Maart 2010, nummer 20
Nieuwsbrief uw partner in toegankelijkheid In deze nieuwsbrief Woordje van de Voorzitter, blz 2 Aftrapbijeenkomst, blz 4 Compensatie in de Wmo, blz 7 Interview Barbera Veltkamp, Wmo wethouder Ouder-Amstel, blz 12 Drie sterren voor het Wmo loket Ouder-Amstel, blz 14 Op de koffie bij het intercultureel vrouwenplatform Amstelveen, blz 15 Uithoorn in 2010 geheel toegankelijk? blz 17 Nieuwe brochure PGA, blz 20 Zelfredzaamheid bij calamiteiten, blz 21
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Van de voorzitter Als ik dit schrijf, is de sneeuw net verdwenen. Voor de kinderen bracht dit veel plezier, die konden eindelijk weer eens de slee uit het schuurtje halen en in de sneeuw spelen. Diezelfde sneeuw maakte ook aan veel mensen duidelijk wat toegankelijkheid eigenlijk is. Was het niet te zien waar je eigenlijk moest lopen, konden de moeders met kinderwagen ineens slecht de deur uit, en waren er veel botbreuken omdat mensen gevallen waren. Zaken die voor mensen met een beperking heel normaal zijn, helaas… Maar reden te meer om eraan te werken om alles beter toegankelijk te krijgen. In deze nieuwsbrief leest u er over. Rond de jaarwisseling mag je even terugkijken, al doe ik dat altijd maar heel kort. En als voorzitter vind ik dat we best een goed jaar hebben gehad. Met de goedbezochte bijeenkomst in oktober vorig jaar, waar de schouwresultaten werden gepresenteerd en een leerzame en gezellige 'aftrapbijeenkomst' op 25 januari, zette OLGA zich weer goed op de kaart. Een verslag van deze bijeenkomst over de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) treft u in deze Nieuwsbrief aan. OLGA doet veel met een kleine maar actieve groep vrijwilligers. Het was voor het eerst dit jaar dat we zonder de ondersteuning van Zorgbelang ons werk moesten doen. Maar mede Pagina 2
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
door het vele werk dat de vrijwilligers, het secretariaat en onze nieuwe ondersteuner hebben verricht is er veel aan de professionaliteit van OLGA gedaan. Ook is de website in de lucht gekomen, waar men veel informatie op kunt vinden. Helaas moesten we afscheid nemen van een vrijwilliger. Om gezondheidsredenen is John Lut gestopt met het werk voor OLGA. John, bedankt voor je inzet voor OLGA. Maar genoeg teruggeblikt. We gaan weer vooruit kijken, want daar ligt immers de toekomst en de toegankelijkheid voor iedereen. In mei zullen we een bijeenkomst organiseren om de nieuwe raadsleden te leren kennen en van hen eens te horen wat ze gaan doen voor mensen met een beperking. Ook staat in oktober de Week van de Toegankelijkheid weer op ons programma, het thema is sport . Tussendoor zullen we nog regelmatig van ons laten horen. Door andere activiteiten, volle agenda's en bij een aantal vrijwilligers helaas problemen met de gezondheid, blijft er ook belangrijk werk liggen. OLGA zoekt meer vrijwilligers om die taken op te pakken. Neem contact met ons op als u een paar uurtjes over heeft en die graag goed besteed. Wij kunnen vele handen gebruiken. Ton van Weerdenburg.
Pagina 3
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Aftrapbijeenkomst OLGA OLGA hield op 25 januari een „aftrapbijeenkomst‟ om zich in het nieuwe jaar weer goed op de kaart te zetten. Geen traditionele nieuwjaarsbijeenkomst, maar een informatiemiddag over het compensatiebeginsel binnen de Wmo. Ondanks het winterse weer vonden bijna 50 belangstellenden (inclusief OLGA vrijwilligers) de weg naar d‟Oude School in Duivendrecht. Onder hen beleidsmakers van de Amstellandgemeenten, wethouders en raadsleden, vertegenwoordigers van collega organisaties en andere belangstellenden. De middag was verdeeld in een informatief en ontspannen gedeelte.
