GOEDENDAG Tweemaandelijks personeelsblad van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - eenentwintigste jaargang - nr 5 - november-december 2005
DOSSIER: MET PENSIOEN TOPONTMOETING MET ERIC STROOBANTS AFDELING: ELEKTRICITEIT EN MECHANICA ANTWERPEN REPORTER: COLLEGA’S MET KINDEREN: MINDER RENDABEL? MARKANT: MARIE-JEANNE VERMEIR ACTUEEL: DE ANTWERPSE RING TE VROEG KLAAR DE NIEUWE HOSPITALISATIEVERZEKERING 200 COLLEGA’S VERHUIZEN NAAR DE ARENBERG
Afgiftekantoor 1099 Brussel X; P509302
IN DE SCHIJNWERPERS
WE HEBBEN HET SAMEN GEDAAN Actueel: Of hoe de Antwerpse ring te vroeg klaar was na drie jaar
6 8
DE DRIBBEL EN DE DRIVE Topontmoeting met Eric Stroobants
ZIEK ZIJN WORDT DUURDER
11
SNELWEGEN ONDER HOOGSPANNING
14
NIEUWE CULTUUR-TEMPEL
18
DE MARIFOON VAN MARIE-JEANNE
30
EEN ANDERE WEG INSLAAN?
33
Speciaal: De nieuwe hospitalisatieverzekering
Afdeling onder de loep: Elektriciteit en Mechanica Antwerpen
Actueel: Tweehonderd collega’s verhuizen naar de Arenberg
Markant: Marie-Jeanne Vermeir
Speciaal: Het Loopbaanontwikkelcentrum helpt u de juiste richting te kiezen
DOSSIER: MET PENSIOEN 22 DRIE PENSIOENSTELSELS - VIJFTIEN VEELGESTELDE VRAGEN OVER UW PENSIOEN 23 SOCIALE ZEKERHEID IN EEN NOTENDOP 24 AAN TWEE KANTEN UIT DE BOOT 25 GETUIGENIS: ANDRÉ VERSCHELDE 26 PENSIOEN IN ZICHT? - GETUIGENIS: CHRISTIANE AELBRECHT 27 GETUIGENIS: LOUIS VERMEIREN 28 SAMEN UIT, SAMEN THUIS GETUIGENIS: PAUL VAN DE VELDE - INFO
wegwijzers 20 verstrikt in het web 29 e-government 34 ICT 38 vorming 39 IMZ 41 emancipatiezaken 44 BBB 45 personeelszaken 48 tribune
cultuur 35 taaltobbe/uitgelezen 39 proefstuk 40 doedingen
varia 2 fotofoto 3 nieuws & nieuwtjes 12 reporter ter plaatse 36 relax zomerzoektocht 42 komen en gaan 47 in memoriam
ONDER COLLEGA’S
GOEDENDAG Tweemaandelijks personeelsblad van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap eenentwintigste jaargang nr 5 november-december 2005 Redactieraad voorzitter: Frank Van Swalm departementale vertegenwoordigers en kernredactie: Leen De Dycker (COO); Maarten De Gendt (COO); Hilde Desmedt (COO); Natalie Hulsen (COO); Annemie Morren (COO); Karen Vanden Auweele (COO); Tom Goossens (AZF); Gitti Van den Borre (WIM); Linda Baumans (OND); Steven Timmermans (OND); Liesbeth Van Huffelen (WVC); Kris Maison (EWBL); Karel Liebaers (LIN); Anne Persyn (LIN); Suzan Van Hoof (LIN)
Tussen het puin door Leen De Dycker
D
aarnet zat ik nog tot achter mijn oren onder het stof, stenen van tussen het puin te rapen. We weten nog niet wat we er mee kunnen aanvangen, maar je gooit perfect intacte stenen toch niet tussen het steengruis op de container? Misschien worden ze een tuinpad of een muurtje tussen het bad en het toilet? Onze verbouwing is vandaag haar derde dag ingegaan en ik ben ervan geschrokken hoe snel het allemaal gaat. De charmante ingebouwde keukenkasten zijn onherroepelijk platgegaan en de helft van de livingvloer ligt ook al op de stofhoop. De komende weken moeten alle vloeren, ramen en elektriciteitsen waterleidingen er nog aan geloven. Het is toch wel even schrikken: op twee dagen tijd is ons huis niet meer ons huis. We lopen nu op een werf rond. We kunnen niet meer terug. Op sommige momenten bekruipt me het gevoel dat dit allemaal niet nodig was. En dat we veel te drastisch aan het vernietigen zijn wat er al vijftig jaar zo mooi stond. Maar soms moet je de problemen aanpakken voor ze er zijn. Waarom vertel ik dat van die stenen? Omdat het uiteindelijk met BBB net hetzelfde is. Het ministerie wordt ook vertimmerd. Ik weet niet wat dat allemaal concreet zal betekenen, maar ik kan alleen hopen dat het ook een verbetering wordt.
Onze organisatie zal er in elk geval anders uitzien en dat betekent voor ons dat we afscheid moeten nemen van deze Goedendag. En nu ik dit rubriekje voor de laatste keer volschrijf, is het toch met een beetje weemoed. Er komt natuurlijk wel een nieuw blad. Dat hopelijk nog beter wordt. Ook daarvoor zijn we nog volop de stenen aan het zoeken. Het is nog niet duidelijk waar de muren zullen staan, waar de deur komt en hoe alles zal werken. De fundamenten liggen er al wel, en die zien er stevig uit. Al moeten we ook op dat vlak binnenkort afscheid nemen. Van collega Hilde die na 30 jaar op dit ministerie op zoek gaat naar andere uitdagingen. Ik heb het er wel een beetje moeilijk mee. Ik had haar graag nog eventjes bijgehouden, hier in dat kleine kamertje naast mijn deur. Maar als er één deur dichtgaat, gaat er ergens anders weer eentje open, zo zei ze me vorige week zelf nog. En dat uiteindelijk heel het leven niet veel anders is dan veranderen, ook al kies je daar niet altijd voor. Je kan er dus maar beter een kans in zien om dingen beter te maken. Een beetje zoals met onze keukenmuur.
Vaste medewerkers: Bibliotheek departement Coördinatie; Wini Condic Begov (contactpunt VlaanderenCOO); Dany Jonckheere (Sociale Dienst-AZF); dienst Emancipatiezaken (AZF); Gepensioneerdenvereniging; John Keirsbulck (IMIS-AZF); Godfried Knipscheer (COO); Tina Mafrans (ICT); Martine Noynaert (IMIS-AZF); Vincent Sennesael (COO); Gerda Serbruyns (Vorming-AZF); Taaladvies (COO); Anne Van Autreve (CCM-LIN); Inge Van Belle (EDS-Telindus); André Verdren (COO) Hoofd- en eindredactie: Leen De Dycker Coördinatie: Natalie Hulsen Redactiesecretariaat: Simone Vervloessem Contactadres: Boudewijnlaan 30, toren C, 6de verdieping, kamer 6C50, 1000 Brussel, tel.: 02-553 55 67, fax: 02-553 55 22, e-mail:
[email protected], website: www.vlaanderen.be/goedendag Aan dit nummer werkten ook mee: Tim Ampe, Stefaan Croon, Yves Decuypere, IBW-collega’s, Ingrid Pelssers, Tjörven Stuer, Patricia Van den Bossche, Johan Vermeiren Foto’s: Yves Decuypere, Peter Van Hoof en André Verdren Cartoons: Hans Boeykens, Nix en Bart Vantieghem Lay-out: Tabeoka, Leuven Druk: Die Keure, Brugge Verantwoordelijke uitgever: ministerie van de Vlaamse Gemeenschap departement Coördinatie Frank Van Swalm Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel
PS: Met dit nummer zit ons Goedendagwerk erop, hopelijk zie ik u weer in het nieuwe blad?
1
FOTOFOTO
Dit is de allerlaatste keer dat u hier een kiekje van een collega kunt bewonderen. Al onze aankoopcheques zijn de deur uit en na dit nummer stopt Goedendag er definitief mee. Begin 2006 presenteert de redactie u een gloednieuw blad. Bedankt allemaal voor de leuke en originele foto’s die u ons toestuurde. Heimwee? Surf dan snel naar de Goedendagsite waar u deze en andere foto’s van de voorbije jaren kunt downloaden: www2.vlaanderen.be/ned/sites/goedendag/fotoalbum.
Ingestuurd door: Paul Lambrecht, hoofdtechnicus bij de Gemeenschapsinstelling voor Bijzondere Jeugdbijstand De Zande in Ruiselede (WVC).
WIEWATHOE?
2
Op 22 september trokken velen onder u naar de jaarlijkse sportdag. Niet zo voor de collega’s van de gemeenschapsinstelling De Zande in Ruiselede en Beernem. Al enkele jaren op rij zoeken zij een sportief alternatief dichter bij huis. Dit jaar stond de Poekebeekroute op het programma, een fietstocht van 45 km door de streek van het Meetjesland. Organisator van dienst was Paul Lambrecht. Tijdens een pitstop in Kanegem vereeuwigde hij collega Kristel Usewils aan het standbeeld van ‘Flandrien’ Briek Schotte op de gevoelige plaat.
NIEUWS & NIEUWTJES
Zelfs de minister kwam sporten
© Lieve Wyndaele
Wat hebben Kim Gevaert, Cédric Van Branteghem en Vlaamse ambtenaren gemeen? De sportdag voor ambtenaren! Met ruim 6000 sportievelingen lag de opkomst iets lager dan vorig jaar, maar dat kon de pret niet drukken want er stond een prachtig zonnetje. Ook deze keer liet Bloso ons proeven van enkele nieuwe sporten: geocaching, rolstoelbasketten en spinning, heel hard fietsen op muziek. Dat laatste sprak blijkbaar tot de verbeelding van onze minister van Bestuurszaken Geert Bourgeois, want hij gaf op de fitnessfiets het beste van zichzelf. Meer dan 3000 ambtenaren verkenden al wandelend de Europese wijk en de Brusselse parken en bossen en ruim 900 fietsers en mountainbikers verschenen aan de start. Jammer genoeg kwam een collega daarbij zwaar ten val. Dansfanaten konden zich uitleven met de latino groove, bodyjam of samba, en competitieve ambtenaren konden elkaar de loef afsteken tijdens de toernooien minivoetbal, badminton of volleybal. De uitslagen van die toernooien, de winnaars van de kwis en nog meer foto’s vindt u op de website van Bloso.
© Lieve Wyndaele
Maar het was niet al sport wat de klok sloeg, ook het milieu kwam aan zijn trekken. Zo demonstreerden de milieuzorgcollega’s op een energiefiets hoeveel spierkracht er nodig is om een pc, een printer en een faxtoestel te laten draaien. En we konden biertjes slurpen uit composteerbare biobekers van maïs waarvoor de afdeling Technologie en Innovatie (WIM) had gezorgd. Dat heel wat ambtenaren het niet bij de sportdag houden, bewezen de collega’s van de afdeling Binnenlandse Aangelegenheden uit Antwerpen (EWBL). Zij namen op 25 september deel aan de bedrijventriatlon van de Vlaamse Liga van Bedrijfssportbonden. Na samen 3800 meter gezwommen, 180 kilometer gefietst en 42 kilometer gelopen te hebben, eindigde het MVG-team als 9de van de 43 ploegen. Proficiat! • www.bloso.be (klik op Sportdag voor ambtenaren)
Veilig door de stad Wie voortaan een dienstfiets neemt vanuit de gebouwen in de Noordwijk naar het Markiesgebouw of het Martelaarsplein, kan met een gerust hart de Brusselse straten op. Om zonder ongelukken tussen de overheidsgebouwen te fietsen maakte de Centrale Coördinatiecel Milieuzorg (LIN) in samenwerking met de Brusselse politie veilige fietsroutes op. Op de gebouwenportaalsite kunt u de routebeschrijving samen met een plannetje downloaden. Binnenkort kan dat ook voor enkele andere Brusselse gebouwen. De handige tips op de milieuzorgwebsite loodsen u bovendien nog veiliger door de stad.
Momenteel zijn er een 200-tal dienstfietsen in ons ministerie in omloop. Dat de geelkleurige tweewieler zowel in Brussel als in de buitendiensten nog altijd erg in trek is, bewijst een kleine rondvraag bij enkele gebouwverantwoordelijken en baliepersoneel. Snel reserveren is de boodschap! Bovendien maakt het feit dat de fietsen vaak als blikvanger in de inkomhal worden gezet, het succes alleen maar groter. • intra.vlaanderen.be/gebouweninfo • www.vlaanderen.be/milieuzorg/veiligfietsen
3
NIEUWS & NIEUWTJES
Twaalf militaire domeinen in Vlaanderen krijgen een grondige opfrisbeurt. Het heidelandschap waarin ze zich bevinden en de planten en dieren die erin leven worden immers alsmaar zeldzamer. Een gezamenlijk natuurproject van onze milieuadministratie Aminal en het federaal Ministerie van Defensie kreeg extra Europees geld om de natuur in de gebieden verder te herstellen. Het DANAH-project loopt gedurende vijf jaar en wordt vanuit Aminal op de voet gevolgd door een vijfkoppig team in het Vlaams Bezoekerscentrum De Watersnip, vlakbij het militair domein in Leopoldsburg. Ook na het project moet de natuur in de domeinen beschermd blijven. Daarom wordt er hard gewerkt aan een computersysteem dat de militaire activiteiten, de natuurwerkzaamheden en het gebruik door derden op de domeinen in beeld brengt. Zo weten de militairen bijvoorbeeld tijdens het broedseizoen dat ze hun oefeningen in bepaalde gebieden even moeten staken.
© Christian Decloedt DG IPR
Aminal en militairen beschermen de heide
• www.danah.be
Iedereen wil het bos in De bossen van Vlaanderen zijn populair, zeker als werkterrein. Maar liefst 225 kandidaat-boswachters kropen op 10 september in de schoolbanken van Inverde, de vzw die de opleiding voor bos- en natuurwachters in Vlaanderen organiseert. Dat hadden er dubbel zoveel kunnen zijn, want er is een enorme wachtlijst. De meeste kandidaten hebben een duidelijk profiel: zeer gemotiveerde jongeren die altijd al droomden van een job in het bos, of enthousiaste veertigers die hun leven een nieuwe wending willen
geven. “Zij komen uit een harde job in de IT of de petrochemie, en willen nu overschakelen naar een job in open lucht”, vertelt Geert Van De Maele van de afdeling Bos en Groen (LIN). Maar 20% van de kandidaten is vrouwelijk. Opvallend veel volgens Geert, want op de 109 Vlaamse boswachters zijn er vandaag maar 5 vrouwen. Dat zou te wijten kunnen zijn aan de politionele bevoegdheden die bij het boswachterschap horen. Vrouwen worden misschien afgeschrikt door de agressie van quadrijders die de jongste tijd de bossen onveilig maken en waartegen hard moet opgetreden worden?
EWBL kijkt over het muurtje
© Lieve Wyndaele
Bij de administratie Werkgelegenheid (EWBL) veranderen ze al eens graag van stoel. Zes collega’s die de subsidies voor tewerkstellingsprojecten beoordelen, lieten hun dossiers voor wat ze waren en liepen een dagje mee met de projectadviseur bij twee van de vzw’s die opleiding en tewerkstelling bieden aan mensen die werkloos of laaggeschoold zijn. Zo kregen de abstracte dossiers voor één keer een gezicht. De dames voelden zich meteen thuis en waren onder de indruk van het enthousiasme van hun doelgroep.
4
Eerder al ruilde de secretariaatsmedewerkster van het directoraat-generaal haar post een week lang met die van een dossierbehandelaar. Omdat ze veel telefoontjes en post krijgt van burgers die een aanmoedigingspremie voor loopbaanonderbreking vragen, wilde ze er alles over leren. De dossierbehandelaar installeerde zich ondertussen op haar stoel voor de secretariaatstaken. Een intensieve en leerrijke week voor allebei en de burger vaart er alleen maar wel bij.
NIEUWS & NIEUWTJES De eenzame fietser Je hoeft helemaal niet gek te zijn om drie uur op de fiets te zitten op weg naar het werk, zo beweert collega Filip Ooghe. Van april tot oktober legt hij de 80 kilometer tussen zijn achterdeur in Erpe-Mere en het Markiesgebouw in Brussel fietsend af, goed voor zo’n 130 ritjes per jaar. Maar het kan eenzaam zijn op de fiets. Daarom lanceerde Filip begin juli een oproep op de intranetzoekertjes. Of er collega’s uit de streek rond Aalst zin hadden om hem te vergezellen? Enkele collega’s gingen op de uitnodiging in, maar niemand heeft het heel de zomer volgehouden, zo bleek toen we hem nieuwsgierig belden. Toch wil
Filip meer collega’s overtuigen om zijn voorbeeld te volgen. Angst voor het verkeer is niet nodig volgens hem. Als je de grote wegen een beetje vermijdt, hoef je enkel in Brussel goed op te letten. Zijn grootste schrik beleefde hij trouwens niet in het verkeer, maar toen hij plots oog in oog stond met een grommende dobermann. Zijn fiets hangt nu aan de haak, maar vanaf april klikt Filip weer in de trappers. Wie eens wil meerijden, mag hem altijd mailen: filip.ooghe@wvc. vlaanderen.be.
Statutair museum? “Een schande!” stormde een collega een maand geleden ons redactielokaal binnen. “Heb je het gelezen in de krant? Belgacom gaat 400 vastbenoemde ambtenaren ontslaan!” Nu ja, ontslag is veel gezegd. De ambtenaren krijgen nog een paar jaar hun loon betaald, maar dat wordt langzaam verminderd tot een bepaald minimum. Dan komen een vijftigtal contractuele collega’s bij Belgacom er bekaaider vanaf: zij worden gewoon ontslagen. Het is niet de eerste keer dat de ‘lastige’ statutaire benoeming voor commotie zorgt. Er is al langer een tendens om meer contractuelen in dienst te nemen bij de overheid. Ze kosten minder en kunnen flexibeler ingezet worden. Bij de lokale overheden bijvoorbeeld zijn slechts vier op tien personeelsleden nog vastbenoemd. In ons ministerie loopt het zo’n vaart niet: slechts een kwart van ons is contractueel in dienst. En met het nieuwe raamstatuut, dat in werking treedt na BBB, wordt het zelfs iets makkelijker om van een contractuele naar een statutaire benoeming door te schuiven. Meer over het raamstatuut leest u op pagina 44.
Ramen en deuren dicht! Tot 40% fiscaal voordeel ontvangt u als u uw dak isoleert of enkel glas vervangt door isolerende beglazing. De Vlaamse overheid wil immers dat we zuiniger met energie omspringen zodat de CO²uitstoot en dus ook het broeikaseffect vermindert. Vanaf 2006 gaat ze nog een stapje verder: huizen die vanaf 1 januari gebouwd of verbouwd worden, moeten een energiecertificaat halen en voldoen aan strengere normen op het vlak van isolatie en verwarming. Dat vraagt een investering, maar loont door een lagere energiefactuur. Wat mooi meegenomen is nu de brandstofprijzen spectaculair gestegen zijn. Energiebesparende maatregelen komen er ook in de
gebouwen van de Vlaamse overheid zelf. Zo zullen de stookinstallaties beter worden onderhouden en komen er thermostatische kranen op verwarmingstoestellen. Ook wij kunnen een tandje bijsteken door de dienstwagen te laten staan en de fiets of het openbaar vervoer te nemen. En door ons raam dicht te houden als de verwarming opstaat. • www.vlaanderen.be/milieuzorg • www.energiesparen.be > subsidies > particulier > tik uw postcode in en u krijgt een overzicht van alle premies in uw regio
5
ACTUEEL
WE HEBBEN HET SAMEN GEDAAN OF HOE DE ANTWERPSE RING TE VROEG KLAAR WAS NA DRIE JAAR De werkzaamheden aan de Antwerpse ring zijn voorbij. Onder leiding van de afdeling Wegen en Verkeer Antwerpen (LIN) heeft een bont gezelschap de ‘werf van de eeuw’ tot een goed einde gebracht. De projectleiders Patrick Debaere en Toon Van Gils blikken terug. Over mensen die hun pensioen uitstellen, over uitdagingen en verantwoordelijkheid nemen. En over grasmaaien op Cape Canaveral.
E
r klinkt weemoed in zijn stem. “Och, ik heb dat graag gedaan.” Ook een waarschuwing van Toon Van Gils dat hij de mensen zo nog een beeld geeft van projectleiders die hun dagen aan de toog doorbrengen, helpt niet echt. Patrick Debaere volhardt: “Ik kan niet anders dan het woord ‘plezant’ gebruiken, het spijt me. Ik heb het absoluut niet tegen mijn goesting gedaan.” Gaandeweg het interview blijkt waarom. De ingenieurs stonden samen aan het roer van de werkzaamheden aan de ring rond Antwerpen.
Knipscheer
Tekenend voor hun houding is de lichte chaos die ontstaat bij de vraag naar hun precieze functie. Projectleider, leidend ambtenaar, coof adjunct-leidend ambtenaar. Veel belangrijker dan hun eigen rol - “ik hoop dat je dat opschrijft”- was de ploeg. Die heeft het gedaan. BANG Toen drie jaar geleden de eerste plannen voor de nieuwe ring op tafel kwamen, was de angst groot. Patrick Debaere: “Ik zag overal meewarige blikken. ‘Ge gelooft dat toch zeker zelf
niet?’ Een defecte vrachtwagen op de vluchtstrook zorgde al voor kilometers file, en dan wilde ik de ring op halve capaciteit zetten. Of ik zot was?” En toen was er als een godsgeschenk ineens een riooldeksel dat verzakte en de hele stad lam legde. Hoeveel deksels zouden nog volgen? Dat soort dingen liet zien hoe erg alles aan vernieuwing toe was. Patrick Debaere: “Door al die doemscenario’s werd iedereen bang, maar ik was daar juist blij mee. Want ineens werd alles mogelijk wat eerder niet kon: busstroken op de snelweg, speciale fietsroutes. En de chauffeurs wilden hun gedrag veranderen.”
foto Peter Van Hoof
door Godfried
ACTUEEL
heel belangrijk. Allerlei disciplines bij elkaar halen en laten samenwerken. En dat waren er veel: de aannemer, communicatiespecialisten, mensen van de minderhindermaatregelen, zelfs psychologen. Ik vind dat je als projectleider vooral expert moet zijn in het samenbrengen van experts.” IK STUUR EEN RAKET NAAR DE MAAN
hebben uitdaging nodig in hun werk en als leidinggevende moet je ze het vertrouwen geven. Je moet de mensen niet altijd controleren, zodat ze als schaapjes in hun kooi blijven zitten. Laat ze risico nemen en gooi ze soms in het diepe. Steeds maar toestemming vragen werkt niet en het kost ook nog eens een hoop tijd. Ik hoop dat BBB de mensen de mogelijkheid zal geven om meer verantwoordelijk te worden, in de echte zin van het woord. Dat is ook wat wij hier gekregen hebben, en dat is een verdienste van degenen die het ons gegeven hebben. Een ambtenaar die risico durft te nemen moet in zijn evaluatiegesprek waardering krijgen. Als hij ‘schoon in zijn hoekske’ was blijven zitten, dan zegt iedereen, ‘kijk dat is een goede ambtenaar, hij doet altijd wat we zeggen’, maar er zou niets gebeurd zijn en hij had ook niets geleerd.”
foto Peter Van Hoof
Volgens Patrick Debaere zijn drie dingen belangrijk: wat verwachten de mensen, wat kunnen ze verdragen en wat kun je zelf doen: “Als je goed uitlegt waarom een project twee jaar gaat duren, dan kunnen de meeste mensen dat wel verdragen. Dat houdt op als het een half jaar uitloopt. En wat je zelf kunt doen? Je moet de mensen Patrick Debaere (links) en Toon Van Gils niets voorliegen, het verhaal niet mooier of (rechts) werkten samen met een tiental colslechter maken dan het is. Open communiceren lega’s drie jaar aan de werf van de eeuw. en dan doen wat je zegt. Waarom zet je een Het gloedvolle betoog over openheid, samenrioolbuis voor een etalage als hij ook twee meter werken en flexibiliteit hangt nog in de lucht Toon Van Gils: “We hadden heel weinig tijd verder kan staan? Dat laat ook zien hoe belang- als de bescheidenheid weer om de hoek komt voor de voorbereiding. Het was alsof we ver- rijk het is om allemaal voor hetzelfde doel te kijken. “Wij zijn geen buitengewone of abnortrokken in een trein zonder wagonnetjes. We hadden maar een paar mensen en er waren nog geen externe steun, minderhindermaatregelen “Een ambtenaar die risico durft te nemen moet in zijn evaluatiegeof communicatiecampagnes. Die wagonnetjes hebben we er al rijdend aan moeten koppelen. sprek waardering krijgen. Als hij schoon in zijn hoekske was blijDe ploeg heeft hier iets voor elkaar gekregen dat ven zitten, zou er niets gebeurd zijn en hij had ook niets geleerd.” enorm is. Eigenlijk is het een wonder dat we er geraakt zijn.” Zo ontstond er pas gaandeweg een allesomvattend project. De ideeën daarvoor kwamen overigens niet alleen uit de koker van de Antwerpse ingenieurs. Patrick Debaere: “In Japan zagen we dat je alles ineens moet doen. Niet alleen de weg, maar ook de riolen en de bruggen. Zodat het er weer dertig, veertig jaar tegen kan. Van de Nederlanders hebben we geleerd om de bedrijven uit de buurt er van in het begin bij te betrekken. En ze hadden gelijk, want je project kan wel goed ineenzitten, maar je moet het ook verkopen. Wij zijn uitgebreid met de bedrijven gaan spreken en zij zijn nu de eersten die ons komen feliciteren. Die totaalaanpak was
gaan. Ik vertel altijd een verhaal dat ik op televisie gezien heb over Cape Canaveral. De camera vindt iemand die het gras aan het maaien is en ze vragen hem wat hij aan het doen is. En weet je wat hij zegt? ‘Ik stuur een raket naar de maan.’ Hij is niet zomaar het gras aan het afrijden, hij stuurt een raket naar de maan. Iedereen draagt zijn deel bij aan het grote doel.”
male ambtenaren hoor. Er lopen er veel van dat soort rond.” Tot slot? Patrick Debaere en Toon Van Gils willen graag, heel graag zelfs, hun ervaringen ter beschikking stellen aan anderen. Aan iedereen die bereid is er iets van te leren.
