Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013 Opgesteld door Bureau Louter
Bureau Louter
Auteurs: Peter Louter (Bureau Louter) Pim van Eikeren (Bureau Louter) Bureau Louter Rotterdamseweg 183c 2629 HD Sint-Oedenrode Telefoon: 015-2682556
[email protected] www. bureaulouter.nl
TOELICHTING Sint-Oedenrode is vergeleken met de benchmarkgemeenten, Schijndel, Boxtel, Best, Son en Breugel en Veghel. De positie is bepaald binnen de ranglijst van 408 gemeenten in Nederland. In de bijlage staat een toelichting op de gebruikte indicatoren. Toelichting bij de figuren Er is steeds gebruik gemaakt van zogenaamde z-scores. Hierdoor zijn alle indicatoren onderling vergelijkbaar. Bij z-scores is het gemiddelde over alle gemeenten altijd gelijk aan 0. De kans op een score hoger dan 1 is ongeveer 15%, de kans op een score lager dan -1 ook. Een kans op een score hoger dan 2 is ongeveer 2.5%, de kans op een score lager dan -2 ook (zie de bijlage). Achtereenvolgens staan in de vitaliteitsscan voor SintOedenrode de volgende figuren: • Figuur 1 Totaalscore woonaantrekkelijkheid: de score en positie binnen de ranglijst van 408 gemeenten van Sint-Oedenrode en de individuele Benchmarkgemeenten. • Figuur 2 Woonaantrekkelijkheidsweb: de scores op zeven ‘rubrieken’ voor Sint-Oedenrode en de Benchmarkgemeenten, inclusief de positie van Sint-Oedenrode. • Figuur 3 Scores 20 kenmerken: de scores op 20 kenmerken voor Sint-Oedenrode en de Benchmarkgemeenten, met de positie van Sint-Oedenrode in de ranglijst van alle Nederlandse gemeenten en in de ranglijst van de Benchmarkgemeenten. • Figuur 4 Scores 42 indicatoren: dezelfde gegevens als in figuur 3. • Figuur 5 Scores subindicatoren: de positie die een gebied inneemt in de ranglijst van 408 gemeenten, onderscheiden naar zeven klassen. Voor de Benchmarkgemeenten is de gemiddelde score vertaald naar de positie die zou worden ingenomen in de ranglijst van 408 gemeenten. Tevens is aangegeven in welke klasse de hoogst en laagst scorende benchmarkgemeente valt.
Bureau Louter
Figuur 1
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013
Totaalscore woonaantrekkelijkheid
Gemeente Best Schijndel Sint-Oedenrode Son en Breugel Veghel Boxtel
Positie 40 77 124 173 251 301 -3
0
3
Vitaliteitsweb Sint-Oedenrode Basisvoorzieningen (211)
Weergegeven zijn de z-scores. Een hoge score is gunstig.
3
Het gemiddelde voor de 408 gemeenten is 0.
2 Bereikbaarheid (320)
1 0
Plusvoorzieningen (197)
Benchmarkgemeenten: Schijndel Boxtel Best Son en Breugel Veghel
-1 -2 -3 Harmonieuze omgeving (104)
(211) Positie in ranglijst 408 gemeenten
Economie (106)
Sint-Oedenrode Benchmarkgemeenten Rust en ruimte (210)
www.bureaulouter.nl
[email protected]
Natuurlijke omgeving (223)
Bureau Louter
Figuur 3
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013
Scores 20 kenmerken Positie t.o.v. 408 164 gemeenten landelijke gemeenten 160 40 217 63 273 75 266 95 182 21 143 23 190 38 235 47 165 61 289 109 181 64 84 48 186 98 135 53 118 39 63 37 161 46 57 10 320 103 210 122
Kinderpakket Winkels (dagelijks) Lokale zorg Historische binnenstad Cultuur Horeca en luxe winkels Sport en fitness Zorg en onderwijs Recreatiegebieden Water Groen en natuur Weinig overlast Weinig misdaad Verkeersveiligheid Samenstelling bevolking Saamhorigheid bewoners Arbeidsmarkt hoog opgeleiden Economisch sterke regio Aansluiting op weg/OV Rust en ruimte -3
-2.5
-2
-1.5
Sint-Oedenrode
www.bureaulouter.nl
[email protected]
-1
-0.5
0
0.5
1
1.5
2
2.5
3
Gemiddelde benchmarkgemeenten
Bureau Louter
Figuur 4
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013
Scores 42 indicatoren Positie t.o.v. 408 164 gemeenten landelijke gemeenten 266 133 152 214 199 166 177 186 116 337 131 13 322 93 265 217 206 184 179 210 144 131 165 284 274 190 32 61 234 83 186 135 93 169 63 161 57 350 347 296 225 266
Historische binnenstad Aantrekkelijke bebouwing in omgeving Parken en plantsoenen/groen Bos en natuur Rust en ruimte Basisonderwijs Kinderdagverblijf Buitenschoolse opvang Speelgelegenheid jonge kinderen Middelbaar onderwijs Hoger onderwijs Jongerenvoorzieningen (12-18 jaar) Huisarts Tandarts Ziekenhuis Winkels dagelijkse boodschappen Musea Theaters/podiumkunsten Bioscopen Luxe winkels/ funshoppen Cafés Restaurants Recreatiegebieden Binnenwater (meren/plassen) Strand Sport-/fitnessvoorzieningen Weinig rommel/bekladding/vernieling Weinig overlast buren/omwonenden Weinig overlast jongeren Weinig overlast geluid/stank Weinig misdaad Verkeersveiligheid Bevolkingssamenstelling Sociale status woonomgeving Saamhorigheid bewoners Werkgelegenheid in de omgeving Economisch sterke regio Bereikbaarheid per trein Bereikbaarheid overig OV Weinig files Bereikbaarheid over de weg Parkeermogelijkheden -3
