t Tolhuis Jaargang 14

Jaargang 14

‘t Tolhuis

Zomer

2014

Uit de Bestuurskamer Tuinvrienden, Allereerst een welkom aan de nieuwe tuinleden. We hopen dat zij het hier net zo naar hun zin krijgen als wij dat hebben. De zomer is in aantocht na een aardig voorjaar dat soms te nat was en soms te warm en droog. De hele flora was een beetje in de war van het weer, maar het begint nu aardig bij te trekken. De zaterdag tuindiensten gaan heel goed, het is het complex aan te zien dat er serieus gewerkt wordt. Buiten de zaterdagdienst hebben we nog de maandagploeg, die heel veel en goed werk verzet. En dan zijn er óók nog tuinleden die individueel werkzaamheden op zich genomen hebben. Zonder al deze vrijwilligers kan de vereniging niet bestaan en ik vind het op zijn plaats deze mensen nog eens extra te bedanken. Verder wens ik een ieder veel tuinplezier, een mooie zomer en een goede gezondheid toe. Uw voorzitter, A.v.Embden

2

Veiligheid op de tuin Beste tuinvrienden het is weer zover we kunnen al enige tijd weer genieten van onze tuin. Het grote werk is gedaan nu alleen nog alles netjes bijhouden. We hebben afgelopen jaren al veel zaken besproken, maar het is toch wel belangrijk dat we sommige zaken even weer in de schijnwerpers zetten. Allereerst de problemen met de teken. Je hoort er de laatste tijd veel over. Dus vinden wij het belangrijk om de belangrijkste zaken ten overvloede nog even de revue te laten passeren. Teken zijn kleine spinachtig beestjes die vooral in bomen en struiken zitten, en die hebben wij genoeg in onze tuinen. Ze variëren in grootte van een halve tot enkele millimeters. Groter dan een centimeter worden ze bijna nooit. Teken zijn parasieten en leven van bloed dat ze opzuigen bij mens en dier. Het probleem ligt bij de teken die besmet zijn met een Borrrelia bacterie waardoor je de ziekte van Lyme op kan lopen. Helaas komt de ziekte van Lyme steeds vaker voor in Nederland. Van de teken in Nederland is tussen de 14 en 20 procent besmet met de Borrelia bacterie. In 1994 waren er 33.000 Nederlanders die de huisarts bezochten na een teken beet, hiervan waren er 3300 besmet met de Borrelia bacterie. In 2005 waren er 73000 Nederlanders die de huisarts bezochten waarvan er 17000 besmet waren .Dus het wel belangrijk dat we hier rekening mee gaan houden dat de kans op besmetting stijgt. De belangrijkste factor is de tijd die een teek op de huid doorbrengt. De teek moet meestal een paar uur rondkruipen om een geschikt plekje te vinden. Meestal de warme plaatsen op ons lichaam zoals achter je oren knieholte, huidplooien, tussen tenen en vingers maar ook wel op de hoofdhuid. Zelfs tussen elastiek van kousen en ondergoed .Dan begint de teek zich vol te zuigen met bloed. Dat duurt wel 24 tot 78 uur. Tegen het einde van de periode dat de teek zich volzuigt draagt zij de bacterie over als zij die bij zich draagt. Als de teek binnen 24 uur wordt verwijderd is de kans op besmetting het minst, daarna wordt de kans op besmetting groter. Teken zitten meestal op lage vegetatie, zoals struiken en hoge grassen, soms in bomen. Verteld wordt dat teken zich uit bomen laten vallen als er iemand passeert maar

3

volgens sommige bronnen is dit een fabeltje .Maar voorzichtigheid is geboden als je toch onder bomen loopt. Mocht je een teek tegen komen op je lichaam ,verwijder deze dan met een tekentang. Als je het namelijk met een pincet of je vingers doet loop je de kans dat de inhoud van de teek in je lichaam komt met alle eventuele nadelige gevolgen vandien. Volgens een onderzoek van de Universiteit van Wageningen loop je het meeste risico in de bossen 41% maar ook in je eigen tuin 31%.Dus ook bij tuinieren moet je je zelf ook regelmatig controleren. Hoe kunnen we tekenbeten voorkomen? We moeten ons dan eigenlijk helemaal inpakken niet door hoog gras lopen, zelfs dan ben nog niet altijd gevrijwaard van een tekenbeet. Ze kunnen namelijk door de kleinste gaatjes in je kleding naar binnen kruipen. Er is in Nederland maar één teken werend middel verkrijgbaar; de Care Plus Natural Tick Deo. Dit kun je via internet kopen bij Tropenzorg .www.careplus.nl .Goede alternatieven zijn insecten werende middeltjes met Deet erin (30-50%, kleine kinderen wat minder) verder is proefondervindelijk vastgesteld dat je door het eten van knoflook ook de teken op een afstand kunt houden Ook zijn er alternatieve natuurlijke producten in de handel. Hierin zit namelijk een lemon- eucalyptose-extract in. Waarschijnlijk te koop in de natuurwinkels. De teken houden hier niet van en lopen eroverheen en zullen dan loslaten De symptomen Als je toch bent gebeten door een teek kan er na 4 tot 10 dagen een ring rond de plaats van de beet komen. Dit is niet bij iedereen het geval. Het schijnt moeilijk te zijn om een juiste diagnose te stellen omdat de symptomen vaak gelijk zijn aan andere algemene infecties. Soms worden mensen al binnen een paar uur koortsig en krijgen spierpijn. Maar het kan ook zijn dat dit in een later stadium gebeurt. Belangrijk is dat als je hebt gewerkt in de tuin of in bos en duin bent geweest, je jezelf altijd controleert op de aanwezigheid van teken. Ben je gebeten en je vertrouwt het niet raadpleeg dan de huisarts. Als je bovenstaand in acht neemt wordt het tuin of wandelplezier er niet minder om. Het bekende spreekwoord luidt nog steeds “voorkomen is beter dan genezen”. Ik wens jullie een ontzettend mooi, warm en fijn tuinplezier het komende seizoen. Gert-Jan Bras

