Verkiezingsprogramma D66 Noordoostpolder gemeenteraadsverkiezingen

Verkiezingsprogramma D66 Noordoostpolder gemeenteraadsverkiezingen 2014-2018

Voorwoord Toen D66 Afdeling Noordoostpolder begin 2013 besloot wederom deel te nemen aan de Gemeenteraadsverkiezingen, nu voor 2014, werd duidelijk dat er bijtijds een verkiezingsprogramma moest worden geschreven. Deze keer werd besloten een zo breed mogelijke afspiegeling te krijgen uit het ledenbestand van de afdeling in de programmacommissie, hetgeen resulteerde in een groep van acht mensen die vanaf april regelmatig bijeenkwam om het programma inhoud te geven. Met enthousiasme is een grote hoeveelheid input verwerkt en het resultaat ligt hier voor u. Het afdelingsbestuur bedankt alle mensen die bijgedragen hebben tot dit programma (alfabetisch op voornaam): Gaston Vilé, Heidy Smit, Hester Kuper – Van der Vecht, Irene Gerritzen, Paul Vermeulen, Roel van Oosten, Wim van Wegen en Zeholy Pronk. Namens het bestuur D66 Afdeling Noordoostpolder, Zeholy Pronk

En nu samen vooruit in Noordoostpolder. Verkiezingsprogramma 2014-2018. Bladzijde 2 van 29

Inhoudsopgave Voorwoord .............................................................................................................................................. 2 Inhoudsopgave ....................................................................................................................................... 3 Inleiding................................................................................................................................................... 5 Sociaal-liberaal .................................................................................................................................... 5 Samen vooruit ..................................................................................................................................... 6 Afwegen en kiezen .............................................................................................................................. 7 1.

Bestuur ............................................................................................................................................ 8 Dualisme .............................................................................................................................................. 8 Samenwerken ...................................................................................................................................... 8 (Kern)takendiscussie ........................................................................................................................... 8 Ambtenaren ........................................................................................................................................ 9 Co-creatie ............................................................................................................................................ 9 Dorpen ................................................................................................................................................. 9

2.

Decentralisaties............................................................................................................................... 9 WMO ................................................................................................................................................... 9 Participatiewet .................................................................................................................................. 10 Jeugdzorg........................................................................................................................................... 10

3.

Wonen ........................................................................................................................................... 10 Sociaal-liberaal wonen ...................................................................................................................... 11 Leefbaarheid en veiligheid ................................................................................................................ 11

4.

Groen ............................................................................................................................................. 11

5.

Onderwijs/leren ............................................................................................................................ 12 Onderwijs en arbeidsmarkt ............................................................................................................... 12 Kindcentra ......................................................................................................................................... 12 Kleine scholen.................................................................................................................................... 12

6.

Werk en economie ........................................................................................................................ 12

7.

Verkeer en vervoer ....................................................................................................................... 13

8.

Toerisme en recreatie ................................................................................................................... 13 Initiatieven......................................................................................................................................... 13 Beleving ............................................................................................................................................. 14 Erfgoed .............................................................................................................................................. 14


9.

Sport .............................................................................................................................................. 14

10. Cultuur ........................................................................................................................................... 15 11. Ouderen......................................................................................................................................... 15 12. Jongeren ........................................................................................................................................ 15 De jeugd heeft de toekomst .............................................................................................................. 16 13. Financiën, bezuinigingen .............................................................................................................. 16 14. Kernwaarde: duurzame ontwikkeling .......................................................................................... 17 15. Waaraan we willen werken .......................................................................................................... 18 Inleiding ............................................................................................................................................. 18 Bestuur .............................................................................................................................................. 18 Decentralisaties ................................................................................................................................. 19 Wonen ............................................................................................................................................... 19 Groen ................................................................................................................................................. 20 Onderwijs/leren ................................................................................................................................ 20 Werk en economie ............................................................................................................................ 21 Verkeer en vervoer ............................................................................................................................ 22 Toerisme en recreatie ....................................................................................................................... 22 Sport .................................................................................................................................................. 23 Cultuur ............................................................................................................................................... 23 Ouderen............................................................................................................................................. 23 Jongeren ............................................................................................................................................ 23 Financiën, bezuinigingen ................................................................................................................... 24 Kernwaarde: duurzame ontwikkeling ............................................................................................... 24 Meer weten? Contact? ......................................................................................................................... 26

Bijlage 1: Afwegingskader .................................................................................................................... 27


Inleiding Voor u ligt het verkiezingsprogramma 2014 - 2018 van D66 Noordoostpolder. De afgelopen raadsperiode hebben we in de gemeenteraad en het college gezeten. Dat heeft u ongetwijfeld gemerkt. We hebben dingen bereikt op ‘onze’ terreinen van democratie, bestuurlijke vernieuwing, verduurzaming en ongebruikelijke aanpakken dwars door oude structuren of ‘kampen’ van coalitie - oppositie, van confessioneel - nietconfessioneel, van rechts - links, van conservatief - progressief. Ondanks soms stevige en vaak hardnekkige tegenkrachten. U zag en hoorde van onze frisse ideeën zoals de Poldertoren in glas, de verplaatsing van het busstation om meer en mooiere ruimte op De Deel te creëren, en co-creatie om tot beleid ten aanzien van de huisvesting van arbeidsmigranten te komen. We zijn als coalitiepartij kritisch naar het college geweest, zoals over de gang van zaken rondom de maatwerkvoorschriften van het windmolenpark en over het Polderhuis-alshotelbedrijf in Bant tegen de achtergrond van de huisvesting van arbeidsmigranten. We waren constructief zoals met onze amendementen en moties met betrekking tot het sociaal economisch beleid, de (kern)takendiscussie en het referendum. Het collegeprogramma hebben we mede uitgevoerd; afspraak is afspraak bij D66 Noordoostpolder. Deel uitmaken van de coalitie, brengt verplichtingen met zich mee. Je moet consensus bereiken en verantwoordelijkheid nemen. Maar wel met wakkere ogen. En bovenal zijn we bruggenbouwers geweest. Wij hadden geen last van dogma’s. Wij zijn pragmatisch. Sociaal-liberaal D66 Noordoostpolder is een liberale partij, maar een bijzondere: namelijk een vooruitstrevende sociaal-liberale partij. Wij kennen geen geloof in maakbaarheid. Wij vertrouwen op spontane ontwikkeling. Daaraan ligt vertrouwen op de eigen kracht van mensen ten grondslag. Dit raakt de kern van het sociaal-liberale gedachtegoed van D66 Noordoostpolder: richting kunnen geven aan je eigen bestaan. Met onze aanpak volgen we dat vertrouwen. Noordoostpolder is toe aan het niet langer voortzetten van het verleden op basis van ervaring. Er komt immers niets nieuws op als we bij het oude blijven. De oplossingen voor de huidige vraagstukken waar Noordoostpolder voor staat, vragen om lef en om de houding om nieuwe en onbekende wegen te bewandelen1. Een starre visie of ideologie en kant en klare antwoorden en versteende eindbeelden uit eigen koker, staan het oplossingsproces ten behoeve van huidige en komende vraagstukken in de weg. Niemand heeft de waarheid in pacht. Alleen samen komen we een heel eind.

1 Dit geldt voor de huidige en - voor zover we kunnen voorzien - komende vraagstukken. De vraagstukken uit het verleden volgens eerder afgesproken beleid vandaag in uitvoering, kennen nauwelijks vrijheid en al zeker geen ‘vrije start’. Tegelijkertijd wil D66 met open ogen opereren en de maximale vrijheid hebben bij ’springen op de rijdende trein’, dat wil zeggen: waar dat noodzakelijk is en waar dat kan, afwijken van in het verleden afgesproken uitvoering. Wij noemen dat bewegend beleid.


