Schooljaar Activiteiten en resultaten - Jaarverslag

Schooljaar 2012 - 2013 Activiteiten en resultaten - Jaarverslag –

1

MentorProgramma Friesland is een samenwerkingsprogramma van Friesland College, ROC Friese Poort, NHL Hogeschool en Stenden Hogeschool.

Jaarverslag 2012-2013, MentorProgramma Friesland

INHOUD

Inhoud ..................................................................................................................................................................................2 Inleiding...............................................................................................................................................................................3 Hoogtepunten ...................................................................................................................................................................7 Resultaten in cijfers ........................................................................................................................................................8 Samenstelling team ........................................................................................................................................................8 Stuurgroep MentorProgramma Friesland – leden............................................................................................9 Klankbordgroep - Leden ..............................................................................................................................................9 Ambassadeurs................................................................................................................................................................ 10 Onze consultants........................................................................................................................................................... 10 Multi project MentorProgramma Friesland ..................................................................................................... 11 nieuwe Ontwikkelingen per partner.................................................................................................................... 14 Stenden Hogeschool ............................................................................................................................................... 14 ROC Friese Poort ...................................................................................................................................................... 15 Friesland College...................................................................................................................................................... 15 NHL Hogeschool ....................................................................................................................................................... 16 MentorProgramma Friesland en het Oranjefonds......................................................................................... 18 Europees project SUPREME..................................................................................................................................... 19 Evenementen.................................................................................................................................................................. 21 Sail Den Helder ......................................................................................................................................................... 22 LOOP LEEUWARDEN ............................................................................................................................................. 22 Europe and us............................................................................................................................................................ 23 Contacten met het bedrijfsleven ............................................................................................................................ 24 Netwerken en kennisdelen – ‘in de etalage’...................................................................................................... 26 Opdrachten uit het onderwijs .............................................................................................................................. 27 workshops voor havisten over studeren op het HBO.............................................................................. 27 CKV week Piter Jelles Ynsicht............................................................................................................................. 27 media - aandacht........................................................................................................................................................... 28 Ervaringen van onze jongeren................................................................................................................................ 29 Vooruitblik schooljaar 2013-2014 ....................................................................................................................... 30 Bijlagen ............................................................................................................................................................................. 30


2

INLEIDING

In het schooljaar 2012 – 2013 maakt ons programma een groot aantal ontwikkelingen mee waar we heel trots op zijn. In dit sociaal jaarverslag kunt u de samenvatting vinden van onze resultaten, activiteiten, partners en stakeholders.

Mentoring We hebben dit schooljaar in totaal 372 jongeren gekoppeld aan een mentor uit vervolgopleiding en het werkveld. Voor de tweede keer zijn we gestart met studentmentoring als doorstroombegeleiding tussen MBO en HBO bij de opleidingen Engineering. Door activiteiten van de HBO studenten zien meer MBO’ers in dat het doorleren op het HBO tot de mogelijkheden behoort. Bij trajecten voor inburgering begint mentoring een regulier onderdeel te worden. Een extra 33 cursisten hebben een persoonlijke mentor gekregen in Drachten en omgeving. De mentoren komen uit vervolgstudie en het bedrijfsleven, zodat cursisten kunnen werken aan hun (levens)loopbaan in Nederland. We brengen mentoring dichtbij een groter aantal jongeren. Dit doen we door activiteiten van onze studentmentoren in teamverband op scholen in Friesland, in zowel VMBO als MBO groepen. Dit zijn groepen jongeren van tussenvoorzieningen in het onderwijs en welzijn, VMBO groepen in te chniek, administratie en zorg Basisniveau, en MBO niveau 1 en 2 groepen. Hierdoor hebben een extra 145 jongeren een eigen studentmentor. Deze studentmentoren zijn meerdere jaars MBO en ook HBO rolmodellen. Door de groepsmentor activiteit krijgen jongeren meer zelfvertrouwen voor studie, en ze makenbewustere keuzes in hun schoolloopbaan. Deze studentmentor activiteiten waren in de spotlights gezet door een interview in het Friesch Dagblad. We voeren een grootschalig onderzoek uit in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen, over de meerwaarde van mentoring voor de deelnemers vanuit de langetermijn perspectief. Het onderzoek gebeurt in het kader van het Helffer Kootkar prijs: het grootste prijs in de sociale sector in Nederland dat ons uitgereikt werd door het Oranjefonds. We nemen enquetes af en interviewen 100 oudmentees en 100 mentoren van ons programma. We worden geregeld gevraagd om onze opgebouwde kennis te delen met andere projecten en organisaties in het land. Elke keer ontwikkelen we een programma op maat. Dit doen we in samenwerking met mentees, studentmentoren, mentoren en stakeholders. Zo hebben we in december een Masterclass gegeven in Den Bosch ter gelegenheid van het tienjarig jubileum van het Oranjefonds, aan directeuren en projectleiders uit onderwijs en welzijnswerk. Verder waren we praktijkvoorbeeld op de eindconferentie van de Rijkuniversiteit Groningen, Instituut voor Integratie en Sociale Weerbaarheid. Onderwerp van de eindconferentie was het resultaat van een 4 jaar lange studie naar de meerwaarde van mentoring voor jongeren, volwassenen en de maatschappij in het algemeen. In december vierden we ons 15-jarig jubileumfeest met mentoren en relaties van ons programma. Tijdens het feest is de groep ereleden van het MentorProgramma ui tgebreid. Acht personen hebben


3

een mentorbeloning gekregen en waren in het zonnetje gezet voor hun bijzondere inzet voor onze jongeren en ons programma. Mentoring in Europa Ons programma heeft samen met organisaties uit zes landen een grootschalig project gewonnen van de Europese Unie. Het project maakt deel uit van het Leonardo da Vinci educatie- en trainingsprogramma ‘Transfer of Innovation’. In de periode 2012 – 2014 zullen ROC’s, bedrijven en overheden uit Europa kennis maken met mentoring als begeleidingsinstrument. Daarbij dient MentorProgramma Friesland als basis, aangevuld met specifieke tools uit de deelnemende landen. Het project maakt mentoring een toepasbare methodiek in Europa. Schooluitval op het middelbaar beroepsonderwijs is een vraagstuk waar men zich in heel Europa over buigt. MentorProgramma Friesland heeft bewezen dat mentoring bijdraagt aan het tegengaan van schooluitval. Dankzij de begeleiding van mentoren uit het werkveld en vervolgstudie, groeien de deelnemers in zelfvertrouwen. Ze ontwikkelen hun (loopbaan)identiteit en ze leren bewuste keuzes te maken. Het project gaat onder de werktitel SUPREME (SUccessful PRevention of Early drop-outs through MEntoring) op zoek naar een manier om ook andere landen de mogelijkheid te geven een derge lijk mentorprogramma op te zetten. MentorProgramma Friesland wordt hiertoe uitgebouwd, geoptimaliseerd en Europees toepasbaar gemaakt. Samen met Inqubator Leeuwarden, ROC’s uit Finland, Portugal en Litouwen, het Turkse ministerie van onderwijs, een Business Innovation Centre uit Italië en een Europees mbo-netwerk in België gaat MentorProgramma Friesland de methodiek delen en omschrijven. Centraal staat de vraag: wat maakt een mentorprogramma succesvol en hoe kan het geïntegreerd worden in de lange termijn strategie van onderwijs, overheid en het werkveld. (Lees verder in de bijlage, artikel Friesch Dagblad) Zakelijk We zijn actief op diverse zakelijke netwerkbijeenkomsten in de provincie, bij Commerciële Clubs, zakenbeurzen, Rotaryclubs en nog meer. Zo leren jongeren contacten leggen en acquisitie doen in de praktijk. En zo geven we ons programma een steeds groter naamsbekendheid. Tijdens de nieuwe Trade Experience Leeuwarden hebben we – naast het ondersteunen van het evenement - ons programma met een eigen stand kunnen presenteren. In totaal hebben 40 jongeren deelgenomen aan de beurs.. We beginnen met een nieuw netwerkprogramma tussen 15 MBO jongeren en de Rotaryclub in Heerenveen. Hierdoor kunnen jongeren hun netwerkvaardigheden oefenen. De bijeenkomst wordt goed voorbereid door studenten van Present Promotions: ze geven eigen onwikkelde workshops aan de jongeren. We hebben een structurele samenwerking met het Commerciele Club Leeuwarden; onze jongeren helpen mee o.a. bij de voorbereiding voor de clubbije enkomsten, en bieden begeleiding bij de ontvangst van leden. Deelnemende jongeren van project HalLOW en het project Present! leren niet alleen op kantoor, maar ook in de praktijk wat zakelijke communicatie betekent. Dit schooljaar hebben in totaal 28 jongeren hun weg gevonden met goede voorbereiding naar een externe stagebedrijf.


4

Millenniumdoelen en fairtrade We hebben de werkzaamheden van ons leerbedrijf Global Goals uitgebreid. Er is een groeiende vraag naar het uitwerken van diverse activiteiten rondom fair trade, zowel binnen de overheid als bij bedrijven en op scholen. We hebben voor de Provincie Fryslan een onderzoek uitgevoerd onder MBO en HBO studenten in Leeuwarden om het niveau van hun kennis en beeldvorming te peilen over fairtrade (zie bijlage enkele pagina’s uit het onderzoek van HBO studenten). Global Goals 2015 doet verder in opdracht van de gemeente Oostellingwerf een grootschalige actie dit schooljaar, met als doel de titel ‘Fair Trade gemeente Oostellingwerf’ te realiseren. Global Goals 2015 is coördinerend en uitvoerend betrokken bij de strategie tot het bere iken van de titel. Studenten voeren een 0 – meting uit en ze zijn actief betrokke bij de werkgroep van de gemeente. Ze schrijven een campagneplan en voeren die ook uit, met als doel om de reeds genoemde titel binnen te halen.

Evenementen Het leerbedrijf Present Promotions heeft tientallen evenementen (mede)georganiseerd voor onderwijs, werkveld, instellingen en vrijwilligersorganisaties. Voorbeelden hiervan zijn: @ Pommeranten preken, @ CKV week Piter Jelles Ynsicht @ Mama Mascha (lees verder voor het verslag van jongeren), @ Dag van de Duurzaamheid op ROC Friese Poort, @ Beurs Vrouw, Huis en Tuin, en Beurs TEL – in opdracht van ons partnerleerbedrijf O3 Leeuwarden, @ landelijk IPO congres in Friesland, @ conferentie Social Return gemeente Leeuwarden, @ Vrijwilligersbeurs, @ Stenden Emmen Oke prijs, @ landelijke FSR conferentie voor ROC’s, @ Kerstactiviteiten ROC Friese Poort Drachten, @ Walk for Human Rights, @ Brandweer Open Dagen, @ Leerplichtdag gehouden op Nordwin college (zie artikel in bijlage), @ doorstroom-diner Friesland College / NHL Hogeschool, @ Sail Den Helder en @ LC-Award. Vele opdrachtgevers keerden dit schooljaar terug voor een herhaling van een eerder georganiseerd succesvol evenement. Voorbeeld hiervan was op Piter Jelles Ynsicht in Leeuwarden: de Thuisblijfweek georganiseerd en uitgevoerd door 30 stagiaires van Present Promotions voor 60 deelnemende VMBO leerlingen. Andere voorbeelden waren de evenementen in opdracht van het bedrijf Regelpunt, zoals Fries Straatfestival en Fryske Olympiade.

Workshops Onze jongeren hebben meerdere nieuwe workshops ontwikkeld in de afgelopen periode. Studenten van NHL hogeschool opleiding Engineering hebben voor MBO’ers een serie van 10 workshops ontwikkeld over studeren op het HBO. Hierin hebben ze HBO werkvormen geoefend en thema’s bespreekbaar gemaakt zodat de leerlingen een bewuste keuze kunnen maken voor hun toekomst. Net als sStudenten van Social work van Stenden hogeschool, die de workshop ‘Een stapje hoger’ hebben ontwikkeld en gegeven aan Havisten van Montessori. In samenwerking met de GGD hebben we een Triviant spel voor liefde en relaties ontwikkeld . We introduceren het spel in de vorm van een workshop wekelijks aan jongeren van VMBO en MBO opleidingen.