-2
Sint-Oedenrode
www.bureaulouter.nl
[email protected]
-1
0
1
2
95 65 35 86 126 61 41 39 61 117 20 9 107 16 60 63 51 22 19 71 37 22 61 103 107 38 24 34 122 46 98 53 44 55 37 46 10 130 121 135 58 127
3
Gemiddelde benchmarkgemeenten
Bureau Louter
Figuur 5
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013
Scores subindicatoren
Sint-Oedenrode Historisch decor ● Aantrekkelijke bebouwing in omgeving ● Kwaliteit groen ● Afstand groen ● Variëteit groen ● Afstand bos ● Afstand droog natuurlijk terrein ● Afstand nat natuurlijk terrein ● Heuvellandschap ● Afstand semi-openbaar groen ● Variëteit natuur ● Kwaliteit natuur ● Rust en ruimte ● Kwaliteit basisscholen ● Afstand basisschool ● Variëteit basisscholen ● Afstand kinderdagverblijf ● Variëteit kinderdagverblijven ● Afstand kinderdagverblijven ● Variëteit buitenschoolse opvang ● Kwaliteit speelgelegenheid ● Nabijheid middelbaar onderwijs ● Nabijheid hoger onderwijs ● Kwaliteit jongerenvoorzieningen ● Afstand huisarts ● Variëteit huisartsen ● Afstand huisartsenpost ● Afstand apotheek ● Afstand fysiotherapeut ● Variëteit fysiotherapeuten ● Variëteit tandartsen ● Nabijheid medische zorg ● Kwaliteit winkels ● Afstand supermarkt ● Variëteit supermarkten ● Afstand overige winkels ● Variëteit overige winkels ● Nabijheid winkels ● Afstand musea ● Variëteit musea ● Afstand podiumkunsten ● Variëteit podiumkunsten ● Afstand bioscoop ● Variëteit bioscopen ● Nabijheid cultuur ● Nabijheid luxe detailhandel ● Afstand café ● Variëteit cafés ● Nabijheid cafés ● Afstand restaurants ●
www.bureaulouter.nl
[email protected]
Benchmarkgemeenten Hoogste Gemiddeld Laagste ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
Positie in ranglijst van 408 gemeenten ● Hoogste 5% ● 5-20% ● 20-40% ● 40-60% ● 60-80% ● 80-95% ● Laagste 5%
Bureau Louter
Figuur 5
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013
Scores subindicatoren (vervolg)
Variëteit restaurants Restaurants per inwoner Afstand dagrecreatief terrein Afstand verblijfsrecreatief terrein Nabijheid recreatieterrein Afstand recreatief binnenwater Afstand strand Afstand zwembad Afstand fitnesscentrum Variëteit fitnesscentra Afstand sportterreinen Nabijheid sportterreinen Weinig bekladding Weinig vernieling Weinig rommel Weinig hondenpoep Weinig gemeten vernieling Weinig overlast buren Weinig overlast omwonenden Weinig gemeten drugsmisdrijven Weinig overlast jongeren Weinig geluidsoverlast Weinig stank Weinig angstgevoelens Weinig gemeten geweldsmisdrijven Weinig gemeten vermogensdelichten Weinig last van verkeer Veilige verkeerssituatie Weinig doden/gewonden verkeer Tevreden met bevolkinsgsamenstelling % uitkeringen t.o.v. regio % inkomen in bovenste 20% Gemiddeld inkomen t.o.v. regio Veel contact met buren Veel contact met buurtbewoners Verantwoordelijkheid voor leefbaarheid Prettig met elkaar omgaan Gezellige buurt Mensen kennen elkaar Nabijheid arbeidsplaatsen Economisch sterke regio Afstand tot treinstation Afstand tot overstapstation Bereikbaarheid per trein Tevredenheid openbaar vervoer Filedruk Ligging aan wegennet Tevredenheid parkeergelegenheid
www.bureaulouter.nl
[email protected]
Sint-Oedenrode ●
● ● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ●
● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
Benchmarkgemeenten Hoogste Gemiddeld Laagste ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
Positie in ranglijst van 408 gemeenten ● Hoogste 5% ● 5-20% ● 20-40% ● 40-60% ● 60-80% ● 80-95% ● Laagste 5%
Bureau Louter
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013
Toelichting z-scores Door de waarden voor indicatoren om te zetten in zscores wordt gecorrigeerd voor de grote mate in spreiding in de oorspronkelijke scores van de indicatoren en wordt de mate waarin op een indicator hoger of lager dan gemiddeld wordt gescoord vergelijkbaar gemaakt tussen indicatoren. Bij z-scores wordt het gemiddelde voor alle waarnemingen op 0 gezet en gedeeld door de standaarddeviatie. Het gevolg hiervan is dat voor elke indicator ongeveer 16% van de gemeenten een score hoger dan 1 behaalt en ook ongeveer 16% een score lager dan -1 (zie onderstaande figuur). Een score hoger dan 2 wordt naar verwachting door 2.5% van de gemeenten gerealiseerd. Dat geldt ook voor een score lager dan -2. Figuur: Normale verdeling en kans op scores
50% 16% 2.5%
-2
-1
0
www.bureaulouter.nl
[email protected]
1
2 z-score
Bureau Louter
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013