We hebben ervaren dat vooral de manier om tot beleid te komen anders moet. De gemeente moet anders werken om andere resultaten te boeken. En niet vasthouden aan haar bekende werkwijze, want dan kun je alleen maar oude dingen herhalen2. Niet meer de gemeente die iets wil, het recht aan haar kant krijgt en ondanks alle geluiden van u en van ons gewoon doorgaat. Daar willen we een trendbreuk in. Er is een andere opstelling van de gemeente nodig die meer ruimte laat voor zelfverantwoordelijkheid op de gebieden die burgers, bedrijven en organisaties rechtstreeks raken. We zijn ervan overtuigd dat met een andere manier van beleid maken en met een andere houding van ambtenaren uiteindelijk betere dingen worden gedaan. Dingen die gewenst zijn. De sleutel voor verandering ligt bij u en wij willen dat de gemeente bij die sleutel aansluit, sterker nog daarmee gaat werken. Samen vooruit in Noordoostpolder. Daar gaan we voor; vanuit de vernieuwingskracht van D66 Noordoostpolder. Samen vooruit Het is nu vooral zoeken met elkaar en niet meer zeker weten. D66 Noordoostpolder kent de arrogantie van de oplossing niet. Per keer zullen we tot resultaat moeten komen. En de weg waarlangs dat resultaat tot stand komt, kan soms belangrijker zijn dan de uitkomst. D66 Noordoostpolder ziet een transparante weg van co-creatie met betrokkenen, een proces van gezamenlijk definiëren van problemen, gezamenlijk ontwerpen van oplossingen en gezamenlijk uitvoeren en realiseren van die oplossingen. Beleidsontwikkeling door met u voor u te werken. We willen daarom een sterke gemeente Noordoostpolder die de vrijheid van Noordoostpoldernaren niet-dogmatisch faciliteert en daarbij over haar gelijk heen kijkt. Een gemeente die alle vertrouwen heeft in Noordoostpoldernaren en die vertrouwt op de gezamenlijke ontwikkelingskracht van Noordoostpoldernaren met die van de gemeente. Een gemeente aldus die grote doelen voor ogen houdt maar zich niet verlaat op de grote greep.3 Meer nadruk op het losmaken van dynamiek, mobiliseren van de maatschappelijke energie, meer nadruk op leervermogen. Op zoek naar wat werkt. De mens staat centraal, niet het systeem. Wel een kompas, geen navigatie. Een gemeente die bouwt aan onze eigen gemeenschap. Zoals net gezegd: we bevinden ons in een tijd van zoeken. Een tijd waarin we moeten minderen om de toekomst te halen. En dat heeft consequenties: de gemeente zal zich overbodig moeten maken. D66 Noordoostpolder kan en wíl daarover niets zeggen. Wie beweert dat hij dat wel kan, gaat voorbij aan de wijsheid van Noordoostpolder. Ouderwets is dat ook wel: bepalen wat goed is voor de ander vanuit een eigen beeld. Bepalen waar de gemeente zich zal terugtrekken, is niet voorbehouden aan één partij. Dat is een zaak van gezamenlijkheid, een zaak van heel Noordoostpolder.

Vgl. Albert Einstein: ‘Insanity is doing the same thing, over and over again, but expecting different results.’ Zie Hajer, M., (2011) De energieke samenleving. Op zoek naar een sturingsfilosofie voor een schone economie. Den Haag: Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

2 3


Afwegen en kiezen Minderen en zoeken in een onvoorspelbare wereld. Hoe gaat D66 Noordoostpolder daarmee om? Onze partij is - om het zo maar eens te zeggen - een ‘zoekpartij’: we zijn gewend om na te denken, we zijn gewend om te reflecteren op wat er gebeurt en gaande is, we zijn gewend om daaruit de volgende stap te nemen. Dat ligt in onze aard. Bij onze beslissingen over ideeën uit de samenleving, uit eigen geledingen, van andere fracties en uit de gemeentelijke organisatie hanteren wij een afwegingskader4. Dat kader ligt in bovenstaande besloten. We kijken steeds wat het beste werkt en wegen af om met kleine stapjes kwesties in de samenleving op te lossen. Ondanks dat we moeten minderen en nauwelijks kunnen investeren, ondanks dat de wereld onvoorspelbaar is, hebben we wensen. Die leest u verder in dit verkiezingsprogramma. Maar in de kern gaat het D66 Noordoostpolder om de weg waarlangs we tot beleid komen om dingen te doen. Wij passen met onze aanpak uitstekend in deze tijd van zoeken. Daarom heeft Noordoostpolder ons hard en hart nodig. Wilt u een andere gemeente die met u voor u werkt? Stem D66 Noordoostpolder. Opdat Noordoostpolder úw gemeente wordt. D66 Noordoostpolder, gericht op samenwerking. Fris. Kritisch. Constructief. Bruggen bouwend. Wij wensen u een wijze keuze.

4

Zie bijlage 1. En nu samen vooruit in Noordoostpolder. Verkiezingsprogramma 2014-2018. Bladzijde 7 van 29

1. Bestuur Dualisme D66 Noordoostpolder wil de kaderstellende rol van de raad versterken door te gaan werken met een raadsprogramma. Direct na de verkiezingen moeten de gekozen raadsleden eerst bepalen over welke (belangrijke) onderwerpen de raad - voorafgaand aan beleidsontwikkeling door het college - kaders wil vaststellen. In een vierjarig raadsprogramma dienen die onderwerpen te worden vastgelegd. (Jaarlijks kan dit programma worden geactualiseerd.) Daarna zou pas tot coalitievorming of keuze van wethouders moeten worden overgegaan. Hier past een hoorzitting bij met kandidaatwethouders om deskundigheid, ervaring en integriteit te bevragen. Op deze wijze geeft de raad volgens D66 Noordoostpolder inhoud aan zijn eigenstandige positie ten opzichte van het college. Samenwerken Doelgerichte samenwerkingsverbanden zijn noodzakelijk. D66 Noordoostpolder ziet dat belang, maar ziet een goede en transparante democratische controle als een groter belang. De controle binnen een Gemeenschappelijke Regeling (zoals veiligheidsregio) staat op grote afstand van de gemeenteraad. Voor D66 Noordoostpolder hoeft niet automatisch publiekrechtelijk op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) te worden samengewerkt. Het staat de gemeente immers vrij te kiezen voor een privaatrechtelijke variant. De keuze voor juridische vorm en voor model (hoe organiseer je het?) van een samenwerking moet passen bij de taak en bij wensen en behoeften van de samenwerkingspartners. Samenwerken is zoals dat wel genoemd wordt ‘verlengd lokaal bestuur’. De gemeente Noordoostpolder moet de grenzen daarvan opzoeken, zoals Drechtsteden waar raadsleden uit de deelnemende gemeenten samen de Drechtstedenraad vormen en actief betrokken zijn bij het stellen van de kaders van de samenwerking. D66 is voorstander van een onderzoek naar ambtelijke fusies met omliggende gemeenten. Daarbij wordt door de raden en colleges gebruikt gemaakt van één ambtenarenapparaat. Maar vóór alles wil D66 Noordoostpolder dat de gemeente haar vermogen tot samenwerken ontwikkelt. Daar staat en valt elke samenwerking mee. (Kern)takendiscussie In deze tijd van zoeken moeten we bij wijze van spreken remmen om de toekomst te halen. We moeten het takenpakket van de gemeente kritisch bekijken. De gemeente zal zich op delen overbodig moeten maken en terugtrekken. De vraag is: waar kan dat? Dat is een centrale vraag die voorligt. Alleen op basis van een polderbrede (kern)takendiscussie kan die vraag worden beantwoord en kunnen echte keuzes gemaakt worden.


Ambtenaren Bij bezuinigingen en bij veranderende of mindere taken voor de gemeente past inkrimping van het ambtenarenapparaat. D66 Noordoostpolder wil een kleine vaste deskundige kern van ambtenaren met daar omheen een flexibele schil van externe en/of tijdelijke medewerkers. Dat maakt de gemeente veel leniger om te reageren op snel wijzigende omstandigheden en budgetten. Wij denken een aantal fte’s te kunnen bezuinigen naar aanleiding van de (kern)takendiscussie. Ook de handhaving kan worden beperkt: door ruimere bestemmingsplannen. Wij denken ook zo een aantal fte’s te kunnen bezuinigen. Een vraaggerichte houding van de ambtenaren is essentieel. Daarop wil D66 Noordoostpolder blijvend inzetten. Een voorbeeld van wat we bedoelen ligt in de handhavingstaken van de Wabo, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Deze wet regelt de omgevingsvergunning, één geïntegreerde vergunning voor bouwen, wonen, monumenten, ruimte, natuur en milieu. Bij het uitvoeren van handhavingstaken van de Wabo is de context belangrijker dan dat strikt kijken naar de formele zaken zoals bestemmingsplan en omgevingsvergunningen. Dit moeten de ambtenaren kúnnen, maar vooral ook dóen!

