Wat is Keuzeloos Gewaarzijn ofwel Meditatie?
door Nathan Wennegers
Trefwoord: zelfkennis / meditatie ©2015 Non2.nl Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever mag niets uit deze uitgave op enigerlei wijze worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt. No part of this book may be reproduced in any form or by any means without written permission from the publisher.
(1) Bewuste meditatie is geen meditatie. Je kunt niet gaan zitten of lopen om te gaan mediteren. Want je was er al nog voor dat je iets van plan was. Je neemt al waar, al is het je chaos of haat. Je irritatie of angst. Besluiten om er bewust naar te gaan kijken is tegenstrijdig, de ontkenning van het spontane moment. Je voelt immers al, je bent er immers al. Je kunt trouwens enkel spontaan, hier en nu, het ego betrappen. Niet door er een weg naar te bedenken, want dat is zoiets als een dief een andere dief laten snappen, arresteren. Als je in een bedrijf aankondigt de week erop overtreders van iets meteen te zullen ontslaan, dan past men toch op? Met het ego kun je niet het ego betrappen. Iedere poging naar verlichting moet wel falen. Je kunt enkel alert zijn en je neemt al waar! Je kunt enkel hier en nu volledig tot de Waarheid doordringen. Een programma verdeelt (beperkt) juist de energie om volledig door te dringen in wat is, zoals het is. Waar bewuste meditatie ook goed voor mogen zijn het heeft niets te maken met de Waarheid.
(2) Meditatie betekent verlichting. Maar als je er voor moet zitten of zoiets dan ben je niet vrij natuurlijk. Gekunsel is geen verlichting maar een poging ertoe, lijkt me! Je kijkt naar jezelf of niet, naar jezelf gaan kijken schept juist verdeeldheid. Zeggen dat je aan jezelf werkt vertegenwoordigt dualiteit. Het moment is nu en daar ben je aanwezig en alert of niet. Maar je leven stallen, is krankzinnig, omdat jouw leven niet gescheiden is van de rest, alles om je heen, de ganse kosmos. Hoe kun je de kosmos even stallen? Inzicht achteraf is geen inzicht. Inzicht is nu. Meditatie is nu. Je bent nu onvoorwaardelijk gevoelig voor wat is. Je kunt niet later doordringen tot het moment dat nu is: de vogels om je heen, geluiden, de auto's, et cetera. Omdat je leven niet gescheiden is. Omdat alles nu plaats heeft. Maar ja, sommige mensen gaan pas op vakantie als ze thuis zijn en hun foto's ervan gaan bekijken. ;) Ben je bereid volledig los te gaan? Zonder vluchtgedrag of het najagen van je verlangens. Ben je hier of wil je hier zijn? Zie wat je ziet, voel wat je voelt, hoor wat je hoort of verzamel je liever en ga je er achteraf in een veilige omstandigheid ernaar kijken: en wat zie je dan werkelijk nog? Meditatie is verlichting, omdat je letterlijk door je volledige aanwezigheid het heden verlicht. Weet, dat je al aanwezig bent.
(3) Als je zegt dat je gaat mediteren, wat doe je nu dan? Als je zegt dat meditatie je spontaan moet overkomen, wat doe je nu dan? Precies, waar is je aandacht nu en waarom vertrouw je niet volledig op die aandacht? Er is geen ander moment dan nu en ieder idee erover of de behoefte om het te beheersen is tegenstrijdig aan het moment zelf. Meditatie is niets anders dan dat je innerlijk vrij bent, ongeacht wat er ook gebeurt. Zodat ieder moment, een moment is van keuzeloos gewaarzijn. Dat noem ik meditatie. Het moment ontgaat je niet. (4) Iedereen heeft zo'n beetje zijn eigen opvatting betreffende het begrip meditatie of God of liefde of... Het gaat er dan bij mij ook niet om meditatie in Een hokje te stoppen. Iemand die mindfulness beoefent voor zijn of haar stress heeft beslist een eigen verhaal. Misschien is het zo als met het afpellen van een ui, uiteindelijk kom je op niets uit. Of als je echt water zoekt, moet je diep graven. ;) Meditatie wordt gelinkt met alert zijn, bewust zijn. Nu kun je dat proberen te organiseren, zoals de natuur in een kooi, achter glas of tralies. Maar waar ben je dan werkelijk mee bezig, met angst en verlangen of bewustzijn?