Matthijs Vermaat was als spreker uitgenodigd om vanuit zijn praktijkervaring de werking van het compensatiebeginsel uit de doeken te doen. Vermaat is advocaat en behandelt dagelijks bezwaar- en beroepszaken van zorgvragers die van hun gemeente een afwijzing hebben gekregen op een aanvraag in het kader van de Wmo. Veel gemeenten denken en handelen nog vanuit de oude Wvg situatie en hanteren niet de compensatieplicht. Elders in deze nieuwsbrief leest u meer over dit onderwerp. Pagina 4
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Vermaat stelde de vraag: ‘welke beleidsvrijheid hebben gemeenten?‟ en schetste de totstandkoming van de Wmo, de nieuwe wet waarbij Wvg en AWBZ in elkaar geschoven werden en gemeenten de uitvoering kregen. Vermaat stelt dat de Wmo veel meer is dan beide „oude‟ wetten samen: een grotere doelgroep, de hulpvrager staat centraal, de mantelzorger krijgt een status en er ligt een compensatieplicht bij de gemeente. Dit laatste is onder druk van de Tweede Kamer in de wet gekomen, maar veel gemeenten werken nog volgens „het Wvg boek‟. De beleidsvrijheid van gemeente om altijd te kiezen voor de goedkoopste oplossing is vervallen. De gemeente moet nu zorgen voor de meest passende (compenserende) oplossing bij individuele aanvragen, dat is compensatieplicht (artikel 4 Wmo). Vermaat liet met enkele voorbeelden uit zijn eigen praktijk zien dat het zinvol is om in beroep te gaan bij de rechter als u vindt, dat de gemeente niet heeft voldaan aan de compensatieplicht. Beleidsvrijheid bij de gemeente is kortom beperkter ten opzichte van vroeger, maar kan wel verwijzen naar het „redelijkheidbeginsel‟.
Deze boeiende presentatie leverde voldoende vragen en discussiestof op voor de rest van de middag waarbij de drankjes en lekkere hapjes natuurlijk niet ontbraken. Behalve vragen als „hoe zit het als….‟ of „hoe kan ik reageren op….‟ waren er enkele kritische vragen of opmerkingen aan het adres van Vermaat. Hij wist op alle vragen en opmerkingen een Pagina 5
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
snel antwoord te formuleren, waarbij hij regelmatig naar en wetsartikel of uitspraak van de rechter verwees. Hij erkende dat het gelijk niet altijd aan zijn staat in de procedures die hij aanspant, maar dat niet geschoten altijd mis is, omdat rechters de Wmo bijna altijd gunstig uitleggen voor de aanvrager.
Tijdens de „nazit‟ kreeg een OLGA vrijwilliger het verhaal te horen van een mevrouw uit de gemeente Ouder-Amstel, die een traplift had aangevraagd. Haar dementerende echtgenoot verblijft tijdelijk in een verzorgingshuis maar hij wil graag naar huis komen. Ook zij wil dat en hem verzorgen, maar zij kampt met rugproblemen. Een traplift zou voldoende compensatie zijn om haar taak als mantelzorger zo lang mogelijk vol te houden en om in de huidige woning te blijven wonen. De gemeente wees de aanvraag echter af met het argument, dat het echtpaar naar een aangepaste woning kan verhuizen en daarvoor een verhuiskostenvergoeding krijgt. Na deze afwijzing heeft mevrouw de traplift zelf aangeschaft en ze vroeg zich nu af of hieraan nog iets te doen was. Matthijs Vermaat gaf haar een heel goede kans bij de rechter: “verhuizen naar een aangepaste woning is geen compensatie” luidde zijn oordeel. Deze mevrouw, en dat geldt ook voor ieder ander, kan voor juridisch advies en het opstellen van een bezwaarschrift hulp krijgen van de juridische afdeling van stichting MEE Amstel en Zaan op telefoonnummer 020 5127272.