Co-creatie Als we íets hebben ervaren in de afgelopen vier jaar is het wel dat Noordoostpoldernaren barsten van ideeën, inzet en initiatieven. Of het nu gaat om ouders/verzorgers, ondernemers, verenigingen, scholieren of gewoon op straat: iedereen wil vooruit en bijdragen. Er zijn verschillende ‘pijplijnen’ om tot beleid en uitvoering daarvan te komen. Voor D66 Noordoostpolder is co-creatie de belangrijkste en standaard ’pijplijn’. Als beleid op een andere dan deze manier tot stand moet komen, moet dit nadrukkelijk door het college worden aangegeven. Dorpen D66 Noordoostpolder wil onderzoeken of aan dorpen budgetten kunnen worden toegekend zodat dorpen zelf het beleid (gedeeltelijk) kunnen uitvoeren. De dorpsvisies zijn een belangrijke leidraad in dit beleid. Een frontoffice voor de dorpen zou daarnaast een belangrijk instrument kunnen zijn.

2. Decentralisaties WMO De lokale overheid is aan zet om veel zorgtaken over te nemen. Dit vraagt om het volledig oppakken van die verantwoordelijkheid en de zorg niet te organiseren volgens de huidige bureaucratische principes. Hiermee ontstaat ruimte voor meer zorg op maat, met meer aandacht voor de zorgvrager, meer ruimte voor de zorgverlener en tegen lagere kosten.


Het succes van nieuw beleid moet worden gemeten door bijvoorbeeld een nulmeting te doen naar de tevredenheid van zorggebruikers en hun omgeving. Deze meting moet op gezette tijden worden herhaald. Dat de zorgtaken op het bord van de gemeente komen, brengt ook knelpunten met zich mee. Samenwerken met buurgemeenten is in de ogen van D66 wenselijk om deze te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan het aanbod van dagbesteding. Een zo compleet mogelijk aanbod kan worden geboden door als gemeente samen te werken met partijen in het veld bij buurgemeenten. Participatiewet D66 vindt dat het participatiebeleid in de gemeente Noordoostpolder als uitgangspunt moet hebben: Wat kunnen mensen wél? Vanuit die benadering moet de gemeente ondersteuning bieden in de vorm van maatwerk. Om maatwerk te kunnen bieden vindt D66 het van groot belang om te komen tot een samenwerkingsverband tussen overheid, onderwijs en ondernemers in de vorm van Werkbedrijf NOP. Op deze manier wordt de afstand tussen werkzoekenden tot de arbeidsmarkt kleiner en is er sprake van een betere afstemming tussen vraag en aanbod. Ook kan er maatwerk worden verricht in de vorm van bijscholing. D66 is voor een streng maar rechtvaardig beleid als het gaat om het verstrekken van uitkeringen. De gemeente stimuleert het zelforganiserend vermogen en verstrekt alleen een uitkering waar daadwerkelijk nodig. Streng aan de poort: 1) strenge selectie, 2) bevorderen uitstroom en 3) handhaving. Jeugdzorg Het feit dat jeugdzorg een taak van de gemeente wordt betekent nadrukkelijk niet, dat deze alles naar zich moet toetrekken. Sterker nog, de werkwijze zal niet uitgaan van centralistische sturing, blauwdrukken of beheersing. D66 staat voor een ontwikkeling samen met inwoners, professionals en maatschappelijke partners. Het gaat om een nieuw evenwicht tussen regie voeren en loslaten. Dat betekent beleid maken op basis van praktijkkennis, evaluatie en een meer resultaatgerichte financiering. Herontwerp, ’hoe gaan we het organiseren?’ en herwaardering, ‘wat beogen we met de ondersteuning en hulp?’, gaan daarbij hand in hand. Het gezin als huishouden of samenlevingsvorm in welke vorm dan ook is voor D66 het uitgangspunt: - één gezin, één plan. De focus moet liggen op de mogelijkheden: we sluiten aan bij en versterken de eigen kracht van ouders/verzorgers en kinderen. Ook bij jeugdzorg geldt voor D66: De gemeente kiest de rol van opdrachtgever en laat professionele uitvoering bij de zorgaanbieders.

3. Wonen Jongeren moeten mogelijkheden hebben om in de polder te blijven of om zich hier te kunnen vestigen. Gezinnen of ouderen stellen heel andere eisen aan wonen, maar ook En nu samen vooruit in Noordoostpolder. Verkiezingsprogramma 2014-2018. Bladzijde 10 van 29

aan hun leefomgeving. Op die verschillen in behoeften geeft sociaal-liberaal wonen een antwoord. Sociaal-liberaal wonen D66 Noordoostpolder wil dat de sociale woonomgeving die het dichtst bij de mensen staat (de eigen straat) ontworpen is met betrokkenen en met op de mens gebaseerde maten. Dat wil zeggen dat mensen elkaar kunnen kennen in de straat, er ruimte is voor ontmoeten doordat een deel van de straat is ingericht als verblijfsruimte. D66 Noordoostpolder staat voor sociaal-liberaal wonen: wonen in een wijk of straat waar je andere mensen ontmoet en waar je woont in een multifunctioneel huis dat je naar eigen inzicht kunt aanpassen. Denk aan splitsbare woningen (van éénpersoonshuishoudens naar meerpersoonshuishoudens v.v.) in grootte aanpasbaar en vrij indeelbaar met op de begane grond behalve mogelijkheden tot huisvestingsfunctie ook mogelijkheden tot functies werken en voorzieningen zoals een winkel, werkplaats of een kantoor. Leefbaarheid en veiligheid Behalve gevarieerd en duurzaam is veiligheid van de woonomgeving van het grootste belang. D66 Noordoostpolder wil vooral vanuit preventieve maatregelen overlast en kleine ergernissen voorkomen: inzetten op het bevorderen van de sociale samenhang binnen de wijken en de dorpen en op de woonomgeving samen veilig en leefbaar maken en houden. Het Integraal Gebiedsgericht Werken (samenwerking van gemeente, politie, woningbouw en welzijn) is daar een goed voorbeeld van. Hierbij hoort ook een goed beleid voor de huisvesting van arbeidsmigranten. De buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) hebben de bevoegdheid om boetes op te leggen. D66 Noordoostpolder wil dat BOA’s terughoudend zijn met het opleggen van boetes en het accent op preventie en voorlichting leggen, met name door wijkagent en buurtwerker. Een afsluitende opmerking is hier op z’n plaats. De gemeente gaat over de wijkagent en niet de nationale politie. De lokale prioriteiten worden vastgesteld door de gemeenteraden. Er moeten altijd voldoende politiemensen voor de lokale prioriteiten beschikbaar zijn en blijven.

4. Groen Met buurtbewoners zet de gemeente zich, wat D66 Noordoostpolder betreft, in voor veel en toegankelijk groen in de buurt. Groen en natuur in de gemeente hebben een belangrijke toegevoegde waarde. Zij dragen bij aan gezondheid, leefbaarheid, aantrekkelijkheid, sfeer en ook aan economische activiteit. Daarbij ziet D66 Noordoostpolder niet alleen de toegevoegde waarde van officiële natuurgebieden en parken, maar ook van bomen in de buurt, tuinen en groen op en stadslandbouwkundige inrichting van braakliggende terreinen.


Bij de inrichting en het onderhoud van speeltuinen, openbare ruimte en schoolpleinen moet de natuurbeleving (van het kind) een belangrijke rol spelen (boomstronken laten liggen, verstopplaatsen in struiken, vruchtenbomen aanplanten, insectenhotels etc).

5. Onderwijs/leren Alhoewel de uitvoering van het onderwijs de verantwoordelijkheid is van onafhankelijke scholen en schoolbesturen, heeft de gemeente naar de mening van D66 Noordoostpolder een belangrijke rol bij het verbeteren van het onderwijs. Die rol moet de gemeente vormgeven en pakken. Onderwijs en arbeidsmarkt D66 Noordoostpolder wenst een actieve rol van de gemeente voor een goede aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt door het stimuleren van stageplekken, het ondersteunen van werk-leertrajecten en het bijeenbrengen van met name MKBondernemingen en scholen. Kindcentra D66 is voorstander van het verder ontwikkelen van brede scholen naar 'alles-in-1scholen' of integrale kindcentra. Kinderopvang, voorschoolse educatie, buitenschoolse opvang, sport en cultuur en de school kunnen onder één leiding nauwer samenwerken. Hierdoor ontstaat een rijker aanbod dat ten goede komt aan alle kinderen, taalachterstanden tegengaat en zorgt voor gelijkere kansen. D66 Noordoostpolder wil dat de gemeente een stimulerende rol aanneemt bij het tot stand komen van deze centra. Deze kindcentra kunnen de voorwaarden optimaliseren om te komen tot een continurooster op basisscholen. Dit geeft de kinderen een regelmatig en gelijkmatig rooster. Ook hebben de kinderen een langere middag na school, terwijl school de kinderen die normaal naar de BSO (Buitenschoolse Opvang) gaan, kan opvangen. Zowel kinderen als ouders hebben voordelen van een continurooster. Ouders hebben met een dergelijk rooster een groter tijdvak beschikbaar om te werken. Kleine scholen De tijd van verzuiling ligt ver achter ons. Meerdere scholen per dorp of wijk is niet noodzakelijk. In de dorpen moeten kleine basisscholen zoveel mogelijk samenwerken; fusie tussen openbare en bijzondere scholen sluit D66 Noordoostpolder niet uit. Meerdere scholen kunnen gehuisvest zijn in één gebouw.