(5) Ben je op zoek naar een veilige techniek, om je geest te beheersen of zoiets, dan hoef je dit hier niet verder te lezen. Want dat bied ik namelijk niet. Ik wijs slechts ergens op en dat kun je volkomen negeren. De geest kan niet beheerst worden zonder juist daarbij ook te frustreren. Dat is het innerlijk conflict. Maar als je enkel alert bent kan de geest in alle hoeken en het gaten komen van zijn eigen schepping en er een einde aanmaken, aan dat wat de geest verdeelt. Als je de geest beheerst keert de geest zich juist tegen zichzelf. Er is geen pad naar de Waarheid, geen manier, geen truc. Je bent vrij of niet. 'Vrijheid gaat aan vrijheid vooraf.' Als de geest zich naar binnen keert of enkel een grassprietje bewust is, is de geest vrij- in zichzelf en als zichzelf. Met andere woorden: vrijheid ligt niet in het willen beheersen van de geest. (6) De oorspronkelijke geest is gelijk aan keuzeloos gewaarzijn. Meditatie kan onmogelijk een vlucht uit de wereld zijn, wanneer je je lamlendig voelt of vindt dat je minder moet denken. Meditatie gaat juist over zien wat is, zoals het is. En dat kan alleen maar nu. Daar waar je bent. En je kunt niet zeggen dat daaraan een begin is of een eind. Iedere houding betreffende meditatie is het einde ervan. Omdat inzicht, de oorspronkelijke geest zelf is. Want controle betekent dualiteit: ik en mijn geest.
(7) Pijn, jeuk, angst, denken,... er is enkel sprake van zien wat is, zoals het is. De oorspronkelijke geest is niet op de vlucht voor zichzelf. Er is geen verdeeldheid. Er is geen poging zichzelf te beheersen of staat het najagen van verlangens centraal. De mens is een complex wezen, lichaam en geest. Toch is alles heilig eenvoudig. Keuzeloos gewaarzijn is onze wezenlijke natuur. Maar als je denkt dat te kunnen bereiken door beheersing, vergis je je. De natuur van onze geest is meditatie, zien wat is, zoals het is. Je kunt je onmogelijk in werkelijkheid beter of slechter voor doen dan je werkelijk bent voor jezelf. In vrijheid wordt gezien wat is, zoals het is: angsten, verlangens, verdriet,... Keuzeloos gewaarzijn versterkt nimmer de verkramping die de mens ervaart. Dus diep inwezen zijn we niet verkrampt. Als keuzeloos gewaarzijn volledig wordt bereikt door inzicht en door het verdwijnen van het zelfbeeld met wortel en al, is het onze wezenlijke natuur. Zijn we waarlijk een licht voor onszelf. (8) Iedere stap, poging, om jezelf apart te zetten, om dan jezelf te gaan observeren is in strijd met het moment zelf, nu. Want je bent er al en je observeert al. Denken dat observeren met controle te maken heeft is juist in strijd met onbevooroordeeld aanwezig zijn. Je kunt jezelf niet losmaken van het leven om jezelf te gaan observeren. Er bestaat namelijk niemand los van het leven. Er is geen lijn tussen ons en het leven, dat is enkel denkbeeldig. Je kunt jezelf enkel nu observeren in vrijheid. Het is altijd nu als je jezelf observeert. Er is geen zelfstandige persoon die je kunt leren kennen, je leert jezelf kennen als onderdeel van het geheel. Het leven is jou. En jij bent het leven. De waarnemer het waargenomene. Je haat speelt nu op of niet. Je liefde is aanwezig of niet. Jezelf afzonderen is een illusie. Het gaat er juist om dat je jezelf in relatie leert kennen, in iedere ontmoeting, waar dan ook, met wie dan ook. Misschien ook toevallig in een grot, ergens hoog in de bergen. Je kunt niet gaan mediteren, je kunt niet zeggen dat je straks jezelf gaat observeren. Wat doe je dan nu?
