Taak van de Arbodienst “Belangengroep Praktiserende Dierenartsen in Loondienst”
Prof.dr. Willem van Rhenen 29 september 2014
Leadership • Entrepreneurship • Stewardship
[email protected] +31 (0)346-291 291 www.nyenrode.nl
2
Outline • Wat kan een werknemer, maar ook werkgever, verwachten op het moment dat een werknemer ziek thuis komt te zitten? • Hoe werkt de STECR richtlijn bij conflict gerelateerde ziekmeldingen? • Wanneer tijd over: > Preventie > Amplitie
3
Taken arbodienst • Taken arbodienst conform Arbowet > Advies en toetsing van Risico Inventarisatie en Evaluatie (RIE) van bedrijf.. > Ziekteverzuimbegeleiding (bedrijfsarts) > Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek (pago), tegenwoordig ook wel pmo (preventief medisch onderzoek) genoemd (bedrijfsarts) > Eventuele aanstellingskeuringen (bedrijfsarts)
• Kerndeskundigen van een arbodienst > Bedrijfsarts, A&O-deskundige, arbeidshygiënist of veiligheidskundige
4
Taken Arbodienst • Hoe is wetgeving georganiseerd > > > > > > > > >
Arbowet Arbobesluit Arboregeling Arbobeleidsregels NEN-normen AI-bladen Basis inspectie Modules Arbeidsinspectie Branchebrochures Arbeidsinspectie Goedgekeurde arbocatalogi
5
• Wat kan een werknemer, maar ook werkgever, verwachten op het moment dat een werknemer ziek thuis komt te zitten? > (vaak) nog meer ellende
Carlier et al. BMC Public Health 2013, 13:503
6
Invloed van werkloosheid op sterfte (meta-analyse)
a Analyses based on 93 hazard ratios that were statistically-adjusted for age or had an age range smaller or equal to 35 years, did not use the general population as the control group, did not include persons not in the labor force in the case group, and were from studies with less than a one year gap between the end of baseline and the beginning of follow-up.
Roelfs DJ, et al. Soc Sci Med. 2011 Mar;72(6):840-54
7
• Wat kan een werknemer, maar ook werkgever, verwachten op het moment dat een werknemer ziek thuis komt te zitten? > (vaak) nog meer ellende (plaatsbezetting + loondoorbetaling 1e twee jaar) Geen eigenrisicodrager gedifferentieerde WGA-premie
U betaalt de aan de Belastingdienst. Hierdoor bent u verzekerd tegen de kosten van de WGA-uitkeringen.
Wel eigenrisicodrager kosten van de WGA-uitkeringen de eerste 10 jaar van uitkeren zelf. U kunt zich particulier U draagt de
verzekeren voor deze kosten of u betaalt deze kosten zelf.
U bent de eerste 2 jaar (104 weken) van arbeidsongeschiktheid zelf verantwoordelijk voor de re-integratie van uw (ex-)werknemer. Vanaf de start van
nog 10 jaar verantwoordelijk voor die re-integratie. de WGA-uitkering blijft u vervolgens
2 jaar (104 weken) van arbeidsongeschiktheid verantwoordelijk voor de re-integratie van uw (ex-)werknemer. Vanaf de start van de U bent de eerste
U draagt dus maximaal 12 jaar de kosten van re-integratie. Daarna neemt UWV die verantwoordelijkheid en kosten van u over.
WGA-uitkering neemt UWV deze verantwoordelijkheid over.
Optie 1 (standaard): UVW betaalt de uitkering uit. U betaalt het bedrag aan UWV. Optie 2 (op verzoek): u betaalt de uitkering zelf. Bepaalde kosten kunt u bij UWV declareren*).
UWV betaalt de uitkering uit.
8
Daarom arbodienst / bedrijfsarts
Taken bedrijfsarts Verzuim / Curatie
Stressklachten/Moe/Weerstand/ Conflicten/Arbeids-ongeschiktheid
Gezond / preventie
Is aanwezig/Gemiddeld productief/ Doet wat hij moet doen
In je kracht / Amplitie
Energiek/Toewijding/ (Pro)actief/Bovengemiddeld productief
10
Taken bedrijfsarts
11
VERZUIMBEGELEIDING
12
Verzuimbegeleiding
13
Verzuimbegeleiding
14
Verzuimbegeleiding Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) • Inkomensvoorziening volledig arbeidsongeschikten (IVA) > Maximaal 20% verdiencapaciteit >
Hoogte uitkering is 75%
> > >
Bij iemand in loondienst of ww-uitkering en jonger dan 65 jaar Bij iemand die 104 weken arbeidsongeschikt is geweest aanvraag uiterlijk week 69
• Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) > Verdiencapaciteit zit tussen 35-80% > >
Heeft in 36 weken voor uitval 26 weken gewerkt. Uitkering uiterlijk 13 weken voor wachttijd van 104 weken aanvragen
15
Verzuimbegeleiding
16
Verzuimbegeleiding
Zin
Werkgever/manager Consultant
Werk
/
motivatie
privé
Bedrijfsarts
Andere artsen
Medisch
17
Verzuimbegeleiding: altijd oplossingsgericht
Verzuimbegeleiding
Verzuimbegeleiding
Heb ik de goede resources
Zit je lekker in het vel
Wat is het bijbehorend gedrag
Wat wordt het eindresultaat
(Van Rhenen, 2012)
19
ARBEIDSCONFLICTEN
Conflictsoorten • Taakconflict: > Bijvoorbeeld over middelen, procedures, taakstelling • Relatieconflict > Tussen werknemers onderling > Tussen werknemer en leidinggevende • Vaak betreft het een combinatie van soorten conflicten