6. Werk en economie Het door D66 Noordoostpolder geamendeerde sociaal economisch beleid is voor ons de leidraad voor werk en economie de komende vier jaar. Met het amendement5 is focus Dit amendement is tijdens de raadsvergadering van 18 oktober 2012 door D66 Noordoostpolder ingediend en mede-ingediend door GroenLinks en aangenomen.

5


aangebracht in dat beleid zodat de groei van de werkgelegenheidsgraad en nieuwe economische kansen komen door vergroening van de economie, cross-sectorale bedrijvigheid en (innovatieve) duurzame energieproductie en duurzame technologie. Hierop moet de gemeente zich richten. D66 Noordoostpolder wil dat acquisitie en accountmanagement hierop worden ingericht. Hiervoor kunnen de Zuiderzeelijngelden worden aangewend. D66 Noordoostpolder ziet het werven van bedrijven en de verkoop van gronden niet als een taak van ambtenaren. Dit kan beter aan derden (met de juiste houding) worden uitbesteed op basis van een succesfee. Ook op het terrein van werk en economie wil D66 Noordoostpolder een andere instelling van de ambtenaren: niet gericht op tegenhouden van wat niet kan maar onderzoeken en faciliteren van wat wel kan. Focus op het doel in plaats van op de letter van regelgeving.

7. Verkeer en vervoer De bereikbaarheid tussen Emmeloord en de dorpen en de ontsluiting met omliggende regio’s is van het grootste belang. D66 Noordoostpolder ziet dat die bereikbaarheid niet overal en van alle kanten even goed is geregeld. Dit vraagt om voldoende aanbod van openbaar vervoer. D66 vindt dat de gemeente zich hiervoor tot het uiterste moet inspannen, ook al liggen bevoegdheden als concessies voor het busvervoer bij de provincie. Duurzame mobiliteit in Noordoostpolder zowel qua openbaar vervoer als qua particulier verkeer en vervoer, is een item voor D66. Bereikbaarheid van Noordoostpolder zowel met de Randstad als met het noorden van het land kan veel beter. D66 zal zich blijven inzetten voor de aanleg van de Zuiderzeelijn, en wil dat de gemeente zich hier samen met andere gemeenten in NoordNederland (opnieuw) hard voor gaat maken.

8. Toerisme en recreatie Toerisme en recreatie beginnen in de gemeente Noordoostpolder een belangrijke sector te worden. De afgelopen jaren zijn de mogelijkheden tot overnachten en vrijetijdsbesteding flink toegenomen, iets wat een waardevolle aanvulling is voor onze gemeente. D66 ziet dat er nog voldoende ruimte is zoals de corridor (Wellerwaard naar Kuinderbos) en het benutten van het water (watersport creëren) om Noordoostpolder aantrekkelijker te maken, zowel voor onze eigen inwoners als voor gasten van buiten onze gemeente. Het heffen van toeristenbelasting hoort hier wat ons betreft nadrukkelijk niet bij. Wij zien dekking voor het daardoor ontstane financiële gat. Initiatieven Op het gebied van recreatie en toerisme moet er voldoende ruimte blijven voor nieuwe initiatieven, zoals de Wellerwaard, een gebied waar de hele Noordoostpolder kan En nu samen vooruit in Noordoostpolder. Verkiezingsprogramma 2014-2018. Bladzijde 13 van 29

ontspannen en recreëren. Voorwaarde bij deze nieuwe initiatieven is dat de financiering ervan de gemeente niet financieel vleugellam maakt op andere terreinen. Ook cofinanciering zet druk op de financiële positie van de gemeente. Experimenteren met Publiek-Private Samenwerking (PPS, een samenwerkingsvorm tussen de gemeente en een of meer private ondernemingen) of andere financieringsstructuren kan een oplossing bieden. Beleving D66 Noordoostpolder wil dat Noordoostpolder een gemeente is waar iedereen zich thuis voelt. Een gemeente met voldoende mogelijkheden tot ontspanning, waar iedereen gebruik van kan maken, op het moment dat het hem of haar uitkomt. Wij willen een sfeervol Noordoostpolder waar voor iedere doelgroep wat te beleven valt. Erfgoed Wat D66 Noordoostpolder betreft moet het speerpunt liggen op recreatie en beleving om van daaruit ook toeristisch attractief te zijn. We realiseren ons te weinig dat we leven in een gebied met een bijzonder verleden. De DNA-documenten, DNA Emmeloord en DNA Dorpen en Buitengebied, zijn waardevol omdat daarmee de opbouw van de Noordoostpolder gedetailleerd in kaart is gebracht en omdat er daarmee een sterke leidraad is bij het werken aan de toeristische attractiviteit. D66 Noordoostpolder koestert dat er met Schokland een Werelderfgoed binnen de gemeentegrenzen aanwezig is, maar is niet tevreden over de invulling van dit gebied. Er moet worden ingezet op een grotere toestroom aan bezoekers. Iedereen moet dit bijzonder stukje Nederland kunnen beleven.

9. Sport De afgelopen jaren is in Emmeloord het zogeheten Masterplan Sport gerealiseerd. De polderhoofdstad heeft hiermee de beschikking over hoogwaardige sportaccommodaties waar we trots op kunnen zijn. Zowel de binnen- als buitensporten kunnen worden beoefend onder uitstekende condities. Noordoostpolder en Emmeloord kunnen hier jaren mee vooruit. Nu de accommodaties in Emmeloord zijn voltooid, is het tijd dat de gemeente gaat kijken naar de dorpen. Hier liggen op sportgebied enkele uitdagingen die we aan willen gaan. D66 Noordoostpolder vindt het van groot belang dat de inwoners van de dorpen onder goede omstandigheden hun sport kunnen beoefenen. De vraag is of dit per se in het eigen dorp moet, of dat er gekeken moet worden naar mogelijkheden tot clustering van accommodaties. Er zijn dorpen die de grootste moeite hebben een vitale voetbalvereniging op de been te houden. Bovendien constateert D66 Noordoostpolder dat kwaliteit en capaciteit van accommodaties in menig dorp te wensen over laten. De tijd is rijp om over oude grenzen heen te stappen en de mogelijkheid van clustering serieus te overwegen. Hierdoor kan er op het gebied van accommodaties een kwaliteitsslag worden gemaakt, kunnen verenigingen uit meerdere dorpen gebruik maken van een fraaie, duurzame En nu samen vooruit in Noordoostpolder. Verkiezingsprogramma 2014-2018. Bladzijde 14 van 29

accommodatie, wordt de samenwerking tussen clubs bevorderd en is de vitaliteit van de verenigingen geborgd.

10. Cultuur D66 Noordoostpolder wil een culturele sector die voor een groot deel in staat is zichzelf draaiende te houden. De taak van de gemeente is om kunst en cultuur te faciliteren en te stimuleren. Cultuur vormt volgens D66 Noordoostpolder een belangrijk onderdeel van de samenleving en goede culturele voorzieningen dragen bij aan de aantrekkelijkheid van Noordoostpolder. D66 is voor een sterk cultuurbedrijf, waarin Muzisch Centrum, theater ’t Voorhuys en musea worden samengevoegd tot een sterke culturele pijler. D66 is voorstander van verder onderzoek naar het op afstand zetten van het cultuurbedrijf.

