school gelegen

soneelsvergadering werd de verdeling van de

de betekenis van die woorden. Door de uitrol

is in de stad, is er geen mogelijkheid tot uitbrei-

teams voorgesteld en kon iedereen reageren

van teamwerking denken we dat we onze visie

ding.

LQGLHQ HU JURWH DQRPDOLH­Q ZDUHQ 5LN Ȋ:H

nog mooier en sterker gestalte kunnen geven.”

hebben een evenwicht moeten zoeken, enerzijds Hoe het groeide

is een ideaal team een complementair team met

Kiezen voor een nieuwe structuur

Twee jaar geleden werd beslist om met de

verschillende invalshoeken, langs de andere kant

Net als de andere scholen die worden begeleid,

teamwerking voorlopig enkel te starten op

voelen mensen zich niet altijd op hun plaats.

kiest het Sint-Paulusinstituut voor verandering

campus De Deynestraat. De humane weten-

en wilt ze teams bouwen die over een voldoende

schappen (HuWe) zat hier al samen op één

lange periode een community van leerlingen

campus en ze waren al gewoon om informeel

begeleiden. Centraal staat een betere leerlin-

over de klassen heen samen te werken. Er

genopvolging. Ilse: “Nu is het allemaal per

werden drie teams gevormd: een team voor de

schooljaar geregeld. We sluiten telkens af, het

eerste brede graad en twee teams voor res-

volgend schooljaar begint en de nieuwe leer-

pectievelijk de 2de en 3de graad HuWe.

“De kerntaken en rollen werden volgens sommigen vaag geformuleerd, maar dat is omdat de teams dit nu zelf moeten regelen. En dat zijn ze niet gewoon. Jarenlang werd van bovenaf bepaald wat personeelsleden moesten doen.”

kracht weet niet waarin die leerling nu goed en niet goed is.” Met de nieuwe teams willen ze

In september 2014 besliste de school om ook

leerlingen vier jaar lang begeleiden en op die

in te stappen in het tweede project ‘onderwijs

manier meer informatie aan elkaar doorgeven.

slim organiseren’ om de teamwerking uit te rollen op alle campussen. De oorspronkelijke

Maar hoe moet die nieuwe structuur er dan uit

drie teams worden vandaag twee teams, er is

zien? Hierover werd met het ganse korps meer-

nu één team voor de 2de en de 3de graad HuWe

maals gediscussieerd. Aanvankelijk was het

samen. Het team brede eerste graad blijft

dilemma: koppelen we de teamcriteria aan

behouden.

talen tussen die wetenschappers te doen?, som-

Daarnaast heb je ook nog op twee andere cam-

dan weer wel blij dat ze als wetenschapper deel

We kregen reacties als: Wat zit ik als leerkracht migen zijn hun houvast kwijt. Anderen waren

campussen, aan graden of aan studiedomeinen?

mogen uitmaken van het team HuWe. Het is een

pussen een team voor de eerste graad. En

spanningsveld waarmee we

Het idee om op elke campus één studiedomein aan te bieden werd door het perso-

KLEINSCHALIG KWALITEIT

K

S

SAMEN SPRING OVER JE GRENS

Leerkrachten die algemene

neel snel afgeketst. Ilse: “Het personeel was niet overtuigd. De derde graad zat op campus Marathonstraat en de tweede

geconfronteerd werden.”

RESPECT RESPONSABILISEREND

R

graad op campus Patijntjestraat, en ze zaten daar eigenlijk wel goed. De leerlingen

vakken geven, zijn nog geroos-

Sint-Paulus STERK voor iedereen

terd over verschillende teams, maar de betrachting is om T

EIGENTIJDS ENTHOUSIAST

TALENT TEAM

E

Daarnaast bleek wegens capaciteitsproblemen HQȴQDQFL­OHKDDOEDDUKHLGGDWGHNHX]HEHSHUNW was. Als je wetenschappen op één campus wil organiseren, dan moet je daar ook alles voorzien van installaties, en veel meer dan wat daar nu is. Sommige campussen zouden te klein zijn

in het team waarvan ze deel leerkrachten, kreeg elk team

onze school komen. Dit willen

“Door de uitrol van teamwerking denken we dat we onze visie nog mooier en sterker gestalte kunnen geven.”

grootste aantal uren lesgeven uitmaken. Naast een aantal

zeggen altijd dat ze graag naar wij dan ook zo behouden.”

ervoor te zorgen dat ze het

verder nog drie teams voor de andere domeinen: Latijn, economie en wetenschappen. Net als bij de HuWe behoren de 2de en 3de graad tot hetzelfde team. Deze laatste drie teams zijn wel verspreid over twee campussen, waardoor de uitdaging om samen te werken als een team

ook twee secretariaatsmedewerkers. Een nieuwe start met onzekerheden Om de nodige afspraken te kunnen maken, werd op 18 juni 2015 een startvergadering georganiseerd. De kerntaken van de teams (klassamen-

groter wordt.

