Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015
Colofon: Opzoomer Mee Schiedamsedijk 55a 3011 EE Rotterdam 010 213 10 55
[email protected] www.opzoomermee.nl
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015
Dinsdag 17 november Het Ro Theater William Boothlaan 8 Aanvang 19.30 uur
en de genomineerden zijn... 1
De genomineerden zijn...
De 15 genomineerden
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Naam
Gebied
Korenaarstraat Nemelaersingel Zevengetijdeklaver Blankenburg Essenburgstraat Brekelsveld Adamshofstraat Klaasje Zevensterstraat Lemkensstraat Deijffelbroek Adrianastraat Valkreek Blécourtstraat Schieveenstraat Nieuwe Dalenwijk
Delfshaven IJsselmonde Prins Alexander Rozenburg Delfshaven Charlois Kralingen-Crooswijk Hoogvliet Overschie Pernis Centrum IJsselmonde Hillegersberg-Schiebroek Noord Feijenoord
Blz 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32
Hoofdprijs
5 minuten gratis winkelen bij
2
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015
Lief & Leedkanjer 2015 In 2013 startte Opzoomer Mee de Lief & Leedactie. Opzoomerstraten werden uitgenodigd om meer aandacht te besteden aan onderlinge burenhulp en het voorkomen van eenzaamheid. Extra aandacht voor ouderen, zieken en mensen die het niet breed hebben, maar ook voor bijvoorbeeld mantelzorgers en nieuwe bewoners in de straat. Inmiddels maken 500 Opzoomerstraten in Rotterdam werk van Lief & Leed. Niet 1 keer per jaar, maar iedere dag als het nodig is. Waardevolle buren Natuurlijk... Lief & Leed deel je vooral met familie en vrienden. Maar die wonen soms ver weg en zijn er niet altijd. Dan is het handig dat er buren zijn die voor elkaar klaarstaan! Zulke waardevolle buren vind je in alle vijftien genomineerde straten voor de Lief & Leedkanjer 2015, die zich in deze brochure voorstellen. Lief & Leedkanjer 2015 Op dinsdagavond 17 november (aanvang 19.30 uur) vindt in het Ro Theater aan de William Boothlaan, de verkiezing plaats van de Lief & Leedkanjer 2015. De verkiezing doet denken aan het Eurovisie Songfestival. Onder leiding van presentator Harry-Jan Bus geven jury’s punten aan de genomineerde straten die zich eerst allemaal presenteren. Een groot scorebord houdt de puntentelling bij en aan het eind van de avond zien we wie gewonnen heeft. Elke genomineerde straat ontvangt een prijs. De winnaar mag bovendien 5 minuten gratis winkelen bij Albert Heijn. Voorstellen In deze brochure stellen de genomineerden zich voor. Op pagina 34 treft u een korte begrippenlijst, wat is bijvoorbeeld een gangmaker en een Lief & Leedpotje? Tijdens de avond ziet u van elke genomineerde een korte video. Lees deze brochure en mee deze mee naar de verkiezingsavond! Tot 17 november in het Ro Theater, Johan Janssens Opzoomer Mee De 7 Jury’s
Met dank aan...
•
Bedrijfsleven Rotterdam
De verkiezing van de Lief & Leedkanjer
•
Gebiedscommissies
2015 wordt mede mogelijk gemaakt door:
•
Onderzoek & wetenschap
•
Ro Theater
•
Gemeenteraadsleden
•
Rotterdamse Taxi Centrale (RMC RTC)
•
Zorg & Welzijn
•
Albert Heijn
•
Voor Mekaar (programma Gemeente
•
Gemeente Rotterdam
Rotterdam om eenzaamheid te bestrijden) •
Genomineerden Lief & Leedkanjer 2014 3
Nieuwe Westen, Delfshaven
1 In Speeltuin Confetti worden veel activiteiten voor de bewoners georganiseerd.
Korenaarstraat
Niemand wordt vergeten De Korenaarstraat is een straat in het Nieuwe Westen en ligt ingeklemd tussen de Nieuwe Binnenweg en de Mathenesserlaan. De Korenaarstraat is een stenige straat en wordt doorsneden door de Heemraadstraat. In beide delen van de Korenaarstraat zijn bewoners actief. De straat telt 85 woningen en achter de gevels tref je een bijzondere mix van bewoners. In de Korenaarstraat ligt ook speeltuin Confetti, een belangrijke ontmoetingsplek voor de straat. Activiteiten in de straat Vanaf het eerste uur doet de straat mee met het Opzoomeren. Plantjesacties, speelmiddagen, nieuwe buren, schoonmaakdagen, straatdiners… het gebeurt allemaal in de straat. Frieda Vogel en Noreen Mir zijn al heel wat jaren de gangmakers. Omdat ze al lang in de straat wonen en er iedereen kennen, hebben ze altijd genoeg buren die willen meehelpen. Door de straatactiviteiten hebben buren elkaar beter leren kennen en helpen ze elkaar als dat nodig is. Straatnetwerk De Korenaarstraat heeft twee gangmakers. Om hen heen staan tien bewoners die helpen
Citaat over Lief & Leed
‘Er wordt een oog gedruppeld als iemand terugkomt van een staaroperatie en de wijkagent krijgt een seintje als het met een bewoner echt niet goed gaat.’ bij de activiteiten: boodschappen doen, het voorbereiden van een veegactie, het koken van iets lekkers, sjouwen bij het opbouwen, enzovoorts. Ongeveer de helft van de bewoners doet mee aan de activiteiten die in de Korenaarstraat georganiseerd worden. 4
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Genomineerd omdat...
In deze straat proberen bewoners echt goede buren van elkaar te zijn en worden alle kansen aangegrepen om de straat bij elkaar te krijgen en te houden.
Lief & Leedcultuur In de straat zijn er veel buren die ‘eenvoudige’ burenhulp verlenen aan elkaar. Hulp vragen of aanbieden, is gemakkelijker geworden omdat men elkaar heeft leren kennen tijdens de activiteiten in de straat. Er wordt door bewoners eten gebracht bij buren, er worden boodschappen gedaan voor elkaar, er wordt een oog gedruppeld als iemand thuis komt van een staaroperatie en de wijkagent krijgt een seintje als het met een bewoner echt niet goed gaat. In de Korenaarstraat wonen ook bewoners die niet meedoen aan de straatactiviteiten en zich liever van de buitenwereld afsluiten. Er is dan altijd wel een buurman of buurvrouw die een klein oogje in het zeil houdt. Sommige bewoners kennen echt alle buren in de straat en weten precies wie hulp nodig heeft of al hulp krijgt.
Wapenfeiten • • • • • • •
Organiseert straatactiviteiten sinds 2000 Twee gangmakers Tien helpers De helft van de straat doet mee De straat heeft een Lief & Leedpotje Er zijn contacten met welzijnsorganisatie Zowel! en de wijkagent Voorbeelden van straatactiviteiten: kinderspeelmiddagen, ontmoetingen voor ouderen en plantjesdagen
Anekdote In de Korenaarstraat hadden twee gezinnen ruzie. Noreen Mir praatte met één van hen. Ze schikte met hem een mooi bos bloemen. ‘Kom buurman’, zei ze, ‘dan gaan we samen die bos bloemen brengen en het goedmaken.’ De bos bloemen werd gegeven en de ruzie werd bijgelegd.
De Korenaarstraat doet dit jaar ook mee aan een zogenoemde Lief & Leedpilot van Opzoomer Mee. Er wordt gekeken of en hoe de straat een stapje verder kan zetten met haar eigen Lief & Leedcultuur. De gangmakers zijn hun straat nog eens langsgegaan en hebben gekeken wie burenhulp wil geven en wie het nodig heeft. Dat rondje heeft gezorgd voor een nieuwe Lief & Leedimpuls: niemand wordt vergeten in de Korenaarstraat.
