Samenwerkingsverband HooglandIndianen
Jaarverslag 2002
STICHTING SAMENWERKINGSVERBAND HOOGLANDINDIANEN SHI
De SHI is een samenwerkingsverband waarin zowel Nederlanders als Hoogland-Indianen actief zijn. In Latijns Amerika, met name in Chili, Bolivia, Peru en Ecuador, worden initiatieven ondersteund die de eigen Indiaanse leefwijze en productiemogelijkheden versterken. Doel ervan is de emancipatie van de Hoogland-Indianen, de inheemse bevolking van bet boogland van de Andes, te ondersteunen en van impulsen te voorzien. In Nederland wil de SHI de situatie in de Andes onder de aandacht brengen, om steun te krijgen voor het werk dat de Hoogland-Indianen willen beginnen, en om zoveel mogelijk mensen bewust te maken van de structurele ongelijkheid waarin Hoogland-Indianen moeten leven. De Stichting SHI werd in 1980opgericht, maar reeds medio jaren '70 werd met dit Samenwerkingsverband begonnen. Uit die tijd dateert het project "Actiemodel Textiel", waarin in samenwerking met Aymaragemeenschappen de traditionele weefkunst in ere werd hersteld en tot bron van inkomsten voor de vervaardigers werd gesmaakt. Kleinschalige projecten op velerlei gebied, waaronder onderwijs, cu1tuur, traditionele economie en emancipatie van de inheemse vrouw, worden door de SHI gesteund. De SHI geeft brochures uit en verhuurt tentoonstellingen waaronder weefgoedexposities, en audiovisuele materialen. Wanneer u wilt helpen het werk van de SHI in Nederland en in Latijns Amerika mogelijk te maken, geef u dan op als begunstiger. Voor minimaal € 12,- ontvangt u dan drie maal per jaar SHI-informatie SECRETARIAAT: Schepen van Hemerthstraat 40 6831 KC Arnhem tel.fax: 026-3237587 e-mail:
[email protected], website: www.antenna.nl/shi giro: 470630, RABO 336148321 Wageningen
fundación andina
VOORWOORD Het thema van de Open Dag van de SHI in september 2002 was de vraag waar de openlegging van geïsoleerde culturen toe heeft geleid. Het is natuurlijk interessant om te zien hoe inheemse volkeren nog leven zoals ze al honderden, misschien wel duizenden jaren hebben geleefd. Maar heeft het ook voordelen voor deze culturen om in aanraking te komen met 'onze' tijd? Deze vraag is erg moeilijk te beantwoorden en ik waag mezelf er ook niet aan. Maar er zijn wel negatieve gevolgen waar te nemen en daar moeten wij bij stilstaan
Na honderden jaren onderdrukkingen negatieve beeldvorming over de eigen inheemse cultuur en leefwijze lijken inheemse volken dit onbewust overgenomen te hebben. Dit is niet vreemd gezien de vaak agressieve vormen waarin dit (kortgeleden nog) plaatsvond. Een recentelijk voorbeeld bewijst dit weer. Vorig jaar kwam aan het licht dat voormalig president Fujimori van Peru een grootschalig sterilisatieprogramma zou hebben opgezet in de jaren negentig. Het doel was om inheemse vrouwen, zonder hun eigen medeweten, te steriliseren en op deze wijze de 'Peruaanse economie van de zwakke groepen te redden'.
