Uw rechten bij wilsverklaringen Behandelverbod, niet-reanimeren, euthanasie, weefsel- en orgaandonatie, ter beschikking stellen van de wetenschap
gemini-ziekenhuis.nl
Inhoudsopgave
Wilsverklaringen
3
Levenstestament 4 Behandelverbod
4
Niet-reanimeren
5
Euthanasie 6 Weefsel- en orgaandonatie
6
Ter beschikking stellen van de wetenschap
7
Uw vragen
8
Adressen en telefoonnummers
8
Colofon Redactie:
afdeling communicatie
Opmaak:
vormgeving MCA
Druk:
Ricoh
Artikelnummer: 159677 / 2015.05 Op alle behandelingen zijn de algemene voorwaarden van het Gemini Ziekenhuis van toepassing, zie www.gemini-ziekenhuis.nl of vraag bij het patiëntenservicebureau.
2
Een behandelverbod, niet-reanimeren, euthanasie en orgaan- en weefseldonatie zijn onderwerpen waar iedereen op een bepaald moment mee te maken kan krijgen. Elke persoon kan in situaties terechtkomen waarin ingrijpende beslissingen moeten worden genomen. Ook zijn er mensen die hun lichaam ter beschikking willen stellen van de wetenschap. Het is dan belangrijk om van tevoren hierover een mening te hebben. Deze folder is bedoeld om u daarbij te helpen.
Wilsverklaringen
• er sprake is van een actueel, vrijwillig en
In een wilsverklaring leggen patiënten
• u nog steeds achter deze verklaring
weloverwogen wens medische wensen rondom hun
staat
behandeling of levenseinde vast. Het is belangrijk dat u de verklaring:
Alleen voor orgaan- en weefseldonatie
• heeft opgesteld op het moment dat u
hoeft u dit niet te doen.
nog wel zelf kan beslissen en • vooraf met de arts bespreekt
Bespreek de verklaring met uw arts Verklaringen kunt u zelf opstellen of u vult
U kunt in een verklaring ook vastleggen
een standaardverklaring in. Voor beide
wie u vertegenwoordigt als u in de situatie
geldt dat u deze het beste kunt opstellen/
komt dat u als patiënt zelf niet meer kan
invullen met een deskundige, bij voorkeur
beslissen.
met uw arts. Dan kunnen er geen misverstanden of onzekerheden over de
Jaarlijks vernieuwen
verklaring ontstaan.
De verklaring moet duidelijk zijn en voor zien zijn van een naam, een handtekening
Voor een schriftelijke wilsverklaring
en een datum. Wilsverklaringen kunt u
geldt dat hoe duidelijker, concreter en
altijd intrekken. Zolang dat kan, is het
gedetailleerder u de verklaring opstelt,
verstandig de verklaring regelmatig te
hoe groter het gewicht aan een dergelijke
vernieuwen (bijvoorbeeld jaarlijks) omdat
verklaring kan worden gegeven.
daardoor duidelijk wordt dat: 3
Uw rechten bij wilsverklaringen
kunt u voor een standaardverklaring ook Voordat u een verklaring definitief
terecht bij het Landelijk Steunpunt Rouw.
kan opstellen is het belangrijk dat u
Voor informatie kunt u mailen
weet wat uw wensen zijn. MCA heeft
info@zorgverklaring of bellen via telefoon-
de brochure ‘Spreek op tijd over uw
nummer 033 -461 68 86.
levenseinde’. Hierin staat informatie om met uw dokter te praten over grenzen, wensen en verwachtingen
Levenstestament
rond uw levenseinde. U vindt de brochure van het Gemini Ziekenhuis
Naast de wilsverklaring kunt u ook een
in de folderrekken bij de ingangen
levenstestament opstellen bij de notaris.
en op www.gemini-ziekenhuis.nl/
Hierin kunt u naast uw materiële zaken ook
patientenfolders .
uw persoonlijke wensen kenbaar maken over bijvoorbeeld: • euthanasie en niet-reanimeren of
Standaardverklaringen
• wie uw vertegenwoordiger is, mocht
Bij de Nederlandse Vereniging voor een
u zelf niet meer een besluit kunnen of
Vrijwillige Levenseinde (NVVE) kunt u
willen nemen
tegen betaling een standaardverklaring opvragen voor:
Stel uw behandelend arts altijd op de
• behandelverbod
hoogte van uw levenstestament. Voor
(aanvulling voltooid leven) • een euthanasieverzoek
meer informatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen met de notaris.