5
Beverwaard, IJsselmonde
Nemelaersingel
2
De warmte van een straat De Nemelaersingel in de Beverwaard wordt door meerdere straten doorsneden. De hoge nummers vormen samen met de Strijdhoefdam en Ruitenborghstraat een buurtje van 50 eengezinswoningen. Het is een groen en kindvriendelijk buurtje, bevolkt door jonge gezinnen uit alle windstreken. De Beverwaard scoort altijd lager dan het Rotterdams gemiddelde op thema’s als sociale binding. Dat gaat voor dit buurtje niet op. Activiteiten in de straat Het buurtje werd 17 jaar geleden opgeleverd. Van meet af aan wordt er geOpzoomerd. Schoonmaakacties, plantenschalen vullen en kerstvieringen zijn voorbeelden van de straatactiviteiten die plaatsvinden. Na een activiteit wordt er vaak met elkaar gegeten. Al deze activiteiten hebben voor een goed onderling contact in het buurtje gezorgd. Straatnetwerk De straat telt zes gangmakers met Roy Ramdin en zijn vrouw als spil. Er zijn altijd genoeg helpende handen te vinden als de
Citaat over Lief & Leed
Gangmaker Roy heeft de warmte van de straat ervaren toen hij langdurig ziek was. Zijn tuintje werd bijgehouden en hij werd opgebeurd. straatactiviteiten plaatsvinden. De ene keer nemen dertig bewoners deel, de andere keer tachtig bewoners. Door de activiteiten staat iedereen in de straat wel op een of andere manier met elkaar in contact en het onderling vertrouwen is groot.
6
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Genomineerd omdat...
De gangmakers hebben in de straat voor een aanstekelijke Lief & Leedcultuur gezorgd die dwars door culturen heenloopt.
Lief & Leedcultuur Het onderling contact en vertrouwen zorgt er voor dat bewoners klaarstaan om elkaar te helpen: een boodschapje doen, een maaltijd delen of simpelweg een belangstellend praatje dat zo welkom kan zijn. Deze hulpvaardigheid zit in de hele straat en niet alleen bij de gangmakers. Roy heeft zelf ook de warmte van de straat ervaren toen hij langdurig ziek was. De boodschappen werden voor hem gehaald, zijn tuintje werd bijgehouden en hij werd opgebeurd door de buren. Het Lief & Leedpotje wordt goed gebruikt. Het eerste bosje bloemen ging naar een kersvers getrouwd stel in de straat. Ook zieke bewoners ontvangen een kaart of attentie.
Wapenfeiten • • • • • •
Organiseert straatactiviteiten sinds 1998 Zes gangmakers Voldoende helpers De helft van de straat doet mee De straat heeft een Lief & Leedpotje Voorbeelden van straatactiviteiten: schoonmaakacties, straatdiners, WK-voetbal kijken met elkaar, Lief & Leedweek, kerstvieringen
Anekdote ‘Buren zijn je eerste familie. Als er wat met je gebeurt, zijn zij er als eerste bij. Je kunt ook sneller een beroep op hen doen dan op familie die misschien eerst nog twee uur moet rijden. Maar dan moet je elkaar als buren wel kennen natuurlijk. Door onze activiteiten is dat contact er.’
Nieuwe bewoners worden welkom geheten. Standaard wordt aan hen het telefoonnummer en e-mailadres van de gangmakers meegegeven met de boodschap vooral te bellen als er hulp nodig is: of het nou gaat om de weg leren kennen in de nieuwe wijk of om tuingereedschap te lenen.
7
Ommoord, Prins Alexander
Zevengetijdeklaver
3
Korte lijntjes dankzij Whatsapp De Zevengetijdeklaver is 35 jaar geleden gebouwd en bestaat uit 55 eengezinswoningen in de rustige en groene wijk Ommoord in Prins Alexander. Momenteel is er een verjonging van de straat gaande. Ouderen stromen door en jonge gezinnen komen er voor in de plaats. Daardoor is er een goede balans ontstaan tussen jong en oud.
Activiteiten in de straat Door straatactiviteiten hebben de buren elkaar leren kennen. De straat organiseert op verschillende momenten van het jaar activiteiten om elkaar te ontmoeten en beter te leren kennen: onderhoud van het groen, straatschoonmaak, fietspuzzeltocht door de wijk, kinderactiviteiten, straatdiner. Straatnetwerk De straat telt vier gangmakers. Zij worden bij hun initiatieven ondersteund door bijna alle buren in de straat. Bijzonder is dat de bewoners ook allemaal per mobiele telefoon met elkaar in contact staan via de berichtenservice Whatsapp.
Citaat over Lief & Leed
‘Whatsapp maakt de band in onze straat nauwer. Als je elkaar op straat tegenkomt, weet je beter van elkaar wat er speelt.’ Lief & Leedcultuur De Zevengetijdeklaver heeft twee eigen ‘straatapps’. ‘Ditjes & Datjes’ voor de leuke of kleine zaken: voor als iemand een boodschapje nodig heeft, een oppas zoekt, iets in de aanbieding heeft of iets leuks te melden heeft zoals een geboorte. De ‘Alert’ (alarm) is er voor 8
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Genomineerd omdat...
Vrijwel de hele straat heeft korte lijntjes met elkaar dankzij twee berichtgroepen op Whatsapp. Maar men stapt net zo makkelijk in het echt even op elkaar af als dat nodig is.
serieuze en dringende zaken. Bijvoorbeeld als er gevaar dreigt of als een bewoner onraad ruikt. Whatsapp zorgt er zo ook voor dat bewoners op de hoogte zijn van elkaars wel en wee. ‘Het maakt de band met elkaar nauwer. Als je elkaar nu in de straat tegenkomt, weet je van de ander wat er speelt.’ Van bijna alle woningen zijn een of meer bewoners aangesloten op de ‘straatapps’.
Wapenfeiten • • • • • • •
Organiseert straatactiviteiten sinds 2006 Vier gangmakers Iedereen helpt mee Iedereen doet mee De straat heeft een Lief & Leedpotje Er is geen contact met Zorg & Welzijn Voorbeelden van straatactiviteiten: onderhoud van het groen, straatschoonmaak, fietspuzzeltocht door de wijk, kinderactiviteiten, straatdiner
Anekdote ‘In het begin wist je niet wie er aan de andere kant van de straat woonde, nu wel. De sociale contacten zijn verbeterd door de activiteiten. We lopen de deur niet plat bij elkaar, maar springen bij als dat nodig is. Dat is toch normaal?’
Buiten het appen, gebeurt er nog meer in de straat. Nieuwe buren worden verwelkomd en bij de straat en haar initiatieven betrokken. Een zwangere buurvrouw krijgt hulp aangeboden (boodschapje, kleine klusjes) en met een oude buurman die geopereerd is aan zijn longen, wordt gewandeld om zijn conditie terug op peil te brengen.
9
Rozenburg
Blankenburg
4
Koffieklets zorgt voor Lief & Leedcultuur Blankenburg bestaat uit twee seniorenflats die loodrecht op de Laan van Nieuw Blankenburg staan. De laan loopt als een ader door Rozenburg. De flats zijn in 2011 opgeleverd. Er wonen ‘echte’ Rozenburgers en mensen uit de regio. Bij elkaar tellen de flats ruim 60 woningen. De centrale hal, waar beide flats op uitkomen, wordt gebruikt als ontmoetingsruimte. Rozenburg hoort sinds enkele jaren bij Rotterdam en dus doet Blankenburg mee aan de Opzoomercampagne. Activiteiten in de straat In 2013 zijn de bewoners zelf gestart met een ‘Koffieklets’ in de centrale hal. Men woonde er intussen twee jaar en het onderling contact beperkte zich tot buren op dezelfde verdieping. Daar wilde een aantal bewoners verandering in brengen. Bij de Koffieklets ging het al snel over de manier waarop buren met elkaar samenwonen en wat zij voor elkaar kunnen betekenen. Onder leiding van de meest actieve bewoner, Arie van Oudheusden, is in samenwerking met Ressort Wonen de wat kale hal aangepakt. Er kwam een bankje, planten en schilderijen. Daarna hebben de bewoners de vloeren in de hal geverfd waardoor de flat er nu mooi en sfeervol uitziet.
Citaat over Lief & Leed
‘Ik groette op straat een buur en reed met mijn scooter tegen een paaltje. Twaalf weken met het been omhoog... waar groeten toe leidt.’ De Koffieklets werd een succes. Er kwamen meer tafels en stoelen en nu wordt er bijna maandelijks koffie gedronken. Daarnaast vinden er activiteiten plaats zoals een klusdag met barbecue en een kerstfeest. De nieuwjaarsreceptie gaat gepaard met het opdrinken van ‘de staartjes’ (bodempjes drank die iedereen nog heeft staan). 10
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Genomineerd omdat...