Pagina 6
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Matthijs Vermaat kunt u persoonlijk benaderen voor advies of een bezwaar- of beroepszaak door een e-mail te sturen naar
[email protected]
Compensatie in de Wmo Doel van de wet Het doel van de Wmo is om mensen zo lang mogelijk zelfstandig te laten functioneren in de maatschappij. De wet gaat uit van een vangnet: er is pas een taak voor de gemeente als het niet lukt om hetzij zelf, hetzij met hulp van vrijwilligers of familie, te (blijven) functioneren.
Kernbegrip in de Wmo: het compensatiebeginsel In artikel 4 van de Wmo is bepaald dat ter compensatie van de beperkingen die iemand ondervindt in zijn zelfredzaamheid en zijn maatschappelijke participatie, burgemeester en wethouders voorzieningen treffen op het gebied van maatschappelijke ondersteuning die iemand in staat stelt om: - een huishouden te voeren; - zich te verplaatsen in en om de woning; - zich lokaal te verplaatsen per vervoermiddel; - medemensen te ontmoeten en op basis daarvan sociale verbanden aan te gaan. Pagina 7
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Dat is natuurlijk prachtig, maar wat valt er nu onder? En mag de gemeente stellen dat sommige dingen niet onder het compensatiebegrip vallen? Enkele voorbeelden In het volgende stuk wordt aangegeven wat in een aantal concrete situaties door de rechter is beslist over het verstrekken van een voorziening.
Deuropeners In veel gemeenten is in de op de Wmo gebaseerde verordening bepaald dat voorzieningen in gemeenschappelijke ruimten van specifiek op ouderen en gehandicapten gerichte woongebouwen, niet worden verstrekt. Iemand kan dan wel een deuropener krijgen op de eigen voordeur, maar niet op de centrale voordeur of is bijvoorbeeld de te verstrekken voorziening gelimiteerd (art. 4.5 Vmo Aalsmeer). Door de rechter is vastgesteld dat dit niet mag1. De wet bepaalt dat de gemeente de beperking (je kunt de deur niet in) moet compenseren. Als de gemeente weigert de voorziening te treffen, kun je geen gebruik maken van je huis. Daarom heeft de rechter gezegd dat dit een onaanvaardbare beperking van de compensatieplicht is en moest de gemeente ook een deuropener laten plaatsen op de centrale toegangsdeur van de flat. Pagina 8
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Iemand die een flat bewoont en een schuifpui heeft kan niet zeggen dat die in zijn algemeenheid ongeschikt is voor ouderen. Zeker niet als andere bewoners van het complex de pui wel kunnen bedienen. Dan moet worden aangenomen dat deze persoon hem niet meer kan verschuiven als gevolg van een eigen lichamelijke beperking en is de gemeente verplicht een deuropener te verstrekken2. Anders ligt het bij een bewoner van een specifiek woonzorgcomplex voor ouderen, waar je alleen met een CIZ-indicatie inkomt. Dan is een deuropener voor de centrale hal een algemeen gebruikelijke voorziening ter bevordering van de toegankelijkheid en hoeft de gemeente die niet te betalen3. Dit was een uitspraak onder de Wvg. Of de rechter er onder de Wmo hetzelfde over zal oordelen is niet zeker. Recreatiewoning In veel verordeningen is bepaald dat je geen recht hebt op Wmo -voorzieningen als deze voor een recreatiewoning bedoeld zijn (art. 18 Vmo Ouderkerk, 4.5 Vmo Aalsmeer). Als je om wat voor reden ook permanent in een recreatiewoning woont, zou je dus een probleem hebben. De rechter heeft vastgesteld dat de gemeente het begrip compensatie mag invullen maar eist dan wel, dat in een concreet geval iemand voldoende wordt gecompenseerd en niet mag worden gesteld dat voor een recreatiewoning nooit een voorziening wordt getroffen. De gemeente mag dus wel voorzieningen uitsluiten omdat een recreatiewoning een bijzondere vorm van huisvesting is, maar moet wel andere voorzieningen Pagina 9
