Wijs gelovigen het pad naar het ‘centrum’ van de gemeente’ De cirkels van toewijding Hoe kunnen de mensen in de gemeente geestelijk groeien en een taak oppakken? Wijs ze een duidelijk ‘pad’, zegt Linus J. Morris in ‘The High Impact Church’. Hij stelt die route voor als een serie van concentrische cirkels. De toewijding en verwachtingen van iemand nemen toe naarmate hij zich naar het centrum beweegt. Maar hij moet daarbij wel worden geholpen!
De ‘buitenkerkelijken’, de buitenste cirkel, moeten we zoeken onder de ‘type A’- en ‘type B’-niet-gelovigen (ik kom daar later op terug) en nominale christenen die niet meer zijn aangesloten bij een gemeente in het doelgebied. Ze zijn alleen te bereiken met intensieve evangelisatie. De ‘bezoekers’ zijn de nieuwkomers met een ontluikende belangstelling voor de gemeente. Ze bezoeken de erediensten en ze gaan in op uitnodigingen voor de bijeenkomsten van de kleine groepen! Ze maken kennis met de fundamenten van het christelijke geloof en de leiding van de gemeente spant zich in om hen zo snel mogelijk te laten assimileren.
De ‘congregatie’, zijn degenen die Jezus hebben leren kennen als Verlosser en zich aan Hem hebben toegewijd. Zij maken deel uit van het Lichaam van Christus, de gemeente. Hun volgende stap moet leiden naar een volwassen christelijk leven. De ‘toegewijden’, dat zijn de mensen met een bediening. Zij zetten zich in voor de taken in de gemeente. Maar ook de meest toegewijde werker moet af en toe worden getraind en/of bijgeschoold om nog effectiever te kunnen dienen. Nu komen we bij de ‘kern’, de leiders die anderen toerusten. Zijn zij een statische groep? O, nee! Niemands ontwikkeling mag stoppen. Er zijn altijd weer lessen te leren. Een gezonde gemeente zit vol dynamiek! Alles goed en wel, maar hoe komen de mensen van de ene cirkel in de andere? Hoe raken ze gemotiveerd om dat te doen? Hoe wordt hun toewijding aan de gemeente verhoogd? Stippel een route uit, een serie van opeenvolgende stappen. Laten we beginnen bij mensen die belangstelling hebben gekregen voor het geloof. Hoe ziet hun weg naar Christus er uit? Willow Creek Community Church heeft daarvoor een ‘Seven Step Philosophy’ (een proces van zeven stappen) ontwikkeld: 1. Iedere gelovige sluit vriendschap met buitenkerkelijken. 2. Alle gelovigen moeten in staat zijn te getuigen van hun geloof en dat ook willen. 3. De gelovigen nodigen ‘zoekenden’ uit voor een dienst in het weekend waar de basisbegripopen van het geloof worden uitgelegd. 4. De gelovigen bezoeken de ‘New Community Services’ (speciaal voor hen bedoelde diensten waar hun geloof wordt verdiept). 5. De gelovigen worden aangemoedigd om zich aan te sluiten bij een kleine groep, waar ze hun leven met elkaar delen. 6. De gelovigen worden geholpen om hun geestelijke gaven te ontdekken en te gaan gebruiken. 7. De gelovigen worden aangemoedigd om ‘volledig toegewijde volgelingen van Christus’ te worden en daaraan verbonden is financieel rentmeesterschap. Maar wie zijn die buitenkerkelijken? De Bijbel maakt een onderscheid tussen ‘hen die ver weg zijn en degenen die dichtbij zijn’ (…want voor u geldt deze belofte, evenals voor uw kinderen en voor allen die ver weg zijn en die de Heer, onze God, tot zich zal roepen’, Handelingen 2:39). Er zijn niet-gelovigen die niet weten wat het Evangelie inhoudt en er zijn niet-gelovigen die ‘dichtbij’ zijn en die van de waarheid over God op de hoogte zijn. Dit zijn twee verschillende groepen die elk op een andere manier moeten worden benaderd. Hoe, dat hangt af van hun kennis, of het ontbreken daarvan.
Buitenkerkelijken zijn op vele manieren in categorieën onderverdeeld. Bruikbare en minder bruikbare. Er circuleren heel wat lijstjes. Handig voor evangelisten. Ik maak een keuze. In zijn boek ‘Where Do We Go From Here’ (Touch Publications) maakt Ralph W. Neighbour jr. onderscheid tussen Type Aen type B-gelovigen.
3. 4. 5. 6.
Type A: 1. Ze waren in een viering of een samenkomst en vulden een bezoekerskaart in. 2. Ze geloven al in God, aanvaarden de Bijbel, begrijpen dat Jezus de Zoon van God is en hebben enig besef van de feiten in de Bijbel (bijvoorbeeld Christus’ dood aan het kruis). Wellicht zijn ze al lid van een gemeente, maar zijn niet actief – en dat zou wel eens een flink aantal jaren het geval kunnen zijn. Ze zijn naar iets op zoek en zijn op hun zoektocht ook in onze gemeente gekomen. Misschien zijn nog niet alle puzzelstukjes op hun plaats als het de kennis van het christendom betreft. Bijbelstudie en de uitleg van het verlossingsplan, dat is om te beginnen wat ze nodig hebben.