Toelichting indicatoren Om na te gaan waar het in Nederland goed wonen is, vergeleken Elsevier en Bureau Louter de 415 gemeenten voor acht rubrieken, alle opgebouwd uit één of meer kenmerken, die vervolgens weer bestaan uit één of meer indicatoren. Die indicatoren zijn op hun beurt weer opgebouwd uit één of meer subindicatoren. De gegevens zijn zo actueel mogelijk en afkomstig van diverse bronnen. Bij vrijwel alle gebruikte indicatoren heeft door Bureau Louter een bewerking van basisgegevens plaatsgevonden. Bij diverse kenmerken is bepaald wat de nabijheid, de variëteit en de kwaliteit is. Wordt als voorbeeld basisscholen genomen, dan is de ‘nabijheid’ de afstand tot de dichtstbijzijnde basisschool. De ‘variëteit’ is het aantal basisscholen binnen een relevante omgeving. De omvang van die relevante omgeving is per indicator afzonderlijk bepaald aan de hand van de resultaten van de ten behoeve van dit onderzoek uitgevoerde enquête, met in totaal 6.700 respondenten. In die enquête werd onder andere gevraagd wat de omvang is van het gebied waarbinnen een indicator voor de woonaantrekkelijkheid van belang wordt geacht. De ‘kwaliteit’ is bepaald aan de hand van een zeer grote enquête van het CBS (Woononderzoek Nederland: WOON) waarin naar allerlei oordelen wordt gevraagd, zoals bijvoorbeeld de tevredenheid over basisscholen in de buurt. Hier volgt eerst een meer algemene beschrijving van de acht rubrieken waaruit de woonaantrekkelijkheid is opgebouwd, nader onderverdeeld naar twintig kenmerken. Voor degenen die een nauwkeuriger beeld willen krijgen van de gebruikte gegevens, volgt daarna een exacte beschrijving van alle 101 subindicatoren en de wijze waarop die berekend zijn. Algemenebeschrijvingindicatorenwoonaantrekkelijkheid Woonomgeving Historische binnenstad De nabijheid van ruimtelijke concentraties van rijksmonumenten vormt de basis voor het afbakenen van historische binnensteden. De brongegevens zijn afkomstig van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Aantrekkelijke buurt De aantrekkelijkheid van de buurt wordt bepaald door de nabijheid, variëteit en kwaliteit van het groen en door de bebouwing. Bij de bebouwing zijn bepalend het aantal rijksmonumenten (ten opzichte van het oppervlak woonbebouwing), aangevuld met beschermde dorps- en stadsgezichten), het aandeel van woningen in de periode 1905-1945 en het percentage woningen met zes of meer kamers.
www.bureaulouter.nl
[email protected]
Natuur, rust en ruimte Bos en natuur worden bepaald door de nabijheid van bos, droog en nat natuurlijk terrein en semiopenbaar groen. Daarnaast is de variëteit van natuur meegewogen en is de kwaliteit van de natuur bepaald via een door Alterra opgesteld ‘rapportcijfer’ voor de beleving van het landschap. Daarvoor is onder andere gebruik gemaakt van een enquête onder 4.500 Nederlanders, waarin werd gevraagd om hun eigen woonomgeving te beoordelen. Tenslotte is door Bureau Louter een indicator opgesteld voor ‘rust en ruimte’. Dat is een weging (waarbij de gewichten aan de voor dit onderzoek uitgevoerde enquête zijn ontleend) van de bevolkingsdichtheid op drie ruimtelijke schaalniveaus (buurt, gemeente en regio). Een lage dichtheid wordt hierbij als gunstig beschouwd. Basisvoorzieningen Kinderpakket Het kinderpakket is gebaseerd op de nabijheid, variëteit en kwaliteit van basisscholen, de nabijheid en variëteit van kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang en de kwaliteit van speelmogelijkheden voor jonge kinderen. Jongerenpakket Beoordeeld is hoe dicht inwoners in de buurt van middelbare scholen wonen en daarbij uit minstens twee scholen van een bepaald type kunnen kiezen. Gelet is dus op de breedte van het aanbod, van vmbo tot vwo, het aantal scholen in de omgeving en de omvang. Ook is de afstand tot het mbo (ROC’s) meegewogen. De gegevens zijn afkomstig van het Ministerie van OCW. Op soortgelijke wijze is een indicator opgesteld voor het aanbod van hoger onderwijs (hbo en universiteiten). Tenslotte is de kwaliteit van jongerenvoorzieningen (12-18 jaar) bij het jongerenpakket gevoegd. Zorgpakket Het aanbod van zorgvoorzieningen is bepaald aan de hand van de nabijheid van een huisarts, een huisartsenpost, een apotheek en een fysiotherapeut en de variëteit in het aanbod van huisartsen, tandartsen en fysiotherapeuten. Daarnaast is de reistijd tot ziekenhuizen bepaald, waarbij extra punten kunnen worden verdiend indien er dichtbij een academisch of groot ziekenhuis is gevestigd. Winkels (dagelijkse boodschappen) Het winkelaanbod voor dagelijkse goederen is bepaald aan de hand van de nabijheid en variëteit van supermarkten en andere winkels voor dagelijkse levensmiddelen, alsmede een oordeel over de kwaliteit van de winkels in de buurt.