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
die ook kunnen compenseren (bijvoorbeeld verhuiskosten) mogelijk maken. Alles weigeren is dus geen optie4. Mantelzorger Niet alleen mensen met een beperking maar ook mantelzorgers komen in aanmerking voor een voorziening op grond van de Wmo. Als je dus je vader of moeder in huis neemt om die te verzorgen en die kan de trap niet (meer) op, dan moet de gemeente een traplift monteren. De gemeente mag dan niet zeggen dat men maar naar een verzorgingshuis had moeten verhuizen. De gemeente mag ook een andere gelijkvloerse woning aanbieden, maar moet dan wel kunnen aangeven binnen welke termijn een dergelijke woning beschikbaar is. De bepaling dat alleen een persoon met een beperking voor een traplift in aanmerking komt (art. 4.4 Vmo Aalsmeer) is dus in strijd met deze uitspraak. Sportrolstoel In nogal wat verordeningen is bepaald dat de sportrolstoel de enige recreatieve voorziening is die wordt verstrekt. Dat mag niet. In de wet is namelijk bepaald dat zodanige voorzieningen moeten worden verstrekt, die iemand in staat stellen om andere mensen te ontmoeten en op basis daarvan sociale verbanden aan te gaan (=vrienden maken). Toen de wet in Tweede en Eerste Kamer werd besproken, is daarbij nadrukkelijk gezegd, dat onder mensen ontmoeten en sociale verbanden aangaan ook recreatie werd verstaan6. Als je dus wilt sporten en je hebt bijvoorbeeld een vast frame handbike nodig, dan mag dat niet worden geweigerd met alleen de verwijzing naar de bepaling, dat alleen sportrolstoelen worPagina 10
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
den verstrekt7. Dat geldt ook als iemand met een kind of partner wil fietsen en je een rolstoelfiets nodig hebt. Dus: Het is kortom niet mogelijk te zeggen wat precies wel of niet valt onder de compensatie. Je kunt wel zeggen dat: 1. als objectief vaststaat dat er sprake is van een beperking in zelfredzaamheid of maatschappelijke participatie, waardoor; 2. iemand niet in staat is om een huishouden te voeren, zich in en om de woning of lokaal kan verplaatsen of niet gewoon kan recreëren; de gemeente een voorziening op het gebied van maatschappelijke ondersteuning moet treffen die deze beperkingen compenseert. Vindplaats: Bij de in de voetnoten genoemde uitspraken is steeds een LJNnummer genoemd. Dat staat voor Landelijk Jurisprudentie Nummer. Op de website www.rechtspraak.nl kun je dit nummer in het vakje rechtsboven onder 'Uitspraken snel zoeken' invullen. Je krijgt dan de gehele uitspraak te zien. Gewoon „googlelen‟ kan natuurlijk ook. ________________________________ 1) Rechtbank Dordrecht 10/04/09, LJN BI0805 2) Centrale Raad van Beroep 20/12/06, nr. 04/3427 WVG, LJN AZ5998 3) CRvB 16/04/08, nr. 06/4668 WVG, LJN BD0268 4) Rechtbank Arnhem 19/12/08, LJN BH0126 5) Rechtbank Amsterdam 30/06/08, AWB 08/1991 Wmo, LJN BG5683 6) EK 2005/2006, 30.131, C, pag. 59 7) Rechtbank Utrecht 03/07/08, nr. SBR 07/2706
Pagina 11
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Interview Barbera Veltkamp
“De Wmo in Ouder-Amstel levert maatwerk voor de cliënt. Wij gaan voor een 8 en niet voor een 6”
Barbera Veltkamp studeerde in 1991 af en werkte altijd voor de publieke zaak. Als unit hoofd bij de directie wetgeving bij de Raad van State in Den Haag kwam zij de Wmo al tegen als een ingewikkelde materie. Voordat ze in 2006 namens D66 wethouder werd had Barbera Veltamp bewust geen relatie met de lokale politiek, omdat het moeilijk is om politieke betrokkenheid te mengen met de objectiviteit die je als ambtenaar nodig hebt in je dagelijkse werkzaamheden. “Op lokaal niveau is de cliëntenparticipatie concreet vorm gegeven, met korte communicatielijnen. In een kleine gemeente