Swifterbant

Jubileum Nieuwsbrief Afdeling Dronten, Biddinghuizen, Swifterbant www.anbo.nl/dronten

Redactie: J.P.M.G. van de Gender

ANBO-Jubileum Nieuwsbrief, afdeling Dronten/Biddinghuizen/Swifterbant.

[email protected]

0

Jubileum-Nieuwsbrief maart 2015 COLOFON Voorzitter: VACANT Penningmeester: R. Moorman Tel: 0321-326197 Email: [email protected] IBAN-nr: NL71 INGB 0002 4725 33 Secretaris/Redactie Nieuwsbrief: J.P.M.G. van de Gender Het Dagwerk 60, 8252 KE Dronten Tel: 06-53183367 Email: [email protected] Algemeen Bestuurslid: H. Surendonk Tel: 0321-380670 Email: [email protected] Algemeen Bestuurslid: J. Dennenbroek Tel: 0321-312426 Email: [email protected] Ledenadministratie: J. Timmerman Tel: 0321-383672 Email: [email protected] Ouderenadviseur: W. Revet Tel: 0321-331228 Reiscommissie/Lief- & Leedcommissie: H. Surendonk Tel: 0321-380670 Email: [email protected] Activiteitencommissie: C. Drenth Tel: 0321-319249 M. Tuinenga Tel: 0321-331255 Rijbewijskeuring: H. de Moes Tel: 0321-336076 Email: [email protected] Coördinator Belastingadviseurs: Y. Hoekstra Tel: 0321-313028 Email: [email protected] Webmaster: Gerben Epema Tel: 0321-380142 Email: [email protected] Drukker: MultiCopy Dronten

Van de redactie. Voor u ligt de speciale uitgave van de Jubileum Nieuwsbrief van de ANBO, afdeling Dronten. Deze maand is het feest want de ANBO, afdeling Dronten bestaat op 1 maart 35 jaar en dat mag gevierd worden. Het bestuur heeft alles in het werk gesteld om van dit heugelijke feit iets speciaals te maken. Tijdens de Agemene Ledenvergadering van dinsdag 10 maart zullen we uitgebreid stilstaan bij dit jubileum. De redactie wenst u veel leesplezier met deze jubileum Nieuwsbrief.

Geschiedenis van de ANBO Oud en arm, ouderen in de 19e eeuw Wie weet wat armenzorg is, ‘rondeten’ of het armhuis? Daarvoor moeten we terug naar de negentiende eeuw. Bij de meer gegoede burgerij en in de boerenstand woonden de ouderen bij hun kinderen in. Bij arbeiders speelde de zorg voor ouderen ook een belangrijke rol, al konden zij in materieel opzicht niet veel bieden. Vooral ouderen uit de lagere klasse vervielen in de 19e en begin 20e eeuw vaak tot armoede. Zij waren niet meer in staat om te werken en pensioenvoorzieningen ontbraken. Deze ouderen waren aangewezen op de armenzorg.

Het gebeurde ook dat ouderen in een werkhuis terechtkwamen. Ze moesten werken voor de kost. Zo ontwikkelde zich het armhuis. Het “uitbesteden” van ouderen was in sommige streken van Nederland een gebruikelijke vorm van zorg. Particulieren namen, tegen een kleine vergoeding, betaald door de plaatselijke armenzorg, een oudere onder hun hoede. Deze kregen kost en onderdak maar moesten dikwijls allerlei werkjes verrichten. “Rondeten” van ouderen kwam nog lang voor in Drenthe. De oudere kreeg dan ANBO-Jubileum Nieuwsbrief, afdeling Dronten/Biddinghuizen/Swifterbant.

een aantal adressen waar hij of zij kon gaan eten. De organisatie van de ouderenzorg was in handen van kerken en andere particuliere instellingen. Pas wanneer die geen hulp boden kon men aankloppen bij de burgerlijke armenzorg van de gemeente. Voor de huisvesting van ouderen waren al vroeg “hofjes” in trek, maar men moest dan wel van onbesproken gedrag zijn en zelf de koopsom kunnen betalen. Kerken stichten in diverse plaatsen “oudeliedenhuizen”. Pogingen tot lotsverbetering Verschillende malen werd getracht de invloed van de staat op de armenzorg te vergroten. Dergelijke pogingen mislukten omdat kerken en instellingen hun zelfstandigheid niet wilden opgeven; armenzorg was een christelijke plicht. De sociale ellende was groot in die tijd. De opkomende arbeidersbonden gingen zich het lot van armen en ouderen aantrekken, oud en arm was in die tijd synoniem. Zij begonnen pensioenbonden op te richten die streefden naar: • een pensioen op een bepaalde leeftijd • een pensioen voor alle Nederlanders • een pensioen van de staat • een premievrij pensioen Bond voor Staatspensionering De heer G.L. Jansen, journalist die onder de naam Perio schreef, ontketende samen met zijn vriend Hesselink te Oosterbeek een actie. Dat leidde er toe dat op 9 september 1900 de Bond voor Staatspensionering werd opgericht. In 1903 waren er al 59 afdelingen met 4.700 leden. Het was een zeer gemengd gezelschap en kende vogels van uiteenlopende pluimage. Uit zijn propaganda krijgen we de indruk dat de bond zich vooral voor de armen inzette. Er was geen sprake van enige binding aan een levensbeschouwelijke of ideologische zuil. In zijn optreden was de bond a-politiek, al waren er wel allerlei contacten met politici. Opmerkelijk is de royale bijdrage van predikanten aan de 1

Jubileum-Nieuwsbrief maart 2015 activiteiten van de bond. Ook vanaf de en ontspannende activiteiten, zoals gekansel droegen zij de ideeën van hun zellige middagen en reisjes. vereniging uit. Zowel voor als na de Algemene Ouderdomswet (AOW) Tweede Wereldoorlog werd veel propa- Na de Tweede Wereldoorlog kwam er ganda gemaakt. Door middel van pamenig schot in de fletten, brochures, de uitvoering van zaak. toneelstukken, een eigen blad, openDrees (PvdA) en bare vergaderingen en propagandaOud (VVD) spraken autotochten moest Nederland voor de over een zwarte idee van staatspensionering worden bladzijde in onze gewonnen. sociale voorzieDaarnaast werden brieven aan de koninningen. In 1947 gin geschreven, evenals brieven aan kwam de Noodwet (kandidaat-)Kamerleden en politieke Ouderdomsvoorpartijen. zieningen tot stand. Dat leidde in 1957 In 1913 werd het tot de Algemene Ouderdomswet: Voor eerste succes geboekt. alle 65-plussers een premievrij en welZeventigplussers kre- vaartvast pensioen. gen een pensioen (Fl. De Bond voor Staatspensionering uit 3,00 per jaar voor een 1900 en de Algemene Bond voor echtpaar en Fl. 2,00 Bejaarden trokken samen op in de strijd voor een alleenstaan- voor ouderenbelangen. Zij besloten de). Dan moest hij wel daarom tot fusie. Op 6 december 1977 kunnen bewijzen dat hij 156 weken in ontstond aldus de ANBO = Algemene loondienst was geweest. In 1918 werden Nederlandse Bond voor Ouderen. De deze bedragen Fl. 5,00 en Fl. 3,00 en leeftijdsgrens werd verlaagd naar 50 zelfstandigen kregen een vrijwillige ou- jaar. derdomsuitkering. Ondanks veel actie Intussen waren er ook van de bond veranderde er in de voor- confessionele oudeoorlogse jaren weinig. Als 18-jarige kon renbonden opgericht: men al lid worden van de Bond voor de Unie KBO in 1952 en de Staatspensionering. PCOB in 1960. Algemene Bond van Bejaarden Naast aandacht voor Kort na de Tweede Wereldoorlog waren het inkomen van ououderen aangewezen op financiële on- deren, richten de bonden zich op wodersteuning van hun kinderen of zij nen, zorg, gezondheid, emancipatie, moesten een beroep doen op de armen- participatie kortom het deelnemen aan kassen (bedeling). In Rotterdam riep een het maatschappelijke leven. Het bieden groep ouderen, die van educatieve en recreatieve activizich de erbarmelijke teiten zijn belangrijke programmapunlevensstandaard van ten van afdelingen van ouderenbonvele ouderen aanden. trok, een organisatie ANBO heeft een brede kijk op politiek en in het leven. Zo belangenbehartiging en werkt volledig ontstond op 23 juli onafhankelijk van politieke stromingen. 1945 de Algemene De organisatie heeft contacten ontwikBond van Ouden van Dagen, die later keld met nagenoeg alle Algemene Bond van Bejaarden ging politieke partijen in heten. Die zou gaan strijden voor de Nederland. ANBO werkt rechten van ouderen om te komen tot samen met allerlei orgameer sociale zekerheid. De bond was nisaties, waaronder de toegankelijk vanaf de leeftijd van 55 andere ouderenbonden, jaar, ongeacht levensovertuiging. Tien de patiëntenfederatie jaar later telde de bond 60.000 leden en NPCF, de Woonbond en 180 afdelingen, in 1970 bijna 150.000 vele anderen. Daarnaast leden. is ANBO banden aangeDe bond legde zich ook toe op culturele gaan met commerciële ANBO-Jubileum Nieuwsbrief, afdeling Dronten/Biddinghuizen/Swifterbant.