5

We geven een serie workshops aan VMBO-T leerlingen van Linde college in Wolvega, over keuze maken voor het MBO en over toekomstambities. De nieuwe workshop ‘Belangrijke zaken eerst’ , ontwikkeld door een NHL Pedagogiek student, wordt veel aangevraagd door leerlingen en docenten. De workshop besteeds aandacht aan planninsvaardigheden (zie beschrijving van de workshop in de bijlage). We geven dit schooljaar wekelijks gemiddeld twee workshops, en bereiken hiermee ruim 1800 jongeren in het onderwijs.

In de etalage We worden dit schooljaar veelvuldig bezocht door overheid, politiek, welzijnswerk, collega’s in het onderwijs en het bedrijfsleven. Bezoekers komen met als doel te leren van de werkwijze van ons programma MentorProgramma Friesland / Present Promotions / Global Goals . Voorbeelden hiervan waren: Edukans, dhr Freek Pasveer van Academy Noord, mevrouw Nynke Blijham van de provincie Fryslan, activiteitencommissie van de Rotaryclub Oldehove, mevrouw. A. Hellinga van Jeugdhulp Friesland, mw. Bea Moed van SocVersity en mevrouw Nyske vd Veen van de Vrouwenpanel Partoer. Tijdens de bezoeken geven jongeren zelf uitgebreide rondleiding aan de gasten, en vertellen ze over hun werkzaamheden en mentorervaringen.

Europa Europa heeft een steeds grotere rol in ons programma. We zijn betrokken bij het project Supreme waarbij mentoring uitgerold wordt in 6 Europese landen (lees eerder in dit verslag en artikel in de bijlage met impressie van studenten) Met enige regelmaat organiseren we een ontmoeting tussen onze studenten en Europa-kenners, zoals dhr. H. van Borselen van de Europese Beweging, en dhr K. J Osinga van LTO en Europe Direct. We hebben meegewerkt aan het Europa-debat in Heerenveen dat voor de landelijke verkiezingen gehouden werd. Een groep HBO studenten van Stenden Hoteschool hebben een nieuw concept ontwikkeld en uitgevoerd over Europa: ‘Europe and us’ met verschillende activiteiten om Europa dichterbij jongeren te brengen. We hebben een workshop gegeven met mentees en studentmentoren bij een studiereis van CEDEFOP in Nederland over het voorkomen van schooluitval. Er waren 18 deelnemers uit 12 landen aanwezig. Net voor de zomervakantie in 2012 hebben we ervaring opgedaan bij het organiseren van een uitwisselingsprogramma in Friesland voor jeugd, in samenwerking met een school in Hongarije. De week was een groot succes en krijgt nog vervolg. Om deze ervaring te delen, organiseerden we een informatiebijeenkomst voor projectleiders van welzijnswerk en beroepsonderwijs in mei, gegeven door het Nederlandse Jeugdinstituut Youth in Action programma. We zijn lid van het Europees Netwerk Noord Nederland. Elke bijeenkomst bezoeken we met studenten om ons te verdiepen in de meest actuele onderwerpen.


6

HOOGTEPUNTEN

 Studenten voeren een grootschalig onderzoek uit in samenwerking met de RUG naar de langetermijn effect van mentoring voor jongeren. Helffer Kootkar prijs  Ons Europees mentoring project Supreme gaat van start, in samenwerking met organisaties uit 6 Europese landen  MentorProgramma is één van de 5 organisaties die het landelijke Masters in Mentoring netwerk vormen, onder de paraplu van het Oranje Fonds  We ondersteunen het evenement LC – awards voor uitblinkers in het MBO en HBO, in opdracht van Leeuwarder Courant  Hotelschool studenten ontwikkelen en geven een grootschalig evenement voor MBO’ers: Europe and Us. We zijn bezig met bewustwording en Europa onder jongeren.  MentorProgramma doet mee aan Back to School evenement van de gemeente Leeuwarden om mentoring te bieden aan thuiszittende jongeren die weer naar school willen.  We vieren lustrum: 15 jaar MentorProgramma Friesland!  Fairtrade en jongeren: Global Goals doet onderzoek in opdracht van de provincie Fryslan.  Commerciele Club Leeuwarden gaat een structurele samenwerking aan met ons leerbedrijf Present Promotions

(foto gemaakt tijdens ons lustrumfeest, december 2012.)


7

RESULTATEN IN CIJFERS

 Nog lopende mentorrelaties van schooljaar 2011-2012: 42  Nieuwe mentorkoppelingen schooljaar 2012-2013: 372  Leden Present Promotions: 178  Nieuwe studentmentoren Stenden: 62  Nieuwe studentmentoren NHL: 54  Nieuwe MBO studentmentoren: 28  Gegeven workshops: 80 , bereik van 1600 jongeren

SAMENSTELLING TEAM

MentorProgramma Friesland Betty Bijvoets Szilvia Simon Kamilla Gorczynska Ilse Betten Present Promotions Jaap Balk Cees Hoenekamp Global Goals en O3 Aukje Postma Sara de Vries


8

STUURGROEP MENTORPROGRAMMA FRIESLAND – LEDEN

Dhr. Daan Postma, vestigingsdirecteur Leeuwarden/Dokkum, ROC Friese Poort Mw. Dietske Bouma, directeur Onderwijs, Personeel en Innovatie, Friesland College Mw. Alie Schokker, Head of School Social Work and Arts Therapies, Stenden Hogeschool Mw. Simone Schoonhoven, directeur Education and Innovation, NHL Hogeschool

9

KLANKBORDGROEP - LEDEN

Mw. Alie Feenstra, adviseur Ecabo Dhr. Fahri Mintes, ondernemer, lid Netwerk Parasol Mw. Feikje Gjaltema, teamleider Gemeente Leeuwarden Dhr. Abel Veltman, directeur Friesland College Mw. Clary Bangma, projectleider GGD Fryslan Mw. Marianne van Hall, directeur SKL Kinderopvang en Rotaryclub Oldehove Mw. Lutske Harmsma, directie CJIB Dhr. Folkert Bangma, directeur OSG Piter Jelles Ynsicht


Mw. Asha Kalloe, beleidsmedewerker Welzijn Centraal Mw. Ria Akkersdijk, Kennis Ontwikkeling Friesland

AMBASSADEURS

Rob Lijzenga, Rabobank International en Commerciele Club Leeuwarden Wyb Feddema, ondernemer en gemeenteraadslid Leeuwarden Ali Tilma, decaan ROC Friese Poort Geke Walsma, beleidsambtenaar Provincie Fryslan

ONZE CONSULTANTS Er zijn professionals verbonden aan onze organisatie, die uit maatschappelijke verantwoordelijkheid en betrokkenheid bij onze werkwijze en jongeren, hun tijd en deskundigheid geven aan MentorProgramma Friesland en het leerbedrijf Present Promotions. Dhr. Cees Hoenekamp – creativiteit en liefde voor de jongeren e

Dhr Hoenekamp is 7 jaar verbonden aan onze organisatie, als consultant. Hij begeleidt onze jongeren vanuit zijn communicatie- en brandingachtergrond, en denkt mee bij opdrachten en activiteiten. Altijd verbindingen zoeken en denken vanuit mogelijkheden! Cees houdt ons scherp tijdens onze managementteam momenten, en door zijn vragen en ideeën krijgt onze organisatie creativiteit in werkwijze en blik op zaken. Regelmatig krijgen we een interessant artikel doorgestuurd van hem, om ons te voeden… En geregeld zit Cees als mentor met één van de HBO studenten om tafel om onzekerheden weg te nemen rondom scripties schrijven of afstuderen.

Tiete Hoepman – persoonlijke coaching Mw. Hoepman is jaren betrokken bij onze organisatie als persoonlijke coach. Zij brengt haar deskun digheid van tientallen jaren loopbaanadvisering mee, en zet het in voor ons. De eerste jaren was Tiete voornamelijk bezig met onze SPH studenten die wilden leren jongeren begeleiden. Afgelopen vier jaar coacht Tiete mensen uit ons managementteam. Reflecteren, samenwerken, denken uit mogelijkheden: leren we van gesprekken met Tiete. Onze organisatie wordt hierdoor steeds professioneler.

Harry Berndsen – leren workshops geven Dhr. Berndsen is trainer en organisatieadviseur, en hij is derde jaar actief bij onze organisatie. Harry traint jongeren van ons leerbedrijf in technieken voor het geven van workshops, waardoor ze met meer zelfvertrouwen voor een groep staan en de workshops uitvoeren. Hij leert de jongeren om met groepen te werken, grenzen te stellen en met onverwachtse situatie te kunnen omgaan. De jongeren geven aan erg veel te leren van Harry. De regelmatige trainingen zorgen voor de professionaliteit van onze activiteiten.


10

MULTI PROJECT MENTORPROGRAMMA FRIESLAND ALLE PROGRAM M A-OND ER DE LEN OP EEN RI J

MentorProgramma Friesland biedt aanvulling op de reguliere 1e- en 2e lijns begeleiding in het onderwijs. Het is een programma dat preventief wordt ingezet en niet als probleemoplossend kan worden gebruikt. Uitgangspunt is dat de deelnemer een leervraag heeft die alleen beantwoord kan worden door een externe mentor. Het coördinatiepunt MentorProgramma Friesland zoekt samen met beide partijen naar de beste matching van leervraag een aanbod. Afhankelijk van de leervraag kunnen verschillende mentoren, op basis van hun vaardigheden en kwaliteiten, worden ingezet. Hierbij valt te denken aan een: een vertegenwoordiger vanuit het bedrijfsleven; student HBO; ouderejaars student / deelnemer van MBO; gezin; anders. Specifiek aandachtsgebied van het MentorProgramma Friesland is de uitbreiding van de doelgroep naar het VMBO in Friesland. Hiermee wordt de beroepskolom volledig ondersteund. Jongeren worden gekoppeld aan een persoonlijke mentor die ze ook kunnen meenemen in het hele traject van VMBO naar HBO.

MENTO RPRO GRAMM A IN DOORO NTWIKKELING…

Het MentorProgramma Friesland is onderdeel geworden van het landelijke netwerk Masters in Mentoring van het Oranje Fonds. Het Oranje Fonds stimuleert met Masters in Mentoring de ontwikkeling van kennis en expertise bij mentorprojecten in Nederland. MentorProgramma Friesland krijgt de komende drie jaar de kans om haar bereik te vergroten, nieuwe doelgroepen aan zich te binden en zich te ontwikkelen als vraagbaak voor organisaties die meer willen weten over mentoring. Het programma is het vervolgtraject van het landelijke Stimuleringsprogramma Mentorprojecten (2007 – 2012).

PRESENT PROMOTIONS

Present Promotions is een leerbedrijf niet alleen voor, maar ook door jongeren opgericht. Hierin werken gemiddeld 45 jongeren van diverse (V)MBO en HBO opleidingen. Hun werkzaamheden zijn gericht op multiculturele onderwerpen en vragen in onderwijs, bedrijfsleven en maatschappij. Het unieke aan Present Promotions is de verscheidenheid die stagiaires hebben in cultuur, achtergrond, opleidingen en niveaus. Studenten vervullen alle functies zelf in het leerbedrijf, zoals management, communicatie, dienstverlening, administratie, secretariaat, ontwikkeling, vormgeving en verkoop. Present houdt zich bezig o.a. met het organiseren van evenementen en conferenties, verzorgt workshops in het onderwijs en treedt als rolmodel op door activiteiten van de studentmentor teams. Present Promotions zorgt als leerbedrijf voor de organisatie en uitvoering van MentorProgramma Friesland (presentaties, promotie, intake gesprekken, mentorbijeenkomsten organiseren, etc.)