Deze wijze waarop de afstammelingen van de Spanjaarden neerkijken op de inheemse volkeren in de Andes lijken deze volken nu zelf overgenomen te hebben, ze kijken nu ook op zichzelf neer. Kinderen van ruraal-urbane migranten spreken veelal geen Quechua of Aymara1 meer. Nu er onderwijshervormingen zijn, waarbij het wel mogelijk is om Quechua te leren, kijken veel ouders daar sceptisch tegenaan, zij hebben immers geleerd dat alles wat Westers en Spaans is, beter is dan hun eigen cultuur. Toch zijn er altijd inheemse groepen en individuen die wel de waarde van hun zo waardevolle geschiedenis, leefwijze en cultuur inzien. Met hun 'roots' als basis, en daardoor met een sterke eigen identiteit, willen zij in wisselwerking treden met de hen omringende 'moderne' maatschappij. Deze mensen wil de SHI graag ondersteunen. En de prachtige culturen van de Andes brengt de SHI in Nederland graag onder de aandacht. Hoe wij dit in 2002 hebben gedaan kunt u in dit jaarverslag lezen. Bij dezen wil ik ook de begunstigers van de SHI bedanken voor hen zo gewaardeerde steun. Zij maken ons werk mogelijk.
Jolanda Goudzwaard secretaris SHI
1
Quechua en Aymara zijn de belangrijkste inheemse talen van Bolivia en Peru.
1
BESTUUR Samenstelling per 31 december 2002 Voorzitter: vacant Secretaris: Jolanda Goudzwaard te Arnhem Penningmeester (1ste): Els Hortensius te Utrecht Penningmeester (2de): Anne Zijsling te Zeist Overige bestuursleden: Lutwich Asbreuk te Losser Jeroen Douglas te Nijmegen Dedde de Jong te Wageningen Jacob Kroeze te Wageningen Sabine Lankhorst te Leiden Laurens van der Zee te Wageningen Het bestuur vergaderde in 2002 op 31 januari, 28 maart, 2 juni, 5 september, 9 oktober en 9 december. De vergadering van 2 juni, te Amsterdam, werd gecombineerd met een bezoek aan een tentoonstelling van precolumbiaanse kunstschatten uit Mexico. Een Open Dag-werkgroep vergaderde op 8 april en 15 mei en ook voor andere thema's vond in kleiner verband samenwerking plaats, bijvoorbeeld m.b.t. de herziening van de Leskist en de vervaardiging van een fototentoonstelling en een SHI-publicatie over Tupe (Peru). Daarnaast hadden de bestuursleden via e-mail regelmatig contact
In mei trad prof. dr. Arij Ouweneel toe als voorzitter in vervolg op een geanimeerd en inspirerend bezoek dat enkele bestuursleden aan de heer Ouweneel brachten op woensdag 24 april, op het CEDLA, het aan Zuid- en MiddenAmerika gewijde instituut van de Universiteit van Amsterdam. Helaas heeft de heer Ouweneel in het derde kwartaal van het verslagjaar om gezondheidsredenen het voorzitterschap reeds moeten beëindigen. Sindsdien is deze positie vacant. Sabine Lankhorst, studente Indiaanse Talen en Culturen aan de Universiteit Leiden, trad in het eerste kwartaal toe als gewoon bestuurslid. In de loop van het jaar droeg zij sterk bij aan de promotie van de SHI onder studenten van diverse universiteiten.
Op 1 juli droeg Laurens van der Zee het secretariaat over aan bestuurslid Jolanda Goudzwaard te Arnhem. Hij vervulde deze functie sinds 1994, na deze van bestuurslid Lutwich Asbreuk (Losser) te hebben overgenomen. Om de belasting van de nieuwe secretaris te verlichten nam Sabine Lankhorst de behandeling van aanvragen van SHIpublicaties op zich, en werd besloten dat de in de toekomst de donateuradministratie zoveel mogelijk door de penningmeesters zal worden verzorgd. Hiertoe startte in het verslagjaar overleg tussen de penningmeesters en hun beoogde opvolger per eerste kwartaal 2003, Jacob Kroeze. Bestuurslid Jeroen Douglas woonde geen vergaderingen bij.