4

Foto’s Zuurkool maken en Brocante

5

Workshop komkommers en augurken inmaken Zoals aangekondigd in het Tolhuis Lente editie wordt op zaterdag 26 juli door Berend een workshop georganiseerd over het inmaken van komkommers en augurken. Omdat het inmaken een langere voorbereiding nodig heeft dan bijvoorbeeld zuurkool inmaken beginnen we op 26 juli met de voorbereiding en maken we het af op 27 juli. Hoe je de groentes kunt telen heb ik in dit nummer van het Tolhuis beschreven. In dit artikel wil ik jullie alvast een beetje voorbereiden op deze workshop. Ook geef ik alvast één van de recepten mee. We gaan op 26 juli zoetzuur maken volgens twee recepten, die inmiddels door Berend al een aantal keren zijn uitgeprobeerd en goedgekeurd. Eén van deze recepten is in een eerdere editie van het Tolhuis gepubliceerd. Het andere recept, is een recept uit Polen, en ook overheerlijk. Benodigdheden

• • • • • • •

•

Mosterdzaad en mosterdpoeder Dillezaad Suiker Groene paprika Zout appelazijn Weckpotten met rubbers en klemmen of gewone glazen potjes met een zuurbestendig deksel Schone theedoek

• •

Augurken of komkommers, zaadlijsten van grote exemplaren verwijderen, in plakjes Geelwortelpoeder

• • • • • •

Venkelzaad ui Water Suiker Soda Grote pan

•

Vergiet

Deelnemers hoeven alleen augurken en/of komkommers mee te nemen. Voor het overige (ook de potjes) wordt gezorgd. Heb je geen komkommers of augurken geteeld, geen nood er is voldoende op tuin 167. Iedereen is van harte welkom! Tijdens de workshop zal Berend uitleg geven hoe het zoetzuur gemaakt moet worden. Het zoetzuur is na bereiding minimaal een jaar houdbaar. Ook leuk om cadeau te geven.

6

Recept voor augurken op Poolse wijze Ingrediënten: 3 kilo augurken 160 gram zout 400 gram suiker 1,5 liter witte wijnazijn 5 laurierbladen 5 uien 1 theelepel witte peper 1 theelepel dille of verse dille 1 theelepel mierikswortel Bereiding: Was de augurken goed en snij ze in schijven van 2 cm, heel laten mag ook. Laat de augurken 24 uur lang in een oplossing van zout met water staan. (Voor elke liter water moet je 75 gram zout toevoegen). Snij de uien ook in schijven. Spoel de augurken goed af onder koud stromend water. Verwarm de azijn, voeg de uien, augurken, suiker, witte peper, dille, mierikswortel en laurierbladen toe en laat even koken. Vul de weckpotten tot de rand. Sluit de weckpot goed af en laat het 2 maanden op een koele en donkere plaats staan. Saskia de Blois

7

Terugblik afgelopen periode Za 19 april

Za 19 april Ma 21 april

Za 10 mei

Wo 21 mei

Paaseieren zoeken. De opkomst was weer geweldig er kwamen 21 kinderen op af. Na het verzamelen in de kantine begon het zoeken naar eieren. Met behulp van de vrijwilligers en de ouders hebben de kinderen een springei geverfd. Paasklaverjassen. Ook deze middag verliep gezellig er waren heel wat leuke prijzen te winnen. Paasbrunch. De paasdbrunch werd begeleid met muziek wat heel gezellig was. Het eten heerlijk en overvloedig alles was keurig verzorgd. Plantverkoop. De jaarlijkse plant verkoop (perkgoed) werd aangevuld met de verkoop van groente plantjes en planten uit de kweektuin van de vereniging. Het was wel slecht weer maar wij stonden droog op het terras en over de verkoop mochten we niet klagen. Honingavond. Op deze avond was er een lezing over bijen en honing, deze werd gegeven door imker René Kant, de avond was goed bezocht en de presentatie heel interessant.