11

WORKSHOPS “VOOR JONGEREN DOOR JONGEREN”

Aan de hand van thema’s die bij de jongeren leven, verzorgt Present Promotions workshops in het onderwijs (basisonderwijs, VMBO, MBO, HBO), bij organisaties (Politie Friesland, gemeente Leeuwarden), bedrijfsnetwerken (Rotaryclubs) en tijdens bijeenkomsten en conferenties. Belangrijke doelstellingen van de bijeenkomsten zijn de interactie tussen de jongeren, taboes doorbreken, naar elkaar luisteren, inzicht krijgen in elkaars meningen en hier begrip voor leren opbrengen. Daarnaast zijn de workshops er ook om volwassenen meer inzicht te laten krijgen over de jongeren van vandaag. Door deel te nemen aan de workshops werken de jongeren aan hun burgerschapscompetenties. Na afloop ontvangt iedere deelnemer een certificaat als bewijs van deelname. De workshops zijn door jongeren zelf ontworpen en hebben o.a. de volgende thema's: * waarden en normen * levensverwachtingen * levensdoelen * omgaan met geld, schulden, budgettering * lustige liefde, liefde in relaties, seksualiteit * kleding, uiterlijke presentatie, blootheid en bedektheid * ondernemend handelen en ondernemend gedrag * netwerken, contacten leggen * sollicitatiegesprek voeren, representatief handelen * opkomen voor jezelf * voorlichting geven en promoten van je opleiding bij conferenties en beurzen * rechten en plichten, werkloosheid voorkomen * millenniumdoelen (Engels en Nederlands) * gezonde voeding en gezondheid

Projecten verbonden aan Present Promotions zijn o.a: 12 HALLOW

HalLOW (Leerlingen Onderweg naar Werk) is een samenwerking tussen het leerbedrijf Present Promotions en ECABO. Een aantal vooraf geselecteerde MBO-leerlingen beginnen in dit project hun stage bij Present Promotions en stromen na een aantal weken door naar externe leerbedrijven. De ontwikkelingslijn ingezet bij Present Promotions wordt doorgezet bij het externe leerbedrijf. De leerbedrijven ontvangen extra ondersteuning in de vorm van een externe coach. De externe coach ondersteunt de praktijkopleiders in het bedrijf bij de begeleiding van de leerlingen. Het mes snijdt hierbij aan twee kanten: het bedrijf wordt ondersteund bij de begeleiding en de leerlingen leren het vak binnen ‘echte’ bedrijven. Dit project richt zich voornamelijk op ECABO MBO-leerlingen niveau 1 en 2 die zonder extra ondersteuning en specifieke voorbereiding de stage waarschijnlijk niet zullen halen. ECABO leerlingen van niveau 3 en 4 die hetzelfde ervaren kunnen ook deelnemen aan dit project. Zo krijgen leerlingen toch de kans om hun talenten te ontwikkelen en hun plek te vinden in het werkveld.

O3 LEEUWARD EN

Leerbedrijf O3 Leeuwarden is een samenwerkingsverband tussen Onderwijs, Ondernemers en Overheid. Bij O3 werken MBO en HBO studenten van de Stenden Hogeschool, de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden, Friesland College en ROC Friese Poort in de praktijk multidisciplinair samen aan projecten voor Leeuwarden. Het bedrijf is specifiek opgericht om de doorstroom van MBO naar HBO te stimuleren en bevorderen. Jaarverslag 2012-2013, MentorProgramma Friesland

De dagelijkse leiding binnen O3 Leeuwarden is in handen van een HBO- stagiair. Deze zorgt voor de uitwerking van de projecten, voor de planning en de begeleiding. De opdrachten die bij O3 Leeuwarden binnen komen, worden uitgewerkt door MBO- stagiaires van niveau 3 en 4, met voorkeur voor de ouderejaars studenten. Voorbeelden van projecten zijn: startevenement van ‘Jonge Friezen Foarut’; een project voor de bedrijvenvereniging Hemrik waarbij er enquêtes bij ondernemers zijn afgenomen; een onderzoek om het project Nieuw Zaailand een goed impuls te geven. O3 is een partnerorganisatie van Present Promotions, en deelt huisvesting en studenten met Present. O3 heeft een eigen stuurgroep, verantwoording en organisatie.

GLOBAL GOALS 2015

“Wees je bewust van de effecten van je eigen gedrag op de leefbaarheid van de wereld.’ Om de ideeën en goede bedoelingen van ondermeningen, onderwijs en overheid m.b.t. het behalen van de millenniumdoelen, te bundelen is per 1 september 2009 het leerbedrijf ‘Global Goals 2015’ in het leven geroepen. Global Goals 2015 wil projecten/ activiteiten organiseren en ondersteunen die in het teken staan van (één van) de millenniumdoelen. Deze projecten/ activiteiten worden breed gedragen en worden onder de aandacht gebracht. Global Goals heeft de doelstelling bewustwording te vergroten en concreet bijdragen te leveren aan de millenniumdoelen. Het leerbedrijf stimuleert bedrijven tot het duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen en ondersteunt hen hierbij met concrete acties. Binnen het onderwijs wordt hierdoor aandacht gegeven aan millenniumdoelen omdat de huidige leerlingen/ cursisten de ondernemers/werknemers zijn van de toekomst. Global Goals biedt o.a. een platform waar mensen uit ondernemingen, overheid en onderwijs bij elkaar komen en waar expertise uitgewisseld kan worden. Dit creëert verbindingen tussen afzonderlijke initiatieven van onderwijs, ondernemingen en overheid, zodat daardoor de effecten krachtiger worden. Het platform verzamelt ook kennis en ontwikkelen en stelt die beschikbaar in het kader van de millenniumdoelen.

WERKWIJZE BOVENSTAAND E PROJECTEN

Alle bovenstaande projecten zijn klantspecifieke projecten die in de vorm van een leerbedrijf voor de klant worden uitgevoerd. Vragen en opdrachten worden vertaald naar concrete businesscases voor het leerbedrijf en uitgevoerd in doelgerichte projecten. Klanten kunnen zij n: partner scholen, basisscholen, non-profit instellingen, Rotary clubs, Commerciële clubs, vrijwilligersorganisaties, netwerkorganisaties, maatschappelijke organisaties, overheidsorganisaties zoals brandweer en politie en ondernemingen. MentorProgramma Friesland en Present Promotions hebben ervaren dat succes niet volgt uit een standaard methodiek of statisch plan van aanpak, maar dat succes gerealiseerd wordt door de mensen die het doen. Mensen, die weten hoe je een resultaat behaalt en die knelpunten omzetten in kansen en in de gewenste beweging. Eigenaar van bovengenoemde projecten zijn: Friesland College, ROC Friese Poort, Stenden hogeschool en NHL Hogeschool .


13

NIEUWE ONTWIKKELINGEN PER PARTNER

STENDEN HOGESCHOOL

EUROPA EN HOTELSCHOOL STUDENTEN

Hotelschool studenten ontwikkelen in het kader van hun module Event management, een grootschalig evenement voor MBO jongeren. Doel van de activiteit is Europa onder de aandacht te brengen en de beeldvorming te beinvloeden. Een groep van 5 studenten was in d e loop van een half jaar bezig met het concept en de professionele uitwerking. Het werd een drukbezocht evenement waar MBO’ers studiepunt konden halen voor Burgerschapscompetenties. Het opgebouwde programma is onderdeel geworden van de reguliere activiteiten van Present Promotions. (fotos)

ONDERZOEKEN HBO LEISURE

Groepen studenten van HBO Leisure hebben grootschalige onderzoeken uitgevoerd voor externe opdrachtgevers, tijdens hun praktijkperiode binnen onze leerbedrijven. Een groep heeft de meerwaarde van stage lopen in het buitenland onderzocht door gesprekken te voeren en enquetes af te nemen onder ervaringsdeskundigen: werkgevers en studenten. Het onderzoek wordt gebruikt door de beleidsafdelingen van internationalisering van Friesland College en ROC Friese Poort. Een tweede onderzoek naar Fair Trade en bewustwording is in opdracht van de provincie Fryslan uitgevoerd, onder honderden jongeren in de provincie. Het onderzoek draagt bij aan de ambitie van de provincie om Fair Trade provincie te worden.

SPH STUDENTEN LEREN GESPREKSTECHNIEKEN

Eerstejaars studenten SPH worden studentenmentoren in teamverband voor kwetsbare MBO en VMBO jongeren. In het schooljaar 2012-2013 gebeurde dit door een programma dat ingebed is in het onderwijs: in de lessen communicatie en gesprekstechnieken. Door de eerstejaars studenten de mogelijkheid te bieden om studentmentor te worden, kunnen ze theorie in de praktijk uitvoeren en ervaren. De studenten gingen elke week de contacten aan met hun groep jongeren, in de vorm van workshops, muzische activiteiten en een-op-een gesprekken. Doormiddel van studentmentoring wordt onderwijs en welzijnswerk dichterbij elkaar gebracht. De studenten leren werken met jongeren. Daarnaast kunnen ze vele vakken en opdrachten koppelen aan het studentmentor zijn. De jongeren krijgen op een laagdrempelige manier informatie en een vertrouwenspersoon, en ze werken aan hun eigen persoonlijek ontwikkeling.


14

ROC FRIESE POORT

WORKSHOP VOOR OUDERS EN TOEKOMSTIGE LEERLINGEN

ROC Friese Poort vestiging Leeuwarden organiseerde voor de zomer een open avond voor ouders en toekomstige leerlingen. Het programma werd bedacht door ouders, leerlingen en docenten, in de vorm van workshops en presentaties. MentorProgramma was gevraagd een bijdrage te leveren door een workshop te geven over Empowerment en positief begeleiden. Studentmentoren en mentees hebben een workshop op maat ontwikkeld. Door de grote succes werden ze gevraagd dezelfde workshop een tweede keer te gegeven aan een groep ouders en hun kinderen.

DOORSTROOM ENGINEERING MBO – HBO

Vestiging Drachten biedt een 20 weken lange studentmentor programma aan voor MBO niveau 4 leerlingen van de richting werktuigbouwkunde en mechatronica. Het programma is onderdeel van een speciaal doorstroom-programma naar het HBO, met extra vakken en activiteiten waardoor de jongeren bewuste voorbereiding doen voor hun toekomst. In het studentmentor-programma hebben 4 studenten van HBO Engineering de groep onder hun hoede genomen en vanuit hun eigen ervaring een serie workshops en opdrachten ontwikkeld en uitgevoerd in hun wekelijks contact. 15 WEEK VAN DE VRIENDSCHAP

Februari staat in het teken van liefde en vriendschap, zeker in de week van de 14e. In samenwerking met GGD en Sense Noord Nederland hebben studenten van Present Promotions activiteiten uitgevoerd op vestiging Wilaarderburen, voor grote groepen jongeren. Wat is liefde en vriendschap, waar zijn mijn grenzen, wat maakt me blij, wat zoek ik op? –dit waren de thema’s waar van het evenement die door jongeren voor jongeren werd aangeboden.

FRIESLAND COLLEGE

MENTORING ALS ONDERDEEL VAN EEN INBURGERINGSTRAJECT

Afdeling Educatie van het Friesland College biedt mentorbegeleiding aan als onderdeel van een inburgeringsprogramma voor anderstaligen in Drachten en omgeving. Deelnemers van het KIKK programma (Kracht is Kennis en Kunde) volgden diverse modules over communiceren en netwerken om een eigen netwerk op te bouwen en om te werken aan hun vaardigheden. 33 cursisten werden


gekoppeld aan een persoonlijke mentor uit vervolgstudie en het werkveld. Door mentoring leerden de deelnemers om hun leerdoelen te formuleren en contacten te leggen. Hierdoor konden ze bewuste stappen nemen voor hun studie of werk.

LOCATIE HEERENVEEN EN ROTARYCLUB ORANJEWOUD

Rotaryclub Oranjewoud start een speciale samenwerking met MBO jongeren die in Heerenveen op school zitten. Ze stellen hun club open voor een groep van 15 jongeren die in de praktijk wil len leren wat netwerken inhoudt. Ter voorbereiding van het evenement hebben studentmentoren workshops ontwikkeld en gegeven aan de MBO’ers over het nut en de kunst van netwerken en contacten leggen. Hierna konden ze goed voorbereid meedoen met een clubbijeenkomst in Oranjewoud. Het programma wordt in het volgende schooljaar herhaald.

STUURGRO EP VEILIGHEID EN THEMA PESTEN

Pesten is een actueel onderwerp, ook in het MBO. Volgens landelijke onderzoeken maar ook eigen ervaringen van deelnemers in ons programma, is het dagelijks praktijk op scholen. Hier wil het Friesland College actie in ondernemen. De Stuurgroep Veiligheid heeft daarom jongeren gevraagd om hun ervaringen te delen en mee te denken over het te ontwikkelen beleid. 16

NHL HOGESCHOOL

METHODIEKMAP VOOR SOCIAL WORK STUDENTEN

Steeds meer studenten doen hun vrijwilligerswerk bij MentorProgramma Friesland. Mentorbegeleiding en de doelgroep spreekt hen aan en ze willen hun eigen begeleidingsvaardigheden ontwikkelen. Omdit proces te ondersteunen, hebben studenten een methodiekmap ontwikkeld. Na een evaluatieonderzoek en vele gesprekken hebben ze de volgende onderwerpen uitgewerkt: @ wat is mentoring @ wat kun je ervan leren, als mentor en mentee, @ wat werkt, en wat is mentoring vanuit de kracht, @ wat is individuele mentoring en studentmentoring in teamverband, @ welke activiteiten, spellen en workshops kun je inzetten om je mentee of groepen mentees te motiveren en begeleiden, @ wat zijn grenze en verantwoordelijkheden, plus @ interessante leesvoer.