Type B: 1. Ze komen zelden in een gemeente en hebben daar ook geen behoefte aan. 2. Ze geloven niet in God, wijzen de Bijbel af, begrijpen niet dat Jezus de Zoon van God is en weten erg weinig af van de waarheden in de Bijbel. 3. Ze zijn niet actief lid van een gemeente. 4. Ze zoeken ook niet naar het doel van God meet hun leven en zijn niet van plan aan kerkelijke activiteiten mee te doen. 5. Ze hebben nog maar weinig van ‘puzzelstukjes gelegd’ als het over kennis van het christelijke geloof gaat. 6. Met Bijbelstudie of een gesprek over het verlossingsplan kun je bij hen nog niet aankomen. Hoog op de agenda staat het aanknopen van een relatie met hen – zodat ze de realiteit van Christus in het leven van een gelovige kunnen zien.
De niet-gelovigen van het type A staan open voor het Evangelie en voor een één-op-één-Bijbelstudie. Voor niet-gelovigen van het type B is de route naar het geloof veel gecompliceerder. Er is veel geduld nodig om hen de ogen te openen voor de liefde van Christus.
Nieuwkomer (bezoekers)
Lerende (congregatie)
Werker (toegewijd)
Toeruster (kern)
Warm welkom en assimileren in de gemeente.
Onderwijs in de fundamenten van het geloof; mobiliseren voor evangelisatie.
Toerusten zodat gaven worden ontdekt en anderen kunnen worden gediend.
Trainen om anderen te kunnen toerusten.
1 Introductie in de gemeente; in contact brengen met andere gelovigen.
2 Begin met discipelschaps -training; invoegen in kleine groep.
3 Gaventest; oppakken van bediening.
4 Toerusting van de nieuwkomers en lerenden en werkers; samen optrekken met gevorderde gelovige.
Actie
Doel
Terug naar Linus J. Morris. Hij geeft in ‘The High Impact Church’ een helder schema van een ‘geestelijk groeipad’.
Stap 1: Het is een misvatting bezoekers in de gemeente verantwoordelijk zijn voor hun assimilatie. Mis! De gemeente mag die taak niet afschuiven. Een gezonde gemeente vraagt zich af: hoe kunnen we nieuwkomers helpen hun plek te vinden? Dat proces zal een stuk gemakkelijker gaan als nieuwe mensen al vrienden hebben in de gemeente. Het assimilatieproces begint in feite al voordat iemand besluit lid te worden. Mensen kunnen veel redenen hebben om zich bij een gemeente te voegen, maar vaak geven ze aan dat een vriend of vriendin ze over de streep trok!
De Schaal van Engel De Engel-schaal: oud goud, maar nog steeds actueel
Meer dan een kwart eeuw geleden maakten Engel en Sogaard een analyse van het proces dat iemand die tot geloof komt doormaakt. Dit is ‘oud goud’, dat we graag in handen zouden zien van ieder evangelisatie-comité! De tabel laat de verschillende fasen zien van iemands geestelijke pelgrimage. Eerst heeft iemand mogelijk geen enkele notie van wat het christelijke geloof inhoudt. Na enkele fasen volgt de bekering. Daarna is er een levenslang proces van groei en volwassen worden in het geloof. Er is geen eindpunt, want discipelschap is een voortgaand proces. Niemand op aarde kan zeggen: `ik ben er'. Iedereen bevindt zich ergens op deze schaal. Het is een hele uitdaging te onderscheiden waar iemand staat. Maar de moderniteit heeft evangelisatie besmet met de drang op ‘beslissingen’ aan te dringen. Als gevolg daarvan speelt bij evangelisatie voortdurend op de achtergrond de gedachte mee, dat mensen aan een ‘beslissing’ toe zijn. Het forceren van een gewenste reactie kan leiden tot onbegrip, boosheid, en zelfs een onoprecht ‘geloof’ van korte duur. Van de nieuwe gelovige mag worden verwacht dat hij beseft wat het levensveranderende Evangelie inhoudt. Tijdens deze reis leert men steeds meer Gods waarheid kennen. Jan Radder
Gods rol
Rol van de evangelist
Antwoord van de mens
Algemene -8
openbaring Overtuiging
Proclamatie
Oproep tot bekering
-7
Enige kennis van het evangelie
-6
Kennis van de fundamenten van het evangelie
-5
Begrip van het persoonlijk belang van het evangelie
-4
Positieve houding ten opzichte van het worden van een christen
-3
Herkennen van problemen en neiging tot handelen
-2
Beslissing tot handelen
-1
Berouw over zonden en bekering tot Jezus Christus
Nieuwe schepping
Wedergeboort e Nazorg
Opgroeien Heiliging
Bewustzijn van hogere macht
+1
Evaluatie na bekering
+2
Invoegen in de gemeente
+3
Groei in persoonlijk geloof en gedrag * Gemeenschap met God * Rentmeesterschap * Bediening in de gemeente door middel van de geestelijke gaven * Getuigen in de wereld
Bij het evangeliseren dient de evangelist te ontdekken wat iemand weet van het christelijk geloof. Met de schaal van Engel is het mogelijk te bepalen in welke fase van het beslissingsproces iemand zich bevindt. Tussen de fasen -7 en -3 dient de evangelist zich te beperken tot het proclameren van de fundamentele bijbelse gegevens: de realiteit van God, het feit van de zonde die in elk mensenleven is doorgedrongen, de unieke positie van Jezus Christus als verlosser en middelaar. Zonder deze informatie is geen beslissing mogelijk. In de fasen -2 en -3 hebben mensen leiding nodig bij hun beslissing. De rol van de evangelist bestaat uit het van fase tot fase brengen van mensen op hun weg naar het heil. Natuurlijk is het mogelijk dat iemand in één enkel gesprek al deze fasen doorloopt.