Toon Van Gils: “De motivatie was enorm. Iedereen wilde de uitdaging aangaan en voelde het als een eer om mee te doen. Een paar mensen hebben er zelfs hun pensioen voor uitgesteld. Waar dat mee te maken heeft? Mensen
7
TOPONTMOETING
“Als men niet in BBB gelooft, moet men ook om dat te zeggen en heel de zaak af te blazen.” foto Peter Van Hoof
de moed hebben consequent
TOPONTMOETING
Goedendag sprak met Eric Stroobants, secretaris-generaal van het departement Coördinatie
De dribbel en de drive Zevenendertig keer oog in oog met een topfiguur uit de Vlaamse overheid. Soms zijn we er wijzer van geworden, soms ook niet. In dit laatste nummer van Goedendag sluiten we het rijtje af met een man die al vijftien jaar in het oog van de storm zit, en zoals het riet wel buigt, maar niet breekt.
door Hilde Desmedt
G
edrevenheid vindt hij zelf zijn sterkste kant. Een understatement. Eric Stroobants is een turbojet. Voor je het beseft, word je meegezogen in de slipstream van zijn enthousiasme. Tweeënzestig is hij, maar er zit nog geen sleet op de motor. Of toch wel? Door de week probeert hij - volgens sommigen tegen beter weten in - de BBB-trein op de rails te houden. In het weekend roept hij lelijke dingen naar de scheidsrechter op het voetbalveld. Eric Stroobants: (top)ambtenaar, bruggenbouwer, voet“Mensen die in balfan.
gemakkelijkt. Bart Somers was amper drie dagen minister-president toen hij op de Heizel aan de Vlaamse ambtenaren de grote boodschap moest komen verkondigen. Hij heeft dat, gezien de omstandigheden, schitterend gedaan, maar er bestond twijfel over zijn geloofwaardigheid. Staat hij er wel achter? Wat een krachtig signaal had moeten zijn, is door omstandigheden de mist ingegaan. Ook bij de nieuwe regering ervaar ik niet die volle overtuiging van ‘jongens hier gaan we voor’. Het is een project van de vorige regering en de huidige politici het openbaar ambt voeren het uit. Meer niet. Tweede stappen, maar zeggen dat ze evengoed punt: de administratie en de VOI’s Roken heeft hij opgegeven, maar of iets anders kunnen doen, daar geloof ik stonden soms lijnrecht tegenover hij het na zijn hartinfarct rustiger aan elkaar, althans in hun communicatie. niet in.” doet, valt te betwijfelen. Het is zes uur Als er onvoldoende draagkracht is bij ’s avonds en na mij staat er nog een het politieke niveau en tegenstrijdige bezoeker op de agenda. Morgenvroeg om half negen is hij alweer pre- benaderingen bij het topmanagement, hoe zou je dan willen dat de sent voor de vergadering van de Vlaamse Regering. Maar eerst heeft doorsneeambtenaar er warm voor loopt?” Goedendag nog een paar ‘lastige’ vragen voor hem. Zoals deze. Goedendag: Voor de doorsneeambtenaar was het ook een verBegin volgend jaar wordt officieel de aftrap gegeven voor BBB. van-mijn-bedshow. Maar er klinkt geen applaus. Wel hier en daar tandengeknars en Eric Stroobants: “Ja, als puntje bij paaltje kwam, is het allemaal overboegeroep. Een verklaring? gekomen als te theoretisch. Het Bijblijfblad was een verdienstelijke Eric Stroobants (stoïcijns): “Zo’n operatie kan alleen maar slagen als ze poging, maar al bij al zijn we er niet in geslaagd om de echte boodmet enthousiasme en overtuiging gedragen en geduid wordt door de schap over te brengen, om de drijfveren, de uiteindelijke bedoeling vaders van de hervorming. En dat was hier niet altijd het geval. De en dus ook de toegevoegde waarde van de hele operatie duidelijk te diverse wissels in de Vlaamse Regering hebben de zaken zeker niet ver- maken. Een gemiste kans.”
9
TOPONTMOETING
DOORGELICHT Wie is uw lievelingsschilder? Vlaamse primitieven Wat is uw lievelingsmuziek? Licht klassieke muziek Welk historisch personage bewondert u het meest? Gandhi Welke eigenschap waardeert u het meest? Eerlijkheid, duidelijkheid Wat is voor u het volkomen geluk hier op aarde? Met innerlijke vrede zowel achterals vooruitzien Wat doet u het liefst? Wandelen, historische steden bezoeken Wat is uw belangrijkste karaktertrek? Gedrevenheid Wat waardeert u het meest bij uw vrienden? Oprechtheid Wat is uw lievelingskleur? Blauw Wat is uw lievelingsbloem? Roos Wat is uw lievelingsvogel? Bonte specht Wat is uw lievelingslectuur? Historische romans Wie zijn voor u de helden van vandaag? Mensen die werken met demente bejaarden of gehandicapten Wat verafschuwt u het meest? Inconsequent handelen Welk personage veracht u het meest? Al diegenen die anderen manipuleren Wat was de belangrijkste historische omwenteling of hervorming? De pil Welk talent zou u het liefst willen bezitten? Virtuoos pianospelen, schrijftalent Hoe zou u het liefst willen sterven? Lucide en in vrede met mezelf Hoe voelt u zich momenteel? Prima Hoe luidt uw devies? Zoek wat mensen verenigt, niet wat hen scheidt 10
Goedendag: Als bijzonder commissaris hebt u zelf veel tijd en energie gestoken in BBB. Nooit zin gehad om de handdoek in de ring te gooien? Eric Stroobants: “Ik ben een paar keer ontmoedigd geweest. Maar ik heb de opdracht aanvaard omdat ik erin geloofde. En ik sta nog steeds achter de basisprincipes. Een betere taakverdeling tussen departementen en openbare instellingen, meer responsabilisering van de administratie, meer transparantie en coherentie. Men vergeet daarbij ook te gemakkelijk dat de impuls voor de hervorming vanuit het Vlaams Parlement is gekomen dat orde op zaken wilde stellen in de chaos van het Vlaamse overheidslandschap. BBB komt dus niet uit de koker van Eric Stroobants of Leo Victor. Wij hebben alleen een insteek gegeven aan de regering Dewael om die basisprincipes concreet te vertalen. (Fel) Er wordt zoveel gezegd over BBB, maar met zo weinig inzicht. Ik kan aannemen dat men ertegen is, maar men moet het debat voeren op een intellectueel eerlijke manier, vanuit voldoende inzicht in de basisfilosofie. Als topambtenaar is het toch je verdomde plicht om je in te werken en na te gaan wat de toegevoegde waarde is van de hele operatie. En als men er niet in gelooft, moet men ook de moed hebben om dat te zeggen en consequent heel de zaak af te blazen. Als men BBB alleen naar de letter en niet naar de geest toepast, is alles een maat voor niets geweest. Het politieke niveau en het topmanagement dragen hiervoor dan ook een verpletterende verantwoordelijkheid.” Goedendag: Over verantwoordelijkheid gesproken. U draait al jaren mee op topsnelheid. Hoe vermijdt u dat de motor oververhit geraakt? Eric Stroobants: “Ik heb al een waarschuwing gekregen. Ik heb geleerd om alles wat meer te relativeren en me op tijd te ontspannen. Voetbal bijvoorbeeld is voor mij een geweldige uitlaatklep. Daar kan ik mijn teleurstellingen van de voorbije week afreageren door lelijke dingen te roepen naar de scheidsrechter. Ik kom ook tot rust in de zondagsmis. Dat is voor mij een moment van stilte en bezinning. Van de dokter moet ik wat meer bewegen. Dus probeer ik elke avond een eindje te wandelen. Ook dat zijn momenten van reflectie en ontspanning.” Goedendag: Even naar het vragenlijstje. De vraag naar uw levensmotto had u aanvankelijk opengelaten … Eric Stroobants: “Omdat ik daar wat uitleg bij wil geven. De etymologische verklaring van de naam ‘Stroobants’ is samenbrengen, verbinden, bruggen bouwen. En zo voel ik mij ook:
een bruggenbouwer. Mensen samenbrengen om een gemeenschappelijk doel te realiseren. Dat is toch een schitterende opdracht. Ik ben dan ook erg tevreden dat er in het college van ambtenaren-generaal een dialoog op gang is gekomen, dat we in het voorbije jaar naar elkaar toe gegroeid zijn. Tot nu toe hebben we alle adviezen bij de uitvoeringsbesluiten van BBB bij consensus gegeven. Dat stemt hoopvol.” Goedendag: Maar het blijven adviezen. Zou u soms niet wat meer greep op de dingen willen hebben? U had ook in de politiek kunnen stappen. Eric Stroobants: “Ik heb bewust voor de administratie gekozen. En er nog geen moment spijt van gehad. Het is mij ook niet om de macht te doen, maar om het algemeen belang. Mensen die in het openbaar ambt stappen, maar zeggen dat ze evengoed iets anders kunnen doen, daar geloof ik niet in. (op dreef ) Ik geloof in de kracht van de administratie. Je moet ook zien vanwaar we komen. In vijftien jaar tijd zijn we geëvolueerd van een log overheidsapparaat met een gedemotiveerd, gederesponsabiliseerd ambtenarenkorps naar een ambitieuze, zelfzekere administratie. Alleen mogen we niet de fout maken te denken dat dit een onomkeerbare verworvenheid is. Binnen de kortste keren kan het weer ongedaan gemaakt worden.” Goedendag: U gaat zoetjesaan naar de pensioenleeftijd. Het eindeloopbaandebat is waarschijnlijk niet aan u besteed? Eric Stroobants: “Eerlijk gezegd, ik ben er niet uit. Ik krijg erg tegenstrijdige adviezen. Sommige vrienden zeggen me stop met werken en geniet van het leven. Anderen raden me aan door te gaan zolang ik er zelf nog zin in heb.” Goedendag: En naar welke kant helt de balans? Eric Stroobants: “Zolang ik het gevoel heb dat ik een toegevoegde waarde beteken voor deze organisatie, doe ik verder. Ik denk daarbij vaak aan Gaston Geens, de eerste ministerpresident van de Vlaamse Regering. We zaten toen in een periode van doemdenken, vooral op het sociaal-economische vlak. Hij heeft met ‘DIRV’ (Derde industriële revolutie voor Vlaanderen) een nieuwe dynamiek op gang gebracht, een nieuw geloof in de toekomst. In een hommage aan hem zou ik dan ook willen zeggen: mensen, hou op met doemdenken, alles is aanwezig om te slagen. Laat ons er samen voor gaan.” Goedendag: Over en uit.
ACTUEEL
ZIEK ZIJN WORDT DUURDER DE NIEUWE HOSPITALISATIEVERZEKERING Sinds 1 oktober is er een nieuwe hospitalisatieverzekering. Die bevat enkele belangrijke wijzigingen. Zo betaalt u voortaan zelf de eerste 75 euro van uw factuur. En als u verzekerd wilt zijn voor supplementen en extra erelonen voor een eenpersoonskamer, kost u dat 151,50 euro. Toch ingrijpende veranderingen, vond Goedendag, en dus klopten we aan bij de collega’s die aan de onderhandeltafel zaten. door Natalie Hulsen
E
erst en vooral blijft u als personeelslid automatisch aangesloten bij de hospitalisatieverzekering op kosten van onze werkgever, ongeacht of u contractueel of statutair bent. Gezinsleden en gepensioneerden betalen de jaarpremie - die opgetrokken is tot 77,97 euro - nog altijd zelf. Ook aan de basiswaarborgen uit de vorige polis is niets veranderd, maar enkele nieuwe voorwaarden zorgen bij de vakbonden en personeelsleden toch voor beroering. En dus vroegen we coördinatoren Eric Vernaillen, directeur-generaal van de vzw Sociale Dienst, en David Fels van de afdeling Statutaire Aangelegenheden (AZF) om meer uitleg.
alleen de mensen die denken dat ze het in de toekomst echt nodig hebben, dat bedrag betalen. De verzekeringsmaatschappij krijgt er dan ook een grotere risicogroep bij, waardoor ze de premie moet verhogen om er geen financiële kater aan over te houden.”
Goedendag: De Sociale Dienst komt tegemoet in de medische kosten die niet door de hospitalisatieverzekering gedekt worden. Verwacht u nu een stijging van die tegemoetkomingen? Eric Vernaillen: “Toch even verduidelijken: de Sociale Dienst komt niet tegemoet in de Eric Vernaillen (links) en David Fels (rechts): “De nieuwe hospitalisatieverkosten van de supplementen zekering is duurder dan de vorige omdat ook de premies en ziekenhuiskosten almaar stijgen.” en extra erelonen voor een eenpersoonskamer. Voor alle Goedendag: De hospitalisatieverzekering is gratis voor personeels- andere medische kosten wel, maar daar houden we wel rekening met leden, maar toch moeten we de eerste schijf van 75 euro nu zelf het gezinsinkomen en het totale bedrag van de medische kosten. Een ophoesten? stijging van tegemoetkomingen verwachten we zeker. Voor mensen die Eric Vernaillen: “Voor alle duidelijkheid: het is de jaarpremie van 77,97 het financieel moeilijk hebben, kan een franchise van 75 euro immers al euro die voor de personeelsleden door de werkgever wordt betaald. Die veel zijn.” 75 euro is een franchise die je bij de vorige polis ook al zelf betaalde als je in een eenpersoonskamer verbleef. Nu is dat uitgebreid naar alle hos- Goedendag: Conclusie: in vergelijking met de vorige hospitalisatiepitalisaties. Dat bedrag moet je wel maar één keer per schadejaar betalen. verzekering gaan we erop achteruit? Mensen met een ernstige ziekte die een beroep doen op thuisverzorging, Eric Vernaillen: “Kijk, vier jaar geleden hadden we de beste collectieve hoeven het niet te betalen.” hospitalisatieverzekering die ooit op de Belgische markt werd gesloten. Die superkoopjes konden niet blijven duren. Ook de toegenomen zieGoedendag: Nieuw is ook dat de extra kosten voor een eenpersoons- kenhuiskosten, de stijgende premies, en de overconsumptie van eenperkamer niet meer verzekerd zijn. Wie wél nog alleen in een kamer wil soonskamers met extra erelonen maakten dat de vorige formule niet meer liggen, moet uit eigen zak een aanvullende premie van 151,50 euro houdbaar was. Het laatste jaar betaalde AXA voor iedere euro aan geïnde betalen. Hoe komt dat? premie 1,83 euro aan schadevergoeding uit.” David Fels: “Als we die supplementen wel nog hadden verzekerd, zou Wie wil intekenen op de aanvullende premie kan dat nog tot 31 decemde jaarpremie verdrievoudigd zijn. En dat kon de werkgever budgettair ber 2005. niet opvangen. Bovendien moest de premie ook betaalbaar blijven voor gezinsleden en gepensioneerden. Uit cijfers blijkt ook dat maar 30% van Meer informatie over de nieuwe polis vindt u op het internet en in de de collega’s voor een eenpersoonskamer kiest, maar die maken wel 60% omzendbrief die u in de loop van vorige maand thuis hebt ontvangen. Als van de schadekosten uit.” u die omzendbrief niet hebt gekregen, kunt u het best contact opnemen met uw personeelsdienst. Goedendag: 151,50 euro is wel een hoog bedrag, niet? David Fels: “Inderdaad, maar daar is een reden voor. Wellicht zullen • personeel.vlaanderen.be/hospitalisatieverzekering 11
foto Peter Van Hoof
REPORTER TER PLAATSE
COLLEGA’S MET KINDEREN: MINDER RENDABEL? Oei, oei, oei, wat hebben we tegen schenen geschopt met onze laatste stelling. Sommige collega’s gaan op hun achterste poten staan: hoe komen we erbij om zo’n fabel de wereld in te sturen? Mensen met kinderen minder rendabel? Hoe durven we! Het is net omgekeerd. Zij hebben geleerd zich goed te organiseren, hebben meer verantwoordelijkheidsgevoel enzovoort. En zijn we soms vergeten dat het de kinderen zijn die zorgen voor ons pensioen? Dat zijn we niet. Maar het was ons te doen om uw reacties. Dat de polemiek zelfs via de zoekertjes werd gevoerd, kunnen we alleen maar toejuichen. Want we willen leven in de brouwerij. En we horen graag uw stem. En dat zal ook zo blijven in het nieuwe blad dat eraan komt. Nog straffer. U zult een dikkere vinger in de pap krijgen. U hoort wel van ons wanneer de pap klaar is. Maar eerst nog even dit: emancipatieambtenaar en expert van dienst Ingrid Pelssers vindt samen met u dat het verhaal niet klopt, maar knoopt er enkele bedenkingen aan vast.
door Hilde Desmedt
“Jonge ouders vaker afwezig? Er zijn studies die aantonen dat jonge ouders efficiënter werken, flexibeler zijn en over een groter organisatietalent beschikken dan kinderloze werknemers. Omdat zij vanuit hun drukke gezinsleven getraind zijn om zich efficiënt te organiseren, afspraken te maken met de gezinsleden, hun tijd optimaal te benutten en het bovendien vanzelfsprekend vinden om zichzelf weg te cijferen in het belang van het gezin.” Virna Saenen, adjunct van de directeur “Nee, ouders met kinderen hebben geleerd goed te organiseren, ze staan open voor de mening en het verhaal van anderen en weten wat het belangrijkste is in het leven, namelijk het leven zelf, familie, collega’s. Zonder die essentiële dingen draait geen enkele organisatie. Het gezin is trouwens een organisatie op zich. Het houdt je jong en doet je beseffen dat je meningen steeds moet herzien. Uit verhalen over kinderen kun je veel leren. De problemen die je met kinderen kunt hebben (ziekte, studie …) maken ons alleen maar sterk en leren ons om tegenslagen te verwerken. Allemaal ervaringen die op professioneel gebied goed van pas komen.” Kathleen Christiaens, rekenplichtige 12
“Op onze afdeling hebben we een viertal collega’s met jongere kinderen. De meesten nemen naast zwangerschapsverlof ook ouderschapsverlof. Dat heeft mijns inziens geen effect op het gepresteerde werk, integendeel. Er wordt hier wel over de kinderen gepraat, maar zeker niet alleen over peuters.” Jan Breine, wetenschappelijk attaché “De stelling klopt niet. Hier op de werkvloer is bewezen dat mensen met kinderen ten minste even rendabel zijn als mensen zonder kinderen. De verhalen over de kinderen neem ik er met plezier bij, dat schept een familiale sfeer.” Lucien Broos, hoofdassistent Ingrid Pelssers: Misschien eerst een algemene opmerking. Iedereen heeft periodes in zijn leven dat hij minder productief is door privé-problemen, een overlijden, een scheiding … Mensen met kinderen hebben waarschijnlijk ook fases in hun leven dat ze iets minder presteren. Maar het is zeker fout om te stellen dat mensen met jonge kinderen per definitie minder productief zijn. In haar boek Moederbrein toont Catherine Allison
foto Peter Van Hoof
REPORTER TER PLAATSE
aan dat het moederschap zelfs de hersencellen activeert. Moeders zijn gewoon om vele dingen tegelijk te doen. De managementvaardigheden die ze nodig hebben in het gezin nemen ze dan mee naar het werk.
“Dat je leven anders is met kinderen dan zonder zal ik als vader van drie kinderen niet in twijfel trekken. Is het niet zo dat je als ouders meer verantwoordelijkheid hebt op financieel vlak en daar ook naar handelt door extra inzet?” Patrick Dejonghe, deskundige-inspecteur Ingrid Pelssers: Deze collega heeft zeker een punt. Een tijdsbestedingsonderzoek van de VUB heeft inderdaad aangetoond dat mannen met kleine kinderen meestal harder gaan werken. Dat zou biologisch verklaarbaar zijn door het feit dat zij zich aangesproken voelen in hun verantwoordelijkheidsgevoel en dus extra gedreven zijn om meer te verdienen. “Dat collega’s met kinderen minder rendabel zouden zijn is gewoonweg belachelijk. Ze hebben meestal iets meer verantwoordelijkheidsgevoel dan de collega’s zonder kinderen en zijn graag bereid zich flexibel op te stellen als ook de werkgever bereid is om flexibel te zijn.” Katelijne Dedeurwaerder, kabinetsmedewerker “Meer afwezig? Iedereen heeft toch recht op hetzelfde aantal vakantiedagen. Later op kantoor en vroeger weg? De spelregels voor prestaties liggen toch vast. Schikkingen binnen de formules voor deeltijds werk zijn mogelijk en worden afgesproken in dienstverband. Social talk tijdens de diensturen is mijns inziens vooral afhankelijk van dienstcultuur.” Leen Versmissen, ingenieur “Als mensen zonder kinderen zich slachtoffer voelen van mensen met kinderen of als ze hen hinderlijk vinden, dan zou het management een pak voor zijn broek moeten krijgen, want dan is
het niet in staat om een goed personeelsbeleid te voeren. Dan moeten er beleidsmaatregelen genomen worden zodat collega’s collega’s kunnen blijven, zonder te culpabiliseren.” Rudie Maes, deskundige “Het is een mes dat aan twee kanten snijdt. Enerzijds klopt het wel dat ouders vaker afwezig zijn, maar met reden: een ziek kind, een oudervergadering, activiteiten waar een kind niet alleen heen kan. Anderzijds moeten kinderloze koppels geen rekening houden met verschillende afspraken, niet van hot naar haar lopen. Iedereen moet voor zichzelf uitmaken of hij kinderen wil en dat heeft gevolgen, zowel positieve als negatieve.” Christine Dewitte, magazijnier Ingrid Pelssers: De organisatie heeft hier inderdaad een grote verantwoordelijkheid. Veel hangt af van de leidinggevenden. Die moeten oog hebben voor de individuele situatie van hun medewerkers, met en zonder kinderen. Als mensen met kinderen steeds voorrang krijgen bij het vastleggen van verlofdagen of thuiswerkdagen bijvoorbeeld kan dat tot spanningen leiden. Mensen zonder kinderen mogen niet gediscrimineerd worden. Het is aan de leidinggevenden om soepel en creatief naar oplossingen te zoeken die de collegiale sfeer niet in het gedrang brengen. Ook bij telewerk moet die vraag meegenomen worden in de evaluatie: komt het de balans tussen werk en privé ten goede voor iedereen? Faciliteiten organiseren zoals kinderopvang is prima, maar een mensvriendelijk en gezinsvriendelijk beleid is zeker even belangrijk. Spoedverlof bijvoorbeeld als er een kind ziek is, moet kunnen. Wie die ruimte krijgt, zal ook bereid zijn om al eens een avond langer te werken als het nodig is. Leidinggevenden die zelf zorgtaken op zich nemen, zullen daar extra gevoelig voor zijn. Daarom is het een goede zaak dat mannen meer zorgtaken opnemen en dat vrouwen op hogere functies terechtkomen. Nu gelden er nog altijd
Onze expert van dienst: Ingrid Pelssers, emancipatieambtenaar (AZF)
twee maten en gewichten. Wie vroeger weggaat om een vergadering bij te wonen van een raad van bestuur kan nog altijd op meer begrip rekenen dan iemand die naar huis gaat omdat er een kind ziek is. Ten slotte geven we nog het woord aan de collega’s die aan hun en ons pensioen denken … “Minder rendabel, sociaal … mijn hoela! Er wordt voor de toekomst gezorgd. Uw toekomst! Uw pensioen.” Koen Willems, technicus “Kinderlozen die kritiek hebben op de zogezegde verminderde flexibiliteit van de ouders moeten eens goed nadenken over het feit dat die ouders nu de mensen opvoeden die later ons pensioen zullen betalen! In feite investeren de ouders mee in de toekomst van de kinderlozen.” Stephan Bauwens, webmaster
13
AFDELING ONDER DE LOEP
foto Peter Van Hoof
AFDELING ELEKTRICITEIT EN
TOPONTMOETING
N MECHANICA ANTWERPEN
Snelwegen onder hoogspanning In dit nummer kijkt Goedendag onder Vlaamse bruggen, in donkere tunnels en achter de schermen van de onbemande camera’s. En vindt er de collega’s van de afdeling Elektriciteit en Mechanica Antwerpen (LIN) aan het werk. Wie zijn ze en wat doen ze? door Natalie Hulsen
AFDELING ONDER DE LOEP
“Sterk vertraagd verkeer op de ring van Antwerpen tussen Berchem en de Kennedytunnel, ook file ter hoogte van Jabbeke, op de binnenring rond Brussel en op het Vierarmen- en het Leonardkruispunt.” Het is dagelijkse kost op de radio. Maar weet u waar die verkeersinformatie vandaan komt? Daarvoor nemen we u mee naar een gebouw boven de Craeybeckxtunnel in Wilrijk. Sinds 2000 is dat de uitvalsbasis voor het Vlaams Verkeerscentrum van waaruit het verkeer op de Brusselse ring en op traditionele knelpunten op de Vlaamse
Tientallen schermen tonen operator Wim De Reyt het verkeer in Antwerpen.
