5-3-2015
WERKGROEP TECHNIEK EN AANBESTEDING
03-03-2015
Zie de leidraad op www.zondeventer.nl
Waarom zonne-energie Wat is zonne-energie Kengetallen Opbrengst zonne-energie Stappenplan Componenten Plaatsing Turnkey Kosten en opbrengsten
1
5-3-2015
Schone duurzame energie (echt groen) Korte energetische terugverdientijd PV panelen Korte terugverdientijd PV installatie Emotionele waarden (onafhankelijk) Maatschappelijke doelstellingen Energiebesparing CO2 reductie (huidige deelnemers 800.000 kg/jr) Goedkoper dan grijze- en windenergie
Licht in diverse spectra Zichtbaar Infrarood Ultraviolet Energiepakketjes bestaan uit fotonen Fotonen zijn elektrisch geladen deeltjes zonder massa
2
5-3-2015
Zonlicht op aarde is goed voor 2500 x de behoefte van de wereldbevolking De totale wereldbehoefte staat gelijk aan een PV oppervlakte van 25% van Frankrijk Instraling zonlicht Nederland globaal = 1000 W/ m2 Oppervlakte zon 80.000.000 W /m2 Bij installatie van 1000 Wp (4 panelen) is de opbrengst op jaarbasis ongeveer 900 kWh
Bron KNMI
3
5-3-2015
Instralingsschijf: correctie ligging dak-dakhoek
Zie leidraad
Bron zonnepaneel-info
uurvak
jan
feb
mrt
apr
mei
jun
4
jul
aug
sep
okt
nov
dec
totaal
3
5
3
6 7 8
16
25
41
% 3
28
6
103
28
72
88
78
45
11
20
83
122
142
125
103
56
14
322
58
114
161
194
172
156
103
59
14
665 1047
9
20
61
97
153
194
231
214
195
145
106
45
19
1480
10
55
100
122
180
263
255
241
233
189
139
75
50
1902
11
77
131
161
186
242
281
258
258
214
158
94
69
2129
12
89
139
161
191
248
292
291
270
228
164
103
75
2251
13
86
142
145
178
250
291
286
267
213
153
91
72
2174
14
72
120
130
208
236
275
270
250
200
133
69
52
2015
15
45
92
119
177
211
248
228
225
164
97
45
25
1676
16
8
47
86
147
208
206
194
181
120
55
11
11
47
102
127
158
155
133
69
11
11
58
86
111
105
75
19
8
36
62
55
25
3
17
14
17 18 19 20
1263 813 465 186 34
totaal
452
859
1157
1816
2484
2895
2714
2422
1731
1089
547
362
18528
totaal %
2,4
4,6
6,2
9,8
13,4
15,6
14,6
13,1
9,3
5,9
3
2
100
verhoudingsgetallen
0,0 0,6 1,7 3,6 5,7 8,0 10,3 11,5 12,1 11,7 10,9 9,0 6,8 4,4 2,5 1,0 0,2
, 100 4 , 9
4
5-3-2015
Wat wil ik opwekken? - jaarverbruik / prognose Wat kan ik opwekken? – oppervlakte dak Indicatie via: www.deventer.zonnekaart.nl Is er sprake van schaduw Niet meer opwekken dan verbruik Denk aan alternatief gebruik warmtepomp Salderen onbeperkt (tot 2020 gegarandeerd)
5
5-3-2015
Monitoring
www.slimmemeterportal.nl
Denk na over financiering Eigen geld Duurzaamheidslening gemeente – lage rente Een andere lening afsluiten
Bepalen leverancier (Zon Deventer => Atama / Bonk)
Schouwen dak – offerte -opdrachtverstrekking
Installatie Denk tijdig aan inlichten Enexis en de E-mij
6
5-3-2015
PV panelen (DC) Omvormer(s) Montagemateriaal Connectoren Bekabeling DC (dak) Bekabeling AC (in huis) Aanpassing meterkast Monitoring
Monokristallijn (regelmatige kristalstructuur)
Polykristallijn (gegoten silicium)
Amorf (geen kristalstructuur )
Rendement ong. 18 % Doorgaans 60 cellen in één paneel = +/- 30 V DC Ook in een All Black versie verkrijgbaar
Rendement ong. 18 %
Rendement ong. 13 % besproken
30% meer dak - wordt verder niet
7
5-3-2015
1 2 3 4 5 6
Alu frame gecoat Afdichting Gehard glas 3 mm EVA folie Zonnecellen PET achterwand
1 Functies van een omvormer
2 Wat zijn strings
3 MPP tracking
8
5-3-2015
1 Omzetten van een variabele gelijkspanning (DC) in een wisselspanning van 230 V (AC)
2 Synchronisatie met het lichtnet (fasen gelijk)
3 Optimaal omzetten afhankelijk van de omstandigheden - rendement (MPP-tracker)
4 Ingebouwde veiligheidsfuncties, DC schakelaar
5 Micro omvormers
Een string is een reeks van in serie geschakelde PV panelen (b.v. 10 x 30 Volt = 300 Volt DC) Het zwakste paneel is bepalend. Als één MPP ingang meerdere strings ondersteunt, dienen deze strings gelijk te zijn; dus hetzelfde aantal en type. Meerdere MPP ingangen kunnen beschouwd worden als meerdere omvormers in één behuizing (afwijkende configuraties mogelijk).