11. Ouderen Ouderen willen zo lang mogelijk thuis blijven wonen. D66 Noordoostpolder wil een verschuiving laten plaatsvinden van individuele voorzieningen naar eigen kracht, een combinatie van vrijwilligers en collectieve voorzieningen. Met hulp van familie en buren kunnen ouderen langer buiten zorginstellingen blijven. Indien meer deskundige hulp nodig is, kan de thuiszorg ingeschakeld worden. Voor de gemeente ligt er op dit vlak een faciliterende functie. De voorwaarden voor mantelzorg moeten gunstig zijn, waarbij de respijtzorg goed geregeld moet zijn. D66 Noordoostpolder vindt het belangrijk dat ouderen zo goed mogelijk kunnen deelnemen aan de samenleving. Daarom moeten voorzieningen zoals bibliotheek, sportaccommodaties en winkels goed bereikbaar zijn. Ouderen moeten kunnen vertrouwen op een veilige leefomgeving, waarin de infrastructuur zo min mogelijk belemmeringen kent. Ouderen moeten kunnen wonen op de manier waarop zij dit willen. Hierbij geldt dat er voldoende diversiteit in het huisvestingsaanbod moet zijn. Moderne communicatiemiddelen kunnen een belangrijke rol vervullen in de woonsituatie van ouderen. Om beter in te kunnen spelen op de wensen van ouderen moeten deze wensen beter in kaart worden gebracht. Hoe maken wij Noordoostpolder zo aantrekkelijk mogelijk voor onze ouderen? D66 Noordoostpolder wil dit vraagstuk onderzocht hebben zodat met de uitkomsten van dat onderzoek passend beleid wordt gemaakt.

12. Jongeren Eén van de speerpunten van D66 vormen de jongeren. Het is een cliché, maar wel eentje die heel waar is: zonder hen is er geen toekomst voor Noordoostpolder. Daarom moet deze gemeente een plek zijn waar zij zich thuis voelen. Voor de leefbaarheid en de economische kracht van Noordoostpolder zijn jongeren van onschatbare waarde. Dit vraagt om passend beleid, gericht op het bieden van een aantrekkelijke leefomgeving. En nu samen vooruit in Noordoostpolder. Verkiezingsprogramma 2014-2018. Bladzijde 15 van 29

Een leefomgeving waarin jongeren veilig kunnen opgroeien, zich gewaardeerd voelen en waarin ze later willen blijven wonen of na hun studie weer terug willen keren. Onderwijs en werk zijn voor D66 de kern van een aantrekkelijke lerende omgeving voor jongeren (zie hoofdstuk 5). Een goede aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt is essentieel. Starterswoningen zijn nodig om jongeren mogelijkheden te bieden om in de polder te blijven of om zich hier te kunnen vestigen, zowel in het huur- als koopsegment. D66 wil dat de gemeente zich – in nauwe samenwerking met woningcorporatie Mercatus – inspant voor goede en voldoende jongerenhuisvesting. Een veilige leefomgeving voor jongeren is erg belangrijk. D66 vindt dat jongeren zich vrij moeten kunnen ontwikkelen. Zij hebben ruimte nodig om elkaar te ontmoeten op veilige en vanzelfsprekende ontmoetingsplaatsen. De gemeente moet hier rekening mee houden bij het inrichten van de openbare leefruimte. Preventie is voor D66 de kern in de aanpak van overlast, en zeker voor crimineel gedrag door jongeren. Als er overlast is, dan kiest D66 voor een harde aanpak (alcohol, drugs, onwenselijke kliekvorming). Uiteindelijk gaat het om preventie en hierbij moeten jongeren zelf worden betrokken, zoals we al zien bij het project 'Keetkeur in de Noordoostpolder'. Ook projecten als 'uitgaan kun je leren' kunnen hierbij van betekenis zijn. De jeugd heeft de toekomst D66 wil jongeren bij de samenleving betrekken. Om beter beleid voor jongeren te ontwikkelen is het belangrijk te weten hoe zij over de gemeente Noordoostpolder denken en wat er bij hen leeft. Daarom is D66 enthousiast voorstander van initiatieven die jongeren een stem geven. Initiatieven die het gemeentehuis (ambtenaren, gemeenteraad, burgemeester en wethouders) en de maatschappelijke organisaties dichterbij de jongeren brengen en andersom. Bij beleidsthema’s als jeugdzorg, openbare ruimte, veiligheid, sport en cultuur kan zo’n initiatief, bijvoorbeeld een Jeugdraad, meerwaarde opleveren. D66 wil hierover graag in gesprek met jongeren.

13. Financiën, bezuinigingen We hebben het in dit verkiezingsprogramma al eerder gezegd: we moeten minderen om de toekomst te halen. De gemeente staat voor verdere bezuinigingen. Het vet is er de afgelopen periode wel afgehaald. We móeten nu een brede (kern)takendiscussie voeren (zie ook onder Bestuur) en keuzes maken. Het tegen het licht houden van het subsidiebeleid en -toekenningen hoort hier ook bij. D66 wil meer transparantie als het gaat om (verkapte) subsidies. Er móet worden gesneden. Aan welke knoppen kunnen en zullen we draaien? We kunnen enkel en uitsluitend draaien aan de uitgaven die voortvloeien uit de keuzes die de gemeente zelf maakt. Aan de wettelijk verplichte uitgaven (gefinancieerd door de En nu samen vooruit in Noordoostpolder. Verkiezingsprogramma 2014-2018. Bladzijde 16 van 29

doeluitkeringen van het Rijk) kunnen we niet komen - behalve dan dat de bedrijfsprocessen die daarbij horen maximaal efficiënt moeten zijn ingericht. De gemeentelijke organisatie moet op orde zijn. D66 Noordoostpolder is niet bang om serieus te kijken naar verhoging van de belastingtarieven, om waar we niet in willen snijden in stand te houden. Liever de tarieven jaarlijks aanpassen aan de inflatie dan schoksgewijze verhogingen.

14. Kernwaarde: duurzame ontwikkeling Duurzame ontwikkeling is geen los beleidsveld maar integraal onderdeel van alle beleidsvelden. D66 vindt duurzame ontwikkeling belangrijk bij de invulling van het beleid. Het gaat dan niet alleen om fysieke invulling van bijvoorbeeld energiebronnen, energiebesparing en hergebruik van materialen. Wij willen nadrukkelijk uitvoering geven aan het door ons geamendeerde sociaaleconomische beleid. Dat wil zeggen: wij willen dat Noordoostpolder zich ontwikkelt tot een gemeentelijke samenleving als een samenhangend geheel van alle mogelijke duurzame oplossingen waarbij kringlopen zijn gesloten en burgers, maatschappelijke organisaties en sectoren met elkaar verbonden worden. Wij willen dat de groei van de werkgelegenheidsgraad en nieuwe economische kansen komen door vergroening van de economie, cross-sectorale bedrijvigheid en (innovatieve) duurzame energieproductie en duurzame technologie. Wat D66 heel belangrijk vindt is de manier van beleidsontwikkeling. Die manier bepaalt of keuzes en besluiten gedragen worden. Vooral hier dient co-creatie de standaard ‘pijplijn’ te zijn. Dat levert gedragen keuzes en besluiten. Samenwerken is hier derhalve een kernopdracht van de gemeente om de toekomstige inrichting van zorg, wonen, openbare ruimte, onderwijs, werkgelegenheid, verkeer, sport, recreatie en cultuur. Duurzame ontwikkeling betekent continu een andere manier van doen en denken en moet bewaakt worden in het beleid van de gemeente. Bewust zijn op het gebied van duurzame ontwikkeling behoeft een ‘boost’ in de ogen van D66 Noordoostpolder. Wij willen daarom een projectwethouder Duurzame Ontwikkeling instellen binnen de huidige bezetting.