wegen wordt gevolgd. Het belangrijkste actieterrein is de regio Antwerpen, waar de collega’s het verkeer indien nodig zelfs kunnen sturen. “Met de werkzaamheden aan de ring was dat absoluut nodig”, betoogt Sven Geerts. Hij is een van de collega’s van de afdeling Elektriciteit en Mechanica Antwerpen (EMA) die verantwoordelijk is voor de technische uitbouw en ondersteuning van het Verkeerscentrum. “De operatoren van de afdeling Verkeerskunde volgen en sturen het verkeer als dat nodig is, samen met politie en rijkswacht. En onze afdeling zorgt voor de camera’s die het verkeer in beeld brengen. Bij ongevallen of stilstaand verkeer zoomen de camera’s automatisch in en verschijnt het incident op een groot projectiescherm. De operatoren kunnen dan meteen ingrijpen, door bijvoorbeeld op verschillende rijstroken een
bepaalde snelheid op een dynamisch verkeersbord in te geven.” Daarnaast beheert de afdeling ook nog detectielussen om automatisch wagens te tellen en hun gemiddelde snelheid aan te geven. LICHT IN DE TUNNEL In een lokaal naast het zenuwcentrum van de operatorzaal ontmoeten we Philip Lameire, coördinator van de wachtdienst van de afdeling. Hij leidt een ploeg operatoren die dag en nacht paraat staat om defecten aan installaties langs wegen en waterwegen te registreren en te laten herstellen. Denk maar aan verkeerslichten, wegverlichting langs autosnelwegen of in tunnels, pompstations in tunnels en elektromechanische aandrijvingen van bruggen en sluizen. “Overdag werken we voor Antwerpen, Vlaams-Brabant en Limburg, maar ’s avonds, in de weekends en op feestdagen nemen we heel Vlaanderen voor onze rekening”, licht Philip toe. De wachtdienst van de collega’s in Gent is immers alleen overdag bereikbaar. “Politie maar ook toezichters van Wegen en Verkeer of onze automatische bewakingssystemen melden ons het defect. De operator registreert alles in een databank, en faxt de gegevens door naar de aannemer.” Zodra die alles hersteld heeft, brengt hij de wachtdienst op de hoogte. Operator Wendy Peeters is net
Roger Van Loock toont op een plan de werking van de verkeerslichten op een Antwerps kruispunt.
bezig een afgewerkte herstelling in te voeren. “Een werkje dat we tussen onze telefoons door kunnen doen, dat zijn er gemiddeld zo’n 1200 per maand.” De operatoren kunnen verschillende installaties ook zelf bedienen. “Bijvoorbeeld de wegverlichting die normaalgezien om half één ’s nachts gedoofd wordt. Wij kunnen die plaatselijk weer inschakelen, bijvoorbeeld op verzoek van de politie die licht nodig heeft om de nodige vaststellingen te doen bij een ongeval. Of als een aannemer aan de weg moet werken. Dan programmeren wij het systeem zo dat het automatisch op het gevraagde uur ingeschakeld wordt”, aldus Philip. KABELS INGRAVEN
Meldingen van defecte verkeerslichten lopen binnen bij Wendy Peeters, die de wachtdienst verzorgt.
Van Wilrijk trekken we naar het Copernicusgebouw in het hartje van Antwerpen, de uitvalsbasis van het merendeel van de collega’s van Elektriciteit en Mechanica. Op de eerste verdieping hebben we een afspraak met Roger Van Loock. Hij zorgt ervoor dat de verkeerslichten in de zone Antwerpen geplaatst en onderhouden worden. De afdeling is er immers voor verantwoordelijk om de Antwerpse, Limburgse en Vlaams-Brabantse wegen en waterwegen met allerlei elektrische installaties uit te rusten, waaronder verkeerslichten, onbemande camera’s en elektromechanische aandrijvingen van bruggen. Dat doet ze vooral op verzoek van de collega’s
Afdeling Elektriciteit en Mechanica Antwerpen in cijfers De 130 personeelsleden van de afdeling Elektriciteit en Mechanica Antwerpen (EMA) zijn verantwoordelijk voor het ontwerp, beheer en onderhoud van alle elektromechanische installaties in Antwerpen, Limburg en Vlaams-Brabant. Dat gaat onder andere om 849 kruispunten met verkeerslichten (60.000 lampen), 702 wegverlichtingscabines waarop 90.000 lampen zijn aangesloten, 764 praatpalen, 43 tunnels, 650 onbemande camera’s en 40 pompstations. In 2004 besteedde EMA 30 miljoen euro aan investeringen en 29,2 miljoen euro aan onderhoud en beheer. Op de wachtdienst kwamen vorig
16
jaar ongeveer 12.000 oproepen binnen met meldingen van defecten of schade aan installaties. EMA werkte 55 studies af, onder andere voor de afdeling Wegen en Verkeer en de afdeling Waterwegen en Zeewezen. In het Verkeerscentrum in Wilrijk staan een 120-tal monitors en 3 grote projectieschermen waarmee het verkeer in Vlaanderen in het oog wordt gehouden. De beelden komen van 510 camera’s. EMA beschikt ook over een glasvezelnet van 500 km en een telefoonkabelnet van 1000 km lang. Hierover loopt het telefonie- en dataverkeer tussen de gebouwen van ons ministerie.
AFDELING ONDER DE LOEP
Ook de collega’s van Waterwegen en Zeewezen kloppen geregeld aan bij de afdeling als ze een beroep willen doen op de expertise van de projectingenieurs. Kris Avaux is een van hen. Twee jaar geleden maakte hij voor de toenmalige NV Zeekanaal een studie voor de elektromechanische aandrijving voor de Schuiteniersbrug in Wilsele, een nieuwe brug over het kanaal Leuven-Dijle voor gemotoriseerd verkeer, voetgangers en fietsers. “Ik maakte het bestek, met het volledige technische ontwerp, kosten en plannen, en Zeekanaal besteedde de hele zaak aan”, legt Kris uit. “Daarna coördineerde ik de werkzaamheden ter plaatse tijdens verschillende werfvergaderingen. Zo moest ik overleggen met de bouwkundige ingenieurs van de afdeling Zeeschelde over de manier waarop we het mechanisme dat de brug doet bewegen, zouden verankeren in het beton.”
een gunstig effect heeft, blijkt wel degelijk: het aantal verkeersongevallen is met 30 tot 60 procent gedaald. “We zetten de palen niet zomaar neer: plaatsen waar zich veel ongevallen voordoen, worden het eerst aangepakt”, benadrukt Ben. Voordat een camera geplaatst wordt, moet er veel voorbereidend werk gebeuren. Eerst meten de collega’s van de afdeling Algemene Technische Ondersteuning de locatie op. “Met het plan dat zij maken, kijken wij ter plaatse waar de camera’s moeten komen”, licht David toe. “We tekenen dan de locatie van de paal in op een plan voor de aannemer die de palen in de grond steekt. Tijdens de werkzaamheden controleren we of de aannemer correct werk aflevert.” Voordat de camera gebruiksklaar is, moet hij nog gekeurd worden. “Vroeger gebeurde dat door de IJkdienst van het federale
Ministerie van Economische Zaken, maar sinds deze maand mogen we die keuring ook zelf doen”, aldus Lieve. AOSO IS GEKWALIFICEERD De afdeling doet er alles aan om degelijk werk te leveren. Als projectleider Kwaliteit voor de hele administratie Ondersteunende Studies en Opdrachten (AOSO) helpt Marc Gernaey hen daar een handje bij. “Samen met zes collega’s van de andere afdelingen proberen we de interne werking van onze administratie continu te verbeteren, door de manier van werken te optimaliseren, door competenties en kennis van onze ingenieurs op papier te zetten, zodat collega’s makkelijk dossiers kunnen overnemen enzovoort.” Vorig jaar werd AOSO voor haar inspanningen rond kwaliteit beloond met een ISO 9001:2000-certificaat. “Dat is een soort van diploma, waarmee we internationaal erkend zijn als professionele en kwaliteitsvolle organisatie”, zegt Marc trots.
foto Peter Van Hoof
3 MAN EN 650 ONBEMANDE CAMERA’S Even verderop lopen we een ploeg van drie ingenieurs tegen het lijf. Dat is uitzonderlijk, want David Verleyen, Lieve Verspecht en Ben Helsen zijn bijna dagelijks op de baan. Zij ontfermen zich over een nogal gevoelige materie: de flitspalen. In de drie provincies waken 650 onbemande camera’s over onze wegen, op een totaal van 1000 in heel Vlaanderen. Dat het
De interne werking van de AOSO-administratie verbeteren is Marc Gernaey’s belangrijkste zorg.
Joeri Tijsmans herstelt de elektronica in een van de dynamische verkeersborden in de buurt van de Craeybeckxtunnel.
• intra.lin.vlaanderen.be/aoso/ema/index.htm • www.vlaanderen.be/verkeerscentrum
foto Peter Van Hoof
van Wegen en Verkeer. “Ik krijg een plan van de afdeling Verkeerskunde met het aantal palen, lantaarns en kabels die er nodig zijn op een kruispunt, en hoe de lichten moeten werken”, legt Roger uit. “Ik bekijk met de aannemer waar we alles zetten, welke kabels ingegraven moeten worden en hoe alles aangesloten wordt. Als alles klaar is, controleren we samen op het kruispunt of alles werkt.” Of Roger dan veel op de baan is? “Er komt ook steeds meer administratief werk bij kijken, zoals het opstellen van ramingen van hoeveel geld er nodig is voor al het materiaal.”
Het afdelingshoofd: “De werkzaamheden aan de Antwerpse ring waren de drijfveer voor een samenwerking op grote schaal.” “Met de werkzaamheden aan de Antwerpse ring zijn we er voor de eerste keer in geslaagd om politie, rijkswacht, radiodiensten en onze eigen mensen allemaal te laten samenwerken en fysiek samen te zetten in het Verkeerscentrum”, vertelt Willy Frans, afdelingshoofd van de afdeling Elektriciteit en Mechanica Antwerpen. “En met succes. Daarom willen we op termijn ook in Gent en Brussel een verkeerscentrum starten. Maar Wilrijk zal altijd het punt blijven van waaruit verkeersinformatie over heel Vlaanderen aan de weggebruiker wordt meegedeeld. Onze belangrijkste opdracht blijft de verkeersveiligheid maximaal
verhogen. Dan komen we bij de onbemande camera’s, waarmee we toch een fantastisch resultaat bereikt hebben: het aantal verkeersongevallen op de wegen is met 30 tot 60 procent gedaald. Maar is de afdeling niet vooral een studiebureau? “Inderdaad, we bieden technische oplossingen aan onze klanten. Voor een aantal van die technieken hebben we toch baanbrekend werk geleverd. We zijn zowat als eerste in de hele wereld met hydraulische - in plaats van mechanische - aandrijvingen van bruggen en sluizen begonnen, iets wat nu dagelijkse kost is”, besluit Willy Frans.
Wilt u deze collega’s ook in beeld zien, surf dan naar www.vlaanderen.be/goedendag/afdeling 17
ACTUEEL
NIEUWE CULTUUR-TEMPEL TWEEHONDERD COLLEGA’S VERHUIZEN NAAR DE ARENBERG September was een hectische maand voor de administratie Cultuur. Ruim tweehonderd collega’s uit het Markiesgebouw en uit de Parochiaansstraat in Brussel moesten hun boeltje pakken om voor 1 oktober te verhuizen naar het Arenberggebouw enkele straten verder. Een hele maand werkten ze in een doolhof van duizenden verhuisdozen en papiercontainers. En het zal niet de laatste verhuizing zijn in onze organisatie. Na BBB moeten waarschijnlijk nog meer collega’s hun vertrouwde werkplek inwisselen voor een nieuwe. Goedendag snoof alvast de sfeer op die er heerst bij zo’n grote verhuizing. door Maarten De Gendt
M
et zijn prachtige gevel en zijn indrukwekkende architectuur geeft de voormalige KBC-zetel het nodige cachet aan de administratie. Het historische pand, dat pal in het centrum van de stad ligt, moet de aanwezigheid van de Vlaamse overheid in Brussel benadrukken. Achter de gereinigde gevel gaan gloednieuwe kantoorruimtes schuil, waar de verse verflucht nog maar net verdreven is. Het beloofde land voor de collega’s die wegtrekken uit de Parochiaansstraat. Blijkbaar zat niemand nog graag in het te krappe gebouw, waar de slechte luchtkwaliteit menigeen hoofdpijn bezorgde. De collega’s uit het Markiesgebouw hadden geen last van dat euvel, waardoor zij met meer spijt in het hart hun oude werkplek hebben verlaten. De veertig collega’s van de afdeling Muziek, Letteren en Podiumkunsten konden zelfs niet wachten tot het gebouw helemaal af was om te verhuizen. In september en oktober heeft de afdeling het te druk met een hele reeks subsidiedossiers. Daarom betrok ze al op 1 september het gebouw, dat op dat moment nog niet helemaal afgewerkt was.
Als alle dozen uitgepakt zijn, huizen de 200 cultuurcollega’s met hun minister onder één dak.
Door de verhuizing zit de hele administratie Cultuur in hetzelfde gebouw als het kabinet van hun minister Bert Anciaux. Anciaux is daarmee
Myriam Defonteyne: “Ik sta vooral te popelen om te kunnen thuiswerken. Nu moet ik elke dag van Brugge naar Brussel reizen. Bij thuiswerk kan ik die twee uur dat ik nu onderweg ben, al effectief aan mijn werk besteden. Landschapsbureaus schrikken mij niet af: we zitten al vele jaren met vijf mensen in één ruimte.” 18
de vierde minister die dicht bij zijn administratie huist, naast Frank Vandenbroucke in het Consciencegebouw, Kris Peeters in het
Hilde Peeters: “Clean desk zal voor mij een verademing zijn. Ik heb graag dat mijn bureau proper is als ik vertrek. Helaas kon dat tot nu toe niet omdat we in de Parochiaansstraat te weinig plaats hadden om alle dossiers weg te bergen. Daarom moesten sommige mappen noodgedwongen op mijn bureau blijven staan. Dat zal in de Arenberg niet meer gebeuren!”
ACTUEEL
Ferrarisgebouw en Dirk Van Mechelen in het Phoenixgebouw. De minister past zo alvast het BBB-principe toe om kabinetten en administraties van hetzelfde beleidsdomein zo veel mogelijk samen te brengen. Daarom worden de komende jaren ook Bloso en de entiteit Media in het gebouw verwacht. “Op dit moment zit de administratie Cultuur verspreid over twee gebouwen”, verklaart projectmedewerker Marc De Wilde, “en hoewel ze enkel door een straat gescheiden worden, vinden velen het moeilijk om even naar ‘die van de overkant’ te stappen. Door samen in één gebouw te zitten, zouden de communicatie en de samenwerking binnen het beleidsdomein er sterk op moeten vooruitgaan.” Maar de aanwezigheid van het kabinet in het Arenberggebouw zorgt ook voor enig ongenoegen bij het personeel. Een van die redenen is dat op de verdieping waar het kabinet huist
nog geen rookverbod geldt. Bovendien heeft het kabinet, toen het in maart naar de Arenberg verhuisde, niet voor de principes van anders werken gekozen, terwijl de collega’s uit de administratie dat wel moeten doen. GEMENGDE GEVOELENS ROND ANDERS WERKEN Anders werken. Het woord is gevallen. In het Arenberggebouw worden de principes van anders werken toegepast. Of toch gedeeltelijk. “De kantoorruimten zijn al aangepast naar moderne landschapsbureaus, maar voorlopig heeft iedereen nog een vaste plaats. Het zal nog enkele jaren duren voor we genoeg middelen hebben om iedereen een laptop te bezorgen, om de nodige netwerkaansluitingen voor thuiswerkers aan te leggen, om de archieven te digitaliseren en om alle werkprocessen te herdenken”,
Linda Baetens: “We zijn vol goede moed bezig dossiers op te ruimen en papier weg te smijten. Nu zie je hier nog allemaal lachende gezichten, maar als we eenmaal in het Arenberggebouw zitten misschien niet meer. We zien een beetje op tegen verandering. Volgens mij hebben jonge mensen daar minder problemen mee.”
Lief Peeters: “Als bibliotheek- en archiefverantwoordelijke heb ik meters archief moeten sorteren. In het nieuwe gebouw is er minder plaats, dus ik heb veel moeten afvoeren of vernietigen. Het heeft me anderhalve maand tijd gekost, maar gelukkig kwamen enkele collega’s een handje helpen. De verhuizing heeft de goede groepsgeest in onze afdeling versterkt.”
Rita Dekrem: “Ik ben op 1 september met een positief gevoel naar de Arenberg vertrokken. Maar na één dag was ik dat gevoel al kwijt. We hebben hier geen koffie, thee of water, en in de landschapsbureaus is er te veel lawaai om je te concentreren. Het feit dat de cel Anders Werken geregeld komt kijken of er wel echt anders gewerkt wordt, geeft me het gevoel voortdurend op de vingers te worden gekeken.”
vertrouwt Marc De Wilde ons toe. Een paar proefteams kunnen meteen gebruikmaken van alle faciliteiten voor anders werken. Bij de andere teams wordt het de komende jaren geleidelijk ingevoerd. Anders werken wordt met gemengde gevoelens onthaald. Sommigen kijken er reikhalzend naar uit. Vooral de mogelijkheid tot thuiswerk spreekt vele collega’s aan. Over andere elementen van anders werken, zoals het clean-deskprincipe of de introductie van landschapsbureaus, zijn de meningen meer verdeeld. De collega’s die al in september in het Arenberggebouw zaten, klinken alvast niet tevreden met hun landschapsbureaus. Sommigen hebben de pech om met twaalf collega’s in één ruimte te zitten. “Je op je werk concentreren is dan onmogelijk”, zo verklaren ze unaniem. “Wij hadden liever gewacht zodat anders werken in één keer volledig ingevoerd kon worden.”
Tien tips voor een vlotte verhuizing Voor uzelf: 1. Trek tijd uit om uw persoonlijk archief op te ruimen. Overloop alle dossiers en beslis wat u mee verhuist en wat vernietigd mag worden. 2. Begin enkele weken op voorhand uw verhuisdozen te vullen. Zo wordt u op het laatste moment niet verrast door tijdsgebrek. 3. Klein bureaumateriaal (pennenhouders, foto’s,…) kunt u het best samen in een verhuisdoos stoppen. Het gaat immers vaak verloren tussen het grotere meubilair. 4. Zorg dat alle meubelen volledig leeg zijn. 5. Neem laptops tijdens de verhuizing mee naar huis. 6. Stel tijdens de verhuisdagen een afwezigheidsboodschap in voor uw binnenkomende e-mails. Voor uw entiteit: 7. Gebruik de expertise van de afdeling Gebouwen (AZF). 8. Laat werkgroepen de verschillende aspecten van de verhuizing organiseren: logistiek, archief- en documentatiebeheer, communicatie … 9. Geef alle medewerkers op de nieuwe werkplek een wegwijsbrochure, met praktische informatie en afspraken. 10. Als de verhuisfirma begint te laden en te lossen, hebben de collega’s meestal niks om handen. Plan daarom die dag een teambuildingsdag.
19
VERSTRIKT IN HET WEB
PC’LOOS WERKEN Dit is de laatste Goedendag in zijn huidige vorm, en dus ook de laatste Verstrikt in het web. Opnieuw zal een stukje historie verdwijnen. Maar er komt iets nieuws en beters voor in de plaats. Dat vooruitgangsdenken past natuurlijk ook goed bij de hele web- en computerwereld waarover we het in de Verstrikt in het web altijd hadden. In het kort? De generatie ambtenaren die ooit begon met een leeg bureau, zonder apparaten erop, is grotendeels met pensioen. E-mail en internet zijn snel gewone werkinstrumenten geworden en staan nu met stip genoteerd als basisbehoeften.
door Godfried Knipscheer
Waar komen we vandaan? Waar gaan we naartoe? Zal de technologische vernieuwingsbeweging alsmaar meer accelereren? Voorwaar een geschikt onderwerp voor een rubriek die na vandaag ophoudt te verschijnen. Als in een film zien we de geschiedenis van de automatisering in ons ministerie nog eenmaal voor ons. SCHEURENDE PRINTERS Zij die het nog meegemaakt hebben, willen nog wel eens met lichte nostalgie in de stem praten over het moment waarop de zware mechanische typemachine stof begon te verzamelen onderin de kast nadat hij plaats moest maken voor de elektrische typemachine. De eerste pc kwam binnen, één per afdeling. Het scheurende geluid van de matrixprinters die met hun naalden het papier én de oren teisterden, moet oorverdovend zijn geweest. Printerpapier met een perforatierand, kent u dat nog? Een van de oudere collega’s herinnert zich nog het moment waarop iedereen een eigen pc kreeg. Daar was een kleine opstand voor nodig; een gemeenschappelijk toetsenbord 20
vol roos van een ongelukkige collega leidde tot genoeg weerzin en budget. Nu hebben de meeste collega’s een degelijke pc en is er binnen loopafstand een uitstekend kopieerapparaat annex laserprinter. Platte schermen raken ingeburgerd en alsof het niets is, houden we zelf ons personeelsdossier bij op het intranet. Dat zou de brave ambtenaar anno 1980 toch niet voor mogelijk gehouden hebben. Zal dat in hetzelfde tempo verdergaan? Zullen we steeds meer elektronisch tuig krijgen dat ons de hele dag aan ons bureau gekluisterd houdt? Gaat het oprolbare, flinterdunne beeldscherm het maken? Dat zou zowaar het papierloze kantoor opnieuw populair kunnen maken. EEN ALTERNATIEVE TOEKOMST Maar toch. De tijd van het grenzeloze enthousiasme voor al die merkwaardige nieuwe uitvindingen lijkt een beetje voorbij. Wat wil je ook. Een gsm, zo volgepropt met vreemde opties dat je moet zoeken hoe je ermee kunt bellen. Een koffiezetapparaat dat je kunt opbellen zodat het alvast koffie begint te maken, een koelkast die
via het internet zelf boodschappen bestelt. Leuk hoor, maar … Voor iedereen die het gevoel heeft definitief in de digitale kloof te vallen is er goed nieuws. Misschien wordt het eens tijd voor een downgrade in plaats van steeds maar up. Even weer met de voeten op de grond. Een of ander Amerikaans bedrijf heeft het voorbeeld al gegeven. Het heeft gewoon de helft van alle pc’s de deur uit gedaan. Nog maximaal één pc per twee medewerkers, dat was de nieuwe norm. Waarom? Niet eens om de mensen van het privé-surfen af te houden. Men kreeg het idee dat een medewerker die achter de pc zit, eigenlijk geen moment de tijd heeft of krijgt om eens goed na te denken. Hij blijft maar voortdoen, of hij nu wil of niet. Na de ingrijpende verwijdering is de productiviteit met stappen vooruitgegaan. Dat beweert het management toch. Zou dat niks voor ons zijn? Na het papierloze bureau, het telewerken en anders werken, nu het pc’loze werken? Het enige wat je dan nog nodig hebt, is een potlood. En een stuk papier. Zijn we daarmee ook niet ooit begonnen?