We hebben dit kwartaal 5 nieuwe tuinleden mogen ontvangen namelijk; Fam. A. de Rop W. Leerdam A. Braad R. van Cortenberghe Fam. Roelofs Ria Timmers

8

Kinderpagina

9

“Schijnbaarnietig” Enige tijd geleden hebben wij in Amsterdam de expositie bezocht over de geschiedenis van de Titanic. Een indrukwekkende expositie mag je wel zeggen. Het idee om een schip te bouwen die niet kon zinken en heel veel passagiers kon vervoeren kwam uit de koker van de directeur van de Rederij “White Star Line” en de Scheepsbouwfirma “Harland & Wolff uit Belfast. Het idee werd omgezet in daden en op 31 mei 1911 liep de Titanic van stapel. Na deze tewaterlating duurde het nog 10 maanden voor het schip was afgebouwd. Op 10 april 1912 vertrok de Titanic naar Cherbourg en Queenstown om extra passagiers op te halen en op 11 april werd de overtocht naar New York gestart. Aan boord waren 3 Nederlanders. De heren van der Brugge, stoker, Bolhuis, kok en Reuchlin, directeur HAL. In de nacht van 14 april kwam het schip in botsing met een ijsberg. De Titanic verging op een rustige oceaan. Bij het onderzoek naar het zinken van de Titanic werd ook de uitkijk van het schip Fred Fleet geïnterviewd. ‘Als we een verrekijker hadden gehad, hadden we de ijsberg makkelijk kunnen ontwijken.’ Het had allemaal anders kunnen lopen in. De ramp met het luxe cruiseschip Titanic op 15 april van dat jaar had wellicht voorkomen kunnen worden door een simpel, nietszeggend sleuteltje. Zo’n sleutel die je tegenwoordig alleen nog ziet bij heel goedkope schuurdeuren. Deze sleutel gaf toegang tot de bergruimte van de verrekijkers. Verrekijkers waarmee de opdoemende ijsberg misschien wél zichtbaar was geweest. Maar helaas. De sleutel bevond zich niet aan boord van het schip, maar zat nog in de jaszak van een ontslagen officier. De officier die verantwoordelijk was voor de sleutel heette David Blair. Na de bouw van de Titanic in het Noord-Ierse Belfast werd het schip verhuisd naar de haven van Southampton in het zuiden van Engeland. Blair reisde braaf mee, met de sleutel op zak. Vlak voor vertrek van het schip werd hij echter overgeplaatst en vergat hij de sleutel af te geven aan de vervangende officier. Na het zinken van de Titanic bewaarde hij de sleutel als aandenken. De moraal van het verhaal: ook hier een schijnbaarnietige zaak met grote gevolgen. De sleutel bracht tijdens een veiling 130.000 euroop. Cok Boes

10

Jaaragenda Za 12 juli

Open Dag De jaarlijkse Open Dag met een optreden van het shantykoor “de vlaerdingse maatjes” en muziek van een paar andere groepen. Ook is er weer volop haring en kibbeling, de biertap wordt aangesloten. De hele dag door kunt U komen kijken naar een demonstratie bloemschikken en er staan ook weer kramen met verschillende artikelen.

Vr 18 juli

Klaverjassen De klaverjasclub heeft hierna vakantie t/m 22 augustus.

Za 26 juli

Inmaken komkommers De bedoeling is dat U uw eigen gekweekte komkommers en potjes meebrengt naar de kantine, U gaat dan onder begeleiding van Berend v. Es de komkommers inmaken. Bij de groenteboer gekochte komkommers kan je natuurlijk óók inmaken.

Wo 20 augustus

Prijsuitreiking biljart toernooi Dit is de slotdag van het biljarttoernooi en tevens de prijsuitreiking van de Janson bokaal.

Vr 29 augustus

Klaverjassen Einde van de klaverjas vakantie, vandaag beginnen de wedstrijden weer.

Za 30 augustus

Barbecue en bekend maken hoogste zonnebloem Op de ledenvergadering van 20 november 2013 zijn er zakjes zonnebloemzaadjes uitgedeeld met de bedoeling hier een wedstrijd aan te verbinden wie de hoogste zonnebloem heeft. Vandaag gaat een onafhankelijke jury bekijken wie de hoogste zonnebloem heeft. Op het B-complex is een barbecue, hiervoor kunt U zich vanaf 2 augustus inschrijven in de kantine.

Vr 31 oktober

Halloween Dit is nog een verrassing. Maar dat het spannend gaat worden is zeker.

Wo 19 november Ledenvergadering De najaar ledenvergadering begint om 20.00 uur.

11

Za 29 november

Sint Nicolaas Vandaag brengt sint Nicolaas een bezoek aan de tuinvereniging. U bent van harte welkom vanaf 10.00 uur in de kantine. Kinderen opgeven voor het sint Nicolaas feest kan vanaf 25 oktober in de kantine.

Za 13 december

Kerstklaverjassen Vanaf 22 november ligt de inschrijflijst weer in de kantine.

Wo 17 december Kerststukjes maken Vanaf 28 november kunt u zich opgeven in de kantine, zelf meebrengen een mesje en snoeischaar. Het thema is nog niet bekend. Bij diverse activiteiten is ook een muzikale omlijsting gewenst. Wat dit is en wie dat gaat doen wordt later bekend gemaakt. Voor alle festiviteiten geldt “wijzigingen onder voorbehoud”, we zijn namelijk ook afhankelijk van het weer en het aantal deelnemers. We hopen veel tuinleden op deze dagen te zien. Kijk altijd op de mededelingborden op het complex voor de laatste informatie. Ria Timmers