Bureau Louter
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013 Plusvoorzieningen
Cultuur De nabijheid en variëteit van musea, theaters/ podiumkunsten en bioscopen bepalen de score op cultuur. Horeca en luxe winkels Bepaald als de nabijheid en variëteit van cafés en van restaurants, alsmede de nabijheid van luxe detailhandel (‘funshoppen’). Recreatie Opgebouwd uit de afstand tot dagrecreatief terrein, verblijfsrecreatief terrein, recreatief binnenwater en strand. Vaak gaat het hierbij om watergerelateerde recreatie. Sport-/ fitnessvoorzieningen Gemeten zijn de nabijheid en variëteit van sportterreinen en van fitnesscentra, aangevuld met de nabijheid van het dichtstbijzijnde zwembad. Overlast en veiligheid Weinig overlast Voor een groot deel is dit oordeel gebaseerd op een grootscheepse CBS-enquête (150 duizend personen). Daarin is per gemeente een oordeel gevraagd over de mate waarin overlast/hinder wordt ondervonden van bekladding, vernieling, rommel, hondenpoep, geluid, stank, buren, omwonenden en jongeren. Daarnaast is objectief gemeten hoeveel sprake is van vernieling en van drugsmisdrijven (als indicator voor drugsoverlast). Weinig misdaad Naast het gemeten aantal geweldsmisdrijven en vermogensdelicten per inwoner is hierbij tevens bepaald in hoeverre men bang is te worden lastiggevallen of beroofd. Verkeersveiligheid Naast het feitelijk aantal verkeersdoden en het geregistreerde aantal ziekenhuisgewonden per duizend inwoners (gegevens via de Dienst Verkeer en Scheepvaart van Rijkswaterstaat) is hierin tevens het oordeel meegewogen over de mate waarin hinder van het verkeer wordt ondervonden en of men vindt dat sprake is van een veilige verkeerssituatie.
inkomen (de welvarendste twintig procent) en het gemiddeld inkomen in een gemeente, vergeleken met de omliggende regio. Saamhorigheid bewoners In hoeverre sprake is van saamhorigheid is vooral een ‘gevoelskwestie’. Daarom is hier afgegaan op het oordeel dat de inwoners van een gemeente hebben over het contact met de buren en buurtbewoners, of sprake is van een gezellige buurt, waarin mensen elkaar kennen en op een prettige manier omgaan met elkaar en of men zelf verantwoordelijkheid voelt voor de leefbaarheid in de buurt. Dit is gebaseerd op een grootscheepse enquête van het CBS. Economie Economie Ten eerste is de kans op werk bepaald als het aantal arbeidsplaatsen per inwoner van 15 tot 65 jaar binnen de regio. Ten tweede is bepaald of sprake is van een economisch sterke regio. Daarvoor is gebruik gemaakt van de gemeentelijke score in het onderzoek ‘economische toplocaties 2012’ van Bureau Louter en Elsevier. Bereikbaarheid Bereikbaarheid OV (openbaar vervoer) De bereikbaarheid per trein is bepaald via de nabijheid van treinstations in het algemeen en van belangrijke overstapstations in het bijzonder. Daarnaast is door Bureau Louter een algemene bereikbaarheidsindicator opgesteld die onder andere is gebaseerd op het deel van de bevolking dat regelmatig gebruik maakt van de trein. De kwaliteit van het overig openbaar vervoer is gemeten via de tevredenheid van inwoners over het aantal haltes voor openbaar vervoer in de buurt. Bereikbaarheid auto Een eerste criterium is de gemiddelde afstand van inwoners tot een afslag van een snelweg of provinciale weg. Een tweede criterium is de filedruk. De VerkeersInformatieDienst bepaalt de filedruk door het aantal kilometers file per minuut te tellen. In dit onderzoek is die informatie omgezet in een maat voor filedruk, waarbij ook files in de omgeving werden meegewogen. Tenslotte is de tevredenheid over de parkeergelegenheid in de buurt opgenomen als indicator voor de parkeermogelijkheden.