DOSSIER
MET PENSIOEN
foto Peter Van Hoof
Door: Hilde Desmedt en Maarten De Gendt Met dank aan: Michèle Claeys, Erna De Cremer, Philippe Henquet, Jef Mannaerts, Simone Vervloessem en Germain Wagemans Foto’s: Peter Van Hoof, André Verdren en Louis Vermeiren
TOPONTMOETING DOSSIER
Op een moment dat iedereen de mond vol heeft over het ‘eindeloopbaandebat’ pakt de Goedendag uit met een dossier over het ambtenarenpensioen. Kort op de bal gespeeld. Juist. Maar dit dossier is ook symbolisch. Want wie pensioen zegt,
zegt ook afscheid. Met dit dossier trekt de redactie een streep onder de Goedendag, vieille cuvée. Als alles goed gaat, krijgt u volgend jaar een nieuw en naar we hopen (even?) leesbaar en spits blad in de bus.
VIJFTIEN VEELGESTELDE VRAGEN OVER UW PENSIOEN OP WELKE LEEFTIJD MAG IK MET PENSIOEN? De wettelijke pensioenleeftijd is 65 jaar, voor mannen én vrouwen. Voor vrouwen die contractueel in dienst zijn, geldt tot 2009 een overgangsperiode. In 2005 is hun pensioenleeftijd nog 63 jaar, van 2006 tot 2008 is dat 64 jaar. Statutairen worden trouwens sowieso op hun 65ste op rust gesteld, terwijl contractuelen in principe nog langer kunnen blijven werken.
Drie pensioenstelsels In België zijn er drie verschillende pensioenstelsels. Eén voor werknemers in de privé-sector, één voor zelfstandigen en één voor het personeel in de openbare sector. Die drie stelsels hebben elk hun eigen regels, hun eigen berekeningswijzen, hun eigen minimum- en maximumgrenzen, al blijven sommige zaken natuurlijk voor iedereen gelijk. Ruim driekwart van de collega’s in het ministerie is statutair benoemd. Zij kunnen dus genieten van de pensioenen voor de openbare sector. Maar het laatste kwart is contractueel in dienst. Voor hen gelden de minder gunstige regels voor werknemers in de privésector.
22
KAN IK OOK MET VERVROEGD PENSIOEN GAAN? Op dit moment kan iedereen vanaf zijn zestigste met vervroegd pensioen gaan. Contractuelen moeten dan wel minstens 35 loopbaanjaren bewijzen. Statutairen moeten minstens 5 dienstjaren (na 31 december 1976) kunnen bewijzen. HOEVEEL JAAR MOET IK GEWERKT HEBBEN VOOR EEN VOLLEDIG PENSIOEN? Een volledig pensioen krijgt u in principe na een loopbaan van 45 jaar. Voor vrouwen die contractueel in dienst zijn, ligt dat aantal jaren in 2005 nog op 43 jaar, en van 2006 tot 2008 op 44 jaar. HOE WORDT MIJN PENSIOEN BEREKEND? Voor statutairen gaat de berekening als volgt: vermenigvuldig het aantal jaren dienst met de gemiddelde voltijdse wedde van de laatste vijf jaar, en deel dat bedrag door 60. Sommige personeelsleden die aan gevaren of speciale weersomstandigheden zijn blootgesteld, zoals het scheepspersoneel, krijgen een voordeliger berekening: ze mogen het bedrag delen door 50 in plaats van door 60. Statutairen die na hun zestigste blijven werken,
krijgen daar nog een rustpensioencomplement bovenop. Die bonus bedraagt 1,5% tot 2% voor elk jaar dat ze na hun zestigste blijven werken. Als de bonus evenwel zou zorgen dat hun pensioen meer dan 75% van het laatste loon bedraagt, dan wordt hij afgetopt. Voor contractuelen zit de berekening moeilijker ineen. Er wordt rekening gehouden met de beroepsloopbaan, de lonen en de gezinstoestand. Vermenigvuldig het aantal jaren dat u gewerkt hebt met uw gemiddelde jaarlijkse loon over uw hele loopbaan (met een kleine aanpassing aan het welvaartspeil). Deel dat bedrag door 45 (of tot 2008, door 43 of 44 voor vrouwen). Van de uitkomst daarvan krijgt u 60% als u alleenstaande bent, of 75% als u gezinshoofd bent. Om gezinshoofd te zijn moet u gehuwd zijn én minstens één persoon ten laste hebben; uw partner mag geen beroepsactiviteiten uitoefenen en ook geen vervangingsinkomen genieten. HOEVEEL PENSIOEN KRIJG IK? Hoeveel u precies krijgt, hangt af van uw individuele situatie. U kunt normaal gezien niet méér dan 75% krijgen van het loon dat gebruikt wordt voor de berekening van uw pensioen. Maar er zijn minimumbedragen waar u sowieso recht op hebt. Het minimumbedrag dat contractuelen in elk geval moeten krijgen, is 866,30 euro per maand. Voor gezinshoofden ligt dat minimum op 1082,53 euro per maand. U moet wel een loopbaan van minstens 30 jaar kunnen bewijzen om recht te hebben op deze minima. Er bestaat ook een maximumgrens: contractuelen kunnen nooit méér krijgen dan 3463,68 per maand. Voor statutairen liggen die bedragen
TOPONTMOETING MET PENSIOEN
WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN EEN OVERLEVINGSPENSIOEN EN EEN RUSTPENSIOEN? Een rustpensioen ontvangt u als u zelf gewerkt hebt. Een overlevingspensioen ontvangt u door de tewerkstelling van uw overleden echtgenoot of echtgenote. U moet dan wel minstens 45 jaar oud zijn en minstens één jaar gehuwd geweest zijn met de overledene - al zijn er een aantal uitzonderingen op die regel. Het minimumoverlevingspensioen bedraagt 852,67 euro bruto per maand voor de partner van de overleden contractuelen, en 920,23 euro bruto per maand voor de partner van de overleden statutairen. Bij echtscheiding kunnen de ex-partners van statutairen ook aanspraak maken op (een deel van) het overlevingspensioen. WORDT MIJN PENSIOEN GEÏNDEXEERD EN AANGEPAST AAN DE WELVAARTSTIJGING? Uw pensioen wordt automatisch aangepast aan de gezondheidsindex. Tegenwoordig betekent dit dat er ongeveer elk jaar 2% bijkomt. Bij statutairen loopt die aanpassing gelijk met de indexaanpassing van de lonen. Voor contractuelen gebeurt de indexaanpassing een maand eerder, gelijktijdig met de indexering van andere uitkeringen. een stuk hoger. Het minimum is 1055,68 euro per maand voor alleenstaanden, en 1319,60 euro per maand voor gezinshoofden. Om voor dat gewaarborgde minimumpensioen in aanmerking te komen, moet u minstens 20 jaar in openbare dienst gewerkt hebben. De maximumgrens voor statutairen ligt op 5363,39 euro per maand. Let wel: al die bedragen zijn brutobedragen!
De pensioenen van statutairen worden bovendien automatisch aangepast aan de loonsverhogingen. Als het maximum van uw laatste weddeschaal verhoogt, bijvoorbeeld in het kader van een sectoraal akkoord, dan gaat uw pensioen mee de hoogte in. Dat noemt men de ‘perequatie’. De pensioenen van contractuelen volgen de loonsverhogingen niet automatisch, maar worden af en toe aangepast aan de evolutie van het algemeen welzijn.
Sociale zekerheid in een notendop Eigenlijk draagt u uw hele loopbaan een percentage van uw loon af aan de sociale zekerheid. Die bijdrage vormt een soort verzekering: als u ziek wordt, zonder werk valt of te oud wordt om nog te werken, krijgt u een uitkering, zoals een pensioen. Hoeveel u krijgt is gedeeltelijk afhankelijk van uw bijdrage. Hoe hoger uw loon en dus ook uw bijdrage aan de sociale zekerheid was, hoe hoger ook uw pensioen zal zijn. Maar uw bijdragen worden niet gestort in een spaarpotje dat onaangeroerd blijft tot u het nodig hebt. Ze worden onmiddellijk weer verdeeld onder degenen die vandaag een uitkering krijgen. En wanneer u dan eindelijk een uitkering of een pensioen krijgt, wordt dat betaald met de bijdragen van degenen die op dat moment aan het werk zijn en bijdragen aan de sociale zekerheid storten. Daar wringt het schoentje voor de eindeloopbaanproblematiek, waar de laatste maanden en jaren zoveel over te doen is. Er komen immers alsmaar meer gepensioneerden, voor wie het pensioenbedrag gegarandeerd wordt op basis van hun vroegere loon. Maar er zijn ook steeds minder mensen aan het werk, die de bijdragen moeten leveren waarmee die pensioenen nu uitbetaald moeten worden. Grotere uitgaven tegenover kleinere inkomsten dus. Op het moment dat we dit schrijven, zijn de federale regering en de sociale partners volop op zoek naar oplossingen voor dit probleem. 23
TOPONTMOETING DOSSIER
Aan twee kanten uit de boot De pensioenen voor statutaire ambtenaren zijn heel wat voordeliger dan de andere wettelijke pensioenen. Dat stamt nog uit 1844, toen een wet stelde dat de staat “diegenen diende te onderhouden die hem trouw hadden gediend”. De overheidspensioenen werden dan ook lange tijd als een uitgesteld loon beschouwd. In veel privébedrijven of bedrijfstakken genieten de werknemers naast het wettelijk pensioen ook een aanvullend pensioen. Dat is een aanvulling die in één keer uitbetaald kan worden, of in maandelijkse schijven. Gedurende de loopbaan worden daarvoor extra bijdragen in een bedrijfspensioenfonds of aan een groepsverzekering gestort. In sommige gevallen is het de werkgever die de bijdragen stort, in andere gevallen is het de werknemer. Meestal storten ze allebei een deel. Voor werknemers in de privé kan het aanvullend pensioen het verschil met het wettelijk pensioen voor ambtenaren compenseren. Soms is het zelfs voordeliger. Contractuelen bij de overheid vallen op dit moment aan beide kanten uit de boot: ze krijgen hetzelfde wettelijke pensioen als hun collega’s uit de privésector, maar ze missen het extraatje dat een deel van de werknemers daar wel krijgt. De enige oplossing is: individueel aan pensioensparen doen. 24
WAT GAAT ER AF VAN MIJN PENSIOEN? U moet nog steeds sociale bijdragen betalen voor de ziekte- en invaliditeitsverzekering. Het gaat om 3,55% van uw maandelijkse brutopensioenbedrag. Vanaf een maandelijks pensioen van 1208,76 euro per maand (of 1510,95 euro voor gezinshoofden) komt daar ook een solidariteitsbijdrage bij, die schommelt tussen 0,5% en 2%. Statutairen moeten bovendien 0,5% afstaan ter financiering van hun begrafenisvergoeding. En jawel, ook als u met pensioen bent, moet u belastingen blijven betalen. Na de afhouding van uw sociale bijdragen, wordt er dan ook bedrijfsvoorheffing van uw pensioen afgehouden. BEHOUD IK MIJN SOCIALE RECHTEN, ZOALS DE ZIEKTEVERZEKERING OF VAKANTIEGELD? U behoudt uiteraard uw sociale rechten zoals het recht op terugbetaling van de kosten voor gezondheidszorg. Alle contractuelen krijgen ieder jaar vakantiegeld uitbetaald, samen met hun pensioen voor de maand mei. Een alleenstaande krijgt 515,18 euro, een gezinshoofd mag rekenen op 643,99 euro. Tijdens het jaar waarin het pensioen ingaat, krijgt u nog geen vakantiegeld. Statutairen kunnen alleen op vakantiegeld rekenen als ze minstens 60 jaar zijn en hun totale brutopensioenbedrag voor de maand mei niet hoger ligt dan 1749,67 euro. Hun vakantiegeld bedraagt 209,39 euro, of 279,19 euro voor een gezinshoofd. Wie een gewaarborgd minimumpensioen geniet, krijgt nog een aanvullende toeslag van 316,57 euro, of 379,58 euro voor een gezinshoofd. Daarnaast krijgen de nabestaanden van statutairen ook een begrafenisvergoeding. Die is gelijk aan het laatste brutomaandbedrag van uw pensioen, met een maximum van 2046,76 euro.
VERLIES IK PENSIOENRECHTEN VOOR DE DAGEN DAT IK AFWEZIG BEN OP HET WERK? Bezoldigde afwezigheden die gelijkgesteld worden aan dienstactiviteit, tellen mee voor de berekening van uw pensioen. Het gaat bijvoorbeeld om wettelijk verlof, ziekteverlof, verlof voor verminderde prestaties wegens ziekte … Ook onbezoldigde afwezigheden kunnen meetellen, zolang ze maar gelijkgesteld worden aan dienstactiviteit. Het kan gaan om ouderschapsverlof, loopbaanonderbreking, sommige deeltijdse prestaties … (let wel: op die afwezigheden kunnen verschillende maximumgrenzen staan). U bouwt geen pensioenrechten op met onbezoldigde afwezigheden die niet gelijkgesteld worden aan dienstactiviteit, zoals verlof zonder wedde. Zowel voor statutairen als voor contractuelen telt ook de militaire dienstplicht mee voor de berekening van het pensioen. Contractuelen kunnen verder de periodes meetellen waarin ze onvrijwillig werkloos waren of een beroepsopleiding volgden. Statutairen van niveau A of B krijgen dan weer een diplomabonificatie die gelijk is aan de duur van de hogere studies die ze gevolgd moesten hebben voor hun aanwerving. WAT ALS IK EERST CONTRACTUEEL GEWERKT HEB VOOR DE OVERHEID, EN PAS LATER STATUTAIR BENOEMD BEN? Alle jaren dat u als contractueel hebt gewerkt voor de overheid, worden meegeteld voor de berekening van uw pensioen als statutaire ambtenaar. WAT ALS IK ZOWEL IN DE OVERHEID ALS IN DE PRIVÉSECTOR HEB GEWERKT? Voor de jaren dat u in de privésector hebt gewerkt, wordt uw pensioen berekend volgens het stelsel van de werknemers. Of van de
TOPONTMOETING MET PENSIOEN
zelfstandigen, als u een poosje zelfstandig was. Voor de jaren dat u bij de overheid hebt gewerkt, wordt uw pensioen berekend volgens de regels voor statutaire ambtenaren - althans als u uiteindelijk statutair benoemd bent, want als u alléén maar contractueel voor de overheid gewerkt hebt, gelden de regels voor werknemers. Het is dus niet zo dat men alleen de regels toepast van het statuut waarin u werkt op het ogenblik dat u met pensioen gaat. WAT MOET IK EIGENLIJK DOEN OM MIJN PENSIOEN AAN TE VRAGEN? Statutairen moeten hun pensioen altijd zelf aanvragen. In principe kan dat van één jaar voor tot één jaar na de dag van uw pensionering. Maar in de praktijk kunt u dat het best zes maanden op voorhand doen. Uw aanvraag kunt u schriftelijk indienen bij uw personeelsdienst. Contractuelen moeten alleen een aanvraag indienen als ze vervroegd met pensioen willen gaan (of als ze niet in België wonen), en dat op zijn vroegst één jaar voor de gekozen dag van
op na, dan ligt het maximum van uw bijverdienste ergens tussen 5937,26 euro en 14.843,13 euro netto per jaar. U moet uw activiteit ook tijdig aangeven. Overtreedt u die regels, dan wordt uw pensioen verminderd of zelfs geschorst. Als u wetenschappelijk of artistiek werk verricht, dan zijn er evenwel geen maximumgrenzen aan uw bijverdienste.
pensionering. Uw aanvraag dient u in bij uw gemeentebestuur. Let erop dat uw contract wel nog steeds moet worden opgezegd. HOEVEEL MAG IK BIJVERDIENEN? Ook als u met pensioen gaat, mag u nog een centje bijverdienen. Maar het bedrag mag niet te hoog liggen. Verdient u nog iets bij als werknemer, dan ligt het maximum ergens tussen 7421,57 euro en 18.553,93 euro bruto per jaar, afhankelijk van uw specifieke situatie. Houdt u er een activiteit als zelfstandige
KAN IK OOK EEN EXTRAATJE KRIJGEN MET EEN AANVULLEND PENSIOEN? Een extraatje kan handig zijn als u toch wat meer geld wilt dan uw wettelijk pensioen (ook wel de eerste pijler van het pensioenstelsel genoemd). Wie voor de overheid werkt, kan tot nu toe niet genieten van een aanvullend pensioen dat via de werkgever wordt georganiseerd (de tweede pijler). Wat wél mogelijk is, is een individueel aanvullend pensioen bijeensparen (de derde pijler). Daarvoor kunt u bij zowat alle banken en verzekeringsmaatschappijen terecht. Met pensioensparen kunt u trouwens jaarlijks tot 620 euro van uw belastbaar inkomen aftrekken.
André Verschelde (60) uitgestapt op 59 Was maatschappelijk assistent bij de Sociale Dienst “Ik wist maar al te goed hoe ik mijn pensioen wou aanpakken.” “Ik ben uitgestapt op mijn negenenvijftigste. Niet om de gunstige voorwaarden, maar vooral omdat ik nog zoveel wou doen. Waarom wachten tot vijfenzestig? Dan ben je een stuk minder vitaal. Ik heb jarenlang de cursus pensioenvoorbereiding begeleid, ik wist dus maar al te goed hoe ik het wou aanpakken. Met pensioen gaan betekent loslaten. Sommige mensen hebben het daar erg moeilijk mee. Je moet je daar dus mentaal op voorbereiden. Als je niet meer gaat werken verlies je een stuk structuur en zingeving in je leven. Het is belangrijk dat je een project hebt, iets wat inzet vraagt. Ik heb een cursus reisleiding gevolgd en ga nu mee als gids met onze gepensioneerde ambtenaren. Een goede raad aan alle oudere collega’s: volg de cursus pensioenvoorbereiding van de Sociale Dienst. Je zult bewuster en dus beter gewapend aan je nieuwe levensfase beginnen.”
25
TOPONTMOETING DOSSIER
PENSIOEN IN ZICHT? Weg van de snelweg aan de rand van het Zoniënwoud, een imposante villa in een prachtig park. Hier zitten op deze prachtige herfstdag een twintigtal mensen van rijpere leeftijd - grotendeels mannen - wat onwennig te wachten op wat komen gaat. Want wat moet je je voorstellen bij een cursus pensioenvoorbereiding? Leren knutselen, bloemschikken of een ander soort bezigheidstherapie? Niets daarvan. Het gaat erover, zo blijkt, om te leren loslaten en opnieuw te beginnen. Een nieuwe invulling geven aan de tijd, je gezondheid in eigen handen nemen, opnieuw leren leven met twee.
Kortom, bewust de overstap maken naar je laatste levensfase. En dat is niet zo makkelijk vertelt een gepensioneerde collega. Met je werk verlies je ook veel van je status. Hij kon moeizaam afscheid nemen van zijn agenda, hij bleef alles opschrijven. Het was ook zoeken naar een nieuw evenwicht in de relatie met de partner. “Er waren spanningen en een stuk onbehagen”, getuigt zijn vrouw Marie-Louise. “Maar we hebben erover gepraat en nieuwe afspraken gemaakt. We hebben geleerd om op een andere manier met elkaar om te gaan.” Jean had nog graag wat bijgeklust, een job waarbij hij ten dienste kon staan door zijn jarenlange ervaring als directeur. Maar niemand zat daar blijkbaar op te wachten. Toch blijft hij een bezige bij.
Zo is hij actief in het verenigingsleven en het vrijwilligerswerk. Bezig blijven is de boodschap. “Je tijd opnieuw indelen en realistisch blijven, ook financieel. Want al heb je als ambtenaar gemiddeld een goed pensioen, je moet het toch met minder doen.” MET PENSIOEN GAAN DOE JE NIET ALLEEN Met pensioen gaan kan je dus leren. “Wie zich verstandig voorbereidt, zal ook minder kans maken om in het fameuze zwarte gat te vallen. Want plots heb je een zee van tijd die je moet invullen. Liefst zo zinvol mogelijk”, zegt Erna De Cremer van de Sociale Dienst die de
Christiane Aelbrecht (60) Is assistent bij de afdeling Hogescholen (OND) “Ik heb geen tijd om de pensioencursus te volgen.” “Op 1 januari 2006 zet ik een punt achter mijn carrière. Dan heb ik bijna 45 jaar gewerkt, waarvan 37 jaar in overheidsdienst. Ik denk dat ik ruimschoots mijn steentje heb bijgedragen. Of ik uitkijk naar mijn pensioen? Ik zit niet te popelen, maar ik ben er ook niet bang voor. Natuurlijk ga ik het werk en de collega’s missen. Als je zoals ik alleenstaande bent, moet je zorgen dat je dag gevuld blijft. Gelukkig heb ik altijd al activiteiten gehad buiten het werk. Ik zit in een wijkvereniging en in een gemeentelijke werkgroep voor ruimtelijke ordening, volg elke week een gymnastiekcursus, fiets regelmatig, bezoek musea en ga op stap met vrienden. En misschien ga ik ook mijn huis eens onder handen nemen. Dat ik het financieel met minder zal moeten doen, besef ik maar al te goed. Ik heb dan ook gezorgd voor een appeltje voor de dorst. Ik heb wel een uitnodiging gekregen voor de cursus pensioenvoorbereiding, maar daar heb ik geen tijd voor. Ik kan geen vijf vrijdagen na elkaar afhaken. Het werk gaat voor, tot de laatste werkdag.”
26
cursus begeleidt. “Wij nodigen ook de partners uit, want met pensioen gaan doe je met twee.” De cursus duurt vijf dagen, gespreid over vijf opeenvolgende weken. Op het programma staan thema’s zoals erfrecht, pensioenwetgeving, gezonde voeding, medische aspecten van het ouder worden. Kortom, een stevige bagage die zeker kan helpen om de bladzijde om te slaan. Wie tussen de negenenvijftig en de vierenzestig is, krijgt elk jaar een uitnodiging in de bus. De meesten volgen de cursus net voor ze met pensioen gaan. Dat zijn gemiddeld zo’n honderd mensen per jaar. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers ligt dan ook net onder de zestig, de breuklijn waarop de meeste mensen afhaken.
TOPONTMOETING MET PENSIOEN
Twee jaar na de cursus volgt een terugkomdag waarop de ervaringen getoetst worden. VOORDELIG GEPENSIONEERD De cursus pensioenvoorbereiding is maar één onderdeel van de eindeloopbaanwerking die de Vlaamse overheid aanbiedt aan haar oudere werknemers. Al wie zevenenvijftig is, wordt uitgenodigd op een infodag in Brussel, Antwerpen, Gent, Brugge of Hasselt, naar gelang van de woonplaats. Daar verneemt u dan meer over pensioen in het algemeen, hoe en wanneer u uw pensioen moet aanvragen enzovoort. Wie wil, kan zelfs zijn pensioen individueel laten uitrekenen. U komt ook te weten waarvoor u als gepensioneerde terechtkunt bij de Sociale Dienst. “Heel wat gepensioneerden denken er niet aan dat wij er nog zijn voor hen”, zegt Dany Jonckheere. “Ons klassiek dienstenpakket geldt ook voor wie met pensioen is. Elke gepensioneerde heeft recht op medische tegemoetkomingen, psychosociale bijstand en juridisch
advies. Indien nodig gaan onze maatschappelijke assistenten op huisbezoek. We geven ook pensioenvoorschotten en komen tegemoet in zaken die niet door het ziekenfonds worden gedekt zoals familiale hulp, sociale vakanties enzovoort. Gepensioneerde personeelsleden kunnen ook nog kaarten aanvragen voor pretparken, kortingen op culturele evenementen. Kortom, zij blijven voor ons volwaardige klanten.” Contractuele personeelsleden vallen niet uit de boot. Ook zij genieten die voordelen op voorwaarde dat ze met pensioen gaan als personeelslid van de Vlaamse overheid. En hoe zit het met de mensen die zijn uitgestapt voor hun pensioen? “Die krijgen net hetzelfde pakket aangeboden als de gepensioneerden.” NIET MET LEGE HANDEN De Sociale Dienst heeft nog meer in petto voor de afzwaaiers. Iedere ambtenaar die zijn
pen aan de wilgen hangt, wordt feestelijk uitgewuifd met een etentje en een geschenk: een waardebon van 125 euro, voor boeken, cd’s, elektrische huishoudtoestellen, een horloge of sportactiviteiten. Om de zaken overzichtelijk te houden - gemiddeld gaan er per jaar zo’n 300 mensen met pensioen - wordt er gegroepeerd gefeest, telkens met een zeventigtal gepensioneerden in spe. Daarmee is de pret nog niet uit. De Vlaamse overheid knipt de band met haar gepensioneerden niet zo maar door. Een keer per jaar worden ze allemaal verwacht op de seniorendagen. In 2004 kwamen daar maar liefst 1600 oudgedienden op af. Onder hen 202 zeventigers en 9 tachtigers, de oudste deelnemer was 89 jaar! Ook dat feest moet wegens het grote aantal deelnemers gespreid worden over drie dagen. De gepensioneerden moeten hiervoor wel zelf een kleine duit in het zakje doen. Het budget zou anders te hoog oplopen.