Tuintips 1. Vlinderstruiken. Iedereen vindt het leuk om naar vlinders te kijken. Vlinders maken tenslotte een deel uit van de natuur. Om een breed spectrum aan vlindersoorten te behouden moeten er genoeg verschillende planten zijn om ze te voeden. Voor de siertuin zijn b.v. geschikt: Buddleja (vlinderstruik), Sedum (hemelsleutel), Eupatorium (koninginnekruid), Echinops (kogeldistel), Astrantie (zeeuws knopje), Achiliea (kattenstaart), Monarda (bergamotplant) en Phlox (vlambloem). 2. Plantencombinaties tegen ziekten en plagen. Om ziekten en plagen te voorkomen kiezen tuinbezitters voor plantcombinaties waarbij de planten elkaars groei en bloei Positief beïnvloeden. In de siertuin orgen de navolgende combinaties voor een prachtig resultaat: a. Lavendel werkt tegen luis bij rozen. Afrikanen bij rozen voorkomen zowel luis als aaltjes. b. Oost Indische kers is goed gezelschap voor veel planten. Ze weren rupsen, mieren, slakken en muizen af. c. Tijm weert luis (en staat ook nog leuk als randbeplanting). d. Om en nabij het terras zijn citroenmelisse, vlierbes, walnotenboom en/of citroengeranium (ook als kuipplant) gunstig. Deze planten en boom zijn mugverdrijvend. Jaap Koopman 12

Interview met….. Gert-Jan Bras Het allereerste interview in het Tolhuisboekje deed ik samen met Gert-Jan Bras. Ik had zoiets nooit eerder gedaan en vond het een beetje eng. Gert-Jan bood aan om als ondersteuning mee te gaan naar het gesprek met Nel en Piet van Galen. Dat is inmiddels zes jaar geleden en ik ben heel wat ervaring rijker. Leuk dat ik nu Gert-Jan zelf eens kan interviewen. We spreken af op de tuin en het duurt niet lang of Gert-Jan is gezellig aan het kletsen. Hij is een ras Vlaardinger, geboren in de Ridderstraat en heeft zowat zijn hele leven in het centrum gewoond. Het gezin telde vier kinderen waar ook nog een pleegkindje bijkwam. Een te vondeling gelegde baby werd in het gezin liefdevol opgenomen. Gert-Jan vond het wel leuk opeens een broertje erbij, ze noemden hem “hompie kurk” omdat hij altijd op en neer wipte van plezier als hij op schoot zat. Maar na twee jaar ging het jongetje naar een vast pleeggezin en moesten ze afscheid van hem nemen. Ook vertelt Gert-Jan over zijn broertje Hans die, doordat hij TBC had, naar een sanatorium moest en twee jaar weg was. Dat was natuurlijk een heftige ervaring, maar zo ging het vroeger wel vaker. Hij herinnert zich zijn moeder met een wit schort voor met een grote strik op haar rug, altijd aan het werk. Vader heeft een paar jaar gevaren en toen stond zij er grotendeels alleen voor. Gelukkig was ze wel makkelijk, Gert-Jan mocht met baggerkleren thuis komen maar er werd wel gezorgd dat hij er later weer pico bello uitzag. Het was een zoete inval bij hen thuis, alles mocht en alles kon, ‘s woensdagsmiddags knutselden ze met elkaar met een kopje thee er bij, heel gezellig. Je ziet Gert-Jan helemaal terug gaan in de tijd, het Vlaardingen uit zijn jeugd is niet veel meer dan een dorp met 12000 inwoners. Warm water moest gehaald worden bij de waterstoker, nu kunnen we ons dat niet meer voorstellen. Na schooltijd en in de schoolvakanties was Gert-Jan meestal buiten te vinden, lekker schooien op straat. De vaart, het Hof, het feestterrein en de polder waren zijn territorium. Samen met wat vriendjes en zijn neefjes beleefde hij vele avonturen. Terwijl hij aan het vertellen is, verandert hij weer even in de belhamel van vroeger. De vaak wat grotere gezinnen hadden niet echt veel geld, televisie kwam pas later en de kinderen moesten zichzelf maar vermaken. Met een rijke fantasie en een flinke dosis creativiteit was dat niet zo moeilijk. In de achtertuin van opa stond het “clubhuis”, daar leefden ze in hun eigen wereldje, ze waanden 13