Op eigen kracht zijn deze ouderen erin geslaagd om goed contact met elkaar op te bouwen en voor elkaar te zorgen als dat nodig is.
Straatnetwerk Arie is de spil in het geheel; hij neemt het initiatief en kan altijd rekenen op de hulp van vijf andere bewoners die meehelpen met de Koffieklets en andere ontmoetingen. Vooraf bereiden ze bij iemand thuis de activiteiten voor. Met de activiteiten worden veel bewoners bereikt. Een opkomst van vijftig buren komt regelmatig voor. Lief & Leedcultuur Door de regelmatige ontmoetingen zijn bewoners in de gelegenheid elkaar te informeren over het wel en wee van henzelf of hun buren. Het is dan ook gemakkelijker om elkaar aandacht te geven of een handje te helpen. Dat gebeurt nu volop. In deze flats sta je er nooit alleen voor. Het Lief & Leedpotje wordt ingezet als middel om bewoners een hart onder de riem te steken en hen te laten weten dat ze om hulp kunnen vragen. Er stonden recent vijf bewoners op de lijstje om verrast te worden met een bos bloemen en bemoedigende woorden. Dit geeft overwegend blije reacties. Tot verbazing van de gangmaker weigerde een bewoner onlangs de bloemen. Ondanks een poging om de reden uit te leggen, ging de deur niet verder open dan een kier. Dat hoort er ook bij: niet iedere bewoner zit te wachten op aandacht.
Wapenfeiten • • • • • • •
Organiseert straatactiviteiten sinds 2013 Een gangmaker Vijf helpers Bijna iedereen doet mee De straat heeft een Lief & leedpotje Goede samenwerking en ondersteuning vanuit Ressort Wonen Voorbeelden van straatactiviteiten: in de winter een kerstbijeenkomt met o.a. een koor en kerstverhaal. In de zomer barbecue en maandelijks de Koffieklets
Anekdote Een van de bewoners ontving een bos bloemen omdat hij een verwonding aan zijn been had opgelopen. Op de vraag hoe dat ongeluk was ontstaan, vertelde de bewoner: ‘Ik groette op straat een buur, keek niet uit en reed met mijn scooter tegen een paaltje. Twaalf weken met het been omhoog… waar groeten al niet toe kan leiden.’
11
Nieuwe Westen, Delfshaven
Essenburgstraat
Veerkrachtige buren
5
13
In Het Nieuwe Westen, evenwijdig aan de Essenburgsingel, ligt de Essenburgstraat. Het is een langgerekte, vrij smalle straat met ruim 220 woningen. In de Essenburgstraat kom je bewoners uit alle windstreken tegen. De straat kende enkele incidenten rond criminaliteit, maar heeft vooral veel veerkracht en staat bekend om haar Lief & Leedcultuur en de vele straat- en buurtactiviteiten. Activiteiten in de straat De Essenburgstraat organiseert sinds 2007 straatactiviteiten. Met plantjes wordt de straat opgevrolijkt, er worden speelmiddagen, schoonmaakacties, voorleesmiddagen en activiteiten voor ouderen gehouden. Bij de activiteiten worden ook de bewoners uit de kleine zijstraatjes betrokken. Er zijn twee gangmakersgroepjes; één rond Aisa Guman in het deel met de hoge nummers en één rond Lenie Kottier en Elsa Semwell in het deel met de lage nummers. In de Essenburgstraat wordt ook veel aandacht besteed aan onderlinge burenhulp en zorg voor elkaar.
Citaat over Lief & Leed
‘Even op bezoek gaan of een signaal afgeven bij een hulpverlener... bij een deel van de bewoners wordt het steeds normaler.’ Straatnetwerk Rond de gangmakers zijn er bewoners die helpen bij de activiteiten. Per activiteit verschilt het welke (en hoeveel) mensen dat zijn. Maar er is een vaste kern van zo’n twaalf bewoners waaruit geput wordt. De straat is erg groot dus
12
3
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Genomineerd omdat...
Er worden heel veel activiteiten georganiseerd die leiden tot duurzame burenhulp. Er wordt goed samengewerkt met de wijkagent, wijkpastor, Zichtbare Schakels en Zowel! het is een hele klus om ook weer steeds nieuwe mensen te begroeten en te leren kennen. Maar daar wordt veel aandacht aan besteed en ook nieuwe mensen worden enthousiast gemaakt om activiteiten te bezoeken en mee te helpen. Het bereik in de straat is door alle activiteiten door het jaar heen groot: een kwart van alle bewoners doet mee. Lief & Leedcultuur Activiteiten zoals de plantjesacties, kinderspeeldagen en het maken en rondbrengen van kerststukjes of maaltijden voor ouderen, hebben bijgedragen aan meer contact en burenhulp en hebben de straat veerkrachtig gemaakt. In de Essenburgstraat wonen veel bewoners die kampen met armoede en andere problemen. Iets lekkers brengen, even op bezoek gaan of een signaal afgeven bij een hulpverlener... bij een deel van de bewoners wordt het steeds normaler om dergelijke dingen te doen. Ook heeft de straat ervaring met het organiseren van inzamelingen van inboedel voor nieuwe bewoners. Ook deelt men Lief & Leed met ouderen in het nabijgelegen verzorgingshuis. Daar is men met een attentie langsgegaan.
Wapenfeiten • • • • • •
•
Organiseert straatactiviteiten sinds 2000 Drie gangmakers Twaalf helpers Een kwart van de straat doet mee De straat heeft een Lief & Leedpotje Er is contact met welzijnsorganisatie Zowel!, de wijkagent, wijkpastor en Zichtbare Schakels Voorbeelden van straatactiviteiten: plantjesactie, stamppotbuffet voor ouderen, voorleesmiddagen, schoonmaakacties
Anekdote ‘We geven ook signalen door aan de wijkagent als we denken dat het nodig is. Omgekeerd kan hij ons ook vragen wat extra aandacht voor iemand te hebben. Maar hij helpt ook heel praktisch hoor. Als we heel veel spullen moeten vervoeren voor een activiteit, bellen we hem en dan rijdt hij voor ons. Ook ouderen ophalen is geen probleem.’
In het kader van een Lief & Leedpilot van Opzoomer Mee wordt geprobeerd nog een stapje verder te zetten. Voor deze pilot hebben de gangmakers gekeken wie in de straat burenhulp wil geven en wie dat goed kan gebruiken. Her en der zijn extra bezoekjes gebracht die vaak een activerend karakter hadden: ‘Ga ook eens mee, we komen je ophalen’.
13
Zuidwijk, Charlois
Brekelsveld
6
Caribische stijl werkt aanstekelijk Anno 2015 is van het ‘oude’ Brekelsveld in Zuidwijk niet veel over. Het grootste deel van de straat is een aantal jaar geleden gesloopt. Vanuit de overgebleven 54 woningen kijk je nu uit op een kale slooplocatie. In de verte rijdt de metro. Het overgebleven woonblok is in 2011 gerenoveerd waarbij de architect de galerij op de begane grond heeft veranderd in individuele balkons met trapje. Doel: een vriendelijke overgang tussen binnen en buiten. En dat is gelukt! Activiteiten in de straat Het Brekelsveld organiseert sinds 2008 straatactiviteiten. Tijdens en na de renovatie is men hiermee gewoon stug doorgegaan. Op gezette tijden wordt er iets georganiseerd. Er wordt schoongemaakt, gesport, gespeeld en na afloop eten de bewoners wat met elkaar. Door de vele nationaliteiten in de straat zijn alle activiteiten per definitie multicultureel en bereikt. Ook bereikt men zowel de kinderen als de volwassenen. Straatnetwerk De straatactiviteiten zijn belangrijk voor de straat, maar nog belangrijker zijn inmiddels de dagelijkse contacten en gesprekjes die dankzij
Citaat over Lief & Leed
‘Als je zelf geen auto of rijbewijs hebt en je moet met spoed naar het ziekenhuis, dan staat er iemand klaar om je te brengen.’ de activiteiten in de straat nu plaatsvinden. Als er iets moet gebeuren in de straat, zijn er altijd helpende handen te vinden omdat vrijwel iedereen elkaar kent. Joyce de Lima is de gangmaakster die iedereen in de straat ‘met zachte hand’ aanstuurt en zorgt dat iedereen meedoet. 14
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Wapenfeiten
Genomineerd omdat...