DOORSTROOMDINER FRIESLAND COLLEGE EN NHL HOGESCHOOL

NHL Hogeschool organiseerde in samenwerking met Friesland College een aansluitingsdiner MBO-


HBO. Het doel was om op informele wijze docenten, directie en studenten met elkaar in contact te brengen en zich te verdiepen in elkaars wereld. Inhoud van de gesprekken bij de tafel was grotendeels bepaald door FC-alumni die ondertussen op de NHL studeren: ze hebben met hun eigen ervaringen en uitspraken de gesprekken gestart. Voorbeelden van deze thema’s waren: @ invoering van een wiskunde-instroom programma, @ onderwijsprogramma’s beter op elkaar afstemmen, @ MBO’ers mee laten draaien in het HBO, @ meer praktijk in hetHBO vanaf het eerste jaar, @ leer studenten leren.

HBO COMMUNICATIE EN EUROPA

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 12 september organiseerde de opleiding Communicatie in samenwerking met Present Promotions een rondetafelgesprek met EU-politicus Hans van Borselen. Hans van Borselen is regio-ambassadeur van de Europese Beweging Nederland, Europees columnist voor de Leeuwarder Courant en auteur van essays over Europa en de verzorgingsstaat. Hij ging in gesprek met studenten om hun mening te peilen over de rol van de Europese Unie voor de kenniseconomie in het Noorden. In het rondetafelgesprek kwam de rol van Europa tijdens de verkiezingen aan de orde. Onderwerpen waren onder andere: @ Voel je jezelf Europeaan of alleen Nederlander? @ Welke internationale problemen moeten door Europa opgelost worden? @ Moeten rijke landen in Europa meer inleveren voor armere landen? @ Binnen Europa is er vrijheid van verkeer van personen. Mogen daar uitzonderingen op gemaakt worden? 17


MENTORPROGRAMMA FRIESLAND EN HET ORANJEF ONDS

DOORONTWIKKELING SPROGRAMM A IN SAMENWERKING MET HET ORANJEFONDS

In september 2012 is MentorProgramma gestart met een driejarig doorontwikkelproject in samenwerking met het Oranjefonds. Doel van het project is om het programma verder te professionaliseren en het eigen netwerk / bereik te vergroten in de regio. Een van de thema´s van het doorontwikkelproject is het tot stand brengen van een provinciaal coördinatiepunt mentoring. Het programma wil scholen, bedrijven, vrijwilligersorganisaties, welzijnswerk en overheid aansporen tot het opzetten van mentorbegeleiding binnen en in samenwerking met andere instellingen. Het coördinatiepunt is een fysieke en methodische eenheid, met een gezamenlijke visie en missie in het uitdragen van mentoring. Hierbij wordt er gewerkt met lokale contactpersonen op de onderwijs- en welzijnslocaties en binnen de bedrijven. Diverse vertegenwoordigers van het werkveld treden als ambassadeurs op om het programma op de kaart te zetten en te houden. Het doorontwikkelproject biedt kansen op het gebied van kennisdeling en kennisontwikkeling. Hierin treeft MentorProgramma Friesland samen op met 4 andere mentoring organisaties in Nederland: het Masters in Mentoring netwerk van het Oranjefonds. Dit netwerk gaat de komende drie jaar het landelijke expertise vergroten op het gebied van mentoring voor jongeren. Vijf programma’s uit Nederland zijn geselcteerd als ‘masters’. Ze gaan als ‘experts’en vraagbak optreden voor organisaties die meer willen weten over mentoring op zowel operationeel als strategisch niveau. 18

HELFFER KOOTKAR PRIJS EN ONDERZOEK

MentorProgramma Friesland heeft de eerste prijs gewonnen van de Helffer Kootkar prijs, een landelijke prijs die wordt uitgereikt door het Oranje Fonds om de kansen van mensen in achterstandsposities te bevorderen. Dit Fonds heeft als doel sociaal burgerschap te stimuleren en reikt daartoe periodiek een prijs uit aan personen en instellingen die zich op bijzondere wijze hebben onderscheiden in het bevorderen van maatschappelijke participatie. Deze prijs is in de sociale sector de grootste in Nederland.

Een groep HBO studenten uit sociale studies verzamelt data, voert interviews en vele gesprekken in het kader van het Helffer Kootkar onderzoek. Focus in het onderzoek ligt op de langetermijn effect van de mentorrelatie voor jongeren, en de bijdrage die mentoring levert aan mentoren en werkorganisaties. ‘Verrijkende Relaties. Diversiteit in talent: de winst van de stimulerende achterstand’. De onderzoeksgroep benadert 100 oud-mentees: jongeren die 5 tot 15 geleden gekoppeld waren aan een mentor. Hoe is hun verdere schoolloopbaan gegaan? Wat doen ze nu? Wat hebben ze geleerd van hun mentorcontact? De persoonlijke gesprekken leverden erg rijk materiaal op. Naast alumni hebben studenten 100 mentoren bevraagd naar hun ervaringen, motivatie en visie over mentoring . Het komende schooljaar gaat het onderzoeksteam alle data verwerken. Resultaten worden in een landelijke bijeenkomst gedeeld met een brede publiek.


EUROPEES PROJECT SUPREME

MentorProgramma Friesland heeft samen met organisaties uit zes landen een grootschalig project gewonnen van de Europese Unie. Het project maakt deel uit van het Leonardo da Vinci educatie - en trainingsprogramma ‘Transfer of Innovation’. In 2012-2014 zullen ROC’s, bedrijven en overheden uit Europa kennis maken met mentoring als begeleidingsinstrument. Daarbij dient MentorProgramma Friesland als basis, aangevuld met specifieke tools uit de deelnemende landen. Het project maakt mentoring een toepasbare methodiek in Europa. Schooluitval op het middelbaar beroepsonderwijs is een vraagstuk waar men zich in heel Europa over buigt. MentorProgramma Friesland heeft bewezen dat mentoring bijdraagt aan het tegengaan van schooluitval. Dankzij de begeleiding van mentoren uit het werkveld en vervolgstudie, groeien de deelnemers in zelfvertrouwen. Ze ontwikkelen hun (loopbaan)identiteit omdat ze leren bewuste keuzes te maken. Het project gaat onder de werktitel SUPREME (SUccessful PRevention of Early drop-outs through MEntoring) op zoek naar een manier om ook andere landen de mogelijkheid te geven een dergelijk mentorprogramma op te zetten. MentorProgramma Friesland wordt hiertoe uitgebouwd, geoptimaliseerd en Europees toepasbaar gemaakt. Samen met Inqubator Leeuwarden, ROC’s uit Finland, Portugal en Litouwen, het Turkse ministerie van onderwijs, een Business Innovation Centre uit Italië en een Europees mbo-netwerk in België gaat MentorProgramma Friesland de methodiek delen en omschrijven. Centraal staat de vraag: wat maakt een mentorprogramma succesvol en hoe kan het geïntegreerd worden in de lange termijn strategie van onderwijs, overheid en het werkveld.


19

Kick-off meeting SUPREME in Leeuwarden, a report of Rianne te Brinke, student Stenden University th

“On Thursday November 29 till the 1st of December, the Supreme Project of Mentorprogramma Friesland took place. An event mainly organized by MBO and HBO students, and I was one of them. Since the beginning of November I am an intern at the Mentorprogramma Friesland. This is my story about Supreme, a great and useful experience. During the Supreme project, ten guests from six different European countries came to Leeuwarden to learn about MentorProgramme in Friesland, as a kick-off of a two-year during project where these guests will develop a mentor programme in their own country. The guests came from Belgium, Finland, Italy, Portugal, Turkey and Lithuania and some of them had never been in Holland before. During the three days, we had a very busy but interesting schedule for our guests. This schedule was based on learning about mentor programs, learning from each other’s experiences, meeting the different stakeholders of Mentorprogramma and seeing the city of Leeuwarden. Due to the fact that there was so much to tell and so much to show, we had a couple of long, intensive but fun days with our guests

The project was a great succes, thanks to our wonderful guests. In the story below I would like to share the program of Thursday. Just one day, because telling everything would be way too much. On Thursday we started with a warm welcome by Szilvia Simon, hostess of the Supreme project, manager at Mentorprogramma Friesland and supervisor of the organising students. Secondly there was a presentation about the Dutch school system and what Friesland has to offer according to education, presented by students. Then the guests introduced themselves and their company, so everybody got to know each other. During this morning program, one of the students entered the room dressed like ‘Zwarte Piet’. This was also one of the student initiatives, since we wanted to show our guests a typical Dutch habit. Some guests knew the story behind Zwarte Piet, but for others it was a totally new and fun experience. After a presentation about mentoring and going through the program for the coming two years, we had lunch and a guided tour through Friesland College. The guests could see how the students work at the student company Present Promotions and ask questions. The afternoon started with the so -called ‘round table conversations’, were special guests of the Mentorprogramma Friesland were invited for. The special guests were mentors, mentees and other people that are involved with the program. They all had their own table, and the guests could have conservations with th em and ask questions about mentoring. This way they could relate to the program and the experiences of mentors and mentees. Next, one of the students presented a very personal story about her experience with mentoring, and how it changed her life. An impressive story that showed how essential mentoring can be. After this the guests joined a workshop given by students, about what is most important when it comes to personal development. The workshop was a hit, since interesting discussions were triggered. This day ended with a drink at the Irish Pub and a dinner at the Walrus, were the guests could meet more stakeholders of the Mentorprogramma Friesland.

All in all the kick-off of the Supreme project was a big success, for the Mentorprogramma Friesland, the guests and the organising students. I am happy that I was a part of this and that everything went well. We would like to thank the guests for this great experience and are looking forward to the next meeting.”


20

EVENEMENTEN



Conferentie Social Return, gemeente Leeuwarden. (Ondersteuning en workshop)

Debat Europa, EU netwerk Noord Nederland (ondersteuning)

Dag van de Duurzaamheid (eigen evenement) 

Open Dagen Friese MBO

Open Deuren voor ons programma

Dress for Succes promotieacties

Thuisblijfweek en Kunst en Cultuurweek, Piter Jelles Ynsicht (evenementorganisatie en begeleiding)

Event Europe and Us door jongeren voor jongeren (conceptontwikkeling en evenementorganisatie)

 Presentatietrainingen door dhr Harry Berndsen

Emmen OKE prijs presentatie jongeren



Trade Event Leeuwarden, met eigen stand



IPO congres provincie Fryslan (ondersteuning)

  

Toppers en Uitblinkers / ROC Friese Poort (ondersteuning)



Pommerant als predikant (ondersteuning)

Speeddate mentoren en jongeren



Back to School acties, gemeente Leeuwarden



Netwerksessies Commerciële Club Leeuwarden

Masterclass geven op landelijke conferentie Oranjefonds LC Tabloid, evenement op Zaailand 

  

 

Actie rookmelders met Brandweer

Kick-off meeting EU mentoringprogramma SUPREME

Vrijwilligersbeurs Leeuwarden (ondersteuning) FSR conferentie Heerenveen (evenementorganisatie)



Week van de liefde ism Sense Noord Nederland 

Dag van de Leerplicht, Nordwin college 

Decanendag Friesland (ondersteuning en presentatie)

LC Award voor uitblinkers in MBO en HBO GGD producten ontwikkelen

Kerstactiviteit ROC Friese Poort Drachten (activiteiten opzetten)

Walk for Human Rights Jubileumfeest MentorProgramma Friesland

  

Loop Leeuwarden ism Noordplan



Fries Straatfestival (ondersteuning door vrijwilligers)

Doorstroom diner FC – NHL (organisatie)





Sail Den Helder, ondersteuning aan Jurjen relatiegeschenken

Fryske Olympiade (ondersteuning)

Mama Mascha kinderactiviteiten op Ljowert Culinair

Edukans bezoekt leerbedrijf Global Goals


21





SAIL DEN HELDER Een grote groep studenten van Present Promotions en O3 ondersteunt het bedrijf Jurjen Relatiegeschenken met alle voorkomende werkzaamheden op het terrein tijdens Sail den Helder: opbouwen, tenten klaar voor de verkoop, klanten ontvangen, opruimen, en meer. De activiteit is drie dagen lang, leerzaam en intensief. Er zijn duizenden bezoekers en de studenten draaien in verschillende shifts mee.