organisaties, zodat de leden kunnen profiteren van zorg- en energiecollectieven. Vanaf 2013 biedt ANBO ook schadeverzekeringen aan. Per 1 januari 2009 was de vereniging aangesloten als 17e bond bij de FNV. In de overige FNV-bonden waren de meningen over die toetreding verdeeld, omdat de vereniging geen vakbondsverleden had en naar verwachting nooit in bedrijven actie zou kunnen voeren. Na die toetreding zouden de vakbonden zich beperken in activiteiten voor hun senioren en zich meer gaan richten op de werving en de belangenbehartiging van werkenden en uitkeringsgerechtigden. ANBO zou de belangenbehartiging van de FNVsenioren voor zijn rekening nemen. Sinds de reorganisatie van de bonden binnen de FNV in 2011 en 2012 heeft ANBO ervoor gekozen niet langer deel uit te maken van de FNV en is met ingang van 1 januari 2013 uit de federatie getreden. De zetel die de ANBO innam bij de Sociaal Economische Raad valt toe aan één van de nieuw te vormen vakbonden van de FNV. Op 1 maart 1980 volgde de gemeente Dronten met een afdeling van de ANBO. Deze afdeling groeide uit tot een grote afdeling met in hoogtijdagen ruim 800 leden. Ondertussen is het ledenaantal danig geslonken doordat niet alle leden het eens waren met de toetreding tot de FNV en het niet eens zijn met de reorganisaties van 2012 en 2013. In de afgelopen jaren is de ANBO Dronten zeer actief geweest met het organiseren van diverse dag- en weektrips en werden er op de dinsdagmiddagen diverse activiteiten georganiseerd. De laatste jaren zijn deze reisjes echter een beetje in het slob geraakt, aangezien er weinig tot geen aanmeldingen meer kwamen waardoor de reizen afgezegd moesten worden. Om in de toekomst toch weer activiteiten te kunnen organiseren wordt toenadering gezocht tot de andere oude2

Jubileum-Nieuwsbrief maart 2015 renbonden in de gemeente Dronten. ‘Samen staan we sterk’ en onder dat motto wordt met ingang van 2015 de samenwerking tussen de ANBO en de UnieKBO en PCOB verstevigd. Tot zover de geschiedenis van de ANBO. De afgelopen jaren zijn er tijdens diverse activiteiten foto’s gemaakt door de leden. In deze jubileumuitgave kunt u een aantal van die foto’s zien, welke ter beschikking gesteld zijn door de leden.

Algemene Ledenvergadering Op dinsdag 10 maart a.s. wordt de Algemene Ledenvergadering gehouden van de ANBO, afdeling Dronten. Deze ALV zal een feestelijk karakter krijgen in verband met het 35-jarig jubileum van de afdeling Dronten.

Wat voor feestelijkheden blijft voorlopig nog even geheim, maar het bestuur wil u hierbij van harte uitnodigen. De agenda voor deze ALV ziet er als volgt uit: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10)

Opening Bestuursmededelingen. Vaststellen agenda Ingekomen-/Uitgaande stukken Verslag Algemene Ledenvergadering 11 maart 2014 Jaarverslag 2014 Jaarverslag penningmeester boekjaar 2014 Begroting 2015 Verslag financiële commissie Bestuursverkiezing, aftredend is Dhr. J. Dennenbroek (niet herkiesbaar) Pauze, eventueel tellen stemmen Uitslag bestuursverkiezing, aanstellen (nieuw) bestuurslid Verslag ledenadministratie Verkiezing financiële commissie Vooruitblik 2015 Rondvraag Sluiting

vergadering te 14.00 uur. De toegang is uiteraard gratis. Kandidaten voor de vacante bestuursfuncties kunnen zich tot één uur voor aanvang van de ALV opgeven bij de secretaris.

Rijbewijskeuring Op 9 maart a.s. is er weer een keuring in het Denksportcentrum, tegenover de Regenboog aan de Oost 52, ingang helemaal links van de Ark. De volgende keuringsdatum is 11 mei. Voor ANBO-leden is de keuring van 08.30 tot 09.30 uur en er is plaats voor 8 personen. Meldt u zich dus tijdig aan, liefst 4 maanden voordat uw rijbewijs moet worden vernieuwd.

Voor de keuring dient u mee te brengen: - eigen verklaring van de gemeente (ophalen op het stadhuis), - ochtendurine, - geldig legitimatiebewijs, - eventueel bril en/of contactlenzen, vloeistof en bakje voor de lenzenvloeistof, - eventueel overzicht gebruikte medicijnen. Het tarief is € 30,00 voor de seniorenkeuring en € 52,50 voor chauffeurs jonger dan 75 jaar met een C/D/E rijbewijs. Een afspraak kunt u maken via Mw. de Moes, tel 33 60 76.

Wat gebeurde er in Dronten in 1980?

Annie Borckink was een Nederlandse 11) oud-langebaanschaatsster. Zij heeft 12) jarenlang in de middenmoot meegere13) den bij het langebaan14) schaatsen. Tijdens de 15) Olympische Winter16) spelen van 1980 in 17) Lake Placid was ze Na afloop van de ALV zal er een receptie gehouden worden waarin aandacht echter zeer verrassend in topvorm. In de besteed wordt aan het 35-jarig jubi- wind en sneeuw reed zij naar het goud op de 1500 meter, in een tijd van leum van de afdeling Dronten. 2.10:95, terwijl vriend en vijand had De zaal is open om 13.30 uur, aanvang verwacht dat de titel naar de SovjetANBO-Jubileum Nieuwsbrief, afdeling Dronten/Biddinghuizen/Swifterbant.