als Ouder-Amstel is dat zeker het geval waardoor een persoonlijke afspraak snel gemaakt is”. Het begrip „zelfredzaamheid‟ is het uitgangspunt binnen de Wmo en de wethouder bevestigt dat het compensatiebeginsel een kernbegrip is. De gemeente heeft de verplichting om compensatie te bieden als op belangrijke levensterreinen het zelfstandig functioneren niet (meer) lukt. “Een van de belangrijkste verschillen in vergelijking met de Wvg is die verandering van zorgplicht naar compensatieplicht. Het streven is om vanuit de positie van de zorgvrager te denken en handelen en maatwerk Pagina 12
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
te bieden”. Veltkamp licht dit met een voorbeeld toe: twee mensen hebben een probleem bij het bereiden van een maaltijd. De een is geholpen met een maaltijdenservice, terwijl de ander met keukenaanpassingen de juiste compensatie heeft. “Afhankelijk van de persoonlijke situatie van de cliënt geldt in Ouder-Amstel altijd het uitgangspunt: wat heeft iemand nodig om zelfredzaam te zijn”. “De Wmo is destijds als bezuinigingsmaatregel bedoeld en heeft misschien wel voor het Rijk, maar zeker niet voor de gemeente Ouder-Amstel zo uitgepakt” vervolgt de wethouder. “Hier zijn de bestaande voorzieningen gehandhaafd. We gaan voor een 8, niet voor een 6. Toch loop je soms tegen grenzen op, het blijft moeilijk om in regels vast te leggen wat in redelijke zin normaal functioneren is”. "Goedkoopst-adequaat" is een veelbesproken term. Barbera Veltkamp vindt dat we moeten proberen een normale manier van functioneren mogelijk te maken. Adequaat zou daar een veel belangrijker uitgangspunt in moeten zijn, maar het kostenplaatje weegt mee. Toch is adequaat leidend. Ze vergelijkt dat met boodschappen doen: als het huismerk net zo goed is als het A-merk is het kosteneffectief om het huismerk te nemen. Bij gelijke geschiktheid kiezen we voor het goedkoopst adequate, afhankelijk van de persoonlijke situatie van de zorgvrager. “Het Wmo loket ondersteunt en helpt mensen, maar voor het publiek is niet altijd duidelijk met welke problemen men kan aankloppen. Het loket en de Wmo worden vooral geassocieerd met ouderen en mensen met een fysieke beperking, maar als iemand niet zelfstandig (meer) kan functioneren, door welk probleem dan ook, kan dat besproken worden bij het Wmo loket. Het volledige gespreksverslag is te lezen op de website van OLGA: www.olga-amstelland.nl Pagina 13
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Drie sterren voor het Wmo loket Ouder-Amstel Zorgbelang Noord Holland heeft een onderzoek naar het functioneren van Wmo loketten in Noord Holland uitgevoerd in 25 gemeenten die vrijwillig hun loket hebben laten toetsen. Er zijn ruim 150 kwaliteitsnormen ontwikkeld waar het ideale Wmo loket aan moet voldoen. Cliënten willen graag dat het loket bereikbaar, toegankelijk, herkenbaar, deskundig, objectief en persoonlijk is. Er zijn sterren uitgedeeld; 1 ster staat voor het hebben van een goede basis en bij het krijgen van 5 sterren valt er niets meer te verbeteren. Een 7-tal gemeenten , waaronder Ouder-Amstel, kreeg uiteindelijk 3 sterren toebedeeld . Het hoogste aantal tot nu toe. Een groot voordeel van het onderzoek en de gekozen onderwerpen is dat er een gedegen rapport is waar zowel de reeds behaalde normen als ook de mogelijke verbeterpunten worden genoemd. Lees het volledige onderzoeksverslag op de website www.sterrengids.org en kijk welke gemeenten hebben meegedaan. We feliciteren de gemeente van harte met het behalen van dit mooie resultaat. Ook hopen we dat de gemeente zal proberen een volgende keer 5 sterren te halen. En we hopen ook dat dit voor de andere gemeenten reden zal zijn om een volgende keer ook hun Wmo-loket te laten toetsen.