LOOP LEEUWARDEN (Verslag van Peter Kanger, Present Promotions, mei 2013.) “Vandaag is de derde dag van het meehelpen met het inpakken van de startbewijzen van Loop Leeuwarden. Dankbaar zijn we voor de mogelijkheid om mee te helpen bij de Loop Leeuwarden, naast het inpakken helpt O3 en Present Promotions ook op de dag zelf met het persoonlijk overhandigen van de enveloppen aan de deelnemers van de loop. Over Loop Leeuwarden. Loop Leeuwarden is een organisatie, die ieder jaar de grootste loop in Friesland mogelijk maakt. Het uitgangspunt is, iedereen kan meedoen. Een nieuw onderdeel is het volbrengen van de loop wandelend. De afstanden voor hardlopen variëren van 5 tot 21,1 km. Voor het wandelen is dit 10 tot 35 km. Gisteren hebben we een record van 1.432 gevulde enveloppen behaald, elke envelop is een persoonlijke een. Wat we inpakken zijn gechipte startbewijzen, foldermateriaal en speldjes. Een rekensommetje, 1.432 + 1.105=.. Juist, een aantal van 2.537 enveloppen. Oftewel, de helft van het geschatte aantal startbewijzen voor lopers en renners zit nu in de juiste envelop. Wij zijn blij met dit mooi resultaat, het is een ware mijlpaal. Het succes hiervan had te maken met een nog meer gestroomlijnde organisatie, dat wat het meeste tijd kostte deden we met vier personen in plaats van twee. Zoals bij elk productieproces, heb je ook te maken met afval; 15 á 20 dozen van twee dagen en plastic verpakkingsmateriaal. Lastig hierbij is, waar laat je dat afval? Gelukkig weet de conciërge het. Vandaag hebben we ongeveer 400 enveloppen te vullen, dit zijn mensen die namens hun organisatie meedoen, zoals daklozenopvangorganisaties, verzekeringsmaatschappijen, groothandels en banken.”


22

EUROPE AND US “On 15th of January, our event ‘Europe and us’ took place for students of vocational education (MBO). It was a successful event organized by youth for youth in cooperation with Present Promotions and students from Stenden University. At the day of the event students were presenting ten different countries of the European Union by a cultural bazaar, with the use of posters, games and cultural artifacts. Furthermore, students had an interactive panel discussion with well-known keynote speakers such as Klaas Johan Osinga and Hans van Borselen in which they got the chance to ask questions and to discuss important topics related to the EU.

23

The gathered knowledge was tested during a big quiz and small games in the different stands with the chance for seven students to win prizes. The topic of the day did not just stay in the atrium, it also extended within the other areas of the school such as the Canteen and the Grand Café which offered European bites to eat like Belgium waffles and French Fries to complete the European experiment for the participants. 200 students out of different educations were able to attend this event. The whole ‘Europe and us’ Event was organized in a relaxed e nvironment with live music.” (verslag van Hotelschool studenten die het evenement hebben bedacht en uitgevoerd)


CONTACTEN MET HET BED RIJFSLEVEN

OPDRACHTEN VAN MAMA MASCHA FOODTRUCK – GEZONDE VOEDING

Mama Mascha is opdrachtgever geworden van Present Promotions. Ondernemer mw M. Perquin betrekt jongeren bij evenementen waar ze met haar truck staat. Hiernaast doen twee studenten administratieve ondersteuning voor haar bedrijf. Hieronder het verslag van de studenten.

“Wij zijn Vincent Regtop en Antonio Pompier. We volgen de opleiding (Bedrijfs) Administratief Medewerker niveau 2, op het Friesland College in Heerenveen. Sinds november 2012 lopen wij stage bij Present Promotions. Binnen het leerbedrijf houden wij ons bezig met de financiën. Sinds 11 februari 2013 zijn we begonnen met onze eerste opdrachten van het project: ’’Mama Mascha’’. Foodtruck Mama Mascha is een éénmans bedrijf gerund door Mascha Perquin-Sarneel. Mascha heeft een foodtruck waar ze op verschillende plaatsen staat en gezond eten maakt, ze geeft ook workshops en staat op evenementen. Mascha wordt vooral gevraagd om op scholen kookworkshops te geven en op kinderevenementen te staan. Ze wil kinderen en hun ouders enthousiast maken over gezond, eerlijk en eenvoudig eten. De foodtruck is een kleine vrachtwagen omgebouwd tot een mobiele kookstudio met een prachtige eetkeuken. Present Promotions doet ook opdrachten voor Foodtruck Mama Mascha. Dankzij de connectie die Present met het bedrijf heeft, zijn wij in contact gekomen met Mascha. Ze is bereid om ons te helpen onze financiële vaardigheden te verbeteren door ons haar administratie bij te laten houden. Het sluit erg aan bij onze opleiding. Ongeveer om de 3 weken hebben wij een afspraak met Mascha, waarin we ons vorige werk bespreken en een aantal nieuwe financiële gegevens van haar krijgen die we bij moeten houden in Excel. We doen dat door eerst te kijken wat het is en dan haar inkomsten en uitgaven in de juiste rubrieken te plaatsen. We leren te kijken naar dingen waar je snel overheen kijkt, werken we veel met btw en het netjes bijhouden van gegevens.”


24

SAMENWERKING MET DE COMMERCIËLE CLUB LEEUWARD EN

Studenten van ons programma zijn al jaren welkom bij de bijeenkomsten van CCL, om onder de hoede van één van de leden te leren netwerken in de praktijk. In 2012 is de samenwerking uitgebreid: het bestuur krijgt ondersteuning in de tweewekelijkse bijeenkomsten door jongeren van Present Promotions. Ze gaan gasten ontvangen en hand en spandiensten bieden. Hier is ook begin mee gemaakt bij de lunchbijeenkomsten, de TEL en Zakelijk Treffen. Tijdens de bijeenkomsten helpen ze eerst mee aan het bestuur, waarna ze kunnen meedoen met de bijeenkomst als reguliere deelnemers. 16 MBO en HBO studenten hebben, verspreid over het schooljaar.

LEEUWARD ER COURANT ALS OPDRACHTGEVER

In oktober is de Leeuwarder Courant overgegaan op tabloid format. Ter lancering van deze verandering vond er op zaterdag 1 oktober een grootschalig evenement plaats op het Zaailand in Leeuwarden. Onze studenten hielpen mee op het evenement: de organisatie ondersteunen, koffie schenken, en kranten uitdelen aan de publiek.


25

NETWERKEN EN KENNISDELEN – ‘IN DE ETALAGE’

Jongeren van ons programma hebben tijdens conferenties, presentaties en werkbezoeken contact gelegd met politici, hoge ambtenaren en directeuren. Hiermee groeit onze naamsbekendheid, en leren jongeren het netwerken in de praktijk. Door presentaties en interactieve workshops geven we een kijkje in de werkwijze van MentorProgramma Friesland: vanuit de kracht, zakelijk, door jongeren voor jongeren, en mensen centraal stellen! Hieronder enkele voorbeelden:

MASTERCLASS OP JUBILEUMDAG ORANJEFONDS

Op 6 december 2012 vierde het Oranje Fonds het slot van het jubileumjaar. Dit werd gevierd voor en met maatschappelijke organisaties die in de afgelopen jaren sterk betrokken zijn geweest bij h et Oranje Fonds. De 1000-tal aanwezigen konden zich inschrijven voor verschillende workshops en masterclasses. MentorProgramma Friesland heeft een eigen masterclass verzorgd voor directeuren uit welzijn en onderwijs, en sociale ondernemers. De masterclass was een groot succes, vooral vanwege de betrokkenheid van stakeholders van ons programma: een opdrachtgever uit het welzijnswerk, een mentor, studentmentor en mentee. In de uitnodiging stond: “Wilt u weten hoe u een krachtige omgeving creeert waarin mentees, mentoren, financiering en PR naar u toe komen? Volg onze masterclass.” 26 CONFERENTIE SOCIAL RETURN

Op 15 november 2012 hebben we mentoring en de werkwijze van project HalLOW gepresenteerd tijdens rondtafel gesprekken van de Social Return conferentie van de gemeente Leeuwarden. Social Return is het opnemen van sociale voorwaarden, eisen en wensen in inkoop- en aanbestedingstrajecten. Het doel van social return is dat een investering niet alleen het reguliere rendement maar ook concrete, sociale winst oplevert. Gemeenten willen gemotiveerde mensen met afstand tot de arbeidsmarkt hierdoor een kans geven werkervaring op te doen en zo betere startkwalificaties te krijgen. Door het introduceren van mentoring en onze stageactiviteiten voor kwetsbare jongeren, konden we de aanwezigen een mogelijke invulling laten zien voor social return.

WORKSHOP MENTORING TIJDENS EU WERKBEZO EK CEDEFOP

Het Nationale Agentschap van de EU organiseert met enige regelmaat studiereizen voor deelnemers uit EU landen rondom een thema. In mei 2013 hebben we een workshop mentoring gegeven aan 15 deelnemers uit 12 landen tijdens hun themareis over het voorkomen van schooluitval onder jongeren.


“The study visit was devoted to the issue of Early school-leaving (ESL). It provided an opportunity to familiarize with the different responses of national education policies to the examined issues throughout Europe with special attention to the host country, the Netherlands. Great asset of the study visit was its practice-oriented approach. Therefore the main focal point was to introduce us to the local, innovative practices taken to combat ESL. Similarly, as most of the participants were experts from the field, most of the discussion addressed locally recognized problems and local practices countering the phenomenon. The programme of the study visit was very well-structured and diverse. Each day was devoted to a specific sub-topic, to a particular approach.” (verslag van deelnemers). Uit het overal rapportage van deelnemers blijft dat onze presentatie (in samenwerking met mentoren en mentees) de hoogste score kreeg! De beoordeling bevatte een 3-daags programma met presentaties en werkbezoeken aan een 20-tal activiteiten in Nederland.

OPDRACHTEN UIT HET ONDERWIJS

WORKSHOPS VOOR HAVISTEN OVER STUDEREN OP HET HBO MentorProgramma Friesland is gevraagd door Piter Jelles locatie Montessori om een serie workshops te ontwikkelen en geven aan alle 5e jaars Havo leerlingen. Onder aansturing van een student, werden groepen samengesteld vanuit HBO Social Work, Pabo en Engineering. Het is een mooie oefening als je competenties als leiding geven of presenteren wil oefenen. De vorm van het onderwijs op hogescholen verschilt erg met wat de leerlingen gewend zijn op de HAVO. Het doel van de workshops was om de overbrugging van HAVO leerlingen naar het HBO soepeler te laten verlopen. Studentmentoren hebben daarom aandacht besteed aan studievaardigheid, zelfstandigheid en werkvormen, en ze hebben door praktische opdrachten hun leerlingen laten ervaren hoe bij voorbeeld PBL (Problem Based Learning) werkt. “Er zijn zo veel studenten die in het eerste jaar van opleiding switchen. We willen door middel van deze workshops niet allerlei voorbeelden van opleidingen gaan voorleggen maar juist focussen op de kwaliteiten van de leerlingen. We willen hen bewust maken van hun eigen kwaliteiten en wensen wat betreft het hoger onderwijs. Verder hebben we aandacht voor randzaken die komen kijken bij het volgen van hoger onderwijs zoals bijvoorbeeld de studiefinanciering.” (Diana Roor studentmanager)

CKV WEEK PITER JELLES YNSICHT Begin februari stond op Ynsicht in het teken van Kunst en Cultuur. De CKV week is bedoeld om de leerlingen op een interactieve manier te betrekken bij verschillende vormen van Kunst en/of Cultuur. Kunst en cultuur heeft al snel een stoffige, ietwat oubollige reputatie, maar in deze week werd de jongeren het tegendeel bewezen. Ze werden uitgedaagd om hun horizon, binnen deze begrippen, te verbreden. Piter Jelles wilde haar leerlingen een aantrekkelijk aanbod van activiteiten bieden tijdens


