SEH-behandelingen naar aanleiding van GHBgebruik
H. Valkenberg
Uitgegeven door Stichting Consument en Veiligheid Postbus 75169 1070 AD Amsterdam
Maart 2012
Bij de samenstelling van deze publicatie is de grootst mogelijke zorgvuldigheid in acht genomen. Consument en Veiligheid aanvaardt echter geen verantwoordelijkheid voor eventuele, in deze uitgave voorkomende, onjuistheden of onvolkomenheden. Overname van tekst of gedeelten van tekst is toegestaan, mits met de juiste bronvermelding.
Indien de tekst gebruikt wordt voor commerciële doelstellingen dient altijd vooraf schriftelijke toestemming verkregen te zijn.
1
ziekenhuis na het gebruik van de partydrug GHB. Dit komt overeen met ongeveer 18 slachtoffers per week. Het jaarlijks aantal is in de periode 2005-
Inleiding
1.1
Aanleiding
2010 bijna verdrievoudigd tot boven de 1.000 slachtoffers in 2010.
1.3
Leeswijzer
Op verzoek van Brandpunt is met behulp van het
In hoofdstuk 2 wordt een beschrijving gegeven van
Letsel Informatie Systeem een analyse uitgevoerd
de gebruikte registratiesystemen, de gehanteerde
naar SEH-behandelingen na GHB-gebruik.
selectie en de analyse. In hoofdstuk 3 staan de resultaten van de analyse.
1.2
Samenvatting
Jaarlijks worden gemiddeld 950 personen behandeld op een SEH-afdeling van een
2
vormen een representatieve steekproef van ziekenhuizen in Nederland met een continu bezette SEH-afdeling. Dit maakt een schatting van cijfers op
Methode
nationaal niveau mogelijk.
2.2 2.1
Selectie en analyse
Registratiesystemen In LIS is geselecteerd op de term GHB in de
Voor de analyse is gebruikgemaakt van het Letsel
toedrachtsbeschrijving. De analyse is uitgevoerd
Informatie Systeem.
over de jaren 2006 tot en met 2010. De trendanalyse betreft de jaren 2005-2010. De gepresenteerde gegevens betreffen jaarlijkse
2.1.1
Letsel Informatie Systeem
gemiddelde aantallen en percentages. Door
In het Letsel Informatie Systeem (LIS) van
afronding kan het voorkomen dat het totaal in een
Consument en Veiligheid staan slachtoffers
tabel afwijkt van de som van de afzonderlijke
geregistreerd die na een ongeval, geweld of
aantallen.
automutilatie zijn behandeld op een Spoedeisende Hulp (SEH) afdeling van een selectie van ziekenhuizen in Nederland. Deze ziekenhuizen
3
ziekenhuis na het gebruik van GHB. Dit komt overeen met ongeveer 18 slachtoffers per week. Dit aantal is de laatste jaren echter fors gestegen. Het aantal behandelingen op Spoedeisende
Resultaten
hulpafdelingen (SEH) van ziekenhuizen is in de periode 2005-2010 significant toegenomen (figuur 1). Het jaarlijks aantal is in deze periode bijna
3.1
Omvang problematiek
verdrievoudigd, van enkele honderden tot boven de 1.000 slachtoffers in 2010.
Jaarlijks worden gemiddeld 950 personen behandeld op een SEH-afdeling van een
Figuur 1
Trend in jaarlijks aantal SEH-behandelingen na GHB-gebruik GHB
Lineaire trend
1.500
1.000
500
0 2005
2006
2007
2008
2009
2010
Bron: Letsel Informatie Systeem 2005-2010, Consument en Veiligheid
3.2
Leeftijd en geslacht
is het aantal SEH-behandelingen na GHB-gebruik voor mannen meer dan verviervoudigd (+309%,
Van de mensen die op de SEH-afdeling zijn
figuur 2), van ruim 200 naar meer dan 1.000.
behandeld is 76 procent een man (tabel 1). Ruim
Vrouwen komen aanmerkelijk minder vaak op de
de helft (55%) is tussen de 20 en 30 jaar oud. Eén
SEH-afdeling terecht na GHB-gebruik. Het aantal
op de vijf (22%) is tussen de 30 en 40 jaar oud. Het
SEH-behandelingen voor vrouwen is na een
jongste slachtoffer dat in LIS geregistreerd staat
aanvankelijk lichte stijging ook weer gedaald; over
was 14 jaar.
de periode 2005-2010 is er geen significante stijging bij de vrouwen te zien; het aantal SEH-
Vooral mannen komen steeds vaker op de SEHafdeling na GHB-gebruik. In de periode 2005-2010
2012.071 / 10.0168 / Consument en Veiligheid / 28-03-2012
behandelingen ligt rond de 200 per jaar.