Russische Natalja Petroeseva zou gaan. Het succes voor Nederland werd compleet gemaakt door Ria Visser die zilver haalde. Haar succes leverde Annie Borckink de titel Sportvrouw van het jaar op. Ze verdween daarna echter vrijwel direct weer in de anonimiteit en haalde nooit meer een dergelijk resultaat. Koningin Beatrix bracht in 1980 een bezoek aan Dronten. In het kader van haar kennismakingstoer deed zij ook de Flevopolder aan. Flevoland was nog geen provincie, maar Dronten, Lelystad en Almere werden wel bezocht. Zaterdagmiddag was het altijd “Stuif es in” tijd, op de bank met een glaasje Exota en (als je geluk had) een reep Drie Musketiers (een gevlochten chocoladereep met karamel gevuld). Ria Bremer presenteerde vanuit de Meerpaal in Dronten het jeugdprogramma, waarin kinderen iets konden laten zien waar zij goed in waren. Ze kregen dan een stuiver aan een lint. Door de jury werd de beste beloond met een gouden stuiver, waar ook een liedje over was en dat iedereen meezong. Ook was er nog “de Balk”. Daar hingen allerlei zelfgemaakte voorwerpen aan. Ria vroeg dan aan het publiek of ze links of rechts moest plukken/graaien. Die voorwerpen waren gemaakt door schoolklassen en als jouw voorwerp werd uitgekozen, zat jouw school de volgende aflevering in de zaal.

Activiteiten-Commissie In de maand maart staan de volgende activiteiten op het programma: 10 maart: ALV 24 maart: Mw. Yvonne Wenting komt vertellen over paleis "het Loo" en de geheimen van het jachtslot. Aanvang van deze activiteiten is 14.00 u, de zaal is open om 13.30 uur. 3

Jubileum-Nieuwsbrief maart 2015 Locatie: zaal 20 Meerpaal. Voor de bijeenkomsten, zal een toegangsprijs gevraagd worden, voor leden € 2,00, voor niet leden € 3,00. De activiteiten zijn ook toegankelijk voor leden van de UnieKBO en de PCOB.

waren heerlijke mensen die het leiding geven aan de ANBO met hun hart deden. En als je daarnaar luistert, gaat het eigenlijk minstens al voor meer dan de helft goed. Ook Jan Kurk zat toen als 35 jaar ANBO secretaris in het Geweldig dat we als afdeling al zo lang bestuur en hij is nabestaan! Ik heb daarvan bijna 15 jaar tuurlijk (nog steeds!) meegemaakt. Ik werd nl. in het jaar 2000 een heel gezellige man. Jan sprak mij ANBO-lid, omdat ik toen met vervroegd toen al gauw aan met de vraag of ik ook pensioen ging op 60-jarige leeftijd. Al snel had ik door dat je dan wat moet niet in het bestuur wilde komen. gaan doen om thuis Zodoende zat ik ineens in het bestuur. (achter de gera- Wie waren er toen nog meer bestuursniums) niet te ver- lid? Joop de Lange was penningmeester en eerlijk gezegd behoorlijk op de penpieteren. Truus en ik kwamen ning. Toen hij er mee stopte, had hij een in 1997 in Dronten behoorlijk potje verenigingsreserve wonen en kenden in het begin nog niet opgebouwd. Johnny de Ruijter en Corrie zoveel mensen. Als je dan stopt met Kroon zaten er ook in. Johnny en Corrie werken, voel je die eenzaamheid des te hebben destijds de plaatselijke ANBOafdeling groot gemaakt. Ze sleurden meer. De wervende teksten toen op de ANBO- iedere belangstellende er met de haren bij. Ik geloof dat we toen wel op 850 affiches spraleden zaten. Door het plotselinge verken me wel aan. trek van Joop en Alie Gerrits naar De andere bonAmsterdam nam Johnny het voorden als PCOB en zitterschap tijdelijk over. Na Johnny KBO pasten minkwam Wim Revet op het toneel. Hij nam der goed bij mijn de voorzittershamer resoluut ter hand levenshouding. en door zijn rijke vergaderervaring en Dat wil niet zeggen dat ik nergens in geloof, maar bid- vele kwaliteiten kwam er weer vaart in den voor de aanvang van een bijeen- de club. Rond die tijd (2005) werd ik ziek en raakte een tijdje uit de running. Ik komst gaat me toch wat te ver. Eigenlijk kwam ik toen in een gespreid geloof dat Alie en bedje. De ANBO – afdeling in Dronten Schuur was een heel gezellige ouderenbond. Mies Bus de We kwamen toen om de 14 dagen bij Activiteitenelkaar in een soort houten clubgebouw- Commissie tje aan de Copernicuslaan en het heette toen met veel “het Oog”. In het Oog vergaderden succes draaiende hielden. Toen ik eind meerdere clubs en er werden ook wel 2006 weer terugkwam was men blij dat cursussen gegeven. Het was écht een ik er weer was. Dat is het leuke van gebouwtje voor senioren en gehandi- vrijwilligerswerk, dat men blij is met je capten. De ruimten waren niet zo groot inzet. en hadden daardoor ook iets kneuterig Eigenlijk hebben we vanaf dat moment, gezelligs. De ANBO werd toen nog geleid voor mijn gevoel, een geweldige sfeervolle tijd gehad. door het echtpaar Joop en Alie Gerrits Interessante leuit Biddinghuizen. Het waren erg aardizingen, gezellige ge, gezellige en samenbindende menbijeenkomsten sen, die heel duidelijk heel Amsterdams en we maakten spraken. Alie kon bv. prachtig Kerstverhalen voorlezen. Later is dat ook nog een leuke 5-daagse betaalbare reizen naar tijdje op onvergetelijke wijze door Cocky o.a. Vledder, Odoorn, Ootmarsum, Beenhakker overgenomen. Joop en Alie Oostende (België), Aken (Duitsland) en Luxemburg. ANBO-Jubileum Nieuwsbrief, afdeling Dronten/Biddinghuizen/Swifterbant.

Mies Bus hadden we toen inmiddels gepromoveerd tot “spreekstalmeester” op de bijeenkomsten en tijdens de reizen. Mies kon dat nl. geweldig! Ze was vroeger medewerkster bij de VLOD (lokale omroep) geweest. Mies zat dan meestal vóór in de bus op een stoel naast de chauffeur en gaf boeiende beschrijvingen van het voorbij suizende landschap. Alie Schuur en ik deden de organisatie. Dat was een leuke tijd waarin we goed samenwerkten. Ik stond voorafgaand aan de bijeenkomsten bij de deur en begroette onze binnenkomende gasten en Alie hield binnen o.a. de presentielijst bij. De zaal in De Meerpaal zat regelmatig stampvol. Ik kan me nog herinneren dat sommigen, waar onder Ans Dijkstra (één van onze oudste ANBO-leden), op een gegeven moment op hun scootmobiel naar de bijeenkomsten kwamen. Na Wim Revet kwam Ruud Landman als voorzitter op het toneel. Ruud had zich elders al jaren voor een andere ANBO-afdeling verdienstelijk gemaakt. Toen ik het zo’n 8½ jaar had gedaan heb ik afscheid genomen om plaats te maken voor andere initiatiefrijke ANBO-ers om hen in de gelegenheid te stellen ook weer “hun” kleur aan onze afdeling te geven. Als ik me goed herinner, is Alie Schuur er nog even mee doorgegaan, maar na een jaar is ze er toen ook uitgestapt. Hoe het daarna verder is gegaan met de ActiviteitenCommissie weet ik eigenlijk niet zo goed. Dat moet een ander maar vertellen. Dirk Verheij.