zich een soort “bende”. In die tuin vonden ze eens een oude cent, waarschijnlijk uit de oorlogstijd en ze groeven de hele tuin af, ervan overtuigd dat ze “de rest van de schat” ook zouden vinden. Overbodig om te zeggen dat opa daar niet blij mee was. Als er tussen de Bavinckschool (waar GertJan op zat) en de Da Costaschool knok was, werd dat door het gooien met kluiten uitgevochten. Echte buitenkinderen waren het met een gezonde dosis kattenkwaad. We keuvelen nog een hele tijd verder over die vervlogen tijd. Na de LTS volgt Gert-Jan bij de bedrijfsschool van Wilton-Feijenoord de Bemetelopleiding. Een goede maar ouderwetse school met een strenge, rechtvaardige directeur dhr. Valk. Drie keer per jaar moesten ze een klassiek concert bijwonen in het Passagetheater in Schiedam. Toen vonden ze dat niet zo geweldig, maar zegt Gert-Jan; “ik ben daar de klassieke muziek toch gaan waarderen”. De wens van Gert-Jan was om tekenaar te worden. Bij een bedrijf in Rotterdam is hij daarvoor opgeleid en hij tekende uiteindelijk hele doorsnedes van gebouwen, na twee jaar moest hij in militaire dienst. Hij kwam bij de luchtmacht in Soesterberg terecht, waar hij werkte aan het onderhoud van machines, pompen en leidingwerk. In Amersfoort volgde hij één avond in de week de opleiding centrale verwarmingstechniek. Iedere dag reisde Gert-Jan per trein heen en weer van Soesterberg naar Vlaardingen. Hij verveelde zich rot in de kazerne en op die manier ontliep hij ook de nachtelijke oefeningen! Intussen had Gert-Jan Irene leren kennen. Irene was met een vriendin gaan dansen in hotel America in Hoek van Holland, maar ze vonden er eigenlijk niets aan. Gert-Jan was er ook en dacht: haar ga ik halen voor een dans en ze zei ja! Irene had met de vriendin al een vakantie in Spanje geboekt, dus voordat het wat kon worden met GertJan, ging ze eerst op vakantie. Gert-Jan zou hen bij terugkomst in zijn oude NSU prinz ophalen van Schiphol. Het vliegtuig had enorme vertraging en hij zat uren te wachten op Irene. De meiden hadden gedacht dat hij het allang opgegeven zou hebben en ze waren dus behoorlijk verbaasd en verrast dat hij er toch was. Ze waren dolblij want het was heel slecht weer en zo konden ze met elkaar in de NSU naar Vlaardingen rijden. Gert-Jan kon niet meer stuk en de verkering was een feit. Na 1,5 jaar verkering en 1,5 jaar verloofd te zijn geweest, trouwden ze in 1973 en kregen twee zoons: Marco en Fabian. Inmiddels zijn Gert-Jan en Irene de trotse opa en oma van vier kleinkinderen, drie meisjes en een jongetje.

14

Gert-Jan werkte rond zijn twintigste in Rotterdam bij een adviesbureau toen hij met een collega uitgezonden werd naar Brussel als verwarmingstechnicus. Ze vertelden eerlijk dat ze dat nog niet echt waren en die eerlijkheid werd beloond, ze mochten blijven. Hun salaris werd per dag uitbetaald, daar konden ze goed van sparen. Want ze sliepen in plaats van in hotels in jeugdherbergen wat algauw fl. 24,50 per nacht scheelde en ze aten geregeld in galerie Anspach. Want daar konden ze, zolang er nog een stukje vlees op het bord lag, onbeperkt frites bestellen dat was ook mooi mee genomen. De Franse taal was wel lastig, het bestellen van “une bière” lukte nog net. Gert-Jan sprak Nederlands en kreeg antwoord in het Frans dat leidde soms tot spraakverwarring, maar gedurende het jaar dat ze daar waren lukte het steeds beter. Toen Gert-Jan vijf maanden in Brussel werkte, kregen hij en Irene een huisje aangeboden in de Dr. Abraham Kuyperstraat, vanaf dat moment reisde Gert-Jan weer op en neer met de trein nu tussen Brussel en Vlaardingen om in de avonduren te kunnen klussen in hun huisje. In de weekenden kwam er versterking en na een jaar was het klaar en trouwden ze. GertJan apetrots op zijn prachtige bruid en hun paleisje. Via diverse banen in de techniek bij verschillende bedrijven is Gert-Jan in 1982, met twee collega’s, een bedrijf in apparatenbouw begonnen. Best een grote gok, hij gaf een goede baan en een goed inkomen op en het was ook nog eens crisistijd. Maar dachten ze optimistisch: het kan alleen maar beter worden. En dat werd het, uiteindelijk hadden ze 17 man personeel in dienst. Na 18 jaar kwam het onderwijs op zijn pad, Gert-Jan gaf al op vrijdagmiddagen les in tekeninglezen. Op een dag kreeg hij de uitnodiging om eens op een school te komen kijken en kon meteen zeven weken invallen op de dinsdagochtenden. De directeur vroeg hem op de school te komen werken. In de eerste instantie zei Gert-Jan nee, Irene en hij hadden net een nieuw huis gekocht het kwam nu niet zo goed uit. Maar op de zaak liepen een aantal dingen niet meer zo lekker, er was wat onenigheid en na een paar gebeurtenissen hakte hij de knoop door en koos toch voor het onderwijs. Dat betekende vijf jaar lang ’s avonds studeren en veel minder inkomen, bovendien zat Irene vaak min of meer alleen thuis. 15