2
BEGUNSTIGERS Doordat het bestuurs- en ander werk voor de SHI gedaan wordt door vrijwilligers, die allen ook in andere maatschappelijke functies en bezigheden, en in hun reguliere werk, actief zijn, kan het contact met onze begunstigers niet frequent zijn; ook om budgettaire redenen is het aantal postzendingen beperkt. Wij vragen begrip hiervoor, en danken onze donateurs hierbij voor hun trouwe steun, die via het secretariaat terecht komt bij kleinschalige projecten van de inheemse bevolking in de Andes In het voorjaar ontvingen de begunstigers SHI-boekje nr. 26, "Evenwicht- gezondheid in de Andes" van de hand van dr. J. van Kessel, met een vooraankondiging van de in september te houden Open Dag. Ook ontvingen allen het Jaarverslag 2001. In het najaar werd nr. 27, "Tupe - een onbekende Andescultuur" verspreid. Dit dubbelnummer, met veel illustraties, werd geschreven door ecologisch ontwikkelingswerker Stef de Haan, in het kader van het thema van de Open Dag van dit jaar. De donateurs ontvingen, evenals media- en andere bestanden, de uitnodiging voor deze Open dag. Om de drempel voor met name jongeren laag te houden, werd wederom besloten de minimumcontributie op het lage bedrag van 12 EURO te houden. VRIJWILLIGERS Het bestuur dankt hierbij de vrijwilligers die in 2002 hun diensten aanboden, en met name danken wij de verzorger van onze website, webmaster Eef van Otterloo te Wageningen, voor zijn belangeloze inzet
VOORLICHTING Via de website, het verzenden van SHI-publicaties naar begunstigers en andere belangstellenden, het beantwoorden van vragen van de media, scholieren en andere belangstellenden, en het uitlenen van tentoonstellingen werd in het verslagjaar voorlichting gegeven. De secretaris verleende bijvoorbeeld medewerking aan een afstudeeronderzoek door twee studenten van de Hogeschool Amsterdam, naar het functioneren van kleinschalige Derde Wereldorganisaties in Nederland; in hun scriptie kwam de SHI ruim voor het voetlicht. Door vermelding van de fondslijst op de website en op de SHI-uitgaven bleef de vraag naar oudere uitgaven bestaan. De SHI stond wederom vermeld in diverse adresboeken en almanaks die jaarlijks in nieuwe editie uitkomen. Voor de "Latijns-Amerikamaand" januari leende de Openbare Bibliotheek van Doetinchem een grote expositie, aangevuld met weefgoed. Via het Museon te Den Haag, dat het beheer verzorgt, circuleerde de Leskist langs diverse scholen. Op 21 juni verzorgde het secretariaat een infotafel bij een kleine conferentie over Zuid-Amerika aan de Universiteit van Amsterdam, georganiseerd door het studiegenootschap LASO. Eind juni stelde SHI een expositie gratis beschikbaar aan een afdeling van Amnesty International, voor een in Deventer te houden actieweekend rond minderheden. In de tweede helft van 2002 produceerde de SHI in samenwerking met Stef de Haan een fototentoonstelling over Tupe (Peru), bestaande uit 25 gelamineerde kleurenfoto's met Nederlandse tekst; de tentoonstelling ging op de aan Tupe gewijde Open Dag op 21 september te Utrecht in première. Door ruim publiciteit te voeren voor de Open Dag -
3
waarover hieronder meer - zette de SHI zich in het derde kwartaal "op de kaart", vooral doordat onze berichten werden overgenomen door de veelgelezen bladen Internationale Samenwerking, La Chispa en Indigo. OPEN DAG De jaarlijkse Open Dag van de SHI vond plaats op zaterdag 21 september 2002 in het gebouw Trianon in Utrecht. Deze activiteit is in het hele land onder de aandacht gebracht door persberichten, berichten op onze website en uitnodigingen aan onze begunstigers en relaties
Het thema van deze Open Dag was "Waarheen leidt de weg?". De muziekgroep Trio Quipu, vier interessante en inspirerende sprekers, de mooie documentaire "Tupe, een vergeten dorp in de Andes" en de dia's en fotopanel over dit onderwerp maakten deze dag buitengewoon succesvol.