9
5-3-2015
1 schuin dak
Clickfit
2 plat dak
Flatfix
1 DC Connectoren MC 4 IP67
2 DC bekabeling IEC norm (dak)
3 AC bekabeling bv YmvK-mb (in huis)
4 aanpassing meterkast
10
5-3-2015
VCA (veiligheid certificaat aannemers): VCA opgeleid personeel is in staat om conform de geldende veiligheidsregels en Arbo wetgeving te plaatsen. Arbo: houd er rekening mee dat u als opdrachtgever mede verantwoordelijk blijft voor het naleven van de regelgeving. Wet: geen vergunning nodig (hoek zonnepanelen gelijk aan dakhoek en panelen mogen niet buiten het dak uitsteken) Plat dak: halve hoogte van de panelen uit de rand blijven. Uitzondering: monumentenpand of beschermd stadsgezicht, mogelijk omgevingsvergunning noodzakelijk.
Gekozen is voor een turnkey oplossing, omdat de totale verantwoording bij één partij ligt en er geen onduidelijkheden kunnen ontstaan.
Leveranciers: Atama Solar Energy
Elst
o.a. Chinese makelij
Bonk Elektro
Deventer
Europese producten
11
5-3-2015
Criteria :
Leverancier
PV panelen
Omvormer
Montage en bekabeling Voor specificatie zie de leidraad
Zonnepanelen indicatief woningen ouder dan 2 jaar schuin dak Aanbieder Paneel Omvormer
Atama Elst JA Solar 265 Goodwe
Btw ontzorging
€ 150 verwerkt
aantal panelen 6 8 10 12 14 16
vermogen Wp 1590 2120 2650 3180 3710 4240
rendement subsidie stelpost paneel korting opbrengst Kwh/jr 1431 1908 2385 2862 3339 3816
inv € 2582 3192 3844 4472 4997 5631
zonder sub € /Wp 1.62 1.51 1.45 1.41 1.35 1.33
90 0% 0 265 0
% materiaal € Wp %
inv. zonder Inv zonder B BTW €/Wp 2197 1.38 2721 1.28 3269 1.23 3798 1.19 4240 1.14 4773 1.13
Situatie mrt 2015
12
5-3-2015
Uitgangspunten:
Afschrijving 15 jaar en 25 jaar Na 15 jaar opgenomen extra omvormer Stijging energie resp. 2% / 5% / 7% jr Gemiddeld vermogen 2650 Wp (10 panelen) Rendement opwekking 90 % Investering 15 jaar € 3269 25 jaar € 4019 (Atama) BTW teruggave en ontzorging verrekend Renteverlies 2% Restwaarde installatie niet meegenomen Rendementsafname zonnepanelen meegenomen
BTW teruggave en ontzorging verrekend
Besparing en kosten opbrengst totaal bruto € netto € 8733 4974 15510 10598
terugverdientijd in jaren 6 7,6
besparing netto / jaar 332 424
fictieve rente 10,1 10,5
7096 17945
6 6,9
473 718
14,5 17,8
12610 30084
8850 25172
5,3 6,6
590 1007
18 25
jr+5 0,254 0,294 0,323
Elektriciteitsprijzen in € jr+10 jr+15 0,280 0,310 0,375 0,478 0,452 0,635
jr+20 0,342 0,610 0,890
jr+25 0,377 0,779 1,248
energie + 2% 2%
periode 15 jr 25 jr
5% 5%
15 jr 25 jr
18855 22856
7% 7%
15 jr 25 jr
nu 0,230 0,230 0,230
stijging % 2 5 7
13
5-3-2015
EINDE PRESENTATIE
14