15. Waaraan we willen werken Deze paragraaf is een opsomming van waaraan wij willen werken. De punten komen uit de voorgaande paragrafen aangevuld met punten die niet direct zijn genoemd in de tekst van de paragrafen maar wel onder het betreffende thema vallen. Inleiding ● Wij willen een gemeente die het lef en de houding heeft om nieuwe en onbekende wegen te bewandelen. ● Wij willen een andere manier waarop het beleid tot stand komt met een andere houding van de ambtenaren. ● Wij willen meer ruimte voor zelfverantwoordelijkheid van en participatie door burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Een gemeente die de eigen kracht, vindingrijkheid en creativiteit van Noordoostpoldernaren ondersteunt en ruimte geeft. Een gemeente die vertrouwen heeft in Noordoostpoldernaren en de gezamenlijke ontwikkelingskracht. Een gemeente die in staat is over haar eigen gelijk heen te kijken. ● Wij willen een luisterende gemeente met als standaard beleidsontwikkeling cocreatie: met u voor u werken. ● Wij willen een gemeente die bouwt aan onze eigen gemeenschap. Bestuur ● Wij willen een goede duale scheiding tussen uitvoering van beleid (college) en beleid maken inclusief de controle daarop (raad). Wij willen een raadsprogramma en geen collegeprogramma. Een collegeprogramma is namelijk een verantwoordelijkheid van alleen het college zelf. ● Wij willen dat de juridische vorm en het model van organiseren van een samenwerking passen bij de taak en bij de wensen en behoeften van samenwerkingspartners. ● Wij willen dat de gemeente de grenzen opzoekt van ‘verlengd lokaal bestuur’. ● Wij willen onderzoek naar ambtelijke fusies met omliggende gemeenten. ● Wij willen een gemeente die gericht is op samenwerking en die samenwerkingsvaardigheden ontwikkelt. ● Wij willen een gemeente die zich overbodig maakt en terugtrekt aan de hand van een polderbrede (kern)takendiscussie. ● Wij willen een kleine vaste deskundige kern van ambtenaren met daar omheen een flexibele schil van externe en/of tijdelijke medewerkers. ● Wij willen een vraaggerichte houding van de ambtenaren. ● Wij willen dat het ambtenarenapparaat een goede afspiegeling van de inwoners van Noordoostpolder is. ● Wij willen raadsvoorstellen waarin de financiële en juridische risico’s worden beschreven. ● Wij willen raadsvoorstellen waarin het effect van het voorgestelde op de begroting en financiële positie van de gemeente wordt vermeld. ● Wij willen onderzoek of de dorpen en wijken in Emmeloord budgetten kunnen krijgen en daarmee beleid zelf kunnen uitvoeren. En nu samen vooruit in Noordoostpolder. Verkiezingsprogramma 2014-2018. Bladzijde 18 van 29

● Wij willen opleidingsbeleid met opleidingsbudgetten voor het college om een goede sparringpartner te kunnen zijn voor het ambtenarenapparaat. ● Wij willen minder gedetailleerde bestemmingsplannen waardoor het handhaven daarvan klantgerichter en effectiever kan. ● Wij willen dat een snelle afwikkeling van de procedures tegenover kostendekkende leges staat. Indien de gemeente niet tijdig handelt, willen wij dat vergunningen automatisch worden verleend. ● Wij willen een ombudsman voor ondernemers, burgers en instellingen. Decentralisaties ● Wij willen samenwerken met buurgemeenten om knelpunten te voorkomen bij het overnemen van de zorgtaken van het Rijk. ● Wij willen dat het participatiebeleid uitgaat van wat mensen wél kunnen om van daaruit maatwerk in ondersteuning te bieden. ● Wij willen een samenwerkingsverband van overheid, onderwijs en ondernemers in de vorm van Werkbedrijf Noordoostpolder om vraag en aanbod van arbeid op elkaar af te stemmen. ● Wij willen samen met inwoners, professionals en maatschappelijke partners ontwikkeling geven aan jeugdzorg waarbij de gemeente opdrachtgever is en de zorgaanbieders uitvoerder. Wonen ● Wij willen de sociale woonomgeving die het dichtst bij de mensen staat (de eigen straat) ontworpen hebben met betrokkenen en met op de mens gebaseerde maten. ● Wij willen een gevarieerd woningaanbod. Wij willen dat je in een multifunctioneel huis kunt wonen dat je naar eigen inzicht kunt aanpassen. Multifunctioneel ook in de zin van wonen voor gehandicapten met de mogelijkheden van moderne zorgsystemen. Ook willen wij dat je in een wijk of straat kunt wonen waar je anderen kunt ontmoeten. ● Wij willen dat ouderen kunnen wonen op de manier waarop zij dit willen. ● Wij willen goede jongerenhuisvesting: voldoende starterswoningen voor jongeren. ● Wij willen dat woningen op de begane grond mogelijkheden hebben tot huisvestingsfuncties, maar ook tot de functies werken en voorzieningen zoals een winkel, werkplaats of een kantoor. ● Wij willen voor een gevarieerd woningaanbod een goede samenwerking met de woningbouwcorporaties en projectontwikkelaars. ● Wij willen dat preventieve maatregelen overlast en kleine ergernissen voorkomen. ● Wij willen dat de sociale samenhang binnen de wijken en dorpen wordt bevorderd. ● Wij willen dat de woonomgeving samen met bewoners en ondernemers veilig en leefbaar wordt gemaakt en gehouden. ● Wij willen dat de BOA’s terughoudend zijn met het opleggen van boetes en het accent met wijkagent en buurtwerker op preventie en voorlichting leggen.


● Wij willen dat voor lokale prioriteiten altijd voldoende politiemensen beschikbaar zijn. ● Wij willen leegstand en verpaupering van woningen, boerderijen en bedrijfspanden tegengaan. Hierbij moet sprake zijn van maatwerk. Een flexibele houding als het gaat om bestemmingsplannen past in dit beleid. ● Wij willen dat de gemeente afspraken maakt met Mercatus over het opknappen en isoleren en verduurzamen van de sociale woningbouw. ● Wij willen dat het vernieuwingsplan van gemeente en Mercatus voor oudere wijken en enkele dorpen, zonder talmen met kracht wordt ingezet. Groen ● Wij willen veel en toegankelijk groen in de buurt. ● Wij willen dat bij de inrichting en het onderhoud van speeltuinen, openbare ruimte en schoolpleinen de natuurbeleving een belangrijke rol speelt. ● Wij willen Emmeloord groener, zoals in het oorspronkelijke ontwerp. ● Wij willen onderzoeken of het busstation naar een plek nabij het centrum, bijvoorbeeld Balkan of Veerplein, kan worden verplaatst, zodat het centrum meer open en groen (met een fontein) kan worden ingericht. ● Wij willen de karakteristieke polderstructuur met groen eilanden behouden. Op behoud en aanleg van erfsingels moet serieus worden gehandhaafd. ● Wij willen het huidige minimale onderhoudsniveau van openbaar groen niet nog meer naar beneden brengen. Onderwijs/leren ● Wij willen dat de gemeente haar rol voor het verbeteren van het onderwijs vorm geeft en pakt. ● Wij willen dat de gemeente stageplekken stimuleert, werk-leertrajecten ondersteunt en MKB-ondernemingen en scholen samenbrengt ten behoeve van een goede aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt. ● Wij willen dat de gemeente een actieve rol neemt in het afstemmen van opleidingsaanbod en arbeidsmarktvraag. ● Wij willen dat de gemeente het initiatief neemt om tot integrale kindcentra te komen. ● Wij willen dat kleine basisscholen samenwerken; een fusie tussen openbare en bijzondere scholen sluiten wij niet uit. ● Wij willen dat meerdere scholen gehuisvest kunnen zijn in één gebouw. ● Wij willen dat de gemeente het gebruik van schoolgebouwen buiten schooltijden bevordert. Bijvoorbeeld voor sport, cultuur en buitenschoolse opvang (BSO). ● Wij willen een platform oprichten op het gebied van stage en afstudeeropdrachten waar ondernemers uit Noordoostpolder in contact kunnen komen met studenten (MBO, HBO en WO). ● Wij willen de samenwerking bevorderen en faciliteren tussen Geomatica Businesspark, Compoworld (NLR) en de HBO /WO instellingen. ● Wij willen een stimulerende en maximaal faciliterende rol van de gemeente wat betreft de ontwikkeling van het technisch MBO-onderwijs in Noordoostpolder.