Figuur 2
Trend in jaarlijks aantal SEH-behandelingen na GHB-gebruik, naar geslacht
1.200
1.000
800 mannen trend 2005-2010: + 309%
600
Vrouwen trend 2005-2010: niet significant
400
200
0 2005
2006
2007
2008
2009
2010
Bron: Letsel Informatie Systeem 2005-2010, Consument en Veiligheid
De meeste slachtoffers vallen in de
komen veel slachtoffers op de SEH-afdeling. In
leeftijdscategorie 20-29 jaar. In deze leeftijd is de
deze leeftijdsgroep steeg het aantal SEH-
stijging van het aantal SEH-behandelingen na
behandelingen in de periode 2005-2010 met 210
GHB-gebruik 185 procent in de periode 2005-2010
procent.
(figuur 3). Ook in de leeftijdsgroep 30-39 jaar
Figuur 3
Trend in jaarlijks aantal SEH-behandelingen na GHB-gebruik, naar leeftijd
800
700
600
500 20-29 jaar trend 2005-2010: + 185%
400
30-39 jaar trend 2005-2010: 210%
300
200
100
0 2005
2006
2007
2008
2009
2010
Bron: Letsel Informatie Systeem 2005-2010, Consument en Veiligheid
Het overgrote deel van de slachtoffers komt op de
SEH-behandelingen vindt plaats in het weekend
SEH-afdeling terecht vanwege GHB-vergiftiging,
(vrijdag, zaterdag, zondag). Achtendertig procent
een enkeling is gevallen onder invloed van GHB en
van de slachtoffers wordt na de SEH-behandeling
heeft daarbij letsel opgelopen. Tweederde van de
opgenomen in het ziekenhuis, meer dan de helft
2012.071 / 10.0168 / Consument en Veiligheid / 28-03-2012
hiervan wordt zelfs naar de Intensive Care
gebruikt. Bij 35 procent van de behandelde
verwezen. In 2010 is in LIS een overledene
slachtoffers is bekend dat ze naast GHB ook
geregistreerd, na een cocktail van waarschijnlijk
alcohol gebruikt hebben, 8 procent heeft ook XTC
alcohol, GHB en amfetamine.
gebruikt, en 8 procent ook cocaïne (tabel 2). In één op de vijf gevallen lijkt er sprake van een bewuste
Een deel van de slachtoffers heeft een combinatie
overdosis GHB.
van GHB met alcohol of andere soorten drugs
Tabel 1
Jaarlijks aantal SEH-behandelingen na GHB-gebruik, naar leeftijd en geslacht Man
Vrouw
Totaal
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
10-19 jaar
70
10
40
19
120
12
20-29 jaar
400
55
120
54
530
55
30-39 jaar
170
23
40
18
210
22
40-49 jaar
80
10
20
7
90
10
50 jaar of ouder
10
1
<10
<1
10
1
730
100
220
100
950
100
Totaal
% 76 Bron: Letsel Informatie Systeem 2006-2010, Consument en Veiligheid
Tabel 2
24
Percentage andere betrokken drugs bij SEH-behandeling in verband met GHB Aantal
%
330
35
Cocaïne
80
8
XTC
70
8
Speed
20
2
Marihuana/hasjiesj/wiet
10
1
<10
<1
Alcoholische dranken
Heroïne Bron: Letsel Informatie Systeem 2006-2010, Consument en Veiligheid
2012.071 / 10.0168 / Consument en Veiligheid / 28-03-2012
Sterk in het voorkomen van ernstige ongevallen Bezoekadres
Postadres
Rijswijkstraat 2 1059 GK Amsterdam
Postbus 75169 1070 AD Amsterdam
E-mail:
[email protected]
2012.071 / 10.0168 / Consument en Veiligheid / 28-03-2012
www.veiligheid.nl