Dat hij in de techniek terecht is gekomen heeft zo moeten zijn want, zegt hij zelf, “ik ben techniek”! Hij vindt techniek zó mooi; “Zonder techniek staat de hele wereld stil” en dat is ook zo. Daarom vindt hij het geweldig dat hij al zijn kennis en ervaring kan overdragen aan een jongere generatie. Hij is in het onderwijs helemaal op zijn plaats en spreekt met zoveel compassie en respect over zijn “mannetjes”. Het is nu examentijd en hij is bijna net zo nieuwsgierig hoe ze het er af brengen als de leerlingen zelf. Als ze er door komen, is zijn missie geslaagd. Gert-Jan is ook ambassadeur van Techniek Talent, een organisatie die als doel heeft: meer instroom en behoud van (jonge) mensen in de techniek. In die hoedanigheid bezoekt hij scholen om leerlingen enthousiast te maken voor techniek en ze over te halen mee te doen aan de landelijke wedstrijden die georganiseerd worden. Op de valreep komen zijn hobby’s aan bod: fietsen, het lezen van historische boeken en natuurlijk de tuin. Ze wonen in een prachtig appartement, maar hadden voorheen altijd een huis met tuin en dat stukje buiten misten ze. Gert-Jan ging vragen of er een tuin vrij was en koos voor hun huidige tuin die nog helemaal opgebouwd moest worden. Twee maanden is er gesloopt en geruimd en met de hulp van zijn zoons en een zwager is de wildernis omgetoverd tot het paradijsje dat het nu is. Gert-Jan heeft ook vijf jaar deel uitgemaakt van het shantykoor De Vlaerdingse Maatjes. En hij heeft goede connecties met Sinterklaas, want hij weet de goedheiligman ieder jaar weer over te halen naar de volkstuinvereniging te komen! Het gesprek nadert zijn einde, Gert-Jan zegt tot op de dag van vandaag alles in zijn leven met liefde en passie te hebben gedaan en hij had er niets van willen missen. Hij maakt zich niet zo gauw druk en steekt zijn energie graag in positieve dingen. Hij spreekt ook zijn grote waardering uit voor Irene; “in alle keuzes die ik heb gemaakt is ze altijd volkomen achter me blijven staan, we zijn een goed team samen”. Interview: Marijke van Tienen, Foto’s Anthony van Gelder

16

Mijmeringen van een tuinder Beste tuinvrienden het is alweer mei en dan leggen alle vogels een ei. Behalve in mijn tuin. De vogelhuisjes waren aan renovatie toe maar dat heeft iets te lang geduurd. Ze zien er weer fris en fruitig uit maar de eieren zijn gelegd dus volgend jaar nieuwe kansen. Ik zie dat er weer aardig gesnoeid moet worden het lenteweer zorgt voor een onstuimige groei. De bloesems van de appel en pruimenbomen hebben de nachtvorst doorstaan. Aan de takken zitten al de eerste kleine vruchtjes. Het kan dus zomaar een goed fruitjaar worden. Ook mijn schuurtje vergt het nodige onderhoud. Tijdens het schuren viel er opeens een gat in het hout. Dus al ziet de verf er nog goed op ,schijn bedriegt. Maar na een paar nieuwe stukken hout op de beschadigde plekken te hebben gemaakt ziet het er weer tip en top uit. Het is tijd voor mijn krant en een bakje koffie. Mijn oog valt op een krantenberichtje waar staat de lezen dat er een scheepswrak is gevonden. Geschiedenis is een liefhebberij van mij dus ik lees verder en zie dat het waarschijnlijk de Santa Maria is het vlaggenschip waarmee Christophorus Columbus zijn ontdekkingsreis maakte. Ik mijmer weg naar de geschiedenis lessen op mijn lagere school waar meester v.d Kamp zo ontzettend boeiend kon vertellen. Ik zie mij staan aan de haven en kijk naar de drie schepen waar mee Columbus zal uitvaren ,de Santa Maria ,de Pinta en de Nina. Soldaten monsteren aan om eventueel iets veroveren bij de gebieden die ze zouden ontdekken. Columbus zou dan gouverneur worden van deze gebieden. Helaas liep het wat anders af. De schepen vertrokken in augustus 1492. De richting was om via de Canarische eilanden een nieuwe route te vinden naar het westen om een route naar Indië te vinden. Ruim twee maanden varen op kerstavond, de bemanning vierde feest. Omdat er waarschijnlijk een onervaren matroos aan het roer stond liep het schip op een rots en ging ten onder. Columbus wist zijn bemanning in veiligheid te brengen op een nabij gelegen eiland. Waarschijnlijk was dit een van de eilanden voor de kust van Midden-Amerika. Op dit eiland bouwde Columbus een fort met het hout van het wrak. Columbus wist natuurlijk niet dat er en heel onbekend continent op zijn route lag. Toen hij in Amerika was dacht hij dat het Indië was, hij noemde de bewoners Indianen. Een jaar later vertrok hij weer terug naar Spanje met de overgebleven schepen. Ik schrik wakker van een hond die staat te keffen op de dijk. Maar lees toch nog even verder. Ik lees, het ei van Columbus is een mythe waarmee een simpele oplossing voor iets moeilijks wordt geïllustreerd. Bescheiden Columbus zou er van overtuigd zijn dat iedereen de westelijke route naar Indië had kunnen vinden. Tijdens een diner bij kardinaal Mendoza illustreert hij dat met een ei. Hij vraagt de genodigden het ei op de punt te laten staan. Dit lukt bij niemand, dan pakt Columbus het ei en deukt de punt in door hard op tafel te slaan met het ei. Zet het ei rechtop .Vervolgens zegt hij :”het verschil mijne heren, is dat jullie dat hadden kunnen doen, maar dat ik het daarentegen daadwerkelijk gedaan heb”. Ja beste mensen hier moet je over nadenken. Ik wens een ieder weer een heel mooi tuinjaar met veel mooi weer en veel fruit aan de bomen. De mijmerende tuinder