Werk en economie ● Wij willen dat het account- en acquisitiebeleid wordt ingericht op groei van de werkgelegenheidsgraad en nieuwe economische kansen door vergroening van de economie, cross-sectorale bedrijvigheid en (innovatieve) duurzame energieproductie en duurzame technologie. ● Wij willen het werven van bedrijven en de verkoop van gronden uitbesteden aan derden op basis van een succesfee. ● Wij willen dat ambtenaren onderzoeken en faciliteren wat kan en dat zij minder kijken naar regelgeving en meer naar de context met focus op het doel van regelgeving. ● Wij willen vooral ook bestaande bedrijven aandacht geven, ondersteunen en faciliteren; niet alleen de nieuwe. ● Wij willen voor het economisch beleid een denktank oprichten waarin onder anderen Noordoostpolderse oud-ondernemers zitting hebben. ● Wij willen in vrijkomende boerderijen schone detailhandel toestaan mits er geen concurrentie met de winkels in de dorpen ontstaat en de verkeersveiligheid niet in het geding komt. ● Wij willen verkaveling van nieuw te ontwikkelen bedrijfsterreinen vanaf de bestaande infrastructuur: geen bedrijven op een kale, lege, vlakte achter op de nieuwe kavel. ● Wij willen geen enkele aankoop meer van strategische gronden. ● Wij willen jarenlang braakliggende bedrijfsterreinen anders bestemmen of afstoten. ● Wij willen meewerken aan de havenplannen van Urk mits dit niet concurrerend is met (leegstaande) bedrijfsterreinen in Noordoostpolder. ● Wij willen oude bedrijfsterreinen (deels Nagelerweg en De Munt Zuid) herstructureren. ● Wij willen diversificatie doorvoeren: geen agrarische monocultuur. ● Wij willen ruimere openingstijden voor winkels toestaan: ook op alle zondagen het gehele jaar open. ● Wij willen de weekmarkt naar zaterdag verplaatsen en situeren naast de biologische, vers (streek) markt. ● Wij willen dreigende leegstand in het winkelgebied voorkomen door tijdelijke verhuur aan maatschappelijke organisaties (zoals VVV, kunstuitleen, bibliotheek) door middel van huursubsidies. Dit voorkomt verloedering. ● Wij willen via de aanbestedingsregels eigen ondernemers uit en in de regio meer kansen bieden. ● Wij willen werk aan huis voor ZZP-ers in bestemmingsplannen mogelijk maken. ● Wij willen onderzoek naar de mogelijkheden van een lokale arbeidsplaatsensubsidie en het daardoor stimuleren van de vestiging van bedrijven in de polder. ● Wij willen werken aan de eigen identiteit en dán pas aan het verbeteren van het imago van de Noordoostpolder. Wij willen voorkomen dat Noordoostpolder blijft hangen bij eigen kwalificaties als zijnde nietszeggend ‘buitengewoon’. ● Wij willen de toegevoegde waarde van de internationale contacten heroverwegen. En nu samen vooruit in Noordoostpolder. Verkiezingsprogramma 2014-2018. Bladzijde 21 van 29

Verkeer en vervoer ● Wij willen dat de gemeente zich tot het uiterste inspant voor voldoende aanbod van openbaar vervoer. ● Wij willen goed vervoer voor ouderen. ● Wij willen inzetten op verkeersveiligheid, doorstroming en duurzaamheid. ● Wij willen samen met andere gemeenten ons opnieuw inzetten voor de aanleg van de Zuiderzeelijn. ● Wij willen dat de Moerasandijviestraat in Emmeloord een 30km-zone wordt. ● Wij willen een haalbaarheidsonderzoek naar het opzetten van een gemeentelijke vervoersdienst met elektrisch aangedreven busjes tussen Emmeloord en de dorpen. ● Wij willen het gebruik van de fiets bevorderen door hoofdfietsroutes, fietscorridors en meer fietsenstallingen. ● Wij willen een onderzoek naar de mogelijkheid een fietsbrug over de Urkervaart bij de Sterrenbuurt aan te leggen voor een directe en snelle fietsverbinding naar bedrijventerrein Nagelerweg. ● Wij willen dat de N50 tussen Emmeloord en Zwolle volledig vierbaans wordt. ● Wij willen met het oog op ontsluiting, verkeersdoorstroming en een goede oostwestverbinding (Urk – Meppel) dat de weg Emmeloord-Vollenhove een autoweg wordt. ● Wij willen een onderzoek naar het verplaatsen van het busstation naar een plek uit het directe centrum, (bijvoorbeeld naar Balkan of Veerplein) met behoud van een bushalte nabij de Poldertoren. Toerisme en recreatie ● Wij willen geen toeristenbelasting. ● Wij willen dat de gemeente bij nieuwe initiatieven niet financieel vleugellam wordt op andere terreinen. ● Wij willen dat iedereen zich thuis voelt in Noordoostpolder. ● Wij willen voldoende mogelijkheden tot ontspanning. ● Wij willen een sfeervol Noordoostpolder waar voor iedere doelgroep wat te beleven valt. ● Wij willen recreatie en beleving van Noordoostpolder als beleidsspeerpunt. ● Wij willen dat de DNA-documenten (DNA Emmeloord en DNA Dorpen en Buitengebied) de leidraad zijn bij het werken aan toeristische attractiviteit van Noordoostpolder. ● Wij willen een betere invulling van Schokland met meer bezoekers door meer en betere voorzieningen. ● Wij willen Noordoostpolder aantrekkelijker en aansprekender maken door goede informatievoorziening en promotie. ● Wij willen een divers aanbod aan uitgaansgelegenheden. ● Wij willen zondagopening van culturele voorzieningen. ● Wij willen een onderzoek naar een openluchttheater in het Emmelerbos. ● Wij willen onderzoeken of op de plek van het busstation een open groene ruimte kan worden ingericht met een fontein.


Sport ● Wij willen dat inwoners van de dorpen onder goede omstandigheden hun sport kunnen beoefenen. ● Wij willen kijken naar mogelijkheden tot clustering van sporten in de dorpen. ● Wij willen een Masterplan Sport Dorpen ten behoeve van hoogwaardige sportaccommodaties voor de dorpen. ● Wij willen sterke sportverenigingen die zoveel mogelijk op eigen benen kunnen staan. ● Wij willen sporten stimuleren door de openbare ruimte sportief in te richten met wandel- en fietspaden, pannakooien, trapveldjes, Cruyff Courts en fitnessapparaten. ● Wij willen combinatiefunctionarissen inzetten om meer inwoners van Noordoostpolder aan het sporten te krijgen. ● Wij willen voldoende sportaanbod en veilige sportvoorzieningen, ook voor ouderen en mensen met een beperking. ● Wij willen meer kostendekkende tarieven voor de sport. Cultuur ● Wij willen een culturele sector die voor een groot deel in staat is zichzelf draaiende te houden. ● Wij willen kunst en cultuur stimuleren. ● Wij willen goede culturele voorzieningen dankzij een sterk en verzelfstandigd cultuurbedrijf. ● Wij willen de subsidies voor herstructurering van Nagele heroverwegen. Ouderen ● Wij willen een verschuiving van individuele voorzieningen naar eigen kracht, een combinatie van vrijwilligers en collectieve voorzieningen. ● Wij willen dat ouderen naar maximaal vermogen deelnemen aan de samenleving. ● Wij willen dat voorzieningen waar ouderen gebruik van maken goed bereikbaar zijn. ● Wij willen dat een veilige leefomgeving, waarin de infrastructuur zo min mogelijk belemmeringen kent voor ouderen. ● Wij willen de wensen en behoeften van ouderen beter in kaart brengen. ● Wij willen overleg tussen gemeente en ouderen(bonden) om goed op de hoogte te zijn wat er bij hen speelt. Jongeren • Wij willen dat Noordoostpolder een plek is waar jongeren zich thuis voelen. • Wij willen een aantrekkelijke leefomgeving voor jongeren. • Wij willen de openbare ruimte zo inrichten dat er veilige en vanzelfsprekende ontmoetingsplaatsen zijn voor jongeren. • Wij willen inzetten op preventie, maar bij overlast door jongeren willen wij een harde aanpak. • Wij willen jongeren bij de samenleving betrekken en juichen initiatieven die jongeren een stem geven toe. Wij willen bijvoorbeeld met jongeren in gesprek over een Jeugdraad. En nu samen vooruit in Noordoostpolder. Verkiezingsprogramma 2014-2018. Bladzijde 23 van 29