Sociaal klimaat Bevolkingssamenstelling Naast het percentage uitkeringsontvangers in een gemeente (vergeleken met de omliggende regio) is de aangegeven tevredenheid over de bevolkingssamenstelling bepalend. Daarnaast is de ‘sociale status’ van de woonomgeving gemeten via het percentage van de huishoudens met een hoog www.bureaulouter.nl
[email protected]
(Diensten/tarieven) gemeente Gemeente De gemeentelijke dienstverlening is gebaseerd op een checklist van het Ministerie van Binnenlandse Zaken met veertig verbeterpunten voor een goede dienstverlening, zoals het verminderen van rompslomp bij vergunningenaanvraag. Hoe meer 10
Bureau Louter
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013
maatregelen een gemeente heeft doorgevoerd, des te beter de dienstverlening. Daarnaast heeft Bureau Louter een indicator voor de gemiddelde woonlasten opgesteld die is gebaseerd op gemeentelijke heffingen (reinigingsheffingen en rioolrecht) en het gemiddelde ozb-tarief. Door uit te gaan van het ozb-tarief wordt gecorrigeerd voor het feit dat in de ene gemeente gemiddeld duurdere woningen staan dan in de andere. Specifieke beschrijving woonaantrekkelijkheid
indicatoren
In tabel 1 staan de onderscheiden subindicatoren, gebundeld naar indicator en kenmerk (met daarbinnen nog rubrieken). Er zijn drie typen bronnen: • CBS WOON. De enquêtes voor 2006 en 2009 zijn gebundeld. Daardoor ontstaat een steekproef met, nationaal gezien, 150 duizend respondenten. Dit vormde de basis voor kwalitatieve oordelen over enkele typen voorzieningen, over bereikbaarheid en oordelen over aspecten die samenhangen met hinder/overlast en het sociaal klimaat. In de WOON-enquête wordt gevraagd om op een vier- of vijfpuntsschaal een oordeel te geven. Door Bureau Louter is dat omgerekend naar een gemiddelde score per gemeente. • CBS Buurt. Deze gegevensbron levert informatie op buurtniveau (totaal meer dan 10 duizend buurten) over aspecten die samenhangen met de nabijheid en variëteit van voorzieningen en over bereikbaarheid. De ‘nabijheid’ is de afstand tot de dichtstbijzijnde voorziening (bijvoorbeeld een basisschool), de ‘variëteit’ is het aantal voorzieningen van een bepaald type binnen een gegeven afstand (bijvoorbeeld het aantal basisscholen binnen een kilometer). Het CBS berekent dat voor verschillende afstandsbegrenzingen. Op grond van de resultaten van onze enquête over de afstand waarover verschillende aspecten van de woonaantrekkelijkheid van belang zijn, is daarvoor een gewogen totaalscore berekend. Voor dit onderzoek zijn de buurtscores door ons omgerekend naar gemeentescores. We hebben echter ook de beschikking over een (zeer uitgebreide) set met gegevens op buurtniveau. • Specifieke bronnen. Daarbij zijn door Bureau Louter specifieke berekeningen gemaakt, soms door combinatie van verschillende gegevensbronnen. Per rubriek wordt na tabel 1 aangegeven hoe de subindicatoren zijn berekend.
www.bureaulouter.nl
[email protected]
11
Bureau Louter Tabel 1
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013 7 Rubrieken, 20 kenmerken, 42 indicatoren, 102 subindicatoren
Kenmerk
Indicator
Subindicator
Bron
Historische binnenstad
Historische binnenstad
Historische binnenstad
Specifiek
Aantrekkelijke buurt
Aantrekkelijke bebouwing in omg.
Aantrekkelijke bebouwing
Specifiek
Parken en plantsoenen/groen
Kwaliteit groen
CBS WOON
Afstand groen
CBS Buurt
Variëteit groen
Specifiek
Afstand bos
CBS Buurt
Afstand droog natuurlijk terrein
CBS Buurt
Afstand nat natuurlijk terrein
CBS Buurt
Afstand semi-openbaar groen
CBS Buurt
Variëteit natuur
Specifiek
Kwaliteit natuur
Specifiek
Rust en ruimte
Rust en ruimte
Specifiek
Basisonderwijs
Kwaliteit basisscholen
CBS WOON
Afstand basisschool
CBS Buurt
Variëteit basisscholen
CBS Buurt
Afstand kinderdagverblijf
CBS Buurt
Variëteit kinderdagverblijven
CBS Buurt
Afstand kinderdagverblijven
CBS Buurt
Variëteit buitenschoolse opvang
CBS Buurt
Speelgelegenheid jonge kinderen
Kwaliteit speelgelegenheid
CBS WOON
Middelbaar onderwijs
Nabijheid middelbaar onderwijs
Specifiek
Hoger onderwijs
Nabijheid hoger onderwijs
Specifiek
Jongerenvoorzieningen (12-18 jaar)
Kwaliteit jongerenvoorzieningen
CBS WOON
Huisarts
Afstand huisarts
CBS Buurt
Variëteit huisartsen
CBS Buurt
Afstand huisartsenpost
CBS Buurt
Afstand apotheek
CBS Buurt
Afstand fysiotherapeut
CBS Buurt
Variëteit fysiotherapeuten
CBS Buurt
Tandarts
Variëteit tandartsen
Specifiek
Ziekenhuis
Nabijheid medische zorg
Specifiek
Winkels dagelijkse boodschappen
Kwaliteit winkels
CBS WOON
Afstand supermarkt
CBS Buurt
Variëteit supermarkten
CBS Buurt
Afstand overige winkels
CBS Buurt
Variëteit overige winkels
CBS Buurt
Nabijheid winkels
Specifiek
Afstand musea
CBS Buurt
Variëteit musea
CBS Buurt
Nabijheid musea
Specifiek