Het thema over de openlegging van geïsoleerde culturen is al jaren een onderwerp dat leidt tot heftige discussies tussen voor- en tegenstanders over de eventuele voor- en nadelen. Dit was niet de opzet van de Open Dag van de SHI, dus hebben de sprekers het wat luchtiger gehouden De eerste spreker was Dr. Jeroen Windmeijer, cultureel antropoloog en verbonden aan de Rijks Universiteit Leiden. Hij volgt al jaren de Otavalo Indianen uit Ecuador. Dit zijn de Indianen die in Europa en dus ook in Nederland op straat te zien en vooral ook te horen zijn met hun prachtige inheemse muziek (hoewel deze steeds moderner wordt!) en producten. In Ecuador is dit inheemse volk erg succesvol in het verkopen van de producten, zoals weefgoed en lederwaren. Het openleggen van deze cultuur door middel van de aanleg van een weg heeft geleid tot een economische ontwikkeling van het gebied en de Otavalos Indianen. De eigen cultuur lijkt echter ook op te gaan in de Ecuadoriaanse cultuur en wordt daarmee steeds meer Westers (Amerikaans). Of dit nadeel negatiever is dan het positieve effect van de economische opleving is niet aan ons om over te oordelen en dit blijft dan ook tijdens de Open Dag in het midden.
4
De twee volgende sprekers waren Jos Kuijer en Caspar Haspels van Kuijer Film en TV Producties. Zij hebben de documentaire "Tupe, een vergeten dorp in de Andes" gemaakt met medewerking van onze relatie Stef de Haan. SHI bemiddelde voor een subsidieaanvraag bij de NCDO en leverde ook zelf een kleine financiële ondersteuning aan de productie van deze film. Zij vertelden enthousiast over hun belevingen in Tupe en vooral ook de weg daar naartoe. Men is jaren geleden begonnen een weg aan te leggen naar dit afgelegen dorp in de Andes, waar men nog een eigen taal, het Jaquaru, spreekt en eigen feesten en gewoonten heeft. De weg is echter om verschillende redenen nog met afgemaakt en is onderwerp geworden van mythen en verhalen over beheksing. De documentairemakers hebben Tupe toch kunnen bereiken en hebben een indrukwekkende documentaire gemaakt over de bewoners en de discussie over het wel of niet afmaken van de weg.
Ir. Stef de Haan, ecologisch ontwikkelingswerker, was de laatste spreker en heeft veel onderzoek gedaan naar Tupe. Hij heeft ons veel kunnen vertellen over de problemen van het dorp en haar bewoners. Het bleek dat de bewoners zich zorgen maken over de toekomst: er is nog geen elektriciteit, weinig gezondheidszorg, weinig werkgelegenheid en scholing. Overheidsdiensten laten het dorp links liggen. En zoals in alle dorpen in Andes trekt de jeugd weg naar de steden. Toch is de wens groot om de eigen taa1 en tradities zoveel mogelijk te redden. Om deze reden is er een schoolbibliotheek omgevormd tot een tweetalige bank van kennis (Spaans en Jaquaru). Dit is overigens gefinancierd door de SHI. Dit buitengewoon interessante verhaal over dit volk is beschreven in een boekje dat is uitgegeven door de SHI en heet "Tupe: een onbekende Andescultuur".
Tentoonstellingen van de SHI, waaronder hedendaagse en pre-Columbiaans weefgoed en een fototentoonstelling over Tupe, zorgden voor een toepasselijke entourage.
