Programma
• Wat is een ZZP-er • Welk contract sluit u met een ZZP-er • Wat is een schijn-ZZP-er wat zijn de risico’s? • Hoe ZZP-er inschakelen zonder risico? • Vragen
Wat is een ZZP-er?
• Zelfstandig Zonder Personeel (ZZP) of Freelancer: – Natuurlijk persoon – Ondernemer: • De belastingplichtige voor rekening van wie een onderneming wordt gedreven en die rechtstreeks wordt verbonden voor verbintenissen betreffende die onderneming • De beoefenaar van een zelfstandig beroep
– VAR-verklaring (niet verplicht)
ZZP-er is een ondernemer • Voorwaarden: – Doel: winst maken – Zelfstandigheid eigen baas, bepaalt zelf hoe de onderneming is ingericht, hoe werkzaamheden worden uitgevoerd en haalt zelfstandig opdrachten binnen. – Beschikt over kapitaal bedrijfswagen, machines, gereedschap, investeren in bijvoorbeeld reclame, verzekeringen, continuïteit bij arbeidsongeschiktheid of overbrugging wanneer het moeilijker is opdrachten binnen te halen – Steekt tijd in de onderneming – Loopt ondernemersrisico, heeft wisselende inkomsten – Aansprakelijk voor schulden die onderneming maakt – Inschrijving Kamer van Koophandel als: • Eenmanszaak, eenmans-BV, maatschap of vof
ZZP-er is een ondernemer • Ondernemer voor de Inkomstenbelasting, geniet hieruit fiscale voordelen • Ondernemer voor de BTW • Draagt géén premies af voor: – Werkloosheidswet (WW) – Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO) – Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) • Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA) • Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA)
– Ziektewet (ZW)
Toch loonbelasting en sociale premies?
ZZP via een uitzend-, detacherings- of bemiddelingsbureau: • Als u via een uitzend- of detacheringsbureau werkt fictieve dienstbetrekking géén ondernemer meer voor de Inkomstenbelasting: bureau moet loonbelasting afdragen. • Bemiddelingsbureau mogelijk indien: – ZZP-er een bijdrage betaalt aan het bemiddelingsbureau voor het in contact brengen met een opdrachtgever – Contract tot stand komt tussen ZZP-er en de opdrachtgever, de bemiddelaar is hierin geen partij – Opdrachtgever betaalt aan ZZP-er (niet aan/via bemiddelaar!) – Het gaat er hier niet om hoe het bemiddelingsbureau zichzelf noemt. Het gaat om de feitelijke relatie tussen het bureau, de ZZP-er en de opdrachtgevers
Wat voor contract?
–Aanneming van werk werk van stoffelijke aard – Overeenkomst van opdracht werk van creatieve of intellectuele aard Een tussenweg bestaat voor de fiscus of arbeidsinspectie niet!
Aanneming van werk
• • • • •
De verbintenis om buiten dienstbetrekking een werk van stoffelijke aard uit te voeren tegen een te betalen prijs in geld. Resultaatverbintenis
Aanneming van werk • Twee typen: – Vaste aanneemsom of – Regie (bij onzekerheden)
• Burgerlijk Wetboek Boek 7, Titel 12, afd. 1 • Algemene voorwaarden • Overige kenmerken: – Oplevering – Nota mag pas verstuurd worden als werkzaamheden zijn afgerond – Tenzij in contract of algemene voorwaarden is afgesproken dat termijnnota’s mogen worden ingediend – In dat geval worden termijnen ingediend die overeenstemmen met de voortgang met de bouw of met de waarde van de aan hem overgedragen goederen – Er is immers sprake van een resultaatverbintenis
Overeenkomst van opdracht • • • •
De verbintenis om buiten dienstbetrekking werkzaamheden te verrichten die uit iets anders bestaan dan het tot stand brengen van een werk van stoffelijke aard, bewaren van zaken, uitgeven van werken of het vervoeren of doen vervoeren van personen of zaken • tegen een te betalen prijs in geld.
Voorbeelden
• Werk van stoffelijke aard: – Timmerwerk, metselwerk, betonwerk, loodgieter, technisch installateur, tegelzetter etc. • Overeenkomst van aanneming van werk
• Geen werk van stoffelijke aard: – Calculatiewerk, architect, bouwkundig tekenaar, webdesigner, ICT-specialist, makelaar, etc. • Overeenkomst van opdracht
Wat is een Schijn-ZZP-er? • •
Deze discussie speelt met name in de bouw bij ZZP-ers die werk verrichten van stoffelijke aard Discussie is de zelfstandigheid c.q. gezagsverhouding, wanneer: – Een ZZP-er geen werk aanneemt maar feitelijk manuren verkoopt; – De opdrachtgever leiding en toezicht houdt die concreet betrekking hebben op de uitvoering van een werk; – Het werk wordt afgerekend op uurbasis en niet op (gemeten) resultaat; – De opdrachtgever verstrekt gereedschappen, materiaal en soms zelfs bedrijfskleding, auto/telefoon/tablet van de zaak aan de ZZP-er!; – Er worden geen of nauwelijks afspraken gemaakt over moment oplevering, garantie en aansprakelijkheid ten aanzien van de verrichte werkzaamheden; – Er wordt gewerkt volgens een dienstrooster waarbij de ZZP-er op verschillende wisselende projecten en locaties wordt ingezet (directe aansturing/instructie op taken); – ZZP-er werkt mee met medewerkers van de opdrachtgever die dezelfde werkzaamheden verrichten.