Burenhulp wordt hier op een bijzonder spontane manier georganiseerd. Zonder zichtbaar overleg is iedere bewoner hier gegarandeerd van zorg en aandacht door buren.
De straat staat overigens wel voor een uitdaging. In 2016 wordt een nieuw woonblok opgeleverd en komen er veel nieuwe bewoners bij. Lukt het om hen op te nemen in het straatnetwerk? Lief & Leedcultuur Joyce is negen jaar geleden vanuit Curaçao naar Nederland geëmigreerd. In Curaçao vindt het sociale leven plaats op straat en Joyce gaat daar in het Brekelsveld gewoon mee door. Als een soort moeder voor de bewoners staat haar deur letterlijk open voor iedereen. Met alle buren heeft ze een praatje en iedereen weet haar te vinden voor raad en daad. Haar inzet inspireert andere bewoners om ook een stapje extra te zetten voor de buren. Wie ziek is, krijgt hulp bij het boodschappen doen of er wordt gezorgd voor een warme maaltijd. En als je zelf geen rijbewijs of auto hebt en je moet met spoed naar het ziekenhuis, dan staat er iemand klaar om je te brengen.
• • • • • • •
Organiseert straatactiviteiten sinds 2008 Twee gangmakers Groot aantal helpers Iedereen doet mee De straat heeft een Lief & Leedpotje Er is contact met Zichtbare Schakels en de wijkagent Voorbeelden van straatactiviteiten: schoonmaken, kinderactiviteiten, sport & spel, straatdiner.
Anekdote De straat heeft ook een Lief & Leedpotje en men weet precies wie in de straat een schouderklopje of beetje extra aandacht kan gebruiken. Daar gaan geen vergadering aan vooraf. Alles wordt snel besloten en geregeld. ‘We hebben het hier op zijn Caraïbisch georganiseerd.’
Joyce is dan wel een spil in de contacten in de straat, ze staat er niet alleen voor. Ze spreekt ook anderen aan waardoor vrijwel alle buren meehelpen de cultuur van steun en hulp naar vermogen in stand te houden. Het Brekelsveld doet mee aan een Lief & Leedpilot van Opzoomer Mee om een stapje verder te zetten. Voor die pilot heeft de straat nagegaan wie hulp nodig heeft en wie hulp kan geven. Is er niemand vergeten? Gebruiken we ieders bereidheid om te helpen? En zo wordt er gewerkt aan een nieuwe stimulans voor Lief & Leed aan het Brekelsveld. 15
Kralingen, Kralingen-Crooswijk
Adamshofstraat
7
Lief & Leed creatief delen De Adamshofstraat is een gezellige oude straat in Kralingen. Het deel van de straat dat genomineerd is, ligt ingeklemd tussen de Oostzeedijk en de Lusthofstraat. De straat heeft door de bebouwing en het groen dat her en der is aangebracht een vriendelijk karakter. De hele straat telt 185 woningen. Het genomineerde deel telt circa 110 woningen. In de Adamshofstraat wonen veel jonge gezinnen met kinderen en dat maakt de straat extra levendig. Activiteiten in de straat De Adamshofstraat organiseert sinds 2000 straatactiviteiten. De huidige groep gangmakers heeft in 2011 het stokje overgenomen. Sindsdien gebeurt er van alles in de straat: plantjesacties, picknicks, voorleesdagen, een stoeprandtoernooi en gezamenlijke kerstvieringen. Met veel energie en creativiteit start de straat allerlei projectjes waar veel buren bij betrokken zijn. Soms wordt er ook samengewerkt met omliggende straten zoals de Lambertusstraat. Straatnetwerk De organisatie en de activiteiten in de Adamshofstraat hebben een hoog zwaan-kleef-
Citaat over Lief & Leed
‘Er woont een buurman in de straat waar bewoners zich weleens zorgen over maken. Hijzelf vindt die zorg overdreven.’ aan karakter. Op de stoep, aan de voordeur, bij een kop thee of wijntje worden nieuwtjes uitgewisseld en plannen gesmeed. In de straat wordt geprobeerd om wensen om te zetten in initiatieven. Hup, een paar auto’s van de parkeerplaatsen en een groene mat erop zodat de kleine buren kunnen kamperen in de straat. 16
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Genomineerd omdat...
De straat geeft op creatieve en innovatieve wijze invulling aan haar Lief & Leedcultuur. Als iemand in de straat een wens heeft, gaan bewoners met z’n allen proberen die te verwezenlijken.
Muziek tijdens een straatactiviteit? Er zijn genoeg buren die zelf een instrument bespelen. Behoefte aan meer sfeer? De straat stookt een eigen kampvuurtje op het plein. Een wens om de was hoog in de straat op te hangen, is ook snel gerealiseerd. Dit om te zorgen dat de straat bij droog weer een Italiaans sfeertje krijgt. Er is door al die straatevenementjes veel onderling burencontact ontstaan.
Wapenfeiten • • • • • • •
Organiseert straatactiviteiten sinds 2000 Zes gangmakers Tien helpers Eenderde van de straat doet mee De straat heeft een Lief & Leedpotje Geen contact met Zorg & Welzijn Voorbeelden van straatactiviteiten: voorleesdagen, plantjesdagen, zelfgemaakte kinderknutsels rondbrengen bij ouderen
Anekdote ‘Er woont een buurman in de straat waar bewoners zich weleens zorgen over maken. De buurman zelf vindt die zorgen overdreven. Na wat heen en weer gepraat, kwam er toch een afspraak. Als de gordijnen op een bepaalde tijd niet open zijn, bellen buren even bij hem aan met de vraag of alles in orde is.’
Lief & Leedcultuur Het delen van Lief en Leed kent vele gedaanten in de Adamshofstraat. Het gaat bijvoorbeeld om plantjes water geven tijdens de vakantie of op elkaars kinderen passen. Maar er wordt ook extra aandacht gegeven aan ouderen en zieken. Met kinderen worden bijvoorbeeld knutselwerkjes bij hen langsgebracht. Sinds dit jaar heeft de straat ook Crate dates: een zacht en vriendelijk vormgegeven zitplek in de straat die uitnodigt om buren met elkaar in contact te brengen en samen weer (nieuwe) dingen te ondernemen.
17
Hoogvliet
Klaasje Zevensterstraat
8
Onderonsje brengt de buurt bij elkaar In de Klaasje Zevensterstraat staan drie complexen met in totaal 150 woningen. Een deel is bestemd voor 55+ en een deel is bestemd voor mensen met een beperking die zelfstandig willen wonen. De woningen zijn veertien jaar geleden opgeleverd. Veel bewoners die er vanaf het begin wonen, zijn nu ouder dan 70 jaar. Aan de Aveling is Het Onderonsje te vinden, de ontmoetingsruimte voor de bewoners van de drie complexen. Activiteiten in de straat De bewoners van de drie flats hadden weinig contact. In één flat werd ieder jaar met kerst een straatactiviteit gehouden. Daar wilden bewoners graag nog meer ontmoetingsactiviteiten. Enkele buren zijn in 2012 gaan praten met woningcorporatie SOR, eigenaar van de complexen. Deze bood de bewoners gratis Het Onderonsje aan in de naastgelegen Aveling. De bewoners moesten dan wel zelf de programmering en het beheer organiseren en financieren. Dat lukte. Er werd gestart met een crea- en koffieochtend en nu is er bijna iedere dag wat te doen.
Citaat over Lief & Leed
‘De grens tussen wat je als buur wel en niet kan doen, is soms dun. Maar we helpen elkaar waar dat kan in Het Onderonsje.’ Bewoners betalen de activiteiten zelf en de barinkomsten en sponsorbijdragen komen ten goede aan Het Onderonsje. Voor de grote activiteiten, zoals kerst met live muziek, wordt een bijdrage gevraagd bij Opzoomer Mee. Naar deze activiteiten wordt erg uitgekeken.
18
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Wapenfeiten
Genomineerd omdat...
Eenzaamheid wordt tegengegaan door ouderen die zelf een ontmoetingsruimte beheren. Ouderen en ook jongere mensen met een beperking voelen zich er thuis.