ANBO in den vreemde In november toog ik naar Ameide. Ik weet niet of u daar ooit geweest bent, maar het is een bezoekje waard. Prachtig gelegen in een bocht van de Lek met oude patriciërs huizen, die doen

denken aan lang vervlogen tijden toen er nog veel geld verdiend werd. Nu is het een plaatsje zonder betekenis. Hoewel: een maal per jaar is er al eeuwen een 4

Jubileum-Nieuwsbrief maart 2015 paardenmarkt en die wordt nog steeds gelukkig goed en ook zij vond het geluk in ere gehouden op de tweede donder- bij een andere partner. dag van oktober. Vele Termeienaren De voorstelling loopt naar genoegen. (zoals ze zich Wederzijds denk ik. Halverwege de show zelf graag noe- wenst een dame van de eerste rij de zaal men) die hun te verlaten. Zij loopt achter een rollator dorp ontvlucht en komt moeizaam overeind. Liever zijn, komen als gezegd: Zij moet met vereende krachten het even kan opgetild worden voor ze zich in op deze dag naar hun geboortedorp om beweging kan zetten en ik help een oude familiebanden aan te halen en een handje. Gelukkig komt ze later weer snufje jaarmarkt te proeven. terug. Het lag dus niet aan mij. Goed, ik was er dus ook. Vele jaren fiet- Na een uurtje heb ik zo’n honderd dia’s ste ik dagelijks langs dit stukje historie afgewerkt en is het op weg naar de school die ik toen be- pauze. Ik heb nog zocht. Nu één slee te doen, was ik er op maar in Ameide is uitnodiging het de gewoonte van de altijd ook een paar plaatselij- potjes bingo te doen. ke ANBO Democratisch als men is wordt er geom daar stemd over wat te doen. Het merendeel wat plaatjes van Cali- lijkt voor bingo zodat mijn inbreng deze fornië te vertonen. Men weet je middag wat onverwacht ten einde is. dus te vinden als er even geen andere ’s Lands wijs, ’s lands eer, zullen we maar invulling van de maandelijkse middag bij zeggen. Een aantal bezoekers vindt de hand is. bingo iets voor “oude mensen” en verScherm en projectietafel staan al klaar, laat de bijeenkomst in de pauze. Zij hadvoor de rest moet ik zelf zorgen. Ook den liever mijn vervolg gezien, zoals ze hier zit er een zelfde soort publiek als in zeggen. Het streelt mijn eer! Dronten. Ook in Ameide kent men de WereldGemiddelde leeftijd, schat ik zo, is onge- winkel. Een deel van het assortiment is veer 70. En hier eveneens meer vrouwen in een grote schaal verpakt en wordt mij dan mannen terwijl ook nu de scoot- aangeboden. Ik kan er nog weken van mobiels in het voorportaal staan. Voor ik genieten. BR met mijn praatje begin heb ik al een paar Vooraankondiging Activiteiten bekenden ontmoet. Een ervan is een Commissie dame waarmee ik zeventig jaar geleden in de zandhoop naast haar vaders huis Op dinsdag 14 april a.s. heeft de Activiheb gespeeld. Zij kan het zich niet meer teiten Commissie een bijzondere bijeenherinneren, maar ja, zij was pas vijf en komst gepland. met mijn lange termijngeheugen is het Dhr. de Lange van Apetito zal dan een voorlichting konog goed gesteld, zodat ze na mijn bemen geven schrijving van de toenmalige situatie over maaltijdmijn jeugdherinnering voor waar aanservice en teneemt. Een tweede dame vraagt of ik me haar zus herinner, die op dezelfde vens krijgt u de mogelijkheid om op deze kweekschool als ik, gezeten heeft. Ik kan dag 5 verschillende maaltijden te proebevestigend antwoorden want met deze ven. U kunt dan zelf de smaak, voezus heb ik in mijn jongelingsjaren ’s dingswaarde en hoeveelheid beoordezaterdagsavonds een aantal maanden len. de lokale achterwe- Deze activiteit zal eerder dan u van ons gen bewandeld. De gewend bent, al om 13.00 uur beginnen, wereld is klein, moet zodat u niet eerst thuis hoeft te eten. ik constateren en wat De toegangsprijs voor leden is € 2,00 en lijkt het lang geleden. voor niet leden is dat € 3,00. Met de zus gaat het Uiteraard zijn leden van de PCOB en de ANBO-Jubileum Nieuwsbrief, afdeling Dronten/Biddinghuizen/Swifterbant.

UnieKBO van harte welkom om aan deze activiteit deel te nemen. Omdat wij graag willen weten hoeveel maaltijden wij moeten bestellen vragen wij om u vooraf aan te melden voor deelname. U kunt u aanmelden tot 7 april a.s. bij Conny Drenth, tel: 0321-31 92 49 of via Email: [email protected] De Activiteiten Commissie ziet u graag met grote getalen deelnemen aan deze smakelijke activiteit. CD

Buizerd De wind is oost en straf, maar ik besluit toch maar te gaan fietsen. Het zonnetje schijnt en voorlopig heb ik de wind in de rug. Hoe het straks gaat, als ik het point of no return gepasseerd ben, zie ik dan wel weer. Op het Elandpad, waar het eerste gedeelte zeker nog niet van oogstmodder ontdaan is, zit een grote donkere vogel in de berm. Hij zit ergens op te hakken, maar stopt met zijn bezigheden bij mijn komst, in eerste instantie afwachtend hoe dichtbij ik zal komen, maar wel alert. Ik concludeer dat hij een prooi onder zijn poten heeft waar hij zich tegoed aan zit te doen. Ik ben nu een storend element in zijn wereldje. Op een meter of tien vertrouwt hij het verder niet en gaat op de wieken. In zijn rechterpoot sleept hij iets mee en strijkt verder weg op de akker weer neer om zijn maaltijd voort te zetten. Ik kan niet zien wat zijn prooi is, maar erg groot is het niet. Waarschijnlijk een muis die onfortuinlijk geweest is, of misschien een mol. Buizerds azen ook op verkeersslachtoffers, maar langs deze weg zijn die er zeker niet vanwege het gebrek aan verkeer. Hoe dan ook: eet smakelijk! Zelden heb ik trouwens zo’n donker exemplaar gezien. Een half uurtje later zie ik er nog een langs het kanaal. Deze vliegt uit een boom weg en is heel veel lichter, bijna wit. Merkwaardig dat er zoveel verschillende types zijn. In de bomen langs de Vogelweg kun je dat goed constateren, want daar zit er soms op elke kilometer wel een. In deze tijd zijn er veel wintergasten die uit noordelijke streken even 5

Jubileum-Nieuwsbrief maart 2015 hier neergestreken zijn. Goed gegokt wat die wind betreft, deze Op het fietspad langs de Lage Vaart ligt keer! De hazelaars hebben al stuivende aan het begin een dikke laag modder. katjes en wintermuggen dansen met Hier zijn ze met zware machines aan het honderden boven het pad. Het kost bomen zagen en versjouwen en aan- moeite om ze niet in te slikken. Met gezien hier geen strook gras langs het toegeknepen ogen zwalk ik tussen de pad ligt, maar struikgewas, moeten de wolken muggen door. Langs het kanaal trekkers ook over dit pad. Even voorzichtig er door en langs glibberen. Over een paar maanden met droge weken is de modder wel weer weg en is het veiliger fietsen. Ik ontmoet hier een kennis die ook op weg is om een luchtje te scheppen. Na uitwisseling van de laatste nieuwtjes vervolgen we beiden onze weg. Ik kom nu een meneer tegen (het is druk vandaag) die met een helm op fietst. Een wat vreemd gezicht, maar hij zal er wel een reden voor hebben. Ik heb hem al eens eerder gezien. Achter de voormalige grasdrogerij kijken we nu uit op een kale plek met veel achtergelaten puin. Het is nog een gribus. De grote pijpen waren een markant gezicht. Enkele weken geleden waren ze die aan het onttakelen. Toen was ik net op tijd om nog een paar foto’s te maken. Wat zal er komen? poetsen de wilde eenden hun veren. De Grote plannen zijn er al voor een soort mannetjes zijn klaar voor een bruidoe-het-zelf museum voor oude land- loftsfeest. Het zijn schuinsmarcheerbouwmachines. Ik bewonder de moed ders. Ze zien wel welk vrouwtje langs van de initiatiefnemers. Achter de komt zwemmen. Over een paar weken struiken valt de tegenwind nu nogal zitten die al weer op een nest met eieren. mee. ANBO-Jubileum Nieuwsbrief, afdeling Dronten/Biddinghuizen/Swifterbant.