(aanvulling dementie) • een volmacht (hierin machtigt u een naaste uw wensen door te geven als u
Behandelverbod
dit niet meer kunt) • een niet-reanimeren verzoek en/of nietreanimerenpenning.
In de wet is vastgelegd dat u voor iedere behandeling toestemming moet geven. U kunt als patiënt dus ook aangeven
Als u wilt vastleggen hoe u wilt worden be-
onder welke omstandigheden u weigert
handeld aan het einde van uw leven, dan
bepaalde behandelingen te ondergaan.
4
Het is dan wel belangrijk dat over uw wil
iedere arts en verpleegkundige van het
en de omstandigheden waarin u zich dan
Gemini Ziekenhuis duidelijk is. De patiënt
bevindt geen misverstanden bestaan. Het
kan in overleg met de arts een besluit her-
moet duidelijk zijn dat:
roepen. Meer informatie hierover vindt u in
• u het besluit in uw verklaring ook op dat
de folder ‘Wel of niet reanimeren’, zie www.
moment zelf kon nemen en • concreet in uw verklaring staat onder
gemini-ziekenhuis.nl/patientenfolders of kijk in de folderrekken bij de ingangen.
welke omstandigheden u welke (soort) behandeling niet meer wilt ondergaan.
Verklaring van niet-reanimeren Wilt u niet gereanimeerd worden, dan is
Pas dan kan de arts de behandelweigering
het verstandig ook zelf een verklaring te
over het over het algemeen respecteren.
maken. Hierin beschrijft u onder welke omstandigheden u niet meer wilt worden gereanimeerd. Helaas kan het gebeuren
Niet-reanimeren
dat de reanimatie toch plaatsvindt omdat de arts u niet kent, de verklaring niet is
Een patiënt van wie het hart niet meer
gevonden en/of niemand de arts van de
klopt en die geen adem meer haalt, kan
verklaring op de hoogte heeft gesteld.
soms worden gered door reanimatie. Er
Draag daarom altijd uw verklaring van niet-
vindt dan hartmassage en beademing
reanimeren of niet-reanimeerpenning bij
plaats. Dit moet na de hart- en
u. Maak ook uw wens altijd kenbaar bij de
ademstilstand heel snel gebeuren om te
specialist, huisarts en verpleegkundige.
voorkomen dat de hersenen beschadigen
Is de verklaring wel bekend, dan moet
door zuurstofgebrek.
deze duidelijk zijn en voorzien van een naam, datum en een handtekening. In
Waarom niet-reanimeren?
geval van gegronde redenen kan de arts
Reanimatie is niet altijd zinvol. Bent u 16
besluiten er geen gehoor aan geven.
jaar of ouder en u wordt in het Gemini Zie-
De aanvraag voor een niet-reanimeren
kenhuis opgenomen dan vraagt de arts u
penning verloopt via de Nederlandse Ver-
of u wel of niet wilt worden gereanimeerd.
eniging voor een vrijwillige Levenseinde.
Dit besluit noteert de arts in uw elektro-
Contactgegevens vindt u op de laatste
nisch patiëntendossier, zodat het voor
pagina. 5
Uw rechten bij wilsverklaringen
Euthanasie
patiënt te verzachten. Ook moet hij advies vragen aan een andere (scen)arts. Alles
Een patiënt kan soms zo uitzichtloos en
wat met u als patiënt, met zorgverleners
ondraaglijk lijden dat hij de arts vraagt
en naasten is afgesproken wordt
zijn leven te beëindigen. Als de arts
zorgvuldig opgeschreven.
dit verzoek inwilligt en een handeling
Het kan gebeuren dat een zorgverlener
verricht waardoor de patiënt inslaapt,
niet wil ingaan op het verzoek. Als hij dat
is er sprake van euthanasie. Het gaat
doet vanwege gewetensbezwaren dan is
niet om euthanasie als de patiënt een
deze zorgverlener verplicht u te verwijzen
behandeling weigert of als de dokter een
naar iemand die deze bezwaren niet heeft.
behandeling medisch zinloos vindt. Ook het bestrijden van pijn is geen euthanasie, hoewel dit soms het leven kan bekorten.
Weefsel- en orgaandonatie
Regels
Bij orgaan- en weefseldonatie kunt
De overheid heeft een wet opgesteld voor
u toestemming geven dat u na het
de toepassing van euthanasie. Bovendien
overlijden uw organen en/of weefsel
heeft iedere afdeling van het Gemini
beschikbaar stelt voor transplantatie.
Ziekenhuis een euthanasiehandleiding
Elke Nederlander van 12 jaar en
(protocol) met richtlijnen voor
ouder kan zijn wensen voor orgaan-
artsen, verpleegkundigen en andere
en weefseldonatie centraal laten
zorgverleners.
vastleggen in het donorregister, zie www.