27

de CKV week en door wie kan dat beter samengesteld worden dan door jongeren zelf? Een groep fanatieke SCW studenten (Sociaal Cultureel Werk) van Present Promotions hebben er werk van gemaakt. De drie dagen Kunst en Cultuur was volgeboekt met de meest uiteenlopende workshops en activiteiten. Van een workshop mode tot een workshop Freerunning, van een workshop Muziek tot een workshop Theater, alles kwam aan bod. Ook een workshop Dans kon niet ontbreken en de cultuur komt aan bod bij een ouderwetse speurtocht door het historisch centrum van Leeuwarden. Er was onder andere een workshop theater, waarbij de nadruk lag op focus en concentratie. Maar ook het samenspel was belangrijk, hiervoor moesten de leerlingen goed naar elkaar luisteren. Bij een muziek workshop werden de leerlingen getest op hun kennis van muziek in een actief spel waar de leerlingen erg fanatiek van werden. Daarnaast werden ze uitgedaagd om hun eigen gevoelens en gedachten op papier te zetten in een rap. Bijzonder was de mode workshop, want het draaide hiet niet om mode in het algemeen, maar juist om duurzame mode. Dit wil zeggen dat de focus lag op het gebruik maken van duurzame, gerecyclede materialen zoals kranten, vuilniszakken, en tweedehands stoffen. Zo konden de leerlingen hun eigen creatie maken op een duurzame manier. De laatste twee workshops waren nog wat actiever. Bij de dans workshop was het doel om de leerlingen kennis te laten maken met verschillende dansvormen, zowel door het leren van een dans als een quiz over verschillende dansstijlen. Een workshop freerunning was misschien wel de meest uitdagende workshops van allemaal. Free running is een nog vrij onbekende sport die over het algemeen wordt uitgeoefend in de buitenlucht. De leerlingen konden met deze dynamische sport kennis maken in de gymzaal. Naast al deze workshops konden de leerlingen uitwaaien in de binnenstad van Leeuwarden tijdens een 'culturele speurtocht'. Ondanks de winterse buien zijn de leerlingen met alleen een fotoboekje op pad gegaan om een aantal historische monumenten op te speuren en hierbij vragen te beantwoorden of opdrachten te doen. Een drukke week voor zowel de leerlingen als de stagiaires van Present Promotions, maar voor alle twee de partijen heel gezellig en leerzaam!

MEDIA - AANDACHT

Ons programma en jongeren zijn meerdere keren in de media geweest, zowel landelijk als in de regio. Hiermee vergroot het programma haar eigen naamsbekendheid en de eigen opgebouwde deskundigheid. Voorbeelden van deze mediauitingen waren:  Friesch Dagblad over project Supreme EU mentoring ‘Friese actie schooluitval voorbeeld voor Europa’ (september 2012)  Friesch Dagblad, over studentmentoring ‘Jongeren preken elkaar onderling niet, maar helpen elkaar’ (januari 2013)  Website OC&W, Leerplichtdag door jongeren voor jongeren, Present Promotions (april 2013)  Jubileumuitgave Oranjefonds, magazine Twee, portret van onze mentee (December 2012)


28

ERVARINGEN VAN ONZE JONGEREN

Jongeren in ons programma schrijven geregeld hun eigen verhalen op, om met zichzelf in gesprek te komen en om reflectieverslagen te maken voor hun opleiding. Hieronder een kleine selectie:

RIMA Ik heet Rima Benmhammed en ik ben 19 jaar. Veiligheid heeft veel betekenis voor mij daar ga ik jullie nu iets over vertellen; Ik zat op mijn vorige opleiding in een klas waar ik me totaal niet veilig voelde. Wat ze deden was: Ze roddelden over mij; Negeerde mij volkomen; Ze mochten mij niet terwijl ik altijd aardig deed, Ze gebruikte mij; Ik werd buitengesloten door de groep. De hele klas was tegen mij en door dat was ik letterlijk ziek geworden, het liefst als ik op school was wilde ik gelijk naar huis toe. Het voelde heel naar, ik heb me ook diverse keren ziek gemeld omdat ik niet tegen die hele toestand kon. Het ergste was nog dat toen ik met mijn ouders op vakantie naar Egypte ging ik niet terug wou. Ik hoopte gewoon dat het vliegtuig vanwege de sneeuw in Nederland niet kon landen. Zo erg was het, ik voelde me niet vei lig op school en niet op mijn plek. Een tijdje erna kwam ik bij Present Promotions stage lopen, ik heb toen meteen een mentor gevraagd. Deze mentor is nog steeds echt een rolmodel voor mij. Een paar maanden erna ben ik van opleiding veranderd. Mijn mentor accepteerde mij meteen zoals ik was, ik heb heel veel van haar geleerd zoals: Connecties opbouwen; Hoe ga je gesprekken aan met mensen en hoe ga je met ze om; Zelfvertrouwen krijgen door te doen. Dit heb ik geleerd door veel mee te doen met projecten/acti viteiten en evenementen. Ook door veel waardering die ik gekregen heb, daardoor heb ik veel meer zelfvertrouwen gekregen. Ik ben niet meer zo verlegen als ik vroeger was, nu weet ik dat ik er ook mag zijn. Ik kan nu meer in zien hoe mensen kunnen zijn, je kunt immers niet iedereen vertrouwen. Het heeft me sterker gemaakt, nog steeds ben ik bezig om mezelf nog meer te verbeteren. Mijn mentor gaat me daarin verder ondersteunen. Ik ben haar daar heel dankbaar voor, Z ij is echt mijn grote voorbeeld.

STUDENTMENTO R ALYSON “Afgelopen week was ik in Drachten voor een afspraak met mijn mentee. Zij is op dit moment aan het inburgeren en zocht een mentor om meer Nederlands te praten op een informele wijze. Dus dat hebben we gedaan. Onder het genot van een kopje koffi e vertelde ze mij over haar leven hier in Nederland en hoe ze vanuit Irak hier is gekomen. Na 5 jaar in Nederland heeft ze eindelijk haar verblijfsvergunning... Ze straalt wanneer ze het mij vertelt maar geeft daarna gelijk aan hoe dubbel het gevoel is. Ze mist haar moeder maar wil nooit meer terug. “Het is te gevaarlijk voor me.” “En niks is meer hetzelfde.” Daarom is ze vastbesloten haar leven hier in Friesland op te bouwen. Want.. een verblijfsvergunning geeft haar niet alleen het recht om in Nederland te wonen maar ook om te studeren en te werken. “Eindelijk!” zegt ze. Na haar inburgering wil ze zo snel mogelijk aan het werk zodat ze kan sparen om met haar dochter naar Slagharen te gaan. Als ik haar vraag wat voor werk ze wil doen zegt ze vastberaden: “’Dozen inpakken bij Friesland Campina.” En zo staat het onderwerp ‘solliciteren’ op de agenda voor onze volgende afspraak.”


29

VOORUITBLIK SCHOOLJAAR 2013-2014

Het komend schooljaar brengt bijzondere ontwikkelingen met zich mee . Hieronder enkelen op een rij: Het EU project SUPREME gaat het tweede jaar in waarin ons programma de focus legt op de strategie van een samenwerkingsprogramma en op langetermijn ambities. De eerstvolgende vergaderingen vinden in Turkije en Portugal plaats. Vanaf januari kunnen de partnerlanden aan de slag met het maken van koppelingen tussen jongeren en mentoren. Lithouwen ontwikkelt een metingsinstrument voor de mentorrelatie. Het Helffer Kootkar onderzoek wordt afgerond – we gaan in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen alle intervieuws verwerken en de resultaten beschrijven. We werken naar een eindpublicatie toe die in een conferentie wordt gepresenteerd aan een breed (deels internationaal) publiek. De SER in Den Haag wil mentoring sterker op de kaart zetten onder werkgevers, in samenwerking met het SterkTeam. Hierbij doen ze een beroep op MentorProgramma Friesland als good practice. We zijn gevraagd voor een presentatie tijdens de kickoff in Den Haag, ergens in het najaar 2013.

30

BIJLAGEN

@ Jongeren preken onderling niet maar helpen elkaar, artikel Fries Dagblad @ onderzoek Fair Trade Global Goals , in opdracht van de Provincie Friesland @ Friese actie schooluitval voorbeeld voor Europa @ Leerplichtdag Nordwin college


35

Vrijdag 18 januari 2013

Jongeren preken onderling niet, maar helpen elkaar Ze haalde het bloed onder de nagels van haar docenten vandaan. Dankzij MentorProgramma Friesland veranderde Adriënne (18) en kreeg ze meer zelfvertrouwen. Het buitenland heeft aandacht voor deze werkwijze.

D

e Leeuwardense Adriënne Anthony maakt een rustige en zelfverzekerde indruk als ze vertelt over wat ze tijdens haar middelbare schoolperiode heeft opgestoken van haar mentor. Ze zegt het er maar direct bij, ze was bepaald geen lieverdje. Op het vmbo op Piter Jelles Ynsicht in Leeuwarden maakte ze het haar docenten behoorlijk moeilijk. ,,Ik zat toen net in een periode waarin mijn moeder begon te werken en ook te studeren. Ik zat vaak alleen thuis en ging op een negatieve manier aandacht zoeken op school. Ik heb zelfs een periode gehad dat ik wilde stoppen met

school en ben vanwege mijn houding ook bijna weggestuurd.” MentorProgramma Friesland, een samenwerkingsverband van het Friesland College, ROC Friese Poort, de NHL Hogeschool en Stenden Hogeschool, bood uitkomst voor Adriënne. Het werkt zo: jongeren uit het hbo, mbo of bedrijfsleven worden gekoppeld aan jongeren uit het vmbo- of mbo-onderwijs. Gedurende een aantal maanden gaan de jongeren wekelijks met elkaar om tafel om met elkaar te praten over wat hen bezighoudt, wat ze met hun toekomst willen, en hoe ze dat willen bereiken. De oudere jongeren fungeren daarbij als rolmodel.

Door het contact met de mentor ging ik naar mezelf kijken

Kansen vergroten Het begeleidingsprogramma is vijftien jaar geleden opgezet om de kansen van jongeren in het voortgezeten beroepsonderwijs te vergroten. Aanvankelijk werden er jaarlijks zo’n tien jongeren begeleid. Inmiddels is dat aantal uitgegroeid tot vierhonderd per jaar. Piter Jelles Ynsicht is een van de scholen in Fryslân waar de groepsbegeleiding wordt ingezet, zo ook in de oude klas van Adriënne. Ze kon zich identificeren met haar begeleiders. ,,Het voelde alsof ze mijn zussen waren. De meisjes hadden eigenlijk dezelfde ervaring als ik. Ik kon niet voor mezelf opko-

men, dat hadden zij ook. We gingen er met elkaar over praten en na vier bijeenkomsten merkte ik dat ik mezelf begon open te stellen. Ik durfde eerst bijvoorbeeld geen rekensom te maken voor de klas, dan liep ik weg. Ik zei ook altijd: de leraar doet dit of dat fout. Door het contact met de mentor ging ik kijken naar wat ik zelf deed, hoe ik mij gedroeg en wat ik daar aan kon doen. Nu ben ik zelfverzekerder geworden en open. Dat is ook het beste hulpmiddel dat ik eruit heb gehaald: ik ging mezelf zoeken.” Nu volgt Adriënne een mbo-opleiding tot administratief medewerker aan de Friese Poort. Ze heeft net een stageplek geregeld bij leerbedrijf Present Promotions, dat het MentorProgramma uitvoert. Ze gaat er in de administratie werken, maar wil ook jongeren begeleiden. ,,Daar heb ik altijd al interesse voor gehad. En ik weet nu wat een mentorproject voor je kan betekenen. Daar wilde ik graag deel van uitmaken.” Niet preken Het begeleidingsprogramma heeft inmiddels de aandacht getrokken van scholen, bedrijven en overheden uit diverse Europese landen. Onder meer vanuit Finland, Portugal, Litouwen, Turkije, Italië en België is belangstelling getoond. In het mbo ligt de nadruk van het programma vooral op het voorkomen van schooluitval en een doorstroom naar het hbo, in het vmbo draait het project meer om aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling van de scholieren. ,,In het vmbo speelt schooluitval niet zozeer een rol. Wat hier wel speelt is dat jongeren vaak niet goed weten waar hun ambities liggen, ze weten niet goed wat ze later willen worden en maken daardoor misschien de verkeerde keuze, met alle gevolgen van dien. De bedoeling van het project is dat ze hun dilemma’s over hun schoolloopbaan