Afstand podiumkunsten
CBS Buurt
Variëteit podiumkunsten
CBS Buurt
Nabijheid podiumkunsten
Specifiek
Afstand bioscoop
CBS Buurt
Variëteit bioscopen
CBS Buurt
Nabijheid bioscopen
Specifiek
Woonomgeving
Natuur, rust, ruimte
Bos en natuur
Basisvoorzieningen Kinderpakket
Kinderdagverblijf
Buitenschoolse opvang
Jongerenpakket
Zorgpakket
Winkels
Plusvoorzieningen Cultuur
Musea
Theaters/podiumkunsten
Bioscopen
Grijs gemarkeerd: indicatoren die subjectief van aard zijn. Deze gegevens resulteren uit enquêtes waarin naar oordelen wordt gevraagd. www.bureaulouter.nl
[email protected]
12
Bureau Louter Tabel 1
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013 7 Rubrieken, 20 kenmerken, 42 indicatoren, 102 subindicatoren (vervolg)
Kenmerk
Indicator
Subindicator
Bron
Luxe winkels/ funshoppen
Nabijheid luxe detailhandel
Specifiek
Cafés
Afstand café
CBS Buurt
Variëteit cafés
CBS Buurt
Nabijheid cafés
Specifiek
Afstand restaurants
CBS Buurt
Variëteit restaurants
CBS Buurt
Nabijheid restaurants
Specifiek
Afstand dagrecreatief terrein
CBS Buurt
Afstand verblijfsrecreatief terrein
CBS Buurt
Nabijheid recreatieterrein
Specifiek
Binnenwater (meren/plassen)
Afstand recreatief binnenwater
CBS Buurt
Strand
Afstand strand
Specifiek
Sport-/fitnessvoorzieningen
Afstand zwembad
CBS Buurt
Afstand fitnesscentrum
CBS Buurt
Variëteit fitnesscentra
CBS Buurt
Afstand sportterreinen
CBS Buurt
Nabijheid sportterreinen
Specifiek
Weinig bekladding
CBS WOON
Weinig vernieling
CBS WOON
Weinig rommel
CBS WOON
Weinig hondenpoep
CBS WOON
Weinig gemeten vernieling
Specifiek
Weinig overlast buren
CBS WOON
Weinig overlast omwonenden
CBS WOON
Weinig gemeten drugsmisdrijven
Specifiek
Weinig overlast jongeren
Weinig overlast jongeren
CBS WOON
Weinig overlast geluid/stank
Weinig geluidsoverlast
CBS WOON
Weinig stank, stof, vuil
CBS WOON
Weinig angstgevoelens
CBS WOON
Weinig geweldsmisdrijven
Specifiek
Weinig vermogensdelicten
Specifiek
Weinig last van verkeer
CBS WOON
Veilige verkeerssituatie
CBS WOON
Weinig doden/gewonden verkeer
Specifiek
Tevr. bevolkingssamenstelling
CBS WOON
% uitkeringen t.o.v. regio
Specifiek
% inkomen in bovenste 20%
Specifiek
Gemiddeld inkomen t.o.v. regio
Specifiek
Veel contact met buren
CBS WOON
Veel contact met buurtbewoners
CBS WOON
Verantw. leefbaarheid
CBS WOON
Prettig met elkaar omgaan
CBS WOON
Gezellige buurt
CBS WOON
Mensen kennen elkaar
CBS WOON
Plusvoorzieningen (vervolg) Horeca en luxe winkelen
Restaurants
Recreatie
Sport en fitness
Recreatiegemeenten
Overlast en veiligheid Weinig overlast
Weinig rommel/bekladding/vernieling
Weinig overlast buren/omwonenden
Weinig misdaad
Verkeersveiligheid
Weinig misdaad
Verkeersveiligheid
Sociaal klimaat Samenstelling bevolking
Samenstelling bevolking
Sociale status woonomgeving
Saamhorigheid bew.
Saamhorigheid bewoners
Grijs gemarkeerd: indicatoren die subjectief van aard zijn. Deze gegevens resulteren uit enquêtes van het CBS waarin naar oordelen wordt gevraagd. www.bureaulouter.nl
[email protected]
13
Bureau Louter Tabel 1 Kenmerk
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013 7 Rubrieken, 20 kenmerken, 42 indicatoren, 102 subindicatoren (vervolg) Indicator
Subindicator
Bron
Werkgelegenheid in de omgeving
Werkgelegenheid in omgeving
Specifiek
Economisch sterke regio
Economisch sterke regio
Specifiek
Bereikbaarheid per trein
Afstand tot treinstation
CBS Buurt
Afstand tot overstapstation
CBS Buurt
Bereikbaarheid per trein
Specifiek
Bereikbaarheid overig OV
Tevredenheid openbaar vervoer
CBS WOON
Weinig files
Filedruk
Specifiek
Bereikbaarheid over de weg
Ligging aan wegennet
Specifiek
Parkeermogelijkheden
Tevr. parkeergelegenheid
CBS WOON
Gemeentelijke dienstverlening
Gemeentelijke dienstverlening
Specifiek
Lage gemeentelijke belastingen
Lage gemeentelijke belastingen
Specifiek
Economie
Bereikbaarheid Bereikbaarheid OV
Bereikbaarheid auto
Gemeente
Grijs gemarkeerd: indicatoren die subjectief van aard zijn. Deze gegevens resulteren uit enquêtes van het CBS waarin naar oordelen wordt gevraagd. Woonomgeving (gebouwd en natuurlijk) Historische binnenstad: het aantal Rijksmonumenten per vierkante kilometer, met een afstandsvervalfunctie op basis van de resultaten uit onze enquête (waarin gevraagd werd naar de afstand waarover men de aanwezigheid van een binnenstad van belang acht). De score is bepaald per buurt en vervolgens via het aantal inwoners per buurt gewogen opgeteld tot een score voor de gemeente. Aantrekkelijke bebouwing: het gemiddelde van: • het aantal Rijksmonumenten en het aantal beschermde dorps- en stadsgezichten (met een gewicht van 10) in een gemeente, gedeeld door de totale oppervlakte van de woonbebouwing; • aandeel van woningen met zes kamers of meer in het totaal aantal woningen; • het aandeel van