VWHOOLQJNZDOLȴFHUHQYDQOHHUOLQJHQRQWGHNNHQ

Teams vormen

steld, alsook de rollen (taalbeleid, zorgbeleid,

Na het bepalen van de structuur volgde het samenstellen van de teams. De leerkrachten werden toegewezen op basis van complementariteit. Ze hebben hun team zelf niet kunnen kiezen, maar de achterliggende criteria werden

en ontwikkelen van talenten, …) werden voorgepastoraal, ouderbetrokkenheid, …) die de teams moeten opnemen. De meeste personeelsleden kunnen zich vinden in het principe van de teamstructuur, maar de

5

nieuwe manier van werken roept toch nog heel wat vragen op. De kerntaken en rollen werden volgens sommigen vaag geformuleerd, maar

kreeg dat we zo niet willen werken. Maar dit

dat is omdat de teams dit nu zelf moeten

heeft meer te maken met onzekerheid. De grote

regelen. En dat zijn ze niet gewoon. Jarenlang

meerderheid heeft veel goesting om hieraan te

werd van bovenaf bepaald wat personeelsleden

beginnen.”

moesten doen. Sommigen zouden dus graag iets meer leidraad hebben. De verspreiding van

Een vast moment voor teamoverleg

de teams over verschillende campussen heen

Na het plenaire gedeelte van de startvergade-

maakt het ook wat moeilijker om alles praktisch

ring hielden de teams hun eerste teamoverleg.

te organiseren. Ilse: “Als je iets wilt organiseren

Ze kregen een aantal vragen over o.a. de rol-

voor tweede en derde graad samen, waar doe

verdeling en de frequentie van teamoverleg.

je dit dan?”

Vooral een vast moment voor teamoverleg is volgens Ilse een cruciale succesfactor. Ilse weet

Sommige leerkrachten hebben de indruk dat

waarover ze spreekt, want zij maakte deel uit

ze vanaf nu (drie)dubbel werk moeten doen.

van het team derde graad HuWe dat twee jaar

Waarom moet elk team de rol van ‘taalbeleid’

geleden samen met twee andere teams gestart

of ‘pastoraal’ opnemen? Waarom niet zoals

is met teamwerking. Aanvankelijk probeerden

vroeger éénmalig organiseren voor de volledige

ze tijdens de middagpauze hun overleg te

campus? Rik: “Het mag nooit de bedoeling zijn,

plannen, maar deze was te kort om iets grondig

dat we drie of vier keer hetzelfde doen. De fun-

te bespreken, dus hebben ze dit gaandeweg

damentele visie erachter is dat we vertrekken

laten varen.

van een leerlinggestuurde organisatie; dus wij willen dat taalbeleid enten op een team. Taalbeleid in economie mag niet hetzelfde betekenen als taalbeleid in de wetenschappen.” Misschien was het beter om nog wat te wachten met die overkoepelende zaken en dit geleidelijker aan te introduceren in de teams. “Langs de andere kant zijn ze daar eigenlijk nu al dageOLMNV PHH EH]LJ PDDU EHVH΍HQ ]H GLW QLHWȋ vertelt Françoise Vermeiren. Ze willen ook absoluut niet dat de mensen meer moeten doen. Rik: “We weten dat het in de overgangsperiode moeilijker zal gaan. Het zal tijd vergen en sommige dingen gaan misschien dubbel zijn, omdat je ook nog vakgroepen hebt, maar wat de indruk wekt erbij te komen, kan

Een gezamenlijk overlegmoment vinden is niet makkelijk: sommigen willen niet buiten de schooluren op school aanwezig zijn omwille van hun gezinssituatie, het volledige team is nooit

een ontlasting zijn op andere vlakken.”

op hetzelfde moment aanwezig, … De huidige

Ilse: “Het ging er soms wat snedig aan toe tijdens

leerkrachten werken sowieso al meer uren dan

de vergadering, waardoor je misschien de indruk

6

“Het is de bedoeling dat teams zo autonoom mogelijk functioneren. Dat ze zeker niet meer uren moeten presteren, maar dat er met dezelfde tijd meer gerealiseerd wordt met meer verantwoordelijkheid en met minstens even veel goesting.”

systemen maken het misschien moeilijker, maar GHH΍HFWLHYHOHVWLMGHQ(U]LMQPRJHOLMNKHGHQ maar dit heeft tijd nodig en moet groeien.