Het Wisentbos is als vanouds, maar ook daar wordt volop gedund. Tussen de obstakels door zoek ik me een weg. Bij het winkelcentrum West hangt de lucht van het Chinese restaurant. Ik begin nu toch ook honger te krijgen. Mijn donkere buizerd zal zijn maaltijd wel beëindigd hebben. Ik vind dat ik nu ook wel wat verdiend heb. Geen gevangen muis, maar een ordentelijke boterham met kaas of iets ander hartigs. Het zal wel smaken. BR

Nederlandse taal Nederlands is (ook voor buitenlanders) moeilijk te leren, maar weten we ook waarom? Na het lezen van onderstaand gedicht is het u vast duidelijk. Men spreekt van één lot, en verschillende loten, maar 't meervoud van pot is natuurlijk geen poten. Zo zegt men ook altijd één vat en twee vaten, maar zult u ook zeggen: één kat en twee katen? Laatst ging ik vliegen, dus zeg ik vloog. Maar zeg nou bij wiegen beslist niet: ik woog, want woog is nog altijd afkomstig van wegen, maar is dan 'ik voog' een vervoeging van vegen? Wat hoort er bij 'zoeken'? Jazeker, ik zocht en zegt u bij vloeken dus logisch: ik vlocht? Welnee, beste mensen, want vlocht komt van vlechten. En toch is ik 'hocht' niet afkomstig van hechten. 6

Jubileum-Nieuwsbrief maart 2015 En bij lopen hoort liep, maar bij kopen geen kiep. En evenmin zegt men bij slopen 'ik sliep'. Want sliep moet u weten, dat komt weer van slapen. Maar fout is natuurlijk 'ik riep' bij het rapen. Want riep komt van roepen. Ik hoop dat u ’t weet en dat u die kronkels beslist niet vergeet. Dus: kwam ik u roepen, dan zeg ik 'ik riep'. Nu denkt u: van snoepen, dat wordt dan 'ik sniep'? Alweer mis, m'n beste. Maar u weet beslist, dat ried komt van raden, ik denk dat u 't wist. Komt bied dan van baden? Welnee, dat wordt bood. En toch volgt na wieden beslist niet 'ik wood'. 'Ik gaf' hoort bij geven, maar 'ik laf' niet bij leven. Dat is bijna zo dom als 'ik waf' hoort bij weven. Zo zegt men: wij drinken en hebben gedronken. Maar echt niet: wij hinken en hebben gehonken. 't Is moeilijk, maar Hinken of gehonken? weet u: van weten komt wist, maar hoort bij vergeten nou logisch vergist? Juist niet, zult u zeggen, dat komt van vergissen. En wat is nu goed? U moet zelf maar beslissen: hoort bij slaan nu: ik sloeg, ik slig, of ik slong? Want bij gaan hoort: ik ging, niet ik goeg of ik gong. En noemt u een mannetjesrat nu een rater? Dat geldt toch alleen bij een kat en een kater. U ziet, onze taal beste dames en heren, is, net zoals ik al zei, best moeilijk te leren!

Als je ouder bent…. …..moet je sterker in je schoenen staan dan ooit, WANT ……. Als de jeugd moe is, zijn ze aan vakantie toe. Als oude mensen, moe zijn zegt men, “Ze takelen wel af, hè …” Als de jeugd bezwaren maakt, hebben ze een uitgesproken mening. Als oude mensen bezwaren maken, hebben ze het niet goed begrepen. Als de jeugd verliefd is, noemt men zich jong.

Als oude mensen verliefd zijn, vindt men dat kinderachtig. Als de jeugd iets mislukt, zegt men: Volgende keer beter, we gaan er weer keihard tegen aan. Als oude mensen dat gebeurt, zegt men: “Laat maar, dat heeft toch geen zin meer.” Als de jeugd iets vergeet, zegt men: “Ik heb het ook waanzinnig druk.” Als oude mensen iets vergeten, zeggen we: “Hij wordt dement.” Als de jeugd depressief is, hebben ze problemen. Als oude mensen depressief zijn, moeten ze niet zeuren!

Blijf met je poten van “onze” brievenbus af! In de Flevopost van 12 januari 2011 werd aandacht besteed aan de brievenbus die op maandagmorgen 3 januari omstreeks 09.30 werd opgeblazen. Toen ik buitenkwam, als vertraagde reactie op de enorme knal, bleken de rookwolken op te trekken en was “onze” brievenbus die op de hoek van de Jupiterweg/Saturnusweg stond, weggeblazen. Een duidelijke dader stond er niet naast. Die was vermoedelijk de klap voor geweest en had voortijdig de plaats van het delict verlaten. Jammer, want met mijn 70 jaar had ik graag op dat moment even met hem/haar kennisgemaakt. Wel bewogen zich op afstand traag enige schooljongens, die niet de indruk maakten hier iets mee te maken te hebben gehad. Misschien hebben zij wel de dader gezien? Ze hadden mij of mijn buurman, die met zijn wandelstok ook verschrikt stond te kijken, even kunnen tippen. Nu kon ik de politie niet vertellen of er een mogelijke dader was. De politie vond het trouwens niet nodig om te komen kijken en ook TNT zag op afstand geen reden

ANBO-Jubileum Nieuwsbrief, afdeling Dronten/Biddinghuizen/Swifterbant.

om de boel op te komen ruimen. “Och meneer, rond de jaarwisseling sneuvelen er in Nederland gemiddeld zo’n 100 brievenbussen.” Daar kon ik het mee doen. Ik heb de twee brieven die wat gehavend op de grond lagen ergens anders in een brievenbus gestopt en de brokstukken van “onze” brievenbus maar in de container gegooid. Opgeruimd staat netjes! Dirk Verheij