Controle: de feitelijke situatie is doorslaggevend! Arbeidsinspectie en fiscus controleren op volgende punten: • Wordt uitsluitend arbeid verricht? Of is er een afgesproken resultaat? • Zorgt de ZZP-er zelf voor het benodigde materiaal? • Heeft ZZP-er zijn eigen gereedschappen? • Wordt er afgerekend op uurbasis? • Heeft de ZZP-er een eigen werkplaats? • Is er sprake van een inspanningsverplichting of een resultaatverbintenis? • Zijn de werkzaamheden van eenvoudige aard? (m.a.w.: werken ze met medewerkers van opdrachtgever mee)
Risico’s schijnzelfstandigheid
• Wanneer risico: – Bij sociale inspectie die op gang wordt gezet door een klacht van een belanghebbende: • Onveilige situatie, onvoldoende veiligheidsmaatregelen, arbeidstijdenwet of andere arbozaken; • Buitenlandse arbeidskrachten • Naleving wet minimumloon • Overlast
– Bij arbeidsongeval – ZZP-er die dienstverband claimt
Fictief dienstverband
• Artikel 7:610a BW • Hij die ten behoeve van een ander tegen beloning door die ander gedurende drie opeenvolgende maanden, wekelijks dan wel gedurende ten minste twintig uren per maand arbeid verricht, wordt vermoed deze arbeid te verrichten krachtens arbeidsovereenkomst.
Risico’s:
• Fiscaal risico is klein wanneer te maken met VAR-wuo/winst of VAR-dga geen naheffing. Wel aansprakelijkheid btw. • Arbeidsrechtelijke risico’s, o.a.: – Loondoorbetaling bij ziekte; – Re-integratieverplichtingen; – Ontslagrecht; – Pensioen; – Letselschade; – Tewerkstellingsvergunning.
Voorbeeld: X is vennoot bij een vof. Op basis van een mondelinge overeenkomst verricht hij timmerwerk bij bouwbedrijf Y. X gedroeg zich al die tijd als een zelfstandige. Op zijn voorstel werd voor de gewerkte uren door de vof gefactureerd met btw verlegd. De cao is niet van toepassing op X, en hij ontvangt geen betaling bij ziekte. Bouwbedrijf Y stelt het werkrooster voor X op waarbij X verplicht is om op die vastgestelde dagen en tijden te komen, hij werkt met het personeel van bouwbedrijf Y mee, hij mag ook meerijden. Hij wordt op verschillende wisselende projecten ingezet en hij is verplicht dagelijks verslag uit te brengen aan het bouwbedrijf. Hij heeft een VAR-wuo. Op een dag heeft het bouwbedrijf X niet meer nodig. Zij zegt het contract met X per direct op aangezien er geen opzegtermijn is afgesproken. X stapt naar de rechter. Er is sprake van een fictief dienstverband. Bouwbedrijf kon contract met X niet opzeggen zonder ontslagvergunning: kennelijk onredelijk ontslag
Zonder risico ZZP-er inschakelen
• Van belang: – Feitelijke situatie en – Contract en – ‘Juiste’ VAR
• Gaat het om werk van eenvoudige aard of is het een specialist? • Advies: schakel geen ZZP-er in als je ‘handjes tekort’ (werk van eenvoudige aard is) komt, kies dan voor een uitzendkracht
Vervolg risicobeperking: • Maak een duidelijke beschrijving van het (deel van het) werk resultaat, zie ook het voorbeeld contract op de site van Bouwend Nederland • Laat de ZZP-er het werk van te voren opnemen (offerteaanvraag) om na te gaan of ZZP-er het werk zelfstandig gaat uitvoeren of gebruik maakt van hulppersonen risico op fictief dienstverband tussen hulppersonen • Reken af op basis van een (meetbaar) resultaat (termijnnota’s) en niet per uur • Factureer met btw-verlegd.
Vragen?
Zijn er nog vragen?
Bedankt voor uw aandacht! Chantal Bos Bouwend Nederland Advies – 079 32 52 250 –
[email protected]