Het is leuk om eens te horen dat je ook dingen goed doet

kunnen bespreken met jongeren uit het mbo en hbo die daar al ervaring mee hebben en samen kunnen bekijken waar hun kracht ligt. De jongeren beginnen zo bewuster aan hun verdere schoolloopbaan en indirect voorkomt dat schooluitval. We willen de jeugd dus versterken in in hun keuzeprocessen. Daarvoor pakken wij hele klassen en snijden tijdens de mentorlessen thema’s aan als ambities en beroepskeuze, maar ook maatschappelijke thema’s als alcohol of drugs. De jongeren zitten dichtbij elkaar in leeftijd. Die gaan onderling niet preken, ze herkennen en erkennen elkaar. Dat heeft effect”, licht coördinator Szilvia Simon toe. Vmbo-scholieren zorg en welzijn Celeste Juckers (16) en Florianne Swart (16) van Piter Jelles zitten in hun examenjaar. Sinds oktober krijgen ze in hun klas begeleiding van studenten Annette de Vries en Hannah van der Veen van de opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening aan de Stenden Hogeschool. De begeleiding in hun groep is erop gericht de sfeer te verbeteren en de scho-

lieren te versterken bij de overgang naar het vervolgonderwijs. Hannah: ,,Het was in het begin even aftasten. Eerst kennismaken en kijken wat er in de groep speelt. We merkten al gauw dat er eigenlijk twee groepen waren binnen de klas: een drukke, die meer om aandacht vraagt en een wat rustiger groep. Daar zijn we mee aan de slag gegaan.” Negatief De klas kreeg de opdracht elkaars goede eigenschappen te benoemen. Hannah: ,,Ik dacht eerst: dit wordt niks. Op die leeftijd is het zo moeilijk om elkaar complimenten te geven.” Toch had de opdracht effect. Celeste: ,,Mensen zeggen vaker negatieve dingen. Het is dan leuk om eens te horen dat je ook dingen goed doet en dat anderen dat ook over je kunnen zeggen.” Ook de onderlinge band tussen de scholieren is veranderd. Florianne: ,,We zullen niet allemaal vriendinnen worden, maar het is nu wel beter.” Tijdens de wekelijkse ontmoetingen van de studenten komen ook onderwerpen als sociale media, drugs en de anticonceptiepil ter sprake. Dat gebeurt vaak ook op verzoek van de scholieren. Florianne: ,,Het is fijn om daar met iemand over te praten die iets jonger is dan de leraar. Daar hebben we wat aan, we kunnen er met onze vragen terecht. Ik heb ook mijn eigen kwaliteiten leren kennen. Ik ben open en praat graag met mensen over gevoelens. Je leert over jezelf, hoe je bent.” De studenten zijn tevreden over de tijd die ze tot nu hebben doorgebracht met de groep. Hannah: ,,De klas groeit er zo van, dat vond ik mooi om te zien. Ik had zoiets ook wel gewild toen ik op de middelbare school zat. Het is heel herkenbaar. Soms hebben de meiden het over: ‘School dit en die docent dat.’ Vroeger was je ook zo. Daar heb je het over met elkaar.”

Celeste Juckers, Florianne Swart, Annette de Vries en Hannah van der Veen (vlnr) nemen deel aan het maatjesproject van Piter Jelles Ynsicht. Foto: Marchje Andringa

Ben jij Fair bezig? Onderzoek naar Fair Trade onder MBO-studenten

Onderzoeksrapport Geertje Wildeboer en Suzanne Al

1

Voorwoord Voor u ligt het onderzoeksrapport naar Fair Trade onder MBO-studenten. Wij hebben door dit onderzoek erg veel geleerd op het gebied van Fair Trade. Voordat wij bezig zijn gegaan met het uitvoeren van dit onderzoek, hadden we allebei een associatie met het begrip Fair Trade die kon worden omschreven als ‘suf’. Fair Trade is een hip en gewillig onderwerp bij bedrijven waar zij graag meer kennis over willen hebben. Global Goals is een bedrijf die hierin haar passie heeft gevestigd. Het feit dat de provincie Fryslân bezig is om een Fair Trade provincie te worden was bekend onder Global Goals. Een onderzoek naar Fair Trade sluit daarom goed aan bij zowel provincie Fryslân als Global Goals. Wij willen provincie Fryslân bedanken voor deze leerervaring, daarnaast willen we onze begeleiders van Global Goals bedanken voor de steun. Wij zijn blij dat zij ons het vertrouwen en de vrijheid hebben geschonken om het onderzoek op onze eigen manier te doen. Global Goals November, 2012

Samenvatting Provincie Fryslân is momenteel bezig met het worden van een Fair Trade provincie. In 2015 willen zij Fair Trade provincie zijn en er ook naar handelen. Global Goals is een bedrijf die projecten aanpakt die met de 8 millenniumdoelen te maken hebben. Fair Trade sluit aan op millennium doel 8: “in 2015 is er meer eerlijke handel, schuldenverlichting en hulp”. Een groot deel van de Friese samenleving bestaat uit studenten. Daarom is het interessant en van belang voor de provincie om te achterhalen hoe betrokken studenten zijn bij Fair Trade. Probleemstelling Hoe bekend zijn de MBO-studenten in Friesland met het begrip Fair Trade? Er is een onderzoek gedaan onder de MBO-studenten in Leeuwarden door middel van schriftelijke enquêtes. Hierin werd gevraagd naar de kennis die zij hebben over het begrip Fair Trade, de associatie die ze met Fair Trade hebben en welke producten zij aanschaffen als er gekozen kan worden tussen Fair Trade en normaal. Na het onderzoek uitgevoerd en verwerkt te hebben is er gebleken dat er voldoende basiskennis aanwezig is over Fair Trade. De definitie van Fair Trade onder studenten resulteert in de antwoorden ‘eerlijke handel/producten’ en een ‘eerlijke prijs’. De associatie die de MBO-studenten hebben met Fair Trade is over het algemeen positief. Zij zien Fair Trade als ‘goed’ en ‘eerlijk’. Echter een overduidelijke associatie is ook dat ze het vooral zien als ‘duur’. Zodra studenten de keuze krijgen tussen de aankoop van een normaal product of een product met het Fair Trade keurmerk, dan kiezen zij massaal voor het normale product. Een aangegeven reden hiervoor is dat producten met een Fair Trade keurmerk meer geld kosten in de aanschaf. Als in de toekomst meer informatie over Fair Trade verstrekt gaat worden, zien studenten deze informatie het liefst verschijnen via Social Media. Dit zijn de resultaten onder de MBO-studenten van Leeuwarden. Het is aan te raden een vergelijkbaar onderzoek uit te voeren onder MBO-studenten die zich in andere steden bevinden. Ook is het verstandig om nog Hbo-studenten te betrekken bij een vervolgonderzoek.

2

Inleiding Aanleiding tot het onderzoek Opdrachtgever Nynke Blijham is sinds januari 2009 werkzaam als projectleider duurzaamheid bij de provincie Fryslân en houdt zich bezig met de volgende thema’s; Fryslân Millennium provincie, Fryslân Fair Trade provincie, Duurzaamheidbeleid, Cradle to Cradle, Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, eco-effectiviteit, Duurzaam Inkopen, duurzaam omgaan met voedsel. (corporation, 2011) Bedrijfsinformatie Provincie Fryslân. Onder het provinciebestuur van Provincie Fryslân vallen de volgende partijen; provinciale staten, gedeputeerde staten en de commissaris van de koningin. Opdrachtnemer Leerbedrijf Global Goals heeft de opdracht aangenomen, zij onderzoeken of het begrip Fair Trade bekend is onder de MBO-studenten en peilen hun kennis over het onderwerp. Fair Trade is een onderwerp dat uitstekend aansluit op het gebied van één van de millenniumdoelen waar Global Goals zich mee bezig houdt, namelijk; “in 2015 is er meer eerlijke handel, schuldenverlichting en hulp.” Daarom is er gekozen voor deze vorm van samenwerking. Aanleiding tot opdracht komt vanuit het coalitieakkoord. (Friesland, PVDA, CDA, & FNP, 2011) omschrijven in het coalitieakkoord dat de drie p’s (people, planet en profit) de uitgangspunten zijn voor totale provinciale beleid. Sinds 2012 is Provincie Fryslân al een millenniumprovincie en in 2015 willen zij ook Fair Trade provincie zijn. Om de titel van “Fair Trade Provincie” te kunnen behalen, moet de provincie wel voldoen aan 6 criteria. Informatie over deze 6 criteria zijn terug te vinden in hoofdstuk 2 onder: “vooronderzoek/literatuuronderzoek.” Om Fair Trade provincie te kunnen worden is er de voorwaarde dat 60% van de inliggende gemeenten over een Fair Trade titel beschikken. Een groot gedeelte van de Friese samenleving bestaat uit jongeren waarvan er 13.000 studenten in de hoofdstad Leeuwarden MBO studeren. (Komans, 30) Voor de provincie en de gemeenten is het interessant en van belang om te weten hoe betrokken studenten zijn bij Fair Trade. Vorige onderzoeken komen vanuit het samenwerkende leerbedrijf O3 is er in het verleden al eens onderzoek gedaan naar het onderwerp Fair Trade. Dit onderzoek ging over ondernemers en Fair Trade. Specifiek onderzoek naar de kennis van MBO-studenten over dit begrip nog niet gedaan.

3

De resultaten Analyse resultaten De basis van het onderzoek is gebaseerd op het begrip Fair Trade en hierdoor is het van belang te weten wat Fair Trade volgens MBO-studenten inhoudt. De vragen zijn open gesteld aan de studenten om een zo puur mogelijk antwoord te ontvangen. Op deze manier werden er geen mogelijkheden voorgelegd en werd de eigen kennis van de student aangeboord. Uit de vraag: wat voor gevoel/beeld heb je bij het begrip Fair Trade, zijn 1093 antwoorden naar voren gekomen.

Beeld van begrip Fair Trade 20,0% 18,0% 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0%

Welke producten kennen de studenten 20,0% 18,0% 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0%

Naast Fair Trade producten zijn er tevens Fair Trade merken. Onder de naam van dit merk worden Fair Trade producten uitgeven. Zo geeft het merk Max Havelaar gevarieerde producten uit van pindakaas tot badhandoeken. Van de in totaal 575 gegeven antwoorden was ‘Max Havelaar’ het meest gegeven antwoord. 150 studenten zijn bekend met het merk ‘Max Havelaar’. 4

Keuze Fair Trade of normaal product 80,0% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% Normaal

Fairtrade

Figuur Keuze tussen normaal en Fair Trade product Nadat de studenten ondervraagd zijn naar hun basiskennis over het begrip Fair Trade is er voor gekozen om dieper in te gaan op het begrip Fair Trade. Het doel was om studenten bewust na te laten denken over hun aankoopgedrag met betrekking tot het verschil in Fair Trade- en normale producten. Als studenten zouden moeten kiezen, kiest meer dan 72% voor een normaal product. Tijdens het afnemen van de enquête kwamen hier verschillende redenen voor naar voren. Meerdere studenten geven aan dat Fair Trade producten te duur zijn en dat er minder Fair Trade producten aangeboden worden. Om maar meteen ter zake te komen, de meeste studenten geven aan ‘geen’ Fair Trade product te gebruiken. 27,7% geeft aan ‘geen’ Fair Trade product aangeschaft te hebben, of is zich er niet bewust van. De overige 174 antwoorden geven de producten weer die studenten wel aangeschaft hebben. Het product wat het meest aangeschaft is, is ‘chocolade’. 1 op de 5 studenten heeft onlangs ‘chocolade’ aangeschaft met een Fair Trade keurmerk. Op de tweede plaats komt ‘koffie’ met 35 genoemde antwoorden. Wat is Fair Trade volgens MBO-studenten? Uit deze vragen komen zeer gevarieerde antwoorden. In totaal kwamen er 18 verschillende antwoorden van de in totaal 226 ondervraagden. Meerdere studenten gaven ook nog meerdere opties in hun definitie van Fair Trade. Na het bundelen van de deze antwoorden zijn er 9 subcategorieën ontstaan, waarvan een als overige omschreven wordt. In de categorie ‘overige’ zijn de antwoorden gebundeld die minder dan 6 keer genoemd zijn.