Louis Vermeiren (70) met pensioen op 60 Was directeur bij het secretariaat-generaal (COO) “ Met pensioen gaan was geen opgave. Op mijn 68ste ben ik met een vriend naar Compostela gefietst.” “Ik ben met pensioen gegaan op mijn zestigste. Dat stond allang vast. Op je zestigste ben je fysiek nog sterk en kun je dus meer genieten van je vrije tijd. Hoewel ik mijn job altijd met hart en ziel heb gedaan, kostte het mij geen moeite om alles los te laten. De administratie was mijn maîtresse, maar ik was er niet mee getrouwd. En er was ook de financiële kant: langer werken leverde mij amper 5% extra pensioen op. Het sop was de kool niet waard. Uiteraard moet je wel inleveren, maar je hebt ook minder behoeften en uitgaven. Je kan al heel wat besparen als je met het openbaar vervoer reist. Dat is zo goed als gratis voor 65-plussers. Het zwarte gat? Ik zou niet weten wat dat is. Mijn dagen zijn gewoon te kort. Ik hou van actie en fysieke inspanning: kilometers stappen, fietsen, tuinieren, bomen omhakken. Op mijn 65ste heb ik een nieuwe fiets gekocht en drie jaar later ben ik met een vriend naar Compostela gefietst. En dan zijn er natuurlijk nog de kleinkinderen waar ik veel tijd insteek. Neen, met pensioen gaan was voor mij geen opgave. Ik denk dat het moeilijker was voor mijn vrouw. Die kreeg er ineens een chef bij!”
27
TOPONTMOETING DOSSIER
SAMEN UIT, SAMEN THUIS DE VZW GEPENSIONEERDENVERENIGING VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP “Onderling contact houden, voeling blijven houden met de vroegere werkkring, activiteiten opzetten van vormende, culturele en recreatieve aard en gezamenlijk alle initiatieven nemen die het welzijn van de gepensioneerden kunnen bevorderen.” Zo staat het in de statuten van de vzw Gepensioneerdenvereniging van de Vlaamse Gemeenschap. Maar wat zit er achter die enigszins plechtstatige intentieverklaring? “Oud-collega’s de kans geven om elkaar nog eens te ontmoeten, gezellig samen te zijn en samen op stap te gaan”, zegt Germain Wagemans, nu 78, en een van de founding fathers van de vzw. Als penningmeester, voorzitter en nu ondervoorzitter is hij nog steeds een van de drijvende krachten achter de vereniging die in 1992 werd opgericht. De vzw staat open voor alle gepensioneerde personeelsleden van de Vlaamse overheid dus ook de contractuelen
en de VOI’s. Wie lid wil worden, betaalt 6,50 euro per jaar. Daarnaast krijgt de vzw jaarlijks een duwtje in de rug van de Sociale Dienst: zo’n 3000 euro om de werkingskosten te dekken. Momenteel telt de vzw ruim 1700 leden. Hoofdbrok van het activiteitenprogramma zijn de uitstapjes, zowel daguitstapjes in het binnenland als langere reizen in het buitenland. Zo staat er dit najaar een bezoek aan de Katharenstreek in Zuidwest-Frankrijk op het
Paul Van de Velde (64) Is directeur-generaal van de administratie Media (WIM) “ Ook na mijn pensioen zou ik graag nog actief blijven en mijn ervaring ten dienste stellen.” “Vervroegd met pensioen gaan? Ik denk er niet aan. Ik blijf werken tot mijn 65, dus tot volgend jaar. Op de eerste plaats omdat ik mijn job heel graag doe en ik mij helemaal niet uitgeblust voel. Het feit dat ik nauw betrokken ben bij het beleid heeft daarin zeker meegespeeld. Ik denk dat mensen in louter uitvoerende functies gemakkelijker afhaken. Anderzijds behoor ik tot een generatie mannen van wie de echtgenote meestal niet mee uit werken ging. En ik heb nog kinderen die studeren. Vroegtijdig stoppen was dus niet zo evident, ook om financiële redenen. Men heeft mij gevraagd om langer te blijven, maar dat heb ik geweigerd. Ik zou maar in de weg lopen. Het is nu aan de nieuwe generatie om de fakkel over te nemen. In al die jaren heb ik geprobeerd om mijn kennis, mijn bagage en mijn contacten door te geven aan mijn medewerkers zodat er geen hiaat komt. Toch zou ik graag nog actief blijven in de mediasector en bijvoorbeeld mijn ervaring ten dienste stellen bij het totstandkomen van de nieuwe beheersovereenkomst met de VRT.” 28
programma. Bovendien organiseert de vzw provinciale ontmoetingsdagen. Het moet gezegd worden: de Vlaamse overheid laat haar ‘anciens’ niet in de kou staan. Zo kunnen niet al onze federale collega’s een cursus pensioenvoorbereiding volgen. En waarschijnlijk zijn er ook maar weinig privébedrijven die zo’n gul aanbod in petto hebben voor hun ex-werknemers.
Info Heeft dit dossier vragen opgeroepen waar u geen antwoord op kreeg? Dan kunt u op de volgende adressen terecht: • Voor al uw vragen in verband met pensioenen kunt u steeds terecht bij uw personeelsdienst. • Informatie over de pensioenen voor statutairen vindt u bij de federale Administratie der Pensioenen op www.ap.fgov.be (of: Victor Hortaplein 40 bus 30, 1060 Brussel, tel.: 02-558 60 00, e-mail:
[email protected]. be). Ook bij de Centrale Dienst der Vaste Uitgaven - Pensioenen, die de maandelijkse uitbetaling van de pensioenen doet, vindt u nuttige informatie: www.treasury.fgov.be/intercdvupnl/ (of: Kunstlaan 30, 1040 Brussel, tel.: 02-237 03 11). • Informatie over de pensioenen voor contractuelen vindt u bij de Rijksdienst voor Pensioenen, die zorgt voor alle werknemerspensioenen: www.onprvp.fgov.be (of: Zuidertoren 5, 1060 Brussel, tel.: 02-529 30 02, e-mail:
[email protected]). • U kunt ook terecht bij de Sociale Dienst van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel, tel.: 02-553 49 79.
E-GOVERNMENT
ÉÉN VOOR ALLEN, ALLEN VOOR ÉÉN Zou het niet mooi zijn als uw collega achter het gemeenteloket u vlot zou kunnen uitleggen welke verschillende premies u kunt krijgen omdat u in gemeente x en provincie y woont en uw huis verbouwt? En zou het niet nog mooier zijn als diezelfde informatie eenduidig en betrouwbaar bij alle verschillende besturen beschikbaar zou zijn, via het internet, via e-mail of gewoon aan het loket? door Wini Condic Begov
Samen met de Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) en de Vlaamse provincies heeft de Vlaamse Infolijn als vertegenwoordiger van het ministerie de realisatie van dit ambitieuze project op zich genomen. GRATIS EN VOOR IEDEREEN Het begon allemaal met artikel 29 van het decreet van 26 maart 2004 over de openbaarheid van bestuur (zie kader). Dat artikel schrijft voor dat alle bestuursniveaus moeten meewerken aan een gezamenlijk bestand met wegwijs- en eerstelijnsinformatie van de verschillende bestuursinstanties. Volgens het decreet moet dat databestand bovendien vrij en gratis toegankelijk worden gemaakt voor iedereen, zowel digitaal als via de loketten van de betrokken bestuursinstanties. De Vlaamse overheid is daarvoor verantwoordelijk. Om in een later stadium efficiënt informatie te kunnen uitwisselen met de lokale besturen, moest wel eerst vastgelegd worden welke diensten de verschillende bestuursniveaus leveren aan burgers, verenigingen en bedrijven. Een dergelijke lijst van overheidsproducten was tot nu toe nog niet beschikbaar. Daarom moest als eerste stap een zogeheten productencatalogus opgezet worden. Voor die opdracht sloegen de Vlaamse Infolijn, de VVSG, een aantal lokale besturen en afgevaardigden van de Vlaamse provincies de handen in elkaar. Een eerste basislijst van diensten ligt al klaar, maar moet nog verder verfijnd worden. Het is de bedoeling om deze catalogus te verwerken tot een unieke databank, die dan door alle overheidsniveaus als bron van informatie gebruikt kan worden.
WAT WILLEN WE HIERMEE BEREIKEN? KORT SAMENGEVAT: 1. fundamenten leggen voor een kwaliteitsvolle dienstverlening in de informatiemaatschappij; 2. komen tot een eenduidige informatie en voorlichting aan de burger; 3. lokale besturen ondersteunen bij het beantwoorden van vragen over de overheid . Samen met de lokale besturen willen we ertoe komen dat burgers eenduidige en accurate informatie krijgen, ongeacht hoe, waar en aan wie ze hun vraag stellen. Dat is de weg naar een transparantere en meer bereikbare overheid. • www.productencatalogus.be • www.vlaanderen.be/ vlaamseinfolijn
Artikel 29 uit het decreet van 26 maart 2004 betreffende de openbaarheid van bestuur: § 1. Er wordt een gezamenlijk bestand met wegwijsinformatie en eerstelijnsinformatie van en over de in artikel 4, § 1, genoemde bestuursinstanties uitgebouwd. De wegwijsinformatie geeft aan waar de informatiezoeker terechtkan, hetzij voor informatie over een bepaald onderwerp, hetzij voor de behandeling van een probleem of administratieve procedure. Eerstelijnsinformatie is niet-dossiergebonden basisinformatie die op een eenvoudige manier verstrekt wordt. Het databestand is vrij en gratis voor iedereen toegankelijk, zowel digitaal als via de loketten van de betrokken bestuursinstanties.
29
“Zelfs als ik niet kan blijven, wat ik toch heel graag zou willen, heb ik meegemaakt.”
ervaring
een geweldige
foto Peter Van Hoof
foto F. Leemans
TOPONTMOETING
MARKANT
Gesprek met Marie-Jeanne Vermeir, stagedoend binnenvaartbegeleider bij de sluis van Oudenaarde
DE MARIFOON VAN MARIE-JEANNE Opstaan voor dag en dauw? Geen probleem. Dagen kloppen van twaalf uur? Laat maar komen. Weekendwerk? Met plezier. Voor Marie-Jeanne was geen zee te hoog. Jarenlang stond ze in Brussel achter een balie en wees ze bezoekers de weg. Nu schut ze schepen in de sluis van Oudenaarde en ziet af en toe een blauwe reiger opvliegen uit de Scheldeberm. Het verhaal van Marie-Jeanne of hoe groot is de stap van de telefoon naar de marifoon?
door Hilde Desmedt
D
e Guitti schuift voorzich- “Het is toch mooi als je de laatste jaren van opengaat om een schip dat hoog op tig de sluis in. Wat verderhet water ligt, door te laten. “Die is je beroepsleven nog iets nieuws kan mee- duidelijk niet geladen”, volgt Marieop stroomafwaarts naderen nog twee kleinere schepen de sluis. maken en je carrière met een blij gemoed Jeanne mijn blik. “Dat zijn spitsen, maar die zullen Tijd voor de vraag die mij uiteinkan beëindigen.” moeten wachten. Met deze tanker delijk naar hier heeft gebracht. Hoe ligt de sluis vol”, zegt Marie-Jeanne komt iemand erbij om op zesengedecideerd. “Ja, het is wat passen en vijftigjarige leeftijd zo radicaal van meten. Je moet de afmetingen van de sche- vier uur in touw. Weegt dat niet zo voor dag koers te veranderen? Van receptionist naar pen goed kennen. De sluis is 124 meter lang en dauw al uit de veren moeten? “Ik woon in sluiswachter, dat is toch een hele stap? en 14 meter breed en veiligheidshalve moet je Wemmel. Dat is toch wel een uurtje rijden “Had je mij verleden jaar gezegd dat ik hier altijd nog wat speling hebben.” tot in Oudenaarde. Als ik hier om zes uur vandaag de sluis zou bedienen, dan zou ik wil zijn, moet ik om kwart voor vijf vertrek- eens hartelijk gelachen hebben. En tussen De sluisdeuren schuiven dicht. Het water- ken. Gelukkig ben ik niet zo’n slaper. Vroeg haakjes, wij zijn geen sluiswachters, de juiste verloop kan beginnen. Langzaam stijgt het opstaan kost me dus niet zoveel moeite.” benaming is ‘binnenvaartbegeleider’. Dat waterpeil. Even later gaan de sluisdeuren aan klinkt toch heel wat voornamer (fijn lachje). de andere kant open en glijdt de Guitti de Terwijl de collega’s sluis en schepen in de Ik vind het ook fijn dat we een uniform dragrijze, mistige Schelde op. gaten houden, neemt Marie-Jeanne me mee gen. Dat geeft toch wat meer cachet. Maar naar een leeg vergaderzaaltje. Door het raam hoe ik hier terechtgekomen ben? Mijn verHet is tien uur ’s morgens. Marie-Jeanne is al zie ik nog net de brug over de Schelde die haal is eigenlijk simpel. Ik was receptioniste-
31
MARKANT
niet zo avontuurlijk ben, wou ik deze kans om eens iets helemaal anders te doen, niet laten liggen. Niet dat ik uitgekeken was op mijn job, maar het is toch mooi als je de laatste jaren van je beroepsleven nog iets nieuws kan meemaken en je carrière met een blij gemoed kan beëindigen.”
foto Peter Van Hoof
telefoniste bij de Raad voor het Gemeenschapsonderwijs (RAGO). Door een interne reorganisatie kwam mijn job en die van een aantal collega’s op de tocht te staan. Voor de statutaire vijfenvijftigplussers was er een uitstapregeling, maar als contractueel kwam ik daarvoor niet in aanmerking. Ik wist niet goed wat er met mij zou gebeuren. En op een dag kregen we een brief van Waterwegen en Zeekanaal NV. Of we naar een vergadering wilden komen in Gent. Daar kregen we te horen dat we een ervaringsstage konden doen als binnenvaartbegeleider. Ik was meteen enthousiast. En toen is alles heel snel gegaan.”
Na een gesprek met Pieter Deturck van het Loopbaanontwikkelcentrum (AZF) in Brussel, hakt Marie-Jeanne de knoop door. Tests of examens hoefde ze niet af te leggen. De enige voorwaarde was dat ze kon zwemmen. En dat kon ze. Normaal toch voor een waterteken, lacht ze. Of ze wist waar ze aan begon? “Ja, op de presentatie in Gent heeft men ons duidelijk uitgelegd wat de job allemaal inhield en wat er van ons werd verwacht. We wisten ook dat het om een ervaringsstage ging van een jaar en dat er geen enkele garantie was dat we na dat jaar ook de job zouden krijgen.” Haar collega’s zien het niet zo zitten, maar Marie-Jeanne springt met beide voeten in het gat. “Ik had eigenlijk niets te verliezen. Zelfs als ik niet kan blijven, wat ik toch heel graag zou willen, heb ik een geweldige ervaring meegemaakt.” In het begin was het wel even op de tanden bijten, geeft ze toe. “Ik had nog nooit een sluis van dichtbij gezien. Er kwam dus heel wat op me af. Spitsen, kempenaars, peniches, opvaart, afvaart. Het was een totaal nieuwe wereld voor mij. Ik was dan ook behoorlijk zenuwachtig, bang ook dat ik iets verkeerds zou doen. Tenslotte ben je toch verantwoordelijk voor de veiligheid van de schepen en van de schippers. Gelukkig hebben de collega’s me heel goed opgevangen en geholpen.” Hoe was het trouwens om als vrouw terecht te komen in een mannenwereld? Ze kijkt wat verbaasd. “Ze hebben me met open armen 32
ontvangen. We gaan heel collegiaal met elkaar om. Ik ben trouwens niet de enige vrouw hier. Die andere collega is samen met mij begonnen, maar zij is schipper en kende dit wereldje dus beter dan ik.” De lange dagen, shifts van 12 uur, vindt ze helemaal niet zo erg. En het roterende systeem van vier dagen werken, drie dagen vrij en daarna drie dagen werken en vier dagen vrij biedt ook heel wat voordelen. “Zo heb ik meer tijd voor mijn kleinkinderen.” Hoewel haar man aanvankelijk niet zo enthousiast was over haar nieuwe job, heeft hij zich goed aangepast. Hij staat aan het fornuis en volgt zelfs kooklessen. Maar er is nog meer veranderd in het leven van MarieJeanne. Ze rijdt nu zelf weer met de wagen. Dat ook was in jaren niet meer gebeurd. Naar het werk ging ze met het openbaar vervoer en voor de rest was haar man de chauffeur. Nu rijdt ze helemaal alleen van Wemmel naar Oudenaarde. “Ik ben een stuk zelfstandiger geworden”. Al bij al is ze trouwens niet langer onderweg dan vroeger toen ze met tram en bus naar het werk ging in Brussel. “Als het wat tegenzat, deed ik er meer dan een uur over.” Een win-winsituatie dus over de hele lijn. Ook financieel. Met de premies voor nachtdienst en weekendvergoedingen verdient Marie-Jeanne nu een pak meer. Maar dat heeft niet de doorslag gegeven, verzekert ze. “Wat mij aantrok was de job zelf. Hoewel ik van nature helemaal
Dat zullen de mensen van het Loopbaanontwikkelcentrum graag horen. Maar terug nu naar de ‘cockpit’, de glazen kooi hoog boven de Schelde, waar het ballet van de inen uitvarende schepen wordt geregisseerd. Terwijl MarieJeanne, onder het geamuseerd oog van haar collega’s, trots poseert, luister ik mee naar de ‘scheepsberichten’. Ieder schip dat door de sluis wil, moet zich aanmelden. De communicatie gebeurt via een marifoon, een soort telefoon, afgestemd op kanaal twintig. “Gek genoeg had ik daar in het begin wat moeite mee”, zegt ze. Ik ben jarenlang telefoniste geweest, maar zo’n marifoon werkt helemaal anders. Je moet op een knopje duwen als je iets wil zeggen en dat vergat ik nog al eens. Ik heb een cursus gevolgd en ben geslaagd in de test. Nu heeft de marifoon geen geheimen meer voor mij.” Bij de ervaringsstage hoort ook een opleiding van bruggenwachter. Af en toe staat MarieJeanne op de hefbrug over de Schelde wat verderop. “Dan sta je er helemaal alleen voor. Je moet het verkeer en de naderende schepen in het oog houden en op het juiste moment de brug omhoog laten gaan, zodat een opwaarts en een afwaarts varend schip samen kunnen passeren. Kwestie van het verkeer niet te lang op te houden.” Hoewel het weer niet meezit, maakt de fotograaf toch wat buitenopnamen. De schipper van de Irina kijkt wat verbaasd naar die vrouw in uniform op de oever die met een breed gebaar haar armen in de lucht gooit alsof ze de hemel wil omvatten. Wilt u meer weten over ervaringsstages en het Loopbaanontwikkelcentrum, lees dan het artikel hiernaast.
SPECIAAL
EEN ANDERE WEG INSLAAN?
HET LOOPBAANONTWIKKELCENTRUM HELPT U DE JUISTE RICHTING KIEZEN Dat u, zelfs als vijftigplusser, nog een nieuwe draai kan geven aan uw carrière, leest u in het verhaal van Marie-Jeanne in de rubriek Markant. Die kans heeft ze voor een groot stuk te danken aan het Loopbaanontwikkelcentrum afgekort het LOC. door Hilde Desmedt
T
oen haar job als Het eerste wat het LOC receptioniste-telefodoet is samen met de perniste bij de RAGO soon rond de tafel gaan op de helling kwam te staan, zitten. Dat noemen ze in kon ze in principe terecht bij het vakjargon de fase van de herplaatsingsdienst of de de zelfreflectie. De kandiWerk-wijzer (zie vorig numdaten moeten in hun eigen mer van de Goedendag). Die bord kijken. Wat willen zij zorgt ervoor dat mensen die eigenlijk? Willen ze meer ingevolge een herstructurebeleidsvoorbereidend werk ring hun baan kwijtraken, doen of eerder ondersteueen nieuwe functie vinden nend, uitvoerend werk? Na binnen de organisatie. Voor een aantal testjes en enkele Marie-Jeanne was er een gesprekken is dat voor de andere mogelijkheid. Pieter meeste mensen al een stuk Deturck van het LOC: “De duidelijker. afdeling Bovenschelde zat De tweede fase is die van met een probleem. Op de de marktverkenning. Is er sluizen moet er continu ergens een job die aansluit dienst zijn maar daarvoor bij wat de kandidaat eigenwas er personeel tekort. Er Pieter Deturck: “Wij begeleiden collega’s die iets willen veranderen aan hun loop- lijk wil? Ook hier moet de was ook geen geld om per- baan, maar het echte werk moeten ze wel zelf doen. Wij hebben geen jobs in de kandidaat zelf de handen aanbieding.” soneel aan te werven. Bij de uit de mouwen steken. En RAGO kwamen er op termijn 198 mensen vrij. Daarom hebben wij een dat kan op verschillende manieren. De meest voor de hand liggende is twintigtal mensen uitgenodigd die voor de functie in aanmerking kwamen gaan kijken in de VIA. Daar staan sinds dit jaar alle vacatures op, ook en hen een ervaringsstage aangeboden. Marie-Jeanne heeft die kans met de externe. Zeker even nuttig is de zoektocht naar de verborgen vacatubeide handen aangegrepen.” res. Daarvoor kan de kandidaat zijn eigen netwerk gebruiken. Hij kent altijd meer mensen dan hij denkt. Ook hier geeft het LOC de nodige Eind goed, al goed dus. Toch past hier enige duiding en nuancering. ondersteuning, speelt namen en adressen voor informatie ‘on the spot’. “Eigenlijk is het verhaal van Marie-Jeanne eerder uitzonderlijk”, vertelt Pieter Deturck: “We raden de mensen aan om eens te gaan praten met Pieter Deturck. “Gewoonlijk gaat het allemaal niet zo snel. Voor alle de persoon die de job uitoefent. Zo kunnen ze nagaan of die job echt bij duidelijkheid, het LOC is geen uitzendbureau, wij hebben geen jobs in hen past, of ze er de nodige kennis en vaardigheden voor hebben en ze de aanbieding.” de functie wel aankunnen.” Een andere mogelijkheid is de ervaringsstage. Zoals het woord het zegt, gaat het erom ervaring op te doen. Het is dus WAT IS HET DAN WEL? geen proefperiode met de bedoeling een specifieke plaats te bezetten. Pieter Deturck: “Zoals de naam het al aangeeft, wil het LOC mensen begeleiden die om welke reden dan ook iets aan hun loopbaan willen veranderen, of die een nieuwe wending willen geven aan hun carrière. We helpen hen daarbij maar geven hen niets op een blaadje. Zij moeten zelf het heft in handen nemen. Daarvoor kunnen ze het best eerst aankloppen bij hun eigen HRM-vertegenwoordiger. Die kent het best de situatie en kan hen eventueel doorverwijzen naar ons”.
Het is ook niet zo dat iedereen die bij het LOC komt aankloppen ook effectief in een nieuwe functie stapt. Van de achtenzestig mensen die verleden jaar een beroep hebben gedaan op het LOC heeft twee derde er uiteindelijk voor gekozen om zijn job te blijven uitoefenen. Het heeft hen wel geholpen om die job eens op een andere manier te bekijken. En dat op zich kan al een nieuw begin zijn. • www.vlaanderen.be/loc
33
ICT
DE GROTE TREK: INFORMATICA MIGREERT IN HET KADER VAN BBB Dat BBB verandering met zich meebrengt, wisten we al langer. ICT mag daarbij niet uit het oog verloren worden. En het feit dat daar heel wat bij komt kijken: pc’s verhuizen, netwerken aanpassen en nieuwe mailadressen aanmaken, om maar enkele zaken te noemen. Wij bieden u een overzicht van een aantal belangrijke aandachtspunten. Zo raakt u die rode draad - of computerkabels - niet kwijt.
door Tina Mafrans
Of BBB ook voor u veel veranderingen inhoudt op informaticavlak hangt af van een aantal andere beslissingen. De belangrijkste factor is wellicht of uw afdeling anders ingedeeld zal worden. Als u in een andere entiteit terechtkomt of als uw entiteit verandert van locatie heeft dat een mogelijke volksverhuizing tot gevolg. Het informaticamateriaal kan hup, mee op de kar. Een verhuizing vormt dan misschien wel de gelegenheid om gedateerd materiaal te vervangen. NIEUWE MAILADRESSEN Het door elkaar klutsen van uw organisatie kan ook een bijstelling betekenen van de ‘bedrijfsdoelen’. Dat wil zeggen dat uw afdeling een andere opdracht krijgt. De manier van werken kan veranderen. Of u krijgt andere taken. Dan is het essentieel dat alle informaticavoorzieningen mee evolueren. Moeten er websites, intranetsites, documentmanagementsystemen opgesplitst worden? Misschien moet u wel een beroep doen op andere computerprogramma’s dan op die waar u tot nu toe mee gewerkt hebt? Meteen ook de gelegenheid om uw kennis te verrijken door middel van een extra computercursus? Verandert de ICT-afdeling die u ondersteunt, dan worden de systemen aangepast, en krijgt u een ander netwerk en andere applicaties. Ook al veranderen collega’s van adres, verdieping of van bureau, iedereen blijft in een muisklik bereikbaar via e-mail. Door de nieuwe opsplitsing in beleidsdomeinen zullen de prefixen van de mailadressen binnen het ministerie aangepast worden. Dus geen ‘ewbl’, ‘lin’, of ‘wim’ meer in de e-mailadressen van de Vlaamse overheid. Wat het wel wordt, is nog niet duidelijk, maar de nieuwe prefixen zullen gecommuniceerd worden. Ook de mailadressen van de huidige VOI’s veranderen mogelijk. VERHUIST DE SERVICEDESK OOK? Een ding is zeker: de servicedesk van operationele ICT-dienstverlener EDS-Telindus (ET) blijft waar ze is. Doen zowel uw huidige als uw nieuwe entiteit een beroep op de ET-dienstverlening, dan gaat de ICT34
ondersteuning gewoon door. Voor de VOI’s geldt dezelfde redenering. Met BBB stelt ET zijn volledige dienstverlening trouwens open voor alle entiteiten van de Vlaamse overheid. ORGANISATIE ACHTER DE SCHERMEN De voorbereiding, met het in kaart brengen van de situatie en de behoeften, het anticiperen op knelpunten en het coördineren van ICT-veranderingen ligt in handen van leidinggevenden, transitiemanagers en andere betrokkenen. Geen simpele klus: dikwijls is er overleg nodig tussen verschillende entiteiten of duiken er onverwachts moeilijkheden op. Hoe alles juist zal evolueren is nog onduidelijk. Wat zeker is, is dat iedereen de reorganisatie goed zal moeten voorbereiden en coördineren. De entiteit Sturing en Controle ICT biedt documenten aan die kunnen helpen bij het organiseren van ICT-migraties in het kader van BBB: allereerst een migratieplan dat elke entiteit kan hanteren als basis en aanpassen aan haar eigen behoeften. Ook de krachtlijnen voor ICT-migraties binnen de BBB-context en een overzicht van mogelijke acties vindt u op het ICTintranet.