PROJECTEN Een van de doelstellingen van de SHI is het ondersteunen van kleinschalige projecten die een bijdrage leveren aan het versterken van de eigen cultuur van de inheemse
5
bevolking in het hooglandgebergte van de Andes, in de landen Chili, Bolivia, Peru en Ecuador. Het betreft projecten die mensen in staat stellen hun stem te laten horen en op te komen voor hun rechten. Hieronder vindt u een overzicht van de projecten die wij in 2002, mede door de steun van onze donateurs, hebben kunnen financieren
In 2002 hebben wij voor een totaal bedrag van Euro 9.610 een viertal projecten gecontracteerd. Dat is iets meer dan in 2001 (Euro 8.000) en iets minder dan in 2000 (Euro 10.455). Contracteren is echter niet hetzelfde als uitgeven, in ieder geval niet noodzakelijkerwijs in hetzelfde jaar. Vandaar dat er sprake is van andere getallen wanneer u het financiële verslag bekijkt: daar worden enkele uitgaven gedaan voor projecten die nog in december 2001 zijn gecontracteerd, terwijl op enkele projecten die eind 2002 zijn goedgekeurd nog geen uitgaven zijn gedaan
De volgende projecten zijn in 2002 goedgekeurd en gecontracteerd:
Regionale Coördinatie van Gemeenschappen en Dorpen die te maken hebben met Mijnbouw Met deze organisatie kwamen we in contact via de Nederlandse Miriam Roseleur, werkzaam bij de Peruaanse organisatie Labor en aanwezig op een van de Open Dagen van de SHI. Het werk van Miriam "bestaat uit het geven van voorlichting aan gemeenschappen over mijnbouw en het verlenen van assistentie en rechtsbijstand bij de onderhandelingen tussen de lokale bevolking en de mijnindustrie. De genoemde Regionale Coördinatie bevindt zich in het departement Moquegua, ten zuiden van Lima, en is opgericht in 1999. Het doel van de organisatie is het leveren van een bijdrage aan de bescherming van het milieu als gevolg van de mijnbouw door grote ondernemingen, waarvan de vervuiling de veestapel (lama's en alpaca's) en de leefomgeving van de Aymara bevolking aantast. Veel dieren zijn al overleden, terwijl het gebruik door de mijn industrie van subterrane watervoorraden ook negatieve effecten op de landbouw heeft.
Het project is gericht op het trainen van de leiders (mannen en vrouwen) van de gemeenschappen met betrekking tot hun rechten, zodat ze via juridische weg aan een oplossing van het conflict kunnen werken. Daarnaast zijn bezoeken aan een andere Indiaanse gemeenschap gepland, die met succes vergelijkbare problemen met een mijnbouwonderneming heeft kunnen oplossen. De gemeenschappen in Moquegua hopen van deze positieve ervaring te kunnen leren. De financiële bijdrage van de SHI aan dit project is Euro 2.360.
Sindicato Agricultores de Mecapaca Medio februari 2002 werd La Paz (Bolivia) en de directe omgeving van de stad getroffen door zware overstromingen en aardverschuivingen. V oor de bewoners die in de stad zelf slachtoffer waren geworden kwam de hulp snel op gang, maar de boeren buiten de stad werden veelal vergeten. Via de Nederlandse Ingrid ter Maat, werkzaam in Bolivia, kwam SHI in contact met de boerenbond van Mecapaca. Ze waren niet alleen hun hele oogst kwijt geraakt, maar ook bang voor een eventuele herhaling bij een volgende periode van hevige regenval. Om dit laatste te voorkomen zamelden de boeren geld in dat voldoende bleek om een aanvang te maken met het aanleggen van een beschermende dijk rond hun landbouwgronden. SHI heeft een bijdrage van Euro 750 gegeven om de dijk af te bouwen en de boeren in staat te stellen zaaigoed voor het nieuwe seizoen te kunnen kopen.