woningen gebouwd tussen 1905-1945 in de totale woningvoorraad. Variëteit groen: het oppervlak aan parken en plantsoenen (uit de Bodemstatistiek) per inwoner respectievelijk per vierkante kilometer. Daarbij is het gemiddelde van die twee scores bepaald. De bijdrage neemt af naarmate de afstand groter is. Deze afstandvervalfactor is gebaseerd op de resultaten van onze enquête. Variëteit natuur: het aandeel bos en open natuurlijk terrein in het totaal landoppervlak, beide uit de CBS Bodemstatistiek. Kwaliteit natuur: rapportcijfer voor de kwaliteit van de leefomgeving, afkomstig uit het Compendium voor de Leefomgeving (op basis van onderzoek van Alterra). Rust en ruimte: het gewogen gemiddelde van de intensiteit van het ruimtegebruik op buurt-, gemeente- en regionaal niveau, de gewichten www.bureaulouter.nl
[email protected]
zijn 4/9, 2/9 resp. 1/3 (waarbij die gewichten zijn gebaseerd op de resultaten uit onze enquête). De intensiteit ruimtegebruik wordt berekend als de som van arbeidsplaatsen en inwoners gedeeld door het totale landoppervlak. Basisvoorzieningen Nabijheid middelbaar onderwijs: beoordeeld is hoe dicht inwoners in de buurt van middelbare scholen wonen, en daarbij uit minstens twee scholen kunnen kiezen. Dat is gedaan voor elk van vier niveaus: vwo, havo, vmbo tl, overig vmbo. Hetzelfde is gedaan met betrekking tot mbo-instellingen (Roc’s), vervolgens is van beide scores het gewogen gemiddelde genomen met als gewicht 2/3 (voortgezet onderwijs) resp. 1/3 (mbo), omdat ongeveer de helft van degenen die voortgezet onderwijs hebben afgerond naar het mbo gaat.. Nabijheid hoger onderwijs: het aantal studenten bij HBO- en WO-instellingen met een met de afstand tot een gemeente afnemende bijdrage (gebaseerd op informatie uit onze enquête). Deze potentiaalscore wordt bepaald per inwoner. Variëteit tandartsen: het aantal tandartsen in de gemeente, berekend per inwoner. De bijdrage neemt af naarmate de afstand groter is. Deze afstandvervalfactor is gebaseerd op resultaten van onze enquête. Nabijheid medische zorg: Onderscheiden zijn vier typen ziekenhuizen, namelijk een ‘hiërarchie’ van laag naar hoog van respectievelijk buitenpoliklinieken, ‘kleine’ ziekenhuizen (minder dan 500 bedden), ‘grote’ ziekenhuizen (minstens 500 bedden) en academische ziekenhuizen. Per type ziekenhuis is de 14
Bureau Louter rijtijd tot het dichtstbijzijnde ziekenhuis van dat type bepaald. Wanneer een ziekenhuis dat hoger scoort in de hiërarchie dichterbij ligt dan een ziekenhuis dat lager scoort in de hiërarchie, geldt voor dat ziekenhuis van lagere hiërarchie de rijtijd van het ziekenhuis dat hoger staat in de hiërarchie. Dus dan geldt dat, wanneer van alle ziekenhuizen een academisch ziekenhuis het dichtstbijzijnde ziekenhuis is, die rijtijd ook geldt voor grote ziekenhuizen en kleine ziekenhuizen. Als een groot ziekenhuis dichterbij ligt dan klein ziekenhuis (maar tevens dichterbij dan een academisch ziekenhuis), geldt de rijtijd tot het grote ziekenhuis ook voor het kleine ziekenhuis, maar is die rijtijd lager dan tot het academisch ziekenhuis, enzovoorts. Alle berekeningen zijn uitgevoerd op het niveau van viercijferige postcodegemeenten en vervolgens zijn totaalscores per gemeente bepaald. De totaalscore is bepaald als een gewogen score, met als gewichten voor de buitenpolikliniek, het kleine, grote en academische ziekenhuis respectievelijk 1/9, 2/9, 1/3 en 1/3. Nabijheid winkels: het aantal arbeidsplaatsen per inwoner in de totale detailhandel, exclusief ‘luxe detailhandel’ (zie daarvoor onder ‘Plusvoorzieningen’). Gebruik is gemaakt van een afstandsvervalfunctie die is gebaseerd op informatie uit onze enquête. Plusvoorzieningen Nabijheid musea: hiervoor is het aantal arbeidsplaatsen bij musea per inwoner berekend. Informatie uit onze enquête over de afstand waarbinnen men musea beschikbaar zou willen hebben, fungeerden als basis voor het bepalen van een afstandsvervalfunctie, waardoor ook musea in de omgeving meewegen bij het bepalen van de totaalscore. Nabijheid podiumkunsten: berekeningswijze gelijk aan ‘Nabijheid musea’, maar dan voor podiumkunsten Nabijheid bioscopen: berekeningswijze gelijk aan ‘Nabijheid musea’, maar dan voor bioscopen Nabijheid luxe detailhandel: Het aantal arbeidsplaatsen in luxe detailhandel (op basis van een door Bureau Louter vastgestelde selectie) per inwoner. Daarbij is een afstandsvervalfunctie toegepast die is gebaseerd op de resultaten uit onze enquête. Nabijheid cafés: berekeningswijze gelijk aan ‘nabijheid luxe detailhandel’, maar dan voor cafés. Nabijheid restaurants: berekeningswijze gelijk aan ‘nabijheid luxe detailhandel’, maar dan voor restaurants. Nabijheid recreatieterrein: het gemiddelde van het oppervlak recreatieterrein gedeeld door het totaal landoppervlak en van het oppervlak recreatieterrein per inwoner. Gebruik is www.bureaulouter.nl