EDS-TELINDUS OP VOLLE KOERSSNELHEID Eind september is de overgang van SBS naar EDS-Telindus officieel afgerond. De ICT-dienstverlener opereert nu volledig op peil. Het complexe en omvangrijke transitieproject werd succesvol afgewerkt dankzij de inzet van mensen bij ET als bij het ministerie. Daardoor kan ET vanaf nu alle diensten leveren volgens de afgesproken dienstverleningsniveaus. De focus kan nu meer komen te liggen op innovatie. • ict.vlaanderen.be - folder ‘ICT-functiehouder / BBB: ICT-migratie
TAALTOBBE/UITGELEZEN
PAARDENBLOEM OP APEGAPEN
GROTE SCHOONMAAK … MET TOETSENBORD EN MUIS
door Stefaan Croon
door Bibliotheek departement Coördinatie
Vorige maand - tien jaar na de spellinghervorming van 1995 - verscheen een nieuwe editie van de Woordenlijst Nederlandse Taal, ook wel het Groene Boekje. Hopelijk hebt u de armen niet wanhopig in de lucht gegooid: het gaat immers niet om wéér een nieuwe spelling. Al in 1995 was besloten dat er om de tien jaar een herziening van de Woordenlijst zou komen om de bruikbaarheid en de actualiteit ervan te garanderen. In de nieuwe editie zijn de bestaande regels beter geformuleerd en werd de woordenlijst geactualiseerd: woorden als internet en sms’en staan er nu bijvoorbeeld voor het eerst in. Toch zijn er een paar zaken veranderd. In deze Taaltobbe wil ik even dieper ingaan op de opvallendste wijziging: de schrapping van de zogeheten paardebloemregel.
U zoekt tevergeefs naar het verslag van een vergadering dat u via mail ontving. U herinnert zich vaagweg dat u een interessante tip kreeg, maar u kunt het bericht niet meer vinden. U opent ’s ochtends uw mailbox en bent tien minuten zoet met het verwijderen van ongewenste berichten. Herkent u zich in die situaties?
foto W. Rentmeesters
Tien jaar geleden was er heel wat te doen om de regels voor de tussenletter -n, onder andere over de uitzonderingsregel die al snel de paardebloemregel werd genoemd. Die kwam erop neer dat samengestelde plantnamen met een dierennaam als eerste lid en een plantkundige aanduiding als tweede woord een uitzondering op de hoofdregel waren en geen tussenletter -n kregen: paardebloem, kattekruid, muizekervel. Deze uitzondering gaf aanleiding tot veel twijfel. Vooral woorden als kreefte(n)sla (geen plantnaam maar een gerecht) en paarde(n)vijg (geen vrucht maar het hippische equivalent van een koeienvlaai) leverden problemen op. De paardebloemregel is nu geschrapt, waardoor deze plantnamen gewoon de hoofdregel volgen. Volgens deze regel schrijven we de tussenklank als -en als het linkerdeel van de samenstelling een zelfstandig naamwoord is dat een meervoud heeft op -en, maar geen meervoud op -es. Dat is het geval bij paard, kat en muis. We schrijven nu dus paardenbloem, kattenkruid en muizenkervel. Al bij al is deze aanpassing een detail: slechts 24 woorden krijgen er een andere spelling door. Hopelijk doen we onze collega’s die met groen en natuur bezig zijn een plezier met het volgende lijstje: apenbroodboom, apennootje, biggenkruid, duivenboon, duivenkervel, eendenkroos, garnalenplant, ganzenbloem, hazendistel, kattendoorn, kattenkruid, paardenbloem, paardendistel, paardenkastanje, muizengerst, muizentarwe, schapengras, schapenzuring, slangenkruid, slangenwortel, rattenkruid, vliegenzwam, vossenbes, zwanenbloem. U kunt de nieuwe Woordenlijst raadplegen via www.taaladvies.net. Ook de nieuwe edities van de woordenboeken geven u meer houvast. Die dragen een keurmerk als ze in overeenstemming zijn met de officiële spelling. Tot de zomer van 2006 is er een overgangsperiode waarin u zowel volgens de oude als de nieuwe Woordenlijst mag spellen. Vanaf 1 augustus 2006 bent u verplicht om te spellen volgens de nieuwe Woordenlijst. Om u met de huidige spelling vertrouwd te maken, kunt u zich abonneren op Taallink, het wekelijkse e-mailmagazine van de cel Taaladvies.
• intra.vlaanderen.be/taaladvies
Als u niet oplet, verandert uw mailbox in een puinhoop. Dat zorgt niet alleen voor tijdverlies en ergernis, maar maakt ook dat u afspraken vergeet of andere fouten maakt. Hoog tijd dus voor een grote schoonmaak. Als u niet weet hoe eraan te beginnen, biedt het boek De grote E-mailschoonmaak hulp. De auteur Jeff Duntemann schreef een handleiding waarin hij uitlegt hoe u e-mail beheert, hoe u van spam afkomt en hoe u virussen, wormen en spyware een halt toeroept. Wie graag snel resultaat ziet, kan meteen aan de slag. Het boek start met een aantal schoonmaaklijsten die u helpen met het opschonen van uw postvak. Afhankelijk van de beschikbare tijd boekt u in een kwartier, een halfuur of een halve dag al resultaat. In de rest van het boek worden de verschillende stappen van het schoonmaakprogramma verder uitgewerkt. De auteur legt uit waar die e-mailvervuiling vandaan komt en hoe u goede e-mailgewoonten ontwikkelt. U leert meer over spam, virussen en spyware, hoe spammers uw e-mailadres achterhalen en hoe u dat kunt voorkomen. En u leert er hoe u kunt voorkomen dat u ongewild mailvirussen verspreidt onder uw vrienden of collega’s. De grote E-mailschoonmaak is in duidelijke taal geschreven. Hoewel de talrijke lijstjes soms bijna schools aandoen, kunnen ze u zeker helpen om de controle over uw e-post te behouden, zelfs al is het helemaal niet zo erg gesteld met uw postvak. Enkele voorbeelden: Controleer je e-mail niet te vaak - het houdt je werk op; maak een duidelijke keuze bij elk binnenkomend bericht: bewaren, aanhouden of weggooien; wis berichten in de map Verzonden items als ze ouder zijn dan 90 dagen. En wie er niet genoeg van krijgt, vindt op de koepelsite onder de knop Computers en internet een e-mailhandleiding. M/681/49 De grote E-mailschoonmaak / Duntemann, Jeff Nijmegen: Pearson Education, 2005 ISBN 90 430 1048 0 Trefwoorden: Elektronische post Vindplaats: OK 681.324 DUNT •
[email protected] • bibis.vlaanderen.be/opc0001
35
RELAX
ZOMERZOEKTOCHT: DE ANTWOORDEN OP DE VRAGEN HAD U ZE ALLEMAAL GEVONDEN? Het is alweer een half jaar geleden dat de zomerzoektocht werd gepubliceerd. Sinds dan zijn 110 collega’s eropuit getrokken om in en rond het Prinsenpark in Retie de antwoorden op de 25 vragen te zoeken. Die zijn intussen allemaal verwerkt. Zelfs een maand sneller dan anders, zodat de uitslag al een nummer vroeger gepubliceerd kan worden. Zo moet u ook minder lang nagelbijtend uitkijken naar de antwoorden en naar uw resultaat. door Yves Decuypere
Met 110 deelnemers lag de opkomst lager dan andere jaren, maar het was dan ook de eerste keer dat we afstapten van de klassieke voettocht of autotocht. Dit jaar werd immers gekozen voor een fietstocht, in combinatie met een wandeling in het Prinsenpark. Veel collega’s hebben er kunnen genieten van de rust. Behalve diegenen die tot eind augustus hebben gewacht om de route te volgen. Een aantal deelnemers hebben ons immers gemeld dat in die periode een rallycross het traject tijdelijk ontoegankelijk maakte. Onze excuses daarvoor. We bekijken nog of we in de toekomst dergelijke zaken kunnen vermijden. Genieten was belangrijk, maar er was natuurlijk ook nog de wedstrijd. En winnen kon iedereen, al was het maar door deel te nemen! Bij de vragen zat hier en daar een addertje onder het gras. Althans, dat blijkt uit de antwoorden die we hebben ontvangen. Kunst was ze allemaal te vinden. Hieronder vindt u de juiste antwoorden. We overlopen kort waar sommigen een steekje hebben laten vallen. Het vinden van drie blauwe pijlen die vertrekken vanuit ‘CKOL’ was niet altijd eenvoudig. Voor wie evenwel de achterkant van de oriëntatiesport-palen heeft bekeken, was ook dat geen probleem. Veel collega’s hebben als resultaat van de optelsom ‘platte bil met muis’ en ‘borst’, 20 genoteerd. Op zich was dat correct, maar we hadden er liever ‘vet, kaarsen en zeep’ zien staan. Er werd niet gevraagd naar het optellen van getallen. Beschouw dat als de dichterlijke vrijheid van de organisator. Gelukkig hebt u wel ontdekt dat Maria in de stille Kempen een aardig mondje Russisch spreekt. Haar vredesboodschap luidt er immers ‘MIR’, het Russisch voor vrede. Twee telefoonnummers van elkaar aftrekken bleek niet al te problematisch, al was 36
De lottoballen vielen dit jaar gunstig voor JeanPaul Coppin (LIN - Betonstructuur), wat hem meteen tot winnaar van deze zomerzoektocht kroont. Ann Devriendt (BLOSO-Nieuwpoort) wordt verdienstelijk tweede. Zij sloeg de (lotto) bal 842 eenheden meer verkeerd bij schiftingsvraag 1. Tot zover editie 2005. Wellicht mag u ook volgend jaar een nieuwe aflevering ‘Ontdek Vlaanderen’ verwachten … als BBB er geen stokje voor steekt. Een kleine rekensom was nodig aan de Priorij Corsendonk
het teken soms wel de struikelsteen. Het resultaat was immers negatief: ‘- 99’. Verder blijven we ook dit jaar trouw aan een oud uitgangspunt: inhoudelijk correct is niet voldoende. Ook een juiste schrijfwijze is belangrijk, daarom geldt ook deze keer: het juiste antwoord, maar een verkeerde schrijfwijze betekent een half punt minder. Alles correct antwoorden was dit jaar blijkbaar onmogelijk. Iedereen had minstens één fout. Dus toch niet zo gemakkelijk? Misschien niet, maar dat maakt het net een ietsje spannender. Bij twee fietsers is het bij dat ene foutje gebleven. De schiftingsvraag moest dus ook dit jaar uitsluitsel brengen over wie de laureaat is van de zomerzoektocht 2005. Vlug nog even de antwoorden op de schiftingsvragen meegeven: Schiftingsvraag 1: (11+15+18+27+29+36)x40 = 5440 Schiftingsvraag 2: 3083526
Antwoorden zoektocht ‘Prinselijke duatlon in Retie’ 1. bacteriën 2. 24,3 km 3. drie 4. meer dan 60% 5. 12 jaar 6. 511,76 euro 7. Veldehoeve 8. vet, kaarsen en zeep 9. Russisch 10. -99 11. engel met bazuin 12. 17.00 uur 13. Beverdonkse heide 8,5 km 14. Sint-Jozef - Sint-Job 15. Lecomte 16. 1997 17. ogen en oren 18. koperatelier 19. 14 20. ongeveer 90 minuten 21. billen - hakken 22. oriëntatiesport 23. berken 24. Escoffier 25. Retie
RELAX
De winnaars 24 punten 1 Jean-Paul Coppin (LIN); 2 Ann Devriendt (BLOSO); 23,5 punten 3 Diane Mellebeeckx (WVC); 23 punten 4 Suzy Van Gansbeke (EWBL); 5 Wilfried Claerhout (OND); 6 Kirsten De Reu (LIN); 7 Ludovicus Kennes (gepensioneerd); 8 Leen De Valck (LIN); 9 Jan Buelens (LIN); 10 Jozef Daelemans (gepensioneerd); 11 Alex De Belder (LIN); 12 Frans Vandeweege (WVC); 13 Henri Lauwers (gepensioneerd); 14 Lucie Penez (LIN); 15 Marijke Pillen (LIN); 16 Rita Pareng (LIN); 17 Jacques Billiet (LIN); 18 Robrecht Pillen (LIN); 19 Victor Debecker (WVC); 20 Adrien Saveryns (EWBL); 21 Rita Steyaert (LIN); 22 Hilde Kennes (LIN); 23 Arlette De Belder (LIN); 22,5 punten 24 Jozef De Valck (LIN); 22 punten 25 Pascale De Meyer (EWBL); 26 Lieven Penninck (Interne Audit); 27 Irene
Vlakbij de poort van het Kasteel van Rethy gaf u uw ogen ‘de kost’
Ools (OND); 28 Chris Vanschoelant (OND); 29 Koen Daniels (LIN); 30 Theo Verhoeven (WVC); 31 Lutgarde Peeters (AZF); 32 Camiel Smets (OND); 33 Ludo Plessers (LIN); 34 Chris Magon (LIN); 35 Ria Vandenreyt (WVC); 36 Rutger Moons (LIN); 37 Kathy Tas (AZF); 38 Maria Mouling (OND); 39 Luc Bauwens (EWBL); 40 Eric Everaert (OND); 41 Gustave Segers (WVC); 42 Hubert De Decker (LIN); 43 Hildegarde Suenants (WVC); 44 Rubin Dhont (LIN); 45 Anouk Everaert (OND); 46 Jacqueline De Geyter (LIN); 21,5 punten 47 Hilde Cuypers (WVC); 48 Magda Meyns (EWBL); 21 punten 49 Emiel Van Nuffelen (LIN); 50 Honoré Cocquet (COO); 51 Simone Vervloessem (COO); 52 August Van Nuffelen (LIN); 53 Paul Haers (EWBL); 54 Magda Willems (LIN); 55 Marc Heymans
(LIN); 56 Cindy Ruytinx (EWBL); 57 Philip Neerinckx (WVC); 58 Dirk Ravier (EWBL); 59 Omer Ruytinckx (OND); 60 Wally Mekens (LIN); 61 Frank Geys (OND); 62 Lodewijk Verboom (gepensioneerd); 63 Lieve Kerkhofs (EWBL); 64 Aline Duyck (LIN); 65 MarieJeanne Peeters (EWBL); 20,5 punten 66 Roger Sieckelinck (LIN); 67 Nadia Backhoven (LIN); 68 René Theuninck (LIN); 20 punten 69 Wim Raeymaekers (LIN); 70 Andre Vroman (EWBL); 71 Diane Rabaey (LIN); 72 Eric Heuzel (OND); 73 Gerard Debakker (LIN); 74 Jef Willems (WVC); 75 Jan Van den Heuvel (OND); 19,5 punten 76 Veerle Heyens (LIN); 77 Elly Beerts (VDAB); 78 Robert Sijens (WVC); 79 Magda Geeraerts (OND); 80 Leen Dams (WVC); 81 Germaine Geubbelmans (WVC); 82 Louis Kerckhofs (LIN); 83 Yolande Claes (OND); 19 punten 84 Annie Degelin (OND); 85 Mathilde Feyaerts (OND); 86 Els Claeys (EWBL); 87 Walter Van Woinsel (LIN); 88 Marc Degrave (LIN); 89 Roger Bertels (LIN); 90 Petra Degelin (OND); 91 Eddy Ceyssens (LIN); 92 Jef Baeyens (LIN); 93 Guy Van Tongerloo (LIN); 94 Fil Liekens (LIN); 95 Dominiek Michielsen (OND); 18,5 punten 96 Theo Selis (VDAB); 97 Jozef Feyaerts (LIN); 98 Albert De Poorter (LIN); 18 punten 99 Ann Van Driessche (OND); 100 Marcel Van de Schoor (LIN); 101 Jacques Suys (LIN); 102 Joannes Raeymaekers (LIN); 17,5 punten 103 Joeri De Landtsheer (LIN); 16,5 punten 104 Nelly T’Syen (WVC); 105 Leo Van Rompaey (WVC); 14 punten 106 Noel Meuwis (WVC); 13 punten 107 Luc Ooms (WVC); 9 punten 108 Jean-Pierre Persijn (LIN); 109 Caroline Hollevoet (EWBL); 6 punten 110 Liliane Van Lunter (gepensioneerd)
Wie stond boven DWA aan Molen De Heerser?
De prijzen werden geschonken door: afdeling Bos en Groen (LIN), afdeling Communicatie en Ontvangst (COO), afdeling Natuur (LIN), BLOSO, Export Vlaanderen, VRT.
Een mooi landschap langs de Prinsenroute
37
VORMING
OPLEIDING ROND PERSONEN MET EEN ARBEIDSHANDICAP Mag u bij een aanwervingsexamen een sollicitant met een handicap meer tijd geven? Waarom brengt u een handicap het best al tijdens een planningsgesprek ter sprake? Vragen waar u als personeelsverantwoordelijke of leidinggevende misschien al mee geconfronteerd werd. De afdeling Vorming heeft voor u alvast de antwoorden klaar. door Natalie Hulsen
Als sollicitatieverantwoordelijke mag u mensen met een handicap meer tijd geven bij een examen, maar er moet wel een duidelijke reden voor zijn. Iemand met een visuele handicap bijvoorbeeld heeft sowieso al meer tijd nodig bij het lezen van een schriftelijke proef. Een leidinggevende ziet tijdens het jaar misschien dat door de handicap bepaalde taken wat moeilijker gaan.
nen en evalueren komen uitgebreid aan bod. De opleiding is ook mee geëvolueerd met zijn tijd, weet Johan Vermeiren ons te vertellen: “Zo hebben we het over de nieuwe antidiscriminatiewetgeving: als werkgevers geen redelijke aanpassingen doen voor mensen met een handicap, wordt dat gelijkgesteld met discriminatie.” Ook de verschillende voorzieningen in het personeelsstatuut, en Het is dan beter om dat te cijfergegevens staan op het bespreken tijdens een planprogramma. “Tegen 2010 wil nings- of functioneringsgede Vlaamse overheid 4,5% sprek dan tijdens een evalua- Johan Vermeiren en Hilde Robbeets bundelden alle nuttige informatie over onder- collega’s met een arbeidshantie. Vaak wil het personeelslid steuning van collega’s met een handicap op de werkvloer in één opleidingsdag. dicap in dienst hebben. Een zijn problemen zelf oplossen, groeiscenario dat past in het maar wat hulp of aandacht kan al veel doen. Wilt u meer weten? Schrijf u Pact van Vilvoorde, dat de achterstand van kansengroepen op de arbeidsdan in voor de opleiding Integratie van mensen met een arbeidshandicap. markt wil wegwerken. Momenteel zitten we aan ongeveer 1,5%. Wat De afdeling Vorming bundelde samen met de dienst Emancipatiezaken moet er hier nog gebeuren, hoe kunnen we ermee omgaan? Allemaal alle nuttige informatie in één opleidingsdag. Wij lichten hier alvast een vragen die in de opleiding gesteld worden”, besluit Johan Vermeiren. tip van de sluier. De opleiding Integratie van mensen met een arbeidshandicap duurt één De opleiding moet u een leidraad bieden om collega’s met een handicap dag en kost 115 euro. De eerstvolgende opleiding vindt plaats op 13 beter te ondersteunen op de werkvloer. Eerst en vooral komen persoon- december in het Boudewijngebouw in Brussel. Inschrijven kan via het lijke en maatschappelijke vooroordelen over een handicap aan bod. “Die formulier op de site van Vorming. Voor meer informatie kunt u terecht beïnvloeden immers niet alleen de manier waarop we omgaan met een op het vormingsweb of bij
[email protected], tel.: 02-553 individu, maar ook hoe we het beleid rond tewerkstelling van mensen 49 91. met een handicap aanpakken”, verduidelijkt Johan Vermeiren van de dienst Emancipatiezaken (AZF). “De opleiding wordt trouwens gegeven Hebt u zelf een handicap? Dan doet de afdeling Vorming er alles aan om door iemand die zelf in een rolstoel zit”, vult vormingsverantwoorde- uw opleiding zo toegankelijk mogelijk te maken. Zo kunt u er een beroep lijke Hilde Robbeets aan. “Uit ervaring blijkt dat dit voor een zekere doen op heel wat hulpmiddelen, zoals vergrotingsprogramma’s om tekst dynamiek in de groep zorgt.” Verder in de opleiding wordt ingegaan op een pc-scherm leesbaar te maken, cursussen in braille, begeleiding op de definitie van een arbeidshandicap. “Dat is iedereen die door een van en naar het opleidingslokaal. Op het inschrijvingsformulier kunt u langdurige ziekte, aandoening of handicap problemen kan ondervinden aangeven wat u precies nodig hebt. om een job te krijgen of te houden”, legt Johan Vermeiren uit. Ook onderzoeken in en door ons ministerie, de verschillende hulpmiddelen • intra.vlaanderen.be/vorming zoals arbeidspostaanpassingen, de voorzieningen in PLOEG rond plan- • www.emancipatiezaken.be 38
IMZ/PROEFSTUK
TARTE TATIN door Hilde Desmedt
DE VERWARMING EEN GRAADJE MINDER IS HOT! door Tjörven Stuer
Het is ondertussen november en Koning Winter doet weldra zijn intrede. Om niet te verkleumen van de kou draait iedereen de verwarming een graadje hoger. Ons energieverbruik zal de komende maanden dan ook flink de hoogte in gaan. Extra inspanningen om dat onder controle te houden zijn dus raadzaam. Geen verloren moeite als u denkt aan de energieprijzen die momenteel de pan uit swingen. Maar minder energie verbruiken is ook goed voor ons milieu: zo beperken we met z’n allen het broeikaseffect en de desastreuze gevolgen ervan. Wat kunnen we zelf doen om onze werkplek zo efficiënt mogelijk te verwarmen? De onderstaande tips helpen u al een eind op weg: - Leg geen kleding op radiatoren of convectoren: zo verlaagt u het rendement! Hou de verwarming vrij. - Hebt u het te warm? Open geen vensters om dat te compenseren. Zorg eerder voor een lagere temperatuur door aan de radiatorknop te draaien. - Kunt u de temperatuur op uw werkplaats zelf regelen? Zorg dan dat degene die als laatste het gebouw of de verdieping verlaat, ramen en deuren sluit en de nachtverlaging instelt. Hebt u een thermostaat met weekprogramma? Pas die verlaging dan ook toe in het weekend. - Hebt u het te koud? Trek eerst een warmere trui aan voor u de verwarming hoger zet. Neem een voorbeeld aan de ‘dikketruiendagen’ in verschillende scholen vorig jaar. - Vindt u het in uw kantoor altijd te koud? Probeer dat probleem op te lossen, bijvoorbeeld door het te bespreken met de gebouwverantwoordelijke. Vermijd het gebruik van elektrische bijverwarmers: ze verslinden energie! We hopen dat u hiermee een warme en energiebewuste winter tegemoetgaat. Meer tips vindt u op onze website. Speel daar ook eens ons energiespel: leerrijk en leuk!