Straatnetwerk Een gangmaker is de coördinator van Het Onderonsje. Daarnaast zijn er vijftien bewoners die de activiteiten zelfstandig draaien. De oudste vrijwilliger is 85. Gemiddeld komen er wekelijks honderd bewoners naar Het Onderonsje. De bedoeling is dat iedereen mee kan doen en ideeën zijn altijd welkom. In de zomerperiode gaat de ontmoetingsruimte dicht om de vrijwilligers even op adem te laten komen. Bruiloften (want er wordt nog weleens getrouwd), verjaardagen maar ook rouwbijeenkomsten kunnen dan wel doorgaan.
• • • • • • •
Organiseert straatactiviteiten sinds 2007 (sinds 2013 ook in Het Onderonsje) Een gangmaker Vijftien helpers Beheren eigen ontmoetingsruimte met 100 bezoekers in de week De straat heeft een Lief & Leedpotje Korte lijnen met Thuiszorg Voorbeelden van straatactiviteiten: bloemschikken, sjoelen, koffieuurtje, HappyOndersonsje op vrijdag, Feyenoord kijken op tv, kerstviering
Anekdote ‘In de Klaasje Zevensterstraat maakt het niet uit of je jong of oud bent of een beperking hebt. Dat je met elkaar kunt leven, plezier kunt hebben en er voor elkaar kunt zijn in een wereld die niet perfect is, dat is wat Het Onderonsje wil uitstralen.’
Lief & Leedcultuur Er is veel aandacht voor het voorkomen van eenzaamheid. Dat gebeurt door een gepaste mix van blijven uitnodigen en aan de arm meenemen. Met Pasen en Sinterklaas wordt van deur tot deur gegaan en krijgt iedere bewoner wat lekkers. Het is ook het moment om bewoners weer actief uit te nodigen. Dat werkt. De grens tussen wat je als buur wel en niet kan doen, is soms dun. De bewoners in Het Onderonsje krijgen namelijk te maken met dementerende buren, buren die doof zijn, in de war raken of kampen met andere fysieke ongemakken. Soms moet een zorginstelling het overnemen. Er zijn dan ook professionals van Thuiszorg uitgenodigd om voorlichting te geven en Thuiszorg is makkelijk te benaderen voor vragen op zorggebied en soms organiseren zij een themamiddag voor de bewoners.
19
Overschie
Lemkensstraat
9
Niet meer te stoppen Tussen grijze gebouwen bevindt zich in Overschie de Lemkenstraat. De bewoners organiseren hier sinds 2001 straatactiviteiten. De straat telt 146 woningen en achter de gevels tref je bewoners uit allerlei culturen. Het is een tijdje rustig geweest qua activiteiten, maar na deze periode hebben de gangmakers weer een frisse start gemaakt. Nu zijn ze niet meer te stoppen!
Activiteiten in de straat De gangmakers organiseren allerlei soorten activiteiten, zowel voor jong als voor oud. De straat heeft onlangs een schoonmaakbeurt georganiseerd waarbij ze werden ondersteund door Stadsbeheer. Ook zijn er gezellige lunches gehouden waar men met name aandacht besteedt aan eenzame bewoners en ouderen. Ook worden er sport- en spelmiddagen voor kinderen georganiseerd. Tijdens alle activiteiten staat ontmoeten centraal. Men wil dat er voor iedereen een mogelijkheid (en goede reden) is om naar buiten te komen en in contact te komen met de buren.
Citaat over Lief & Leed
‘Met een fruitmand is contact gelegd met een zieke buurman. Hij geniet van de aandacht en vertelt veel over zijn verleden.’
Straatnetwerk De groep gangmakers bestaat uit drie bewoners. Deze bewoners worden altijd ondersteund door hun buren. In totaal zijn er vijf helpers, afwisselend per activiteit. Dit groepje van acht
20
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Genomineerd omdat...
De bewoners van de Lemkensstraat staan altijd klaar voor elkaar. Men hoeft maar aan de bel te trekken en er wordt een helpende hand geboden.
Wapenfeiten • • • • • • •
Organiseert straatactiviteiten sinds 2001 Drie gangmakers Vijf helpers Bijna iedereen doet mee De straat heeft een Lief & Leedpotje Er is contact met zorginstelling Laurens Voorbeelden van straatactiviteiten: straatschoonmaak, workshops, high tea
Anekdote bewoners vormt samen de kern. Door het ontmoeten tijdens activiteiten zijn er nieuwe contacten ontstaan. In de Lemkensstraat kent iedereen elkaar van gezicht en van naam. De bewoners spreken elkaar makkelijker aan. Men weet wat ze aan elkaar hebben en wanneer ze een beroep kunnen doen op hun buren.
‘We waren tijdens de schoonmaakactie tuinen afvalvrij aan het maken en de bewoners konden hun grofvuil buiten zetten. Kregen we van een medewerker van Stadsbeheer te horen dat wij het beter hadden gedaan dan hun eigen personeel. Nou, dat is pas een mooi compliment’.
Lief & Leedcultuur Het feit dat de straat zo nauw verbonden is met elkaar, zorgt ervoor dat iedereen veilig, plezierig en mooi kan wonen in de Lemkensstraat. Zo helpen buren elkaar met boodschappen doen of nodigen elkaar uit voor een wandeling. Een bloemetje of fruitmandje bezorgen bij de buren is voor de bewoners van de Lemkensstraat ook de normaalste zaak van de wereld. De bewoners zetten het bezorgen van bloemen en fruitmandjes ook in als middel om te voorkomen dat bewoners zich alleen voelen. Met resultaat! Een tijdje geleden heeft een bewoner met een fruitmandje aangebeld bij een zieke buurman. Deze buurman had voorheen weinig contact met de andere bewoners in de straat. Na deze ontmoeting is er nauw contact ontstaan met de buurman en blijven de gangmakers via ontmoetingen en telefoontjes op de hoogte van zijn gezondheid. De zieke buurman geniet ook van de aandacht. Hij laat vaak foto’s zien van zijn verleden en alles wat hem waardevol is.
21
Pernis
10
Lenteconcert Deijffelbroekseweg
Deijffelbroek
Eenzaamheid krijgt geen kans Buurtvereniging Deijffelbroek uit Pernis bestaat uit een groepje straten (Deijffelbroekseweg, Uiterdijk en Zellingstraat) met een binnentuin. De straten liggen aan de rand van Pernis en bieden prachtig uitzicht over de groene omgeving, de sportvelden en natuurlijk de Nieuwe Maas. Het buurtje bestaat uit circa 100 woningen en is in 2003 gebouwd.
Activiteiten in de straat De Deijffelbroek organiseert inmiddels een kleine tien jaar straatactiviteiten: nieuwjaarsrecepties, plantjesdagen, Halloween, tuinconcert, kerstviering, kaarten maken, huiskamerkoffieuurtjes en spelletjesmiddagen. De binnentuin wordt daarbij gebruikt als een echte ontmoetingsplek en jong & oud maakt er dankbaar gebruik van. Straatnetwerk De groep die zich inzet voor de straat bestaat uit ongeveer acht bewoners. Zij helpen elkaar niet alleen met het voorbereiden van activiteiten, maar ook tijdens de uitvoering ervan. Ruim de helft
Citaat over Lief & Leed
‘Wanneer iemand ziek is, bezorgen we een bloemetje. We zorgen tegelijkertijd dat de andere bewoners in het portiek snel op de hoogte zijn.’ van de bewoners in het buurtje doet mee aan de actviteiten en is bij naam bekend bij het groepje gangmakers. De rest kent men van gezicht. Lief & Leedcultuur Door de gezamenlijke activiteiten is er ook een Lief & Leedcultuur in de straat ontstaan. Buren 22
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Wapenfeiten
Genomineerd omdat...
Zonder de actieve bewonersgroep zou de kans op eenzaamheid/ isolement in dit buurtje een stuk groter zijn. Doordat men een oogje in het zeil houdt, wordt dit voorkomen.