Definitie Fair Trade 40,0% 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0%

5

De officiële definitie van begrip Fair Trade luidt: “Fair Trade zorgt ervoor dat producten onder eerlijke handelsvoorwaarden worden verhandeld met respect voor mens en milieu. Bij Fair Trade worden bijvoorbeeld het recht op vakbonden en het verbod op gedwongen- of kinderarbeid nageleefd. De boeren en producenten ontvangen een eerlijke beloning voor hun werk. Ook zorgt Fair Trade voor langdurige handelsrelaties, zodat de boeren en producenten kunnen investeren in zichzelf, hun familie, en in de gemeenschap waarin zij leven. Daarbij schenken ze bij de keuze voor grondstoffen of productiewijze ook extra aandacht aan het milieu.” (Fairtraide Gemeenten, 2012) Wanneer er naar de figuur gekeken wordt, is te zien dat het grootste deel van de studenten een definitie geeft die te maken heeft met ‘eerlijke handel/producten’. Meer dan 35% van de ondervraagde studenten begrijpt het basisprincipe van wat Fair Trade inhoudt. Als zij aan Fair Trade denken, denken zij aan de eerlijke handelsvoorwaarden zoals die in de officiële definitie genoemd wordt. Ook de onderdelen eerlijke beloning voor boeren en producten en kinderarbeid worden aangekaard door de ondervraagde studenten. De MBO-studenten kunnen (bijna) allemaal wel een onderdeel noemen van het begrip Fair Trade. De officiële definitie houdt echter meer in dan eerlijke handel/producten en een eerlijke prijs alleen. Ook is er naast de definitie gevraagd wat voor associatie de studenten hebben bij het begrip Fair Trade. Over het algemeen zijn de reacties positief. De hoogst gescoorde associaties zijn: Eerlijk, goed, duur en gezond. Er is aan de studenten gevraagd wanneer zij de keuze hebben om een normaal of Fair Trade product aan te schaffen, wat zij dan zouden kiezen. Overduidelijk is dat 72,1% aangeeft eerder een normaal product aan te schaffen. De reden die hiervoor genoemd werd is dat Fair Trade producten duurder zijn dan de normale producten. Dit verklaart waarom de MBOstudenten Fair Trade associëren met ‘duur’. Welke Fair Trade merken zijn bekend bij MBO-studenten? In de praktijk zijn er veel merken die zich bezig houden met Fair Trade en merken die zelfs een officieel keurmerk hebben. In de enquête is een lijst met de meest bekende merken opgenomen. Vervolgens is er aan de MBO-student gevraagd om aan te geven welk van de merken hij/zij bekend mee is.

Kennis Fair Trade merken 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0%

Volgens het figuur die de kennis van MBO-studenten op het gebied van Fair Trade merken weergeeft, is er sprake van een overduidelijk verschil tussen de merken die zij kennen. De merken Made By en WAAR zijn over het algemeen niet zo bekend in vergelijking met eerder benoemde merken. 6

Conclusies en aanbevelingen Conclusies Basiskennis over Fair Trade is aanwezig Bijna iedere van de 226 ondervraagde MBO-studenten weet een relevant antwoord te geven op de vraag wat Fair Trade is volgens hen. Slechts 20 studenten wisten geen antwoord te geven. Ruim 90% weet in de brede zin van het woord wat het begrip betekend. Hierbij komt wel kijken dat de studenten alleen een onderdeel van de officiële definitie weten en dus niet weten dat het begrip uit veel meer onderdelen bestaat en dus breder is dan dat ze nu denken. Het grootste deel van de studenten linkt Fair Trade aan ‘eerlijke handel/producten’ en een ‘eerlijke prijs (voor boeren)’. Positief beeld bij het begrip Fair Trade Zoals verwacht associëren de meeste MBO-studenten het begrip Fair Trade met ‘eerlijk’, ‘goed’ en ‘lekker’, er kan dus geconcludeerd worden dat Fair Trade over het algemeen een positief beeld oproept bij studenten. Daar staat tegenover dat de associaties ‘duur’ en ‘slecht verkrijgbaar’ ook zeer hoog scoren in de lijst. Koffie en thee meest bekende Fair Trade producten Uit de lijst met Fair Trade producten is ‘koffie/thee’ met stipt de winnaar van de andere producten. De categorie stijgt 3% uit boven de nummer 2 ‘chocolade’. Een verklaring kan zijn dat koffie en thee producten zijn die over het algemeen dagelijks genuttigd worden. Vazen en beelden scoren laag, dit zou te maken kunnen hebben met het feit dat MBO-studenten zich niet veel bezig houden met deze productsoort.

Chocolade meest gekochte Fair Trade product Uit de voorgaande conclusie is gebleken dat MBO-studenten koffie/thee het meest herkennen als een Fair Trade product. Tegenstrijdig is dat chocolade het meest aangeschafte Fair Trade product is door de MBO-studenten, terwijl deze op de nummer 2 van meest herkenbare Fair Trade producten staat. Verder is het merkwaardig dat bananen ook vrij vaak worden genoemd tot aangeschaft Fair Trade product. Deze productsoort werd eerder niet genoemd door de MBO-studenten. Fair Trade ligt in de schappen bij de supermarkt Vrijwel alle MBO-studenten vinden Fair Trade producten in het dagelijks leven vooral bij de supermarkten. Zij bezoeken deze locatie regelmatig om eerste levensmiddelen aan te schaffen, vandaar dat de supermarkt aangegeven wordt als bekendste locatie voor het vinden van Fair Trade in het dagelijks leven. Fair Trade gaat ‘social’ De oude informatiekanalen zorgen voor redelijk wat kennis over Fair Trade onder de MBOstudenten. Zij wensen in de toekomst echter informatie over het onderwerp te ontvangen via Social media. Dit communicatiemiddel is geïntegreerd in het dagelijks leven van de MBO-student.

7

Aanbevelingen In dit deel komt aan bod hoe Provincie Fryslân kan inspelen op de resultaten die zijn voortgekomen uit dit onderzoek. In de paragraaf ‘conclusie’ zijn de meest opmerkelijke resultaten van het onderzoek naar voren gekomen. De aanbevelingen die gedaan worden, zijn gebaseerd op de constateringen van verhalen van studenten en de conclusies uit de enquêtes. ‘Awareness van het begrip Fair Trade’ Er is gebleken dat de basiskennis over het begrip Fair Trade onder de MBO-studenten voldoende aanwezig is en de uitgebreide kennis over Fair Trade niet. De meeste kennis komt uit de supermarkt. Deze informatie gaat niet veel verder dan het aangeven van dat het een eerlijk en duurzaam product is. In de toekomst is het verstandig om meer met de Fair Trade producten in de supermarkten te doen, wat jongeren aan zal trekken ‘Jongerenambassadeur als voorbeeldfunctie’ Om studenten meer bewust te maken van het thema Fair Trade, is het een idee om een jongerenambassadeur aan te stellen die een voorbeeldfunctie kan hebben op de jongeren. Van iemand van je eigen generatie is het aantrekkelijker om informatie aan te nemen en ernaar te gaan handelen. ‘Campagne Fair Trade is niet alleen duur’ Uit de enquête die onder de MBO-studenten is uitgevoerd, is gebleken dat Fair Trade al snel geassocieerd wordt met ‘duur’. Dit is ook een van de redenen waarom de studenten de aanschaf van een normaal product verkiezen boven die van een Fair Trade product. Om Fair Trade positiever neer te zetten onder de MBO-studenten, is het zaak om de negatieve associatie te overstijgen met een positieve associatie. Twee positieve associaties die de studenten hebben met het merk zijn ‘eerlijk’ en ‘goed’. Om het gedrag van studenten te beïnvloeden is het van belang als provincie om deze twee eigenschappen te koppelen aan een campagne die invloed heeft op de student. Fair Trade behoort momenteel nog niet tot een onderwerp waar studenten zich dagelijks mee bezig houden. De campagne moet ervoor zorgen dat het onderwerp op een aantrekkelijke manier gepresenteerd wordt aan de student met bijvoorbeeld een pakkende slogan zoals ‘denk niet fair, maar DOE fair!’ ‘Scholen inzetten voor Fair Trade’ De kennis van een student wordt voor een groot deel gevormd door de opleiding die hij/zij volgt. Door Fair Trade te integreren in de opleiding van de student, kunnen twee doelen behaald worden. Ten eerste kan er meer aandacht besteed worden aan wat Fair Trade kan betekenen voor de wereld. Ten tweede kan er aan studenten geleerd worden hoe zij later in hun vakgebied en privéleven Fair Trade gericht bezig kunnen zijn. Docenten zullen hier een voorbeeldfunctie in zijn, een goed voorbeeld doet volgen. ‘Social media is het sleutelwoord’ Dagelijks maken een groot aantal studenten gebruik van social media. Het is dan ook wijs om hier als provincie op in te spelen om Fair Trade meer onder de aandacht te krijgen. Wel is het van belang om het zo te brengen, dat studenten anticiperen op wat de provincie inbrengt. Een originele actie, zoals een Fair Trade evenement, festival of concert is iets wat studenten aan zal spreken. Er kan een facebook- en twitterpagina ontworpen worden die studenten moeten liken om zo te kunnen profiteren van acties. Nadat de pagina ‘geliked’ is heeft de provincie de mogelijkheid om via de site, berichten achter te laten bij de MBO-studenten. Om voor en na het festival de studenten ook nog geboeid te houden, is het een idee om interessante feiten, weetjes en foto’s te posten.

8

s

FrieschDagblad 1.3l.snt3er*;t.r,{t'*t:yt1,+:m1:*rlt{}1'}

q;i,i;i

f#é

:í+

Friese actie schooluitval

voorbeeld voor Europa ;;;Ë"il;;,;;o"*-" ; voorbeeld voot andere landen l..tyr:lls,:;13r&q,.u;z

9JA

1 MentorProgramma

Friesland, een bovenschools begeleidingsprogramma vèn het Friesland College, ROC Friese Poort, de NHL Hogeschool en Stenden Hogeschool, wordt de komende twee jaar in diverse Europese landen ingevoerd. Scholen, bedrijven en overheden uit Finland, Portugal, Litouwen, Turkije, Italië en Bèlgië hebben belangstelling getoond.

MentorProgtamma Friesland is

vijftien jaar geleden opgezet om kansen van jongeren in het beroeps-

onderwijs

te

vergïoten. Jongeren

worden daarbij gemiddeld een jaar lang gekoppeld aan een rolmodel uit het bedrijfsleven of een jongere die op een vewolgopleiding zit. Volgens coördinator Szilvia Simon voorkomt

men dat de jongeren zeggen: en nu

jongeren begeleid. ,,Zo'n 50 Procent van de deelnemers", licht Simon toe.

stop ik. Ze krijgen gaandeweg meer zelfuertrouwen en halen hun diPloma. Het komt ook vaak voor dat jongeren na het behalen van een mbodiploma doorgaan op hbo-niveau. En dat ze daarna weer een rolmodel zijn voor andere jongeren." Het programma zal de komende twee jaar als voorbeeld gaan dienen in andere landen. En daar is de organisatie best trots op. ,,Er is dus iets in onze aanpak dat werkt en dat is ook in Europa opgemerkt. Schooluitval in het middelbaar beroepsonderwij s is overal in Europa een probleem. Ons proglamma dient als basis, elk land kan daarmee een eigen aanPak

,,Veel zijn zoekende naar wat ze met

hun schoolloopbaan willen en met de toekomst. Ze hebben wel ambities, maar weten niet hoe ze daarmee verder kunnen. Er ontbreekt een rolmodel, een voorbeeld. Ze zoe' ken herkenning en erkenning." Jongeren kunnen zich zelf oPge ven voor het programma. ,,We zijn preventief bezig. We willen voorko-

We zijn preventief bezig. We willen voorkomen dat de jongeren zeggen: en nu stop ik

ontwikkelen." Het samenwerkingsproject met de buitenlandse scholen en overhe' den maakt deel uit van het EuroPese Leonardo da Vinci educatie- en trai-

deze aanpak schooluiwal.

Aanvankelijk werden er jaarlijks zo'n tien jongeren begeleid. Inmid-

w

,

ningsprogramma Transfer of Innovation. De projecten die hieronder vallen hebben tot doel de internationale samenwerking en kwaliteit van het beroepsonderwijs in Europa te

dels

is dat aantal uitgegroeid tot vierhonderd per jaar, in zowel het

verbeteren.

mbo, hbo als rrmbo. Er worden naar verhouding relatief veel allochtone

f)

rvww. menLa rpï agï aff §1atïie s' 1amrtr.rt3.

Schooljaar Activiteiten en resultaten - Jaarverslag

Recommend Documents