Pagina 14
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Oproep ! U bespaart ons veel tijd, energie en kosten door uw e-mailadres bij het secretariaat
[email protected] aan leveren. Dan krijgt u de nieuwsbrief in het vervolg digitaal aangeleverd.
Op de koffie bij het intercultureel vrouwenplatform Amstelveen In het kader van de gemeenteraadsverkiezingen op 3 maart organiseerde het intercultureel vrouwenplatform Amstelveen (ICVP) op woensdagochtend 3 februari een debat met kandidaat-raadsleden van de 9 politieke partijen in Amstelveen. Onder het genot van een kopje koffie werden 5 wensen naar voren gebracht waarop de vrouwen van het ICVP in de komende Raadsperiode aandacht van de politiek gevestigd willen zien. Pagina 15
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Zij willen een vaste ontmoetingsplek voor vrouwen, aftellende stoplichten om de veiligheid voor fietsers te vergroten, financiële steun voor de 'eigen kracht projecten' om allochtone vrouwen een betere kans te geven in de Amstelveense samenleving en de wijkverpleegkundige weer terug. Ook OLGA kreeg de gelegenheid een wens aan de orde te stellen. Liesbeth Bus uitte de wens om openbare gebouwen bruikbaar, toegankelijk en bereikbaar (BTB) te maken voor mensen met een beperking. Hoewel de andere projecten op veel bijval van de politiek konden rekenen, bleek voor het project van OLGA de meeste sympathie te bestaan. Zowel in de speeches van Frank Berkhout (D66), Jan Willem Groot (CDA), Jacqueline Koops (CU), Dorien Mijksenaar (GL), Petra van Mourik (PvdA), als in de toespraken van Herbert Raat (VVD), Linda Roos (BBA), Nora Tang (OCA) en Grea Twint (SP), werden hoopgevende woorden gesproken over de bereidheid iets aan de BTB van de gebouwen in Amstelveen te willen doen. Voor alle sprekers stond vast dat gehandicapten een actieve rol in de samenleving moeten kunnen spelen. Eventuele knelpunten die het functioneren beperken zou men dan ook liever gisteren dan vandaag willen verhelpen. Het is goed dat OLGA de kans kreeg om de positie van gehandicapten weer onder de aandacht te brengen bij de mensen die het verschil kunnen en ook moeten maken. Toch weten we allemaal dat enige terughoudendheid geboden is. Zoals een Oudhollands spreekwoord zegt: ”in verkiezingstijd is de politicus tot veel bereid!” Het is aan OLGA om de vinger aan de pols te houden en ons ook de komende jaren veel laten zien en streven naar het resultaat waarbij een deur altijd open gaat! Pagina 16
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Uithoorn geheel toegankelijk in 2010? De gemeente Uithoorn heeft in 2002 toegezegd in 2010 geheel toegankelijk te willen zijn voor mensen met een functiebeperking. Dat was destijds een behoorlijk gewaagde uitspraak. Want wat is toegankelijk voor iedereen en waar moet je dan aan voldoen. Toch is er in de daarop volgende jaren wel het één en ander gebeurd. Hoever de gemeente hiermee was had zij zelf eind 2008 niet in beeld en daarom is toen aan OLGA het verzoek gedaan of zij het voortouw wilde nemen om gezamenlijk met de andere belangenorganisaties heel Uithoorn te schouwen op toegankelijkheid. OLGA heeft deze verantwoordelijkheid toen afgewezen. Als belangenorganisatie kun je namelijk niet in de rol van adviseur treden. Samen met de gemeente heeft OLGA uiteraard gekeken naar een betere mogelijkheid en op advies van OLGA is contact gezocht met het projectbureau toegankelijkheid (PBT) in Utrecht. Dit bureau is een onderdeel van de CG-raad (Chronisch zieken en gehandicapten raad) en adviseert op het brede terrein van toegankelijkheid. Tevens zijn zij door deze raad gemandateerd om de keuringen voor het ITS uit te voeren. ITS staat voor Internationaal Toegankelijkheids Symbool. Wanneer een gebouw, evenement, woning, buitengebied of object voldoet aan de ITS criteria (zie www.toegankelijkheidssymbool.nl) komt het voor een ITS-symbool in aanmerking.