17

Beste tuinders, Terwijl iedereen geniet van een mooi voorjaar en de zomer nog moet komen, zijn wij al begonnen met plannen maken voor HALLOWEEN! Op 31 oktober, als de avond vroeg invalt, de kruidnoten weer volop verkrijgbaar zijn en de herfstdip op de loer ligt, hopen we een griezelig gezellige avond te beleven op ons volkstuincomplex, voor en door tuinders. Hoe de avond er precies uit gaat zien, weten we natuurlijk nog niet maar in ieder geval sluiten we af met een spetterend feest in ’t Tolhuis. Noteer deze datum dus alvast in uw agenda! Vindt u het leuk om mee te helpen bij de organisatie; laat het ons weten! Stuur een mailtje naar: [email protected] Meer nieuws hierover in ons volgende clubblad. Griezelige groeten, Joke Kruisbeek en Nel Versteeg (tuin 172)

18

Lente 2013 – 2014 een wereld van verschil in het weer Altijd leuk om eens terug te kijken hoe het “vroeger was”. Dat geldt ook voor het weer. Deze keer heb ik alleen maar naar vorig jaar gekeken. Heel frappant als je dan opmerkt dat ik vorig jaar (2013) dit stukje over het weer begon met: “Deze meteorologische lente komt in de top-10 te staan van de koudste lentes in honderd jaar.” En even verder in dat verhaal: “Behalve koud was het (……..) ook somber”. Kijk dan naar de weergegevens van dit voorjaar. Deze lente was de op één na zachtste sinds het begin van de regelmatige metingen in Nederland in 1706. En met die somberheid (weinig zonuren) viel het dit jaar ook best mee. De zon was vaker te zien dan normaal in de lente. Gemiddeld ca. 595 uur zon tegen 517 uur normaal (KNMI). Vooral maart was een zonnige maand. Het voorjaar van 2013 was erg koud en daardoor kwam de hele natuur en het tuinleven laat op gang. Dit voorjaar was juist na een zachte winter extreem vroeg. We liepen soms weken voor en t.o.v. vorig jaar soms wel een maand, als je let op bloeitijden van planten en struiken en het knippen van de hagen. Het meteorologische voorjaar (maart t/m mei) eindigde op een aantal plaatsen in ons land erg nat. Maar dat was niet overal. Langs de kust op sommige plaatsen niet meer dan 40 mm. Maar in Drenthe en Twente viel het meeste, lokaal meer dan 200 mm. In Vlaardingen lag dat iets boven normaal met 78 mm regen voor de maand mei, terwijl de maanden maart en april weer behoorlijk droog waren (totaal slechts 65 mm aan de Zuidbuurt. De gemiddelde temp over dit voorjaar in De Bilt ligt bijna 2 grd. hoger dan normaal. Alleen het voorjaar van 2007 was nog zachter. Het uitzonderlijk zachte weer duurt inmiddels al zes maanden. Ook de afgelopen winter was, op de winter van 2007 na, de zachtste winter in drie eeuwen. Van de afzonderlijke maanden waren vooral maart en april zeer zacht. Ook mei was een zachte maand, maar de afwijking ten opzichte van normaal was minder groot dan in de voorgaande maanden. Op 20 maart noteerde De Bilt zijn eerste warme dag (20 grd of hoger) en dat was ook hier aan de Zuidbuurt het geval met 20,3 grd. Op 19 en 20 mei telden we hier de eerste twee zomerse dagen (25 grd of hoger) van deze lente. Waren er bepaalde weerpatronen te zien in het achter ons liggende voorjaar? De maand maart was dit jaar bijzonder vanwege het grote aantal zonuren en relatief hoge temp. Dat leverde ook een droge maand op (weinig neerslag). Tegen landelijk gemiddeld bijna 70 mm viel er in Vlaardingen de helft (34 mm). Op 21 maart kwam er even een einde aan het stabiele en droge weer. Tijdens de passage van een frontale storing viel een groot deel van de totale maandsom (aan de Zuidbuurt 20 mm). De derde week van maand werd gekenmerkt door een afwisseling van zon, wolken, opklaringen en de spreekwoordelijke maartse buien, soms met hagel en onweer. De laatste paar dagen verliepen weer zonnig en droog.

19

De maand april begon dit jaar gelijk erg zacht. De eerste decade van de maand (decade = 10 dagen) was met een gemiddelde temp van 12,7 grd de zachtste in ruim een eeuw. De zachte lucht werd aangevoerd uit het ZO rond hogedrukgebieden boven het continent. Vanaf medio april werd lucht over zee aangevoerd en daalde de temp. naar normale waarden. Op 16 april kwam het in De Bilt in de vroege ochtend tot vorst. Hier aan de Zuidbuurt daalde het kwik op klomphoogte wel onder het vriespunt maar op normale waarnemingshoogte kwam de temp uit op +1,7 grd. Met een drietal nachten in maart (met temp rond de +1 grd) waren dit de laagste temp voor dit jaar aan de Zuidbuurt. Ook tijdens de zgn. IJsheiligen kwam de temp niet lager uit. In de tweede helft van de maand werd de stroming oost en liep de temp weer op. Op 25 april werd het in het ZO van het land voor het eerst dit seizoen zomers warm. Het Noord-Limburgse Ell was die dag met 25,3 grd het warmste KNMI-meetpunt. Na het rustige begin van de maand mei volgde van 6 - 14 mei een wisselvallig, somber en nat tijdvak. Oorzaak was de zgn westcirculatie en depressies die vanaf de oceaan via de Britse Eilanden oostwaarts trokken. De temp lag hierbij rond of iets onder het langjarig gemiddelde. Halverwege de maand stabiliseerde het weer onder invloed van hogedruk dat via onze omgeving naar Scandinavië trok. Met een naar ZO draaiende wind liep de temperatuur op tot boven normaal. Op 19 en 20 mei werd het op een aantal plaatsen in ons land (ook in Vlaardingen) zomers warm. De landelijk hoogste temp, 28.2 grd werd die dag gemeten in Eindhoven en Twente. In De Bilt was het de enige zomerse dag, normaal telt mei drie van dergelijke dagen. Wij telden er hier aan de Zuidbuurt twee. Aan het einde van de maand werd het weer wisselvallig vanwege lagedruk boven ZW en WEuropa. Meestal was het daarbij warmer dan normaal, maar tijdens langdurige regen rond Hemelvaartsdag juist uitgesproken koel. Voor het weer aan de ZUIDBUURT + de webcams: Op onze vernieuwde website geven we naast dagelijkse gegevens nu wekelijks een korte terugblik en vooruitblik op het weer: http://verkadevlaardingen.nl/Weer.aspx Siem Verkade