• • • • • • •
Organiseert straatactiviteiten sinds 2005 Drie gangmakers Vijf helpers De helft van de straat doet mee De straat heeft een Lief & Leedpotje Er is geen contact met Zorg & Welzijn Voorbeelden van straatactiviteiten: burendag, plantjesactie, lenteconcert
Anekdote letten op een positieve manier op elkaar en ondersteunen elkaar waar nodig. De straat heeft zelf ontdekt hoe zij haar eigen Lief & Leedcultuur kan versterken. Met het bezorgen van kleine attenties op het juiste moment (bij verhuizing, ziekte of leuke gebeurtenis) ontstaan waardevolle contacten. ‘Wanneer iemand ziek is, bezorgen we een bloemetje en zorgen tegelijkertijd dat de andere bewoners snel op de hoogte zijn. We maken dan bijvoorbeeld een opvallend kaartje en hangen het op in het betreffende portiek zodat buren een oogje in het zeil kunnen houden.’
‘Tijdens een speciale Lief & Leedactie hebben we eens huis aan huis 50 bossen bloemen bezorgd. Leuk hoor, maar je bent dan ook echt heel de dag op pad. Het wordt door iedereen gewaardeerd en je wordt overal uitgenodigd voor een kopje koffie en babbeltje. Maar je leert dan wel heel de straat en haar bewoners nog beter kennen.’
Ook van andere zaken is men snel op de hoogte. ‘Als een stel vijftig jaar is getrouwd, staan we daar als straat ook bij stil.’ Kortom: de bewoners hebben onderling nauw contact en zorgen dat niemand zich eenzaam of geïsoleerd voelt. Burenhulp is er vanzelfsprekend. Speciale aandacht krijgen de ouderen. Zij worden af en toe uitgenodigd voor een gezamenlijke maaltijd. Daarmee slaat het buurtje twee vliegen in één klap. De gangmakers horen van de ouderen hoe het met hen gaat (en weten zo beter of er iemand extra aandacht of hulp nodig heeft). Voor de ouderen maken de etentjes het eigen wereldje weer wat groter.
23
Oude Westen, Centrum
Adrianastraat
11
Volhouden en doorzetten De Adrianastraat ligt in het Oude Westen en verbindt de West-Kruiskade met de Nieuwe Binnenweg. Een gedeelte van de straat is nu gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. Het hart van de Adrianastraat wordt gevormd door het Adrianaplein waaraan een Turks buurthuis en basisschool Babylon is gelegen. Op het plein spelen veel buurtkinderen. De Adrianastraat telt 125 woningen en kende veel anonimiteit met bewoners die langs elkaar heen leefden. Activiteiten in de straat De straat is een trouwe en fanatieke Opzoomerstraat. Souad Al Hatrach - die al lang in de straat woont – trekt het Opzoomeren, bijgestaan door drie buren. Samen organiseren ze van alles om de saamhorigheid in de straat te versterken. Zo doen ze aan elk ronde van de Opzoomercampagne mee: geveltuinacties, Halloweenoptochten en met kerst maken de kinderen kerststukjes. De school en het buurthuis worden betrokken bij deze activiteiten. Straatnetwerk Souad is de gangmaakster en heeft drie buren die haar altijd bijstaan. Met z’n vieren zijn zij de
Citaat over Lief & Leed
‘Bewoners helpen elkaar met allerlei hand- en spandiensten en vertrouwen elkaar zelfs de huissleutels toe bij vakanties.’ gangmakers in de straat. Steeds meer bewoners nemen deel aan de straatactiviteiten. Souad schat dat daardoor nu ruim de helft van de bewoners elkaar kent en groet. ‘Men kent elkaar nu beter en dat neemt de drempels om aardig tegen elkaar te zijn weg. Er is een warme band ontstaan. Het was volhouden en doorzetten’. 24
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Genomineerd omdat...
De gangmakers hebben door hard werken en doorzetten van een anonieme straat een prettige straat gemaakt en een Lief & Leedcultuur van de grond getrokken.
Lief & Leedcultuur De gangmakers zijn in de straat druk bezig met Lief & Leed. Ze leggen bij veel bewoners bezoekjes af. Soms voor een praatje en een bak koffie, soms om te helpen bij problemen. Een boodschapje doen, ziekenhuisbezoek… de gangmakers staan klaar om te helpen. Het delen van Lief & Leed beperkt zich niet tot de gangmakers. Er is in de straat door alle activiteiten een nieuwe wind gaan waaien. Zo helpen bewoners elkaar nu met allerlei handen spandiensten. Bewoners vertrouwen elkaar zelfs de huissleutels toe bij vakanties, e.d. In de straat is veel aandacht voor ouderen. Zo brengen de kinderen altijd kerststukjes rond. Komen er nieuwe bewoners in de straat wonen? Dan krijgen ze een bosje bloemen ter verwelkoming.
Wapenfeiten • • • • • • •
Organiseert straatactiviteiten sinds 2002 Vier gangmakers Vijf helpers Helft van de straat doet mee De straat heeft een Lief & Leedpotje Er is contact met Aktiegroep Het Oude Westen en Radar Voorbeelden van straatactiviteiten: kerststukjes maken, plantjesdagen, ontmoetingsmiddagen
Anekdote ‘In de straat woont een Hollandse man die zich niet bemoeide met anderen en alleen maar bezig was met zijn duiven. Hij wilde ook nooit meedoen aan de straatactiviteiten. Totdat Souad met het idee kwam om met de kinderen bij hem tijdens de Lief & Leedweek plantjes te laten bezorgen. Dit bleek een schot in de roos. De man vond het zo’n leuk gebaar dat hij nu wel meedoet en in gesprek gaat met de kinderen.’
25
IJsselmonde, IJsselmonde
Valkreek
12
Samen klussen aan Lief & Leed Valkreek ligt in Kreekhuizen in IJsselmonde. Het grootste deel van deze wijk is in de jaren zestig gebouwd. De wijk telt voornamelijk rijtjeswoningen en lage flatgebouwen. De Valkreek bestaat uit een hoge en lagere flat die met elkaar zijn verbonden door de hoofdingang en het trappenhuis. Het is een complex van 60 woningen. De VVE is zelf verantwoordelijk voor beheer en onderhoud van de buitenruimte. In de Valkreek woont een mix van jong en oud. Activiteiten in de straat Al sinds 2003 worden er straatactiviteiten georganiseerd. Een van de vaste gangmakers is in 2011 verhuisd, waarna het stokje door wisselende bewoners is overgenomen. In 2015 is als een herrijzende feniks een clubje bewoners (het klusteam) de buitenruimte gaan aanpakken. Een ongebruikt terras is opnieuw aangelegd op een zonniger locatie. Het klusteam speurt op Marktplaats naar gratis af te halen grasmatten, zand en coniferen. Bewoners met een rollator hebben het niet makkelijk op de verzakte en met gladde groene aanslag begroeide stoeptegels. Dat moet natuurlijk ook aangepakt worden! Met ongebreideld enthousiasme gaan ze aan de slag.
Citaat over Lief & Leed
‘Er wordt ook wel eens een tas met kleding of eten aan de deur gehangen bij mensen die krap zitten.’ Straatnetwerk Het klusteam, bestaande uit vier vaste gangmakers, is kordaat met de buitenruimte en het organiseren van activiteiten aan de slag gegaan. Om de gangmakers heen staan een tiental bewoners klaar om ook een handje te helpen. Bij het klussen zelf, maar 26
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Genomineerd omdat...
Een klusteam ontwikkelt in korte tijd ook een beginnende Lief & Leedcultuur waar een groeiend aantal bewoners oog voor heeft en aan meehelpt.
ook door chocolaatjes, gehaktballetjes of andere versnaperingen te brengen. Soms verontschuldigen bewoners zich omdat ze niet mee kunnen helpen. Onzin vindt het klusteam. ‘We doen het omdat wij het leuk vinden en niets is verplicht.’ Lief & Leedcultuur Er is sprake van een herstart in de straat. Het zwaartepunt van de Lief & Leedcultuur ligt bij de gangmakers, maar verspreidt zich langzaam maar zeker. De gangmakers krijgen steeds meer kijk op wat er speelt in het complex. Regelmatig gaan zij langs de deuren voor een extra bijdrage voor de tuin of om de bewoners ergens over te informeren. Dan maak je natuurlijk ook een praatje. Dat praatje en de informatie die gedeeld wordt, laat het klusteam niet altijd onberoerd en als vanzelfsprekend wordt er soms een extra bezoekje gebracht of hulp geboden. Er wordt ook wel eens een tas met kleding of eten aan de deur gehangen bij mensen die krap zitten.