Pagina 17
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Dit is sinds 1971 het algemeen erkende systeem waarmee de toegankelijkheidsprestatie wordt aangegeven en is daardoor voor mensen met een functiebeperking zeer waardevol. Na de eerste contacten begin 2009 met het PBT en de nauw betrokken belangenorganisaties werd een plan opgesteld. In augustus 2009 is de eerste schouwronde gelopen en zijn de aandachtspunten geïnventariseerd. Sommige konden gelijk worden opgelost, andere hebben even meer tijd nodig. De geplande tweede ronde in december moest wegens het winterse weer worden uitgesteld. In september zijn echter wel de eerste ITS keuringen op gebouwen uitgevoerd Het gemeenthuis en de openbare bibliotheek waren de eerste 'slachtoffers'. De uitslagen waren niet schokkend, maar er zijn nog wel veel verbeterpunten. Deze worden de komende tijd bekeken en waar mogelijk gelijk tijdens de verbouwing worden aangepakt, waarna de ITS keuring volgt en het symbool op de deur mag worden geplakt. Het begin is er, maar veel werk moet nog worden verzet voordat alles is gecontroleerd. De komende maanden volgen schouwen door de betrokken instanties. Het PBT keurt dit jaar alle “hotspots” (openbare gebouwen) middels de ITS criteria. Dat wil niet zeggen dat ook alle gebouwen ITS waardig zullen worden. Wel weten we dan Pagina 18
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
waar we staan met de toegankelijkheid. Tijdens verbouwingen kunnen grotere onderdelen worden meegenomen terwijl kleine problemen mogelijk direct aangepakt kunnen worden. De streefdatum wordt waarschijnlijk niet gehaald maar het is al een flinke stap in de goede richting. De gemeente heeft aangegeven dat nieuw te bouwen openbare ruimtes moeten voldoen aan de ITS criteria. Dat is een enorme sprong vooruit. Tot nu toe hoefde alleen het bouwbesluit te worden gehandhaafd. Daar staat weinig in over toegankelijkheid. Het blijft echter wel belangrijk om de combinatie binnen en buiten te blijven bekijken. Want wat heb je aan een totaal toegankelijk gebouw, als je er niet kunt komen. Andersom heeft ook geen zin, je kunt er wel komen maar niet naar binnen……
In navolging van Uithoorn is ook Ouder-Amstel begonnen met een soortgelijk project. Dit moet echter nog worden uitgewerkt. Hopelijk volgen de gemeentes Aalsmeer en Amstelveen nu ook op korte termijn. Zo kan het streven van OLGA worden gerealiseerd: een toegankelijkere wereld voor mensen met een beperking is een toegankelijkere wereld voor iedereen!!! Pagina 19
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Nieuwe brochure PGA
Zorg nodig???‟ Onder deze titel bracht de participatiegroep gehandicapten Amstelveen (PGA) onlangs een nieuwe brochure uit. Deze is bedoeld om de zorgvrager te ondersteunen in het streven naar een zo groot mogelijke zelfstandigheid. De tekst is heel persoonlijk omdat de „ik vorm‟ is gebruikt en de zorgvrager zichzelf vragen stelt, nadat bij haar/hem de diagnose van een ziekte of beperking is vast gesteld. Het gaat om vragen over de thuissituatie, wat de zorgvrager (nog) zelf kan, wat zij/hij van anderen kan vragen en wat nodig is om de regie zelf in handen te houden. Het uitgangspunt van de PGA is dat mensen met een beperking gelijke kansen moeten hebben en volwaardig moeten meedoen, meepraten, meedenken en meebeslissen in de samenleving. De PGA kan de gemeente Amstelveen gevraagd en ongevraagd adviseren over al het gemeentelijk beleid dat mensen met een beperking raakt. De brochure „Zorg nodig???‟ geeft tenslotte een aantal belangrijke adressen en ligt bij huisartsen, verwijzers en zorginstellingen in Amstelveen. Wilt u een exemplaar (of enkele) thuis gestuurd krijgen? Stuur dan een e-mail met uw naam en adresgegevens aan