Een laatste proefstuk: we zetten er een punt achter met, hoe kan het anders, een zoete uitsmijter. Tarte tatin, het klinkt niet alleen goed, maar het is ook pure verwennerij en al bij al vrij simpel. We danken het recept aan de Franse zusters Tatin die het in hun restaurant voor het eerst op tafel zetten nu een goede eeuw geleden. Sindsdien heeft de tarte tatin een vaste stek gevonden op vele menu’s. We geven u het originele, authentieke recept. Op een afwijking na: we gebruiken kanten-klaar bladerdeeg.
Dit hebt u nodig (voor vier tot zes personen): een pakje kant-en-klaar bladerdeeg, 1,5 kilo boskoopappelen, 100 gram boter, 125 gram griessuiker, een zakje vanillesuiker, een halve koffielepel kaneelpoeder, een citroen, een potje verse room Zo gaat u te werk: Schil de appelen, verwijder het klokhuis en snijd de appelen in dikke partjes. Snijd onderaan een stukje weg zodat u de appelpartjes rechtop kunt zetten. Smelt de boter met de suiker in een ronde diepe taartvorm die u op het vuur kunt zetten. Neem de taartvorm van het vuur als de suiker helemaal gesmolten is en lichtjes gekarameliseerd. Warm de oven voor op 220°. Schik de appelpartjes rechtop in de taartvorm en druk ze goed tegen elkaar aan. Bestrooi met de vanillesuiker, het kaneelpoeder en wat geraspte citroenschil. Zet de taartvorm weer op het vuur en laat de appelen ongeveer twintig minuten zachtjes bakken. Rol ondertussen het deeg uit. Haal de taartvorm met de gare appelen van het vuur en laat een paar minuten afkoelen. Bedek de appelen met het bladerdeeg waarbij u het deeg naar binnenplooit. De appelen moeten goed vastzitten. Zet de taart 25 minuten in de warme oven. Haal de taart uit de oven en laat ze even afkoelen. Nu komt de grote truc: keer de taart ondersteboven op een schaal zodat het deeg weer onderaan zit en de appelen bovenaan. Dien lauw op met lobbig geklopte room. Smul en vergeet de calorieën! Nog even dit: geen decembernummer van de Goedendag, dus ook geen feestmenu? Die jarenlange traditie laten we zo maar niet verloren gaan. Begin december bieden we u een driegangenfeestmenu aan op de website van de Goedendag. Maar daarmee is de kous niet af. Vanaf november starten we met een virtueel Proefstuk! Net zoals de intranetprikborden ‘zoekertjes’ en ‘humor’, komt er een nieuwsgroep ‘proefstuk’. Daar zijn voortaan al uw culinaire suggesties welkom! • www.vlaanderen.be/goedendag/proefstuk
• www.vlaanderen.be/milieuzorg
39
DOEDINGEN
In Doedingen bieden we u een greep uit een aanbod van leuke doe-activiteiten. Als u zelf op zoek wilt gaan, moet u vast en zeker eens een kijkje nemen op www.cultuurweb.be, de nieuwe cultuurportaalsite van CultuurNet Vlaanderen. U vindt er voor elk wat wils!
JA JA MAAR NEE NEE
In de hal van een typisch Brusselse sociale woningblok passeert Jan en alleman, maar vooral huisvrouwen die boodschappen gaan doen. De gespreksonderwerpen zijn dan ook ‘navenant’: roddels over lawaaierige buren, praatjes over het weer, de berg strijk die nog ligt te wachten ... Kortom, een ideaal decor voor een theaterstuk met kleurrijke personages en onverwachte wendingen. Dat vonden ook Dito’Dito en het Franstalige Brusselse gezelschap Transquinquennal. In 1997 creëerden ze ‘Ja ja maar nee nee’. Eind dit jaar houdt Dito’Dito op te bestaan en wordt het stuk opnieuw gespeeld als afscheid. KVS geeft 10 x 2 duokaartjes weg voor de avantpremière op 20 december om 20.30 uur. Bel op donderdag 17 november tussen 12 en 18 uur naar 02-210 11 12 en vermeld het codewoord ‘geraniums’. Voor de eerste tien bellers ligt er vanaf een uur voor de voorstelling aan de kassa een duokaartje klaar! U vindt KVS op de Arduinkaai 7, 1000 Brussel.
10 januari 2006! U vindt het natuureducatief centrum De Vroente op de Putsesteenweg 129, 2920 Kalmthout, tel.: 03-620 18 30, e-mail: devroente@lin. vlaanderen.be.
• www.abconcerts.be • www.devroente.be
UD EN LUIT RIDDERS EN KASTELEN Wist u dat de landcommanderij Alden Biesen ooit gebouwd werd door de Duitse Ridderorde in de 13de eeuw? En dat ze in de streek van Haspengouw ligt, toen een van de rijkste landbouwregio’s van ons land? Nee? Breng dan zeker eens een bezoekje aan de historische tentoonstelling in de waterburcht van Alden Biesen. Tot en met 11 december verneemt u er alles over de rol die de landcommanderij in het verleden van de streek heeft gespeeld. En u maakt er kennis met het typische Haspengouwse landschap en de typische landbouwactiviteiten, zoals de monumentale vierkantshoeven, graanmolens en strovlechterij. U kunt er ook harnassen, oude geldkisten, prachtig zilverwerk en Haspengouws landbouwgereedschap bewonderen. Meer informatie bij jef.mertens@wvc. vlaanderen.be of Pat Vincent, tel.: 089-51 93 42. Nog op het programma: ’t Sintpaleis (novemberdecember); Kersthappening (17 en 18 december). U vindt Alden Biesen in Kasteelstraat 6, 3740 Bilzen.
In november brengt Bozar u vier dagen lang in vervoering met de sensuele klanken van de ud of de Arabische luit. Tijdens het Luitfestival ontmoeten Oosten en Westen elkaar en ontdekt u uitzonderlijke musici uit Egypte, Marokko, Libanon, Spanje en zelfs Brussel! Kers op de taart wordt het concert van de Libanese topmuzikant Marcel Khalifé. Bozar geeft voor dat concert op zaterdag 12 november om 20 uur 5 x 2 kaartjes weg. Mail voor 10 november ‘ud en luit’ naar
[email protected]. Een onschuldige hand doet de rest. De winnaars kunnen hun kaartje op de avond van de voorstelling vanaf 19 uur afhalen aan de onthaaldesk in de Ravensteinstraat 23, 1000 Brussel. • www.bozar.be
KUNST IN EEN TUNNEL
• www.alden-biesen.be
GRATIS NAAR KLEINKUNST!
• www.kvs.be
VOGELS IN DE KIJKER Braakballenonderzoek, vetbolletjes maken, een collectie opgezette vogels bewonderen. Al die en nog veel meer interessante en leuke doe-activiteiten beleeft u tijdens de Vroentedag op 20 november. U kunt er terecht van 10 tot 17 uur (gratis toegang). Vergeet ook niet een bezoekje te brengen aan de tentoonstelling “Graven, plaggen, steken”, waar Suske en Wiske u alles vertellen over de geschiedenis van de Kalmthoutse heide. De tentoonstelling is verlengd tot en met
Voor hen ligt er op de avond van de voorstelling vanaf 19 uur een duokaartje klaar aan de ingang van de AB.
© Mieke van Zundert
door Natalie Hulsen
Kleinkunst is springlevend! Wie het tegendeel beweert, moet op 12 januari afzakken naar de Ancienne Belgique. Liesbeth List, Kris de Bruyne, Eva De Roovere en Lucas Vandeneynde brengen er een nostalgische liedjescarrousel op gang, met nummers vanaf de jaren zestig tot nu. U hoort er muzikale pareltjes van Drs. P, Wim De Craene, Ramses Shaffy, en ook klassiekers van enkele solisten zelf. AB geeft voor de voorstelling Kleinkunsteiland van 12 januari om 20 uur tien duokaartjes weg. Mail voor 17 november ‘kleinkunst’ naar goedendag@vlaanderen. be. Een onschuldige hand wijst tien winnaars aan.
Wie binnenkort in de Sint-Annatunnel in Antwerpen komt, moet op de roltrappen aan Rechteroever zeker even opzij kijken. Van 23 december tot eind maart 2006 worden in de houten advertentiekaders aan de muur enkele bijzondere kunstwerken tentoongesteld. Auteurs zijn de Nederlandse kunstenaars Mieke van Zundert en Ivo Winnubst. Ze fotografeerden, tekenden, schilderden of zaten zomaar op een bankje te praten met Antwerpenaren. Dat materiaal verzamelden ze voor In Antwoord, een al jarenlang lopend kunstproject rond Van Gogh. In februari 2006 kunt u het totale project bekijken in de galerie van SD Worx aan de Brouwersvliet 2 in Antwerpen.De voetgangerstunnel is beschermd als monument en wordt beheerd door de collega’s van de afdeling Elektriciteit en Mechanica Antwerpen (zie ook pag. 14). • www.inantwoord.nl
40
Goedendag_okt_2005_1.indd 40
21-10-2005 12:46:51
EMANCIPATIEZAKEN
Lezen kan iedereen. Maar niet even gemakkelijk. Toegankelijk Web door Johan Vermeiren
Goedendag berichtte eerder al over het project Toegankelijk Web, waarmee alle websites van de Vlaamse overheid toegankelijk moeten worden voor iedereen. Dus ook voor personen met een handicap. Ook u kunt daaraan meehelpen, zelfs als u geen webmaster bent.
Niet bang zijn door Ingrid Pelssers
Dat was even schrikken. Uit de enquête van de collega’s van de administratie Planning en Statistiek blijkt dat 41% van de Vlamingen vindt dat moslims een bedreiging vormen voor onze cultuur en gebruiken. Maar liefst een tiende meer dan in 1998. De verdraagzaamheid neemt af, de irritatie neemt toe. In plaats van naar elkaar toe te groeien, drijven we juist van elkaar weg. En als je je van elkaar hebt afgekeerd, raak je moeilijk in gesprek. Ik ben er pessimistisch over. Veel webmasters en communicatieverantwoordelijken toonden zich bereid om mee te werken. We zijn aangenaam verrast door de positieve reacties die we het voorbije jaar al hebben gekregen. Maar we hebben nog niet iedereen bereikt. Uit een jaar werken en een enquête van de webmasters komen twee knelpunten naar voren. Eerst en vooral: de bazen. Een aantal leidinggevenden ziet de toegankelijkheid van een website nog niet als prioritair. Er zijn vele prioriteiten en men moet kiezen. Er is zoveel ander werk. De doelgroep van het project Toegankelijk Web is uiteraard veel kleiner dan de algemene groep gebruikers. Bij specialistische toepassingen of het intranet gaat men ervan uit dat er geen mensen met een handicap bij het publiek van de toepassing zitten. Maar als zelfs de overheid de belangen van mensen met een leeshandicap niet behartigt, wat verwacht ze dan van de samenleving? Wat zal het antwoord zijn als er morgen iemand solliciteert met een leeshandicap: “U bent een geschikte kandidaat, maar spijtig genoeg is onze informatie niet toegankelijk voor u?”
toe. Acrobat lanceerde daarmee een handig formaat voor de maker, maar niet altijd voor de gebruiker. Een krantenartikel dat ingescand is tot pdf is in feite een afbeelding en vraagt voor iemand met een visuele handicap snel tot tien minuten per pagina om het leesbaar te maken. Als hij het dan uiteindelijk kan lezen, blijkt het misschien niet interessant te zijn. Met een kleine moeite kunnen uw documenten nochtans gemakkelijker leesbaar worden voor mensen met een visuele handicap. In Word, Excel en Powerpoint hoeft u alleen enkele afspraken na te leven, bijvoorbeeld over het omgaan met figuren en diagrammen, en het maken van een tabel en kolommen in een document. Als u daarmee rekening houdt, bespaart u de webmasters en de gebruikers met een handicap veel werk.
Ook u kunt iets doen, als auteur van documenten. Het aantal pdf-documenten neemt alsmaar
• www.vlaanderen.be/toegankelijkweb • www.emancipatiezaken.be
Hoe u documenten toegankelijk kunt maken, vindt u vanaf eind november op de website van Toegankelijk Web. Voor meer informatie kunt u terecht op
[email protected], tel. 02-553 53 95.
Doen wij er als Vlaamse administratie genoeg aan? In het ministerie ging in 2004 ongeveer 20% van de startbanen naar kandidaten van allochtone afkomst. Geef toe, een knappe prestatie. Maar waarom lukt dat alleen bij deze - laten we eerlijk zijn - ‘nepstatuten’? Wil je als leidinggevende een statutaire functie invullen, dan put je uit de wervingsreserve die dan voorhanden is. En die telt weinig allochtonen. Uit een ander onderzoek blijkt nog meer: als er twee kandidaten zijn met een vergelijkbaar cv, kiest één op twee van de Belgische bedrijfsleiders niet voor de allochtoon, maar voor de Europese kandidaat. In het nieuwe personeelsstatuut, het raamstatuut dat op 1 januari in werking zal treden, staat dat bij gelijkwaardigheid de voorkeur uitgaat naar de kandidaat van de ondervertegenwoordigde groep. Wij kunnen als Vlaamse administratie dus een andere aanpak bewijzen!
41
14 9 68 IN DIENST COÖRDINATIE 15.09.05, Liesbeth Vanderstukken ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIËN 1.08.05, Karolien Corten; 3.08.05, Tania Goossens; 10.08.05, Betty Van Valckenborgh; 16.08.05, Morena Geeraerts; Barbara Morisse; Nele Puype; 1.09.05, Lien De Ruyver; Kristof Dujardin; Kelly Eerens; Dirk Hoorelbeke; Guy Muylaert; Nadine Piessens; Steven Van den Steen; Els Vandendries; Kristof Verhoeven; 2.09.05, Patricia Orens; 15.09.05, Jessica De Bruyn WETENSCHAP, INNOVATIE EN MEDIA 8.08.05, Bart Moeyersoon ONDERWIJS 6.06.05, Stefan Waegeman WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR 1.08.05, Inge De Gheldere; Jozef Gils; Brecht Liebrechts; Bart Van Loock; Sarah Vandenbulcke; Hannelore Vandepitte; Evi Vanheel; 2.08.05, Nina De Blieck; Lucas Van Haesbroeck; 3.08.05, Sharon Dekeukelaere; Nele Pelgrims; 16.08.05, Julie Gheysen; Nicky Prenen; Freek Steenhouwer; 19.08.05, Annelies Jans; 22.08.05, Stan Houwen; 1.09.05, Maarten Bollen; Karen De Win; Julie De Witte; Beatrijs Depoorter; Griet Dewulf; Kim Huygens; An Nuyts; Bonnie Raus; Reka Roshanth; Hanne Schuermans; Johan Vandepoel; 5.09.05, Anneleen De Leyn; Inneke Tutelaars; 6.09.05, Elke Bensch; 13.09.05, Céline Van Belleghem; 14.09.05, Laila Benhajam; 19.09.05, Sjaiful Meijer; 21.09.05, Mieke Eeckhout; Nathalie Vanrietvelde; 28.09.05, Fattoum Bousba; 29.09.05, Jan Guypen ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW 1.08.05, Inge De Gheldere; Jozef Gils; Brecht Liebrechts; Bart Van Loock; Sarah Vandenbulcke; Hannelore Vandepitte; Evi Vanheel; 2.08.05, Nina De Blieck; Lucas Van Haesbroeck; 3.08.05, Sharon Dekeukelaere; Nele Pelgrims; 16.08.05, Julie Gheysen; Nicky Prenen; Freek Steenhouwer; 19.08.05, Annelies Jans; 22.08.05, Stan Houwen; 1.09.05, Maarten Bollen; Karen De Win; Julie De Witte; Beatrijs Depoorter; Griet Dewulf; Kim Huygens; An Nuyts; Bonnie Raus; Reka Roshanth; Hanne Schuermans; Johan Vandepoel; 5.09.05, Anneleen De Leyn; Inneke Tutelaars; 6.09.05, Elke Bensch; 13.09.05, Céline Van Belleghem; 14.09.05, Laila Benhajam; 19.09.05, Sjaiful Meijer; 21.09.05, Mieke Eeckhout; Nathalie Vanrietvelde; 28.09.05, Fattoum Bousba; 29.09.05, Jan Guypen LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR 1.08.05, Sam Das; Vanessa Geenens; Stefaan Gysens; Hugo O; Koen Van Driessen; Bart Van Hoydonck; Dirk Vanholme; Benjamin Vervondel; Henk Waghemans; 3.08.05, Jeroen Bot; Leen Verschaeve; 8.08.05, Annelies Huyck; 9.08.05, Bert Drijkoningen; 15.08.05, Jimmy Despiegelaere; 16.08.05, Glenn Aneca; Joris Kerkhofs; 18.08.05, Serge Martein; 22.08.05, Glenn Vandewalle; 26.08.05, Ronny Deuwel; 29.08.05, Veronique Smeets; 1.09.05, John Bloemen; Kris Bruyninckx; Jean-Paul Dumortier; Luc Geets; Paul Grenier; Johnny Kees; Angelica Oyen; Stijn Rombauts; Steve Theuns; Filip Van Baelen; Ann Van Schoors; 5.09.05, Ilse De Coninck; Danny Vandierendounck; Joris Vincx; 12.09.05, Ives Colman; Gezlain L’Kabir; Dimitri Ryckx; 13.09.05, Frederic Crabbe; 15.09.05, Patrick De Wolf; Laurent Flostroy; Nele Hardies; Joseph Van De Velde; 19.09.05, Marc Boonen; Peter Croisiau; Jeroen Jans; 21.09.05, Kristel Borms; 26.09.05, Joelle Jacob; Steve Verhaeghe; 27.09.05, Andy Devos; 29.09.05, Hans Declerck
UIT DIENST COÖRDINATIE 1.08.05, Paul Rollier; 1.09.05, Hugo Durieux; 5.09.05, Lieve Moortgat; 16.09.05, Steven Steppe ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIËN 1.08.05, Karolien Corten; Betty Seghers; Hendrik Van Geel; 3.08.05, Sigrid Tellier; 6.08.05, Liva Baudewyns; 13.08.05, Gilberte Vanhees; 1.09.05, Geert De Wael; Tinne Vandeven; 15.09.05, Kevin Van Den Bosch; 23.09.05, Huguette Martens; 24.09.05, Eva Gijsegom WETENSCHAP, INNOVATIE EN MEDIA 1.09.05, Isabel Paeme ONDERWIJS 1.08.05, Inge Colaers; 2.08.05, Kenny Schouppe; 1.09.05, Peter Callens; Sally Dewallef; Brecht Ryckaert; Marc Van Massenhove; 8.09.05, Joachim Haegeman WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR 1.08.05, Saskia Maet; Inge Staelens; Kurt Van Roye; Sam Vandenberghe; 3.08.05, Koen Bonnevie; 6.08.05, Tamara Bressers; 3.09.05, Stefaan De Clercq; 11.09.05, Maggy Bendels; 13.09.05, Ahmed Abdeloifi; 16.09.05, Bart Christiaen; 17.09.05, Seppe Vanhex; 23.09.05, Renske Verbeeren ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW 1.08.05, Lydia De Roeck; 23.08.05, Walter Cousens; 1.09.05, Bjorn Cobbaut; Kirsten Deleu; Alex Herseele; Anneleen Jansegers; Pieter Nuyts; Audrey Rampelberg; Geert Rits; 5.09.05, Steven Valcke; 6.09.05, Peter Brans; Elke Van Nooten LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR In het septembernummer werd Sandra Broothaers ten onrechte in deze rubriek vermeld. Zij is nog steeds in dienst. 1.08.05, Marischa Alaerts; Evelien Bal; Guido De Deckers; Rudi Geens; Rony Hollanders; Koen Maeghe; Michiel Meirlaen; Wim Schaerlaekens; Edward Vanhove; 4.08.05, Litrik Delvoye; 6.08.05, Patricia Devriendt; 7.08.05, An Leyssen; 9.08.05, Yves Hoogewijs; Inge Van Cauwenberghe; 15.08.05, Peter Fierens; Robert Ingelrelst; 16.08.05, Walter Huysmans; Peter Poppeliers; 30.08.05, Jan Camerier; 1.09.05, Natasja De Splenter; Robert Janssens; Rita Keppens; Annelies Kin; Stephan Van Bellingen; Tessa Van Santen; Sofie Vancoppenolle; Leen Vanhecke; 6.09.05, Caroline Geeraerts; 7.09.05, Nadine Lowette; 9.09.05, Evi Goossens; 10.09.05, Benedicte Janssens; Lodewijk Van Rompuy; 13.09.05, Eduard De Moor; 15.09.05, Veerle Geets; 19.09.05, Jean Pierre Malfait HUWELIJKEN ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIËN 12.08.05, Marleen Ryckaert met Guy Raes; 29.08.05, Ilga Janssens met Mario Vanderlinden; 9.09.05, Michael Goethals met Sofie Willox; Kristof Mooren met Jennifer Gore WETENSCHAP, INNOVATIE EN MEDIA 2.09.05, Saskia Dierickx met Gino Debroux
42
KOMEN EN GAAN
ONDERWIJS 6.08.05, Steven Heyman met Marianne Gees; 12.08.05, Andre Vaneerdewegh met Veerle Borghs; 20.08.05, Nele Beerens met Tom Bruylandt; 2.09.05, Ann Bronselaer met Kristel Van DammeSoetheer; 9.09.05, Urbain Knaepen met Simone Adriën; 17.09.05, Ina Quintyn met Gunter Missiaen WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR 6.08.05, Davy Goedermans met Ine Theunissen; 20.08.05, Lien Braeckevelt met Peter Decroubele; 2.09.05, Sihame Benaou met Robby Deblauwe ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW 6.08.05, Sarah Rose Bello met Peter Meirsman; 20.08.05, Ronny Troch met Veerle Lamotte; 9.09.05, Wendy Vervoort met Joris Goossens; 30.09.05, Bert Vananderoye met Elke Claes LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR 6.08.05, Andy De Schrijver met Maria Swanen; Joris Niessen met Lieselotte De Maesschalck; 16.08.05, Geert Baeyens met Amenze Igbinvia; 19.08.05, Maarten Brain met Joni Van Roy; 20.08.05, Ilse De Schutter met Johan Maes; Ellen Dierckx met Jimmy Bertels; 22.08.05, Philippe De Mey met Pascale De Plancke; 26.08.05, Marcus Beckers met Ingrid Cools; 27.08.05, Marijke Van Gansbeke met Tom Blanckaert; Sofie Vanhout met Kristien Selis; 3.09.05, Stephanie Verleyen met Sven Wyckaert ; 9.09.05, Ignaas Claeys met Katrien Callens; 17.09.05, Kelly Woumans met Jan Callebaut; Wendy De Cordier met Ronny Verlinden
GEBOORTEN Omdat het niet mogelijk is om de geboorten uit Vlimpers te halen, worden hier enkel degenen vermeld die u ons hebt gemaild (
[email protected]) ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIËN 7.08.05, Amelie, dochtertje van David De Keyser; 21.09.05, Charel, zoontje van Jan Pickery ONDERWIJS 13-03-05, Mathias, zoontje van Isabelle Dupont en van Willem Persoons; 22.05.05, Iana, dochtertje van Cedric Croymans; 3.08.05, Riet en Wannes, dochtertje en zoontje van Griet De Rechter; 7.08.05, Evi, dochtertje van Sabine Meuwis; 5.09.05, Pauline, dochtertje van Veerle Van Bouchout; 22.09.05, Joni, dochtertje van Bart Van den Bossche WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR 21.04.05, Finn, zoontje van Elke Van Waeyenberghe; 23.06.05, Nnenna, dochtertje van Greta Jonckheere; 28.06.05, Alice, dochtertje van Thomas Demeulenaere; 11.07.05, Jelle, zoontje van Gert Gilissen; 12.07.05, Silke, dochtertje van Jan Decordier; 13.07.05, Zain, zoontje van Ann Willems; 18.07.05, Sien, dochtertje van Bart Van Hoorebeeck; 24.07.05, Jaro, zoontje van Serge Vernaillen; 21.09.05, Charel, zoontje van Leen Lemaitre ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW 10.10.05, Viktor, zoontje van Jurgen Baert LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR 28.04.05, Fien, dochtertje van Wouter Vervaele; 6.06.05, Hanne, dochtertje van Karel Debeuf; 6.07.05, Lukas, zoontje van Ethel Claeyssens; 4.08.05, Rune, zoontje van Geert Logghe; 23.08.05, Klaas, zoontje van Marijke Mommaerts; 1.10.05, Iona, dochtertje van Johan Maes en van Ilse De Schutter
OVERLEDEN ONDERWIJS 17.07.05, Marie Delporte; 25.08.05, Carl Dillen ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW 30.08.05, Rudiger Gielen LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR 3.09.05, Nicola Van Pee
GEPENSIONEERD ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIËN 1.08.05, Jeannine Hespeel; 1.09.05, Brigitte Baetens; Nora Claeys; Paul Vrijders WETENSCHAP, INNOVATIE EN MEDIA 1.09.05, Hubert Podevyn ONDERWIJS 1.08.05, Robert Paeleman; Betsy Van Boxstael; Julien Vandemergel; Gisele Verhulst; 1.09.05, Jose Deroose; Herman Eeckhout WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR 1.08.05, Elie Coussee; Guido Paepen; Herbert Van Keymeulen; Fernand Van Massenhove; 1.09.05, Willy Huyghe; Els Marechal; Jozef Mostinckx ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW 1.08.05, Eddy Bruylant; Christiane Van Immerseel; 1.09.05, Romain De Vylder; Maria Grooten; Magda Meyns; Eric Princen; Yves Strubbe; Jan Van Stichel LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR 1.08.05, Paul Bare; Julien Canters; Marc De Gryze; Gerard Devolder; Marc D’haese; Erik Dolphen; Johnny Patho; Etien Pels; Marc Ronsse; Robert Stox; August Van de Velde; Rene Van Hellemont; Elza Van Herck; Mathieu Vandevelde; Valentin Vanginderhuysen; Rita Vercruysse; Hugo Vrancken; 1.09.05, Jeannine Aerts; Erik Blomme; Francois Bogaerts; Daniel Claeys; Rene Cloet; Sonia De Wael; Roger Decoster; Guido Helsen; Rudiger Heyns; Simon Janssen; Albert Janssens; Hugo Lambrecht; Roland Leunens; Roger Mollet; Leopold Pottiez; Rita Pyra; Antoine Raman; Jan Roosens; Daniel Sap; Lydie Schrijvers; Rogier Sioen; Hubert Smet; Raphael Van Heirseele; Emile Vandenbroeck; Pieter Vangronsveld; Jozef Vekemans; Eric Vermaerke
Deze informatie werd ons op 4.10.05 verstrekt door de afdeling Interdepartementale Management Informatiesystemen, die zich hiervoor baseerde op de gegevens van Vlimpers; indien uw gegevens foutief zijn, moet u die zelf wijzigen in Vlimpers.