Hangjongeren? De gemeente Dronten is de afgelopen zomer en herfst druk bezig geweest met het uitbreiden van de speelvoorzieningen voor de jeugd. Vooral in de wijk De Munten, waar ik dagelijks door heen fiets, was men actief. Op mijn fiets ben ik geen racer, dus ik heb alle tijd de speelmogelijkheden, die neergezet worden, te bestuderen en (in gedachten) van commentaar te voorzien. Er zijn een paar basketbalveldjes aangelegd waar de nodige manuren ingestoken zijn om ze optimaal vlak te krijgen. Ze zijn dus ook uitermate geschikt om te skeeleren of te rolschaatsen, zoals wij dat vroeger noemden. Ik heb die sport nooit kunnen beoefenen omdat er geen geld was, maar ik heb er toen wel met hunkerende ogen naar staan kijken. Nu zou dat wel kunnen, maar om nu nog op skeelers te gaan staan lijkt mij solliciteren naar gebroken benen. Dat is dus verleden tijd, zoals met zo veel dingen. Er is een soort martelwerktuigen waardoor je je niet alleen in verticale beweging kunt laten bewegen, maar met een veersysteem ook aan een daar loodrecht op staande beweging kunt onderwerpen. Op een half cirkelvormige geleiderail kun je, als je je vasthoudt aan een soort kabel daarboven en staande op een soort glijschoen, van links naar rechts en rollend op de halve cirkel naar boven en weer omlaag, overgeven aan zeeziekmakende krachten. Mijn kleindochter Imme, die bij mij logeerde, zou het ook eens proberen, maar haakte toch snel af. Dit was zelfs voor haar te veel gevraagd. Zelf vond ik het kijken er naar al mooi genoeg en dacht aan de spelmogelijkhe7

Jubileum-Nieuwsbrief maart 2015 den in mijn jeugd zoals tollen, hoepelen of verstoppertje. Spelletjes die verdwenen in de tijd. In onze moderne wereld is daar geen plaats meer voor (?). Op een soort toerenteller kun je je score vast leggen. Hoe harder je trapt, hoe hoger je komt. Er staat een balk (hooggeplaatst) waar je hangend aan de dwarslatten hand over hand van de ene kant naar de andere kunt slingeren. De jeugd die er aan hangt heeft het gauw bekeken. Ze missen, denk ik, de bomen waar ze als een moderne Tarzan doorheen zouden kunnen slingeren. Een oerbrul uitstoten, zoals wij wel eens deden, kun je nu niet meer slaken. Ach, wie kent Tarzan nog? Grappig vind ik de concentratie van puberjongeren op de groene gemeentebankjes langs het veld. Daar is toch kennelijk behoefte aan. Op de warmere dagen klitten ze aan en tegen elkaar. Meedoen aan spelactiviteiten zie ik ze eigenlijk maar zelden. Misschien zijn ze moe. Waar veel belangstelling voor is, zijn de hangmatten op een ander veldje. Daar staat een soort igloachtige constructie waar vier hangmatten in aangebracht zijn. Daar ligt de jeugd graag in. Het doet mij denken aan Hawaii waar ik ooit eens geweest ben. Hier mis ik nog de palmbomen. De gemeente heeft een bomenadviesgroep in het leven geroepen om te bepalen waar nog nieuwe bomen geplant zouden kunnen worden. Rond die hangmatten lijkt mij een goede plaats. Palmbomen zullen het wel niet worden gezien onze winterse temperaturen (het is min 6 graden nu ik dit schrijf). Het kunnen dus beter knotwilgen worden. Ook mooi! (Overigens ben ik van mening dat de uitbreiding van de speelveldjes een goede zaak is geweest). BR (januari 2011)

Opoe’s schort Ik geloof niet dat onze kinderen weten

wat een schort is. Het voornaamste gebruik van Opoe's schort was haar jurk te beschermen omdat ze er maar een paar had, maar ook omdat het makkelijker was om een schort te wassen in plaats van een jurk. Ze gebruikte de schort als pannenlappen, om de pannen van de kachel of uit de oven te halen. Het diende ook om de tranen en vuile neus van de kinderen af te vegen. En als ze de eieren uit het kippenhok ging halen was de schort heel handig om de eieren te dragen. Als er visite kwam konden haar verlegen kinderen onder haar schort schuilen. En als het koud was kon ze haar armen er in draaien en opwarmen. Het was ook heel geschikt om de vele zweetdruppeltjes af te vegen als ze gebukt stond over de kachel met koken. Hout voor de kachel werd ook in de schort binnen gebracht. Uit de tuin droeg ze van allerhande soorten groente naar binnen en als de erwten gedopt waren gingen de schillen in de schort. In de herfst werd de schort gebruikt om de appels op te rapen die onder de bomen lagen. Als Opoe onverwacht visite aan zag komen stond je ervan te kijken hoeveel meubeltjes dat ouwe schortje nog kon stoffen in een paar seconden. Als het eten klaar was ging ze naar buiten en zwaaide met haar schort, dan wist iedereen dat het tijd was om binnen te komen. Het zal nog lang duren voordat iemand iets uitgevonden heeft dat voor zoveel doelen gebruikt kan worden als het schortje! In deze tijd zouden wij er gek van worden te weten hoeveel bacteriën er in dat schortje zaten. Toch heb ik er nooit wat aan overgehouden……of toch …..liefde.

Oxfort of Oxford? Een aardige dame, lid van onze ANBO,

ANBO-Jubileum Nieuwsbrief, afdeling Dronten/Biddinghuizen/Swifterbant.

sprak mij onlangs zeer bestraffend toe toen we elkaar op een ANBO-activiteit ontmoetten. In een van mijn verslagen had ik een ernstige fout gemaakt, stelde zij, door een t te schrijven op de plaats waar een d behoorde te staan. Als regelmatig stukjesschrijver ben ik over het algemeen zeer alert op het vermijden van taalfouten. Ooit was ik een eerzaam schoolmeester en het met een rood potlood (= pen) onderstrepen wat niet door de beugel kon, behoorde zo ongeveer tot mijn dagelijks werk. Toch wist ik niet waar zij op doelde toen ze me de vraag stelde “Wat weet u van Oxford?” Ik snapte de vraag dus niet direct en mompelde iets van UNIVERSITEITSSTAD. Dat was een fout antwoord want zij doelde op de laatste letter, die ik fout gebruikt had. Ik begreep dat zij in haar werkzame leven ook met dit probleem vele malen te maken had gehad en ik besloot ter plekke door de grond te zakken toen ik eenmaal door had wat zij geconstateerd had: Het fout schrijven van een aardrijskundige naam. De Meerpaal heeft een harde bodem, dus weg zakken gaat moeilijk en mijn fout, bedacht ik later, was ook geen halszaak, zodat in de grond zakken niet perse noodzakelijk was. Persoonlijk vind ik ‘Hun hebben …’ en ’ik vindt …’ kwalijker dan een fout in de schrijfwijze van de naam van een Engelse universiteitsstad. Schrijf je de Drentse plaats Dwingelo nu met één of twee oo’s? (Het laatste!) En Dronten met of zonder h? (Er bestond een poldertje Dronthen). Het is eenmaal ooit zo afgesproken en daar houden we ons meestal dan aan. Voor de schrijf8

Jubileum-Nieuwsbrief maart 2015 wijze van de Engelse naam had ik natuurlijk mijn atlas moeten raadplegen, maar daar heb ik doodgewoon niet bij stil gestaan. Ik hoop dat het betreffende ANBO-lid mij deze uitglijder wil vergeven. In voorkomende gevallen schrijf ik gewoon dt. Dat scheelt mij in tijd. Hoewel….…de bestraffende blik blijft natuurlijk nog wel bestaan!! BR