Lessen uit het verleden Sommige leerkrachten haalden tijdens de startvergadering aan dat de teamwerking niet werkte. Ilse: “Gestructureerde teamwerking is niet gelukt, maar we bleven wel als team allerlei zaken regelen, op een informele manier. Hierdoor zijn er toch al zaken gewijzigd die onmogelijk waren als we volledig binnen de oude structuur waren gebleven: zelf examenroosters opstellen, nieuwe vorm van oudercontacten, betere mix van nieuwe en oude leerlingen in de 3de graad die een grote instroom kent,… Maar vanaf dit jaar willen we alles meer gestructureerd aanpakken.” De HuWe hebben een streepje voor: dankzij de opgedane ervaring en doordat ze samen op één campus zitten. De andere teams starten nu nog maar pas op. Rik: “Mensen zwemmen nu nog wat, ze zoeken houvast in de pool waarin ze terecht gekomen zijn. We hopen dat vanuit het team HuWe toch ook een soort uitdijende LQYORHGNRPW]RGDW]HPHHDQGHUHQRSLGHH­Q brengen. Meerwaarde van teamwerking Door teamwerking zullen leerkrachten meer klasoverschrijdend overleggen. Gewoonlijk heb je enkel de klassenraden of vakvergaderingen, waar iedereen vasthoudt aan de standaard agendapunten. Door regelmatig als team te overleggen, zullen er meer initiatieven ontstaan, en dit zal ten goede komen van de leerling. Ilse: “We moeten focussen op talenten, dus willen wij binnen elk van onze studiedomeinen op zoek gaan naar talenten en deze uitwerken.” Door de teams in te delen volgens domeinen, NXQQHQGH]H]LFKRRNPHHUSURȴOHUHQHQKXQ afdeling meer in de picture zetten.

Stap voor stap Vanaf 1 september zijn de teams opgestart. Ilse raadt aan om zeker in het begin nog wat sturing

netten, maakt de samenwerking extra vrucht-

te geven en niet alles op zijn beloop te laten

baar. Daarnaast is het een ideale plek om elkaars

zoals eerder gebeurde. Dit is de directie dan

miserie te delen. Het is een proces met vallen

ook van plan. Rik: “In het begin zullen we nog

en opstaan, maar het is aangenaam om te

aansluiten bij de vergaderingen en eventueel

merken dat we niet de enige zijn die hiermee te

vragen om ook over bepaalde thema’s te praten,

kampen hebben.”

maar het is natuurlijk niet de bedoeling om alle agendapunten te bepalen.”

Aspiraties en dromen voor de toekomst De komende jaren heeft deze school de ambitie

De rol van de directie zal niet afgeschaft worden,

om te groeien. Ilse: “Onderwijs heeft nood aan

er zijn nog altijd een aantal zaken die eigen zijn

vernieuwing. De voorbije 15 jaar heb ik bitter

aan de school en die niet in een team kunnen

weinig zien veranderen, hoewel de wereld

gebracht worden. Rik: “Het is wel de bedoeling

enorm veranderd is. We zijn 300 leerlingen

dat teams zo autonoom mogelijk functioneren.

verloren en we bleven gewoon voortdoen. Nu

Dat ze zeker niet meer uren moeten presteren,

mogen we echt niet meer stilstaan.”

maar dat er met dezelfde tijd meer gerealiseerd wordt met meer verantwoordelijkheid en met

Het Sint-Paulusinstituut wil gekend zijn als een

minstens even veel goesting.”

school die inzet op de talenten van de leerlingen. Ilse: “Ouders zijn op zoek naar een school waar

Samen in een lerend netwerk

hun kind positief wordt onthaald. Wij willen

Het Sint-Paulusinstituut wordt samen met drie

aantonen dat bij ons het kind centraal staat met

andere secundaire scholen door Flanders

zijn/haar talenten, door te kijken naar wat een

Synergy begeleid in een lerend netwerk. Dit

kind goed kan en niet te focussen op het nega-

geeft hen ook de kans om samen en van elkaar

tieve.”

te leren. Van één van de collega-scholen hebben ze geleerd dat de teams niet te groot mogen

Rik: “Op een trein heb je een machinist, kaart-

zijn. Daarom hebben ze gekozen voor teams

jesknippers en een aantal die als passagier

van maximum 15 à 17 mensen.

willen meerijden, dat heb je overal. Maar we

Win Scholen slim organiseren In het artikel wordt verwezen naar de begeleiding van Flanders Synergy door middel van een lerend netwerk. De werkwijze die dit netwerk volgt, wordt beschreven in het boek “Scholen slim organiseren” van onze collega Tom Van Acker en Yves Demaertelaere (Broeders van Liefde). Ben je geïnteresseerd en wil je graag meer weten? Stuur ons dan het juiste antwoord op onderstaande vraag & dan win je misschien wel je eigen exemSODDU:HJHYHQYLMINRSLH­QZHJDDQGHHHUVWH vijf goede antwoorden. Hoeveel scholen nemen momenteel deel aan de lerende netwerken van Flanders Synergy? A: 15

B: 35

C:55

Mail het juiste antwoord & je adresgegevens naar DQQPRHUHQKRXW#ȵDQGHUVV\QHUJ\EH

zouden graag hebben dat de komende jaren Rik: “Het houdt ons wakker, het besef dat andere

het aantal machinisten op de trein toeneemt.

scholen daar ook mee bezig zijn en dat we dus

Dat veel meer mensen dan nu overtuigd

niet mogen achterop geraken en mee de weg

geraken, door het al doende te leren, van de

van de verandering moeten inslaan. Ook het

meerwaarde van de verandering.”

feit dat het scholen zijn uit de verschillende

7