6
Universidad para el Desarrollo Andino (UDEA) In de nieuwsbrief van januari heeft u al uitgebreid over dit project kunnen lezen. Eind 2002 hebben wij voor drie jaar een bijdrage van Euro 6.000 goedgekeurd aan het beurzenprogramma van de Universiteit voor de Ontwikkeling van de Andes. De Zusters Dominicanessen van de Heilige Familie in Neerbosch, die in reactie op een bericht over ons voornemen de universiteit te steunen, een gift van Euro 1.000 op onze rekening overmaakten, zijn wij hiervoor zeer erkentelijk. Het eerste bedrag van Euro 2.000 is in februari aan de universiteit overgemaakt. Wij hopen op deze manier niet alleen de studie van enkele jongens en meisjes aan de universiteit mogelijk te maken, maar we streven er ook naar het inhoudelijke contact met de opleiding te verdiepen, waardoor wij hier kunnen zien hoe moderne technieken, zoals computerkunde, worden geïntegreerd met de oorspronkelijke cultuur. De jongens en meisjes die aan de UDEA een opleiding volgen ontvangen een door de Peruaanse overheid erkend diploma, waarmee ze hun kansen op de arbeidsmarkt vergroten. De landbouwstudie brengt een combinatie van nieuwe en traditionele technieken op zodanige wijze dat ze door de studenten in praktijk gebracht kunnen worden op de velden in hun eigen gemeenschappen en zo niet alleen bijdragen aan een hogere productie maar ook de bodem beschermen tegen uitputting. Ook wordt veel aandacht geschonken aan het bewaren van de oude kennis, onder meer middels een genenbank voor aardappelen.
OMAK: de bouw van 2 multifunctionele vrouwencentra in Bolivia OMAK is een netwerk van organisaties van Aymara vrouwen in Bolivia, waarmee SHI in contact kwam via de in Nederland woonachtige Boliviaanse Nidia Bustillos. Nidia zet zich samen met de Stichting Vice-Versa in voor de verwezenlijking van de bouw van twee vrouwencentra in de provincies La Paz en Oruro. De centra zullen beheerd worden door de lokale vrouwenorganisaties, die in deze ruimtes hun productieve activiteiten kunnen verrichten en educatieve bijeenkomsten kunnen organiseren voor hun leden en de jongeren en kinderen van de gemeenschappen. De centra zullen ook de mogelijkheid bieden om culturele activiteiten voor de hele gemeenschap te organiseren. De formule om het benodigde bedrag bijeen te krijgen is interessant: wanneer Nidia en Vice-Versa in staat zijn euro 10.000 te verzamelen, dan wordt dit bedrag met vijf vermenigvuldigd door de ontwikkelingsorganisaties Wilde Ganzen en ICCO. En hiermee is de benodigde euro 50.000 om beide centra te bouwen binnen. Dat betekent in feite ook dat de bijdrage van SHI (euro 500) uiteindelijk euro 2.500 zal zijn, een mooi resultaat!
We hopen u in de loop van 2003 middels onze nieuwsbrieven op de hoogte te houden van de ontwikkelingen binnen deze vier projecten.
In 2002 werden twee andere projecten afgesloten. Van de theatergroep Yawar in Lima, Peru, ontvingen wij begin vorig jaar een verslag waaruit bleek dat de naaimachines een groot succes zijn en goed gebruikt worden. Enkele foto's laten ons op afstand het feest meebeleven wanneer de naaimachines aan de vrouwengroepen worden overgedragen.
Van de Aymara-theologe Vicenta Mamani financierden wij in 2002 de publicatie van een boekje over riten van de Aymara's. Nu we enkele exemplaren ontvangen hebben kunnen we niet meer van een boekje spreken: het is met recht een boek geworden, waarin op boeiende wijze verteld wordt over gebruiken in het dagelijks leven, de
7
wijze waarop feestdagen gevierd worden en de gedachten en levensfilosofie van de Aymara's op interessante wijze in relatie gebracht wordt met hedendaagse ontwikkelingen zoals de globalisering. Het is bijna jammer dat het boek alleen in het Spaans is, want we denken dat veel van onze donateurs met belangstelling kennis zouden nemen van de inhoud. Maar misschien kunnen we in de toekomst delen van het boek vertalen en zo voor het Nederlandse publiek toegankelijk maken
TEXTIELFONDS 'ACTIE LIRIMA' Het textielfonds was een financieringsproject gebaseerd op herwaardering van eigen cultuur, bevorderen van eigen inkomen door middel van huisvlijt (knopen, weven en vlechten van producten van Lama- en Alpacawol).