[email protected] Pagina 20
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Zelfredzaamheid bij calamiteiten
Bij het woord zelfredzaamheid denken we meestal aan iemand die zichzelf kan redden in het dagelijks leven. Maar hoe zit het als er sprake is van direct gevaar, zoals een brand, gaslek, stroomuitval of andere calamiteit? Kan iemand zich in veiligheid stellen en zo ja, hoe dan? Welke groep mensen moet bij een calamiteit extra aandacht krijgen? We denken in de eerste plaats aan kinderen, mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking of een chronische ziekte. Mensen dus met verminderde zelfredzaamheid. Waar moeten we bij deze groep mensen op letten en wat staat ons te doen? Op initiatief van de gemeente Amstelveen is een gevarieerde groep mensen met deze vragen aan de slag gegaan, waaronder mensen van de gemeente, de brandweer en andere betrokkenen. Tijdens een drietal bijeenkomsten werd de vraag gesteld, wie in dergelijke situaties niet of verminderd zelfredzaam is, welke problemen de hulpverleners kunnen tegenkomen en hoe die opgelost kunnen worden. Dit gebeurde aan de hand van drie situaties: brand, uitvallen (langdurig) van nutsvoorzieningen en ongelukken in en om het huis. Vastgesteld werd dat mensen die verminderd zelfredzaam zijn in drie overkoepelende categorieën kunnen worden ingedeeld: a) mensen met een mobiliteitsbeperking; Pagina 21
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
b) mensen met een zintuiglijke beperking; c) mensen met een
verminderd begripsvermogen. Tijdens drie boeiende bijeenkomsten kwam de vraag naar boven, welke maatregelen mensen van tevoren kunnen nemen, zodat een calamiteit (klein of groot) niet erger wordt dan nodig is. Onafhankelijk de beperking zijn dat: 1. Wat moet je weten als een ramp zich voordoet? 2. Wat moet je kunnen als een ramp zich voordoet?
3. Welke hulpmiddelen heb je nodig? 4. Hoe kun je je netwerk inzetten om te overleven? Voor OLGA namen Joost Bende en Henk Nobel deel en ze waren verheugd om te ontdekken, hoe de ene deelnemer de ander weer op nieuwe ideeën kan brengen. Zo werd niet alleen de groep verminderd zelfredzamen geïnventariseerd, maar kwamen ook diverse riskante situaties aan het licht. Het advies dat voortvloeit uit deze bijeenkomsten rond zelfredzaamheid is voor de gemeente Amstelveen een leidraad om verder beleid te ontwikkelen. Pagina 22
Nieuwsbrief OLGA maart 2010
Nieuw folder OLGA komt medio mei uit Deze folder maakt duidelijk wat OLGA zoal doet. De folder is voor iedereen aan te vragen bij het secretariaat en wordt verspreid op vele relevante plaatsen in de Amstelland gemeenten.
Oproep!!! Voelt u zich betrokken bij mensen met een lichamelijke beperking of heeft u zelf een lichamelijke beperking? Woont u in Aalsmeer, Amstelveen, Ouder-Amstel of Uithoorn én wilt u zich ervoor inzetten dat mensen met een functiebeperking als volwaardige burgers kunnen participeren? Dan wilt u werken bij OLGA! Wij bieden: Leuke vrijwilligers, flexibele werktijden en een redelijke onkostenvergoeding. Meldt u aan door te bellen naar het secretariaat 020-3453429 of een e-mail sturen naar
[email protected] Daar kunt u ook met vragen terecht. Pagina 23
Maart 2010, nummer 20
Colofon De nieuwsbrief van OLGA verschijnt twee à drie keer per jaar. Via de nieuwsbrief houdt OLGA belangstellenden op de hoogte van haar activiteiten. Redactie: Mirjam te Brake, Ada Sellemans en Marjon Graven Secretariaat OLGA: Bertha von Suttnerlaan 98 1187 SX Amstelveen T. 020-3453429 ma, di, wo en vr 14 - 17 uur E.
[email protected] Meer informatie over OLGA: www.olga-amstelland.nl Pagina 24