20

Vergeten groenten uit je eigen tuin: Pastinaak of Pinksternakel In deze rubriek wil ik de lezer weer vertellen over vergeten groentes. Deze groentes kennen we misschien toch wel een beetje, maar eten doen we ze niet veel meer. In de winkels zie je echter deze bijzondere groentes in de schappen terugkomen. Denk bijvoorbeeld aan postelein, pastinaak, schorseneren. Weet jij hoe je pastinaak moet klaarmaken? Veel mensen weten dit niet, vergeten? Daarom hier het verhaal van de Pastinaak. Pinksternakel is een andere volksnaam voor pastinaak, die een periode in flora’s rond 1900 werd gebruikt als de Nederlandse naam. Het oude gezegde ‘pinksternakelig’, dat blauw van de kou betekent, zou ermee kunnen samenhangen dat het ‘s winters op de akkers rooien van pinksternakels in vroeger tijden bepaald geen pretje was. De pastinaak zie je de laatste tijd gelukkig weer wat vaker verschijnen. Pastinaken hebben een bijzondere wat zoetige smaak. Bij vorst (wintergroente) wordt het zetmeel in de pastinaak omgezet in suiker. Dus hoe langer in de grond bij vorst hoe zoeter ze worden. Met pastinaak kan men alle kanten uit, rauw, gestoofd of gekookt. Het is een perfecte vervanger van aardappelen. Pastinaak is rijk aan vitaminen en mineralen. Hij bevat veel koolhydraten, is vocht afdrijvend, 100 gr pastinaak is amper 64 kcal. Verder bevatten ze veel eiwitten, vit. C, B1 en B2, caroteen, calcium en ijzer. Pastinaak kan je buiten in volle grond uitzaaien van half april tot ongeveer eind mei. Zaai in rijen die ongeveer 35cm uit elkaar liggen. Na opkomst uitdunnen zodat de plantjes een 15cm uit elkaar staan. Oogsten kan vanaf half september. Hou er rekening mee dat pastinaak veel tijd nodig heeft om tot een eetbaar gewas te komen. Reken op zo'n kleine vijf maanden vanaf het tijdstip dat je zaait. Zaai pastinaak niet op een plaats waar een andere schermbloemige heeft gestaan (dille, peterselie, knolvenkel). Recept met vergeten groenten voor overheerlijke groente chips: 1 zoete aardappel, 4 rode aardappelen, 1 pastinaak en 4 aardperen. Schil alle groente en maak de aardperen schoon. Snij de vier groenten in flinterdunne plakjes. Frituur deze (het liefst in plantaardige olie, denk aan zonnebloemolie, maïskiemolie, arachideolie slaolie en sojaolie, deze kunnen allen tot 180°C verhit worden). Frituur ze in kleine porties op ca. 17-. gr. Gewoon zo opeten of maak er een gezonde en magere dipsaus bij. Bijvoorbeeld: Magere yoghurt, halve eetlepel mosterd, peterselie en wat citroensap).Eet smakelijk. Saskia de Blois

21

Colofon Voorzitter: Secretaris: Penningmeester: Alg. onderhoud: Tuinuitgifte: Kantine adm:

A.van Embden 010 4343710 A.L.M. Timmers J.C. Koopman Th.H.van Rijswijk 06 21277240 G. Pappers C.J. Vermeer

Bestuurskamer volkstuindersvereniging “Zuidbuurt” Zuidbuurtseweg 6, 3133KC Vlaardingen Tel. 010 4351169 E-mail: [email protected] www.vtvzuidbuurt.nl Inloopspreekuur bestuurskamer: Zaterdag 10.00 – 12.00 uur Woensdag14.00 – 16.00 uur Tolhuis is een gratis uitgave van de volkstuindervereniging “Zuidbuurt” en verschijnt 4x per jaar Coverfoto: Zonnebloem Achterkant: Tuinhuisje Redactie: Theo van Rijswijk Ria Timmers Marijke van Tienen Saskia de Blois Anthony van Gelder Gert-Jan Bras Cock Boes

Hoofd redactie Agenda Columnist Columnist Lay-out/foto’s Columnist Columnist

Verspreiding via het secretariaat Kopij aanleveren: [email protected]

22

23