43
BBB
EEN NIEUW PERSONEELSSTATUUT VOOR DE VLAAMSE OVERHEID In september heeft de Vlaamse Regering het raamstatuut principieel goedgekeurd. Krijgt u een déjàvugevoel? U hebt inderdaad al eerder over het raamstatuut gelezen. Ook al omdat onze regering zich er al verschillende keren over gebogen heeft. Het is dan ook een ingewikkeld dossier. Men heeft een nieuw personeelsstatuut gecreëerd dat van toepassing is op een veel grotere groep Vlaamse ambtenaren dan voorheen. Omdat het er op 1 januari 2006 nu echt van gaat komen, kijken we nog eens naar het statuut. door Godfried Knipscheer
Om te beginnen zal het statuut niet gelden voor de hele Vlaamse overheid. De extern verzelfstandigde agentschappen (EVA’s) die privaatrechtelijk zijn vormgegeven, vallen er alvast niet onder. Dat komt omdat die EVA’s uiteindelijk gewone bedrijven zijn, en hun werknemers zijn geen ambtenaren. Ook de ambtenaren van VITO, De Lijn, VRT, de Vlaamse Opera, de SERV en het instructiepersoneel van de VDAB vallen niet onder het raamstatuut. Zij hebben allemaal eigen regelingen. NIET VEEL NIEUWS ONDER DE ZON Waarom eigenlijk een raamstatuut? Na BBB krijgt de overheid een ander aanzien en komen heel wat entiteiten terecht onder dezelfde overheidsparaplu. Dan is het niet meer zo logisch om verschillende statuten te blijven hanteren (naast het VPS was er ook het personeelsstatuut VWI’s en het stambesluit VOI’s, allebei vrijwel identiek aan het VPS). Daarom heeft men besloten om een nieuw raamstatuut te maken, zodat iedereen die werkt voor de overheid onder hetzelfde statuut valt. Inhoudelijk zullen de veranderingen niet zeer groot zijn. De rechten en plichten uit de oude statuten blijven gewoon bestaan. Een nieuwigheid die wel zal aanspreken, is de mogelijkheid om vakantiedagen te sparen. U kunt straks ieder jaar elf vakantiedagen overdragen. Die gespaarde dagen hoeven niet meer, zoals in het verleden, in het volgende jaar opgemaakt te worden. Dat betekent dus dat u kunt gaan sparen voor een heel lange vakantie!
Volgens een van de principes van BBB moeten ambtenaren de ruimte krijgen om van job te veranderen. De regels daarvoor blijven grotendeels bestaan. Maar BBB zorgt er wel voor dat de interne arbeidsmarkt een stuk groter wordt. Die omvat straks alle departementen, alle agentschappen en de strategische adviesraden die onder het raamstatuut vallen. ALGEMENE PROEF Ook voor contractuelen, die toch al jarenlang zo’n 25% van het personeelsbestand uitmaken, verandert er iets. Het wordt hen gemakkelijker gemaakt om door te schuiven naar een vaste benoeming. Voortaan zullen zij net als statutairen voor hun aanwerving moeten slagen voor een proef waarin algemene competenties worden getoetst. Bij een latere sollicitatie naar een vaste benoeming zullen zij dan ook geen examen meer hoeven af te leggen. Ze komen dus, net als statutairen, direct terecht in de functiespecifieke selectie. Als alles goed gaat, treedt op 1 januari 2006, samen met BBB, het nieuwe raamstatuut in werking. Op 16 september keurde de Vlaamse Regering het raamstatuut - dat we overigens ook gewoon Vlaams personeelsstatuut of VPS mogen blijven noemen - principieel goed. Een definitieve goedkeuring volgt er na overleg met de vakbonden en het advies van de Raad van State. • www.vlaanderen.be/bbb/ (klikken op raamstatuut)
WEGING TOPFUNCTIES AFGEROND BBB brengt veranderingen met zich mee voor de topambtenaren, dat las u al in de vorige Goedendag. Zo zullen er in de toekomst topfuncties zijn in vier zwaarteklassen. Een agentschap als De Lijn is immers wat anders dan een entiteit met enkele tientallen medewerkers. Het wegingscomité stelde een lijst op, die op 30 september door de 44
Vlaamse Regering werd goedgekeurd. Van de 68 functies werden er 12 ingedeeld in klasse D, de hoogste klasse, 15 in klasse C, 22 in klasse B en 19 in klasse A. Via de onderstaande link vindt u meer informatie en de volledige lijst. • www.vlaanderen.be/ned/sites/snelinfo/snelinfo2005/0547.htm
PERSONEELSZAKEN
IEDER ZIJN STEK De collega’s uit het Markiesgebouw en de WTC-toren moeten voor augustus 2007 op zoek naar een nieuw onderkomen. En nu BBB wel erg dichtbij komt, wilde onze minister van Bestuurszaken een stevig basisplan waarop de huisvesting van de hele Vlaamse overheid voor de komende jaren kan worden uitgetekend. Daarom keurde de Vlaamse Regering begin september het zogenaamde huisvestingsmigratieplan goed. Goedendag kon het plan inkijken en zette de krachtlijnen voor u op een rijtje. door Karen Vanden Auweele
BBB deelt de Vlaamse overheid op in dertien beleidsdomeinen, dat is ondertussen genoegzaam bekend. Bedoeling is nu de huisvesting af te stemmen op de nieuwe structuur, en administraties, kabinetten en strategische beleidsraden zo veel mogelijk per beleidsdomein onder één dak te brengen. Brussel blijft de uitvalsbasis voor de Vlaamse overheid, maar tegelijk moet er een Vlaams administratief centrum (VAC) in elke provinciehoofdstad komen. Antwerpen en Hasselt hebben er al een, de plannen voor een Leuvens VAC liggen klaar en voor Gent en Brugge worden de verschillende pistes nog onderzocht. Bedoeling is er de verschillende diensten van de Vlaamse overheid, die nu veelal in de provinciehoofdsteden verspreid liggen, in onder te brengen. De VAC’s zullen overigens ook gebruikt worden als satellietkantoor door anders werkende collega’s. ANDERS EN DUURZAAM WERKEN Niet alleen op het vlak van interne milieuzorg en gelijke kansen, maar ook op het vlak van huisvesting wil de Vlaamse overheid het goede voorbeeld geven. De overheidsgebouwen zullen een zuinig energiegebruik mogelijk moeten maken om zo bij te dragen tot het behalen van de Kyotonormen. Verder moeten de gebouwen vlot bereikbaar zijn met het openbaar vervoer en toegankelijk voor personen met een handicap. Ook wil de Vlaamse overheid haar werknemers comfortabele werkplekken bieden en flexibel kunnen inspelen op de nieuwe informatietechnologieën en maatschappelijke tendensen. Anders werken zal de komende jaren dan ook steeds meer ingang vinden: meer collega’s zullen op een digitale manier gaan samenwerken en informatie niet langer op papier maar elektronisch bewaren. Kantoren worden gedeelde werkplekken én collega’s werken regelmatig thuis of in een satellietkantoor.
Telkens als er in een nieuw gebouw ingetrokken wordt, zal in overleg met de betrokken diensten en afhankelijk van de middelen die er zijn, worden bekeken of en hoe de principes van anders werken kunnen worden toegepast. Diensten die dat willen, kunnen daarbij worden ondersteund en begeleid door de Kenniscel Anders Werken (AZF). CONCREET De huisvestingsoperatie wordt in fasen aangepakt. Eerder dit jaar voegden de collega’s van Cultuur, Jeugd, Sport en Media zich al bij hun minister en kabinetsmedewerkers in het Arenberggebouw. Verder zal er eerst en vooral een ander onderkomen worden gezocht voor de ruim 1000 collega’s van de beleidsdomeinen Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Economie, Wetenschap en Innovatie, Werk en Sociale Economie en Landbouw en Visserij, die nu in het Markiesgebouw en de WTC-toren gehuisvest zijn. Hierover zou voor het jaareinde meer duidelijkheid moeten zijn. Het staat al wel vast dat er een gebouw in de Noordwijk wordt gezocht. Voor andere beleidsdomeinen liggen voorstellen ter tafel die evenwel nog niet zijn goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Zo zou het beleidsdomein Ruimtelijke Ordening, Woonbeleid en Onroerend Erfgoed in het Phoenixgebouw worden ondergebracht en is het mogelijk dat de collega’s van de Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid naar de gebouwen rond het Martelaarsplein verhuizen. Dit najaar worden de transitiecoördinatoren aangeschreven met de vraag hun huisvestingsbehoeften in kaart te brengen. Op basis daarvan zal een planning voor de huisvesting worden opgesteld. • www.vlaanderen.be/anderswerken • www.vlaanderen.be/ned/sites/snelinfo/snelinfo2005/0539.htm
45
PERSONEELSZAKEN
HOE ZOU HET ZIJN MET... … VLIMPERS? Achter de schermen van Vlimpers wordt momenteel nog steeds aan het systeem gewerkt. Zo wordt een nieuwe versie van Vlimpers voorbereid die vanaf maart 2006 beschikbaar zal zijn. Na de opfrisbeurt zult u nog steeds uw persoonlijke en functiegebonden gegevens kunnen bekijken en aanpassen, interne vacatures opzoeken, on line solliciteren en uw loonstrook en informatie over uw functionele loopbaan raadplegen. Een aantal collega’s kunnen in Vlimpers nu al hun vakantiedagen aanvragen. De vertrouwde Vlimpers-schermen zullen er wel anders uitzien, met een
nieuwe lay-out en gebruiksvriendelijkere navigatie. Bovendien komt er een betere afstemming tussen de gegevens in Vlimpers en de loonmotor, het systeem dat uw loon berekent. Daardoor zullen in een volgende fase, vanaf eind 2007, gegevens on line verwerkt kunnen worden. Als u dan uw vakantieaanvraag in Vlimpers indient, zult u meteen het effect zien op uw vakantieteller. • intra.vlaanderen.be/vlimpers
… HET VERNIEUWDE BELONINGSBELEID? Twee jaar jaren geleden werd het overleg rond het vernieuwde beloningsbeleid stilgelegd, en werd besloten om een nieuw voorstel uit te werken voor een modern beloningsbeleid. Daarvoor werd een Kenniscel Beloningsbeleid opgericht, die vorig jaar een beleidsnota klaar had. Het voorstel in die nota zal niet meer volledig door deze regering uitgewerkt worden. Het ligt eerder in de lijn van de verwachtingen dat er de komende jaren afzonderlijke maatregelen zullen komen om de interne onbillijkheden in het huidige beloningsbeleid op te heffen en om een
expertenloopbaan en een lager management in niveau A uit te werken. De kenniscel werkt in overleg met de politieke overheid, het lijnmanagement en de vakbonden verder rond die thema’s. De afgelopen maanden heeft de kenniscel ook meegewerkt aan de transitie naar BBB voor de weging en classificatie van de functies van de leidend ambtenaren (N-functies) samen met een extern wegingscomité. In het voorjaar van 2006 wil ze ook de beloning van de Vlaamse topambtenaren vergelijken met die van andere topambtenaren.
… BOTTOM-UPEVALUATIE? Voor de vijfde keer op rij komt de bottom-upevaluatie (BUE) eraan. Bij een BUE kunnen we zeggen wat we van de leiderschapsstijl van onze directe chef vinden en kunnen leidinggevenden zichzelf ook inschatten. De BUE is verplicht voor afdelingshoofden en A1’s met een diensthoofdentoelage, andere leidinggevenden zoals celhoofden en operationeel leidinggevenden kunnen vrijwillig meedoen. Nieuw is dat elk niveau een andere versie van de vragenlijst krijgt en dat de bevraging al begin december zal plaatsvinden in plaats van in januari. Zo kan de PLOEG-evaluatie van het voorjaar beter gestoffeerd worden met resultaten van BUE. Vanaf 16 januari ontvangen de leidinggevenden een anoniem rapport
waarin staat hoe hun medewerkers tegen hen aankijken. Wie dat wil, kan aankloppen bij de departementale HR-verantwoordelijke of een externe consultant voor de interpretatie van de resultaten of voor begeleiding. Het topkader wordt in het voorjaar van 2006 aan een soortgelijk evaluatiesysteem onderworpen. Hun medewerkers én de inhoudelijk bevoegde minister worden bevraagd over hun functioneren. De Vlaamse Regering buigt zich dan over de evaluatieverslagen die opgesteld worden door een externe consultant. • www.vlaanderen.be/personeelsbeleid
… ANDERS WERKEN EN TELEWERKEN? Drie kwart van de werkende Belgen zou graag een of meer dagen ergens anders dan op kantoor werken. In ons ministerie hebben ze daar geen oren naar, want maar 7% van onze collega’s werkt thuis, in een satellietkantoor of op een andere plek. Dat bleek uit een enquête die de Kenniscel Anders Werken begin 2005 afnam. De vrouwelijke telewerkers hebben een lichte voorsprong op hun mannelijke collega’s (53% tegenover 47%); zij werken vooral structureel thuis, terwijl mannen dat veeleer occasioneel doen. Hoewel in principe collega’s uit alle niveaus kunnen telewerken, zijn het vooral de A’s die het doen. Ongeveer een vijfde van de telewerkers zijn leidinggevenden; zij werken vooral occasioneel thuis.
46
Met elk 132 telewerkers zijn AZF en LIN koploper, nipt gevolgd door OND (110). WIM bengelt achteraan met 6 telewerkers. Dat komt omdat bij AZF een grote groep collega’s werkt volgens de principes van anders werken met als belangrijkste peilers telewerken, gedeelde werkplekken en de mogelijkheid om informatie en dossiers te consulteren ongeacht de werkplek. U vindt meer informatie en het rapport ‘Telewerken, inventaris van de telewerkers binnen het MVG’ op de website van anders werken. • www.vlaanderen.be/anderswerken
PERSONEELSZAKEN
BEKNOPT NIEUWE RICHTLIJNEN VOOR SAMENWERKING MET VLAAMS PARLEMENT Sinds 16 september verlopen de zendingen tussen de Vlaamse Regering en het Vlaams Parlement uitsluitend nog elektronisch, met digitale ondertekening via de elektronische identiteitskaart. Omdat alle schriftelijke antwoorden die bij het Vlaams Parlement aankomen, voortaan worden gepubliceerd zoals ze worden aangeleverd, wordt het nog belangrijker om de kwaliteit te bewaken. In overleg met het Vlaams Parlement werden
voor de inhoud, de schrijfstijl en de opmaak nieuwe richtlijnen vastgelegd in een omzendbrief. De omzendbrief bevat ook modellen die u kunnen helpen bij het naleven van de vormvoorschriften. U vindt de omzendbrief via de onderstaande url. • www.vlaanderen.be/ned/sites/snelinfo/omzendbrief_vr2005_11.htm
WETSMATIGING DANKZIJ RIA EN COMPENSATIEREGEL Via een nieuw meetinstrument werd sinds 1 januari 2005 een nettoafname van de administratieve lasten gemeten van 4,7 miljoen euro. Zo bewijzen de cijfers die de Kenniscel Wetsmatiging in een tussentijdse evaluatie aan de Vlaamse Regering heeft voorgelegd. Twee belangrijke maatregelen zorgen er sinds begin dit jaar voor dat de Vlaamse administratieve overlast voor burger en onderneming aanzienlijk afneemt. Voor elke nieuwe regelgeving moet een zogenaamde reguleringsimpactanalyse (RIA) opgesteld en uitgevoerd worden. Die RIA gaat op
Rechtzetting
In ons septembernummer hadden we het in een artikel over het klokkenluidersprotocol over de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij (VHM): “De praktijk wijst echter uit dat klokkenluiders vaak eerder gestraft worden om hun openhartigheid dan dat ze als helden onthaald worden. Denk maar aan de klokkenluidster bij de Vlaamse Huisvestingsmaatschappij die door haar directe chef aan de kant werd gezet na onthullingen over wantoestanden.”
voorhand na of de nieuwe regel de beoogde doelstellingen wel realiseert en wat mogelijke effecten zijn. Tegelijkertijd zegt de compensatieregel dat elke verhoging van administratieve lasten gepaard moet gaan met een minstens even grote daling van bestaande administratieve lasten. Via een internetdashboard worden elk kwartaal nieuwe cijfers gepresenteerd over de strijd tegen overbodige regelgeving en administratieve lasten. • www.vlaanderen.be/wetsmatiging • www.vlaanderen.be/ned/sites/snelinfo/snelinfo2005/0546.htm
Hubert Lyben - administateur-generaal van de VHM - wil op deze specifieke passage reageren: “In realiteit heeft de bewuste inspectrice de pers ingeschakeld om ‘wantoestanden’ bij sociale huisvestingsmaatschappijen aan te klagen nadat ze om totaal andere redenen en tegen haar zin een andere jobinhoud had gekregen.”
IN MEMORIAM Rudi Gielen
Nico Van Pee
door Tim Ampe
door de IBW-collega’s
(1950-2005)
De afdeling Economisch Ondersteuningsbeleid nam met verslagenheid kennis van het overlijden van Rudi Gielen. Rudi werkte sinds 1 januari 1989 op de afdeling en zijn collega’s respecteerden hem voor zijn expertise en waardeerden zijn loyale inzet. Als celhoofd van het team Kleine Ondernemingen wist hij jarenlang zijn leidinggevende kwaliteiten te koppelen aan een grote klantengedrevenheid. In Brussel staat op dit ogenblik een bureau leeg. Het bureau van Rudi. Leeg, in stille nagedachtenis aan hem. In onze harten is een leemte ontstaan. De leemte die Rudi nalaat. En ook al wordt het bureau ooit opnieuw in gebruik genomen, in ons hart zal de leegte blijven bestaan. Maar ze zal geleidelijk opgevuld geraken met een kostbare diamant, de herinneringen die we met zijn allen aan Rudi houden.
(1972-2005)
Zaterdagmorgen 3 september kwam onze collega Nico Van Pee, groenarbeider bij het Instituut voor Bosbouw en Wildbeheer in Groenendaal, om het leven bij een motorongeval. Amper 32 jaar was hij, hij had nog een heel leven voor zich. We kenden Nico als een harde werker die heel geliefd was bij zijn collega’s. Iedereen kon op hem rekenen en vooral de jonge generatie arbeiders heeft veel geleerd van hem. Hij zette zich ongelooflijk in en was onvermoeibaar tijdens het terreinwerk. Altijd was hij optimistisch en kon hij de werksfeer positief beïnvloeden. Nico was groot en sterk, maar wie hem beter leerde kennen zag vooral zijn gouden hart en zijn bereidheid om iedereen te helpen. Het terreinwerk zal anders zijn zonder Nico, maar in onze gedachten blijft hij aanwezig. We zullen hem missen. Als collega, maar zeker ook als vriend. 47
TRIBUNE
OVER STRUCTUREN, MENSEN EN BEDRIJFSCULTUUR opgetekend door Karen Vanden Auweele
Over enkele maanden is het zover: op 1 januari 2006 gaan we met z’n allen op in één grote Vlaamse overheid. De 42.000 collega’s uit de openbare en wetenschappelijke instellingen en uit ons ministerie zullen vanaf dan samen aan de kar trekken. Zullen we die verandering gewaarworden en ons al gauw één grote familie voelen? Niet onmiddellijk, maar binnen vijf à tien jaar misschien wel. Dat denkt althans Jan van den Nieuwenhuijzen, gedelegeerd bestuurder van SD Worx, een HR-consultancybedrijf. Jan van den Nieuwenhuijzen, gedelegeerd bestuurder bij SD Worx
“Op 1 januari 2006 zal er geen big bang tuur van hun eigen dienst. Een VDAB-col- organisatie duidelijk is. Hoe sneller er iets zijn. Ook al treedt de nieuwe structuur dan lega blijft werken voor de VDAB en zal zich gebeurt dat dat aantoont, hoe sneller er een in werking, de meeste ambtenaren blijven daar eerder mee vereenzelvigen dan met de groepsgevoel kan ontstaan. We hebben dat gewoon op hun zelfde stoel zitten. De reor- Vlaamse overheid. Dat laatste kan pas begin- ook gezien bij de oprichting van het Federaal ganisatie zal natuurlijk wel impact hebben. nen als hij de doelstellingen van de Vlaamse Voedselagentschap, een fusie van verschilEnkele departementen worden uit elkaar overheid kan vertalen naar zijn eigen werk- lende inspectie- en controlediensten in de gehaald en ondergebracht bij verschillende situatie. Als mensen weten wat er van hen voedselketen die elk hun eigen doelstelling beleidsdomeinen zodat de informaen cultuur hadden. Hoewel de fusie tiestromen er voor sommigen anders aanvankelijk niet vlot liep, kwam het “Wie zich niet inspant om mee te zullen uitzien. Toch zullen de meeste eenmakingsproces in een stroomversnelevolueren met de nieuwe organisatie ling op het ogenblik dat de vogelpestambtenaren niet veel van de veranderingen merken of zich ineens deel crisis uitbrak. Toen moesten alle krachloopt het risico dat hij er zich binnen voelen van de grote Vlaamse overten gebundeld worden en dat heeft een vijf jaar niet meer thuis voelt.” heidsfamilie. Elke entiteit heeft haar dynamiek op gang gebracht waardoor eigen cultuur en dat zal niet plots de federale collega’s zich meer zijn gaan veranderen. verwacht wordt en als ze zich kunnen vinden identificeren met hun nieuwe organisatie. Of er een nieuwe gemeenschappelijke orga- in de nieuwe visie, kan er een groepsgevoel nisatiecultuur ontstaat, hangt ervan af of ontstaan. Een gezamenlijk personeelsblad kan Natuurlijk heeft elke medewerker zijn eigen de Vlaamse overheid er bewust voor kiest dat helpen aanwakkeren. Maar dan is het verantwoordelijkheid. Ook al zal BBB niet gemeenschappelijke waarden en systemen in zaak te zoeken naar de gemeenschappelijke onmiddellijk voelbaar zijn, iedereen zal zich te voeren. Want ook al wil ze met het raam- interesses van die 42.000 ambtenaren, zodat toch moeten inspannen om mee te evolueren statuut voor een stuk een gemeenschappelijk het blad een meerwaarde kan bieden naast met de veranderende organisatie. Als ze dat personeelsbeleid voeren, dan is het nog niet de bestaande personeelsbladen. Ik denk dan niet doen, dan bestaat het risico dat ze er zeker dat er een gezamenlijke bedrijfscultuur ook dat het wel even zal duren voor zo’n blad zich niet meer thuis voelen binnen vijf of tien zal ontstaan. Hoe autonomer de entiteiten aanslaat en de juiste toon gezet is. jaar. Al loopt alles niet onmiddellijk zoals het zich blijven profileren, hoe groter de kans dat moet, de kunst bestaat erin de veranderingen ze uit elkaar zullen groeien. Verder moeten de leidinggevenden er volgens niet als een bedreiging te zien, maar als een mij voor zorgen dat alle medewerkers in uitdaging. BBB komt er toch, dus kun je er De ambtenaren zullen zich overigens in de comfortabele omstandigheden kunnen wer- maar beter voor zorgen dat je er het beste van eerste plaats blijven identificeren met de cul- ken en dat de meerwaarde van de nieuwe maakt.” 48
. Goedendag zet er een punt achter. Bedankt!