Gestart werd in 1975 op initiatief van de Hoogland Indianen te Lirima. De werkwijze was als volgt: verkoop op bestelling en organiseren van exposities over het leven en de wolcultuur van de Aymara's
Tijdens exposities, die onder andere gehouden werden in het Koninklijk Instituut voor de Tropen (KIT) te Amsterdam en in musea, buurthuizen en scholen, werden producten besteld volgens het catalogussysteem. Ook konden wij rekenen op buitenlandse activiteiten, Volkshogescholen en musea in Duitsland en museale centra in België en Frankrijk. De verkoop gebeurde op basis van persoonsgebondenheid (bijvoorbeeld: Jansen bestelde een product dat gemaakt ging worden door Javier), en met 50% aanbetaling. Deze 50% werd gelijktijdig met de opdracht afgedragen aan de familie of persoon. De prijs van het product werd gemaakt op redelijk nominaal inkomen.
De bestellingen tot 1985 liepen goed, daarna ging het snel bergafwaarts. In Nederland was geen belangstelling meer voor wolproducten. Dit in tegenstelling tot de Andes. Daar beleefde de wolcultuur juist een opleving, door middel van exposities en andere activiteiten in de grote steden. Zij kregen meer afzet in eigen land en tot op heden verloopt het redelijk.
De totale omzet bedroeg ongeveer f1 300.000,- (+- 136.000 euro), wat in het geheel ten goede is gekomen aan de Inheemse bevolking van Lirima. Hiermee heeft de SHI samen met de organisaties in de Andes een goede basis gelegd tot het zelfgedragen ontwikkelingsproces. Het textielfonds zal worden opgeheven en de financiën zullen worden gebruikt voor kleinschalige projecten.
8
FINANCIEEL VERSLAG 2002 SALDO PER 1.1.2002 1.0. Saldo kassa 1.1. Saldo rendementrek. 1.2. Saldo betaalrekening 1.3 Saldo girorekening totaal INKOMSTEN 1.4. begunstigers 1.5. donaties/subsidies 1.6. verkoop brochures 1.7. lezingen/tentoonstel 1.8. rente 1.9. overboekingen totaal
75,78 24.875,15 1.679,44 2.836,80 29.467,17 1.954,96 2.904,44 154,3 68,25 617,18 5.000,00 10.699,13
UITGAVEN 2.1. kantoorkosten 2.2. porto/tel/internet 2.3. vaste lasten 2.4. brochures/jaarverslag 2.5 overige kosten .2.6. vergaderkosten 2.7. projecten 2.8. opendag 2.9. bankkosten 2.10. overboekingen totaal saldo per 31-12-2002 3.0 kassa 3.1. 3.2. Rendementrekening 3.3 Betaalrekening Girorekening totaal saldo
398,84 122,14 1.115,60 1.562,40 531,90 142,49 5.372,60 522,35 27,23 5.000,00 14.795,55 75,78 20.485,57 3.530,46 1.278,94 25.370,75
De inkomsten aan giften, donaties en subsidies waren in 2002 iets meer dan in 2001. Lezingen en tentoonstellingen leverden minder op, en doordat is ingeteerd op het saldo van de rendementsrekening, was de renteopbrengst navenant minder. V oor de uitgave van brochures is flink meer uitgegeven, en aan projecten minder dan in 2001. Dit komt ook door afname van de hoevee1heid projectaanvragen. Wel zijn in 2002 verplichtingen voor bijdragen aan projecten aangegaan voor komende jaren. Al met al is het vermogen van de Stichting in 2002 ongeveer 4000 Euro kleiner geworden
9