[email protected]
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013 gemaakt van een afstandsvervalfunctie, die is gebaseerd op vragen daarover in onze enquête. Het oppervlak recreatieterrein is het gewogen gemiddelde over dagrecreatief en verblijfsrecreatief terrein, met als gewichten 2 respectievelijk 1. De bron is de CBS Bodemstatistiek. Afstand strand: kortste afstand van een buurt tot het strand. De gemeentelijke score is de met het aantal inwoners per buurt gewogen gemiddelde afstand. Nabijheid sportterreinen: berekeningswijze gelijk aan ‘Nabijheid recreatieterrein’ Overlast en veiligheid Weinig gemeten vernieling: Gemiddeld aantal misdrijven (vernielingen) per inwoner gedurende de periode 2007-2009 (CBSgegevens) Weinig gemeten drugsmisdrijven: berekeningswijze gelijk aan ‘Weinig gemeten vernieling’ Weinig gemeten geweldsmisdrijven: berekeningswijze gelijk aan ‘Weinig gemeten vernieling’ Weinig gemeten vermogensdelicten: berekeningswijze gelijk aan ‘Weinig gemeten vernieling’ Weinig doden/gewonden verkeer: aantal verkeersslachtoffers per inwoner, gemiddelde 2007-2009. Het aantal verkeersslachtoffers is het gewogen gemiddelde over het aantal overleden en niet-overleden slachtoffers met de gewichten 5 resp. 1 (CBS-gegevens) Sociaal klimaat % uitkeringen t.o.v. regio: het aantal uitkeringsgerechtigden per inwoner van de gemeente ten opzichte van de omgeving. Voor de omgeving neemt de invloed van de gemeenten af naarmate de afstand groter is, met een maximum van 30 kilometer. % inkomen in bovenste 20%: Percentage inwoners met een inkomen in de hoogste 20 procent. Gemiddeld inkomen t.o.v. regio: Inkomen per inwoner van de gemeente ten opzichte van de regio. Voor de regio neemt de invloed van de gemeenten af naarmate de afstand groter is, met een maximum van 30 kilometer. Economie Nabijheid arbeidsplaatsen: Het aantal arbeidsplaatsen per inwoner van 15-64 jaar in de regio. Voor de regio neemt de invloed van de gemeenten af naarmate de afstand groter is.. Economisch sterke regio: Economische rapportcijfers van de regio. De rapportcijfers zijn berekend op dezelfde manier als het jaarlijkse ‘Economische toplocaties’-onderzoek van Bureau Louter in opdracht van Elsevier. Voor de regio neemt de invloed van de gemeenten af naarmate de afstand groter is, met een maximum van 30 kilometer. 15
Bureau Louter
Woonaantrekkelijkheidsscan Sint-Oedenrode 2013
Bereikbaarheid Bereikbaarheid per trein: Het is complex om een goede indicator voor de bereikbaarheid per trein vast te stellen. Hier is gekozen voor een samengestelde indicator, die per gemeente bestaat uit de volgende bestanddelen: • De gemiddelde afstand tot het dichtstbijzijnde NS-station voor inwoners in een gemeente • De gemiddelde afstand tot het dichtstbijzijnde IC-station voor inwoners in een gemeente • Het percentage van de inwoners van een gemeente dat voor reizen over meer dan dertig kilometer gebruik maakt van de trein • Idem, maar dan exclusief reizen om studieredenen Filedruk: De VerkeersInformatieDienst bepaalt de filedruk door het aantal kilometers file per minuut te tellen. De filedruk is bepaald per gemeente. Vervolgens is voor de inwoners van een gemeente door Bureau Louter berekend hoeveel hinder zij ondervinden van files in omliggende gemeenten binnen een straal van 20 kilometer, waarbij de bijdrage van die gemeente recht evenredig afneemt met de afstand en evenredig is met de oppervlakte van een gemeente binnen de totale oppervlakte van alle gemeenten binnen een straal van 20 kilometer. Ligging aan wegennet: Het hoofdwegennet bestaat uit snelwegen en provinciale wegen. Voor de inwoners van een gemeente is bepaald wat de gemiddelde afstand is tot een afslag van de provinciale weg of snelweg. Deze indicator is dus puur lokaal bepaald. Er is geen rekening gehouden met de nabijheid over de weg van aspecten als voorzieningen en banen. Daarmee zou namelijk sprake zijn van dubbeltellingen met andere (sub)indicatoren die vallen onder de rubrieken basisvoorzieningen, plusvoorzieningen en economie. Gemeente Gemeentelijke dienstverlening: Checklist van het ministerie van BZK met veertig verbeterpunten voor een goede (digitale) dienstverlening, zoals het verminderen van rompslomp bij vergunningsaanvragen. Hoe meer maatregelen een gemeente heeft doorgevoerd, des te beter de dienstverlening. Lage gemeentelijke belastingen: Door Bureau Louter is een indicator opgesteld, die is gebaseerd op twee variabelen. Ten eerste het tarief voor de onroerende zaakbelasting (ozb) en ten tweede het bedrag aan reinigingsheffingen en rioolrecht per huishouden. www.bureaulouter.nl
[email protected]
16