Uw verslaggever kust de grond De spoorwegen hebben mij netjes weer afgeleverd op station Lelystad, waarna ik me voorzichtig richting uitgang begaf. Het is zaterdagmiddag zo tegen een uur of twee en redelijk druk, vind ik. Omdat ik verder wil gaan met de Drontense bus kijk ik schuin omhoog naar het busbordje voor het nummer en in mijn achterhoofd ook het “staat de bus er al?” Dat had ik, achteraf bekeken, beter niet kunnen doen, want in een flits zie ik een opstekende stoeprand waar ik even niet op heb gerekend. “Dat wordt een snoekduik”, denk ik bij mezelf, waarna ik de (ongewenste) daad bij het woord voeg. Mijn linker schoen vliegt uit, mijn rugzak smakt tegen de keien (had ik natuurlijk los over de schouder hangen) en mijn persoontje maakt een even grote smak. Ik hoor de omstanders een diepe zucht slaken en meeleven met die oude man, die zo ongelukkig ten val komt. Die “oude man” heeft op hetzelfde ogenblik ook medelijden met zichzelf en probeert met beide handen en vooral de vingertoppen zijn val te breken. Daarvan komt voor de omstanders de grootste schade want, omdat ik bloedverdunners gebruik, begint het bloed meteen rijkelijk te stromen. In een ogenblik staat er een viertal dames om me heen, (waar zijn de mannen?) een begint het bloed op mijn vingertoppen te stelpen met een tissue, de ander komt met een pleister aanzetten, (later blijkt het een babypleister te zijn met een vrolijk lachende clownskop er op!) de derde probeert mijn rugzak en broekspijpen te kuisen, want voor zover ik kan overzien zit het bloed nu zo ongeveer overal. De vierde vraagt: “Is er al gebeld?” waarna ik weer een beetje bij mijn positieven

kom en meedeel dat dat niet nodig is. Ik blijf gewoon nog even zitten om bij te komen en inventariseer in gedachten de verdere schade. Dat bloed is niet zo erg, maar mijn linker enkel is behoorlijk geknakt en is bijzonder pijnlijk, mijn knieën zullen gezien de pijn ook wel geschaafd zijn en ik verwacht ieder moment dat daar het bloed wel door mijn broekspijpen zal komen. Aangezien je op straat kwalijk in je onderbroek kunt gaan staan, probeer ik dat maar te camoufleren en naar de bus te strompelen, die inmiddels ook is aangekomen, na de lieve dames die mij zo bijgestaan hebben uitvoerig bedankt te hebben. Het opstootje van helpsters en belangstellenden lost zich op. Lelystad heeft zich van zijn goede kant laten zien! Met een zakdoek op de vingers en bloed aan alle kanten is het nog moeilijk om in te checken zonder Connexxion op kosten te jagen. In een hoekje van de bus probeer ik de pijn te verdragen en te overdenken waarom ik zo nodig die Lelystadse grond moest kussen. “Ik ben toch de paus niet!” Thuis wordt de schade nog beter opgenomen. De enkel zwelt enorm op en is weken later nog dik en blauwgroen, inclusief de tenen. De knieën vallen mee. De ene vingertop is nog lang niet dicht en blijft pijnlijk. Mijn ov-jaarkaart is weer ontdaan van het bloed en ik filosofeer zo nu en dan nog eens een beetje: ”Een gevallen vrouw is een kwalijke zaak, maar een dito man is ook niet alles!” BR

Receptie 35-jarig jubileum Op 1 maart a.s. bestaat de afdeling Dronten van de ANBO 35 jaar. Het bestuur wil dit heugelijke feit natuurlijk niet stilletjes voorbij laten gaan. Namens het bestuur worden alle leden van de ANBO, afdeling Dronten van harte uitgenodigd om aanwezig te zijn bij dit jubileum. De jubileumreceptie zal gehouden worden op dinsdag 10 maart a.s. aanslui-

ANBO-Jubileum Nieuwsbrief, afdeling Dronten/Biddinghuizen/Swifterbant.

tend, aan de (korte) Algemene Ledenvergadering van de afdeling. U bent van harte welkom van 16.00 uur tot 18.00 uur om samen met het bestuur, leden en genodigden het glas te heffen op dit 35-jarig jubileum.

Jubileum dagtrip Op donderdag 23 april a.s. organiseert de ANBO een dagtrip naar de Orchideeën Hoeve in Luttelgeest in het kader van het 35-jarig bestaan van de afdeling Dronten. Indien u deel wilt nemen aan deze dagtrip dient u zich vóór 1 april a.s. in te schrijven d.m.v. het inschrijfformulier dat bij de Nieuwsbrief van februari toegevoegd was. U dient dit inschrijfformulier voor 1 april in te leveren/op te sturen naar de Penningmeester van de ANBO, afdeling Dronten. Deze dagtrip wordt u aangeboden tegen de sterk gereduceerde prijs van slechts €15,00 per persoon en is ook geschikt voor minder valide leden die gebruik maken van een rollator/rolstoel. Het (gewijzigde) programma is: 10.00 u: Vertrek vanaf de Meerpaal naar Luttelgeest, ontvangst met koffie/thee 13.00 u: Eenvoudige lunch 15.00 u: Vertrek naar Dronten/Meerpaal 17.00 u: Aanvang Oosters buffet 20.00 u: Afsluiting jubileum-dagtrip

Deze dagtrip kan pas doorgang vinden bij minimaal 45 deelnemers. Bent u niet meer in het bezit van het inschrijfformulier en u wilt wel deelnemen aan deze dagtrip, dan kunt u een nieuw formulier aanvragen bij de secretaris via Email: [email protected].

Het ontstaan van Flevoland Romeinen (50 - 410) In de Romeinse tijd lag er een groot meer. De Romeinen noemden de delta van Vecht, IJssel en Vlie het Flevum of het "Flevomeer". Het had geen verbinding met de Noordzee. Vroege Middeleeuwen (450 - 1050) In de periode 500-800 na Chr. lag er een meer met vrijwel de omvang van het huidige IJsselmeer. Men noemde het Aelmere, Almare of “Almere”. (het grote meer). Het stond via enkele geulen in 9