Bij euthanasie is het heel belangrijk dat u
donorregister.nl. U kunt ook uw bezwaren
er zelf om vraagt. Het moet duidelijk zijn
tegen donatie laten registreren of dat u
dat u er goed over heeft nagedacht en het
bepaalde organen niet wenst af te staan.
verzoek niet onder druk van anderen tot
Het donorregister registreert en beheert
stand is gekomen. Eén keer vragen in een
de ingezonden donorformulieren.
opwelling is niet voldoende.
Zonder uw toestemming of van uw nabestaande(n) mag de donatie niet
Alleen een arts mag euthanasie
plaatsvinden. U bepaalt dus zelf of u na
toepassen. Hij moet vaststellen dat het
overlijden donor wil zijn. Natuurlijk kunt u
niet meer mogelijk is het lijden van de
altijd uw keuze wijzigen.
6
Waarom registratie?
Ter beschikking stellen van de
Registratie in het donorregister zorgt
wetenschap
ervoor dat uw wens duidelijk is voor uw nabestaanden en de artsen. Als u
Het lichaam ter beschikking stellen
uw besluit over donatie niet heeft laten
van de wetenschap wil zeggen dat
registreren, dan legt u de beslissing over
het lichaam na overlijden naar een
donatie neer bij uw nabestaanden. Voor
universitair laboratorium wordt gebracht.
hen is het moeilijk toestemming te geven
Het lichaam wordt dan gebruikt voor
wanneer zij niet weten wat de overledene
medisch wetenschappelijk onderwijs en
heeft gewild. De kans is aanwezig dat zij
onderzoek. Het lichaam komt in dat geval
donatie weigeren, terwijl u misschien wel
niet meer terug bij uw familie en er is
donor had willen zijn.
geen begrafenis of crematie.
Het is dus belangrijk met uw familie
Niet altijd wordt het lichaam door het
over donatie te praten en uw wensen te
universitair laboratorium geaccepteerd,
bespreken, ook als de keuze geregistreerd
bijvoorbeeld als het overlijden plaatsvindt
staat. Dat schept duidelijkheid en
in het buitenland. Mocht dit het geval zijn,
bespaart uw nabestaanden veel
dan moeten uw nabestaanden alsnog de
onzekerheid en verwarring.
begrafenis of crematie regelen.
Meer weten?
Wilt u uw lichaam ter beschikking stellen,
Voor vragen over donatie kunt u terecht:
dan kunt u contact opnemen met een van
• Nederlandse Transplantatie Stichting,
de anatomisch instituten in Nederland.
zie www.transplantatiestichting.nl
Deze instituten geven informatie over de
• bij de donatiecoördinatoren van MCA
gang van zaken voor en na overlijden.
en het Gemini Ziekenhuis. Dat kan op
De instituten zijn ondergebracht bij de
werkdagen tussen 8.30 en 17.00 uur,
medische faculteiten van de universiteiten.
telefoon (072) 548 2294. Of stuur een
Contactgegevens van de medische
e-mail naar
[email protected].
faculteiten kunt u vinden op de website van de Nederlandse Transplantatie Stichting (www.transplantatiestichting.nl)
7
Uw vragen Meer informatie over de algemene rechten van de patiënt vindt u in de folder ‘Uw rechten en plichten als patiënt’, www.gemini-ziekenhuis.nl/ patientenfolders . Voor algemene informatie over bovenstaande onderwerpen kunt u zich wenden tot het patiëntenservicebureau). Ook kunt u organisaties benaderen, die hieronder staan. Natuurlijk kunt u ook contact met uw arts opnemen als u vragen heeft ten aanzien van uw persoonlijke situatie.
Adressen en telefoonnummers Donorregister
Gemini Ziekenhuis
Telefoonnummer: 0900 - 821 21 66
Huisduinerweg 3
Website: www.donorregister.nl
1782 GZ Den Helder
Nederlandse Transplantatie Stichting
Patiëntenservicebureau
Telefoon 071 - 579 57 77
(nabij de hoofdingang)
E-mail:
[email protected]
Bereikbaar van maan- tot en met
Website: www.transplantatiestichting.nl
vrijdag van 8.30 tot 16.30 uur op telefoonnummer 0223 - 69 63 46 of
Nederlandse Vereniging voor een
via
[email protected]
vrijwillige Levenseinde (NVVE) Telefoon 020- 620 06 90 Website: www.nvve.nl
gemini-ziekenhuis.nl