Financiën, bezuinigingen ● Wij willen een polderbrede (kern)takendiscussie voeren en keuzes maken. ● Wij willen het subsidiebeleid heroverwegen. ● Wij willen een efficiënte gemeentelijke organisatie. ● Wij willen eventuele verhoging van belastingtarieven serieus overwegen in verband met het kunnen uitvoeren van gewenste gemeentelijke taken. ● Wij willen binnen het financieel beleid het accent op tijdig signaleren en beheersen van risico’s. ● Wij willen halfjaarlijks een kleine stresstest op de belangrijkste financiële kengetallen. ● Wij willen meer korte voortschrijdende financiële informatie in de diverse financiële rapportages. ● Wij willen in de voorjaars- en najaarsrapportage de verwachte kasstromen zien met daarbij inzicht in de financiering van eventuele liquiditeitstekorten. ● Wij willen inkomsten laag en uitgaven hoog ramen. ● Wij willen per kwartaal inzicht hebben in de vrije reserves, qua omvang en qua bestemming. ● Wij willen duidelijk inzicht in de werkelijke baten en lasten door toevoeging aan de jaarverslagen van een overzicht van de resultaten per (sub)pijler. ● Wij willen een structurele oplossing voor vervanging van bijvoorbeeld bruggen en andere maatschappelijke investeringen, ook als dat hogere lasten voor de burgers en bedrijven met zich mee zou brengen. ● Wij willen een besparing bereiken door samenwerking met andere rekenkamers. ● Wij willen in verband met besparingsmogelijkheden onderzoek naar de mogelijkheden van Het Nieuwe Werken bij Carrefour. ● Wij willen niet snijden in kortingsregelingen, gemeentepassen en compensatie van contributiegelden. ● Wij willen meer kostendekkende leges. Kernwaarde: duurzame ontwikkeling ● Wij willen een duurzame gemeente ● Wij willen dat Noordoostpolder zich ontwikkelt tot een gemeentelijke samenleving als een samenhangend geheel van alle mogelijke duurzame oplossingen, waarbij kringlopen zijn gesloten en burgers, maatschappelijke organisaties en sectoren met elkaar verbonden zijn. ● Wij willen dat duurzame ontwikkeling wordt gezien als integraal onderdeel van alle beleidsvelden en die plaats bij beleidsontwikkeling ook krijgt. ● Wij willen binnen de huidige bezetting een projectwethouder Duurzame Ontwikkeling instellen. ● Wij willen een hogere duurzaamheidsambitie en daartoe een proces met vele partijen in gang zetten. ● Wij willen inspelen op lokale initiatieven op het gebied van duurzame energiebesparing en –opwekking. Wij willen dat de gemeente denkt in termen


van ‘nieuwe nutszones’: een zone waarbinnen de distributie-infrastructuur is verbonden. 6 ● Wij willen creatieve oplossingen van inwoners en ondernemers om reststromen of restwarmte te hergebruiken faciliteren. Onnodige belemmeringen, bijvoorbeeld als gevolg van inflexibele bestemmingsplannen, moeten worden verwijderd. ● Wij willen duurzame bouw bij de verbouwing van gemeentelijke (en school-) gebouwen en dat de duurzame aspecten van het schoolgebouw een educatieve/voorlichtende functie hebben (bijvoorbeeld regenwater door het toilet, zonnepanelen op het dak, energieverbruiksmeters in het zicht, groene daken).  Wij willen een duurzaam bedrijfsleven met 25% duurzame materialen in elk bouwwerk.  Wij willen standaard (100%) duurzaam inkopen door de gemeente.

Naast de openbare dienstverplichtingen moet gelden dat zo’n zone zelf zorgt voor balans. Door bijvoorbeeld opstelling en aansturing van eigen schakelbaar vermogen, door inkoop bij derden of een combinatie daarvan. De zone is een berekenbare eenheid voor de netbeheerder (één zakelijke aansluiting).

6


Meer weten? Contact? Wilt u graag meer weten na lezing van ons verkiezingsprogramma? Of wilt u eens met iemand van D66 Noordoostpolder praten? Dat kan! U kunt D66 Noordoostpolder op de volgende manieren bereiken: • Telefonisch: bel onze secretaris Pieter Tamsma, (0527) 62 32 35. • Per e-mail: [email protected]. • Per post: D66 Noordoostpolder, Enkhuizenstraat 2, 8304 CV, Emmeloord. • Website: www.d66nop.nl. Op de website vindt u onder de menuknop ‘Fractie en contact D66’ de mogelijkheid een berichtje naar ons te sturen. Volg ons op Twitter: @d66nop en Facebook: www.facebook.com/d66nop

Colofon Dit verkiezingsprogramma is, met dank aan verschillende instanties, (belangen)organisaties en koepels binnen Noordoostpolder en met dank aan diverse betrokken Noordoostpoldernaren voor hun input, inzichten en gedachten, tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van de programmacommissie en goedgekeurd door de leden van D66 Noordoostpolder op 13 november 2013. De kandidaten van D66 Noordoostpolder voor de gemeenteraadsverkiezingen op woensdag 19 maart 2014 zijn: Gaston Vilé, Paul Vermeulen, Wim van Wegen, Margriet van de Velde, Hester Kuper-Van der Vecht, Olaf de Greef, Jules Gosselink, Irene Gerritzen en René Breukel.


Bijlage 1: Afwegingskader (Zie Inleiding.) De wereld is onvoorspelbaar. Er komen ongetwijfeld vraagstukken op ons af die in dit programma niet aan de orde komen. Ook zullen wensen van nu door de feiten van straks zijn achterhaald. Steeds zal D66 Noordoostpolder daarom haar keuzes beargumenteren en onderbouwen, steeds bekijken wat het beste werkt en met kleine stapjes deze richtingwijzers volgen bij het oplossen van problemen in de samenleving: 1. Wij vertrouwen op de eigen kracht en ontwikkeling van mensen. Wij willen dat de gemeente de eigen kracht, vindingrijkheid en creativiteit van Noordoostpoldernaren ondersteunt en ruimte geeft. De sleutel voor verandering ligt bij Noordoostpoldernaren zelf en wij willen dat de overheid daarbij aansluit. Wat Noordoostpoldernaren voor zichzelf en anderen kunnen doen is veel belangrijker en effectiever dan wat de overheid kan doen. 2. Wij staan open voor de gehele wereld en sluiten niemand uit. Samenwerking is een belangrijke sleutel om vooruit te komen en tot een open samenleving te komen waarin ieder mens vrij is om zijn waarheid te formuleren en waarin ideeën, mensen en goederen vrij kunnen circuleren. Wij willen dat de gemeente gericht is op samenwerking en samenwerkingsvaardigheden ontwikkelt. 3. Mensen zijn verschillend en wij willen dat de gemeente ruimte laat voor die verschillen. Maar het moet wel eerlijk: mensen zijn gelijkwaardig. En dat houdt het recht op gelijke kansen in. Van daaruit moet in Noordoostpolder iedereen de ruimte krijgen om zijn eigen beslissingen te nemen en om zich op zijn eigen manier te ontwikkelen. Maar iedereen is individu-in-zijn-gemeenschap(pen). Zoveel mogelijk mensen moeten meedoen in het maatschappelijk en economisch proces; economische zelfstandigheid is belangrijk. Wij vinden dat mensen die uitmuntend presteren daarvoor een beloning verdienen. Maar wie het goed heeft, dankt dat niet alleen aan eigen inspanning, maar óók aan anderen. En dat brengt een zekere verplichting aan de samenleving met zich mee7. Welvaart deel je met elkaar. Voor mensen die zichzelf niet kunnen redden, dragen we een gezamenlijke verantwoordelijkheid. 4. Wij willen de wereld om ons heen tegemoet treden met respect en mededogen. Dat geldt voor de mensen om ons heen en voor onze omgeving. De aarde is niet van ons en dus geen gebruiksartikel. We willen stoppen met het uitputten en vervuilen van onze leefomgeving. 5. De fundamentele waarden van onze samenleving zijn vrijheid voor en gelijkwaardigheid van ieder mens, ongeacht opvattingen, geloof, seksuele geaardheid, gerichtheid of herkomst. Lichamelijke integriteit, geweldloze oplossing van belangenconflicten en een respectvol gehanteerde vrijheid van meningsvorming en uiting, inclusief respect voor onze democratische rechtsstaat, 7

Vgl. bijvoorbeeld Thomas Hill Green (1836 - 1882) en Leonard Trelawny Hobhouse (1864 - 1929). En nu samen vooruit in Noordoostpolder. Verkiezingsprogramma 2014-2018. Bladzijde 27 van 29

zijn voor ons centrale waarden. Die waarden zijn universeel en zonder meer bovengeschikt.

D66 Noordoostpolder hanteert daarmee het volgende afwegingskader bij het nemen van haar beslissingen en bij het innemen van haar standpunten. Het afwegingskader geeft ons houvast en richting en vormt een leidraad voor ons handelen. ● ● ● ● ● ●

Vertrouwen op de eigen kracht en ontwikkeling van mensen. Internationaal (regionaal) denken en handelen. Beloon prestatie en deel de welvaart. Streven naar een duurzame en harmonieuze samenleving. Koesteren van de grondrechten en gedeelde waarden. Transparant werken met en vanuit burgerparticipatie en co-creatie.

Deze zes punten vormen de lat waarlangs D66 Noordoostpolder haar politiek bedrijft. We stellen steeds de vraag: 'Voldoet waartoe we beslissen of waaraan we steun geven aan onze lat?’. Voor een ‘go’ op een vraagstuk, een kwestie, een aanpak, een idee of een voorstel moet er sprake zijn van niet-strijdigheid.



Verkiezingsprogramma D66 Noordoostpolder gemeenteraadsverkiezingen

Recommend Documents