Wapenfeiten • • • • • • •
Organiseert straatactiviteiten sinds 2003, herstart in 2015 Vier gangmakers Vijftien helpers Eenderde van de straat doet mee De straat heeft een Lief & Leedpotje Geen contacten met Zorg & Welzijn Voorbeelden van straatactiviteiten: klusdagen en plannen voor een high tea en een nieuwjaarsborrel
Anekdote Het is niet zo dat er voorheen helemaal geen contact was met bewoners, maar er is een andere, meer open sfeer gekomen in het complex vertellen de gangmakers. ‘Buren vroegen altijd wel hoe het met je ging als je ze tegenkwam op straat. Maar nu neemt men ook de tijd om te vragen hoe het nou echt met je gaat. Dat is het verschil.’
De gangmakers worden inmiddels door bewoners getipt om eens bij iemand langs te gaan. In de hoogbouw moet het onderling contact en het omkijken naar elkaar nog wat meer groeien. Door naast het klussen nog andere activiteiten te gaan organiseren, hopen de gangmakers nog meer bewoners te bereiken.
27
Schiebroek, Hillegersberg-Schiebroek
Blécourtstraat
13
Een straat die blijft vernieuwen De Blécourtstraat is een straat in Schiebroek-Zuid en bestaat uit twee zogenaamde Elementumflats. De flats zijn in de jaren vijftig gebouwd. Tussen en om de flats liggen grasveldjes. Er wonen in de Blécourtstraat zo’n 110 huishoudens van verschillende culturen en generaties. Er is sprake van een flinke doorstroming van bewoners in de flats.
Activiteiten in de straat De straat is actief met Opzoomeren sinds 2003. Eerst aarzelend, maar vanaf 2007 heeft de straat geen ronde van de Opzoomercampagne overgeslagen. De straatactiviteiten richten zich op van alles. Er zijn veel kinderactiviteiten, groenacties en er wordt regelmatig geveegd in de straat. De gangmakers organiseren daarnaast ook voorleesacties en doen hun best om Nederlandse les te geven aan mensen in de buurt die daar behoefte aan hebben. De voetbaltoernooien die in de zomer in de straat werden georganiseerd, staan in het geheugen gegrift. In het verleden heeft de straat straatafspraken gemaakt, die worden nog steeds
Citaat over Lief & Leed
‘Zo langzamerhand is in de meeste portieken van de straat een cultuur ontstaan waarbij mensen voor elkaar klaarstaan.’ gekoesterd. De straat heeft een Lief & Leedpotje om iets te kunnen doen bij individuele hoogte- en dieptepunten. Straatnetwerk De Blécourtstraat heeft zeven gangmakers. Spil in de straat is Kamla Bacha die meestal 28
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Genomineerd omdat...
Ondanks de hoge doorstroming in straat en buurt, gaan de gangmakers jaar in jaar uit door om de contacten tussen buren en de burenhulp op peil te houden.
het initiatief neemt voor activiteiten in de straat. Daarnaast zijn er voldoende mensen die helpen bij activiteiten. Zo waren er bij een recente schoonmaakactie tien volwassenen en een grote schare kinderen betrokken. Los van Kamla Bacha zijn recent zes moeders met jonge kinderen spontaan begonnen met het organiseren van activiteiten voor kinderen uit de straat. De gangmakers in de straat staan in contact met deze groep moeders. Het laat zien dat het straatnetwerk in staat is zich te vernieuwen en aan te passen aan bewonerswisselingen.
Wapenfeiten • • • • • • •
Organiseert straatactiviteiten sinds 2003 Zeven gangmakers Voldoende helpers Een kwart van de bewoners doet mee De straat heeft een Lief & Leedpotje Er zijn contacten met onder meer DOCK. Voorbeelden van straatactiviteiten: voetbaltoernooien, ontmoetingen voor ouderen en plantjesdagen.
Anekdote ‘Laatst ging ik langs bij een buurvrouw die pas een kindje heeft gekregen. Ik wilde haar namens de straat een knuffel brengen. De buurvrouw was sprakeloos. Ze zei: ‘Wat lief! Sinds ik in Nederland woon, is mij zoiets nog nooit overkomen.’ Op die manier bouw je met sommige mensen echt bijna een familieband op.’
Lief & Leedcultuur Ook in deze straat wonen bewoners die problemen hebben of ziek worden. Zo langzamerhand is in de meeste portieken van de straat een cultuur ontstaan waarbij mensen voor elkaar klaarstaan. In eerste instantie waren het vooral de gangmakers zelf die een oogje in het zeil hielden. Inmiddels gaan veel buren bij ziekte van een van de bewoners langs om te vragen of ze iets kunnen doen. Het Lief & Leedpotje heeft dit gestimuleerd. In deze straat is het wel een voortdurende uitdaging voor alle bewoners om steeds opnieuw contact en vertrouwen op te bouwen bij de nieuwe bewoners.
29
Liskwartier, Noord
Schieveenstraat
14
Straatbrede Lief & Leedcultuur De Schieveenstraat ligt in het Liskwartier met aan de ene kant de Bergsingel en aan de andere kant de Rodenrijselaan. De straat bestaat uit 85 woningen waarvan ongeveer de helft bestaat uit nieuwe koopwoningen die in trek zijn bij startende gezinnen. De inwoners van de Schieveenstraat vormen een mooie afspiegeling van de rest van het Liskwartier waarvan ruim de helft een nietNederlandse afkomst heeft. Activiteiten in de straat De Schieveenstraat is een fanatieke Opzoomerstraat. Karin Padmos is in 2005 begonnen met het organiseren van activiteiten. Nu, tien jaar later, is ze nog steeds actief en heeft Karin gezelschap gekregen van ‘buuf Janneke’. Samen vormen zij het gangmakersduo van de straat. Een greep uit de activiteiten: er wordt tijdens Halloween een optocht georganiseerd naar een zelfgemaakt Spookhuis, er is een mobiele boekenkast in de straat waar kinderen boeken kunnen lenen en ouders kunnen voorlezen, met kerst maken de kinderen kerstballen en versieren de kerstboom in de straat en tijdens Oud & Nieuw worden
Citaat over Lief & Leed
‘Doordaat bewoners elkaar kennen, helpen ze elkaar met van alles en nog wat. In de winter maken bewoners de stoepen sneeuwvrij.’ zelfgebakken oliebollen gegeten en wordt gezamenlijk het vuurwerkafval opgeruimd. Straatnetwerk Karin Padmos en Janneke van Dort zijn de drijvende kracht achter de activiteiten. Er zijn twaalf buren die altijd meehelpen: boodschappen 30
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Genomineerd omdat...
De Schieveenstraat heeft een straatbrede Lief & Leedcultuur. Iedereen doet mee. Ook al ben je verhuisd, je hoort er nog steeds bij!
Wapenfeiten • • • • • • •
doen, eten koken, de straat versieren, uitnodigingen verspreiden, enzovoorts. Om iedereen op de hoogte te houden wordt er in de straat een nieuwsbrief uitgegeven. Jong, oud, Marokkaan, Turk, Hollander… iedereen doet mee. Het resultaat: de sfeer in de straat is goed en iedereen kent elkaar en groet elkaar. Lief & Leedcultuur Doordat bewoners elkaar kennen, helpen ze elkaar met van alles en nog wat. Men doet – als dat nodig is – boodschappen voor elkaar, men let op elkaars kinderen, helpt elkaar met problemen e.d. In de winter maken bewoners de stoepen sneeuwvrij voor de ouderen. Als het niet goed gaat met iemand wordt een seintje gegeven aan een hulpverlener of de wijkagent. Karin en Janneke stimuleren deze cultuur met allerlei acties, zoals bloemetjes brengen bij ouderen en zieken, het verwelkomen van nieuwe bewoners, geboortekaartjes bezorgen, enzovoorts.
Organiseert straatactiviteiten sinds 2005 Twee gangmakers Twaalf helpers Bijna iedereen doet mee De straat heeft een Lief & Leedpotje Er is contact met Dock, thuiszorg en Humanitas Voorbeelden van straatactiviteiten: schoonmaakacties, straatdiners, WK-voetbal kijken met elkaar, Lief & Leedweek, kerstvieringen
Anekdote Twee oudere bewoners die nu elders in de stad in een verzorgingstehuis wonen krijgen nog regelmatig bezoek van Karin en andere buren uit de Schieveenstraat. Ze nemen dan cadeautjes mee en laten foto’s zien van straatactiviteiten. Dankzij deze bezoekjes voelen zij zich minder alleen en blijven toch nog een beetje betrokken bij de Schieveenstraat.