Conflictgraden 1. Fase I; manifest conflict met spanning en irritaties. Er lijkt nog een intentie bij de partijen eruit te komen. 2. Fase II; verharding bij de conflictpartijen tot een win-or-loose houding met psychologische aanvallen 3. Fase III; radicalisering waarbij schade toebrengen aan de andere partij voorop staat en de uitkomst niet meer telt
Werkwijze bij Arbeidsconflict • Informatiefase > BA wint info in, dan overleg wg,
• Multifactoriële probleemanalyse • Klachten verklaarbaar, maar geen reden tot verzuim • Medische diagnose: ontbreken van medische beperkingen aangeven aan wg/wn • Probleemdiagnose: waar belemmeringen? • Werkhypothese/beleid: aandacht richten op bijkomende problematiek
Roelof Heida
Werkwijze in tabelvorm werkhypothese
beleid
vervolg
psych.beeld bepalend conflict secundair
cf.richtlijn psyche zn richtlijn arbeidsconflicten
afstemming wg en wn cruciaal ivm commitment
fysiek beeld bepalend conflict secundair
cf. richtlijn rug e.a zn. richtlijn arbeidsconflicten
idem
conflict bepalend + spanningsklachten
traject buiten ziekte eventueel time-out
bemiddeling op indicatie iom wg
conflict als drukmiddel
traject buiten ziekte
bemiddeling op indicatie
Arbeidsconflict Met ziekmelding
Zonder ziekmelding
Beoordeling arts Med. beperking is oorzaak of gevolg Med.begeleiding voor het med.deel volgens richtlijnen (o.a. NVAB)
Evaluatie
Geen medische bep. Conflictdiagnostiek Time-out interventieplan Niet medische interventies •Fase 1 gespreksfacilitatie •Fase II mediation •Fase III jurist preventie: A&O advies Roelof Heida
Informatie aan werkgever bij ziekmelding •
Uitleg over anders benoemen aanleiding ZM: >
niet ziek, niet arbeidsongeschikt, toch niet morgen hervatten
•
Voorstel time-out, max. 2 weken, kosten werkgever
•
Benoem winst van nu iets geven >
•
Nadelen andere oplossingen aangeven >
•
tijd voor bezinning: wat, hoe, wie; de-escalatie
verlenging verzuim, kosten, escalatie, meer schade
Hulp aanbieden bij oplossing (in overleg)
Waarop letten bij arbeidsconflict •
“Normale” reactie op vervelende gebeurtenis; >
heretiketteren, re-attributie
•
Van standpunt/emotie, naar belang/oplossing
•
Gunstige prognose bij adequate aanpak
•
Ondersteuning >
•
time-out, BMW, mediation, P&O,
Wees helder in einddatum voor medische beperking >
conform betreffende richtlijn
Situationele arbeidsongeschiktheid •
Geen medisch begrip
•
Omstreden juridisch begrip
•
Leidt meestal tot inactiviteit van alle partijen
•
Stempel ziekte leidt tot ziektegedrag
•
En vaak tot een jaar arbeidsverzuim
Samenvatting •
Conflicten moeten daar worden opgelost waar ze zijn ontstaan
•
Bedrijfsarts kan, vanuit medisch perspectief, beperkte bijdrage aan oplossing bieden
•
Snel handelen is essentieel; rust en afstand nemen hebben daarin geen plaats
•
Waar mogelijk demedicaliseren en dejuridiseren
•
Time-out met ruimte voor plan van aanpak
30
•
• • •
•
• •
De nieuwe werkwijzer komt 15 oktober 2014 uit en wordt gepresenteerd en toegelicht tijdens een STECR-seminar in Utrecht. Het Nederlands Instituut voor Arbeidsrecht en het UWV (SMZ) werken hieraan mee. De 6e versie heeft tot doel: Het overzichtelijk(er) maken van het beoordelingsproces van een ziekmelding die gepaard gaat met een arbeidsconflict door invoering van het ‘drie-variantenmodel’. Een scherp onderscheid aan te brengen tussen de medische beoordeling van arbeidsongeschiktheid als gevolg van ziekte enerzijds en het re-integratie- en werkhervattingsadvies anderzijds. De medische beoordeling ‘ziek/niet ziek’ kan en mag niet afhangen van de vraag of de ziekmelding voortkomt uit een arbeidsconflict (de oude ‘C’-variant). Het antwoord op die vraag kan echter wel van belang zijn in de daarop volgende adviesfase. Te benadrukken dat de bedrijfsarts bij het adviseren van een interventieperiode terughoudend moet zijn en dat de interventieperiode slechts één, maximaal twee, weken mag duren. De duur van deze periode moet ook worden gezien in relatie tot de tijdspanne tussen de ziekmelding en het bezoek van de werknemer aan de bedrijfsarts op het spreekuur. Naarmate deze periode onverhoopt langer duurt, zou de interventieperiode korter moeten zijn. Enige aandacht te geven aan de actoren die in ‘de keten van professionals' op enigerlei wijze een rol spelen bij arbeidsconflicten, zoals de huisarts en de casemanager. Daarnaast is het juridisch kader geheel geactualiseerd, waarbij ook - voor zover mogelijk en relevant - de nieuwe Wet Werk en Zekerheid is verwerkt. Ook is mediation nu toegespitst op arbeidsmediation. Tot slot is de structuur en opbouw van de werkwijzer vereenvoudigd; het geheel is toegankelijker gemaakt.
31