Jubileum-Nieuwsbrief maart 2015 verbinding met de Waddenzee. de Dienst der Zuiderzeewerken met Na 800 waren er veel vloedgolven in waterbouwkundige werken beginnen. Nederland. De kleileem gordel rond het De uitvoering van het project begon in waddengebied was tot dan toe bestand 1920 met de aanleg van de tegen de erosie van de zee. Maar de zee Amsteldiepdijk van Noord-Holland naar boekt steeds grotere successen en er het eiland Wieringen. ontstonden meer open verbindingen Hiermee werd een begin gemaakt met met de Almere-lagune. de afsluiting van de Zuiderzee en de Late Middeleeuwen (1050 - 1500) inpoldering van de Wieringermeer. De In het Almere mondden de IJssel en de aanleg van de Overijsselse Vecht uit. Het waren zoet- Afsluitdijk was watermeren. destijds een Vanaf 1200 is veel geweldig waterveen weggeslagen bouwkundig werk. door vloedgolven Een dertig kiloen heeft het Al- meter lange dam moest in volle zee mere zich uitge- worden aangelegd. Golven en stroming breid tot de om- wisten het werk flink te bemoeilijken. De vang van de Zui- Wieringermeer viel in 1930 droog, de derzee. Rond 1200 is er een bredere ver- Afsluitdijk werd twee jaar later gedicht. binding met de Waddenzee ontstaan. Op 23 mei 1932 was het zo ver, de dijk Door die brede verbinding werd er 2 was gesloten. Het IJsselmeer was meter sediment gevormd de zgn. Alme- geboren. re-afzettingen. Noordoostpolder Tot 1600 bleef het water nog "zwak De Noordoostpolder zou de eerste echte brak" door de invloed van die rivieren. IJsselmeerpolder worden. Het dijktraNieuwe Tijd (1500 - 1920) ject werd gekozen en op 3 oktober 1939 Vanaf 1600 veranderde het water in werd het gat gesloten. Urk was op dat korte tijd van 'zwak brak' in 'brak tot moment geen eiland meer. zout'. Waarschijnlijk komt dit door de In 1940 werd de afname van de aanvoer van zoet water dijk aan de Overdoor de IJssel. ijsselse kant geNa 1600 spreken we van "Zuiderzee", sloten en kon alhoewel er in 1340 voor het eerste men beginnen sprake was van de 'Sudersee'. met het droogDe historie van Flevoland begint dus al malen. In sepvroeg. Vanaf 1600 begonnen de watertember viel de bouwkundigen met begerige ogen naar polder droog. Duizenden arbeiders bede toenmalige Zuiderzee te kijken. Men gonnen aan het zware handwerk in de wilde land terugwinnen. Wieringen, polder. Veel mensen gaven in die jaren Marken, Schokland en Urk waren toen het nieuwe land de bijnaam Nederlands nog eilanden. Onderduikers Paradijs (NOP). Hendric Stevin, waterbouwkundig inge- Na de oorlog in 1947 begon de voorloper nieur kwam in 1667 met het idee om de van de Rijksdienst voor de IJsselmeerZuiderzee te temmen. Hij wilde een dijk polders met de uitgifte van grond en leggen van de kop van Noord-Holland kwamen de woonkernen van de grond. langs de Waddeneilanden naar de In het midden van het nieuwe gebied Groninger zeedijken. Daarmee was werd de stad Emmeloord gebouwd. Stevin zijn tijd ver vooruit. Daaromheen werd een krans van dorDr. Ir. Cornelis Lely (1854 - 1929) pen aangelegd, van waaruit men binnen Het plan Lely van 1891, een uur Emmeloord per fiets kon bereiover de afsluiting en ken. In 1962 werd de gemeente Noordinpoldering van de OostPolder ingesteld. Zuiderzee, werd in Burgemeester F.M. van Panthaleon Ba1918 door het parle- ron Van Eck was de eerste burgemeesment per wet aange- ter. Deze gemeente hoorde aanvankelijk nomen. Daarnaast kon bij de provincie Overijssel maar werd ANBO-Jubileum Nieuwsbrief, afdeling Dronten/Biddinghuizen/Swifterbant.

later, in 1986, onderdeel van de nieuwe provincie Flevoland. Oostelijk Flevoland De aanleg van Oostelijk Flevoland begon in 1950 met het "perceel P" (LelystadHaven). Al spoedig werd het stukje verbrede dijk ook bewoond. In 1956 werd de 90 km lange ringdijk rondom Oostelijk Flevoland gesloten en was 'perceel P' geen eiland meer. Men kon beginnen met droogleggen. Bij de verkaveling van Oostelijk Flevoland, in 1957, werd uitgegaan van slechts twee dorpen (Biddinghuizen en Swifterbant), een kleine stedelijke gemeenschap (Dronten) en één stad: Lelystad. Meer dorpen zoals in de NOP werden door het toenemende autobezit niet nodig geacht. Verder was de stijgende boerderijoppervlakte van invloed, evenals de dalende bezettingsgraad. In 1955 werd bij wet het Openbaar Lichaam Zuidelijke IJsselmeerpolders ingesteld. De taken en bevoegdheden werden in handen gelegd van één functionaris, de landdrost die door de Kroon benoemd werd. De functie van landdrost werd bekleed door de directeur van de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders. In Lelystad werd de eerste sleutel afgegeven in 1967, door landdrost Dr.ir. W.M. Otto. Het heeft lang geduurd voordat Lelystad als een echte stad werd gezien. Volgens de "buitenwereld" leefde men in Lelystad in de rimboe. Lelystad werd een gemeente op 1 januari 1980, met als eerste burgemeester Drs. J.P.A. Gruijters. De plannen over de gemeente Dronten werden vanaf het begin van de jaren '50 gemaakt. Voor Dronten begonnen de eerste concrete plannen in 1958. De bouw startte in 1960. Van begin af was er discussie of Dronten een dorp of een stad zou moeten worden. Op 26 april 1962 kwamen 10

Jubileum-Nieuwsbrief maart 2015 de eerste bewoners in Dronten. graaf Aart Klein kreeg de opdracht de In eerste instantie werd uitgegaan van folders te fotograferen en er werd volop maximaal 15.000 inwoners, latere plan- ingeschreven op televisiespelshows als nen voorzagen een groei tot 30.000 in- ‘Spel zonder Grenzen’ en ‘Zeskamp’. woners. Sinds 2012 heeft de gemeente Dronten groeide uit tot een sportieve Dronten (Biddinghuizen, Dronten en gemeente met veel verenigingen en Swifterbant) meer dan 40.000 inwoners. moderne voorzieningen. In de eerste plannen werd uitgegaan van Het landschap van Dronten wordt omtien kernen, net zoals in de Noord-Oost- trokken door een 60 km lange kustlijn. polder, kleine kernen rondom een cen- Een landschap tussen moderne en trale hoofdplaats. Door veranderende historische steden. U kunt er letterlijk opvattingen over vervoer (toenemend ‘alle kanten op’. gebruik van bromfiets en auto) en de Zuidelijk Flevoland ervaring dat de kernen in de Noord- Toen de zee in 1968 in Zuidelijk FlevoOostpolder te klein waren gebleken, land voorgoed geweken was kon men werd dit aantal verminderd. In verschil- beginnen aan de inrichting hiervan. lende stappen van de planfase werd het Al in 1958 wordt het idee geboren om aantal kernen gereduceerd tot uitein- een nieuwe stad te bouwen die moet delijk drie: Dronten, Biddinghuizen en Swifterbant. Bij de start van de bouw in 1960 waren de plaatsen Larsen en Zeewolde nog opgenomen in de planning. Ook deze twee plaatsen zijn uiteindelijk niet gerealiseerd. In 1965 werd definitief besloten slechts drie kernen te bouwen. De naam Zeewolde is later gebruikt voor een andere plaats in Zuidelijk Flevoland. Bij de bouw van Dronten werden verschillende wrakken gevonden van vliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog, om de slachtoffers daarvan te herdenken is het Vliegers monument geplaatst. Op 1 januari 1972 werd de gemeente Dronten bij wet ingesteld. Dronten ontleent haar naam aan de Polder Dronthen, een door aangeslibd land ontstane polder bij Kampen, op de grens van de provincies Overijssel en Gelderland. Tot de instelling van de provincie Flevoland in 1986 nam het ministerie van Binnenlandse Zaken de meeste provincietaken waar, sommige taken werden door de gemeente zelf geregeld. Het gemeentebestuur was zich direct bewust van de marketingopdracht die zij had om van Dronten een moderne gemeente te maken. Het roemruchte Total Design mocht het beeldmerk ontwikkelen, topfotoANBO-Jubileum Nieuwsbrief, afdeling Dronten/Biddinghuizen/Swifterbant.

voorzien in de woningbehoefte van Amsterdam en `t Gooi. Met de drooglegging staat niets meer de bouw van Almere in de weg. Op 30 november 1976 ontving dan ook de eerste inwoner de sleutel van hun huis in Almere-Haven van minister Westerterp. Almere is dan nog niet een officiële gemeente. Het gebied valt onder het Openbaar Lichaam Zuidelijke IJsselmeerpolders met een Landdrost, J.Ch.J. (Han) Lammers, aan het hoofd. Hij werd ook de eerste burgemeester van Almere. Op 1 januari 1986 wordt de provincie Flevoland opgericht, de Commissaris der Koningin wordt Han Lammers.

11