31
Vreewijk, Feijenoord
Nieuwe Dalenwijk
15
Straten adopteren ouderencomplex De Nieuwe Dalenwijk is een groene buurt met eengezinswoningen in Vreewijk. Enkele jaren geleden zijn er 162 nieuwbouwwoningen aangelegd. Er wonen veel gezinnen. Aan de rand van deze buurt ligt de Beukenhorst, een ouderencomplex. De gemiddelde leeftijd in dit complex is 70-plus. Activiteiten in de straat De buurt kent veel actieve straten, waaronder de Berkendaal, Iependaal, Frankendaal en Langewelle. Deze vier straten organiseren van alles in hun eigen straat, maar werken ook samen: sport en spelcompetities, schoonmaakacties, Halloween, enzovoorts. Gezamenlijk hebben ze ook de ontmoetingsruimte in de Beukenhorst geadopteerd. De straten maakten al gebruik van deze ruimte voor bijeenkomsten. Toen de ruimte dicht ging, is in overleg met huisbaas Havensteder een oplossing gevonden. De straten mogen de ontmoetingsruimte blijven gebruiken met als tegenprestatie het organiseren van een wekelijkse koffieochtend voor ouderen. Zo begon
Citaat over Lief & Leed
‘Wat begon met een koffieochtend is uitgegroeid tot een programma van dag tot dag: klaverjassen, koffieochtenden, enzovoorts.’ het, maar gaandeweg ontstond er vanuit de betrokkenheid met de ouderen een programma van dag tot dag: klaverjassen, koffieochtenden, bloemschikken, High-tea en gezamenlijke maaltijden. Alles in zelfbeheer, mede mogelijk gemaakt door de eigen bijdragen van de ouderen, Havensteder en af en toe een bijdrage van Opzoomer Mee. 32
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015 Genomineerd omdat...
Bewoners van vier straten hebben de ontmoetingsruimte van een ouderencomplex in zelfbeheer genomen en organiseren dagelijks activiteiten voor de ouderen van dit complex.
Wapenfeiten • • • • • • •
Straatnetwerk Drie bewoners vormen de spil van het dagelijks beheer van de Beukenhorst. Zij kunnen rekenen op hulp van andere bewoners bij de organisatie van activiteiten zoals: zaal inruimen, samen met ouderen lezen van de krant en spelletjes doen. Veel ouderen nemen deel aan de activiteiten in de ontmoetingsruimte. Zo nodig worden ze opgehaald en na afloop van de activiteiten weer naar hun appartement gebracht. Even Buurten en Thuiszorg zijn bekende gezichten voor de ouderen tijdens de activiteiten. Zij bezoeken regelmatig de activiteiten en wisselen signalen uit met de actieve bewoners.
Vanaf 2014 adopteren vier straten de Beukenhorst Drie gangmakers Zij krijgen hulp van andere bewoners Veel ouderen nemen deel aan de activiteiten De Beukenhorst heeft een Lief & Leedpotje Er is contact met Even Buurten en Thuiszorg Voorbeelden: Koffieochtenden, klaverjassen, bloemschikken, voorlichting over allerlei zaken.
Anekdote Voor niets gaat de zon op. Dus ook valt er niet aan te ontkomen dat voor sommige activiteiten een bijdrage van de bewoners wordt gevraagd. Een oude man uit Beukenhorst is het er nier mee eens en staat wat te mopperen. ‘Dat is toch niet normaal die eigen bijdrage…. dat is veel te goedkoop!’
Lief & Leedcultuur De activiteiten betekenen veel voor de ouderen, zeker voor de hoogbejaarden en ouderen die slecht ter been zijn. Men kan weer buren ontmoeten, een praatje maken en samen deelnemen aan activiteiten. Eenzaamheid krijgt hierdoor minder kans. Dit alles wordt mogelijk gemaakt door actieve bewoners uit de Nieuwe Dalenwijk die zo lief en leed delen met de ouderen in het complex.
33
Begrippenlijst Opzoomer Mee Stichting die het Opzoomeren in Rotterdam stimuleert met o.a. de jaarlijkse Opzoomercampagne Opzoomeren Bewoners die in hun straat op eigen kracht werken aan goede relaties tussen buren en een prettige straat Gangmakers Bewoners die in hun straat het voortouw nemen in het Opzoomeren, b.v. door het organiseren van activiteiten en initiatieven om elkaar te ontmoeten en samen te werken aan een prettige straat Helpers Bewoners die de gangmakers helpen bij de organisatie van de straatactiviteiten: sjouwen, klaarzetten, nieuwsbrief rondbrengen, e.d. Straatnetwerk Alle bewoners in de straat die elkaar – als gevolg van de straatactiviteiten - als buren kennen en meedoen. Met ‘de straat’ moet soms de flat, het binnenterrein of het buurtje begrepen worden Lief & Leed Actie die Opzoomer Mee in 2013 is gestart en Opzoomerstraten uitnodigt om extra aandacht te geven aan onderlinge burenhulp en het voorkomen van eenzaamheid Lief & Leedpotje Een middel die Opzoomer Mee in haar Lief & Leedactie gebruikt. Straten kunnen een potje van 150 euro krijgen voor attenties voor buren die extra aandacht goed kunnen gebruiken of verdienen.
34
Verkiezing Lief & Leedkanjer 2015
Terugblik op verkiezing 2014
Wil, Soulaïman, Youssef, Dejan en Ricardo hielden elkaar stevig vast. Het werd steeds spannender… weer tien punten voor het Rottekwartier. Het zou toch niet waar zijn! Het Rottekwartier werd woensdagavond 5 maart 2014 in het bomvolle Islemunda verkozen tot Lief & Leedkanjer 2014.
35
De koe, de haas, de kat en de muis ‘Sinds jaar en dag zorgen Rotterdamse Opzoomeraars voor veiligheid, leefbaarheid en gezelligheid in straten en buurten. Van de straat schoonhouden tot de buurman of buurvrouw Nederlands leren tot het organiseren van onderlinge zorg. Bladerend door de brochure met genomineerde activiteiten voor de Lief & Leed Kanjer 2015 gaat het je bijna duizelen. Wat een energie en wat een kanjers! Hoe komt dat toch, dat wij – die stugge en eigenzinnige Rotterdammers - zo actief te krijgen zijn? Terugkijkend op mijn beginjaren in Rotterdam als ‘hardwerkende’ student aan de Erasmus Universiteit begint het me te dagen… Hoe een koe en haas vangt Als student woonde ik in een typisch ‘Opzoomerstraatje’. In mijn herinnering organiseerden de buren ieder jaar een veeg- en plantjesdag. ‘Ze’ begonnen al heel vroeg. Waarom weet ik niet, maar vaak begon het ‘gedonder’ precies in míjn portiek met ‘ouderwetse’ gezelligheid, koffie, thee en koekjes. ‘Nee hè! Waarom hier? Waarom nu? Waarom ik!’ dacht ik dan. En: ‘Hoe kom ik ongezien de straat uit?’ Na een avondje stappen had je absoluut geen puf om je - op je ‘vrije’ zaterdagochtend! - uit te sloven met een bezem. Doortrapt als ze waren, die buren van me, deden ze dan net of ik er niet verfomfaaid uitzag: ‘Hé, Erik! Leuk dat je meedoet! Aan de slag jongen!’ Geen ontkomen aan natuurlijk. Je moest meedoen. Een kat-en-muis-spel Het kat-en-muis-spel tussen ‘de inactieve student’ en ‘de actieve bewoner’ was, terugkijkend, erg lollig. Ik heb er met veel plezier gewoond, gewerkt en gelachen. Tegenwoordig woon ik op een eiland in de Maas. Het kan nu zomaar gebeuren dat ìk de kat ben, op zoek naar muizen. Ja mensen, ik ben ‘opzoomeraar’ geworden. En ooit hoop ik een kanjer te worden. Ik wens de genomimeerden veel succes bij de Kanjerverkiezing 2015!’ Erik Sterk Sociaal ondernemer
36